Professional Documents
Culture Documents
Zlvikd v
f ? 2011-ckEpS f
use;f rma&;*sme,f
vlwa,muf&JUpdwf[m
MunfvifNyD; aysmf&iT cf srf;ajrUae
wJh tcsdefursm;aeNyDqkd&if pdwf
usef;rma&;aumif;rGefwJh tajc
taerSm&Sdw,fvkdY ajymvkdY&yg
w,f/ tJ'Dvkdr[kwfbJ pdwf
aomuawG? pkd;&drfylyefrIawG?
aemifweJY aMuuG0J rf;enf;rIawG
eJYav;yifzdpD;aewJhtcsdefursm;
aeNyDq&dk ifawmh ol[mpdwu
f se;f
rma&;aumif;rGefwJh tajctae
rSmr&Sdbl;vkdY ajym&rSmygyJ/ vl
&,fvYdk jzpfvmNyDq&dk if wjcm;vkd
tyfrIawGtm;vkH;xuf ykdta&;
BuD;wJh vkdtyfrI? vlwa,muf
twGuf ta&;BuD;qkH; vkdtyfrI
[m usef;rmjcif;yJjzpfygw,f/
vlwa,muf[m usef;rma&;
aumif;aew,fqkd&if olY&JUw
jcm;vkt
d yfraI wG? vkt
d ifqEawG
ukd BudK;pm;&,lEkdifygw,f/ 'g
ayr,fh usef;rma&;raumif;
bl;qk&d ifawmh olY&UJ b,fvt
dk if
qErsdK;ukdrS &,lEkdifvdrfhr,f r
[kwfygbl;/ 'gaMumifhyJ Ak'bk
&m;u usef;rma&;[m tvGef
BuD;rm;wJh vmbfBuD;wyg;jzpf
w,fvkdY a[majymqkH;rcJhwm
jzpfygw,f/
'gayr,fh cEmuk,
d f kyyf idk ;f
b0 usef;rmaekHeJY rjynfhpkHyg
bl;/ pdwfykdif;b0usef;rmaezkdY
vnf; ta&;BuD;ygw,f/ pdwf
ykdif;b0t& usef;rmwJholawG
[m olwkdYawG&JU pdwfvIyf&Sm;rI
awGeJY olwkdY&JUtjyKtrlawGukd
xde;f csKyfEidk o
f al wGjzpfNyD; b0&JU
vGaJ &SmifvYdkr&wJh pdeaf c:rIawGudk
pDrHxdef;csKyfEkdif? tm;aumif;wJh
qufqaH &;ukd wnfaqmufEidk ?f
zefwD;azmfaqmifEkdifrI&SdwJh b0
awGukd a&SUIOD;wnfEkdifolawG
jzpfMuygw,f/ qkd;qkd;0g;0g;
awG jzpfvmwJhtcsdefrSmvnf;
jyefNyD; xlrwfw;dk wufatmifjrif
rI&&Sad tmif vkyaf qmifEidk o
f al wG
jzpfygw,f/
'gayr,fh vlawGtawmf
rsm;rsm;uawmh olwkdY&JU pdwf
ykid ;f b0usef;rma&;ukd tav;*
k j yK&aumif ; rS e f ; rod M uyg
bl;/ olwkdYrSm pdwfykdif;qkdif&m
NIGHTINGALE 1
jyemawG ay:aygufvmwJh
tcsdefusrSyJ tav;xm;wwf
Muygw,f/ wu,fawmh kyf
ykdif;qkdif&musef;rma&;ukd xdef;
odr;f apmifah &SmufzYdk vo
dk vkd pdwf
ykdif;qkdif&musef;rma&;ukdvnf;
xdef;odrf;apmifha&SmufzkdY vkdtyf
ygw,f/ udk,fh&JUpdwfykdif;b0
usef;rma&;twGuf ykdNyD;tcsdef
ay;Ekdif? pGrf;tm;pkdufxkwfEkdif
av ukd,fh&JUpdwf[mykdNyD; usef;
rmoefpGrf;avygyJ/
okawoejyKrIawGt& &
vmwJhowif;aumif;uawmh
ukd,fh&JUpdwfcHpm;rIukd wkd;jrifh&
atmif? cHEkdif&nfwnfaqmuf
EkdifNyD; b0&JUaysmf&TifrIukd ykdNyD;cH
pm;Ekdifatmif vkyfvkdY&wmawG
trsm;BuD;&Sdw,fvkdYqkdygw,f/
pdwyf idk ;f b0 use;f rma&;aumif;
rGefw,fqkdwJh tajctae[m
pdwf"mwfusqif;rI? aomueJY
wjcm;pdwfykdif;qkdif&mjyem
awG uif ; pif a ew,f q k d w m
xuf trsm;BuD;ykdygw,f/ qkd;
qkd;0g;0g; rcHpm;&bl;qkdwm
[m aumif;aumif;rGefrGefcHpm;
&ygw,fqw
dk meJYawmh xyfwrl
usygbl;/
pdwfykdif;b0 usef;rma&;
aumif;wJholawG[m ....
- auseyfa&mifh&Jwwfjcif;/
- aysmfaysmfyg;yg; &Sifoefae
xkdifvkdpdwfeJY &,farmaysmf&Tif
wwfjcif;/
- pdwfzdpD;rIawGukd ukdifwG,f
xde;f csKyfEidk Nf yD; cufcv
J eG ;f wJh t
ajctaeawGuae azmufxGuf
atmifjrifrI &,lEkdifjcif;/
- olwkdY&JU vIyf&Sm;vkyfaqmifrI
awGeYJ qufqaH &;ESpcf v
k ;Hk rSm t
"dyg ,f&o
dS vkd &nf&,
G cf sufxm;
wwfjcif;/
- topftopfawGukd oif,l
Ekdifatmif? ajymif;vJrIawGeJY
vk d u f a vsmnD a xG r I v k y f E k d i f
atmif aysmhaysmif;rI&Sdjcif;/
- tvkyv
f yk w
f meJY upm;ckepf m;
vkyw
f m? vIy&f mS ;vkyaf qmifwm
eJY tem;,lwmukd [efcsufnD
atmif vkyfaqmifwwfjcif;/
- xm;&Sd&r,fh vkdtyfwJhquf
qHa&;awGudk wnfaqmufxed ;f
odrf;wwfjcif;/
- ukd,fhukdukd,f ,kHMunfrIeJY
av;pm;rI&jdS cif; pwJt
h *Fg&yfawG
&SdMuw,fvkdY qkdygw,f/
tJ'Daumif;rGefwJh pkdufv
uPmawGu aumif;rGefwJht
usdK;&v'fawG? t"dyg,f&SdwJh
vIy&f mS ;vkyaf qmifraI wGeYJ ckid rf m
tm;aumif;wJh qufqHa&;awG
uae b0rSmtjzpfEkdifqkH;? t
jynf0h qk;H yg0ifaqmif&u
G rf aI wG
ukd vkyfaqmifEkdifpGrf; &Sdvmap
ygw,f/ wNydKifeufwnf;rSmyJ
'Daumif;rGefwJh pkdufvuPm
awGu b0&JUpdefac:rIawG? zdpD;
rIawGeYJ &ifqidk v
f m&wJt
h csderf mS
atmifatmifjrifjrif ukdifwG,f
aqmif&GufEkdifzkdY tultnD&&Sd
apygw,f/
pd w f y k d i f ; b0usef ; rma&;
aumif;rGefaewJhtwGuf qkd;0g;
wJt
h ajctaeawGudk rBuHKawGU&
awmhbl; 'grSr[kwf pdwfykdif;
qkdif&mjyemawGukd rcHpm;&
awmhbl;vkdY rqkdvkdygbl;/ us
aemfwkdY[m pdwfysufvufysuf
jzpfrIawG? qkH;IH;rIawGeJY t
ajymif;tvJawGuadk wmh BuHKawGU
jzwfoef;Mu&rSmygyJ/ tJ'gawG
[m b0&JUykHrSeftajctaet
pdwt
f ykid ;f awG jzpfaewJt
h wGuf
olwkdY[m usaemfwkdYawGukd 0rf;
enf;rI? pkd;&drfaomueJY pdwfzd
pD;rIawGudk jzpfay:vmapEkid q
f yJ J
jzpfygw,f/
uGmjcm;csufuawmh pdwf
ykdif;b0usef;rma&;aumif;wJh
olawGu BuD;rm;wJhtcuftcJ
awG? pdwfwkefvIyfajcmufjcm;rI
awGeJY pdwfzdpD;rIawGukd atmif
atmifjrifjrif azmufxGufEkdif
pGrf; &SdMuwmyJjzpfygw,f/ tJ'D
t&nftaoG;[m nTwaf ysmif;cH
Ekdif&nf&SdrIyJ jzpfygw,f/ pdwf
ykid ;f b0use;f rma&;aumif;wJo
h l
awGrSm cufcJwJhtajctaeawG
ukd atmifjrifatmif ukdifwG,f
xdef;csKyfEkdifNyD; taumif;buf?
tjyKoabmbufu Ijrifwwf
atmif vkyaf qmifEidk w
f hJ ud&,
d m
pmrsufESm (12) odkY ```
2 NIGHTINGALE
use;f rma&;*sme,f
rdcifa':nTefYnTefYOD;u ajymjy
onf/ ukyd @dwx
f eG ;f rSm axmif
'Pf (65)ESpf uscHae&jcif; jzpf
onf/
]ICRC u usaemfwkdYqD r
vm&ifaeygap/ &Jbufpcef;ukd
oGm;wm ykdaumif;ygw,fwJh/
tJ'DrSm vlawGu yifyef;&wJht
xJ 0efxrf;awGacgif;ykHjzwfvkdY
r0rvif pm;ae&wmawG? t
vkyfydaowmawG jzpfaew,f
vkdY tefwDhukdajymw,f} [k ol
uajymonf/
jrefrmtpkd;&taejzifh t
usOf;om;rsm;\ pm;aomufrI
pHEIef;owfrSwfcsufrsm;ukd jyK
jyif&efvkdtyfonf[k xkdif;EkdifiH
tajcpkduf EkdifiHa&;tusOf;om;
rsm; ulnDapmifha&Smufa&;t
oif; (jrefrmEkdifiH) AAPP uqkd
onf/
]tusOf;axmifvufpGJxJu
pHEIef;u t*Fvdyfacwfu owf
rSwfxm;wJhEIef;eJYqkdawmh tck
aygufaps;eJY b,fvkdrSrukduf
awmhbl;/ tusOf;OD;pD;uvnf;
'Dacwfaygufaps;eJY auR;EkdifwJh
taetxm;r&Sdbl;} [k AAPP
(B) wGJzuftwGif;a&;rSL; ukdbkd
Munfu rZdrukdajymonf/ xkdY
tjyif ICRC ukd vkyfxkH;vkyf
enf;rsm;twkdif; vGwfvyfpGm
vnfywfcGifhjyK&efESifh tusOf;
om;rsm;ESifh xdawGUcGifhjyK&ef vkd
tyfonf[k qkdonf/
ICRC onf (1999) rS
(2005)ckESpf ESpfukefykdif;txd
jrefrmtusOf;axmifrsm;twGi;f
oGm;a&mufum tusO;f om;rsm;
\ usef;rma&;ESifh aexkdifpm;
aomufa&;wGif pHEIef;rsm;ESifht
nD apmifha&SmufrI&&Sd&ef ulnD
ay;cJo
h nf/ xkYdtjyif Ekid if aH &;t
usOf ; om;rd o m;pk r sm;tm;
axmif0ifpmawGUEkdifa&;twGuf
c&D;p&dwf axmufyHhulnDay;
onf/
okdYaomf (2005)aemufykdif;
wGif tpkd;&u tusOf;axmif
rsm;okdY BuHhckdifzGHUNzdK;a&;toif;
(,cktmPm&ygwD)ESifhtwl yl;
wGJoGm;a&muf&ef uefYowfo
jzifh ICRC u tusOf;axmif
rsm; vnf y wf r I u k d & yf q k d i f c J h
onf/
NyD;cJhonfh ZGefvqef;ykdif;
wGif tar&dueftxufvGwf
awmftrwf rpwm*Refrufued ;f
jrefrmEkdifiHokdY okH;&ufMumvm
a&mufcJhonfh c&D;pOftwGif;
ICRC ukd tusOf;axmifrsm;
jyefvnfoGm;a&mufcGifhjyK&ef
jrefrmtpkd;&ukd awmif;qkdcJh
onf/
Zlvkdifv (1) &ufaeYwGif
ICRC wm0ef&Sdolrsm;onf armf
vNrdKif? bm;tH? ajrmif;jraxmif
rsm;okdY oGm;a&mufum axmif
twGi;f oefY&iS ;f a&;ESihf a&? rD;&
&SdrItajctaersm; ppfaq;cJh
aMumif; Mumomyaw;aeYxkwf
jref r mh t vif ; owif ; pmwG i f
azmfjycJo
h nf/ okYd &mwGif axmif
ustusOf;om;rsm;ESifh awGUqkH
cGifh&^r& rod&ay/
ICRC onf jrefrmEkdifiHwGif
(1986)ckESpf ajrjrKyfrkdif;xdol
rsm;? roefpGrf;olrsm;ukd pwif
ulnDcJhonfh EkdifiHwumtult
nDay;a&;tzGJUjzpfonf/
jrefrmEkdifiHw0Srf;wGif t
usOf;axmifaygif; (42)ckESifh &J
bufpcef;aygif; (109)ck &Sd
Mizzima
onf
cef;rSm ajymMum;xm;ygw,f/
NyD;cJhwJh Mumomyaw;aeY
xkwf jynfolYacwf*sme,frSm
vnf; 0ufem&Gufjyma&m*gum
uG,faq;aMumifh 0ufawGykdao
qkH;w,fqkdwm r[kwfwJht
aMumif; ajymygw,f/
'gaMumifh 0ufem;&Gufjym
umuG,faq;eJYywfoufNyD; t
rsm;jynfou
l dk &Si;f vif;wduswJh
owif; xkwfjyefay;oifhw,f
vkdY okawoDu ajymvkdufwm
jzpfygw,f/
txl;ojzifhawmh EkdifiHjcm;
u w&m;r0if0ifa&mufvmwJh
umuG,faq;awG rokH;oifhwJh
taMumif; today;oifw
h ,fvYdk
vnf
;
ajymygw,f
/
a'guf
wm
0ufem;&Gufjym umuG,f
0ufem;&Gujf ymumuG,af q;
aq;eJYywfoufNyD; oufqidk &f m rokH;MuzkdY pmxkwfxm;w,f/ atmifjrif[m jynfwGif;rSmjzpf
u wdus&Sif;vif;aocsmwJh o umuG,faq;okH;vkdY 0ufawG aewJh 0ufem;&Gufjyma&m*gukd
wif;xkwfoifhw,fvkdY 0ufem; aoqk;H wmaMumifh wm;jrpf&wm avhvmNyD; 0ufem;&Gufjymum
&GufjymumuG,faq; prf;oyf jzpfw,fvkdY wd&pmefarG;jrLa&; uG,faq; prf;oyfxkwfvkyf
xkwv
f yk x
f m;wJh okawoDynm eJY ukoa&;Xmeu a'gufwm xm;ol okawoDynm&SifwOD;
&Sif a'gufwmatmifjrifu
h ajym atmifBuD;u ZGev
f (23)&ufaeY jzpfygw,f/
olprf;oyfxw
k v
f yk x
f m;wJh
ygw,f/
xkwf qJAif;a';*sme,far;jref;
umuG,faq;ukd oufqkdif&m
arG;jrLukoa&;OD;pD;XmexH wif
jyxm;wm wvausmfMumcJhay
r,fh oufqkdif&mu tckxd t
aMumif;rjyefao;bl;vkdY od&yg
w,f/
0ufem;&Gufjyma&m*g odyf
NyD;rysHUESHYcif ta&;ay:txl;
udpw
&yftaeeJY umuG,faq;
xkwfcGifhay;&if a&m*gukdxdef;
csKyfEkdifr,fvkdY ,kHMunfwJht
wGuf aq;xkwfcGifhwifjycJhwm
jzpfw,fvkdYvnf; a'gufwm
atmifjrifhu ajymygw,f/
'ghtjyif prf;oyfokH;zl;wJh
olawGu aq;qufokH;zkdY&Sdae
wmaMumifh aq;xkwfcGifh&csif
aMumif;vnf; ckvkdajymjyyg
w,f/
]tajzrxGufvmao;awmh
a&m*guqufNyD; ysHUESHYaewm
usaemfvnf; pdwx
f rJ mS raumif;
bl;/ apmapmykdif; prf;xkd;cJhwJh
vlawGuvnf; aemufwausmh
t,f'w
D mcsKyf - a'guw
f mpifo,
D mar mif
wm0efct
H ,f'w
D m -a'guw
f mvGP;f aqG
t,f'w
D mtzG0UJ if -a'guw
f mcifapm0if;
a'guw
f moD[armif
*grPd? &Jacgirf aJ rmif
Layout & Design - ausmt
f eJ ,f
pmpDpmdu
k f - apmtJtJ
t
,f
'D
mh
mf
ppfab;ppf'Pf ukpm;a&;
urmw0Sr;f ppfyrJG sm;ESihf y#dyutwGi;f jzwfoef;cJ&h aom Edik if H
rsm;? vGefajrmufvmcJhMuaom EdkifiHrsm;rS jynfolvlxkwdkYonf rdrdwdkY
b0&Sifoefa&;? jyefvnfwnfaqmufa&;twGuf BudK;yrf;tm;xkwf
MupOfwGif rdrdwdkYywf0ef;usif vlrItzGJUtpnf;twGif; tajccHus
aom tajymif;tvJrsm;udk &ifqdkifBuHKawGU&avh &Sdygonf/ rdom;pk
ESifh tdk;tdrfrsm; ysufpD;qHk;HI;&jcif;? 'kuonftjzpf qif;&JcufcJpGm
aexdkif&jcif;rsm;rS kef;uef&Sifoef&if; usm;^r tcef;u@ ajymif;vJ
rIrsm;? kd;&m,Ofaus;rI xHk;wrf;pOfvm tajymif;tvJrsm;? ysufpD;
cRwfNcHKusaeaom a'oqdkif&mtusyftwnf;rsm;wdkY yg0ifonfh
vufawGUvlrIb0 tajctaeudk &ifqdkifjzwfoef;aeMu&ayonf/
y#dyuESifh ppfyGJrsm;umvwGif EdkifiHwGif;a&TUajymif;'kuonft
jzpfvnf;aumif;? tdrfeD;csif;EdkifiHodkY a&TUajymif;aexdkifoltjzpfvnf;
aumif; BudK;pm;&SifoefaeMuaom trsdK;orD;rsm;onf b0wGif
ajymif;vJrIrsm;pGmudk BuHKawGUcJhMu&onf/ pm;0wfaea&;twGuf BudK;
yrf;kef;uef&if;? tMurf;zufrIrsm;rS umuG,f&if; topfaom ,Hk
MunfrIudk cHpm;vm&um trDStcdkuif;rIudk qufvufqkyfudkifxm;
vdkaom qErsm; jzpfwnfvmMuonf/ tcsdKUaomtrsdK;orD;rsm;rSm
trsdK;orD;ta&; vIyf&Sm;olrsm; jzpfvmMuonf/ EdkifiHtrsm;pkwdkYwGif
xdkuJhodkY usm;^r tcef;u@ajymif;vJrIrsm;udk vG,fulpGm vufcHEdkif
jcif; r&Sdonfudk awGU&Sd&onf/ tcsdKUrdom;pkrsm;wGif rdom;pkwGif;
pkaygif;aqmif&GufrIpepfrsm;udk yHkazmfvsuf wwyfwtm; yg0if
aqmif&GufMuNyD; tcsdKUaom rdom;pkrsm;wGif tdrfwGif;tMurf;zufrI
udk ydkrdkBuD;xGm;vmapaom t"dujyemtjzpf qufvufwnf&Sd
aeygonf/
tMurf;zufrIESifh ppfaMumifh cHpm;Mu&aom pdwf'Pf&m'Pfcsuf
rsm;onf uav;i,frsm;? q,fausmfoufvli,frsm;? oufvwf
ydkif; trsdK;orD;^trsdK;om;rsm;tzdkY rdrdudk,fudk ajzodrfh&ef cufcJonfh
tajctaetjzpf &ifqdkifMu&ygonf/ aysmf&TifzG,frdom;pkb0
aysmufqHk;oGm;jcif;? rdom;pkESifh oufBuD;&G,ftdkrsm;tm; axmufyHh
auR;arG;&efwm0ef? twif;t"r ajr,mrsm; odrf;ydkufcH&jcif;? pmr
wwfajrmufrIESifh tvkyftudkif&&Sd&ef cufcJrI? touft&G,frBuD;rD
yif usef;rma&;tm;enf;rI ponfh vlrIa&;tusyftwnf;rsm;udk
jzwfoef;Mu&onf/
q,fausmfoufvli,frsm;onf y#dyuqdk;usdK;udk trsm;qHk;
cHpm;Mu&olrsm;jzpfonf/ vufeufudkiftzGJYrsm;\ ppfom;tjzpf
pkaqmif;cH&jcif;aMumifh yHkrSeft&yfom;b0odkY jyefvnfa&muf&Sd&ef
tultnDrsm;pGm vdktyfygonf/ q,fausmfouf rdef;uav;ESifh
trsdK;orD;i,frsm;onf twif;tusyf vdifaus;uReftjzpf oGwf
oGif;cH&jcif;aMumifh jyif;xefaom pdwfxdcdkufrIudk cHpm;&onf
omru wcgw&H olwdkYrvdkcsifaom uav;i,frsm;jzifhrdrdwdkYtdrfodkY
jyefvmaomtcg rdrdonf rdom;pk0ifrsm;twGuf t&Suf&p&mwck
jzpfonf[k cHpm;&ifqdkifMu&onf/
ppfaMumifhjzpfvmaom kyfydkif;qdkif&m 'Pf&m'Pfcsufrsm;tjzpf
ajcjywfvufjywf'Pf&mrsm;? HIV/AIDS ESifh tjcm;qdk;&Gm;aom a&m
*grsm;aMumifh tm;tifcsdeJYaom cEmudk,frsm;tjzpf woufwm
wnf&SdoGm;rnfjzpfonf/
wdkif;jynfrsm;? vlom;b0ESifh pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rI rnfodkYyif uGJjym;
aeygap y#dyutwGif; &Sifoefolrsm;ESifh if;wdkYudk ulnDyHhydk;aeaom
vlrItzGJUtpnf;rsm;onf tajccHusaom? ta&;BuD;aom tcsuf
wckudk azmfxkwfajymMum;vsuf&Sdonf/ xdktcsufrSm rdom;pkb0
yHkpHjzifh ulnDaz;rMuaom vlrIywf0ef;usifwGif ab;'kucH&olrsm;
onf rlvtajctaeodkY jyefvnfa&muf&Sd&ef ydkrdkvG,fulaMumif;udk
azmfjyaeonf/
a'otwGif;ESifh EdkifiHwumtqifhwGif wm0efodaomolrsm;?
