You are on page 1of 18

KODI I ETIKS

DHE DEONTOLOGJIS MJEKSORE

PARIME KRYESORE

Neni 1 - Prcaktimi

Deontologjia mjeksore sht nj bashksi principesh dhe rregullash t cilat mjeku(1)


sht i detyruar ti njoh dhe ti respektoj gjat ushtrimit t profesionit. Sjellja e mjekut, edhe
jasht ushtrimit t profesionit, duhet t jet shembullore n prputhje me dinjitetin q krkon
ky profesion.
Mjekt jan t detyruar t njohin principet dhe rregullat q prmbahen n kt Kod dhe
n baz t tyre, t prshtasin sjelljen profesionale.

Neni 2 Njohja e legjislacionit dhe e Urdhrit t Mjekve

do mjek e ka detyr t njoh Ligjin 8615, dat 01.06.2000 Pr Urdhrin e Mjekve n


Republikn e Shqipris, Urdhrin e Mjekve si nj ent publik dhe autoritet i vetrregullimit
profesional t pavarur, si dhe legjislacionin n fushn e shndetsis dhe sigurimeve t kujdesit
shndetsor.

Neni 3 Njohja e Kodit dhe Betimi i Mjekut

N astin kur regjistrohet n Urdhrin e Mjekve, do mjek sht i detyruar t konfirmoj


me shkrim njohjen e ktij Kodi, si dhe t betimit t mjekut dhe t shpreh angazhimin se do ti
respektoj me prpikmri dhe me vullnet t plot.

KREU i PAR

DETYRAT E PRGJITHSHME T MJEKVE

Neni 4 Detyrat dhe misioni i mjekut

Detyra themelore e do mjeku, n shrbim t individit dhe t shndetit publik, sht


mbrojtja e jets, e shndetit fizik e mendor t njeriut dhe lehtsimi i vuajtjeve t tij. N misionin
e tij human, n respekt t jets njerzore, t individit dhe dinjitetit t tij, pr mbrojtjen e
shndetit, zbulimin dhe mjekimin e smundjeve, mjeku bazohet vetm n shkenc dhe n
ndrgjegjen e tij, duke i dhn prparsi interesave t shndetit tpacientit.
Mjekut nuk i lejohet t prdor dijet e tij n kundrshtim me kto interesa.

1
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Neni 5 Ofrimi i kujdesit shndetsor

Mjeku sht i detyruar, n koh paqeje dhe lufte, t ofroj kujdesin shndetsor dhe
ndihmn mjeksore n prputhje me principet e mjekimit efektiv, t njjt pr t gjith, pa
dallim moshe, seksi, race, kombsie, feje, pikpamje politike, gjendje ekonomike, pozite
shoqrore etj, duke respektuar t drejtat dhe dinjitetin e pecientit.

Neni 6 Detyrimi pr tu angazhuar n rast lufte apo katasrofash

N rast lufte apo katastrofash natyrore mjeku duhet t angazhohet menjher duke u
vn n dispozicion t autoriteteve kompetente pr t ofruar ndihmn e tij.

Neni 7 Respektimi i tradits

Mjeku duhet t respektoj dhe mbroj traditat m t vyera t profesionit mjeksor,


duke praktikuar vazhdimisht standarde t larta profesional dhe sjellje etike t prshtatshme
ndaj t smurit, familjarve dhe ndaj do personi tjetr q i krkon ndihm.

Neni 8 Kushtzime t aktivitetit profesional

Mjekut n asnj rast nuk i lejohet t abuzoj me prioritetet dhe avantazhet q i krijon
statusi i tij profesional ndaj t smurit, pr qllime prfitimi personal dhe profesional. Mjeku
q kryen funksione administrative, apo i zgjedhur n poste publike duhet t siguroj
transparencn m t lartpr gjithka q mund t duket si onflikt interesi. Ai e ka t ndaluar t
shfrytzoj funksionin dhe postin e tij pr t rritur klienteln apo pr prfitime t tjera
personale t kundraligjshme.

Neni 9 Ndihma n raste urgjente

N prezenc t nj t smuri apo t dmtuari n rrezik pr jetn, ose kur i bhet thirrje
pr nj rast t till, mjeku, pavarsisht profilit profesional, e ka pr detyr t ndrhyj n do
vend e rrethan pr t dhn ndihmn urgjente, duke asistuar deri n momentin q t
sigurohet se ai po merr ndihmn mjeksore t kualifikuar.

Neni 10 Mbi marrdhniet me kolegt dhe personelin

Mjekt e kan pr detyr t mbajn marrdhnie t mira dhe t ndershme me njri


tjetrin dhe me antart e tjer t personelit mjeksor, duke respektuar pavarsin profesionale
t secilit, n interes t smurve dhe ruajtjes s emrit t mir t profesionit dhe t institucionit
mjeksor.

Neni 11 Mbi reputacionin profesional dhe figurn morale

2
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Mjeku, madje edhe jasht ushtrimit t profesionit duhet t ruaj t pastr figurn e tij
morale duke shmangur do akt q do t zhvlersonte personalitetin dhe dinjitetin e tij njerzor
e profesional. N fardo rrethan qoft, ai nuk duhet t lejoj q emri i tij t prdoret pr
qllime publicitare e fitimprurse, ai duhet t ruhet nga vetmburrja dhe fryrja e pa vend e
fames s tij.

Neni 12 Prdorimi i njohurive dhe pavarsia profesionale

Prdorimi i njohurive dhe ushtrimi i mjeksis bazohet n parimin e liris dhe pavarsis
s profesionit.
Mjeku duhet t prdor njohurit dhe t gjitha burimet e shkencs mjekesore pr nj
mjekim efektiv, duke u bazuar n pavarsin profesionale, lirin e veprimit dhe
prgjegjshmrin personale. Ai duhet t marr parasysh avantazhet, efektet e dmshme dhe
pasojat e mundshme t hulumtimeve dhe mjekimeve q prshkruan.

