You are on page 1of 480

1

Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια

Ένδυση και ενδύματα στην


αρχαία Ελλάδα

Θεσσαλονίκη 2016
2
3

Περιεχόμενα

Ένδυση στην αρχαία Ελλάδα............................................................................................. 4


Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ....................................................................................... 6
απόπτυγμα ........................................................................................................................ 8
Λεξικό Liddell-Scott ........................................................................................................... 9
Ένδυση, ενδεικτικά και χρονολογικά .............................................................................. 10
Ένδυμα ενδεκτικά και χρονολογικά ................................................................................ 33
Ένδυμα, ελάχιστα ενδεικτικά .......................................................................................... 56
διάδημα ........................................................................................................................... 57
Αναξυρίδα ..................................................................................................................... 221
Διφθέρα ........................................................................................................................ 224
εξωμίδα .......................................................................................................................... 330
επίβλημα ........................................................................................................................ 332
ετερομάσχαλος .............................................................................................................. 334
ζώνη .............................................................................................................................. 335
Ιμάτιο ............................................................................................................................. 340
κάνδυς ........................................................................................................................... 343
κατωνάκη ..................................................................................................................... 346
Μανδύας ....................................................................................................................... 347
οι αγρότες από πάνω φορούσαν… ................................................................................ 351
ορθοστάδιος ................................................................................................................... 351
πέπλο Πέπλος, μάλλινος πέπλος,γυναικείο Ένδυμα ................................................... 351
περόνη ........................................................................................................................... 355
πέτασος ......................................................................................................................... 356
ποδήρης ........................................................................................................................ 357
πόρπη ............................................................................................................................ 359
σανδάλια ........................................................................................................................ 359
στροφίον ....................................................................................................................... 361
φορμό............................................................................................................................. 361
χειρίδες .......................................................................................................................... 363
4

χειριδωτός ...................................................................................................................... 365


Χιτώνα .......................................................................................................................... 366
Χλαμύδα χλαμύδα. Η χλαμύδα ήταν αποκλειστικά ανδρικό ρούχο. .......................... 370
Clothing in ancient Greece ............................................................................................ 379
Vêtements dans la Grèce antique ................................................................................. 391
Αλουργίδα ..................................................................................................................... 405
Αποσπάσματα από βιβλία ............................................................................................ 408
Τίτθη, στηθοδέσμη", "μαστόδετον", "μαστόδεσμος", "απόδεσμος". .......................... 438
Απόδεσμος .................................................................................................................... 439
Στηθόδεσμος ................................................................................................................. 443
Τίτθη .............................................................................................................................. 445
περισκελίς ..................................................................................................................... 449
Μάκτρον........................................................................................................................ 453
Εσθήτα. Γνωστή από την εποχή του Όμηρου. .............................................................. 455
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ..................................................................................................................... 476

Η ένδυση, υπόδηση και στολισμός, ανδρών και γυναικών στην


αρχαία Ελλάδα. Όπως περιγράφεται σε αρχαία, βυζαντινά και
θεολογικά κείμενα.

Ένδυση στην αρχαία Ελλάδα

Από τη Βικιπαίδεια. Καρυάτις στο Ερέχθειο φοράει χιτώνα. Παρατηρείται


ο κόλπος πάνω από την ζώνη. Η ένδυση στον αρχαίο ελληνικό κόσμο
αποτελούνταν κυρίως από τον χιτώνα, τον πέπλο, το ιμάτιον ή Μανδύα
και την χλαμύδα.
Ιστορία και τύποι
Αν και δεν έχει διατηρηθεί κάποιο ρούχο μέχρι τις μέρες μας, αντλούμε
πληροφορίες από άλλα ευρήματα όπως αγάλματα, αγγεία και άλλες
καλλιτεχνικές απεικονίσεις. Τα ρούχα ήταν, σχεδόν αποκλειστικά,
χειροποίητα φτιαγμένα στο σπίτι και χρησιμοποιούνταν και ως
5

κλινοσκεπάσματα ή στρωσίδια. Παρά την γενική αντίληψη ότι τα ρούχα


ήταν όλα λευκά, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με ίχνη χρωμάτων σε
αγάλματα και από συμπεράσματα βάσει αγγείων, τα υφάσματα που
φορούσαν οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αρκετά έντονα χρώματα και τα ρούχα
ήταν περίτεχνα διακοσμημένα. Άνδρες και γυναίκες φορούσαν ένα
εσωτερικό ρούχο, είτε τον πέπλο είτε τον χιτώνα, και ένα εξωτερικό, το
ιμάτιον. Ο πέπλος ήταν από πιο βαρύ ύφασμα, μάλλινος συνήθως ενώ ο
χιτώνας ήταν ελαφρύτερος, από λινό ύφασμα. Εφάρμοζαν στο σώμα με
την βοήθεια πόρπης ή/και ζώνης. Αν τραβούσε κανείς τον πεπλο προς τα
πάνω κάτω από την ζώνη, το άνω μέρος φαινόταν σαν ξεχωριστή μπλούζα
και αυτό λεγόταν κόλπος. Επίσης μπορούσε να φορεθεί ένα πχ Δωρικός
χιτώνας πάνω από έναν Ιωνικό δημιουργώντας ένα δημοφιλές (μοδάτο)
αποτέλεσμα για τις γυναίκες της εποχής. Ο χιτώνας των ανδρών ήταν
συνήθως πιο κοντός, έφτανε το πολύ μέχρι το γόνατο.
Το στροφίον, είδος εσωρούχου, και το επίβλημα (εσάρπα) μπορούσαν να
φορεθούν και εξωτερικά…. Αριστοφάνης . Lysistrata (5-4 B.C.) Line
931.
ΜΥ. Ἀνίστασ’, ἀναπήδησον. Ἤδη πάντ’
ἔχω. ΚΙ. Ἅπαντα δῆτα. Δεῦρό νυν, ὦ χρυσίον. (930)
ΜΥ. Τὸ στρόφιον ἤδη λύομαι. Μέμνησό νυν·
μή μ’ ἐξαπατήσῃς τὰ περὶ τῶν διαλλαγῶν.
ΚΙ. Νὴ Δί’ ἀπολοίμην.

Αριστοφάνης . Thesmophoriazusae (5-4 B.C.) Line 139


Τίς ἡ τάραξις τοῦ βίου; Τί βάρβιτος
λαλεῖ κροκωτῷ; Τί δὲ δορὰ κεκρυφάλῳ;
Τί λήκυθος καὶ στρόφιον; Ὡς οὐ ξύμφορα.
Τίς δαὶ κατόπτρου καὶ ξίφους κοινωνία; (140)
Σύ τ’ αὐτός, ὦ παῖ, πότερον ὡς ἀνὴρ τρέφει;

Οι επίσης άνδρες φορούσαν ένα καπέλο, τον πέτασο, ενώ οι γυναίκες


φορούσαν πιο συχνά ένα διάδημα (διά + δένω) το στεφάνι.
Έξω από την οικία τους φορούσαν σανδάλια από δέρμα, μπότες και άλλα
υποδήματα, ενώ μέσα κυκλοφορούσαν περισσότερο ξυπόλυτοι αν και
υπήρχε και υπόδημα που χρησίμευε όπως οι σημερινές παντόφλες.
Πηγές Ηope Τhomas, costumes of greeks and romans
6

Georgia O'Daniel Baker, A Handbook of Costume Drawing: A Guide to


Drawing the Period Figure

Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων

Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ράβονταν και φοριόνταν πολύ εύκολα.


Συνήθως ήταν ένα τετράγωνο κομμάτι υφάσματος που δε χρειαζόταν
ιδιαίτερη δουλειά για να φτιαχτεί. Το πιο συνηθισμένο Ένδυμα που
φορούσαν τόσο οι γυναίκες, όσο και οι άνδρες έμοιαζε με μακριά
πουκαμίσα και λεγόταν πέπλος ή χιτώνας. Πάνω απ’ αυτό φορούσαν ένα
Μανδύα που λεγόταν ιμάτιο. Το ιμάτιο ήταν ένα τετράγωνο ύφασμα,
συνήθως μάλλινο, το οποίο έφεραν οι άνδρες κατάσαρκα και ενίοτε πάνω
από τον χιτώνα, οι δε γυναίκες πάντοτε σχεδόν ως πανωφόρι, πάνω από
τον χιτώνα ή τον πέπλο. Εισαχθέν κατά τον Ζ’ π.α.χ.χ. αιώνα από την
Ιωνία, το ιμάτιο θεωρείται ανατολικής προέλευσης. Μέχρι τα μέσα του
ΣΤ’ π.α.χ.χ. αιώνα ρίπτονταν επί του αριστερού ώμου λοξά από μπροστά
προς τα πίσω, κάλυπτε δε την ράχη, πλην του δεξιού ώμου, διέρχονταν
κάτω από την δεξιά μασχάλη και η άκρη αυτού κρατιόταν με το αριστερό
χέρι ή και αυτή έπεφτε πάνω στον αριστερό ώμο. Ενίοτε όμως, ιδίως από
τις γυναίκες, περνώντας το ιμάτιο κάτω από τη δεξιά μασχάλη ρίχνονταν
πάνω από τον δεξί ώμο, αφήνοντας ακάλυπτο το μπροστινό μέρος του
σώματος. Και στις δύο περιπτώσεις αυτός ο τρόπος ενδύσεως λέγονταν
«επιδέξια αναβάλλεσθαι». Από δεξιά προς τα αριστερά έφεραν συνήθως το
ιμάτιο οι βάρβαροι και οι δούλοι. Από τα μέσα του Ε’ π.α.χ.χ. αιώνα, το
ιμάτιο καθίσταται από τις γυναίκες στενότερο, φοριόνταν κατά τον ίδιο
τρόπο αλλά από τον αριστερό ώμο, ενώνονταν το μέσον αυτού με την
πρώτη άκρη με πόρπες, το υπόλοιπο τυλίγονταν γύρω από τον βραχίονα
και σχημάτιζε κομψότατες πτυχές. Στην αρχή ο τρόπος αυτός επικρατούσε
στην ανατολική Ελλάδα (ευρήματα Δορυλαίου, Κλαζομενών, Δήλου κ.ά.).
Στην κυρίως Ελλάδα εισήχθη αργότερα, χωρίς να λάβει μεγάλη διάδοση
και εξαφανίσθηκε πριν από τους Περσικούς. Παρεμφερής με το ιμάτιο
ήταν ο πέπλος. Οι πτυχές και των δύο αυτών ενδυμάτων, κατ’ άλλους,
σχηματίζονταν μέσω του σιδερώματος ή του ραψίματος, όπως οι σύγχρονοι
πλισέδες. Από τις αρχές του Δ’ αιώνα π.α.χ.χ. ιμάτιο φέρουν μερικές φορές
και έφηβοι. Οι δε άνδρες, και από προηγούμενους χρόνους, συνηθίζουν να
καλύπτουν και τους δύο ώμους με το ιμάτιο και κρατούν τις δύο άκρες με
το αριστερό χέρι. Έτσι η δεξιά πλευρά, που πριν ήταν ελεύθερη, τώρα
καλύπτεται και ο τρόπος αυτός καλούνταν «εντός την χείραν έχειν». Σε
μεταγενέστερες εποχές έχοντας επικρατήσει ποικίλοι τρόποι, ιδίως από τις
7

γυναίκες, καλύπτονταν μερικές φορές το κεφάλι με το ιμάτιο, άλλοτε αυτό


έφθανε μέχρι το έδαφος αρχίζοντας από το λαιμό ή τέλος φέρονταν υπό τις
καθισμένες γυναίκες από τη μέση προς τα κάτω, αφήνοντας ελεύθερο το
πάνω μέρος του σώματος. Η διακόσμηση του ιματίου στην αρχή ήταν
απλούστατη, μονόχρωμη με απλό κέντημα στις άκρες. Από την ελληνιστική
όμως εποχή αυτό κατέστη πολυτελέστατο (πορφυρό, χρυσοποίκιλτο). Το
ελληνικό ιμάτιο σε ευρύτερη κλίματα χρησιμοποιήθηκε στην Ετρουρία,
στην Ρώμη που μόλις τον Α’ π.α.χ.χ. αιώνα κατέστη ισότιμο με την
Ρωμαϊκή αμφίεση. Το ιμάτιο που είχε εισαχθεί στην Ρώμη από τον Γ’
αιώνα π.α.χ.χ. περιφρονούνταν και οι πολίτες που έφεραν αυτό καλούνταν
graeci palliati. Ο Σκηπίων ο Αφρικανός, ο Ραβίριος, ο Ουέρρης κ.ά.
κατηγορήθηκαν δημόσια ότι έφεραν το ελληνικό ιμάτιο.

Πέπλος κατά τους αρχαίους χρόνους καλούνταν το περίβλημα ή επίβλημα,


το οποίο διέφερε από τη χλαμύδα ως ευρύτερο και από το ιμάτιο ως
μεγαλύτερο, ωραιότερο και πολυτελές.

Κατά τους ομηρικούς χρόνους ήταν γυναικείο Ένδυμα, ύφασμα


πολύπτυχο, πολυτελές μάλλινο έγχρωμο, πλατύ, αχειρίδωτο, άφηνε τους
βραχίονες γυμνούς, συγκρατούνταν από τους ώμους με πόρπες και έφθανε
μπροστά μέχρι την βάση των ποδιών και το πίσω μέρος σέρνονταν στο
έδαφος.

Τέτοιον πέπλο έφεραν οι Τρωάδες «ελκεσίπεπλοι» (Ομ. Ιλ. Ζ 442) και η


Ελένη «τανύπεπλος» (Ομ. Οδ. δ 305). Κατά τον Όμηρο αναγράφεται ο
πέπλος ως «ποικίλος» που ήταν κεντητός (Ιλ. Ε 735), «παμποίκιλος»,
ολοκέντητος (Ιλ. Ζ 289), αναφέρονται πολλά επίθετα όπως: «κυανόπελος»,
«κροκόπεπλος» κ.λπ.

Από τα έργα τέχνης αλλά και από τις γραπτές πηγές αρχαίων ποιητών και
συγγραφέων φαίνεται πως ο πέπλος φορεμένος συγκρατούνταν από
πόρπες. Φορούνταν όμως και άνευ πόρπων ή πόρπης από την ανοιχτή
πλευρά, ο οποίος συγκρατούνταν με ζώνη απ’ τα πλευρά, από όπου και τα
επίθετα του Ομήρου «βαθύζωνος» (Ιλ. Ι 594, Οδυσ. Γ 154 κ.ά.),
«εύζωνος» (Ζ 467 κ.ά.) ενώ στο στήθος το ύφασμα προσέπεφτε διπλό ως
«απόπτυγμα».

Με τον πέπλο κάλυπταν πολλές φορές όχι μόνο το σώμα αλλά και το
κεφάλι. Τέτοιον πέπλο έφεραν συνήθως κατά τις κηδείες. Επίσης και κατά
τους γάμους, όταν η νύφη ενδεδυμένη με λαμπρό πέπλο παραδίδονταν στον
8

σύζυγο στην πόρτα του νυφικού θαλάμου.

Με αυτό καλυμμένη περιγράφεται από τον Όμηρο η «κροκόπεπλος Ηώς»


(Ιλ. Θ 1, Ψ 227) και από τον Ευριπίδη η «μελάμπεπλος Νυξ» (Ίων. 1150).
Κατά τους ιστορικούς χρόνος ο πέπλος ήταν το κυρίως ελληνικό Ένδυμα,
όχι μόνο των γυναικών αλλά και των ανδρών, είδος Μανδύα, με τον οποίο
ήταν δυνατό να καλυφθεί όλο το σώμα και το κεφάλι και το πρόσωπο και
τα χέρια.

Στους πέπλους υφαίνονταν ποικίλες και θαυμαστές παραστάσεις αλλά η


αρχή της τέχνης αυτής της υφάνσεως ήταν ανατολική (Ευριπ. Ίων. 1159).
Οι άριστα βαμμένοι και κεντημένοι πέπλοι κομίζονταν από την Τύρο και
τη Σιδώνα (Ιλιάδ. Ζ 289). Πολλές περιγραφές πέπλων έχουμε από τους
ποιητές όπως ο Ευριπίδης (π.χ. Ίων 1141) όπου περιγράφεται πέπλος
έχοντας υφασμένα τον ήλιο, τη σελήνη, τους αστέρες.

Μεταξύ διαφόρων άλλων περιέχονταν άγρια θηρία και άλλες ποικίλες


παραστάσεις που ανήκαν στον εν Δελφοίς ναό του Απόλλωνος και
χρησίμευε ως μεγαλοπρεπή σκηνή, στην οποία γίνονταν εστιάσεις.
Πέπλους δεν είχαν μόνον οι πλούσιοι ιδιώτες (Ομ. Οδυς. Σ. 104) αλλά και
οι ναοί, τους οποίους προσέφεραν λατρευτές (Ιλ. Ζ 274).
Τον πέπλο τον διατήρησαν οι Δωριείς μέχρι τον 5ο αιώνα, ο οποίος
διατηρήθηκε και από τους Ρωμαίους, ενώ οι Ίωνες σιγά σιγά τον
αντικατέστησαν με τον λινό χιτώνα.
ΠΗΓΗ: http://anakalipto.blogspot.com/2013/02/blog-

απόπτυγμα
9

Κάθεται σε δίφρο, φοράει χιτώνα με απόπτυγμα και ιμάτιο ριγμένο


στα ...
Λεξικό Liddell-Scott

ἔνδῠμα, -ατος, τό (ἐνδύω), Ένδυμα, ρούχο, ιμάτιο, σε Κ.Δ., Πλούτ.


ἐνδύνω[ῡ], βλ. ἐνδύω.
ἔνδῠσις, -εως, ἡ (ἐνδύομαι), Ενδυμασία, Ένδυμα, ντύσιμο, ρουχισμός,
σε Κ.Δ.
ἐνδῠτήρ, -ῆρος, ὁ, αυτός που φοριέται, σε Σοφ.
ἐνδῠτός, -όν, I. 1. αυτός που φοριέται από κάποιον, σε Αισχύλ., Ευρ. 2.
ἐνδυτόν (ενν. ἔσθημα), τό, Ένδυμα, ρούχο, φόρεμα, στον ίδ.· μεταφ.,
ἐνδ.σαρκός, δηλ. το δέρμα κάποιου, στον ίδ. II. ντυμένος, καλυμμένος
με, στέμμασιν, στον ίδ.
ἐν-δύω και -δύνω[ῡ], με Μέσ. ἐνδύομαι, μέλ. -δύσομαι, αόρ. αʹ -
ενεδυσάμην και Ενεργ. αόρ. βʹ -έδυν· I. με αιτ., μπαίνω, εισέρχομαι· 1.
λέγεται για ρούχα, φορώ, ντύνω, Λατ. induere sibi, ἔνδυνε χιτῶνα, σε
Ομήρ. Ιλ.· πέπλον, σε Σοφ.· ομοίως και σε Μέσ., σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.·
παρακ. ἐνδεδύκα, φορώ χιτώνες, κιθῶνας, σε Ηρόδ.· μεταφ.,
υποκρίνομαι, κοροϊδεύω, παίρνω το ύφος κάποιου, προσλαμβάνω την
έκφραση του, τον υποδύομαι, σε Κ.Δ. 2. εισέρχομαι, εισχωρώ, εισδύω,
με αιτ., σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· επίσης, ἐνδ. εἰς..., σε Θουκ. κ.λπ.· επίσης με
δοτ., σε Ξεν.· απόλ., διεισδύω, εισέρχομαι, μπαίνω, σε Ηρόδ. II. 1. Μτβ.
σε ενεστ. ἐνδύω, μέλ. -δύσω, αόρ. αʹ -έδυσα· Λατ. induere alicui, ντύνω
10

κάποιον άλλο, καλύπτω, περιβάλλω, σκεπάζω με ρούχα, με διπλή αιτ., σε


Ξεν. 2. ντύνω, τινά, σε Ηρόδ.

ἀπόπτυγμα, ατος, τό, (πτύσσω) portion of the χιτών folded back, IG


2.652A20. LSJ-The Onl. Liddell-Scott-Jones Greek-English Lexicon.
Απόπτυγμα: πριν τηλήξουν το ορθογώνιο ύφασμα στο σώμα τους το
αναδιπλωμένο στο επάνω μέρος σχηματίζοντας έτσι το απόπτυγμα… Το
ύφασμα διπλωνόταν στο ένα τρίτο περίπου του ύψους του μία φορά προς
τα έξω σχηματίζοντας έτσι έναν υφασμάτινο όγκο, το απόπτυγμα, που
έπεφτε προς τα έξω στην πλάτη και το στήθος. Η κλειστή πλευρά του
υφάσματος βρισκόταν συνήθως στην αριστερή πλευρά του σώματος.

Σχόλια στον Όμηρο. Ιλιάδα vols. 1–5, 7”, Ed. Erbse, H.Berlin: De
Gruyter, 1:1969; 2:1971; 3:1974; 4:1975; 5:1977; 7:1988.Book of Iliad 5,
verse 586b, l. of scholion 2

… ξίφει ἤλασε κόρσην πῶς ἐπὶ τοῦ ἅρματος ἑστηκὼς τὴν κεφαλὴν ξίφει
πλήττεται; τάχα οὖν τὰς ἡνίας ἀναλαβεῖν ἐθέλων ἢ ναρκήσας ὑπὸ τῆς
πληγῆς κατέκυψεν. ex. κύμβαχος: τῆς κυνῆς ὁ λόφος. ἔνιοι τὸ ἐπὶ
κεφαλῇ. ex. βρεχμόν: βρεχμὸς λέγεται ἡ τοῦ αὐχένος σπονδυλώδης ἀρχή,
καὶ βρέχμα ἀπόπτυγμα ἀπὸ θώρακος. δηθὰ μάλ' εἱστήκει: οὐκ ἀπίθανον
τοῦτο· ἠνέχθη γὰρ μεταξὺ τῶν ἵππων καὶ τοῦ ἅρματος, καὶ ἦν ἡ μὲν κεφαλὴ
βυθισθεῖσα, οἱ δὲ ὦμοι ἑδραῖοι ὄντες μετὰ τοῦ σώματος, οἱ δὲ πόδες τῷ
ἅρματι ἐρειδόμενοι. γέγονε δὲ τοῦτο διὰ…

Λεξικο Liddell-Scott

διάδημα, -ατος, τό (διαδέω), στεφάνι, ταινία ή κορδέλα, ιδίως τιάρα,


κορόνα, στέμμα του βασιλιά των Περσών, σε Ξεν.
διαδημᾰτο-φόρος, -ον (φέρω), αυτός που φορά διάδημα, σε Πλούτ.

Ένδυση, ενδεικτικά και χρονολογικά

1.Όμηρος. Ιλιάδα. (8 B.C.) Book 5 line 736


πέπλον μὲν κατέχευεν ἑανὸν πατρὸς ἐπ’ οὔδει
ποικίλον, ὅν ῥ’ αὐτὴ ποιήσατο καὶ κάμε χερσίν· (735)
ἣ δὲ χιτῶν’ ἐνδῦσα Διὸς νεφεληγερέταο
τεύχεσιν ἐς πόλεμον θωρήσσετο δακρυόεντα.
ἀμφὶ δ’ ἄρ’ ὤμοισιν βάλετ’ αἰγίδα θυσσανόεσσαν
11

2.Όμηρος. Ιλιάδα. (8 B.C.) Book 8 line 387



πέπλον μὲν κατέχευεν ἑανὸν πατρὸς ἐπ’ οὔδει (385)

ποικίλον, ὅν ῥ’ αὐτὴ ποιήσατο καὶ κάμε χερσίν,

ἣ δὲ χιτῶν’ ἐνδῦσα Διὸς νεφεληγερέταο
τεύχεσιν ἐς πόλεμον θωρήσσετο δακρυόεντα.
ἐς δ’ ὄχεα φλόγεα ποσὶ βήσετο, λάζετο δ’ ἔγχος

3. Ευρυπίδης Alcestis } (5 B.C.) Line 631


Αδ. οὔτ’ ἦλθες ἐς τόνδ’ ἐξ ἐμοῦ κληθεὶς τάφον,
οὔτ’ ἐν φίλοισι σὴν παρουσίαν λέγω. (630)
κόσμον δὲ τὸν σὸν οὔποθ’ ἥδ’ ἐνδύσεται.
οὐ γάρ τι τῶν σῶν ἐνδεὴς ταφήσεται.
τότε ξυναλγεῖν χρῆν σ’ ὅτ’ ὠλλύμην ἐγώ.

4. Ευρυπίδης Phoenissae {0006.015} (5 B.C.) Line 727


Κρ. εἴπερ σφαλείς γε δεῦρο σωθήσῃ πάλιν. (725)
Ετ. ἴσον φέρει νύξ, τοῖς δὲ τολμῶσιν πλέον.
Κρ. ἐνδυστυχῆσαι δεινὸν εὐφρόνης κνέφας.
Ετ. ἀλλ’ ἀμφὶ δεῖπνον οὖσι προσβάλω δόρυ;
Κρ. ἔκπληξις ἂν γένοιτο· νικῆσαι δὲ δεῖ.

6. Ευρυπίδης Bacchae {0006.017} (5 B.C.) Line 853


ἐνεὶς ἐλαφρὰν λύσσαν· ὡς φρονῶν μὲν εὖ
οὐ μὴ θελήσῃ θῆλυν ἐνδῦναι στολήν,
ἔξω δ’ ἐλαύνων τοῦ φρονεῖν ἐνδύσεται.
χρῄζω δέ νιν γέλωτα Θηβαίοις ὀφλεῖν
γυναικόμορφον ἀγόμενον δι’ ἄστεως (855)

7. SOPHOCLES Trag. Trachiniae {0011.001} (5 B.C.) Line 759


12

κῆρυξ ἀπ’ οἴκων ἵκετ’ οἰκεῖος Λίχας,


τὸ σὸν φέρων δώρημα, θανάσιμον πέπλον·
ὃν κεῖνος ἐνδύς, ὡς σὺ προὐξεφίεσο,
ταυροκτονεῖ μὲν δώδεκ’ ἐντελεῖς ἔχων (760)
λείας ἀπαρχὴν βοῦς· ἀτὰρ τὰ πάνθ’ ὁμοῦ

8. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 78 line 26


...στολήν), καὶ τἆλλα ἐχρᾶτο διαίτῃ Ἑλληνικῇ καὶ θεοῖσι ἱρὰ
ἐποίεε κατὰ νόμους τοὺς Ἑλλήνων· ὅτε δὲ διατρίψειε (25)
μῆνα ἢ πλέον τούτου, ἀπαλλάσσετο ἐνδὺς τὴν Σκυθικὴν
στολήν. Ταῦτα ποιέεσκε πολλάκις, καὶ οἰκία τε ἐδείματο
ἐν Βορυσθένεϊ καὶ γυναῖκα ἔγημε ἐς αὐτὰ ἐπιχωρίην.

9. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 6 section 125 line 12


σώματι ἐξενείκασθαι ἐσάπαξ. Ὁ δὲ Ἀλκμέων πρὸς τὴν (10)
δωρεήν, ἐοῦσαν τοιαύτην, τοιάδε ἐπιτηδεύσας προσέφερε·
ἐνδὺς κιθῶνα μέγαν καὶ κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ
κιθῶνος, κοθόρνους τοὺς εὕρισκε εὐρυτάτους ἐόντας ὑπο-
δησάμενος, ἤιε ἐς τὸν θησαυρὸν ἐς τόν οἱ κατηγέοντο.

10. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 15 line 15


πτήσεται καὶ σοὶ τὠυτὸ τοῦτο ὄνειρον, ὁμοίως [ὡς] καὶ ἐμοὶ
ἐντελλόμενον. Εὑρίσκω δὲ ὧδε ἂν γινόμενα ταῦτα, εἰ λάβοις
τὴν ἐμὴν σκευὴν πᾶσαν καὶ ἐνδὺς μετὰ τοῦτο ἵζοιο ἐς τὸν (15)
ἐμὸν θρόνον καὶ ἔπειτα ἐν κοίτῃ τῇ ἐμῇ κατυπνώσειας.»
(16) Ξέρξης μὲν ταῦτά οἱ ἔλεγε. Ἀρτάβανος δὲ οὐ τῷ πρώτῳ

11. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 17 line 2


καὶ ἐμοί. Μέχρι δὲ τούτου τῇ παρεούσῃ γνώμῃ χρήσομαι.» (40)
(17) Τοσαῦτα εἴπας Ἀρτάβανος, ἐλπίζων Ξέρξην ἀποδέξειν
λέγοντα οὐδέν, ἐποίεε τὸ κελευόμενον· ἐνδὺς δὲ τὴν Ξέρξεω
ἐσθῆτα καὶ ἱζόμενος ἐς τὸν βασιλήιον θρόνον ὡς μετὰ ταῦτα
κοῖτον ἐποιέετο, ἦλθέ οἱ κατυπνωμένῳ τὠυτὸ ὄνειρον τὸ

12. Αριστοφάνης . Vespae {0019.004} (5-4 B.C.) Line 1020


13

ηταῖς, (1018)
μιμησάμενος τὴν Εὐρυκλέους μαντείαν καὶ διάνοιαν,
εἰς ἀλλοτρίας γαστέρας ἐνδὺς κωμῳδικὰ πολλὰ χέασθαι, (1020)
μετὰ τοῦτο δὲ καὶ φανερῶς ἤδη κινδυνεύων καθ’ ἑαυτόν,
οὐκ ἀλλοτρίων ἀλλ’ οἰκείων μουσῶν στόμαθ’ ἡνιοχήσας.

13. Αριστοφάνης . Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) Line 52


ΚΛ. Κροκωτὸν ἄρα νὴ τὼ θεὼ ’γὼ βάψομαι.
ΛΥ. μηδ’ ἀσπίδα λαβεῖν—
ΚΛ. Κιμβερικὸν ἐνδύςομαι. (52)
ΛΥ. μηδὲ ξιφίδιον.
ΚΛ. Κτήσομαι περιβαρίδας. (53)

14. Αριστοφάνης . Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) Line 1021


Χ. ΓΥ. Ἀλλ’ ὅταν βούλῃ σύ. Νῦν δ’ οὖν οὔ σε περιόψομαι
γυμνὸν ὄνθ’ οὕτως. Ὅρα γὰρ ὡς καταγέλαστος εἶ. (1020)
Ἀλλὰ τὴν ἐξωμίδ’ ἐνδύςω σε προσιοῦσ’ ἐγώ.
Χ. ΓΕ. Τοῦτο μὲν μὰ τὸν Δί’ οὐ πονηρὸν ἐποήσατε·
ἀλλ’ ὑπ’ ὀργῆς γὰρ πονηρᾶς καὶ τότ’ ἀπέδυν ἐγώ.

15.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 1 chapter 4 section


18 line 8
ἱππέας ἡσυχίαν ἔχοντας, ἔστησαν καὶ οἱ Μῆδοι. ὁ δὲ Κῦρος
ὁρῶν ἐκβοηθοῦντας καὶ τοὺς ἄλλους πασσυδί, ἐκβοηθεῖ καὶ
αὐτὸς πρῶτον τότε ὅπλα ἐνδύς, οὔποτε οἰόμενος· οὕτως
ἐπεθύμει αὐτοῖς ἐξοπλίσασθαι· μάλα δὲ καλὰ ἦν καὶ
ἁρμόττοντα αὐτῷ ἃ ὁ πάππος περὶ τὸ σῶμα ἐπεποίητο. (10)

16.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 2 chapter 4 section


6 line 3
(6) μεγαλοπρεπέστατον φαίνεσθαι. καὶ ὁ Κῦρος πρὸς ταῦτα
εἶπε· Καὶ ποτέρως ἄν, ὦ Κυαξάρη, μᾶλλόν σε ἐκόσμουν,
εἴπερ πορφυρίδα ἐνδὺς καὶ ψέλια λαβὼν καὶ στρεπτὸν περι-
θέμενος σχολῇ κελεύοντι ὑπήκουόν σοι, ἢ νῦν ὅτε σὺν
τοιαύτῃ καὶ τοσαύτῃ δυνάμει οὕτω σοι ὀξέως ὑπακούω διὰ (5)
14

17. Πλάτων Cratylus {0059.005} (5-4 B.C.) Stephanus page 419 section
c line 5
ἴσχει τὸ σῶμα. καὶ ἥ γε “ἀνία” τὸ ἐμποδίζον τοῦ ἰέναι.
ἡ δὲ “ἀλγηδὼν” ξενικόν τι φαίνεταί μοι ἀπὸ τοῦ ἀλγεινοῦ
ὠνομασμένον. “ὀδύνη” δὲ ἀπὸ τῆς ἐνδύςεως τῆς λύπης (5)
κεκλημένῃ ἔοικεν. “ἀχθηδὼν” δὲ καὶ παντὶ δῆλον ἀπει-
κασμένον τὸ ὄνομα τῷ τῆς φορᾶς βάρει. “χαρὰ” δὲ τῇ

18. Πλάτων Respublica {0059.030} (5-4 B.C.) Stephanus page 577


section a line 2
Ἆρ’ οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ περὶ τῶν ἀνδρῶν τὰ αὐτὰ ταῦτα
577.
(a) προκαλούμενος ὀρθῶς ἂν προκαλοίμην, ἀξιῶν κρίνειν περὶ
αὐτῶν ἐκεῖνον, ὃς δύναται τῇ διανοίᾳ εἰς ἀνδρὸς ἦθος ἐνδὺς
διιδεῖν καὶ μὴ καθάπερ παῖς ἔξωθεν ὁρῶν ἐκπλήττεται ὑπὸ
τῆς τῶν τυραννικῶν προστάσεως ἣν πρὸς τοὺς ἔξω σχηματί-

19. Λυσίας . In Andocidem [Sp.] {0540.006} (5-4 B.C.) Section 51 line 1


οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ ὑμῖν εἶναι, ἀλλὰ προσέχετε (5)
τὸν νοῦν, δοκείτω δ’ ὑμῖν ἡ γνώμη ὁρᾶν ἃ οὗτος ἐποίει,
(51) καὶ διαγνώσεσθε ἄμεινον. οὗτος γὰρ ἐνδὺς στολὴν μιμού-
μενος τὰ ἱερὰ ἐπεδείκνυ τοῖς ἀμυήτοις καὶ εἶπε τῇ φωνῇ
τὰ ἀπόρρητα, τῶν δὲ θεῶν, οὓς ἡμεῖς [θεοὺς] νομίζομεν

20. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et Pseudepigr.


Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2 B.C./A.D. 3) Testamentum 3
chapter 8 section 2 line 2
(1) Κἀκεῖ πάλιν εἶδον πρᾶγμα ὥσπερ τὸ πρότερον,
μετὰ τὸ ποιῆσαι ἡμέρας ἑβδομήκοντα. (2) Καὶ εἶδον ἑπτὰ
ἀνθρώπους ἐν ἐσθῆτι λευκῇ λέγοντάς μοι· Ἀναστὰς ἔνδυσαι
τὴν στολὴν τῆς ἱερατείας, καὶ τὸν στέφανον τῆς δικαιοσύνης,
καὶ τὸ λόγιον τῆς συνέσεως, καὶ τὸν ποδήρη τῆς ἀληθείας
15

21. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et Pseudepigr.


Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2 B.C./A.D. 3) Testamentum 3
chapter 18 section 14 line 3
αὐτοῦ ἕως τῶν αἰώνων. (14) Τότε ἀγαλλιάσεται Ἀβραὰμ
καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ· κἀγὼ χαρίσομαι, καὶ πάντες οἱ
ἅγιοι ἐνδύσονται εὐφροσύνην.
3.19.
(1) Καὶ νῦν, τέκνα μου, πάντα ἠκούσατε· ἑλέσθε
οὖν ἑαυτοῖς ἢ τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς, ἢ νόμον Κυρίου ἢ ἔργα

22. VITAE AESOPI Narr. Fict. Vita G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti
Morgan) (recensio 3) {1765.001} (A.D. 1) Section 115 line 1
ὁ δὲ Νεκταναβὼν πρὸς τὸν Αἴσωπον λέγει “τίνι ἴκελός εἰμι; πῶς βλέπεις
τοὺς
περὶ ἐμὲ πάντας;” ὁ δὲ ἔφη “τῇ σελήνῃ ἔοικας, καὶ οἱ περὶ σὲ τοῖς ἄστροις”
...
<excidit c. 114. vide W> (115) καὶ τῇ ἑξῆς ἡμέρᾳ ἐνδυσάμενος στολὴν
λευκὴν ὅ
τε Νεκταναβὼν καὶ τοῖς φίλοις αὐτοῦ κοκκίνας περιβαλὼν στολάς,
ἐκάθισεν. τοῦ
δὲ Αἰσώπου ἐλθόντος ἐπύθετο “τίνι ἴκελός εἰμι; ὁ δὲ ἔφη “σὺ τῷ ἡλίῳ, καὶ
οἱ

23. Marcus Antonius POLEMON Soph. Declamationes {1617.001} (A.D.


1-2) Declamation 2 section 52 line 3
(52) πολέμου· ὦ καλὸν Ἄρεως ἄγαλμα· ὦ πολέμαρχε
πολεμάρχου θεοῦ δεινὸν εἴδωλον τῆς Ἀσίας τὰ το-
ξεύματα περιβεβλημένον· ὦ μόνος ἐνδὺς τὴν τοῦ
πολέμου στολήν· ὦ σχῆμα ἐλευθέριον, ὦ σχῆμα
Μαραθώνιον· ὦ μὴ κλίνας τὴν Ἑλλάδα· ὦ τῆς (5)

24. Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (sub nomine Apollodori) {0548.001}


(A.D. 1/2) Chapter 2 section 158 line 1
ἐκείνην μᾶλλον ἀγαπήσῃ, νομίσασα ταῖς ἀληθείαις
φίλτρον εἶναι τὸ ῥυὲν αἷμα Νέσσου, τούτῳ τὸν χιτῶνα
(158) ἔχρισεν. ἐνδὺς δὲ Ἡρακλῆς ἔθυεν. ὡς δὲ θερμαν-
16

θέντος τοῦ χιτῶνος ὁ τῆς ὕδρας ἰὸς τὸν χρῶτα ἔσηπε,


τὸν μὲν Λίχαν τῶν ποδῶν ἀράμενος κατηκόντισεν ἀπὸ

25. Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (epitomae e codd. Vat. 950 + Sabbaitico


366) {0548.002} (A.D. 1/2) Chapter 5 section 13a line 7
τοῦ μένειν εἴα, αὐτὸς δὲ (5)
ἑαυτὸν αἰκισάμενος καὶ
πενιχρὰν στολὴν ἐνδυ-
σάμενος ἀγνώστως εἰς τὴν
πόλιν εἰσέρχεται ὡς ἐπαί-
της. γνωρισθεὶς δὲ ὑπὸ (10)

26. Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (epitomae e codd. Vat. 950 + Sabbaitico


366) {0548.002} (A.D. 1/2) Chapter 5 section 13b line 7
τοῦ μένειν εἴα, αὐτὸς δὲ (5)
αὑτὸν αἰκισάμενος καὶ
πενιχρὰν στολὴν ἐνδὺς
εἰς τὴν πόλιν ἀγνώστως
εἰσέρχεται ὡς ἐπαίτης.

27. JUSTINUS MARTYR Apol. Apologia {0645.001} (A.D. 2) Chapter


15 section 14 line 1
καὶ οἰκτίρμονες, ὡς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν χρηστός ἐστι καὶ οἰκτίρ-
μων, καὶ τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς καὶ δικαίους
καὶ πονηρούς. (14) μὴ μεριμνᾶτε δὲ τί φάγητε ἢ τί ἐνδύςησθε.
οὐχ ὑμεῖς τῶν πετεινῶν καὶ τῶν θηρίων διαφέρετε; καὶ ὁ θεὸς
τρέφει αὐτά. (15) μὴ οὖν μεριμνήσητε τί φάγητε ἢ τί ἐνδύ-

28. JUSTINUS MARTYR Apol. Apologia {0645.001} (A.D. 2) Chapter


15 section 15 line 1
καὶ πονηρούς. (14) μὴ μεριμνᾶτε δὲ τί φάγητε ἢ τί ἐνδύσησθε.
οὐχ ὑμεῖς τῶν πετεινῶν καὶ τῶν θηρίων διαφέρετε; καὶ ὁ θεὸς
τρέφει αὐτά. (15) μὴ οὖν μεριμνήσητε τί φάγητε ἢ τί ἐνδύ-
σησθε· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι τούτων χρείαν
ἔχετε. (16) ζητεῖτε δὲ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, καὶ
17

ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. ὅπου γὰρ ὁ θησαυρός ἐστιν,

29. JUSTINUS MARTYR Apol. Apologia {0645.001} (A.D. 2) Chapter


19 section 4 line 6
λογίσασθε, ὅτι διαλυθέντα καὶ δίκην σπερμάτων εἰς γῆν διαχυ-
θέντα τὰ ἀνθρώπεια σώματα κατὰ καιρὸν προστάξει θεοῦ ἀνα- (5)
στῆναι καὶ ἀφθαρσίαν ἐνδύσασθαι οὐκ ἀδύνατον. (5) ποίαν γὰρ
ἀξίαν θεοῦ δύναμιν λέγουσιν οἱ φάσκοντες εἰς ἐκεῖνο χωρεῖν
ἕκαστον ἐξ οὗπερ ἐγένετο, καὶ παρὰ ταῦτα μηδὲν ἄλλο δύνασθαι

30. JUSTINUS MARTYR Apol. Apologia {0645.001} (A.D. 2) Chapter


52 section 3 line 6
τῆς ἀγγελικῆς αὐτοῦ στρατιᾶς παραγενήσεσθαι κεκήρυκται, ὅτε
καὶ τὰ σώματα ἀνεγερεῖ πάντων τῶν γενομένων ἀνθρώπων, καὶ (5)
τῶν μὲν ἀξίων ἐνδύσει ἀφθαρσίαν, τῶν δ’ ἀδίκων ἐν αἰσθή-
σει αἰωνίᾳ μετὰ τῶν φαύλων δαιμόνων εἰς τὸ αἰώνιον πῦρ
πέμψει. (4) ὡς δὲ καὶ ταῦτα προείρηται γενησόμενα, δηλώσομεν.

31. JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr.


Confessio et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chapter 14 section 13
line 1
τὸν χιτῶνα ὅνπερ ἐνδέδυσαι, τὸν μελανὸν, καὶ τὸν σάκκον ⸢ἀπὸ
τῆς ὀσφύος σου⸣ καὶ τὴν τέφραν ἀποτίναξον ἀπὸ τῆς κεφαλῆς σου
καὶ νίψαι τὸ πρόσωπόν σου ὕδατι ζῶντι (13) καὶ ἔνδυσαι στολὴν
καινὴν ἄθικτον καὶ ζῶσαι τὴν ὀσφύν σου τὴν ζώνην σου τὴν λαμπρὰν
τὴν διπλῆν τῆς παρθενίας σου, (14) καὶ πάλιν ἐλθὲ πρός με καὶ

32. JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr.


Confessio et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chapter 15 section 10
line 1
(9) Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἀπέρχομαι πρὸς Ἰωσὴφ καὶ λαλήσω αὐτῷ περὶ σοῦ, καὶ
ἐλεύσεται πρὸς σὲ σήμερον καὶ ὄψεταί σε καὶ χαρήσεται ἐπὶ σὲ καὶ
ἔσται σου νύμφιος. (10) Λοιπὸν ἄκουσόν μου, Ἀσενέθ, καὶ ἔνδυσαι στο-
λὴν γάμου, τὴν στολὴν τὴν ἀρχαίαν τὴν πρώτην τὴν ἀπο-
κειμένην ἐν τῷ θαλάμῳ σου καὶ περιβαλοῦ τὸν πάντα κόσμον τὸν ἐκ-
18

33. ANTONINUS LIBERALIS Myth. Metamorphoseon synagoge


{0651.001} (A.D. 2?) Chapter 13 section 5 line 1
διαβοηθείσης ἀδελφὸς ὁ τῆς Ἀσπαλίδος Ἀστυγίτης ὤμοσεν, (5)
ὅτι πρότερον τίσεται τὸν τύραννον ἢ τὸ σῶμα καθαιρήσει
τὸ τῆς ἀδελφῆς. (5) ἐνδὺς δὲ τάχιστα τὴν στολὴν τῆς Ἀσπα-
λίδος καὶ κρύψας παρὰ τὴν εὐώνυμον πλευρὰν τὸ ξίφος
ἔλαθε πρὸς τὴν ὄψιν ἀντίπαις ὤν· παρελθὼν δ’ εἰς τὰ οἰκία

34. Κλαύδιος Αιλιανός De natura animalium {0545.001} (A.D. 2-3) Book


10 section 30 line 10
ἐμπίπλαται, καὶ τοῖς μὲν ἡδυσμένοις χαίρει, τοῖς δὲ
ἀσπουδάστως ἑφθοῖς πάνυ ἄχθεται. φείδεται δὲ καὶ
ἐσθῆτος ἐνδὺς αὐτήν, καὶ τὰ ἄλλα δρᾷ ὅσα ἀνωτέρω (10)
εἶπον. θηλῇ δὲ γυναικὸς εἰ προσαγάγοις ἔτι νήπιον,
σπάσει τοῦ γάλακτος ὡς παιδίον.

35. Κλήμης Αλεξανδρινός Protrepticus {0555.001} (A.D. 2-3) Chapter 11


section 116 subsection 3 line 2
λόγῳ, καὶ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν αὐτοῖς ἐνεχείρισεν.
(3) Σάλπιγξ ἐστὶ Χριστοῦ τὸ εὐαγγέλιον αὐτοῦ, ὃ μὲν ἐσάλπισεν,
ἡμεῖς δὲ ἠκούσαμεν. Ἐξοπλισώμεθα εἰρηνικῶς, «ἐνδυσά-
μενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης» καὶ τὴν ἀσπίδα τῆς
πίστεως ἀναλαβόντες καὶ τὴν κόρυν τοῦ σωτηρίου περιθέ-
μενοι καὶ «τὴν μάχαιραν τοῦ πνεύματος, ὅ ἐστι ῥῆμα θεοῦ», (5)

36. Ωριγένης Fragmenta in evangelium Joannis (in catenis) {2042.006}


(A.D. 2-3) Fragment 35 line 18
τοῖς προθυμουμένοις ἐπὶ τὴν θείαν γέννησιν ἐλθεῖν ἐκδύσασθαι τὸν
παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, ἵνα τούτου ἀποβληθέν-
τος ἐνδύσωνται τὸν νέον «ἄνθρωπον τὸν κατὰ θεὸν κτισθέντα ἐν
«δικαιοσύνῃ», ᾧ ἕψεται, ὡς ἄνωθεν γεννηθέντι, ἐν καινότητι ζωῆς
περιπατῆσαι. ἐπὶ ταύτην τὴν γέννησιν παρορμῶν ὁ Ἰησοῦς τοῖς (20)

37. Ωριγένης Selecta in Ezechielem (fragmenta e catenis) {2042.062}


(A.D. 2-3) Volume 13 page 793 line 51
19

λεύειν, μηδὲ ὑπὲρ τοῦ κοινοῦ τὰ δέοντα σκοπεῖν προ-


καθέζωνται, λεκτέον ὅτι ἀπώλετο βουλὴ ἐκ πρεσβυ- (50)
τέρων. Καὶ ὁ ἄρχων ἐνδύσεται ἀφανισμὸν, εἰ μὴ ἐν-
δύσεται τὸν Χριστὸν Ἰησοῦν καὶ τὸν θώρακα τῆς δι-
καιοσύνης καὶ τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύ-

39. Ωριγένης Selecta in Ezechielem (fragmenta e catenis) {2042.062}


(A.D. 2-3) Volume 13 page 793 line 55
καιοσύνης καὶ τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύ-
νασθαι ἀντιστῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου.
Πᾶς γὰρ ἁμαρτάνων ἄρχων ἀφανισμὸν ἐνδύσεται· (55)
καὶ αἱ χεῖρες δὲ τοῦ λαοῦ ἐκλύονται, ὅταν ὑδαρὴς
καὶ ἄτακτος καὶ ἐκλελυμένη ἔσται ἡ πολιτεία τοῦ

40. Ωριγένης Selecta in Ezechielem (fragmenta e catenis) {2042.062}


(A.D. 2-3) Volume 13 page 817 line 37
(817) Καὶ ποιήσατε ἑαυτοῖς καρδίαν καινήν. Καὶ πῶς (35)
τοῦτο γενήσεται; Ἐὰν ἐκδυσώμεθα τὸν παλαιὸν ἄν-
θρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσώμεθα τὸν
νέον, τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα
τοῦ κτίσαντος αὐτόν. Ὅταν ἀναβῶμεν ἀπὸ τῶν γηΐ-

41. Ωριγένης Adnotationes in Deuteronomium (fragmenta e catenis)


{2042.070} (A.D. 2-3) Volume 17 page 33 line 52
ἁγίᾳ τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίᾳ. Οἱ δὲ ὀρφανοὶ κυρίως εἰ- (50)
σὶν οἱ ἀποταξάμενοι μὲν τῷ ἑαυτῶν πατρὶ τῷ Σατα-
νᾷ, μηδέπω δὲ τὸν Ἰησοῦν ἐνδυσάμενοι, ἀλλ’ ἔτι καὶ
κατηχουμένοις ἐνάριθμοι. Ὁμοίως δὲ καὶ οὗτοι χῆραί
εἰσιν, ἀποστραφεῖσαι μὲν τὸν ἐγκατασπείροντα ...
42. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.
Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 100 line 16
δίκαιος; Μὴ ἀναφανῶμεν ἄδικοι, μηδὲ ἀσεβεῖς.
Στίχ. εʹ. Ἀνάλαβε δὴ ὕψος καὶ δύναμιν. (15n)
Στεφάνωσαι, ἔνδυσαι δόξαν, ἔνδυσαι τιμήν. (16)
20

Στίχ. ϛʹ. Ἀπόστειλον δὲ ἀγγέλους ὀργῇ· πάντα δὲ (17n)


ὑβριστὴν ταπείνωσον. (18n)

43. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 100 line 16
δίκαιος; Μὴ ἀναφανῶμεν ἄδικοι, μηδὲ ἀσεβεῖς.
Στίχ. εʹ. Ἀνάλαβε δὴ ὕψος καὶ δύναμιν. (15n)
Στεφάνωσαι, ἔνδυσαι δόξαν, ἔνδυσαι τιμήν. (16)
Στίχ. ϛʹ. Ἀπόστειλον δὲ ἀγγέλους ὀργῇ· πάντα δὲ (17n)
ὑβριστὴν ταπείνωσον. (18n)

44. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 101 line 21n
τάχει. ΚΕΦ. ΜΑʹ. Στίχ. δʹ. Τίς ἀποκαλύψει πρόσωπον ἐνδύςεως (21n)
αὐτοῦ; (22n) Διὰ τί οὐκ εἶπε· Τίς ἀποκαλύψει πρόσωπον αὐτοῦ; (23)

45. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 101 line 24
(101) αὐτοῦ; (22n)
Διὰ τί οὐκ εἶπε· Τίς ἀποκαλύψει πρόσωπον αὐτοῦ; (23)
Τί ποιεῖ ἐνθάδε καὶ ἡ ἔνδυσις; Τίς γὰρ ἀποκαλύψει,
φησὶ, πρόσωπον ἐνδύςεως αὐτοῦ; Ἵνα νοηθῇ τὸ (25)
λεγόμενον, παραδείγματι χρησώμεθα τῶν περιτιθε-

46. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 101 line 25
(101) Διὰ τί οὐκ εἶπε· Τίς ἀποκαλύψει πρόσωπον αὐτοῦ; (23)
Τί ποιεῖ ἐνθάδε καὶ ἡ ἔνδυσις; Τίς γὰρ ἀποκαλύψει,
φησὶ, πρόσωπον ἐνδύςεως αὐτοῦ; Ἵνα νοηθῇ τὸ (25)
λεγόμενον, παραδείγματι χρησώμεθα τῶν περιτιθε-
μένων προσωπείων, καὶ μὴ φαινομένων τοῦτο ὅ εἰσιν,

47. Ωριγένης Expositio in Proverbia (fragmenta e catenis) {2042.075}


(A.D. 2-3) Volume 17 page 224 line 25
21

Πᾶς ὁ ἐν κακίᾳ μέθυσος, καὶ ὁ ἐκ σοφίας πρὸς


ἀγνωσίαν καταπορνεύων, πτωχεύσει ἐκ θείας χάριτος·
καὶ οὐκ ἐνδύσεται ἔνδυμα τοῦ γάμου πᾶς ὁ ἐν τῇ δαι- (25)
μονιώδει νυκτὶ ὑπνώδης, ἀλλὰ τὴν ὡς ῥάκος τετραυ-
ματισμένην σάρκα διαθλίβων γεέννης φλόγα.

