QUALANOD Spesifikasyon Ed01.07.10 Tur Tercume Guncel1-16 Final

Alminyumun Slfrik Asit Esasl
Eloksal Kaplanmas (Anodizasyon)

iin
QUALANOD
Spesifikasyonu
Gncelleme
12 Austos 2013
1 Temmuz 2007 Tarihinde Yrrle Girmi olan Qualanod Spesifikasyonlar, bu gncellemenin

yapld tarihe dek 16 kez revize edilmitir. Bu gncelleme almasnda yaynlanm olan 1-16 aras
Gncellemeler, kullanclara kolaylk olmas asndan tarafmca ilgili olduu blmlere ilave edilmitir.
Yaplacak yeni deiiklikler revizyon eki olarak www.qualanod.net web sitesinde duyurulur ve bu
metinle birlikte kullanlr.
bu alma www.qualanod.net sitesinde yaynlanm olan orijinal spesifikasyonun ve gncellemelerin

yerine gemez.
Timur Ulucak
2004 ve 2007 Revizyonlarna gre yaplm olan ana deiiklikler
Aada listelenen revizyon ekleri ilgili blmlerde metine eklenmitir:
Update Sheet No. 1 (Ek VI revizyonu Yeni rn ve proseslerin deerlendirilmesi)
Update Sheet No. 2 (Yeni Ek VIII Kontin Bobin / Levha Eloksal Kaplama (Coil Anodising)
Update Sheet No. 3 (Ik Hasl / Solmazlk)
Update Sheet No. 4 (Tespit testi iin zeltiler)
Update Sheet No 5 (Anma testinde olumsuz sonular hakknda)
Update Sheet No 6 (Onay isteyen tespit proseslerini n tanmlanmas)
Update Sheet No 7 (Dalama / yzey andrma ilemi)
Update Sheet No 8 (nc parti firmalarn Qualanod Logosunu kullanma artlar)
Ayrca 1 Temmuz 2010 Tarihinden itibaren 12 Austos 2013 tarihine kadar olan srede yay-
nlanm olan 1-16 Gncelletirme (toplam 16 2 Aadet) uygun blmlere ilave edildi. (Sar ve
gri renkle iaretlenmi metinler).
QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 2/65

Timur Ulucak
bu tercme www.qualanod.net sitesinde yaynlanm olan orijinal spesifikasyonun ve gncellemelerin yerine gemez.
NDEKLER
1. GR
2. TEST METODLARI VE ARTLAR
2.1. Yzey kalitesi ve renk (EN 12373-1)
2.1.1 Grnr kusurlar
2.1.2 Yzey dokusu (mat/parlak)
2.2. Eloksal kalnl lm
2.2.1 Tahribatsz testler
2.2.2 Tahribatl testler
2.2.3 Hakem test
2.3. Tespit kalitesi testleri
2.3.1 Boya Lekesi testi (EN 12373-4)
2.3.2 Admitans deerinin llmesi (EN 12373-5)
2.3.3 Asitle nilemden sonra fosforik asit / kromik asit zeltisi ile yaplan arlk kayb testi
(EN 12373-7)
2.4. Anma dayanm
2.4.1 Anma dayanm testi (Ek IV)
2.4.2 Hakem test
2.5. Ik hasl (solmazlk) (ISO 2135)
2.6. Asetik asit tuz spreyine dayanm testi (ISO 9227)
2.7. Nitrik asite daldrma testi
3. ELOKSAL TESSNDE OLMASI GEREKEN ARTLAR (LETME ARTLARI)
3.1. Mteri ile yaplan szleme
3.1.1 Malzeme
3.1.3 Eloksal kalnl
3.1.4 Renk
3.1.5 Temizlik ve bakm
3.1.6 Mteri ikayeti
3.2. Eloksal tesisinin makina ve ekipmanlar
3.2.1 Proses tanklar (banyolar)
3.2.2 Eloksal elektrolitinin soutulmas
3.2.3 Eloksal elektrolitinin kartrlmas
3.2.4 Istma
3.2.5 Elektrik akm
3.2.6 Asklar
3.3. Eloksal prosesi
3.3.1 Proses artlar
3.3.2 Durulama
3.3.3 Yzey andrma (matlatrma)
3.3.4 Eloksal (Anodizasyon)
3.3.5 Scak tespit ilemi (Hidrotermal tespit)
3.3.6 Souk tespit ilemi (Nikelflorir esasl emprenye(CI-CS))
3.3.7 Dier tespit yntemleri
3.4. Laboratuvar ve test ekipman
3.4.1 Laboratuvar
3.4.2 Eloksal kalnl lm cihazlar
3.4.3 Tespit kalitesi lm cihaz ve zeltileri
3.4.4 Banyolarn kimyasal analizlerini kontrol cihazlar
3.4.5 Yzeyin anmaya dayanm test malzemesi
4. TESS PROSES VE KALTE KONTROL

4.1. Yzey andrma (matlatrma) banyolar

Timur Ulucak
4.2. Eloksal (anodizasyon) banyolar
4.3. Banyolarn scaklk kontrol
4.4. Tespit banyolarnn ph kontrol
4.5. Tespit kalitesinin testleri
4.5.1 Boya lekesi testi
4.5.2 Admitans testi
4.5.3 Arlk kayb testi
4.7. Yzey anma dayanm testi (Bkz section 2.4.1 )
4.8. retim kontrol
4.9. Kontrollerin sklatrlmas
4.10. aretleme ve etiketleme
5. ELOKSAL TESSLERNE QUALANOD KALTE BELGES (LSANS) VERLMES
5.1. Kalite belgesinin verilmesi
5.1.1 Eloksal kaplanm rnlerin kontrol (P)
5.1.1.1 Laboratuvar ve test ekipmanlarnn kontrol
5.1.1.2 Numune alma
5.1.1.3 yzey kusurlar
5.1.1.4 Eloksal kalnl kontrol
5.1.1.5 Tahribatsz yntemle tespit kalitesi kontrol (boya lekesi veya admitans testi)
5.1.1.6 Tahribatl yntemle tespit kalitesi kontrol (arlk kayb testi)
5.1.1.7 Eloksall yzeyin anma dayanm testi
5.1.1.8 Tesis ii kontrollerin tetkiki
5.1.1.9 Mteri ikayet kaytlarnn tetkiki
5.1.2 Eloksal tesisi ekipmanlarnn ve iletme artlarnn tetkiki (I)
5.1.3 Son deerlendirme
ema A : Kalite belgesi verilmesi iin prosedr emas
5.1.4 Genel Temsilci ile szleme
5.2. Belge yenileme iin ara kontroller (rutin tetkikler)
5.2.1 Eloksal kaplanm rnlerin kontrol
5.2.1.1 Arlk kayb 30.0 mg/dm2 stnde ise testin tekrar
5.2.1.2 Arlk kayb 45 mg/dm2 veya daha yksek ise alnacak nlemler
5.2.2 Eloksal tesisi ekipmanlarnn ve iletme artlarnn tetkiki (I)
5.2.3 Ara kontrollerin (rutin tetkik) deerlendirilmesi
ema B : Kalite belgesinin yenilenmesi iin prosedr emas
5.3. Tetkik sonucuna itiraz hakk
5.4. Bilgilerin gizlilii
5.5. Tetkik raporlarnn teslim tarihi
EKLER
EK I TANIMLAR VE TARFLER (BLG N)
EK II A QUALANOD KALTE BELGESNN KULLANIM ARTLARI
EK II B QUALANOD KALTE LOGOSUNUN KULLANIM ARTLARI
EK III LSANSYER SZLEMES RNE (BLG N)
EK IV ELOKSAL KAPLI YZEYN AINMA TESTNN YAPILMASI
EK V ELOKSAL KAPLI YZEYLERN TEMZLK VE BAKIMI (BLG N)
EK VI YEN PROSES VE KMYASALLARIN UYGUNLUK DEERLENDRLMES
EK VII LGL STANDARDLARIN LSTES
EK VIII RULO (BOBN) HALNDEK ALMNYUM LEVHALARIN KONTN ELOKSAL PROSES
(COIL ANODIZING)
EK IX - ELOKSAL (ANODIK OKSIDASYON) KAPLAMAYA UYGUN ALMINYUM ALAIMLARI

Timur Ulucak
Blm 1
Giri

Timur Ulucak
1. Giri
QUALANOD, 1974 ylnda Avrupa Eloksalclar Birlii (EURAS)*, Avrupa Biimlenebilir
Alminyum Birlii (EWAA)** ve baz Avrupa lkelerindeki eloksalclarn oluturduu dernekler
tarafndan kurulmu bir kalite belgelendirme kuruluu olup amac eloksal kaplanm
aluminium rnlerin kalitesinin devam ve gelitirilmesidir.
* 1994 ylndan itibaren ad ESTAL (Avrupa Alminyum Yzey lem Birlii) olarak
deimitir.
** 1982 ylndan itibaren ad EAA (Avrupa Alminyum Birlii) olarak deimitir.
bu Spesifikasyon, EN 12373 ve dier ilgili standardlarla birlikte parallel olarak QUALANOD
kalite markasnn esaslarn oluturur ve bu markaya sahip olmak isteyen ve sahip olan
kurulular iin uygulanmas zorunludur. Aada zetlenen hususlara zellikle dikkat
edilmelidir:
Eloksal tesislerinin ykmll:

QUALANOD kalite belgesinin kullanma artlar Ek II de aklanmtr.
Eloksalc ile mterisi kendi aralarnda bir szleme yapmadklar mddete, ibu
Spesifikasyonda belirtilen teknik zelikler geerlidir. Bu art sadece mimari eloksal iin
geerli olmakla birlikte geerli olan Standard EN 12373-1 olup Eloksalc buna uymakla
ykmldr. Byle bir durumda iparalar ak bir ekilde tanmlanmaldr.
Eloksalclarn ykmll u blmlerde belirlenmitir: 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5, 3.1, 3.2, 3.3.1,
3.4, 4 . Srekli aluminium bobin eloksal kaplayanlarn ykmll Ek VIIIde gsterilmitir.
Yaplacak tetkiklerin kapsam Blm 5de aklanmtr.
Eloksal kalnl snflandrmas

rnde olmas gereken eloksal kalnl, daha dorusu eloksal kalnl snf; mevcut ulusal
standardlar, ibu Spesifikasyonun blm 3.1.3, ve Ek-1de tanmlanan grnen yzey
kavram dikkate alnarak mteri tarafndan belirlenir. rnein, 13 - 17 m veya 17-23 m
gibi belirlemeler bu Spesifikasyona ve Avrupa Standardna uymaz. (Eloksal kalnl aralk
deerleri yerine snf belirtilmelidir. Bkz madde 3.1.3)
Eloksal sonrasnda rnn ekillendirilmesi

Eloksal kaplanm rnn ekillendirilmesi (deformasyon, eme, bkme vb) eloksal
tabakasn zedeler ve bu blgede deformasyonun derecesine bal olarak ilevini azaltr.
zellikle renklendirilmi eloksal kapl rnlerde ayrca grsel olarak da deformasyon
blgesinde bir bozulma kanlmazdr.
Kontrol edilecek rnlerin tanmlanmas

Eloksalc, QUALANOD Tetkikisine tesis ii kalite kontrolden geerek sevke hazr rnleri
gsterir. Stokta bulunan, paketlenmi, sevke hazr bekleyen rnler Tetkikinin kontrolne
hazr olarak Kabul edilir.
Taeron eloksalcya i yaptrmak

Qualanod kalite belgesi sahibi bir eloksalc, Qualanod markal rnleri bir taerona rettirmek
isterse, taeron reticinin de Qualanod kalite belgesi sahibi olmas gerekir.

Timur Ulucak
Blm 2
Test Metodlar ve artlar

Timur Ulucak
2. Test Metodlar ve artlar
Qualanod kalite belgesi sahibi (Lisansiyer) eloksalcnn yapt eloksaln yzey
kalitesi, eloksal kalnl, tespit kalitesi, eloksall yzeyin anmaya dayanm ve k
hasl blm 2.1, 2.2, 2.3, 2.4 ve 2.5de belirtilenlere uygun olmaldr.
2.1. Yzey Kalitesi ve Renk (EN 12373-1)

Bu blmde eloksall yzey kusurlar ve renk iin kalite kstaslar belirlenmitir:
2.1.1 Grnr kusurlar (yzey kusurlar)

Eloksall yzeye eloksalc ile mterinin nceden belirlemi olduklar belli bir
uzaklktan bakldnda grnr yzey(ler)de bir kusur grlmemelidir.
Eloksalc ile mteri arasnda gzle control iin belirlenmi bir uzaklk yoksa u
deerler kullanlr:
Bina dnda kullanlan eloksall rnler: en az 5 mt
Bina iinde kullanlan eloksall rnler: en az 3 mt
Dekoratif uygulamalarda kullanlan eloksall rnler: en az 0,5 mt
Mteri talep ettii takdirde eloksal asklarnn rn zerindeki temas (kontakt)
izlerinin pozisyonu, bykl ve says nceden belirlenir.

Yzey parlakl / matl kontrol gz ile yaplmakla birlikte retim kalite kontrol iin
mmkn olduu takdirde, uygun bir cihaz kullanlmas nerilir.
Eloksal kaplanm aluminium yzeyinin hem eloksal tabakasndan hem de
alminyumun kendisinden kaynaklanan ift yanstma zellii vardr. Bu nedenle,
numuneler ayn dzleme konmal ve mmkn olduunca ileme ynne (haddeleme,
ekstrzyon, talal imalat vb) ak ynne dik olacak ekilde gzle control edilmelidir.
Bu control, blm 2.1.1de belirtilen uzaklktan yaplr.
Eloksall rnlerin doal k alan ortamda kullanlaca durumlarda, aksi
belirtilmedike, numuneler kuzey yarmkrede difze gn altnda control edilir.
Eer rnler yapay kl bir ortamda kullanlacaksa, control yapann arkasndan ve
stnden gelecek ekilde bu yapay k (difze olacak) altnda kontrol edilir. .
Kontrol iin cihaz kullanld durumlarda EN 12373-11, -12, -13 or -14 standardlarna
gore uygulama yaplr. Kontrol yaplrken rnn ilenme yn ve cihazn kullanma
talimatna dikkat edilmelidir. rnein, parlaklk lm yaplrken, cihaz ile
numunenin temas yzeyi, n geli ve yansma as numunenin ilenme ynne
parallel olmaldr.

Bu blmde eloksal tabakasnn kalnlnn nasl llecei ve kalnlk snflar
belirlenmitir.

Timur Ulucak
2.2.1 Tahribatsz testler
a) Eddy akmlar ile yaplan lm (EN ISO 2360)
Bu yntem en ok kullanlan yntemdir. Anlamazlk halinde hakem test yntemi

uygulanr (madde 2.2.3)
Testin yaplmas:
Eddy-akm cihazlar (Permaskop tipi cihazlarla) yaplan kalnlk lmlerinde lm says ve l-

m yeri:
1. lmn Yapl
Kalnlk lm her numunede her biri 0,5 cm lik en az 5 alanda (lokal), her alanda
3 veya 5 lm yaplarak gerekletirilir. Eer yzey alan kk ise bu durumda 3-5
lm yeterlidir. Her bir alanda yaplan lmlerin ortalama deeri bir
lm sonucu (lokal deer) olarak alnr ve rapora yazlr.
Her i paras iin, bu be adet lokal lm sonularnn ortalamas alnarak i

parasnn ortalama eloksal kalnl bulunur.
lm Alan 0,5 cm Tek lm En az 5 lm

alannn yzeye
dalm
Deerlendirme:
Olumlu deerlendirme iin iki artn ayn anda gereklemesi gerekir:
1) llen alan (lokal) elokal deerlerinin herhangi birisi olmas gereken deerin
%80inden kk olamaz.
2) parasnn ortalama eloksal kalnl (mikron), o i parasnn
olmas gereken eloksal kalnlk snfnn en kk deerinden kk olamaz.
Aksi halde i paras kalite testinden gemez.
rnekler ile lmlerin deerlendirilmesi: stenen kalnlk 20 mikron (snf 20)
rnek 1 lm deerleri (m) : 20 22 23 21 20 (orlama = 21,2)

Sonu : Numune geer, ok iyi kalitede.

Timur Ulucak
rnek 2 lm deerleri (m) : 20 23 22 22 18 (ortalama deer =21,0)
Sonu : Numune geer, iyi kalitede, nk ortalama
deer 20den byk ve hi bir lokal
deer de 20nin % 80i olan 16dan
kk deil
rnek 3 lm deerleri (m) : 18 20 19 20 18 (ortalama deer= 19,0)

Sonu : Numune gemez, nk ortalama deer 20'den
dk olduundan gemez (uygun deil).
rnek 4 lm deerleri (m) : 20 24 22 22 15 (ortalama deer = 20,6)

Sonu : Numune gemez, nk ortalama deer 20nin
zerinde olmasna ramen lokal lmlerden
birisi
olan 15 deeri, 20nin % 80i olan 16dan daha
kk bir deerdir.
b) ift Inl Mikroskopla Tahribatsz lm (EN 12373-3)
2.2.2 Tahribatl testler
a) Mikroskopik metod (EN ISO 1463)
b) Gravimetrik metod (EN 12373-2)
2.2.3 Hakem Test

EN ISO 1463 standardna gore yaplan Mikroskopik Metod ile kalnlk lm testi en
doru test kabul edilir.
2.3. Tespit kalitesi testleri

Bu blm tespit kalitesinin deerlendirilmesi ve kabul edilir performans iin ilgili
kriterleri belirler.
rnn yzeyinde tozlanmay nlemek iin tespit banyosunda kimyasal ilavelerin
(aditif) kullanlmas durumunda azami dikkat etmeli ve hakem testine, arlk kayb
test sonularna ve boya lekesi (artlar uygun ise) test sonularna zellikle dikkat
edilmelidir.
2.3.1 Boya Lekesi Testi (EN 12373-4)

Bu test, renkli eloksal tabakalarna uygulanmaz. EN 12373-4 standardnda bulunan
izelgeye gore 0 ila 2 arasndaki deerler Kabul edilir (geer), 3 ila 5 arasndaki
deerler ise reddedilir (gemez). Bu test, eloksal tabakas en kaln olan numune
zerinde yaplr ve nikel ve/veya kobalt tuzlar veya deterjan tipi organic aditifler
ieren scak su tespit banyolarndan fazla etkilenmez.

