UNIVERSITETI ALDENT

MASTER SHKENCOR NE STOMATOLOGJI

VITI I PARE

LEKSIONI I NE ETIKE, PSIKOLOGJI-SOCIOLOGJI

Lektori:- Dr.SH.M. Fatos Sinani

TIRANE 2023
 LEKSIONI I PARE

NJOHURI TE PERGJITHESHME MBI ETIKEN DHE KOMPETENCAT E

MJEKEVE DENTISTE

C`fare eshte etika si koncept I pergjithshem

Etika është një fushë e filozofisë dhe studimit të moralitetit që përfshin

shqyrtimin e normave, vlerave, detyrave dhe sjelljes së duhur dhe të gabuar në
një shoqëri apo kontekst të caktuar. Ky koncept është një pjesë e madhe e
jetës njerëzore dhe përfshin mënyrën sesi njerëzit e kuptojnë, vlerësojnë dhe
zgjedhin të sillen në lidhje me njëri-tjetrin dhe me botën që i rrethon.

Përmbajtja e etikës përfshin çështje të tilla si:

1. Vlerat dhe cilësitë morale: Cilat janë vlerat dhe cilësitë që konsiderohen të
rëndësishme dhe të mira nga një shoqëri apo kulturë? Për shembull,
ndershmëria, drejtësia, dashuria, respekti ndaj të tjerëve etj.
2. Detyrat dhe obligimet morale: Çfarë detyrash dhe obligimesh duhet të
respektohen ndaj të tjerëve dhe shoqërisë? Si përmbushen këto detyra?
3. Normat morale: Cilat janë rregullat dhe normat e sjelljes që duhet të
ndjekim? Çfarë konsiderohet e pranueshme dhe e papranueshme në sjelljen
tonë?
4. Konfliktet etike: Si trajtohen situatat kur vlerat, detyrat dhe normat morale
konfliktojnë mes tyre? Si vendosim çfarë duhet të bëjmë në raste të tilla?
5. Moraliteti individual dhe kolektiv: Etika përfshin marrëdhëniet morale të
individëve me shoqërinë dhe mënyrën sesi sjellja individuale ndikon në
shoqërinë e tyre dhe në tërësinë e saj.
6. Evolucioni dhe ndryshimet etike: Si ndryshojnë dhe zhvillohen konceptet
morale në kohë dhe ndikimet që i bëjnë këtyre ndryshimeve.
7. Konteksti kulturor dhe shoqëror: Si influencon kultura, traditat, feja, dhe
konteksti shoqëror në perceptimin dhe praktikimin e etikës.

Etika është një fushë e thellë dhe komplekse e studimit, dhe ka një ndikim të
madh në vendimmarrjen dhe sjelljen e njerëzve në jetën e tyre të përditshme.
 Një nga synimet kryesore të etikës është të ndihmojë njerëzit të marrin
vendime të qëllimshme dhe të miratuara moralisht, duke pasur parasysh të
gjitha aspektet e kompleksitetit moral dhe shoqëror.

Po etika mjekesore cfare eshte ?

Etika mjeksore është një degë e etikës që përfshin shqyrtimin e çështjeve

morale dhe dilemave që lidhen me praktikën mjekësore dhe kujdesin
shëndetësor. Kjo fushë e studimit është e dedikuar për të shqyrtuar
marrëdhënien e mjekeve, infermierëve, pacientëve dhe personave të tjerë të
përfshirë në kujdesin shëndetësor në dritën e vlerave, detyrave dhe
normave morale.

Disa nga temat dhe çështjet që trajtohen në etikën mjeksore përfshijnë:

1. Autonomia e pacientëve: Etika mjeksore thekson të drejtën e pacientëve

për të vendosur për kujdesin e tyre shëndetësor, përfshirë drejtimin e
trajtimit dhe ndalimin e tij. Kjo përfshin dhe të drejtën për informacion dhe
konsultim të informuar para vendimmarrjes.
2. Detyrat dhe përgjegjësitë e mjekëve: Mjekët dhe profesionistët e tjerë
shëndetësor kanë detyrimin etik për të kujdesur për pacientët dhe për t'u
përpjekur për të rikuperuar ose mbajtur shëndetin e tyre. Ata duhet të
trajtojnë pacientët me respekt dhe të ndjekin standartet profesionale të
kujdesit shëndetësor.
3. Moraliteti i kërkimit shkencor dhe eksperimenteve në pacientë: Etika
mjeksore përfshin edhe trajtimin e pacientëve në kontekstin e kërkimit
shkencor dhe eksperimenteve klinike. Ky aspekt ka të bëjë me sigurinë dhe
mirëqenien e pacientëve që përfshihen në studime klinike.
4. Dhuna mjeksore dhe dëmtimi i pacientëve: Etika mjeksore përfshin edhe
trajtimin e situatave kur pacientët vuajnë dëmtim ose dëm nga praktika
mjekësore. Si duhet të trajtohet kjo dhe si duhet të kryhet përgjegjësimi?
5. Planifikimi I burimeve dhe drejtësia shëndetësore: Këtu përfshihen
diskutimet mbi se si të ndahen burimet shëndetësore në mënyrë të drejtë
dhe të efikshme për të garantuar që të gjithë pacientët të kenë akses në
kujdes shëndetësor të nevojshëm.
 II
Pak historik mbi zhvillimin e etikes mjeksore ne bote dhe
vendin tone

Problemet e etikes jane te lidhura nga ana historike me lindjen e vete

mjeksise.
Ne Indine e lashte ne vepren „CARAKA SAMHITA“ shkruhet:- Mund tu
ruhesh dhe te kesh turp nga babai ,nena miqte apo mesuesit por jo nga
mjeku sepse ai per te semurin eshte baba, nene, mik, vella.
Mjeku duhet te sillet njelloj me te semurin pavaresisht nga ana ekonomike
dhe pozita shoqerore.
Po ne Indi shkruhet:- Nje njeri qe duhet te studioje mjekesi duhet te jete
fisnik, i rregullt ne fytyre, me sy e buze te rregullta, i paster, i mencur,i drejte
, i thjeshte ,i dashur te kete vullnet per te mesuar.

Ne Egjyptin e lashte ne papirusin e SMITHIT 2700 vjet para Krishtit ku

pershkruheshin tiparet morale te nxenesit qe ka deshire te behet mjek
shkruhej:- Ai duhet te jete me cilesi te rralla, i mire, i zgjuar, te kete durim
dhe te mos tmerrrohet nga gjaku dhe kufomat.

Ne Persine e lashte shkruhej:- Hidherimi sjell semundje,gezimi

sheron......pastaj vazhdon:- Ville semundjen para se ajo te te pushtoje.....Ai
qe i fsheh semundjen mjekut genjen dhe demton vehten.

Ne greqine dhe Romen e vjeter ka patur mjaft punime por ai qe zbatohet

dhe sot eshte betimi i Hipokratit i cili shkruante:-

BETIMI I HIPOKRATIT

Me të hyrë në radhët e anëtarëve të profesionit mjekësor dhe farmaceutik,

betohem solemnisht se jetën time do ta vë në shërbim të njerëzimit.
Për mësuesit e mi do të kem gjithmonë mirënjohje dhe mirësjelljetë merituar.
Detyrën time do ta ushtroj me ndërgjegje e dinjitet. Përkushtimi im më i madh do
të jetë shëndeti i të sëmurit.
Do ta ruaj fshehtësinë e atij që më beson në profesionin tim.
Do ta ruaj nderin dhe traditën fisnike të profesionit mjekësor dhe farmaceutik me
tërë fuqinë që kam.
Kolegët e mi do ti kem shokë dhe vëllezër.
Në punën time me të sëmurët nuk do të ndikojnë kurrfarë paragjykimesh
kombëtare, racore, fetare, politike ose klasore.
Jetën e njeriut do ta respektoj plotësisht.
Nuk do të lejoj, as në rrethana kërcënimi që, dija ime mjekësore dhe farmaceutike
të përdoret në kundërshtim me ligjet e njerëzimit.
Këtë betim e bëj solemnisht dhe me vullnet të lirë, duke u mbështetur në nderin
dhe ndërgjegjen time profesionale dhe njerëzore.

GALENI mjek i Romes se Vjeter kritikonte mjeket qe perfitonin moralish

nga te semuret , ishin mendjemedhenj, shoqeroheshin me njerez te pasur
dhe te shquar,visheshin me rroba te shtrenjta dhe ne duar mbanin gure te
cmuar.

