Kasalukuyan

"Aking
[1]
tinitipon ang ikinakalat
na masayang bango ng mga bulaklak,
inaaglahi ko ang laruang palad,
mahinhing amiha't ibong lumilipad."

"Kung ako'y mayroong matanaw na hayop
sa tinitingalang malapit na bundok,
biglang ibibinit ang pana sa busog,
sa minsang tudla ko'y pilit matutuhog."

"Tanang samang lingkod ay nag-aagawan,
unang makarampot ng aking napatay;
ang tinik sa dawag ay 'di dinaramdam,
palibhasa'y tuwa ang nakaaakay,"

"Sukat maligaya sinumang manood
sa sinuling-suling ng sama kong lingkod;
at kung masunduan ang bangkay ng hayop,
ingay ng hiyawan sa loob ng tumok."

"Ang laruang busog ay kung pagsawaan,
uupo sa tabi ng matuling bukal;
at mananalamin sa linaw ng kristal,
sasagap ng lamig na iniaalay."

"Dito'y mawiwili sa mahinhing tinig
ng nangagsasayang Nayades sa batis;
taginting ng lira katono ng awit
mabisang pamawi sa lumbay ng dibdib."

"Sa tamis ng tinig na kahalak-halak
ng nag-aawitang masasayang Ninfas,
naaanyayahan sampung lumilipad
sari-saring ibong agawan ng dilag."
Orihinal
Aquing tinitipon ang iquinacalat
ng masayng ban

g n

g m

ga bulaclc,
ina-aglahi co ang larouang pulad
mahinhng amiha,t, ibong lumilipad.

Cong ac,i, mayroong matanao na hyop
sa tinitin

galng malapit na bundc,

biglng ibibinit ang pan sa bsog,
sa minsang tud-l co,i, pilit matutuhog.

Tanng smang lincd ay nag-agauan
unang macarampt nang aquing napaty
ang tinc sa dauag ay d dinaramdm,
palibhasa,i, toua ang naca-aacay.

Scat maligaya sino mang manod
sa sinuling-suling n

g sma cong lingcd,

at cong masundan ang bangcay n

g hyop
ingay n

g hiyauan sa loob n

g tumc.

Ang laroung bsog ay cong pag-sauaan,
u-upo sa tab n

g matuling bucl,
at mananalamn sa linao n

g cristal,
sasagap n

g lamig na ini-alay.

Dito,i, mauiuili sa mahinhing tinig
n

g nan

gag-sasayng Nayadas sa btis,

taguintng n

g Lrang catuno n

g auit
mabisang pamaui sa lumbay n

g dibdib.

Sa tamis n

g tinig na cahalac-halc
n

g nag-aauitang masasayng Ninfas,

na-aanyayahan sampng lumilipd
sari-saring ibong agaun n

g dilg.

"Kaya nga't sa sanga ng kahoy na duklay,
sa mahal na batis na iginagalang
ng bulag na hentil ay nagluluksuhan,
ibo'y nakikinig ng pag-aawitan."

"Aanhin kong saysayin ang tinamong tuwa
ng kabataan ko'y malawig na lubha;
pag-ibig ni ama'y siyang naging mula,
lisanin ko yaong gubat na payapa."

"Pag-ibig anaki'y aking nakilala,
'di dapat palakihin ang bata sa saya;
at sa katuwaa'y kapag namihasa,
kung lumaki'y walang hihinting ginhawa."

"Sapagkat ang mundo'y bayan ng hinagpis,
namamaya'y sukat tibayan ang dibdib;
lumaki sa tuwa'y walang pagtitiis ...
anong ilalaban sa dahas ng sakit?"

"Ang taong magawi sa ligaya't aliw,
mahina ang puso't lubhang maramdamin;
inaakala pa lamang ang hilahil
na daratni'y 'di na matutuhang bathin."

"Para ng halamang lumaki sa tubig,
daho'y malalanta munting 'di madilig;
ikinaluluoy ang sandaling init;
gayundin ang pusong sa tuwa'y maniig."

"Munting kahirapa'y mamalakhing dala,
dibdib palibhasa'y 'di gawing magbata,
ay bago sa mundo'y walang kisapmata,
ang tao'y mayroong sukat ipagdusa."


Cay n

ga,t, sa san

ga n

g cahoy na ducly
sa mahl na btis na iguinagalang
ang bulg na gentil, ay nag lulucsuhan
ibo,i, naquiquinig n

g pag-aauitan.

Anhn cong saysain ang tinamng tou
ng cabataan co,t, malauig na lubh
pag-ibig ni am,i, siyang naguing mul
lisanin co yang gbat na payapa.

Pag ibig anaqui,t, aquing naquilala
d dapat palac-hn ang bata sa say
at sa catoua-a,i, capag-namihasa
cong lumaqu,i, ualng hihintng guinhaua.

Sa pagca,t, ang mundo,i, bayan n

g hinagpis
namamaya,i, scat tibayan ang dibdib,
lumaqu sa toua,i, ualng pagtiti-is
anng ilalaban sa dahs n

g squit?

Ang tuong mgaui sa ligaya,t, aliu
mahin ang pso,t, lubhng maramdamin,
inaacala pa lamang ang hilahil,
na daratn,i, din matutuhang bat-hn.

Para n

g halamang lumagu sa tubig,

daho,i, malalant munting d madilig,
iquinalolo-y ang sandaling init,
gayn din ang psong sa toua,i, mani-ig.