tultnDay;&ef pdwftm;xufoefolrsm;onf y#dyuESifh ppfyGJ
aMumifh pdwf'Pf&m'Pfcsufrsm;taMumif; od&Sdem;vnfEdkifa&;ESifh
rdrdwdkYywf0ef;usif&Sd xdka0'emcHpm;ae&olrsm;udk ulnD&ef ydkrdkxd
a&mufaom topftopfaom enf;vrf;rsm; azmfxkwf&ef BudK;yrf;
rIrsm;udkvnf; awGU&Sd&onf/ ab;'kucHpm;&olrsm;\ pdwf'Pf&m
'Pfcsufrsm; oufomavsmhyg;a&; enf;vrf;&SmazGolrsm;\ rdrd,Of
aus;rItvdkuf? vlrsdK;tvdkuf? a'otvdkuf ajz&Sif;csufrsm;rSonf
ydrk u
kd s,fjyefYaom vlrt
I odik ;f t0dik ;f wnfNidraf &;? Nidr;f csrf;a&; ponfh
ydkrdk&nfrSef;csufBuD;rm;onfh BudK;yrf;aqmif&GufrIrsm;udk tifwdkuf
tm;wdkuf aqmif&GufMu&ayrnf/
a'gufwmpifoD,marmif
t,f'DwmcsKyf
use;f rma&;ESihtpm;taomuf
f
ICRC ulnaD y;apvdk
jref r mtusOf ; axmif r sm;
wGif tusOf;om;rsm;rSm t&nf
taoG;nHh tpm;tpmrsm;om &
&SdNyD; usef;rma&;apmifha&SmufrI
vnf; tcsdefrDr&ojzifh ICRC
urmhMuufajceDtzGJUtaejzifh
oGm;a&mufulnD&ef EkdifiHa&;t
usOf;om;a[mif;ESihf rdom;pk0if
rsm;u ajymqkdvkdufonf/
]usaemfu ICRC r0ifwJh
umvrSm axmifuswmqkdawmh
pm;a&;? aea&;udpq
kdwm us
aemfwkdYtxJrSm wkdufyGJvkyf,l&
wm/ [if;vnf; wmvaygh&nf
usJu wufrvmbl;/ qefu
awmhajymraeeJYawmh} [k EkdifiH
a&;tusOf;om;a[mif; OD;ausmf
0ef;xGef;u rZdrukdajymonf/
OD;ausmf0if;xGef;onf t
a&;ay:pDrHcsufOya'yk'fr 505
(c)jzifh axmif'PfESpfESpfcscHcJh&
NyD; (2011) {NyDvxJwGif or
w\ wESpaf vQmt
h rdeYf jzifh tif;
pdefaxmifrS vGwfajrmufvm
onfh trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJU
csKyf tzGJU0ifwOD;jzpfonf/
Aef;armfaxmifwGif tusOf;
usaeaom 88rsdK;qufausmif;
om; ukdy@dwfxGef;u &Jbuf
pcef;rsm;wGifvnf; tusOf;
om;tcGifhta&;rsm; csdK;azmuf
cHae&ojzifh ICRC ukd &Jbuf
pcef;rsm;okdYyg oGm;Munfhapvkd
aMumif; ajymqkdcJhonf[k ol\
use;f rma&;*sme,f
NyD;wJhaemufrSmawmh jrefrmEkdifiH
ukdoGm;&if 'kuonfawG&JUt
a&;udpawGukdvnf; ajymqkd
oGm;r,fvkdY ajymoGm;ygw,f/
]reufjzefq&dk ifawmh usaemf
jrefrmEkdifiHukd oGm;ygr,f/ tJ'D
rSm acgif;aqmifawGeJYawGUwJht
cg 'kuonfawGudp? vlenf;pk
vlrsdK;awGtay: qufqHaewJh
udpa wGudk aqG;aEG;zkYd &ydS gw,f/
rNidrfoufrIawGeJY vlenf;pk
awGtay: ppfqifwkdufckdufrI
awGaMumifh olwYdk awG xkid ;f Ekid if H
buf u k d xG u f a jy;vmMu&
w,f/ 'DvlawG[m olwkdY&JU tkd;
tdref YJro
d m;pkae&mawGudk jyefvdk
Muw,fqkdwmukd axmufjy
ajymqkdygr,f/
r,fawmfaq;cef;a&mufcsed f
rSmawmh vlxkusef;rma&;apmifh
a&SmufraI wGuv
kd yk af ewJh a'guf
wmpifoD,marmifukd csD;usL;
ajymqko
d mG ;NyD;wJah emuf aiGaMu;
tul t nD a wG xyf N yD ; &oif h
w,fvkdY txufvGwfawmft
rwf *Refrufudef;u tckvkd
ajymoGm;ygw,f/
]'kuo
nfpcef;eJY a'gufwm
pifoD,marmifaq;cef;awGukd
oGm;a&mufMunfh cI iG &hf cJyh gw,f/
a'gufwmpifoD,marmifaq;
cef;rSm vlemaxmifeYJ csDNyD; usef;
rma&;apmifha&SmufrI ,laeMu&
wmawGU&ygw,f/ 'DvlawG[m
r[kwf&ifawmh b,fvkdrS aq;
0g;ukocGifh&MurSm r[kwfyg
bl;/ BuHKawGUzl;orQawmh 'g
[m tifrwefav;pm;*kPf,lp
&maumif;wJh vkyf&yfyg/ 'g
aMumifh tar&duefjynfaxmifpk
u tpkd;&taeeJYa&m? y&[dw
tzGYJ tpnf;awGtaeeJYyg a'guf
wmpifoD,marmif&JU vkyfief;
ukd ykdNyD;aiGaMu;taxmuftul
awGay;oifw
h ,fvYdkxifygw,f}
r,fawmfaq;cef;u a'guf
wmpifoD,marmifuawmh t
xufvGwfawmftrwf *Refruf
udef;u e,fpyftajctaeukd
avhvmjcif;tm;jzifh jrefrmEkdifiH
u tajctaeawGukd ykdrkdod&Sd
oGm;w,fqkdNyD; tckvkd ajymjy
ygw,f/
]olwkdYu 'DukdrvmcifrSm
r,fv'kuonfpcef;ukdvnf;
oGm;cJhw,f/ olwkdYe,fpyfrSm&Sd
wJh a&GUajymif;vlxkawG? jynfol
awGxJuae e,fpyfrSmvmNyD;
aq;ukMuwJhvlawG&JU tajct
aeawGukd jrifawGUoGm;jcif;tm;
jzifh vuf&Sd'kuonfawGeJY jref
rmjynfu e,fpyfa'orSm&SdwJh
a&GUajymif;vlxkawG&JU tajct
aeawGu ykHrSeftajctaejyef
a&mufvmatmif pD;yGm;a&;t&
a&m? EkdifiHa&;t&a&m jyefvnf
jyKjyifajymif;vJrIawG? wnf
axmifrIawGeJY? 'DMum;xJrSm vl
rIa&;yHhykd;rIawG trsm;BuD;quf
vuf aqmif&Gufae&r,f/
txl;ojzifah wmh olYtaeeJY
vnf; okH;yGifhqkdif awGUqkHaqG;
aEG;a&;ukdvnf; qufvufBudK;
pm;oGm;zkYd twGuaf ygh/ oljrefrm
wem&D rk d i f (40-50)ausmf
wku
d w
f mawG&adS wmh c&D;rayguf
wmawGawmh &Sdygw,f} [k ukd
pkd;Ekdifuqkdonf/ jzwfoef;&m
c&D;vrf;wavQmuf&dS jrefrmrsm;
u BudKqkdrIrsm;&Sdum if;wkdY\
txkyftykd;rsm;tm; 0kdif;0ef;
o,fykd;cJhonfrsm;&Sdonf[k qkd
onf/
pufb;D pD;vIy&f mS ;rIudk quf
oG,fvSL'gef;Ekdif&ef Justride
2011 tifwmeufpmrsufESm zGifh
vSpx
f m;NyD; tvSLaiGrsm;ukd The
Just Aid Foundation rSwqifh
xkdif;jrefrme,fpyf&Sd r,fawmf
aq;cef;okdY axmufyHhulnDoGm;
rnf[k od&onf/
]jrefrmEkdifiHxJu 'kuonf
awmfawmfrsm;rsm;u tJ'DrSm
aq;vmukMuwmrsm;w,f/ tJ
vkrd sKd ; axmufyahH y;awmh usaemf
wkdYEkdifiHom;awGtwGuf trsm;
BuD; tusdK;&Sdr,fav} [k ukdpkd;
Ekdifu ajymonf/
r,fawmfaq;cef;rSm xkdif;
jrefrme,fpyf rJaqmufNrdKUwGif
wnf&Sdum ESpfEkdifiHe,fpyf&Sd
aq;0g;uko&efrwwfEidk o
f rl sm;
ukd tcrJhukoay;aeNyD; usef;
rma&;oifwef;? vlrIa&;apmifh
a&Smufrv
I yk if ef;? uav;oli,f
umuG,af pmifah &Smufa&;vkyif ef;
rsm;ukdyg aqmif&Gufaeonf/
ukdpkd;Ekdifonf (1988)ckESpf
wG i f xk d i f ; jref r me,f p yf o k d Y
a&muf&v
dS mcJNh yD;aemuf (1996)
ckESpfwGif uae'gokdY 'kuonf
tpDtpOfjzifh ajymif;a&GUvmcJh
onf/ ,cktcg uae'g Kwantien aumvdyfwGif owif;ESifh
enf;ynmtcsuftvufqidk &f m
uGefjyLwm0efxrf;tjzpf vkyf
ukdifaeonf/
olESifhtwl pufbD;pD;vIyf
&Sm;rIwiG f yg0ifol touf (40)
ESpft&G,f uae'gEkdifiHom; rp
wm Rod Germaine rSm Aeful;
Am;tajcpku
d f The Just Aid Foundation tzGJUukd wnfaxmifol
wOD ; jzpf o nf / xk d t zG J U uk d
(2006) ckEpS x
f w
J iG f pwifwnf
axmifcJhonf/
]usaemftm&SrSmaewkef;u
jrefrme,fpyfukdvnf; a&mufcJh
ygw,f/ ppftpkd;&aMumifh "m;
pmcHjzpfaewJh e,fpyfuvlawG
&JUtajctaeukd ulnDzkdYjzpfvm
wmyg} [k rpwm Rod Germaine u rZdrukd w,fvDzkef;rSw
qifh ajzMum;cJhonf/
,ckpufbD;pD;eif;rIonf
axmufyahH iG&&Sd o
Hk mru jrefrmh
wdik ;f &if;om;'kuo
nfta&;*Rerf ufued ;f pd;k &drf
ZGefv (1)&ufaeYuae (3)
&ufaeYtxd jrefrmEkid if u
H dk oGm;
a&mufr,fh t&DZkd;em;jynfe,f
0g&ifh &DywfbvDueftrwf *Ref
rufudef;&JUc&D;pOftwGif; jref
rmEkdifiHrSm 'Drkdua&pDjyKjyif
ajymif;vJa&;eJU wkid ;f &if;om;t
cGifhta&;awGukd wifjyaqG;aEG;
oGm;r,fvkdY xkdif;EkdifiHrJaqmuf
NrdKUrSm 'DaeYusif;ycJhwJh owif;
pm&Sif;vif;yGJrSm rpwmruf
udef;u ajymoGm;ygw,f/ rp
wmrufued ;f [m rJaqmufNrdKUrSm
&Sw
d hJ r,fawmfaq;cef;eJY r,fv
'k u o nf p cef ; awG u k d v nf ;
oGm;a&mufcJhygw,f/
jrefrmEkid if u
H o
dk mG ;zkYdppD Ofxm;
wJ h tar&d u ef t xuf v G w f
awmftrwf *Refrufudef;u ar
v (30)&ufaeYrSm xkdif;? jrefrm
e,fpyfu tBuD;qkH;'kuonfp
cef;jzpfwJh r,fv'kuonfp
cef;eJY rJaqmufNrdKUu a'guf
wm pifoD,marmif&JUaq;cef;
ukd oGm;a&mufMunfhIavhvmcJh
NyD;aemuf r,fawmfaq;cef;rSm
jyKvkyfwJh owif;pm&Sif;vif;yGJ
ausmf)tuGmtxd pufbD;eif;
um &HykHaiG&Smc&D;xGufaeonf/
Justride 2011 [k trnfay;
xm;onfh ,if;c&D;pOfudk jrefrm
EkdifiHzGm; ukdpkd;EkdifESifh ol\rdwf
aqG rpwm Rod Germaine u
Vancouver NrdKUrS ZGefv (2)&uf
aeYwGifpwifum EkdifiHhta&SU
NIGHTINGALE 3
Edkufwifa*;vf usef;rma&;*sme,f
xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf
1/ jynfolvlxk\usef;rma&;todynmrsm; jrifhrm;wdk;wuf
vmap&ef/
2/ jynfolvlxk\usef;rma&;todtjrif? A[kokwrsm;udk
jrifhwifay;NyD; usef;rma&;apmifha&SmufrIvkyfief;rsm;wGif
yl;aygif;yg0ifaqmifGufvmap&ef/
3/ jynfov
l x
l t
k aeESihf kyyf ikd ;f ? pdwyf ikd ;f qdik &f m vlraI &;udp& yf
rsm;wGif vHkNcHKrI&SdapNyD; tem*wfb0udk ydkrdkwdk;wufaumif;
rGefatmif zefwD;vmEdkifap&ef/
4/ usef;rma&;qdkif&mem;vnfwwfodrI? uRrf;usifrIESifh *kPf
odum&Sdonfhusef;rma&;vkyfom;rsm; arG;xkwfay;Edkifa&;
twGuf taxmuftuljyKEdkif&ef/
5/ usef;rma&;vkyfom;tcsif;csif; usef;rma&;todynmrsm;?