AVICENA Mjek ne Azine e ne punimin e tij etika duke kundershtuar

mendimin e asaj kohe se te semuret duhen zhdukur pasi jane barre per
shoqerine ai shkruante:- “Shoqeria ka detyrime te kujdeset per te semuret
dhe te paaftetit dhe ti siguroje atyre mjete jetese.

BETIMI I GJENEVES.- Ne castin qe do te pranohem ne gjirin e antareve te

profesionit te mjekut betohem se:- Do te marr angazhimin solemn se
gjithe jeten time do tia kushtoj sherbimit humanitar.
Do te ruaj per mjeshtrit e mij respektin dhe mirenjohjen qe ju detyrohem
Do te ushtroj artin tim me ndergjegje dhe dinjitet
Do ta konsideroj shendetin e pacientit tim si kujdesjen time kryesore
Do te ruaj me te gjithe fuqite e mija nderin dhe traditat fisnike te
profesionit mjeksor.
Koleget e mij do te jene vellezerit e mi.
Nuk do te lejoj qe konsiderata fetare,kombetare,race,partiake,klasore te
ndikojne ne kryerjen e detyres time ndaj pacientit.
Do te ruaj respektin absolut te jetes njerezore qe ne fillimin e saj,edhe sikur
te jem i kercenuar dhe asnje here nuk kam per te perdorur njohurite e mija
mjeksore kunder ligjeve te njerezimit.
I bej keto premtime ne menyre solemne,te lire dhe me ndersshmeri.
 STUDIMI I PROBLEMEVE ETIKE NE FAKULTETIN E MJEKSISE DHE
STOMATOLOGJISE NE SHQIPERI

Para vitit 1990 kjo lende ishte e shkrire ne lenden e mjeksise ligjore ku
merrej vetem me disa cishtje sic ishin mjekimi i pakujdeshem dhe
mosdhenja e ndihmes duke u bere keshtu objekt penal.

Per here te pare si lende etika eshte future ne vitin 1995 si ne degen e
mjeksise se pergjitheshme,stomatologjise dhe ate te farmacise.
Ne vitin 1993 u krijua Urdheri I mjekeve te Shqiperise si dhe kodi I
deontologjise mjeksore bazuar ne pervojen me te mire Europiane dhe ate
boterore.

. Etika mjeksore është një guidë e rëndësishme për profesionistët e sistemit

te shëndetësise dhe për pacientët në kuptimin e marrëdhënieve morale dhe
vlerave që ndikojnë në kujdesin shëndetësor. Kjo fushë është në vazhdim e
ndryshuar për shkak të zhvillimeve teknologjike, shkencore dhe sociale dhe
përfshin sfida të reja që duhet të adresohen në mënyrë etike.

SI MUND TE TRAJTOHET Autonomia e pacientëve NE STOMATOLOGJI

1. Informim të plotë: Stafi stomatologjik duhet të sigurojë informacion të detajuar

për pacientët lidhur me diagnozën, opsionet e trajtimit, risqet dhe përfitimet e
secilës trajtim të propozuar, si dhe trajtimet alternative. Pacientët duhet të kenë
kohë të mjaftueshme për të pyetur pyetje dhe diskutuar opsionet.
2. Respektimi i vendimeve të pacientit: Pasi të jenë të informuar, pacientët kanë
të drejtën për të vendosur nëse pranojnë ose refuzojnë trajtimin. Kjo përfshin të
drejtën e pacientit për të refuzuar trajtimin, edhe nëse mjeku mendon se trajtimi
është i nevojshëm.
3. Konsentimi i informuar: Pacientët duhet të japin konsentimin e tyre të lirë dhe
të informuar për çdo trajtim të propozuar. Mjeku duhet të sigurojë që pacienti të
ketë kuptuar të gjitha informacionet e nevojshme dhe të jetë në gjendje të marrë
një vendim të informuar.
4. Privatësia dhe konfidencialiteti: Respektimi i privatësisë dhe konfidencialitetit
të informacionit mjekësor është thelbësor për të siguruar autonomi të pacientit.
Pacientët duhet të kenë besim në faktin që informacioni i tyre mjekësor do të
mbahet konfidencial.
5. Mbështetje për vendimet: Pacientët mund të kenë nevojë për mbështetje
emocionale dhe informacion në procesin e marrjes së vendimeve. Stafi
stomatologjik duhet të ofrojë këtë mbështetje dhe të ndihmojë pacientët në
kuptimin e gjithë aspekteve të trajtimit të propozuar.
6. Ndjekja dhe monitorimi: Pasi një vendim është marrë dhe trajtimi është filluar,
është e rëndësishme për stafin stomatologjik të monitorojë ndjekjen dhe të
sigurojë që pacienti të jetë i kënaqur me trajtimin e zgjedhur dhe të ketë ndonjë
shqetësim të ndonjë lloji.

