Professional Documents
Culture Documents
KODI ETIK-DEONTOLOGJIK
I PROFESIONEVE INFERMIER/E, MAMI, FIZIOTERAPEFT/E,
TEKNIK/E LABORATORI, TEKNKIK/E IMAZHERIE,
LOGOPEDIST/E
Dispozita t Prgjithshme
Kodi Etik-Deontologjik prmban vlerat dhe parimet e sjelljes s drejt, q lidhen me
detyrimet dhe t drejtat e profesioneve: infermier/e, mami, fizioterapeft/e, teknik/e laboratori,
teknik/e imazherie, logopedist/e n veprimtarin e tyre t prditshme pr kujdesin ndaj jets,
shndetit, liris dhe dinjitetit t njeriut.
Kodi Etik-Deontologjik i profesioneve infermier/e, mami, fizioterapeft/e, teknik/e
laboratori, teknik/e imazherie, logopedist/e (N vijim: profesionet e UISh) mbshtetet n
Ligjin nr.9718, dat 19.4.2007 Pr Urdhrin e Infermierit n Republikn e Shqipris,(i
ndryshuar) 1 , n aktet nnligjore t Ministris t Shndtesis , n Statutin e UISh si dhe n
aktet e miratuara nga Kshilli Kombtar i UISh.
Neni 1
1. Profesionet e UISh jan profesionist t kujdesit shndetsor, t pajisur me diplom,
t njohur nga Ministria e Arsimit dhe Shkencs, dhe t regjistruar n Urdhrin e Infermierit n
Republikn e Shqipris.
2. Profesionet e UISh realizojn kujdesin shndetsor prmes ndrhyrjeve specifike, t
pavarura dhe plotsuese, nprmjet bashkpunimit infermier/e, mami, fizioterapeft/e, teknik/e
laboratori, teknik/e imazherie, logopedist/e dhe mjek, pacient, familje.
3. Prgjegjsia e profesioneve t UISh qndron n parandalimin, lehtsimin e
dhimbjeve, n aspektin kurativ, n edukimin shndetesor ndaj personit, n respektin pr jetn,
shndetin, lirin dhe dinjitetin e individit.
4. Profesionet e UISh pr t kryer n mnyr t ligjshme profesionin duhet t zbatoj
me korrektsi krkesat e Nenit 5 t ligjit t siprprmndur pr tu regjistruar n UISh dhe pr
t zbatuar me korrektsi krkesat e Statutit dhe Kodit Etik-Deontologjik.
5. Kodi Etik-Deontologjik i profesioneve t UISh i udhheq ata n zhvillimin e
identitetit profesional dhe n angazhimin pr nj sjellje t prgjegjshme nga ana etike dhe
prbn nj mjet komunikimi q informon pacientin mbi sjelljet q mund t priten prej tyre.
6. Profesionet e UISh, me pjesmarrjen n kt grupim profesional pranojn vlerat dhe
parimet q prmban Kodi Etik-Deontologjik si dhe angazhohen pr ti zbatuar ato n sjelljen
e prditshme.
Neni 2
Detyrimet e Etiks profesionale
1. Profesionet e UISh e konsiderojn shndetin si nj t mir themelore pr individin
dhe pr interesat e kolektivit.
2. Profesionet e UISh angazhohen pr kujdesin, pr shndetin me an t parandalimit,
kurimit, reabilitimit dhe lehtsimit t vuajtjeve.
1
Ligj nr.10 462, dat 13.9.2011 Pr disa shtesa dhe ndryshime n Ligjin nr.9718, dat 19.4.2007 Pr
Urdhrin e Infermierit n Republikn e Shqipris.
12. Profesionet e UISh angazhohen dhe nxitin kujdesjen ndaj pacientve, kur familja
dhe kushtet nuk jan t prshtatshme ndaj nevojave t tyre.
13. Profesionet e UISh, duhet t ver n prdorim t gjitha mjetet e ligjshme, duke
njoftuar edhe autoritetet kompetente, kur vren keqtrajtime ose mangsi n t drejtn e
pacienti dhe q i sjellim dm atij.
