You are on page 1of 123

1

:
:
:
0669779142:
lahiahassan :

-1 1991.
-2 1992.
-3 -1992
-4 .1999
-5 : .

* - .
2
* - .

:1999 -1992
* - : ( ).
* - :
* - .
* - .
* - .

:
-:
-1 - . - 1998.
-2 - 2002.
-3 .2003
-4 2004
-5 : 2005
-6 : 2006
-7 2006
-8 : 2007
-9 2007
3
-10 () : 2008

- :
-1 - 1999.
-2 -.2003
-4 : . 2003
-5 2004
-6 2008

-1
-2
-3 12

-1 2000 2002.
-2 20022004.
-3 2004.-2003
-4 .2005-2004

4
:

. .
1999


.
.

....

( )

.
.

( )
( ) ....


( ) .
:
....
5
:
.
.

: ....

:

.
.
.
.
.
.
.
:
: .
:
.

6
:

.1 (
) ( )...
( ) : ....
.2 :
.
.3 :
....


....

:
:
.1 .
.2 .
.
. .3 .
7
.4
....
.5 .
.6 .

9
2006 -
2 : 2 :. : : ()9

: .

()%
.1.2 :1
.1 :
.
.2.2 :2
%33 3.2 : 3
.4.2 :4
.5.2 :5
.1.3 :1
.2.3 :2 : .2 :
%33 .3.3 :3
.4.3 :4 :
.5 .3 :5 :
.1.6 :1 :
... .3 :
%34 .2.6 :2 :
...

10
-2006-
:
2 : : 2 :. :

()%
.1.3 :1
.2.3 :2 :
: .1
.3.3 :3
%50
.4.3 :4 :
.5 .3 :5 :

.1.6 :1 :
... .2 :
%50 .2.6 :2 :
...

:
:
.
:2001 .

11
2006
:
3 : : 3 :. :

()%
.1.2 :1
.1 : .
.2.2 :2
%15 3.2 : 3
.4.2 :4
.5.2 :5
.1.3 :1
.2.3 :2 : .2 :
%25 .3.3 :3
.4.3 :4 :
.5 .3 :5 :
.1.5 :1.
.3 :
.2.5 :2
%25 .3.5 :3
.4.5 :4 -
.5.5 :5
.1.6 :1 : ...
%35 .2.6 :2 : ... .4 :

:
:
.
:2001 .
12
2006 -
3 : 3 :. : :
: .

()%
.1.2 :1
. .1 :
.2.2 :2
%20 3.2 : 3
.4.2 :4
.5.2 :5
.1.5 :1
.

.2.5 :2 .2 :
%25 .3.5 :3
.4.5 :4 -
.5.5 :5
.1.6 :1 :
... .3 :
%35 .2.6 :2 :
...
.1.8 :1 : .4 :
%20 .2.8 :2 : .
:
:
.
:2001
13
2006
: .
2 : : :
: .
()%
.1.2 :1
.2.2 :2 .1 : .
%20 3.2 :3
.4.2 :2
.5.2 :2
.1.3 :1
.2.3 :2 :
.3.3 :3 .2 :
%25
.4.3 :4 :
.5.3 :5 : .
.1.5 :1.
.2.5 :2 .3 :
%20 .3.5 :3
.4.5 :4 -
.5 .5 :5
.1.6 :1 : ...
.4 :
%35 .2.6 :2 :
...

14
2006
: .
: 2 : : :

()%
.1.2 :1
.2.2 :2 .1 : .
%15 3.2 :3
.4.2 :2
.5.2 :2
.1.3 :1
.2.3 :2 :
.3.3 :3 .2 :
%25
.4.3 :4 :
.5.3 :5 :
.1.5 :1.
.2.5 :2
.3 :
.3.5 :3
%15
.4.5 :4 -
.5 .5 :5

%25 .1.6 :1 : ...

15
.2.6 :2 : .4 :
...

.1.7 :1 :
. .5 :
%20
.2.7 :2 :
( )...