Neni 13 Mbi edukimin dhe prditsimin e dijeve

Gjat gjith jets aktive profesionale, mjeku e ka pr detyr azhornimin me t rejat e


shkencs, t ruaj dhe perfeksionoj dijet e tij.
N mnyr t veant, mjeku duhet t angazhohet sistematikisht n programet e
edukimit mjeksor t vazhdueshm, t organizuara dhe individuale, t cilat zhvillojn
kompetencn dhe rrisin aftsit e tij profesionale.
Mjeku ka pr detyr t marr pjes n vlersimin e praktiks dhe performancs s tij
profesionale.

Neni 14 Vlersimi i gjendjes s t smurit

Mjeku duhet t bj vlersimin e drejt t gjendjes s t smurit dhe t aplikoj n


mnyr t prshtatshme burimet e shkencs mjeksore, duke u bazuar n anamnez, shenjat
klinike dhe n ekzaminimet q ai i vlerson t nevojshme dhe t domosdoshme.

Neni 15 Tejkalimi i mundsive dhe kompetencave

Mjeku, me prjashtim t urgjencave dhe rrethanave t jashtzakonshme, nuk duhet t


marr prsipr ndjekjen e t smurve, as t formuloj prshkrime q i tejkalojn mundsit
dhe kompetencat e tij profesionale.
Ai duhet t kufizoj ushtrimin e tij ecencialisht n specialitetin q i sht njohur
ligjrisht, si dhe n disiplinat q lidhen me t.
Kur sht e nevojshme, mjeku e ka pr detyr t konsultohet me kolegt brenda apo
jasht specialitetit t tij dhe t zbatoj vendimet e konsults n mnyr korrekte dhe me
ndershmri.

Neni 16 Msimdhnia dhe kontributi pr edukimin e kolegve

3
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Mjeku e ka pr detyr t kontribuoj n edukimin dhe trajnimin e mjekve t tjer. N
qoft se sht i ngarkuar me detyrn e msimdhnies duhet t punoj pr t qn nj msues
kompetent dhe t sigurohet se kolegt e rinj apo studentt prfitojn dhe mbikqyren n
mnyr t prshtatshme.

Neni 17 Mbi edukimin dhe promocionin e shndetit

N kuadrin e misionit dhe detyrimeve t tij profesionale, mjeku e ka pr detyr t


kontribuoj n veprimtarit dhe programet pr edukimin dhe promocionin e shndetit dhe t
ndihmoj publikun pr t njohur e kuptuar shtjet shndetsore.

KREU I DYT

DETYRAT E MJEKUT NDAJ T SMURIT

Neni 18 Marrdhniet me t smurin

Kujdesi pr ruajtjen e mirqnies dhe interesave shndetsore t t smurit duhet t


jet preokupacioni parsor i mjekut. Marrdhniet midis mjekut dhe t smurit duhet t
mbshteten n mirbesimin e ndrsjellt. Zgjedhja e lir e mjekut dhe e institucionit t
mjekimit nga i smuri sht nj e drejt e tij, e cila prbn parimin themelor t ktyre
marrdhnieve. Mjeku sht i detyruar t respektoj dhe ti krijoj t gjitha mundsit q i
smuri t ushtroj kt t drejt.

Neni 19 Prkushtimi dhe sjellja

Mjeku duhet ti garantoj t smurit prkushtim, sjellje t mir dhe kompetenc


profesionale. Ai e ka pr detyr ti dedikoj t smurit t gjith kohn e domosdoshme pr
informimin e tij dhe marrjen e vendimeve diagnostike e mjekuese sa m t drejta.
Mjeku duhet t prmbush misionin e tij me respekt dhe zbatim t standardeve
profesionale dhe etike, pa abuzuar mbi t smurin nga ana fizike, emocionale ose materiale.
Atij nuk i lejohet ti imponoj t smurit opinionet e tij personale, filozofike, morale ose
politike.

Neni 20 - Detyrat ndaj fmijve, pleqve dhe handikapatve.

N ushtrimin e profesionit, mjeku duhet t angazhohet n kujdesin pr fmijt, pleqt


dhe handikapatt, sidomos kur vren se n ambjentin familjar ose jashtfamiljar ku ata jetojn,
nuk kujdesen n mnyr t mjaftueshme pr shndetin e tyre.

4
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Mjeku q thrritet pr t trajtuar nj t mitur, apo t paaft fizikisht a mendrisht,
duhet t prpiqet t marr plqimin e prindrve, t t afrmve apo t prfaqsuesve t tij
ligjor. Bhet prjashtim kur rasti esht urgjent dhe mjeku nuk ka mundsi t komunikoj me
kta persona.
N rast dyshimi pr abuzim ose keqtrajtim t fmijs, apo t nj handikapati, mjeku
sht i detyruar t lajmroj organet kompetente t njohura me ligj.

Neni 21 Mos przierja n shtjet familjare

Mjekut nuk i lejohet t ndrhyj apo t przihet n probleme personale ose familjare t
smurit dhe as t prpiqet pr t ndikuar n privatsin e tij, me prjashtim kur kjo justifikohet
pr arsye profesionale q lidhen me smundjen apo me trajtimin mjeksor t tij.

Neni 22 Ruajtja e sekretit

T dhnat q mjeku mson rreth t smurit t tij gjat kryerjes s detyrs, konsiderohen
t fshehta mjeksore dhe prbjn sekret profesional. Me dshirn e t smurit dhe n interes
t tij, mjeku sht i detyruar t mbaj t fsheht edhe ndaj familjarve e personave t tjer
gjithka q i sht besuar dhe gjith ka par e dgjuar gjat puns s tij me t smurin.
Madje edhe pas vdekjes t t smurit, me prjashtim t rasteve kur ajo prbn rrezik
pr shndetin dhe jetn e t tjerve, mjeku duhet t mos zbuloj sekretin professional.

Neni 23 - Zbulimi i sekretit

Mjekut i lejohet t zbuloj t fshehtat mjeksore e t smurit, vetm n rastet kur


fshehja e tyre rrezikon jetn e t smurit ose kur krkohet nga nj organ i njohur me ligj.
Kur mjeku prdor t dhnat mjeksore t smurit t tij pr ti publikuar, ai sht i
detyruar q identiteti i t smurit t mos zbulohet.