Munting cahirapa,i, mamalac-hng dal,
dibdib palibhasa,i, di gauing magbat,
ay bago,i, sa mundo,i, ualang quisp mat
ang tauo,i, mayroong scat ipagdusa.

"Ang laki sa layaw karaniwa'y hubad
sa bait at muni't sa hatol ay salat;
masaklap na bunga ng maling paglingap,
habag ng magulang sa irog na anak."

"Sa taguring bunso't likong pagmamahal,
ang isinasama ng bata'y nunukal
[2]
;
ang iba'y marahil sa kapabayaan
ng dapat magturong tamad na magulang."

"Ang lahat ng ito'y kay amang talastas,
kaya nga ang luha ni ina'y hinamak;
at ipinadala ako sa Atenas
bulag na isip ko'y nang doon mamulat."

"Pag-aaral sa akin ay ipinatungkol
sa isang mabait, maestrong marunong;
lahi ni Pitako ngala'y si Antenor
lumbay ko'y sabihin nang dumating doon."
Ang laqu sa layao caraniua,i, hubd
sa bait at muni,t, sa hatol ay salt,
masaclp na bn

ga ng malng paglin

gap,
habg n

g magulang sa irog na anc.

Sa tagurng bunst, licng pag mamahl
ang isinasama n

g bta,i, nunucl
ang iba,i, marahil sa capabayaan
nang dapat magturong tamd na magulang.

Ang laht nang it,i, cay amng talasts,
cay n

ga ang lha ni ina,i, hinamac,

at ipinadal ac sa Atenas,
bulg na sip co,i, n

g doon mamulat.

Pag-aral sa aquin qy ipinatungcl
sa isang mabait, maestrong marunong
lahi ni Pitaco, n

gala,i, si Antenor,
lumbay co,i, sabihin nang dumating doon.




Sa pagsasalaysay ni Florante, inilalaan niya ang
karamihan ng kanyang oras sa paglalaro at
pangangaso kasama ng kanyang mga lingkod
noong bata pa siya. Ngunit ang kasayahang
itong tanging alam niya ay pinatid ng kanyang
ama, ang Duke Briseo, sa hangaring mapabuti
ang kanyang buhay. Ipinadala siya
sa Atenas upang mamulat ang kanyang isipan
sa wastong pakikisalamuha sa kapwa sa kabila
ng pagtutol at pagluha ng kanyang mahal na ina.
Ang lahat ng ito ay dahil batid ng Duke Briseong
sa magulang ibinubunton ang sisi kapag ang
anak ay hindi naging mabuti sa kanyang paglaki
tulad ng pagpapalaki sa layaw, at ang mga
kasamang ibubunga nito.




























Kasalukuyan
"May sambuwan halos na 'di nakakain,
luha sa mata ko
[1]
'y 'di mapigil-pigil,
ngunit 'di napayapa sa laging pag-aliw
ng bunying maestrong
[2]
may kupkop sa akin."

"Ang dinatnan doong madlang nag-aaral
kaparis kong bata't kabaguntauhan,
isa'y si Adolfong aking kababayan,
anak niyong Konde Silenong marangal."

"Ang kaniyang tao'y labis ng dalawa
sa dala kong edad na lalabing-isa;
siyang pinupoon ng buong esk'wela,
marunong sa lahat na magkakasama."

"Mahinhin ang asal na hindi magaso
at kung lumakad pa'y palaging patungo,
mabining mangusap at walang katalo,
lapastangin ma'y hindi nabubuyo."

"Anupa't sa bait ay siyang huwaran
ng nagkakatipong nagsisipag-aral;
sa gawa at wika'y 'di mahuhulihan
ng munting panira sa magandang asal."

"Ni ang katalasan ng aming maestro
at pagkabihasa sa lakad ng mundo
ay hindi natarok ang lalim at tungo
ng pusong malihim nitong si Adolfo."

"Akong pagkabata'y ang kinamulatan
kay ama'y ang bait na 'di paimbabaw,
yaong namumunga sa kaligayahan,
nanakay
[3]
sa pusong suyui't igalang."
Orihinal
May sangbouan halos na d nacacain,
lh sa mat co,i, d mapiguil-piguil;
n

guni,t, napayap sa laguing pag-aliu

n

g bunying maestrong may cupcup sa quin.

Sa dinatnn doong nad-lng nag-aaral
caparis cong bata,t, cabaguntauhan,
isa,i, si Adolfong aquing cababayan,
anc niyang Condeng Silenong maran

gal.

Ang caniyang ta,i, labis n

g dalau
sa dal cong edad na lalabing-is,
siyang pinopon n

g boong escuela,
marunong sa laht na magcacasama.

Mahinhn ang asal na hind magas
at cong lumacad pa,i, palaguing patung,
mabining man

gsap at ualng catalo

lapastan

ganin ma,i, hindi nabubuy.

Ano pa,t, sa bait ay siyang huaran
n

g nagcacatipong nagsisipag-aral,
sa gau at uica,i, d mahuhulihan
n

g munting panir sa magandang asal.

Ni ang catalasan n

g aming maestro
at pagca-bihasa sa lacad n

g mund,
ay hind natarc ang lihim at tungo
ng psong malihim nitong si Adolfo.

