Kabanata 25: TAWANAN AT IYAKAN

Narrator: Kakaiba ang paligid ng Pansiteria Macanista de Buen Gusto nang gabing iyon. Maraming mga kabataan mula sa mga maraming lugar ang nagpunta sa pagtitipon na ihinandog ni Padre Irene. Napakarami ang mga pinag-usapan ng mga estudyante. Napahinto ang kanilang usapan nang may magturo sa isang tulang nakapaskil sa pader. Ganito ang sinasabi ng tula: Ang lahat ay tinatawagan Sa isang paalalang di dapat kalimutan hapag kainang ngayon ay dinudulugan Di dapat magiwan ng anumang bagay. Kabataan 01: Kabataan 02: Aba. Aba! Anong klaseng paalala ito? Mukhang isang babala. Bakit, di dapat pagtiwalaan ng kainang ito ang mga kabataang nag-pupulong dito? Patula pa. Parang may gustong ipakahulugan ang mga linya ng tulang ito. Teka, si don Tiburcio ay dapat ding tulain. Paano nga ba siya isatutula? Te..teka, dalawang paa. Mahaba ang isa. Kapwa inaalalayan ng dalawa pa na kapag nakita ni Isagani ay baka ipanregalo pa sa kanyang magiging tiya, na EspanyolangEspanyolang may buhuk na pula. Magtigil ka Sandoval! Padating na si Isagani. (Napaka ingay ng pansiteria. Upang mahinto ang nagkakaingay na mga kasama, tumindig si pecson at nagsermon na para bang isang pari.) (Pinag usapan nila ang mga kura sa mga panahong ito. Pilit na ipinagtatanggol ni Pecson ang mga kura samantalang karamihan sa mga batng mag-aaral na nandoon ay nagbibigay ng ibat-ibang mga komento tungkol sa mga pari.) Macaraig: Senores! Senores! Tandaan ninyong may tatlong putahe pa tayong dapat pangalanan. May lumpiang gawa sa baboy. Binyagan yang Lumpiang Irene. Mali ka . Hindi kumakain ng baboy si Padre Irene. Pwera na lang kung matatagpas ang ilong niya na parang loro! Ipatagpas ang ilong! Ipatagpas! Ipatagpas! Respeto mga kasama. Kaunting respeto!

Kabataan 01: Kabataan 03: Kabataan 02: Sandoval:

Kabataan 03:

Kabataan 03:

Lahat: Pecson:

Kabataan 04:

Ang ikatlong putahe ay tortang alimasag. Ialay sa mga kura! Mukha silang kumikisay na hipon, diba? Kung gayon tatawagin itong Tortang Kura! Tortang kura! Tortang kura! Ang ikaapat na putahe ay pansit guisado. Marapat na ialay natin ang putaheng ito sa bansa at pamahalaan. ialay! Ialay! Tutol ako dyan! Irespeto ang opinyong ng nakababata! Irespeto ang tinamaan ng mga salita. Ito ay ialay natin kay Chito Quiroga, Isang intsik na tuntungan ng baton g kayamayan Pilipino! Huwag! Huwag! Sa kanyang maitim na budhi! Tahimik! May nag-mamang mang sa atin. (Nagtindigan ang mga kabataan at tahimik na sumilip sa bintana, parang may pusang sumasama sa dilim ng anino, upang hindi magambala ang kasiyahan kinausap ni macaraig si Tadeo upang bumigkas ng talumpati.)

Kabataan 05: Lahat: Macaraig:

Lahat: Isagani: Pecson: Isagani:

Kabataan 02: Sandoval:

Tadeo:

Mga minamahal na kapatid!(habang ikinukumpas ang mga chapstik.) Tulad sa isang mapitagang, kabalyero, naririto ako at matapang na humaharap sa inyo!

Sandoval:

Bastos na tadeo! Walang orihinalidad! Kopyang-kopya mo ang aking talumpati! (pagkatapos magtalumpati ay inalok ito ng isang manok. Biglang sumabat si Sandoval)

Kabataan 03:

Huwag kang istorbo sa nagtatalumpati, Sandoval! Konting Kulto kaibigan! Konting karangalan! Tumahimik kayo! Tahimik! Tahimik! Patis nga! Patis ! Patis! Tuyo na ang laway ko sa kahihingi,ang tagal tagal naman ng lumpia, Lumpia,Lumpia! Oo, yun nga palang lumpia! (Sa sobrang gutom Nag ingay ang lahat. May sumilip na isang estudyante, nabigla ang lahat ng humaripas ng takbo ang estudyante.)