Trajtimi i autonomisë së pacientëve në stomatologji kërkon një qasje të

respektueshme dhe të kujdesshme ndaj pacientëve dhe të drejtave të tyre. Ky
proces ndihmon në ndërtimin e besimit të pacientëve dhe krijimin e
marrëdhënieve mjek-pacient të bazuar në bashkëpunim dhe respekt të reciprok.

Detyrat dhe përgjegjësitë e mjekëve stomatologe ne ushtrimin e

deyres se tyre:

1. Ekzaminimi I pacientit dhe venja e e Diagnozes: Mjeku stomatolog duhet të

kryejë një evaluim të hollësishëm të pacientit, përfshirë ekzaminimin oral,
historinë mjekësore të pacientit, dhe ndonjë test shtesë të nevojshëm. Baza e
diagnostikës përdoret për të vënë diagnoza të saktë dhe për të përcaktuar
trajtimin e nevojshëm.
2. Plani i Trajtimit: Mjeku stomatolog duhet të zhvillojë një plan të
personalizuar të trajtimit për secilën pacient, duke përfshirë trajtimin e kariesit
(kavitetet), periodontinë (gjinjtë dhe mbështjelljet), dhe çdo problem tjetër
stomatologjik të identifikuar.
3. Trajtimi Stomatologjik: Mjeku ka detyrën të kryejë trajtimin e nevojshëm
stomatologjik, përfshirë pastrimin e dhëmbëve, plombimin, ekstraktimin e
dhëmbëve të dëmtuar, vendosjen e kurorezëve, implantet dentare, dhe të tjera
procedura stomatologjike.
4. Këshilla dhe Edukim: Mjeku duhet të ofrojë këshilla dhe edukim të
pacientëve lidhur me mirëmbajtjen e mëtejshme të shëndetit oral, përfshirë
praktikat e higjienës orale, dietën e duhur, dhe parandalimin e problematikave
të mundshme.
5. Kujdesi Parësor: Mjeku stomatolog ka përgjegjësi për trajtimin e ndryshimeve
të vogla stomatologjike dhe ndërhyrjen e menjëhershme në raste të
dhimbshme ose emergjente.
6. Ndjekja dhe Monitorimi: Mjeku duhet të monitorojë pacientët për ndryshime
në shëndetin oral dhe të ndjekë efikasitetin e trajtimit të propozuar.
Ndërhyrjet e nevojshme duhen bërë në varësi të zhvillimit të situatës.
7. Marrja e Konsentit: Mjeku duhet të sigurojë konsentimin e pacientit për çdo
procedurë të kryer dhe të ofrojë informacion të plotë lidhur me opsionet dhe
risqet e trajtimit.
8. Mbrojtja e Privatësisë dhe Konfidencialitetit: Mjeku duhet të ruajë
informacionin mjekësor të pacientit konfidencial dhe të ndërmarrë masat e
nevojshme për të mbrojtur privatësinë e pacientëve.
9. Përdorimi i Teknologjisë dhe Materialeve të Sigurta: Mjekët duhet të
përdorin teknologji të fundit dhe materiale stomatologjike të sigurta për të
siguruar cilësinë më të mirë të kujdesit stomatologjik.
10.Mbështetja dhe Mjekimi i Pacientëve me Nevoja Të Veçanta: Mjeku duhet
të ofrojë mbështetje të veçantë dhe trajtim për pacientët me nevoja të
veçanta, siç janë fëmijët, të moshuarit, ose pacientët me kushte të veçanta
shëndetësore.

