ICS 91.040.10 91.040.

30

TRK STANDARDI

TS 6793/Nisan 1989

NDEKLER
0 - KONU, TARF, KAPSAM...................................................................................... 1
0.1 - KONU........................................................................................................................ 1 0.2 - TARF........................................................................................................................ 1
0.2.1 - Tehizat ............................................................................................................................... 1

0.3 - KAPSAM ................................................................................................................... 1

1 - GENEL KURALLAR ............................................................................................. 1 2 - YK DEERLER ................................................................................................. 1 3 - DZGN YAYILI YKLERN AZALTILMASI ...................................................... 2 4 - YATAY YKLER .................................................................................................. 3

ICS 91.040.10 91.040.30

TRK STANDARDI

TS 6793/Nisan 1989

KONUTLAR VE KAMU BNALARINDA KULLANIM VE YERLEM YKLER 0 - KONU, TARF, KAPSAM

0.1 - KONU
Bu standard, konutlarn ve kamu binalarnn tasarmnda kullanlabilecek yk deerlerine dairdir.

0.2 - TARF
0.2.1 - Tehizat
Tehizat, mobilya, kitap raflar, piyanolar, televizyonlar ve radyolar, buzdolaplar, amar makinalar, sergi vitrinleri, laboratuarlardaki zel teknik cihazlar, tiyatro sahneleri, jimnastik aletleri, vb. aletlerdir.

0.3 - KAPSAM
Bu standard, konutlarda ve kamu binalarnda, kullanm ve iskandan dolay meydana gelen yklerin en kk anma deerlerini kapsar.

1 - GENEL KURALLAR

Bu standardda belirtilen yk deerleri ve kurallar TS 498 'de belirtilenlerle birlikte geerli olup, ayrca TS 1914'teki prensipler de gznnde tutulmaldr.

1)

2 - YK DEERLER
2.1 - Binalarn kullanm ve iskan sonucunda meydna gelecek yklerin en kk anma deerleri, binann normal kullanm srasnda meydana gelmesi kesin veya mmkn olan yklerin en gayrimsalt durumudur. 2.2 - Dzgn yayl ykler iin deme tasarm yaplrken, en kk karakteristik deer izelge-1'de verilen deerlerden kk olmamaldr. 2.3 - imalat ve depolama binalar gibi ok katl yaplarda, kullanm ve iskan ykleri, bu bina veya tesislerin kullanm artlarna bal olarak tespit edilir. 2.4 - Demeler, dzgn yayl yklere ek olarak, deme elemanlarna uygulanan en olumsuz tesiri yaratacak mnferit yk iin de projelendirilmelidir. Eer mnferit yk iin ayrntl veri mevcut deilse; 0,1 mx0,l m'lik kare eklinde bir alana uygulanan: -Demeler ve merdivenler iin: 150 kgf (1,5 kN) -at Odas, atlar, Teraslar ve Balkonlar iin: 100 kgf 1,0 kN) -zerinde sadece insanlarn yryebilecei atlar iin: 50 kgf(0,5 kN)'luk ykler, mnferit yk olarak anlr.

1) Bu standard metninde atf yaplan Trk Standardlarnn numaralar metnin sonunda verilmitir.

ICS 91.040.10 91.040.30

TRK STANDARDI

TS 6793/Nisan 1989

2.5 - nemli dinamik yklerin tesiri, dinamik katsaylar veya zel dinamik analiz yoluyla dikkate alnmaldr. 2.6 - izelge-1'de blme duvarlarndan dolay gelen yk verilmemitir; bunlar ayr ayr ele alnmaldr. Eer, tasarmda hesaba katlmayan blme duvarlarnn arl 250 kgf/m(2,5 kN/m)'den fazla deiL 2 2). ise;bunlar en kk atma deeri 50 kgf/m (0,5 kPa) olan dzdn, yayl yk olarak kabul edilir Dier btn durumlarda, blme duvarlarnn tesiri, bulunduklar yerlerin, arlklarnn vr binann dier elemanlarna balantlarnn bir fonksiyonu olarak tespit edilir.

3 - DZGN YAYILI YKLERN AZALTILMASI

Sabit tehizat ve stoklanm malzemelerden dolay oluan ykler hari, dzgn yayl ykler aada belirtilen ekilde azaltlr: - Deme kirileri, kiriler tarafndan tanan deme blgesinin boyutlarnn fonksiyonu olarak, - Kolonlar, duvarlar, taban ve temellerde yukardaki gibi veya ele alnan katn zerindeki katlarn saysna gre, Kirilerin hesabnda, yk blgesi A(m^ olarak) bana alnacak izelge-1'de verilmi ykler aadaki oranlarda azaltlabilir. - izelge-1'de l ve 2 numara ile belirtilen yap blmleri iin aadaki katsayyla arplarak;

1 = 0,3 +

3 A

(eer A>18 m ise) .......(1)

- izelge-1 'de 4 numara ile belirtilen yap blmleri iin ise aadaki katsay ile arplarak azaltlabilir.

2 = 0,5 + .