Kabataan 02:

Lahat:

Kabataan 01:

Mamay nagmamanman sa atin iisang katulong ni Padre Sybila

Isagani:

Ha Sino ika mo? (Mabilis na naka-alis ang anino.)

Kabanata 26: MGA PASKEL

Narrator:

Mabilis na bumangonkinabukasan si basilio. Plano niyang pumunta sa ospital. Marami siyang minemoryang dapat niyang gawin. Sa kaiiisip ng mga gagawin Hindi niya napansin ang mga grupo ng mga kabataan na pauwi mula sa unibersidad. Nagulat nalang siya ng pagtatanungin siya tungkol sa himagsikan. Pag. . .Pag. . .hi. . himagsik?(namilog ang kanyang mga mata.) Aba, oo! Bakit, ngayon mo lang nalaman ang tunkol sa himagsikan? Ma. . . Marami bang nadamay? Aba, marami. Maraming estudyante ang pinaghuhuli. (Minabuti na lang ni basilio na itikom ang bibig. Habang papasok sa gusali ng pagamutan ay nakasalubong niya ang dalawang propesor ng medisina.)

Basilio: Kabataan 04: Basilio: Kabataan 04:

Propesor 01: Basilio: Propesor 01:

Nasa hapunan kaba kagabi? Dumating po si kapitan Tiago at hindi ku siya maiwan-iwan. Mabuti naman, Pero myembro kaba ng akademya? Pinapayo ko na tumiwalag ka na mapapahamak ka pag hindi ka pa tumiwalag. May kinalaman po ba si Senyor Simoun? Bakit nasangkot ang pangalan niya? Nagpapagaling siya dahil nasugatan siya ng isang misteryosong kaaway. (Nawala ang kaba ni basilio.)

Basilio: Propesor 01: Basilio:

Basilio: Propesor:

Bakit po ba sinisisi ang mga estudyante? Hindi mo ba nabalitaan Nakaku ha raw ng mga paskel ang mga gwardya sibil sa mismong palarindigan ng paaralan. (Nagkwento pa ng marami ang propesor kay Basilio. Narinig ni basilio ang mga bulung bulungan ng dalawang nag uusap. Ang pinag uusapan nila ay tungkol sa paskel. Umalis si basilio at napansin niya ang mga estudyanteng papalabas na nakayuko. Nakasalubong ni basilio si Tadeo at nag usap sila. Pagkatapos mag usap ay natanawan ni Basilio si Juanito Napansin nito ang kanyang mukha.)

Basilio: Juanito:

Ba. . .Bakit nagmamadali ka Pelaez? Wa . . . Wala Basilio. Wala akong nalalamang anuman!(Lumilingon-lingon.)

(Nagpangap na lamang si Basilio na kunwari ay walang nalalaman ang kanyang kaibigan, Mabilis na lumisan si Pelaez Na nanangangatog ang tuhod. Nagdesisyon si basilio na magtungo sa opisina ng kalihim. Nabuhayan siya ng loob ng Makita ang kanyang kaibigan na nagtatalumpati. Tinungo ni Basilio ang lugar na tinutuluyan ng kaibigan Palagay ang loob nito na pumanhik, muntik na siyang makabitiw nang Makita niya ang pababang grupo ng mga gwardiya sibil.) Sundalo 01: Basilio: Sundalo 02: Sino ka at bakit ka pumanhik ditto? Gusto ko sanang makausap si macaraig. Maghintay ka sa ibaba, Indio! (Habang tumitingala si Basilio siya naming pagbaba ni Macaraig.) Macaraig: Basilio: Sundalo 01: Ba. . . Bakit ka nandirito Basilio? Gusto kitang makausap. Ano ang iyong buong pangalan? (habang sinusuri ang kwadernong hinahawak.) Isa ka palang estudyanteng medisina na nakatira sa Kalye Anloaque. (tumangu-tango ang binatang napakagat labi.) Sundalo 02: Salamat naman at hindi mo kami pinahirapan pang hanapin ka. Dinarakip Karin naming. Ano ang sabi ninyo ? Darakpin din ninyo ako? Huwag ka nang umalma pa, Basilio. Sa karwahe na tayo magusap. Sa tangapan tayo ng Kapitab Heneral tumungo. (Ipinag patuloy nila ang kanilang paguusap habang nakasakay sa karwahe.)

Basilio: Macaraig: