V tc phm ca PHM VN THUYT

----------------------------------------------------------------------

VIT NAM, MNH H hay MO RNG

li nhn gi bi thit t mt chuyn gia
ti lp tr Vit Nam cn nng tnh t nc.
UYN THAO

hm Vn Thuyt c th l ci tn xa l vi nhiu ngi Vit Nam ngay lc ny.

Nhng ci tn Phm Vn Thuyt chc chn rt gn gi vi nhiu th h sinh vin
Lut Khoa ti Si Gn t thp nin 1960 v cng quen thuc vi khng t ngi ngoi
quc ti nhiu quc gia trn th gii t Nam M qua ng u ti Phi Chu v Chu t
sau nm 1975.
L do l t thp nin 1960, Phm Vn Thuyt l mt ging s ti i Hc Lut Khoa
Si Gn v t 1975 ti 2007, Phm Vn Thuyt l mt chuyn gia ca Ngn Hng Th
Gii World Bank, tng nhn lnh cng tc ti 25 quc gia u Phi M.
Phm Vn Thuyt sinh nm 1934 ti Nam nh, u thp nin 1950 l hc sinh
trung hc nh cp ti trng Nguyn Tri, H Ni. Nm 1954 di c vo Nam, Phm
Vn Thuyt lm vic ti i pht thanh Si Gn ng thi tip tc hc ti i Hc Lut
Khoa, tt nghip C Nhn Lut v Cao Hc Kinh T nm 1959. u thp nin 1960,
Phm Vn Thuyt tr thnh ging s i Hc Lut Khoa ti 1964 c hc bng du hc
Hoa K. Ti i hc Wharton, University of Pennsylvania, Hoa K, Phm Vn Thuyt
theo hc Kinh T, chuyn ngnh Kinh Ton Hc Econometrics, mt ngnh tng i
mi vo thi v tt nghip Master Degree ri Ph.D nm 1967.
V nc tui 33, theo quy nh ca lut tng ng vin, Phm Vn Thuyt c
mt trong kha 26 s quan tr b Th c. y l mt kha kh c bit ca trng v b
Th c, v cc sinh vin s quan phi tham gia cuc chin ngay khi va lm quen vi
sng n do cuc tng tn cng Mu Thn 1968 ca Cng Sn Bc Vit. Khi lc lng
Cng Sn xm nhp Si Gn, Phm Vn Thuyt gnh chung nhim v tc chin vi
cc chin binh bo v tr s B Quc Phng.
Tuy nhin, do ch trng u tin cho ngnh gio dc nn sau khi mn kha, Phm
Vn Thuyt c bit phi v li i Hc Lut Khoa Si Gn tip tc vai tr gio s
trng ny cho n ngy phi di tn qua Hoa K thng T 1975.
Ti Hoa K, Phm Vn Thuyt tr thnh chuyn vin pht trin kinh t industrial
economist ca Ngn Hng Th Gii World Bank t 1975 ti 1996. Sau , d v hu,
Phm Vn Thuyt vn tip tc nhn lnh vai tr t vn consultant cho cc d n cng
tc ti nhiu quc gia trn th gii. L chuyn vin World Bank, Phm Vn Thuyt c
nhiu dp v Vit Nam cng tc trong cc lnh vc thng mi quc t, WTO, ngn hng
v khung lut php k t u thp nin 1990 ti nm 2007.
Kinh nghim lnh hi do phn hnh trch nhim bn thn cng nhng tnh hung
thc t trc tip ghi nhn ngay ti ch gip Phm Vn Thuyt hnh thnh mt cn bn
vng chc cho hng xy dng v pht trin i sng kinh t Vit Nam l ch im ca
tc phm Vit Nam, Mnh H Hay Mo Rng. Tc phm c nhiu chuyn gia kinh t,
ti chnh, thng min nhn v nh gi cao v tc ng hu hiu cho tin trnh
nng cao mc pht trin i sng kinh t Vit Nam nh phn nh sau:
Cun sch ca gio s Phm Vn Thuyt... nu ra nhiu vn ca nn kinh t

