EUROPSKI REALIZAM

- lat. realis stvaran (stvarno, istinito) - traje od 1830. do 1870. - Vodeu ulogu
imaju francuska, ruska i engleska knjievnost - Tei detaljnom opisivanju
stvarnosti te je zato u jakoj opreci prema knjievnosti romantizma - DRUTVENO
SOCIJALNE PRILIKE doba je razvoja industrije, stjecanja kapitala, jaaju socijalne
razlike meu drutvenim slojevima - U knjievnosti je osobit interes za
kritiziranjem postojeeg stanja te je za razdoblje realizma karakteristian
KRITIKI REALIZAM - Duh razdoblja vidljiv je u POZITIVIZMU. To je materijalistika
filozofija koja se temelji na prouavanju stvarnosti. Osniva je Auguste Comte koji
istie da je bitno samo poznavanje injenica te da izvjesnost ovjekove spoznaje
valja stvarati po uzoru na eksperimentalne znanosti, a da trebamo odustati od
filozofskih problema. Pozitivizam utjee na knjievnost realizma i naturalizma koji
takoer polaze od promatranja i prouavanja drutva - Realizam polazi od
Aristotelova shvaanja umjetnosti kao oponaanja prirode - Prvi teoretiar je
CHAMPFLEURY koji je svoje poimanje realizma iznio u nizu lanaka tiskanih u
zbirci Realizam smatra da predmet prikazivanja romana mora biti dananji
ovjek u modernoj civilizaciji - Realistika metoda ukljuuje: PREDMET
PRIKAZIVANJA JE STVARNOST, TJ. DRUTVO, ANALITIKU METODU, NAELO
ISTINITOSTI, NAELO TIPINOSTI, OBJEKTIVNOST, KNJIEVNOST ELI DATI
ISTINITU I VJERODOSTOJNU SLIKU DRUTVA - Teme su iz svakodnevnog ivota -
Likovi su prikazani kao tipovi. Tipovi su nositelji zajednikih osobina jedne skupine
ljudi - Najea je socijalno-psiholoka karakterizacija. Likovi nikad nisu iskljuivo
pozitivni ili negativni, nego su prikazani u svim svojim psiholokim nijansama, s
manama i vrlinama - Motivacija likova proizlaz iz njihova karaktera te sklopa
socijalnih okolnosti - Realistiki su likovi razvijeni, to znai da tijekom radnje
doivljavaju psiholoke i karakterne promjene. Oni su iz svih drutvenih slojeva te
su uvjetovani sredinom iz koje potjeu - Opisi interijera nemaju ukrasnu ulogu.
Oni otkrivaju socijalnu pozadinu koja odreuje postupke, ponaanje, psihologiju
likova - Pripovjeda je objektivan, iskazan glasom u treem licu i nenazoan u
radnji - Zbog svoje objektivnosti, on se distancira od likova te ne komentira
zbivanja i nastoji biti neutralan - Javlja se tzv. jezik sredine on je u funkciji
karakterizacije lika i odraava njegovo podrijetlo i obrazovanje