48. Ωριγένης Expositio in Proverbia (fragmenta e catenis) {2042.075}


(A.D. 2-3) Volume 17 page 229 line 1
θεογνωσίαν ἐλθόντας ἀνθρώπους, σὺν νεύροις ἀναλί-
σκει ἐκ τῶν πράξεων τῶν πονηρῶν· ἵνα ἀποθέμενοι
(229) τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, ἐνδύςωνται τὸν νέον τὸν κατὰ
Θεὸν κτισθέντα, ὃς καὶ ἄβρωτός ἐστι δαίμοσιν, ὑπὸ
τοῦ Κυρίου καθαρισθεὶς, καὶ ἀπεχόμενος πάσης κα-

49. GREGORIUS THAUMATURGUS Scr. Eccl. In annuntiationem


sanctae virginis Mariae (homiliae 1-2) [Sp.] {2063.009} (A.D. 3) Volume
10 page 1161 line 43
τῆρος οἰκονομίαν· ὅτι Θεὸς ὢν, διὰ φιλανθρωπίαν
ἄνθρωπος γέγονεν· οὐ τὴν προαιώνιον ἀξίαν ἀποθέ-
μενος, ἀλλὰ τὴν σωτηρίαν οἰκονομίαν ἐνδυσάμενος·
εὐαγγελίζεται ἡμῖν τὴν πολυύμνητον τοῦ Σωτῆρος
οἰκονομίαν, ὅτι τοῖς κάμνουσιν ἰατρὸς ἐπεδήμησεν, (45)

50. Γρηγόριος Νύσσης . Dialogus de anima et resurrectione {2017.056}


(A.D. 4) Volume 46 page 157 line 8
μενον, ἀντὶ καλάμης ἢ ἀνθέρικος τῇ ἀφθαρσίᾳ
καὶ τοῖς λοιποῖς τῶν θεοπρεπῶν γνωρισμάτων ὡραϊ-
ζόμενον. «Δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι
ἀφθαρσίαν.» Ἡ δὲ ἀφθαρσία, καὶ ἡ δόξα, καὶ ἡ
τιμὴ, καὶ ἡ δύναμις, ἴδια τῆς θείας φύσεως εἶναι (10)

51. Γρηγόριος Νύσσης . Encomium in xl martyres ii {2017.067} (A.D. 4)


Volume 46 page 781 line 28
τητος. Ἀνθρώπων γὰρ ἐκεῖνος οὐδέποτε γίνεται ἔν-
σπονδός τε καὶ φίλιος· ὑποκρίνεται δὲ τότε τὸ φίλιον,
ὅταν αὐτῷ θελήσῃ προσωπεῖον ἀπάτης ἐνδύσασθαι.
22

Ἀλλ’ ὁ τῆς ἀσθενείας τῆς ἡμετέρας ἐπίκουρος, καὶ


τῶν ἀγαθῶν, καὶ λόγων, καὶ πράξεων γεωργὸς, εὗρε (30)

52. Γρηγόριος Νύσσης . De occursu domini [Sp.] {2017.073} (A.D. 4)


Volume 46 page 1180 line 14
σει τοῦ ἁγίου βαπτίσματος τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον
ἀποθέμενοι, τὸν κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ἀπάτης
φθειρόμενον, καὶ τὸν νέον ἐνδυσάμενοι, τὸν ἀνακαι-
νούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος· (15)
Δεῦτε, ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, ἀλαλάξωμεν

53. Γρηγόριος Νύσσης . De opificio hominis {2017.079} (A.D. 4) Page


256 line 35
ὅπως ἂν τοῦ σπουδαζομένου τύχοιεν ὑποτίθεται, λέ-
γων, ἀπεκδύσασθαι δεῖν τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, καὶ
ἐνδύσασθαι τὸν νέον, τὸν ἀνακαινούμενον κατ’ εἰκόνα (35)
τοῦ κτίσαντος. Ἀλλ’ ἐπανέλθωμεν πάντες ἐπὶ τὴν
θεοειδῆ χάριν ἐκείνην, ἐν ᾗ ἔκτισε τὸ κατ’ ἀρχὰς τὸν

54. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 308 line 12
ἐνεδυόμην σάκκῳ. Ἀντὶ δὲ τοῦ, Ἐν τῷ αὐτοὺς (10)
παρενοχλεῖν μοι, σφόδρα θαυμαστῶς ὁ μὲν Ἀκύλας
φησί· Καὶ ἐγὼ ἐν ἀῤῥωστίᾳ αὐτῶν ἔνδυσίς μου
σάκκος· ὁ δὲ Σύμμαχος· Ἐμοῦ ἐν ταῖς ἀῤῥωστίαις
αὐτῶν τὸ ἔνδυμα σάκκος· καὶ ὁ Θεοδοτίων δὲ καὶ

55. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 313 line 45
ἐροῦσι, προφητικῶς κατ’ αὐτὰ θεσπίζων· Αἰσχυν-
θείησαν καὶ ἐντραπείησαν ἅμα οἱ ἐπιχαίροντες
τοῖς κακοῖς μου· ἐνδυσάσθωσαν αἰσχύνην καὶ (45)
ἐντροπὴν οἱ μεγαλοῤῥημονοῦντες ἐπ’ ἐμέ. Καὶ
ταῦτα δὲ ὅπως τέλους ἔτυχεν ἀναφερόμενα ἐπὶ τὸ τοῦ
23

56. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 353 line 18
τὸν, καὶ ἐμβάλλοντος εἰς τὸ στόμα αὐτοῦ καινὸν ᾆσμα
καὶ ὕμνον, ἀποδυσαμένου τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν
ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, ἐνδυσαμένου δὲ τὸν νέον τὸν
ἀνακαινούμενον κατ’ ἐπίγνωσιν τοῦ Θεοῦ. Εἶτα μετὰ
πάντα ταῦτα ὑπόδειγμα πολλοῖς γίνεται, ὡς ἂν καὶ (20)

57. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 644 line 35
πιανθήσεται.» Ἔτι μὴν καὶ «οἱ βουνοὶ» τότε «ἀγαλλία-
σιν περιζώσονται.» Καὶ πρὸς τούτοις ἅπασιν οἱ κριοὶ
τῶν προβάτων τοὺς ἰδίους ἐνδύσονται πόκους. Νοήσεις (35)
δὲ ταῦτα, τὴν διαφορὰν ὑποθέμενος ἑαυτῷ τῶν σωζο-
μένων· ὧν οἱ μὲν, ὡς ἐν παραθέσει τῶν κρειττόνων

58. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 644 line 52
ἄρχοντές τινες καὶ ἡγεμόνες τινὲς αὐτῶν, ἐν δυνά- (50)
μεσιν ἐξαιρέτοις κοσμηθήσονται· διὸ λέλεκται· «Ἐν-
εδύσαντο οἱ κριοὶ τῶν προβάτων·» ἀντὶ τοῦ· «Ἐνδύ-
σονται.» Κριοὺς δὲ προβάτων τοὺς ἄρχοντας τοὺς
ἡγουμένους τῶν προλεχθέντων νοήσεις, οἵτινες ἐνεδύ-
σαντο ἢ καὶ μᾶλλον ἐνδύσονται. Τί δὲ ἐνδύσονται, (55)

59. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 644 line 55
σονται.» Κριοὺς δὲ προβάτων τοὺς ἄρχοντας τοὺς
ἡγουμένους τῶν προλεχθέντων νοήσεις, οἵτινες ἐνεδύ-
σαντο ἢ καὶ μᾶλλον ἐνδύσονται. Τί δὲ ἐνδύσονται, (55)
ἡμῖν καταλέλοιπεν νοεῖν· διδάσκει δὲ τὸ ἔνδυμα τού-
των ὁ θεῖος Ἀπόστολος λέγων· «Δεῖ τὸ φθαρτὸν τοῦτο

60. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 644 line 55
24

σονται.» Κριοὺς δὲ προβάτων τοὺς ἄρχοντας τοὺς


ἡγουμένους τῶν προλεχθέντων νοήσεις, οἵτινες ἐνεδύ-
σαντο ἢ καὶ μᾶλλον ἐνδύσονται. Τί δὲ ἐνδύσονται, (55)
ἡμῖν καταλέλοιπεν νοεῖν· διδάσκει δὲ τὸ ἔνδυμα τού-
των ὁ θεῖος Ἀπόστολος λέγων· «Δεῖ τὸ φθαρτὸν τοῦτο

61. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 1
ἡμῖν καταλέλοιπεν νοεῖν· διδάσκει δὲ τὸ ἔνδυμα τού-
των ὁ θεῖος Ἀπόστολος λέγων· «Δεῖ τὸ φθαρτὸν τοῦτο
(645) ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν·» καὶ πάλιν· «Ἐφ’ ᾧ οὐ θέλο-
μεν ἐνδύσασθαι, ἀλλ’ ἐπενδύσασθαι, ἵνα καταποθῇ
τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς.» Ἐνδύσονται τοίνυν οἱ

62. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 2
των ὁ θεῖος Ἀπόστολος λέγων· «Δεῖ τὸ φθαρτὸν τοῦτο
(645) ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν·» καὶ πάλιν· «Ἐφ’ ᾧ οὐ θέλο-
μεν ἐνδύσασθαι, ἀλλ’ ἐπενδύσασθαι, ἵνα καταποθῇ
τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς.» Ἐνδύσονται τοίνυν οἱ
κριοὶ τὸ ἐμπρέπον αὐτοῖς ἔνδυμα, τοῦ φθαρτοῦ σώμα-

63. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 3
(645) ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν·» καὶ πάλιν· «Ἐφ’ ᾧ οὐ θέλο-
μεν ἐνδύσασθαι, ἀλλ’ ἐπενδύσασθαι, ἵνα καταποθῇ
τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς.» Ἐνδύσονται τοίνυν οἱ
κριοὶ τὸ ἐμπρέπον αὐτοῖς ἔνδυμα, τοῦ φθαρτοῦ σώμα-
τος αὐτοῖς μεταβάλλοντος εἰς ἀφθαρσίαν, καὶ τοῦ (5)

64. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 9
δειγμα καὶ οἱ κριοὶ οἴκοθεν ἐπάγονται τὸ ἔνδυμα, τοῦ
σώματος αὐτοῖς καρποφοροῦντος τὸν πόκον. Ἀλλὰ
καὶ αὐτὸν ἐνδύσονται τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χρι-
στὸν, τὸ ἐξαίρετον ἔνδυμα τὸ φῶς τῆς θεότητος αὐτοῦ (10)
25

περιβαλούμενοι. Ἔτι μὲν καὶ «αἱ κοιλάδες» τότε

65. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 741 line 36
ώλειαν ἀποκλαιόμενος. Διὸ κατὰ τὸν Ἀκύλαν εἴρηται·
«Καὶ ἔκλαυσα ἐν νηστείᾳ ψυχήν μου, καὶ ἐγενήθη (35)
εἰς ὀνειδισμοὺς ἐμοί. Καὶ ἔδωκεν ἔνδυσίν μου σάκκον,
καὶ ἐγενόμην αὐτοῖς εἰς παραβολήν. Ὡμίλουν ἐν ἐμοὶ
καθήμενοι πύλην· καὶ ψαλμοὶ πινόντων μέθυσμα.»

66. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 1185 line 47
τὸ, Ἐνεδύσατο Κύριος δύναμιν καὶ περιεζώσατο. (45)
Χριστὸς γὰρ Θεοῦ δύναμις ἦν καὶ Θεοῦ σοφία. Εἶθ’
ἅτε τὴν οἰκείαν δύναμιν ἐνδυσάμενος, καὶ ταύτῃ
περιζωσάμενος, μεγάλῳ κατορθώματι ἑαυτὸν ἐπιδί-
δωσι. Τί δὲ ἦν τοῦτο, ἑξῆς ὁ λόγος διδάσκει φάσκων·

67. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 1193 line 3
(1193) πειαν, τὴν κατὰ πάντων βασιλείαν, τῶν τε ἐν οὐρα-
νοῖς καὶ τῶν ἐπὶ γῆς ἀναδησάμενος. Καὶ πάλιν τὰ
μὲν προφητικὰ μαρτύρια περιεῖχεν, ὡς ἐνδυσάμενος
δύναμιν ὁ Κύριος, ἐστερέωσε τὴν οἰκουμένην, ἥτις
οὐ σαλευθήσεται. Ἐπιστώθη δὲ καὶ ταῦτα, ὅτε μετὰ (5)

68. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 1340 line 32
Ἰουδαῖοι ταῖς κατὰ τοῦ Σωτῆρος χρώμενοι βλασφη- (30)
μίαις· ἀλλ’ ἐκείνων βλασφημούντων, περιφανέστερον
ὁσημέραι τὸ κήρυγμα γίνεται. Ἐνδυσάσθωσαν
οἱ ἐνδιαβάλλοντές με ἐντροπὴν, καὶ περιβαλέσθω-
σαν ὡσεὶ διπλοΐδα τὴν αἰσχύνην αὐτῶν. Οἱ γὰρ

69. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 1340 line 45
26

ὅτι Ἑαυτὸν ἐκένωσε, μορφὴν δούλου λαβών· καὶ


αὐτὸς δὲ διὰ Ἡσαΐου βοᾷ· Οὕτω λέγει Κύριος
ὁ πλάσας με ἐκ κοιλίας δοῦλον ἑαυτῷ. Ἐνδυσά
σθωσαν οἱ ἐνδιαβάλλοντές με ἐντροπὴν, καὶ πε-
ριβαλέσθωσαν ὡς διπλοΐδα τὴν αἰσχύνην αὐτῶν.
Καὶ τοῦτο μάθοις ἂν ἐπιστήσας ποίας ἄρα Ἰουδαίων

70. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 24 page 28 line 11
τοῦνται τὸν ἐξ οὐρανοῦ καταβάντα· ἀλλὰ καὶ οἱ ταύ-
της ἱερεῖς, πρῶτον ἑαυτοὺς δικαιοσύνην, ὡς εἶπεν, (10)
ἐνδύςαντες, ὑπὸ Θεοῦ περιβάλλονται σωτηρίαν· εἶτα
λέγει περὶ τῶν ὁσίων, τῶν ἀρετῇ καὶ βίῳ διαπρεπόν-
των ἐν Ἐκκλησίᾳ· περὶ ὧν Ἀκύλας μὲν ἔφη· Αἰνέ-

71. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 556 line 26
σὺν παραστάσει δὲ λογικῇ παραμυθουμένου τὴν διδα-
σκαλίαν· παρῄνει γὰρ λέγων· Μὴ μεριμνήσητε τί φά- (25)
γητε ἢ τί ἐνδύςεσθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλείων ἐστὶ
τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; Καὶ πρῶτος
μὲν οὗτος συλλογισμὸς, συνάγων, ὅτι μὴ δέοι τινὰ

72. EPIPHANIUS Scr. Eccl. Homilia in laudes Mariae deiparae [Sp.]


{2021.016} (A.D. 4) Volume 43 page 496 line 27
φανος, τὸν μαργαριτοειδῆ πολύτιμον ἔχουσα λίθον (25)
Χριστόν· ἡ βασιλικὴ πορφύρα, τὸν οὐρανοῦ καὶ γῆς
ἐνδύςασα βασιλέα τὸ οἰκουμενικὸν τοῦ σώματος πορ-
φυροειδὲς ἔνδυμα· ἡ ἀκηλίδωτος τῶν Χριστιανῶν
πίστις· ἡ ἀκατάληπτος βίβλος, ἡ τὸν Λόγον καὶ τὸν

73. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum pascha et in tarditatem (orat. 1)


{2022.015} (A.D. 4) Volume 35 page 397 line 1
δειλίας καὶ ἀσθενείας ἐπίκουρον τὴν ἡμέραν, ἵν’ ὁ (30)
σήμερον ἐκ νεκρῶν ἀναστὰς κἀμὲ καινοποιήσῃ τῷ
(397) πνεύματι, καὶ τὸν καινὸν ἐνδύςας ἄνθρωπον, δῷ
27

τῇ καινῇ κτίσει, τοῖς κατὰ Θεὸν γεννωμένοις,


πλάστην ἀγαθὸν καὶ διδάσκαλον Χριστῷ καὶ συννεκρού-

74. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 2 (orat. 5)


{2022.019} (A.D. 4) Volume 35 page 704 line 9
ὁ δᾳδοῦχος· ἁπτέτωσαν τῷ νυμφίῳ αἱ φρόνιμοι καὶ
ἱεραὶ παρθένοι τὰς ἑαυτῶν λαμπάδας· ἀποθέσθω τὴν
πορνικὴν ἱεροφάντης στολήν· ἱερεῖς ἐνδύσασθε
δικαιοσύνην, καὶ καταστολὴν δόξης ἀντὶ πνεύματος (10)
ἀκηδίας, καὶ τὸν μέγαν καὶ ἄσπιλον χιτῶνα Χρι-

75. Γρηγόριος Ναζιανζηνός De pauperum amore (orat. 14) {2022.027}


(A.D. 4) Volume 35 page 909 line 29
καὶ ἀδελφοὶ, καὶ συγκληρονόμοι, ἕως ἐστὶ καιρὸς,
Χριστὸν ἐπισκεψώμεθα, Χριστὸν θεραπεύσωμεν,
Χριστὸν θρέψωμεν, Χριστὸν ἐνδύςωμεν, Χρι-
στὸν συναγάγωμεν, Χριστὸν τιμήσωμεν· μὴ τραπέζῃ (30)
μόνον, ὥς τινες· μηδὲ μύροις, ὡς ἡ Μαρία· μηδὲ

76. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Ad Julianum tributorum exaequatorem (orat.


19) {2022.032} (A.D. 4) Volume 35 page 1053 line 18
μετάδοσιν, ὁ πένης τὴν εὐχαριστίαν, ὁ ἐν ἐξουσίᾳ τὴν
ἀτυχίαν, ὁ εἰσπράττων τὴν ἡμερότητα. Οἱ ἱερεῖς,
ἐνδύσασθε δικαιοσύνην, ἢ, τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν,
ἐνδυσώμεθα· μὴ διασπείρωμεν τὰ πρόβατα τῆς νο-
μῆς, καὶ διαφθείρωμεν, ὑπὲρ ὧν ἔθηκε τὴν ψυχὴν ὁ (20)

77. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Ad Julianum tributorum exaequatorem (orat.


19) {2022.032} (A.D. 4) Volume 35 page 1053 line 19
ἀτυχίαν, ὁ εἰσπράττων τὴν ἡμερότητα. Οἱ ἱερεῖς,
ἐνδύσασθε δικαιοσύνην, ἢ, τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν,
ἐνδυσώμεθα· μὴ διασπείρωμεν τὰ πρόβατα τῆς νο-
μῆς, καὶ διαφθείρωμεν, ὑπὲρ ὧν ἔθηκε τὴν ψυχὴν ὁ (20)
ποιμὴν ὁ καλὸς, ὁ γινώσκων τὰ ἴδια, καὶ γινωσκόμε-
28

78. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In theophania (orat. 38) {2022.046} (A.D. 4)


Volume 36 page 316 line 5
ἵνα πρὸς Θεὸν ἐνδημήσωμεν, ἢ ἐπανέλθωμεν
(οὕτω γὰρ εἰπεῖν οἰκειότερον), ἵνα τὸν παλαιὸν ἄν-
θρωπον ἀποθέμενοι, τὸν νέον ἐνδυσώμεθα· καὶ ὥσπερ (5)
ἐν τῷ Ἀδὰμ ἀπεθάνομεν, οὕτως ἐν τῷ Χριστῷ ζή-
σωμεν, Χριστῷ καὶ συγγεννώμενοι, καὶ συσταυ-

79. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum baptisma (orat. 40) {2022.048}


(A.D. 4) Volume 36 page 393 line 40
λογοῦ περὶ τὰ μεγάλα· μηδὲν ἀγεννὲς πάθῃς.
Μεῖζον τῶν ὁρωμένων ἐστὶ τὸ μυστήριον· σαυτὸν
καρποφόρησον· Χριστὸν ἔνδυσαι, θρέψον με πολιτείᾳ· (40)
οὕτως ἐγὼ χαίρω φιλοφρονούμενος· οὕτω καὶ Θεὸς,
ὁ τὰ μέγιστα χαριζόμενος. Οὐδὲν τῷ Θεῷ μέγα, ὃ

80. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina moralia {2022.060} (A.D. 4)


Column 960 line 5
Ἄλειψις ἡ νηστεία πρὸς ἐχθροῦ πάλην.
Ἡ πεῖρα δ’ ἦν ἔρευνα τῆς Θεοῦ πλοκῆς.
Στέφος δ’ ἀκανθῶν, ἔνδυσις τε πορφύρας, (5)
Ἐχθροῦ κράτους σύλησις ἐκ παλαισμάτων.
Τρόπαιον ὁ σταυρὸς δὲ τοῦ ξύλου ξύλον.

81. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 101 line 13
τὴν χάριν Κύριον· αὐτὸς δὲ ὁ Σωτὴρ ἐταπείνωσεν
ἑαυτὸν ἐν τῷ λαβεῖν τὸ ταπεινὸν ἡμῶν σῶμα· δούλου
τε μορφὴν ἔλαβεν, ἐνδυσάμενος τὴν δουλωθεῖσαν
σάρκα τῇ ἁμαρτίᾳ. Καὶ αὐτὸς μὲν οὐδὲν παρ’ ἡμῶν
εἰς βελτίωσιν ἔσχηκεν· ἀνενδεὴς γάρ ἐστι καὶ (15)

82. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 112 line 12
Ποία οὖν πάλιν προκοπὴ τῷ ἀθανάτῳ (10)
προσλαβόντι τὸ θνητόν; ἢ ποία βελτίωσις τῷ αἰωνίῳ
29

ἐνδυσαμένῳ τὸ πρόσκαιρον; Ποῖος δὲ καὶ μισθὸς μεί-


ζων γένοιτ’ ἂν Θεῷ αἰωνίῳ καὶ βασιλεῖ, καὶ ὄντι
ἐν τοῖς κόλποις τοῦ Πατρός; Ἆρ’ οὐ θεωρεῖτε, ὅτι

83. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 164 line 4
καὶ τὸ, γέγονε, καὶ τὸ, πεποίηται, οὐχ ὅτι ὁ Λόγος,
ᾗ Λόγος ἐστὶ, πεποίηται νοεῖν θέμις· ἀλλ’ ὅτι Λόγος
ὢν δημιουργὸς, ὕστερον πεποίηται ἀρχιερεὺς, ἐνδυ-
σάμενος σῶμα τὸ γενητὸν καὶ ποιητὸν, ὅπερ καὶ (5)
προσενεγκεῖν ὑπὲρ ἡμῶν δύναται, διὸ καὶ λέγεται
πεποιῆσθαι. Εἰ μὲν οὖν οὐ γέγονεν ἄνθρωπος ὁ Κύ-

84. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 165 line 6
πιστὸς ἀρχιερεὺς, ἢ ὅτε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς
ὡμοιώθη; ὡμοιώθη δὲ τότε, ὅτε γέγονεν ἄνθρωπος, (5)
ἐνδυσάμενος τὴν ἡμετέραν σάρκα. Οὐκοῦν περὶ τῆς
κατὰ τὸν ἄνθρωπον οἰκονομίας τοῦ Λόγου γρά-
φων ὁ Παῦλος ἔλεγε, πιστὸν ὄντα τῷ ποιήσαντι

85. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 176 line 23
Κύριον ἡμῶν. Λοιπὸν γὰρ ἀγαθὸς ὢν ὁ Θεὸς, καὶ
Πατὴρ ὢν τοῦ Κυρίου, ἐλεήσας καὶ θέλων πᾶσι γνω-
σθῆναι, ποιεῖ τὸν ἑαυτοῦ Υἱὸν ἐνδύσασθαι σῶμα
ἀνθρώπινον, καὶ γενέσθαι ἄνθρωπον, κληθῆναί τε
αὐτὸν Ἰησοῦν, ἵν’, ἐν τούτῳ ἑαυτὸν προσ- (25)

86. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 200 line 33
ὑμῶν, τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς; καὶ πάλιν· Μὴ
μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν, τί φάγητε, μηδὲ τῷ σώ-
ματι ὑμῶν, τί ἐνδύςησθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν
ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος;
30

Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ (35)

87. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 244 line 39
φησί· Τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταρ-
γήσας, ἵνα τοὺς δύο κτίσῃ ἐν ἑαυτῷ εἰς ἕνα και-
νὸν ἄνθρωπον· καὶ πάλιν· Ἐνδύσασθε τὸν και-
νὸν ἄνθρωπον, τὸν κατὰ Θεὸν κτισθέντα ἐν δι- (40)
καιοσύνῃ καὶ ὁσιότητι τῆς ἀληθείας. Οὔτε γὰρ

88. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 245 line 5
ἐσήμαινεν. Οὔτε δὲ ὁ Παῦλος κατ’ οὐσίαν κτιζομέ-
νους ἐν τῷ Κυρίῳ δύο τινὰς ἐδήλου, ἀλλ’ οὐδὲ ἄλλον
τινὰ ἐνδύσασθαι ἡμᾶς ἄνθρωπον συνεβούλευεν· (5)
ἀλλὰ τὸν μὲν κατὰ Θεὸν ἄνθρωπον, τὸν κατ’ ἀρετὴν
βίον ἔλεγε, τοὺς δὲ κτιζομένους ἐν Χριστῷ τοὺς ἀνα-

89. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 248 line 5
τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας. Καὶ γὰρ ὥσπερ Ἰωάν-
νου ἀκούοντες, Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο, οὐκ αὐτὸν
ὅλον σάρκα νοοῦμεν τὸν Λόγον, ἀλλὰ σάρκα ἐν- (5)
δυσάμενον, καὶ γενόμενον ἄνθρωπον· ἀκούοντές τε,
Χριστὸς γέγονεν ὑπὲρ ἡμῶν κατάρα, καὶ,
Τὸν μὴ γνόντα ἁμαρτίαν ὑπὲρ ἡμῶν ἁμαρτίαν

90. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 264 line 32
ἀλλὰ δι’ ἡμᾶς, οὐ δι’ ἑαυτὸν ἄρα, ἀλλὰ δι’ ἡμᾶς κτί- (30)
ζεται. Εἰ δὲ οὐ δι’ ἑαυτὸν κτίζεται, ἀλλὰ δι’ ἡμᾶς,
οὐκ ἔστιν ἄρα αὐτὸς κτίσμα, ἀλλὰ τὴν ἡμῶν ἐνδυσά-
μενος σάρκα, ταῦτα λέγει. Καὶ ὅτι ταύτην τὴν διάνοιαν
ἔχουσιν αἱ Γραφαὶ, ἐξὸν παρὰ τοῦ Ἀποστόλου μαθεῖν·
φησὶ γὰρ ἐν τῇ πρὸς Ἐφεσίους· Τὸ μεσότοιχον (35)
31

91. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 277 line 2
δὲ τοῦ Λόγου τὸ ἔμπαλιν· Πατὴρ γὰρ ὢν αὐτοῦ (45)
(277) φύσει ὁ Θεὸς, γίνεται μετὰ ταῦτα καὶ κτίστης αὐτοῦ
καὶ ποιητὴς, ὅταν τὴν κτισθεῖσαν καὶ ποιηθεῖσαν ἐν-
δύσηται σάρκα ὁ Λόγος, καὶ γένηται ἄνθρωπος.
Ὥσπερ γὰρ οἱ ἄνθρωποι λαμβάνοντες τὸ Πνεῦμα τοῦ
Υἱοῦ, γίνονται τέκνα δι’ αὐτοῦ· οὕτως ὁ Λόγος τοῦ (5)

92. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 277 line 13
καὶ ὁ Λόγος διὰ τὴν εἰς ἡμᾶς χάριν γενόμενος ἄνθρω-
πος εἴρηκε· Κύριος ἔκτισέ με. Εἶτα ἐπειδὴ τὸ κτι-
στὸν ἐνδυσάμενος γέγονεν ἡμῖν ὅμοιος κατὰ τὸ σῶμα,
διὰ τοῦτο εἰκότως καὶ ἀδελφὸς ἡμῶν καὶ πρω-
τότοκος ἐκλήθη. Εἰ γὰρ καὶ μεθ’ ἡμᾶς δι’ ἡμᾶς (15)

93. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 293 line 23
καὶ τῆς δι’ αὐτὴν κατάρας, ἀληθῶς δὲ διαμείνωσιν
εἰσαεὶ ἀναστάντες ἐκ νεκρῶν, καὶ ἀθανασίαν καὶ
ἀφθαρσίαν ἐνδυσάμενοι. Τοῦ γὰρ Λόγου ἐνδυσαμένου
τὴν σάρκα, καθὼς πολλάκις δέδεικται, πᾶν μὲν δῆγμα
τοῦ ὄφεως δι’ ὅλου κατεσβέννυτο ἀπ’ αὐτῆς· εἴ τι ἐκ (25)

94. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 293 line 23
καὶ τῆς δι’ αὐτὴν κατάρας, ἀληθῶς δὲ διαμείνωσιν
εἰσαεὶ ἀναστάντες ἐκ νεκρῶν, καὶ ἀθανασίαν καὶ
ἀφθαρσίαν ἐνδυσάμενοι. Τοῦ γὰρ Λόγου ἐνδυσαμένου
τὴν σάρκα, καθὼς πολλάκις δέδεικται, πᾶν μὲν δῆγμα
τοῦ ὄφεως δι’ ὅλου κατεσβέννυτο ἀπ’ αὐτῆς· εἴ τι ἐκ (25)

95. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 296 line 17
32

μὴ Θεὸς ἦν ἀληθινὸς ὁ Υἱός· καὶ οὐκ ἂν παρέστη τῷ (15)


Πατρὶ ὁ ἄνθρωπος, εἰ μὴ φύσει καὶ ἀληθινὸς ἦν αὐτοῦ
Λόγος ὁ ἐνδυσάμενος τὸ σῶμα. Καὶ ὥσπερ οὐκ
ἂν ἠλευθερώθημεν ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς κατά-
ρας, εἰ μὴ φύσει σὰρξ ἦν ἀνθρωπίνη, ἣν ἐνεδύσατο

96. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 392 line 16
φαντασίᾳ ἀλλὰ ἀληθῶς ἦν ἔχων σῶμα· ἔπρεπε δὲ
τὸν Κύριον, ἐνδιδυσκόμενον ἀνθρωπίνην σάρκα, ταύ- (15)
την μετὰ τῶν ἰδίων παθῶν αὐτῆς ὅλην ἐνδύ-
σασθαι, ἵνα, ὥσπερ ἴδιον αὐτοῦ λέγομεν εἶναι τὸ
σῶμα, οὕτω καὶ τὰ τοῦ σώματος πάθη ἴδια μόνον
αὐτοῦ λέγηται, εἰ καὶ μὴ ἥπτετο κατὰ τὴν θεό-

97. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 397 line 20
λάγην φθορᾶς, ὅρα μὴ ἐγκαλέσῃς, ὅτι ὁ τοῦ Θεοῦ
Λόγος τὴν ἐμὴν τῆς δουλείας ἔλαβε μορφήν. Ὡς
γὰρ ὁ Κύριος, ἐνδυσάμενος τὸ σῶμα, γέγονεν ἄνθρωπος, οὕτως ἡμεῖς οἱ
ἄνθρωποι παρὰ τοῦ Λόγου τε θεο- (20)
ποιούμεθα προσληφθέντες διὰ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ λοιπὸν ζωὴν αἰώνιον
κληρονομοῦμεν.
Ταῦτα ἀναγκαίως προεξητάσαμεν, ἵνα,

98. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 444 line 37
ἰδεῖν διαφθοράν. Ἔπρεπε γὰρ, φθαρτὴν οὖσαν τὴν (35)
σάρκα, μηκέτι κατὰ τὴν ἑαυτῆς φύσιν μένειν θνη-
τὴν, ἀλλὰ διὰ τὸν ἐνδυσάμενον αὐτὴν Λόγον ἄφθαρτον
διαμένειν. Ὡς γὰρ αὐτὸς, γενόμενος ἐν τῷ ἡμῶν σώ-
ματι, τὰ ἡμῶν ἐμιμήσατο, οὕτως ἡμεῖς, δεξά-

99. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 909 line 21
33

γὰρ εἶναι τὸ λεγόμενον παρὰ τοῦ Σωτῆρος· Μὴ με-


ριμνήσητε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε, μηδὲ τῷ (20)
σώματι τί ἐνδύςησθε. Καὶ ὑμεῖς μὴ ζητεῖτε τί
φάγητε ἢ τί πίητε, καὶ μὴ μετεωρίζεσθε· ταῦτα
γὰρ πάντα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου ἐπιζητεῖ. Ὑμῶν

100. Αθανάσιος θεολόγος Epistula ad Adelphium {2035.050} (A.D. 4)


Volume 26 page 1080 line 43
ταπαιδευέσθωσαν ἐν τούτοις, ἐὰν ἄρα θελήσωσιν, ἐὰν
ἄρα αἰσχυνθῶσι. Καὶ γινωσκέτωσαν, ὅτι, τὸν Κύριον
ἐν σαρκὶ προσκυνοῦντες, οὐ κτίσματι προσκυνοῦμεν, ἀλλὰ τὸν κτίστην
ἐνδυσάμενον τὸ κτιστὸν σῶμα, καθὰ
προείπομεν.
Ἐβουλόμεθα δὲ τὴν σὴν εὐλάβειαν πυθέσθαι παρ’ (45)

Ένδυμα ενδεκτικά και χρονολογικά

3. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et Pseudepigr.


Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2 B.C./A.D. 3) Testamentum 3
chapter 10 section 3 line 3
αὐτῷ κακὰ μεγάλα παρὰ Κυρίου. (3) Καὶ ἀνομήσετε σὺν τῷ
Ἰσραήλ, ὥστε μὴ βαστάξαι τὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ προσώπου
πονηρίας ὑμῶν, ἀλλὰ σχίσαι τὸ ἔνδυμα τοῦ ναοῦ, ὥστε μὴ
κατακαλύπτειν ἀσχημοσύνην ὑμῶν. (4) Καὶ διασπαρήσεσθε
αἰχμάλωτοι ἐν τοῖς ἔθνεσι, καὶ ἔσεσθε εἰς ὀνειδισμόν, καὶ εἰς

4. VITAE AESOPI Narr. Fict. Vita G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti


Morgan) (recensio 3) {1765.001} (A.D. 1) Section 29 line 10
κοιμηθεῖσα γὰρ εὐθὺς ὄνειρον εἶδον ᾧ πάγκαλον σωμάτιον ὠνησάμενος
ἐχαρίσω
μοι.” ὁ Ξάνθος· “μένε, κυρία, καὶ ὄψει ὃ οὐδέποτε ἐθεάσω κάλλος·
λάθομαι λέγων
Ἀπόλλωνα ὄψει, ἢ Ἐνδυμίωνα ἢ Γανυμήδην.” τὰ παιδισκάρια ἔχαιρον,
καὶ (10)
ἓν τῶν κορασίων εἶπεν “ἐμοὶ ὁ δεσπότης ἄνδρα ἠγόρασεν.” ἄλλη· “οὔ,
ἀλλ’ ἐμοί· ἐγὼ
γὰρ ἐν τοῖς ὕπνοις εἶδον.” [ταῦτα ἑαυταῖς]. ἄλλη· “ἄλλη πιθανωτέρα
34

λήψεται.”

5. Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (sub nomine Apollodori) {0548.001} (A.D.


1/2) Chapter 1 section 56 line 1
ἐπήδησεν, οἱ δὲ βουλόμενοι εὐστοχῆσαι τοῦ θηρίου (5)
ἐφ’ ἑαυτοὺς ἠκόντισαν.
(56) Καλύκης δὲ καὶ Ἀεθλίου παῖς Ἐνδυμίων γίνεται,
ὅστις ἐκ Θεσσαλίας Αἰολέας ἀγαγὼν Ἦλιν ᾤκισε. λέ-
γουσι δὲ αὐτόν τινες ἐκ Διὸς γενέσθαι. τούτου κάλλει

6. Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (sub nomine Apollodori) {0548.001} (A.D.


1/2) Chapter 1 section 57 line 1
βούλεται ἑλέσθαι· ὁ δὲ αἱρεῖται κοιμᾶσθαι διὰ παντὸς (5)
ἀθάνατος καὶ ἀγήρως μένων.
(57) Ἐνδυμίωνος δὲ καὶ νηίδος νύμφης, ἢ ὥς τινες Ἰφια-
νάσσης, Αἰτωλός, ὃς ἀποκτείνας Ἆπιν τὸν Φορωνέως
καὶ φυγὼν εἰς τὴν Κουρήτιδα χώραν, κτείνας τοὺς ὑπο-

7. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter zeta lemma 1 line 1
“ματα, τήμερόν μου καταχεῖ καὶ ἐμὲ πρᾶξαί φησι.”
zeta.
Ζ
(1) Ζειρὰ ἤτοι σειρά: ὥς τινες, ἦν ἔνδυμά τι ὃ ἐπενεδύοντο μετὰ
τοὺς χιτῶνας ὥσπερ ἐφαπτίδας· Λυσίας ἐν τῷ κατὰ Φιλίππου, εἰ
γνήσιος. καὶ Ξενοφῶν ἐν ζʹ Ἀναβάσεως περὶ Θρᾳκῶν λέγων φησὶ

8. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter xi lemma 6 line 2
Κεκροπίδος Ξυπέτη, ἀφ’ ἧς ὁ δημότης Ξυπεταίων, ὡς Διόδωρος.
(6) Ξυστίς: Λυσίας ἐν τῷ πρὸς Νικόδημον καὶ Κριτόβουλον. γυναι-
κεῖόν τι ἔνδυμά ἐστιν ἡ ξυστὶς πεποικιλμένον, ὡς δῆλον ποιοῦσιν
ἄλλοι τε τῶν κωμικῶν καὶ Ἀντιφάνης ἐν Εὐπλοίᾳ
τὸν ποικίλ’ ὥσπερ ξυστίδ’ ἠμφιεσμένον.
35

9. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter xi lemma 6 line 5
ἄλλοι τε τῶν κωμικῶν καὶ Ἀντιφάνης ἐν Εὐπλοίᾳ
τὸν ποικίλ’ ὥσπερ ξυστίδ’ ἠμφιεσμένον.
ἔστι μὲν καὶ τραγικόν τι ἔνδυμα οὕτω καλούμενον, ὡς Κρα- (5)
τῖνος ἐν Ὥραις, ἔστι δὲ καὶ ἱππικὸν ἔνδυμα, ὡς Ἀριστοφάνης Νε-
φέλαις.

10. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter xi lemma 6 line 6
τὸν ποικίλ’ ὥσπερ ξυστίδ’ ἠμφιεσμένον.
ἔστι μὲν καὶ τραγικόν τι ἔνδυμα οὕτω καλούμενον, ὡς Κρα- (5)
τῖνος ἐν Ὥραις, ἔστι δὲ καὶ ἱππικὸν ἔνδυμα, ὡς Ἀριστοφάνης Νε-
φέλαις.
omicron.
Ο

11. Publius Aelius PHLEGON Paradox. De mirabilibus {0585.001} (A.D.


2) Chapter 1 section 8 line 2
παρ’ αὐτῆς, καὶ τὴν στηθοδεσμίδα, ἣν ἀπολελοίπει τῇ πρότερον
νυκτί. (8) ὡς δὲ εἶδεν ἡ Χαριτὼ τηλικαῦτα σημεῖα, ἀναβοᾷ
καὶ διαρρήξασα ἑαυτῆς τά τε ἐνδύματα καὶ τὸ ἱμάτιον ἀπό
τε τῆς κεφαλῆς ῥίψασα τὸν κεκρύφαλον πεσοῦσά τε εἰς τὴν
γῆν καὶ περιχυθεῖσα τοῖς γνωρίσμασιν ἐξ ἀρχῆς ἐποίει τὸ

12. Κλήμης Αλεξανδρινός Protrepticus {0555.001} (A.D. 2-3) Chapter 2


section 33 subsection 8 line 3
(8) δίτην ἰδεῖν μεμοιχευμένην. Αἳ δὲ ἀκολασταίνουσιν ἐμπαθέσ-
τερον ἐν τῇ μοιχείᾳ δεδεμέναι, Ἠὼς ἐπὶ Τιθωνῷ, Σελήνη
<δ’ ἐπὶ> Ἐνδυμίωνι, Νηρηῒς ἐπὶ Αἰακῷ καὶ ἐπὶ Πηλεῖ
Θέτις, ἐπὶ δὲ Ἰασίωνι Δημήτηρ καὶ ἐπὶ Ἀδώνιδι Φερέ-
(9) φαττα. Ἀφροδίτη δὲ ἐπ’ Ἄρει κατῃσχυμμένη μετῆλθεν ἐπὶ

13. Flavius PHILOSTRATUS Soph. Heroicus {0638.004} (A.D. 2-3)


Olearius page 730 line 1
36

τὸν Πηλέα Ἠοῦς τε μνημονεύουσα, ὡς Τιθωνοῦ


ἤρα, καὶ Ἀφροδίτης, ὡς ἥττητο τοῦ Ἀγχίσου, καὶ
(730) Σελήνης, ὡς Ἐνδυμίωνι ἐπεφοίτα καθεύδοντι. „ἐγὼ
δέ σοι καὶ παῖδα“ εἶπεν „ὦ Πηλεῦ, δώσω κρείττω
ἀνθρώπου“· ἐπεὶ δὲ ὁ Ἀχιλλεὺς ἐγένετο, ποιοῦνται

14. Ωριγένης In Jeremiam (homiliae 12-20) {2042.021} (A.D. 2-3)


Homily 18 section 6 line 51
τὸ δὲ πιεῖν ἄλλῃ λέξει ὀνομάζομεν, τελείων οὐ χρώμενοι διαλέκτῳ
ᾗ χρώμεθα πρὸς τοὺς τελείους ὁμήλικας, ἀλλὰ ἄλλῃ λέξει τινὶ
παιδικῇ (50)
καὶ βρεφώδει. καὶ τὰ ἐνδύματα ἐὰν ὀνομάζωμεν τοῖς παιδίοις, ἄλλα
ὀνόματα ἐπιτίθεμεν αὐτοῖς, οἱονεὶ ὄνομα παιδικὸν πλάσσοντες. ἆρ’
οὖν τότε ἀτελεῖς ἐσμεν; καὶ εἴ τις ἡμῶν ἀκούοι παιδίοις διαλεγομέ-

15. Ωριγένης Epistula ad Africanum {2042.045} (A.D. 2-3) Volume 11


page 57 line 6
δὲ μὴ εὑρισκομένοις. Τί δέ με δεῖ λέγειν περὶ τῆς
Ἐξόδου, ἔνθα τὰ περὶ τὴν σκηνὴν καὶ τὴν αὐλὴν αὐ- (5)
τῆς, καὶ τὴν κιβωτὸν, καὶ τὰ ἐνδύματα τοῦ ἀρχιερέως,
καὶ τῶν ἱερέων, ἐπὶ πολὺ παρήλλακται, ὡς μηδὲ τὴν
διάνοιαν παραπλησίαν εἶναι δοκεῖν; Ὥρα τοίνυν,

16. Ωριγένης Selecta in Ezechielem (fragmenta e catenis) {2042.062}


(A.D. 2-3) Volume 13 page 812 line 7
Καὶ ἔχρισά σε ἐν ἐλαίῳ. Χρίσμα ἐστὶν ἐνοίκη- (5)
σις τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἐν γνώσει τῆς ἀληθείας.
Καὶ ἐνέδυσά σε ποικίλα. Ἔνδυμά ἐστι ποικίλον
ἡ ἐκ τῶν ποικίλων ἀρετῶν κοσμουμένη ἕξις, ἐκ δο-
γμάτων ἀληθείας καὶ πράξεως εὐσεβοῦς.

17. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 81 line 31
(81) Τοῦ αὐτοῦ. Προσεπιτείνει δὲ πάλιν ἄλλην αὐτοῦ (29)
ἁμαρτίαν. Ἔστι ποτὲ λαβεῖν ἀμφιάσματα; Οὐ γυμ- (30)
νοῦ, ἀλλὰ πλουσίου ἔχοντος ἀποκείμενα ἐνδύματα
37

πολλὰ λαβεῖν. Τρία ... δὴ ὁ τῶν πολλῶν ἐκεῖ ἔλα-


βον ἀμφίασιν· ἀλλὰ γυμνοῦ, ἀλλὰ πλουσίου. Ἐὰν

18. Ωριγένης Homiliae in Job (fragmenta in catenis, typus II) (e codd.


Marc. gr. 21, 538) {2042.073} (A.D. 2-3) Volume 17 page 101 line 43
τίς ἱκανὸς ἀποκαλύψαι καὶ λῆξαι ὅ τι ἔνδον δρά-
κων ἐστί; Τοιοῦτοί εἰσί τινες καὶ ἄλλοι μαθηταὶ αὐ-
τοῦ, Οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι
προβάτων, ἔνδοθεν δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες.
Στίχ. δʹ. Εἰς δὲ πτύξιν θώρακος αὐτοῦ τίς ἂν εἰσέλθοι; (45n)

19. Ωριγένης Excerpta in Psalmos [Dub.] {2042.074} (A.D. 2-3) Volume


17 page 120 line 56
ἀλλ’ ἐν παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος
Θεοῦ. Ἔστι τι καὶ ποτόν· Πίνομεν γὰρ ἐκ πνευμα- (55)
τικῆς ἀκολουθούσης πέτρας. Καὶ ἔνδυμα· ὅθεν ὁ
μὲν ἁμαρτωλὸς ἐνεδύσατο κατάραν ὡς ἱμάτιον, ὁ
(121) δὲ δίκαιος τὸν Κύριον Ἰησοῦν, καὶ σπλάγχνα οἰ-

20. Ωριγένης Expositio in Proverbia (fragmenta e catenis) {2042.075}


(A.D. 2-3) Volume 17 page 224 line 25
Πᾶς ὁ ἐν κακίᾳ μέθυσος, καὶ ὁ ἐκ σοφίας πρὸς
ἀγνωσίαν καταπορνεύων, πτωχεύσει ἐκ θείας χάριτος·
καὶ οὐκ ἐνδύσεται ἔνδυμα τοῦ γάμου πᾶς ὁ ἐν τῇ δαι- (25)
μονιώδει νυκτὶ ὑπνώδης, ἀλλὰ τὴν ὡς ῥάκος τετραυ-
ματισμένην σάρκα διαθλίβων γεέννης φλόγα.

21. Ωριγένης Expositio in Proverbia (fragmenta e catenis) {2042.075}


(A.D. 2-3) Volume 17 page 241 line 14
αὐτοῦ, τουτέστιν εἰς τὴν τῶν οὐρανῶν βασιλείαν, μὴ
εἰσέλθῃς ἀτυχῶν τούτων· τοιοῦτος γὰρ ἦν καὶ ὁ εἰσελθὼν
εἰς τὸν γάμον, μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου· δεθεὶς δὲ
χεῖρας καὶ πόδας ἐξεβλήθη τοῦ γάμου. —Ἀδελφὸς (15)
ἡμῶν ἐνταῦθα ὁ τῶν ἀγγέλων χορός ἐστι· κατὰ γὰρ
38

22. Ωριγένης Scholia in Canticum canticorum {2042.076} (A.D. 2-3)


Volume 17 page 280 line 49
νουσα τῆς υἱοθεσίας τὸν ἀῤῥαβῶνα, καὶ τὴν τῆς ἀνα-
στάσεως ἐλπίδα· ἐὰν δὲ τῆς ἐπαγγελίας καὶ τῆς
ἀφθαρσίας τὸ ἔνδυμα, πυκνότερον δὲ εἰς προτροπὴν,
τὸ ἐπίστρεφε· τότε γάρ φησι κυρίως ἐστὶν ἰδεῖν σε· (50)
τῶν ἑταίρων δὲ τοῦ νυμφίου πρὸς τὴν νύμφην εἶναι

23. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page 212 line
21
φεψαλοὺς τοὺς σπινθῆρας Ἀττικοί.
φύσιγγας τὰ ἐν ταῖς κνήμαις ἐκκαύματα Ἀττικοί. (20)
φοινικίς ἔνδυμα Λακωνικόν, ὁπότε εἰς πόλεμον ἴοιεν, διὰ τὸ
ὁμοχροεῖν τῷ αἵματι. Ἀριστοτέλης ἐν πολιτείᾳ λέγει.
φάρμακα τὰ χρώματα τῶν ζωγράφων Ἀττικοί.

24. GREGORIUS THAUMATURGUS Scr. Eccl. In annuntiationem


sanctae virginis Mariae (homiliae 1-2) [Sp.] {2063.009} (A.D. 3) Volume
10 page 1160 line 27
καύχημα, μητέρων τὸ ἀγαλλίαμα. Αὕτη, πιστευόν- (25)
των στήριγμα, καὶ εὐσεβῶν κατόρθωμα. Αὕτη, φωτὸς
ἔνδυμα, καὶ ἀρετῆς [ἄλ. ἀληθείας] ἐφέστιον. Αὕτη,
πηγὴ ἀένναος, ἐν ᾗ τὸ ζωὸν ὕδωρ ἔβλυσε τὴν ἔν-
σαρκον τοῦ Κυρίου παρουσίαν. Αὕτη, δικαιοσύνης

25. NEMESIUS Theol. De natura hominis {0743.001} (A.D. 4) Section 3


line 38
ἀλλὰ ψυχὴν σώματι κεχρημένην, καὶ ὥσπερ ἐνδεδυμένην τὸ
σῶμα. ἔχει δὲ καὶ οὗτος ὁ λόγος ἄπορόν τι. πῶς γὰρ ἓν
εἶναι δύναται μετὰ τοῦ ἐνδύματος ἡ ψυχή; οὐ γὰρ ἓν ὁ
χιτὼν μετὰ τοῦ ἐνδεδυμένου.
Ἁμμώνιος δὲ ὁ διδάσκαλος (40)

26. NEMESIUS Theol. De natura hominis {0743.001} (A.D. 4) Section


17 line 24
39

καλουμένων ἡδονῶν αἱ μέν εἰσιν ἀναγκαῖαι ἅμα καὶ φυσικαί,


ὧν χωρὶς ζῆν ἀδύνατον· ὡς αἱ τροφαὶ αἱ τῆς ἐνδείας ἀνα-
πληρωτικαὶ καὶ τὰ ἐνδύματα τὰ ἀναγκαῖα· αἱ δὲ φυσικαὶ
μέν, οὐκ ἀναγκαῖαι δέ, ὡς αἱ κατὰ φύσιν καὶ κατὰ νόμον (25)
μίξεις. αὗται γὰρ εἰς μὲν τὴν διαμονὴν τοῦ παντὸς γένους

27. Γρηγόριος Νύσσης . Orationes viii de beatitudinibus {2017.053}


(A.D. 4) Volume 44 page 1261 line 17
προτιμῶν τῆς μελλούσης μακαριότητος· Ποία χρυσίου (15)
λαμπρότης τοιαύτη; Τίνες τῶν πολυτιμήτων λίθων
αὐγαί; Τίς ἐξ ἐνδυμάτων κόσμος τοιοῦτος, οἷον ἐκεῖνο
τὸ ἀγαθὸν ἡ ἐλπὶς ὑποτίθεται; Ὅταν ὁ βασιλεύων τῆς
κτίσεως ἑαυτὸν ἀνακαλύψῃ τῇ ἀνθρωπίνῃ φύσει, ἐπὶ

28. Γρηγόριος Νύσσης . Dialogus de anima et resurrectione {2017.056}


(A.D. 4) Volume 46 page 104 line 24
ἐπιμερίζουσα. Καὶ τοῦτο δῆλόν ἐστιν ἐκ τῶν θείων
λόγων, ὅτι καὶ τόπος γίνεται ὁ Θεὸς τοῖς ἀξίοις,
καὶ οἶκος, καὶ ἔνδυμα, καὶ τροφὴ, καὶ πόσις, καὶ
φῶς, καὶ πλοῦτος, καὶ βασιλεία, καὶ πᾶν νόημά τε (25)
καὶ ὄνομα τῶν πρὸς τὴν ἀγαθὴν ἡμῖν συντε-

29. Γρηγόριος Νύσσης . De iis qui baptismum differunt {2017.060} (A.D.


4) Volume 46 page 420 line 35
ἁμαρτιῶν πολυκόλλητον, τοῖς οἰκτροῖς ῥακίοις περι-
κεκεντημένον τῆς ἀνομίας. Δέξαι δὲ τὸ τῆς ἀφθαρσίας
ἔνδυμα, ὅπερ ὁ Χριστός σοι διαπλώσας προτείνεται, (35)
καὶ μὴ ἀπώσῃ τὴν δωρεὰν, ἵνα μὴ ὑβρίσῃς τὸν δωρη-
σάμενον. Ἐπὶ μακρὸν ἐνεκυλίσω τῷ βορβόρῳ· σπεῦ-

30. Γρηγόριος Νύσσης . De sancto Theodoro {2017.065} (A.D. 4)


Volume 46 page 744 line 58
σκοτεινὴν πορφύραν ἐκεῖθεν ἀμπίσχονται, κατὰ μίμη-
σιν τῶν κακοδαιμόνων ἀρχιερέων, ἀξιώματι φαιδρῷ
σκυθρωπὸν περιφέροντες ἔνδυμα· ἔστι δὲ ὅτε καὶ
μιαρῷ βωμῷ πλησιάζοντες, ἀντὶ βασιλέων γίνονται
40

(745) μάγειροι ὄρνεις θύοντες, καὶ βοσκημάτων ἀθλίων

31. Γρηγόριος Νύσσης . De vita Gregorii Thaumaturgi {2017.069} (A.D.