Timur Ulucak
2.3.2 Admitans deerinin llmesi (EN 12373-5)
Bu test u koullarda uygun deildir:
-iinde %2 den fazla Silisyum, %1,5tan fazla manganez veya %3ten fazla
magnezyum ieren aluminium alamlar
- souk tespit (emprenye) ilemi grm rnler.
Renksiz (natrel) eloksal, entegral renkli eloksal ve elektrolitik renklendirme yaplm
eloksal tabakalar iin S cinsinden msaade edilen st limit deer u forml ile
hesaplanr.
400
e (e = m cinsinden eloksal kalnl)
(.N.: llen mikrosiemens deeri ile llen eloksal kalnlnn arpm 400
amamaldr)
Bu test, elektrolitik renklendirilmi orta bronz, koyu bronz ve siyah renkli eloksal
tabakalarna uygun deildir. Bu tip rnler iin tahribatsz bir test yntemi yoktur. Bu
nedenle bu tip rnler u ekilde deerlendirilir:
Tetkiki once o partideki (lot) numunelerin admitans deerini ler. Sonra, en yksek
admitans deerine sahip numune zerinde Blm 2.3.3e gore hakem test
uygulanr. Eer bu testing sonucu olumlu ise o partideki tm rnlerin kalitesi uygun
(geer) saylr. Eer hakem test olumsuz netice verirse o partideki tm rnlerin
kalitesi olumsuz (gemez) olarak saylr.
2.3.3 Asitle nilemden sonra fosforik asit / kromik asit zeltisi ile yaplan
arlk kayb testi (EN 12373-7)
Bu test, tespit kalitesinin hakem testidir.
Ktle kayb en fazla 30.0 mg/dm olmaldr.
Test, scak su tespitinden gemi rnlerde en yksek admitans deerine sahip
numune zerinde uygulanr. Eer rnlere souk tespit yaplm ise bu durumda test
en yksek eloksal kalnlna sahip numuneye uygulanr.
2.4. Anma dayanm

Bu blm eloksal tabakasnn anmaya dayanmn deerlendiren testleri ve kabul
edilir performans iin ilgili kriterleri belirler.
2.4.1 Anma dayanm testi (Bkz. Ek IV)

Bu test, ibu spesifikasyonun sonundaki Ek IV esas alnarak yaplr.
Kullanlacak zmpara kad : Qualanod tarafndan onaylanm, ok ince cam tozu ile
kaplanm, grade 00 (grit 240) ok ince kalite.
Test sonucunda zmpara kad zerinde youn tebeirimsi bir toz tabakas elde
edilirse bu durumda eloksal tabakasnn zmpara tabakasna gore daha yumuak
olduu anlaldndan, numune gemez.

Timur Ulucak
2.4.2 Hakem test
Anlamazlk durumunda numune EN 12373-9 standardna gore Andrc Diskli
Deney Cihaz kullanlarak test edilir. Anma indeksi 1,4den kk kan numuneler
reddedilir.
2.5. Ik hasl (solmazlk) (ISO 2135)

Harici ortamda kullanlacak rnlerde, ISO 2135 Standardna gre yaplacak test
neticesinde bulunacak deerin en az 8 deerinde olmas gerekir. Bu standard
elektrolitik olarak renklendirilmi eloksal tabakasna da uygulanr. bu
2.6. Asetik asit tuz spreyine dayanm testi (ISO 9227)

Bu test, Ek-6da belirtilen ve bu spesifikasyon kapsamnda henz bulunmayan yeni
rnlere uygulanr. Testin sresi : 1000 saat
2.7. Nitrik asite daldrma testi

Bu test, Ek-6da belirtilen ve bu spesifikasyon kapsamnda henz bulunmayan yeni
rnlere uygulanr.
20Cde, hacimsel olarak %50 konsantrasyonda bulunan nitrik asit iine daldrlan
numune 24 saat bekletildikten sonra numunenin arlk kayb llr.

Timur Ulucak
Blm 3
Eloksal Tesisinde
Olmas Gereken artlar
(letme artlar)

Timur Ulucak
3. letme artlar
3.1. Mteri ile yaplan szleme

Mteri ile yaplan szleme u hususlar kapsamaldr:
malzeme;
yzey grnm (yzey dokusu)
eloksal kalnlk snf ;
renk;
temizlik ve bakm
3.1.1 Malzeme
QUALANOD Spesifikasyonu alminyum ve alminyum alamlarna uygulanr. Yass
mamuller iin en ok kullanlan alamlar 1000, 3000 ve bazen 5000 serileridir.
Ekstrzyon rnleri iin en ok kullanlan alamlar ise 6000 serisidir. Alamlar
hakknda genel bilgi Ek IXda verilmitir. Ayn alamdan yaplm olsa bile eloksal
sonrasnda malzeme ayn grnty vermeyebilir. Bunun nedeni malzemenin
mikroyapsnn nilem ve eloksal grnmn etkilemesidir. Mikroyap, kimyasal
bileim ve uygulanan metalurjik prosese baldr. Dahas, ulusal ve uluslararas
standardlarda verilen kimyasal bileim snrlar birbirlerine kyasla ok geni olabilir.
Bu nedenle reticiler kendi belirledikleri dar snrlar iinde alma yapabilirler.
Mikroyapdaki kk bir deiiklik, grnmde byk fark yaratabilir. Bu nedenle,
belirli bir proje iin, ayn parti iinde retilmi rnler kullanlmal, farkl retim
partilerden alnm rnler tercih edilmemelidir.
Eloksal kaplamacya teslim edilen metal yzeyi, eloksal ileminden sonra grnr
kusurlar iermeyecek ekilde mterinin amacna uygun kalitede olacak ekilde
olmaldr. Eer ham metalin yzeyinde kusurlar, hadde izleri ya da ekstrzyon
izgileri varsa ve bunlarn eloksal prosesindeki aamalarda yokedilmesi hususunda
phe doarsa, istenen yzey grnm zelliklerine (Bkz. madde 3.1, ahit
numune) uygunluk salayayp salamadn grmek iin madde 2.1e gre alma
yaplmaldr. Yzeyde u kusurlar olmamaldr: zler, izikler, oyuklar, delikler,
korozyon, kaynak izleri, yapsal izgiler, pikaplar ve gri lekeler.
Mteri, rnn alamn ve ilgili teslimat rn standardn (rnein ISO 6362-1, EN
485-1, EN 586-1, EN 754-1, EN 755-1, EN 12020-1) kendisi belirlemelidir. Bu
standardlar EN 573-3 standardna uygunluk ve yzey kusursuzluuna atf yaparlar
ve ayrca rnn eloksal kaplamaya uygun olup olmad konusunda test yaplmasn
nerebilirler. Byle bir durumda testin yntemi ve yaplma skl mteri ile eloksal
kaplamac arasnda anlalmaldr. Yaplabilecek uygun bir test udur: rnden alnan
numune, mteri ile eloksal kaplamac arasnda nceden anlalan yzey
grnmn elde etmek iin eloksal tesisinde eloksal kaplandktan sonra madde
2.1e gre gzle kontrol edilerek deerlendirme yaplr.
Mteri, Ek IXda bulunan alamlardan baka alamlar tercih edecek olursa,
eloksal tabakasnn kalnlk snf da szlemede yazlmaldr.

Timur Ulucak
Eloksal kalitesi
Eloksal sonrasnda dekoratif dzgn bir grnm ve homojen bir eloksal tabaka
yaps elde etmek iin, eloksal kaplanacak aluminium rnn eloksal kalitesi olmas
gerektii nceden belirtilmelidir. Bu rnler zel yntemlerle retilirler. Eloksal kalitesi
iin ulusal ya da uluslararas bir standard yoktur, nk eloksal kalitesi mevcut
standard iinde reticinin kendi uygulayaca zel artlarla salanr.
Parlak yzeye sahip olmas istenen rnler

Eloksal sonrasnda parlak yzey elde edilmesi iin kullanlan alminyumun safl
yksek olmaldr.
Slfrik asitli ya da slfrik asit-okzalik asit karml eloksal proseslerinde

"Kendiliinden renklenen alamlar
Baz renklerin eldesi iin zel alamlar kullanlabilir.

Eloksal sonrasnda rnlerin yzey grnm eloksal ncesinde yapaln yzey
nilemlerine baldr. Bu nedenle, istenen yzey grnm ve bunun EN 12373-1
standardna gore tanmlanm ahit numunesi mteri ile eloksalc arasnda
belirlenmelidir. rnn en sondaki yzey grnm; rnn alamnn
hazrlanmasndan retimine ve eloksal kaplama srasnda grlebilen iletme
artlarndaki farkllklarn hepsinden etkilenir.
Bu nedenle rnn yzey grnmnde msaade edilebilecek farklklar, mteri ile
eloksalc arasnda istenen eloksal kalnlndaki ahit numuneler ile belirlenmelidir.
Ayrca, yaplacak kontrol ve deerlendirmenin de nasl yaplaca nceden
belirlenmelidir. (Parlaklk (gloss) tanm 100 blmden oluan bir skalada
yaplabnilmesine ramen, aletle yaplan parlaklk lmlerinde ayn parlaklk
derecesine sahip numunelerin gz ile yaplan kontrolde farkl grnm verdii
grld durumlar bile olabilir).
3.1.3 Eloksal kalnl

Elokal kalnl rnn grnr yzeyinde llecek kalnlk deerine (micron, m)
gore be snfta belirlenir:
Snf 5 olmas gereken en az ortalama eloksal kalnl 5 m
rnde olmas gereken eloksal snf mteri tarafndan belirlenir. Mimari
uygulamalarda milli standardlar ve evre artlar dikkate alnarak eloksal snf
aadaki ekilde belirlenmelidir.
Bina iinde kullanlan rnler iin en az Snf 5
Bina dnda kullanlan rnler iin en az Snf 15
Eer mteri ortalama eloksal kalnln 5 mikrondan daha az olmasn isterse
szlemede u hususlar yazmaldr:
Timur Ulucak
Ortalama eloksal kalnl ya da en az ortalama eloksal kalnl
ISO 2360a uygun olacak ekilde lm metodu ve prosedr
3.1.4 Renk
Eloksal rengi, renk lm ve deerlendirmenin nasl yaplaca mteri ile eloksalc
arasnda belirlenir. Msaade edilecek renk farkllklar, ahit numuneler ile belirlenir.
ahit numuneler ak (alt limit) ve koyu (st limit) renk tonlarn belirleyecek ekilde
hazrlanr.
3.1.5 Temizlik ve bakm

Yapda kullanlan eloksall rnn bulunduu yerdeki evre artlarna uygun olarak
hazrlanm basit ve ekonomik bir bakm program eloksal tabakasnn dekoratif
mrn uzatr.
Ek Vde konuyla ilgili bilgiler verilmitir.
3.1.6 Mteri ikayeti

Mterinin eloksal kalitesiyle ilgili ikayeti olursa bu yazl olarak eloksalcya
iletilmelidir. Eloksal reticisi, mteri ikayetlerinin ve dzeltici faaliyetlerin muhafaza
edildii bir dosya tutmak zorundadr. (baknz 5.1.1.8)
3.2. Eloksal Tesisinin Ekipman ve Makinalar

Bu blmde Qualanod kalite belgesi iin nasl bir eloksal tesisi olmas gerektii
aklanmaktadr.
3.2.1 Proses tanklar (banyolar)
Malzeme ve Kaplamas
Banyolar proses zeltilerini kirletmeyecek bir malzemeden imal edilmeli ve/veya
kaplanmaldr.
Banyolarn kapasitesi ve tasarm

Eloksal banyolarnn hacmi, proses iin gerekli olan amperaj, akm younluunu (.n:
A/dm2) ve elektrolit scakln salayacak ve koruyacak ekilde olmaldr.
3.2.2 Eloksal elektrolitinin soutulmas
Soutma Kapasitesi
Banyo soutma kapasitesi, eloksal prosesinde redresrn tam kapasitede akm
verdii zaman proses srasnda oluan sy alabilecek ve eloksal banyosunun
scakln istenen seviyede tutabilecek seviyede olmaldr. Normal artlarda eloksal
prosesinde oluan snn hesaplanmas (yaklak olarak) iin forml :
0.86 x I x (V + 3) = K burada:I = maksimum akm (amper)

Timur Ulucak
V = maksimum gerilim (volt)
K = soutma kapasitesi (kcal/saat)
(Chillerlerin) Toplam soutma kapasitesini hesaplamak iin evrenin nem younluu
zelliklerini dikkate alnz. Ambient conditions shall be taken into consideration when
calculating the total cooling capacity.
3.2.3 Eloksal elektrolitinin kartrlmas

Eloksal prosesinde i parasnn yzeyinde oluan ar snn uzaklatrlmas iin,
elektrolit bunu salayacak seviyede hareket edecek ekilde kartrlmaldr.
Eloksal banyosunda, scakln kontrol hayati nem tar, aksi halde i parasnn
yzey scaklnn ykselmesi, oluan eloksal tabakasnn zayf (yumuak) olmasna
neden olur. parasnn yzeyinden scakln uzaklatrlmas iin banyonun iyice
kartrlmas ferekir, bud a hidrolik trblans ya da hava ile kartrma yoluyla
salanr. Konvansiyonal pompa resirklasyonu ile yaplan kartrma genellikle yeterli
sonu vermez, ancak banyonun tabanna yerletirilen nozllerden pompalama ile
verilen basnl hidrolik trblans yeterli kartrmay salar. Bu yntemde, dk bas-
nl (blower) hava ile kartrmaya gore daha ok enerji sarfedilmesine ramen,
aslnda hava ile kartrmada banyo yzeyinde suyun buharlamas ile meydana ge-
len kayp kyaslandnda kulalnlan enerji fark kabul edilebilir. Hidrolik trblans,
hava ile kartrmaya gore daha etkilidir, i paralarnn yzeyinde oluan eloksal ta-
bakasnn daha homojen olmasn salar, ve yzeyde yanma olarak tanmlanan ku-
surun oluma riskini drr. Ayrca, eloksal banyosunun yzeyinden atmosfere yay-
lan asitli elektrolit zerrecikleriklerinin azalmasn salar.
Eer banyonun kartrlmas hava ile yaplacak ise, banyonun her bir metrekaresi
3
iin en az 5 m hava gerekmekle birlikte, tavsiye edilen miktar her bir metrekare
3
banyo yzeyi ii saatte 12 m tr. (Hava miktar rotametre ile llr).Banyo iine
yayan hava habbecikleri banyonun iletkenliini %35 kadar azaltarak eloksalda
harcanan elektrik sarfiyatn ykseltir. Banyonun tm yzeyinin homojen olarak hava
ile kartna emin olmak lazmdr. Bunun iin kompresr yerine blower
kullanlmaldr. Kompresr havas buharlama kayplarnn fazla olmasna yol aar.
Bunlara ramen bir ompresr kullanlacak ise, hava serpantinlerinin ap ve
deliklerinin miktar ve aplar homojen bir kartrma yapacak ekilde olmaldr.
3.2.4 Istma
Istma kapasitesi
Belli bir scaklkta olmas gereken banyolarn scakl istenen scaklklarda olacak
ekilde control edilmelidir. zellikle, scak tespit (hidrotermal) banyolarnda zelti
scakl proses srasnda (.n: iinde i paras bulunurken) en az 96C olmaldr.
3.2.5 Elektrik akm

Redresrler ve baralar, proses iin gereken akm younluunu salayacak ekilde
olmaldr.
Voltaj reglasyonu
Doru akmn (D.C) voltaj en fazla 0,5 V hassasiyetle ayarlanabilmelidir.
Timur Ulucak
Elektrik voltajnn i parasna uygulanma hz nemli deildir. Ancak, proses
sresinin sonunda voltajn yava hzda drlmesi, eloksal tabakasnn
yumuayarak zarar grmesine neden olur.
l aletleri
Voltmetre skalasndaki her aralk toplam skala sapmasnn %2 sinden fazla
olmamaldr. Ampermetre skalasndaki her aralk toplam skala sapmasnn %5 inden
fazla olmamaldr. l aletleri hassasiyet snf %1.5 olmal ve ylda ikiz kez kontrol
edilmelidir.
Deiik frekans/dalga formlar ile alan komplike g kaynaklar kullanldnda
akm younluunu len cihazn gerek ana akm ltnden emin olunmaldr.
Burada, istenen akm younluunun gerekten elde edilmesi iin banyoya verilen
gerek akmn bilinmesi ok nemlidir.
Kontak noktalar / birleme yerleri

Banyo baras ile iparalarn tayan barann temas noktasndaki voltaj fark 0,3
volttan fazla olmamaldr. Bu temas blgesinin scakl ile ortam scakl fark 30C
den fazla olmamaldr.
3.2.6 Asklar
Asklarn kesit alan

Elektrolit iine giren alminyumdan yaplan asklarn kesit alan, her bir amper akm
iin 0,2 mm2 olacak ekilde hesaplanmaldr. Titanyum asklarn kesit alan ise,
(titanyum daha az iletken olduundan) daha byk olmaldr.
Balant noktalar
Asklar ile i paralar arasndaki balant noktalar, elektrik akmn, i paralarn
yzeyinde dzgn ve homojen bir ekilde yayacak ekilde yeterli say ve byklkte
olmaldr. Balantlar, proses srasnda i paralarnn yerinden oynanasn
engelleyecek ekilde skca yaplmaldr, aksi halde balant noktas okside
olacandan i paras eloksal almaz.
Asklama
paralar asklara dzgn ve homojen kalnlkta eloksal tabakas ile kaplanacak
ekilde balanmaldr. Baz ksmlarda ok youn, baz ksmlarda seyrek olarak
balanm i paralarnn eloksal kalnlklar farkl olur. Banyolarda merkezi bir sra
katot bulunmas homojen eloksal kalnl iin faydaldr.
3.3. Eloksal Prosesi

Bu blmde Qualanod kalite belgesi iin eloksal prosesininn nasl olmas gerektii
aklanmaktadr. (Bkz Blm 3.3.1)
3.3.1 Proses artlar

Scak tespit (hidrotermal) veya souk tespit (emprenye) haricindeki tespit prosesleri,
Qualanod tarafndan onay verilmedike uygulanamaz. (Bkz. EK VI)

Timur Ulucak
Eoksal tabakasnn boyama ile renklendirilmesi veya elektrolitik renklendirme veya
Qualanod tarafndan onay verilmi ara scaklk kademesindeki tespit ilemleri iin;
kimyasal madde tedarik eden firmalarn verdikleri kullanma talimatlar geerlidir.
Eloksal tabakasnn boyama ile renklendirilmesinde boya tedarikisinin ilgili renk iin
nerdii proses scakl, zelti pH deeri ve iparasnn bu zelti iinde kalma
sresi uygulanr. Buna benzer olarak, elektrolitik renklendirme iin, kimyasal madde
tedarik eden firmann verdii kullanma talimat geerlidir. Ara scaklk tespit ileminde
ise, QUALANOD tarafndan onaylanm kimyasallar ve bu kimyasallar tedarik eden
firmann verdii kullanma talimat geerlidir.
paralarnn eloksal boyas ile renklendirilmesinde, Blm 2.5de belirtilen renk
hasl deerlerini salayacak kalitede eloksal boyas kullanlmaldr. Bina dna
bakan rnlerin bakr tuzu kullanlarak yaplan elektrolitik renklendirilmesinde (siyah)
kalite markas kullanlmayabilir.
Scak su tespit ileminde aditif kullanlyor ise, kullanlan aditifin ismi ve kullanm ekli
(.n. miktar, zaman) yazl olarak iletme raporuna ilenmeli ve tetkikiye
gsterilmelidir. Bylece aditifin doru ekilde kullanldndan emin olunabilir.
Gerek eloksal ileminden once ve sonrasnda, iparalar eloksal banyolarnn
yaknnda depolanmamaldr. Eloksal ileminden sonra rnler younlamadan ve
kirli ortamdan uzak tutulmaldr. Eloksal kapl rnlerin zerinde, eloksal kalnlk
snfn gsteren iaretleme (rnek: etiket) bulunmaldr.
3.3.2 Durulama
Yaalma, dalama, eloksal, renklendirme gibi her esas ilemin ardndan mutlaka sz
konusu ileme ait en az bir durulama yaplmaldr
Baz ilemler iin birden ok durulama gerekir. rnein eloksal sonrasnda ilk
durulama banyosu kuvvetli asidik karakterde olacandan, renklendirme veya tespit
ileminden nce ikinci bir ykama banyosu gereklidir.
paras eloksal banyosundan sonraki ilk durulama banyosunda asla 1-2 dakikadan
fazla tutulmamaldr. Aksi halde eloksal tabakas zarar grr.
3.3.3 Yzey andrma (matlatrma)

Eloksall yzeyin dekoratif grnm iin alminyumun metalurjik yaps ve dalama
ilemi nemlidir. Yzeyde dzgn homojen bir mat grnm iin dalama prosesi
kontroll bir ekilde yaplmaldr.
Eloksalc, matlatrma kimyasallarn tedarik eden firmann verdii kullanma talimat
ve alminyum i paras reticisinin nerilerine (verilmi ise) uymaldr. Eer bu gibi
bilgiler verilmemi ise eloksalc aada belirtilen hususlara uymaldr:
rn yzeyinde dzgn bir grnm eldesi iin, matlatrma zeltisinde serbest
sodyumhidroksit, alminyum, varsa aditif konsantrasyonlar ve zeltinin scakl
hassas olarak control edilmelidir. zelti konsantrasyonu, zeltiyi devaml olarak
rejenere edecek bir kristalizatr kullanlarak veya zeltiye giren ve kan maddelerin
dengelendii uzun-mrl bir dalama zeltisi kullanlarak kontrol altnda
tutulabilir.
Dalama ilemi srasnda; i parasndan zeltiye sabit hzda alminyum geerken,
yzey parlakl azalan bir hzda matlar ve proses artlarna bal olarak bir sre

Timur Ulucak
sonra yzeyde istenen matlk seviyesi elde edilir. Eloksalc, sonraki retimlerinde
ayn matl elde etmek iin proses artlarn tekrar kullanmak zere kayt etmelidir.
Matlam yzeyin istenenden farkl durumunda bunun nedenleri; dalama sresinin
farkll, dalama zeltisinden karlan rnn durulama ncesinde bekletilmesi ve
durulama banyosunun alkalinitesinin yksek (pH) olmasdr.
3.3.4 Eloksal (Anodizasyon)

Bu blmde eloksal prosesi hakknda bilgi verilmektedir. Tespit ilemleri scak
(hidrotermal) ve souk (emprenye) olmak zere iki tipte olabilir. Baka elektrolitler
ve/veya artlar kullanldnda retilen eloksal tabakas, ibu spesifikasyonda
belirtilen eloksal kalitesine eit (veya stn olduunda) kullanlabilir.
Slfrik asit elektroliti

Serbest slfrik asit H2SO4 konsantrasyonu en fazla 200 g/l olabilir. Konsantrasyon,
seilen deerin 10 g/l hassasiyetle kontrol edilmelidir.
Alminyum konsantrasyonu en fazla 20 g/l olabilir. Tercihan 5 ila 15 g/l arasnda
olmaldr.
Klorr konsantrasyonu en fazla 100 mg/l olabilir.
Slfrik asit konsantrasyonunun yksek olmas, sadece yksek scaklkta yaplan
eloksal ileminde zararl olabilir. Her ne kadar yksek asit konsantrasyonu zeltinin
iletkenliini arttrarak ilem iin gerekli voltaj drrse de (0,04 V / (g/l H2SO4 )
daha fazla tanma ile asit kaybna ve sarfiyatna neden olur.
Alminyum konsantrasyonunun yksek olmas, ilem iin gerekli voltajn
ykselmesine (0,2 V / (g/l H2SO4 ) neden olurken, eloksal tabakasnn yksek
scaklkta bozunma hassasiyetini arttrr.
Klrr konsantrasyonun yksek olmas ise eloksal tabakasnda mikroskopik oyuklara
ve eloksaln kullanm yerinde hava artlarndan daha kolay zarar grmesine neden
olur.
Slfrik asit Okzalik asit elektroliti

Serbest slfrik asit H2SO4 konsantrasyonu en fazla 200 g/l olabilir. Konsantrasyon,
seilen deerin 10 g/l hassasiyetle kontrol edilmelidir.
Okzalik asit konsantrasyonu 7 ila10 g/l arasnda olmaldr. (Konsantrasyonun 15 g/l
den fazla olmasnda bir yarar yoktur, maliyetleri ykseltir. Konsantrasyonun 5 g/l den
az olmas durumunda da yine hi bir bir yarar yoktur.
Alminyum konsantrasyonu en fazla 20 g/l olabilir. Tercihan 5 ila 15 g/l arasnda
olmaldr.
Eloksal banyosunun (slfrik asit elektroliti) scakl

Eloksal banyosu scakl 1.5C hassasiyetle kontrol edilmelidir. ( parasna bal
deildir). Banyo iindeki iparasnn yaknnda ise msaade edilebilecek en fazla
sapma 2C olabilir.
retilecek eloksal kalnlna gre banyo scakl aadaki ekilde ayarlanmaldr:
Eloksal kalnlk snf Eloksal banyosu scakl
5 ve 10 en fazla 21C

Timur Ulucak
15, 20 ve 25 en fazla 20C
Yukarda belirtilen scaklklar, eloksal banyosunda, eloksal ilemi srasnda
herhangibir anda herhangi bir noktada lld zaman olmas gereken deerlerdir.
Elosal banyosu scakl, eloksal tabakasnn kalitesine etki eden en nemli faktrdr.
Yetersiz soutma, yetersiz kartrma ve yanl asklama eloksal kalitesi
problemlerinin nemli nedenleridir.
Eloksal banyosunun (slfrik asit + okzalik elektroliti) scakl

Serbest H2SO4 konsantrasyonu 200 g/lyi amamal ve allan deer +/- 10 g/l
hassasiyetle kontrol edilmelidir.
Okzalik asit konsantrasyonu 7-10 g/l olmaldr. Daha yksek konsantrasyonun bir
faydas olmad gibi. 5 g/l gibi dk bir konsantrasyonda da istenen fayda
salanmaz. 15 g/l gibi konsantrasyonlar lzumsuz yere iletme maliyetini arttrr.
Alminyum konsantrasyonu 20 g/l den dk olmaldr, tercihan 5-15 g/l arasnda
tutulmaldr.
Akm younluu
Slfrik asit kullanlan eloksal banyolarnda eloksal ilemi akm younluu aadaki
ekilde olmaldr:
Eloksal kalnlk snf Eloksal banyosu scakl
5 ve 10 1.2 - 2,0 amp/dm
15 1.4 - 2,0 amp/dm
20 ve 25 1.5 - 2,0 amp/dm
Kaln eloksal tabakas (20 25 mikron) eldesi iin dk akm younluu kullanmak
kalite ynnden risklidir. yi kalite kaln eloksal tabakas iin yksek akm younluu
kullanlr, bunun iin asklama balant noktalar sk ve banyonun kartrlmas iyi
olmaldr.
Eloksal banyo elektrotlar (katotlar)

Katot : Anot (eloksal kaplanan yzey) oran 1:1.5 ila 1:2.5 arasnda olmaldr..
Katot malzemesi olarak aluminyum nerilir. Katot yzey alan hesabnda banyo
kenarna yerletirilen katotlarda katotun ieri bakan yzeyinin alan, banyo eksenine
yerletirilen merkezi katotlarda katotun her iki yzey alan dikkate alnr.
Katot : Anot orannn yksek olduu banyolarda (siperleme olmadan kullanlan i
yzeyi kurun kapl banyolar gibi) retilen eloksal tabakasnn kalnlnda
deiiklikler grlebilir. Alminyum katotlar, en az voltaj gereksinimine gerek
duyarlar.
Katot ile anot aarasndaki mesafe 150 mm den az olmamaldr.
Eloksal banyosundan sonra iparalarnn transferi

Eloksal banyosunda kaplama ilemi sona erince i paralar gecikmeksizin mmkn
olduunca hzl bir ekilde durulama banyosuna transfer edilmelidir. Eloksal
kaplanm

Timur Ulucak
iparas, eloksal banyosunda elektrik akm olmad durumda asla braklmamaldr.
Aksi takdirde eloksal tabakas znmeye balayarak yumuar ve zarar grr.
3.3.5 Scak Tespit lemi (Hidrotermal Tespit)
Tespit banyosunda ilem sresi

Daha nceden bir n tespit yaplmamsa, i paras, eloksal kalnlnn her bir
mikronu iin 2 dakika sre ile tespit banyosunda tutulur.
Scak su banyosunda tespit ilemi

Tespit banyosundaki su scakl, i paras banyoya daldrldktan 10dakika sonra en
az 96C olmaldr. Fosfat, florr ve silikat bileikleri tespit ilemini engeller.
Aditif kullanlan Scak su banyosunda tespit ilemi
Scak su tespit banyosunda aditif (ilave bir kimyasal madde) kullanlyorsa (rnein,
iparas yzeyinde tozlanma grnmn nlemek iin), Ek VIda sz edilen ilemi
yapmak mecburiyeti olmamasna karn, ilem srasnda daha dikkatli olunmal ve
hakem teste dikkat edilmelidir.
Buhar ile tespit ilemi

Tespit ileminin scakl en az doymu buhar scakl olmaldr.
3.3.6 Souk Tespit (Nikel tuzlar ve florr ieren tuzlar ile)

Bu blmde nikel tuzlar ve flrr ieren tuzlar ile hazrlanan Souk Tesppit ban-
yolarnn kurulmas, almas ve kontrol ile ilgili bilgiler bulunmaktadr (Bkz Not1,
Not 2, ve Not 3). Bunun iin gemi yllarda bu prosesle ilgili edinilen tecrbelerden
istifade edilerek, en nemli parametreler belirlenmitir. Proses, Eloksal tabakasnn
gzneklerinin kapatlmas ve daha sonar hidratlanmas olmak zere iki aamadan
oluur.
Eloksal artlar
Dier tespit ilemlerinde olduu gibi, eloksal tabakasnn kaliteli olmas iin eloksal
ilemi blm 3.3.4de anlatld gibi yaplmaldr.
Not 1)
Souk Tespit ilemi, eloksal tabakasnn gzeneklerine nfuz ederek bir kimyasal reaksiyon
balatan kimyasallara dayanr. Bu nedenle scakln yansra kimyasallarn da cinsi de nem-
lidir. Burada sadece nikel florr kullanan Souk Tespit ilemi dikkate alnmtr.
Not 2)
Piyasa bulunan souk tespit kimyasallar, nikel tuzlar ve flrr tuzlarnn karm ya da Nikel
Florrn kk bir ksmn oluturduu florrl tuzlar olabilir.
Not 3)
Florr sarfiyat nikelin stoykiyometrik miktarndan daha fazla olduundan, piyasadaki baz
kimyasallar hafif derecede yksek florr miktarna sahip olabilir.

Timur Ulucak
Birinci aama: Emprenye
Tespit leminin lk Aamas (Emprenye ve Durulama):
1) Kimyasal konsantrasyonu: Nikel iyonu: 1.5 0.3 g/l

Serbest Flrr iyonlar 0.3 to 1.0 g/l
2) Banyo Scakl: 25 - 30C
3) pH: 5.8 7.0 (tavsiye edilen: 6.5 0.2)
4) lem sresi: 1.0 0.2 min/m (eloksal kalnl)
5) Fosfat iyonlar konsantrasyonu: en fazla 5 ppm msaade edilebilir.
Birinci aamadan sonra mutlaka iyi bir durulama yaplmal ve bundan sonra ikinci
aamaya geilmelidir. lem prosedrnn ve parametrelerinin hazrlanmas kimyasal
tedarikisinin sorumluluundadr.
Not 4
Florr miktar yksek olduunda, zellikle dk pH deerlerinde, eloksal tabakasnn
znmeye balanams ile souk tespit banyosu hzla bozunur. Eloksal tabakasnn tahribat,
parlak yzeylerde hemen farkedilir.
Note 5
Nikel ve Florr iyonlarnn haricindeki dier iyonlarn fazla olmas, souk tespit ilemini
geciktirir. Bu durumda banyonun filitreden geirilmesi faydal olur.
LAVE GEREKSNMLER
Kimyasal Maddeler
Tedariki verdii malzeme iindeki aktif bileenlerin yzde miktarlarn hassas olarak
eloksalcya vermelidir. Malzeme toz halinde ise erimeyen bileen miktar verilmelidir.
Banyonun hazrlanmas
Su kalitesi kontrol edilmelidir. Banyonun deminarilize su ile hazrlanmas tavsiye edi-

lir.
letme Parametreleri
Souk Tespit ileminde iletme parametreleri ok kritik nemdedir, tatminkar sonu

alnmas iin yakn kontrol gerekir. letme parametrelerinin birbirlerinden etkilendikle-
ri hatrlanmaldr. rnein yksek bir florr iyonu konsantrasyonu dk banyo
scakln ve / veya daha ksa tesbit sresi ve daha yksek pH gerektirir.
Banyo konsantrasyonu
Test edilmesi gereken en nemli banyo bileenleri nikel ve florr miktarlardr. Fazla
florr iyonu eloksal tabakas ile reaksiyona girer ve eloksal tabakasn bozar.
Nikel iyonu konsantrasyonu: 1.5 0.3 g/l
Serbet Florr Konsantrasyonu: 0.3 - 1.0 g/l. (Bu miktar souk tespit kimyasalnn
tedarikisi belirlemelidir. )
Timur Ulucak
Baz durumlarda, natrel (renksiz) eloksal kaplamalarda souk tespit sonras grlen
yeilimsi renklenmeyi nlemek iin, nikelin %5 ila 10u yerine kobalt kullanlabilir.
Serbest florr ile nikel miktar vardiyada en az bir kez kontrol edilmeli ve dikkatle
ilaveler yaplarak istenen oran salanmaldr. lave edilen maddeler tamamen
karmadan banyo kullanlmamaldr.
Nikel florr abuk erimeyen bir maddedir, kartrldnda erimemi halde kalabilir.
Bunu nlemek iin karmn banyo dnda ayr bir kap iinde hazrlanmas tavsiye
edilir. Ayrca florr, nikelden daha yksek oranda tketileceinden doru miktar
ayarlamak iin amonyum florr ya da potasyum florr ilave edilebilir.
Souk Tespit banyosunun tedarikisi banyonun kontrol edilmesi iin gerekli
analitik metodlar vermelidir. Genel olarak EDTA metodu nikel iin kullanlr,
serbest florr iin ise iyona hassas bir elektrot ile yaplan potansiyometrik
metod kullanlr.
Not 6)
pH deerinin sapmasn nlemek iin hidroflorik asit ya da yksek asitlik derecesine sahip
florrl tuzlarn kullanlmas tavsiye edilmez. Banyonun pH deerinde oluabilecek farkllklar
tespit ilemini ve tespit kalitesini bozar.