owif;tcsuftvufrsm; zvS,fEdkif&efESifh a0rQvufqifh
urf;Edkif&ef/
6/ e,fpyfa'owGif usef;rma&;jyKpkapmifha&SmufrIvkyfief;rsm;
vkyfudkifaeMuonfh usef;rma&;vkyfom;rsm;taeESifh EdkifiH
wumwGif a&muf&Sdaeonfh usef;rma&;vkyfom;rsm;\
usef;rma&;todtjrifrsm;ESifh csdwfqufrdap&ef/
7/ usef;rma&;qdkif&mvkyfief;rsm; zGHUNzdK;wdk;wufrI&Sdapa&;
twGuf vdktyfonfhqef;ppf&SmazGazmfxkwfcsufrsm;udk wif
jyay;jcif;jzifh jyKjyifajymif;vJrIvkyfaqmif&mwGif taxmuf
tyHh jzpfap&ef/
8/ vlrItzGJUtpnf;twGif; wm0efxrf;aqmifaeonfh usef;rm
a&;vkyo
f m;rsm;xHoYkd aemufq;kH &&So
d nfh use;f rma&;owif;
rsm;ESifh todynmrsm;udk jzefYa0ay;&ef/
9/ vlYtcGit
hf a&;? usef;rma&;qdik &f musif0h wfrsm;ESihf qufE,
G f
aeonfh usef;rma&;A[kokwrsm;udk jrifhwifay;&ef/
4 NIGHTINGALE
use;f rma&;*sme,f
aq;0g;tultnDawmif;ol
HIV a0'em&Sifydrk sm;vm
trsKd ;om;'Dru
dk a&pDtzGUJ csKyf
NLD ygwD u &ef u k e f w k d i f ;
awmif'*krH mS zGiv
hf pS x
f m;wJh HIV/
AIDS a*[mukd vma&muftul
tnDawmif;cHwhJ HIV/AIDS a&m
*ga0'em&SifwGif ykdrsm;vmae
aMumif;od&ygw,f/
'DwvtwGif;rSmyJ te,f
e,ft&yf&yfu aq;ukorIc,
H l
zkdY tultnDvkdtyfolawG xyf
NyD;a&mufvmaMumif;? pkpkaygif;
vlem ESpf&meD;yg;&SdoGm;NyDjzpf
aMumif; rjzLjzLoif;uajymyg
w,f/
](130)(140)ywf0ef;usif
avmufuae tckEpS &f mywf0ef;
usifjzpfvmwm/ t"duawmh
olwkdYu bmvkyf&rSef;rodbl;/
b,foGm;&rSef;rodbl;/ wjcm;
usef;rma&;udpa wG t"du wD
a&twGufavmufxkwfNyD;awmh
tck&yfxm;w,f/ tJ'Dawmh vkd
csifolawG&atmif jrefjrefav;
awmh xkwfcGifh&csifw,f}
0ufem;&Gufjyma&m*g[m
jynfe,fwidk ;f ckEpS cf rk mS jzpfymG ;cJh
NyD; 0ufaumif;a& axmifeJYcsD
aoqkH;cJhygw,f/ avmavm
q,frSm {&m0wDwkdif;? &efukef
wkdif;eJY oefvsifa'obufawG
rSm qufvufjzpfyGm;aewkef;
jzpfygw,f/
DVB
```
rGefjynfe,ftwGif; iSuf
zsm;a&m*gjzpfEkdifajc&Sdonfh a'
owcsd K UrS m Ek d i f i H w uma&G U
ajymif;oGm;vma&;tzGJU (IOM)
ESifh NrdKUe,fusef;rma&;XmewkdYrS
yl;aygif;NyD; jcifaxmifvkdufvH
a0iSay;aeonf/
]usrwkdYrk'kHbufrSmqkd iSuf
zsm;tjzpf r sm;w,f / q,f
a,mufppf&if okH;a,mufu
iSufzsm;ykd;&Sdw,f/ 'gu rk'kH
S hf
bufrmS ayghaemf/ IOM e,fvn
iSufzsm;wkdufzsufa&;tzGJUuae
wvwcg? wcgwavusawmh
wvrSm ESpfcgppfaq;aew,f}
bDwkdYbmwkdY 'Da&mufawmhrS t
ukefvkyf&wm}
tcka&mufvmMuolawGxrJ mS
uav;awGtrsm;qkH;jzpfNyD; w
ESpaf tmufuav;i,fawGvnf;
yg0ifw,fvkdY rjzLjzLoif;u
ajymygw,f/
HIV/AIDS a0'em&Sifrsm;
ulnDapmifha&SmufwJhvkyfief;ukd
NLD vlrItaxmuftuljyKtzGJU
u &efukefwkdif;twGif; a*[m
ok;H ckudk 2002ckEpS rf mS pwifvyk f
aqmifcNhJ yD; ausmufyef;awmif;?
atmifvH? awmifwGif;BuD;pwJh
NrKd Ue,fawGu a0'em&Sit
f rsm;qk;H
vma&mufMuwm jzpfygw,f/
vlemawGxm;wJah *[m [m
ywf0ef;usifusef;rma&;ukd xd
cku
d af pEkid w
f t
hJ wGuf z,f&mS ;ay;
zkdY usef;rma&;0efBuD;Xmeu NyD;
cJw
h EhJ pS f Ek0d ifbmvu trdeYf ay;
xm;ayr,fh ckcsdeftxdawmh
aemufxyf zdtm;ay;wm r&Sd
ao;bl;vkdY od&ygw,f/ RFA
uaeNyD; tvkH; ig;&may;w,f}
[k olu qufajymonf/
tcka0iSay;aeonfh jcif
axmifrsm;ukd a'ocHrsm;tokH;
rjyKrSmukd pk;d &dro
f nft
h wGuf jcif
axmifxnfhonfhtdwfawGukd
usef;rma&;XmerS jyefvnf,l
aqmifoGm;aMumif;vnf; olr
u qufajymonf/
rGefjynfe,ftwGif;iSufzsm;
a&m*gppfaq;awGU&Sdonfh {&d
,mrSm txufrStrdefYt& jcif
axmifa0ay;aeaMumif; usef;
rma&;XmerS e,fajra'ocHrsm;
ukd a0iSay;NyD; IOM tzGJUtae
jzifh 4if;e,ffajra'ookdY ajymif;
a&GUvmonfh tvkyform;rsm;
ukd a0iSay;onf[k rk'kHNrdKUe,f
ESD;ya'gwkdufe,faq;ay;cef;rS
wm0ef&SdolwOD;u ajymonf/
]'D&yH aHk iGawGu Global Fund
(urmh&HykHaiGtzGJU)u &xm;wJh
aiGawGjzpfwJhtwGuf owfrSwf
xm;wJh a'oawGukd tckvkda0
iSay;&w,f} [k 4if;u quf
ajymonf/
e,fvn
S ihf u
S zf sm;wku
d zf suf
a&;tzGJUESifh NrdKUe,fusef;rma&;
XmewkYd\ okawoejyKcsut
f &
rGefjynfe,ftwGif;&Sd NrdKUe,ft
csdKUawGrSm iSufzsm;a&m*gjzpfEkdif
ajc{&d,mrsm;&Sdaejcif;aMumifh
,ckvdk jcifaxmifvu
dk af 0iSay;&
aMumif; od&onf/
]usaemfwYdktrd af wmh ESpv
f ;Hk &
w,f/ 'gyxrqkH;tBudrf&wm
YyJ/ wcgrSr&zl;bl;/ q&m0ef
awG ? q&mrawG q if ; vmNyD ;
awmh a0ay;w,f / &NyD ; &if
vnf; rodrf;xm;zkdY/ tokH;jyKzkdY
ol w k d Y uajymw,f } [k jcif
axmifukdvufcH&&Sdxm;ol rk'kH
NrdKUe,f 'kd;rm&GmcHwOD;u ajym
onf/
IMNA
use;f rma&;*sme,f
&l ed f
o
f
;
ri
usaemf r,fawmfaq;cef;
uav;usef;rma&; jyifyvlem
XmewGif 2006 ckESpfrS 2009
ckESpftxd wm0efusaepOft
wGif; tmoD;a&mifvmjyaom
(12) ESpfatmuf uav;rsm;ukd
rMumcP awGYc&hJ onf/ usaemfh
rdwaf qGwOD;\ orD;uav;rSm
touf ESpEf pS t
f &G,rf S pwifNyD;
tmoD;a&mifa&m*gukd cPcP
jyefvnfjzpfymG ;jcif;ukd a&&Sncf H
pm;ae&onf/ uav;rSm t
at;rsdK;pkH? a&cJa&? a&cJrkefY p
onfwYdkudk BudKufEpS o
f uf pm;
NyD;onfESifh tmoD;a&mifa&m*g
jyefjzpfawmhonf/ ,ckqkdvQif
if;a&m*gukdcHpm;&onfrSm ig;
ESpfcefY&SdNyD/ tmoD;rSm ESpfbuf
pvkH;a&mifNyD; wbufu ykdBuD;
ygonf/ yifeq
D v
D ifAaGD q; ywf
vnfatmifay;aomfvnf; tm
oD;rSm rlvt&G,t
f pm;okYd jyefr
a&mufawmhyg/ Mumawmh rdb
rsm;rSm pk;d &dryf yl efvmonf/ tm
oD;ukd jzwfay;yg[kqkdonf/
usaemfu tmoD;ukd csufcsif;
jzwf&efrvkdao;yg/ jzwfoihf
aom tajctaersm;&S d r S o m
jzwfzkdYvkdonf/ r,fawmfaq;
cef;ESifh rJaqmufaq;kHwkdYwGif
vnf; tmoD;ukd jzwfray;yg/
csif;rkdifaq;kHokdYvnf; a&m
*gESifhywfouf uav;vlem
vGJajymif;a&;tpDtpOf r&Sdao;
yg[k uav;rdbrsm;ukd em;
vnfatmif &Sif;jy&onf/ 'D
a&m*grSm wcsKd Ut&G,af &muf vl
vwfykdif; a,musfm;uav;?
rdef;uav;wkdYwGifvnf; jzpf
wwfonfukd awGY&Sd&onf/ ,
cktmoD;a&mifa&m*gESifh ywf
oufNyD; uav;rdbrsm;tm;
usef;rma&;A[kokw&&Sdap&ef
a&;om; wifjyvkdufygonf/
tmoD; (Tonsil) qkdonfrSm
vl\ tmacgifeH&Hb,fnmw
bufpDwGif&Sdonf/ if;wkdYtm;
ykd;rTm;rsm;0ifa&muf eD&JNyD; t
&G,Bf uD;vmjcif;ukd tmoD;a&mif
jcif;[kac:onf/ ausmif;aet
&G,f touf ig;ESpfrS q,fhig;
ESpt
f &G,u
f av;rsm;wGif tjzpf
rsm;onf/ xkdt&G,fuav;rsm;
\ tmoD;onf vlBuD;xuft
&G,ftpm;BuD;aumif;BuD;aeEkdif
ojzifh BuD;kHESifhtmoD;a&mif
onf[k rowfrSwfEkdif/ rsm;
aomtm;jzifh uav;u zsm;
vnf ; zsm;aewwf o nf / u
av;i,fi,fwa,mufukd yg;
pyf[ tmoD;ukdjrifatmif
MunfhzkdYqkdonfrSm uRrf;usif
aom q&m0efyifvQif vQmukdzd
xm;&eftjym;uav; Tongue
Depresser rygygu tawmfyif
cufayvdrrhf nf/ uav;u vQm
zdtjym;uav;okH;wkdif;vnf;
NidrNf idrcf aH eolr[kw/f xkYdaMumifh
uav;ukdprf;oyfaom q&m?
q&mrrsm;rSm pdw&f n
S o
f nf;cHzYdk
vkdonf/
tmoD;bmaMumifah &mif&ovJ
tmoD;a&mifa&m*gjzpf&ol
rsm;\ w0ufausmfrSm Akdif;&yfpf
ykd;aMumifh a&mif&rf;jcif;jzpfNyD;
y#dZD0aq;rsm;ukd wkdufauR;&ef
rvkdtyfay/ em;em;aeae ae
rnf/ tm[m&jynf0h atmif pm;
rnf/ odyfemaevQif temouf
omatmif yg&mpDwarmav;
wkdufrnf/ qm;&nfaEG;aEG;ESifh
tmvkwfusif;ckdif;rnf/ cHwGif;
oefY&Sif;a&;ukd OD;pm;ay;rnf/
udk,fcHtm;wwfvmrnfqkdyg
vQif ykd;u tvkdvkdjyefxGuf
oGm;rnf/ Akdif;&yfpfykd;ukd ao
atmifvkyfEkdifaom aq;vnf;
r&Sdyg/ ykd;aMumifh tmoD;
a&mifjcif;jzpfonft
h wGuf bmrS
vkyfzkdYrvkdygbl;/ aMumufp&m
raumif;bl;vkdY a,bl,s ajym
vkdY&onf/
usefonfh tmoD;a&mifa&m
*g\ w0ufcefYrSm bufwD;&D;
,m;ykd;rsm;aMumifh jzpfonf/ t
"du bufwD;&D;,m;ykd;wrsdK;rSm
Beta haemolytic streptococci ykd;
jzpfonf/ 4if;ykd;rsm;onf tm
oD;ukd a&mif&rf;apum yk;d 0ifNyD;
tuif ; raoygu yk d ; uk d E k d i f
atmifwu
dk af y;rnfh uk,
d cf "H gwf
ASO Antibodies rsm; wufvm
wwfonf/ wufvmonfu
aumif;zkYdwufvmonfjzpfaomf
vnf; wufvmonfh uav;
tm;vkH;\ ESpf&mckdifEIef;ausmf
(okdY) okH;&mckdifEIef;rSm aemuf
quf w G J q k d ; usd K ;rsm;jzpf a om
av;bufemESvkH;a&m*g Rheumatic heart disease? ausmuf
uyfa&mifa&m*g Acute glomerulonephrites ESifh tmoD;ywf
vnfjynfwnfemwkdYukd jzpfap
ygonf/ 'gaMumifh 'Da&m*gukd
vlawGuMum;zl;xm;aMumuf
vnf;aMumufMuNyD; tuif;
aoatmif ukMuwmrsm;onf/
cufwmu em;vnfoEl iS hf r
wkdifyifbJ y#dZD0aq;rsm; &rf;
oef;wkdufaeyguvnf; tE
&m,f&Sdjyefonf/ Oyrm Ebsteinber Virus [kac:aom Akid ;f &yfpf
ykd;0ifygu tmoD;a&mifkHomr
u jynf0wfuav;rsm;yg tm
oD;ay:wifaeojzifh bufwD;
&D;,m;[k xifwwfMuonf/
trf y D q D v if Ampicillin? t
armufZmqDvif Amoxacillin t
NIGHTINGALE 5
qkd;usdK;jzpfaom av;bufem
a&m*gukd umuG,fcsifvQif y#d
ZD0aq;ukd q,f&uftjynfht0
ay;&ygrnf/ rnfonfhy#dZD0
aq;ukd okH;pGJvQif toifhawmf
qkH;qkdonfudkawmh q&m0ef
nTefMum;csufukd cH,l&ygrnf/
yifeDqDvif ADG Penicillin V u
ab;xGuq
f ;dk usKd ;r&So
d nft
h wGuf
q,f&uftjynft
h 0aomufzYdkvdk
onf/ okdYrSom aemufqufwGJ
qkd;usdK;rsm;ukd umuG,fEkdifyg
rnf/
aq;tcsed t
f q
vlBuD; Penicillin V aomuf
aq; 500mg waeY av;Budrf
(10) &ufay;yg/
uav; Penicillin V aomuf
aq; 15mg/kg waeYav;Budrf
(10) &uf (okYd ) Benzathine Penicillin 50,000 IU/kg tom;aq;
wBudrw
f nf;xk;d (okYd ) Penicillin
ESifhrwnfhygu Erythromycin
10mg/kg waeY av;Budrf (10)
&ufay;yg/
tzsm;usatmif paracetamol ay;yg/vlemtm; t&nf t
ajrmuftjrm;aomufcidk ;f yg/EkYd pYdk
uav;tm; rdcifEkdYqufwkduf
ay;yg/ tu,f vlemrouf
omvQif rpm;EkdifraomufEkdif
vQif aq;kHokdYwifNyD; ukoyg/
(IV Fluids) taMumaq;t&nf
rsm;ay;yg/ atmufyg y#dZD0
aq;rsm;ESifhukoyg/
uav;/ Benzathine Penicillin 50,000IU/kg tom;aq;
wBudrfwnf;xkd; (okdY) Benzyl
Pe-nicillin 50mg/kg taMum
aq; (6) em&Djcm; waeY (4)
Budrf/
vlBuD;/ Ampicillin 1g t
aMumaq; (okYd) tom;aq; (6)
em&D jcm; waeY (4) Budrf (okdY)
Benz-yl Penicillin 2.4g t
aMumaq; (6) em&Djcm; waeY
(4) Budrf/
vlemyg;pyfraS omufEidk yf gu
Penicillin V aomufaq;ajymif;
NyD; pkpkaygif; q,f&ufjynfh
atmifay;yg/
tmoD;udk cGJpdwfxkwfjcif;
Tonsillectomy
tmoD;rMumcPa&mifygu
xkdtmoD;onf jyefao;roGm;
awmhbJ BuD;jyL;jyL;BuD; usef
cJw
h wfonf/ tmoD;cGpJ w
d x
f w
k f
&onfrSm em;? ESmacgif;? vnf
acsmif; ENT txl;ukq&m0ef
rsm;twGuf tvGev
f ,
G u
f al om
cGpJ w
d rf w
I ckjzpfygonf/ okYdaomf
wckpOf;pm;&ef&Sdonf/ tmoD;
qk d o nf r S m touf S L vrf ;
aMumif;ESihf tqkwx
f o
J Ydk a&m*g
ykd;rsm; tvG,fwulr0ifa&muf
Ekdif&ef BuHhBuHhcHay;xm;aom wH
6 NIGHTINGALE
use;f rma&;*sme,f
csppf w
d &f UJ aemufu,
G rf S
ZD0"mwk jzpfpOfrsm;
a'guw
f mZD0u (uarmZ)
]pGJrdygaygh cif&,f} qkdwJh
acwf a [mif ; oD c sif ; wyk ' f v k d
awmh jzpfaeygNyD/ ]tpuawmh
kd;kd; aemufawmhwrsdK;wkd;vkdY
cspfjyefqkdyJ ...} qkdwJhpum;t
wkdif; Ekdufwifa*;vfpmapmifrSm
]tcspfpdwfwnf&m tonf;ES
vkH;vm; OD;aESmufvm;} aqmif;
yg;ukd a&;cJhwkef;u kd;kd;av;
yg/
usef;rma&;ynmay;awGukd
wrsdK;eJYwrsdK; rkd;tD&atmifqkd
NyD; wvDqef;jym; Ekd;Ekd;Mum;
Mum; vIyfvIyf&G&Gav; pdwf0if
pm;MuatmifqkdNyD; a&;cJhwmyg/
wcgvmvnf; rGJjymykqkd;0wf?