Neni 24 Lehtsimi i vuajtjeve pr t smurin

N do rrethan mjeku duhet ti kushtoj t smurit kohn e nevojshme, jo vetm pr


ta diagnostikuar dhe mjekuar n mnyr t prshtatshme, por edhe pr ta asistuar at
moralisht dhe lehtsuar vuajtjet. Mjeku duhet t jet i kujdesshm dhe racional n ndrhyrjet
dhe proeduara diagnostikuese dhe mjekuese, pr t mos e rnduar dhe bezdisur t smurin
me teprime t panevojshme dhe t pajustifikuara.

Neni 25 E drejta e t smurit pr tu informuar

I smuri ka t drejt t informohet pr smundjen, ekzaminimet dhe mjekimet q i


propozohen dhe rezultatet e tyre. Mjeku e ka pr detyr ta informoj t smurin n mnyr t
sinqert dhe t kuptueshme, duke marr parasysh n do rast personalitetin dhe gjendjen e tij
psiqike.

5
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Nse i smuri sht ndn 16 vje apo i paaft pr t kuptuar gjendjen dhe mjekimin q i
propozohet, informacioni i jepet familjarit m t afrt q e ka nn kujdestari.
Nse mjeku gjykon se duke informuar t smurin rrezikon t dmtoj gjendjen e tij
psiqike e shndetsore, athere ai nuk sht i detyruar ta informoj e as ta njoh me
dokumentacionin mjeksor. Nj diagnoz e rnd dhe prognoz fatale mund t zbulohet me
shum maturi. Gjithsesi familjart duhet t jen t informuar dhe paralajmruar, prvese,
nse vet i smuri i ka prcaktuar m par personat t cilt mund t informohen pr gjendjen e
tij.

Neni 26 Informimi i familjarve

Mjeku e ka pr detyr t tregoj mirkuptim dhe bashkshqetsim me familjart. Ai


duhet ti mbaj ata n dijeni pr proedurat mjeksore dhe kujdesin q i ofrohet t smurit,
ecurin dhe prespektivn e tij, me kusht q nj gj e till t mos bjer n kundrshtim me
vullnetin e t smurit.

Neni 27 Proedurat diagnostikuese e mjekuese

N proesin e prpunimit t diagnozs dhe vendosjen e mjekimit pr t smurin e tij,


mjeku duhet t propozoj dhe t prshkruaj ato proedura diagnostikuese dhe mjekuese, t
cilat n gjykimin e tij i vlerson m t prshtatshme pr rrethanat e t smurit, shkencrisht t
provuara dhe bashkkohore dhe ekonomikisht me kosto m t ult.
Mjekut nuk i lejohet q me prshkrimin e tij, t rrezikoj n mnyr t pajustifikuar
shndetin dhe jetn e t smurit. Ai duhet ti formuloj prshkrimet e tij n prputhje me
udhzuesit klinik dhe protokollet e miratuara, n mnyr t qart e t kuptueshme pr
pacientin dhe pr t tjert.

Neni 28 Plqimi pas infomimit (konsenti i informuar)

sht detyrim pr do mjek marrja e plqimit t t smurit prpara do ndrhyrjeje,


ekzaminimesh apo mjekimesh t propozuara, pasi ta ket informuar me hollsi dhe t jet
bindur se i smuri e ka kuptuar.
Kur i smuri, n gjendje pr t shprehur vullnetin e tij, refuzon ndrhyrjen e propozuar,
mjeku duhet t pranoj vullnetin e t smurit, pasi ta ket informuar dhe bindur pr pasojat e
pritshme.
N qoft se i smuri sht ndn 16 vje, ose i paaft pr t shprehur vullnetin e tij pr t
marr vendime, mjeku nuk mund t ndrhyj pa njoftuar t afrmit e t smurit apo personin
prgjegjs legjitim, me prjashtim t rasteve urgjente apo t pamundsis pr t kontaktuar
kta persona.
Informimi i t smurit dhe marrja e plqimit apo refuzimi i tij shprehen me shkrim n
dosjen klinike t smurit dhe firmoset nga i ai apo personat legjitim q e kan n kujdestari.

Neni 29 Prfitimi i t drejtave

6
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Mjeku duhet t prpiqet t mundsoj q i smuri i tij t prfitoj t gjitha t drejtat
shoqrore ose materiale q i takojn me ligj pr shkak t gjendjes s tij shndetsore.
do abuzim, mashtrim ose fallsifikim i dokumentave mjeksore pr kt plqim, sht i
dnueshm.

Neni 30 Vazhdimsia e mjekimit

N far do rrethanash qoft, mjeku e ka pr detyr t siguroj vazhdimin e mjekimit t


t smurit t tij. Edhe n rast t nj rreziku publik, mjeku nuk duhet t braktis t smurt e tij,
vese me Urdhr nga autoritetet prgjegjse n prputhje me Ligjin.
N rastet kur mjeku do t largohet dhe do t ler detyrn pr nj koh, apo kur ai e
gjykon se problemet apo gjendja shndetsore e t smurit dalin jasht aftsive dhe njohurive
t tij profesionale, apo jasht mundsive t tjera pr ta trajtuar, athere mjeku e ka pr detyr
t marr t gjitha masat q i smuri t kaloj pr t vazhduar mjekimin tek nj mjek tjetr i
fushs prkatse i aft pr t marr prsipr kt trajtim.

Neni 31 Ndrrimi i mjekut kurues

Mjeku ka t drejt t heq dor apo t refuzoj vazhdimin e mjekimit t smurit dhe t
rekomandoj trajtimin e tij tek nj mjek apo institucion tjetr n kto raste:

a. Pr arsye profesionale apo personale;


b. Kur i smuri, i aft dhe i ndrgjegjshm pr t marr vendime t pavaruara, humb
besimin tek mjeku ; dhe
c. Kur i smuri, i cili sht koshient, sillet n mnyr t pahijshme, bhet brutal dhe
krcnues ndaj mjekut.