Timur Ulucak
Banyo scakl
Hassas bir termostatik cihaz yardm ile 25C ile 30C arasnda tutulmaldr.
Scakln prosesin hzna olan etkisi ok yksektir. Eer scaklk ve serbest florr
miktar yksek iseler, eloksal tabakasnn bozunarak tozlu bir grnme sahip olur.
Banyonun pH deeri
Banyo pH nn 5.8 7.0 deerinde tutulmas gereklidir. (tavsiye edilen: 6.5 0.2)
Kural olarak pH ne kadar yksek olursa o kadar iyidir, ancak nikel hidroksitin
kelmesine sebep olmadan ph 7,0 deerinin zerine kmak mmkn deildir. pH
anodik oksit tabakasn oluturan gzeneklerde (porlarda) nikel kelmesini
kolaylatrr. Eer ph 5.8 in altnda ise eloksal gzeneklerinde kelen nikel yeterli
seviyede olmaz ve florr eloksal tabakasna zarar verir.
Not 7) pH ok dikkatli llmelidir zira zeltideki florr pH elektrotlarn olumsuz etkiler
veyahut cam membrann bozar. Bu nednle, pH elektrotlar dzenli aralklarla kontrol
edilmelidir.
Souk Tespit lemi (Emprenye) Sresi

Eloksal tabakas (anodik film) kalnl dikkate alnarak her 1 mikron bana
1.0 0.2 dakikadr. (1.0 0.2 min/m)
Souk Tespit sonras durulama

Florr iyonlarnn ikinci aamaya tanmamas iin iyi bir durulama yaplmas
gereklidir.
B) Ikinci aama Scak su ile yalandrma
Souk Tespit prosesinin tamamlanmas iin, emprenye ilemi grm paralar bir s-
re yksek neme maruz braklmaldrlar. Bunun iin souk tespit banyosundan kan
iparalar iyice durulandktan sonra scak su banyosuna daldrlr. Sicak su banyo-
su, 4.0 1.0 g/l nikel slfat veya nikel asetat ieren ehir suyu veya zel tespit tuzu
(tozlanmay nleyen hazr kimyasallar) ieren demineralize su ile hazrlanabilir.
Scakl en az 60C olmaldr (tercihan 70C). paralarnn scak su banyosunda
kalma sresi her mikron eloksal kalnl iin 1.0 0.2 dakika olarak hesaplanr.
(1.0 0.2 min/m.)
Souk tespit banyosundan kan paralar scak su nbanyosuna daldrlmadan nce
iyice durulanmaldr. Aksi halde, florr iyionlar scak su banyosundaki hidrasyon
ilemini engeller.

Timur Ulucak
Kaynar su ile yaplan normal tespit ilemine kyasla, souk tespit ilemi grm
eloksal tabakas atlamaya daha ok meyillidir. Bu husus scak ve kuru ortamlarda
daha belirgin olmaktadr. Bu olumsuzluk souk tesbitten sonra yukarda sz edilen
ikinci aamadaki scak suda yalandrma ilemi ile olduka azaltlmaktadr.
Not 8)
Scak su banyosundan nceki durulama banyosunda sertlii yksek ehir suyu kullanlmas,
flrr iyonlarnn ktrlerek scak su banyosuna tanmamas ynnden faydal olabilir.
Kalite Kontrol
Souk tespit ilemi yukarda tarif edildii ekilde birinci ve ikinci aama olarak (scak
suda yalandrma ilemi de dahil) yapldnda, iparalar konvansiyonel metod
(kaynar su / buhar) ile tespit ilemi grm iparalar gibi ayn testleree tabi
tutulabilirler.
En uygun testler EN 12373 -4 e gre yaplan boya lekesi testi ve EN 12373-7 ye
gre yaplan arlk kayb testleridir. Bu testlerin geerli kabul limitleri madde 2.3.1 ve
2.3.3 tebelirtilmitir
3.3.7 Orta scaklk deerlerinde yaplan tespit yntemleri

Ek VII de akland zere, sadece Qualanod tarafndan test edilmi ve onaylanm
sistemler kullanlabilir.

Timur Ulucak
3.4 Laboratuvar ve test aparatlar
Bu ksm, Qualicoat belgesine sahip eloksal reticilerinin ( Lisansiyer) laboratuvarlar
ve test aparatlar iin gerekli artlar ierir.
3.4.1 Laboratuvar
Eloksal tesisi bir laboratuvar nitesine sahip olmaldr. Her bir aparatn adn,
zelliklerini numarasn ve kalibrasyon kontrollarnn listesini ieren bir bilgi dkman
olmaldr.
3.4.2 Eloksal kalnl lm cihazlar

Tesiste iki adet eddy fuko akm metodu ile alan eloksal kalnl lme cihaz
bulunmaldr. Veya, bir adet eddy fuko akm metodu ile alan eloksal kalnl
lme cihaz ile bir adet de eloksal kalnln lmek iin en blnm huzmeli optik
mikroskoba sahip olmaldr. Bu aletler 2.2.1 a) ve b) maddelerine gre kalnlk
lmelidirler.
3.4.3 Tespit kalitesi lm cihaz ve zeltileri
Her tesis en az bir adet admitans len alet ile bu aletin okuma doruluunun
kontrolunu salayan bir referans nitesine sahip olmaldr.
Not: Eer tesis sadece souk tespit metodunu kullanyorsa bu alete ihtiya yoktur.
Tesis Paragraf 2.3.3 de aklanan hakem testini yapmak zere aadaki tehizata da
sahip olmaldr.
- Analitik Terazi ( hassasiyet 0.1 mg )
- Kurutma frn
- desikatr.
Laboratuvar boya lekesi testini yapabilecek zeltilere de sahip olmaldr.
Not: Eer tesis sadece admitans testi yapyorsa boya lekesi testii iin zeltilere
ihtiya yoktur.
3.4.4 Banyolarn kimyasal analizlerini kontrol cihazlar

Tesis labaratuvarnda bir adet pH-metre ve iki adet tampon zelti bulunmaldr.
3.4.5 Yzeyin anmaya dayanm test malzemesi
Anma testi iin gerekli malzeme 00 snf ok ince cam kapl kat zmpara bulun-
maldr. (Bkz. Blm 2.4.1)

Timur Ulucak
Blm 4
Tesis Proses
Ve
Kalite Kontrol

Timur Ulucak
4 Tesis proses ve kalite kontrol
Tesis proses ve kalite kontrolnn amac yaplan iin spesifikasyonlara
uygunluundan emin olmaktr. Lisansiyer bu paragraflardaki artlara uyacaktr. Ayn
kriterler rulo halindeki levha eloksalnda da Ek VIII deki hususlar kullanlarak
uygulanabilir. Uygunsuzluk durumunda eloksalc uygunsuzluu ortadan kaldrmak
iin hemen tedbirler alacak ve rn mteriye gndermeden nce tekrar test
edecektir. Yaplan btn dzeltici iler kaytlara geirilecektir.
4.1 Andrma (matlatrma) banyolar

Andrma banyolar andrma kimyasal tedarikilerinin verdikleri bilgilere gre analiz
edilecektir. Bu bilgilerin bulunmamas halinde toplam sodyum hidroksit ve alminyum
miktar ve kullanlyorsa aditif miktar aadaki programa gre analiz edilecektir.
Gnde 3 vardiya allyorsa her bir banyoda gnde 1 defa

Gnde 8 saatlik 2 vardiya allyorsa her bir banyoda 2 gnde 1 defa
Gnde 8saatlik 1 vardiya allyorsa her banyo 3 gnde 1 defa
Banyonun konsantrasyonu bulunan sonulara gre ayarlanacaktr. Bu analizlerin
sonular, kaydedilmi gerek deerler ve allan vardiya says ile birlikte tablo /
grafik / rapor halinde kayt edilecek ve tetkikinin kolayca eriebilecei ekilde
dosyalanacaktr.
4.2 Eloksal (anodizasyon) banyolar
Eloksal banyolar en az aadakii programa gre analiz edilecektir.
Gnde 3 vardiya allyorsa her banyo gnde bir defa ,
Gnde 8 saatlik 2 vardiya allyorsa her banyo 2 gnde 1 defa,
Gnde 8 saatlik 1 vardiya allyorsa her banyo 3 gnde 1 defa .
Banyonun konsantrasyonu bulunan sonulara gre ayarlanacaktr. Bu analizlerin

sonular, istenen optimum deerler, alt ve st limitleri, analiz neticesinde bulunan
gerek deerler ve allan vardiya says ile birlikte tablo / grafik / rapor halinde
kayt edilecek ve tetkikinin kolayca eriebilecei ekilde dosyalanacaktr.
nemli: zerinde nemle durulmas gereken paragraf 3.3.4 deki msade edilen
maksimum deerler sadece tipik eloksal artlar iin geerlidir. QUALANOD
tarafndan kabul edilen btn dier eloksal artlar da yazl olarak kaydedilmeli ve
tetkikinin gerek durumla karlatrabilmesi iin kendisine verilmelidir
4.3 Banyolarn scaklk kontrol

Andrma, eloksal ve tesbit banyo scaklklar her vardiyada en az ikier defa dzenli
aralklarla kontrol edilecektir.
Andrma banyosu scakl andrmann balangcnda, eloksal banyosu scakl
eloksal ilemi sona erdiinde llecektir.

Timur Ulucak
Tesbit banyosu scakl paralarn banyoya daldrlmasndan 10 dakika sonra ll-
melidir.
Bu lmlerin sonular, tablo / grafik / rapor halinde kayt edilecek ve tetkikinin
kolayca eriebilecei ekilde dosyalanacaktr.
4.4 Tespit banyolarnn pH kontrol

Tespit banyolarnn pH deeri her banyoda muntazam aralklarla her vardiyada iki
kesz kontrol edilmelidir.
Bu lmlerin sonular, tablo / grafik / rapor halinde kayt edilecek ve tetkikinin
kolayca eriebilecei ekilde dosyalanacaktr.
4.5 Tespit kalitesinin testleri
4.5.1 Boya lekesi testi

Bu test eloksal tabakasnn kalnl en fazla olan numune zerinde yaplacaktr .
Natrel (alminyumun doal rengi ) veya ak bir renkte eloksal kaplanm
paralarda bu test her vardiyada her bir banyoda en az bir defa yaplacaktr.
Eer boya lekesi test sonucu 2 ise, ya arlk kayb testi yaplmal veya tesbit ilemi
tekrarlandktan sonra tekrar boya lekesi testi yaplmaldr. Arlk kayb testlerinden
herhangi birisinin ve dier testlerin sonular retim kontrol kaytlarna geirilmelidir.
(Bkz: Blm 4.8)
Kimyasal tedarikisinin zeltilerin hazrlanmas iin verdii bilgiler aynen
uygulanmaldr. EN 17323-4 standardna gre hazrlanm renklendirme zeltileri
usulne uygun ekilde depolanm ise 2 yl kadar bozulmadan bekleyebilirler, ancak
bu zeltilerin pH lar 3 ayda bir kontrol edilmelidir. Eer bir zeltilerin pH deeri
tedarikinin verdii snrlar dna km ise tedarikinin verecei bilgilere gre
dzeltilmelidir.

Timur Ulucak
4.5.2 Admitans testi
Boya lekesi testi yapmak yerine EN12373-5 standardna gre admitans llm ise
4.5.1 paragrafndaki edeer kurallar kullanlacaktr. rnein ya bir arlk kayb testi
yaplmal veya eer llen admitans deeri 20 S limitini am ise tespit ilemi tek-
rarlanmaldr.
4.5.3 Arlk kayb testi
Arlk kayb testi EN12373-7 standardna gre, aadaki programa gre yaplacak-
tr:
Eer yaplan renkli eloksal miktar haftalk toplam eloksal retiminin
%100 ise, her tesbit banyosunda gnde 1 defa
Yaplan renkli eloksal retimi haftalk toplam eloksal miktarnn
% 50 sinden fazla % 100 nden az ise her tesbit banyosunda 2 gnde 1 defa
Haftalk renkli eloksal miktar haftalk toplam retimin % 50 sinden az ise
her tesbit banyosunda haftada 1 defa
nemli : Tesbit sresi mterinin istedii eloksal kalnlna gre deil, testlerde
llen gerek film kalnlna gre hesaplanr.
retilen iparalarndan numune almak mmkn deil ise, bu durumda eloksal
reticisi ayn alaml alminyumdan hazrlanm ve sz konusu siparile ayn
zamanda eloksal yaplm test plakalar zerinde arlk kayb testini yapabilir. Bu
durum kalite kontrol kaytlarna yazlr.
4.6 Eloksal kalnl lm

Eloksal kalnl her bir ask barasndaki bitmi retim iinden alnan numuneler
zerinde en az bir defa yaplmaldr. Eloksal kalnl kontrolunun renklendirme ve
tesbit ilemlerinden nce yaplmas nerilir.
Proses sonunda rnler zerinde yaplan eloksal kalnl testlerinde llen

maksimum ve minimum deerler retim kalite kontrol kaydna geirilir. (Bkz blm 4.8
e baknz)

zamanda eloksal yaplm test plakalar zerinde kalnlk kontrol testini yapabilir. Bu
durum kalite kontrol kaytlarna yazlr.
4.7 Yzey anma dayanm testi (Bkz. Blm 2.4.1)

20 -25 mikron kalnlk snfnda eloksal kaplanan rnler iin her vardiyada en az bir
kez anma dayanm testi yaplr.

zamanda eloksal yaplm test plakalar zerinde anma dayanm testini yapabilir.
Bu durum kalite kontrol kaytlarna yazlr.

Timur Ulucak
4.8 retim kontrol
Eloksalclarn retimi takip edecek gvenli bir retim kayt kontrol sistemi olmal ve bu
sistem en az aadaki bilgileri iermelidir:
Mterinin ismi ve adresi; sipari yahut seri numaras,

retim tarihi,
Eloksal cinsi , naturel ya da renkli,
Sipari szlemesinde istenen eloksal kalnlk snf ve fiilen llen kalnln
minimum ve maksimum deerleri
Boya lekesi test sonular veya admitans lm deerleri (hangisi
kullanlyorsa)
Arlk kayb test sonular
artlar karlamayan konularda yaplan dzeltici ilemler;
Varsa dier notlar
Bu bilgiler bir bilgisayar sistemine kaydedilebilir.
4.9 Kontrollerin sklatrlmas

Yaplan bir tetkikte iletme ii kontrol sonuclar Qualicoat spesifikasyonunda istenen
artlar karlamyorsa sebep ne olursa olsun :
1) Eloksal kaplamac, Genel Lisansre bir mektup yazarak durumu aklar ve

zm nerilerini bildirir
2) Eloksal kaplamac, iletme ii kontroln glendirmek zere 6 ay sre ile btn
banyo testlerinin saysn iki misline kartr :
Boya lekesi testi veyahut admitans testi her bir tespit banyosu iin vardiyada
ikier defa
Arlk kayb testi:
o Renkli retim haftalk retimin % 50 sinden az ise her banyoda 2 gnde
bir defa
o Renkli retim haftalk retimin % 100 ila % 50 si (dahil) arasnda ise
her banyoda gnde bir defa
o Renkli retim haftalk retimin % 100 ise her banyoda her vardiyada
bir defa
4.10 aretleme etiketleme

Eloksalc retimin btn aamalarnda, tesliminde ve montajnda kullanlacak
prosedr ve spesifikasyonlar belirleyerek, bunlarn teknik resimlere ve dier
dkmanlara uygunluunu da kontrol edecektir. Tekil rnler, partiler, guruplar
yanlmay kesinlikle nleyecek ekilde iaretlenecektir. Bu iaretleme iletme ii kon-
trol kayt raporlarna da geirilecektir. Muhtelif malzeme ve ambalajlar beraberindeki
dkmanlar Blm Ek II a 7ya gre (QUALANOD kalite etiketinin kullanma kurallar)
iaretlenecek ve etiketlenecektir.