Vit Nam sau hn 20 nm i mi. Tc gi cho rng Vit Nam c nhiu tim nng nhng
hin thi nn kinh t th trng ca Vit Nam cha hon chnh. ng ch ra mt s hn ch,
l khung lut php cn hon chnh nhiu ph hp vi kinh t th trng, tham nhng
cn c y li, bt cng v thu nhp trong x hi cn c thu hp, t duy pht trin cn
thay i...
Gio s Nguyn Ngc Linh tng mt thi thnh t trong lnh vc kinh doanh
trc 1975 ti Si Gn din t bao qut v tc phm qua nhn nh:
Tc phm ny khng nhng phn tch tnh trng kinh t Vit Nam m cn chn bnh
him ngho ri li bin toa thuc cha ci ung th ang honh hnh trong c th con
bnh.
Trong khi , chuyn vin du kh v in lc Phm Lng Tn, mt Vit kiu New
Zealand ang lm vic ti Si Gn pht biu:
Cun sch da trn kinh nghim dy dn ca mt ngi hot ng v chng kin,
khng nhng l sch v m thc t ca cc quc gia ang pht trin. Cun sch ny s
ng gp rt nhiu vo nhng tranh lun v pht trin kinh t v tng lai ca Vit Nam
trong gii tr thc cng nh ngi dn bnh thng
Bn c H Long Lu Vn Vnh vit mt bi di v cc ch im trong ni dung
Vit Nam, Mnh H Hay Mo Rng dn n kt lun:
Tc gi gio s Phm Vn Thuyt Ph.D. trong cun sch loi kinh t x hi
him hoi ny, vch ra nhng nt chnh yu trong hnh trnh pht trin kinh t Vit Nam,
t thp k 1960, qua 70, 80 cho ti hin ti, vi nhng nhn xt chuyn mn, khch quan,
im tnh, ch li ra, li thot, cho mt nc chm tin, a k sch xy dngkhin ngi
c thy c tng th v chi tit, thy c VN trong bi cnh ng
Cun sch qu him ca gio s Phm Vn Thuyt gip ngi trong nc nhn ra v
tr v mc ca kinh t Vit Nam trong bi cnh ng , gip ngi Vit hi ngoi nhn
ra mu cht vn thc t ca Vit Nam, trnh c nhng din gii hm h. Trong v
ngoi u hiu Vit Nam vi 90 triu dn thng minh, tr thc sc so, c th tr thnh
mnh h ch khng phi mo rng, nu khng b xch st km hm...
Gn nh chia x hon ton vi nhn thc k trn t Lu Vn Vnh l kin ca
Trn Qunh:
Theo nghin cu ca Ngn Hng Th Gii, c im nhn bit mt quc gia ri vo
by thu nhp trung bnh thng l mc u t s gim, tng trng cng nghip gim, cng
nghip khng a dng v th trng lao ng khng nng ng. Tht khng may y chnh
l kch bn m Vit Nam c th s i mt trong thi gian ti.Vi Vit Nam, sch lc thch
hp c th vt ln mc tng trng trung bnh l tng nng sut, tin su vo chui
gi tr sn xut cng nghip. thc hin sch lc ny cn lm tt t nht ba vic l
tng cng chnh sch gio dc v nhn lc chuyn mn, iu chnh gp chnh sch u t
nc ngoi v ng thi xy dng cng nghip ph tr.
Cn thy vic u tin cp bch nht l phi i mi t duy, i mi nn gio dc b
tr tr my chc nm. ng Thuyt l lun, nn kinh t Vit Nam vn c th tng trng nh
u t nc ngoi nhng s mi l nc c thu nhp trung bnh nh phn ln cc nc
ng Nam khc. V nu khng trit thay i v p dng cc bin php cn thit th l
trnh m kinh t Vit Nam ra v mun thc hin c l iu xa vi
Ngoi cc nhn nh tch cc k trn ca mt s chuyn gia ng thi, Vit Nam
Mnh H Hay Mo Rng c chuyn gia lo thnh V Quc Thc coi nh mt biu
tng c bit vi gi tr tinh thn rt cao. Gio s thc s V Quc Thc l chuyn gia
Lut Php v Kinh T Ti Chnh li lc ca Vit Nam t gia thp nin 1940, gim c
Trng Lut H Ni trc 1954, khoa trng i Hc Lut Khoa Si Gn sau 1954, tng
lnh nhiu vai tr nh b trng Quc Gia Gio Dc, thng c Ngn Hng Quc Gia,
ph ch tch Hi ng Kinh T Quc Gia, quc v khanh c trch Ti Thit V Pht