2006 -
: .
: 2 : : :

16
()%
:1
%25 :2 .1 :
:3 ........
:1
:2
:3 .2 :
%25
:4
:5 ............
:1
:2 ( ) / .3 :
%25
:3
:4
:1
.... .4 :
%25 :2
............
:
:
-
- :2001

2006
: : : .2 :
:

17
()%
.1.2 :1
.1 : .
.2.2 :2
%15 3.2 :3
.4.2 :2
.5.2 :2

.1.3 :1
.2.3 :2 :
.2 :
%25 .3.3 :3
.4.3 :4 :
.5 .3 :5 :

.1.6 :1 : .3 :
...
%25 .2.6 :2 :
...

.1.7 :1 : .4 :
.
%25 .2.7 :2 :
( )...

.1.8 :1 . 5 :
.2.8 :2
%10
.3.8 :3 :
.4.8 :4

18


.
.
:
:
-
-
-
-
-
-
19
-
- ()
- ....

:

... ....
... .
.
:
- ....
- ....
- ....

:
-1 :
20
.
.

.
.
.
.
.
( ) () .

.
.
.
....

.
.
.

. .
( )
( ) .
.

21
:
:
-1 .
-2 .
-3 .
-4 .
-5
.
. ...
-6 . ( ) (
).
-7 .

-2 :
-1-2

22
.
... .

( ) 1903 ( )
.
.
.

-2-2
.
phototropisme .
hydrotropisme .
gotropisme .
.
.

-3-2
.
. : .
.
.

-4-2

23

. .
.
.
.

-5-2
. ( )
.
-1 : -2
-3 .

.

-6-2
.

.

-7-2

24
.
.
. . .
.

.
. .
.
.

-8-2
. 1920
.
( ) .
. .
.
.
.
.
.
.

-9-2

25
.

.

-10-2

. .

-11-2
-1
-2
-3
-4

-12-2

.
... .
.
26
-13-2
( )1966 .
( ) . .
. :
-1 .
-2 :
* - .
* - : .
-3
. :
*- .
*- ...
*- .
*-
.
*-
.
*- .

-14-2

.

27

. .
.

-15-2
-1 . .
.

-16-2
.

-17-2
:
-1
-2 .
.
-3

.
-4 :
- : ...
- :
28
- : . .
:
- :
- .

-18-2
.
. .

. .
.

- 19-2
:
-1 : .
-2 : :
.

.
-3 :
: ...
.

-20-2
29
:
-1 .
-2 .
-3 .
-4 .
-5 .

-21-2
-1 -.
-2 .
-3 .

- 22-2
-1 .
-2 .

-23-2
-1 ().
-2 .
-3 .

30
-24-2
-1 .
-2 .
-3 .

:
. ( )1958 -1878 . . .
.
)1949 -1874( . .. . .
. )1924 -1846 ( . .. . .
. ) -1904( .
. .
( )1936 -1849 .

:
- - - -
- - - -....

:
:
:
31

( )1980 -1896 .
( )1921 .
:
.
.
( ) ( ) .
:
-1 .
-2 .
-3 : .

32
-4
.
-5 .

:

:
-1
-2
-3
-4
-5
-6
-
-
-
-

-
-
-
-

33

-
-
-

-
-
-
- :
-
-
-

:
commodation
....

:
:

le savoir) )le savoir faire(
)le savoir- tre .
:
.1
.2
34
.3

2005


:
.
. .
)1 : )2
)3 )4 .

.
.
.
.
""
...

35
( )... .
:
. .
.
(
...)
.
(.)...
.
( ) .
( )... -)1
-)2 -)3 -)4 . -)1 :
-)2 ... -)3
-)4 .

:
: /
.
:
.
: .
: .
:
36


- -
-
-
- -

- .
- .



- -
- -
-
-
-
-

-

- -
- -
-
-

37

:
.
( .)...
(.)...

.
. .
.
.
. .
.

:
- .

.

.
( ).
38

.

.
.
. .
.
.

.

: ....