Timur Ulucak
Timur Ulucak
Eloksal tesislerinde yaplacak tesis ii kontrollarn spesifikasyonlar
Test edilen Minimum Test Skl Sonular
Andrma ve eloksal banyolar Gnde vardiya allyorsa her banyo iin gnde 1 kez Sonular, tablo / grafik / rapor halinde
Gnde 8 saatlik 2 vardiya allyorsa her banyo iin 2 gnde 1 kez kayt edilecek ve tetkikinin kolayca
eriebilecei ekilde dosyalanacaktr.
Gnde 8 saatlik 1 vardiya allyorsa her banyo iin 3 gnde 1 kez
Andrma, eloksal ve tesbit Her vardiyada her banyoda 2 kez muntazam aralklarla llecektir. Sonular, tablo / grafik / rapor halinde
banyolar scaklklar - Andrma banyosunda Andrma ilemi banda kayt edilecek ve tetkikinin kolayca
- Eloksal banyosunda eloksal ilemi sona erdiinde eriebilecei ekilde dosyalanacaktr
- Tespit banyosunda paralar banyoya daldrldktan 10 dakika sonra
Tespit banyolarnn pH Her vardiyada 2 defa dzenli aralklarla Sonular, tablo / grafik / rapor halinde
deeri kayt edilecek ve tetkikinin kolayca
eriebilecei ekilde dosyalanacaktr
Tespit kalitesi Naturel eloksall alminyumlar iin: Boya lekesi sonucu 2 ise veya admitans
deeri 400/e S/m varyorsa arlk
Boya lekesi testi veya admitans lm
kayb testi tekrar yaplacak veya
Her vardiyada her bir banyoda bir kez iparalar tekrar tespit yaplacaktr.
Arlk kayb:
Haftalk toplam retrimin;
% 100 renkli eloksal yaplyorsa her bir banyoda gnde bir kez
%50sinden (dahil) fazla renkli eloksal yaplyorsa her bir banyoda 2 gnde
1 kez
% 50sinden az renkli eloksal yaplyorsa her bir banyoda haftada bir kez
Eloksal kalnl Bitmi rnn her baras iin bir kez Sonular, rn etiketleri zerine
yazlacaktr. Ayrca, tablo / grafik / rapor
halinde kayt edilecek ve tetkikinin
kolayca eriebilecei ekilde
dosyalanacaktr
Eloksal kalnl 20-25 Her vardiyada her eloksal banyosu iin en az bir kez Andrc zmpara zerinde hafif toz
mikron snfnda olan rnler birikimi
Tesis ii kontrolun glendirilmesi : 4.9 a baknz
QUALANOD SPECIFICATIONS - 34 - Edition 01.07.2010

Blm 5
Eloksal Tesislerine Qualanod Kalite
Belgesi (Lisans) Verilmesi

4. Eloksal tesislerine lisans verilmesi
Tetkiki aada belirtilen cihazlar kendisi sahip olmal ve tetkik srasnda

yannda bulundurmaldr.
TESTLER EKPMAN
Kalnlk lme cihaz +
KALINLIK LM
kalibrasyon numuneleri
ANOTEST
Cihaz + referans kutusu
(kullanlyorsa)
TESPT (tahribatsz)
BOYA LEKES
EN 12373-4 tablosu + kimyasallar
(kullanlyorsa)
Hassas terazi iin iki adet standard
TESPT (tahribatl) AIRLIK KAYBI
arlk
AINMA Zmpara kad + silgi (lastik)
PH METRE Tampon zelti

Qualanod sepesifikasyonu son ver-
QUALANOD SPESFKASYONU VE TEST
siyonu ve tm gncelleme
PROSEDRLER
dokmanlar
5.1 Kalite belgesinin verilmesi

Bir eloksal tesisi QUALANOD lisansn (kalite belgesi) almak in aadaki ema A da
belirtilen prosedrden geecektir.
5.1.1 Eloksal kaplanm rnlerin kontrolu (P)

Btn test sonular ibu spesifikasyonlara uygun olacaktr.
Bir rnn ekli formu veyahut boyutlar bir retim partisinden numuneler alnmasna
elvermiyorsa, Tetkiki ayn alamdan ayn zamanda eloksal ilemi grm test
panelleri zerinde testleri yapabilir.
5.1.1.1 Laboratuvar ve test ekipmanlarnn kontrol

Laboratuvar ve test aparatlar Blm 3.4 deki artlar tamal ve alr durumda
olmaldr .
5.1.1.2 Numune almak

Bitmi rnler zerindeki testler sadece tesisin kontrol ettii, geer ve tatminkar
bulduu ambalajlanm veyahut sevk iin hazrlanm rnler zerinde yaplacaktr.
Kaynak balantl ereveler tek para olarak dikkate alnr. Mekanik olarak (vida,
QUALANOD SPESFKASYONLARI Gncellemeler 1-16 dahil edilmi durumda 12 Austos 2013- Timur Ulucak - 36 -
cvata vb) birletirilmi erevelerde ise her komponent, ayr bir numune olarak dikkate
alnr. Is izolasyon kprs gibi iletken olmayan malzemelerle birletirilmi paralarda,
paray oluturan her komponent ayr bir numune olarak dikkate alnr.
5.1.1.3 Yzey kusurlar

Blm 2.11 de tarif edildii gibi bitmi rnlerde gzle grnr kusurlar olmamaldr.
5.1.1.4 Eloksal kalnl kontrol

Grnr nemli yzeyi 2 m den byk olan levha ve eritler,
Tm rnler iyice kontrol edilecek ve eloksal tabakas yeterli kalnlkta olacaktr. Dier
paralar iin :aadaki tanbloya gre numune alnarak istatistiksel kontrol
uygulanacaktr
Geliigzel seilen Kabul edilebilir kusurlu (KSS)
Parti bykl (') adet
para says para says
1 10 All 0
11 200 10 1
201 300 15 1
301 500 20 2
501 800 30 3
801 1,300 40 3
1,301 3,200 55 4
3,201 8,000 75 6
8,001 22,000 115 8
22,001 110,000 150 11
Parti = mteri sipariinin tamam veyahut tesiste bulunan ksm
Tetkiki en az 30 numune kontrol edecektir.
stenen kalnlk snfnn ortalama minimum deerinin altnda olan kabul edilebilecek
para says yukardaki listede belirtilmitir. Ancak, numune zerindeki herhangi bir
lokal noktada llen kalnlk deerlerinden hibirisi, istenen deerin % 80inden daha
kk olamaz.
5.1.1.5 Tahribatsz yntemle tespit kalitesi kontrol (boya lekesi veya admitans testi )
Bu metodlardan hangisinin uygulanacana Tetkiki karar verir. Numune alma usul
kalnlk testindeki gibi olmakla beraber btn numuneler minimum deerleri
karlamaldr. (.N: KKS deeri sfr)
5.1.1.6 Tahribatl yntemle tespit kalitesi kontrol (arlk kayb testi)

Kalite etiketi kullanma hakknn verilebilmesi iin Tetkikinin yapaca iki kontrolden
birisinde mutlaka en az bir arlk kayb testi yaplr.
Tetkiki, arlk kayb testini, kontroln yapt tesisten alnan numuneler zerinde
kendi Laboratuvarnda yapabilir.
Numuneler daha nce testleri yaplm numuneler arasndan Tetkikinin tarifine gre
eloksalc tarafndan seilip hazrlanacaktr. Tetkiki, karmay nlemek iin hazrlanan
numuneleri iaretleyecaktir.
5.1.1.7 Eloksall yzeyin anma dayanm testi
Eer Blm 5.1.1.2 e gre alnm numuneler iinde 20 veya 25 kalnlk snfnda
olanlar mevcut ise, Tetkiki bu numuneler zerinde Blm 2.4.1de tarif edilen
Andrma Testini uygular.
Bu test sonucu olumsuz karsa otomatik olarak (Bkz. Blm 2.4.2) hakem test
yaplacaktr. Bu test de olumsuz karsa genel Tetkik sonucu olumsuz olarak kabul
edilir.
5.1.1.8 Tesis ii kontrollerin tetkiki

Tetkiki Blm 4e gre Tesis i Kontrollerin yaplp yaplmadn ve tm sonularn
kaytlara geirilip geirilmediini denetler.
5.1.1.9 ikayet kaytlarnn tetkiki

Tetkiki, mteri ikayetlerin kaytlarnn tutulup tutulmadn, tutulmu ise yaplan
incelemenin ve dzeltici ilerin tam olarak aklanp aklanmadn denetler.
5.1.2 Elokal tesisinin ekipmanlarnn ve iletme artlarnn tetkiki denetlenmesi (I)

Blm 3.2 ve Blm 3.3.1 de akland gibidir.
5.1.3 Son deerlendirme

Tetkiki tm tetkik sonularn QUALANOD tarafndan verilecek resmi bir rapor
formuna yazacaktr. Tetkik sonunda tetkiki ve eloksal tesisi yetkilisi tetkiki zetleyen
ve varsa taraflarn yorumlarn ierecek ve rapora ek olacak ilave bir formu birlikte
doldurarak imzalarlar.
Tetkik raporu Genel Lisansre sunulacaktr.
Tetkik raporlar QUALANOD un gzetiminde Genel Lisansr tarafndan
deerlendirilecektir. Genel Lisansr, tesisin artlar karlayp karlamadna karar
verecektir. Eer, sonular artlar karlamyorsa tesis Genel Lisansre 10 gn iinde
itiraz etme hakkna sahiptir.
Baarsz bir tetkik sonrasnda tesisin ekipman ile bitmi rnlerin artlar
karlamamas durumunda, tekrar tetkik yaplabilmesi iin, tesisin kaytlardaki hatalar
ve olumsuzluklar dzelttiine dair yazl bildirimde bulunmas gerekir.
Eloksal tesisine kalite belgesi (lisans) verilebilmesi iin, hem tesis ekipmannn ve hem
de bitmi rnlerinin iki kez olumlu tetkikten gemi olmas gereklidir. (Bkz aadaki
ema A)
ema A : Kalite Belgesi (Lisans) almak iin prosedr
P = Bitmi rnlerin tetkiki (5.1.1)

I = tesis ve ekipmann tetkiki (5.1.2)
Tetkik sonucu:
olumlu olumsuz
Her bir kutu bir kontrolu temsil eder.
I+P
I+P I+P
I+P
LSANS LSANS
VERLR VERLMEZ
5.1.4 Genel Temsilci ile szleme yaplmas

Bir lisans verildiindel Lisansiyer ile Genel Lisansr arasnda bir szleme
imzalanacaktr. Szleme en az Ek III de bulunan rnek szlemedeki gereklilikleri
ierecektir.
5.2 Belge yenileme iin ara kontroller (rutin tetkikler)

Bir lisansn yenilenmesi, aadaki ema B de gsterilen srecin uygulanmas ile
yaplr. Her lisansiyer ylda en az iki, en ok be kez rn tetkikinden geecektir. Rutin
tetkikler nceden haber verilmeden yaplr. Bu tetkiklerde yaplacak ilemler,
aadaki zel durumlarn haricinde, Lisans verilmesindeki prosedrn aynsdr.
Kalite belgesinin yenilenmesi iin her bir takvim yl iinde iki olumlu tetkik raporu
bulunmas gereklidir. Aksi halde Qualanod Ynetim Kurulu ya da Genel Lisansr (EN
45011 standardna gre sertifikas varsa) belgenin yenilenip yenilenmeyeceine karar
verecektir.
5.2.1 Eloksal kaplanm rnlerin kontrol

2
5.2.1.1 Arlk kayb 30.0 mg/dm stnde ise testin tekrar
Tetkiki bu test sonucunda arlk kaybn 30.0 mg/dm den yksek bulursa ayn rn
partisinden yeni bir numune alarak testi tekrarlayacaktr. Bu ikinci test sonucuna gre
karar verilir.
Eer bu ikinci test sonucu da 30.0 mg/dm,dan yksek km ise Tetkikci en ksa
zamanda eloksal tesisinin kontroln yapar.
2
5.2.1.2 Arlk kayb 45 mg/dm veya daha yksek ise alnacak nlemler
Tetkikci durumu derhal Genel Lisansre rapor eder ve karar verir.
Genel Lisansr kararn verdiinde durumu nce QUALANODa sonra eloksal
tesisine bildirir. (Bkz. 5.2.3 e baknz).
5.2.2 Eloksal tesisi ekipmnalrann ve iletme artlarnn tetkiki (I)

Eloksal tesisinin tetkiki iki ylda bir defa rutin (dzenli) olarak yaplacaktr.
5.2.3 Ara kontrollerin (rutin tetkik) deerlendirilmesi

Tetkik sonular QUALANOD un Tetkikilere vermi olduu resmi bir rapora kaydedilir.
Tetkikci raporu Genel Lisansre iletir. Genel Lisansr, raporu QUALANOD un
gzetimi altnda inceleyecek ve bu tetkikin artlar karlayp karlamadna, ve eer
gerekiyorsa kalite belgesini (lisans) aadaki B diyagramnda dzenlendii ekilde
iptal edilmesine karar verecek ve tetkik edilen tesisi yazl olarak bilgilendirecektir.
Olumsuz kan sonular iin eloksal tesisi Genel Lisansre 10 gn iinde itiraz
edebilir.
Olumsuz bir tetkikten sonra yaplacak telafi tetkiki, olumsuz rapor neticesinin eloksal
kaplamacya Genel Lisansr ve / veya QUALANOD tarafndan bildirilmesini takip eden
bir ay iinde yaplacaktr.
2
Eer, arlk kayb testi sonucu 45 mg/dm veya daha yksek km ise Tetkiki
derhal Genel Lisansr bilgilendirir. Genel Lisansr, iki hafta iinde; eloksal tesisinin
gemi yllardaki durumunu da dikkate alarak, lisansnn iptal edilip edilmeyeceine
karar verir.
Tetkik sonucu olumsuz olduunda bir ay iinde yaplmas gereken tekrar tetkikin
yansra, Blm 4.9de aklanan tesis ii kontrollerin durumunu tetkik iin drt ay
iinde bir kontrol daha yaplr.
Tesisin ve ekipmannn artlar karlamad baarsz bir tetkikten sonra ise, eloksal
tesisinin szkonusu olumsuzluklar giderdiini belirten yazl mracaat zerine tesis
ve ekipman yeniden tetkikten geirilebilir.
Eer Qualicoat kalite belgesi (lisans) iptal edilir ise, eloksal tesisi yeniden kalite
belgesi almak iin en erken alt ay sonra bavuruda bulunabilir.
Diagram B : Kalite Belgesi (Lisans) yenileme prosedr
P = bitmi rn tetkiki (5.1.1)

I = Tesis ekipmannn tetkiki (5.1.2)
Tetkik sonucu:
Olumlu olumsuz
Her kutu bir tetkiki gsterir.
P+ I* if we igh t los s te st
2
va lu e 4 5 mg /d m
I+ P
upon General Licensees decision

op tio n 2 op tion 1
I+P
I+ P
L ABEL CO NFIRM E D LABE L W ITHDR AW N

LSANS YENLENR LSANS PTAL EDLR
(*) Tesis tetkiki en az iki ylda bir veya gerek duyulduunda yaplr (Bkz. Blm 5.2.2)
Opsiyon 1 veya 2 : Eloksalc tarafndan seilir
Opsiyon 2 : Ancak be ylda bir seilebilir
5.3 Tetkik sonucuna itiraz hakk

lgili tesis her tetkik raporunun kopyasn alacaktr. Eer sonuler artlar
karlamyorsa, btn detaylar ve sebepler raporda tesise aklanacaktr. Tesisi
rapora 10 gn iinde itiraz hakk vardr.
5.4 Bilgilerin gizlilii
Tetkik ve deerlendirmeye ait tm bilgiler gizli tutulacaktr.
5.5 Tetkik raporlalarnn teslim tarihi

Olumsuz tetkikere ait raporlar Genel Lisansr tarafndan tetkik tarihinden bir ay iinde
QUALANOD Sekreterliine iletilecektir.
Tm dier tetkik raporlar tetkik tarihinden itibaren 3 ay iinde QUALANOD
Sekreterliine ulam olmaldr.
Ekler

EKLER
Ek l TANIMLAR VE TARFLER (Bilgi iin)