Acng pagcabata,i, ang quinamulatan
cay am,i, ang bait na d pimbabo,
yaong namumunga n

g caligayahan,
nanacay sa psong suyui,t, igalang.

"Sa pinagtatakhan ng buong esk'wela
bait ni Adolfong ipinapakita,
'di ko malasapan ang haing ligaya
ng magandang asal ng ama ko't ina."

"Puso ko'y ninilag
[4]
na siya'y giliwin,
aywan nga kung bakit at naririmarim;
si Adolfo nama'y gayundin sa akin,
nararamdaman ko kahit lubhang lihim."

"Araw ay natakbo at ang kabataan
sa pag-aaral ko sa aki'y nananaw
[5]
;
bait ko'y luminis at ang karunungan,
ang bulag kong isip ay kusang dinamtan."

"Natarok ang lalim ng pilosopiya,
aking natutuhan ang astrolohiya,
natantong malinis ang kataka-taka
at mayamang dunong ng matematika."

"Sa loob ng anim na taong lumakad
itong tatlong dunong ay aking nayakap;
tanang kasama ko'y nagsisipanggilas,
sampu ng maestrong tuwa'y dili hamak."

"Ang pagkatuto ko'y anaki himala,
sampu ni Adolfo'y naiwan sa gitna,
maingay na lamang tagapamalita,
sa buong Atenas ay gumagala."

"Kaya nga at ako ang naging hantungan,
tungo ng salita ng tao sa bayan;
mula bata't hanggang katanda-tandaan
ay nakatalastas ng aking pangalan."


Sa pinagtatac-hn n

g bong escuela,
bait ni Adolfong ipinaquiquita,
dco malasapn ang haing ligaya
n

g magandang asal n

g am co,t, i.

Pso co,i, ninilag na siya,i, guiliuin,
ayauan cun baquit at naririmarim,
si Adolfo nama,i, gayon din sa aquin,
nararamdamn co cahit lubhng lihim.

Arao ay natacb, at ang cabata-an
sa pag-aaral co sa qui,i, nananao,
bait co,i, luminis at ang carunungan
ang bulg cong sip ay csang dinamtn.

Natarc ang lalim n

g filosfa,
aquing natutuhan ang astrologa,
natantng malinis ang catac-tac
at mayamang dunong n

g matemtica.

Sa loob n

g anim na tang lumacad

itng tatlng dunong ay aquing nayacap
tanng casama co,i, nagsi-pangilals
samp n

g maestrong toua,i, dili hamac.

Ang pagcatutu co,i, anaqui himal,
samp ni Adolfo,i, naiuan sa guitn,
maingay na lamang taga pamalit,
sa boong Atenas, ay guml-gal.

Cay n

g at ac ang naguing hantun

gan
tungo ng salita n

g tauo sa bayan,
mulng bta,t, hangang catanda-tandaan,
ay nacatalasts n

g aquing pan

galan.

"Dito na nahubdan ang kababayan ko
ng hiram na bait na binalat-kayo;
kahinhinang-asal na pakitantao,
nakilalang hindi bukal kay Adolfo."

"Natanto ng lahat na kaya nanamit
niyong kabaitang 'di taglay sa dibdib
ay nang maragdag pa sa talas ng isip
itong kapurihang mahinhi't mabait."

"Ang lihim na ito'y kaya nahalata,
dumating ang araw ng pagkakatuwa;
kaming nag-aaral baguntao't bata,
sari-saring laro ang minunakala."

"Minulan ang gali
[6]
sa pagsasayawan,
ayon sa musika't awit na saliwan;
larong buno't arnis na kinakitaan
ng kani-kaniyang liksi't karunungan."
Dito na nahubdn ang cababayan co
n

g hirm na bait na binalat-cay,

cahinhinang sal na paquitang tauo
naquilalang hind bucal cay Adolfo.

Matant n

g laht na cay nanamit

niyang caba-itang di taglay sa dibdib,
ay nang maragdag pa sa tlas nang isip
itng capurihng mahinhi,t, mabait.

Ang lihim na it,i, caya nahalat,
dumating ang arao nang pagca-catoua,
caming nag aaral bagong tauo,t, bat
sari-saring laro ang minunacala.

Minuln ang gal sa pagsasayauan
ayon sa msica,t, auit na saliuan,
larng bun,t, arns na quinaquitaan
nang cani-caniyang licsi,t, carunungan.





































Sa pagsasalaysay ni Florante, hindi siya
makakain, sa pagpapahulugang walang ganang
kumain, nang halos isang buwan noong
nakarating na siya sa Atenas; siya rin ay hindi
makapigil-luha. Lahat ito ay dahil sa kalungkutan,
at sa pag-ulila sa kanyang ma magulang na
malayung-malayo mula sa kanya. At dahil doon,
ipinapayapa naman siya, kahit hindi mabisa, ng
kanyang gurong si Antenor upang
mawalanlumbay si Florante.
Sa pagdating niya sa Atenas, nakita niya ang
kanyang mga kamag-aral, kasama roon
si Adolfo.