.
:
: ( ...)
. .
: :
....
: .
....
: .

.
39
:
-1 .
-2 .
-3 .
-4 .
-5 .
:
-6 .
-7 .
-8 .
-9 .
-10 .
-11 .
-12 .
-13 .

:
: :
.
: :
( )
.
40
:
:

. ()
. .
. 2 17 8 1999.17

:
.1 .
. 2
.
2006

41


.
( ) .
.
.
.
.

.
.
:
: .
: .

:
: .
: .
: ( ) .
: .

:
42
.

43


.
( ) .
: educatio .action dlever (
48.) levage des animaux ( 79.)
. des leveurs.
: )1539( Robert Estienne
.la nourriture
.
( ) educare .nourrir educare
... :... . :
.

: Varron educare nutrix (


) .educit obstetrix

. .
:

44
. . ( )
( ) ( ).
: )1885( Littr
: .
:
....

... . un
percepteur gouverneur instituteur .
.

:

:
.
.
... .
. .

( )
....
( ) .
: meta hotos :

45

. .

.1 :
()

. :

:
...
.


.

:

: . :
46
... .
.

:

:











47





- -





...




=







48

:
.

:

. :

() ....

: .

:
:

.
-
49
. (
) .
.

:

.

-I

....
...
.

.
.

.
. :

-1

.
50
.
:
-1
-2 .
-3 .
-4 .

.
.
. .

:
:
: ( )...
:
:
: .

:
:

51

:

.
( / / ).
( .)... :
: . "
" . ( ) (.)...
: (
) ( ) .
( )...
.
:
.

2006

52
:
.1 :
.2
.3

-II
:
.
.

53


( ) -
- . .
.
:

:

.
ds ...
.
.

:

.

54

. .

.
.

....
... .
. :

: .
.
. .


.
: .
....
: .
: ( ).
mulation simulation
( ) simulation ....
.
: .
55
: .
: .
: .
: .
:
: .


.

.
Dictionnaire de pdagogie, louis Arnilla et autres, Bordas. Paris 2000 p 160

56
:
-
-
-
-
-
- 2006

:

.
. ...
. .
.
S.Freud, la cration littraire et le rve, 1908
:
-
-
-
-
- 2006

57
III

...
.
.

.

. .

.
....

.

.
.
.
.
:
:
: .
58
:
.
: : .
: .
: .
: .

:
:
: .
: .
: .
: .
: .
: .

59
:
:

.
.
:
-
-
-
- 2005

:
60

.
:
-
-
-
2005

:
:

.
:
.1
.2

IV

.
.

....

61
:
.
)1 : )2 . )3 .
( )4 .)... )5 .
)6 ..
.
.

:
:
:
:
:
:
:
:
: ....
:
:
.

.

62
.
.



.
.
(
.)... .

() .
.
:
.
.
. .
:
.

:
:
.
: .
: .
63
:
.
: .
: .
: .
: .

.

.
.

....
.


.

64
.
.


.
( )

.
.



. .
.

.

.
:
: .
: .
:
.
: .
65
:
.

.



. .
( )

.

.
...
:
-1 .
-2 .
-3 .
-4 .
-5 .
-6 ( ).
-7 .
66
-8 .
-9 .
-10 .
-11 .
-12 .
-13
.
-14 .
-15 .
-16 .
-17 .
-18 .
-19 .

.
:
: .
: .
:
.
: .
: .
: .
: .
67
: .
: .
: ( ) (
) (
) ( )
(
) (
) .
( )
.

....
. .
(
).
.


.

.
( )...
.
.
68
:

().
() .

:


.

. .
.
.
.
.
:
.

.

.
.
( ) .

69

.

.
.
.
.

.
:
:
: ( ).
: (
.)...
:
.
: ( .)...
: (
.)...( )...
:
: .
: .
: .
70
: .
: .
: -.
: .
: .
: .
: .


.....
:
-
-
-
-
71
-V

.
:
:
....
:
.
:
.
:
.

:
72
-1 ()1956
:

-6


-5


-4


-3


-2


-1
...