*
ALMNYUM
Alminyum ve alminyum bazl alamlar
*
ELOKSAL KAPLANMI (ELOKSALLI) ALMNYUM
Elektrolitik oksidasyon prosesi ile yzeyi okside edilerek, yzeyi koruyucu, dekoratif veya fonksiyonel bir
oksit tabakas ile kaplanm alminyum.
*
MMAR AMALAR N ELOKSAL YAPILMI ALMNYUM (BMLENEBLR ALAIMDAN)
Grnm ve dayanklln nemli olduu ak veya kapal mekanlardaki uygulamalarda kullanlan daimi ve
kalc yap elamanlarnn retildii eloksall alminyum. (Biimlenebilir alamdan)
*
ORTALAMA KALINLIK
Bir alminyum parann nemli ve grnr bir yzeyinde eit aralklarla datlm belirli saydaki
noktalarda llen eloksal tabakas kalnlklarnn ortalamasdr.
*
NATUREL ELOKSALLI ALMNYUM
Renksiz, yar saydam, alminyumun kendi rengini gsterir eloksal tabakas ile kapl alminyum. (Silver
elokal olarak da tannr)
*
RENKL ELOKSALLI ALMNYUM
Eloksal elektrolitinde ilem devam ederken renklendirilen veya eloksal elektrolitinden ktktan sonra
yzeyde oluan eloksal tabakasnn renklendirilmesi ile oluan renkli eloksal.
*
KOMBNE RENKL ELOKSALLI ALMNYUM
Eloksal elektrolitinde ilem devam ederken renklendirilmi veya eloksal elektrolitinden ktktan sonra
yzeyde oluan eloksal tabakasnn elektrolitik bir prosesle renklendirilmesinden sonra elde edilen renkli
eloksall rnn ilave olarak su bazl bir boyama (renklendirme) banyosuna daldrlmas neticesinde oluan
kombine renkli eloksal.
*
DEKORATF ELOKSALLI ALMNYUM
Uniform veya desenli ve estetik grnml eloksall alminyum.
ELEKRTOLTK OLARAK RENKLENDRLM ELOKSALLI ALMNYUM*
Eloksal filminin gzeneklerine elektrolitik olarak bir metal veya metal oksidi depolanmas suretiyle
renklendirilmi eloksall alminyum.
*
ELOKSAL TABAKASININ SICAK (HDROTERMAL) TESPT
0
Eloksal ileminden sonra eloksall alminyumun 96 C nin altnda olmayan scak suya daldrlmas veya
doyma derecesinin altnda olmayan buhara tutulmas ile yaplan tespit ilemidir.
*
ELOKSAL TABAKASININ SOUK TESPT YNTEM LE TESPT
Eloksal ilemini takiben eloksal tabakasnn gzeneklerine nikelflorr emprenye edilmesinden sonra scak su
iinde yalandrma yaplmas ile tamamlanan tespit ilemidir.
*
ENTEGRE RENKLENDRLM ELOKSALLI ALMNYUM
Alminyum eloksal elektrolitinde ilem grrken eloksal tabakasnn oluumu ile renklenmenin ayn
olumasdr. Bunun iin eloksal ileminde, genellikle organik asit bazl elektrolit kullanlr.
*
OPTK KARIIM (ENTERFERANS) ETKL RENKL ELOKSALLI ALMNYUM
Eloksal tabakasnn k altnda deiik renk prltlar verdii eloksall alminyum.
*
LOKAL KALINLIK
Eloksall bir parann nemli yzeyinde belirlenen bir referans alannda llen film kalnlklarnn
ortalamasdr.
N LEM
Alminyumun mevcut yzeyinin veyahut yzey kalitesinin uygun mekanik, kimyasal veyahut elektro
kimyasal ilemlerle deitirilmesidir.
ELOKSALLI ALMNYUMUN TESPT LEM
Eloksal ilemini takiben yaplan, eloksal tabakasnn gzeneklerini kltmek ve bylece eloksal tabakasnn
emiciliini azaltarak kimyasallara ve fiziksel etkilere kar dayanmn ykselten ilemdir.
NEML YZEY
nemli yzey, i parasnn grnen ve dekoratif grnm ve kullanm yeri asndan nemli olan yzeyi
olup, mteri tarafndan belirlenir.
_________________________________________________________________________________
* aretli tarifler EN12373-1 standardndan alnmtr
EK II A- QUALANOD KALTE BELGESNN KULLANIM ARTLARI
1. Tarif
Aadaki metinde kullanlan kalite etiketi ibaresi 2 Ekim 1974 tarihinde Federal Ofis tarafndan
kopyalama ve patent haklar iin Reg. Nr. 272069 no. le tescil ettirilmi ve 21 Ekim 1974 tarihinde
Uluslararas Ticari Marka Tescil Ktne 409951 no. le eloksal sanayisinde kalite kontrol birlii
QUALANOD Zrih tarafndan kayt ettirilmitir. Kayt 16 Eyll 1994 tarihinde yenilenmitir. QUALANOD ,
ksaca Zrihte kurulmu olan Eloksal Sanayi Kalite Kontrol Birlii demektir.
GL bir lkenin Genel Lisans Sahibini (genel Lisansr) ifade eder. Lisans ibaresi QUALANOD tarafndan
veyahut QUALANOD adna kalite etiketinin bu kurallara gre kullanmn yetkilendiren bir ibaredir.
Lisans kapsamndaki rnler bu kurallar (regulations) listesinin 5. paragrafnda tarif edilen rnlerdir
(aada paragraf 5).
Spesifikasyonlar slfirik asit bazl eloksall alminyum iin saptanm zelliklerdir.
Alt lisans sahibi Lisans sahibi veyahut lisansiyer ibareleri kalite etiketini kullanmaya yetkili eloksal
yapmclarn ifade eder.
2. Kalite markas sahiplii

Kalite etiketi sahibi QUALANOD tur. Bu kurallara gre verilmi bir lisans olmadka hibir kimse tarafndan
adapte edilerek kullanlamaz. QUALANOD GL ye.. lkesinde geerli olmak zere kalite etiketi
kullanmn dzenleyen bir genel lisans verecektir. Bu lisans GL ye lkedeki eloksal yapmclarnn bu
kurallara gre kalite etiketi sahipliini kazanma ve bu etiketi rnleri zerinde kullanma hakkn almalar
iin gerekli btn ilemleri yapma ve yaptrma yetkisini verir.
3. Lisansiyer kayt kt
QUALANOD her bir lisansiyer iin aadaki bilgileri ihtiva eden bir kayt kt tutacaktr: Halen mevcut
veyahut ileride tespit edilebilecek detaylara ilaveten isim, adres, itigal konusu, lisans verili tarihi,
lisansiyere verilen numara, lisansn geri alnmas ve QUALANOD un lzum grecei dier detaylar.
Lisansiyer isim ve adres deiikliklerini gecikmeksizin Genel Lisansre sahibine bildirecektir. Genel Lisansr
bu yeni bilgileri kte giri yapmak zere QUALANOD a bildirecektir.
4. Bavuru sahiplerinin vasflar

Kalite etiketi kullanmak isteyen bir bavuru sahibi aadaki vasflar tad takdirde kalite etiketi kullanma
hakkna sahip olabilir. yleki, fiilen lisansn kapsad rnlerin retimini konu alan bir eloksal iini
ynetiyor olmak veyahut ynetmeyi planlamak. Verilen bu lisans, sahibine lisans kapsamnda tarif edilen
rnlerde kalite etiketi kullanma hakkn verir. Lisans devredilemez.
5. Lisansn kapsad rnler

Kalite etiketi sadece spesifikasyonlara uygun olarak retilmi slfirik asit bazl alminyum eloksal iin
kullanlabilir.
6. rnlerin testi
Spesifikasyonlarn 5nci blmne gre yaplr
7. Kalite etiketi kullanm
7.1 Logonun lisansiyer tarafndan kullanm

Kalite etiketi siyah - beyaz veyahut mavi - beyaz renkli olarak, rnler, antetli krtasiyeler, teklifler, faturalar,
fiyat listeleri, kartlar, btn yazl firma evrak, brorler, kataloglar ve gazete ilanlarnda kullanlabilir.
Kalite etiketi kelimeleri alminyum eloksal hakkndaki veyahut milli kanunlara aykr olmayan dier
metinlerde de sa taraftaki boluklara ilave edilebilir. (baknz ek II b deki ekil 1 ve 2) Eloksal yapmcs
kalite etiketini rnler zerinde kullanmakla teslim edilen iin kalitesinin teklif edilen kaliteye veyahut
mterinin istedii kaliteye uygun olduunu garanti etmi olur.
Kalnlk snf aadaki ekilde belirtilecektir.
Sembol iinde belirtilmi olarak:
rn zerine ve ambalaj zerine baslm olacaktr.
Yazl olarak :
Yaplan sevkyatn faturasna ve beraberindeki sevk evrakna yazlm olacaktr.
Lisansrn birden fazla eloksal tesisi varsa ve her birinin kalite etiketi kullanma hakk yok ise etiket sadece
rnler ve ambalajlar zerine konulabilir. Gurubun btn tesislerinin kalite etiketi kullanma hakk varsa bu
kstlama uygulanmaz.
Kalite etiketinin i motifi 25x25 mm boyutlarnda yukarda zikredilen renklerde olmak zere dorudan
yapkan bantlar veya yapkan etiketler zerine damgalanabilir veyahut baskl olarak kullanlabilir.
Lisansiyer kalite etiketinde deiiklik veyahut ilave yapamaz. Lisansiyerin ayrca kendi rn serisi veya
markasnn rn zerine konulmas halinde etiketin kullanlmasna ait artlardan vazgeilemez. Lisansiyer
kalite etiketinin kendi kullanmyla ilgili bilgileri her zaman GL ye bildirmekle ykmldr.
7.2 Logonun nc taraflarca kullanlmas

Eloksall rn kullanarak baka rnler reten i sahipleri kendi bitmi rnleri ve i evrak zerinde kalite
etiketi kullanmak isteyebilirler. Bu durumda kullanma hakk isteini belirten yazl bavurular halinde
aadaki hususlara uymak art ile etiketi kullanma hakkna sahip olabilirler.
Sadece QUALANOD kalite belgesi sahibi tesislerce retilen eloksallanan alminyum rnleri
kullanmay taahht etmek
QUALANOD ile ilgili btn evrak onaylanmak zere Genel Lisansre veya lkede Genel Lisansr
yok ise dorudan QUALANOD a gndermeyi taahht etmek.
Genel Lisansr veyat QUALANOD tarafndan yaplacak denetleme ve kontrolleri kabul etmeyi
taahht etmek.
8. Lisans verilmesi, lisanslarn yenilenmesi veyahut yenilenmenin reddi
Spesifikasyonlarn 5nci blmne gre yaplr.
9. Lisansn geri ekilmesi

GL, lisansiyerin mevcut kurallara uymamams ve zellikle kalite etiketinin yetkisiz veya yanl ekilde
kullanlmas halinde lisans geri eker. Lisansn geri ekildii lisansiyere derhal yazl olarak ve hemen
yrrle konulmas eklinde ihtar edilir. Bu durumda veyahut lisansiyerin yapmakta olduu ii
sonlandrmas halinde elindeki btn etiketleri bantlar yaz ve bask aletlerini damgalar fiyat listelerini i
hakkndaki bilgileri, kartvizitleri, zerinde kalite etiketine ait bask olan her trl eya ve malzemeyi GL ye
teslim edecek veyahut GL tarafndan istendii takdirde lisansrn kanuni temsilcileri veyahut ie devam
etmekte olanlar tarafndan yeni bir lisans bavurusu yaplncaya kadar GL nin hizmetine sunulmak zere
muhafaza edilecektir. Yeni lisansn verilmesine kadar nceki lisans kullanmdan ekilmi olarak kalacaktr,
mamafih kanuni temsilciler veyahut ie devam etmekte olanlar, GL nin aksi ynde talimatlar olmadka
yeni lisans verilmesine bal olarak 3 ay sre ile kalite etiketini kullanmaya devam edebilirler.
Tm lisans sahipleri konuyla ilgili milli yasalara uymak zorundadrlar. Aksi halde QUALANOD kendi imajn
korumak ve/veya ticari centilmenlik prensipleri gereince lisans iptal edebilir.
10. Kurallarda deiiklikler yaplmas

Kurallarda bazen deiiklik yaplmas gerekebilir byle bir deiiklik GL tarafndan lisansre 4 ay nce yazl
bildirim yaplm olmas halinde lisansrn kalite etiketini kullanma hakk etkilenebilir.
11. Haberleme
GL ve QUALANOD ile lisansiyer arasnda bu kurallara gre yaplacak herhangi bir haberleme ancak doru
ekilde adreslenmi ve damgalanm bir mektupla yaplmas halinde geerli olacaktr.
EK ll B QUALANOD LOGOSUNUN KULANIM ARTLARI
QUALITY LABEL
FOR ANODIZING
OF ALUMINIUM
ekil. 1
Krtasiyeler, irket yazl dkmanlar , katologlar, gazete ilanlar v.s zerine konulabilir.
QUALITY
LABEL FOR
ANODIZING OF
ALUMINIUM
ekil. 2
Kalite snf rnler ve ambalajlar zerine damgalanan etiket iine ilave edilecektir. Ayrca ilerinde belir-
tilmemi ise fatura ve beraberindeki sevk evrak zerine de konulabilir.
PEARY LTD QUALITY

IMPERIAL LABEL FOR
OPEXSTREET ANODIZING OF
ANNATOWN ALUMINIUM
ekil 3
Yapkan bantlar ve etiketler zerine dorudan damgalanabilir veyahut baskl olarak hazrlanm bantlar ve
etiketler halinde kullanlabilir
EK lll- LSANSYER SZLEMES RNE (Bilgi iin)
bu szleme ............................................................................adresinde mukim, 21 Ekim 1974 tarih

ve 409'951 sayl Uluslar aras Kalite Markas'n temsil eden Genel Lisansiyer
....................................................................................ile .................................................................
adresinde mukim Lisansiyer ..................................................................................arasnda aadaki
artlarla tanzim ve imza edilmitir.
1. Lisansiyer EK ll a ve EK ll b deki QUALANOD kalite etiketi kullanm iin gerekli kurallar ile slfrik a-
sit bazl alminyum eloksal spesifikasyonlarna ve bu konuya ait dokmanlara sahip ve bunlarn
ieriine vakf olduunu beyan ederek aadaki artlara uymay taahht etmitir.
a) Bahse konu etiketi kendilerinin veya temsilcilerinin, kurallarn 5.ci paragrafnda

zikredilen rnler dndaki baka rnler iin kullanmayacan taahht etmek.
b) Kendi retimi olan rnlerin testlerine veya muayenesine msade etmek, ve /veyahut
spesifikasyonlarn 5. ci maddesindeki numuneleri temin etmek,
c) Her zaman kurallara ve spesifikasyonlara uymak,
d) Lisans kapsamndaki rnlerin retiminin durdurulmas halinde derhal GL yi bilgilendirmek,
e) Btn isim ve adres deiikliklerini gecikmeksizin GL ye bildirmek,
f) Etiketin yetkisiz olarak kullanlmas veyahut bir ihlalin tespiti halinde derhal GL ye rapor etmek, GL
ile ibirliine girmek ve etiketin uygunsuz olarak kullanmna mani olmak iin destek vermek.
g) Yllk aidatlar ve denetim masraflarn demek,
Kalite etiketinin uygunsuz olarak kullanlmas hakknda yaplan soruturma rapor eden Lisansiyer lehin-
de sonulanrsa soruturma masraflar uygunsuz kullanan tarafndan karlanacaktr. Soruturma rapor
edilen lehinde sonulanrsa soruturma masraflar olay rapor eden tarafndan karlanacaktr.
2. Lisansiyer tarafndan bu durumun bildirilmesini takiben GL aadaki hususlar taahht eder.
a) GL alt lisansre mevcut kurallara gre retilmi lisans kapsamndaki rnlerde kalite etiketi
kullanmay yetkilendiren bir lisans sertifikas vermek, lkede, etiketi korumay hedefleyen btn
tedbirleri almak, Qualanod markasnn yanl kullanmlarn nlemek ve alt lisansrn yetkili
kullanc olarak haklarn emniyete almak
3. GL ve Lisansiyer mevcut anlamann, bu anlamaya gre verilecek lisans sertifikasnn Spesifikasy-

onlarda belirtildii ekilde geri ekilmesine kadar yrrlkte kalmasnda anlamlardr.
4. Kalite etiketi kullanm hakk bir yl sre ile snrlanacaktr. Lisansiyer yukarda zikredilen btn y-
kmllklerini yerine getirdii takdirde, hakkn kullanm her defasnda bir yl uzatlarak devam e-
decektir. Herhangi bir sebeple Lisansiyer vasflarn kaybederse GL etiket kullanm hakkn
sonlandrmak zere 4 ay sre verir. Lisansiyer de her zaman ve hemen geerli olmak zere kalite e-
tiketi kullanma yetkisinden vazgeme hakkna sahiptir. Bu durumda lisansn geri alnmasnda bu
metinde zikredilen kurallardaki ilemler uygulanr.
Yer, Tarih.
Genel Lisansr Lisansiyer (QUALANOD Kalite Belgesine

