KEPERLUAN ASAS

MANUSIA DAN HAIWAN

MAKANAN Tenaga lakukan aktiviti Haba kekalkan suhu badan Zat untuk membesar

AIR Kekalkan suhu badan Angkut zat makanan ke seluruh badan. Angkut bahan buangan daripada badan.

UDARA Untuk bernafas Tiada udara boleh mati

TEMPAT PERLINDUNGAN Perlindungan daripada bahaya, sinaran matahari & hujan.

TUMBUHAN

AIR Untuk hidup Menyerap air melalui akar. Tiada air layu dan mati UDARA Menyerap udara melalui daun. Oksigen untuk berespirasi. Karbon dioksida untuk buat makanan.

CAHAYA MATAHARI Serap melalui daun. Untuk buat makanan Tiada cahaya matahari daun jadi kuning dan boleh mati.

PROSES HIDUP MANUSIA

Pernafasan

Perkumuhan

Penyahtinjaan

Guna peparu. Proses tarikan & hembusan Dada gerak ke atas apabila tarik nafas. Dada gerak bawah apabila hembus nafas. Hidung trakea kerongkong peparu Kadar pernafasan ialah bilangan pergerakan dada.

Penyingkiran bahan buangan drpd badan. Peparu kumuh air & karbon dioksida. Ginjal kumuh air kencing. Kulit kumuh peluh. Untuk menjaga kesihatan badan.

Proses buang tinja drpd badan. Tinja ialah makanan tak tercerna yg tidak diperlukan oleh badan. Boleh sembelit jika simpan lama dalam badan.

Ransangan

Pembiakan Proses penghasilan anak. Tujuan tambah anak Pastikan spesies manusia terus wujud.jika tidak membiak manusia akan pupus.

Cahaya Bunyi = tutup telinga Bau = tutup hidung Rasa Kesakitan Tekanan Kepanasan Sejuk = badan gigil

TABIAT BURUK ALKOHOL

ROKOK

DADAH

Rosakkan peparu = kanser, serangan jantung, batuk, kesukaran bernafas. Mulut bau dan gigi kuning

Kerosakan otak Koma dan kematian. Lambatkan pergerakan seseorang terhadap rangsangan.

Kerosakan organ dalaman iaitu hati. Tidak boleh memandu Lambat gerak balas terhadap rangsangan.

PROSES HIDUP HAIWAN

Perkumuhan & penyahtinjaan Pernafasan haiwan
Peparu Singkir bahan buangan dari badan Elak dari sakit dan kekal sihat. Burung , ular Lembu , katak Buaya , kucing Sistem trakea Lalat, rama-rama Pepatung, ulat beluncas Insang Cuaca sejuk Bulu tebal = beruang kutub, musang artik Lapisan lemak tebal = penguin, anjing laut, ikan paus, singa laut, walrus Cuaca panas Bonggol simpan air & makan = unta Telinga panjang = musang gurun Ikan Berudu Udang Kulit lembap Katak Cacing tanah Lintah Sisik keras = tenggiling Kulit tebal = gajah Cangkerang = kura-kura Kuku tajam = helang Sengat bisa = kala jengking Tanduk tajam = lembu Bau busuk = skunk, lipas, pijat Pancut dakwat hitam=sotong Gulung badan = tenggiling Pura-pura mati = kumbang Putus ekor = cicak Hidup kumpulan = gajah Tukar warna kulit = sesumpah

Pembiakan haiwan

Melahirkan anak

Bertelur

Kucing Rusa Arnab Kuda

Ayam Itik Burung Penyu

Perlindungan haiwan daripada cuaca melampau

Perlindungan haiwan daripada bahaya

KITAR HIDUP HAIWAN

Rama-rama pupa rama-rama muncul

Telur

ulat beluncas

rama-rama

Telur

berudu

Katak berudu jadi besar

anak katak

katak dewasa

Telur

anak ayam menetas

Ayam anak ayam

ayam dewasa

PROSES HIDUP TUMBUHAN

Air Akar Gerak balas rangsangan

Sentuhan Daun

Graviti Akar

Cahaya matahari Pucuk

Spora ( halus & ringan) Paku-pakis, cendawan, kulat

Keratan batang Ubi kayu, tebu, pokok bunga raya, bunga kertas & ros

Anak pokok/sulur Pisang, nanas, buluh

Biji benih Jagung, kacang, rambutan,durian

Pembiakan tumbuhan
Melalui daun Setawar, begonia, lidah jin Batang bawah tanah Halia, ubi kentang, bawang, kunyit

Ciri - ciri Perlindungan Tumbuhan daripada musuh Duri tajam = pokok nenas Kuncup daun = semalu Bulu halus = buluh, tebu, labu Getah = betik, nangka, manggis Beracun = cendawan amanta, keladi Tebal & keras = buah kelapa, biji getah Rasa tidak enak = peria Bau busuk = bunga tahi ayam, petai JISIM Kuantiti jirim dalam sesuatu objek disebut sebagai jisim. Pokok kaktus Batang lendir = simpan air Daun btk jarum = kurang hilang air Akar panjang = serap air