Mga iniaral


Astrolabyong Persyano, isang kagamitan ng
mga astrologo upang maitukoy, at maihula ang
kinalalagyan ng araw, buwan, at ng
mga planetaat bituin.
Ang pangunahing mga iniaral ni Florante ay, sa
pagkakabanggit niya sa ika-11
saknong, pilosopiya, astrolohiya at matematika.
Astrolohiya
Punong aklat: Astrolohiya
Ang astrolohiya [as'trolohja], huwag ikalito
sa astronomiya, sa ilang mga sistema,
tradisyon o paniniwala na ang kaalaman ng
maliwanag na posisyon ng mga bagay sa
kalangitan ay pinanghahawakang
makabuluhan sa pag-unawa, pagkahulugan,
at pag-ayos ng kaalaman tungkol sa mga
gawaing pantao at mga pangyayari sa
daigdig.
Matematika
Punong aklat: Matematika
Ang matematika [ma'tematika] ay
karaniwang nangangahulugang pag-
aaral ng mga modelo ng kayarian,
pagbabago, at espasyo. Ang
matematika ay maaring makita bilang
payak na pagpapalawig ng wikang
ibinigbikas at sinusulat, kasama ang
pinakatumpak na kahulugan ng
talasalitaan at balarila, alang-alang sa
layunin ng pagsasalarawan at
pagtuklas ng mga ugnayang pisikal at
pangkaisipan.
Pilosopiya
Punong aklat: Pilosopiya
Ang pilosopiya [p'losopja]ang
mapagkilatis na pag-aaral sa mga
pinakamalalim na katanungan na

"Natarok ang lalim
ng pilosopiya, aking
natutuhan
ang astrolohiya, natanton
gmalinis ang kataka-taka
at mayamang dunong
ng matematika."

Florante, Florante at Laura
maaaring itanong ng sangkatauhan.
Nakatuon ang mga pangkaisipang-
modelo ng pilosopiya sa mga
pangunahing konsepto tulad ng
pag-iral, kabutihan, kaalaman,
katotohanan, at kagandahan;
kadalasang itinatalakay ng mga
pilosopo ang mga mabigat na
katanungan sa mga kalikasan ng
mga ganitong konsepto mga
katanungang mahihirapang
talakayin sa mga espesyal na
mga agham.


Adolfo at Florante
Adolfo
Punong artikulo: Florante at Laura/Mga
tauhan at tagpuan#Konde Adolfo
Si Adolfo [a'dolfo] ay, kagaya
ng kanyang amang si Sileno,
isang konde ng Albanyang nak
atatanda kayFlorante nang
dalawang taong gulang. Bilang
isang mag-aaral sa Antenas, si
Adolfo ay kilala bilang
pinakamatalino at
pinakamabuti sa lahat, isang
kapurihang pilit naagaw ni
Florante pagkatapos ng anim
na taon ng kanyang pag-aaral.
Sa pagsasalaysay ni Florante,
siya ay nagmamay-ari ng
mahinhing asal, hindi
magagalit lapastanganin man,
at nagpapakita ng
pagpapakumbaba. Bagaman
lahat ng ito, ayon kay Florante,
isa siyang napakamalihim na
tao. Ang mga paglalarawang
ito ay lubhang taliwas sa mga
susunod na paglalarawan sa
kanya, at sa buong
pagkakakilanlan niya sa awit,
isang bagay na higit na
bibigyanlinaw sa mga susunod
na kabanata.
Ugnayan sa isa at isa
Hindi malapit sa isa at isa
sina Adolfo at Florante; ito ay

"Mahinhin ang
asal na hindi
magaso at kung
lumakad pa'y
palaging
patungo,
mabining
mangusap at
walang katalo,
lapastangin
ma'y
hindi nabubuyo."

Florante, Florante at Laura

"Dito na
nahubdan
ang
kababayan
ko ng hiram
na bait na
binalat-kayo;
kahinhinang-
asal na
pakitantao,
nakilalang
hindi bukal
kay Adolfo."

Florante, Florante at Laura
batid nilang dalawa at ng
buong paaralan. Ayon kay
Florante, hindi niya malasap
ang kabutihang asal na
ipinapakita ni Adolfo nang
kagaya ng mula sa kanyang
mga magulang, ang bukal na
kabutihan. At dahil doon pilit
silang nag-iiwasan sa isa at isa.
Pagkatapos ng anim na taon
ng pag-aaral ni Florante
sa Atenas, gaya ng sinabi sa
naunang seksyon, nalagpasan
ni Florante ang galing ni Adolfo,
at dito rin nakita ng lahat na
hindi bukal ang kabutihan ni
Adolfo, at siya ay nagbabalat-
kayo lamang upang mapuri.








































Kasalukuyan
"Saka inilabas namin
[1]
ang trahedya
ng dalawang apo ng tunay na ina,
at mga kapatid ng nag-iwing amang
anak at esposo ng Reyna Yokasta."

"Papel ni Eteokles ang naging tungkol ko
at si Polinise nama'y kay Adolfo;
isang kaesk'wela'y siyang nag-Adrasto
at ang nagYokasta'y bunying si Menandro."

"Ano'y nang mumulang ang unang batalya
ay ang aming papel ang magkababata,
nang dapat sabihing ako'y kumilala't
siya'y kapatid kong kay Edipong bunga."

"Nanlisik ang mata't ang ipinagsaysay
ay hindi ang ditsong nasa orihinal,
kundi ang winika'y "Ikaw
[2]
na umagaw
ng kapurihan ko'y dapat kang mamatay!"

"Hinandulong ako, sabay nitong wika,
[3]

ng patalim niyang pamatay na handa,
dangan nakaiwas ako'y nabulagta
sa tatlong mariing binitiwang taga."