Përmbushja e këtyre detyrave dhe përgjegjësive të mjekut në stomatologji

është e rëndësishme për sigurinë dhe shëndetin e pacientëve dhe për kujdesin
e tyre efikas dhe cilësor stomatologjik.

Moraliteti i kërkimit shkencor dhe eksperimenteve në pacientë

Moraliteti i kërkimit shkencor dhe eksperimenteve në pacientët e

stomatologjisë është një çështje e rëndësishme që duhet të kujdeset me
kujdes dhe të respektohet në këtë fushë. Këtu janë disa parime dhe kriterë të
rëndësishëm të moralitetit të kërkimit shkencor dhe eksperimenteve në
stomatologji:

1. Respektimi i Autonomisë së Pacientit: Kujdesi shëndetësor dhe

eksperimentet në stomatologji duhet të bëhen në pajtim me dëshirat dhe
vendimet e pacientit. Pacientët duhet të kenë mundësi për të refuzuar
pjesëmarrjen në eksperimente dhe duhet të jenë të informuar plotësisht rreth
risqeve dhe përfitimeve të ndonjë trajtimi ose eksperimenti të propozuar.
2. Kujdesi i Sigurtë dhe Efikas: Çdo kërkim shkencor dhe eksperiment në
stomatologji duhet të zbatohet me respektimin e standardeve të larta të
sigurisë dhe efikasitetit. Pacientët nuk duhet të ekspozohen ndaj rreziqeve të
 panevojshme dhe duhet të përfitojnë nga eksperimentet në aspektin e
kujdesit shëndetësor.
3. Aprovimi i Komitetit të Etikës: Për shumicën e eksperimenteve kërkimore në
pacientët e stomatologjisë, është e nevojshme të kërkojë aprovimin e një
komiteti të etikës mjekësore. Ky komitet ka detyrën të vlerësojë dhe të
sigurojë që eksperimentet janë të kryera me respektim të etikës dhe të
drejtave të pacientit.
4. Transparenca dhe Informimi: Pacientët duhet të informohen plotësisht rreth
natyrës së eksperimentit, qëllimeve të tij, risqeve dhe përfitimeve potenciale.
Informimi duhet të bëhet në një mënyrë të qartë dhe të kuptueshme për
pacientët.
5. Përdorimi i Placebos: Përdorimi i placebos në eksperimente duhet të kryhet
me kujdes dhe vetëm në rastet kur është etikisht i justifikueshëm. Pacientët që
marrin placebos duhet të kenë dijeni të plotë se janë të përfshirë në një grup
kontrolli dhe duhet të marrin një kujdes të kujdesshëm.
6. Privatësia dhe Konfidencialiteti: Informacioni i pacientëve të përdorur në
kërkim duhet të ruhet me respektimin e privatësisë dhe konfidencialitetit të
plotë. Identiteti i pacientëve nuk duhet të zbulojë publikisht pa lejen e tyre.
7. Respektimi i Normave Ndërkombëtare të Etikës: Kërkimi shkencor në
pacientët e stomatologjisë duhet të respektojë normat dhe rregullat
ndërkombëtare të etikës shkencore dhe mjekësore.

Përmbushja e këtyre parimeve të moralitetit është thelbësore për sigurinë dhe

integritetin e pacientëve në fushën e stomatologjisë. Mjekët dhe kërkuesit
duhet të kenë parasysh këto kriterë gjatë planifikimit, zbatimit dhe publikimit
të eksperimenteve dhe studimeve shkencore në këtë fushë.

Kush jane disa nga kompetencat profesionale te

mjekeve dentiste
Mjekët dentistë janë specialistë të fushës së stomatologjisë dhe kujdesen
për shëndetin e gojës, dhëmbëve, dhe fytyrës së mukozës orale. Për të
bërë këtë me sukses, ata duhet të kenë një sërë kompetencash
profesionale. Disa nga këto kompetenca janë:

1. Diagnoza dhe trajtimi i problemeve stomatologjike: Mjekët dentistë duhet të

jenë në gjendje të diagnostikojnë saktësisht probleme të ndryshme
 stomatologjike si kariesi i dhëmbëve, infeksione të gojës, ulçera, dhe
probleme të tjera stomatologjike. Pas diagnozës, ata duhet të jenë të aftë
për të planifikuar dhe ndërmarrë trajtimin e duhur.
2. Ekstraksioni i dhëmbëve: Kur një dhëmbë është dëmtuar aq shumë sa nuk
mund të ruhet, mjeku dentist mund ta ekstraktojë atë në një mënyrë të
sigurt dhe të kujdesshme.
3. Mbushja e dhëmbëve: Mjekët dentistë janë të aftë për të vendosur plombe
në dhëmbët e dëmtuar për të rregulluar dëmtimin dhe për të siguruar
funksionin normal të gojës.
4. Kurimi i infeksioneve orale: Ata janë të aftë për të trajtuar infeksione të
ndryshme orale dhe gojore, përfshirë këtu dhe trajtimin e kanaleve
radikulare.
5. Kirurgjia orale: Nëse ka nevojë për kirurgji orale, mjekët dentistë janë të
aftë për të kryer procedurat e tilla, përfshirë heqjen e tumoreve dhe kistave
të gojës dhe fytyrës.
6. Planifikimi i ortodoncisë: Ata mund të keshillojnë dhe të planifikojnë
trajtimin ortodontik për të rregulluar pozicionin e gabuar të dhëmbëve.
7. Ndihma e para për urgenca stomatologjike: Mjekët dentistë duhet të jenë të
gatshëm të ofrojnë ndihmë të parë për pacientët me urgjenca
stomatologjike, si dhembje e fortë dentare, thyerje të dhëmbëve, ose
infeksione të rrezikshme.
8. Komunikimi me pacientët: Komunikimi efektiv me pacientët është një
kompetencë thelbësore për mjekët dentistë. Ata duhet të jenë në gjendje të
shpjegojnë procedurat dhe trajtimet në mënyrë që pacientët të kuptojnë
dhe të jenë të rehatë.
9. Përdorimi i teknologjisë stomatologjike: Mjekët dentistë duhet të jenë të
njohur me teknologjitë e fundit në fushën e stomatologjisë, duke përfshirë
pajisjet dhe aparaturën për radiografi dentare, skanimin 3D, dhe më
shumë.
10. Etika dhe profesionalizmi: Përmendja e rëndësisë së etikës dhe
profesionalizmit është e domosdoshme. Mjekët dentistë duhet të mbajnë
standarde të larta etike dhe të ofrojnë kujdesin më të mirë të mundshëm
për pacientët e tyre.

Këto janë disa nga kompetencat profesionale themelore të mjekëve

dentistë. Për të bërë këtë punë me sukses, ata janë gjithashtu të detyruar
të përdorin njohuritë e tyre të shkencave mjekësore dhe stomatologjisë për
të ofruar kujdesin më të mirë për shëndetin oral të pacientëve.

Cilat jane llojet e konsentit ne mjeksi dhe stomatologji

 Në mjekësi, ka disa lloje të konsentit të cilat janë të rëndësishme për
diagnozën dhe trajtimin e pacientëve. Këtu janë disa prej tyre:

1. Konsenti i informuar: Ky është lloji më i njohur i konsentit në mjekësi.

Pacienti jep miratimin e tij ose të saj për një procedurë mjekësore ose trajtim
të caktuar pasi i janë dhënë informacione të mjaftueshme rreth alternativave,
risqeve, dhe përfitimeve të mundshme. Konsenti i informuar është i
detyrueshëm në shumicën e rasteve.
2. Konsenti i shkruar: Në disa raste, konsenti i pacientit ose i prindërve të një
fëmije mund të kërkohet të vendoset në shkrim. Kjo është zakonisht e
domosdoshme kur procedurat janë komplekse, risqet janë të larta, ose ligji e
kërkon atë.
3. Konsenti i ndërmjetës: Në raste kur pacienti nuk është në gjendje të japë
konsent të vetëdijshëm (p.sh., për shkak të mungesës së vetëdijes), një
ndërmjetës mund të japë konsent në emër të tyre. Kjo mund të jetë një anëtar
i familjes, një kujdestar ligjor, ose një person i caktuar për këtë qëllim.
4. Konsent i imi për donacionin e organeve: Në rastin e donacionit të
organeve, pacienti ose familja e tij duhet të japë konsent për këtë akt të
veçantë humanitar. Konsenti për donacionin e organeve është i veçantë dhe
ka rregullat dhe procedurat e veta.
5. Konsent për përdorimin e të dhënave mjekësore: Pacientët zakonisht duhet
të japin konsent për përdorimin e të dhënave mjekësore të tyre për qëllime të
ndryshme, përfshirë kërkim shkencor ose studime klinike.
6. Konsenti verbal ( me goje).