Edhe n kto raste, nse i smuri prbn urgjenc mjeksore, mjeku e ka pr detyr ti
ofroj ndihmn mjeksore deri n kaprcimin e situats apo t ket siguruar vazhdimin e
trajtimit nga nj mjek tjetr.

Neni 32 Ndihma mjeksore pr t dnuarit

Kur mjeku q thirret ose punon n nj institucion ku t dnuarit vuajn masn e


dnimit, vren se personi pran t cilit sht thirrur, sht viktim e nj keqtrajtimi, duhet jo
vetm ti ofroj ndihm mjeksore, por edhe t mbroj t drejtat e dinjitetin e tij. Nse pr
arsye t moshs, gjendjes fizike apo psikike, nuk sht i zoti pr tu mbrojtur, mjeku duhet t
vr n dijeni organet kompetente t njohura me ligj.

Neni 33 - Mjekimi dhe ushqyerja e detyruar pr t dnuarin

Mjeku e ka t ndaluar kategorikisht t marr pjes apo t asistoj n dhunn ose


torturat kundr t pandehurit.

7
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Mjekimi dhe ushqimi i detyruar lejohet vetm n rastet kur i dnuari i smur nuk sht
mendrisht i aft t vendos vet. N qoft se nj i rritur, mendrisht i shndosh dhe i
vetdijshm, refuzon ushqimin me vullnetin e tij, mjeku duhet t respektoj vullnetin e t
smurit.

Neni 34 Dokumentimi i veprimeve mjeksore

T gjitha veprimet diagnostikuese e mjekuese q kryen n praktikn klinike n do lloj


shrbimi dhe profili ambulator, spitalor, publik a privat, mjeku prshkruan (regjistron)
dokumentat mjeksore t posame t cilat ruhen e mirmbahen n prputhje me dispozitat q
aplikon institucioni shndetsor n kushtet e respektimit dhe t ruajtjes s sekretit
professional.
Mjeku e ka pr detyr t krijoj Dosjen (karteln) klinike individuale t t smurit, e cila
plotsohet dhe ruhet ndn prgjegjsin e mjekut kurues si nj dokument i rndsishm klinik,
studimor-shkencor dhe juridik (mjeko-ligjor). Ai e ka pr detyr t prshkruaj n karteln klinike
qart e kuptueshm diagnozat, ekzaminimet dhe interpretimet e tyre, mjekimet dhe
argumentat pr do ndryshim q bn, si dhe konsultat mjeksore q kryhen pr t smurin e
tij.

Neni 35 Lshimi i dokumentave mjeksore

N praktikn mjeksore sht e domosdoshme brja e dokumentave mjeksore,


ertifikata, epikriza, dshmi, etj dhe lshimi i tyre me krkes t t smurit, familjarve ose
organeve kompetente t njohura me Ligj.
do dokument q plotson dhe lshon mjeku duhet t hartohet n mnyr korrekte,
plotsisht n prputhje me konstatimet mjeksore, t jet i lexueshm, ku t mund t
identifikohet nnshkruesi dhe firma e tij.

Neni 36 Pasaktsit dhe abuzimi me dokumentet mjeksore

do pasaktsi dhe mosprputhje me konstatimet mjeksore dhe abuzimi n prshkrimin


dhe lshimin e dokumentave mjeksore, prbn objekt ndjekjeje dhe prballjeje me proeset e
gjykimit disiplinor profesional dhe juridike pr personat prgjegjs.

Neni 37 Ankesat e t smurve

N qoft se t smurt kan ankesa lidhur me kujdesin shndetsor apo mjekimin, atyre
duhet tu jepet nj prgjigje e menjhershme dhe e prshtatshme. Mjeku kurues ka prgjegjsi
pr tu marr me ankesat n mnyr konstruktive dhe t ndershme. N rast se gjat mjekimit,
pacienti ka psuar dmtime serioze, pavarsisht nga arsyeja, duhet ti shpjegohet plotsisht se
far ka ndodhur dhe mundsisht ti krkohet t falur atij, ose, kur sht ndn 16 vje,
familjarve t tij.

8
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Neni 38 Lehtsimi i vuajtjeve t smurit q sht duke vdekur

Lehtsimi i vuajtjeve dhe dhimbjes sht nj nga detyrat thelbsore t mjekut ndaj do
t smuri. Kjo sht veanrisht e rndsishme gjat trajtimit t nj smuri q sht duke
vdekur. Mjeku prve mjekimit, i cili duhet t jet sa m i leht dhe pa teprime t pashpresa,
duhet t ofroj asistenc e prkujdesje shpirtrore, duke respektuar dshirat dhe besimin fetar
t t smurit dhe duke ruajtur deri n fund dinjitetin e tij. Mjeku duhet t vr n dijeni
familjart e t smurit mbi gjendjen e tij dhe t prpiqet t gjej bashkpunimin e tyre n
lehtsimin e vuajtjeve t t smurit.

Neni 39 Mos shpejtimi i vdekjes

Shpejtimi i prfundimit t jets apo provokimi i vdekjes sht n kundrshtim me etikn


mjeksore. Nse i smuri sht pa vetdije, pa shpres pr t jetuar, mjeku duhet t veproj
sipas gjykimit t tij pr m t mirn e mundshme. Ai duke u konsultuar me kolegt e tjer dhe
familjart m t afrm t t smurit vendos pr qndrimin terapeutik q duhet mbajtur.

Neni 40 Vdekja e t smurit

Kur vdes nj i smur, mjeku kurues duhet tu shpreh familjarve ngushllimet dhe
keqardhjen e tij dhe tu shpjegoj shkaqet dhe rrethanat e vdekjes. Ata duhet t informohen
me t gjitha hollsit e nevojshme pr paqartsit dhe pyetjet q mund t shtrojn.

Neni 41 Ndrhyrjet gjymtuese

Mjekut nuk i lejohet t kryej ndrhyrje gjymtuese pa motiv shum serioz mjeksor, pa
informimin paraprak t t smurit dhe plqimin e tij. Bhet prjashtim vetm n rastet urgjente
dhe kur sht e pamundur t informohet dhe t merret plqimi i t smurit.