"Ako'y napahiga sa inilag-ilag,
sa sinabayang bigla ng tagang malakas;
(salamat sa iyo, o Menandrong liyag,
kundi sa liksi mo, buhay ko'y nautas!)
[4]
"

"Nasalag ang dagok na kamatayan ko,
lumipag ang tangang kalis ni Adolfo;
siyang pagpagitna ng aming maestro
at nawalandiwa kasama't katoto."
Orihinal
Sac ilinabs namin ang tragedia
nang dalauang ap nang tnay na in,
at man

ga capatid nang nag-iuing amng

anc at esposo nang Reina Yocasta.

Papel ni Eteocles ang nagung tungcl co,
at si Polinice nama,i, cay Adolfo,
isang ca-escuela,i, siyang nag Adrasto,
at ang nag Yocasta,i, bunying si Minandro.

Ano,i, nang mumuln ang unang batalia,
ay ang aming papel ang magca-cabaca,
nang dapat sabihing aco,i, comilala,t,
siya,i, capatid cong cay Edipong bn

ga.

Nang-lisic ang mat,t, ang ipinagsaysy,
ay hind ang dichong na sa original
cund ang uica,i, "icao na umagao
nang capurihn co,i, dapat cang mamaty"

Hinandulng ac, saby nitng uic,
nang patalm niyang pamaty na hand,
dan

gan naca-iuas aco,i, nabulagt

sa tatlng mari-ing binitiuang tag.

Aco,i, napahiga sa inilag-ilag,
sinabayng bigl nang tagng malacas,
salamat sa iy Minandrong liyag,
cund ang licsi mo bhay co,i, na-uts!

Nasalag ang dgoc na camatayan co,
lumipd ang tangang cliz ni Adolfo
siyang pag-paguitn nang aming maestro,
at naualng-diuang casama,t, catoto.

"Anupa't natapos yaong katuwaan
sa pangingilabot at kapighatian;
si Adolfo'y 'di naman nabukasan
noon di'y nahatid sa Albanyang bayan."

"Naging santaon pa ako sa Atenas,
hinintay ang loob ng ama kong liyag;
sa aba ko't noo'y tumanggap ng sulat
na ang balang letra'y iwang may kamandag."

"(Gunamgunam na 'di napagod humapis,
'di ka naianod ng luhang mabilis;
iyong ginugulo ang bait ko't isip
at 'di mo payagang payapa ang dibdib!)"

"(Kamandag kang lagak niyong kamatayan
sa sintang ina ko'y 'di nagpakundangan;
sinasariwa mo ang sugat na lalang
ng aking tinanggap na palasong liham!)"

"(Tutulungan kita ngayong magpalala
ng hapdi sa pusong 'di ko maapula;
namatay si ina. Ay! Laking dalita
ito sa buhay ko ang unang umiwa.)"

"Patay na dinampot sa aking pagbasa
niyong letrang titik ng bikig na pluma;
(diyata, ama ko, at nakasulat ka
ng pamatid-buhay sa anak na sinta!)"

"May dalawang oras na 'di nakamalay
ng pagkatao ko't ng kinalalagyan;
dangan sa kalinga ng kasamang tanan
ay 'di mo na ako nakasalitaan."


Anopa,t, natapus yang catoua-n
sa pan

gin

gilabot, at capighatian;
si Adolfo,i, dna naman nabcasan,
non di,i, nahatid sa Albaniang bayan.

Naguing sangtan pa ac sa Atenas
hinintay ang loob nang am cong liyag,
sa ab co,t,! noo,i, tumangap nang sulat,
na ang balang letra,i, iuang may camandg.

Gunam-gunam na d napagod humapis
d ca na-ianod nang lhang mabils,
iyng guinugul ang bait co,t, sip
at dimo payagang payap ang dibdib!

Camandg cang lagac niyaong camatayan
sa sintang In co,i, di nagpacundangan,
sinasariua mo ang sgat na lalng
nang aquing tinagp na palasng liham!

Tutulun

gang quit n

gayng magpalal
nang hapd sa psong di co ma-apul,
namaty si In ay laquing dlit
it sa bhay co ang unang umiu.

Paty na dinamp sa aquing pagbasa
niyng letrang titic ng biguing na pluma
diyata Am co at nacasulat ca
n

g pamatd bhay sa anc na sint!

May dalauang oras na d nacamalay
n

g pagca-tauo co,t, n

g quinalalag-yn,
dan

gan sa calin

ga n

g casamang tann
ay d mo na ac na casalitaan.

"Nang mahimasmasa'y narito ang sakit,
dalawa kong mata'y naging parang batis;
at ang "Ay, ay, inay!" kung kaya mapatid
ay nakalimutan ang paghingang gipit."

"Sa panahong yao'y ang buo kong damdam
ay nanaw
[5]
na sa akin ang sandaigdigan;
nag-iisa ako sa gitna ng lumbay,
ang kinakabaka'y sarili kong buhay."

"Hinamak ng aking pighating mabangis
ang sa maestro kong pang-aliw na boses;
ni ang luhang tulong ng samang may hapis
ay 'di nakaawas sa pasan kong sakit."

"Baras ng matuwid ay nilapastangan
ng lubhang marahas na kapighatian;
at sa isang titig ng palalong lumbay,
diwa'y lumulipad, niring katiisan."
Nang mahimasmasa,i, narito ang squit,
dalau cong mat,i, naguing parang btis,
ang ay! ay! Ina,i,! cong cay mapatd
ay nacalimutan ang paghin

gng guipt.