"mwfjym;a[mif;BuD; zGihfovkd
a&m*gyk;d awGtaMumif;? uav;
oli,fawGtaMumif;? ukd,f0ef
aqmifrdcifrsm; odrSwfzG,f?
MuufiSufwkyfauG;? 0ufwkyf
auG;? qifwkyfauG;? aemifay:
vmEkdifao;wJh a*:ZDvmwkyf
auG;? yk&GufqdwfwkyfauG;awG
taMumif;om qufa&;ae&
r,fqkd&if usef;rma&;pmapmif
rSefayr,fh pmzwfoltrsm;pk
(usaemfvnf; tNrJxm0& pm
zwfolwOD;yg) NiD;aiGUMur,f
xifygw,f/ jynfwGif;rSm r*
Zif;pmapmifawGudk atmifjrifpmG
xkwfa0cJhzl;wJh usaemhfpmay
rdwfaqGwOD;uawmh ]usaemhf
wkdufu vpOfxkwfa0wJh r*
Zif;awGukd wcgvmrGJjymykqkd;
azmfjrLvmrsdK;eJY xkwfa0&&if
txl;ojzifh rsufESmzkH;'DZkdif;rSm
ckacwfru? acwftqufquf
uyg xnfv
h mcJw
h hJ rde;f racsmvS
vSav;ykaH wG? zuf&iS 'f ZD idk ;f acwf
rDrsdK;pkH0wfxm;wJh tvSr,fawG
ryg&if apmifa&usjzpfNyD; r*
Zif;wkduf ydwfypf&udef;qkdufrSm
vkdY} ajymzl;ygw,f/
pma&;ol&UJ pdw&f if;apwem
trSefu acwftqufquf t
kd;pGJ vufcHvmcJhwJh t,ltq
a[mif;awGukd (usrf;jyKq&m
awmf tausmftarmfawGeJY vl
BuD;? rdb? q&morm; &wem
3 yg;ukd ,aeYwkdifOD;xdyfwif
MunfndKav;pm; *g&0xm;ay
r,fh) 'DuaeY t&m&mukd odyH
enf;us vufawGUjyrS ,kHMunf
vuf c H c sif w J h acwf v l i ,f ?
acwfvBl uD; t&G,rf sdK;pkH pmzwf
y&dowftwGuf uGefjyLwm? 'D
*spw
f ,f? tDvufx&Geef pf? e,l
uvD,macwf? 21 &mpkESpfrSm
vufawGUjyEkdifwJh acwfrDaq;
odyHawGU&Sdcsuftopf tqef;
awGudk A[kow
k rQa0cHpm;apvkd
wmjzpfygw,f/ rnfolwOD;ukd
rQ xdckdufepfem? toa&ysufp
&m vkH;0ryg0if? r&nf&G,fyg/
pcJrh Nd yDrYdk ckvnf; tcspfpw
d f
eJY ywfoufwJh 'Daqmif;yg;ukd
a&;rdjyefygNyD/ awG;rd? a&;rd&wJh
taMumif;&if;uawmh NyD;cJhwJh
pmapmifrSma&;cJhwmu tcspf
pdwq
f idk &f mwnfae&m (Neurological Location/Area) wenf;
ajym&&if aq;odyHpum;eJY t
csppf w
d q
f idk &f m cEmaA' (Anatomy) aygh/
ck'aD qmif;yg;rSm qufvuf
ajymjyrSmawGu tcspfpdwfqkdif
&m ZD0uraA'? ZD0"mwkjzpfpOf
rsm; (Biochemical Process)?
tcsppf w
d q
f idk &f m cEmuk,
d w
f iG ;f
"mwk? "mwfjyKrIrsm; (Chemistry
of Love) vkdY qkdEkdifygw,f/
ZD0uraA'qkw
d mukd trsm;
em;vnfvG,fatmif &Sif;jy&
&if cEmukd,fwGif; touf&Sif
oefrt
I wGuf pueYf ? rdepftcsdef
wkdif;rSm jzpfysufae&wJh ZD0jzpf
pOf/ aemufwrsdK;qkd&&if cEm
uk,
d w
f iG ;f t*FgtoD;oD;&JU vkyf
ief;aqmifwmawGjzpfygw,f/
]aA'}qkdwmu twwfynmudk
qkdvkdwm jzpfNyD; ]ur} qkdwJh
ygVdpum;&JU t"dyg ,fu tvkyf
vkdY qkdygw,f/
'gjzif&h if tcsppf w
d af wG bm
vkdY&Sd&wmvJ/ b,fup? b,f
vkday:? bmtwGufvJ/
tcspfpdwfqkdwm b,ft
csdefu pay:vmcJhovJ/
MuufO b,fup? touf
]ZD0} b,fup qk&d rvkyd gyJ/ w
csd K Uuvnf ; trd 0 rf ; twG i f ;
y#doaEaepOf ESv;Hk pckecf sed u
f p
NyD; touf0if (touf)&Sdvm
w,fvkdY qkdMuw,f/
Ak'? "r? tbd"rmusrf;t
vkdt& ]pdwf}wkdYjzpfpOf tcef;
u@rSm r&Pm oE0DxdtpOf
]]
}}
use;f rma&;*sme,f
NIGHTINGALE 7
8 NIGHTINGALE
use;f rma&;*sme,f
use;f rma&;*sme,f
rSwfPfaysmuf
NIGHTINGALE 9
aq;ynm wdk;wufyHk
*syef? t*Fvdyf? *smreD? tar&duefeJY jrefrmwdkY qHkMuwJYtcsdef
*syef/ / usKyfwYkd wdik ;f jynfrmS tqkwt
f pm;xd;k cGpJ w
d Nf yD;wJh vlemawG wywfavmufqkd tvkyv
f yk Ef idk Nf yD/
t*Fvyd /f / 'gav;rsm; usKyfwdkYqDrSm tonf;tpm;xdk;NyD; ig;&ufavmufqdk 'Dvl tvkyfqif;aeNyD/
*smrPD / / 'Davmufu bmrSr[kwfao;bl;/ *smreDrSmqdk&if ausmufuyftpm;xdk;vlemawG
okH;&ufavmufqdk ajy;vdkYawmif &aeNyD/
tar&duef/ / [m;[m; ,ltufpfrSm 'gawGvmajym&if &,fp&mMuD;/ 'DaeY ESvHk;tpm;xdk;/ reufjzef
tvkyfqif;vdkY &NyD/
jrefrm/ / ysif;awmifysif;ao;w,f/ bmrSraumif;awmhwJhvlwa,muf tpm;xdk;cGJpdwfrIawG
vkyfp&mawmifrvdkbJ wdkif;jynftkyfcsKyfoGm;wm ESpfaygif; ESpfq,fausmfvnf;Muma&m vlawG
iwfukefa&m/ t[D;/
awG;&,f ...&,fawG;
a 'g uf w m *sKd u m pk a q m if ; w if jy o nf/
aozdkYtcsdef b,favmufusef
tusdK;tjrwf
vlwa,muf q&m0efqDvmNyD; aus;Zl;wifpum;vmajymw,f/
]q&m&,f q&mukay;vdkufwm usaemftusdK;tjrwf trsm;MuD;&oGm;w,f}
]aeygOD; cifAsm;u usaemfY vlemrS r[kwfwm}
][kwfygw,f? tck q&mukNyD;qHk;oGm;wm usaemfYOD;av;yJ/ olYtarGawG rMumcifusaemf
&awmhr,fav}
owif;aumif;
aps;BuD;w,f
ESvkH;tpm;xdk;cGJpdwfukq&m0efMuD;u vlemudk
]usaemfhqDrSm ESvHk;okH;ck &xm;w,f? cifAsm;MudKufwma&G;/ tpm;xdk;cHaygh}
]ajymygOD; aps;EIef;av;awG}
]yxrwckydkif&Sifu tm;upm;vkyfw,f? tqDa&Smifw,f? aq;vdyfraomufbl;/ olu
taNy;csefyD,Hwa,muf/ um;wdkufvdkY qHk;oGm;wm/ aps;EIef;u usyfodef; (200)/
'kwd,uawmY vlawGudk tultnDay;wwfw,f? pdwfjzLpifw,f? tiefrpm;bl;/ olu
tEkynmSifwOD;/ t&ufrl;NyD; tdrfay:u jyKwfusaowm/ aps;EIef;u odef; (300)/
aemufqHk;wvHk;ydkifSifuawmY aq;vdyfaomufw,f? t&ufaomufw,f? qDOD;axmywfawG
pm;w,f? vlawG0dkif;kdufwmcH&NyD; aooGm;wm/ aps;EIef;uawmY odef; (1000)}
]Asm raumif;wJY vl&JU[mu aps;rsm;vdkufwm}
]rsm;qdk 'Dvlu tmPm&Sifav}
oa0gw&m;) umrpdwfqEeD0
Pw&m; uif;rJhrIjzpfygw,f/
tJ'yD xrtrsKd ;tpm;twGuf
cEmukd,fwGif;qkdif&m ZD0"mwk
"mwfjyKrIrsm; jzpfay:zkdY&m wm
0ef & S d w J h "mwk y p n f ; awG u
usm;a[mfrkef;vkdY wcsdKYodMuwJh
wufpwkdpxkef;eJY ra[mfrkef;
jzpfwJh tDpxkd*sifwkdY jzpfMuyg
w,f/ 'D"mwkypnf;? a[mfrkef;
&JU tpGrf;tmedoif[m ukd,f
wGif;rSm &ufowywftenf;
i,f (okYd) vtenf;i,favmuf
yJ wm&SnfcHygw,f/
'kwd,trsdK;tpm;uawmh
qGJaqmifrI? tl;trl;rkd;rjrif
avrjrif cspfcsifMuwJhpdwf w
enf;tm;jzifh tcspfuvGJ&if
bmukrd S rqifjcif? pm;&ifvnf;
'Dpdwf? oGm;vmvIyf&Sm;tcsdef
wkdif;rSm 'DcspfpdwfukdyJ tmkHjyK
wJhpdwfyg/ oDcsif;awGrSmygwJh
]taztarxufcspw
f ahJ rmifarmif
&,f}wkYd ]a&Tjrirhf &dk af wmifv;Hk wk;H
rSwfvkdYckefr,f} vkdY tvGeftuJ
ajymMuwJhtxdjzpfwJhpdwfygyJ/
'Dpw
d jf zpfwhJ w&mcHu,
dk w
f iG ;f u
ZD0"mwkypnf;awGu uufw
aumatrif; (Catecholamines)
qkdwJh "mwfypnf;awG jzpfMu
ygw,f/ aq;avmurSm vlod
rsm;wJ h aemf t uf y D e uf z &if ?
aemftuf'&De,fvif yg0ifyg
w,f/
tcspfokawoDwOD;jzpfwJh
*sdef;at'rfqkdolu olY&JU tif
wmeuf0ufbfqkdufrSm igh&JU t
cspfawG[m "mwkjzpfpOfawGyg
(My Love is Chemical) vk d Y
azmfjyxm;ygw,f/ 'ghtjyif ok
awoDawG awGU&Sdwmu OD;
aESmuf&UJ tpdwt
f ykid ;f wckjzpfwhJ
[kdufykdomvmrwfpf (Hypothalamus) uae PEA (yJaphav;vkdY
rSwfrdatmif rSwfEkdifygw,f)
PEA (Phenyl Ethyl Amine) ukd
xkwfvTwfay;ygw,f/ tl;t
rl;jzpfMuatmif t"duzefw;D wJh
vufonfw&m;cHtppf[m ol
ygyJ/ (acsmuvufrSmvnf;
PEA yg&Sdw,fvkdY od&ygw,f)
'gaMumifh tar&duefEkdifiH
rpfcsD*ef zJ&pfpwdwfwuokdvf
tcspfokawoeynm&Sif a&m
bwfzkdif&mu ''When PEA is
High" is ''When Love is Blind"
csppf w
d af wGeYJreT Nf yD; bmukrd rS jrif
(tcspfaMumifph v
Hk ;Hk uef;ae) csdef
rSm PEA "mwkypnf;xkwfvTwf
rI[m tjrifhwufqkH;tcsdefvkdY
qkdygw,f/ wzufewforD;
ig;&meJYaysmfyg;ovkd cspfyGJ0if
aysmfcsifwphJ w
d f aq;ynmtac:
,lzkd;&D;,m; (Euphoria) cspf
oleJYyJ tNrJaecsifw,fqkdwm 'D
tcsdefrsdK;yJ xifyg&JU/ a&mbwf
zkdif&mu qufNyD;qkdwmu
PEA [m "mwkcspjf rm;ewfarmif
arsmovkdygyJwJh/ olrvnf;yJ
rEkvlYobm0? ow0gawG
&JU (tcspfqkdwJh bmom&yf)rSm
psmef0if qufvuf okawoe
jyKaerdwmygwJh/
1988 ckESpfwkef;u e,l;
a,muf ajratmuf&xm;pD;&if;
urmhukvor*&JU 1947 ckESpf
avmufu EkdifiHaygif; 62 EkdifiH
rSmvkyfcJhwJh tdrfaxmifjywfpJ
uGm&Sif;rI okawoetpD&ifcH
pm&if;tif;awGt& wckowdjyK
rdwJh xl;jcm;rIwcku olr&JU ok
awoejyKrIudk tpysKd ;cJw
h ,fvYdk
a'gufwm [,fvifzpf&Smu
R.D r*Zif; The science of love
rSm qkdxm;ygw,f/
tJ'pD m&if;tif;tpD&ifcpH mt
& tdrfaxmifonf tawmfrsm;
rsm; jyemwufMu? tcspf
Zmwfvrf;vrf;cGJMuwJh (umv
rSwfwkdif)[m xl;xl;jcm;jcm; 4
ESpfajrmufumvqkdwmukd olr
oGm;NyD; owdjyKrdygw,f/ tJ'D
upNyD; olr[m 'Dot
D &dk t
D ,lt
awmifrcHyJ 18 v wpfESpfcGJ
atmufuae 3 ESpf 4 ESpq
f w
dk m
tvGefqkH;yJvkdY qkdygw,f/
tcspfyg&*l *kkBuD; a'guf
wm[,fvifzpf&Sm cspfokaw
oDyg&*lwOD;tjzpf xif&Sm;vm
wmvnf; pdw0f ifpm;p&m Zmwf
vrf;wyk'fyg/ ukd,fawGUZmwf
vrf;tajccHyJqkdygawmh/ olr
uk,
d w
f idk f touf 23 ESprf mS cspf
pdwaf wGE;dk <u tdraf xmifuscahJ y
r,fh cspfuHaccJhygw,f/ tdrf
axmifouf 6 vomMumjrifh
vku
d yf gw,f/ tJ'rD mS wif 'Dbm
om&yfukd pdwf0ifpm;NyD; tjyif;
txefokawoejyKcJh? tcspf
aZm? a0'emtajz&Sm&if; rEk
aA'ynm&S i f w OD ; taeeJ Y
cspf&*kH arSmfkHawmrSm ckxdw
ukd,fwnf; tzGm;BuD;jzpfae
avmufwmawmif okawoejyK
qJyg/ tcspfppfukd &SmazGqJyg
wJ/h *Dwukd pGv
J rf;cspfcifoal wG
vkd *Dwynm&Sif Idyif&JU ]uGef
qmwkd} (oHpkH *Dw)wkdY? rkd;Zuf?
bDokdAif*Dw ESpfoufpGJvrf;ol
[m 'D*Dwa&,OfaMumrSm epf
qukd azmfxw
k cf w
hJ m ckq&dk if ZD0
"mwk"mwfcGJcef; prf;oyfrIawG?
OD ; aES m uf t mk H a Mumqk d i f & m
prf;oyfrI (PET) (FMRI) awGY&Sd
csufawGu vufawGUaxmufcH
oufaojycJhygNyD/
pdwu
f ;l ,Of tl;trl;tcspf
(Romatic Love) uae aemufw
qifhwufrS tcspfpdwf[m ckdif
NrJygw,f/ qkdcJhwJhtwkdif; 'kwd
,trsdK;tpm;[m PEA "mwk
ypn;f pGr;f &JU tmedoifrukecf rf;
oa&GU (tl;trl;cspfpdwfawG
rukefcrf;oa&GU)awmh ]armifw
rsufESm arhwrsufESm w&GmrSwf
xif csppf w
d af wG &pfywfzUJG vsuf
yif} aygh/ csppf w
d jf y,fcsed rf awmh
]uHqkHvQifpm;? uHukef&ifoGm;}
vkdY qkdwwfMujyefygw,f/ ]uH}
uk d ,k d ; r,f z G J U yk H c s tjypf q k d
avh&SdMuygw,f/ wu,fawmh
ZD0"mwfoabm&JU pDrH&mvkdY
vnf; qkdEkdifygw,f/
wwd,trsdK;tpm;cHpm;rI
tDrkd&Sif;u ykdifqkdif&,lvkdrI
(Possessive/Attachment) um
vwm&Snftwl vufwGJaexkdif
vkpd w
d af wGjzpfygw,f/ 'grsdK;u
wcsdKYajymMu?qkdMuwJh i,fcspf
a[mif;eJY kd;ajrusaygif;oif;
w,fqkdwJh pkHwGJawG? aowyef
oufwqkH; wvifwr,m;p
epfeYJ tcspfBuD;olawGyg/ pHjyt
cspfrsdK;ayghav/ 'DvkdtcspfrsdK;
[m ta&SUwkid ;f om;? tm&Swu
dk f
om; awmfawmfrsm;rsm;&JU ykpH v
H Ydk
qkEd idk af yr,fh taemufEidk if o
H m;
awmfawmfrsm;rsmuawmh cspf
pdw0f ifpv
JG rf;wG,w
f m&r,fh t
pm; &nf;pm;awGwykHBuD;xm;?