4) Volume 46 page 900 line 47
καὶ ὑψίκομος. Πάντων γὰρ ἀποστὰς, περὶ ἃ τὸ νέον (45)
τῆς ἡλικίας ἐπτόηται, ἱππικῆς, κυνηγεσίων, καλ-
λωπισμάτων, ἐνδυμάτων, κυβείας, τρυφῆς· εὐθὺς ὅλος
τῆς τῶν ἀρετῶν κτήσεως ἦν, τὸ πρόσφορον ἀεὶ τῆς
παρούσης αὐτῷ ἡλικίας καθεξῆς προαιρούμενος. Γί-

32. Γρηγόριος Νύσσης . De vita Gregorii Thaumaturgi {2017.069} (A.D.


4) Volume 46 page 909 line 54
ὑπὲρ ἧς τότε διαγρυπνοῦντι αὐτῷ καὶ φροντίζοντι
φαίνεταί τις καθ’ ὕπαρ ἐν ἀνθρωπίνῳ τῷ σχήματι,
γηραλέος τὸ εἶδος, ἱεροπρεπὴς τῇ καταστολῇ τοῦ ἐν-
δύματος, πολλὴν ἐπισημαίνων τὴν ἀρετὴν τῇ περὶ τὸ (55)
(912) πρόσωπον χάριτι, καὶ τῇ καταστάσει τοῦ σχήματος.
Τὸν δὲ καταπλαγέντα τῇ ὄψει, διαναστῆναι μὲν τῆς

33. Γρηγόριος Νύσσης . De opificio hominis {2017.079} (A.D. 4) Page


229 line 41
ἀτιμότερον πάντως ἐστὶ τοῦ δι’ ὃ γίνεται. Καθὼς τὸ
Εὐαγγέλιον λέγει, ὅτι πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς ἡ (40)
ψυχὴ, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος, διότι τούτων
ἕνεκεν ἐκεῖνα. Οὐ γὰρ διὰ τὴν τροφὴν ἡ ψυχὴ, οὐδὲ
τοῦ ἐνδύματος χάριν κατεσκευάσθη τὰ σώματα, ἀλλὰ

34. Γρηγόριος Νύσσης . De opificio hominis {2017.079} (A.D. 4) Page


229 line 43
ψυχὴ, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος, διότι τούτων
ἕνεκεν ἐκεῖνα. Οὐ γὰρ διὰ τὴν τροφὴν ἡ ψυχὴ, οὐδὲ
τοῦ ἐνδύματος χάριν κατεσκευάσθη τὰ σώματα, ἀλλὰ
Ἐπεὶ οὖν ἐν ἀμφοτέραις ταῖς ὑπολήψεσιν ὁ λόγος
ὑπαίτιος, τῶν τε προβιοτεύειν τὰς ψυχὰς ἐν ἰδίᾳ τινὶ (45)
41

35. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 308 line 14
φησί· Καὶ ἐγὼ ἐν ἀῤῥωστίᾳ αὐτῶν ἔνδυσίς μου
σάκκος· ὁ δὲ Σύμμαχος· Ἐμοῦ ἐν ταῖς ἀῤῥωστίαις
αὐτῶν τὸ ἔνδυμα σάκκος· καὶ ὁ Θεοδοτίων δὲ καὶ
ἡ πέμπτη ἔκδοσις· Ἐγὼ δὲ ἐν τῷ παρενοχλεῖσθαι (15)
αὐτοὺς, εἰρήκασιν. Ἐπεὶ γὰρ τοῖς ἐκείνων κακοῖς

36. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 401 line 55
καὶ τὰ παρ’ αὐτοῦ σπέρματα δεχομένη, κύουσά τε
καὶ τίκτουσα διὰ παντὸς πνεῦμα σωτηρίας· ἣ καὶ τὸ
βασιλικὸν ἔνδυμα περιτίθησι, τὸ φωτοειδὲς τῆς ἀφθαρ- (55)
σίας ἔνδυμα· ὃ δὴ, πνευματικὸν διόλου τυγχάνον,
ταῖς κατ’ οὐρανὸν ἀγγελικαῖς δυνάμεσι περιβέβληται.

37. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 401 line 56
καὶ τίκτουσα διὰ παντὸς πνεῦμα σωτηρίας· ἣ καὶ τὸ
βασιλικὸν ἔνδυμα περιτίθησι, τὸ φωτοειδὲς τῆς ἀφθαρ- (55)
σίας ἔνδυμα· ὃ δὴ, πνευματικὸν διόλου τυγχάνον,
ταῖς κατ’ οὐρανὸν ἀγγελικαῖς δυνάμεσι περιβέβληται.
(404) Τοῦτο καὶ διάχρυσον ὁ παρὼν λόγος ὠνόμασε. Τὸ δὲ,

38. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 644 line 56
ἡγουμένους τῶν προλεχθέντων νοήσεις, οἵτινες ἐνεδύ-
σαντο ἢ καὶ μᾶλλον ἐνδύσονται. Τί δὲ ἐνδύσονται, (55)
ἡμῖν καταλέλοιπεν νοεῖν· διδάσκει δὲ τὸ ἔνδυμα τού-
των ὁ θεῖος Ἀπόστολος λέγων· «Δεῖ τὸ φθαρτὸν τοῦτο
(645) ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν·» καὶ πάλιν· «Ἐφ’ ᾧ οὐ θέλο-

39. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 4
μεν ἐνδύσασθαι, ἀλλ’ ἐπενδύσασθαι, ἵνα καταποθῇ
τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς.» Ἐνδύσονται τοίνυν οἱ
42

κριοὶ τὸ ἐμπρέπον αὐτοῖς ἔνδυμα, τοῦ φθαρτοῦ σώμα-


τος αὐτοῖς μεταβάλλοντος εἰς ἀφθαρσίαν, καὶ τοῦ (5)
θνητοῦ εἰς ἀθανασίαν. Οὕτω γοῦν κατὰ τὸ παρά-

40. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 7
τος αὐτοῖς μεταβάλλοντος εἰς ἀφθαρσίαν, καὶ τοῦ (5)
θνητοῦ εἰς ἀθανασίαν. Οὕτω γοῦν κατὰ τὸ παρά-
δειγμα καὶ οἱ κριοὶ οἴκοθεν ἐπάγονται τὸ ἔνδυμα, τοῦ
σώματος αὐτοῖς καρποφοροῦντος τὸν πόκον. Ἀλλὰ
καὶ αὐτὸν ἐνδύσονται τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χρι-

41. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 645 line 10
σώματος αὐτοῖς καρποφοροῦντος τὸν πόκον. Ἀλλὰ
καὶ αὐτὸν ἐνδύσονται τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χρι-
στὸν, τὸ ἐξαίρετον ἔνδυμα τὸ φῶς τῆς θεότητος αὐτοῦ (10)
περιβαλούμενοι. Ἔτι μὲν καὶ «αἱ κοιλάδες» τότε
«πληθυνοῦσι σῖτον.» Ἔδει γὰρ μηδὲ τῶν κοιλάδων

42. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 708 line 39
Ἡσαΐᾳ· «Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ Ἐδὼμ,
ἐρύθημα ἱματίων ἐκ Βοσόρ;» καὶ ἑξῆς· «Διὰ τί σου
ἐρυθρὰ τὰ ἱμάτια, καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀποπα-
τητοῦ ληνοῦ, πλήρης πεπατημένης;» Εἶθ’ ἑξῆς ἀπο- (40)
κρίνεται πρὸς τοὺς ἐρωτήσαντας, καί φησι· «Κατ-

43. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 741 line 19
χλευάζοντες τὴν ἐμὴν νηστείαν. Βουλόμενος δὲ αὐτοῖς
ὑπογραμμὸν μετανοίας δεικνύναι, οὐ μόνον νηστείαις
ἐμαυτὸν κατεπόνουν, ἀλλὰ καὶ τὸ ἔνδυμά μου σάκκον
ἐποιούμην, κολάζων καὶ τιμωρούμενος τὴν ἐμαυτοῦ (20)
σάρκα, αὐτῷ τε ἔργῳ τρόπον ἐξομολογήσεως καὶ τῶν
43

44. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 741 line 33
θυσκόμενοι ἐν ταῖς κατ’ ἐμοῦ παροινίαις. Ἐφ’ οἷς ἔτι
μᾶλλον ἐγὼ συνεκάλυπτον ἐν νηστείᾳ τὴν ψυχήν μου,
καὶ ἐτιθέμην τὸ ἔνδυμά μου σάκκον, τὴν αὐτῶν ἀπ-
ώλειαν ἀποκλαιόμενος. Διὸ κατὰ τὸν Ἀκύλαν εἴρηται·
«Καὶ ἔκλαυσα ἐν νηστείᾳ ψυχήν μου, καὶ ἐγενήθη (35)

45. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 741 line 41
κατὰ δὲ τὸν Σύμμαχον· «Καὶ κλάοντι μετὰ νηστείας
τὴν ψυχήν μου ἐγένετο εἰς ὄνειδος ἐμοί. Καὶ τάσσων (40)
τὸ ἔνδυμά μου σάκκον, καὶ ἐγενόμην αὐτοῖς εἰς παρα-
βολήν. Διηγοῦντό με καθήμενοι ἐν πύλῃ, καὶ ἔψαλ-
λόν με οἱ πίνοντες μέθυσμα.» Ἀλλὰ τούτοις συν-

46. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 744 line 14
των ἀποβολὴν καὶ ἀνατροπὴν ἀθρόαν γενέσθαι· τού-
των ἕνεκα οὐκ ἀπεικὸς ἦν αὐτὸν καταπονεῖν ἐν νη-
στείᾳ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ, καὶ τιθέναι τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ
σάκκον ἐφ’ ᾧ καὶ ἐχλεύαζον αὐτὸν οἱ ἀσεβεῖς, ἀντὶ (15)
παραβολῆς ταῖς κατ’ αὐτοῦ διηγήσεσιν ἀδολεσχοῦντες·

47. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 744 line 22
οἴνῳ καὶ μέθῃ σχολάζοντες, ᾠδὰς συνετίθεσαν κατ’ (20)
αὐτοῦ. Διὸ συνεκάλυπτεν ἐν νηστείᾳ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ,
καὶ ἐτίθετο τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ σάκκον, ὑπὲρ τῆς ἑτέρων σωτηρίας, δι’
ὑπερβολὴν φιλανθρωπίας ταῦτα
πράττων.
«Κἀγὼ δὲ ἡ προσευχή μου πρὸς σὲ, Κύριε, καιρὸς

48. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 748 line 3
44

(748) στένωσιν λέγων· «Καὶ συνεκάλυψα ἐν νηστείᾳ τὴν


ψυχήν μου, καὶ ἐγενήθη εἰς ὀνειδισμοὺς ἐμοί. Καὶ
ἐθέμην τὸ ἔνδυμά μου σάκκον.» Ἐπὶ τούτοις οὖν
καὶ παρεκάλει τὸν Πατέρα ἐμβλέψαι καὶ θεάσασθαι
τοὺς ἄθλους οὓς ὑπὲρ ἡμῶν ὑπέμεινε· διὸ ἔλεγε· (5)

49. Ευσέβιος θεολόγος Commentaria in Psalmos {2018.034} (A.D. 4)


Volume 23 page 748 line 53
με.» Ἐγὼ μὲν γὰρ πάντα ὑπὲρ τῆς αὐτῶν σωτη-
ρίας ἐποίουν, καλύπτων ἐν νηστείᾳ τὴν ψυχήν μου,
σάκκῳ τε ἐνδύματι χρώμενος· οἱ δὲ τὰ ἐναντία τού-
τοις ἔπραττον, τοτὲ μὲν ὀνειδίζοντες καὶ διασύροντες
τὰς ἐμὰς νηστείας, τοτὲ δὲ ἐν ταῖς παροινίαις αὐτῶν (55)

50. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 556 line 27
σκαλίαν· παρῄνει γὰρ λέγων· Μὴ μεριμνήσητε τί φά- (25)
γητε ἢ τί ἐνδύςεσθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλείων ἐστὶ
τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; Καὶ πρῶτος
μὲν οὗτος συλλογισμὸς, συνάγων, ὅτι μὴ δέοι τινὰ
περὶ ἑαυτοῦ μεριμνᾷν. Εἰ γὰρ τροφῆς, τῆς ἀπὸ γῆς

51. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 556 line 40
ματος περιβολῆς ὁ αὐτὸς λόγος. Εἰ γὰρ ἀνωμολόγηται
τὸ τοῦ ζώου σῶμα ἀπαραθέτῳ συγκρίσει κρεῖττον εἶ-
ναι τοῦ ἔξωθεν αὐτῷ περικειμένου ἐνδύματος, τὸ δ’ (40)
ὅλον σῶμα ζωῆς μετέχον καὶ ψυχῆς ὁ Δημιουργὸς
αὐτὸς συνεστήσατο· τί χρὴ ἀγωνιᾷν μὴ ἄρα ἀδυνα-

52. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 556 line 43
ὅλον σῶμα ζωῆς μετέχον καὶ ψυχῆς ὁ Δημιουργὸς
αὐτὸς συνεστήσατο· τί χρὴ ἀγωνιᾷν μὴ ἄρα ἀδυνα-
τήσῃ τὸ χεῖρον παρασχεῖν, τοῦτο δ’ ἦν τὸ ἔνδυμα, ὁ
τὸ κρεῖττον ὑποστησάμενος; Οὗτος μὲν οὖν πρῶτος
45

ἀποδεικτικὸς συλλογισμός. (45)

53. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 560 line 2
τῶν βίων, ματαία πᾶσα φροντὶς ἀνθρώπου.
(560) Καὶ ταῦτα μὲν περὶ τροφῆς διετάττετο· ὡσαύ-
τως δὲ καὶ περὶ ἐνδύματος παρῄνει λέγων· Κατα-
νοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει, κ. τ. λ. Πάλιν
κἀνταῦθα μετὰ συλλογισμοῦ συνάγει, πείθων προσδο-

54. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 560 line 5
νοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει, κ. τ. λ. Πάλιν
κἀνταῦθα μετὰ συλλογισμοῦ συνάγει, πείθων προσδο-
κᾷν πάντως ἔνδυμα παρὰ τοῦ Θεοῦ αὐτοῖς δοθή- (5)
σεσθαι· εἰ γάρ τίς ἐστι φιλότιμος παρ’ ἀνθρώποις
ἐσθῆτι πολυτελεῖ καὶ φιλοκαλίᾳ, θεάσασθε, φησὶ, τοῖς

55. Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4)


Volume 24 page 560 line 23
χόρτον τοῦ ἀγροῦ τὸν εἰς οὐδὲν χρήσιμον, οὗ τέλος ἡ
διὰ πυρὸς φθορὰ, τοῦτον ἀμφιέσας τὸν τρόπον, καὶ
ὑμῖν αὐτοῖς ἐνδυμάτων αἰσθητῶν ἐπὶ τοῦ παρόντος
βίου προνοήσει; —Οὕτως οὖν ἁπάντων ὀλιγωρεῖν,
μόνης δὲ τῆς βασιλείας μεταποιεῖσθαι προσέταττε· (25)

56. EPIPHANIUS Scr. Eccl. Homilia in laudes Mariae deiparae [Sp.]


{2021.016} (A.D. 4) Volume 43 page 489 line 20
Υἱὸς ἐνῴκησε, τὸ ἅγιον Πνεῦμα ἐπεπόθησεν. Αὕτη
γὰρ νύμφη καὶ παστὰς, καὶ ἐκ ταύτης ὁ νυμφίος
ἐκπορευόμενος Χριστὸς, τὸ παρθενικὸν ἔνδυμα, κατὰ (20)
τὴν τοῦ προφήτου Δαβὶδ μελῳδίαν· Ἐν τῷ ἡλίῳ
ἔθετο τὸ σκήνωμα αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ὡς νυμφίος

57. EPIPHANIUS Scr. Eccl. Homilia in laudes Mariae deiparae [Sp.]


{2021.016} (A.D. 4) Volume 43 page 496 line 28
46

Χριστόν· ἡ βασιλικὴ πορφύρα, τὸν οὐρανοῦ καὶ γῆς


ἐνδύςασα βασιλέα τὸ οἰκουμενικὸν τοῦ σώματος πορ-
φυροειδὲς ἔνδυμα· ἡ ἀκηλίδωτος τῶν Χριστιανῶν
πίστις· ἡ ἀκατάληπτος βίβλος, ἡ τὸν Λόγον καὶ τὸν
Υἱὸν τοῦ Πατρὸς τῷ κόσμῳ παραναγνώσασα. Ἡ (30)

58. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Apologetica (orat. 2) {2022.016} (A.D. 4)


Volume 35 page 457 line 2
τὸ σωματικὸν οὐκ ἀδόκιμον· τὰς δὲ μὴ ἄλλοις (35)
(457) ἢ τοῖς ὑπὲρ εἰκοστὸν καὶ πέμπτον γεγονόσιν ἔτος
πιστεύεσθαι, ὅσαι δι’ εὐτελοῦς τοῦ ἐνδύματος τὸ
μυστικὸν κάλλος περικαλύπτουσιν, ἆθλον φιλοπονίας
καὶ λαμπροῦ βίου, μόνοις τοῖς κεκαθαρμένοις

59. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Apologetica (orat. 2) {2022.016} (A.D. 4)


Volume 35 page 484 line 25
νυμφαγωγὸν τῶν ψυχῶν καὶ προμνήστορα. Ἔμοιγε
μὴν δέος, μὴ καὶ τοῦ νυμφῶνος ἔξω ῥιφῶ δε-
θεὶς χεῖρας καὶ πόδας, ὡς οὐκ ἐνδεδυμένος ἔνδυμα (25)
γάμου, ἀλλὰ τολμηρῶς παρενείρας ἐμαυτὸν
τοῖς ἐκεῖσε ἀνακειμένοις· καίτοι προσεκλήθην μὲν

60. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4)


{2022.018} (A.D. 4) Volume 35 page 593 line 27
βάσεως καὶ θεώσεως; ὧν αἱ πέτραι, καὶ ὧν οἱ οὐρα- (25)
νοί; ὧν τὸ ἐῤῥίφθαι, καὶ ὧν οἱ θρόνοι; ὧν ἡ γυμνό-
της, καὶ ὧν ἀφθαρσίας ἔνδυμα; ὧν ἡ ἐρημία, καὶ ὧν
ἡ ἐκεῖθεν πανήγυρις; ὧν τὸ τυραννεῖσθαι τὰς ἡδονὰς,
καὶ ὧν ἡ ἀπόλαυσις ἡ ἄλυτος καὶ ἀνέκφρα-

61. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In laudem sororis Gorgoniae (orat. 8)


{2022.021} (A.D. 4) Volume 35 page 805 line 11
εἰς ἄκρον ἕκαστον, ὥστε καὶ ἀντὶ πάντων ἓν ἐξαρκεῖν
καὶ μόνον.
ΙΔʹ. Ὢ πιναροῦ σώματος καὶ ἐνδύματος, ἀρετῇ (11)
μόνον ἀνθοῦντος! Ὢ ψυχῆς διακρατούσης τὸ σῶμα,
47

καὶ δίχα τροφῆς σχεδὸν, ὥσπερ ἄϋλον! μᾶλλον δὲ

62. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Ad Gregorium Nyssenum (orat. 11)


{2022.024} (A.D. 4) Volume 35 page 832 line 41
τὴν φιλίαν τὴν ἡμετέραν, ἔτι τερπνότερόν τε καὶ
χαριέστερον, καὶ μύρου τοῦ κοσμοῦντος πώγωνά τε (40)
ἱερέως καὶ ὤαν ἐνδύματος εὐωδέστερον.
(833) Βʹ. Ἆρ’ οὖν ἱκανὰ ταῦτα, καὶ μετρίως ὑμῖν
τὸν ἄνδρα ὁ λόγος ἔγραψεν; Ἢ δεῖ, καθάπερ τοὺς

63. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Ad Gregorium Nyssenum (orat. 11)


{2022.024} (A.D. 4) Volume 35 page 840 line 13
δαίμοσιν. Ἡμῖν δὲ, ὡς πάντα πνευματικὰ, πρᾶξις,
κίνημα, βούλημα, λόγος, ἄχρι καὶ βαδίσματος καὶ
ἐνδύματος, ἄχρι καὶ νεύματος, εἰς πάντα τοῦ λόγου
φθάνοντος καὶ ῥυθμίζοντος τὸν κατὰ Θεὸν ἄνθρωπον·
οὕτω καὶ τὸ πανηγυρίζειν, καὶ τὸ φαιδρύνεσθαι. (15)

64. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Ad patrem (orat. 12) {2022.025} (A.D. 4)


Volume 35 page 844 line 41
τῆς Ἀαρὼν ἐκείνης ἀξία, καθ’ ἧς στάζει τὸ πνευμα-
τικόν τε καὶ ἱερατικὸν ἐκεῖνο μύρον ἄχρι πώγωνος (40)
καὶ ἐνδύματος. Τί ὅτι, πολλοὺς στηρίζειν ἔτι
καὶ χειραγωγεῖν δυνάμενος, καὶ μέντοι καὶ χειραγω-
γῶν ἐν τῇ ἰσχύϊ τοῦ Πνεύματος, βακτηρίαν ὑποβάλλῃ

65. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In laudem Heronis philosophi (orat. 25)


{2022.038} (A.D. 4) Volume 35 page 1205 line 14
των, καὶ νικῶν τὴν μὲν ἐκείνων αὐθάδειαν τῇ τοῦ
σχήματος ὁμοιότητι, τῶν δὲ παρ’ ἡμῖν ἔστιν ὧν τὴν
ἀπειροκαλίαν τῇ καινότητι τοῦ ἐνδύματος, δεικνὺς,
ὅτι μὴ ἐν μικροῖς τὸ εὐσεβὲς, μηδὲ ἐν τῷ κατηφεῖ τὸ (15)
φιλόσοφον, ἀλλ’ ἐν ψυχῆς στεῤῥότητι καὶ διανοίας
48

66. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a


Maximo perpetrata fuerant (orat. 26) {2022.039} (A.D. 4) Volume 35
page 1236 line 30
ἐγένετο δι’ ἐμέ· οὕτω καὶ τὰ ἐλάχιστα τῶν ἐμῶν εἰς
ἑαυτὸν ἀναδέχεται· κἂν στέγης μεταδῷς, κἂν
ἐνδύματος, κἂν ἐν φυλακῇ ἐπισκέψῃ, κἂν ἀῤῥω- (30)
στοῦντα ἴδῃς· τὸ φαυλότατον, κἂν ποτηρίῳ ψυχροῦ
μόνῳ καταψύξῃς γλῶσσαν πιεζομένου, ὥσπερ

67. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a


Maximo perpetrata fuerant (orat. 26) {2022.039} (A.D. 4) Volume 35
page 1244 line 34
πάντα ἐπιλίπῃ δι’ ἀνομβρίαν, χειμάῤῥῳ τυχὸν
ποτισθήσεται. Ῥιγώσει; Τοῦτο καὶ Παῦλος, ἀλλ’ ἐπὶ
πόσον; Ἔστι τι καὶ πέτρας ἔνδυμα· πειθέτω σε
ὁ Ἰὼβ λέγων· Παρὰ τὸ μὴ ἔχειν αὐτοὺς σκέ- (35)
πην, πέτραν περιεβάλοντο. Σκόπει μοι καὶ τὰ τε-

68. Γρηγόριος Ναζιανζηνός De moderatione in disputando (orat. 32)


{2022.040} (A.D. 4) Volume 36 page 200 line 27
τῶν βουλομένων. Τί κάλλιον ἀέρος, πυρὸς, ὕδατος, (25)
γῆς, ὑετῶν, καρπῶν ἡμέρων τε καὶ ἀγρίων, στέγης,
ἐνδύματος; Τούτων ἡ μετουσία κοινὴ, τῶν μὲν καὶ
παντάπασι, τῶν δὲ μετρίως· καὶ οὐδεὶς οὕτω τύραν-
νος, ὥστε μόνος ἀπολαῦσαι τῆς κοινῆς χάριτος. Ἀνα-

69. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum baptisma (orat. 40) {2022.048}


(A.D. 4) Volume 36 page 361 line 46
κλήσεις ἡμῖν δημιουργήσαντος. Δῶρον καλοῦμεν,
χάρισμα, βάπτισμα, χρίσμα, φώτισμα, ἀφθαρσίας (45)
ἔνδυμα, λουτρὸν παλιγγενεσίας, σφραγῖδα, πᾶν ὅ τι
τίμιον· δῶρον μὲν, ὡς καὶ μηδὲν προεισενεγκοῦσι
(364) διδόμενον· χάρισμα δὲ, ὡς καὶ ὀφείλουσι· βά-

70. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum baptisma (orat. 40) {2022.048}


(A.D. 4) Volume 36 page 364 line 5
49

ἁμαρτίας· χρίσμα δὲ, ὡς ἱερὸν καὶ βασιλικὸν (ταῦ-


τα γὰρ ἦν τὰ χριόμενα)· φώτισμα δὲ, ὡς λαμ-
πρότητα· ἔνδυμα δὲ, ὡς αἰσχύνης κάλυμμα· (5)
λουτρὸν δὲ, ὡς ἔκπλυσιν· σφραγῖδα δὲ, ὡς συντήρη-
σιν, καὶ τῆς δεσποτείας σημείωσιν. Τούτῳ συγχαί-

71. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum baptisma (orat. 40) {2022.048}


(A.D. 4) Volume 36 page 404 line 22
δέσθητι, καὶ τὰ τραύματα, ὧν σε Χριστὸς ἠλευθέ- (20)
ρωσεν. Ἐὰν ἴδῃς γυμνὸν, περίβαλε, τὸ σὸν τιμῶν
ἔνδυμα τῆς ἀφθαρσίας· Χριστὸς δὲ τοῦτό ἐστιν·
Ἐπειδὴ ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθημεν, Χριστὸν
ἐνδεδύμεθα. Ἐὰν χρεωφειλέτην λάβῃς προσπίπτοντα,

72. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum pascha (orat. 45) {2022.052}


(A.D. 4) Volume 36 page 640 line 40
ἀλλὰ παντὸς τοῦ κόσμου καὶ διαιωνίζον καθάρσιον.
Διὰ τοῦτο λαμβάνεται πρόβατον μὲν, διὰ τὴν
ἀκακίαν, καὶ τὸ ἔνδυμα τῆς ἀρχαίας γυμνώσεως. (40)
Τοιοῦτον γὰρ τὸ ὑπὲρ ἡμῶν σφάγιον, ἔνδυμα ἀφθαρ-
σίας, καὶ ὂν, καὶ καλούμενον. Τέλειον δὲ, οὐ διὰ

73. Γρηγόριος Ναζιανζηνός In sanctum pascha (orat. 45) {2022.052}


(A.D. 4) Volume 36 page 640 line 41
Διὰ τοῦτο λαμβάνεται πρόβατον μὲν, διὰ τὴν
ἀκακίαν, καὶ τὸ ἔνδυμα τῆς ἀρχαίας γυμνώσεως. (40)
Τοιοῦτον γὰρ τὸ ὑπὲρ ἡμῶν σφάγιον, ἔνδυμα ἀφθαρ-
σίας, καὶ ὂν, καὶ καλούμενον. Τέλειον δὲ, οὐ διὰ
τὴν θεότητα μόνον, ἧς οὐδὲν τελεώτερον, ἀλλὰ

74. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina de se ipso {2022.061} (A.D. 4) Page


1209 line 2
Εἰς γῆν στραφέντα τὴν ταπεινὴν μητέρα,
(1209) Ῥίγει τε, πείνῃ, καὶ στενοῖς ῥακώμασι
Ποθῶν λαβεῖν ἔνδυμα τὴν ἀφθαρσίαν,
Καὶ γαστρὸς ὕβριν ἐνδεεῖ καθύβρισε
50

Τροφῇ, τὸ θνήσκειν μνώμενος καθ’ ἡμέραν.

75. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina de se ipso {2022.061} (A.D. 4) Page


1214 line 10
Ἡττῶντο πρῶτον ἀγγέλῳ κινουμένων.
Διπλοῦν φυτεύεις ἀμπελῶνα, δισσὰ δὲ
Σπείρεις· τὸ δ’ ἔνδυμ’ ἐκ δυοῖν ὑφασμένον· (10)
Τὰ δ’ οὐχ ὁμοζυγοῦντα συζυγῆ τιθεῖς.
Ἀπηγόρευτο δ’, εἴπερ οἶσθα, τῷ νόμῳ

76. Αθανάσιος θεολόγος Epistula ad episcopos Aegypti et Libyae


{2035.041} (A.D. 4) Volume 25 page 544 line 25
σθαι τῶν τοιούτων βουλόμενος, παρήγγειλε δι’
ἑαυτοῦ μὲν, Προσέχετε, λέγων, ἀπὸ τῶν ψευδο-
προφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύ- (25)
μασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες·
διὰ δὲ τῶν ἁγίων ἀποστόλων· Μὴ παντὶ πνεύματι
πιστεύετε. Τοιοῦτος γὰρ ὁ τρόπος τῆς ἀντικει-

77. Αθανάσιος θεολόγος Epistula ad episcopos Aegypti et Libyae


{2035.041} (A.D. 4) Volume 25 page 556 line 21
φόντων· κἂν τὰ ῥήματα τῆς ὀρθοδοξίας φθέγγωνται,
μηδ’ οὕτως τοῖς λαλοῦσι προσέχετε. Οὐ γὰρ ὀρθῇ (20)
διανοίᾳ λαλοῦσιν, ἀλλ’ ὡς ἔνδυμα προβάτου τὰ
ῥήματα περιβαλλόμενοι, ἔνδοθεν τὰ τοῦ Ἀρείου φρο-
νοῦσιν, ὡς ὁ τῶν αἱρέσεων καθηγεμὼν διάβολος. Καὶ

78. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 33 line 18
(33) Εἰρήκατε καὶ φρονεῖτε, ὑποβάλλοντος ὑμῖν (16)
ἐκείνου, ὅτι ἦν ποτε, ὅτε οὐκ ἦν ὁ Υἱός· τοῦτο γὰρ
πρῶτον ὑμῶν τῆς ἐπινοίας ἀποδῦσαι τὸ ἔνδυμα
δεῖ. Τί τοίνυν ἦν ποτε ὅτε ὁ Υἱὸς οὐκ ἦν, εἴπατε, ὦ
δύσφημοι καὶ δυσσεβεῖς. Εἰ μὲν οὖν τὸν Πατέρα λέ- (20)
51

79. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 200 line 34
μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν, τί φάγητε, μηδὲ τῷ σώ-
ματι ὑμῶν, τί ἐνδύςησθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν
ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος;
Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ (35)
σπείρουσιν, οὐδὲ θερίζουσιν, οὐδὲ συνάγουσιν

80. Αθανάσιος θεολόγος Orationes tres contra Arianos {2035.042} (A.D.


4) Volume 26 page 200 line 41
αὐτῶν; Τίς δὲ ἐξ ὑμῶν, μεριμνῶν, δύναται προσ-
θεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὑτοῦ πῆχυν ἕνα; Καὶ (40)
περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; Καταμάθετε τὰ
κρίνα τοῦ ἀγροῦ, πῶς αὐξάνουσιν· οὐ κοπιῶσιν,
οὐδὲ νήθουσι. Λέγω δὲ ὑμῖν, ὅτι οὐδὲ Σολο-

81. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 912 line 28
ἀγωνιζόμενος τοῖς τῆς πίστεως ἄθλοις. Καὶ γὰρ καὶ
ἀσκήσει πολλῇ καὶ συντονωτέρᾳ ἐκέχρητο· ἐνήστευε
γὰρ ἀεὶ, τὸ δὲ ἔνδυμα εἶχεν ἔνδον μὲν τρίχινον,
ἐπάνω δὲ δερμάτινον, ὃ καὶ ἕως τελευτῆς τετήρηκε,
μήτε σῶμα διὰ ῥύπον ὕδατι λούσας, μήθ’ ὅλως τοὺς (30)

82. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 972 line 18
δένα γινώσκειν τὸν τόπον, πλὴν ὑμῶν μόνων. Ἐγὼ γὰρ
ἐν τῇ ἀναστάσει τῶν νεκρῶν ἀπολήψομαι παρὰ τοῦ
Σωτῆρος ἄφθαρτον αὐτό. Διέλετε δέ μου τὰ ἐνδύμα-
τα· καὶ Ἀθανασίῳ μὲν τῷ ἐπισκόπῳ δότε τὴν μίαν
μηλωτὴν, καὶ ὃ ὑπεστρωννυόμην ἱμάτιον, ὅπερ αὐ- (20)
τὸς μέν μοι καινὸν δέδωκε, παρ’ ἐμοὶ δὲ πεπαλαίω-

83. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 972 line 23
52

... μέν μοι καινὸν δέδωκε, παρ’ ἐμοὶ δὲ πεπαλαίω-


ται· καὶ Σαραπίωνι δὲ τῷ ἐπισκόπῳ δότε τὴν
ἑτέραν μηλωτήν· καὶ ὑμεῖς ἔχετε τὸ τρίχινον ἔνδυμα. Καὶ λοιπὸν
σώζεσθε, τέκνα· ὁ γὰρ Ἀντώνιος μετα-
βαίνει, καὶ οὐκ ἔτι μεθ’ ὑμῶν ἐστι.

84. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 973 line 13
καὶ μήτε διὰ τὸ γῆρας ἡττηθεὶς πολυτελείᾳ τροφῆς,
μήτε δι’ ἀτονίαν τοῦ ἑαυτοῦ σώματος ἀλλάξας τὸ
σχῆμα τοῦ ἐνδύματος, ἢ νιψάμενος κἂν τοὺς πόδας
ὕδατι· καὶ ὅμως ἐν πᾶσι διέμεινεν ἀβλαβής. Καὶ
γὰρ καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀσινεῖς καὶ ὁλοκλήρους (15)

85. Αθανάσιος θεολόγος Vita Antonii {2035.047} (A.D. 4) Volume 26


page 973 line 21
τοῖς ποσὶ δὲ καὶ ταῖς χερσὶν ὑγιὴς διέμεινε, καὶ ὅλως
πάντων τῶν ποικίλῃ τροφῇ καὶ λουτροῖς καὶ διαφό- (20)
ροις ἐνδύμασι χρωμένων φαιδρότερος μᾶλλον αὐτὸς
ἐφαίνετο, καὶ πρὸς ἰσχὺν προθυμότερος. Καὶ τὸ παν-
ταχοῦ δὲ τοῦτον διαβεβοῆσθαι, καὶ θαυμάζεσθαι μὲν

86. Αθανάσιος θεολόγος Epistula ad Adelphium {2035.050} (A.D. 4)


Volume 26 page 1081 line 19
ἀληθῶς, ὑπὸ μὲν τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ εὐαγγε-
λισθὲν, ὑπὸ δὲ τοῦ ἁγίου Πνεύματος πλασθὲν, καὶ
τοῦ Λόγου γεγονὸς ἔνδυμα, οὐ προσκυνητόν;
Χεῖρα γοῦν σωματικὴν ἐκτείνας ὁ Λόγος, ἤγειρε τὴν (20)
πυρέσσουσαν· καὶ φωνὴν ἀνθρωπίνην ἀφεὶς, ἤγειρε

87. Αθανάσιος θεολόγος Fragmenta varia {2035.054} (A.D. 4) Volume


26 column 1245 line 18
βάνει ἑαυτῷ σῶμα οὐκ ἀλλότριον τοῦ ἡμετέρου, ἐξ
ἀχράντου Παρθένου ὑπὸ τοῦ ἁγίου πλασθὲν Πνεύμα-
τος, καὶ τοῦ Λόγου γεγονὸς ἔνδυμα προσκυνητὸν, ἵνα
ἐν αὐτῷ λυθῇ ὁ κατὰ τῆς φθορᾶς τῶν ἀνθρώπων νό-
53

μος, καὶ ὁ Λόγος, πρὸς ὁμοιότητα τὴν ἑαυτοῦ κτίσας (20)

88. Αθανάσιος θεολόγος Fragmenta varia {2035.054} (A.D. 4) Volume


26 column 1321 line 23
(1321) Οὗτοι δέ εἰσιν οἱ περὶ τῆς ταφῆς τοῦ Ἀδὰμ εἰρη- (19)
κότες, Ἀφρικανὸς καὶ ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος. (20)
Μηδὲ ἐν τοῖς ἡμετέροις ἐνδύμασι γενέσθω ὀσμὴ (23)
πρὸς τὸν Ναβουχοδονόσορ, οἵτινες φθαρτοὶ λογισμοί
εἰσι τοῦ διαβόλου οἱ κατασβεννύμενοι. (25)

89. Αθανάσιος θεολόγος Sermo de patientia [Sp.] {2035.056} (A.D. 4)


Volume 26 page 1304 line 36
σορ, καὶ διὰ τῆς αὐτῆς ἁγιωσύνης καὶ πολιτείας κα-
τασβέσαντας τὴν τηλικαύτην κάμινον τῆς φλογὸς, (35)
καὶ οὐδὲ ὀσμὴ πυρὸς ἐν τοῖς ἐνδύμασιν αὐτῶν ἐγέ-
νετο. Μηδὲ ἐν τοῖς ὑμετέροις ἐνδύμασι γενέσθω ὀσμὴ
πυρὸς τοῦ Ναβουχοδονόσορ, οἵτινές εἰσιν οἱ τοῦ δια-

90. Αθανάσιος θεολόγος Sermo de patientia [Sp.] {2035.056} (A.D. 4)


Volume 26 page 1304 line 37
τασβέσαντας τὴν τηλικαύτην κάμινον τῆς φλογὸς, (35)
καὶ οὐδὲ ὀσμὴ πυρὸς ἐν τοῖς ἐνδύμασιν αὐτῶν ἐγέ-
νετο. Μηδὲ ἐν τοῖς ὑμετέροις ἐνδύμασι γενέσθω ὀσμὴ
πυρὸς τοῦ Ναβουχοδονόσορ, οἵτινές εἰσιν οἱ τοῦ δια-
βόλου οἱ κατασβεννύμενοι φθαρτοὶ λογισμοί. Μὴ ἀπα-

91. Αθανάσιος θεολόγος Contra Sabellianos [Sp.] {2035.067} (A.D. 4)


Volume 28 page 121 line 10
Θεῷ, ἀλλ’ ἑαυτὸν ἐκένωσε, μορφὴν δούλου λαβὼν, ἐν
ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος.» Τοῦτο ἦν τὸ καταβῆ-
ναι, τοῦτο τὸ ἀποσταλῆναι εἰς ἔνδυμα ταπεινότερον τῆς (10)
ἀξίας αὐτοῦ, ὑπόβασις ἡ τῆς ἀνθρωπίνης μορφῆς ἐπαμ-
φίασις, κατὰ τὸ βούλημα τοῦ Πατρὸς ἐπιτελουμένη.

92. Αθανάσιος θεολόγος Synopsis scripturae sacrae [Sp.] {2035.071}


(A.D. 4) Volume 28 page 297 line 35
54

τοῦ σαββάτου παρατήρησις, ἥ τε ἐν τῷ ὄρει τῷ


Σινᾶ θεόθεν νομοθεσία γενομένη διὰ Μωϋσέως ἐν δύο
πλαξὶ λιθίναις, καὶ ἡ τῆς σκηνῆς καὶ τοῦ ἐνδύματος, (35)
τοῦ τε ἀρχιερέως καὶ τῶν ἱερέων κατασκευὴ, ἐνταῦθα
σημαίνεται. Οἱ μὲν οὖν ἐργασάμενοι πάντα εἰσὶ

93. Αθανάσιος θεολόγος Disputatio contra Arium [Sp.] {2035.072}


(A.D. 4) Volume 28 page 461 line 33
καὶ πορφύρας, πῶς ἐγχωρεῖ ἰδίως μὲν τοῦ Λόγου
καὶ Θεοῦ κυριότητα φάσκειν, κεχωρισμένην δὲ τὴν
δίκην πορφύρας ἔνδυμα γεγονυίας, ἁγίας καὶ τιμίας
σαρκὸς, ἀρχὴν καταγγέλλειν, ἥτις ἐστὶν ἔνδυμα τοῦ
βασιλέως Λόγου Θεοῦ γεγενημένη; Ἀλλὰ μὴν καὶ ὁ (35)

94. Αθανάσιος θεολόγος Disputatio contra Arium [Sp.] {2035.072}


(A.D. 4) Volume 28 page 461 line 34
καὶ Θεοῦ κυριότητα φάσκειν, κεχωρισμένην δὲ τὴν
δίκην πορφύρας ἔνδυμα γεγονυίας, ἁγίας καὶ τιμίας
σαρκὸς, ἀρχὴν καταγγέλλειν, ἥτις ἐστὶν ἔνδυμα τοῦ
βασιλέως Λόγου Θεοῦ γεγενημένη; Ἀλλὰ μὴν καὶ ὁ (35)
ἀπόστολος Παῦλος, τὴν ἑνότητα τῆς κυριότητος, ἣν

95. Αθανάσιος θεολόγος Disputatio contra Arium [Sp.] {2035.072}


(A.D. 4) Volume 28 page 500 line 32
Τριάδι, προσκυνῶ Πατέρα, καὶ Υἱὸν, καὶ ἅγιον (30)
Πνεῦμα. Λοιπὸν, ἀγαπητὲ, ἅμα εὐξώμεθα. Ἐγὼ
γὰρ, πάντα τὰ ἐνδύματα τῆς πλάνης ἀποδυσάμενος,
ἀπέῤῥιψα διὰ τοῦ ἐλεήμονος Θεοῦ.
Ἀθ. εἶπεν· Ἀκμὴν ἔτι ἔνδυμα φορεῖς

96. Αθανάσιος θεολόγος Disputatio contra Arium [Sp.] {2035.072}


(A.D. 4) Volume 28 page 500 line 34
γὰρ, πάντα τὰ ἐνδύματα τῆς πλάνης ἀποδυσάμενος,
ἀπέῤῥιψα διὰ τοῦ ἐλεήμονος Θεοῦ.
Ἀθ. εἶπεν· Ἀκμὴν ἔτι ἔνδυμα φορεῖς
τῆς πλάνης· συνευγνωμονήσαις ῥίψεις καὶ αὐτὸ πρὸς (35)
55

τοῖς λοιποῖς τῆς ἀποστασίας πράγμασι, καὶ δυνησό-

97. Αθανάσιος θεολόγος Quaestiones ad Antiochum ducem [Sp.]


{2035.077} (A.D. 4) Volume 28 page 700 line 3
(700) νεκρούς. Προεῖπε γὰρ περὶ τούτου ὁ αὐτὸς προφήτης
Δανιήλ· «Ἐθεώρουν ἕως οὗ θρόνοι ἐτέθησαν, καὶ Πα-
λαιὸς ἡμερῶν ἐκάθητο· καὶ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν
ὡσεὶ χιὼν, καὶ ἡ θρὶξ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ ὡσεὶ ἔριον
καθαρόν. Ὁ θρόνος αὐτοῦ φλὸξ πυρὸς, οἱ τροχοὶ αὐ- (5)

98. Αθανάσιος θεολόγος Quaestiones in scripturam sacram [Sp.]


{2035.080} (A.D. 4) Volume 28 page 713 line 8
στός. Τίνες οἱ κεκλημένοι; προφῆται καὶ ἀπόστολοι.
Τίνες οἱ ἀπαιτήσαντες; οἱ Ἰουδαῖοι. Τίνες οἱ πα-
ραγενόμενοι; οἱ ἐξ ἐθνῶν. Τίς ὁ μὴ ἔχων ἔνδυμα γά-
μου; ὁ Ἰούδας, καὶ οἱ κατ’ αὐτὸν ἀναξίως ἐπιπη-
δῶντες εἰς τὰ ἅγια. (10)

99. Αθανάσιος θεολόγος Epistulae ad Castorem [Sp.] {2035.085} (A.D.


4) Volume 28 page 853 line 21
μοναστηρίου ἐκτινάσσει. Διά τοι τοῦτο ἕκαστος αὐ-
τῶν γυμνοῦται τῆς ἀρχαίας περιουσίας, ὡς μηδὲ αὐτὸ (20)
τὸ ἔνδυμα ὃ περιβεβλημένος ἦλθε τοῦ λοιποῦ φορεῖν
συγχωρεῖσθαι. Ἀλλὰ, τῶν ἀδελφῶν πάντων συν-
ηγμένων, προαχθεὶς εἰς τὸ μέσον, ἐκδύεται τὰ ἱμάτια

100. Αθανάσιος θεολόγος Epistulae ad Castorem [Sp.] {2035.085} (A.D.


4) Volume 28 page 853 line 24
συγχωρεῖσθαι. Ἀλλὰ, τῶν ἀδελφῶν πάντων συν-
ηγμένων, προαχθεὶς εἰς τὸ μέσον, ἐκδύεται τὰ ἱμάτια
τὰ ἴδια, καὶ διὰ τῶν χειρῶν τοῦ ἀββᾶ, ἐνδύμασι τοῦ
μοναστηρίου μεταμφιέννυται· ὡς διὰ τοῦ τύπου τούτου ἐπιγνῶναι αὐτὸν,
ὅτι, πάντων τῶν κοσμικῶν
56

Ένδυμα, ελάχιστα ενδεικτικά

 1. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et


Pseudepigr. Testamenta xii patriarcharum (2 B.C./A.D. 3)
Testamentum 3 chap. 10 sec. 3 l. 3
 κόσμου, ἀσεβοῦντες, πλανῶντες τὸν Ἰσραήλ, καὶ ἐπεγείροντες
αὐτῷ κακὰ μεγάλα παρὰ Κυρίου. (3) Καὶ ἀνομήσετε σὺν τῷ
Ἰσραήλ, ὥστε μὴ βαστάξαι τὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ προσώπου
πονηρίας ὑμῶν, ἀλλὰ σχίσαι τὸ ἔνδυμα τοῦ ναοῦ, ὥστε μὴ
κατακαλύπτειν ἀσχημοσύνην ὑμῶν. (4) Καὶ διασπαρήσεσθε
αἰχμάλωτοι ἐν τοῖς ἔθνεσι, καὶ ἔσεσθε εἰς ὀνειδισμόν, καὶ εἰς
καταπάτημα· (5) ὁ γὰρ οἶκος, ὃν ἂν ἐξελέξηται Κύριος,

 2. Publius Aelius PHLEGON Paradox. De mirabilibus (A.D. 2)


Chap. 1 sec. 8 l. 2

τὸν ῥίσκον ἐξαιρεῖ τόν τε δακτύλιον τὸν χρυσοῦν, ὃν ἔλαβεν


παρ’ αὐτῆς, καὶ τὴν στηθοδεσμίδα, ἣν ἀπολελοίπει τῇ πρότερον
νυκτί. (8) ὡς δὲ εἶδεν ἡ Χαριτὼ τηλικαῦτα σημεῖα, ἀναβοᾷ
καὶ διαρρήξασα ἑαυτῆς τά τε ἐνδύματα καὶ τὸ ἱμάτιον ἀπό
τε τῆς κεφαλῆς ῥίψασα τὸν κεκρύφαλον πεσοῦσά τε εἰς τὴν
γῆν καὶ περιχυθεῖσα τοῖς γνωρίσμασιν ἐξ ἀρχῆς ἐποίει τὸ
πένθος. (9) θεωρῶν δὲ ὁ ξένος τὸ γινόμενον καὶ πάντας ὄντας
57

3. Ωριγένης In Jeremiam (homiliae 12-20) (A.D. 2-3) Homily 18 sec. 6 l.


51

ἄνδρες πρὸς τὰ βρέφη, καὶ τὸν μὲν ἄρτον ἰδίως ὀνομάζομεν αὐτοῖς,
τὸ δὲ πιεῖν ἄλλῃ λέξει ὀνομάζομεν, τελείων οὐ χρώμενοι διαλέκτῳ
ᾗ χρώμεθα πρὸς τοὺς τελείους ὁμήλικας, ἀλλὰ ἄλλῃ λέξει τινὶ
παιδικῇ (50)αὶ βρεφώδει. καὶ τὰ ἐνδύματα ἐὰν ὀνομάζωμεν τοῖς
παιδίοις, ἄλλα ὀνόματα ἐπιτίθεμεν αὐτοῖς, οἱονεὶ ὄνομα παιδικὸν
πλάσσοντες. ἆρ’οὖν τότε ἀτελεῖς ἐσμεν; καὶ εἴ τις ἡμῶν ἀκούοι παιδίοις
διαλεγομέ- νων, ἐρεῖ ὅτι ἀνόητος γέγονεν ὁ γέρων οὗτος, ὁ ἀνὴρ οὗτος…

HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter xi lemma 6 line 6
τὸν ποικίλ’ ὥσπερ ξυστίδ’ ἠμφιεσμένον. ἔστι μὲν καὶ τραγικόν τι ἔνδυμα
οὕτω καλούμενον, ὡς Κρατῖνος ἐν Ὥραις, ἔστι δὲ καὶ ἱππικὸν ἔνδυμα, ὡς
Ἀριστοφάνης Νεφέλαις.

διάδημα

Ταινία που δένεται γύρω στο κεφάλι ανδρών ή γυναικών και συγκρατεί
τα μαλλιά. Διάδημα ονομάζεται και το στέμμα των βασιλισσών ή άλλο
κόσμημα του κεφαλιού που φοριέται από βασίλισσα ή αριστοκράτισσα…
Διάδημα ονομάζεται το κόσμημα της κεφαλής.
58

Χρυσό διάδημα του 4ου αι. π.Χ. από τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας

Ξενοφών . Cyropaedia (5-4 B.C.) Book 8 chap. 3 sec. 13 l. 5


φαίνετο ὁ Κῦρος ἐφ’ ἅρματος ὀρθὴν ἔχων τὴν τιάραν καὶ
χιτῶνα πορφυροῦν μεσόλευκον (ἄλλῳ δ’ οὐκ ἔξεστι μεσό-
λευκον ἔχειν), καὶ περὶ τοῖς σκέλεσιν ἀναξυρίδας(Eλλήνων Παράδοση: Η
παραδοσιακή ενδυμασία της Σινασού. 8 Μαΐ 2012 - Αντερί [εντερί]: Ήταν η αρχαία
αναξυρίδα. Είναι εξωτερικός επενδύτης από μεταξωτό ή βαμβακερό ύφασμα , με φαρδιές
ρίγες κόκκινες, κίτρινες ή μπλε . Μακρύ ως τον αστράγαλο, και ανοιχτό εμπρός κατακόρυφα.
Ανοιχτό επίσης ήταν και στα πλάγια από τον μηρό και κάτω, για να ευκολύνει το περπάτημα
ὑσγινοβαφεῖς, καὶ κάνδυν ὁλοπόρφυρον. εἶχε δὲ καὶ διάδημα
αλλά ...)
περὶ (5) τῇ τιάρᾳ· καὶ οἱ συγγενεῖς δὲ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ τοῦτο σημεῖον
(14) εἶχον, καὶ νῦν τὸ αὐτὸ τοῦτο ἔχουσι. τὰς δὲ χεῖρας ἔξω τῶν
χειρίδων εἶχε. παρωχεῖτο δὲ αὐτῷ ἡνίοχος μέγας μέν, μείων

TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et Pseudepigr.


Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2 B.C./A.D. 3) Testamentum 3
chap. 8 sec. 10 l. 1
βαλεν, ὁμοίαν ἐφούδ. (7) Ὁ τέταρτος ζώνην μοι περιέθηκεν,
ὁμοίαν πορφύρᾳ. (8) Ὁ πέμπτος κλάδον μοι ἐλαίας ἔδωκε
ποιότητος. (9) Ὁ ἕκτος στέφανόν μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν.
(10) Ὁ ἕβδομος διάδημά μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν ἱερατείας,
καὶ ἐπλήρωσαν τὰς χεῖράς μου θυμιάματος, ὥστε ἱερατεύειν
με Κυρίῳ. (11) Εἶπαν δὲ πρός με· Λευί, εἰς τρεῖς ἀρχὰς
59

διαιρεθήσεται τὸ σπέρμα σου, εἰς σημεῖον δόξης Κυρίου

PLUTARCHUS Biogr. et Phil. Lysander {0007.032} (A.D. 1-2) Chap. 23


sec. 4 l. 5
τραγῳδίαις ἐπιεικῶς συμβαίνει περὶ τοὺς ὑπο-
κριτάς, τὸν μὲν ἀγγέλου τινὸς ἢ θεράποντος
ἐπικείμενον πρόσωπον εὐδοκιμεῖν καὶ πρωταγων-
ιστεῖν, τὸν δὲ διάδημα καὶ σκῆπτρον φοροῦντα (5)
μηδὲ ἀκούεσθαι φθεγγόμενον, οὕτω περὶ τὸν
σύμβουλον ἦν τὸ πᾶν ἀξίωμα τῆς ἀρχῆς, τῷ δὲ
βασιλεῖ τοὔνομα τῆς δυνάμεως ἔρημον ἀπελείπετο.

JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr. Confessio


et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chap. 3 sec. 11 l. 2
ἔχοντες τὰ ὀνόματα τῶν θεῶν τῶν Αἰγυπτίων ἐγκεκολαμμένα παντα-
χοῦ ἐπὶ τοῖς ψελίοις καὶ τοῖς λίθοις· καὶ τὰ πρόσωπα τῶν εἰδώλων
ἦσαν ἐκτετυπωμένα ἐν τοῖς λίθοις. Καὶ ἔθηκεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς
αὐτῆς τιάραν καὶ⸣ διάδημα ⸢ἔσφιγξε περὶ τοὺς κροτάφους αὐτῆς
καὶ θερίστρῳ κατεκάλυψε τὴν κεφαλὴν αὐτῆς⸣.
Καὶ ἔσπευσε καὶ κατέβη ⸢τῇ κλίμακι⸣ ἐκ τοῦ ὑπερῴου αὐτῆς καὶ
ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα αὐτῆς καὶ τὴν μητέρα καὶ ἠσπασάτο αὐτούς.

JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr. Confessio


et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chap. 10 sec. 11 l. 4
ὁ ἀδελφὸς αὐτῆς ὁ πρωτότοκος. (11) Καὶ ἐξεδύσατο Ἀσενὲθ τὴν στολὴν
αὐτῆς τὴν βασιλικὴν καὶ ἐνεδύσατο τὴν μέλαιναν καὶ ἔλυσε τὴν
ζώνην αὐτῆς τὴν χρυσῆν καὶ περιεζώσατο σχοινίον καὶ ἀπέθετο τὴν
τιάραν ἐκ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς καὶ τὸ διάδημα καὶ τὰ ψέλια ἐκ τῶν
χειρῶν αὐτῆς. (12) Καὶ ἔλαβε πᾶσαν τὴν στολὴν αὐτῆς τὴν ἐκλεκτὴν
καὶ ἔρριψεν αὐτὴν διὰ τῆς θυρίδος τοῖς πένησι. (13) Καὶ ἔλαβε πάν-
τας τοὺς θεοὺς αὐτῆς τοὺς χρυσοῦς καὶ ἀργυροῦς, ὧν οὐκ ἦν ἀριθ-

Διογένης Λαέρτιος. Vitae philosophorum Book 5, sec. 78, li 6

Φησὶ δ' αὐτὸν Ἕρμιππος (FHG III. 47) μετὰ τὸν Κασσάνδρου
θάνατον φοβηθέντα Ἀντίγονον παρὰ Πτολεμαῖον ἐλθεῖν τὸν
60

Σωτῆρα· κἀκεῖ χρόνον ἱκανὸν διατρίβοντα συμβουλεύειν τῷ


Πτολεμαίῳ πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ τὴν βασιλείαν τοῖς ἐξ Εὐρυδίκης
περιθεῖναι παισί. τοῦ δὲ οὐ πεισθέντος ἀλλὰ παραδόντος τὸ
διάδημα τῷ ἐκ Βερενίκης, μετὰ τὴν ἐκείνου τελευτὴν ἀξιωθῆναι
πρὸς τούτου παραφυλάττεσθαι ἐν τῇ χώρᾳ μέχρι τι δόξει περὶ
αὐτοῦ. ἐνταῦθα ἀθυμότερον διῆγε· καί πως ὑπνώττων ὑπ' ἀσπί-
δος τὴν χεῖρα δηχθεὶς τὸν βίον μεθῆκε. καὶ θάπτεται ἐν τῷ
Βουσιρίτῃ νομῷ πλησίον Διοσπόλεως.

Πλούταρχος Phil., Marcius Coriolanus Chap. 11, sec. 4, li 3

…ἀρετῆς δὲ τὸν Εὐεργέτην καὶ τὸν Φιλάδελφον, εὐτυχίας δὲ τὸν


Εὐδαίμονα τῷ δευτέρῳ τῶν Βάττων. ἐνίοις δὲ τῶν βασιλέων καὶ
σκώμματα παρέσχεν ἐπικλήσεις, ὡς Ἀντιγόνῳ τὸν Δώσωνα καὶ
Πτολεμαίῳ τὸν Λάθυρον. ἐπὶ πλέον δὲ τῷ γένει τούτῳ καὶ Ῥωμαῖοι
κέχρηνται, Διαδήματόν τινα τῶν Μετέλλων καλέσαντες, ὅτι πολὺν
χρόνον ἕλκος ἔχων περιενόστει διαδεδεμένος τὸ μέτωπον, ἕτερον
δὲ Κέλερα, σπεύσαντα μεθ' ἡμέρας ὀλίγας τῆς τοῦ πατρὸς τελευτῆς
ἐπιταφίους μονομάχων ἀγῶνας παρασχεῖν, τὸ τάχος καὶ τὴν ὀξύτητα τῆς
παρασκευῆς θαυμάσαντες.

Πλούταρχος Phil., Aemilius Paullus Chap. 23, sec. 2, l. 5

Περσεὺς δὲ φυγῇ μὲν ἐκ Πύδνης εἰς Πέλλαν ἀπεχώρει, τῶν ἱπ-


πέων ἐπιεικῶς πάντων ἀπὸ τῆς μάχης διασεσῳσμένων. ἐπεὶ δὲ κατα-
λαμβάνοντες οἱ πεζοὶ τοὺς ἱππεῖς ὡς ἀνάνδρους καὶ προδεδωκότας λοιδο-
ροῦντες ἀπὸ τῶν ἵππων ὤθουν καὶ πληγὰς ἐδίδοσαν, δείσας τὸν θόρυ-
βον ἐκ τῆς ὁδοῦ παρέκλινε τὸν ἵππον, καὶ τὴν πορφύραν ὡς μὴ διάσημος
εἴη περισπάσας ἔθετο πρόσθεν αὑτοῦ, καὶ τὸ διάδημα διὰ χειρῶν εἶχεν.
ὡς δὲ καὶ προσδιαλέγοιτο τοῖς ἑταίροις ἅμα βαδίζων, καταβὰς ἐφείλκετο
τὸν ἵππον. τῶν δ' ὁ μέν τις ὑπόδημα προσποιούμενος λελυμένον συνάπ-
τειν, ὁ δ' ἵππον ἄρδειν, ὁ δὲ ποτοῦ χρῄζειν, ὑπολειπόμενοι κατὰ μικρὸν
ἀπεδίδρασκον, οὐχ οὕτω τοὺς πολεμίους ὡς τὴν ἐκείνου χαλεπότητα δε-
δοικότες. κεχαραγμένος γὰρ ὑπὸ τῶν κακῶν, εἰς πάντας ἐζήτει τρέπειν.

Πλούταρχος Phil., Aemilius Paullus Chap. 33, sec. 6, l. 1

ἣν ὁ Αἰμίλιος ἐκ χρυσοῦ δέκα ταλάντων διάλιθον κατεσκεύασεν, οἵ τε


τὰς Ἀντιγονίδας καὶ Σελευκίδας καὶ Θηρικλείους καὶ ὅσα περὶ δεῖπνον
χρυσώματα τοῦ Περσέως ἐπιδεικνύμενοι. τούτοις ἐπέβαλλε τὸ ἅρμα τοῦ
Περσέως καὶ τὰ ὅπλα καὶ τὸ διάδημα τοῖς ὅπλοις ἐπικείμενον. εἶτα
μικροῦ διαλείμματος ὄντος ἤδη τὰ τέκνα τοῦ βασιλέως ἤγετο δοῦλα, καὶ
σὺν αὐτοῖς τροφέων καὶ διδασκάλων καὶ παιδαγωγῶν δεδακρυμένων
61

ὄχλος, αὐτῶν τε τὰς χεῖρας ὀρεγόντων εἰς τοὺς θεατάς, καὶ τὰ παιδία
δεῖσθαι καὶ λιτανεύειν διδασκόντων. ἦν δ' ἄρρενα μὲν δύο, θῆλυ δ' ἕν, οὐ
πάνυ συμφρονοῦντα τῶν κακῶν τὸ μέγεθος διὰ τὴν ἡλικίαν·

Πλούταρχος Phil., Lysander Chap. 23, sec. 4, l. 5

…φίλοι θεραπεύοντες οἵ τε ὕποπτοι δεδοικότες


ἐφοίτων ἐπὶ θύρας καὶ παρηκολούθουν, οἷον ἐν
τραγῳδίαις ἐπιεικῶς συμβαίνει περὶ τοὺς ὑπο-
κριτάς, τὸν μὲν ἀγγέλου τινὸς ἢ θεράποντος
ἐπικείμενον πρόσωπον εὐδοκιμεῖν καὶ πρωταγων-
ιστεῖν, τὸν δὲ διάδημα καὶ σκῆπτρον φοροῦντα
μηδὲ ἀκούεσθαι φθεγγόμενον, οὕτω περὶ τὸν
σύμβουλον ἦν τὸ πᾶν ἀξίωμα τῆς ἀρχῆς, τῷ δὲ
βασιλεῖ τοὔνομα τῆς δυνάμεως ἔρημον ἀπελείπετο.
γενέσθαι μὲν οὖν ἴσως ἔδει τινὰ τῆς ἐκμελοῦς
ταύτης φιλοτιμίας ἐπαφὴν καὶ συσταλῆναι τὸν .

Πλούταρχος Phil., Lucullus Chap. 18, sec. 3, l. 8

ράκοντα ἔτη παρθενευόμεναι, καὶ γαμεταὶ δύο, γένος


Ἰωνίδες, Βερενίκη μὲν ἐκ Χίου, Μονίμη δὲ Μιλησία.
ταύτης ὁ πλεῖστος ἦν λόγος ἐν τοῖς Ἕλλησιν, ὅτι τοῦ
βασιλέως πειρῶντος αὐτὴν καὶ μυρίους πεντακισχιλίους
χρυσοῦς προσπέμψαντος ἀντέσχε, μέχρι οὗ γάμων ἐγέ-
νοντο συνθῆκαι καὶ διάδημα πέμψας αὐτῇ βασίλισσαν
ἀνηγόρευσεν. αὕτη καὶ παρὰ τὸν ἄλλον χρόνον ἀνιαρῶς
εἶχε, καὶ ἀπεθρήνει τὴν τοῦ σώματος εὐμορφίαν, ὡς
δεσπότην μὲν ἀντ' ἀνδρὸς αὐτῇ, φρουρὰν δὲ βαρβάρων
ἀντὶ γάμου καὶ οἴκου προξενήσασαν, πόρρω δέ που τῆς
Ἑλλάδος ἀπῳκισμένη τοῖς ἐλπισθεῖσιν ἀγαθοῖς ὄναρ .

Πλούταρχος Phil., Lucullus Chap. 18, sec. 5, l. 4

ἀντὶ γάμου καὶ οἴκου προξενήσασαν, πόρρω δέ που τῆς


Ἑλλάδος ἀπῳκισμένη τοῖς ἐλπισθεῖσιν ἀγαθοῖς ὄναρ σύν-
εστι, τῶν δ' ἀληθινῶν ἐκείνων ἀπεστέρηται. καὶ δὴ τοῦ
Βακχίδου παραγενομένου καὶ προστάξαντος αὐταῖς ἀπο-
θνῄσκειν, ὡς ἑκάστῃ δοκοίη ῥᾷστον εἶναι καὶ ἀλυπότα-
τον, περισπάσασα τῆς κεφαλῆς τὸ διάδημα τῷ τραχήλῳ
περιῆψε καὶ ἀνήρτησεν ἑαυτήν. ταχὺ δ' ἀπορραγέντος,
62

’ὦ κατηραμένον’ ἔφη ‘ῥάκος, οὐδὲ πρὸς τοῦτό μοι χρή-


σιμον ἔσῃ;’ κἀκεῖνο μὲν ἀπέρριψε προσπτύσασα, τῷ δὲ
Βακχίδῃ τὴν σφαγὴν παρέσχεν. ἡ δὲ Βερενίκη κύλικα
φαρμάκου λαβοῦσα, τῆς μητρὸς αὐτῇ παρούσης.

Πλούταρχος Phil., Lucullus hapter 28, sec. 6, l. 6

μυριάδας. ὁ δὲ πολὺς φόνος ἤδη φευγόντων ἐγίνετο,


μᾶλλον δὲ βουλομένων φεύγειν· οὐ γὰρ ἐδύναντο, πυ-
κνότητι καὶ βάθει τῶν τάξεων ὑφ' αὑτῶν ἐμποδιζόμενοι.
Τιγράνης δ' ἐξελάσας ἐν ἀρχῇ μετ' ὀλίγων ἔφευγε,
καὶ τὸν υἱὸν ὁρῶν κοινωνοῦντα τῆς αὐτῆς τύχης, περι-
εσπάσατο τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς κἀκείνῳ δακρύσας
παρέδωκε, σῴζειν ἑαυτὸν ὅπως δύναται καθ' ἑτέρας
ὁδοὺς κελεύσας. ὁ δὲ νεανίας ἀναδήσασθαι μὲν οὐκ ἐτόλ-
μησε, τῶν δὲ παίδων τῷ πιστοτάτῳ φυλάττειν ἔδωκεν.
οὗτος ἁλοὺς κατὰ τύχην ἀνήχθη πρὸς Λεύκολλον, ὥστε
μετὰ τῶν ἄλλων αἰχμάλωτον καὶ τὸ διάδημα γενέσθαι .

Phil., Lucullus Chap. 36, sec. 6, l. 6

ὑβρίζοντας ἐρρωμένης ἀμύνεσθαι. νῦν δέ μοι δοκεῖ Λεύ-


κολλος, ὧν ὠφέλησε δι' αὑτοῦ τὴν πατρίδα, βλάψαι μεί-
ζονα δι' ἑτέρων. τὰ γὰρ ἐν Ἀρμενίᾳ τρόπαια Πάρθων
πλησίον ἑστῶτα καὶ Τιγρανόκερτα καὶ Νίσιβις καὶ πλοῦ-
τος ἐκ τούτων πολὺς εἰς Ῥώμην κομισθεὶς καὶ τὸ Τιγρά-
νου διάδημα πομπευθὲν αἰχμάλωτον ἐπῆρε Κράσσον ἐπὶ
τὴν Ἀσίαν, ὡς λάφυρα καὶ λείαν τοὺς βαρβάρους, ἄλλο
δ' οὐδὲν ὄντας. ταχὺ μέντοι τοῖς Πάρθων τοξεύμασιν ἐν-
τυχών, ἐπέδειξε τὸν Λεύκολλον οὐκ ἀφροσύνῃ καὶ μαλα-
κίᾳ τῶν πολεμίων, αὑτοῦ δὲ τόλμῃ καὶ δεινότητι περιγε-
νόμενον. ἀλλὰ ταῦτα μὲν ὕστερον.

Πλούταρχος Phil., Comparatio Cimonis et Luculli Chap. 3, sec. 2, l. 11

ἔργον ἐγένετο, ἀλλ' ὁ μὲν ἀσθενὴς ἤδη καὶ συγκεκομ-


μένος ὑπὸ τῶν πρώτων ἀγώνων οὐδ' ἅπαξ ἐτόλμησε
δεῖξαι Πομπηίῳ τὴν δύναμιν ἔξω τοῦ χάρακος, ἀλλὰ
φυγὼν εἰς Βόσπορον κατέβη κἀκεῖ κατέστρεψε, Τιγράνης
δ' αὐτὸς ἑαυτὸν γυμνὸν καὶ ἄνοπλον φέρων ὑπέρριψε
Πομπηίῳ, καὶ τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀφελόμενος
ἔθηκε πρὸ τῶν ποδῶν, οὐ τοῖς ἑαυτοῦ κολακεύων Πομ-
63

πήιον, ἀλλὰ τοῖς ὑπὸ Λευκόλλου τεθριαμβευμένοις. ἠγά-


πησε γοῦν ἀπολαμβάνων τὰ σύμβολα τῆς βασιλείας ὡς
ἀφῃρημένος πρότερον. μείζων οὖν στρατηγὸς ὥσπερ ἀ-
θλητὴς ὁ τῷ μεθ' ἑαυτὸν ἀσθενέστερον παραδοὺς τὸν

Πλούταρχος Phil., Crassus Chap. 21, sec. 8, l. 2

τὸν αἰεὶ χιλίαις σκευοφορούμενος καμήλοις, καὶ διακοσίας


ἀπήνας ἐπήγετο παλλακίδων, ἱππεῖς δὲ κατάφρακτοι χίλιοι,
πλείονες δὲ τῶν κούφων παρέπεμπον, εἶχε δὲ τοὺς σύμ-
παντας ἱππεῖς ὁμοῦ πελάτας τε καὶ δούλους μυρίων οὐκ
ἀποδέοντας. καὶ κατὰ γένος μὲν ἐξ ἀρχῆς ἐκέκτητο βασι-
λεῖ γινομένῳ Πάρθων ἐπιτιθέναι τὸ διάδημα πρῶτος,
Ὁρώδην δὲ τοῦτον αὐτὸς ἐξεληλαμένον εἰς Πάρθους κατή-
γαγε, καὶ Σελεύκειαν αὐτῷ τὴν μεγάλην εἷλε, πρῶτος
ἐπιβὰς τοῦ τείχους καὶ τρεψάμενος ἰδίᾳ χειρὶ τοὺς ἀντι-
στάντας. οὔπω δὲ γεγονὼς ἔτη τριάκοντα κατ' ἐκεῖνον
τὸν χρόνον, εὐβουλίας καὶ συνέσεως δόξαν εἶχε μεγίστην,

Πλούταρχος Phil., Alexander Chap. 73, sec. 7, l. 4

<καὶ ἄλλα> σημεῖα πολλά. καὶ γὰρ λέοντα τῶν τρεφο-


μένων μέγιστον καὶ κάλλιστον ἥμερος ὄνος ἐπελθὼν καὶ
λακτίσας ἀνεῖλεν. ἀποδυσαμένου δ' <αὐτοῦ> πρὸς ἄλειμμα
καὶ σφαῖραν [αὐτοῦ] παίζοντος, τῶν νεανίσκων οἱ <συ>σφαι-
ρίζοντες, ὡς ἔδει πάλιν λαβεῖν τὰ ἱμάτια, καθορῶσιν
ἄνθρωπον ἐν τῷ θρόνῳ καθεζόμενον σιωπῇ, τὸ διάδημα
καὶ τὴν στολὴν τὴν βασιλικὴν περικείμενον. οὗτος
ἀνακρινόμενος ὅστις εἴη, πολὺν χρόνον ἄναυδος ἦν· μόλις
δὲ συμφρονήσας, Διονύσιος μὲν ἔφη καλεῖσθαι, Μεσσήνιος
δ' εἶναι τὸ γένος, ἐκ δέ τινος αἰτίας καὶ κατηγορίας
ἐνταῦθα κομισθεὶς ἀπὸ θαλάσσης, πολὺν γεγονέναι χρόνον

Πλούταρχος Phil., Alexander Chap. 73, sec. 9, l. 3

δ' εἶναι τὸ γένος, ἐκ δέ τινος αἰτίας καὶ κατηγορίας


ἐνταῦθα κομισθεὶς ἀπὸ θαλάσσης, πολὺν γεγονέναι χρόνον
ἐν δεσμοῖς· ἄρτι δ' αὐτῷ τὸν Σάραπιν ἐπιστάντα τοὺς
δεσμοὺς ἀνεῖναι καὶ προαγ<αγ>εῖν δεῦρο, καὶ κελεῦσαι
λαβόντα τὴν στολὴν καὶ τὸ διάδημα καθίσαι καὶ σιωπᾶν.
Ταῦτ' ἀκούσας ὁ Ἀλέξανδρος, τὸν μὲν ἄνθρωπον,
ὥσπερ ἐκέλευον οἱ μάντεις, ἠφάνισεν· αὐτὸς δ' ἠθύμει
64

καὶ δύσελπις ἦν πρὸς τὸ θεῖον ἤδη καὶ πρὸς τοὺς


φίλους ὕποπτος.
Μάλιστα δ' Ἀντίπατρον ἐφοβεῖτο καὶ τοὺς παῖδας, ὧν

Πλούταρχος Phil., Caesar Chap. 61, sec. 5, l. 3

...εὐτοκίαν κυούσαις, ἀγόνοις δὲ πρὸς κύησιν ἀγαθὸν εἶναι.


ταῦτα Καῖσαρ ἐθεᾶτο, καθήμενος ὑπὲρ τῶν ἐμβόλων
ἐπὶ δίφρου χρυσοῦ, θριαμβικῷ κόσμῳ κεκοσμημένος.
Ἀντώνιος δὲ τῶν θεόντων τὸν ἱερὸν δρόμον εἷς ἦν· καὶ γὰρ
ὑπάτευεν· ὡς οὖν εἰς τὴν ἀγορὰν ἐνέβαλε καὶ τὸ πλῆθος
αὐτῷ διέστη, φέρων διάδημα στεφάνῳ δάφνης περιπεπλεγ-
μένον ὤρεξε τῷ Καίσαρι· καὶ γίνεται κρότος οὐ λαμπρός,
ἀλλ' ὀλίγος ἐκ παρασκευῆς. ἀπωσαμένου δὲ τοῦ Καίσαρος,
ἅπας ὁ δῆμος ἀνεκρότησεν· αὖθις δὲ προσφέροντος,
ὀλίγοι, καὶ μὴ δεξαμένου, πάλιν ἅπαντες.

Πλούταρχος Phil., Caesar Chap. 61, sec. 8, l. 2

ἅπας ὁ δῆμος ἀνεκρότησεν· αὖθις δὲ προσφέροντος,


ὀλίγοι, καὶ μὴ δεξαμένου, πάλιν ἅπαντες. οὕτω δὲ τῆς
πείρας ἐξελεγχομένης, Καῖσαρ μὲν ἀνίσταται, τὸν στέ-
φανον εἰς τὸ Καπιτώλιον ἀπενεχθῆναι κελεύσας. ὤφθησαν
δ' ἀνδριάντες αὐτοῦ διαδήμασιν ἀναδεδεμένοι βασιλικοῖς,
καὶ τῶν δημάρχων δύο, Φλάουϊος καὶ Μάρυλλος, ἐπελ-
θόντες ἀπέσπασαν, καὶ τοὺς ἀσπασαμένους βασιλέα τὸν
Καίσαρα πρώτους ἐξευρόντες ἀπῆγον εἰς τὸ δεσμωτήριον.
ὁ δὲ δῆμος εἵπετο κροτῶν καὶ Βρούτους ἀπεκάλει τοὺς
ἄνδρας, ὅτι Βροῦτος ἦν ὁ καταλύσας τὴν τῶν βασιλέων

Πλούταρχος Phil., Caesar Chap. 64, sec. 3, l. 3

ἔκπυστος ἡ πρᾶξις γένηται, τούς τε μάντεις ἐχλεύαζε καὶ


καθήπτετο τοῦ Καίσαρος, ὡς αἰτίας καὶ διαβολὰς ἑαυτῷ
κτωμένου πρὸς τὴν σύγκλητον, ἐντρυφᾶσθαι δοκοῦσαν·
ἥκειν μὲν γὰρ αὐτὴν κελεύσαντος ἐκείνου, καὶ προθύμους
εἶναι ψηφίζεσθαι πάντας, ὅπως τῶν ἐκτὸς Ἰταλίας ἐπ-
αρχιῶν βασιλεὺς ἀναγορεύοιτο καὶ φοροίη διάδημα τὴν ἄλ-
λην ἐπιὼν γῆν <τε> καὶ θάλασσαν· εἰ δὲ φράσει τις αὐτοῖς
καθεζομένοις νῦν μὲν ἀπαλλάττεσθαι, παρεῖναι δ' αὖθις,
ὅταν ἐντύχῃ βελτίοσιν ὀνείροις Καλπουρνία, τίνας ἔσεσθαι
λόγους παρὰ τῶν φθονούντων; ἢ τίνα τῶν φίλων ἀνέξεσθαι
διδασκόντων ὡς οὐχὶ δουλεία ταῦτα καὶ τυραννίς ἐστιν;
65

Πλούταρχος Phil., Agis et Cleomenes Chap. 37, sec. 7, l. 3

νίαν ἐκλελυμένην, ἀνακρουόμενον αὖθις ἐπὶ τὸν σώφρονα


καὶ Δώριον ἐκεῖνον τοῦ Λυκούργου νόμον καὶ βίον, οὐκ
ἠξίου Σικυωνίων ἡγεμόνα καὶ Τριταιέων γράφεσθαι·
φεύγων δὲ τὴν μάζαν καὶ τὸν τρίβωνα, καὶ τὸ δεινότατον
ὧν κατηγόρει Κλεομένους, ἀναίρεσιν πλούτου καὶ πενίας
ἐπανόρθωσιν, διαδήματι καὶ πορφύρᾳ καὶ Μακεδονικοῖς
καὶ σατραπικοῖς προστάγμασιν ὑπέρριψε μετὰ τῆς
Ἀχαΐας αὑτόν, ἵνα μὴ Κλεομένει ποιεῖν δοκῇ τὸ προστατ-
τόμενον, Ἀντιγόνεια θύων καὶ παιᾶνας ᾄδων αὐτὸς
ἐστεφανωμένος εἰς ἄνθρωπον ὑπὸ φθόης κατασηπόμενον.
ἀλλὰ ταῦτα μὲν οὐκ Ἀράτου βουλόμενοι κατηγορεῖν

Πλούταρχος Phil., Tiberius et Gaius Gracchus


Chap. 1, sec. 7, l. 2

νηλίας αὐτῷ γεγονότας καταλιπόντα. Κορνηλία δ' ἀνα-


λαβοῦσα τοὺς παῖδας καὶ τὸν οἶκον, οὕτω σώφρονα καὶ
φιλότεκνον καὶ μεγαλόψυχον αὑτὴν παρέσχεν, ὥστε μὴ
κακῶς δόξαι βεβουλεῦθαι τὸν Τιβέριον ἀντὶ τοιαύτης
γυναικὸς ἀποθανεῖν ἑλόμενον· ἥ γε καὶ Πτολεμαίου τοῦ
βασιλέως κοινουμένου τὸ διάδημα καὶ μνωμένου τὸν
γάμον αὐτῆς ἠρνήσατο, καὶ χηρεύουσα τοὺς μὲν ἄλλους
ἀπέβαλε παῖδας, μίαν δὲ τῶν θυγατέρων, ἣ Σκιπίωνι
τῷ νεωτέρῳ συνῴκησε, καὶ δύο υἱοὺς περὶ ὧν τάδε γέ-
γραπται, Τιβέριον καὶ Γάιον, διαγενομένους οὕτως φι-
λοτίμως ἐξέθρεψεν, ὥστε πάντων εὐφυεστάτους Ῥωμαίων

Πλούταρχος Phil., Tiberius et Gaius Gracchus Chap. 14, sec. 3, l. 4

περὶ δὲ τῶν πόλεων ὅσαι τῆς Ἀττάλου βασιλείας ἦσαν,


οὐδὲν ἔφη τῇ συγκλήτῳ βουλεύεσθαι προσήκειν, ἀλλὰ
τῷ δήμῳ γνώμην αὐτὸς προθήσειν. ἐκ τούτου μάλιστα
προσέκρουσε τῇ βουλῇ, καὶ Πομπήιος μὲν ἀναστὰς ἔφη
γειτνιᾶν τῷ Τιβερίῳ, καὶ διὰ τοῦτο γινώσκειν Εὔδημον
αὐτῷ τὸν Περγαμηνὸν τῶν βασιλικῶν διάδημα δεδωκότα
καὶ πορφύραν, ὡς μέλλοντι βασιλεύειν ἐν Ῥώμῃ· Κόιντος
δὲ Μέτελλος ὠνείδισε τὸν Τιβέριον, ὅτι τοῦ μὲν πατρὸς
αὐτοῦ τιμητεύοντος, ὁσάκις ἀναλύοι<εν> μετὰ δεῖπνον
66

οἴκαδε, τὰ φῶτα κατεσβέννυσαν οἱ πολῖται, φοβούμενοι μὴ


πορρωτέρω τοῦ μετρίου δόξωσιν ἐν συνουσίαις εἶναι καὶ

Πλούταρχος Phil., Tiberius et Gaius Gracchus Chap. 19, sec. 3, l. 2

ὄχλον διελάμβανον, ὡς ἀμυνούμενοι τοῖς κλάσμασι τοὺς


ἐπερχομένους. τῶν δ' ἀπωτέρω θαυμαζόντων τὰ γινόμενα
καὶ πυνθανομένων, ὁ Τιβέριος ἥψατο τῇ χειρὶ τῆς κεφαλῆς,
ἐνδεικνύμενος τῇ ὄψει τὸν κίνδυνον, ἐπεὶ τῆς φωνῆς οὐκ
ἐπήκουον. οἱ δ' ἐναντίοι τοῦτ' ἰδόντες, ἔθεον πρὸς τὴν
βουλὴν ἀπαγγέλλοντες αἰτεῖν διάδημα τὸν Τιβέριον· καὶ
τούτου σημεῖον εἶναι τὸ τῆς κεφαλῆς ἐπιθιγγάνειν. πάντες
μὲν οὖν ἐθορυβήθησαν· ὁ δὲ Νασικᾶς ἠξίου τὸν ὕπατον τῇ
πόλει βοηθεῖν καὶ καταλύειν τὸν τύραννον. ἀποκρινα-
μένου δὲ πράως ἐκείνου, βίας μὲν οὐδεμιᾶς ὑπάρξειν
οὐδ' ἀναιρήσειν οὐδένα τῶν πολιτῶν ἄκριτον· εἰ μέντοι

Πλούταρχος Phil., Demetrius Chap. 18, sec. 1, l. 3

ους ὀκτακοσίους.” ὁ δ' Ἀντίγονος “καὶ σὺ νὴ Δία χαῖρε”


εἶπεν· “οὕτω δ' ἡμᾶς βασανίσας δίκην ὑφέξεις· βράδιον
γὰρ ἀπολήψῃ τὸ εὐαγγέλιον.”
Ἐκ τούτου πρῶτον ἀνεφώνησε τὸ πλῆθος Ἀντί-
γονον καὶ Δημήτριον βασιλέας. Ἀντίγονον μὲν οὖν εὐθὺς
ἀνέδησαν οἱ φίλοι, Δημητρίῳ δ' ὁ πατὴρ ἔπεμψε διάδημα
καὶ γράφων ἐπιστολὴν βασιλέα προσεῖπεν. οἱ δ' ἐν Αἰ-
γύπτῳ τούτων ἀπαγγελλομένων καὶ αὐτοὶ βασιλέα τὸν
Πτολεμαῖον ἀνηγόρευσαν, ὡς μὴ δοκεῖν τοῦ φρονήματος
ὑφίεσθαι διὰ τὴν ἧτταν. ἐπενείματο δ' οὕτως τὸ πρᾶγμα τῷ
ζήλῳ τοὺς <ἄλλους> διαδόχους· καὶ γὰρ Λυσίμαχος ἤρξατο

Πλούταρχος Phil., Demetrius Chap. 18, sec. 3, l. 3

καὶ γράφων ἐπιστολὴν βασιλέα προσεῖπεν. οἱ δ' ἐν Αἰ-


γύπτῳ τούτων ἀπαγγελλομένων καὶ αὐτοὶ βασιλέα τὸν
Πτολεμαῖον ἀνηγόρευσαν, ὡς μὴ δοκεῖν τοῦ φρονήματος
ὑφίεσθαι διὰ τὴν ἧτταν. ἐπενείματο δ' οὕτως τὸ πρᾶγμα τῷ
ζήλῳ τοὺς <ἄλλους> διαδόχους· καὶ γὰρ Λυσίμαχος ἤρξατο
67

φορεῖν διάδημα, καὶ Σέλευκος ἐντυγχάνων τοῖς Ἕλλησιν,


ἐπεὶ τοῖς γε βαρβάροις <καὶ> πρότερον οὗτος ὡς βασιλεὺς
ἐχρημάτιζε. Κάσσανδρος δέ, τῶν ἄλλων αὐτὸν βασιλέα
καὶ γραφόντων καὶ καλούντων, αὐτὸς ὥσπερ πρότερον
εἰώθει τὰς ἐπιστολὰς ἔγραφε. τοῦτο δ' οὐ προσθήκην
ὀνόματος καὶ σχήματος ἐξαλλαγὴν εἶχε μόνον, ἀλλὰ καὶ

Πλούταρχος Phil., Demetrius Chap. 53, sec. 4, l. 4

οὖσαν. αἱ δὲ πόλεις, αἷς προσεῖχον, τοῦτο μὲν στεφάνους


ἐπέφερον τῇ ὑδρίᾳ, τοῦτο δ' ἄνδρας ἐν σχήματι πενθίμῳ
συνθάψοντας καὶ συμπαραπέμψοντας ἀπέστελλον. εἰς δὲ
Κόρινθον τοῦ στόλου καταπλέοντος, ἥ τε κάλπις ἐκ
πρύμνης περιφανὴς ἑωρᾶτο πορφύρᾳ βασιλικῇ καὶ διαδή-
ματι κεκοσμημένη, καὶ παρειστήκεισαν ἐν ὅπλοις νεανίσκοι
δορυφοροῦντες. ὁ δὲ τῶν τότ' αὐλητῶν ἐλλογιμώτατος
Ξενόφαντος ἐγγὺς καθεζόμενος προσηύλει τῶν μελῶν τὸ
ἱερώτατον· καὶ πρὸς τοῦτο τῆς εἰρεσίας ἀναφερομένης
μετὰ ῥυθμοῦ τινος, ἀπήντα ψόφος ὥσπερ ἐν κοπετῷ ταῖς
τῶν αὐλημάτων περιόδοις. τὸν δὲ πλεῖστον οἶκτον καὶ

Πλούταρχος Phil., Antonius Chap. 12, sec. 3, l. 2

μένος ἐσθῆτι θριαμβικῇ καὶ καθήμενος ὑπὲρ βήματος


ἐν ἀγορᾷ τοὺς διαθέοντας ἐθεᾶτο· διαθέουσι δὲ τῶν
εὐγενῶν νέοι πολλοὶ καὶ τῶν ἀρχόντων ἀληλιμμένοι
λίπα, σκύτεσι λασίοις καθικνούμενοι μετὰ παιδιᾶς τῶν
ἐντυγχανόντων. ἐν τούτοις ὁ Ἀντώνιος διαθέων τὰ μὲν
πάτρια χαίρειν εἴασε, διάδημα δὲ δάφνης στεφάνῳ περι-
ελίξας προσέδραμε τῷ βήματι, καὶ συνεξαρθεὶς ὑπὸ
τῶν συνθεόντων ἐπέθηκε τῇ κεφαλῇ τοῦ Καίσαρος, ὡς
δὴ βασιλεύειν αὐτῷ προσῆκον. ἐκείνου δὲ θρυπτομένου
καὶ διακλίνοντος, ἡσθεὶς ὁ δῆμος ἀνεκρότησε· καὶ πάλιν
ὁ Ἀντώνιος ἐπῆγε, καὶ πάλιν ἐκεῖνος ἀπετρίβετο.

Πλούταρχος Phil., Antonius Chap. 54, sec. 8, l. 4

ἀναγορεύσας, Ἀλεξάνδρῳ μὲν Ἀρμενίαν ἀπένειμε καὶ


Μηδίαν καὶ τὰ Πάρθων ὅταν ὑπαγάγηται, Πτολεμαίῳ
δὲ Φοινίκην καὶ Συρίαν καὶ Κιλικίαν. ἅμα δὲ καὶ προήγαγε
τῶν παίδων Ἀλέξανδρον μὲν ἐσθῆτι [τε] Μηδικῇ τιάραν
68

καὶ κίταριν ὀρθὴν ἐχούσῃ, Πτολεμαῖον δὲ κρηπῖσι καὶ


χλαμύδι καὶ καυσίᾳ διαδηματοφόρῳ κεκοσμημένον· αὕτη
γὰρ ἦν σκευὴ τῶν ἀπ' Ἀλεξάνδρου βασιλέων, ἐκείνη δὲ
Μήδων καὶ Ἀρμενίων. ἀσπασαμένων δὲ τῶν παίδων τοὺς
γονεῖς, τὸν μὲν Ἀρμενίων φυλακὴ περιίστατο, τὸν δὲ
Μακεδόνων. Κλεοπάτρα μὲν γὰρ καὶ τότε καὶ τὸν ἄλλον
χρόνον εἰς πλῆθος ἐξιοῦσα στολὴν [ἑτέραν] ἱερὰν Ἴσιδος

Πλούταρχος Phil., Antonius Chap. 85, sec. 7, l. 4

ᾐσθημένους καταλαβόντες, τὰς δὲ θύρας ἀνοίξαντες, εὗ-


ρον αὐτὴν τεθνηκυῖαν ἐν χρυσῇ κατακειμένην κλίνῃ κε-
κοσμημένην βασιλικῶς. τῶν δὲ γυναικῶν ἡ μὲν Εἰρὰς
λεγομένη πρὸς τοῖς ποσὶν ἀπέθνῃσκεν, ἡ δὲ Χάρμιον
ἤδη σφαλλομένη καὶ καρηβαροῦσα κατεκόσμει τὸ διάδη-
μα τὸ περὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῆς. εἰπόντος δέ τινος ὀργῇ·
“καλὰ ταῦτα Χάρμιον;” “κάλλιστα μὲν οὖν” ἔφη “καὶ
πρέποντα τῇ τοσούτων ἀπογόνῳ βασιλέων.” πλέον δ' οὐ-
δὲν εἶπεν, ἀλλ' αὐτοῦ παρὰ τὴν κλίνην ἔπεσε.
Λέγεται δὲ τὴν ἀσπίδα κομισθῆναι σὺν τοῖς σύκοις
ἐκείνοις καὶ τοῖς θρίοις ἄνωθεν ἐπικαλυφθεῖσαν·

Πλούταρχος Phil., Brutus Chap. 9, sec. 8, l. 3

<τοῦ> καταλύσαντος τὴν τῶν βασιλέων ἀρχήν, ἐπέγραφον· “εἴθε νῦν


ἦς [Βροῦτος]”, καὶ “ὤφελε ζῆν Βροῦτος.” τὸ δ' αὐτοῦ Βρούτου βῆμα
στρατηγοῦντος εὑρίσκετο μεθ' ἡμέραν ἀνάπλεων γραμμάτων τοιούτων·
“Βροῦτε καθεύδεις”, καὶ “οὐκ εἶ Βροῦτος ἀληθῶς.” αἴτιοι δὲ τούτων
οἱ Καίσαρος κόλακες, ἄλλας τε τιμὰς ἐπιφθόνους ἀνευρίσκοντες αὐτῷ,
καὶ διαδήματα τοῖς ἀνδριᾶσι νύκτωρ ἐπιτιθέντες, ὡς τοὺς πολλοὺς
ὑπαξόμενοι βασιλέα προσειπεῖν ἀντὶ δικτάτορος. τοὐναντίον δ'
ἀπήντησεν, ὡς ἐν τοῖς περὶ Καίσαρος ἀκριβῶς γέγραπται (c. 60. 61).
Κασσίῳ δὲ πειρῶντι τοὺς φίλους ἐπὶ Καίσαρα πάντες ὡμολόγουν,
εἰ Βροῦτος ἡγοῖτο· δεῖσθαι γὰρ οὐ χειρῶν οὐδὲ τόλμης τὴν πρᾶξιν, ἀλλὰ
δόξης ἀνδρὸς οἷος οὗτός ἐστιν, ὥσπερ καταρχομένου καὶ βεβαιοῦντος

Πλούταρχος Phil., Regum et imperatorum apophthegmata [Sp.?] (172b-


208a) Stephanus page 173, sec. C, l. 2

ἀδελφὸς Ἀριαμένης κατέβαινεν ἐκ τῆς Βακτριανῆς·


ἔπεμψεν οὖν αὐτῷ δῶρα, φράσαι κελεύσας τοὺς διδόντας
69

’τούτοις σε τιμᾷ νῦν Ξέρξης ὁ ἀδελφός· ἐὰν δὲ βασιλεὺς


ἀναγορευθῇ, πάντων ἔσῃ παρ' αὐτῷ μέγιστος.’ ἀποδει-
χθέντος δὲ τοῦ Ξέρξου βασιλέως ὁ μὲν Ἀριαμένης εὐθὺς
προσεκύνησε καὶ τὸ διάδημα περιέθηκεν, ὁ δὲ Ξέρξης
ἐκείνῳ τὴν δευτέραν μεθ' ἑαυτὸν ἔδωκε τάξιν.
Ὀργισθεὶς δὲ Βαβυλωνίοις ἀποστᾶσι καὶ κρατήσας
προσέταξεν ὅπλα μὴ φέρειν, ἀλλὰ ψάλλειν καὶ αὐλεῖν
καὶ πορνοβοσκεῖν καὶ καπηλεύειν καὶ φορεῖν κολπωτοὺς
χιτῶνας.

Πλούταρχος Phil., Regum et imperatorum apophthegmata [Sp.?] (172b-


208a) Stephanus page 184, sec. B, l. 1

σῴζεσθαι, εὐαγγέλια τοῖς θεοῖς ἔθυσε καὶ τὰς πόλεις τὰς ὑφ' ἑαυτῷ
στεφανηφορεῖν ἐποίησεν. ΕΨΜΕΝΗΣ Εὐμένης ἐπιβουλευθεὶς
ὑπὸ Περσέως ἔδοξε τεθνάναι·
τῆς δὲ φήμης εἰς Πέργαμον κομισθείσης Ἄτταλος ὁ
ἀδελφὸς αὐτοῦ περιθέμενος τὸ διάδημα καὶ τὴν γυναῖκα
γήμας ἐβασίλευσε· πυθόμενος δὲ προσιόντα ζῶντα τὸν
ἀδελφὸν ἀπήντησεν ὥσπερ εἰώθει μετὰ τῶν σωματο-
φυλάκων δοράτιον ἔχων· ὁ δ' Εὐμένης φιλοφρόνως ἀσπα-
σάμενος αὐτὸν καὶ πρὸς τὸ οὖς εἰπών (N29 p. 275 Soph.
9601)

Πλούταρχος Phil., Regum et imperatorum apophthegmata [Sp.?] (172b-


208a) Stephanus page 184, sec. E, l. 6

βασιλέως ἤκουσεν, ὅτι τἆλλα χρηστός ἐστιν, φίλοις δὲ


μοχθηροῖς ἐπιτρέπων τὰ πλεῖστα παρορᾷ καὶ πολλάκις
ἀμελεῖ τῶν ἀναγκαίων διὰ τὸ λίαν φιλόθηρος εἶναι. τότε
μὲν οὖν ἐσιώπησεν· ἅμα δὲ ἡμέρᾳ τῶν δορυφόρων παρα-
γενομένων ἐπὶ τὴν ἔπαυλιν φανερὸς γενόμενος, προσφερο-
μένης τῆς πορφύρας αὐτῷ καὶ τοῦ διαδήματος, ‘ἀλλ' ἀφ'
ἧς ἡμέρας’ εἶπεν ‘ὑμᾶς ἀνείληφα, πρῶτον ἐχθὲς ἀληθι-
νῶν λόγων ἤκουσα περὶ ἐμαυτοῦ.’
Τῶν δ' Ἰουδαίων, πολιορκοῦντος αὐτοῦ τὰ Ἱερο-
σόλυμα, πρὸς τὴν μεγίστην ἑορτὴν αἰτησαμένων ἑπτὰ
ἡμερῶν ἀνοχὰς οὐ μόνον ἔδωκε ταύτας, ἀλλὰ καὶ ταύρους
70

Πλούταρχος Phil., Parallela minora [Sp.] (305a-316b)


Stephanus page 306, sec. D, l. 7

μένων δ' ἐκεῖ ἐπέκειτο τὸ τῶν βαρβάρων πλῆθος· καὶ ὁ


Λεωνίδας εἶπεν ἰδὼν τοὺς βαρβάρους ‘οὕτως ἀριστᾶτε
ὡς ἐν Ἅιδου δειπνήσοντες.’ καὶ ὁρμήσας κατὰ τῶν
βαρβάρων καὶ πολλοῖς περιπαρεὶς δόρασιν ἀνέβη ἐπὶ τὸν
Ξέρξην καὶ τὸ διάδημα ἀφείλετο. οὗ ἀποθανόντος ὁ βάρ-
βαρος τέμνει τὴν καρδίαν καὶ εὗρε δασεῖαν· ὡς Ἀριστείδης
ἐν πρώτῃ Περσικῶν (FHGr. IV 324).
ΡΩΜΑΙΟΙ πρὸς Ποινοὺς πόλεμον ἔχοντες
ἔπεμψαν τριακοσίους καὶ στρατηγὸν Φάβιον Μάξιμον.
συμβαλὼν δ' ἀπέβαλε πάντας, αὐτὸς δὲ καιρίως τρωθεὶς

Πλούταρχος Phil., Parallela minora [Sp.] (305a-316b)


Stephanus page 306, sec. E, l. 3

ἐν πρώτῃ Περσικῶν (FHGr. IV 324).


ΡΩΜΑΙΟΙ πρὸς Ποινοὺς πόλεμον ἔχοντες
ἔπεμψαν τριακοσίους καὶ στρατηγὸν Φάβιον Μάξιμον.
συμβαλὼν δ' ἀπέβαλε πάντας, αὐτὸς δὲ καιρίως τρωθεὶς
μεθ' ὁρμῆς ἐπὶ τὸν Ἀννίβαν ἠνέχθη, καὶ καθελὼν τὸ
διάδημα συναπέθανεν αὐτῷ, καθάπερ ἱστορεῖ Ἀριστείδης
ὁ Μιλήσιος (FHGr. IV 322).
ΚΑΤΑ Κελαινὰς πόλιν τῆς Φρυγίας χάσμα μεθ'
ὕδατος γενόμενον πολλὰς οἰκίας αὐτάνδρους εἰς τὸν βυθὸν
εἵλκυσε. Μίδας δ' ὁ βασιλεὺς χρησμὸν ἔλαβεν, ἐὰν τὸ
τιμιώτατον ἐμβάλῃ, συνελεύσεσθαι· ὁ δὲ χρυσὸν καὶ

Πλούταρχος Phil., De fortuna Romanorum (316c-326c) Stephanus page


318, sec. B, l. 10

Ῥωμύλου θρόνοις· καὶ Παῦλος Αἰμίλιος ἀπὸ Περσέως


καὶ Μακεδόνων ἄτρωτον στρατὸν ἄγων καὶ νίκην
ἄδακρυν θριαμβεύων μεγαλύνει τὴν Τύχην· μεγαλύνει
δὲ καὶ Κεκίλιος Μέτελλος ὁ Μακεδονικός, γέρων ὑπὸ
τεσσάρων παίδων ὑπατικῶν ἐκκομιζόμενος, Κοΐντου
Βαλεαρικοῦ καὶ Λευκίου Διαδημάτα καὶ Μάρκου Μετέλ-
λου καὶ Γαΐου Καπραρίου, καὶ δυεῖν γαμβρῶν ὑπατικῶν
καὶ θυγατριδῶν κοσμουμένων ἐπιφανέσιν ἀριστείαις καὶ
πολιτείαις. Αἰμίλιος δὲ Σκαῦρος ἐκ ταπεινοῦ βίου καὶ
ταπεινοτέρου γένους καινὸς ἄνθρωπος ἀρθεὶς ὑπ' αὐτῆς
προγράφεται τοῦ μεγάλου συνεδρίου.
71

Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)


Stephanus page 326, sec. F, l. 1

Οἶμαι δ' ἂν αὐτὸν εἰπεῖν πρὸς τὴν Τύχην τοῖς


κατορθώμασιν αὑτὴν ἐπιγράφουσαν ‘μή μου διάβαλλε
τὴν ἀρετὴν μηδ' ἀφαιροῦ περισπῶσα τὴν δόξαν. Δαρεῖος
ἦν σὸν ἔργον, ὃν ἐκ δούλου καὶ ἀστάνδου βασιλέως
κύριον Περσῶν ἐποίησας· καὶ Σαρδανάπαλος, ᾧ τὸ διά-
δημα τῆς βασιλείας πορφύραν ξαίνοντι περιέθηκας.
ἐγὼ δ' εἰς Σοῦσα νικῶν δι' Ἀρβήλων ἀναβέβηκα, καὶ
Κιλικία μοι πλατεῖαν ἀνέῳξεν Αἴγυπτον, Κιλικίαν δὲ
Γράνικος, ὃν Μιθριδάτῃ καὶ Σπιθριδάτῃ νεκροῖς ἐπιβὰς
διεπέρασα. κόσμει σεαυτὴν καὶ σεμνύνου βασιλεῦσιν
ἀτρώτοις καὶ ἀναιμάκτοις·

Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)


Stephanus page 331, sec. A, l. 1

τίς οὐκ ἂν εἴποι τῶν ἀποφθεγμάτων τούτων τῷ μὲν


ἐμφαίνεσθαι φιληδονίαν, τῷ δ' ἀθεότητα, τῷ δ' ἀδικίαν
καὶ πλεονεξίαν; τῶν δ' Ἀλεξάνδρου φωνῶν ἂν ἀφέλῃς τὸ
διάδημα καὶ τὸν Ἄμμωνα καὶ τὴν εὐγένειαν, | Σωκράτους
ἢ Πλάτωνος ἢ Πυθαγόρου σοι φανοῦνται. μὴ γὰρ ἃς οἱ
ποιηταὶ ταῖς εἰκόσιν αὐτοῦ καὶ τοῖς ἀνδριᾶσι μεγαληγο-
ρίας ἐπεχάραττον, οὐ τῆς μετριότητος ἀλλὰ τῆς δυνάμεως
τῆς Ἀλεξάνδρου στοχαζόμενοι, σκοπῶμεν· (Anth. Pal.
XVI 120 Preger Insc. gr. metr. 279)

Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)


Stephanus page 332, sec. A, l. 2

ὥστε πολλάκις αὐτοῦ μνημονεύων λέγειν ‘εἰ μὴ Ἀλέξανδρος


ἤμην, Διογένης ἂν ἤμην,’ τουτέστιν ‘ἠσχολούμην ἂν περὶ
λόγους, εἰ μὴ δι' ἔργων ἐφιλοσόφουν.’ οὐκ εἶπεν ‘εἰ μὴ βα-
σιλεὺς ἤμην, Διογένης ἂν ἤμην,’ οὐδ' ‘εἰ μὴ πλούσιος καὶ
Ἀργεάδης’ (οὐ γὰρ προέκρινε τὴν τύχην τῆς σοφίας | οὐδὲ
τὴν πορφύραν καὶ τὸ διάδημα τῆς πήρας καὶ τοῦ τρίβωνος)·
72

ἀλλ' εἶπεν ‘εἰ μὴ Ἀλέξανδρος ἤμην, Διογένης ἂν ἤμην’,


τουτέστιν ‘εἰ μὴ τὰ βαρβαρικὰ τοῖς Ἑλληνικοῖς κεράσαι
διενοούμην καὶ πᾶσαν ἤπειρον ἐπιὼν ἐξημερῶσαι, καὶ
πέρατα γῆς ἀνερευνῶν καὶ θαλάττης ὠκεανῷ προσερεῖσαι

Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)


Stephanus page 336, sec. E, l. 1

τῆς δυνάμεως ἀντιποιεῖσθαι; τί γὰρ αὐτῷ πλέον ἔδωκεν


ὧν οἱ λοιποὶ βασιλεῖς ἔλαβον παρ' αὐτῆς; ὅπλων, ἵππων,
βελῶν, χρημάτων, δορυφόρων; ποιησάτω τούτοις ἡ Τύχη
μέγαν Ἀριδαῖον, εἰ δύναται· ποιησάτω τούτοις μέγαν
[Ἄμασιν ἢ] Ὦχον ἢ Ὀάρσην ἢ Τιγράνην τὸν Ἀρμένιον ἢ
τὸν Βιθυνὸν Νικομήδην· ὧν ὁ μὲν τὸ διάδημα τοῖς Πομ-
πηίου ποσὶν ὑπορρίψας αἰσχρῶς τὴν βασιλείαν ἀνέλαβε,
λάφυρον γενομένην· Νικομήδης δὲ τὴν κεφαλὴν ξυρά-
μενος καὶ πιλίον ἐπιθέμενος ἀπελεύθερον ἑαυτὸν Ῥωμαίων
ἀνηγόρευσεν.

Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)


Stephanus page 340, sec. B, l. 10

μέγαν γεγονέναι. πῶς γὰρ οὐχί; τὸν ἄτρωτον, ὦ Ζεῦ,


τὸν ἀναίμακτον, τὸν ἀστράτευτον, ὃν χρεμετίσας ἵππος
εἰς τὸν Κύρου θρόνον ἐκάθισεν, ὡς Δαρεῖον τὸν Ὑστά-
σπου πρότερον, ἢ κολακευθεὶς ἀνὴρ ὑπὸ τῆς γυναικός,
ὡς Ξέρξην Δαρεῖος ὑπ' Ἀτόσσης; ἐπὶ θύρας αὐτῷ τὸ
διάδημα τῆς Ἀσίας ἦλθεν, ὥσπερ Ὀάρσῃ διὰ Βαγώαν,
καὶ στολὴν ἐκδυσάμενος ἀστάνδου περιέθετο τὴν βασι-
λικὴν καὶ ὀρθοπαγῆ κίταριν; ἐξαίφνης καὶ ἀπροσδοκήτως
κλήρῳ λαχὼν τῆς οἰκουμένης ἐβασίλευσεν, ὡς Ἀθήνησι
κλήρῳ θεσμοθετοῦσι καὶ ἄρχουσι; βούλει μαθεῖν, πῶς
βασιλεύουσιν ἄνθρωποι διὰ Τύχην; ἐξέλιπέ ποτ' Ἀργείοις

Πλούταρχος Phil., De tranquillitate animi (464e-477f)


Stephanus page 465, sec. A, l. 8

καὶ δόξαν οὐδενὸς ἐλάττονα τῶν ἐν ἀγορᾷ λεγόντων τὸ


τοῦ τραγικοῦ Μέροπος οὐ πέπονθας, οὐδ' ὡς ἐκεῖνον
(Eurip. fr. 778) ‘εὐδαιμονίζων σ' ὄχλος ἐξέπληξε’ τῶν
73

φυσικῶν παθῶν, ἀλλὰ πολλάκις ἀκηκοὼς μνημονεύεις ὡς


οὔτε ποδάγρας ἀπαλλάττει κάλτιος οὔτε δακτύλιος πολυ-
τελὴς παρωνυχίας οὐδὲ διάδημα κεφαλαλγίας. πόθεν γε
δὴ πρὸς ἀλυπίαν ψυχῆς καὶ βίον ἀκύμονα χρημάτων
ὄφελος ἢ δόξης ἢ δυνάμεως ἐν αὐλαῖς, ἂν μὴ τὸ χρώμενον
εὐχάριστον ᾖ τοῖς ἔχουσι καὶ τὸ τῶν ἀπόντων μὴ δεόμενον
ἀεὶ παρακολουθῇ; τί δὲ τοῦτ' ἐστὶν ἄλλο ἢ λόγος εἰθις-
μένος καὶ μεμελετηκὼς τοῦ παθητικοῦ καὶ ἀλόγου τῆς

Πλούταρχος Phil., De fraterno amore (478a-492d)


Stephanus page 486, sec. A, l. 8

ῥωμαλεώτατον ἔχοντες. οὕτω καὶ Κρατερὸς Ἀντιγόνου


βασιλεύοντος ἀδελφὸς ὢν καὶ Κασάνδρου Περίλαος ἐπὶ τὸ
στρατηγεῖν καὶ οἰκουρεῖν ἔταττον αὑτούς· Ἀντίοχοι δὲ καὶ
Σέλευκοι καὶ πάλιν Γρυποὶ καὶ Κυζικηνοὶ τὰ δεύτερα
λέγειν οὐ μαθόντες ἀδελφοῖς ἀλλὰ πορφύρας καὶ διαδή-
ματος ὀρεγόμενοι πολλῶν μὲν αὑτοὺς κακῶν καὶ ἀλλή-
λους πολλῶν δὲ τὴν Ἀσίαν ἐνέπλησαν.
Ἐπεὶ δὲ τοῖς φιλοτίμοις μάλιστα τῶν ἠθῶν ἐμφύονται
φθόνοι καὶ ζηλοτυπίαι πρὸς τοὺς πλέον ἔχοντας ἐν δόξῃ καὶ
τιμῇ, χρησιμώτατόν ἐστι πρὸς τοῦτο τοῖς ἀδελφοῖς τὸ μὴ
κτᾶσθαι μήτε τὰς τιμὰς μήτε τὰς δυνάμεις ἀπὸ τῶν αὐτῶν,

Πλούταρχος Phil., De fraterno amore (478a-492d) Stephanus page 488,


sec. D, l. 8

... πρεσβύτατον ὄντα τῆς γενεᾶς, οἱ δὲ Ξέρξην,


Ἀτόσσης τε μητρὸς ὄντα τῆς Κύρου θυγατρὸς ἔκ τε Δα-
ρείου βασιλεύοντος ἤδη γεγενημένον. Ἀριαμένης μὲν οὖν
κατέβαινεν ἐκ Μήδων οὐ πολεμικῶς ἀλλ' ἐπὶ δίκην
ἡσυχαῖος, Ξέρξης δὲ παρὼν ἔπραττεν ἅπερ ἦν βασιλεῖ
προσήκοντα. ἐλθόντος δὲ τοῦ ἀδελφοῦ θεὶς τὸ διάδημα καὶ
καταβαλὼν τὴν τιάραν, ἣν φοροῦσιν ὀρθὴν οἱ βασιλεύον-
τες, ἀπήντησεν αὐτῷ καὶ ἠσπάσατο, καὶ δῶρα πέμπων
ἐκέλευσεν εἰπεῖν τοὺς κομίζοντας ‘τούτοις σε νῦν τιμᾷ
Ξέρξης ὁ ἀδελφός·

Πλούταρχος Phil., De fraterno amore (478a-492d)


Stephanus page 489, sec. F, l. 1

γελοι τοῦ πάθους ἥκειν δοκοῦντες. Ἄτταλος οὖν ὁ πρες-


βύτατος αὐτοῦ τῶν ἀδελφῶν, ἀνὴρ ἐπιεικὴς καὶ περὶ τὸν
74

Εὐμένη πάντων ἄριστος, οὐ μόνον βασιλεὺς ἀνηγορεύθη


διαδησάμενος, ἀλλὰ καὶ τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ Στρα-
τονίκην ἔγημε καὶ συνῆλθεν· ἐπεὶ δ' ἀπηγγέλη ζῶν ὁ
Εὐμένης καὶ προσῄει, θεὶς τὸ διάδημα καὶ λαβὼν ὥσπερ
εἰώθει τὰ δοράτια μετὰ τῶν ἄλλων ἀπήντησεν αὐτῷ
δορυφόρων. ὁ δὲ κἀκεῖνον εὐμενῶς ἐδεξιώσατο καὶ τὴν
βασίλισσαν ἠσπάσατο μετὰ τιμῆς καὶ φιλοφροσύνης, καὶ
χρόνον οὐκ ὀλίγον ἐπιβιώσας ἀμέμπτως καὶ ἀνυπόπτως
ἀπέθανε, τῷ Ἀττάλῳ τήν τε βασιλείαν καὶ τὴν γυναῖκα

Πλούταρχος Phil., De fraterno amore (478a-492d)


Stephanus page 490, sec. A, l. 2

ἀπέθανε, τῷ Ἀττάλῳ τήν τε βασιλείαν καὶ τὴν γυναῖκα


παρεγγυήσας. τί οὖν ἐκεῖνος; ἀποθανόντος αὐτοῦ παι-
δίον οὐδὲ ἓν ἠθέλησεν ἐκ τῆς γυναικὸς ἀνελέσθαι τεκούσης
πολλάκις, | ἀλλὰ τὸν ἐκείνου παῖδα θρέψας καὶ ἀνδρώσας
ἔτι ζῶν ἐπέθηκε τὸ διάδημα καὶ βασιλέα προσηγόρευσεν.
ἀλλὰ Καμβύσης ἐξ ἐνυπνίου φοβηθεὶς ὡς βασιλεύσοντα
τῆς Ἀσίας τὸν ἀδελφόν, οὐδεμίαν ἀπόδειξιν οὐδ' ἔλεγχον
ἀναμείνας ἀπέκτεινεν. ὅθεν ἐξέπεσε τῆς Κύρου διαδοχῆς
ἡ ἀρχὴ τελευτήσαντος αὐτοῦ, καὶ τὸ Δαρείου γένος ἐβασί-
λευσεν, ἀνδρὸς οὐ μόνον ἀδελφοῖς ἀλλὰ καὶ φίλοις ἐπιστα

Πλούταρχος Phil., De garrulitate (502b-515a) Stephanus page 508, sec.


D, l. 7

αὐτῶν· τὰς μὲν γὰρ βελόνας φασὶ ῥήγνυσθαι τικτούσας


καὶ τὰς ἐχίδνας, οἱ δ' ἀπόρρητοι λόγοι τοὺς μὴ στέγοντας
ἐκπίπτοντες ἀπολλύουσι καὶ διαφθείρουσιν. Σέλευκος ὁ
Καλλίνικος ἐν τῇ πρὸς Γαλάτας μάχῃ πᾶν ἀποβαλὼν τὸ
στράτευμα καὶ τὴν δύναμιν, αὐτὸς δὲ περισπάσας τὸ διά-
δημα καὶ φυγὼν ἵππῳ μετὰ τριῶν ἢ τεττάρων ἀνοδίαις
καὶ πλάναις πολὺν δρόμον ἤδη, δι' ἔνδειαν ἀπαγορεύων
ἐπαυλίῳ τινὶ προσῆλθε, καὶ τὸν δεσπότην αὐτὸν εὑρὼν
κατὰ τύχην ἄρτον καὶ ὕδωρ ᾔτησεν. ὁ δὲ καὶ ταῦτα καὶ
τῶν ἄλλων ὅσα παρῆν ἐν ἀγρῷ δαψιλῶς ἐπιδιδοὺς καὶ
φιλοφρονούμενος ἐγνώρισε τὸ πρόσωπον τοῦ βασιλέως,

Πλούταρχος Phil., Amatorius (748e-771e)


Stephanus page 753, sec. D, l. 6
75

νόν τινα Θρῇσσαν ἢ Βακχίδα Μιλησίαν <ἀν>έγγυον ἐπα-


γομένην δι' ὠνῆς καὶ καταχυσμάτων; ἀλλὰ καὶ ταύταις
ἴσμεν οὐκ ὀλίγους αἴσχιστα δουλεύσαντας. αὐλητρίδες δὲ
Σάμιαι καὶ ὀρχηστρίδες, Ἀριστονίκα καὶ τύμπανον ἔχουσ'
Οἰνάνθη καὶ Ἀγαθόκλεια διαδήμασι βασιλέων ἐπέβησαν.
ἡ δὲ Σύρα Σεμίραμις οἰκότριβος μὲν ἦν βασιλικοῦ θερά-
παινα παλλακευομένη· Νίνου δὲ τοῦ μεγάλου βασιλέως
ἐντυχόντος αὐτῇ καὶ στέρξαντος οὕτως ἐκράτησε καὶ
κατεφρόνησεν, ὥστ' ἀξιῶσαι καὶ μίαν ἡμέραν αὐτὴν περι-
ιδεῖν ἐν τῷ θρόνῳ καθεζομένην ἔχουσαν τὸ διάδημα καὶ

Πλούταρχος Phil., Amatorius (748e-771e)


Stephanus page 753, sec. D, l. 11

Οἰνάνθη καὶ Ἀγαθόκλεια διαδήμασι βασιλέων ἐπέβησαν.


ἡ δὲ Σύρα Σεμίραμις οἰκότριβος μὲν ἦν βασιλικοῦ θερά-
παινα παλλακευομένη· Νίνου δὲ τοῦ μεγάλου βασιλέως
ἐντυχόντος αὐτῇ καὶ στέρξαντος οὕτως ἐκράτησε καὶ
κατεφρόνησεν, ὥστ' ἀξιῶσαι καὶ μίαν ἡμέραν αὐτὴν περι-
ιδεῖν ἐν τῷ θρόνῳ καθεζομένην ἔχουσαν τὸ διάδημα καὶ
χρηματίζουσαν. δόντος δ' ἐκείνου καὶ κελεύσαντος πάντας
ὑπηρετεῖν ὥσπερ αὐτῷ καὶ πείθεσθαι, μετρίως ἐχρῆτο
τοῖς πρώτοις ἐπιτάγμασι, πειρωμένη τῶν δορυφόρων· ἐπεὶ
δ' ἑώρα μηδὲν ἀντιλέγοντας μηδ' ὀκνοῦντας, ἐκέλευσε
συλλαβεῖν τὸν Νίνον εἶτα δῆσαι, τέλος δ' ἀποκτεῖ …

Πλούταρχος Phil., An seni respublica gerenda sit (783b-797f)


Stephanus page 789, sec. E, l. 13

μονι παραζευχθεῖσαν ἀριστοκρατίαν τοῖς βασιλεῦ-


σιν ὁ Πύθιος “πρεσβυγενέας” ὁ δὲ Λυκοῦργος
ἄντικρυς “γέροντας” ὠνόμασεν, ἡ δὲ Ῥωμαίων
σύγκλητος ἄχρι νῦν “γερουσία” καλεῖται. καὶ
καθάπερ ὁ νόμος τὸ διάδημα καὶ τὸν στέφανον,
οὕτω τὴν πολιὰν ἡ φύσις ἔντιμον ἡγεμονικοῦ σύμ-
βολον ἀξιώματος ἐπιτίθησι· καὶ τὸ “γέρας” οἶμαι
καὶ τὸ “γεραίρειν” ὄνομα σεμνὸν ἀπὸ τῶν γερόν-
των γενόμενον διαμένει, οὐχ ὅτι θερμολουτοῦσι καὶ
καθεύδουσι μαλακώτερον, ἀλλ' ὡς βασιλικὴν ἐχόν
76

Πλούταρχος Phil., An seni respublica gerenda sit (783b-797f)


Stephanus page 790, sec. B, l. 2

οὖσα καὶ μεγίστη τῶν πολιτειῶν, πλείστας φρον-


τίδας ἔχει καὶ πόνους καὶ ἀσχολίας· τὸν γοῦν Σέ-
λευκον ἑκάστοτε λέγειν ἔφασαν, εἰ γνοῖεν οἱ πολλοὶ
τὸ γράφειν μόνον ἐπιστολὰς τοσαύτας καὶ ἀναγινώ-
σκειν ὡς ἐργῶδές ἐστιν, ἐρριμμένον οὐκ ἂν ἀν-
ελέσθαι διάδημα· τὸν δὲ Φίλιππον ἐν καλῷ χωρίῳ
μέλλοντα καταστρατοπεδεύειν, ὡς ἤκουσεν ὅτι
χόρτος οὐκ ἔστι τοῖς ὑποζυγίοις “ὦ Ἡράκλεις,”
εἰπεῖν, “οἷος ἡμῶν ὁ βίος, εἰ καὶ πρὸς τὸν τῶν
ὄνων καιρὸν ὀφείλομεν ζῆν.” ὥρα τοίνυν καὶ
βασιλεῖ παραινεῖν πρεσβύτῃ γεγενημένῳ τὸ μὲν

Πλούταρχος Phil., An seni respublica gerenda sit (783b-797f)


Stephanus page 790, sec. B, l. 8

μέλλοντα καταστρατοπεδεύειν, ὡς ἤκουσεν ὅτι


χόρτος οὐκ ἔστι τοῖς ὑποζυγίοις “ὦ Ἡράκλεις,”
εἰπεῖν, “οἷος ἡμῶν ὁ βίος, εἰ καὶ πρὸς τὸν τῶν
ὄνων καιρὸν ὀφείλομεν ζῆν.” ὥρα τοίνυν καὶ
βασιλεῖ παραινεῖν πρεσβύτῃ γεγενημένῳ τὸ μὲν
διάδημα καταθέσθαι καὶ τὴν πορφύραν, ἱμάτιον δ'
ἀναλαβόντα καὶ καμπύλην ἐν ἀγρῷ διατρίβειν, μὴ
δοκῇ περίεργα καὶ ἄωρα πράττειν ἐν πολιαῖς
βασιλεύων. εἰ δ' οὐκ ἄξιον ταῦτα λέγειν περὶ
Ἀγησιλάου καὶ Νομᾶ καὶ Δαρείου, μηδὲ τῆς ἐξ
Ἀρείου πάγου βουλῆς Σόλωνα μηδὲ τῆς συγκλήτου

Πλούταρχος Phil., Praecepta gerendae reipublicae (798a-825f)


Stephanus page 817, sec. A, l. 1

ἡγουμένοις, κἂν ὑποδεέστεροι δυνάμει καὶ δόξῃ


τυγχάνωσιν ὄντες. ἄτοπον γάρ ἐστι τὸν μὲν ἐν τρα-
γῳδίᾳ πρωταγωνιστήν, Θεόδωρον ἢ Πῶλον ὄντα
μισθωτῷ τὰ τρίτα λέγοντι πολλάκις ἕπεσθαι καὶ
προσδιαλέγεσθαι ταπεινῶς, ἂν ἐκεῖνος ἔχῃ τὸ διά-
δημα καὶ τὸ σκῆπτρον· ἐν δὲ πράξεσιν ἀληθιναῖς
καὶ πολιτείᾳ τὸν πλούσιον καὶ ἔνδοξον ὀλιγωρεῖν
καὶ καταφρονεῖν ἄρχοντος ἰδιώτου καὶ πένητος,
ἐνυβρίζοντα καὶ καθαιροῦντα τῷ περὶ αὑτὸν ἀξιώ-
77

ματι τὸ τῆς πόλεως, ἀλλὰ μὴ μᾶλλον αὔξοντα καὶ


προστιθέντα τὴν ἀφ' αὑτοῦ δόξαν καὶ δύναμιν τῇ …

Athenaeus Soph., Deipnosophistae Book 5, Kaibel paragraph 33, l. 11

καὶ Πτολεμαίου ἀγάλματα ἐστεφανωμένα στεφάνοις


κισσίνοις ἐκ χρυσοῦ. τὸ δὲ τῆς Ἀρετῆς ἄγαλμα τὸ
παρεστὸς τῷ Πτολεμαίῳ στέφανον εἶχεν ἐλαίας χρυ-
σοῦν. καὶ Πρίαπος δ' αὐτοῖς συμπαρῆν ἔχων στέφανον
κίσσινον ἐκ χρυσοῦ. Κόρινθος δ' ἡ πόλις παρεστῶσα
τῷ Πτολεμαίῳ ἐστεφάνωτο διαδήματι χρυσῷ. παρέ-
κειντο δὲ πᾶσι τούτοις κυλικεῖον μεστὸν χρυσωμάτων
κρατήρ τε χρυσοῦς μετρητῶν πέντε. τῇ δὲ τετρακύκλῳ
ταύτῃ ἠκολούθουν γυναῖκες ἔχουσαι ἱμάτια πολυτελῆ
καὶ κόσμον· προσηγορεύοντο δὲ πόλεις, αἵ τε ἀπ'
Ἰωνίας καὶ <αἱ> λοιπαὶ Ἑλληνίδες ὅσαι τὴν Ἀσίαν

Athenaeus Soph., Deipnosophistae Book 6, Kaibel paragraph 59, l. 19

μενον Βάτων ὁ Σινωπεὺς ἱστορεῖ ἐν τῷ περὶ τῆς τοῦ


Ἱερωνύμου τυραννίδος (FHG IV 349), προσφέρεσθαι
φάσκων αὐτὸν ἑκάστοτε πολὺν ἄκρατον. τοῦτον δ'
ἐποίησεν ἀναιρεθῆναι ὑπὸ τοῦ Ἱερωνύμου ἕτερος κόλαξ
Σῶσις ὄνομα· καὶ αὐτὸν δὲ τὸν Ἱερώνυμον ἀνέπεισεν
διάδημά τε ἀναλαβεῖν καὶ τὴν πορφύραν καὶ τὴν
ἄλλην πᾶσαν διασκευὴν ἣν ἐφόρει Διονύσιος ὁ τύ-
ραννος. Ἀγαθαρχίδης δ' ἐν τῇ τριακοστῇ τῶν ἱστο-
ριῶν (FHG III 194) ‘Αἱρήσιππος, φησίν, ὁ Σπαρτιάτης,
ἄνθρωπος οὐ μετρίως φαῦλος οὐδὲ δοκῶν χρηστὸς
εἶναι, πιθανὸν δ' ἔχων ἐν κολακείᾳ λόγον καὶ θερα

Athenaeus Soph., Deipnosophistae Book 6, Kaibel paragraph 75, l. 13

ἀμπεχόμενοι περιβόλαια καὶ χιτῶνας ἐνδεδυκότες περι-


πορφύρους. ὑπεδέδεντο δὲ καὶ πολυσχιδῆ σανδάλια
τοῦ θέρους, τοῦ δὲ χειμῶνος ἐν γυναικείοις ὑποδήμασι
διετέλουν περιπατοῦντες κόμας τε ἔτρεφον καὶ πλοκα-
μῖδας ἔχειν ἤσκουν, διειλημμένοι τὰς κεφαλὰς διαδή-
μασι μηλίνοις καὶ πορφυροῖς· εἶχον δὲ καὶ κόσμον
ὁλόχρυσον ὁμοίως ταῖς γυναιξίν. ἠνάγκαζόν τε τῶν
πολιτῶν τοὺς μὲν διφροφορεῖν, τοὺς δὲ ῥαβδουχεῖν,
τοὺς δὲ τὰς ὁδοὺς ἀνακαθαίρειν καὶ τῶν μὲν τοὺς
78

υἱεῖς εἰς τὰς κοινὰς συνουσίας μετεπέμποντο, τοῖς δὲ


τὰς ἰδίας γυναῖκας καὶ τὰς θυγατέρας ἄγειν παρήγ

Ηρωδιανός Ab excessu divi Marci Book 1, chap. 3, sec. 3, l. 5

Ἀλεξάνδρου διαδόχων ἐς τοὺς ὑπηκόους ὕβρεις τε καὶ


βίαι, δι' ὧν τὴν ἐκείνου ἀρχὴν κατῄσχυναν, Πτολεμαῖος
μὲν καὶ μέχρις ἀδελφῆς γνησίας ἔρωτος προχωρήσας παρὰ
[τε] τοὺς Μακεδόνων καὶ Ἑλλήνων νόμους, Ἀντίγονος δὲ
Διόνυσον πάντα μιμούμενος καὶ κισσὸν μὲν περιτιθεὶς
τῇ κεφαλῇ ἀντὶ καυσίας(βλεπε παρακάτω εξήγηση) καὶ διαδήματος
Μακεδονικοῦ, θύρσον δὲ ἀντὶ σκήπτρου φέρων· ἔτι δὲ καὶ μᾶλλον αὐ-
τὸν ἐλύπει τὰ μὴ πρὸ πολλοῦ <γενόμενα> ἀλλ' ὑπόγυον
ἔχοντα τὴν μνήμην, τά τε Νέρωνι πεπραγμένα ὃς ἐχώ-
ρησε μέχρι μητρῴου φόνου παρεῖχέ τε τοῖς δήμοις ἑαυ-
τὸν καταγέλαστον θέαμα, τά τε Δομετιανῷ τετολμημένα...

Απεικονίζεται η πορφυρένια βασιλική καυσία του Μ.Αλεξάνδρου στη ...1 Οκτ 2017 - Το
ιστορικό-γεωγραφικό πλαίσιο επίσης νομισμάτων από τη μακρινή Ανατολή του βασιλείου
του Μεγάλου Αλεξάνδρου επιτρέπει να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η μακεδόνικη καυσία
έχει να επιδείξει, ως μέρος της βασιλικής στολής, μια ξεχωριστή σημασία. Εκεί, βαθιά στην
Ασία, σ' ένα ανατολικό περιβάλλον το ...

Ηρωδιανός Ab excessu divi Marci Book 4, chap. 10, sec. 4, l. 3

ἀρχόμενα. εἶναι δὲ Ῥωμαίοις μὲν πεζὸν στρατὸν καὶ τὴν


διὰ δοράτων συστάδην μάχην ἀνανταγώνιστον, Παρθυ-
αίοις δὲ ἵππον τε πολλὴν καὶ τὴν διὰ τόξων εὔστοχον
ἐμπειρίαν. ταῦτα δὴ συνελθόντα, πάντων τε οἷς πόλεμος
κατορθοῦται συμπνεόντων, ῥᾳδίως αὐτοὺς ὑφ' ἑνὶ δια-
δήματι βασιλεύσειν πάσης οἰκουμένης. τά τε παρ' ἐκεί-
νοις φυόμενα ἀρώματα ἢ θαυμαζόμενα ὑφάσματα καὶ
<τὰ> παρὰ Ῥωμαίοις μεταλλευόμενα ἢ διὰ τέχνην ἐπαι-
νούμενα μηκέτι μόλις καὶ σπανίζοντα λανθάνοντά τε δι'
ἐμπόρων κομισθήσεσθαι, μιᾶς δὲ γῆς οὔσης καὶ μιᾶς
ἐξουσίας κοινὴν καὶ ἀκώλυτον ἀμφοτέροις

Ηρωδιανός Ab excessu divi Marci Book 6, chap. 2, sec. 1, l. 8

ἔτει αἰφνιδίως ἐκομίσθη γράμματα τῶν κατὰ Συρίαν


τε καὶ Μεσοποταμίαν ἡγεμόνων, δηλοῦντα ὅτι Ἀρταξά-
79

ρης ὁ Περσῶν βασιλεὺς μετὰ τὸ Παρθυαίους καθελεῖν


καὶ τῆς κατὰ τὴν ἀνατολὴν ἀρχῆς παραλῦσαι, Ἀρτάβανόν
τε τὸν πρότερον καλούμενον [τὸν] μέγαν βασιλέα καὶ
δυσὶ διαδήμασι χρώμενον ἀποκτεῖναι, πάντα τε τὰ περί-
οικα βάρβαρα χειρώσασθαι καὶ ἐς φόρου συντέλειαν
ὑπαγαγέσθαι, οὐχ ἡσυχάζει οὐδ' ἐντὸς Τίγριδος ποταμοῦ
μένει, ἀλλὰ τὰς ὄχθας ὑπερβαίνων καὶ τοὺς τῆς Ῥω-
μαίων ἀρχῆς ὅρους Μεσοποταμίαν τε κατατρέχει καὶ
Σύροις ἀπειλεῖ, πᾶσάν τε τὴν ἀντικειμένην ἤπειρον..

Φίλων Ιουδαίος De congressu eruditionis gratia Sec. 118, l. 3

γὰρ ἐκ ταύτης – , ἀέρος δὲ ὁ ὑάκινθος – μέλας γὰρ οὗτος φύσει – ,


ὕδατος δὲ ἡ πορφύρα – τὸ γὰρ τῆς βαφῆς αἴτιον ἐκ θαλάττης, ἡ
ὁμωνυμοῦσα κόγχη – , πυρὸς δὲ τὸ κόκκινον· ἐμφερέστατον γὰρ φλογί.
πάλιν γε μὴν Αἴγυπτον ἀφηνιάσασαν, ἡνίκα τὸν ἀντίθεον ἀπεσέ-
μνυνε νοῦν τὰ παράσημα τῆς βασιλείας ἀναδοῦσα αὐτῷ, τὸν θρόνον, τὸ
σκῆπτρον, τὸ διάδημα, δέκα πληγαῖς καὶ τιμωρίαις ὁ τῶν ὅλων ἐπίτρο-
πος καὶ κηδεμὼν νουθετεῖ. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ Ἀβραὰμ ὑπισχνεῖ-
ται τῷ σοφῷ οὔτε πλειόνων οὔτε ἐλαττόνων, ἀλλὰ αὐτὸ μόνον δέκα
ἐθνῶν ἀπώλειαν καὶ παντελῆ φθορὰν ἐργάσεσθαι καὶ τὴν τῶν ἀναιρε-
θέντων χώραν δώσειν τοῖς ἐγγόνοις αὐτοῦ (Gen. 15, 18 – 20), παντα-
χοῦ δεκάδι καὶ πρὸς ἔπαινον καὶ πρὸς ψόγον καὶ πρὸς τιμὴν καὶ πρὸς

Φίλων Ιουδαίος De fuga et inventione Sec. 111, l. 2

ναι – ἐνδύεται δ' ὁ μὲν πρεσβύτατος τοῦ ὄντος λόγος ὡς ἐσθῆτα τὸν
κόσμον (γῆν γὰρ καὶ ὕδωρ καὶ ἀέρα καὶ πῦρ καὶ τὰ ἐκ τούτων ἐπαμπ-
ίσχεται), ἡ δ' ἐπὶ μέρους ψυχὴ τὸ σῶμα, ἡ δὲ τοῦ σοφοῦ διάνοια
τὰς ἀρετάς – · καὶ ὅτι τὴν κεφαλὴν “οὐδέποτε ἀπομιτρώσει”, τὸ βα-
σίλειον οὐκ ἀποθήσεται διάδημα, τὸ σύμβολον τῆς οὐκ αὐτοκράτορος
μέν, ὑπάρχου δὲ καὶ θαυμαστῆς ἡγεμονίας, “οὐδ' αὖ τὰ ἱμάτια διαρ-
ρήξει” (Lev. 21, 10)· ὅ τε γὰρ τοῦ ὄντος λόγος δεσμὸς ὢν τῶν
ἁπάντων, ὡς εἴρηται, καὶ συνέχει τὰ μέρη πάντα καὶ σφίγγει κωλύων
αὐτὰ διαλύεσθαι καὶ διαρτᾶσθαι· ἥ τ' ἐπὶ μέρους ψυχή, καθόσον
δυνάμεως μεμοίραται.

Φίλων Ιουδαίος De vita Mosis (lib. i-ii) Book 2, sec. 116, l. 3


80

ἐν ἐπιτρίτῳ λόγῳ καὶ ἡ διὰ πέντε ἐν ἡμιολίῳ καὶ ἡ διὰ πασῶν ἐν


διπλασίῳ καὶ ἡ δὶς διὰ πασῶν ἐν τετραπλασίῳ· ἔχει δὲ καὶ τὰς ἄλλας
ἀμυθήτους ἀρετὰς ἡ τετράς, ὧν τὰς πλείστας ἠκριβώσαμεν ἐν τῇ περὶ
ἀριθμῶν πραγματείᾳ. μίτρα δ' ἦν ὑπ' αὐτῷ, τοῦ μὴ ψαύειν τῆς
κεφαλῆς τὸ πέταλον. πρὸς δὲ καὶ κίδαρις κατεσκευάζετο· κιδάρει γὰρ
οἱ τῶν ἑῴων βασιλεῖς ἀντὶ διαδήματος εἰώθασι χρῆσθαι.
Τοιαύτη μὲν ἡ τοῦ ἀρχιερέως ἦν ἐσθής. ὃν δ' ἔχει λόγον
οὐ παρασιωπητέον αὐτή τε καὶ τὰ μέρη. ὅλη μὲν δὴ γέγονεν ἀπει-
κόνισμα καὶ μίμημα τοῦ κόσμου, τὰ δὲ μέρη τῶν καθ' ἕκαστον μερῶν.
ἀρκτέον δ' ἀπὸ τοῦ ποδήρους. οὗτος ὁ | χιτὼν σύμπας ἐστὶν ὑακίν-
θινος, ἀέρος ἐκμαγεῖον· φύσει γὰρ ὁ ἀὴρ μέλας καὶ τρόπον τινὰ ποδήρης,

Φίλων Ιουδαίος De vita Mosis (lib. i-ii) Book 2, sec. 131, l. 2

βεστάτην δήλωσιν. λόγου δὲ οὐδὲν ὄφελος τὰ καλὰ καὶ σπουδαῖα


σεμνηγοροῦντος, ᾧ μὴ πρόσεστιν οἰκείων ἀκολουθία πράξεων· ὅθεν τὸ
λογεῖον ἤρτησεν ἐκ τῆς ἐπωμίδος, ἵνα μὴ χαλᾶται, τὸν λόγον οὐ δικαι-
ώσας | ἔργων ἀπεζεῦχθαι· τὸν γὰρ ὦμον ἐνεργείας καὶ πράξεως ποιεῖται
σύμβολον. ἃ μὲν οὖν αἰνίττεται διὰ τῆς ἱερᾶς ἐσθῆτος, ἐστὶ
τοιαῦτα. κίδαριν δὲ ἀντὶ διαδήματος ἐπιτίθησι τῇ κεφαλῇ δικαιῶν τὸν
ἱερωμένον τῷ θεῷ, καθ' ὃν χρόνον ἱερᾶται, προφέρειν ἁπάντων καὶ μὴ
μόνον ἰδιωτῶν ἀλλὰ καὶ βασιλέων. ὑπεράνω δὲ τὸ χρυσοῦν ἐστι
πέταλον, ᾧ τῶν τεττάρων αἱ γλυφαὶ γραμμάτων ἐνεσφραγίσθησαν, ἐξ
ὧν ὄνομα τοῦ ὄντος φασὶ μηνύεσθαι, ὡς οὐχ οἷόν τε ὂν ἄνευ κατα-
κλήσεως θεοῦ συστῆναί τι τῶν ὄντων·

Φίλων Ιουδαίος In Flaccum Sec. 37, l. 3

μανίαν – ἄσκηπτος γὰρ αὕτη γε καὶ τοῖς ἔχουσι καὶ τοῖς πλησιάζουσιν – ,
ἀλλὰ τὴν ἀνειμένην καὶ μαλακωτέραν. οὗτος διημέρευε καὶ διενυκτέρευε
γυμνὸς ἐν ταῖς ὁδοῖς οὔτε θάλπος οὔτε κρυμὸν ἐκτρεπόμενος, ἄθυρμα
νηπίων καὶ μειρακίων σχολαζόντων. συνελάσαντες τὸν ἄθλιον ἄχρι τοῦ
γυμνασίου καὶ στήσαντες μετέωρον, ἵνα καθορῷτο πρὸς πάντων, βύβλον
μὲν εὐρύναντες ἀντὶ διαδήματος ἐπιτιθέασιν αὐτοῦ τῇ κεφαλῇ, χαμαι-
στρώτῳ δὲ τὸ ἄλλο σῶμα περιβάλλουσιν ἀντὶ χλαμύδος, ἀντὶ δὲ σκήπ-
τρου βραχύ τι παπύρου τμῆμα τῆς ἐγχωρίου καθ' ὁδὸν ἐρριμμένον ἰδών
τις ἀναδίδωσιν. ἐπεὶ δὲ ὡς ἐν θεατρικοῖς μίμοις τὰ παράσημα τῆς βα-
σιλείας ἀνειλήφει καὶ διεκεκόσμητο εἰς βασιλέα, νεανίαι ῥάβδους ἐπὶ τῶν
ὤμων φέροντες ἀντὶ λογχοφόρων ἑκατέρωθεν εἱστήκεσαν μιμούμενοι δο
81

Aeschines Orat., Epistulae [Sp.] pistle 4, sec. 3, l. 6

καὶ ὅτι Πινδάρου τοῦ Θηβαίου τὸ ἔπος τοῦτό ἐστι


καὶ ὅτι ἐζημίωσαν αὐτὸν Θηβαῖοι τοῦτο ποιήσαντα τὸ
ἔπος, οἱ δὲ ἡμέτεροι πρόγονοι διπλῆν αὐτῷ τὴν ζημίαν
ἀπέδοσαν μετὰ τοῦ καὶ εἰκόνι χαλκῇ τιμῆσαι· καὶ ἦν αὕτη
καὶ εἰς ἡμᾶς ἔτι, πρὸ τῆς βασιλείου στοᾶς καθήμενος
ἐνδύματι καὶ λύρᾳ ὁ Πίνδαρος, διάδημα ἔχων καὶ ἐπὶ τῶν
γονάτων ἀνειλιγμένον βιβλίον.

Καινή Διαθήκη , Apocalypsis Joannis Chap. 12, sec. 3, l. 4

καὶ ἐν γαστρὶ ἔχουσα, καὶ κράζει ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη


τεκεῖν. καὶ ὤφθη ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἰδοὺ δράκων
πυρρὸς μέγας, ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς
αὐτοῦ ἑπτὰ διαδήματα, καὶ ἡ οὐρὰ αὐτοῦ σύρει τὸ τρίτον τῶν
ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν. καὶ ὁ δράκων
ἕστηκεν ἐνώπιον τῆς γυναικὸς τῆς μελλού-
σης τεκεῖν, ἵνα ὅταν τέκῃ τὸ τέκνον αὐτῆς καταφάγῃ.
καὶ ἔτεκεν υἱόν, ἄρσεν, ὃς μέλλει ποιμαίνειν πάντα

Καινή Διαθήκη , Apocalypsis Joannis Chap. 13, sec. 1, l. 3

καὶ ἐστάθη ἐπὶ τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης.


Καὶ εἶδον ἐκ τῆς θαλάσσης θηρίον ἀναβαῖνον,
ἔχον κέρατα δέκα καὶ κεφαλὰς ἑπτά, καὶ ἐπὶ τῶν κερά-
των αὐτοῦ δέκα διαδήματα, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ
ὄνομα βλασφημίας.
καὶ τὸ θηρίον ὃ εἶδον ἦν ὅμοιον
παρδάλει, καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὡς ἄρκου, καὶ τὸ στόμα
αὐτοῦ ὡς στόμα λέοντος. καὶ ἔδωκεν αὐτῷ ὁ δράκων
τὴν δύναμιν αὐτοῦ καὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ καὶ ἐξουσίαν

Καινή Διαθήκη , Apocalypsis Joannis Chap. 19, sec. 12, l. 2

Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἠνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος


λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ' αὐτὸν πιστὸς [καλούμενος]
καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ.
οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ [ὡς] φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ
τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὄνομα
82

γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός,


καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον αἵματι, καὶ κέκληται
τὸ ὄνομα αὐτοῦ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ. καὶ τὰ στρατεύ

Ξενοφών , Cyropaedia Book 8, chap. 3, sec. 13, l. 5

φέροντες. ἐπὶ δὲ τούτοις ἤδη αὐτὸς ἐκ τῶν πυλῶν πρου-


φαίνετο ὁ Κῦρος ἐφ' ἅρματος ὀρθὴν ἔχων τὴν τιάραν καὶ
χιτῶνα πορφυροῦν μεσόλευκον (ἄλλῳ δ' οὐκ ἔξεστι μεσό-
λευκον ἔχειν), καὶ περὶ τοῖς σκέλεσιν ἀναξυρίδας ὑσγινο-
βαφεῖς, καὶ κάνδυν ὁλοπόρφυρον. εἶχε δὲ καὶ διάδημα περὶ
τῇ τιάρᾳ· καὶ οἱ συγγενεῖς δὲ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ τοῦτο σημεῖον
εἶχον, καὶ νῦν τὸ αὐτὸ τοῦτο ἔχουσι. τὰς δὲ χεῖρας ἔξω τῶν
χειρίδων εἶχε. παρωχεῖτο δὲ αὐτῷ ἡνίοχος μέγας μέν, μείων
δ' ἐκείνου εἴτε καὶ τῷ ὄντι εἴτε καὶ ὁπωσοῦν· μείζων δ' ἐφάνη
πολὺ Κῦρος. ἰδόντες δὲ πάντες προσεκύνησαν, εἴτε καὶ ἄρξαι

Γαληνός ιατρός De theriaca ad Pisonem Volume 14, page 236, l. 12

λοιπὸν αὐτῇ, ἐφ' ᾧ δὴ καὶ τὸν Αὔγουστον πάνυ


καταπλαγῆναι λέγουσι, τῶν μὲν μέχρι τοῦ συναποθανεῖν
αὐτῇ τοσαύτην φιλοστοργίαν, τῆς δὲ τὸ μὴ βουληθῆναι ζῇν
δουλικῶς, ἀλλ' ἑλέσθαι μᾶλλον ἀποθανεῖν εὐγενῶς. καὶ γὰρ
λέγουσιν αὐτῆς εὑρεθῆναι τὴν χεῖρα τὴν δεξιὰν ἐπὶ τὴν
κεφαλὴν κειμένην καὶ κρατοῦσαν τὸ διάδημα, ὡς εἰκὸς,
ἵνα καὶ μέχρι τότε τοῖς ὁρῶσι βασίλισσα οὖσα βλέπηται·
ὥσπερ καὶ ὁ τραγικὸς ποιητὴς ἡμῖν λέγει τὴν Πολυξένην,
ὅτι καὶ αὕτη ἀποθνήσκουσα ὅμως πολλὴν πρόνοιαν εἶχεν
εὐσχημόνως πεσεῖν. οἱ δὲ τὸ μὲν τῆς γυναικὸς πρὸς τὸ
λαθεῖν εὐμήχανον, τοῦ δὲ θηρίου πρὸς τὸ ἀποκτεῖναι τάχος

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Book 4, chap. 4,


sec. 5, l. 1

φεραῖς χρῆσθαι. πρὸς δὲ τὰς ἐκ τοῦ πλεονάζοντος


οἴνου κεφαλαλγίας τοῖς πίνουσι γινομένας διαδεδέ-
σθαι λέγουσιν αὐτὸν μίτρᾳ τὴν κεφαλήν, ἀφ' ἧς
αἰτίας καὶ μιτρηφόρον ὀνομάζεσθαι· ἀπὸ δὲ ταύτης
τῆς μίτρας ὕστερον παρὰ τοῖς βασιλεῦσι καταδει-
χθῆναι τὸ διάδημά φασι. διμήτορα δ' αὐτὸν προς-
αγορευθῆναι λέγουσι διὰ τὸ πατρὸς μὲν ἑνὸς ὑπάρξαι
τοὺς δύο Διονύσους, μητέρων δὲ δυοῖν. κεκληρονο-
83

μηκέναι δὲ τὸν νεώτερον καὶ τὰς τοῦ προγενεστέρου


πράξεις· διόπερ τοὺς μεταγενεστέρους ἀνθρώπους,
ἀγνοοῦντας μὲν τἀληθές, πλανηθέντας δὲ διὰ τὴν

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 77, sec. 5, l. 2

τὴν Περσικὴν τρυφὴν καὶ τὴν πολυτέλειαν τῶν Ἀσια-


νῶν βασιλέων. καὶ πρῶτον μὲν περὶ τὴν αὐλὴν εἶχε
ῥαβδούχους Ἀσιαγενεῖς, ἔπειτα τοὺς ἐπιφανεστάτους
τῶν <Ἀσιανῶν> ἀνδρῶν δορυφορεῖν ἔταξεν, ἐν οἷς
ἦν καὶ ὁ Δαρείου ἀδελφὸς Ὀξάθρης. εἶτα τό τε Περ-
σικὸν διάδημα περιέθετο καὶ τὸν διάλευκον ἐνεδύσατο
χιτῶνα καὶ τὴν Περσικὴν ζώνην καὶ τἄλλα πλὴν τῶν
ἀναξυρίδων καὶ τοῦ κάνδυος. διέδωκε δὲ καὶ τοῖς
ἑταίροις περιπορφύρους στολὰς καὶ τοῖς ἵπποις Περ-
σικὰς σκευὰς περιέθηκε. πρὸς δὲ τούτοις τὰς παλ-
λακίδας ὁμοίως τῷ Δαρείῳ περιήγε<το>, τὸν μὲν

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 83, sec. 3, l. 2

καὶ ἄλλας πόλεις ἔκτισεν, ἡμέρας ὁδὸν ἀπέχουσας τῆς


Ἀλεξανδρείας. κατῴκισε δ' εἰς ταύτας τῶν μὲν βαρ-
βάρων ἑπτακισχιλίους, τῶν δ' ἐκτὸς τάξεως συνακολου-
θούντων τρισχιλίους καὶ τῶν μισθοφόρων τοὺς βουλο-
μένους. αὐτὸς δὲ ἀναλαβὼν τὴν δύναμιν προῆγεν εἰς τὴν Βακτριανήν,
ἀκούων τὸν Βῆσσον διάδημά τε ἀνειληφέναι καὶ δυνάμεις ἀθροίζειν. καὶ
τὰ μὲν περὶ Ἀλέξανδρον ἐν τούτοις ἦν.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 116, sec. 2, l. 2

πλεῖστον καὶ μάλιστ' εὐδαιμονεῖν, ἡ πεπρωμένη συν-


ῄρει τὸν ὑπὸ τῆς φύσεως αὐτῷ συγκεχωρημένον τοῦ
ζῆν χρόνον. εὐθὺ δὲ καὶ τὸ θεῖον ἐσήμαινε τὴν
τελευτὴν αὐτοῦ, πολλῶν καὶ παραδόξων οἰωνῶν καὶ
σημείων συντελουμένων. τοῦ γὰρ βασιλέως ἀλειφο-
μένου καὶ τῆς βασιλικῆς ἐσθῆτος καὶ διαδήματος ἐπί
τινος θρόνου τεθέντος τῶν ἐγχωρίων τις δεδεμένος
ἐλύθη τὰς πέδας αὐτομάτως καὶ λαθὼν τοὺς φύλακας
διῆλθε διὰ τῶν τῆς αὐλῆς θυρῶν ἀνεπικωλύτως.
84

προσελθὼν δὲ τῷ θρόνῳ καὶ τὴν βασιλικὴν ἐνδυσά-


μενος ἐσθῆτα καὶ τὸ διάδημα περιθέμενος ἐκάθισεν .

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Book 17, chap.


116, sec. 3, l. 2

μένου καὶ τῆς βασιλικῆς ἐσθῆτος καὶ διαδήματος ἐπί


τινος θρόνου τεθέντος τῶν ἐγχωρίων τις δεδεμένος
ἐλύθη τὰς πέδας αὐτομάτως καὶ λαθὼν τοὺς φύλακας
διῆλθε διὰ τῶν τῆς αὐλῆς θυρῶν ἀνεπικωλύτως.
προσελθὼν δὲ τῷ θρόνῳ καὶ τὴν βασιλικὴν ἐνδυσά-
μενος ἐσθῆτα καὶ τὸ διάδημα περιθέμενος ἐκάθισεν
ἐπὶ τὸν θρόνον καὶ τὴν ἡσυχίαν ἦγε. γνωσθείσης δὲ
τῆς πράξεως ὁ βασιλεὺς καταπλαγεὶς τὸ παράδοξον
προσῆλθε τῷ θρόνῳ καὶ χωρὶς καταπλήξεως ἡσυχῇ
τὸν ἄνθρωπον ἀνέκρινε τίς ὢν καὶ τί βουλόμενος
τοῦτο ἔπραξε. τοῦ δὲ εἰπόντος μηδὲν ἁπλῶς γινώσκειν

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 116, sec. 6, l. 3

μετὰ τῶν φίλων ἔν τισιν ἀκάτοις ἐφ' ἡμέρας μέν τινας


ἀποσχισθείσης τῆς νεὼς ἀπὸ τῶν ἄλλων σκαφῶν
ἐπλανήθη μόνος, ὥστε καὶ τὴν σωτηρίαν ἀπογνῶναι·
ἔπειτα διά τινος αὐλῶνος στενοῦ καὶ συμπεπυκασμένου
δένδρεσι διαπλέοντος καὶ τῶν μὲν ὑπερκειμένων, τοῦ
δὲ διαδήματος ὑπὸ τούτων ἀρθέντος καὶ πάλιν εἰς
τὴν λίμνην πεσόντος εἷς τῶν ἐρετῶν προσνηξάμενος
καὶ βουλόμενος ἀσφαλῶς σῶσαι τὸ διάδημα προσέθετο
τῇ κεφαλῇ καὶ προσενήξατο τῷ πλοίῳ. τρεῖς δὲ ἡμέρας
καὶ τὰς ἴσας νύκτας διαπλανηθεὶς διεσώθη καὶ τὸ
διάδημα περιθέμενος ἀνελπίστως πάλιν τοῖς μάντεσι

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 116, sec. 6, l. 5

ἐπλανήθη μόνος, ὥστε καὶ τὴν σωτηρίαν ἀπογνῶναι·


ἔπειτα διά τινος αὐλῶνος στενοῦ καὶ συμπεπυκασμένου
δένδρεσι διαπλέοντος καὶ τῶν μὲν ὑπερκειμένων, τοῦ
δὲ διαδήματος ὑπὸ τούτων ἀρθέντος καὶ πάλιν εἰς
τὴν λίμνην πεσόντος εἷς τῶν ἐρετῶν προσνηξάμενος
85

καὶ βουλόμενος ἀσφαλῶς σῶσαι τὸ διάδημα προσέθετο


τῇ κεφαλῇ καὶ προσενήξατο τῷ πλοίῳ. τρεῖς δὲ ἡμέρας
καὶ τὰς ἴσας νύκτας διαπλανηθεὶς διεσώθη καὶ τὸ
διάδημα περιθέμενος ἀνελπίστως πάλιν τοῖς μάντεσι
προσανέφερε περὶ τῶν προσημαινομένων. τούτων δὲ
παρακελευομένων θυσίας ἐπιτελεῖν τοῖς θεοῖς .

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 17, chap. 116, sec. 7, l. 3

δὲ διαδήματος ὑπὸ τούτων ἀρθέντος καὶ πάλιν εἰς


τὴν λίμνην πεσόντος εἷς τῶν ἐρετῶν προσνηξάμενος
καὶ βουλόμενος ἀσφαλῶς σῶσαι τὸ διάδημα προσέθετο
τῇ κεφαλῇ καὶ προσενήξατο τῷ πλοίῳ. τρεῖς δὲ ἡμέρας
καὶ τὰς ἴσας νύκτας διαπλανηθεὶς διεσώθη καὶ τὸ
διάδημα περιθέμενος ἀνελπίστως πάλιν τοῖς μάντεσι
προσανέφερε περὶ τῶν προσημαινομένων. τούτων δὲ
παρακελευομένων θυσίας ἐπιτελεῖν τοῖς θεοῖς μεγαλο-
πρεπεῖς μετὰ πάσης σπουδῆς παρεκλήθη πρός τινα
τῶν φίλων Μήδιον τὸν Θετταλὸν ἐπὶ κῶμον ἐλθεῖν·
κἀκεῖ πολὺν ἄκρατον ἐμφορηθεὶς ἐπὶ τελευτῆς Ἡρα

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 18, chap. 60, sec. 6, l. 3

βασιλέα ζῶντα καὶ τῇ βασιλικῇ σκευῇ κεκοσμημένον


χρηματίζειν καὶ τὰ προστάγματα διδόναι τοῖς ἡγεμόσι
καὶ πάντα τὰ κατὰ τὴν βασιλείαν διοικεῖν ἐνεργῶς.
»διόπερ οἶμαι δεῖν ἐκ τῆς βασιλικῆς γάζης κατα-
σκευάσαι χρυσοῦν θρόνον, ἐν ᾧ τεθέντος τοῦ δια-
δήματος καὶ σκήπτρου καὶ στεφάνου καὶ τῆς ἄλλης
κατασκευῆς ἐπιθύειν ἅμ' ἡμέρᾳ πάντας αὐτῷ τοὺς
ἡγεμόνας καὶ πλησίον τοῦ θρόνου συνεδρεύειν καὶ τὰ
προστάγματα λαμβάνειν ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ βασιλέως,
ὡς ζῶντος καὶ προεστηκότος τῆς ἰδίας βασιλείας.»
πάντων δ' ἀποδεξαμένων τοὺς λόγους ταχέως ἅπαντα

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 18, chap. 61, sec. 1, l. 5
86

ὡς ζῶντος καὶ προεστηκότος τῆς ἰδίας βασιλείας.»