Sa panahng ya,i, ang bo cong damdm
ay nanao sa aquin ang sangdaigdigan,
ang-iis ac sa guitn ng lumbay
ang quinacabaca,i, sarili cong bhay.

Hinamac ng aquing pighatng mabangs
ang sa Maestro cong pang-aliu na voses,
ni ang lhang tlong ng samang may hapis,
ay di naca-aus sa pasn cong squit.

Baras ng matouid ay linapastangan
ng lubhng marahs na capighatian,
at sa isang titig ng palalong lumby
diua,i, lumilipd niyaring cati-isan.





































Lagom
Bilang karugtong ng pagsasalaysay ni Florante,
itinutuloy dito ang unang sinabi sa naunang
kabanatang lumalabas na ang totoong ugali, na
taliwas sa kanyang unang mga ipinapakita,
ni Adolfo. Lalo pa itong napalala sa mga sunod
niyang ginawa kay Florante sa sa isang dula.
Buod
Dula
Isang araw,
inilabas
nina Florante at
ng kanyang
mga kamag-aral,
kasama
si Adolfo, ang
isang dulatungk
ol
sa epikong buh
ay ni Edipo,
isang bayani ng
mitolohiyang
Griyego.
Sa dula,
gumanap si Florante bilang Eteokles, si Adolfo
bilang Polinise, isang di-ipinangalanang kamag-
aral ni Florante bilang Adrasto, at
si Menandro bilang Yokasta, isang pagganap na
taliwas sa kasarian ni Menandro dahil si Yokasta
ay isang babae ngunit ito ay karaniwan noong
unang panahon dahil sa malawakang mababang
pagtingin sa kababaihan kaya hindi sila
pinapayagang gumanap sa mga dula, at hindi
nagpapahiwatig na bakla si Menandro.
Nang
isinasagawa na
nila ang dula,
imbis na sabihin
ni Adolfo ang
itinakda sa
kanyang ditso,
isinabi ni Adolfo
ang nasasaad
sa kaliwa.
Sunod niya
namang
sinugod si
Florante, at
isinabi muli ang
nasasaad sa kaliwa. Kaya naman napahiga si
Florante habang iniilagan ang mga tagang
malalakas ni Adolfo gamit ang kanyang patalim
na una nang hinanda. Sa pagmamadali, agad
tinulungan ni Menandro si Florante sa isang di-
inilarawang paraan, at sunod namang
namagitan si Antenor. Lahat ito ay dahil sa
lubha niyang pagkagalit kay Florante dahil lahat
ng kanyang kapurihan ay napunta na kay
Florante. Dahil sa lahat ng iyon, ipinaalis si
Adolfo nang araw ding iyon mula
sa Atenas pabalik ng Albanya.
Sulat
sa
pagka
matay
ng ina
Matapos
ang isang
taon,
nakatangg
ap
si Florante
ng isang sulat mula sa kanyang amang,
si Briseo, nagsasabing namatay na ang kanyang
ina, si Floresca, sa isang di-binanggit na dahilan.
Nagpalungkot nang lubha kay Florante ang

"Papel
ni Eteokles ang
naging tungkol ko
at
si Polinise nama'y
kay Adolfo; isang
kaesk'wela'y
siyang nag-
Adrastoat ang
nagYokasta'y
bunying
siMenandro."

Florante, Florante at Laura

"Nanlisik ang
mata't ang
ipinagsaysay
ay hindi
ang ditsong nasa
orihinal, kundi
ang winika'y
"Ikaw na
umagaw ng
kapurihan ko'y
dapat kang
mamatay!"

Florante, Florante at Laura

"May dalawang oras na
'di nakamalay ng
pagkatao ko't ng
kinalalagyan;dangan sa
kalinga ng kasamang
tanan ay 'di mo na ako
nakasalitaan."

Florante, Florante at Laura
pangyayari, halos dalawang oras siyang hindi
nakaimik, at hindi niya mapapigil ang pagluha.
Lahat naman itong pagluluksa ay sinubukang
alisin ni Antenor ngunit ang kanyang pag-aliw ay
wala ring nagawa. Lubha talagang malungkot si
Florante.
Buhay ni Edipo
Punong artikulo: Mitolohiyang
Griyego\Mga bayani\Edipo