]ckdifyef;pkH} ,kd;',m;aw;oGm;
awGeJY xnfvJwGJ cspfyGJ0ifol
awGyg/ olwkdYtzkdYrSm &nf;pm;?
cspo
f x
l m;&wm[m ]ZD;jym;av;}
pm;&ovkdYyJvkdY rSwf,lxm;yg
w,f/ wcsdKYrsm;qkd&if twlae?
twlpm; ESpfyg;oGm;Mu&mu
om;orD;&wem (&wmemwJh&
wemwrsdK;)awG 3 a,muf 4
a,muf&wmawmif vufrxyf
&ao;yJ twlaerIjyKolawGyg/
pma&;ol&JUrdwfaqG EkdifiHjcm;
om;wOD;u ajymzl;ygw,f/
rif;wkdY ta&SUwkdif;om;? tm&S
wkdufom;awG[m ykdifqkdifvkdrI
odyfrsm;w,fwJh/ vufxyfNyD;
w,fqkdwmeJY cifyGef;uZeD;ukd
ykdifqkdif? ZeD;u cifyGef;ukd ykdif
qkdifeJY tcsKyftjc,fawG odyf
rsm;w,f/ 'kdYqDrSmu aysmfo
avmuf t wl a eMu/ pd w f o
abmcsif; rwkdufqkdif&if vrf;cGJ
Mu/ tJ'gtaumif;qkH;yJwJh/
'gaMumifhvnf; xifygw,f/
usaemfwkdY vlBuD;olrawGqkdMu
wJh tdrfaxmifjyKw,f? vuf
xyfw,fqw
dk m tdrq
f w
dk ahJ xmif
ukd a&mufMuwmyg/ vifh0w
&m;? r,m;0w&m; qkdwmawGeJY
vlYabmif,Ofaus;rI uefYowf
rIawGyg/
'Dvkd umvwm&Snfcspfpdwf
awG wnfaeapzkdY cEmukd,f
wGi;f wm0ef&w
dS hJ ZD0"mwkypn;f
awGuawmh yufywkduf (Peptides) awG? atmufqDwkdpifeJY
aAqkdy&ufqifwkdYygyJ/ aemuf
NyD; vifhbpftzGJU (Limbic System) ac:wJh OD;aESmuf&JUtzGJU[m
vnf; 'Dudpt
wGuf wm0ef&Sd
ygw,f/ vif&,f r,m;&,fqdk
NyD; owfowfrSwfrSwf ckdifckdifNrJ
NrJ vufwGJMuzkdYqkdwJh pdwf"mwf
qkH;jzwfcsufukd 'DtzGJUu owf
rSwfcsrSwfygw,f/ 'ghtjyif
NGF (Nerve Growth Factors)
ac:wJh "mwkypnf;awG[m wm
&SnfckdifNrJcspfpdwfeJY vufwGJMu
olawGrSm Oxytocin udk 0kdif;ul
tm;jznfhMuygw,f/ tif'kdzif
qkdwJh "mwfawG wGJzufyg0ifyg
w,f/
atmufqw
D pdk ifqw
dk m uk,
d f
0efaqmifawG rD;zGm;&mrSm? cspf
pdwaf wG txG#t
f xdyaf &mufcsed f
use;f rma&;*sme,f
]'gav;awG u k d a &mif ; NyD ;
aq;0,f O D ; rS / aq;awG u
vnf; aps;BuD;vmvku
d w
f m/ t
&ifueJYukd rwlawmhbl;}
ODxGef;at;rsufESmay:okdY
avEkat;av;ESifhtwl rkd;puf
aygufwkdYu wazsmufazsmuf/
taemufbufoYdk 0ifa&mufcgp
ae0ef;BuD;onf u&ifjynfe,f
\ toufaoG;aMum oHvGif
jrpfESifh yeHwifhvsuf&Sdonf/
okn
'Dawmh tdwfpkdufaygh/
OD;xGef;wif wm0efuspOf
wkef;u 'D&Gmav;onf trJ
a&mife,fajr[k owfrSwfxm;
wkef;yif &Sdao;onf/ &GmrSvl
awGuvnf; usef;rma&;A[k
okw enf;yg;vGef;aeawmh t
awmfav;ukd BudK;pm;vkyaf y;cJ&h
onf/ &Gmom;awGtwGu?f tpk;d
&ppfaMumif;awGtwGuf? u&if
vGwfajrmufa&;wyfom;awGt
wGuf &efolrdwfaqGrcGJjcm;bJ
ukoay;cJh&onf/
yHhykd;ay;onfh aq;awGrvkH
avmufonfhtcgrSm tdwfpkduf
NyD; NrdKYwuf0,fonf/ bkd;bGm;
ykdif v,fawG? EGm;awG ukefcgeD;
yif/ 'DMum;xJ tpk;d &ppfaMumif;
0ifvmvQif OD;xGef;wif tdrfukd
t&if0ifNyD; olykefawGUvm;ar;
wwf o nf / ol y k e f v mvQif
vnf; tpkd;&wyfawG vmvm;
ar;onf/ OD;xGef;wifu bm
jyef a jymovJ q k d a wmh ]igu
aq;ukwJholqkdawmh vlemu
awmhvmrSmyJ .. b,fol b,f0g
vmovJqw
dk mawmh igrodb;l }
[k jyefajzwwfonf/ jzpfcsif
awmh tpkd;&aqmufay;xm;
onfh aq;ay;cef;wGif rxkdifbJ
aetdrfukd aq;cef;vkyfNyD; aq;
ukaeavawmh vlemtjzL t
rnf;rSeforQ tdrfukdyJvmwwf
onf/ 'DMum;xJ acwfraumif;
onfhMum;u w&Gmul; ESpf&Gm
ul;NyD; vlemoGm;Munfhwwf
ao;onf/ usef;rma&;ynm
ay;rsm;vkyo
f nf/ 'Dvdk apwem
xm;vkdYvnf; b,folurS tE
&m,frjyKwmvm;awmh rajym
wwf/
tcef; (3)
tckawmhvnf; tNidrf;pm;
,lNyD; olcspfonfh&Gmuav;
wGif jyefNyD;aq;ukonf/ &GmrSm
uvnf; t&efom;zGm;q&mr
ESifh aus;vufAdaEmq&mukdyJ
tm;ukd;ae&avawmh OD;xGef;
wifukd vkdvkdvm;vm;yif vuf
cHMuonf/ uk,
d w
f idk Nf rdKUukd aq;
wuf0,fonf/ xkdufoifhonfh
tcaMu;aiGESifh ukoay;w,f/
r&S&d ifvnf; pyg;ay:cgrSay;qkd
NyD; ukay;onf/ ray;&ifvnf;
rawmif;/ 'gu ol\ynm'g
e/ pufbD;wpif;ESifh aeylr
a&Smif? rkd;&Gmra&Smif &GmpOfvSnfh
NyD; aq;ukonf/ &Gmom;rsm;u
vnf ; ol Y uk d t awmf c spf & S m
onf/ pm;OD;pm;zsm; vmykYd wwf
vkYd tdrw
f iG f [if;vsmqko
d nfrmS
yl&efrvkd/
wckawmh&o
dS nf/ tNidr;f pm;
r,lcifuwnf;u &GmpOfvSnfh
NyD; aq;ukoae&ojzifh iSuf
zsm;tcHu&Sdaeonf/ ay:vkduf
jyefikyfoGm;vkdufESifh ESpfyifMum
anmif ; cJ h a vNyD / 'gayr,f h
vnf; olYukd,foltwdtvif;
tjrpfjywfoGm;atmif rukchJyg/
ayghavsmo
h nf[yk ifajym&rvm;/
tom;usNyD[k ajym&rvm;yif/
t&ifuwnf;u t&uftvGef
tuRHaomufcJhojzifh tonf;
uvnf ; od y f r aumif ; csif /
'gayr,fh OD;xGe;f wifwa,muf
tNyHK;rysuf aq;ukvsufyJ/
a':oufaruvnf; taumif;
qkH; yg&rDjznfhqnf;vkdYaygh/
tcef; (4)
]'D w cgpuf b D ; eif ; &wm
odyfroGufvSbl;/ toufu
av;u axmufvmNyDqkdawmh
vnf; pdwfoGm;wkdif;ukd,fryg
awmhbl;xifyg&JU}
vl e mMunf h N yD ; tjyef c &D ;
wGif OD;xGe;f wifwa,muf puf
bD;eif;&if; pOf;pm;vmonf/
aemuftywfrSm NrdKUwufNyD;
0,f p &m&S d o nf h aq;pm&if ;
rsm;ukd pdwfxJrSwGufMunfhae
onf/
]'D w cgNrd K Uwuf & if a wmh
qefav;? yJav;o,foGm;rSyJ}
&Gm&Sv
d rl sm;uvnf;r&S&d mS av
awmh ykdufqH&Sif;Ekdifonfhol
enf;onf/ qef?qD?yJrsm;ESifh
om uefawmhwwfMuonf/
tcef; (5)
&Si;f &Si;f ajym&&if olaq;uk
onfhykHpHESifh 'DaeYacwfukefaps;
EIef;ukd enf;enf;rSrumrd/ 'g
awmif &GmrSmaeonfjzpf t
ok;H pm&dwu
f odyrf &Sv
d /S t"du
aq;yJ/ t0wftpm;vnf; r
vk/d yGaJ eyGx
J idk f ESppf aHk vmufq&dk
NyD/ &GmrSmae&ifjzifh wywf&pft
0wfESifh jyemr&Sd/ wcsdKU&Gm
om;yif tus0wfonfr[kwf/
OD ; xG e f ; wif u k d , f w k d i f u yl
tkdufonfh&moDukd rBudKufav
awmh tdrfrSmae&if tusruyf
Ekdifawmh/ yufvufukvm;xkdif
wGifxkdifNyD; ESD;,yfawmifav;
wjzyfjzyfESifhaewwfonf/
aq;twGuf ukefuspm&dwf
BuD;vmaomfvnf; v,fawG?
EGm;awGukdawmhjzifh xyfra&mif;
Ekid af wmhyg/ 'gawGu om;orD;
ajr;jrpfawGtwGuf csefcJh&OD;
rnf/ olYrSm ay;p&mqkdvkdY 'g
awGy&J o
dS nf/ 'gawmifrS odyNf yD;
usefvSawmhonfr[kwf/ ol
wwfonfhynmukd vufqifh
urf;Ekid zf Ydk twGuu
f vnf; rjzpf
Ekdif/ aq;ynmqkdonfrSm jzpf
ovkdoifay; &aumif;aom
t&mr[k w f a y/ oif a y;&
onfhwkdifatmifrS vufrSwfr&Sd
onfh t&yfaq;xk;d q&myif jzpf
vmayvdrrhf ,f/ 'Dvadk wmh olu
tjzpfrcHEidk /f aq;ynmukd av;
pm;onf/ jrwfEkd;onf/ vlw
a,muf\toufukd u,fcsif
w,f/ oloifay;onfhynmESifh
usef;rma&;vkdtyfcsufrsm;ukd
arQmfvifhawmifhwaeonfh &Gm
rsm;rSvlwa,mufa,muf\
toufwacsmif;ukd vufvGwf
py,fjzpfoGm;aprnfhtjzpfrsdK;
vufrcHEkdif/ jzpfoGm;cJhvsif
aemif b 0txd rd r d u k d , f u k d
cGifhvGwfEkdifrnfr[kwfyg/
NIGHTINGALE 11
OD;xGef;wif pufbD;a'guf
axmufum aq;tdwfvSrf;ay;
&if; ajzvkdufonf/ avSum;
&if;wGifcPxkdif&m tarmajz
ae&mrS
]aemuftywf NrdKUwufzkdY&Sd
w,f .. qefeJYyJawGo,foGm;
NyD; a&mif;&OD;r,f/ aq;0,fp
&maiGu r&SdvSbl;}
]&SifhrvJav .. usef;rma&;
ukdvnf; *kpkdufOD; .. touf
uvnf; i,fawmhwmr[kwf
bl; .. }
]udpr &Sdygbl;uGm .. wkdYt
&G,frsdK;awGu 'DvkdvIyfvIyf&Sm;
&Sm;aerS usef;rma&;aumif;wm
uG .. ckawmif acR;xGufNyD; r
aeYu zsm;wmawmif b,fxu
G f
ajy;oGm;vJrodbl;}
a':oufar rsufapmif;w
csufx;dk NyD; rD;zkad csmifoYdk 0ifomG ;
onf/ OD;xGe;f wif ajymomajym
ae&onf/ vluawmh csrf;csrf;
pdrfhpdrfhjzpfwkef;/ a':oufarukd
ajymvkdYrjzpf/ pdwfylNyD; vlem&Sd
onfhtcg roGm;ckdif;rSm pkd;&
onf/ xkdtcg vlemtwGuf
cuf&csnf&JU/
]oufara& .. aq;aomuf
OD;rSyJ .. aq;ywfvnfatmif
aomuf&r,f .. a&aEG;jyifay;
ygOD;}
]xrif;rpm;awmhbl;vm;}
]&Srf;pkrSmpm;vmw,fuGm ..
twif;auR;aewmeJY}
]'gqkv
d nf;NyD;a&m .. rd;k csKyf
aeNyD .. a&rcsdK;eJYawmh}
rD;zkdacsmifbufrS rD;ajymif;
rIwfoHMum;&onf/ a&aEG;jyef
aET;aeonfxifh/ 'Dn rkd;wdrf&Sd
xifonf/ vrjrif? Mu,frpk/H
tcef; (7)
]usKyfwkdYvnf;Asm .. reuf
ESpef m&Duwnf;u xvmwmyJ}
][kwfw,fAs .. pufavSeJY
pkefqif;vmwm .. bmrSvnf;
rjrif&awmh .. "mwfrD;eJYxkd;NyD;
tawmfMunfh,l&w,f}
]'gawmif vrf;rSm ausmuf
aqmifwckeJY enf;enf;yGwfrd
ao;w,f .. pufavSorm; apm
t,f awmfvkdYaygh .. tJ'DrSm q
&mBuD; vefYoGm;wmjzpfr,f}
Nrd K Uaq;k H B uD ; ay:rS w
a,mufwayguf ajymqko
d rH sm;/
&GmrSolrsm;u NrdKUay:&Sd OD;
xGef;wif\ aqGrsdK;om;csif;
tcef; (6)
rsm;ukd ajymjyaejcif;jzpfonf/
]jyef v mwmaemuf u svS
]b,fvkdjzpfwmvJ tar
csnfvm; .. rkd;awmifcsKyfaeNyD} &,f}
a':oufar rD;cGufav;
OD;xGef;wif\ om;BuD;u
ukdifum tdrfay:uaeqif;vm tarjzpfolukd ar;vkdufonf/
NyD; ajymonf/
]nuaygh .. rkd;csKyfrSjyef
]&S r f ; pk b uf u k d quf u l ; a&mufw,f .. aq;aomuftdyf
oG m ;&w,f a [h .. vl e mw NyD; tarwa&;Ekd;awmh eifhtaz
a,muftonf;toefjzpfae u tzsm;wufaeNyD .. tarprf;
w,fqkdNyD; qufyifhoGm;vkdY}
Munfhawmh tawmfylaewm ..
'gayr,fh olucsrf;wmwkefae
wmyJ .. oliu
S zf sm;jyefxaeNyDqdk
wm tarodvkdufw,f .. b,f
vkdrSvJ ac:vkdYr&bl; .. u
a,mifuwef;awGvnf;ajym
NyD; nOf;aew,f .. 'geJYtar
vnf ; &G m uvl a wG u k d E k d ; NyD ;
zk;d cGm;apmt,f pufavSeYJ tjref
vmcJhwmyJ om;&,f}
IdufoHjzifhajym&if; OD;xGef;
wif\ vufukdqkyfukdifxm;
onf/ OD;xGef;wifrSmawmh uk
wifay:wGifvSJaeNyD; nOf;nL
aeonf/ rsufvkH;tpkHrSmvnf;
bmukdrS rjrif&ovkd/ ta&mif
rSmvnf; 0gaeonf/
]pJhxD aeaumif;oGm;NyDvm;
aeaumif;atmifaeaemf .. reuf
jzef wacgufvmMunfhay;r,f
tif; .. [if;[if;}
]taz 'gaq;kHay:rSmav
owdxm;ygOD; taz&,f}
tm;vk;H u0kid ;f NyD; owd&ap
&ef jyKpkaeMuonf/ aq;kHukd
a&mufonfrSm reufajcmufem
&Dxkd;avNyD/ olemjyKq&mrrsm;
vnf; tvkyfIyfaeMuonf/
]vlem&Sifb,folvJ .. 'DrSm
aq;pm&Guf .. 'Dpm&Gufukd ..
aq;kH0if;tjyifbufu aq;
qkdifrSm oGm;0,fvkdufaemf}
aq;pm&GufukdukdifNyD; OD;
xGef;wif\om; rajy;kHwr,f
qif;oGm;onf/ cPMumawmh
aq;ykvif;BuD;rsm;ESifhtwl jyef
a&mufvmonf/
]q&mr .. q&m0efBuD;ac:
ay;ygvm;}
]q&m0efBuD;utdrfrSmyg ..
usrwkdYtckyJac:ay;yghr,faemf}
tcef; (8)
OD;xGef;wifrSmawmh ykd;qkd;
vmavNyD/ rsufvkH;rsm;vnf;
0gxdefvmonf/ tjcm;olrsm;
bmvkyfvkdYbmukdif&rSef;rodMu
awmh / q&m0ef B uD ; uvnf ;
a&mufrvmao;/ em&DMunfh
awmh ckESpfem&DcGJaeNyD/
]um; .. um;awG ighuw
dk u
dk f
awmhr,f}
]owdxm;av ukdxGef;wif
&,f .. 'gaq;kHay:rSmav ..