KREU I TRET

MARRDHNIET MIDIS MJEKVE, NDAJ PROFESIONIT DHE INSTITUCIONEVE

Neni 42 Respekti reciprok

Marrdhniet midis mjekve duhet t bazohen n principet e nj shoqrie t mir dhe


respekti reciprok. Mjeku duhet t sillet ndaj kolegve t tij me korrektsi e ndershmri, duke
ruajtur e mos cnuar dinjitetin e asnjrit, ashtu si do t dshironte q ata t silleshin ndaj tij.
Mjekut nuk i lejohet t prgojoj kolegt e tij, me qllim q t ul autoritetin dhe
personalitetin e tyre prpara t smurve dhe publikut, duke i dmtuar n ushtrimin e
profesionit, si dhe n marrdhniet dhe besimin e t smurve ndaj tyre.

9
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Asnj mosmarrveshje midis mjeksh nuk duhet t oj n polemika publike, ato duhet
t zgjidhen vetm n rrugn e pajtimit, n rast nevoje edhe me ndrmjetsin e autoriteteve
institucionale apo t Urdhrit t Mjekve.

Neni 43 Respekti ndaj msuesve

Mjeku duhet t jet gjith jetn mirnjohs dhe t tregoj respekt dhe mirsjellje ndaj
msuesve t tij pr dijet, aftsit profesionale dhe mjeshtrin q ka fituar nga ata. Mungesa e
mirnjohjes dhe e respektit ndaj msuesve sht e pafalshme dhe e dnueshme moralisht.

Neni 44 Solidariteti ndaj kolegve

do mjek e ka pr detyr t ruaj dhe respektoj solidaritetin me kolegt, n t mir t


ruajtjes s integritetit profesional dhe n respekt t normave t etiks dhe deontologjis
mjeksore.
N qoft se nj mjeku i krkohet nj kshill ose ndihm profesionale nga nj koleg, ai
duhet t jet i gatshm ti jap ato me sinqeritet dhe n prputhje me njohurit m t mira q
zotron.
sht n moralin dhe nderin e do mjeku t marr n mbrojtje, n qoft se nj koleg
sht sulmuar dhe vn n akuz n mnyr t padrejt.

Neni 45 Qndrimi ndaj sjelljes jo korrekte t kolegve.

N rast se mjeku vihet n dijeni t nj sjellje t padenj t nj kolegu, e cila nuk


prputhet me normat e etiks mjeksore, ai e ka pr detyr tja vr n dukje kt vetm
kolegut t tij dhe autoriteteve drejtuese t institucionit dhe/ose Urdhrit t Mjekve.
Atij nuk i lejohet t diskutoj pr kt me t smurt, me familjart apo me koleg dhe
persona t tjer.

Neni 46 Gabimet e bashkpuntorve

Mjeku sht i detyruar t mos hesht dhe t mos qndroj indiferent prpara gabimeve
q mund t bhen nga bashkpuntort ose personeli tjeter ndihms. Ai duhet ti trajtoj ato
me takt, pa cnuar dinjitetin e asnjrit dhe asnjher prpara t smurit, familjarve apo
personave t tjer.
Mjeku pr gjithka q e konsideron t gabuar e n dm t puns dhe shndetit t
individit apo publikut, duhet ta diskutoj me autoritetin drejtues t institucionit dhe/ose t
Urdhrit t Mjekve.

Neni 47 Raportet e nj mjeku me mjekun kurues dhe me t smurin

Raportet e ndrsjellta t mjekut me mjekun kurues dhe me t smurin duhet t jen


korrekte, t sinqerta dhe t ndershme, n respekt t t cilave mjekt duhet t zbatojn keto
rregulla dhe parime etike:

10
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
1. Kur mjekut i krkohet ofrimi i kujdesit mjeksor pr nj t smur, i cili ka si mjek
kurues nj tjetr koleg, ai:

a. Nse i krkohet ta marr n trajtim mjeksor si mjek kurues, mund ta pranoj me


dijenin e mjekut tjetr kurues, kur vet i smuri krkon t heq dor nga ky i fundit;
b. Nse i krkohet thjesht nj kshillim, por jo t ndryshoj mjekun kurues, i propozon nj
konsultim t prbashkt me mjekun kurues. N qoft se nuk sht dakord, i jepet
kshillimi i krkuar dhe, nse sht e nevojshme I ofron trajtim mjeksor urgjent. N
prfundim, me plqimin e t smurit, pr gjithka informohet mjeku kurues.
c. Nse nj i smur paraqitet sepse i mungon mjeku i tij kurues, atij i sigurohet kujdesi
mjeksor i nevojshm deri n kthimin e mjekut t tij kurues. Ktij t fundit, me plqimin
e t smurit, i jepet informacioni i nevojshm.

2. N qoft se nj i smur, ka ardhur pa rekomandimin dhe dijenin e mjekut t tij


kurues, sht detyrim etik dhe n interes t t smurit, q mjeku, pasi t ket marr
plqimin e tij, t hyj n kontakt me mjekun kurues me qllim q t shkmbejn
mendimet e tyre.

3. Nj mjeku konsulent q ka ekzaminuar nj t smur s bashku me kolegun apo


kolegt e tij, nuk i lejohet q me iniciativn e vet t ekzaminoje prsri kt t
smur n vazhdim t s njjts smundje, pa pranin e mjekut kurues ose
miratimin e tij, prvese n rast urgjente.

Neni 48 Kshillimi dhe konsultimi me kolegt

1. Kshillimi dhe konsultimi me kolegun, kur e krkojn rrethanat e t smurit sht


praktik q duhet ndjekur e respektuar si e domosdoshme, jo vetm n interes t
trajtimit m t mir t t smurit, por edhe t rritjes s integritetit dhe formimit
profesional t mjekve.