Si Edipo habang inaalagaan ng pastol.
Gaya ng mga unang isinabi, nagdula sina
Florante at ang kanyang mga kamag-aral;
ang dulang iyon ay ang buhay ni Edipo.
Kasanggulan
Si Edipo [e'dipo] ay, bilang
isang bayani ng mitolohiyang Griyego, isang
anak ng Haring Layo at
ng ReynaYokasta ng Tebas. Nang siya ay
ipinanganak, sumangguni si Layo, ang
kanyang ama, sa isang orakulongmula
sa Delpos, Gresya. Ayon sa orakulo,
papatayin ni Edipo ang kanyang ama, at
papakasalan ang kanyang ina. Sa takot at
sa sang-ayunan sa pagitan nina Layo at
Yokasta, ipinag-utos nila sa isa sa kanilang
mga aliping dalhin ang sanggol na si Edipo
sa kagubatan ng Siteron, at ipagpakuin sa
isa at isa ang kanyang mga paa upang hindi
makaalis, at sa huli mamatay. Pagkatapos
maisagawa ang mga utos na iyon,
mayroong nakakitang pastol kay Edipo, at
sa awa, siya ay inalagaan, at ibinigay sa
kanyang among siPolibos, ang hari
ng Korinto, na itinuring naman si Edipo
bilang sarili niyang anak.
Pag-alis sa Korinto
Matapos ang ilang taon, sumangguni
si Edipo sa isang orakulo. Ang isinabi ng
kanyang sinangguniang orakulo ay
kapareho ng sa isinabi ng sinanggunian ng
ama niya noong siya ay sanggol pa lamang.
Sa paniniwalang baka magawa niya ang
mga iyon sa kanyang mga pinapaniwalaang
magulang, sina Polibos at ang kanyang
asawa, umalis siya ng Korinto,
pumuntang Tebas, na lingid sa kanyang
kaalaman, ang pinamamayanan ng
kanyang mga totoong magulang, at
nangakong hindi na babalik doon upang
maiwasan ang pangyayaring isinabi ng
orakulo.
Pagdating sa Tebas
Pagpatay sa kanyang ama


Si Edipo habang itinatanong ng Espinghe.
Nang siya ay dumating na sa Tebas,
napatigil siya sa isang salikop ng daan dahil
mayroong isang taong ayaw siyang
paraanin, na hindi niya muli alam na siya
ang kanyang totoong ama. Sa galit niya,
pinatay niya ang lalaki; isang pagpapatotoo
sa naunang hula ng
mga orukalong papatayin niya ang kanyang
ama.
Espinghe
Sunod niya namang nakatagpo
ang Espinghe, na kasalukuyang
nanggugulo ngTebas, at itinanong siya nito
ng isang bugtong kagaya ng pagtatanong
niya sa bawat manlalakbay na dumarating
sa Tebas. Ang bugtong na itinanong
kay Edipoay "Anong naglalakad sa apat na
paa tuwing umaga, dalawa tuwing hapon, at
tatlo tuwing gabi?". Ang isinagot niya ay
"tao"; siya ay tama. Kaya naman sa galit,
nagpakamatay ang espinghe, at dahil wala
nang manggugulo sa Tebas, natuwa ang
mga tao, at iniupo siya sa trono bilang hari,
at ipinakasal sa kanya ang balo, ang
kanyang ina, ng namatay na hari, ang
ipinatay niyang ama. At nagpatotoo lahat ng
ito sa mga hula ng mga orakulo nang hindi
niya man lamang alam.


Isang paglalarawan ng salot na kumitil ng mga
buhay
Salot
Matapos ang ilang taon, nagkaroon na ng
apat na anak, kasama roon
sina Eteokles at Polinise,
sina Edipo at Yokasta, at mayroong salot na
dumating sa Tebas. Ayon sa isang orakulo,
mayroong salot sa bayan ng Tebas dahil
mayroong isang taong hindi pa
napaparusahan sa pagpatay sa hari. Sa
pananangguni niya sa isang propeta, isinabi
nitong siya ang pumatay sa hari, at gumawa
siya ng mga krimeng higit na mabigat pa
roon. Dahil ngayon alam niya nang ipinatay
niya ang kanyang ama, at ipinakasalan niya
ang kanyang ina, napakalungkot niya, at sa
lungkot itinusukan niya ang kanyang mga
mata ng isang papat, na bumulag sa kanya.
Katapusan
Kasama ng kanyang anak na si Antigona,
umalis si Edipo ng Tebas upang mawala na
rin ang salot doon. Habang ang kanyang
mga anak namang
sina Eteokles at Polinise ay nagkasundong
maghati sa paghahari ng Tebas; bawat isa
sa kanila ay makakakuha ng salit-salitang
isang taon upang maghari. Ngunit noong
dumating ang panahon ng pagtatapos ng
paghahari ni Eteokles, ayaw niya pa rin ito
ibigay sa kapatid niyang si Polinise. Dahil
doon nagpatayan silang dalawa, at namuno
ang kapatid ni Yokastang si Kreonte sa
kaharian.














































Kasalukuyan
"Anupa't sa bangis ng dusang bumugso,
minamasarap kong mutok
[1]
yaring puso;
at nang ang kamandag na nakapupuno,
saumamang dumaloy sa agos ng dugo."
[2]


"May dalawang buwang hindi nakatikim
ako ng linamnam ng payapa't aliw;
ikalawang sulat ni ama'y dumating,
sampu ng sasakyang sumundo sa akin."

"Saad sa kalatas ay biglang lumulan
at ako'y umuwi sa Albanyang bayan;
sa aking maestro
[3]
nang nagpaalam,
aniya'y Florante, bilin ko'y tandaan."

"Huwag malilingat at pag-ingatan mo
ang higanting handa ng Konde Adolfo;
pailag-ilagang parang basilisko,
sukat na ang titig ng mata'y sa iyo."

"Kung ang isalubong sa iyong pagdating
ay masayang mukha't may pakitang-giliw,
lalong pag-ingata't kaaway na malihim,
siyang isaisip na kakabakahin."

"Dapuwa't huwag kang magpahalata,
tarok mo ang lalim ng kaniyang nasa;
ang sasadatahi'y lihim na ihanda,
nang may ipagtanggol sa araw ng digma."