Ciri khas lindung daripada angin kencang Daun pecah-pecah = pokok kelapa Batang lentur = buluh & kelapa Akar banir = pokok bakau Daun bentuk tajam = pokok ru

Ciri khas lindung daripada cuaca kering Gugur daun = pokok getah MASA

Maksud tempoh antara dua ketika. Boleh diukur peristiwa

PANJANG Maksud Jarak antara dua titik. Ukuran dulu jengkal, hasta, depa, kaki. Alat pengukuran kini pembaris & pita pengukur. Unit piawai mm, cm, m & km

ISIPADU CECAIR Maksud diukur dengan pelbagai cara. Unit piawai mililiter, liter Alat ukur ialah bikar, jag penyukat, silinder penyukat

PENGUKURAN

LUAS Maksud Ukuran saiz permukaan. Beritahu besar atau kecil sesuatu permukaan. Formula ukuran: Luas= panjang x lebar Unit piawai mm, cm, m, km.

ISIPADU Maksud Jumlah ruang yang diisi oleh sesuatu objek. Formula ukuran: Panjang x lebar x tinggi Unit piawai mm, cm, m

PENGARATAN

Air + udara

Warna perang

Objek jadi berat

Objek besi karat

Objek karat Paku Mengecat Jarum Manyapu gris atau minyak Pintu Salut dengan plastik pagar Salut atau : menyadur dengan logam Latihan Pengukuran / Pengaratan BAHAN SEMULA skru tahan karat. Menyadur emas atau perak Cegah karat

Faedah Cegah karat Objek lihat kilat dan cantik. Objek tidak rapuh atau mudah patah. Jimat wang Elak penyakit tetanus atau kacing gigi.

JADI

Sumber asas

Tumbuhan Bahan semulajadi Kayu Objek Pensel, gabus, kerusi, sampan, kertas Tayar, belon, bola. Bulu Kapas Bantal, benang, baju

Haiwan Bahan semulajadi Kulit Objek Dompet, tali pinggang, kasut. Kain sutera, selendang Baju panas, bulu tangkis, permaidani

Batuan Bahan semulajadi Logam Objek Sudu, cincin, priuk, duit syiling.

Ulat Sutera Getah

Tanah

Bata, jubin, pasu bunga

BAHAN BUATAN
Diperbuat daripada petroleum diproses dengan bahan kimia Tidak mudah reput. Jangan dibakar boleh hasilkan gas racun bahaya kepada manusia.

Plastik

Keistimewaan ialah ringan tapi kuat, murah, penebat, mudah dibentuk.

Kain sintetik

Dibuat daripada petroleum, arang batu & selulosa.

Contoh kain sintetik ialah nilon, rayon, poliester

Keistimewaan tahan lama, tidak kedut & kilat.

SIFAT-SIFAT BAHAN

Nilon kuat & kenyal Khemah , payung, jaring ikan, baju hujan

Terapung

Menyerap air

Boleh diregang / kekenyalan

Benar cahaya tembusinya

* Tidak tenggelam apabila letak dalam air * Contoh : Kayu Plastik

* Bahan basah apabila terkena air. * Contoh : Kain Span Kapas

* Bahan yang boleh kembali kpd bentuk asal selepas diregang. * Contoh : Getah Spring

* Kaca benar cahaya tembusinya. * Sesetengah kain & plastik benar cahaya tembusinya.

Konduktor Bahan mengalirkan elektrik atau haba. Logam cth : tembaga, zink, keluli, loyang, emas & perak.

Penebat Tidak mengalir elektrik atau haba. Contoh kayu, getah, kaca, plastik dan kain.

Lut cahaya * Benar sebahagian cahaya tembusinya. * Cth : kaca berfros, kertas tisu, cermin tingkap, botol warna.

Lut Sinar * Bahan benar paling banyak cahaya tembusinya. * Cth : kaca jernih, plastik jernih, bikar, tabung uji

Bahan legap * Tidak benar cahaya tembusinya. * Cth : kayu, logam, getah, buku, tin, pemadam, kotak.

KEKALKAN BAHAN TETAP PANAS DAN SEJUK

Bekas Polisterina memastikan makanan sentiasa panas.

Termos untuk pastikan air panas atau sejuk. Lapisan termos halang pengaliran haba.

Habuk kayu balut ais elak cepat cair.

Kotak Polisterina simpan ikan & minuman tin utk sentiasa sejuk.

Tuala muka balut botol susu untuk kekal panas.

Penutup termos penebat haba yang baik cth : gabus , plastik

Guna semula bahan Bahan buangan diguna semula.