Trin
Trong th ring gi tc gi Phm Vn Thuyt, gio s V Quc Thc t tc phm
Vit Nam, Mnh H Hay Mo Rng vo v th mt sch lc cu nguy c th a Vit
Nam thot khi ng b lc hu ngho i ko di t gia th k 20 cho ti nay:
. Cun sch ca Anh i vi ti, c mt gi tr tinh thn rt cao v c bit biu
tng. Anh lm mt vic khin cho ti thnh thc hnh din v chng ta cng xut thn
t Trng Lut H Ni v cng l gio s Trng Lut Si Gn. Hn th na li cng mt
ngnh chuyn mn Kinh T Ti Chnh.
Ti thnh khn cu nguyn l nhng nhn nh cng nh ngh ca Anh s c k
hu trch, hu quyn, hu th nc ta chp nhn ri thc thi; c nh vy th t quc
thn yu ca chng ta mi ra thot ng b THU NHP TRUNG BNH hin thi v s
bin th nh d ngn C CHP HA RNG.
Ti khng mong nc ta thnh mnh h thay v mi mi l mo hoang ch mong
bin thnh con Rng phng Nam m thi!
c vng ca gio s V Quc Thc chnh l c vng chung ca mi ngi Vit
Nam, nhng chc chn s mi mi l o vng nu ch trng ch s t nguyn t gic p
ng t ring nhng k hu trch, hu quyn, hu th tc tp th th c quyn lc hin
nay ti Vit Nam. Bi nh Phm Vn Thuyt phn tch, 4 tr lc ang vy hm mi
hng pht trin v tng trng i sng Vit Nam l :
1- H tng c s qu ti t.
2- Chnh sch bt cp t vi m ti v m do t nng vai tr ch o ca Nh Nc.
3- C cu t chc v nh ch php lut thiu minh bch, b khai thc d dng cho
cc mu bt chnh.
4- Vn pht trin nhn lc hon ton b b ri do ch trng c tn thc h.
vt khi cc tr lc ny, khng th ch bng nhng bin php ci cch thu gn
ring trong phm vi mt lnh vc hot ng no m i hi n lc thc hin ci cch
ng lot trn mi lnh vc t x hi, gio dc, kinh t, php lut ti chnh tr. Phm Vn
Thuyt nu ra hng lot tr lc m trong ch ring tnh lut php mp m v quyn t
hu t ai ca ngi dn theo cc khu hiu l thuc quyn lm ch tp th ca nhn
dn l mt tr lc ng k:
Hin nay nhn dn c quyn x dng t ai v trong mt vi trng hp c th
chuyn nhng quyn ny cho ngi khc. i vi t dnh cho ngnh nng nghip th cc
nh nng c quyn x dng t trong 15 nm, v quyn c th chuyn nhng cho cc
ngi tha k. Trong thnh ph, ngi ta c quyn s hu cn nh ch khng c quyn s
hu ming t.
Tht l mt h thng rt mp m phn nh thi cha dt khot ca chnh ph hy
cn vng vn vi thc h. Cc ti liu chnh thc nh hin php vn cn tuyn b rng
tt c t ai, u thuc quyn s hu ca Nh Nc.
Theo Phm Vn Thuyt, phm vi rng ln ca quc doanh p o v s khng cng
nhn quyn t hu bt ng sn thu hp tnh cch th trng ca kinh t Vit Nam.
Hn 200 trang sch nu bt loi t nn trong i sng Vit Nam t tham nhng,
p bc, bt cng ti vy hm bp nght nhu cu khai trin dn tr y mi lnh vc
sinh hot chung vo ng ct ti tm v khng th hi iu kin nh hng i u hu
hiu vi nhng thch thc ngy mt thm chng cht. Trc thc trng ny, t th ng
ca mt chuyn gia kinh t, Phm Vn Thuyt khng nh i hi cp thit cu nguy
cho Vit Nam l phi thc hin ci cch ton din v chnh tr, v Khng th c mt chnh
sch kinh t tt nu khng c mt khun kh chnh sch cai tr hay qun l t nc tt. Ni
cch khc, nu t chc chnh tr khng tt th kinh t khng tt.
Bi :
Xa nay kinh t bao gi cng chu nh hng ca th ch chnh tr. Nhng th ch

c tnh dung hp inclusive institution nh th ch dn ch l tt cho s pht trin v n

c kh nng to nn s thay i chnh sch khi chnh sch khng thch hp.
Nhn xt trn v nhu cu cu nguy cho t nc Vit Nam ang lao dc r rng n
s v thit thc. Nhng thc t Vit Nam m Phm Vn Thuyt trc tip i din hn
mi nm trong vai tr t vn Work Bank cho nhiu chnh sch pht trin kinh t
gip tc gi thc l mt ting bom kinh hong i vi nhng k hu trch, hu
quyn, hu th m gio s V Quc Thc hy vng s t nguyn t gic i thay. Cho nn
Phm Vn Thuyt khng c trng ch nh gio s V Quc Thc m ch mong truyn
t suy t ti mi gii qun chng Vit Nam nh biu l qua li m u sch:
Tc gi mun hng tp sch ny ti c gi mi gii nn c gng vit gin d vi hy
vng ai c cng thy d hiu v v th ngi vit trnh ti a vic trnh by cc con s
kh khan hay nhng im l thuyt kinh in.
Cng trong Li Ni u, Phm Vn Thuyt cn ghi mt li nhn hm cha nhiu n
: Nhng kin trong sch khng nht thit l kh thi trong thi gian gn v nhng tri
buc ca thc t chnh tr v c ch, nhng hy vng c th c ch cho s suy ngm lm
chnh sch trong trch nhim ca nhng ngi tr s k tha t nc v lnh o mai
sau.
Chc chn y l li nhn thit tha gi ti mi ngi Vit Nam, c bit l gii tr
gi nhc v thc y mt suy ngm cn thit v trch nhim cng dn trc nhng
tri buc ca thc t chnh tr v c ch ang y t nc xung h thm.
Ngy 15/1/2015, Phm Vn Thuyt vnh vin gi t cuc sng.
Nhng li nhn thit tha trn vn ang vang vng v chc chn s cn vang vng
cho n ngy nhng xch xing chnh tr ang tri buc t nc Vit Nam thc s b p
tan.

Virginia Sept. 04.2016

UYN THAO