14. Profesionet e UISh veprojn pr t lehtsuar simptomat, n veanti n rastet kur
jan t parandalueshme dhe mund t shfrytzojn prdorimin e iluzionit vetm n rastet e
vlersuara me kujdes dhe mbi treguesit konkret shndetsor.
15. Profesionet e UISh kujdesen pr pacientin, cilado qofshin kushtet e tij klinike, edhe
n fund t jets, duke njohur rndsin e inkurajimit ambjental, fizik, ekologjik, shpirtror.
16. Profesionet e UISh mbikqyrin t drejtn e mbajtjes s kufijve t tejkalimeve
diagnostikuese dhe terapeutike, t cilat jan jo t prshtatshme me konceptin e rndsis s
jets t t asistuarit (pacientit).
17. Profesionet e UISh mbshtesin familjart e pacientit n veanti, n momentin e
humbjes s jets dhe m pas. N munges t tyre, ata jan t detyruar t zhveshin, shtrijn,
rregullojn fytyrn dhe shoqrojn n trupin n morg.
18. Profesionet e UISh nuk marrin pjes n trajtimet e fundit pr shpejtimin e vdekjes t
t asistuarit (pacientit) edhe n rastet kur krkesa vjen nga i interesuari apo nga familjart.
19. Profesionet e UISh e konsiderojn dhurimin e gjakut dhe t organeve nj shprehje e
solidaritetit njerzor.Ata vihen n shrbim t mbshtetjes t informacioneve dhe personave t
prfshir n dhurimin dhe n marrjen e organeve, konform legjislacionit shqiptar.
Neni 5
Pakti infermier-pacient
Un, si infermier, angazhohem n marrdhniet e mia me t asistuarin (pacientin) n :
Ti paraqitem q n takimin e par, ti shpjegoj kush jam un dhe far mund do t
bj pr t.
T di kush sht i pacienti, ta njoh, ta thrras n emr dhe mbiemr.
Ti bj njohjen nprmjet kartels s identifikimit personal.
T jap prgjigje t qart dhe sakt pr adresn e pacientit n organet kompetente.
Ti formuloj informacionin q do t ndikoj n njohjen pacientit me personat e
shrbimit shndetsor.
Ti garantoj kushtet m t mira higjenike t ambientit.
Ta ndihmoj n mbajtjen e marrdhnieve sociale dhe familjare.
T respektoj rregullat dhe zakonet e tij sipas etnis dhe besimit fetar.
T ndihmoj pacientt n prballjet n mnyr t ekuilibruar dhe dinjitoze, gjat dits
(turnit) pr t kaprcyer veprimet e zakonshme t tij : t haj, t lahet, t lviz, t flej kur
nuk sht n gjendje ti kryej vet.
T asistoj individualisht n nevojat e tij, t jetoj me problematikn e pacientit, t gjej
mundsin e zgjidhjes dhe t veprojm sbashku n zgjidhjen e problemit.
Ti msoj cilat jan faktort favorizues dhe kundr t shndetit, n respekt t zgjedhjes
s mnyrs t jets.
Ti garantoj kompetencat etiko-profesionale dhe njerzore pr mnyrn m t
favorshme t paraqitjes s tij n vendin ku do t kryhet asistenca.
T respektoj dinjitetin e tij, ti jap siguri dhe ti garantoj shptimin e jets.
Ta dgjoj me vmndje dhe ta kshilloj kur ka nevoj.
Ti qndroj pran kur vuan, ka frik, kur medikamentet dhe teknikat nuk mjaftojn.
T mos nxit, ndrmjetsoj, krkoj dhe pranoj asnj lloj ryshfeti, n asnj lloj forme
pr shrbimin e kryer ose pr diferencim t tij.
Neni 6
Raportet profesionale me kolegt dhe operatort e tjer
1. Profesionet e UISh bashkpunojn me kolegt dhe me operatort e tjer, t cilt i
njohin dhe respektojn mbshtetjen e ndrsjell.
2. Profesionet e UISh kujdesen pr dinjitetin e tyre dhe t kolegve nprmjet sjelljeve,
t cilat shprehin respekt dhe solidaritet, n procesin e kurimit dhe kujdesjeve infermierore.
3. Profesionet e UISh kan detyr t vetvlersojn, t parashtrojn veprimet e tyre dhe
t verifikojn kujdesjet infermierore, n vijimsi.