Hak Kazanm Tesis)
..
EK lV- ELOKSAL KAPLI YZEYN AINMA TESTNN YAPILMASI
1. Prensip
Test, Mhonun bir maddenin ancak kendisinden daha sert bir malzeme ile
izilebilecei prensibine gre yaplr. Bu sebeple anodik oksit filminin yzey
dayanm duruma uygun zmpara katlar kullanlarak deerlendirilir. Bu usul
esas olarak anodik oksit filminin zmpara kadndan daha sert veya daha
yumuak olduunu gsteren bir geer/gemez kalite testidir.
2. Kapsam
Test, slfrik asit esasl eloksal kaplama yntemiyle retilmi eloksal tabakalarna uygulanr.
zellikle , bina d mimari uygulamalarda 20 mikron ve zerindeki elokal kaplamalar iin
uygulanr.
Bu metod sert eloksal (endstriyel) tabakalarna ve integralk renklendirme yntemiyle
renklendirilmi eloksal tabakalarna uygulanmaz.
3. Aparat
3.1 Cam tozun ile kaplanm zmpara kad : Snf 00 (240 grit) olmak zere 12 mm
geniliinde 150-200 mm uzunlukta erti halinde kesilmil ve lk ve kuru bir yerde muhafaza
edilmi olmaldr. QUALANOD zmpara tedariki listesini verecektir.
3.2 Kullanlacak zmpara eritler, esnek olan bir destek malzemesine sarlmaldr.
Destek malzemesi 6-8 mm kalnlk takriben 30 mm genilik ve 40 mm uzunlukta lastik
paralar olabilir. Lastiin sertlii uluslar aras sertlik skalasna gre 30 ila 70 derece
(IRHD) olmaldr. (rnein: Krtasiyelerde bulunan kurun kalem iin lastik silgi)
4. Prosedr
4.1 Test Numunesi
retimi tamamlanm temiz ve kuru haldeki rnn kendisi veya parasndan ibarettir.
4.2 Testin Yapl
ekil 1
Eer eloksal tabakas zmpara andrcsndan daha sert ise zmpara kad eloksall yzey zerinden kolayca
kayar ve eloksall yzey belli belirsiz anr. Eer, zmpara kad eloksal tabakasndan daha sert ise bu kez
zmpara eloksall yzeyi keseceinden srtnme srasnda bir diren hissedilir. Eloksall yzey anarak y-
zeyden kopan partiklkler beyaz renkli bir toz olarak zmpara yzeyinde birikir. (ekil 2a).
Zmpara yzeyinde hafif derecede toz birikmi ise (ekil 2b) bu durum tespit ilemindeki beyaz tozun y-
zeyden zmpara kadna gemi olabileceini akla getirirse de emin olmak iin test edilen yzey kuru bir
bezle silinerek, test yeniden yaplr. (Zmparann kullanlmam temiz ksm ile).
Not 1: Test srasnda oluan tozlarn numune zerinde birikmemesi ve test sonucunu etkilememesi iin
numunenin dikey yzeyinde test yaplmas daha iyi olur.
4.3 Kalnlk kaybnn llmesi
Andrma ileminde eloksal tabakas kalnl llrse daha doru sonulara varlabilir. Eloksal kalnl
lmeleri ok dikkatli yaplmaldr. lmlerde genel olarak eddy (fuko) akmlaryla alan l aletine ih-
tiya vardr. 4.2 paragrafndaki testi bir alanda 50 ift strok uygulayarak yapmaldr. Her 10 strok sonunda
zmparann kullanlmam bir yerine gemeli ve her defasnda andrlan alan silinerek temizlenmelidir. 50
ift (ileri-geri) strok bittiinde numunenin andrlan alan silinerek temizlenmeli ve bu alann merkezinde-
ki birka noktada film kalnlk lm yaplmaldr. Bu ilemler fuko akm ile alan ve test ular kk
olan bir alet ile yaplmaldr. Son olarak andrlm alanda llen film kalnl ncekine komu
andrlmam alandaki llerle karlatrlmaldr. Eer iki mikrondan fazla kayp bulunursa normal
olarak numune reddedilir.
EK V- ELOKSAL KAPLI YZEYN TEMZLK VE BAKIMI (Bilgi iin)
Blm 3.1.5 ile ilgilidir.
Kapal Mekanlarda Uygulamalar
Kapal mekanlarda tutulan paralar genelde yumuak bir bez ile periyodik olarak silinmek suretiyle temiz
tutulabilirler. Bir sre temizlik yaplmam ise ntr bir temizleme svs ve yumuak bez kullanarak silindik-
ten sonra temiz souk su ile durulanmal, son olarak yumuak ve kuru bir bez ile parlatlarak yeni grnm
kazandrlmaldr.
Ak Mekanlarda Uygulamalar
Pratikte bina dndaki yap elemanlarnn d atmosferle temas sklna ve ortamn koroziflik derecesi ile
parann ekline bal olarak temizlenmelidirler. Dekoratif grnm ve koruma fonksiyonunun nemli
olduu verandalar, giriler, maaza nleri ve vitrin v.s gibi ksmlar iin haftalk temizlik nerilir. Bu durum-
da dzenli temizlikte temiz su ve gderi kullanlmal ve takiben de temiz kuru ve yumuak bez ile
kurulanmaldr.
Pencere ereveleri, denizlikler ve giydirme cepheler dzenli olarak temizlenmelidir. Temizleme skl
ortamn koroziflik derecesine ve giydirme cephenin konstrksiyonuna baldr. Bu i en iyi ntr sentetik bir
temizlik svs ile bez, snger, gderi veya yumuak fra ile yaplr. Son ilem olarak temiz su ile ykama ve
yumuak kuru bez ile yavaa kurulama yaplmaldr.
nat kirler hafif andrc temizlik malzemesi kullanarak veyahut ince tlm ntr bir polisaj pudras ile
kaplanm ve uygun ekilde yaplm elyafl bir malzeme ile temizlenebilirler.
Yap elemanlarna temizlikten sonra koruyucu bir malzeme tatbik edilirse bunun ok ince ve su ile
slanmayan bir film olarak kalmasna dikkat edilmelidir. Ayrca bu film sarmtrak renkli, toz ve kir ekmey-
en, renkli prltlar yapmayan zellikte olmaldr. Macun, mum eklinde olan malzemeler ile vazelin, lanolin
ve benzeri malzemeler uygun deildir.
ok amal malzemeler de ayn artlar salamaldr.
Eloksall yzey temizliinde asla kullanlmayacak maddeler unlardr:

Sodal zeltiler, alkali ve asidik svlar, andrc temizlik malzemeleri, temizlik telleri, ve tel fralar.
EK VI YEN PROSES VE KMYASALLARIN UYGUNLUK
DEERLENDRLMES
Spesifikasyonlar lisansl eloksalclarn uygulamas gereken prosedrleri ak olarak tarif etmektedir. Tet-
kikiler, bu prosedrlerin uygulanmasn denetlerl. Bir Eloksalc yeni bir kimyasal rn ve /veyahut prosesi
kullanmak isterse, nce QUALANOD tarafndan bu rn ya da prosese onay verilip verilmediini
renmelidir. Eer bu rn ve/veyahut proses piyasada kullanlmyorsa QUALANOD a bavurarak bu
isteini iletir. Byle bir istek, proses ya da kimyasaln tedarikisi tarafndan da gndeme getirilerek yeni bir
rn veya prosesin balatlmasn ve lisansl ekoksalclar tarafndan kullanlmasn teklif edebilir.
Yeni rn veyahut prosesin verdii sonular QUALANOD Teknik Komitesi tarafndan deerlendirilir. Komite
bu yeniliin baarl olduuna karar verirse konuyu Ynetim Kuruluna ileterek spesifikasyonlara ilave
yaplmasn ve Tetkikilere yeni kontrol esaslarnn retilmesini nerir. Bavuru sahibi de Ynetim Kurulu
kararlar hakknda bilgilendirilir.
Yeni rn ve prosesin sisteme girmesi aadaki aama ile gerekleecektir.
A- Eloksalc retici veya tedariki QUALANOD a bavurarak yeni rn veya prosesin test edilmesini ister.
B- Bamsz testler EN17025 e gre akreditasyonu olan bir laboratuarda yaplacak ve QUALANOD
tarafndan tannacaktr.
C- Numuneler 3 yl sre ile ak hava artlarna maruz braklacaktr.
Bavuru sahibi numune hazrlanmas ve B ile C deki testlerin yaplmas iin gerekli olan masraflar
karlayacaktr.
Eer tedariki kimyasal rnn bileiminde, proses uygulamasnda, formlasyonunda herhangi bir deiiklik
yaparsa durumu derhal QUALANODa bildirecektir. Bu durumda QUALAND, rnn testlerinin tekrardan
yaplp yaplmamasna karar verecektir (B ve C paragraflar).
QUALANOD tarafndan onaylanm bir rn veya proses, bir eloksalc tarafndan 3 yldan fazla bir sre
kullanlmam ise paragraf B deki testlerin ayn artlarla tekrarlanmas gereklidir.
A. Bavuru
Yeni bir rnn reticisi veyahut yeni prosesin kullancs lkedeki GL ye (Genel Lisansr) , lkede GL yok ise
dorudan QUALANOD Sekreterliine bavuracaktr. GL bavuruyu QUALANOD sekreterliine gnderecek o
da Teknik Komiteyi bilgilendirecek ve bavuruyu grlmek zere toplantdan nce sirkle edecektir.
Bavuru ngilizce yazl olacak proses veya rnn tantm ve kullanm ile en nemli zelliklerini belirten
bilgiler ve teknik bilgileri (TDS) ihtiva edecektir. Gerekli grd takdirde QUALANOD baka bilgilerde
isteyebilir. retici bu aamada konunun birlikte ele alnmasn da istiyorsa bavuruda bu husus ak olarak
bildirilmi olmaldr.
B. Laboratuar testleri
Genel Lisansr veya QUALANOD testlerin hangi laboratuarda yaplacan bavuru sahibine bildirecektir.
a) Numunelerin hazrlanmas
Numunelerin hazrlanmasnda zel dikkat gsterilmeli, numuneler kusursuz olmaldr. ki proses sonular
mukayese edilebilir olduundan, numunelerin kimyasal yaps ile mikro yaplarnn ayn olmas ok nemli-
dir. Bu sebeple numuneler ayn profilden veya ayn rulodan (levha) alnmaldr.
Numuneler aadaki yerlerde hazrlanabilir.
QUALANOD tarafndan kabul edilmi bir laboratuvarda,
reticinin laboratuvarnda, QUALANODun laboratuar sorumlusu nezaretinde,
Bir eloksal tesisinin laboratuarnda, QUALANODun laboratuar sorumlusu ve numunelerin sahibinin
birlikte nezareti altnda hazrlanmaldr.
Yeni proses veyahut rn numuneleri bilinen metotlarla hazrlanm referans numunelerle spesifikasyonla-
ra gre karlatrlmaldr. Teknik Komite baka bir usule gre almaya karar vermedike referans numu-
nelerin hazrlanma usul aadaki gibi olacaktr.
1. Testler EN AW 6063 veyahut 6060 alamnda olan ekstrzyon rnleri zerinde yaplacaktr.
2. Ayn retim partisinden olmak zere ayr numuneler Snf 15 ve Snf 20 olarak
3. Ayn kalnlk snfndan deiik eloksall numunelerin bir ksm natrel eloksall olarak muhafaza edilir-
ken bir ksm kalay bazl elekrtolit iinde koyu bronz olarak renklendirilecektir.
4. Numuneler scak su ile tespit edileceklerdir. Yeni proses veyahut rn temsil eden numuneler
mmkn olduunca referans numunelerinin hazrlanma artlarnda (konsantrasyon, scaklk, elektrik
akm bykl v.s ) hazrlanacaklardr.
b) Testin Yaplmas
- Her bir test adet numune zerinde yaplacaktr.
- Test serileri aadaki ilemlerden oluacaktr
-
1. Arlk kayb testi EN 12373-7 (Bkz Spesifikasyonlar blm 2.3.3)
2. Admitans deeri EN 12373-5 (Bkz Spesifikasyonlar blm 2.3.2)
3. Boya lekesi testi EN 12373-4 (Bkz Spesifikasyonlar blm blm 2.3.1)
4. Arlk kayb llmesi (Bkz Spesifikasyonlar blm 2.7)
5. EN 12373-18 veya EN 12373-19 a gre deerlendirilmi EN ISO 9227 (1000 saat) a gre yaplm asetik
asit tuz pskrtme testi
6. Anma testi (Bkz Spesifikasyonlar blm 2.4.1)
Bu esasa gre ilerideki testlerde kullanlmak zere 8 takm numune hazrlanacaktr. (2 snf x 2 renk x 2
proses ) Bir takm numune her bir bekletme mahalli iin 3 er adet dahil olmak zere en az 18 adet nu-
mune anlamna gelmektedir. Test sonular QUALANODa ve bavuru sahibine gnderilecektir.
QUALANOD sekreterlii bu sonular gelecek toplantlarnda deerlendirmek zere Teknik Komiteye ile-
tecektir. Komite test sonularnn spesifikasyonlara uyup uymadn deerlendirerek yeni rn veya
prosesin kalite sistemine dahil edilip edilmeyeceine karar verilebilmesi iin C paragrafndaki
ilemlere geilip geilmeyeceine karar verecektir.
C- Ak Havada ( Doal atmosferde) bekletme
Test Laboratuar, her bir numuneden 3 er adet olmak zere numune takmlarn hazrladktan sonra talya
Cenovada ve Hollanda nn Hook mevkiinde 3 yl sre ile ak havada bekletilmesini organize edecektir.
Test ncesinde her bir numunenin bir ucunda 2 cm geniliinde bir alan maskelenecektir. Bu ilem
bekletme sonunda oluacak deiiklikleri orijinali ile karlatrmay ve sonucun kayda geirilmesini
salayacaktr. Bekletme sresince numuneler temizlenmeyecek, sadece doal yamura maruz kalabile-
ceklerdir.
l numune guruplarnn birer adedi 12 ay sonra geri alnacak ve kalan numuneler iki yl daha bekletmeye
braklacaktr. 1 ve 3 yl sonunda geri alnan numuneler laboratuar tarafndan temizlenmeksizin QUALANOD
a iletilecek, QUALANOD da Teknik Komiteye iletecektir. Teknik Komite deerlendirme sonularnn tatmin-
kar olup olmadna karar vererek duruma uygun tavsiyelerini QUALANOD Ynetim Kuruluna iletecektir.
QUALANOD bir yllk bekletme veyahut laboratuar testlerinden sonra bavuran lisansiyerin veya
prosesi deneme amal olarak kullanmasna yl sreli onay verebilir. Ancak kesin onay hakknda
son karar yllk bekletme sresi sonunda alnacaktr. Kesin onay be yllk sre iin geerli olup her
be ylda bir yenilenebilecektir.
EK VII LGL STANDARDLARIN LSTES

Mevcut EN 12373 standardlarnn yerine ISO standardlar hazrlanmaktadr. ISO standardlar EN
standardlarna edeer olmaktadr. EN standardlar ile ISO standardlarnn birlemesinden oluan yeni
standard EN ISO standardard olarak adlandrlmaktadr. Aadaki tabloda EN standardlar ve edeeri olan
ISO standard grlmektedir. (*) ile iaretlenen standardlar 09-12-2010 tarihine dek yaynlanmam olan
standardlardr.
QUALANODda atf yaplan EN standardlarnn yerine ISO yeni bir standard yaynladnda, otomatikman bu
ISO standard EN standardnn yerine kullanlaca anlalmaldr.
QUALANOD SEPSFKASYONUNDA KULLANILAN STANDARDLAR (gerekli)

N Ad Spesifikasyon
EN 12373-1:2001 Alminyum ve Alminyum Alamlar- Anodik Oksidasyon- Blm 1: 2.1
Alminyum zerindeki Dekoratif ve Koruyucu Anodik Oksidasyon
Kaplamalarn Belirlenmesi in Metot
ISO 7599:2010 Alminyum ve alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu - Al-
minyum zerindeki anodik oksidasyon kaplamalar iin genel zel-
likler
EN 12373-2: 1998 Alminyum ve Alminyum Alamlar- Anodik Oksidasyon (Eloksal 2.2.2 b)
Kaplama)- Blm 2: Anodik Oksit Kaplamalarn Birim Alandaki
Kaplama Ktlesinin (Yzey Younluunun) Tayini- Gravimetrik
Metot
ISO 2106* Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksidasyon (eloksal
kaplama)- Anodik oksit kaplamalarn birim alandaki kaplama ktlesi-
nin (yzey younluunun) tayini- Gravimetrik metot
EN 12373-3: 1998 Alminyum ve Alminyum Alamlar- Anodik Oksidasyon (Eloksal 2.2.1 b)
Kaplama)- Blm 3: Anodik Oksit Kaplamalarda Kalnlk Tayini- ift
Inl Mikroskopla Tahribatsz Muayene
Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksit kaplamalarda
ISO 2128:2010 kalnlk tayini- ift nl mikroskopla tahribatsz muayene
EN 12373-4: 1998 Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksidasyon (eloksal 2.3.1
kaplama)- Blm 4: Asitle n ilemden sonra fosforik asit/kromik
asit zeltisine daldrlarak yaplan anodik oksidasyon kaplamalarn
absorplama gcndeki kaybn deerlendirilmesi Alminyum ve
alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu - Asite daldrlarak
yaplan n ilemden sonra anodik oksidasyon kaplamalarn ab-
ISO 2143:2010 sorplama gcndeki kaybn deerlendirilmesi- Boya Lekesi Test I
nceden asitle muamele edilmi numune zerinde
EN 12373-5: 1998 Alminyum ve Alminyum Alamlar- Anodik Oksidasyon (Eloksal 2.3.2
Kaplama)- Blm 5: Anodik Oksit Kaplamalarn Tespit Kalitesinin
Admitans Kayb lmyle Deerlendirilmesi
Alminyum ve alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu - Ano-

ISO 2931: 2010 dik oksit kaplamalarn tespit kalitesinin admitans kayb lmyle
deerlendirilmesi.
EN 12373-7: 2002 Alminyum ve alminyum alamlar - Anodik oksidasyon (eloksal 2.3.3
kaplama) - Blm 7: Asitle n ileme tabi tutulan kaplamalarn
gzenek kapatma ileminin ardndan fosforik asit/kromik asit -
zeltisi ierisine daldrldktan sonra ktle kaybnn llmesiyle kali-
te deerlendirilmesi
ISO 3210: 2010 Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksidasyon - Asit n
ilemi yaplmakszn fosforik asit/kromik asit zeltisine
daldrmadan sonra anodik oksit kaplamalarn tespit kalitesinin
ktle kayb lmyle deerlendirilmesi
EN 12373-9: 1998 Aluminium and aluminium alloys - Anodizing - Part 9: Measurement 2.4.2
of wear resistance and wear index of anodic oxidation coatings using
an abrasive wheel wear test apparatus.
ISO 8251* Alminyum ve alminyum alamlar-Eloksal kaplama- Eloksal
kaplamalarn anma direncinin lm
ISO 1463:2003 Metalik ve oksit kaplamalar- Kaplama kalnlnn lm- 2.2.2 a)