2. sht e palejueshme pr mjekt, madje e dnueshme, q konflikte apo mosmarrveshje


personale midis tyre, t bhen shkas pr t hezituar n thirrjen e konsults apo
pjesmarrjen n t.

3. Kur mjeku do te organizoje nj konsult, ai pasi e ka informuar paraprakisht te semurin


me hollsi pr konsultn dhe mjekun apo mjekt q do marrin pjes, merr plqimin e tij
si pr konsultn dhe pr mjekt t cilt vet i smuri mund t propozoj, me kusht q
zgjedhja e t smurit mos t dmtojn shndetin e tij. Kur mjeku beson dhe sht i
bindur se nuk duhet t miratoj zgjedhjen e br nga i smuri apo t afrmit e tij, ai e
refuzon kt.

11
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
4. N prfundimin e nj konsulte midis dy a m shum mjeksh, sht rregull q
konkluzionet e tyre t formulohen me shkrim dhe t firmosen nga mjeku kurues dhe
konsulentt.

KREU I KATERT

QNDRIMI I MJEKUT NDAJ RIPRODHIMIT HUMAN, EKSPERIMENTEVE KLINIKE E KRKIMEVE


BIO-MJEKSORE DHE TRANSPLATIMEVE T INDEVE E ORGANEVE

Neni 49 Lidhur me Informimin dhe kujdesin pr shndetin seksual

Mjeku e ka pr detyr t punoj pr edukimin dhe informimin e popullats pr shtje


t shndetit seksual dhe parandalimin e smundjeve seksualisht t trasmetueshme. Ai duhet t
propagandoj dhe t popullarizoj metodat shkencore t planifikimit familjar dhe prdorimit t
kontraceptivve t provuar shkencrisht dhe t besueshm.

Neni 50 Ndrprerja e shtatzanis dhe sterilizimi

Mjekut i ndalohet t bj ndrprerje t shtatzanis dhe t kryej proedura sterilizimi,


prvese n kushtet e parashikuara me aktet ligjore.
Mjekut nuk i lejohet ndrprerja e nj shtatzanie apo kryerja e nj proedure sterilizimi
pa marr plqimin e t interesuarve mbasi ti ket informuar mbi indikacionet, rreziqet dhe
pasojat e mundshme.

Neni 51 Aplikimi i metodave t riprodhimit t ndihmuar

Mjekut nuk i lejohet t ndrmarr nj proedur mjeksore t riprodhimit t ndihmuar,


prvese, n kushtet e parashikuara me ligj apo akte t tjera t ligjshme.
N trajtimin e pamundsis bashkshortore pr t lindur fmij, mjeku
domosdoshmrisht duhet t zotroj njohurit baz shkencore dhe etike, t njihet me metodat
q aplikohen n prputhje me konceptet e pranuara botrisht dhe t njohura me ligj. Ai e ka
pr detyr t informoj hollsishm partnert mbi proedurn, mundsit e suksesit dhe
dshtimit duke marr plqimin e tyre pas informimit.

Neni 52 Pjesmarrja n krkime shkencore

Mjekut nuk i lejohet t udhheq apo t marr pjes n krkime apo eksperimente
shkencore, bio-mjeksore, me prjashtim t rasteve kur nj gj e till sht e parashikuar n ligj
apo akte t tjera t ligjshme.
Mjeku q merr prsipr nj pun krkimore me qllim parandalues, diagnostikues apo
mjekues, ku prfshihen t smur apo vullnetar, detyrimisht paraqet projektin prpara nj

12
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
komisioni t posam t bioetiks, kompetent dhe t pavarur, pr t vlersuar prligjien
shkencore, pranueshmrin etike dhe pr ta miratuar.
Mjeku duhet t informoj me kujdes personin apo personat e prfshir n projekt mbi
objektin e puns krkimore, dobit e pritshme, pasojat dhe dmet e mundshme dhe tiu marr
plqimin. N qoft se marrja e plqimit sht e pamundur pr shkak t paftsis fizike,
mendore apo t moshs s pacientit, plqimi mund t merret nga t afrmit.

Neni 53 E drejta pr tu larguar nga studimi

Personit t prfshir n studim i bhet e ditur mundsia e ndrprerjes dhe largimit nga
studimi me vullnetin e tij t lir, n do moment.

Neni 54 Raportimi i rezultateve

Mjeku pjesmarrs n studim e ka pr detyr t udhheq krkimet me ndershmri duke


ndjekur e zbatuar me prpikmri t gjitha aspektet e protokollit t krkimit.
Ai duhet t regjitroj rezultatet e krkimit me vrtetsi, t raportoj dhe ti publikoj
ato me ndershmri duke mos pretenduar autorsin n mnyr t pajustifikuar.

Neni 55 Aplikimi i metodave t reja

Aplikimi i metodave t reja diagnostikuese, mjekuese dhe parandaluese lejohet vetm


pas shqyrtimit klinik nga nj komision i posam i pavarur dhe kompetent.
Adoptimi, kryerja dhe nxitja e metodave t pavrtetuara shkencrisht sht e ndaluar,
konsiderohet kundravajtje me aktet ligjore, dhunim i Kodit t Etiks dhe Deontologjis
Mjeksore dhe objekt ndjekje dhe prballjeje me kto akte. Vetm nj mjekim i krahasuar me
placebo mund t lejohet n kushtet kur sipas t dhnave shkencore, i smuri mund t prfitoj,
por, duke e garantuar se efektet e dmshme jan t prjashtuara n mnyr t sigurt.

Neni 56 Abuzimi me embrionet njerzore

Abuzimi me embrionet njerzore pr qllime krkimore, apo fardo qllimi tjetr qoft
sht i ndaluar. Ai konsiderohet shkelje ligjore dhe etike, dhe ndshkohet prball ktyre akteve
normative.