-2 ()1985 -1976

- ...

...


73
--

-





.

.
:
.1
. 2
...
.3

74
-VI
APP .
.
. .


.

.
.
.

. .

.

.
. :
.
.

75
:
:
:
( ) .

.
....
: .
.

-VII



....

.
-:
.
- .
- .
.
76
.
.

.
.
.
.
- :
: .
: .
:
:
:

:
:
: -
:
: -

:- :
:-
: -
: -
77
: -
:
: -
: - .
:

:
:
:
....
: -

. .
: (
) .

78
.

: " " -
.
.

:
:1
.
.
....

:2

.
.

79
:3
.
:
.
:
50 .
30 .

-VIII




.
:
80



( ) : ( )
(
).


( ...)
...
.
:
:
.
.
...
.
. .
81
:

.
.
.

- .
.
. .
.
. .
.

82
:


( .)2005
.
:
:
.
....
:
. comptence effective .
: .
:
:

: (
)... ....
:
:

83
: ...
.
:
.
:
.
: .
: ( )
.
: .

: ( ...).
( ):

- -
( ) -
-
-
- -
- -
_ -
-
-
- -

84
-
-

: (

...).
:
:
:
: () .
: .
:

.
: .
: ( ).
: :
.
: ( ) .

85

:

- -
. .
- -
.
. - .
- . - .
- -
. .
- . - (
- . .)...
- -
. .
- -
.
. - .
- - .
. -
-
-

. -
-
. -
- -
86
....
- -
-
- -

-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-

-

-

-

-
....
87
:
:

-1
-2
- 2004

:
.

: .
:
-)1 ()
-)2
88
-)3 .
.
.

:
: .
:
-)1
-)2
.
.

89

.
2004 -
2003 ) ( . : -
2006 -
2006 : -
1992 16 -
2004 ) ( -
-
2006
2005 :

B .F. Skinner, la rvolution scientifique de lenseignement, Dessart, Bruxelle 1968


Halina Przesmycki, Pdagogie diffrencie, Prface dAndr de Peretti, coll, pdagogie pour demain, Hachette ducation, Paris 1991pp9-31
http://lahia.hautetfort.com
http://www.unige.ch/fapse/sse/teachers/perrenoud/php_main/php_1995/1995_09.html
J.Tardif, Pour un enseignement stratgique, l'apport de la psychologie cognitive logique.1992
Lucien Mourin et Louis Brunet, Philosophie de leducation.Press- Un- Laval, 1992
Maurice Debesse, Psychologie de lenfant de la naissance ladolescence, cahiers de pdagogie moderne-1, coll. Bourrelier, librairie armand colin1956.
Philippe Perrenoud, Pdagogie diffrencie : des intentions laction, ESF 1997
Rseau Ludus, http://histgeo.discip.ac-caen
Roland Louis, lvaluation des apprentissages en classe : thorie et pratique, ed, Etudes Vivantes, Montral, 1999
Sandra Bellier, Trait des sciences et des techniques de la formation, sous la direction de Philippe Carr et Pierre Caspar, Dunod 2004

90

:
.

.
( ) .
groppo "
" " .
"" ( )1668 .
: .
Krop: .
.

.
.
- -
( )
... ." " .1944

91
.
.
:
:
.
: .
. .


.
.
( )
.
.
.
. .

92

. .
:
: La foule

.
.
: La bande
. .

.
: Le regroupement
. .
.

: () Le groupe primaire ou groupe restreint



. .
. ( )
.
93
.
( 3 13)
.

: Le groupe secondaire ou organisation


. 25 50
.

:

(









94















:
.
.
.
(5= 10)300 =25 190 =20 105 =15 45 =10
().

:
95

- .
.
.
:
.
.

:

: ... .
. :
.



.
.
"" " " .
.
.

. .
96
( )
:
.

. .
. ""
.
.
" " .
) (nvrose ) .(psychotique

.
.
. .
-
"".

:
-1 ( )
.
"" "".
- .
( ).