'DrSm &Sifhom;orD;awG? ajr;awG
tm;vkH; a&mufaeMuNyD .. owd
xm;ygOD;}
][if; ...}
OD;xGef;wifwa,muf bm
ukrd S jrifEidk ?f odEidk pf rG ;f r&Sad wmh/
tm;vkH;\ ikdIdufoHrsm; xGuf
ay:vmonf/ us,fus,fawmh
rikd&JMu/ aq;kHwGif; jzpfaom
aMumifh jzpfayvdrfhrnf/ &GmrS
vkdufygykdYaqmifolrsm;tm;vkH;
ukd,fpDNidrfoufoGm;Muonf/
rsuf0ef;awGu 'D tjzpftysuf
ukd r,kHMunf&JMu/ olwkdY&Gmt
pmrsufESm (12) odkY ```
```
a&SUzHk;rStquf
Munfpw
d cf s&r,fo
h al wG &Szd Ydk aygh
av/
ol w k d Y u uk d , f h & J U nT w f
aysmif;cHEidk &f nf&rdS u
I dk wk;d jriv
hf m
apEkid yf gw,f/ nTwaf ysmif;cHEidk f
&nf&SdrIxJrSm usaemfwkdYukd pdwf
zdpD;rIjzpfapEkdifwJh tajctae
awG? pdwfwkefvIyfajcmufjcm;&
r,fhtjzpfawGeJY &ifqkdif&wJht
csdefrSm usaemfwkdYawG aysmhaysmh
aysmif;aysmif;eJY [efcsufnD
atmif xde;f nEd idk pf rG ;f &Srd aI wG t
ygt0if jzpfygw,f/ tJ'DxJrSm
jyif;xefwJh pdwfvIyf&Sm;rIawG
ukd &ifqkdifvkdufNyD; ukd,fhtvkyf
uk,
d q
f ufvyk Ef idk zf Ydk twGuf tJ'D
awGUBuHK&rIawGudk b,ftcsed rf mS
a&Smifz,fxm;&r,fqw
dk mvnf;
odjrifem;vnf&ygr,f/
- uk,
d af wGUBuHKae&wJh jyem
awGukd ukdifwG,faqmif&GufEkdif
zkdY vIyf&Sm;aqmif&GufrI tqifh
w&yfukd vkyfyg/ aemufaeYpOf
b0twGuf vkyfzkdYvkdtyfwm
awGukdvkyfyg/ aemuf tem;,l
tyef;ajzNyD; ukd,fhukd,fukd tm;
jyefarG;yg/
- uk,
d u
hf dk ulnyD yhH ;dk rIeYJ tm;ay;
AsdKU/
cefaY tmifaxmf / / 'gwifb,furvJ q&mvGPf;a&/ tjcm;enf;
vrf;awGaum &Syd goaumAsm/ zk;d qkcd sif cifarmifneT Yf vYdk yaJ jymajym?
pkid ;f pkid ;f crf;vdiI v
f YdkyJ qkq
d adk yghaemf/ tmcHwiG ;f xJu <uufom;awGudk
tm;&SdoGm;atmifvkdY oDcsif;qkday;wmrsdK;? avrIwfwl&d,mwrsdK;rsdK;
eJY avhusifhay;wmrsdK; (awmaysmfBuD;wkdYqkd&if vufxJrSm bm*sm
wukdifukdifeJYavAsm) 'ghtjyif tdyf&cufwJhtcgrSm cHwGif;xJukd
taxmuftulypnf;wckck xnfhNyD;tdyfwmrsdK;? aemufwcku vkd
tyf&if cGpJ w
d u
f o
k rIc,
H w
l mrsKd ;? toufLS pufeYJ tdyw
f mrsKd ;awG[m
tjcm;enf;vrf;opf awGU&SdcsufawGt& [efusyefus? a[mufoH
yxkwfenf;awGvkdY od&w,fAs/
tef'gref[;D d;k / / bJ&dtcgwodef; *Gwf('f)aMumif; rD;armif;xkd;?
qvkkdufvkdufygw,fAs/ (oGm;avol cefYatmifaxmfvkdY r&nf
nTef;bl;aemf) 'DawmhAsm/ tdyf&ifa[mufwwfwm[m a&m*gwrsdK;
awmhr[kwfbl;aemf/ 'gayr,fh a[mufoHaMumifh jzpfvmwwfwJh
aemufqufwGJ jyemawGuawmh qkd;rSqkd;wJh ppftkyfpktrsdK;awG
vkyd AJ sdKU/ tenf;qk;H awmh rdrt
d cef;azmf? rdrt
d yd af zmf&UJ NidKjiifc&H wm?
rdrdukd,fwkdif&JU usef;rma&;? vlrIa&;tjyif vkyfief;cGifukdyg xdckduf
Ekdifapwm &Sdukd&SdNyD; jzpfukdjzpfaeMuwmAs/
awmaysmf / / em;axmifaeMuoltaygif;? pmzwfIaeMuoltaygif;
olawmfaumif;wkdY[m (EGm;tzGJUryg) usaemfwkdY aqG;aEG;wifjywJh
enf;vrf;aygif;pkHeJYrS BudK;pm;MunfhvkdYtqifajy&if tkdaurSmpkdjynf
ayghAsm/ tqifrajy&ifawmh oufqidk &f m q&m0efawGqu
D w
dk idk yf if?
aqG;aEG;? enf;emcH,lukooifhygaMumif; armif;cwfvkdufyg&ap
t&yfuwkdYa& .../
rdwfaqGrsm;tm;vHk; wNydKifeuf / / aumif;avpG? aumif;avpG/ pk
aygif;vkyfMua[h .../
tJonfaemuf uavmfp&m ta[muftaxGaxGjzifh aqmfp&m
EGm;ajcmufaAGwkdYukdvnf;aumif; (oef;a&T? armifat;? odef;pdef?
a&Tref;? wifatmifjrifhOD;? rif;atmifvIdif ponfjzifh) aysmfp&mt
aemuftaxGaxGjzifh abmf'gajcmufaAGwYdkonfvnf;aumif;? jrefrm
jynfom;jynfov
l x
l t
k wGuf tdypf ufaepOf a[muforH ay;&atmif
toufSLvrf;aMumif;tqifhqifh zGifhvSpfrIrsm;ESifh vlxkacgif;
aqmif a':atmifqef;pkMunftygt0if jynfwGif;jynfy&Sd jrefrm
jynfolvlxk\ t"r0g'Dppftpkd;&tay: qufvufxm;&Sdapcsif
Muaom pD;yGm;a&;ydwfqkdYrI (Sanction) wkdYonf avmuajr
ay:0,f 'Gew
f ?JG vGeq
f ?JG tm;NydKifMuvsuf aemufq;Hk xGuo
f ufusef
onftxd oif;wkdYwawGukd vlxku a[mufoHay; (zdtm;ay;)
Muavownf;/
qefwmuavmhpf (acw - t*Fy)l
pdwfxJrSm tjyefjyeftvSefvSef
pOf;pm;awG;awm? cHjyif;a'go
jzpfaewmrsdK;ukd a&SmifMuOfyg/
jyefvnfjyifqif? ajymif;vJuk
ovkdYr&EkdifwmrsdK;awGukd jyef
vnfawG;awmpOf;pm;aewmrsKd ;
ukdvnf; a&SmifMuOfygvkdY qkdyg
w,f/
taMumif;trsKd ;rsKd ;awGaMumifh
wenf;r[kww
f enf; pdwq
f if;
&Jyifyef;aeMu&wJh usaemfwkdY
jrefrmEkdifiHom;awGtaeeJY kyf
ykid ;f b0usef;rma&;? pdwyf idk ;f b
0usef;rma&;ukd &EkdiforQ &&Sd
Mu&atmif enf;vrf;aumif;w
csKdUukd wifjyvkdufwmyg/
pd;k aevif;
Source:American Psychological
Association
ra&G;? vlra&G;ukoay;EkdifcJhwJh
olu ukd,fukd,fwkdif a0'emcH
pm;vm&wJt
h csed rf mS jyefNyD;uko
ay;r,fhol r&Sd&SmcJhbl;/ 'gay
r,fh olY&UJ aemufq;Hk oGm;&mvrf;
rSm olYapwemawGu jyefNyD;
a&mifjyef[yfrmS aocsmygw,f}
aMumif; twnfjyKavonf/
tcef; (9)
]rif;wkdYtaz[m ukd,fusdK;
ukdrMunfhbJ olcspfwJh&Gmom;
awG&JU usef;rma&;ukd t&rf;*k
pkdufcJholyg .. olY&JUwoufwm
vk;H rSmvnf; pufb;D wpif;eJY w
&Gm0ifw&GmxGuf vSnfhywfNyD;
aq;ukay;cJhw,f/ tm;vkH;u
olYukdcspfw,f/ aomif;usef;ol
vkdY owfrSwfcHxm;&olawGu
vnf; olYukdcspfMuw,f/ om;
wkdYorD;wkdYukdvnf; trsm;BuD;
jyKpkysdK;axmifay;cJhw,f/ olYvkd
aq;ynmeJY vlxkukdtusdK;rjyK
Ekdifonfhwkdifatmif ukd,fwwf
wJhynmeJY pGrf;EkdifwJhbufuae
trsm;tusdK;o,fykd;ay;EkdifzkdYt
wGuf oltcsdefwkdif;vkdvm;cJh
``` pmrsuE
f mS (11) rStquf
w,f/ olaq;ukcw
hJ hJ oufwrf;
ygt0if tjcm;aom &GmeD;csKyf wavQmufvkH;rSm bmpnf;pdrf
pyfrS &Gmol&Gmom;rsm; tm;ukd; OpmukdrS rrufarmcJhbl;/ puf
tm;xm;&m a&TawmifBuD; kwf bD;wpif;? aq;tdwfwtdwfeJY
w&uf aysmufuG,foGm;onf &GmpOfvSnfhae&wmukd auseyf
ukd vufcHr&Ekdifatmif jzpf aewJholyg/ olY&JUaemufqkH;t
Mu&onf/ &Spfem&Dxkd;NyD;cgrS csdefukdawmif aq;ukay;&if;
q&m0efBuD;a&mufvmum prf; jzwfoef;cJhw,f/ 'gayr,fh t
oyfMunfhINyD; vlemaoqkH; rsm;wumukd tcsderf a&G;? ae&m
tcef; (10)
aMu;pnfxkoHeJYtwl OD;
xGef;wif\ kyfuvmyfxnfh
xm;onfh tacgif;ukdvlwpk
xrf ; vmonf / ab;em;rS m
vnf; vlrsm;pGm0ef;&HvkdYaygh/
&GmrSm awmfwefkH tusr0wf
onfh &Gmom;rsm; &SyftusjzL
uk,
d pf 0D wfvmMuonf/ tpnf
um;qkH; tokb[kyif ajymp
rSwfxGifoGm;avonf/ atmf
jrifhjrwfaom ESvkH;vSykdif&Sifvl
om;wa,muf\ aemufq;Hk c&D;
yguvm;/
]oGm;ESifhayOD;awmh olawmf
aumif;BuD;a& ..}
a&Ttadk &mifaumif;uif,rH mS
iSufawGvnf; tdyfwef;jyefMu
avNyD/
okn
rD;awmufrS aomufol
&Jacgirf aJ rmif
vGefcJhaom av;ig;q,f
ESpfcefYu jzpfavonf/
usaemf\rdwfaqG ukdausmf
atmifu olwkdY\&Gm 'kvb
&[ef;cHyGJwck usif;yrnf/ t
csde&f vQif vku
d cf &hJ efEiS hf tm;vk;H
wm0ef,lrnfhtaMumif; ajymyg
onf/ ukdausmfatmifrSm ]ausmf
xufatmif} trnfjzifh bmom
jyefpmayrsm;a&om;NyD; ]a&Tjynf
wef} pmtkyfwkdufukd xlaxmif
xm;olwOD; jzpfonf/ usaemf
u ukdausmfatmifpDpOfxkwfa0
onfh a&Tjynfwef*sme,fwGif
tywfpOfaqmif;yg;rsm; 0if
a&muf a&;om;&if; &if;ESD;cif
rifaeMujcif;jzpfavonf/ xkdY
aMumifv
h nf; udak usmaf tmifac:
onfh 'kvb&[ef;cHyGJokdY vkduf
ygoGm;&ef pDpOfvkdufygonf/
udkausmfatmif\&GmrSm yJcl;
NrdKUe,fxw
J iG &f adS om anmifyw
&m &GmBuD;jzpfonf/ xk&d mG okYd ukd
ausmaf tmifyidk f awmifah thpu
f m;
uav;ES i f h oG m ;Mujcif ; jzpf
onf/ um;ay:ygolrsm;rSm av
xD;OD;tke;f armif? ukpd ;dk jrifv
h wf?
ukad usmaf tmif? ukjd rifv
h iG (f ukpd ;dk
tkyf)? usaemfESifh a&Tjynfwefpm
tkyfwkdufrS pma&;ruav;okH;
a,mufwkdY jzpfMuonf/ &ef
ukefESifhra0;vSonfrkdY ESpfem&D
cef Y a rmif ; oG m ;vk d u f o nf E S i f h
anmifyw&m&GmokdY usaemfwkdY
a&mufoGm;Muonf/
anmifyw&m&GmrSm &GmBuD;
jzpfonfESifhtnD oGyfrkd;ysOf
axmiftrd Bf uD;tdraf umif;rsm;ukd
awGU&onf/ w&GmvkH; pkdufysdK;
a&;vkyfukdifMuNyD; arG;jrLa&;
vnf; wykdifwEkdifvkyfukdifMu
onf/ &[ef;cHyGJukd &GmOD;bkef;
use;f rma&;*sme,f
awmfBuD;ausmif;rSmvkyfonf/
ausmif;BuD;rSm us,f0ef;oyf&yf
oefY&Sif;vSonf/ opf&dyf0g;&dyf
rsm;vnf;&So
d nft
h wGuf at;jr
Nidrf;csrf;ygonf/
udak usmfatmif\rdciftrd f
usaemfwYdk oufawmiho
f ufom
tem;,laeMupOf
]'D&GmrSm touf(103)ESpf&Sd
wJh tzkd;wa,muf&Sdw,f}
[k &GmcHtrsdK;om;wOD;u
usaemf w k d Y u k d owif ; ay;yg
onf/ xkdtaMumif;ukdMum;&
awmh usaemfwYdk pdw0f ifpm;oGm;
onf/ usaemfwkdYu rD'D,mo
rm;awGqkdawmh touf(103)
ESpf&SdNyDjzpfaomtzkd;tkdukd awGU
csifonf/ tzkd;tkd\ b0ae
enf;ukd ar;jref;pkHprf;NyD; jynf
olvlxkxH wifjycsifonf/ t
ouf (103)ESpfwkdifatmif &Sif
oefzkdYu vG,fulvSonfhudpr
[kwfyg/ trSnfhw0if;0if; t
uif;wjzKwfjzKwfqkdovkd t
&G,frwkdifrDaoqkH;ol rsm;jym;
aeMuonfhtcsdefrSm tzkd;tkd\
b0aeenf;onf pmzwfolrsm;
twGuf oifcef;pmaumif;jzpf
vdrrfh nf[k usaemfxifayonf/
tzkd;tkd\aetdrfokdY a&muf
oGm;Muonfhtcg yufvufuk
vm;xkdifwvkH;ay:rSm at;at;
vlvx
l idk af eonfh tzk;d tku
d dk us
aemfwkdY awGU&onf/ usaemfwkdY
onf tzkd;tkd\ a&SUcyfvSrf;
vSr;f wGif pkxkid Nf yD;aemuf tkd
taojyKvkdufNyD; tzkd;tkdukd t
uJcwfvkdufygonf/ touf
(103)ESpfqkdwm [kwfrS[kwfygh
rvm;[k oHo,jzpfavmuf
atmifyif t&G,f&SdaeaMumif;
awGU&onf/ kwfw&ufMunfh
tdrrf mS uav;arG;r,fh
wDZuf
uk,
d 0f efaqmif
vku
d f jHk zifh (80)ESpaf vmufyif &Sd
OD;rnf[k xif&onf/ rsufESm
ESiu
hf ,
dk [
f efu &Ti&f iT v
f ef;vef;
wufwuf<u<u/ tzkd;tkdu
usaemfwkdYukd Munfhum
]vmMu b,fEh ,
S t
f a0;BuD;
rSm oGm;xkid af e&wmvJ/ a&SUwk;d
cJ}h
[k ajymavonf/ usaemf
wkdYtzGJUxJwGif touftBuD;
qkH;rSm avxD;OD;tkef;armifjzpf
onf/ xkdpOfu ol\touf
rSm (85)ESpfavmufjzpfrnfxif
ygonf/ tzkd;tkdu a&SUwkd;ckdif;
wkd;&eftwGuf rwfwyfxMu
aomtcg q&mOD;tkef;armifu
tvG,w
f ulrxEkid /f 'l;ESpzf uf
tay:okYd vufaxmufum tm;
,lvsuf jznf;jznf;jcif;x&&Sm
ygonf/ q&mOD;tkef;armif xkd
uJhokdY wjznf;jznf;xaeonf
ukjd rifaomtcg ukvm;xkid af y:
rStzkd;tkdu ]a[haumif rif;t
oufb,favmuf&v
dS Ydk 'Davmuf
awmif wkefwkefcsdcsdjzpfae&wm
vJuG/ 'DrSmMunfh ightouf w
&mausmf&SdaeNyD} [kqkdum uk
vm;xk d i f a y:rS q wf u eJ x
us aemfwYdk xidk af eonft
h cef;t
wGi;f ESpyf wfcefYou
G o
f u
G v
f uf
vuf avQmufjyvku
d af vonf/
xkdYaemuf ukvm;xkdifay:jyef
xkdifum usaemfwkdYvm&if;t
aMumif;ukd ar;ygonf/ usaemf
wkdYu &efukefrSvmonfh pma&;
q&m? t,f'w
D mrsm;jzpfaMumif;
ESifh tzkd;tkdtm; b0aeenf;ESifh
ywfouf tenf;i,frQ ar;
jref;vkdygaMumif; cGifhawmif;&
yg onf/ tzk;d tku
d ar;csifwm
enf;enf;r[kwfbl; rsm;rsm;
ar;[kajymojzifh usaemfuyifp
udk,f0efaqmifwkdif; aq;kH
rSmyJ uav;arG;csifwmr[kwf/
tdrrf mS rD;zGm;zkYd BuH&,
G x
f m;wJh rd
cifavmif;awG[m usef;rma&;
0efxrf;awGeJY BudKwifwkdifyif
xm;&r,f/ usef;rma&;0efxrf;
awG yxrqk;H tBuHjyKrSmuawmh
uRrf;usifwJhvufonfawGeJY
arG;zkdY jzpfygw,f/ wu,fvkdY
uRrf ; usif w J h o l r &S d & if rd c if
avmif;eJY olYrdom;pk0ifawG[m
qufvufazmfjyay;r,fh tcsuf
tvufrsm;ukd oduo
dk x
d m;zkYd vkd
w,f/
- tdr&f UJ toefY&iS ;f qk;H ae&mrSm
uav;arG;zkYd jyifqifxm;yg/
- uav;arG ; ay;r,f h vuf
onf[m tareJYuav;ukd
rxdawGUcif vufawGudk oefY
&Sif;wJha&eJY t&ifaq;aMum
xm;&r,f/ vufonf;awG
rSmvnf; oefY&Sif;ae&r,f/
- uav;xGufvmwmeJY csuf
csif; rdcif&ifcGiftwGif; uyf
xm;ay;&r,f/
- uav;rsufvkH;awGukd oefY
&Sif;wJht0wfpeJY okwfay;&
r,f/
- rD;aeonfeJYuav;ukd apmif
NcHKay;xm;&r,f/
- uav;arG;wJt
h cg? csuBf udK;
jzwfwJhtcg wcgokH;uav;
arG; ypnf;ud&d,m txkyf
NIGHTINGALE 13
]tzk;d aq;vdyv
f ;Hk 0raomuf
bl;eJYwlw,f}
[k ar;vkdufonf/ usaemf
\ usef;rma&;todt& rQ
touf&Snf&Snfae&jcif; t
aMumif;rsm;teuf aq;vdyfESifh
t&uf uif;uif;aexkdifcJhaom
aMumifh[k xifaeonf/ aq;
vdyfukd tvGefaomufokH;ygu
aoG ; aMumrsm; usOf ; ajrmif ;
wwf a Mumif ; ES i f h tmacgif ?