Neni 57 Transplatimi i indeve dhe organeve

1. Marrja e organeve, indeve apo fardo produkti tjetr nga trupi i njeriut t gjall apo t
vdekur, praktikohet vetm n rastet dhe kushtet e parashikuara me ligj apo akte t tjera
t ligjshme t cilat i prkasin ksaj fushe.
2. Mjekut nuk i lejohet marrja e organeve, indeve apo fardo produkti tjetr nga trupi i
njeriut, as transplatimi i tyre, n qoft se ai nuk sht i kualifikuar n kt fush dhe po
t mos ket nj ekip bashkpunues t kualifikuar dhe trajnuar. Atij gjithashtu nuk i

13
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
lejohet nj ndrmarrje e till nse nuk ka n dispozicion pajisjet mjeksore dhe teknike
t prshtatshme.

KREU I PEST

KUSHTET E USHTRIMIT T PROFESIONIT

Neni 58 Sigurimi i mjedisit t puns

Vendi ku mjeku sht instaluar pr t ushtruar profesionin duhet t ket mjedis t


prshtatshm pune, pajisje mjeksore dhe teknike, t cilat i prgjigjen dhe i prshtaten natyrs
s akteve mjeksore parandaluese, diagnostikuese dhe terapeutike q ai praktikon.
Mjeku nuk duhet t ushtroj profesionin n kushte e rrethana q kompromentojn
sigurin e t smurve dhe cilsin e kujdesit ndaj tyre dhe publikut.

Neni 59 Mbi dhuratat dhe financimet

Mjeku e ka t ndaluar t krkoj apo t pranoj dhurata apo financime t paprligjura


dhe kompromentuese nga kompani, firma apo individ q tregtojn medikamente, pajisje apo
materiale t tjera mjeksore, me prjashtim t financimeve t prligjura vetm pr veprimtari
t akredituara, t cilat organizohen n funksion t edukimit dhe formimit profesional t
mjekve.

Neni 60 Mjeksia si biznes, publiciteti, ortakrit

1. Mjekut nuk i lejohet t hyj dhe t veproj n ortakri me farmacist, stafet ndihmuese
apo persona t tjer pr qllime fitimprurse t paligjshme.
2. Mjekut nuk i lejohet t praktikoj mjeksin si biznes. Ai e ka kategorikisht t ndaluar t
bj vizita apo konsultime n lokale e mjedise tregtare ku tregtohen medikamente,
produkte, aparatura a pajisje t tjera mjeksore.
3. sht e ndaluar pr mjekun t merret me reklam a publicitet t fardo lloji, me
prjashtim t rasteve kur kto kan qllim shkencor apo edukativ. N kt rast, mjeku
duhet t bj kujdes q publiciteti t jet objektiv dhe n prshtatje me rregullat e
deontologjis mjeksore. Mjekut nuk i lejohet t bj asnj publicitet n favor t
aktivitetit t tij personal apo t nj institucioni t caktuar.

Neni 61 Treguesit profesional personal

1. T vetmit tregues q i lejohet mjekut t paraqes n flet recetat, dokumentat dhe


njoftimet e ndryshme q publikon jan:

- Emr, mbiemr, adres, numr telefoni dhe ort e konsultave.

14
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
- Titujt profesional legal (zyrtar) t liensuar dhe autorizuar nga Urdhri i Mjekve pr t
ushtruar.
- Titujt honorifik t njohura nga Republika e Shqipris.

2. Treguesit q i lejohen mjekut t figurojn n hyrje t kabinetit t tij jan:

- Emri dhe mbiemri i tij.


- Orari i konsultave.
- Titujt profesional legal (zyrtare) t liensuar dhe autorizuar nga Urdhri i Mjekve pr t
ushtruar.

Kur mjeku sht titullar i nj diplome t huaj, athere duhet t specifikohet vendi dhe
Universiteti q ka lshuar diplomn ose ertifikatn q e autorizon t ushtroj kt profesion.

Neni 62 Kontrata e puns

Ushtrimi i mjeksis, n do form qoft, pran nj institucioni privat a publik, sht i


detyruar t bhet n baz t nj kontrate me shkrim, ku prcaktohen detyrimet dhe t drejtat
prkatse t palve. do projekt kontrate i komunikohet paraprakisht Kshillit Rajonal t
Urdhrit t Mjekve, i cili shpreh me shkrim vrejtjet dhe sugjerimet q mund t ket.

Neni 63 Honoraret

1. N munges t nj kontrate apo marrveshje paraprake pr honoraret, mjekt caktojn


honoraret t cilat zakonisht paguhen nga i smuri ose nprmjet nj administrate e cila
rregullon honoraret e mjekve, gjithnj n pajtim me aktet ligjore apo nnligjore t
ksaj fushe.
2. N prcaktimin e honorareve, mjekt duhet t jen t kujdesshm dhe t matur, duke e
marr parasysh gjendjen ekonomike t t smurve, mundsit e shrbimit q ofrojn
dhe rrethana t tjera.
3. Mjeku e ka pr detyr t shpjegoj dhe t justifikoj me argument koston e shrbimit.

Neni 64 Bashkimi i mjekve

1. do bashkim ose grupim mjeksh duhet t bhet n baz t nj kontrate t shkruar, q


respekton pavarsin e secilit. Kontrata i komunikohet paraprakisht Kshillit Rajonal t
Urdhrit t Mjekve, i cili verifikon nse sht ose jo n prputhje me Ligjet dhe me
Kodin e Etiks dhe Deontologjis Mjeksore.
2. N do bashkim apo grupim mjeksh, pavarsisht statusit t tij juridik, ushtrimi i
profesionit mbetet personal dhe secili ruan pavarsin dhe prgjegjsin profesionale.
Edhe n kt rast, zgjedhja e mjekut nga i smuri sht parim etik dhe deontologjik i
pandryshueshm dhe duhet respektuar.

15
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
3. do marrveshje ose kontrat grupimi, me qllim profesional midis mjekve nga njra
an dhe punonjsve t tjer si infermier, kimist, etj. i drgohet Kshillit Rajonal t
Urdhrit t Mjekve, i cili verifikon prputhshmrin me Ligjet n fuqi dhe Kodin e
Etiks dhe Deontologjis Mjeksore.