97
.
.
.
. .
.

-2 ( )
.
.
.

.
.
.
.

-3 ( )
:
( ).
( ).
.
:
.
: .
98
.
.
.
:
.
.

-4 ( )
.
.
.

-5 ()
.
.
.

99

.
. .

.
-
- .


-

.
( ) . ""
( )... (
) "" ( ) .
( ) ( ) (
).
. ( )
:

100
-1
.
-2 .
.
( ) .
.

-
.
:
. .
. -
... .
. : ...
(
: . ....) .
(
...).
-

. :
: .
: : .
101
: ( ).
: .
: .
:


.
-1 ( - ).
-2 : .
-3 : .
-4 : .
-5 : .

102
:

:
.
.

.

.
Jean-Marie Auby, Dynamique des groupes, Ed. de lhomme, Qubec, 1994 p 14
:
.1
.2
.3
2006

103
.
.
Anzieu D. et Al., La dynamique des groupes restreints, Ed. PUF, Paris, 1968
Claude Pigott, http://www.spp.asso.fr/main/Extension/Item/03_psy_groupale.htm
http : //www.cnam.fr/lipsor/dso/articles/fiche/dynamique_desgroupes_doc
http://www.animationbiblique.org
http://www.callisto.si.ushab.ca.8080/ses120/notesdecours.htm#approche
http://www.crcom.ac-versailles.fr
http://www.Psycho-Ressources.com
Jean Maisonneuve, La dynamique des groupes, coll. Que sais-je ?1984 p 3.
Jean Michel Motta, www.cadredesante.com
Jean-Marie Auby, Dynamiquess des groupes, ed. de lhomme. Qubec. 3eme, ed, 1994
Pierre de Visscher, Us, avatars et mtamorphoses de la dynamique des groupes
Richard Meyer, www.hol-anthrop-inux.org


- -
104


....

.


.
.
:
. .
(
.)... -.
105
.


.

.

.

:

:


. .
(
).
.
:
*
. .

106
*
.
""
.

.
.
.
. .

.

:
.

.
(
).
. .

107

.
.
( ) .
... .
.
.
""
.

:

. .
.

:
.
.
exporentiel

.
.
.
.
108

. .

.

:
.
19

.

.

.

. .

. .
....

:
109

.


. .
.


.
.
.
.

.
.
15


.


.

.
110
.
.


.


.

.

:

.
.
.

.

:
111



.
.


.
.
.
.

:
.
.
.

.
.

.

.

112

.
.

.

1965 1964 12.



34,19 45,01 43,79 47,19 47,34


. .

.

.

.


.
.
113

.
.
. ()
.


.
:
)1
.
. )2
"" :
- ()
.
- .
- .
:
-

.
.
:
.
114
() .
.
:
" " "
.
. ()
....

:

.
.
.
.

.
Woller :
:
:
. .
.

.

115
(
).

.

:

.
.

.
.
.

I :

.
" "
.

.
116
19
.
.

:
- 1
- 2
- 3
- 4 ()
- 5 .

.


.

.

.


.

117
19

.
.


:
( --) .

.
5 35%

.


.
70%
.
"

" "

118
:
"
( ).

30% 50%
10 25% .

.

.
(
) "
" .

:

.

.
.


.

119
.

10 .
.
.. .
"

.

.

( ) .
"

.

( l'ingalit )
.
III


.
= 100 X

120

16.
1982 1975 1968 1962 1954
93,9 65 51,7 45 30
99 92 90 87 59,3
98 56 38,3 22,5 7,5
95,7 45 35,40 26,3 16,3

16
:
-1

2 6 8.
3 .
-4 1954 1962
121
-5 100% .1982
- 6 ( 100%
)
.


.
45
54 .
1959 1978
1978 1964 1959
1979 1965 1960
1318,60 1207,9 785,6
71,50 28,50 6,3

:
:
: .
785,6 1960 1318,60 1979 6,3 1960 71,50
122
. 1960 125
1979 125 18
.
: .


.

123

You might also like