Mikroskopik metot 2.2.3
ISO 2360: 2003 Manyetik olmayan, iletken ana malzemeler zerindeki yaltkan 2.2.1 a)
kaplamalar - Kaplama kalnlnn llmesi - Genlie duyarl girdap
akm yntemi
ISO 2135: 2010 Alminyum ve alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu (elok- 2.5
sal kaplama)- Renkli anodik oksit kaplamalarn k haslnn yapay
k kullanlarak hzlandrlm tayini.
ISO 7583: 1986 Eloksall alminyum- terimler (terminoloji) ------
ISO 9227: 2006 Yapay atmosferlerde korozyon deneyleri - Tuz pskrtme deneyle- 2.6
ri
ELOKSAL HAKKINDA DER BAZI STANDARDLAR (Bilgi iindir)
N Ad Spesifikasyon
NF A91-451:1988 Eloksall alminyum- ------
Bakm malzemeleri zellikleri
EN 12373-6: 1998 Alminyum ve alamlar-eloksal yaplmas ksm 6: ------
Tespitli anodikoksidasyon kaplamalarnn kalitesinin fosforik asit /
kromik asite daldrlmasndan sonra kayp llerek saptanmas (n
asitlemesiz olarak)
ISO 3210: 2010 Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksidasyon - Asit n
ilemi yaplmakszn fosforik asit/kromik asit zeltisine daldrmadan
sonra anodik oksit kaplamalarn tespit kalitesinin ktle kayb l-
myle deerlendirilmesi
EN 12373-8: 1998 Alminyum ve alamlar-eloksal yaplmas ksm 8: ------
Renkli anodik oksidasyon kaplamalarn ulraviyole na ve sya kar
mukayeseli k hasl direncinin saptanmas
ISO 6581: 2010 Alminiyum ve alminyum alamlarnn eloksal kaplamas- Renkli
eloksal kaplamalarn mortesi k ve sya kar karlatrmal
solmazlnn tayini
EN 12373-10: 2002 Alminyum ve alamlar-eloksal yaplmas-ksm10: ------
Andrc jetli test aparat kullanarak anodik oksidasyon kaplamalarn
ortalama spesifik anma direncinin llmesi.
ISO 8251* Alminyum ve alminyum alamlar-Eloksal kaplama- Eloksal
kaplamalarn anma direncinin lm
EN 12373-11: 2000 Alminyum ve Alminyum Alamlar - Anodik Oksidasyon (Eloksal ------
Kaplama) - Blm 11: 20, 45, 60 veya 85lik Alarda Anodik
Oksidasyon (Eloksal) Kaplamann Parlaklk Yansmas ve Ayna
Parlaklnn llmesi
ISO 7668: 2010* Alminyum ve alminyum alamlar - Anodik oksidasyon (eloksal
kaplama) - : 20, 45, 60 veya 85lik alarda anodik oksidasyon
(eloksal) kaplamann parlaklk yansmas ve ayna parlaklnn
llmesi
EN 12373-12: 2000 Alminyum ve Alminyum Alamlar - Anodik Oksidasyon (Eloksal ------
Kaplama) - Blm 12: Btnletirici Kreli Cihazlar Kullanlarak
Alminyum Yzeylerin Yansma Karakteristiklerinin llmesi
Alminyum ve alminyum alamlarn anodik oksidasyonu - Blm
ISO 6719: 2010* 12: Btnletirici kreli cihazlar kullanlarak alminyum yzeylerin
yansma karakteristiklerinin llmesi
EN 12373-13: 2000 Alminyum ve Alminyum Alamlar - Anodik Oksidasyon (eloksal ------
kaplama) - Blm 13: Gonifotometre yada Snrl Goniofotometre
Kullanlarak Alminyum Yzeylerin Yansma Karekteristiklerinin
ISO 7759:2010 llmesi
Alminyum ve alminyum alamlar -Gonifotometre yada snrl
goniofotometre kullanlarak alminyum yzeylerin yansma karek-
teristiklerinin llmesi
EN 12373-14: 2000 Alminyum ve Alminyum Alamlar - Anodik oksidasyon (Eloksal ------
Kaplama) - Blm 14- Anodik oksidasyon (Eloksal) Kaplamalarn
Grnt Netliinin Gzle Tayini-Grafik lek Metodu
ISO 10215: 2010 Alminyum ve alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu (elok-
sal kaplama) - Anodik oksidasyon (eloksal) kaplamalarn grnt
netliinin gzle tayini-Grafik lek metodu
ELOKSAL HAKKINDA DER BAZI STANDARDLAR (Bilgi iindir)
N Ad Spesifikasyon
EN 12373-15: 2000 Alminyum ve Alminyum Alamlar-Anodik Oksidasyon (Eloksal ------
Kaplama)-Blm 15:Anodik Oksidasyon (Eloksal) Kaplamalarn Bo-
ISO 3211:2010 zulmaya atlama Direncinin Hesaplanmas
Alminyum ve alminyum alamlar-Anodik oksitkaplamalarn
bozulmaya atlama direncinin tetkiki
EN 12373-16: 2001 Alminyum ve alminyum alamlar Anodik oksidasyon (Eloksal ------
) kaplama Blm 16: nce anodik oksidasyon (eloksal)
kaplamalarn sreklilik kontrol - Bakr slfat deneyi
ISO 2085: 2010 Salk malzemelerinin sterilizasyonu-Kuru s-tbbi cihazlar iin
sterilizasyon ileminin gelitirilmesi, dorulanmas ve rutin kontrol
iin zellikle
EN 12373-17: 2001 Alminyum ve Alminyum Alamlar-Anodik Oksidasyon (Eloksal ------

Kaplama)-Blm 17: Elektriksel Delinme Geriliminin Tayini Almi-
nyum ve alminyum alamlarn anodik oksidasyon (eloksal kap-
ISO 2376: 2010 lama)- Elektriksel delinme geriliminin tayini
EN 12373-18: 2001 Alminiyum ve Alminyum Alamlar- Eloksal Kaplama- Blm 8: ------
Renkli Eloksal Kaplamalarn Mortesi Ik ve Isya Kar Karlatrmal
Solmazlnn Tayini
ISO 8993: 2010 Alminiyum ve alminyum alamlarnn anodik oksidasyonu (elok-
sal kaplama)- Oyuk korozyonunun deerlendirilmesi iin
snflandrma sistemleri - Grafik yntemi
EN 12373-19: 2001 Alminyum ve Alminyum Alamlar- Anodik Oksidasyon (Eloksal)- ------
Blm 19: Oyuk Korozyonun Deerlendirilmesi in Derecelendirme
ISO 8994* Sistemi- Izgara Metodu
Alminyum ve alminyum alamlar- Anodik oksidasyon (eloksal)-
Oyuk korozyonun deerlendirilmesi iin derecelendirme sistemi-
Izgara metodu
BS 6161-18 : 1991 Alminyum ve alamlarnn anodik oksidasyon kaplamalarnn test 2.4.1
metodlar Ksm: 18 yzey anma dayanmlarnn saptanmas
EK VIII RULO (BOBN) HALNDEK ALMNYUM YASSI RNLERN
SREKL ELOKSAL PROSES (COIL ANODIZING)
Rulo halinde bulunan alminyum yass rnlerin srekli eloksalnn yaplmas zel bir proses olup rulonun
geri alarak dalama, eloksal, renklendirme ve tespit v.s ilemlerinden geirildikten sonra tekrar sarlp rulo
haline getirilmesidir. Bu prosesteki durum ve teknolojiler istenen boyutlarda ekstrzyon rnlerinin,
levhalarn dkm paralar gibi kk alminyum malzemenin partiler halinde asklara balanp bir vin ile
deiik proses banyolarna sras ile indirilerek eloksal yaplmasndan ok farkldr.
Srekli rulo eloksal yukarda szedilen partiler halinde yaplan eloksaldan daha hzl almaya imkan verir.
Genel olarak erit eloksal hattndan uygun bir hzla geirilerek daha hzl eloksal yaplmas salanr.
Srekli rulo eloksalnda partiler halinde retilen malzeme miktarna edeer retim yaplabilmekle beraber
dikkate deer farkllklar vardr. Srekli eloksalda iyi kaliteyi elde etmek iin bu retime uygun farkl bir pro-
ses kontrol kullanlmaldr. yle ki baz birbiriyle ilgili proses parametreleri ok yakndan kontrol edilmeli
ve eridin geniliince niform olmas salanmaldr. Bu parametreler aada belirtilmitir.
erit Hz
erit yzeyinde eloksal asidinin ak debisi
Eloksal asidi scakl
Eloksal asit konsantrasyonu
Elektrik akm bykl
Is alverii ( soutma ) belli bir hzla hareket eden erit ile ters ynde akan ve bir eanjrden geirilen e-
loksal asidinin ak hz arasndaki farka baldr. Bylece, asidin hava ile kartrlmasna genel olarak lzum
kalmaz. Yetersiz s alverii (soutma) asidin konsantrasyonuna da bal olarak eloksal filminin etkilenme-
sine yol aar. Bu durumda eloksal filminin porozitesi artar film daha yumuak olur. Eloksal filminin bu
bozukluklar eloksaln ak havada performansnn dmesine yol aar.
erit hz eloksal elektroliti iinde kalma sresini tayin eder. Bu sebeple elektrik akm bykl istenen
film kalnlnn elde edilmesi iin ayarlanmaldr. Ancak yksek akm deerleri asidin mevzii olarak
snmasna sebep olur, bu da snn btn solsyona yaylmas (snmas) ile sonulanr. Kabul edilemeyecek
film yumuaklna mani olmak iin bu drt parametrenin farkl kombinasyonlar seilebilir. letme iinde
yaplan rn testleri srekli rulo eloksalnn istenen film kalnlnn ve sertliinin salanmas iin
kullanlmaldr.
letmedeki proses ve kalite kontrol
letme ii kontrollarda yaplan test sonular, seilen kombinasyonun rulo eloksalnn istenen kalitede
olmasn salamaldr.
Blm 4 deki ayn kriterler aadaki deiiklikleri yaparak uygulanacaktr.
1. Eloksal banyolarnn testi (Blm 4.2 ), banyo scakl (Blm 4.3 ) ve PH tespit banyosu
(Blm 4.4)
Her bir eloksal hatt iin gnde bir defa.
2. Tespit ilemi (Blm 4.5) :
Boya lekesi testi her ruloda bir defa
Arlk kayb testi :
o Renkli rulo eloksal yapldnda her eloksal hattnn tespit banyosunda vardiyada
bir defa
o Natrel rulo eloksal yapldnda her eloksal hattnn tespit banyosunda gnde bir
defa
3. Kalnlk lm (4.6 ) her rulo banda, ortasnda ve sonunda kontrol edilecektir.
4. Anma testi (4.7) : anma testleri (paragraf 2.4) kaplamann yumuak olup olmadn bulmak
iin uygundur. Anma dayanm llmesi 15 ve daha st snflarda her rulonun banda
ortasnda ve sonunda yaplacaktr.
KONTROLLER
Blm 5 e gre en az aadaki hususlar kapsayacaktr.
-Eloksallanmakta olan adet ruloda ve

-retimi tamamlanm stoa alnm rulolardan 9 adedinde (veya en az bir ruloda ve referans nu-
munelerinde) aadaki testler yaplr.
1. Arlk kayb testi
2. Eloksal kalnl lm (bobin zerindeki 150 noktada)
EK IX Eloksal (anodik oksidasyon) kaplamaya uygun alminyum alamlar (bilgi
iindir)
Aadaki tabloda dekoratif ya da yzey koruma amacyla yaplan eloksal kaplamaya uygun o-
lan alamlar hakknda zet bilgi bulunmaktadr.
Alam Grubu Alam elemanlar Metal zellikleri Alam Eloksall yzey

zellii
(AA, EN AW-) (AA, EN AW-)
1XXX Yok Yumuak 1050A Saydam
letken 1080A Parlak
Not: 1xxx serisi malzemeler yumuak olup asklama yaparken dikkat edilmelidir. Parlak eloksala uygun olan bu
malzemelerin yzeyinin kostik lekesine maruz kalmamasna dikkat edilmelidir.
5XXX Magnezyum Salam 5005* Saydam
Dktil 5005A* yi koruma salar
5050
5251
5657
5754*
Not: Mimari uygulamalarda kullanlan 5005 ve 5005A alamlar iin Si miktar 0.1% den az olmal ve Mg miktar
0.7% ila 0.9% arasnda bulunmaldr.Ekstrzyonda yapsal izgilere dikkat edilmelidir.
6XXX Magnezyum ve sili- Salam 6060* Saydam
syum yi koruma salar
Dktil 6063*
6063A*
6463
Not: Mat eloksal yzey iin Fe oran %0,22 den fazla olmaldr. Parlak eloksal iin Fe miktar %0,15ten dk
olmaldr. 6060 ve 6063 alamlar 5005 ve 5005A alamlarna en iyi uyumu salar. Kimyasal parlatma iin en uy-
gun alam 6463 alamdr. Demir ve dier elementlerin miktarlarndaki deiimler, eloksal sonrasndaki yzey
grnmne etki eder.
Alminyum malzemede alam elemanlarnn eloksall yzey grnmne olan etkisi:
Mg (magnezyum) miktar %3ten fazla olduunda saydamlk azalr.
Kaln eloksal tabakalarnda Mn (manganez) 0,3-0,5% arasnda olduunda renk kahverengileir
Cr (krom) miktar %0,3ten fazla olursa renk sarya dner
Zn (inko) miktar 0,03ten fazla olursa galvaniz grnm denilen byk gren lekeleri (spangling)
oluur.
(*) Strktrel amalar Eurocode (EN 1999-1-1) da listelenen alamlar kullanlmaldr. Bu alamlar yukar-
daki tabloda (*) ile iaretlenmitir.

QUALANOD Spesifikasyon Ed01.07.10 Tur Tercume Guncel1-16 Final

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

QUALANOD Spesifikasyon Ed01.07.10 Tur Tercume Guncel1-16 Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Alminyumun Slfrik Asit Esasl

Eloksal Kaplanmas (Anodizasyon)

1 Temmuz 2007 Tarihinde Yrrle Girmi olan Qualanod Spesifikasyonlar, bu gncellemenin

bu alma www.qualanod.net sitesinde yaynlanm olan orijinal spesifikasyonun ve gncellemelerin

Aada listelenen revizyon ekleri ilgili blmlerde metine eklenmitir:

Update Sheet No. 1 (Ek VI revizyonu Yeni rn ve proseslerin deerlendirilmesi)

Update Sheet No. 3 (Ik Hasl / Solmazlk)

Update Sheet No. 4 (Tespit testi iin zeltiler)

Update Sheet No 5 (Anma testinde olumsuz sonular hakknda)

Update Sheet No 6 (Onay isteyen tespit proseslerini n tanmlanmas)

Update Sheet No 7 (Dalama / yzey andrma ilemi)

Update Sheet No 8 (nc parti firmalarn Qualanod Logosunu kullanma artlar)

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 2/65

4. TESS PROSES VE KALTE KONTROL

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 3/65

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 4/65

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 5/65

Eloksal tesislerinin ykmll:

Eloksal kalnl snflandrmas

Eloksal sonrasnda rnn ekillendirilmesi

Kontrol edilecek rnlerin tanmlanmas

Taeron eloksalcya i yaptrmak

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 6/65

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 7/65

2.1. Yzey Kalitesi ve Renk (EN 12373-1)

2.1.1 Grnr kusurlar (yzey kusurlar)

2.1.2 Yzey dokusu (mat/parlak)

2.2. Eloksal kalnl lm

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 8/65

a) Eddy akmlar ile yaplan lm (EN ISO 2360)

Bu yntem en ok kullanlan yntemdir. Anlamazlk halinde hakem test yntemi

Eddy-akm cihazlar (Permaskop tipi cihazlarla) yaplan kalnlk lmlerinde lm says ve l-

Her i paras iin, bu be adet lokal lm sonularnn ortalamas alnarak i

lm Alan 0,5 cm Tek lm En az 5 lm

Olumlu deerlendirme iin iki artn ayn anda gereklemesi gerekir:

Aksi halde i paras kalite testinden gemez.

rnekler ile lmlerin deerlendirilmesi: stenen kalnlk 20 mikron (snf 20)

rnek 1 lm deerleri (m) : 20 22 23 21 20 (orlama = 21,2)

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 9/65

rnek 3 lm deerleri (m) : 18 20 19 20 18 (ortalama deer= 19,0)

rnek 4 lm deerleri (m) : 20 24 22 22 15 (ortalama deer = 20,6)

b) ift Inl Mikroskopla Tahribatsz lm (EN 12373-3)

2.2.2 Tahribatl testler

a) Mikroskopik metod (EN ISO 1463)

b) Gravimetrik metod (EN 12373-2)

2.2.3 Hakem Test

2.3. Tespit kalitesi testleri

2.3.1 Boya Lekesi Testi (EN 12373-4)

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 10/65

2.4. Anma dayanm

2.4.1 Anma dayanm testi (Bkz. Ek IV)

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 11/65

2.5. Ik hasl (solmazlk) (ISO 2135)

2.6. Asetik asit tuz spreyine dayanm testi (ISO 9227)

2.7. Nitrik asite daldrma testi

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 12/65

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 13/65

3.1. Mteri ile yaplan szleme

QUALANOD SPESIFIKASYONLARI (1-16 Gncellemeler Dahil) Revizyon 12-08-2013 14/65

Parlak yzeye sahip olmas istenen rnler

Slfrik asitli ya da slfrik asit-okzalik asit karml eloksal proseslerinde

3.1.2 Yzey dokusu (mat/parlak)

3.1.3 Eloksal kalnl

3.1.5 Temizlik ve bakm