"Sa mawika ito, luha'y bumalisbis
at ako'y niyakap na pinakahigpit;
huling tagubilin: bunso'y katitiis
at hinihinta ka ng maraming sakit."
Orihinal
Anopa,t, sa bangs ng dusang bumugs
minamasarp cong mutc yaring ps
at ng ang camandg na nacapupun
sumamang dumaloy sa gos ng dug.

May dalaung buang hind nacatiqum
ac ng linamnm ng payapa,t, aliu,
icalauang slat ni ama,i, dumatng
sampo ng sasakiang sumundo sa aqun.

Sad sa calatas ay biglng lumulan
at ac,i, omoui sa Albaniang bayan
sa aquing Maestro ng napaalam
aniya,i, "Florante bilin co,i, tandaan.

Houag malilin

gat, at pag ingatan mo

ang higantng hand ng Conde Adolfo
pailg-ilgang parang baselisco
scat na ang titig na maty sa iy.

Cun ang isalubong sa iyng pagdating,
ay masayng muc-ha,t, may paquitang giliu,
lalong paingata,t, caauay na lihim
siyang isa-isip na cacabacahin.

Dapoua,t, houag cang magpapahalat
tarc mo ang lalim n

g caniyang ns
ang sasandatahi,i, lihim na ihand,
n

g may ipagtangol sa arao ng digm.

Sa mauica it lha,i, bumalisbs,
at ac,i, niyacap na pinacahigpt,
hulng tagubilin "buns,i, catiti-is
at hinhintay ca ng maraming squit.

"At mumulan mo na ang pakikilaban
sa mundong bayaning punong kaliluhan'
hindi na natapos at sa kalumbayan,
pinigil ang dila niyang nagsasaysay."

"Nagkabitiw kaming malumbay kapwa,
tanang kaesk'wela mata'y lumuluha;
si Menandro'y labis ang pagdaralita,
palibhasa'y tapat na kapuwa bata."

"Sa pagkakalapat ng balikat namin,
ng mutyang katoto'y 'di bumitiw-bitiw
hanggang tinulutang sumama sa akin
ng aming maestrong kaniyang amain."

"Yaong paalama'y anupa't natapos
at pagsasaliwan ng madlang himutok;
at sa kaingaya'y gulo ng adiyos,
ang buntung-hininga ay nakikisagot."

"Magpahanggang daong ay nagsipatnubay
ang aking maestro't kasamang iiwan;
humihip ang hangi't agad nahiwalay
sa pasig
[4]
Atenas ang aming sasakyan."

"Bininit sa busog ang siyang katulad
ng tulin ng aming daong sa paglalayag,
kaya 'di nalaon paa ko'y yumapak
sa dalampasigan ng Albanyang S'yudad
[5]
."

"Pag-ahon ko'y agad nagtuloy sa kinta,
'di humihiwalay ang katotong sinta;
paghalik sa kamay ng poon kong ama,
lumala ang sakit nang dahil kay ina."


At mumul-n mona ang paquiquilaban
sa mundng bayaning pnong caliluhan"
hind na natapus, at sa calumbayan
piniguil ang dil niyang pagsasaysy.

Nagca-bitiu caming malunby capou
tanng ca-escuela mata,i, lumuluh
si Minandro,i, labis ang pagdarlit
palibhasa,i, tapt na capou bat.

Sa pagca-calapat n

g balicat namin
ang mut-yng catoto,i, di bumitiu-bitiu
hangang tinulutang sumama sa aquin
ng aming maestrong caniyang aman.

Yang pa-alama,i, anopa,t, natapos
sa pagsasaliuan n

g madlng himutc,
at sa cain

gaya,t, gul n

g adios
ang buntng hinin

g ay naquiquisagt.

Mag pahangang dang ay nagsipatnubay
ang aquing maestro,t, casamang iiuan;
homihip ang han

gi,t, agd nahiualy

sa pasig Atenas ang aming sasaquin.

Bininit sa bsog ang siyang catulad
n

g tlin n

g aming dang sa paglayag,

cay d nalaon pa co,i, yumapac
sa dalampasigan ng Albaniang Ciudad.

Pag-ahon co,i, agd nagtuloy sa Quinta,
d humihiualay ang catotong sint;
pag-halc sa camy n

g poong cong Am.

lumala ang squit n

g dahil cay In.

"Nagdurugong muli ang sugat ng puso,
humigit sa una ang dusang bumubugso;
mawikang kasunod ng luhang tumulo;
"Ay, ama!" kasabay ng bating "Ay, bunso!"."

"Anupa't ang aming buhay na mag-ama,
nayapos ng bangis ng sing-isang dusa;
kami ay dinatnang nagkakayakap pa
niyong embahador ng bayang Krotona."
Nagdurugong mul ang sugat n

g ps
humigut sa una ang dusang bumugs,
nauicang casund n

g lhang tumul
ay Amng! casabay n

g bting ay bunso!

Anopa,t, ang aming bhay na mag am
nayapus n

g bangs n

g sing-isang dusa,
cami ay dinatnng nagcacayacap pa
niyang Embajador n

g bayang Crotona.













































Love is patient, love is kind. It does not envy, it does not
boast, it is not proud. It is not rude, it is not self-seeking,
it is not easily angered, it keeps no record of wrongs.
Love does not delight in evil but rejoices with the truth.
It always protects, always trusts, always hopes, always
perseveres.