πάντων δ' ἀποδεξαμένων τοὺς λόγους ταχέως ἅπαντα
κατεσκευάσθη τὰ πρὸς τὴν χρείαν, ὡς ἂν πολυχρύσου
τῆς βασιλικῆς οὔσης γάζης. εὐθὺς οὖν κατασκευα-
σθείσης μεγαλοπρεποῦς σκηνῆς ὅ τε θρόνος ἔχων τὸ
διάδημα καὶ τὸ σκῆπτρον ἐτέθη καὶ τὰ ὅπλα οἷς
εἰώθει χρῆσθαι καὶ κειμένης ἐσχάρας ἐχούσης πῦρ
ἐπέθυον ἐκ κιβωτίου χρυσοῦ πάντες οἱ ἡγεμόνες τόν
τε λιβανωτὸν καὶ τῶν ἄλλων <θυμιαμάτων> εὐωδῶν
τὰ πολυτελέστατα καὶ προσεκύνουν ὡς θεὸν τὸν

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 19, chap. 9, sec. 7, l. 1

μενος τοῦ μὲν ἔτι φονεύειν ἢ κολάζειν τινὰς ἀπέστη,


μεταβαλόμενος δ' εἰς τοὐναντίον εὐγνωμόνως τοῖς
πλήθεσι προσεφέρετο καὶ πολλοὺς μὲν εὐεργετῶν, οὐκ
ὀλίγους δ' ἐπαγγελίαις μετεωρίζων, πάντας δὲ λόγοις
φιλανθρώποις δημαγωγῶν οὐ μετρίας ἀποδοχῆς ἐτύγ-
χανεν. ἔχων δὲ τηλικαύτην δυναστείαν οὔτε διάδημα
ἀνέλαβεν οὔτε δορυφόρους εἶχεν οὔτε δυσεντευξίαν
ἐζήλωσεν, ἅπερ εἰώθασι ποιεῖν σχεδὸν ἅπαντες οἱ τύ-
ραννοι. ἐπεμελήθη δὲ καὶ τῶν προσόδων καὶ τῆς
τῶν ὅπλων καὶ βελῶν παρασκευῆς, ἔτι δὲ πρὸς ταῖς
ὑπαρχούσαις μακραῖς ναυσὶν ἑτέρας ἐναυπηγήσατο.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Book 19, chap. 34,
sec. 3, l. 5

θεωρεῖσθαι τοὺς πρεσβυτέρους πολὺ προέχοντας τῶν


νεωτέρων εἰς ἐντροπὴν καὶ τιμήν. οἱ δ' οὖν στρατηγοὶ
διὰ τῶν μαιεύεσθαι δυναμένων γνόντες τὴν πρε-
σβυτέραν ἔγκυον οὖσαν προέκριναν τὴν νεωτέραν. οὗ
συμβάντος ἡ μὲν ἀποτυχοῦσα τῆς κρίσεως ἀπῄει μετὰ
κλαυθμοῦ, καταρρήξασα τὸ περὶ τὴν κεφαλὴν διάδημα
καὶ τὰς τρίχας σπαράσσουσα, καθαπερεί τινος συμφορᾶς
μεγάλης προσηγγελμένης· ἡ δὲ ἐπὶ τῇ νίκῃ περιχαρὴς
ἀπῄει πρὸς τὴν πυράν, στεφανουμένη μὲν μίτραις ὑπὸ
τῶν οἰκείων γυναικῶν, κεκοσμημένη δὲ διαπρεπῶς
ὥσπερ εἴς τινα γάμον προεπέμπετο ὑπὸ τῶν συγγενῶν,
87

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 20, chap. p, sec. 1, l. 44

καʹ. Πλοῦς ἐπὶ Κύπρον Δημητρίου καὶ μάχη πρὸς Μενέλαον τὸν
στρατηγὸν καὶ Σαλαμῖνος πολιορκία.
κβʹ. Ναυμαχία Δημητρίου πρὸς Πτολεμαῖον καὶ νίκη Δημητρίου.
κγʹ. Παράληψις Κύπρου τε πάσης καὶ τῆς Πτολεμαίου δυνάμεως.
κδʹ. Ὡς μετὰ τὴν νίκην ταύτην Ἀντιγόνου καὶ Δημητρίου περι-
θεμένων διάδημα ζηλοτυπήσαντες οἱ λοιποὶ δυνάσται βασιλεῖς
ἑαυτοὺς ἀνηγόρευσαν.
κεʹ. Ὡς Ἀγαθοκλῆς Ἰτύκην ἐκπολιορκήσας διεβίβασε μέρος τῆς
δυνάμεως εἰς τὴν Σικελίαν.
κϛʹ. Ὡς Ἀκραγαντῖνοι παραταξάμενοι πρὸς τοὺς Ἀγαθοκλέους
στρατηγοὺς ἡττήθησαν.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 20, chap. 53, sec. 2, l. 3

σεν, ὄντας πεζοὺς μὲν μυρίους ἑξακισχιλίους συντεταγ-


μένους, ἱππεῖς δὲ περὶ ἑξακοσίους, πρὸς δὲ τὸν πατέρα
ταχέως ἐμβιβάσας εἰς τὴν μεγίστην ναῦν τοὺς δηλώ-
σοντας περὶ τῶν κατορθωθέντων ἐξαπέστειλεν. ὁ δ'
Ἀντίγονος πυθόμενος τὴν γεγενημένην νίκην καὶ μετεω-
ρισθεὶς ἐπὶ τῷ μεγέθει τοῦ προτερήματος διάδημα περι-
έθετο καὶ τὸ λοιπὸν ἐχρημάτιζε βασιλεύς, συγχωρήσας
καὶ τῷ Δημητρίῳ τῆς αὐτῆς τυγχάνειν προσηγορίας
καὶ τιμῆς. ὁ δὲ Πτολεμαῖος οὐδὲν τῇ ψυχῇ ταπεινω-
θεὶς διὰ τὴν ἧτταν καὶ αὐτὸς ὁμοίως ἀνέλαβε τὸ διά-
δημα καὶ πρὸς ἅπαντας ἀνέγραφεν ἑαυτὸν βασιλέα.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 20, chap. 53, sec. 3, l. 3

ρισθεὶς ἐπὶ τῷ μεγέθει τοῦ προτερήματος διάδημα περι-


έθετο καὶ τὸ λοιπὸν ἐχρημάτιζε βασιλεύς, συγχωρήσας
καὶ τῷ Δημητρίῳ τῆς αὐτῆς τυγχάνειν προσηγορίας
καὶ τιμῆς. ὁ δὲ Πτολεμαῖος οὐδὲν τῇ ψυχῇ ταπεινω-
θεὶς διὰ τὴν ἧτταν καὶ αὐτὸς ὁμοίως ἀνέλαβε τὸ διά-
δημα καὶ πρὸς ἅπαντας ἀνέγραφεν ἑαυτὸν βασιλέα.
παραπλησίως δὲ τούτοις καὶ οἱ λοιποὶ δυνάσται ζηλο-
τυπήσαντες ἀνηγόρευον ἑαυτοὺς βασιλεῖς, Σέλευκος
μὲν προσφάτως τὰς ἄνω σατραπείας προσκεκτημένος,
88

Λυσίμαχος δὲ καὶ Κάσανδρος τὰς ἐξ ἀρχῆς δοθείσας


μερίδας διατηροῦντες. ἡμεῖς δὲ περὶ τούτων ἱκανῶς

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 20, chap. 54, sec. 1, l. 2

Λυσίμαχος δὲ καὶ Κάσανδρος τὰς ἐξ ἀρχῆς δοθείσας


μερίδας διατηροῦντες. ἡμεῖς δὲ περὶ τούτων ἱκανῶς
εἰρηκότες ἐν μέρει διέξιμεν περὶ τῶν κατὰ Λιβύην καὶ
Σικελίαν πραχθέντων.
Ἀγαθοκλῆς γὰρ πυθόμενος τοὺς προειρημένους
δυνάστας ἀνῃρημένους <διάδημα> καὶ νομίζων μήτε
δυνάμεσι μήτε χώρᾳ μήτε τοῖς πραχθεῖσι λείπεσθαι
τούτων ἑαυτὸν ἀνηγόρευσε βασιλέα. καὶ διάδημα μὲν
οὐκ ἔκρινεν ἔχειν· ἐφόρει γὰρ αἰεὶ στέφανον, ὃν κατὰ
τὴν ἐπίθεσιν τῆς τυραννίδος ἔκ τινος ἱερωσύνης περι-
κείμενος οὐκ ἀπέθετο περὶ τῆς δυναστείας ἀγωνιζόμε

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)


Book 20, chap. 54, sec. 1, l. 4

εἰρηκότες ἐν μέρει διέξιμεν περὶ τῶν κατὰ Λιβύην καὶ


Σικελίαν πραχθέντων.
Ἀγαθοκλῆς γὰρ πυθόμενος τοὺς προειρημένους
δυνάστας ἀνῃρημένους <διάδημα> καὶ νομίζων μήτε
δυνάμεσι μήτε χώρᾳ μήτε τοῖς πραχθεῖσι λείπεσθαι
τούτων ἑαυτὸν ἀνηγόρευσε βασιλέα. καὶ διάδημα μὲν
οὐκ ἔκρινεν ἔχειν· ἐφόρει γὰρ αἰεὶ στέφανον, ὃν κατὰ
τὴν ἐπίθεσιν τῆς τυραννίδος ἔκ τινος ἱερωσύνης περι-
κείμενος οὐκ ἀπέθετο περὶ τῆς δυναστείας ἀγωνιζόμε-
νος· ἔνιοι δέ φασιν αὐτὸν ἐπιτετηδεῦσθαι τοῦτον ἐξ
ἀρχῆς φορεῖν ἐπὶ τῷ μὴ λίαν αὐτὸν εὐχαίτην εἶναι.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 21, chap. 12, sec. 6, l. 21

τὸ λοιπὸν πειράσεται φίλος ὢν συμμαχεῖν καὶ


χάριτος ἀποδόσει μὴ λειφθῆναι τῶν εὖ πεποιηκό-
των, ἀποδεξάμενος αὐτὸν φιλοφρόνως ὁ Δρο-
89

μιχαίτης παρέλαβε τῶν χωρίων τὰ παραιρεθέντα


ὑπὸ τῶν περὶ Λυσίμαχον καὶ περιθεὶς αὐτῷ διά-
δημα ἐξαπέστειλεν. (Const. Exc. 4, pp. 345 – 346.)
Οὗτος ὁ Ξερμοδίγεστος, Διόδωρος ὡς γράφει,
οἶμαι τοῦ Αὐδολέοντος Παιόνων βασιλέως
φίλος τελῶν πιστότατος, τοὺς θησαυροὺς
μηνύει ἢ Λυσιμάχῳ ἤ τινι τῆς Θρᾴκης βασιλέων·

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 31, chap. 15, sec. 2, l. 6

Ὅτι Προυσίας ἀνάξιος γεγονὼς τοῦ τῆς βασιλείας


προσχήματος καὶ διατελέσας πάντα τὸν τοῦ ζῆν
χρόνον αἰσχρῶς κολακεύων τοὺς ὑπερέχοντας, καί
ποτε Ῥωμαίων πρὸς αὐτὸν παραγενομένων πρε-
σβευτῶν, τὰ μὲν τῆς βασιλείας σύμβολα, τό τε
διάδημα καὶ τὴν πορφύραν, ἀπέθετο, μιμησάμενος
δὲ τὴν τῶν προσφάτως ἀπελευθερουμένων παρὰ
Ῥωμαίοις τάξιν ἀπήντησεν ἐξυρημένος τὴν κεφαλὴν
καὶ πίλεον ἔχων λευκόν, ἔτι δὲ φορῶν τήβενναν καὶ
καλίκιον, ἀσπασάμενος δὲ τοὺς πρεσβευτὰς ἀπέ-
φαινεν ἑαυτὸν ἀπελεύθερον εἶναι Ῥωμαίων· ἧς

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 31, chap. 15a, sec. 3, l. 1

αὐλήν, ὁ βασιλεὺς μεταπεμψάμενος τὸν ἀδελφὸν


ἀπελογεῖτο μετὰ δακρύων, μὴ πιστεύειν τῷ τὴν
βασιλείαν ἐπιχειροῦντι σφετερίσασθαι καὶ τῆς ἀμ-
φοτέρων ἡλικίας καταπεφρονηκότι· εἰ δ' ἔτι δι-
στάζων τῇ διανοίᾳ φοβεῖται, παραλαμβάνειν αὐτὸν
ἐκέλευσε καὶ τὸ διάδημα καὶ τὴν ἀρχήν. ταχὺ
δὲ τοῦ μειρακίου τὸν ἀδελφὸν ἀπολύοντος τῆς
ὑποψίας, ἀμφότεροι βασιλικὰς ἀναλαβόντες στολὰς
ἐξῆλθον εἰς τὸ πλῆθος, φανερὸν ποιοῦντες πᾶσιν ὡς
ὁμονοοῦσιν. ὁ δὲ Διονύσιος ἀποτυχὼν τῆς ἐπιβο

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 31, chap. 16, sec. 2, l. 8
90

πρὶν ὑπερέβαλεν· ὁ δὲ δι' αὐτοῦ χειρισμὸς πολλῆς


εὐτελείας καὶ καταφρονήσεως ἦν οἰκεῖος. παρέ-
τρεχε γὰρ παρὰ τὴν πομπὴν ἱππάριον ἔχων εὐτελὲς
καὶ τοὺς μὲν προάγειν κελεύων, τοὺς δὲ ἐπέχειν,
ἄλλους δὲ ὡς ἔτυχε διατάττων· ὥστε εἴ τις ἀφεῖλεν
αὐτοῦ τὸ διάδημα, μηδέν' ἂν τῶν ἀγνοούντων
πιστεῦσαι τοῦτον εἶναι τὸν βασιλέα τὸν τῶν ὅλων
κύριον, ὁρῶντα μηδ' ὑπηρέτου μετρίου φαντασίαν
ἔχοντα. ἐν δὲ τοῖς πότοις αὐτὸς ἐφιστάμενος ταῖς
εἰσόδοις οὓς μὲν εἰσῆγεν οὓς δὲ ἀνέκλινεν, καὶ τοὺς
διακόνους τοὺς τὰς παραθέσεις φέροντας διέταττεν.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 31, chap. 18, sec. 1, l. 7

σόντος καὶ πεζῇ ἀπερχομένου εἰς Ῥώμην, ἐγνώ-


ρισεν αὐτὸν ὁ Δημήτριος ὁ τοῦ Σελεύκου, καὶ
θαυμάσας τὸ παράδοξον ἐποίησέ τι βασιλικὸν καὶ
μεγαλοπρεπὲς δεῖγμα τῆς ἑαυτοῦ προαιρέσεως.
παραχρῆμα γὰρ προχειρισάμενος βασιλικὴν ἐσθῆτα
καὶ διάδημα, πρὸς δὲ τούτοις καὶ ἵππον πολυτελῆ
χρυσοφάλαρον, μετὰ τῶν ἰδίων παίδων ἀπήντησε
τῷ Πτολεμαίῳ. συμμίξας δὲ αὐτῷ τῆς πόλεως
ἀπὸ διακοσίων σταδίων καὶ φιλοφρόνως ἀσπασά-
μενος παρεκάλει κοσμηθέντα τοῖς τῆς βασιλείας
παρασήμοις ἀξίαν ἑαυτοῦ ποιήσασθαι τὴν εἰς τὴν.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40) Book 31, chap.


19, sec. 6, l. 7

μένων, παρέλαβε τὴν βασιλείαν ὁ πρεσβύτατος


Ἀριάμνης· ὃς ἐπιγαμίαν πρὸς Ἀντίοχον ποιησά-
μενος τὸν ἐπονομασθέντα Θεόν, τὴν τούτου θυγα-
τέρα Στρατονίκην συνῴκισε τῷ πρεσβυτέρῳ τῶν
υἱῶν Ἀριαράθῃ. ὑπάρχων δὲ φιλότεκνος διαφε-
ρόντως περιέθετο τῷ παιδὶ διάδημα, καὶ συνάρχειν
πάντων τῶν τῆς βασιλείας προτερημάτων ἐπ' ἴσης
μεταδίδωσι. τοῦ δὲ πατρὸς τελευτήσαντος, Ἀρια-
ράθης βασιλεύει καθ' ἑαυτόν, καὶ μεταλλάσσων τὸν
βίον κατέλιπε τὴν βασιλείαν Ἀριαράθῃ τῷ υἱῷ,
νηπίῳ παντελῶς ὄντι τὴν ἡλικίαν.
91

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 31, chap. 32a, sec. 1, l. 11

βολὴν Ἀντιόχῳ τῷ πρότερον βεβασιλευκότι τῆς


Συρίας. διέτριβε δ' οὗτος ἐν Σμύρνῃ διαβεβαιού-
μενος ἑαυτὸν Ἀντιόχου τοῦ βασιλέως υἱὸν εἶναι,
καὶ παρὰ πολλοῖς πιστευόμενος διὰ τὴν ὁμοιότητα.
ὡς δὲ παρεγένετο εἰς Πέργαμον, ἐκόσμησεν αὐτὸν
διαδήματι καὶ τῇ λοιπῇ προσηκούσῃ βασιλέως
περικοπῇ, καὶ πρός τινα τῶν Κιλίκων ἔπεμψεν
ὄνομα Ζηνοφάνην. οὗτος δὲ ἔκ τινος αἰτίας
προσκόψας μὲν τῷ Δημητρίῳ, συνεπιληφθεὶς δὲ
ἔν τισι στενοχωρουμένοις καιροῖς ὑπ' Εὐμένους τοῦ
τότε βασιλέως, κατὰ λόγον πρὸς ὃν μὲν ἀλλοτρίως

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 32, chap. 15, sec. 5, l. 7

ψάλτην, Μακεδόνα τὸ γένος, ἐπύθετο παρ' αὐτοῦ


παλλακίδα γεγενημένην Περσέως τοῦ βασιλέως
ὄνομα Καλλίππαν συνοικεῖν Ἀθηναίῳ τῷ Περγα-
μηνῷ. πρὸς ταύτην οὖν διελθὼν καὶ τραγῳδήσας
τὴν ἑαυτοῦ πρὸς Περσέα συγγένειαν εὐπόρησε παρ'
αὐτῆς ἐφόδια καὶ στολὴν βασιλικὴν καὶ διάδημα
καὶ δύο παῖδας πρὸς τὰς χρείας εὐθέτους· ἤκουσε
δ' αὐτῆς ὅτι καὶ Τήρης ὁ βασιλεὺς τῶν Θρᾳκῶν ἔχει γυναῖκα Φιλίππου
τοῦ βεβασιλευκότος θυγατέρα. ἀπὸ δὲ τούτων τῶν ἀφορμῶν
μετεωρισθεὶς προῆγεν εἰς Θρᾴκην.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 32, chap. 15, sec. 6, l. 7

προῆγεν εἰς Θρᾴκην. ἐν παρόδῳ δὲ καταντήσας


εἰς Βυζάντιον ἐτιμήθη· καὶ ταύτης τῆς ἀφροσύνης
ἔδωκαν δίκας τοῖς Ῥωμαίοις οἱ Βυζάντιοι.
πλειόνων δὲ πρὸς αὐτὸν συρρεόντων, ἧκεν εἰς
Θρᾴκην πρὸς Τήρην. ὁ δὲ τοῦτον τιμήσας ἔδωκεν
αὐτῷ στρατιώτας ἑκατὸν καὶ διάδημα περιέθηκεν.
διὰ δὲ τούτου καὶ τοῖς ἄλλοις δυνάσταις συσταθεὶς
ἔλαβε παρ' αὐτῶν ἄλλους ἑκατόν, καὶ πορευθεὶς
πρὸς Βαρσαβὰν τὸν Θρᾳκῶν βασιλέα ἔπεισεν αὐτὸν
92

συγκοινωνῆσαι τῆς στρατείας καὶ καταγαγεῖν αὐτὸν


εἰς Μακεδονίαν, ἀμφισβητῶν τῆς τῶν Μακεδόνων

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 32, chap. 9c, sec. 1, l. 11

μενος φιλίαν ἐνεγύησεν αὐτῷ ταύτην. οἱ δὲ περὶ


τὸν Ἱέρακα καὶ Διόδοτον τοῦ Ἀλεξάνδρου κατε-
γνωκότες, τὸν δὲ Δημήτριον φοβούμενοι διὰ τὰς
εἰς τὸν πατέρα γεγενημένας ἁμαρτίας, ἀνέσεισαν
τοὺς Ἀντιοχεῖς πρὸς ἀπόστασιν, καὶ τὸν Πτολε-
μαῖον εἰς τὴν πόλιν δεξάμενοι διάδημα περιέθηκαν
καὶ τὴν βασιλείαν ἐνεχείρισαν. ὁ δὲ τῆς μὲν
βασιλείας οὐκ ὀρεγόμενος, τὴν δὲ Κοίλην Συρίαν
ἐπιθυμῶν προσκτήσασθαι, συνέθετο πρὸς Δημή-
τριον κοινοπραγίαν ἰδίᾳ, κυριεύειν Πτολεμαῖον
τῆς Συρίας, τὸν δὲ Δημήτριον τῆς πατρῴας

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)


Book 33, chap. 4a, sec. 1, l. 16

τὸ πρῶτον ἄγημα τῆς ἱππικῆς δυνάμεως ...


ἐποιήσατο δὲ σύμμαχον καὶ τὸν τῆς Ἀραβίας δυνά-
στην Ἰάμβλιχον, ὃς ἐτύγχανεν ἔχων παραθήκην
Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ χρηματίζοντα, παῖδα μὲν
τὴν ἡλικίαν, υἱὸν δὲ ὄντα Ἀλεξάνδρου. τούτῳ μὲν
οὖν διάδημα περιθεὶς καὶ τὴν ἁρμόζουσαν βασιλεῖ
θεραπείαν κατήγαγεν ἐπὶ τὴν πατρῴαν ἀρχήν. ὑπε-
λάμβανε γάρ, ὅπερ ἦν εἰκός, τὰ πλήθη μεταβολῆς
ὀρεγόμενα προθύμως τὸν παῖδα κατάξειν διὰ τὴν
ἐπιείκειαν τῶν ... βασιλέων καὶ διὰ τὴν τοῦ
τότε ἄρχοντος παρανομίαν. καὶ πρῶτον μὲν ἀθροί

Lucianus Soph., Gallus Sec. 24, l. 25

...ἀρχῆς τραγῳδία πᾶσα ἐς ὑπερβολὴν ἐξωγκωμένη,


ὥστε ὁπότε προΐοιμι, οἱ μὲν πολλοὶ προσεκύνουν
καὶ θεόν τινα ὁρᾶν ᾤοντο καὶ ἄλλοι ἐπ' ἄλλοις
συνέθεον ὀψόμενοί με, οἱ δὲ καὶ ἐπὶ τὰ τέγη
ἀνιόντες ἐν μεγάλῳ ἐτίθεντο ἀκριβῶς ἑωρακέναι
τὸ ζεῦγος, τὴν ἐφεστρίδα, τὸ διάδημα, τοὺς
προπομπεύοντας, τοὺς ἑπομένους. ἐγὼ δὲ εἰδὼς
93

ὁπόσα με ἠνία καὶ ἔστρεφεν, ἐκείνοις μὲν τῆς


ἀνοίας συνεγίνωσκον, ἐμαυτὸν δὲ ἠλέουν ὅμοιον
ὄντα τοῖς μεγάλοις ἐκείνοις κολοσσοῖς, οἵους ἢ
Φειδίας ἢ Μύρων ἢ Πραξιτέλης ἐποίησεν·

εφεστρις - это... Что такое εφεστρις?Смотреть что такое "εφεστρις" в других словарях:
εφεστρίς — ἐφεστρίς, ίδος, ἡ (ΑΜ, Μ και ἐφεστρίδα) [εφέννυμι] επανωφόρι, Μανδύας
(«πάνυ δὲ παχεῑαι ἐφεστρίδες», Ξεν.) μσν. σέλα αρχ. 1. χιτώνας φιλοσόφου 2. στρατιωτική
χλαμύδα («κροσσωτὴν ἐφεστρίδα», Πλούτ.) 3. Μανδύας γερουσιαστή («πᾱσα ἡ σύγκλητος…

Lucianus Soph., Gallus Sec. 26, l. 12

αἱμάξαι τοὺς δακτύλους ἐντεμόντα· οἱ δέ, ὡς


φής, θανάσιμα εὐωχοῦνται, καὶ ταῦτα μυρίοις
κακοῖς συνόντες. εἶτ' ἐπειδὰν πέσωσιν, ὅμοιοι
μάλιστα φαίνονται τοῖς τραγικοῖς ὑποκριταῖς,
ὧν πολλοὺς ἰδεῖν ἔνεστι τέως μὲν Κέκροπας δῆθεν
ὄντας ἢ Σισύφους ἢ Τηλέφους, διαδήματα ἔχοντας
καὶ ξίφη ἐλεφαντόκωπα καὶ ἐπίσειστον κόμην
καὶ χλαμύδα χρυσόπαστον, ἢν δέ, οἷα πολλὰ
γίνεται, κενεμβατήσας τις αὐτῶν ἐν μέσῃ τῇ
σκηνῇ καταπέσῃ, γέλωτα δηλαδὴ παρέχει τοῖς

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis Book 7, chap. 9, sec. 9,


l. 3

καὶ Βάκτρα καὶ Σοῦσα ὑμέτερα, καὶ ὁ Λυδῶν πλοῦτος καὶ οἱ Περσῶν
θησαυροὶ καὶ τὰ Ἰνδῶν ἀγαθὰ καὶ ἡ ἔξω θάλασσα ὑμέτερα· ὑμεῖς
σατράπαι, ὑμεῖς στρατηγοί, ὑμεῖς ταξιάρχαι. ὡς ἔμοιγε αὐτῷ τί περίεστιν
ἀπὸ
τούτων τῶν πόνων ὅτι μὴ αὕτη ἡ πορφύρα καὶ τὸ
διάδημα τοῦτο; κέκτημαι δὲ ἰδίᾳ οὐδέν, οὐδὲ ἔχει τις
ἀποδεῖξαι θησαυροὺς ἐμοὺς ὅτι μὴ ταῦτα, ὑμέτερα
κτήματα ἢ ὅσα ἕνεκα ὑμῶν φυλάττεται. ἐπεὶ οὐδὲ
ἔστιν ἰδίᾳ μοι ἐς ὅ τι φυλάξω αὐτούς, σιτουμένῳ τε
τὰ αὐτὰ ὑμῖν σιτία καὶ ὕπνον τὸν αὐτὸν αἱρουμένῳ·
καίτοι οὐδὲ σιτία ἐμοὶ δοκῶ τὰ αὐτὰ τοῖς τρυφῶσιν

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis


94

Book 7, chap. 22, sec. 2, l. 6

δὲ λέγεται τοῖόσδε. τῶν βασιλέων τῶν Ἀσσυρίων


τοὺς τάφους ἐν ταῖς λίμναις τε εἶναι τοὺς πολλοὺς
καὶ ἐν τοῖς ἕλεσι δεδομημένους. ὡς δὲ ἔπλει Ἀλέξ-
ανδρος κατὰ τὰ ἕλη, κυβερνᾶν γὰρ αὐτὸν λόγος τὴν
τριήρη, πνεύματος μεγάλου ἐμπεσόντος αὐτῷ ἐς τὴν
καυσίαν καὶ τὸ διάδημα αὐτῇ συνεχόμενον, τὴν μὲν
δὴ οἷα βαρυτέραν πεσεῖν ἐς τὸ ὕδωρ, τὸ διάδημα δὲ
ἀπενεχθὲν πρὸς τῆς πνοῆς σχεθῆναι ἐν καλάμῳ· τὸν
κάλαμον δὲ τῶν ἐπιπεφυκότων εἶναι τάφῳ τινὶ τῶν
πάλαι βασιλέων. τοῦτό τε οὖν αὐτὸ πρὸ τῶν μελ-
λόντων σημῆναι καὶ ὅτι τῶν τις ναυτῶν ἐκνηξάμενος

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis Book 7, chap. 22, sec.
2, l. 7

τοὺς τάφους ἐν ταῖς λίμναις τε εἶναι τοὺς πολλοὺς


καὶ ἐν τοῖς ἕλεσι δεδομημένους. ὡς δὲ ἔπλει Ἀλέξ-
ανδρος κατὰ τὰ ἕλη, κυβερνᾶν γὰρ αὐτὸν λόγος τὴν
τριήρη, πνεύματος μεγάλου ἐμπεσόντος αὐτῷ ἐς τὴν
καυσίαν καὶ τὸ διάδημα αὐτῇ συνεχόμενον, τὴν μὲν
δὴ οἷα βαρυτέραν πεσεῖν ἐς τὸ ὕδωρ, τὸ διάδημα δὲ
ἀπενεχθὲν πρὸς τῆς πνοῆς σχεθῆναι ἐν καλάμῳ· τὸν
κάλαμον δὲ τῶν ἐπιπεφυκότων εἶναι τάφῳ τινὶ τῶν
πάλαι βασιλέων. τοῦτό τε οὖν αὐτὸ πρὸ τῶν μελ-
λόντων σημῆναι καὶ ὅτι τῶν τις ναυτῶν ἐκνηξάμενος
ὡς ἐπὶ τὸ διάδημα ἀφελὼν τοῦ καλάμου αὐτὸ μετὰ

Dionysius Halicarnassensis Hist., Rhet., Antiquitates Romanae


Book 3, chap. 61, sec. 3, l. 10

εὐθὺς ἅμα τῷ παραλαβεῖν τὴν ἀρχήν. οὐθὲν δὲ κω-


λύει τὸ μὲν εὕρημα Τυρρηνῶν εἶναι, χρήσασθαι δ'
αὐτῷ πρῶτον Ῥωμύλον παρ' ἐκείνων λαβόντα, κο-
μισθῆναι δὲ Ταρκυνίῳ σὺν τοῖς ἄλλοις κόσμοις βασι-
λικοῖς καὶ τοὺς δώδεκα πελέκεις, ὥσπερ γε καὶ νῦν
Ῥωμαῖοι τὰ σκῆπτρα καὶ τὰ διαδήματα δωροῦνται
τοῖς βασιλεῦσι βεβαιοῦντες αὐτοῖς τὰς ἐξουσίας, ἐπεὶ
καὶ μὴ λαβόντες γε παρ' ἐκείνων ἔχουσιν αὐτά.
Ταύταις ταῖς τιμαῖς ὁ Ταρκύνιος οὐκ εὐ-
95

θὺς ἐχρήσατο λαβών, ὡς οἱ πλεῖστοι γράφουσι τῶν


Ῥωμαϊκῶν συγγραφέων, ἀλλ' ἀποδοὺς τῇ τε βουλῇ

Zenobius Sophista <Paroemiogr.>, Epitome collectionum Lucilli


Tarrhaei et Didymi Centuria 5, sec. 24, l. 7

χῶν ἐπιμέλειαν ἐποιεῖτο Κλεοπάτρας τῆς βασιλίσσης· ἡ


δὲ, τῶν ὀνύχων· παρέμειναν δ' αὐτῇ καὶ μέχρι θανά-
του, καὶ ἀποθανοῦσαι πολυτελοῦς ταφῆς ἠξιώθησαν καὶ
τιμῆς ἔτυχον. Κλεοπάτραν γὰρ Καῖσαρ ὁ Αὔγουστος
χειρωσάμενος, ἐβουλήθη τὸ βασιλικὸν αὐτῆς περιελεῖν διά-
δημα καὶ εἰς θρίαμβον ἀγαγεῖν ἐπὶ μέσου τῆς πόλεως.
Ἡ δὲ Κλεοπάτρα αἱρουμένη μᾶλλον ἐντίμως ἀποθανεῖν,
ἢ ἐν ἰδιωτικῇ τάξει ἐπὶ θεάτρου ἀτιμασθῆναι, ἀνελεῖν
ἑαυτὴν ἐμέλλησεν. Ἀπόπειραν δὲ τῆς σκέψεως ποιουμένη,
ἐπέτρεψεν Ναήρᾳ καὶ Χαρμιόνῃ ἐχίδνας παρ' ἑκατέρῳ
τῶν μαζῶν ἐπιθέσθαι· αἱ δὲ τοῦτο ποιήσασαι ἀνῃρέθησαν.

Στράβων γεωγραφικά Book 11, chap. 8, sec. 6, l. 21

ράσαντες κατακοπῶσι μετὰ προβατείων κρεῶν καὶ


ἀναμὶξ βρωθῶσι· τοὺς δὲ νόσῳ θανόντας ῥίπτουσιν
ὡς ἀσεβεῖς καὶ ἀξίους ὑπὸ θηρίων βεβρῶσθαι. ἀγα-
θοὶ δὲ ἱππόται καὶ πεζοί, τόξοις δὲ χρῶνται καὶ μαχαί-
ραις καὶ θώραξι καὶ σαγάρεσι χαλκαῖς, ζῶναι δὲ αὐ-
τοῖς εἰσι χρυσαῖ καὶ διαδήματα ἐν ταῖς μάχαις· οἵ τε
ἵπποι χρυσοχάλινοι, καὶ μασχαλιστῆρες δὲ χρυσοῖ· ἄρ-
γυρος δ' οὐ γίνεται παρ' αὐτοῖς, σίδηρος δ' ὀλίγος,
χαλκὸς δὲ καὶ χρυσὸς ἄφθονος.

Στράβων γεωγραφικά Book 12, chap. 3, sec. 32, l. 8

τῇ αὐτῇ θεῷ καθιερωμένα, ἀφιδρυθέντα ἐκεῖθεν, σχε-


δὸν δέ τι καὶ τῇ ἀγωγῇ παραπλησίᾳ κεχρημένα τῶν τε
ἱερουργιῶν καὶ τῶν θεοφοριῶν καὶ τῆς περὶ τοὺς ἱε-
ρέας τιμῆς, καὶ μάλιστα ἐπὶ τῶν πρὸ τοῦ βασιλέων,
ἡνίκα δὶς τοῦ ἔτους κατὰ τὰς ἐξόδους λεγομένας τῆς
θεοῦ διάδημα φορῶν ἐτύγχανεν ὁ ἱερεύς, καὶ ἦν δεύ-
τερος κατὰ τιμὴν μετὰ τὸν βασιλέα.
Ἐμνήσθημεν δὲ πρότερον Δορυλάου τε τοῦ τα-
κτικοῦ, ὃς ἦν πρόπαππος τῆς μητρὸς ἡμῶν, καὶ ἄλ-
96

λου Δορυλάου, ὃς ἦν ἐκείνου ἀδελφιδοῦς υἱὸς δὲ Φι-


λεταίρου, καὶ διότι ἐκεῖνος τῶν ἄλλων τιμῶν παρὰ

Aelius Aristides Rhet., Ἐπιστολὴ περὶ Σμύρνης Jebb page 513, l. 21

τατα τῇ φύσει χρήσεσθε ἐπὶ πολλοῖς καὶ μεγάλοις οἷς


πρότερον ἐπεδείξασθε. μὴ γάρ μοι Λυσίμαχον ἔτι, μηδὲ
Ἀλέξανδρον αὐτὸν, μηδὲ Θησέα καὶ μύθους, ἀλλ' ὑμεῖς
οἰκισταὶ τῆς πόλεως γένεσθε, ὑμεῖς νέαν ἐξ ἀρχῆς ἀπο-
δείξατε, ὑμῶν γενέσθω πᾶσα καὶ δι' ἁπάντων ἡ πόλις,
εἴτε ὡς καλύπτραν βασιλίδων εἴτε ὡς βασιλέων διάδημα
εἴθ' ὅπως βούλεσθε λογίσασθε, οὕτω σώσατε τὴν πόλιν.
τίνας οἰκιστὰς, ποίους βασιλέας οὐκ ἀποκρύψετε; ποίους
οὐχ ὑπερβαλεῖσθε ὅρους μεγαλοψυχίας, ἃ χρόνῳ καὶ καθ'
ἕκαστον ἐκτήθη τῇ πόλει.

Acta Joannis, Acta Joannis Sec. 109, l. 10

τὸ λεχθὲν διὰ υἱοῦ ὄνομα. δοξάζομέν σου τὴν εἴσοδον τῆς


θύρας. δοξάζομέν σου τὴν δειχθεῖσαν ἡμῖν διὰ σοῦ ἀνάστα-
σιν. δοξάζομέν σου τὴν ὁδόν. δοξάζομέν σου τὸν σπόρον,
τὸν λόγον, τὴν χάριν, τὴν πίστιν, τὸ ἅλας, τὸν ἄλεκτον μαρ-
γαρίτην, τὸν θησαυρόν, τὸ ἄροτρον, τὴν σαγήνην, τὸ μέγεθος,
τὸ διάδημα, τὸν δι' ἡμᾶς λεχθέντα υἱὸν ἀνθρώπου, τὸν χαρι-
σάμενον ἡμῖν τὴν ἀλήθειαν, τὴν ἀνάπαυσιν, τὴν γνῶσιν, τὴν
δύναμιν, τὴν ἐντολήν, τὴν παρρησίαν, τὴν ἐλπίδα, τὴν ἀγάπην,
τὴν ἐλευθερίαν, τὴν εἰς σὲ καταφυγήν. σὺ γὰρ εἶ μόνος κύριε
ἡ ῥίζα τῆς ἀθανασίας καὶ ἡ πηγὴ τῆς ἀφθαρσίας καὶ ἡ ἕδρα
τῶν αἰώνων, λεχθεὶς ταῦτα πάντα δι' ἡμᾶς νῦν ὅπως κα

Ezechiel Trag., Ἐξαγωγή L. 71

{ΜΩΣΗΣ·} ἔ<δο>ξ' ὄρους κατ' ἄκρα Σιν<αί>ου θρόνον


μέγαν τιν' εἶναι μέχρι 'ς οὐρανοῦ πτύχας,
ἐν τῷ καθῆσθαι φῶτα γενναῖόν τινα
διάδημ' ἔχοντα καὶ μέγα σκῆπτρον χερί
εὐωνύμῳ μάλιστα. δεξιᾷ δέ μοι
ἔνευσε, κἀγὼ πρόσθεν ἐστάθην θρόνου.
σκῆπτρον δέ μοι πάρδωκε καὶ εἰς θρόνον μέγαν
εἶπεν καθῆσθαι· βασιλικὸν δ' ἔδωκέ μοι
διάδημα καὶ αὐτὸς ἐκ θρόνων χωρίζεται.
97

Cassius Dio Hist., Historiae Romanae


Book 36, chap. 52, sec. 3, l. 5

σας, ὅπως αἰδέσεώς τε καὶ ἐλέου ἅμα ἄξιος αὐτῷ φανείη· τὸν μὲν
γὰρ χιτῶνα τὸν μεσόλευκον καὶ τὸν κάνδυν τὸν ὁλοπόρφυρον ἐξέδυ,
τὴν δὲ δὴ τιάραν τό τε ἀνάδημα εἶχε. Πομπήιος δὲ ἀπὸ μὲν τοῦ
ἵππου κατεβίβασεν αὐτόν, ῥαβδοῦχόν τινα πέμψας (προσήλαυνε
γὰρ ὡς καὶ ἐς αὐτὸ τὸ ἔρυμα κατὰ τὸ σφέτερον ἔθος ἱππεύσων),
ἐσελθόντα δὲ αὐτοποδίᾳ καὶ τό τε διάδημα ἀπορρίψαντα καὶ ἐς
τὴν γῆν πεσόντα προσκυνοῦντά τε ἰδὼν ἠλέησε, καὶ ἀναπηδήσας
ἐξανέστησέ τε αὐτόν, καὶ ταινιώσας τῷ ἀναδήματι ἔς τε τὴν πλη-
σίαν ἕδραν ἐκάθισε καὶ παρεμυθήσατο, εἰπὼν ἄλλα τε καὶ ὅτι οὐ
τὴν τῶν Ἀρμενίων βασιλείαν ἀπολωλεκὼς ἀλλὰ καὶ τὴν τῶν Ῥω

Cassius Dio Hist., Historiae Romanae Book 42, chap. 35, sec. 2, l. 3

ὑπό τε τὴν ἕω τόν τε Πτολεμαῖον μεταπέμψασθαι καὶ συναλλάξαι


σφᾶς ἐπιχειρῆσαι· ἧς γὰρ δικαστὴς πρότερον ἠξιοῦτο εἶναι, τότε
ταύτῃ συνεδίκει. ὁ οὖν παῖς, διά τε τοῦτο καὶ ὅτι τὴν ἀδελφὴν
αἰφνιδίως εἶδεν ἔνδον οὖσαν, ὀργῆς τε ἐπληρώθη, καὶ ἐκπηδήσας
ἐς τὸ πλῆθος ἐβόα λέγων προδίδοσθαι, καὶ τέλος τὸ διάδημα ἀπὸ
τῆς κεφαλῆς περισπάσας ἔρριψε. θορύβου δὲ ἐπὶ τούτῳ μεγάλου
συμβάντος ἐκεῖνον μὲν οἱ Καισάρειοι στρατιῶται συνήρπασαν, τὸ
δὲ δὴ Αἰγύπτιον ἐταράττετο· κἂν αὐτοβοεὶ τὰ βασίλεια καὶ ἐκ τῆς
γῆς καὶ ἐκ τῆς θαλάσσης ἅμα προσβαλόντες εἷλον (τοῖς γὰρ Ῥω-
μαίοις οὐδὲν ἀξιόμαχον, ἅτε καὶ φίλων σφῶν δοκούντων εἶναι,

Flavius Josephus Hist., Antiquitates Judaicae


Book 2, chap. 233, l. 3

ἀναθρεψαμένη παῖδα μορφῇ τε θεῖον καὶ φρονήματι γενναῖον,


θαυμασίως δὲ αὐτὸν καὶ παρὰ τῆς τοῦ ποταμοῦ λαβοῦσα χάριτος
ἐμαυτῆς μὲν ἡγησάμην παῖδα ποιήσασθαι, τῆς δὲ σῆς βασιλείας
διάδοχον.” ταῦτα λέγουσα ταῖς τοῦ πατρὸς χερσὶν ἐνετίθει τὸ
βρέφος, ὁ δὲ λαβὼν καὶ προστερνισάμενος κατὰ φιλοφρόνησιν χάριν
τῆς θυγατρὸς ἐπιτίθησιν αὐτῷ τὸ διάδημα· καταφέρει δ' ὁ Μωυ-
σῆς εἰς τὴν γῆν περιελόμενος αὐτὸ κατὰ νηπιότητα δῆθεν ἐπέ-
βαινέ τε αὐτῷ τοῖς ποσί. καὶ τοῦτο ἔδοξεν οἰωνὸν ἐπὶ τῇ βα-
σιλείᾳ φέρειν. θεασάμενος δ' ὁ ἱερογραμματεὺς ὁ καὶ τὴν γένεσιν
98

αὐτοῦ προειπὼν ἐπὶ ταπεινώσει τῆς Αἰγυπτίων ἀρχῆς ἐσομένην


ὥρμησεν ἀποκτεῖναι, καὶ δεινὸν ἀνακραγών, “οὗτος, εἶπε, βασιλεῦ,

Septuaginta, Esdras i (liber apocryphus) Chap. 4, sec. 30, l. 2

ραι εὐλαβοῦνται ἅψασθαι αὐτοῦ;


ἐθεώρουν αὐτὸν καὶ Ἀπάμην
τὴν θυγατέρα Βαρτάκου τοῦ θαυμαστοῦ τὴν παλλακὴν τοῦ βασι-
λέως καθημένην ἐν δεξιᾷ τοῦ βασιλέως
καὶ ἀφαιροῦσαν τὸ διάδημα ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τοῦ βασιλέως καὶ
ἐπιτιθοῦσαν ἑαυτῇ καὶ ἐρράπιζεν τὸν βασιλέα τῇ ἀριστερᾷ.
καὶ πρὸς τούτοις ὁ βασιλεὺς
χάσκων τὸ στόμα ἐθεώρει αὐτήν· καὶ ἐὰν προσγελάσῃ αὐτῷ,
γελᾷ· ἐὰν δὲ πικρανθῇ ἐπ' αὐτόν, κολακεύει αὐτήν, ὅπως διαλλαγῇ
αὐτῷ.

Septuaginta, Esther Chap. 1, sec. 11, l. 3

ἡδέως γενόμενος ὁ βασιλεὺς εἶπεν τῷ Αμαν καὶ Βαζαν καὶ Θαρρα


καὶ Βωραζη καὶ Ζαθολθα καὶ Αβαταζα καὶ Θαραβα, τοῖς ἑπτὰ εὐ-
νούχοις τοῖς διακόνοις τοῦ βασιλέως Ἀρταξέρξου,
εἰσαγαγεῖν τὴν
βασίλισσαν πρὸς αὐτὸν βασιλεύειν αὐτὴν καὶ περιθεῖναι αὐτῇ τὸ
διάδημα καὶ δεῖξαι αὐτὴν πᾶσιν τοῖς ἄρχουσιν καὶ τοῖς ἔθνεσιν τὸ
κάλλος αὐτῆς, ὅτι καλὴ ἦν. καὶ οὐκ εἰσήκουσεν αὐτοῦ Αστιν ἡ
βασίλισσα ἐλθεῖν μετὰ τῶν εὐνούχων. καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεὺς καὶ
ὠργίσθη καὶ εἶπεν τοῖς φίλοις αὐτοῦ Κατὰ ταῦτα ἐλάλησεν Αστιν,

Septuaginta, Machabaeorum i Chap. 13, sec. 32, l. 2

εἰς τὸ θεωρεῖσθαι ὑπὸ πάντων τῶν πλεόντων τὴν θάλασσαν.


οὗτος ὁ τάφος, ὃν ἐποίησεν ἐν Μωδεϊν, ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης.
Ὁ δὲ Τρύφων ἐπορεύετο δόλῳ μετὰ Ἀντιόχου τοῦ βασιλέως
τοῦ νεωτέρου καὶ ἀπέκτεινεν αὐτὸν
καὶ ἐβασίλευσεν ἀντ' αὐτοῦ
καὶ περιέθετο τὸ διάδημα τῆς Ἀσίας καὶ ἐποίησεν πληγὴν μεγάλην
ἐπὶ τῆς γῆς.
καὶ ᾠκοδόμησεν Σιμων τὰ ὀχυρώματα τῆς Ιουδαίας
καὶ περιετείχισεν πύργοις ὑψηλοῖς καὶ τείχεσιν μεγάλοις καὶ πύλαις
καὶ μοχλοῖς καὶ ἔθετο βρώματα ἐν τοῖς ὀχυρώμασιν.
καὶ ἐπέλεξεν
99

Septuaginta, Sapientia Salomonis Chap. 18, sec. 24, l. 3

σωρηδὸν γὰρ ἤδη πεπτωκότων ἐπ' ἀλλήλων νεκρῶν


μεταξὺ στὰς ἀνέκοψε τὴν ὀργὴν
καὶ διέσχισεν τὴν πρὸς τοὺς ζῶντας ὁδόν.
ἐπὶ γὰρ ποδήρους ἐνδύματος ἦν ὅλος ὁ κόσμος,
καὶ πατέρων δόξαι ἐπὶ τετραστίχου λίθων γλυφῆς,
καὶ μεγαλωσύνη σου ἐπὶ διαδήματος κεφαλῆς αὐτοῦ.
τούτοις εἶξεν ὁ ὀλεθρεύων, ταῦτα δὲ ἐφοβήθη·
ἦν γὰρ μόνη ἡ πεῖρα τῆς ὀργῆς ἱκανή.
Τοῖς δὲ ἀσεβέσιν μέχρι τέλους ἀνελεήμων θυμὸς ἐπέστη·
προῄδει γὰρ αὐτῶν καὶ τὰ μέλλοντα,
ὅτι αὐτοὶ ἐπιτρέψαντες τοῦ ἀπιέναι .

Septuaginta, Ecclesiasticus sive Siracides (Sapientia Jesu filii Sirach)


Chap. 47, sec. 6, l. 3

καὶ ἔδωκεν ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ κράτος


ἐξᾶραι ἄνθρωπον δυνατὸν ἐν πολέμῳ
ἀνυψῶσαι κέρας λαοῦ αὐτοῦ.
οὕτως ἐν μυριάσιν ἐδόξασαν αὐτὸν
καὶ ᾔνεσαν αὐτὸν ἐν εὐλογίαις κυρίου
ἐν τῷ φέρεσθαι αὐτῷ διάδημα δόξης·
ἐξέτριψεν γὰρ ἐχθροὺς κυκλόθεν
καὶ ἐξουδένωσεν Φυλιστιιμ τοὺς ὑπεναντίους,
ἕως σήμερον συνέτριψεν αὐτῶν κέρας.
ἐν παντὶ ἔργῳ αὐτοῦ ἔδωκεν ἐξομολόγησιν
ἁγίῳ ὑψίστῳ ῥήματι δόξης·

Polybius Hist., Historiae Book 4, chap. 48, sec. 10, l. 3

τὴν ἀναγκαιότητα τὸν φόνον αὐτοῦ μετῆλθε παρα-


χρῆμα, τοὺς περὶ τὸν Νικάνορα καὶ τὸν Ἀπατούριον
ἀποκτείνας, τῶν τε δυνάμεων καὶ τῶν ὅλων πραγ-
μάτων φρονίμως καὶ μεγαλοψύχως προέστη. τῶν
γὰρ καιρῶν παρόντων αὐτῷ, καὶ τῆς τῶν ὄχλων
ὁρμῆς συνεργούσης εἰς τὸ διάδημα περιθέσθαι,
τοῦτο μὲν οὐ προείλετο ποιῆσαι, τηρῶν δὲ τὴν βασι-
λείαν Ἀντιόχῳ τῷ νεωτέρῳ τῶν υἱῶν, ἐνεργῶς ἐπι-
πορευόμενος ἀνεκτᾶτο τὴν ἐπὶ τάδε τοῦ Ταύρου
πᾶσαν. τῶν δὲ πραγμάτων αὐτῷ παραδόξως εὐ-
ροούντων, ἐπεὶ τὸν μὲν Ἄτταλον εἰς αὐτὸ τὸ Πέρ
100

Polybius Hist., Historiae Book 4, chap. 48, sec. 12, l. 1

πορευόμενος ἀνεκτᾶτο τὴν ἐπὶ τάδε τοῦ Ταύρου


πᾶσαν. τῶν δὲ πραγμάτων αὐτῷ παραδόξως εὐ-
ροούντων, ἐπεὶ τὸν μὲν Ἄτταλον εἰς αὐτὸ τὸ Πέρ-
γαμον συνέκλεισε, τῶν δὲ λοιπῶν πάντων ἦν ἐγκρα-
τής, ἐπαρθεὶς τοῖς εὐτυχήμασι παρὰ πόδας ἐξώκειλε.
καὶ διάδημα περιθέμενος καὶ βασιλέα προσαγορεύ-
σας αὑτὸν βαρύτατος ἦν τότε καὶ φοβερώτατος τῶν
ἐπὶ τάδε τοῦ Ταύρου βασιλέων καὶ δυναστῶν· ᾧ
καὶ μάλιστα τότε Βυζάντιοι πιστεύσαντες ἀνεδέξαντο
τὸν πρὸς τοὺς Ῥοδίους καὶ Προυσίαν πόλεμον.

Claudius Aelianus Soph., De natura animalium Book 6, sec. 38, l. 4

προσείκασται, βομβεῖ δὲ τοῦ οἴστρου μᾶλλον, ἔλατ-


τον δὲ ἔχει τὸ κέντρον. Τῶν ὑπ' ἀσπίδος δηχθέντων οὐ μνημονεύεται
οὐδεὶς ἐξάντης τοῦ κακοῦ γεγονέναι. ἔνθεν τοι καὶ τοὺς βασιλεῖς ἀκούω
τῶν Αἰγυπτίων ἐπὶ τῶν διαδημάτων φορεῖν πεποικιλμένας ἀσπίδας, τῆς
ἀρχῆς αἰνιττομένους τὸ ἀνίκητον δὴ ἐκ τῆς τοῦ ζῴου μορφῆς τοῦ
προειρημένου. γίνονται δὲ καὶ πενταπήχεις ἀσπίδες. καὶ μέλαιναι μὲν αἱ
πλεῖσται ἢ τεφραῖαι, ἴδοις δ' ἂν καὶ πυρρὰν ἀσπίδα. οἱ δηχθέντες δὲ
ὑπ' ἀσπίδος οὐ περαιτέρω βιοῦσι τετάρτης ὥρας,

Claudius Aelianus Soph., De natura animalium Book 10, sec. 31, l. 4

εἶπον. θηλῇ δὲ γυναικὸς εἰ προσαγάγοις ἔτι νήπιον,


σπάσει τοῦ γάλακτος ὡς παιδίον.
Τὴν δὲ θέρμουθιν ἀσπίδα, ᾗ ὄνομα ἔθεντο Αἰ-
γύπτιοι τοῦτο, ἱερὰν εἶναί φασι, καὶ σέβουσιν αὐτὴν
οἱ ἐκεῖθι, καὶ τῆς Ἴσιδος τὰ ἀγάλματα ἀναδοῦσι
ταύτῃ, ὥς τινι διαδήματι βασιλείῳ. λέγουσι δὲ αὐ-
τὴν ἐπὶ δηλήσει τῶν ἀνθρώπων καὶ βλάβῃ μὴ φῦναι·
ἐκεῖνο δὲ τερατεύονται, φείδεσθαι μὲν αὐτὴν τῶν
ἀγαθῶν, τοὺς δὲ ἀσεβοῦντας ἀποκτιννύναι. εἰ δὲ
ταῦθ' οὕτως ἔχει, τοῦ παντὸς ἂν ἡ Δίκη τιμήσαιτο
τήνδε τὴν ἀσπίδα, τιμωροῦσαν αὐτῇ καὶ ὁρῶσαν

Claudius Aelianus Soph., De natura animalium Book 15, sec. 2, l. 8


101

ὅσον χειρουργίᾳ δείκνυται, χειμάζουσι μὲν περὶ τὸν


Κύρνειόν τε καὶ Σαρδῷον πορθμόν, καὶ φαίνονταί γε
καὶ ἔξαλοι. περινήχονται δὲ ἄρα αὐτοὺς καὶ δελφῖνες
μεγέθει μέγιστοι. ὁ τοίνυν ἄρρην κριός, λευκὴν τὸ
μέτωπον ταινίαν ἔχει περιθέουσαν (εἴποις ἂν Λυσι-
μάχου τοῦτο διάδημα ἢ Ἀντιγόνου ἤ τινος τῶν ἐν
Μακεδονίᾳ βασιλέων ἄλλου)· κριὸς δὲ θῆλυς, ὡς οἱ
ἀλεκτρυόνες τὰ κάλλαια, οὕτω τοι καὶ οὗτος ὑπὸ τῇ
δέρῃ ἠρτημένους πλοκάμους ἔχει. ἁρπάζει δὲ ἄρα
τοῖνδε τοῖν κριοῖν ἑκάτερος νεκρὰ σώματα, καὶ ποι-
εῖται τροφὴν αὐτά.