vnfacsmif;? tqkwfwkdYukd xd
ckduf a&m*g&apum tcsdefr
wkdifrD aoqkH;apEkdifaMumif;
Mum;zl;em;0&Sdxm;onf r[kwf
vm;/ tzkd;tdku ]b,fuvm
raomuf&rSmvJ/ aomuforS
[k d ; i,f i ,f u av;xJ u yJ /
ajcmufESpf ckESpfESpfavmufyJ
&SdOD;r,fxifygw,f/ ightaz
aq;vdyfrD;dSckdif;&if wzGmESpf
zGmavmuf aomufvkdufNyD;rS
oG m ;ay;wm/ tif ; touf
(95)ESpfavmuftxd pGJpGJNrJNrJ
aomufcJhwmaygh}
[k ajzaomtacg usaemf
yg;pyfa[mif;avmif; jzpfoGm;
onf/ aq;vdyef YJ awmhrqkid b
f ;l
t&uf r aomuf v k d Y y J j zpf v d r f h
r,f[k pdwfxJwGifawG;um t
zk;d tku
d dk usaemfquf ar;vku
d f
ygonf/
]'gqkd tzkd;t&ufraomuf
vkdYayghaemf}
]tif ; t&uf v nf ; jzwf
vkdufwm q,fESpfavmufyJ &Sd
vd r f h O D ; r,f x if w ,f / igwk d Y
aomufwkef;u tckt&ufawG
vkd cyfaysmhaysmh b,f[kwfvdrfh
rvJ/ t&ufykvif;em; rD;jcpf
b,fxm;&JrSmwkef;/ 0kef;qkd x
- uav;arG;wmjrefapwJh aq;
awG tokH;jyKjcif;/
- a&qif;aewmukd &yfwJhtxd
apmifhNyD;rS aq;kHoGm;jcif;/
- uav;arG;aepOf? uav;arG;
NyD;aemuf arG;vrf;aMumif;
xJ wpkHw&mxnfhjcif;/
- AkdufemaepOf? uav;rD;zGm;
aepOf ukd,f0efaqmif&JU Akduf
ukd zdESdyfjcif;/
- tcsif;xGufvm&ef csufBudK;
ukd twif;qGJcsjcif;/
- uav;csuftxJ jymrIefY? EGm;
acs;eJY tjcm;t&mrsm; xnfh
oGif;jcif;/
aq;kaH q;cef;awGqD csuf
jcif;oGm;&r,fh tE&m,fvu
PmawGukdvnf; od&Sdxm;&
r,f/
tarawGrSm jzpfwwfwJh vu
PmawGuawmh ...
- a&`rTmayguf t&nfqif;NyD;
ajcmufem&DMumwJt
h csdet
f xd
vkH;0rvkyfoifhwJh tcsufawGu
uav;rarG;ao;jcif;/
awmh ...
- q,fhESpfem&Dtxuf ausmf
awmufawmhwmyJ}
[k qkad omtcg usaemfwiG f
ru usaemfwkdYtm;vkH; ikdtm;
xuf&,ftm;oefqkdovkd jzpf
ukefMuonf/ aemufxyf us
aemfwkdYar;aom ar;cGef;rsm;ukd
ajymjy&mvnf; txifESifht
jrif wufwufpifatmifvGJyg
onf/ use;f rma&;vku
d pf m;vm;
qkad wmhvnf; rvku
d pf m;? ouf
owfvGwfpm;ovm;qkdawmh
vnf; rpm;jyef tawmfawmh *G
usukefMuonf/ okdYaomf
tzkd;onf ,ckt&G,ftxd
ajcvIyfvufvIyf tvkyfvkyfae
wk e f ; yif jzpf o nf / i,f p Of
awmifaus; uav;b0t&G,f
rSonf ,cktouf (103)ESpf
txd ESpfaygif;ukd;q,fcefY t
vkyfESifhvufrjywfvkyfcJhonf/
awmol a wmif o m;rk d Y v,f
uGif;? ,mcif;&Sd&mokdY aeYpOf
vrf;avQmufomG ;? vrf;avQmuf
jyef vkyfcJhonf/ NrdKUjyESifh a0;
uGmNyD; jyefYajymus,f0ef;onfh
uGif;jyif taersm;ojzifh oefY
&Sif;vwfqwfaomavukd &SL
&SKd uf&onf/ oufowfvw
G u
f dk
pGpJ NJG rJNrJrpm;aomfvnf; pku
d cf if;
xG u f pd r f ; pk d v ef ; qef ; onf h
[if;oD;[if;&Gufrsm;ukdom t
rsm;tm;jzifh pm;okH;cJhonf/ NyD;
awmh pdwn
f pfpw
d q
f ;dk p&mrsm;ukd
a'gotjzpf r a&muf a tmif ?
aMuuGJ0rf;enf;jcif;tqifhxdr
a&mufatmif [mojzifhaysmf
aysmfaewwfonf/
tjyefc&D;rSmawmh tzkd;tkd
touf&Snf&jcif; taMumif;
&if;ukd usaemfwYdk od ovk&d o
dS mG ;
cJhavonf/
&Jacgirf aJ rmif
NyD; Akdufemaejcif;/
- uav;arG;NyD; aoG;qif;rsm;
jcif;/ (ig;rdepftwGif; xrD
pkd&TJjcif;)
- aoG;qif;wm ykdrsm;vmjcif;/
- uav;arG;NyD; wem&Dausmw
f hJ
txd tcsif;rusjcif;/
uav;awGrSmawmh ...
- tvGefao;vGef;jcif;/
- toufSLcufaejcif;/
- wufjcif;/
- tzsm;&Sdjcif;/
- at;pufcsrf;aejcif;/
- aoG;,kdpD;jcif;/
- EkdYrpkdYEkdifjcif;/
'DtcsufawG&SdwmeJY aeY?n
ra&G;bJ aq;kHaq;cef;awGqD
tjrefoGm;&r,f/ wifjycJhwJh t
csuftvufawGudk rdcifavmif;
eJY olYrdom;pkukd em;vnfatmif
&Sif;jy&rSmuawmh usef;rma&;
0efxrf;awG&JUwm0ef/ touf
ukd Pfapmifhqkdovkd vkdufem
&rSmu ukd,f0efaqmifeJY olYrd
om;pk/ pmrsufESm (14) odkY ```
avQmuf ab;xGufqkd;usKd;awG
cHpm;&rSmudk ta&;rxm;Muyg
bl;/
Oyrmjy&&if tlrBuD;uif
qmukxHk;a&G;wJhtcg q&m0ef
(242) a,mufxJu w0ufeD;
yg;u aoEIef;jrifhNyD; qdk;usKd;
jzpfEIef;enf;wJh cGJpdwfenf;udk
a&G;cJhMuygw,f/ vlemtwGuf
a&G;cdik ;f wJt
h cgrSmawmh q&m0ef
av;yHw
k yHu
k yJ 'Denf;udak &G;cJyh g
w,f/
aemufOyrmrSmawmh iSuf
wkyfauG;jzpfwmudk pOf;pm;cdkif;
NyD; 'Da&m*gtwGufaq;&Sdw,f?
aq;rpm;&if aozdkYtvm;t
vm (10) &mckdifEIef;&SdNyD; aq;Hk
wufu&k r,ft
h vm;tvm(30)
&mckid Ef eI ;f &Sw
d ,fvYkd q&m0efawG
udk ajymxm;ygw,f/ aq;pm;
&if ab;xGufqdk;usKd;awG&SdrSm
jzpfNyD; aozdkYtvm;tvm (1)
&mckdifEIef;yJ&Sdayr,fh tjrJwrf;
tmHkaMum oGufcsmyg'vdkuf
r,ft
h vm;tvm (4) &mckid Ef eI ;f
vnf;&Sdw,fvdkY ajymxm;yg
w,f/
tJ't
D cgrSm q&m0ef (700)
odkYr[kwf oHk;yHkESpfyHku udk,f
wdkif tJ'DiSufwkyfauG;a&m*g
jzpf a eNyD v d k Y pOf ; pm;wJ h t cg
aq;rpm;zdkY a&G;cs,fcJhygw,f/
vlemrSm iSufwkyfauG;jzpfae
w,fvdkY pOf;pm;cdkif;wJhtcg q
&m0efxuf0ufuyJ aq;rwdu
k f
zdkY a&G;cs,fcJhygw,f/
tckavhvmrIrSm b,fuk
xHk;udk qHk;jzwfwm ydkaumif;o
vJqw
kd mudk rjyEdik cf yhJ gbl;/ 'Du
aeY vufawGYaq;avmurSm
awmh q&m0efawG[m udk,fho
abmeJYudk,f qHk;jzwfwmrvkyf
bJ tcsuftvuf? taxmuf
txm;awGudk vlem odkYr[kwf
vlem&SifqDwifjy? vlemu qHk;
jzwfa&G;cs,fapygw,f/
NAdwdefEdkifiHu vlemtpnf;
tHk; trIaqmifcsKyf uufo
&if;rmzDu ]vlemawGudk b,f
vdyk J Tew
f m&Sad yrJh q&m0efawG
[mvnf; vlom;awGjzpfwJht
wGuf ud,
k t
hf wGuaf &G;vrf;awG
udkawmh "r"d|mefususra&G;bJ
qEpGJeJY a&G;wwfMuw,f/ uGm
jcm;csufu q&m0efawGrSm ol
wdkYqHk;jzwfcsufudk axmufcHEdkif
zdkY aq;ynmA[kow trsm;
BuD;&Sad eNyD; vlemawGrmS awmh w
cgwav q&m0efajymjywJht
csuf t vuf t ay:rS m yJ tm;
xm;&wmjzpfw,f/ vlemawG&UJ
qHk;jzwfa&G;cs,fcGifh wu,fjzpf
ajrmufxGef;um;vmapzdkYqdk&if
vlemawG[m ukxHk;a&G;vrf;
tm;vHk;twGuf owif;tcsuf
tvuf&apzdkY tpdk;&uaqmif
&Guaf y;&rSmjzpfw,f} vdYk ajymyg
BBC
w,f/
txufygaq;awG[m Iyf
axG;wJh pDpOfjyifqifrIawG jy
emajz&Sif;a&;awGtwGuf
OD;aESmufa&SUydkif;&JU vkyfief;wm
0ef a wG u d k tm;ay;w,f v d k Y
ud r f ; b&pf w u o d k v f tmH k
aMumpdwfynmygarmu bmb
&mqm[muD , ef u ajymyg
w,f/
'D a q;0g;awG [ m rS w f
Pfukd (10) &mckid Ef eI ;f avmuf
wd;k jriahf pw,fvYkd okawoDawG
u ,lqxm;MuNyD; 'D (10) &m
ckdifEIef; yrmPuyJ pmar;yGJ
wckatmifwmeJY uswmudk t
qHk;tjzwfay;Edkifw,f/ 'grSr
[kwf attqifheJY bDtqifh&
rSwf uGJoGm;apEdkifw,fvdkY ajym
Muygw,f/
ref c suf p wmwu o d k v f
ody?H usi0hf wfeYJ qef;opfwx
D iG f
rIXme'gdu
k w
f m ygarmu*Re[
f J
&puawmh aumfzD? udk,fvuf
vIyf&Sm;avhusifhcef;eJY jyif;jyif;
xefxef tvkyfvkyfrIwdkY[m 'D
aq;awGvdkyJ rSwfPfeJY tmHk
pl;pdkufrIwdkYudktm;ay;wJh tusKd;
oufa&mufrI&Sdw,fvdkY qdkyg
w,f/ rdk'gzifeif;vfpm;vdkY vl
wa,muf[m aeYcsif;ncsif;
tdkif;pwkdif;jzpfoGm;rSmawmh r
[kwb
f ;l vdYk vnf; [J&pu ajym
ygw,f/
'ghtjyif a&&Snfab;xGuf
qdk;usKd;awGudkvnf; aumif;
aumif; rodMuao;ygbl;/ vHk;
0ab;uif;wJhaq;qdkwm r&Sd
bl;vdkYvnf; aq;ynm&SifawG
u ajymMuygao;w,f/ BBC
igajymovdv
k yk f igawmhwrsdK;vkyrf ,f
ud,
k w
f iG ;f aq;ynmrSww
f rf;
*sme,frSmazmfjyxm;wJh tar&d
uefokawoDawG&JU avhvm
csufwckt& q&m0efawGa&m
*gjzpfwt
hJ cg vlemawGuakd y;wJh
ukx;kH awGtwdik ;f rukMubl;vdYk
qdkygw,f/
tckavhvmcsufrSm okaw
oDawGu q&m0ef (1000) eD;
yg;udk a&m*gtajctaewck
pdwful;cdkif;NyD; ukxHk;&Smcdkif;cJhyg
w,f/ 'gayr,fh 'Da&m*gudkyJ
q&m0ef udk,fwkdifjzpfaewJht
ajctae pOf;pm;cdkif;wJhtcg uk
xHk; ododomomuGJjym;oGm;yg
w,f/
q&m0efawG[m udk,fht
wGuf ukx;kH a&G;&if aozdYktvm;
tvmydkrsm;NyD; 'gayr,fh rao
&ifawmh aemufqufwGJ ab;
xGuf qdk;usKd;enf;wJh ukxHk;udk
a&G;Muwm rsm;ygw,f/ vlem
awGtwGuf ukxHk;a&G;&ifawmh
&SifzdkYtvm;tvm ydkrsm;wJhuk
xHk;udka&G;NyD; aemufydkif;b0w
```
aemufausmzHk;rStquf
[m ordk;usaoG;zdtm;wdkif;
u&d,mawGvdk vufzsH? vuf
armif;rSmwdik ;f wm r[kwb
f J vlY
cEmudk,fxJu tBuD;qHk;aoG;
vTwfaMumrBuD; (Mow Aorta)
twGif;uzdtm;udk wdkif;wmjzpf
vdkY ydkwdwdususwdkif;Edkifwm
awGY&ygw,f/
'Du&d,mopf[m vufywf
em&D v d k 0 wf & NyD ; aoG ; vT w f
aMum&JU aoG;ckefvIdif;udkwdkif;
,l? ord;k usaoG;aygifwikd ;f ud
&d,mu wdkif;&wJhaoG;zdtm;&&Sd
csufeJYtwl uGefysLwmxJ xnfh
&ygw,f/ tJ't
D cg ESv;kH eJYteD;
qHk; atMow aoG;vTwfaMumr
BuD;xJu zdtm;udk wGufxkwf
ay;ygw,f/
'Du&d,m[m ESpfaygif;w
&mausmfwnfwHhcJhwJh aoG;aygif
wdik ;f enf;udk awmfveS af jymif;vJ
ypfvrd rhf ,fvYkd vdu
k pf pwmwu
odkvf *vifzD;aq;Hk ESvHk;aoG;
aMumXmeu ygarmubdkif
,ef0DvD,rfu ajymygw,f/
wdkif;vdkY&wJh aoG;zdtm;[m ES
vHk;eJY OD;aESmufwdkYeJY teD;qHk;ae
&mu zdtm;jzpfvdkY ESvHk;a&m*g
eJY avjzwfa&m*gawGtwGuf ydk
t"duusr,fvdkY oluajymyg
w,f/ t"dujyemu t
vG,fwuloHk;Edkifatmif uGefysL
wmtygt0if aoG;aygifwdkif;
ud&d,mwpHkvHk;udk t&G,fao;
ao;xkwfvkyfEdkifzdkY jzpfaeyg
w,f/
BBC
wpkudk ESpfywfMumavhvmcJhyg
w,f/ um;q&mawG pdwfryg
bJ [efaqmifjyHK;wJhaeYawGrSm
olwYkd pdwaf epdwx
f m;awG ydq
k ;kd
vmNyD; tvkyfudkvnf; tmHkr
pdkufcsifjzpfvmwm awGY&yg
w,f/ tawG;tjrifqdk;awGudk
zH;k uG,cf sKd;ESrd zf Ykd BudK;pm;av? tJ
'DtawG;tjrifqdk;awGu ydkcdkif
rmav jzpfygw,f/
'gayr,fh um;q&mawG w
u,fEpS Ef pS u
f mum pdwyf gvuf
ygjyHK;wJhaeYawG? wu,fpdwf
MunfEl;csrf;ajrhaewJhaeYawGrSm
qd&k if olwYkd pw
d af epdwx
f m;wck
[efaqmiftNyHK;awG
rdwA v#Dum odYk r[kwf vl
ay:vlaZmfvkyfenf; pmtkyfxJ
rSm wufusrf;q&m a';vfum
euf*sDu tjyHK;awG azmazmoD
oDoHk;NyD; vkyfief;cGifeJY vlrIywf
0ef;usifrSm tqifajyatmif
vkyfzdkY wdkufwGef;cJhygw,f/ 'g
ayr,fh tar&duefEdkifiHxkwf
pDrcH efYcaJG &;ausmif;awmf*sme,f