3 A

(eer A>36 m ise) ...... (2)

Kolonlarn, duvarlarn, taban ve temellerin hesabnda izelge l'de verilmi ykler aadaki oranlarda azaltlabilir. - izelge- 1'de l ve 2 numara ile belirtilen yap blmleri iin aadaki katsayyla arplarak:

n1 = 0,3 +

0,6 n

. (n 2 iin ) .............. (3)

- izelge-1'de 4 numara ile belirtilen yap blmleri iin ise aadaki katsay ile arplarak azaltlabilir.

n2 = 0,5 +

0,6 n

(n 2 iin ) ............... (4)

Burada; n = Hesab, yaplan katn zerinde bulunan, tamamyla yklenmi kat saysdr. n = l iin; n1 = 1 n2 = 1 alnr. 2) Bu durum ancak bina strktrnn blme yklerinin blmeye dik istikamette yeterince datmna imkan salamas durumunda uygulanr.

ICS 91.040.10 91.040.30

TRK STANDARDI

TS 6793/Nisan 1989

4 - YATAY YKLER
Korkuluk ve balkon korkuluklarnda, birim uzunluk bana den yatay yklerin en az karakteristik deerleri, aada belirtildii ekilde alnr. - Konutlarda, ocuk yuva ve gndz bakm evlerinde, hastahaneler ve dier salk kurulularnda: 30 kgf/m(0,3 kN/m) - Tribn ve spor salonlarnda: 150 kgf/m(l,5 kN/m) - Dier binalar ve yap blmlerinde: 80 kgf/n(0,8 kN/m) Servis platformlar, yalnzca yayalar tarafndan kullanlan yaya geitleri, at korkuluklar gibi yerler iin: korkuluk ve bariyerlerde on kk mnferit yk karakteristik deeri bariyor boyunca herhangi bir nokta iin 30 kgf (0,3 kN)'a eit olarak alnr. Hafif blme duvarlar iin de ayn yatay mnferit yk deeri alnmaldr.

No

Binalar ve Yap Blmleri

Yklerin En Kk Anma Deerleri 2 2 (kN/m ) Kgf/m

Konutlar, Okullar ve Gndz Bakmevler indeki Yatak Odalar, Otel Odalar, Hastane ve Senatoryum Odalar v.b. 150 dari Brolar, Teknik ve Bilimsel alma Merkezleri, Kolej ve Okul Dersaneleri, Vestiyerler, Banyolar, Fabrika veya Kamu Binalar Tuvaletleri Eitim veya Bilimsel Kurululardaki alma Odalar, ve Laboratuvarlar , Bilgi lem Cihaz Odalar, Kamu Binalar Mutfaklar, Teknik almalar Yaplan Katlar, Bodrum Katlar vb. Salonlar: 4.1. Kitap Raflar Bulunmayan Okuma Salonlar. 4.2. Kahvehane ve Restorantlardaki Yemek Salonlar 4.3. Konferans Salonlar, Bekleme Odalar, Tiyatro ve Konser Salonlar, Spor Salonlar, Oyun Salonlar vb. 4.4. Byk Maazalar 4.5. Sergi Salonlar. (Sergi malzemeleri, ve Sergi tehiza tna ilaveten) Kitap Ralli Ktphane Odalar, Ariv Odalar, Tiyatro Sahneleri v.b. Kitap Ralli Ktphane Odalar, Ariv Odalar, Tiyatro Sahneleri v.b. 200

(1.5) (2.0)

200 (2.0)

200 200 250

(2.0) (2.0) (2.5)

5 500 (5.0)

Tribnler: 6.1. Sabit Oturma Yeri Olan 6.2. Sabit Oturma Yeri Olmayan Tavan Aras (Tehizat ve Malzeme Yklerine "laveten)

400 500 70

(4.0) (5.0) (0.7)

ICS 91.040.10 91.040.30

TRK STANDARDI

TS 6793/Nisan 1989

ZELGE 1 in devam No Yklerin En kk Anma Deerleri 2 2 Kgf/m kN/m Teraslar ve atlar 8.1. Dinlenme Blgeleri 8.2.malat Binalar, Fazla Sayda alana sahip blgeler, ofisler Balkonlar ve Verandalar 9.1. Korkuluklar boyunca 0,8 m geniliinde dzgn yayl yk eridi 9.2. (9.1) e gre daha gayrimsait olduu takdirde balkon alan zerinde alnacak dzgn yayl yk Lobiler, Fuayeler,Koridorlar,Merdivenler: 10.1.No 1 de belirtilenlere bitiik 10.2. No 2 ve 3 de belirlenenlere bitiik 10.3 No 4 ve 5 de belirtilenlere bitiik 10.4 No 6 da belirtilenlere bitiik Demiryolu ve Metro stasyonlar Platformlar Garajlar ve kamyon haricindeki aralar iin ara parkyerleri 400 250 (4.0) (2.5) 150 400 (1,5) (4,0)

400

(4.0)

10

11 12

NOTLAR 1 - No 8'de belirtilen ykler daha olumauz sonular veriyorsa, kar yk yerine alnabilir. 2 - No 9'da belirtilen ykler, balkonlar veya verandalar dorudan destekleyen, yk tayc elemanlarn analizinde dikkate alnr. Duvarlarn alt blmleri, bodrum kat ve temellerin analizinde; balkonlar veya verandalardaki yk, binann ana yap blmlerinin balanmasndan dolay oluan yke eit olarak alnr ve Hadde 3'e uygun olarak azaltlr. 3 - izelge-l'deki ykler; kiilerin ve mobilyalarn tabii hareketleri srasnda meydana gelen arpma etkisini de ierir.

ATIF YAPILAN TRK STANDARDLARI

TS 498 TS 1914