Appianus Hist., Syriaca Sec. 288, l. 4

ἦν, δοκεῖ δέ τισι καὶ περιόντος ἔτι Ἀλεξάνδρου καὶ


ἐφορῶντος ἕτερον τῷ Σελεύκῳ σημεῖον περὶ τῆς ἀρχῆς
τοιόνδε γενέσθαι. Ἀλεξάνδρῳ γὰρ ἐξ Ἰνδῶν ἐς Βαβυ-
λῶνα ἐπανελθόντι καὶ τὰς ἐν αὐτῇ τῇ Βαβυλωνίᾳ λίμνας
ἐπὶ χρείᾳ τοῦ τὸν Εὐφράτην τὴν Ἀσσυρίδα γῆν ἀρδεύειν
περιπλέοντι ἄνεμος ἐμπεσὼν ἥρπασε τὸ διάδημα, καὶ
φερόμενον ἐκρεμάσθη δόνακος ἐν τάφῳ τινὸς ἀρχαίου
βασιλέως. καὶ ἐσήμαινε μὲν ἐς τὴν τελευτὴν τοῦ βασιλέως
καὶ τόδε, ναύτην δέ φασιν ἐκκολυμβήσαντα περιθέσθαι
τῇ κεφαλῇ τὸ διάδημα καὶ ἐνεγκεῖν ἄβροχον Ἀλεξάνδρῳ
καὶ λαβεῖν τῆς προθυμίας αὐτίκα δωρεὰν παρὰ τοῦ

Appianus Hist., Syriaca Sec. 289, l. 3

ἐπὶ χρείᾳ τοῦ τὸν Εὐφράτην τὴν Ἀσσυρίδα γῆν ἀρδεύειν


περιπλέοντι ἄνεμος ἐμπεσὼν ἥρπασε τὸ διάδημα, καὶ
φερόμενον ἐκρεμάσθη δόνακος ἐν τάφῳ τινὸς ἀρχαίου
βασιλέως. καὶ ἐσήμαινε μὲν ἐς τὴν τελευτὴν τοῦ βασιλέως
καὶ τόδε, ναύτην δέ φασιν ἐκκολυμβήσαντα περιθέσθαι
τῇ κεφαλῇ τὸ διάδημα καὶ ἐνεγκεῖν ἄβροχον Ἀλεξάνδρῳ
καὶ λαβεῖν τῆς προθυμίας αὐτίκα δωρεὰν παρὰ τοῦ
βασιλέως τάλαντον ἀργυρίου. τῶν δὲ μάντεων αὐτὸν
ἀναιρεῖν κελευόντων οἳ μὲν πεισθῆναι τὸν Ἀλέξανδρον
αὐτοῖς, οἳ δὲ ἀντειπεῖν. εἰσὶ δὲ οἳ τάδε πάντα ὑπερελ-
θόντες οὐ ναύτην ὅλως φασίν, ἀλλὰ Σέλευκον ἐπὶ τὸ

Appianus Hist., Syriaca Sec. 290, l. 5


102

καὶ λαβεῖν τῆς προθυμίας αὐτίκα δωρεὰν παρὰ τοῦ


βασιλέως τάλαντον ἀργυρίου. τῶν δὲ μάντεων αὐτὸν
ἀναιρεῖν κελευόντων οἳ μὲν πεισθῆναι τὸν Ἀλέξανδρον
αὐτοῖς, οἳ δὲ ἀντειπεῖν. εἰσὶ δὲ οἳ τάδε πάντα ὑπερελ-
θόντες οὐ ναύτην ὅλως φασίν, ἀλλὰ Σέλευκον ἐπὶ τὸ
διάδημα τοῦ βασιλέως ἐκκολυμβῆσαι καὶ περιθέσθαι
Σέλευκον αὐτὸ τῇ κεφαλῇ, ἵνα ἄβροχον εἴη. καὶ τὰ σημεῖα
ἐς τέλος ἀμφοῖν ἀπαντῆσαι· Ἀλέξανδρόν τε γὰρ ἐν
Βαβυλῶνι μεταστῆναι τοῦ βίου καὶ Σέλευκον τῆς Ἀλε-
ξάνδρου γῆς, ὅτι πλείστης μάλιστα τόνδε τῶν Ἀλεξάνδρου
διαδόχων, βασιλεῦσαι.

Artemidorus Onir., Onirocriticon Book 1, chap. 17, l. 4

καὶ ἐξονυχίζειν. τοιγάρτοι πρῶτον μὲν ἀπὸ τοῦ κυριωτά-


του τῶν ἐν τῷ σώματι μερῶν ἄρξομαι διασαφεῖν.
Μεγάλην δοκεῖν ἔχειν κεφαλὴν ἀγαθὸν ἀνδρὶ πλουσίῳ οὐ-
δέπω ἄρξαντι καὶ πένητι καὶ ἀθλητῇ καὶ δανειστῇ καὶ τρα-
πεζίτῃ καὶ ἐρανάρχῃ. τῷ μὲν γὰρ ἀρχήν τινα προαγορεύει,
ἐν ᾗ δεήσει αὐτῷ στεφάνου ἢ στροφίου ἢ διαδήματος, τῷ δὲ
εὐπορίαν καὶ χρημάτων ἐπίκτησιν καὶ κατὰ τοῦτο μείζονα
τὴν κεφαλὴν ἔσεσθαι. ἀθλητῇ δὲ σαφὲς ὅτι νίκην προ-
αγορεύει· τότε γὰρ ἡ κεφαλὴ μείζων γένοιτ' ἂν αὐτοῦ. δα-
νειστῇ δὲ καὶ τραπεζίτῃ καὶ ἐρανάρχῃ πλείονα τὴν τῶν
χρημάτων συλλογὴν μαντεύεται.

Artemidorus Onir., Onirocriticon Book 2, chap. 3, l. 41

ἀγαθὴ καὶ πλουσίοις· οἷς μὲν γὰρ διὰ τὸ μὴ μετεῖναι ἐλευ-


θερίαν σημαίνει, οἷς δὲ διὰ τὸ ἐπιβάλλειν καὶ τῷ ἀξιώματι
κατάλληλον εἶναι τιμὴν καὶ εὐδοξίαν προαγορεύει. νο-
σοῦντα δὲ ἀναιρεῖ καὶ πένητα βλάπτει, πολλοῖς δὲ καὶ
δεσμὰ προήγγειλε· χρὴ γὰρ τὸν ἔχοντα πορφύραν πάν-
τως διάδημα ἢ στέφανον ἔχειν καὶ πολλοὺς ἀκολούθους
καὶ φύλακας. τοῖς δὲ περὶ τὸν Διόνυσον τεχνίταις τὰ
αὐτὰ τῇ ἁλουργίδι σημαίνει. κοκκίνη δὲ ἐσθὴς καὶ πᾶσα
ἡ φοινικοβαφὴς οἷς μὲν τραύματα οἷς δὲ πυρετὸν ἐπιφέρει.
γυναικεία δὲ ἐσθὴς ἀγάμοις μόνοις συμφέρει καὶ τοῖς ἐπὶ
θυμέλην ἀναβαίνουσιν·

Clemens Alexandrinus Theol., Paedagogus Book 2, chap. 8, subchap.


103

74, sec. 2, l. 1

ἀνέστεψεν ὡς βασιλέα. Διὰ τοῦτό τοι εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν ἄνθρωπον,


τὸν φιλάνθρωπον θεὸν ἐπιγνώσονται κύριον καὶ δίκαιον· ὅτι αὐτοὶ
παρεπίκραναν ἐπιδείξασθαι τὸν κύριον, τοῦτο αὐτῷ ὑψουμένῳ
μεμαρτυρήκασι, τὸ διάδημα τῆς δικαιοσύνης τῷ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα
ἐπηρμένῳ περιάψαντες διὰ τῆς ἀειθαλοῦς ἀκάνθης. Τὸ διάδημα τοῦτο
τοῖς ἐπιβουλεύουσι πολέμιον ἐκώλυσεν αὐτούς, τοῖς συνεκκλησιάζουσιν
φίλον ἐθρίγκωσεν αὐτούς· ὁ στέφανος οὗτος ἄνθος ἐστὶ τῶν
πεπιστευκότων εἰς τὸν δεδοξασμένον, αἱμάσσει δὲ καὶ κολάζει τοὺς
ἠπιστηκότας. Ναὶ μὴν καὶ σύμβολόν ἐστι δεσποτικοῦ κατορθώματος,
βαστάσαντος αὐτοῦ τῇ κεφαλῇ καὶ τῷ ἡγεμονικῷ τοῦ σώματς πάντα
ἡμῶν τὰ πονηρά,

Clemens Alexandrinus Theol., Stromata Book 5, chap. 11, sec. 77,


subsec. 2, l. 4

ξυνουσίας γιγνομένης περὶ τὸ πρᾶγμα αὐτὸ καὶ τοῦ συζῆν ἐξαίφνης


οἷον ἀπὸ πυρὸς πηδήσαντος ἐξαφθὲν φῶς ἐν τῇ ψυχῇ γενόμενον
αὐτὸ ἑαυτὸ ἤδη τρέφει.» ἆρ' οὐχ ὅμοια ταῦτα τοῖς ὑπὸ Σοφονία
λεχθεῖσι τοῦ προφήτου; «καὶ ἀνέλαβέν με πνεῦμα καὶ ἀνήνεγκέν με
εἰς οὐρανὸν πέμπτον καὶ ἐθεώρουν ἀγγέλους καλουμένους κυρίους,
καὶ τὸ διάδημα αὐτῶν ἐπικείμενον ἐν πνεύματι ἁγίῳ καὶ ἦν ἑκάστου
αὐτῶν ὁ θρόνος ἑπταπλασίων φωτὸς ἡλίου ἀνατέλλοντος, οἰκοῦντας
ἐν ναοῖς σωτηρίας καὶ ὑμνοῦντας θεὸν ἄρρητον ὕψιστον.»
»Τὸν γὰρ πατέρα καὶ ποιητὴν τοῦδε τοῦ παντὸς εὑρεῖν τε
ἔργον καὶ εὑρόντα εἰς πάντας ἐξειπεῖν ἀδύνατον. ῥητὸν γὰρ οὐδα-
μῶς ἐστιν ὡς τἄλλα μαθήματα», ὁ φιλαλήθης λέγει Πλάτων.

Epictetus Phil., Dissertationes ab Arriano digestae


Book 1, chap. 24, sec. 17, l. 1

ἀνδράποδον, ποῦ οἱ στέφανοι, ποῦ τὸ διάδημα; οὐδέν


σε ὠφελοῦσιν οἱ δορυφόροι; ὅταν οὖν ἐκείνων τινὶ
προσίῃς, τούτων μέμνησο, ὅτι τραγῳδῷ προσέρχῃ, οὐ
τῷ ὑποκριτῇ, ἀλλ' αὐτῷ τῷ Οἰδίποδι. ‘ἀλλὰ μακάριος
ὁ δεῖνα· μετὰ πολλῶν γὰρ περιπατεῖ.’ κἀγὼ συγκατα-
τάττω ἐμαυτὸν σὺν τοῖς πολλοῖς καὶ μετὰ πολλῶν περι

Epictetus Phil., Dissertationes ab Arriano digestae


Book 4, chap. 8, sec. 30, l. 2
104

φορτικόν, εἰ μή τι[ς] ὡς ὁ Ἀσκληπιὸς εὐθὺς ὑποδεῖξαι


δύνασαι, πῶς θεραπεύοντες εὐθὺς ἔσονται ἄνοσοι κἀ-
κεῖνοι, καὶ εἰς τοῦτο φέρεις παράδειγμα τὴν ὑγίειαν
τὴν σεαυτοῦ.
Τοιοῦτος γάρ τίς ἐστιν ὁ Κυνικὸς τοῦ σκήπτρου καὶ
διαδήματος ἠξιωμένος παρὰ τοῦ Διὸς καὶ λέγων ‘ἵν'
ἴδητε, ὦ ἄνθρωποι, ὅτι τὴν εὐδαιμονίαν καὶ ἀταραξίαν
οὐχ ὅπου ἐστὶ ζητεῖτε, ἀλλ' ὅπου μή ἐστιν, ἰδοὺ ἐγὼ
ὑμῖν παράδειγμα ὑπὸ τοῦ θεοῦ ἀπέσταλμαι μήτε κτῆσιν
ἔχων μήτε οἶκον μήτε γυναῖκα μήτε τέκνα, ἀλλὰ μηδ'
ὑπόστρωμα μηδὲ χιτῶνα μηδὲ σκεῦος·

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 72, l. 3

Athenaeus XIII: Μυρρίνην δὲ, τὴν


Σαμίαν, ἑταίραν Δημήτριος εἶχεν ὁ βασιλεὺς, ὁ τῆς
διαδοχῆς τελευταῖος, καὶ ἔξω τοῦ διαδήματος κοινωνὸν
εἶχε τῆς βασιλείας, ὥς φησι Νικόλαος ὁ Δαμασκηνός.
Josephus C. Apion. II, c. 7.:
Quia vero Antiochus (Epiphanes) neque justam
fecit templi depraedationem, sed egestate pecunia-
rum ad hoc accessit, quum non esset hostis, et so

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 101, l. 310

ἤλεγξεν ἐν ταῖς διαθήκαις ψεῦδος ὄν. Οἱ δ' ἐν Ἰλίῳ


τοῦτο ἔφασαν αὐτὸν μέλλειν καθίστασθαι, διὰ τὴν πα-
λαιὰν πρὸς τὸ Δαρδανιδῶν γένος συγγένειαν. Γενόμενον
δέ τι καὶ τόσον παρώξυνε τὰ μάλιστα τοὺς ἐπ' αὐτὸν
συνεστῶτας. Ἦν αὐτῷ χρυσοῦς ἀνδριὰς, ὥσπερ ἐψή-
φιστο, ἐπὶ τῶν ἐμβόλων (5). Τούτου διάδημα ὤφθη
περὶ τῇ κεφαλῇ κείμενον· ὑπόπτως δὲ πάνυ πρὸς αὐτὸν
ἔχουσι Ῥωμαῖοι, δουλείας οἰόμενοι εἶναι σύμβολον·
ἐπελθόντες δὲ τῶν δημάρχων Λεύκιος καὶ Γάϊος ἐκέ-
λευσάν τινι τῶν ὑπηρετῶν ἀναβάντι καθελεῖν (6) αὐτὸ
καὶ ῥῖψαι.

Publius Aelius Phlegon Paradox., Fragmenta Volume-Jacobyʹ-F


2b,257,F, fragment 17, l. 3
105

πρόγνωσιν ἔδωκε τῶι Χριστῶι, συγχυθεὶς ἐν τοῖς περὶ Πέτρου ὡς περὶ


τοῦ Ἰησοῦ, καὶ ἐμαρτύρησεν ὅτι κατὰ τὰ εἰρημένα ὑπ' αὐτοῦ τὰ λεγόμενα

Δίων Χρυσόστομος Orationes Oration 1, sec. 79, l. 4

καὶ ἐλέφαντος καὶ ἠλέκτρου καὶ ἐβένου καὶ παντοδαπῶν χρωμάτων


πεποικιλμένῳ. τὴν δὲ βάσιν οὐκ ἦν ἀσφαλὴς ὁ θρόνος οὐδὲ
ἡδρασμένος, ἀλλὰ κινούμενός τε καὶ ὀκλάζων. ἦν δὲ οὐδ' ἄλλο
οὐδὲν ἐν κόσμῳ διακείμενον, ἀλλὰ πρὸς δόξαν ἅπαντα καὶ ἀλαζο-
νείαν καὶ τρυφήν, πολλὰ μὲν σκῆπτρα, πολλαὶ δὲ τιᾶραι καὶ δια-
δήματα ἐπὶ τῆς κεφαλῆς. καὶ δὴ μιμουμένη τὸ ἐκείνης ἦθος ἀντὶ
μὲν τοῦ προσφιλοῦς μειδιάματος ταπεινὸν ἐσεσήρει καὶ ὕπουλον,
ἀντὶ δὲ τοῦ σεμνοῦ βλέμματος σκυθρωπὸν ὑφεωρᾶτο καὶ ἄγριον.
ἵνα δὲ φαίνοιτο μεγαλόφρων, οὐ προσέβλεπε τοὺς προσιόντας,
ἀλλ' ὑπερεώρα καὶ ἠτίμαζεν. ἐκ δὲ τούτου πᾶσιν ἀπηχθάνετο,
πάντας δὲ ὑπενόει.

Δίων Χρυσόστομος Orationes Oration 4, sec. 25, l. 5

καὶ φιλανθρωπότατος καὶ ἀνίκητος ὑπὸ παντὸς πόνου καὶ πάσης


ἐπιθυμίας. ἢ σὺ οἴει τὸν ἀδύνατον ἡνιοχεῖν ἡνίοχον εἶναι τοῦτον;
ἢ τὸν ἄπειρον τοῦ κυβερνᾶν κυβερνήτην, ἢ τὸν οὐκ ἐπιστάμενον
ἰᾶσθαι ἰατρόν; οὐκ ἔστιν. καθάπερ οὖν οὐκ ἔστι κυβερνᾶν μὴ κυ-
βερνητικῶς, οὕτως οὐδὲ βασιλεύειν μὴ βασιλικῶς, οὐδ' ἂν πάντες
φῶσιν Ἕλληνες καὶ βάρβαροι καὶ πολλὰ διαδήματα καὶ σκῆπτρα
καὶ τιάρας προσάψωσιν αὐτῷ, καθάπερ τὰ περιδέραια τοῖς ἐκτι-
θεμένοις παιδίοις, ἵνα μὴ ἀγνοῆται. καὶ ὁ Ἀλέξανδρος φοβηθεὶς
μὴ ἄρα ἄπειρος ἀναφανῇ τῆς βασιλικῆς ἐπιστήμης, Καὶ τίς, ἔφη,
σοι δοκεῖ τὴν τέχνην ταύτην παραδιδόναι; ἢ ποῖ δεῖ πορευθέντα
μαθεῖν; ὁ οὖν Διογένης εἶπεν

Polyaenus Rhet., Strategemata Book 1, chap. 13, sec. 1, l. 9

Μενέλεων μετὰ τῆς Ἑλένης ἥκειν, τιμωρῆσαι τῷ ἀνδρὶ


βουλομένη μετὰ Ῥοδίων ἁπάντων ἀνδρῶν καὶ γυναι-
κῶν αἰρομένων πῦρ καὶ λίθους ἐπὶ τὰς ναῦς κατέ-
δραμε. Μενέλεως ὑπὸ τοῦ πνεύματος ἀναχθῆναι κω-
λυόμενος τὴν μὲν Ἑλένην ἐς κοίλην ναῦν κατέκρυψε,
τὸν δὲ κόσμον αὐτῆς καὶ τὸ διάδημα θεραπαίνῃ τῇ
μάλιστα καλλίστῃ περιέθηκεν. οἱ δὲ (μάλιστα) πιστεύ-
σαντες Ἑλένην εἶναι πῦρ καὶ λίθους ἐπὶ τὴν θερά-
106

παιναν καὶ ὡς ἱκανὴν δίκην ἐπὶ τῷ Τληπολέμῳ λαβόντες τὸν Ἑλένης


θάνατον ἀνεχώρησαν. Μενέλεως δὲ τὴν Ἑλένην ἔχων ἀπέπλευσεν.

Polyaenus Rhet., Strategemata Book 4, chap. 8, sec. 2, l. 17

νῆς καὶ καλεῖν ταύτην μόνην Ἀλεξάνδρου σκηνήν.’


προσεκύνησαν οἱ Μακεδόνες τὸν Ἀλέξανδρον καὶ συν-
εβούλευσαν ἐκ τῶν βασιλικῶν χρημάτων σκηνὴν κατα-
σκευάσαι βασιλικὴν καὶ θρόνον χρυσοῦν βασιλικῶς
κεκοσμημένον· ἐπὶ δὲ τούτου χρυσοῦν στέφανον ἔχοντα
διάδημα βασιλικὸν καὶ παρὰ τὸν θρόνον ὅπλα καὶ
μέσον σκῆπτρον καὶ πρὸ τοῦ θρόνου τράπεζαν χρυσῆν·
ἐπὶ δὲ ταύτης ἐσχαρίδα καὶ λιβανωτίδα χρυσῆν καὶ
λιβανωτὸν καὶ θυμιάματα εὐώδη· ἀλλὰ μὴν καὶ δίφρους
ἀργυροῦς ἐν τῇ σκηνῇ, ἐφ' ὧν οἱ πάντες ἡγεμόνες
βουλεύοιντο περὶ τῶν κοινῶν πραγμάτων.

Polyaenus Rhet., Strategemata Book 7, chap. 12, sec. 1, l. 32

τὼ χεῖρε καὶ μεγάλα ἀναγελάσας ‘ἐγὼ’ ἔφη ‘νενίκηκα·


βουλόμενος γὰρ σῶσαι Σάκας τοὺς ἐμοὺς πολίτας δίψει
καὶ λιμῷ Πέρσας ἀπολώλεκα.’ ὁ μὲν χιλίαρχος τοῦ
Σιράκου παραχρῆμα τὴν κεφαλὴν ἀπέκοψε, Δαρεῖος
δ' ἀναβὰς ἐπὶ λόφον ὑψηλὸν, τὸν κάνδυν καὶ τὴν
τιάραν τῷ σκήπτρῳ περιθεὶς καὶ τὸ διάδημα τὸ βασιλι-
κὸν περιδήσας κατέπηξεν ἐπὶ γῆς· καὶ – ἦν γὰρ ἐπιτολὴ
τοῦ ἡλίου – ηὔξατο τῷ Ἀπόλλωνι, εἰ χρεὼν σωθῆναι
Πέρσας, ὕδωρ ἐξ οὐρανοῦ παρασχεῖν. ὁ θεὸς ἐπήκουσε·
καὶ ὄμβρος κατερράγη πολύς. τοῦτον ὑποδεξάμενοι
δέρμασι καὶ ἀγγείοις οἱ Πέρσαι διεσώθησαν.

Alciphron Rhet., Soph., Epistulae Book 4, epistle 16, sec. 1, l. 8

βασιλεὺς εἶτα ἐπέτρεψας καὶ ἑταίρᾳ γράφειν σοι, [καὶ]


οὐχ ἡγησάμενος δεινὸν ἐντυγχάνειν τοῖς ἐμοῖς γράμ-
μασιν ὅλῃ μοι ἐντυγχάνων. ἐγώ, δέσποτα Δημήτριε,
ὅταν μὲν ἔξω σε θεάσωμαι καὶ ἀκούσω μετὰ τῶν δορυ-
φόρων καὶ τῶν στρατοπέδων καὶ τῶν πρέσβεων καὶ
τῶν διαδημάτων, νὴ τὴν Ἀφροδίτην, πέφρικα καὶ τα-
ράττομαι καὶ ἀποστρέφομαι ὡς τὸν ἥλιον, μὴ ἐπικαῶ
107

τὰ ὄμματα· καὶ τότε μοι ὄντως ὁ πολιορκητὴς εἶναι


δοκεῖς Δημήτριος· οἷον δὲ καὶ βλέπεις τότε, ὡς πικρὸν
καὶ πολεμικόν· καὶ ἀπιστῶ ἐμαυτῇ καὶ λέγω ‘Λάμια,
σὺ μετὰ τούτου καθεύδεις

Dioscorides Pedanius Med., De materia medica (recensiones e codd.


Vindob. med. gr. 1 + suppl. gr. 28; Laur. 73, 41 + 73, 16 + Vind. 93)
Book 1, sec. 91, l. 3

θώδεις, ἧττον δὲ στερεάς, τὸν δὲ καρπὸν λευκόν, κοινῶς λεπτόν,


θυλακώδη. φύονται δὲ περὶ φραγμοῖς. τὰ δὲ φύλλα αὐτῶν
λέγεται ποιεῖν καταπλασσόμενα πρὸς ἐρυσιπέλατα καὶ ἕρπητας.
RV: ἅλιμος· οἱ δὲ δαμασώνιον, οἱ δὲ ἐρυμ<άτι>ον, οἱ
δὲ Βρεττανική, οἱ δὲ ῥαβδίον, οἱ δὲ βασίλειον, προφῆται Ἑρμοῦ
βάσις, ὁμοίως ἁψίς, οἱ δὲ Ὀσίριδος διάδημα, οἱ δὲ ἡλίου στέ-
φανος, οἱ δὲ ἱερὸς καλός, Πυθαγόρας ἀνθηρός, Αἰγύπτιοι
ἀσφοιί, οἱ δὲ ἀσοντηρί, οἱ δὲ ἀσελλοηρί, οἱ δὲ ἀσαραφί, Ῥω-
μαῖοι ἀλβούκιουμ, οἱ δὲ ἀμπουλλάκιαμ. θάμνος ἐστὶ φραγμίτης,
ῥάμνῳ παραπλήσιος, οὐ μὴν ἀκανθώδης, ὑπόλευκος, ὅ τε σύμ-
πας καὶ τὰ φύλλα καθάπερ ἐλαίας, πλατύτερα μέντοι καὶ ἁπα

Hymni Anonymi, Hymni e papyris magicis collecti Fragment 10, l. 37

ταυρῶπι, κερόεσσα, θεῶν γενέτειρα καὶ ἀνδρῶν


καὶ Φύσι παμμήτωρ· οὐ γὰρ φοιτᾷς ἐν Ὀλύμπῳ,
εὐρεῖαν δέ τ' ἄβυσσον ἀπείριτον ἀμφιπολεύεις.
ἀρχὴ καὶ τέλος εἶ, πάντων δὲ σὺ μούνη ἀνάσσεις·
ἐκ σέο γὰρ πάντ' ἐστὶ καὶ εἰς {αιωνε} <σὲ ἅ>παντα τελευτᾷ.
ἀέναον διάδημα ἑοῖς φορεεῖς κροτάφοισιν,
δεσμοὺς ἀρρήκτους, ἀλύτους μεγάλοιο Κρόνοιο
καὶ χρύσε<ι>ον σκῆπτρον ἑαῖς κατέχεις παλάμαισιν.
γράμματα σῷ σκήπτρῳ α<ὐ>τὸ<ς> Κρόνος ἀμφεχάραξεν,
δῶκε δέ σοι φορεεῖν, ὀφρ' ἔμπεδα πάντα μένοιεν·
Δαμνὼ Δαμνομένη Δαμασάνδρα Δαμνοδαμία.

Posidonius Phil., Fragmenta Fragment 85, l. 8

καὶ προσποιηθεὶς ἐπιβουλεύεσθαι τὴν μὲν θυγατέρα Κλεοπάτραν ἀπή-


γαγε πρὸς Δημήτριον, καὶ συνθέμενος φιλίαν ἐνεγγύησεν αὐτῷ ταύτην. οἱ
δὲ περὶ τὸν Ἱέρακα καὶ Διόδοτον τοῦ Ἀλεξάνδρου κατεγνωκότες, τὸν
δὲ Δημήτριον φοβούμενοι διὰ τὰς εἰς τὸν πατέρα γεγενημένας ἁμαρτίας,
ἀνέσεισαν τοὺς Ἀντιοχεῖς πρὸς ἀπόστασιν, καὶ τὸν Πτολεμαῖον εἰς τὴν
108

πόλιν δεξάμενοι διάδημα περιέθηκαν καὶ τὴν βασιλείαν ἐνεχείρισαν. ὁ


δὲ τῆς μὲν βασιλείας οὐκ ὀρεγόμενος, τὴν δὲ Κοίλην Συρίαν ἐπιθυμῶν
προσκτήσασθαι, συνέθετο πρὸς Δημήτριον κοινοπραγίαν ἰδίᾳ, κυριεύειν
Πτολεμαῖον τῆς Συρίας, τὸν δὲ Δημήτριον τῆς πατρῴας βασιλείας.

Anonymi Historici (FGrH), De historia Alexandri


Volume-Jacobyʹ-T+F 2b,153,F, fragment 7, l. 12

εὐγένειαν. Κ̣αλλ̣ί̣στρατος. | [περ]ισ̣κ̣όπει, περισκόπει πανταχοῦ,


Μνήσιππε, μή τις |
[προ]σ̣αγωγὸς ἢ κατάσκο̣πός τις ἡμῶν κατ̣ακροᾶται. | [οὐ] δήπ[ο]υ νόμοι
οὐδὲ δημο-
κρατεία κατὰ Μακεδονίαν, | [ἀλλὰ τυ]ρ̣αννίδι καὶ φόβωι ὑποτετάγμεθ̣[α].
Ἀ̣[ν]τ̣ί-
πατρος γὰρ | [.]ε[.]< >[..] μὲν προπετέστερος ὑπάρχω̣ν̣ κα[ὶ] ἰτ̣[α]μ̣ός, οὐχ
ἁρ|[μόζ]ει̣ δ̣ὲ̣
δ̣ια
̣ δ
̣ ̣ήματά τε καὶ πορφύρα̣ [αὐτῶι ......]ο̣[.]δες | [....]χ̣ο̣[..] μ̣ητέρα
Ὀλυμπιάδα
προσσ̣[........]λ̣υ[̣ .] | [.........], ὦ Μνήσιππε, ἐπὶ τοῖς γε[γενημένοις· οὐ |
γ]ὰ[ρ ἀπ-
ηλλ]άγη Ἀλέξανδρος κατορ̣υ̣[χεὶς ὡς θνητός, ἀλ|λὰ ὡς θεὸς
ἐτε]λ̣εύτησεν.

Anonymi Historici (FGrH), De historia diadochorum (epitome


Heidelbergensis) Volume-Jacobyʹ-F 2b,155,F, fragment 1, l. 31

ἐν Μακεδονίαι ⟦τῆς Ὀλυμπιάδος τῆς μητρὸς Ἀλεξάνδρου⟧. (7) ἐντεῦθεν


σύγχυσις ἐγένετο τῶν σατραπειῶν, καὶ ἐπεβούλευον ἄλλοι ἄλλοις καὶ
προσε-
τίθουν ταῖς ἑαυτῶν καὶ μείζονας περιεβάλλοντο δυνάμεις οἱ
πανουργότεροι
καὶ ἐφόνευον τοὺς ἀσθενεστέρους. ἐμεγαλύνθη δὲ ὑπὲρ τοὺς πολλοὺς ὁ
Ἀντίγονος μετὰ τοῦ αὐτοῦ υἱοῦ τοῦ Πολιορκητοῦ Δημητρίου. διὸ καὶ
ὠνόμασεν ἑαυτὸν βασιλέα καὶ ἐφόρεσε διάδημα. ἰδόντες δὲ καὶ οἱ
ἕτεροι, ὅσοι οὐκ ἠλαττοῦντο αὐτοῦ, ἐφόρεσαν κἀκεῖνοι διάδημα καὶ
ὠνόμασαν ἑαυτοὺς βασιλεῖς, ὅ τε Πτολεμαῖος ἐν Αἰγύπτωι καὶ Συρίαι καὶ
ὁ Λυσίμαχος ἐν Θράικηι καὶ ὁ Σέλευκος ἐν Βαβυλῶνι, ὃς ἀποθανόντος
Ἀντιγόνου ἦρξε πάσης Ἀσίας· καὶ κατὰ διαδοχὴν οἱ αὐτοῦ υἱοί.
ὅτι τὸ σῶμα τοῦ Ἀλεξάνδρου μετὰ θάνατον κατήγαγον οἱ
109

Apocalypsis Sophoniae, Fragmentum Page 129, l. 3

ἆρ' οὐχ ὅμοια ταῦτα τοῖς ὑπὸ Σοφονία λεχθεῖσι τοῦ προφήτου; «καὶ
ἀνέλαβέν με πνεῦμα καὶ ἀνήνεγκέν με εἰς οὐρανὸν πέμπτον καὶ
ἐθεώρουν
ἀγγέλους καλουμένους κυρίους, καὶ τὸ διάδημα αὐτῶν ἐπικείμενον ἐν
πνεύματι
ἁγίῳ καὶ ἦν ἑκάστου αὐτῶν ὁ θρόνος ἑπταπλασίων φωτὸς ἡλίου
ἀνατέλλοντος,
οἰκοῦντας ἐν ναοῖς σωτηρίας καὶ ὑμνοῦντας θεὸν ἄρρητον ὕψιστον.»

Apollonius Soph., Lexicon Homericum Page 33, l. 1

ἀνιεμένης τῶν κυνῶν κατὰ τὰς θήρας ἀφέσεως. καὶ τοῦτο τῆς
ἀποδόσεως διήκει καὶ ἐπὶ τοῦ Τηλεμάχου λέγεσθαι καὶ ἐπὶ τῆς
Ἀθήνης.
<ἀναβέβρυχε> τῶν πεποιημένων κατὰ μίμησιν, οἷον ἀναβέβη-
κεν μετά τινος ἤχου· “ἀναβέβρυχεν ὕδωρ καλὸν τηλεθάον.”
<ἀναδέσμην> οἱ μὲν διάδημα, οἱ δὲ μίτραν· πλὴν κόσμου εἶδος
περὶ τὴν κεφαλήν. καὶ ἔστι τῶν ἅπαξ εἰρημένων. “ἰδὲ πλεκτὴν
ἀναδέσμην.”
<ἀναβήμεναι.> τὸν ἐς Τροίαν πλοῦν ἀνάβασιν λέγει, τὸν δ'
ἐκεῖθεν οὐκέτι· “πρίν γε τὸν ἐς Τροίαν ἀναβήμεναι.”
<ἄντλῳ> τῇ θαλάσσῃ· “ἄντλῳ δ' ἐνδούπησε πεσὼν ὡς εἰναλίη

Atticus Phil., Fragmenta Fragment 4, sec. 9, l. 6

Αἱ γοῦν Ἀριστοτέλους
περὶ ταῦτα πραγματεῖαι, Εὐδήμιοί τε καὶ Νικομάχειοι καὶ
Μεγάλων Ἠθικῶν ἐπιγραφόμεναι, μικρόν τι καὶ ταπεινὸν
καὶ δημῶδες περὶ τῆς ἀρετῆς φρονοῦσι, καὶ τοσοῦτον ὅσον
ἄν τις καὶ ἰδιώτης καὶ ἀπαίδευτος καὶ μειράκιον καὶ γυνή.
Τὸ μὲν γὰρ διάδημα, ὡς εἰπεῖν, καὶ τὸ σκῆπτρον τὸ βασι-
λικόν, ὃ παρὰ τοῦ Διὸς ἔχει λαβοῦσα ἀναφαίρετον ἡ ἀρετή,
οὐ παλινάγρετον, ὅττι κεν οὗτος τῇ κεφαλῇ ἐπινεύσῃ
τοῦτο αὐτὴν ἀφαιρεῖσθαι τολμῶσιν.

Bato Hist., Rhet., Fragmenta Fragment 3, l. 8

λούμενον, Βάτων ὁ Σινωπεὺς


ἱστορεῖ ἐν τῷ Περὶ τῆς τοῦ Ἱερωνύμου τυραννίδος, προς-
110

φέρεσθαι φάσκων αὐτὸν ἑκάστοτε πολὺν ἄκρατον.


Τοῦτον δ' ἐποίησεν ἀναιρεθῆναι ὑπὸ τοῦ Ἱερωνύμου
ἕτερος κόλαξ, Ὦσις ὄνομα· καὶ αὐτὸν δὲ τὸν Ἱερώνυ-
μον ἀνέπεισε διάδημά τε ἀναλαβεῖν, καὶ τὴν πορφύραν
καὶ τὴν ἄλλην πᾶσαν διασκευὴν, ἣν ἐφόρει Διονύσιος
ὁ τύραννος.

Callixenus Hist., Fragmenta Fragment 2, l. 311

μαίου ἀγάλματα, ἐστεφανωμένα στεφάνοις κισσίνοι ἐκ


χρυσοῦ. Τὸ δὲ τῆς Ἀρετῆς ἄγαλμα, τὸ παρεστὸς τῷ
Πτολεμαίῳ, στέφανον εἶχεν ἐλαίας χρυσοῦν. Καὶ Πρία-
πος δ' αὐτοῖς συμπαρῆν, ἔχων στέφανον κίσσινον ἐκ χρυ-
σοῦ. Κόρινθος δ' ἡ πόλις, παρεστῶσα τῷ Πτολεμαίῳ,
ἐστεφάνωτο διαδήματι χρυσῷ. Παρέκειντο δὲ πᾶσι
τούτοις κυλικεῖον μεστὸν χρυσωμάτων, κρατήρ τε χρυ-
σοῦς, μετρητῶν πέντε. Τῇ δὲ τετρακύκλῳ ταύτῃ ἠκο-
λούθουν γυναῖκες, ἔχουσαι ἱμάτια πολυτελῆ καὶ κόσμον·
προσηγορεύοντο δὲ πόλεις, αἵ τ' ἀπ' Ἰωνίας, καὶ λοιπαὶ
Ἑλληνίδες, ὅσαι τὴν Ἀσίαν καὶ τὰς νήσους κατοικοῦσαι

Clemens Romanus et Clementina Theol., Homiliae [Sp.]


Homily 13, chap. 20, sec. 4, l. 1

χαρᾶς δακρύουσαν ἰδών, ὡς ἐπὶ ὑποσχέσει τῶν γεγονότων λυπηθῆναι


νομίσας ἔφη· Θάρσει, γύναι· πολλῶν πολλὰ κακὰ παθόντων διὰ μοιχείαν
σὺ διὰ σωφροσύνην πέπονθας καὶ διὰ τοῦτο οὐκ ἐτελεύτησας. εἰ δὲ
καὶ τεθνήκεις, σεσωσμένην ἂν εἶχες τὴν ψυχήν. πατρίδα Ῥώμην ἔλει-
πες διὰ σωφροσύνην· ἀλλὰ τῇ ταύτης προφάσει ἀλήθειαν εὗρες, τὸ
διάδημα τῆς ἀιδίου βασιλείας. ἐν βυθῷ κεκινδύνευκας καὶ οὐκ ἐτελεύ-
τησας, καὶ εἰ τετελευτήκεις, αὐτός σοι ὁ βυθὸς διὰ σωφροσύνην
θνῃσκούσῃ βάπτισμα ἐγίνετο πρὸς ψυχῆς σωτηρίαν. τέκνων ἀπελείφθης,
πρὸς ὀλί-γον, ἅτινα γνησίας ὄντα σπορᾶς ἐν τοῖς κρείττοσιν εὕρηται.
λιμώττουσα τροφὰς προσῄτησας· ἀλλὰ πορνείᾳ σῶμα σὸν οὐκ ἐμίανας.
σῶμα σὸν ἐβα-σάνισας·

Clitarchus Gnom., Sententiae Sententia 58, l. 1

μεγαλόφρων (Sext. 453).


βασιλεῖ συμβούλευε τὰ συμφέροντα τῇ ἀρχῇ (Sext.
111

454).
βασιλεῖ μὴ ἐπιχείρει συγγίνεσθαι μὴ δυνάμενος δυσω-
πεῖν βασιλέα (Sext. 455).
βασιλέα φρόνησις, οὐ διάδημα ποιεῖ· (Sext. 457)
νοῦς γάρ ἐστιν ὁ ἄρχων (Sext. 458).
ὁ βασιλεύων ἀνθρώπων καλῶς βασιλεύεται ὑπὸ τοῦ
θεοῦ (Sext. 459).
ὅταν ἐπὶ μικροῖς παύσῃ μέγα φρονεῖν, τότε ἄρξῃ μέγα
φρονεῖν.

Ιστορία Μεγάλου Αλεξάνδρου Recensio α sive Recensio vetusta


Book 2, chap. 7, sec. 7, l. 1

‘Ἤδη μέγαν ποιεῖς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ θάρσος αὐτῷ δίδως πλέον. ἐπι-
βήσεται τῇ Περσίδι, ἐὰν παραχωρήσῃς τὴν Ἑλλάδα. μίμησαι δὲ αὐτὸς
τὸν
Ἀλέξανδρον, καὶ οὕτως κρατήσεις τῆς βασιλείας. ἐκεῖνος γὰρ οὔτε
στρατηγοῖς
ἐπίστευσε τὸν πόλεμον ὥσπερ <σὺ οὔτε> σατράπαις, ἀλλ' αὐτὸς καὶ
στρα-τηγὸς καὶ ἡγεμὼν καὶ πρῶτος .... τῶν στρατευμάτων· καὶ πολεμῶν
μὲν ἀποτίθεται τὸ βασίλειον, νικήσας δὲ ἀναλαμβάνει τὸ διάδημα.’ Ὁ
Δαρεῖος εἶπεν·

Ιστορία Μεγάλου Αλεξάνδρου Recensio α sive Recensio vetusta


Book 2, chap. 10, sec. 10, l. 3

Ἀναγνοὺς ὁ Ἀλέξανδρος καὶ μειδιάσας ἔγραψεν αὐτῷ· [Ἐπιστολὴ


Ἀλεξάνδρου Δαρείῳ]. ‘Ἀλέξανδρος βασιλεὺς βασιλεῖ Δαρείῳ χαίρειν.
τὰς
κενὰς φλυαρίας σου καὶ ἀπονοίας ματαίας τε μανίας θεοὶ ἐμίσησαν μέχρι
τέλους. [καὶ] οὐ παύσῃ ἔτι βλασφημῶν; οὐ φοβούμενος γὰρ τετίμηκα
τοὺς
σοὺς οὐδὲ ἐλπίζων ἐλεύσεσθαί σε ἐκολάκευσα, ἵνα παραγενόμενος
εὐχαριστήσῃς
ἡμῖν. <μὴ> παραγίνου· οὐ γὰρ ἄξιον ἦν τὸ ἐμὸν διάδημα τοῦ σοῦ; οὐ
μὴν τῆς περὶ πάντας εὐσεβείας μου ... περισσότερον καὶ τοὺς σοὺς
ἐλεήσας
ἐξ οὐρανοῦ εἰς τὸ ἔδαφος πεπτωκότας. ἐσχάτην οὖν σοι ἐπιστολὴν
γράφω·
112

Heracliti Ephesii Epistulae, Epistulae Epistle 8, sec. 1, l. 4

Δήλου μοι, Ἑρμόδωρε, πότε ἀπαίρειν κέκρικας εἰς


Ἰταλίαν. δέξαιντό σε οἱ ἐκείνης τῆς χώρας θεοὶ καὶ
δαίμονες ἡδέως. ὄναρ ἐδόκουν τοῖς σοῖς νόμοις τὰ
παρὰ πάσης τῆς οἰκουμένης διαδήματα προσιέναι καὶ
κατὰ τὸ ἔθος τὸ Περσῶν ἐγκλώμενα ἐπὶ στόμα προς-
κυνεῖν αὐτούς, οἳ δὲ σεμνῶς πάνυ καθειστήκεσαν.
προσκυνήσουσί σε Ἐφέσιοι μηκέτι ὄντα, ὅταν οἱ σοὶ
νόμοι πᾶσιν ἐπιτάττωσι, καὶ τότε χρήσονται αὐτοῖς

Hermippus Gramm., Hist., Fragmenta Fragment 58, l. 5

Ἕρμιππος.
Diogenes Laertius V 78 (Demetr. Phal. fr. 69 W): φησὶ δ' αὐτὸν
(sc. Δημήτριον) Ἕρμιππος μετὰ τὸν Κασσάνδρου θάνατον φοβηθέντα
Ἀντί-
γονον παρὰ Πτολεμαῖον ἐλθεῖν τὸν Σωτῆρα· κἀκεῖ χρόνον ἱκανὸν
διατρίβοντα
συμβουλεύειν τῷ Πτολεμαίῳ πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ τὴν βασιλείαν τοῖς ἐξ
Εὐρυδίκης περιθεῖναι παισί. τοῦ δὲ οὐ πεισθέντος ἀλλὰ παραδόντος τὸ
διάδημα
τῷ ἐκ Βερενίκης, μετὰ τὴν ἐκείνου τελευτὴν ἀξιωθῆναι πρὸς τούτου
παραφυλάτ-
τεσθαι ἐν τῇ χώρᾳ μέχρι τι δόξει περὶ αὐτοῦ. ἐνταῦθα ἀθυμότερον διῆγε·
καί πως ὑπνώττων ὑπ' ἀσπίδος τὴν χεῖρα δηχθεὶς τὸν βίον μεθῆκε. καὶ
τέθαπται ἐν τῷ Βουσιρίτῃ νομῷ πλησίον Διοσπόλεως.

Hippias Hist., Fragmentum Fragment 1, l. 34

ἐποιοῦντο, ἁλουργὰ μὲν ἀμπεχόμενοι περιβόλαια, καὶ


χιτῶνας ἐνδεδυκότες περιπορφύρους. Ὑπεδέδεντο δὲ
καὶ πολυσχιδῆ σανδάλια τοῦ θέρους, τοῦ δὲ χειμῶνος
ἐν γυναικείοις ὑποδήμασι διετέλουν περιπατοῦντες, κό-
μας τε ἔτρεφον καὶ πλοκαμῖδας ἔχειν ἤσκουν, διειλημ-
μένοι τὰς κεφαλὰς διαδήμασι μηλίνοις καὶ πορφυροῖς.
Εἶχον δὲ καὶ κόσμον ὁλόχρυσον ὁμοίως ταῖς γυναιξίν.
Ἠνάγκαζόν τε τῶν πολιτῶν τοὺς μὲν διφροφορεῖν, τοὺς
δὲ ῥαβδουχεῖν, τοὺς δὲ τὰς ὁδοὺς ἀνακαθαίρειν. Καὶ
τῶν μὲν τοὺς υἱεῖς εἰς τὰς κοινὰς συνουσίας μετεπέμ-
ποντο, τοῖς δὲ τὰς ἰδίας γυναῖκας καὶ τὰς θυγατέρας
113

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 3, sec. 11, l. 2

Καὶ λίθοι πολυτελεῖς ἦσαν πάντοθεν


ἔχοντες τὰ ὀνόματα τῶν θεῶν τῶν Αἰγυπτίων ἐγκεκολαμμένα παντα-
χοῦ ἐπὶ τοῖς ψελίοις καὶ τοῖς λίθοις· καὶ τὰ πρόσωπα τῶν εἰδώλων
ἦσαν ἐκτετυπωμένα ἐν τοῖς λίθοις.
Καὶ ἔθηκεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς
αὐτῆς ⌈τιάραν καὶ⌉ διάδημα ⌈ἔσφιγξε περὶ τοὺς κροτάφους αὐτῆς
καὶ θερίστρῳ κατεκάλυψε τὴν κεφαλὴν αὐτῆς⌉.

Καὶ ἔσπευσε καὶ κατέβη ⌈τῇ κλίμακι⌉ ἐκ τοῦ ὑπερῴου αὐτῆς καὶ
ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα αὐτῆς καὶ τὴν μητέρα καὶ ἠσπασάτο αὐτούς.
Καὶ ἐχάρη Πεντεφρῆς καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἐπὶ τῇ θυγατρὶ αὐτῶν Ἀσενὲθ

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 10, sec. 11, l. 4

χιτὼν τοῦ πένθους αὐτῆς ὃν ἐνεδύσατο [καὶ ἐπένθησεν] ὅτε ἀπέθανεν


ὁ ἀδελφὸς αὐτῆς ὁ πρωτότοκος.
Καὶ ἐξεδύσατο Ἀσενὲθ τὴν στολὴν
αὐτῆς τὴν βασιλικὴν καὶ ἐνεδύσατο τὴν μέλαιναν καὶ ἔλυσε τὴν
ζώνην αὐτῆς τὴν χρυσῆν καὶ περιεζώσατο σχοινίον καὶ ἀπέθετο τὴν
τιάραν ἐκ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς καὶ τὸ διάδημα καὶ τὰ ψέλια ἐκ τῶν
χειρῶν αὐτῆς.
Καὶ ἔλαβε πᾶσαν τὴν στολὴν αὐτῆς τὴν ἐκλεκτὴν
καὶ ἔρριψεν αὐτὴν διὰ τῆς θυρίδος τοῖς πένησι.

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 13, sec. 4, l. 1

⌈κύριε.⌉
Ἰδοὺ ἀπεθέμην μου τὴν βασιλικὴν στολὴν τὴν χρυσοϋφῆ
καὶ ἐνδέδυμαι χιτῶνα μέλανον.
Ἰδοὺ ἔλυσα τὴν ζώνην μου τὴν
χρυσῆν καὶ περιεζωσάμην σχοινίον καὶ σάκκον.
Ἰδοὺ τὸ διάδημα
τῆς κεφαλῆς μου ἀπέρριψα καὶ καταπέπασμαι τέφραν.
Ἰδοὺ τὸ
ἔδαφος τοῦ θαλάμου μου κατεστρωμένον λίθοις ποικίλοις καὶ πορφυ-
114

ροῖς καὶ καταρεραντισμένον μύροις νῦν δὲ ἐρραντισμένον ἀπὸ


τῶν δακρύων μου καὶ χοῦν κατεσποδωμένον.

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 16, sec. 13, l. 3

αἷμα.
Καὶ εἱστήκει Ἀσενὲθ ἐξ εὐωνύμων καὶ ἐθεώρει πάντα ὅσα
ἐποίει ὁ ἄνθρωπος.
Καὶ ἀνέβησαν μέλισσαι ἐκ τῶν σίμβλων τοῦ
κηρίου καὶ ἦσαν λευκαὶ ὡσεὶ χιὼν καὶ αἱ πτέρυγες αὐτῶν ὡς πορφύρα
καὶ ὡς ὑάκινθος ⌈καὶ ὡσεὶ νήματα χρυσοῦ⌉ καὶ ἦσαν διαδήματα
χρυσᾶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν καὶ κέντρα ὀξέα.
Καὶ συνεπλάκη-
σαν πᾶσαι αἱ μέλισσαι τῇ Ἀσενὲθ ἀπὸ ποδῶν ἕως κεφαλῆς καὶ ἄλλαι
μέλισσαι μεγάλαι ὡς βασίλισσαι ἐκράτησαν τῇ Ἀσενὲθ ἐπὶ τὰ χείλη.
Καὶ εἶπεν ὁ ἄνθρωπος ταῖς μελίσσαις· ὑπάγετε δὴ εἰς τοὺς τό

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 29, sec. 10, l. 2

Καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀπέθανεν ὁ υἱὸς Φαραὼ ἐκ τοῦ


τραύματος τοῦ λίθου Βενιαμήν.
Καὶ ἐπένθησε Φαραὼ τὸν
υἱὸν αὐτοῦ τὸν πρωτότοκον καὶ ἐκ τῆς λύπης ἐμαλακίσθη.
Καὶ ἀπέθανεν Φαραὼ ἐτῶν ἑκατὸν ἐννέα καὶ κατέλιπε τὸ
διάδημα αὐτοῦ τῷ Ἰωσήφ.
Καὶ ἐβασίλευσεν Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ
ἔτη τεσσαράκοντα ὀκτὼ καὶ μετὰ ταῦτα ἔδωκεν Ἰωσὴφ τὸ διάδημα
τῷ ἐγγόνῳ Φαραώ. Καὶ ἦν Ἰωσὴφ ὡς πατὴρ αὐτοῦ ἐν Αἰγύπτῳ.

Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth


Chap. 29, sec. 11, l. 2

Καὶ ἐπένθησε Φαραὼ τὸν


υἱὸν αὐτοῦ τὸν πρωτότοκον καὶ ἐκ τῆς λύπης ἐμαλακίσθη.
Καὶ ἀπέθανεν Φαραὼ ἐτῶν ἑκατὸν ἐννέα καὶ κατέλιπε τὸ
διάδημα αὐτοῦ τῷ Ἰωσήφ.
Καὶ ἐβασίλευσεν Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ
ἔτη τεσσαράκοντα ὀκτὼ καὶ μετὰ ταῦτα ἔδωκεν Ἰωσὴφ τὸ διάδημα
τῷ ἐγγόνῳ Φαραώ. Καὶ ἦν Ἰωσὴφ ὡς πατὴρ αὐτοῦ ἐν Αἰγύπτῳ.
115

Manetho Hist., Fragmenta Fragment 50a, l. 34

δέκα καὶ ἐννέα καὶ μῆνας ἕξ. Τοῦ δὲ <Σέθωσις> [ὁ] καὶ
Ῥαμέσσης, ἱππικὴν καὶ ναυτικὴν ἔχων δύναμιν. Οὗ-
τος τὸν μὲν ἀδελφὸν <Ἄρμαϊν> ἐπίτροπον τῆς Αἰγύ-
πτου κατέστησε, καὶ πᾶσαν μὲν αὐτῷ τὴν ἄλλην βασι-
λικὴν περιέθηκεν ἐξουσίαν, μόνον δὴ ἐνετείλατο διά-
δημα μὴ φορεῖν, μηδὲ τὴν βασιλίδα μητέρα τε τῶν
τέκνων ἀδικεῖν, ἀπέχεσθαι δὲ καὶ τῶν ἄλλων βασιλικῶν
παλλακίδων. Αὐτὸς δὲ ἐπὶ Κύπρον καὶ Φοινίκην καὶ
πάλιν Ἀσσυρίους τε καὶ Μήδους στρατεύσας, ἅπαν-
τας, τοὺς μὲν δόρατι, τοὺς δὲ ἀμαχητὶ, φόβῳ δὲ τῆς
πολλῆς δυνάμεως, ὑποχειρίους ἔλαβε.

Manetho Hist., Fragmenta Fragment 50a, l. 47

ταστρεφόμενος. Χρόνου τε ἱκανοῦ γεγονότος, Ἄρμαϊς


ὁ καταλειφθεὶς ἐν Αἰγύπτῳ πάντα τοὔμπαλιν οἷς ἀδελ-
φὸς παρῄνει μὴ ποιεῖν ἀδεῶς ἔπραττεν· καὶ γὰρ τὴν
βασιλίδα βιαίως ἔσχε, καὶ ταῖς ἄλλαις παλλακίσιν
ἀφειδῶς διετέλει χρώμενος· πειθόμενος δὲ ὑπὸ τῶν φί-
λων διάδημα ἐφόρει, καὶ ἀντῇρε τῷ ἀδελφῷ. Ὁ δὲ
τεταγμένος ἐπὶ τῶν ἱερῶν τῆς Αἰγύπτου γράψας βι-
βλίον ἔπεμψε τῷ Σεθώσει, δηλῶν αὐτῷ πάντα, καὶ
ὅτι ἀντῇρεν ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ Ἄρμαϊς. Παραχρῆμα
οὖν ὑπέστρεψεν εἰς Πηλούσιον, καὶ ἐκράτησε τῆς ἰδίας
βασιλείας.