Këto janë disa prej llojeve të konsentit të zakonshëm në mjekësi, por mund të
ketë edhe lloje të tjera specifike të konsentit sipas situatave të veçanta dhe
ligjeve vendore. Është e rëndësishme të kërkoni qartësi dhe të konsultoheni
me mjekun tuaj nëse keni ndonjë pyetje rreth konsentit në kontekstin e
trajtimit tuaj mjekësor.

Dilema kryesore etike gjate zbatimit te konsentit eshte kur pacienti e refuzon
mjekiminkonsentinn
Fletë Konsenti për Mjekët Stomatologë

Emri i Pacientit: _______________________

Data e Lëshimit: _____________________

Studioje me kujdes para se të nënshkruani. Ky dokument është një
konsent i rëndësishëm që ju jep mundësi të kuptoni dhe pranoni trajtimin
stomatologjik që do të merrni nga mjeku stomatolog.

Unë, si pacient i mjekut stomatolog, pranoj dhe nënshkruaj këtë fletë konsenti
për të lejuar mjekun stomatolog të kryejë trajtimin e duhur për shëndetin tim
oral. Unë e kuptoj se ky dokument do të përdoret për të përcaktuar trajtimin,
rreziket e mundshme, dhe pasojat e ndërhyrjes stomatologjike.

1. Përshkrimi i Trajtimit: Unë kam pranuar shpjegime të mjaftueshme nga

mjeku stomatolog lidhur me trajtimin e propozuar stomatologjik. Unë kam
kuptuar natyrën e ndërhyrjes, përmasat e saj dhe kohën që do të duhet për të
përfunduar trajtimin.

2. Rreziqet e Mundshme dhe Komplikacionet: Unë e kuptoj se ndërhyrjet

stomatologjike mund të shoqërohen me rreziqe dhe komplikacione të
mundshme. Mjeku stomatolog më ka informuar rreth rreziqeve të mundshme
dhe komplikacioneve të cilat mund të paraqiten nga trajtimi.

3. Alternativat e Trajtimit: Mjeku stomatolog më ka informuar rreth

opsioneve të tjera të trajtimit, nëse ato janë të disponueshme, dhe më ka
lejuar të zgjedh midis tyre. Unë kam vendosur që të ndjek trajtimin që është
propozuar.

4. Privatësia dhe Konfidencialiteti: Unë kam marrë kohën të diskutoj çdo

detaj të historisë time mjekësore dhe situatën time shëndetësore me mjekun
stomatolog. Unë kuptoj se të dhënat e mia do të ruhen dhe mbrohen me
kujdes për të respektuar privatësinë dhe konfidencialitetin tim.

5. Kosto dhe Pagesa: Unë kam marrë informacion rreth kostos së trajtimit
dhe mënyrës së pagesës së shërbimit stomatologjik. Unë kam kuptuar
obligimin tim për të paguar për shërbimet stomatologjike në përputhje me
tarifat dhe mënyrat e pagesës.

6. Nënshkrimi i Konsentit: Nënshkrimi im mbi këtë fletë konsenti tregon se

kam lexuar dhe kuptuar të gjitha informacionet mbi trajtimin stomatologjik
dhe kam pranuar ta nënshkruaj këtë fletë konsenti me vullnet të lirë dhe pa
ndonjë presion të jashtëm.
 Nënshkrimi i Pacientit: _______________________