4. Profesionet e UISh n ushtrimin e autonomis i prmbahen normave dhe sjelljeve q
prmban Kodi Etik-Deontologjik.
5. Profesionet e UISh kujdesen pr kualifikimin e tyre profesional dhe nprmjet
respektimit t normave, q rregullojn reklamn shndetsore pr kujdesjet infermierore.
6. Profesionet e UISh jan t detyruar t shnojn n Kartn e Regjistrimit Profesional
pran UISh, do vendim apo sjellje q bie n kundrshtim me Kodin Etik-Deontologjik.
Neni 7
Raportet me institucionet
1. Profesionet e UISh n nivele t ndryshme prgjegjsie duhet kontribuojn n
orientimin e politikave dhe n zhvillimin e kujdesjeve infermierore n Sistemin Shndetsor,
pr garantimin dhe respektimin e t drejtave t pacientit.
2. Profesionet e UISh duhet sigurojn dhnien e informacionit dhe t komunikimit t
shpejt dhe t qart n nivelet prkatse t prgjegjsis me qllim q t shmangen n koh
mungesat apo rregullimet dhe t rikrijohet nj situat t favorshme pr pacientin.
3. Profesionet e UISh u drejtohen autoriteteve profesional kompetent t cilt jan t
aft t gjykojn pr kujdesjet infermierore, si dhe pr cilsin dhe efektet mbi pacientin.
4. Profesionet e UISh e kan detyr dhe t drejt t informojn UISh pr kushtet q
dmtojn cilsin e kujdesjeve infermierore ose punn e ushtrimit t profesionit dhe t
krkojn mbshtetjen e organeve t tij.
5. Profesionet e UISh duhet t krkojn nga instuticioni krijimin e kushteve pr
kryerjen me cilsi t kujdesjeve dhe pr mbrojtjen e jets dhe t shndetit t tyre .
Neni 8
Rregullorja e gjykimit profesional
Kjo rregullore ka pr qllim t prcaktoj mnyrn e organizimit dhe t funksionimit t
komisioneve t gjykimit profesional n nivel rajonal dhe n qendr pr zbatimin e akteve
ligjore, t Statutit dhe Kodit Etik-Deontologjik nga t gjith profesionet e UISh.
Pran kshillave rajonale krijohet Komisioni i Gjykimi Profesional, i prbr nga 5
profesionist t zgjedhur midis m t prgatiturve dhe korrekt nga Institucionet
Shndetsore t Qarkut, t miratuara n kshillin rajonal.
N qendr krijohet nj Komision Kombtar i prbr nga 7 persona, 5 persona t
zgjedhur dhe t miratuar n Kshillin Kombtar,njri prej t cilve -jurist, 1 antar q sht
kryetari i Kshillit Rajonal t Qarkut ku ka ndodhur problemi dhe 1 antar prfaqsues i UISh
nga institucionet e qarkut.
6
prbjn shkelje t Nenit 1, pika 4 dhe dnohen me gjob nga 5 000 deri n 100 000 lek ose
me prjashtim nga UISh pr 6-12 muaj.
10. Ushtrimi i profesionit pa u antarsuar n UISh prbn shkelje t Ligjit Nr. 9718,
dat 29.4.2007 (Neni 5) dhe dnohet me gjob 100 000 lek, ose procedohet pr ndjekje
penale.
Neni 10
Apelimi i masave ndshkimore
Pr t gjitha rastet e dnimit, antart e UISh kan t drejt apelimi n Komisionin
Qndror t Gjykimit Profesional brenda 30 ditve.
N t kundrt vendimi merr form t prer, me prjashtim t vendimeve pr prjashtim
nga UISh, t cilat marin formn e prer mbas gjykimit n Komisionin Qndror t gjykimit
profesional dhe mbas firmosjes nga Presidenti i UISh, ndaj t cilit antari ka t drejt ti
drejtohet gjykats brenda 15 ditve nga marrja e njoftimit mbas t cilit vendimi merr form t
prer.
Neni 11
Dispozita prfundimtare
Kodi Etik-Deontologjik u miratua n mbledhjen e Kshillit Kombtar Nr.43, dat
08/02/2012 dhe hyn n fuqi menjher.