Kitar semula bahan Proses bahan buangan hasil produk baru

Tin Botol Tayar Majalah Pakaian lama

= buat bekas pensel = pasu bunga = bekas bunga = pembalut hadiah = selimut & tikar

Surat khabar = kertas tisu, Botol & bekas kaca = produk kaca baru Tin aluminium = produk tin aluminium baru Botol & bekas plastik = produk plastik baru

Tong coklat * kaca Simbol kitar semula Matahari ( bintang )

Tong biru * kertas

Tong jingga * plastik & aluminium Meteoroid

9 Planet

SISTEM SURIA

Komet

Asteroid

Satelit semulajadi jadi Satelit semulajadi Ialah bulan Beredar keliling planet Kecil drpd planet Tiada cahaya Asteroid Batuan beredar keliling matahari Di antara marikh & musytari Kawasan dikenali lingkaran asteroid

> > >

Matahari Pusat sistem suria Ialah bintang Keluar cahaya & haba.

> > > >

> > >

> >

>

Meteoroid Batu atau logam terapung. Geseran meteoroid dengan atmosfera bumi lalu terbakar jadi Meteor.( tahi bintang) Meteor jatuh bumi bentuk kawah jadi Meteorit.

> > > > >

Komet Ialah ais, gas beku & debu. Bentuk kepala dan ekor panjang. Ekor komet jauhi matahari. Terkenal komet Halley 76 tahun sekali dapat dilihat.

>

>

1. Utarid Paling dekat dengan matahari. Panas & tiada bulan

2. Zuhrah Putar ikut arah jam. > Tiada bulan > Paling panas >

> > >

3. Bumi Ada udara dan air 1 bulan Suhu sesuai untuk hidup

4. Marikh Warna merah Terlalu sejuk & atmosfera nipis > 2 bulan. > >

> > >

5. Musytari Terbesar Ringan 16 bulan

> > >

6. Zuhal Kedua terbesar Tercantik ada gelang 23 bulan

> >

>

7. Uranus Ketiga terbesar Putar sisi sebahagian akan malam 15 bulan

>

>

8. Neptun Biru dan dikelilingi gelang-gelang hitam 8 bulan

>

>

9. Pluto Paling kecil, malap, sejuk & jauh. 1 bulan Bentuk sfera

MATAHARI
1400 000 km diameter Keluar cahaya & haba

BUMI
12 756 km diameter

BULAN 3480

dmeter

150 juta km

JARAK

384 000 juta km

> > > Adalah bintang paling kecil Memantulkan cahaya kepada bulan dan bulan pantul kpd bumi. Suhu kira-kira 6000C > > Ada tarikan graviti Ada air, udara dan suhu sesuai untuk kehidupan. Permukaan bumi ada air, daratan & atmosfera bumi ialah air & bumi ialah daratan.

> >

>

>

Permukaan bulan batuan, gunung berbatu, debu halus & kawah. Tarikan graviti lemah Tiada air, udara & suhu tidak sesuai untuk kehidupan

>

Tiada matahari > > > > > Bumi jadi gelap Tidak boleh lihat dan bergerak. Lautan menjadi ais & bumi kesejukan Tumbuhan tidak boleh buat makanan sendiri Lapisan atmosfera Bumi Kawal suhu bumi Lindung bumi daripada sinaran ultra ungu > Oksigen untuk HADpernafasan KEUPAYAAN & MANUSIA karbon dioksida untuk fotosintesis > > Neil Armstrong & Edwin Aldrin & Michael Collins pertama darat di bulan. Kapal angkasa Apollo II

>

Stetoskop jika tidak boleh dengar bunyi perlahan.

Maksud ialah beberapa perkara yang tidak mampu dilakukan oleh manusia.

Kapal terbang jika tidak mampu terbang ke tempat lain Teleskop jika tidak mampu lihat

Komputer jika tidak

Kalkulator jika tidak mengira dengan

Mikroskop jika tidak mampu lihat objek halus

Komunikasi Zaman dahulu Lukisan Isyarat asap Pukulan gegendang Burung merpati Penghantar utusan Telegraf Kini Telefon Televisyen Radio komputer

PERKEMBANGAN TEKNOLOGI

Pertanian Zaman dahulu 1. Kayu dan tulang haiwan membajak 2. Cangkul 3. Guna haiwan membajak

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Pengangkutan Darat Zaman dahulu Berjalan, Menunggang kuda Kereta lembu Kereta kuasa stim Kereta enjin petrol Kini 1. Lori 2. LRT 3. Komuter Keburukan teknologi Cemar alam Hilang nyawa peperangan. Pengangguran Hidupan pupus Kini 1. Jentera pembajak 2. Jentera penuai Air Zaman dahulu Batang kayu Kayak Rakit Sampan Kapal layar Kapal enjin stim Kini Hoverkraf Feri Motobot Kapal selam

1. 2. 3. 4.

1.

2. 3. 4.

Pembinaan Tempat kediaman Dalam gua Pondok Rumah papan Kondominium Rumah konkrit Jambatan Batang kayu Jambatan papan Jambatan konkrit Jambatan konkrit dan keluli

1. 2. 3. 4. 5. 6.

1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4.

Udarat Zaman dahulu Belon udara panas Kapal udara Pesawat luncur Flyer Kapal terbang pertama

1. 2. 3. 4.

> > > >

Kini 1. Helicopter 2. Kapal angkasa 3. Jet supersonik