OSNOVNA IMPULSNA KOLA

Signali, koji se srijeu u impulsnoj i digitalnoj elektronici, su: -oblika Heavisideove (Hevisajdove) funkcije, -pravougaoni impulsi, -delta impulsi, -testerasti, -trougaoni, itd.

Heavisideova funkcija
Oblik Heavisideove, ili odskone, funkcije prikazan je na slici
h 1

Heavisideova funkcija.

1 za t > 0 h(t ) = 0 za t < 0

Pravougaoni impuls
v Vm

Vm za 0 < t < T v(t ) = 0 drugdje

Pravougaoni impuls. Ukoliko bi pravougaoni impuls "istegli", tako da mu amplituda bude beskonane duine, a trajanje zanemarljivo malo, dobili bi Diracov delta impuls, definisan kao:
(t ) = 0 za za t=0 t0

(t )dt = 1
0

Delta impuls

Povorka pravougaonih impulsa Ukoliko se pravougaoni impulsi, trajanja Ti, periodino ponavljaju, sa pauzom izmeu impulsa Tp, onda se dobija povorka impulsa uestanosti f=1/(Ti+Tp), kao ona na,slici
v

Ti T

Tp

Stvarni oblik pravougaonog impulsa

v Vm 1 0,9 0,5

0,1 tr Ti tf

Linearni signali
v v

a)

0 v

t b)

0 v

c)

t d)

Linearni signali: a) Usponski; b) Testerasti; c) Trouglasti; d) Trapezni.

ANALIZA PRELAZNIH PROCESA U IMPULSNIM KOLIMA PRVOG REDA

Promjena napona na kondenzatoru i struje kroz kalem je kontinualan proces, odvija se postepeno, zavisno od vremenske konstante. Napon na kondezatoru i struja kroz kalem, u impulsnim kolima prvog reda mijenjaju se prema sljedeoj jednaini:

vC (t ) = vC () + [vC (0) vC ()]e

iL (t ) = iL () + [iL (0) iL ()]e
Analiza e dalje biti pokazana kroz konkretne primjere.

UOBLIAVAKA KOLA SA DIODAMA

vu vi D vu VR R VR a) + vi t

b)

Redni ograniava: a) ema; b) Ulazni i izlazni napon

vu vi VR R vu a) D VR + vi b) t

Paralelni ograniava: a) ema; b) Ulazni i izlazni napon

vu vi R vu a) D1 + VR1 D2 VR2 + b) VR1 vi t VR2

Ograniava sa dva nivoa: a) ema; b) Ulazni (tanke linije) i izlazni napon (pune linije).
R vu D Z2

D Z1 vi

Ograniava sa dva nivoa sa Zenner diodama.

TRANZISTOR KAO PREKIDA

Stanja u kojima se koristi tranzistor kao prekida su zakoeno i zasieno stanje. Tei se da stanje kad je tranzistor u aktivnom reimu bude to krae - neeljeno stanje zbog snage disipacije.
+ VCC RC VCE vi VCC VCES a) c) vi vu VBES VBET b) t

RB

vu

Pojaava sa zajednikim emitorom: a) ema; b) Ulazni napon; c) Izlazni napon.

KOMPARATORI
Vi

"1" vu =V 1 2 -V "0"

Prenosna karakteristika idealnog komparatora.

vi +V CC
+ VCC

vi

vD =V 1-V2

vD =V 1-V 2
- VCC

a)

-VCC

b) Prenosne karaktersistike pojaavaa: a) Diferencijalnog: b) Operacionog.

Operacioni pojaavai se, ipak, ne mogu koristiti u ulozi komparatora u situacijama kada se trai: - velika brzina odziva, ili - izlaz sa otvorenim kolektorom, ili - da se nivo logike nule postavi razliit od -VCC.
V CC 2

+ -

7 1 4 - V EE

Komparator LM 311

Vm 2
T

+V CC

+V CC
VCC1

b)
3

a)

1 -VEE

-VEE

Komparator sa stanjima pozitivnog napona napajanja i napona mase: a) Ilustracija djelovanja; b) Simbol.

SCHMITTOVO OKIDNO KOLO U osnovnoj konfiguraciji realizacije Schmittovog (mitovog) kola nalazi se komparatorsko kolo kod kojeg je ostvarena pozitivna povratna sprega, kako je to predstavljeno na slici.

vu

vi vi
ViG VH

R2 a)

R1 b)

ViD VT1 VCH VT2

vu

c)

Schmittovo kolo: a) ema; b) Karakteristika prenosa; c) Simbol.

VT 2 = R2 ViG R1 + R2

VH = VT 2 VT1 =
VCH =

R2 ( ViG ViD ) R1 + R2

VT1 =

R2 ViD R1 + R2

VT1 + VT 2 R2 = ( ViG + ViD ) 2 2(R1 + R2 )