Neni 65 E drejta pr grev

1. Mjekt kan t drejt t krkojn nga organet shoqrore dhe shndetsore krijimin e
kushteve dhe mundsive sa m t prshtatshme dhe m t mira q t jet e mundur
pr kryerjen e aktiviteteve t tyre profesionale. Pr t arritur kt, mjekt prdorin
mundsit q kan n dispozicion e q jan m t prshtatshme dhe m pak t
dmshme pr t smurt.
2. Gjithsesi, mjekt kan t drejt t organizojn dhe t marrin pjes n grev, por me
kushtin e domosdoshm q t ken garantuar mundsin e ofrimit t shrbimit t
urgjencs dhe t shrbimeve t domosdodhme pr t smurt.

KREU I GJASHTE

DISPOZITA PLOTSUESE DHE PRFUNDIMTARE

Neni 66 Mjeku dhe institucionet e ndryshme (prgjithsim)

Pavarsisht profilit apo institucionit n t cilin punon nj mjek, publik apo privat,
detyrimi i tij pr respektimin dhe zbatimin e dispozitave t ktij kodi n ushtrimin e
profesionit mbetet I pandryshuar.

1. Ushtrimi i profesionit i fardo profili e n do institucion qoft, publik a privat, sht


personal dhe i pavarur. Mjeku sht prgjegjs pr vendimet dhe aktet mjeksore q
kryen.
2. N do institucion publik apo privat, ushtrimi i profesionit duhet t jet objekt i nj
kontrate t shkruar, e cila t jet n prshtatje me dispozitat e ktij Kodi dhe me
natyrn e specifikat e institucionit prkats. Nj mjek nuk duhet t nnshkruaj kontrat
dhe t pranoj t punoj pr nj institucion i cili e privon at nga mundsit pr t
prmbushur detyrimet e tij etike dhe deontologjike mjeksore.
3. Pavarsisht institucionit n t cilin punon nj mjek, publik apo privat, ai sht i detyruar
q prtej principeve dhe rregullave q parashikohen n dispozitat e ktij Kodi, t njoh
ligjet, normat dhe rregullat administrative shtetrore dhe t institucionit ku punon, t
cilat i prkasin fushs s ushtrimit t mjeksis, detyrave dhe t drejtave t mjekut n
profesion.

16
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
4. Pavarsisht institucionit shndetsor publik a privat n t cilin punon nj mjek, ai e ka
pr detyr ti prgjigjet do krkese zyrtare pr tu vn n dispozicion dhe
bashkpunuar kur bhen hetime apo krkohen informacione t ndryshme lidhur me t
smurin e tij apo fardo shtje tjetr. Ai duhet t ndihmoj autoritetet e interesuara,
t cilat detyrimisht duhet t jen t prligjura zyrtarisht, duke iu prmbajtur dispozitave
t ktij Kodi pr respektimin dhe ruajtjen e sekretit profesional.
5. sht norm themelore e etiks mjeksore pr do mjek q, pavarsisht institucionit ku
punon, t respektoj t drejtn e t smurit pr t zgjedhur mjekun e tij dhe kur
rrethanat e bjn t mundur, pr ta patur kt mjek prezent n do proedur
mjeksore t cils i nnshtrohet ky i smur.
6. Pavarsisht profilit profesional dhe institucionit ku ushtron mjeku, n asnj rast nuk
duhet t pranoj t shphet, bazuar n rendimentin e arritur n njsi kohe apo do kusht
tjetr i cili do t kufizonte lirin e tij pr vendimmarrje klinike t pavarur dhe do t
cnonte cilsin e kujdesit shndetsor.
7. Mjekut nuk i lejohet prdorimi i publicitetit profesional personal apo n favor t
institucionit publik apo privat n t cilin punon. Ai duhet t jet i kujdesshm pr t mos
lejuar prdorimin e emrit t tij nga institucioni n t cilin punon pr qllime publicitare.
8. Pavarsisht institucionit publik apo privat n t cilin punon, si dhe pozicionit hiearkik
apo social t cilit i prket, mjeku sht i detyruar ti prgjigjet do krkese nga Urdhri i
Mjekve, pr tu paraqitur pr nj proes gjykimi disiplinor profesional apo fardo
informacioni a bashkpunimi q i krkohet nga ky organizm.

Neni 67 Detyrim pr respektimin e Kodit.

Esht detyr e t gjith mjekve, e studentve t mjeksis q asistojn apo


zvendsojn mjekt n detyr, si edhe e mjekve praktikant t njohin dhe t zbatojn
dispozitat e ktij Kodi gjat gjith karriers profesionale. Mosnjohja nuk e prjashton asnjrin
nga prgjegjsia dhe masat ndshkimore pr do kundravajtje t kryer.

Neni 68 Masat disiplinore

do akt mjeksor, apo sjellje profesionale n kundravajtje me dispozitat e ktij Kodi,


prbn objekt pr ndjekje dhe gjykim disiplinor profesional bazuar n Ligjin 8615, dat
01.06.2000 Pr Urdhrin e Mjekve n Republikn e Shqipris dhe n Rregulloren e Gjykimit
Disiplinor Profesional t Urdhrit t Mjekve.

Neni 69 Njoftimi i Urdhrit t Mjekve pr shkeljet

do mjek e ka pr detyr t njoftoj Kshillin Rajonal prkats t Urdhrit t Mjekve pr


t gjitha shkeljet, t cilat n gjykimin dhe vlersimin e tij jan n kundravajtje me dispozitat e
ktij Kodi.

Neni 70 Shfuqizimi i Kodit t vjetr

17
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt
Kodi Deontologjik i miratuar nga Kshilli Kombtar i Urdhrit t Mjekve me Vendimin
Nr. 10, dat 29.03.2002 shfuqizohet.

Neni 71 Hyrja n fuqi

Ky Kod hyn n fuqi menjher.

Miratuar nga Kshilli Kombtar me vendimin Nr. 9 date: 11/11/2011

PER KESHILLIN KOMBETAR TE U.M.SH.


PRESIDENTI

Dr. Din ABAZAJ

18
(1)
Prfshihen mjekt dhe stomatologt

You might also like