Nënshkrimi i Mjekut Stomatolog: _______________________

Data: _____________________

USHTRIMI 1

ZGJIDHJA E NJE RASTI NGA ANA ETIKE E MJEKEVE STOMATOLOGE

PYETJE:- Nje te semure qe eshte me abses dentar disa mjeke duan ta operojne
per te drenuar qelbin te tjeret thone ta mjekojne me antibiotike. Cili eshte
problemi etik midis ketyre mjekeve?.
PERGJIGJE:- Kjo është një situatë interesante dhe komplekse që reflekton një
dilemë etike të zakonshme në mjekësi. Dilema etike midis mjekëve që dëshirojnë
të operojnë për të drenuar abscesin dentar dhe atyre që sugjerojnë trajtim me
antibiotikë mund të përfshijë disa elementë:

1. Përfitimi i pacientit: Disa mjekë mund të argumentojnë se operacioni për të

drenuar abscesin do të siguronte një zgjidhje të shpejtë dhe të drejtpërdrejtë për
pacientin dhe do të lehtësonte dhimbjen dhe inflamacionin. Ndërsa të tjerët
mund të thonë se përdorimi i antibiotikëve mund të trajtojë infeksionin pa
nevojën për një procedurë kirurgjikale të rrezikshme dhe të kushtueshme.
2. Risku dhe avantazhet e procedurës kirurgjikale: Operacioni dentar është një
procedurë invasive që mund të ketë rreziqe të veta dhe të kërkojë një periudhë
rehatie për pacientin. Kështu që mjekët që preferojnë trajtimin me antibiotikë
mund të argumentojnë se duhet të minimizohet ndërhyrja kirurgjikale kur është e
mundur.
3. Kostot dhe burimet: Procedura kirurgjikale ka kosto të larta dhe mund të kërkojë
burime të mëdha. Nëse mjekët janë të ndarë në mënyrën se si ta trajtojnë
pacientin, atëherë ky element financiar mund të jetë një shqetësim.
4. Rruga e duhur: Dilemat etike në këtë rast përfshijnë pyetjen se cilat janë praktikat
më të mira mjekësore dhe cilën rrugë duhet të ndiqet për të trajtuar pacientin në
mënyrë më etike dhe efektive.

Përfundimisht, mjekët duhet të bashkëpunojnë për të arritur një zgjidhje etike

dhe mjekësore të kësaj dileme, duke marrë parasysh interesat dhe mirëqenien e
pacientit në vend të parë dhe duke mbështetur vendimin në njohuritë mjekësore,
standartet etike dhe rregulloret mjekësore të përgjithshme. Konsultimi me
specialistë të tjerë dhe ndarja e mendimeve në mënyrë të hapur dhe të ndershme
mund të ndihmojë në gjetjen e zgjidhjes së duhur.

Foto1- Tregohet bashkepunimi mjek student gjate mesimdhenjes ne

auditoret e UAL

USHTRIMI 2

Pyetje: Nje pacient ka nje infeksion te rende dentar dhe ka dhimbje te forte.
Ai nuk ka sigurim shendetesor dhe nuk ka mundesi financiare per trajtimin.
Cfare duhet te beni si student i stomatologjise, duke konsideruar etiken
mjekesore?
 Pergjigje: Ne kete situate, studenti i stomatologjise duhet te kujdeset per
pacientin dhe te kerkon te zbulojme nje zgjidhje etike. Disa opsione mund
te jene:

1. Kujdesi i menjehershem: Studenti mund te jape kujdesin e menjehershem

per te ulur dhimbjen e pacientit dhe te lejoje kohen e mjaftueshme per te
diskutuar opsionet e mundshme per trajtim dhe shpetim te dhembjes. Kjo
do te jete nje lloj ndihme humanitare dhe etike.
2. Referimi per ndihme: Studenti mund te ndihmoje pacientin te gjej ndihme
financiare, si programet e ndihmes shendetesore ose organizatat bamirese
qe ofrojne asistence per te tille situate. Duke bere kete, studenti po tregon
kujdes dhe ndihme per pacientin ne menyre etike.
3. Bashkepunim me instruktoret: Studenti mund te bashkepunoje me
instruktoret e tij ose mentorin per te gjetur zgjidhje te tjera etike per te
ndihmuar pacientin ne nevoje.

Ne cdo rast, theks i duhet dhene miresjelljes, integritetit profesional, dhe

respektimit te te drejtave te pacientit, ndersa respektohet etika mjekesore.

Foto2:- Ilistrimi i ushtrimit 2 me fotografi didaktike per diskutimin e rastit.