rSmygwJh avhvmpl;prf;csufwck
t& pdwfrygbJ [efaqmifjyHK;
wm[m usef;rma&;udk xdcdkuf
apEdkifw,fvdkY awGY&Sdxm;yg
w,f / 'D v d k j yH K ;jywmrsKd ; [m
udk,fzHk;uG,fxm;wJh pdwf"mwf
tajctaeqd;k udk ydq
k ;kd vmapNyD;
udk,fhvkyfief;cGifrSm tvkyfawG
vpf[if;xdcdkufwm jzpfapEdkif
w,fvdkY qdkygw,f/
'DavhvmcsufrSm odyHynm
&SifawG[m tvkyfoabmt&
vltrsm;tjym;eJY tjrJqufqH
ae&wJh bwfpu
f m;armif;orm;
use;f rma&;*sme,f
Edk if iH w u m a q ; o w if ; t wdk t xG m
Mq m *g w if q uf o nf
aomufaomol touf&n
S \
f
NAw
d o
d Qaq;ynm*sme,frmS yg
wJh avhvmcsuft& w&ufudk
t&ufwcGufaomuf&if ESvHk;
a&m*gudk wm;xm;Edkifw,fvdkY
qdyk gw,f/ uJv*f g&Dwuov
kd f
u odyHynm&SifawG[m ESpf
(30) Mum avhvmpl;prf;cJhNyD;
aemuf t&uf t oif h t wif h
aomuf o l a wG [ m vH k ; 0r
aomufoal wGxuf ESv;kH a&m*g
jzpfyGm;rI (14) &mckdifEIef;uae
(25) &mckdifEIef; avsmhenf;wm
awGYcJhygw,f/
okawoDawGajymwJh toifh
twifq
h w
kd m t,fvu
f akd [mppf
ppf &Spf*&rf odkYr[kwf dk;dk;bD
,m ydkifh0uf (rwfcGufBuD; w
cGuf) udk qdkvdkygw,f/ ydkwdwd
ususajym&&if t,fvfudka[m
ppfppf (2.5) *&rfu (14.9)
*&rf t xd u d k qd k v d k y gw,f /
av;&mckdifEIef; jyif;tm;&SdwJh dk;
dk;bD,m ydkifh0uf (284 rDvDvD
wm) udk t&uf w,lepfvdkY
owfrSwfxm;NyD; (12.5) &mckdif
EIef;jyif;tm;&SdwJh 0dkif wuvyf
(125 rDvDvDwm) udk (1.5) ,l
epf? (6.5) &mckdifEIef; jyif;tm;
&Sd bD,mjyif;ydkifh0ufudk ESpf,l
epf? d;k d;k bD,m wykvif; (440
rDvv
D w
D m) udk ESp,
f el pf? 0dik w
f
a'goBuD;wJh taz
NAdwdefEdkifiH ajrmuftkdif,m
vefjynfe,f vef'ef',f&ND rdKUrSm
a&mbwf*Ret
f if'gqif (26) ESpf
[m olY&JU av;vcGJt&G,fom;
uav;udk udik v
f yI cf v
hJ Ykd uav;
cjrm &moufyefrsufpduG,fNyD;
OD;aESmufxdcdkufoGm;wJhtwGuf
w&m;Hk;u jypf'Pfcsvdkufyg
w,f/
tcktcg touf okH;ESpfeD;
yg;&Sw
d hJ uav;i,f[m rsufprd
jrif qGYH taeNyD; oGm;vmvIy&f mS ;
rI csKdU,Gif;aeygw,f/ BBC
ckdufrIaMumifh aoEIef;awGxuf
enf;w,fvdkY u,fvf*g&Dwu
odkvf jynfolYusef;rma&;Xme
ygarmu 0Dv,
D rf*gvD uqdyk g
w,f/
uae'gokawoetzGJYw
ck u vnf ; t&uf a omuf w J h
twGuf aoG;xJu ]aumif;wJh}
udv
k ufpxa&m"mwfukd wd;k rsm;
apw,fvdkY 'DpmapmifxJrSmyJ
azmfjycJhygw,f/ trsKd;om;awG
w&ufudk t,fvfudka[m (30
*&rf)? trsKd;orD;awGu w&uf
(15*&rf)aomuf&if aumif;wJh
udkvufpxa&m? t'Dydkeufwif
eJY tydv
k yD ykd dw
k if;"mwfawG wd;k
rsm;vmNyD; ESv;kH udk usef;rmoef
pGrf;apw,fvdkY awGY&Sd&ygw,f/
NAdwdoQaq;ynm*sme,f
rSmygwJh avhvmcsufwckrSm
awmh w&ufudk bD,mwydkifh
xufyakd omuf&if wcsKUd uifqm
jzpfr,fhtvm;tvmawG ydkrsm;
vmw,fvdkY qkdygw,f/ tck
avhvmcsuft& trsKd;om;awG
[m w&ufudk ESpf,lepf? trsKd;
orD ; awG u w,l e pf x uf y d k
aomuf&if uifqmjzpfr,fht
vm;tvm txl;wdk;rsm;vm
w,fvdkYvnf; qdkygw,f/ O
a&mywdkufwvTm;u vlaygif;
(3 odef; 6 aomif;ausmf) udk
avhvm&mrSm uifqma&m*g
onf trsKd;om; (10 a,muf)
rSm wa,muf? trsKd;orD; (33
a,muf) rSm wa,mufwdkY[m
t&ufydkaomufvdkY uifqmjzpf
wm awGYcJhygw,f/
2008 ckESpftwGif; NAdwdef
EdkifiHrSm t&ufaMumifhjzpfwJh
uifqma&m*gvlem (13000) &Sd
cJhygw,f/ t&ufeJYywfouf
wJh uifqma&m*gawGu cHwiG ;f ?
tpmrsKd>yef? tonf;? tlrBuD;
eJY trsKd;orD;&ifom;uifqm
awGjzpfNyD; t&ufudk owfrSwf
EIef;xm;xuf ydkaomufolawG
rSm tjzpfrsm;ygw,f/ BBC
tar&duefEdkifiHu trsKd;
om;usef ; rma&;Xmersm; pk
aygif;avhvm ppfaq;csuft&
vufudkifzkef;awG[m OD;aESmuf
tay: tusKd;oufa&mufr&I EdS ikd f
w,fvdkY tar&duefq&m0eft
oif;*sme,frSm azmfjyvdkufyg
w,f/ tckavhvmrIrmS vl (47)
a,mufudk zkef;at&D,mwdkifu
xGufwJh oHvdkufvIdif;awG&JU t
usKd;oufa&mufrIudk pl;prf;cJhyg
w,f/ vlawG rdepf (50) zkef;
ajymNyD;&if OD;aESmufxJrSm o
Mum;"mwfoHk;pGJrI (7) &mckdifEIef;
jrifhwufvmNyD; OD;aESmufvIyf
&Sm;rI wkd;jrifhvmwmudk okaw
oDawG awGYcyhJ gw,f/ 'gayr,fh
aumif;usKd;vm; qdk;usKd;vm; r
ajymEdkifao;ygbl;/
'def;rwfEdkifiHrSm vufudkif
zkef;oHk;ol (420000) udkavh
vmcsuft& zkef;oHk;pGJrIeJY uif
qma&m*g qufpyfrIudk rawGYcJh
ygbl;/ NAdwdefEdkifiHu yg&*lawG
uvnf; usef;rma&;tE&m,f
&Sw
d yhJ rkH ay:bl;vdYk qdak eygw,f/
tcsKd & nf tvG e f t rif ;
aomuf&if aoG;wdk;jzpfr,fht
vm;tvmrsm;vmw,fvdkY t*F
vdyfeJYtar&duef okawoDawG
&JU avhvmawGY&Sdcsufudk aoG;
wdk;a&m*g*sme,frSm azmfjyxm;
ygw,f/ tcsKd&nfwAl; wdk;
aomufwdkif; aoG;zdtm; tcsKd;
usvdkuf wufoGm;wmudk ok
awoDawGu awGY&SdcJhygw,f/
tckvdk aoG;zdtm;wufwm
&JU taMumif;&if;qufpyfrIudk
rodao;ayr,fh oMum;"mwf
awGu aoG;aMumeH&H wif;tm;
eJY cEmudk,fwGif; qm;yrmP
awGudk ajymif;vJapvdkY aoG;wdk;
wmjzpfr,fvYkd ,lqaeygw,f/
aq;oMum;eJY csKdwJhtcsKd&nf
aomuf&ifawmh tckvdk jy
em rawGY&ygbl;/
tckavhvmrIrSm touf
(40) u (60) Mum;vlBuD;awG
ud k (24) em&D t wG i f ; pm;
aomufyakH wG rSww
f rf;wifxm;
NyD; qD;ppf? aoG;aygifwdkif; vkyf
cJhygw,f/ 'Dtcg w&ufudk w
Al;xufydkaomufolawGrSm o
Mum;"mwf trsm;qHk;jzpfaewm
awGYNyD; u,fvdk&Dt0ifvnf;
rsm;aewm awGY&ygw,f/ o
Mum;"mwfygwJh tcsKd&nfwAl;
ydkaomuf&if tay:aoG; (1.6)
NIGHTINGALE 15
oufa&mufrIudk qufvufpl;
prf; avhvmoGm;oifhw,fvdkY
bmhIdif;,m;aq;Hku ygarmu
r,fvfuGrfpyg;&ifu ajymyg
w,f/
BBC
tcsdK&nfBudKuf vlru
kd f
rDvDrDwm? atmufaoG; (0.8)
rDvrD w
D mwd;k wm awGY&ygw,f/
'ghtjyif tckvdk tcsKd&nftrsm;
BuD;aomufolawG[m udk,ft
av;csdefrsm;aezdkYvnf; tvm;
tvmrsm;ygw,f/ 'gayr,fh
ud,
k t
f av;csed rf wufoal wGrmS
vnf; tcsKd&nfydkaomufav
aoG;aygifwufavjzpfwm awGY
&ygw,f/
tcsK&d nfurk P
aD wGuawmh
olwdkYtcsKd&nfawG[m ]toifh
twifh} aomuf&if tE&m,f
uif;ygw,fvdkY qdkaeygw,f/
tar&duefESvHk;toif;uawmh
uav;arG;ypn;f ud&,
d mtxkyf
uav;awG
Bud
K
wif
a
wmif
;xm;
aqmif&ef a&Smif&eftcsuf
rsm;eJY tE&m,fvuPmrsm;ukd zkdY rarhMuygeJYvkdY/ wDZuf
BudKwifod&Sdxm;rS tdrfrSmvkHNcHK aemufqufwGJ
pdwfcspGmeJY uav;arG;Ekdifvdrfh aq;kHrSmyJ uav;arG;oifhwJh
ukd,f0efaqmifrsm;
r,fvkdY ,kHMunfygw,f/
tdrfrSmrD;zGm;r,fh ukd,f0ef (1) touf (35) ESpftxuf
aqmifawG (Home Delivery) [m om;OD;ukd,f0efaqmifrsm;/
usef;rma&;XmeawGrmS wcgok;H (2) uav;av;a,mufarG;xm;
NyD; ukd,f0efaqmif/
(3) ,cifuav;arG;zGm;pOf t
cuftcJ? ab;tE&m,f BuHKawGU
cJhzl;olrsm;/
(4) t0vGeu
f ,
dk 0f efaqmifrsm;/
(5) tjcm;usef;rma&; jyem
&Sd ukd,f0efaqmifrsm; (OyrmESvkH;a&m*g? qD;csdK ponf ..)
wDZuf
```
xGm;csifMuolrsm;
vG e f c J h w J h q ,f E S p f t wG i f ;
ur m wvT m ;rS m &if o m;BuD ;
xGm;a&; cGJpdwfrIaygif; (40) &m
ckdifEIef;wdk;vmcJhNyD; 2010 ck w
ESpfxJrSm tar&dueftrsKd;orD;
(3) odef;eD;yg; &ifom;cGJpdwfNyD;
qDvDuGefxnfhcJhMuygw,f/ t
ar&duef yvwfpwpfcGJpdwf uk
orm;awmfrsm;toif;u xkwf
jyefwJhtcsuftvuft& &if
om; tvSjyifcGJpdwfrItrsKd;rsKd;
[m trsKd;orD;awGtwGuf OD;
pm;ay; tvSjyifcGJpdwfrIjzpfvm
NyD; ESmwHyHkpHjyKjyifrI? EIwfcrf;t
vSjyKjyifrI? rsufvHk;? rsufcGHjyK
jyifrIeJY 0rf;Adkuf? wif? aygif t
qDypkd yk x
f w
k rf aI wGtm;vH;k avsmh
usvmygw,f/
2010 ckESpfxJrSm &ifom;
wGi;f qDvu
D eG x
f nfch pJG w
d rf I (29
6203) BudrfvkyfcJhNyD; &ifom;
yifhwifcGJpdwfrI (90000) vkyfcJh
ygw,f/ t&ifu qDvDuGef
xnfhxm;wmudk jyefxkwfwJhcGJ
pdwfrI (21700) &SdcJhygao;
w,f/ yHkysufyef;ysuf BuD;xGm;
Edk uf w if a * ; vf u m wG ef ;
&mEIef;jyZ,m;rSmvnf; Z,m;
uGufta[mif;rSmvdk toufSL
EIef;awG[m arG;prSmjrifhNyD; BuD;
aumif0ifwt
hJ cg avsmhomG ;wm
udkjyayr,fh ta&;ygwJh uGJvGJ
csufawG&Sdw,fvdkY qkdygw,f/
awGY&Sdcsuftopft& uav;
awG[m arG;prSm wrdepfu(kd 44)
cg toufSL&muae ESpfESpft
&G,rf mS wrdepf (26) cg touf
SLwm jzpfoGm;ygw,f/ ESvHk;
ckeEf eI ;f uvnf; arG;prSm wrdepf
(127) csufckef&mu wvom;
rSm (145) csuftxd a&muf
oGm;NyD; ESpfESpfom;rSm (113)
csuf jzpfoGm;wmudk awGY&yg
aoG;eDOawG xkwfvkyfarG;jrLzdkY
BudK;yrf;aewm jzpfygw,f/
paumhtrsK;d om;aoG;oGi;f Xm
eu *sKH;eDarmifhzdkYu ]'g[m
aoG;twk r[kwfygbl;/ aoG;eD
OawGjzpfygw,f/ vlYcEmudk,f
xJu aoG;eDOawGeJY twlwlyg
yJ/ 'gayr,fh "mwfcGJcef;xJrSm
vkyfxm;wm jzpfw,f} vdkY ajym
*dkrlvwHk;u tdyfidkufvGef t
wufa&m*g Narcolepsy ukozdkY
twGuf tdyrf aysmfapbJ Ed;k Mum;
zswfvwfaeapzdkY wDxGifcJhwm
jzpfygw,f/ 'Daemufyikd ;f rSm ppf
yGJtwGif; ppfom;awGtdyfridkuf
bJ Edk;Mum;aeapzdkY? nqdkif;vkyf
om;awGjzpfwJh olemjyKq&mr
awG? q&m0efawG? av,mOfrSL;
awG Edk;Edk;Mum;Mum;&SdapzdkY oHk;
vmygw,f/
tar&d u ef E d k i f i H r S m awmh
wuodkvf pmrsufESm (14) odkY `
Pfaumif;aq;
pdwful;,OfodyHAD'D,dkum;
awGrSm aq;vHk;wvHk;pm;vdkuf
wJt
h cg OD;aESmufprG ;f tm;eJYu,
kd f
&nfudk,faoG; wdk;wufoGm;NyD;
b0rSmatmifjrifr?I ausmfMum;rI
awG&wmudk dkufjyxm;wmawG
&Sdygw,f/ 'DuaeYvufawGY t
ajctaerSmvnf; kyf&Sifum;xJ
uavmufBuD; r[kwfao;ay
r,fh rSwfPfaumif;vmapNyD;
tmHpk ;l pdu
k Ef ikd pf rG ;f wd;k wufvm
w,f/
topfawGY&dS azmfxw
k v
f u
kd f
wJh &mEIef;jyZ,m;uGuf Centile
Chart [m vuf&SdtwnfjyK
vufcx
H m;wJh EIe;f xm;awGeYJ od
odomomBuD;uGJvGJaewm &Sdyg
w,f/ vuf&SdZ,m;a[mif;t
wdkif;qdk&if usef;rmwJhq,fESpf
om;uav; w0ufavmufudk
ESvHk;ckef odkYr[kwf toufSLrl
rrSef jyaeygw,f/
t*FvefEdkifiH vDAmyl;aq;
Xmeu a'gufwm dkpvif;prpf
uawmh tck a vh v mcsuf r S m
usm;-r cGJrjywmudk a0zefcJhyg
w,f/
BBC