Cyranides, Cyranides Book 1, sec. 10, l. 63

λίθον. ἐὰν δὲ μὴ ἔχῃς ἕνα τῶν ἐν τῇ κεφαλῇ, ὑπόθες ῥίζιον τῆς βο-
τάνης καὶ τοῦ ὀρνέου ἀκρόπτερον τὸ εὐώνυμον. κατάκλειε δὲ εἰς λή-
νειον κρυσοῦν πλατύτερον· θήσεις δὲ αὐτὸ ἐντὸς ἱμάντος νευρίου ἀ-
πὸ τῆς κοιλίας ἱέρακος, ἵνα ᾖ τρυφερόν, συρράψας κατὰ τὸ μέσον
τοῦ ἱμάντος, ἵνα μὴ φαίνηται. οὗτός ἐστιν ὁ περὶ τὴν κεφαλὴν τῆς
Ἀφροδίτης ζωγραφούμενος ἢ πλασσόμενος ἱμὰς ὡς διάδημα, ὃ καλεῖ-
ται κεστός. ἐὰν οὖν τις ἅψηται ἄρρην τοῦ ἱμάντος, οὐκ ὀρθιάσει·
ἐὰν δὲ ἀγνώστως φορέσῃ, μαλακισθήσεται. ἐὰν δὲ ἐκ τοῦ λίθου τοῦ
ἰχθύος γεύσηται, κίναιδος τέλειος γενήσεται, μὴ ἀποκαθιστάμενος
εἰς τὸ κατὰ φύσιν. ἐὰν δὲ γυνὴ φορέσῃ τὸν ἱμάντα τοῦτον, οὐδεὶς
αὐτῇ συνελεύσεται ἐν συνουσίᾳ·
116

κεστός - Wiktionary. κεστός in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon , Oxford:
Clarendon Press; κεστός in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon , New
York: Harper & Brothers; κεστός in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for
Schools and Colleges , New York: Harper and Brothers; κεστός in Bailly, ... κεστός - Dictionary
of Greek - Academic Dictionaries and Encyclopedias. κεστός: Αρχαία ελληνική λέξη, που
αρχικά σήμαινε κεντητός. Κ. ιμάς ονομαζόταν ένα είδος ζώνης που φορούσαν οι γυναίκες
ακριβώς κάτω από το στήθος ή γύρω από αυτό, όπως αργότερα τον στηθόδεσμο. Με τον
καιρό, το ουσιαστικό παραλείφθηκε και έμεινε το επίθετο κ. Σήμαινε ιδίως τον κεντητό
ιμάντα της Αφροδίτης, τον ...

Cyranides, Cyranides Book 1, sec. 10, l. 98

ἐστι σεληνίτης, ἐν ᾧ φαίνεται ἡ θεὸς αὐξουμένη, ἡ σελήνη, καὶ μει-


ουμένη. ἔχει δὲ γλυφὴν σελήνην ὡς στηθιαίαν, ὑπὸ δὲ τὸν λίθον σε-
λίνου ἀγόνου ῥίζαν ἐν ληνείῳ χρυσῷ. οὗτος δὲ φορεῖται περὶ τὸν
τράχηλον. τοῦτο τὸ μυστήριον φορούμενον ἔνθεον ποιεῖ τὸν φοροῦντα,
καὶ ὑπὸ πάντων προσκυνεῖσθαι καὶ σέβεσθαι ἄξιον. πολλοὶ δὲ τῶν
βασιλέων ἔνδοθεν αὐτὸ φοροῦσιν ἢ ἐντὸς τοῦ διαδήματος ὡς κεστόν,
ἵνα μὴ ὑπό τινος ὁραθῇ.
Τὸν δὲ σεληνίτην ἐν δακτυλίῳ φορούμενον τὰ αὐτά φασιν ποιεῖν.
Ἵνα δὲ μὴ καταργήσωμεν τὸ βιβλίον, ἀρκείσθω ὁ λόγος, ἐπεὶ με-
γίστας ἔχει δυνάμεις. δι' ὅ, ὦ τέκνον, μετὰ πολλῆς φιλοπονίας
καὶ πόνου ψυχῆς ταῦτα ἑρμηνεύσας σοι ἔγραψα. γίνωσκε δὲ τοῦτο,
Memnon Hist., Fragmenta Fragment 12, l. 17

λευτήσειεν ὁ γεινάμενος, [αὐτὸν εἰς] τὴν Αἴγυπτον,


πατρῴαν οὖσαν ἀρχὴν, καταγαγεῖν. (3) Ἀλλ' ὁ μὲν
τοιαύτης κηδεμονίας ἠξίωτο· κακὸν δὲ ἄρα αἱ εὐεργε-
σίαι οὐκ ἐβελτίουν. Ἐπιβουλὴν γὰρ συστήσας, προς-
πεσὼν τὸν εὐεργέτην ἀναιρεῖ, καὶ ἵππου ἐπιβὰς πρὸς
Λυσιμαχίαν φεύγει, ἐν ᾗ διάδημα περιθέμενος μετὰ
λαμπρᾶς δορυφορίας κατέβαινεν εἰς τὸ στράτευμα,
δεχομένων αὐτὸν ὑπὸ τῆς ἀνάγκης, καὶ βασιλέα κα-
λούντων, οἳ πρότερον Σελεύκῳ ὑπήκουον.

Memnon Hist., Fragmenta Fragment 57, l. 13

λος δὲ τέχνῃ καὶ μελέτῃ πρὸς τὴν μάχην παραταξά-


μενος, καὶ θαρρύνας τοὺς ὑπ' αὐτὸν, τρέπει τε τὸ δεξιὸν
εὐθὺς κέρας, εἶτα τούτῳ συναπέκλινε τὸ πλησίον,
ἑξῆς δὲ σύμπαντες. Καὶ δεινή τις καὶ ἀνεπίσχετος τοὺς
Ἀρμενίους ἐπέσχε τροπή· καὶ κατὰ λόγον ἡ τῶν ἀν-
117

θρώπων εἵπετο φθορά. (3) Τιγράνης δὲ τὸ διάδημα


καὶ τὰ παράσημα τῆς ἀρχῆς ἐπιθεὶς τῷ παιδὶ, πρός
τι τῶν ἐρυμάτων διαφεύγει. Ὁ δὲ Λεύκολλος πρὸς τὰ
Τιγρανόκερτα ἀναστρέψας, προθυμότερον ἐπολιόρκει.
Οἱ δὲ κατὰ τὴν πόλιν Μιθριδάτου στρατηγοὶ, τῶν ὅλων
ἀπεγνωκότες, ἐπὶ τῇ σφετέρᾳ σωτηρίᾳ Λευκόλλῳ πα

Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Alphabetic letter alpha,


entry 96, l. 1

<ἀμόργινος>· ὅμοιος βύσσῳ.


<ἀμοργίς>· κυρίως ἡ λινοκαλάμη, ἐξ ἧς ἐνδύματα ἀμόργινα λεγόμενα.
<ἀμοργοί>· πόλεως ὄλεθροι, Κρατῖνος Σεριφίοις (II 140 M. = fr. 214
K.). κα-
λοῦσι δὲ καὶ μοργοὺς τὸ <α> ἀφαιροῦντες, ὥσπερ καὶ μαυρὸν τὸ
ἀμαυρὸν καὶ σφοδελὸν τὸ ἀσφοδελόν.
<ἀμπυκάσαι>· ἀναδῆσαι, χαλινῶσαι, στεφανῶσαι.
<ἀμπυκῖται>· διαδήματα. ἴσως διὰ τὸ ἀμπέχειν τὰς τρίχας, ὃ καὶ
ἀμπυκίζειν λέγεται.
<ἄμπυκες>· διαδήματα.
<ἄμπυξ>· χαλινός, συγκάθαμμα, ἐπίκρανον, καλύπτρα, διάδημα,
στεφάνη· κατὰ δὲ μεταφορὰν ὁ τροχὸς διὰ τὸ κυκλοτερῆ[ς] εἶναι.

Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή


Alphabetic letter alpha, entry 97, l. 1

<ἀμοργοί>· πόλεως ὄλεθροι, Κρατῖνος Σεριφίοις (II 140 M. = fr. 214


K.). κα-
λοῦσι δὲ καὶ μοργοὺς τὸ <α> ἀφαιροῦντες, ὥσπερ καὶ μαυρὸν τὸ
ἀμαυρὸν καὶ σφοδελὸν τὸ ἀσφοδελόν.
<ἀμπυκάσαι>· ἀναδῆσαι, χαλινῶσαι, στεφανῶσαι.
<ἀμπυκῖται>· διαδήματα. ἴσως διὰ τὸ ἀμπέχειν τὰς τρίχας, ὃ καὶ
ἀμπυκίζειν λέ-
γεται.
<ἄμπυκες>· διαδήματα.
<ἄμπυξ>· χαλινός, συγκάθαμμα, ἐπίκρανον, καλύπτρα, διάδημα,
στεφάνη· κατὰ δὲ
μεταφορὰν ὁ τροχὸς διὰ τὸ κυκλοτερῆ[ς] εἶναι.
<Ἄμυρις μαίνεται>· θεωρὸς γὰρ <ὀνόματι Ἄμυρις> ὑπὸ Συβαριτῶν
πεμφθεὶς εἰς
Δελφοὺς περὶ εὐδαιμονίας καὶ τοῦ θεοῦ χρήσαντος ἀπώλειαν Συβαριτῶν
118

ἔσεσθαι τότε, ὅταν ἀνθρώπους θεῶν προτιμήσωσιν, ἰδὼν δοῦλον


μαστιγούμενον καὶ εἰς ἱερὸν προσφυγόντα καὶ μὴ .

Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Alphabetic letter alpha,


entry 98, l. 1

λοῦσι δὲ καὶ μοργοὺς τὸ <α> ἀφαιροῦντες, ὥσπερ καὶ μαυρὸν τὸ


ἀμαυρὸν καὶ σφοδελὸν τὸ ἀσφοδελόν.
<ἀμπυκάσαι>· ἀναδῆσαι, χαλινῶσαι, στεφανῶσαι.
<ἀμπυκῖται>· διαδήματα. ἴσως διὰ τὸ ἀμπέχειν τὰς τρίχας, ὃ καὶ
ἀμπυκίζειν λέγεται.
<ἄμπυκες>· διαδήματα.
<ἄμπυξ>· χαλινός, συγκάθαμμα, ἐπίκρανον, καλύπτρα, διάδημα,
στεφάνη· κατὰ δὲ
μεταφορὰν ὁ τροχὸς διὰ τὸ κυκλοτερῆ[ς] εἶναι.

Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή


Alphabetic letter kappa, entry 22, l. 2

οἱ δὲ τῇ πανωλέθρῳ ἐσομένῃ τοῖς Ἕλλησιν. οὖλον γὰρ τὸ ὀλέθριον, καὶ ἡ


<κατα> πρόθεσις αὔξη-
σιν ἔχει. ἢ τὴν ζοφώδη ἀπὸ τῆς κατὰ τὸ σῶμα γινομένης οὔλης <τριχός>,
μελαντέρα γὰρ ὡς
ἐπὶ πολύ. ἢ τὴν καταιγίδας ἔχουσαν καὶ συστροφὰς ἀνέμων. εἰλεῖν γὰρ τὸ
συστρέφειν. Ὅμηρος
(Φ 8; saepius).
<καυσία> (cf. Men. fr. 282 Kö.)· εἶδος πίλου βαρβαρικοῦ ἐπὶ τῆς
κεφαλῆς ὡς τιάρα, ὃν οἱ Μακεδονικοὶ βασιλεῖς ἐφόρουν λευκὸν αὐτῷ
διάδημα περιειλοῦντες.
<κελέοντες>· οἱ ἱστόποδες καὶ τὰ λεπτὰ καὶ πηνοειδῆ τῶν ξύλων.
<κεντρηνεκὴς ἵππος>· ὁ εὐπειθὴς κέντροις.
<Κερκῖται>· ἔθνος Ἰνδικόν, ὃ χρῆται μικρῷ πηδαλίῳ τῷ καλουμένῳ
κερκέτῃ·
<οὗτος δὲ> μηχάνημα σιδηροῦν, ὃ ἐξαρτᾶται τῆς νεώς, ὅταν ᾖ ἄνεμος,
πρὸς τὸ ἀντέχειν <ὡς ὁ
δελφίς>.

Polycarpus Scr. Eccl., Epistula ad Philippenses Chap. 1, sec. 1, l. 4

παροικούσῃ Φιλίππους· ἔλεος ὑμῖν καὶ εἰρήνη παρὰ θεοῦ παντο-


κράτορος καὶ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν πληθυνθείη.
119

Συνεχάρην ὑμῖν μεγάλως ἐν τῷ κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ, δεξα-


μένοις τὰ μιμήματα τῆς ἀληθοῦς ἀγάπης καὶ προπέμψασιν, ὡς ἐπέβα-
λεν ὑμῖν, τοὺς ἐνειλημένους τοῖς ἁγιοπρεπέσιν δεσμοῖς, ἅτινά ἐστιν
διαδήματα τῶν ἀληθῶς ὑπὸ θεοῦ καὶ τοῦ κυρίου ἡμῶν ἐκλελεγμένων·
καὶ ὅτι ἡ βεβαία τῆς πίστεως ὑμῶν ῥίζα, ἐξ ἀρχαίων καταγγελλο-
μένη χρόνων, μέχρι νῦν διαμένει καὶ καρποφορεῖ εἰς τὸν κύριον ἡμῶν
Ἰησοῦν Χριστόν, ὃς ὑπέμεινεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἕως θανάτου
καταντῆσαι, ὃν ἤγειρεν ὁ θεός, λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ ᾅδου·

Sententiae Sexti, Sententiae Sexti Sententia 457, l. 1

μεγαλόφρων.
βασιλεῖ συμβούλευε τὰ συμφέροντα τῇ ἀρχῇ.
βασιλεῖ μὴ ἐπιχείρει συγγίνεσθαι μὴ δυνάμενος
δυσωπεῖν βασιλέα.
βασιλεῖ καλῶς χρώμενος ἄρξεις βασιλέως.
βασιλέα φρόνησις οὐ διάδημα ποιεῖ.
νοῦς ἐστι τὸ ἄρχον.
ὁ βασιλεύων ἀνθρώπων καλῶς βασιλεύεται ὑπὸ θεοῦ.
βασιλεῖ πιστὸς ὢν βασιλεὺς ἔσῃ.
κυνικοῦ ἀνδρὸς ἄσκησις μὲν ἀγαθή, βίος δὲ οὐ
προηγούμενος.

Testamenta XII Patriarcharum, Testamenta xii patriarcharum


Testamentum 3, chap. 8, sec. 10, l. 1

Ὁ τέταρτος ζώνην μοι περιέθηκεν,


ὁμοίαν πορφύρᾳ.
Ὁ πέμπτος κλάδον μοι ἐλαίας ἔδωκε
ποιότητος.
Ὁ ἕκτος στέφανόν μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν.
Ὁ ἕβδομος διάδημά μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν ἱερατείας,
καὶ ἐπλήρωσαν τὰς χεῖράς μου θυμιάματος, ὥστε ἱερατεύειν
με Κυρίῳ.
Εἶπαν δὲ πρός με· Λευί, εἰς τρεῖς ἀρχὰς
διαιρεθήσεται τὸ σπέρμα σου, εἰς σημεῖον δόξης Κυρίου
ἐπερχομένου·

Testamenta XII Patriarcharum, Testamenta xii patriarcharum


120

Testamentum 4, chap. 12, sec. 4, l. 3

Μεθυσθεὶς οὖν ἐγὼ ἐν ὕδασι Χωζήβ, οὐκ ἐπέγνων


αὐτὴν ἀπὸ τοῦ οἴνου· καὶ ἠπάτησέ με τὸ κάλλος αὐτῆς διὰ
τοῦ σχήματος τῆς κοσμήσεως.
Καὶ ἐκκλίνας πρὸς αὐτὴν
εἶπον· Εἰσέλθω πρός σε. Καὶ εἶπέ μοι· Τί μοι δώσεις; Καὶ
ἔδωκα αὐτῇ τὴν ῥάβδον μου καὶ τὴν ζώνην καὶ τὸ διάδημα
τῆς βασιλείας, καὶ συνελθὼν αὐτῇ συνείληφεν.
Ἀγνοῶν
δὲ ὃ ἐποίησεν, ἤθελον ἀνελεῖν αὐτήν· πέμψασα δὲ ἐν κρυπτῷ
τοὺς ἀρραβῶνας, κατῄσχυνέ με.
Καλέσας δὲ αὐτήν,

Testamenta XII Patriarcharum, Testamenta xii patriarcharum


Testamentum 4, chap. 15, sec. 3, l. 3

ἀλλὰ καὶ ἐγκαυχᾶσθαι τῇ ἀτιμίᾳ, νομίζοντα εἶναι καλόν.


Ὁ πορνεύων καὶ γυμνούμενος τῆς βασιλείας οὐκ
ἐξέρχεται, δουλωθεὶς τῇ πορνείᾳ, ὡς κἀγὼ γυμνωθείς.
Ἔδωκα γὰρ τὴν ῥάβδον μου, τουτέστι τὸ στήριγμα τῆς
ἐμῆς φυλῆς· καὶ τὴν ζώνην μου, τουτέστι τὴν δύναμιν· καὶ
τὸ διάδημα, τουτέστι τὴν δόξαν τῆς βασιλείας μου.

Teucer Astrol., De duodecim signis (Rhetorii Aegyptii excerpta) (e cod.


Berol. 173) Volume 7, page 206, l. 26

πολλὰ μαινομένους καὶ πολλοὺς ἀδικοῦντας, προλιπόντας τοὺς


οἰκείους, κακοβίους, ὀλιγοχρονίους.
Ἔννατον ζῴδιόν ἐστι <Τοξότης,> ἀρρενικόν, δίσωμον, βασιλικόν,
ἀνθρωπόμορφον καὶ θηριῶδες, νευρῶδες, διπρόσωπον, χερσαῖον,
τετράπουν, ἀσθενόφθαλμον, ἡμίφωνον· διπρόσωπον δὲ ἐκλήθη διὰ τὸ
ἔχειν ἐκ τῶν ὄπισθεν τῆς κεφαλῆς μέρος ἕτερον προσώπου διαδημα-
τοφόρον, ἀφ' οὗ καὶ βασιλικὸν ἐκλήθη· ὀρθόν, μετοπωρινόν, πυρῶδες,
ὀλιγόγονον, ἀγαθόν, κόσμου ἀπόκλιμα καὶ ὁ περὶ δούλων <τόπος>, οἶκος
Διός, ὕψωμα δὲ Καταβιβάζοντος περὶ μοίρας ιεʹ, ταπείνωμα Ἀναβιβά-
ζοντος περὶ μοίρας ιεʹ, ἐναντίωμα Ἑρμοῦ, τρίγωνον ἡμέρας μὲν Ἡλίου,
νυκτὸς δὲ Διός, ἐπίκοινος Κρόνος. ἔχει δεκανοὺς γʹ. καὶ τῷ μὲν αʹ
δεκανῷ

Tragica Adespota, Fragmenta Fragment 665, l. 14


121

δειλὸς παρὰ βροτοῖς, εἰπέ μοι, νομίζεται;


{<ΠΟ.>} σὺ γὰρ οὐκ ἂν ἐδίδους μὴ στρατοὺς ἄγοντί μο̣[ι·
{<ΕΤ.>} τὸ μὴ θέλειν σόν ἐστι, τὸ δὲ δοῦναι τύχης·
{<ΠΟ.>} ἐμοὶ προσάπτεις ὧν σὺ δρᾷς τὰς αἰτίας·
σὺ φέρειν γὰρ ἡμᾶς πολεμίου<ς> ἠ[ν]άγκασας·
εἰ γὰρ ἐμέρ[ι]ζες τὸ διάδημ' ἄτερ μάχης,
τίς ἦν {ἂν} ἀνάγκη τ̣οῦ̣ ̣ φέρειν στράτευμ' ἐμέ;
{<ΕΤ.>} κοινῇ πέφυκεν· ὥ[στ]ε μὴ κέλευέ μοι·
{<ΠΟ.>} ἄλλοις τύραννος τ̣υ̣γχ̣ άνεις, οὐ συγγόνῳ·
{< >} π̣α̣λ̣ε........στ...ρουν γενήσομαι·
{<ΠΟ.>} τὸ πρᾷον ἡμῶν, μ[ῆ]τερ, οὐκ ἐνετˈράπη·

Tragica Adespota, Fragmenta Fragment 733*,frA,cI, l. 18

δήπ[ο]υ̣ νόμοι οὐδὲ δημοκρατεία κατὰ Μακεδονίαν,


[ἀλλὰ
τυ]ρ̣αννίδι καὶ φόβῳ ὑποτετάγμεθ̣[α]· Ἀ̣[ν]τ̣ίπατρος γὰρ
[.]ε[.].[..] μὲν προπετέστερος ὑπάρχω̣ν̣ κα[ὶ] ἰτ̣[α]μ̣ός, οὐχ
ἁρ-
[μόζ]ει̣ δ̣ὲ̣ δ̣ι̣αδ
̣ ̣ήματά τε καὶ πορφύρα̣ [αὐτῷ 6 ll.]ο̣[.]
δ̣ες
[....]χ̣ο̣[..] μ̣ητέρα Ὀλυμπιάδα προς.[ ca. 8 ll. ]λ̣υ̣[.]
[ca. 9 ll.], ὦ Μνήσιππε, ἐπὶ τοῖς γε[γενημένοις· οὐ
γ]ὰ[ρ
ἀπηλλ]ά̣γη Ἀλέξανδρος κατορ̣υ̣[χθεὶς ὡς θνητός, ἀλ

Sententiae Pythagoreorum, Sententiae Pythagoreorum


Sententia 13, l. 1

παθεῖν καλῶς· οἷον γὰρ τὸ ἦθος ἑκάστου, τοιοῦτος καὶ ὁ


βίος καὶ αἱ δόσεις· ψυχὴ γάρ ἐστι ταμεῖον, ἀγαθοῦ μὲν
ἀγαθῶν, κακοῦ δὲ κακῶν.
βουλευσάμενος πολλὰ ἧκε ἐπὶ τὸ λέγειν ἢ πράττειν· οὐ
γὰρ ἕξεις ἐξουσίαν ἀνακαλέσασθαι τὰ πραχθέντα ἢ λεχθέντα.
βασιλέα φρόνησις οὐ διάδημα ποιεῖ· νοῦς γάρ ἐστιν ὁ
ἄρχων. βασιλεύων γάρ τις ἀνθρώπων καλῶς, οὗτος ὑπὸ
θεοῦ βασιλεύεται.
γλῶττα σοφοῦ οὐ προηγουμένως τίμιον παρὰ θεῷ, ἀλλὰ
122

τὰ ἔργα· σοφὸς γὰρ καὶ σιγῶν τὸν θεὸν τιμᾷ.

G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti Morgan) (recensio 3)


Sec. 5, l. 3

ηὔχετο τῷ Αἰσώπῳ. καὶ πάλιν δεομένη ἐνένευεν τελείαν τὴν χάριν


ποιῆσαι καὶ τὴν
ὁδὸν δεῖξαι. ὁ δὲ ἤγαγεν αὐτὴν ἐπὶ τὴν λεωφόρον ὁδὸν τὴν
ἁμαξευομένην καὶ δείξας
ἀπέστη, καὶ περὶ τὸ ἔργον εἶχεν τὸν νοῦν.
ἡ δὲ ἱεροφόρος τῆς Ἴσιδος πάλιν τῆς
ὁδοῦ λαβοῦσα καὶ μνησθεῖσα τῆς τοῦ Αἰσώπου φιλοφροσύνης, ἐπάρασα
τὰς χεῖρας
εἰς τὸν οὐρανὸν εἶπεν “διάδημα τῆς ὅλης οἰκουμένης, Ἶσι μυριώνυμε,
ἐλέησον τόνδε
τὸν ἐργάτην, τὸν κακοπαθοῦντα, τὸν εὐσεβῆ, ἀνθ' ὧν εὐσέβησεν, οὐκ εἰς
ἐμέ, δέσποινα,
ἀλλ' εἰς τὸ σὸν σχῆμα. καὶ εἰ μὴ πολυτάλαντον τὸν βίον αὐτοῦ
διορθώσασθαι βούλει,
ὃν ἄλλοι θεοὶ ἀφῄρηνται, τὸ γοῦν λαλεῖν αὐτῷ χάρισαι· δυνατὴ γὰρ σὺ
καὶ τὰ ἐν
σκότει πεπτωκότα πάλιν εἰς φῶς προελέσθαι.” εὐξαμένης δὲ ταῦτα τῆς
ἱεροφόρου
ἡ Ἶσις, ἡ κυρία, ὑπήκουσεν· ταχὺ γὰρ ὁ περὶ εὐσεβείας λόγος εἰς τὰς τῶν
θεῶν
Vitae Aesopi, Vita G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti Morgan)
(recensio 3) Sec. 95, l. 8

τραχεῖαν ὁδόν. ὁ δὲ ἀπελθὼν διεσάφησεν τῷ βασιλεῖ πάντα τὰ εἰρημένα


ὑπὸ τοῦ
Αἰσώπου. ὁ δὲ Κροῖσος ἀκούσας ἐκάλει στρατόπεδα καὶ ἐκέλευσεν
ὁπλίζεσθαι. καὶ
οἱ φίλοι παρεθάρρυναν λέγοντες “δέσποτα, ἄγωμεν εἰς τὴν νῆσον·
χειρωσώμεθα
αὐτὴν καὶ ἑλκύσωμεν εἰς τὸ Ἀτλαντικὸν πέλαγος, καὶ θῶμεν εἰς
ὑπόδειγμα τοῖς
λοιποῖς δήμοις, μὴ ἑτέρῳ φανείη τηλικούτῳ ἀντιλέγειν βασιλεῖ.”
συγγενὴς δέ τις,
τοῦ βασιλέως ἐπιστρέψαντος, λέγει “ὄμνυμί σοι τὸ ἁγνὸν διάδημα, ᾧ σὺ
αὐτὸς
καθοπλίζει, [ἐπειδὴ ἑτέρου] οὐ δυνήσῃ Σαμίους παραλαβεῖν ζῶντος τοῦ
λεγομένου
Αἰσώπου <τοῦ> γνώμας διδόντος αὐτοῖς. διὰ δὲ ἐπιστολῆς ἐξαίτησον
123

τὸν Αἴσωπον ἔκδοτον, εἰπὼν ὅτι ‘ἐάν τι θέλετε ἀντ' αὐτοῦ, αἰτήσασθε,
κἀγὼ ὑμῖν παράσχω.’”

Vitae Aesopi, Vita W (vita Aesopi Westermanniana) (recensio 2)


Sec. 112, l. 6

ἰδόντες δὲ οἱ Αἰγύπτιοι τὸν Αἴσωπον μυσαρὸν ὄντα τῇ θέᾳ ἔδοξαν


παίγνιον εἶναι, μὴ εἰδότες ὅτι ἐν σαπροῖς
σκεύεσι βάλσαμον πολυτελὲς ἢ οἶνος κάλλιστος ἐγκατοικίζεται. ἀκούσας
δὲ Νεκτεναβὼ
Αἴσωπον παραγεγονέναι, μετακαλεσάμενος τοὺς φίλους εἶπεν
“ἐνεδρεύθην μεμαθηκὼς
Αἴσωπον τεθνάναι.” τῇ δὲ ἐπαύριον ἐκέλευσε πάντας αὐτοῦ τοὺς
ἄρχοντας λευκὰς
στολὰς περιβαλέσθαι, αὐτὸς δὲ περιεβάλετο στολὴν ἱερὰν καὶ κίδαριν
καὶ διάδημα κατὰ τῆς κεφαλῆς ἔχον κέρατα διάλιθα. προκαθίσας δὲ ἐπὶ
θρόνου ὑψηλοῦ ἐκέλευσε
τὸν Αἴσωπον εἰσελθεῖν.
εἰσελθὼν δὲ καὶ τὴν παρασκευὴν θεασάμενος προσκυνήσας
ἔστη. ὁ δὲ Νεκτεναβὼ πρὸς αὐτὸν ἔφη “τίνι ἴκελον βλέπεις με καὶ τοὺς
περὶ ἐμέ;”
Αἴσωπος ἔφη “σὲ μὲν τὴν σεληνιακὴν διχομηνίαν ἔχοντα, τοὺς δὲ περὶ σὲ
τοῖς ἄστροις·

Vitae Aesopi, Vita Pl vel Accursiana (sub auctore Maximo Planude)


(recensio 1) Page 291, l. 7

πρὸς κατάπληξιν τῶν ἐκεῖ κεχρημένος. Νεκτεναβὼ


δ' ἀκούσας παραγεγονέναι τὸν Αἴσωπον, “ἐνήδρευ-
μαι”, φησὶ τοῖς φίλοις, “μεμαθηκὼς Αἴσωπον τε-
θνηκέναι”. τῇ δ' ἐπιούσῃ κελεύσας ὁ βασιλεὺς πάν-
τας τοὺς ἐν τέλει λευκὰς περιβαλέσθαι στολάς, αὐτὸς
κιρρὰν ἐνεδύσατο καὶ διάδημα καὶ διάλιθον κί-
ταριν. καὶ καθεσθεὶς ἐφ' ὑψηλοῦ δίφρου, καὶ τὸν
Αἴσωπον εἰσαχθῆναι κελεύσας, “τίνι με εἰκάζεις,”
εἰσελθόντι φησίν “Αἴσωπε, καὶ τοὺς σὺν ἐμοί”;
καὶ ὅς· “σὲ μὲν ἡλίῳ ἐαρινῷ, τοὺς δὲ περὶ σὲ τού-
τους ὡραίοις στάχυσι.”
124

Epica Adespota (GDRK), Encomium Heraclii ducis (PSI 3.253) L. 82

[]⟦αὐχένα⟧ ταῦροι
[ἐ]ρ̣υ̣θαίνετο πηγαῖς
[]τ̣ω̣ν φλόγα βωμός
[]....ς περιωπῆς
[]....μ̣ερον ⟦ἄνθος⟧
[] διαδήματι χαίτην
[]ν̣ ἦ̣γον ἑορτήν
[]. ἐ̣φαψάμενοι πῦρ
[]..[] [...].....[]
παμφαὲς ..[]

Flavius Claudius Julianus Imperator Phil., Περὶ τῶν τοῦ αὐτοκράτορος


πράξεων ἢ περὶ βασιλείας Sec. 26, l. 33

χρημάτων καὶ τρυφῆς γέγονε σημεῖα καὶ διανοίας ὑπὸ


φιλοτιμίας ἀναφλεγμαινομένης ἐς ὅ τι τῷ πλούτῳ χρή-
σεται, εἶτα ἐς τοῦτο τὰς τῶν χρημάτων εὐπορίας κατα-
βαλλομένης. Εὖ γὰρ δὴ ἴστε ὡς οὔτε πλοῦτος ἀρχαῖος ἢ
νεωστί ποθεν ἐπιρρέων βασιλέα ποιεῖ οὔτε ἁλουργὲς ἱμάτιον
οὔτε τιάρα καὶ σκῆπτρον καὶ διάδημα καὶ θρόνος ἀρχαῖος,
ἀλλ' οὐδὲ ὁπλῖται πολλοὶ καὶ ἱππεῖς μυρίοι, οὐδὲ εἰ πάντες
ἄνθρωποι βασιλέα σφῶν τοῦτον ὁμολογοῖεν συνελθόντες,
ὅτι μηδὲ ἀρετὴν οὗτοι χαρίζονται, ἀλλὰ δυναστείαν μὲν οὐ
μάλα εὐτυχῆ τῷ λαβόντι, πολὺ δὲ πλέον τοῖς παρασχο-
μένοις·

Γρηγόριος Νύσσης ., De vita Mosis Chap. 2, sec. 201, l. 1

συνδεσμεῖται πρὸς τοὺς βραχίονας, δόγμα μοι δοκοῦσι πρὸς


τὸν ὑψηλὸν βίον παρέχεσθαι τοῦ δεῖν συνάπτειν τὴν πρακ-
τικὴν φιλοσοφίαν τῇ κατὰ θεωρίαν ἐνεργουμένῃ, ὥστε
τὴν καρδίαν μὲν τῆς θεωρίας, τοὺς δὲ βραχίονας τῶν ἔργων
σύμβολα γίνεσθαι.
Κεφαλὴ δὲ κοσμουμένη τῷ διαδήματι
τὸν ἀποκείμενον τοῖς εὖ βεβιωκόσι στέφανον ὑποσημαίνει, ὃν
κοσμεῖ ὁ ἐνεσφραγισμένος τῷ χρυσέῳ πετάλῳ τοῖς ἀρρήτοις
χαράγμασιν. Ὑπόδημα δὲ οὐ περιτίθησι τῷ τὸν τοιοῦτον
κόσμον ἐνδεδυκότι, ὡς ἂν μὴ βάροιτο πρὸς τὸν δρόμον καὶ
δυσκίνητος εἴη τῇ τῶν νεκρῶν δερμάτων περιβολῇ, κατὰ τὴν
125

Γρηγόριος Νύσσης ., De oratione dominica orationes v


Page 246, l. 8

ἀφαγνίζει τὸν εἰςιόντα, εἶτα τῇ ἱερατικῇ στολῇ χρυσῷ καὶ


πορφύρᾳ καὶ τοῖς λοιποῖς ἄνθεσι τῆς βαφῆς ἐκπρεπῶς
ἐξησκημένῃ κατακοσμήσας, τήν τε Περιστήθιον ἐπιβαλὼν
αὐτῷ μίτραν, καὶ τοὺς κώδωνας τῶν κρασπέδων μετὰ τῶν
ῥοΐσκων ἐξάψας, ἄνωθεν δὲ ταῖς ἐπωμίσι διασφίγξας τὸν
ἐπενδύτην, καὶ τὴν κεφαλὴν καλλωπίσας τῷ διαδήματι,
δαψιλῶς τε τῆς κόμης καταχέας τοῦ μύρου, οὕτως αὐτὸν
παράγει ἐπὶ τὸ ἄδυτον, τὰς ἀποῤῥήτους ἱερουργίας ἐπι-
τελέσοντα. Ὁ δὲ πνευματικὸς νομοθέτης, ὁ κύριος ἡμῶν
Ἰησοῦς Χριστὸς, ἀπογυμνῶν τῶν σωματικῶν προκαλυμμά-
των τὸν νόμον, καὶ εἰς τὸ ἔμφανες ἄγων τὰ τῶν τύπων

Γρηγόριος Νύσσης ., In annuntiationem [Sp.] L. 14

μετὰ τοῦ Γαβριὴλ τὸ “χαῖρε κεχαριτωμένη” [λέγοντες], τὴν ἁγίαν


παρθένον ὑμνήσωμεν.
Ὅτι ἐξ αὐτῆς προῆλθε τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον ἡμᾶς τῇ αὐτοῦ
ἀγαθότητι·
ἱερὸν γὰρ ἡγιασμένον καὶ ναὸς θεοῦ ἀκραιφνὴς ἐτύγχανε, τὸ χρυσοῦν
τῶν θυμιαμά-
των θυσιαστήριον, διὰ τὴν ἀνυπέρβλητον αὐτῆς καθαρότητα, τὸ θεῖον
θυμίαμα τῆς
συνθέσεως καὶ τὸ ἅγιον ἔλαιον τῆς χρήσεως, τὸ πολύτιμον τῆς πιστικῆς
νάρδου ἀλά-
βαστρον, τὸ ἱερατικὸν διάδημα, τὴν ἀπόῤῥητον τοῦ θεοῦ μηνύουσα
βούλησιν, ἡ μόνη
σώματι καὶ πνεύματι ἁγία ὑπάρχουσα, ἡ πύλη ἡ κατὰ ἀνατολὰς βλέπουσα
καὶ διὰ
τῆς δεσποτικῆς εἰσόδου τε καὶ ἐξόδου τὸν κόσμον φωτίσασα, ἡ
κατάκαρπος ἐλαία, ἐξ ἧς
τὸ μυστικὸν τοῦ κυρίου λαβὸν κάρφος τὸ ἅγιον πνεῦμα τὸ χειμαζόμενον
τῶν ἀνθρώπων
γένος διεκόσμησεν. Αὕτη τῶν παρθένων καύχημα καὶ τῶν μητέρων
ἀγαλλίαμα, τὸ
ἀρχαγγελικὸν μήνυμα καὶ θεῖον εὐαγγέλιον [δεχομένη·] “χαῖρε
κεχαριτωμένη, ὁ κύριος
126

Γρηγόριος Νύσσης ., Orationes viii de beatitudinibus


Volume 44, page 1209, l. 29

θρωπίνου περιέχει βίου. Καὶ γὰρ τῇ πρὸ ταύτης


ἐπαγγελίᾳ τὸν ἄφραστον ἐκεῖνον ἐν τοῖς οὐρανοῖς
μακαρισμὸν, βασιλείαν ὠνόμασεν· ἆρά τι τοιοῦτον
τῷ λόγῳ παραδεικνύων, οἷον ἡ κάτω περιέχει βασι-
λεία; διαδήματά τινα ταῖς τῶν λίθων αἴγλαις περι-
αστράπτοντα, καὶ εὐανθεῖς ἁλουργίδας ἡδύ τι τοῖς
λίχνοις ὄμμασιν ἀπαυγαζούσας, προπύλαιά τε καὶ
καταπετάσματα, καὶ ὑψηλοὺς θρόνους, καὶ δορυφό-
ρων στοιχηδὸν περιεστώτων τάξεις, καὶ ὅσα ἄλλα
προστραγῳδοῦσι περὶ τὴν τοιαύτην τοῦ βίου σκηνὴν

Γρηγόριος Νύσσης ., De opificio hominis Page 136, l. 41

καὶ ἡ ἀνθρωπίνη φύσις, ἐπειδὴ πρὸς τὴν ἀρχὴν ἄλλων


κατεσκευάζετο, διὰ τῆς πρὸς τὸν βασιλέα τοῦ παντὸς
ὁμοιότητος, οἷόν τις ἔμψυχος εἰκὼν ἀνεστάθη, κοινω-
νοῦσα τῷ ἀρχετύπῳ καὶ τῆς ἀξίας καὶ τοῦ ὀνόμα-
τος· οὐ πορφυρίδα περικειμένη, οὐδὲ σκήπτρῳ καὶ
διαδήματι τὴν ἀξίαν ἐπισημαίνουσα (οὐδὲ γὰρ τὸ
ἀρχέτυπον ἐν τούτοις ἐστὶν), ἀλλ' ἀντὶ μὲν τῆς
ἁλουργίδος τὴν ἀρετὴν ἠμφιεσμένη, ὃ δὴ πάντων
βασιλικώτατον ἐσθημάτων ἐστίν· ἀντὶ δὲ τοῦ σκήπ-
τρου τῇ μακαριότητι τῆς ἀθανασίας ἐρειδομένη· ἀντὶ
δὲ τοῦ βασιλικοῦ διαδήματος τῷ τῆς δικαιοσύνης.

Γρηγόριος Νύσσης ., De opificio hominis Page 136, l. 46

διαδήματι τὴν ἀξίαν ἐπισημαίνουσα (οὐδὲ γὰρ τὸ


ἀρχέτυπον ἐν τούτοις ἐστὶν), ἀλλ' ἀντὶ μὲν τῆς
ἁλουργίδος τὴν ἀρετὴν ἠμφιεσμένη, ὃ δὴ πάντων
βασιλικώτατον ἐσθημάτων ἐστίν· ἀντὶ δὲ τοῦ σκήπ-
τρου τῇ μακαριότητι τῆς ἀθανασίας ἐρειδομένη· ἀντὶ
δὲ τοῦ βασιλικοῦ διαδήματος τῷ τῆς δικαιοσύνης στε-
φάνῳ κεκοσμημένη, ὥστε διὰ πάντων ἐν τῷ τῆς βα-
σιλείας ἀξιώματι δείκνυσθαι δι' ἀκριβείας πρὸς τὸ
ἀρχέτυπον κάλλος ὁμοιωθεῖσαν.
127

Ευσέβιος θεολόγος ., Praeparatio evangelica


Book 4, chap. 20, sec. 1, l. 12

οἶνον καὶ γάλα βάλλε καὶ ὕδατος ἀγλαὸν εἶδος


καὶ ξύλα καρπὸν ἔχοντα διογνήτων ἀκυλαίων·
σπλάγχνα δὲ κατθέμενος λιπαροῖς ἅμα νάμασι σπένδε.
8μετὰ ποίας δὲ εὐχῆς, ἐρωτηθεὶς ἤρξατο μέν, οὐ μὴν ἐπλήρωσεν, οὕτως
εἰπών·
δαῖμον ἀλιτρονόων ψυχῶν διάδημα λελογχώς,
ἠερίων ὑπένερθε μυχῶν χθονίων τ' ἐφύπερθεν.”
Ταῦτα μὲν ὁ θαυμάσιος θεός, μᾶλλον δὲ τὸ πολυπλανὲς δαιμόνιον. τὰ
δὲ τοῦ κατὰ φύσιν λογισμοῦ τἀναντία, καθαίρειν τὴν ψυχήν, ἀλλὰ μὴ θυ-
σίαις ἐπισπᾶσθαι τοὺς πονηροὺς δαίμονας παρακελευόμενα· καθαρᾷ γὰρ
ψυχῇ μὴ ἐπιτίθεσθαι διὰ τὸ αὐτοῖς ἀνόμοιον.

Ευσέβιος θεολόγος ., Praeparatio evangelica Book 9, chap. 29, sec. 5, l.


4

τὸν ὄνειρον τὸν ὑπὸ Μωσέως μὲν ἑωραμένον, ὑπὸ δὲ πενθεροῦ


διακεκριμένον.
λέγει δὲ αὐτὸς ὁ Μωσῆς δι' ἀμοιβαίων πρὸς τὸν πενθερὸν οὕτως πως·
’Ἔδοξ' ὄρους κατ' ἄκρα Σιναίου θρόνον
μέγαν τιν' εἶναι μέχρις οὐρανοῦ πτυχός,
ἐν τῷ καθῆσθαι φῶτα γενναῖόν τινα
διάδημ' ἔχοντα καὶ μέγα σκῆπτρον χερὶ
εὐωνύμῳ μάλιστα. δεξιᾷ δέ μοι
ἔνευσε, κἀγὼ πρόσθεν ἐστάθην θρόνου.
σκῆπτρον δέ μοι παρέδωκε καὶ εἰς θρόνον μέγαν
εἶπεν καθῆσθαι· βασιλικὸν δ' ἔδωκέ μοι
διάδημα καὶ αὐτὸς ἐκ θρόνων χωρίζεται.

Ευσέβιος θεολόγος ., Praeparatio evangelica


Book 15, chap. 4, sec. 9, l. 4

ἀπ' αὐτοῦ; ἐκ ποίων ἀγράφων; δίδωμι γάρ σοι κἂν ψεύδεσθαι θέλῃς,
μόνον τι
νεανικόν. ἀλλὰ γὰρ οὔτ' ἔχεις εἰπεῖν οὔτ' ἂν ἐπιτρέψαι σοι τῶν ἡγεμόνων
τῆς
αἱρέσεως οὐδείς. αἱ γοῦν Ἀριστοτέλους περὶ ταῦτα πραγματεῖαι,
Εὐδήμειοί
128

τε καὶ Νικομάχειοι καὶ Μεγάλων Ἠθικῶν ἐπιγραφόμεναι, μικρόν τι καὶ


ταπει-
νὸν καὶ δημῶδες περὶ τῆς ἀρετῆς φρονοῦσι καὶ τοσοῦτον ὅσον ἄν τις καὶ
ἰδιώτης
καὶ ἀπαίδευτος καὶ μειράκιον καὶ γυνή. τὸ μὲν γὰρ διάδημα, ὡς εἰπεῖν,
καὶ τὸ
σκῆπτρον τὸ βασιλικόν, ὃ παρὰ τοῦ Διὸς ἔχει λαβοῦσα ἀναφαίρετον ἡ
ἀρετή
(ἐπεὶ ‘οὐ παλινάγρετον, ὅττι κεν’ οὗτος ‘τῇ κεφαλῇ ἐπινεύσει’), τοῦτο
αὐτὴν ἀφαιρεῖσθαι τολμῶσιν.

Ευσέβιος θεολόγος ., Historia ecclesiastica Book 1, chap. 3, sec. 4, l. 5

τύπον αὖθις καὶ σύμβολον ἔγνω μετὰ τὴν αὐτοῦ τελευτὴν δια-
δεξόμενον τὴν κατὰ πάντων ἀρχήν. οὐ πρότερον γοῦν τὸν
αὐτοῦ διάδοχον, τῇ τοῦ Ἰησοῦ κεχρημένον προσηγορίᾳ, ὀνόματι
δὲ ἑτέρῳ τῷ Αὐσῇ, ὅπερ οἱ γεννήσαντες αὐτῷ τέθεινται,
καλούμενον, Ἰησοῦν αὐτὸς ἀναγορεύει, γέρας ὥσπερ τίμιον,
παντὸς πολὺ μεῖζον βασιλικοῦ διαδήματος, τοὔνομα αὐτῷ δω-
ρούμενος, ὅτι δὴ καὶ αὐτὸς ὁ τοῦ Ναυῆ Ἰησοῦς τοῦ σωτῆρος
ἡμῶν τὴν εἰκόνα ἔφερεν, τοῦ μόνου μετὰ Μωυσέα καὶ τὸ συμπέ-
ρασμα τῆς δι' ἐκείνου παραδοθείσης συμβολικῆς λατρείας, τῆς
ἀληθοῦς καὶ καθαρωτάτης εὐσεβείας τὴν ἀρχὴν διαδεξαμένου.

Ευσέβιος θεολόγος ., Historia ecclesiastica Book 2, chap. 4, sec. 1, l. 3

αὐτοῖς προφητῶν, περὶ τοῦ μέλλειν ἔσεσθαι λιμὸν προθεσπίζει,


Παῦλος δὲ καὶ Βαρναβᾶς ἐξυπηρετησόμενοι τῇ τῶν ἀδελφῶν
παραπέμπονται διακονίᾳ.
Τιβέριος μὲν οὖν ἀμφὶ τὰ δύο καὶ εἴκοσι βασιλεύσας ἔτη
τελευτᾷ, μετὰ δὲ τοῦτον Γάϊος τὴν ἡγεμονίαν παραλαβών,
αὐτίκα τῆς Ἰουδαίων ἀρχῆς Ἀγρίππᾳ τὸ διάδημα περιτίθησιν,
βασιλέα καταστήσας αὐτὸν τῆς τε Φιλίππου καὶ τῆς Λυσανίου
τετραρχίας, πρὸς αἷς μετ' οὐ πολὺν αὐτῷ χρόνον καὶ τὴν Ἡρῴδου
τετραρχίαν παραδίδωσιν, ἀϊδίῳ φυγῇ τὸν Ἡρῴδην (οὗτος δ' ἦν
ὁ κατὰ τὸ πάθος τοῦ σωτῆρος) σὺν καὶ τῇ γυναικὶ Ἡρῳδιάδι
πλείστων ἕνεκα ζημιώσας αἰτιῶν.

Ευσέβιος θεολόγος ., Historia ecclesiastica


129

Book 8, chap. 11, sec. 2, l. 8

προελθὼν ἀνὴρ τῆς παρὰ βασιλεῦσι τιμῆς, ὡς καὶ τὰς


καθόλου διοικήσεις τῆς παρ' αὐτοῖς καλουμένης μαγιστρό-
τητός τε καὶ καθολικότητος ἀμέμπτως διελθεῖν, ἐπὶ πᾶσι
τούτοις διαπρέψας τοῖς ἐν θεοσεβείᾳ κατορθώμασιν καὶ ταῖς
εἰς τὸν Χριστὸν τοῦ θεοῦ ὁμολογίαις, τῷ τοῦ μαρτυρίου
διαδήματι κατεκοσμήθη, ἐπ' αὐτῆς τῆς τοῦ καθολικοῦ
πράξεως τὸν ὑπὲρ εὐσεβείας ὑπομείνας ἀγῶνα.
Τί με χρὴ νῦν ἐπ' ὀνόματος τῶν λοιπῶν μνημονεύειν
ἢ τὸ πλῆθος τῶν ἀνδρῶν ἀριθμεῖν ἢ τὰς πολυτρόπους
αἰκίας ἀναζωγραφεῖν τῶν θαυμασίων μαρτύρων, τοτὲ μὲν
πέλυξιν ἀναιρουμένων, οἷα γέγονεν τοῖς ἐπ' Ἀραβίας, τοτὲ

Ευσέβιος θεολόγος ., Demonstratio evangelica


Book 4, chap. 17, sec. 5, l. 4

σοῦν τὸν Χριστὸν τοῦ θεοῦ πολιτείας ἑτέρας ἡγήσεσθαι κρείττονος


ἢ κατὰ τὴν προτέραν.
οὕτω μὲν δὴ Μωσῆς ὁ πάντων προφητῶν
θαυμασιώτατος, ἀμφοτέρας τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ θείῳ
πνεύματι διαγνοὺς τὰς ἐπωνυμίας, ταύταις ὡς ἂν βασιλικοῖς διαδή-
μασιν τοὺς παρ' αὐτὸν πάντων τῶν ἀρχόντων ἐκκρίτους ἐτίμησεν,
δυσὶν ἄρχουσιν καὶ ἡγεμόσιν τοῦ λαοῦ, τῷ τε ἀρχιερεῖ καὶ τῷ οἰκείῳ
διαδόχῳ, τὸν Χριστὸν καὶ τὸν Ἰησοῦν ἐπιφημίσας κατ' ἀξίαν, τῷ
μὲν Ἀαρὼν τὸν Χριστόν, τῷ δὲ Ναυσῇ ὡς ἂν τὴν αὐτοῦ τελευτὴν
διαδεξομένῳ τὸν Ἰησοῦν ἀπονείμας.

Ευσέβιος θεολόγος ., Demonstratio evangelica Book 4, chap. 17, sec. 19,


l. 4

ἅπαντα θεσπίζουσα ἡ προφητεία ἐδήλου δι' ὧν φησιν· «καὶ Ἰη-


σοῦς ἦν ἐνδεδυμένος ἱμάτια ῥυπαρά».
πλὴν ἀλλὰ ταῦτα ἀποθέ-
μενος κατὰ τὴν εἰς οὐρανοὺς ἄνοδον καὶ τὴν ἀπὸ τῆς καθ' ἡμᾶς
αἰχμαλωσίας εἰς τὰ οἰκεῖα ἐπάνοδον, τῷ τῆς πατρικῆς θεότητος στε-
φανοῦται διαδήματι, καὶ τὴν λαμπροτάτην στολὴν τοῦ πατρικοῦ
φωτὸς περιτίθεται, κιδάρει τε ἐνθέῳ καὶ τοῖς ἄλλοις ἀρχιερατικοῖς
κόσμοις κατακοσμεῖται. οὐ χαλεπὰ δὲ καὶ τὰ κατὰ τὸν διάβολον
ἀποδοῦναι, ὃς ἔτι καὶ νῦν ἀντικείμενος τῇ τοῦ Χριστοῦ διδασκαλίᾳ
καὶ τῇ καθ' ὅλης τῆς οἰκουμένης ὑπ' αὐτοῦ ἱδρυθείσῃ ἐκκλησίᾳ,
αὐτῷ τῷ σωτῆρι ἡμῶν ἀνθέστηκεν, καὶ πρότερον αὐτῷ ἐξ ἐναντίας
130

Ευσέβιος θεολόγος ., Demonstratio evangelica Book 8, chap. 2, sec. 69,


l. 5

<τῆς> πέμπτης καὶ πεντηκοστῆς Ὀλυμπιάδος.


μετὰ δὲ τὴν τελευτὴν
Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος καὶ μετὰ τὸν δηλωθέντα ἀρχιερέα Ὀνίας
ἡγεῖται τοῦ ἔθνους, τῆς τῶν ἀρχιερέων καὶ αὐτὸς ἐπειλημμένος τιμῆς·
καθ' ὃν Σέλευκος Βαβυλῶνα κρατήσας τὸ τῆς Ἀσίας περιτίθεται
διάδημα, ἔτει δωδεκάτῳ μετὰ τὴν Ἀλεξάνδρου τελευτήν, καθ' ὃν
συνάγεται ὁ πᾶς χρόνος ὁ ἀπὸ Κύρου εἰς ἔτη διακόσια τεσσαράκοντα
ὀκτώ.

Ευσέβιος θεολόγος ., Demonstratio evangelica


Book 8, chap. 2, sec. 73, l. 6

ὥστε συνάγεσθαι ἀπὸ πρώτου ἔτους


Κύρου καὶ Περσῶν βασιλείας ἐπὶ τὸ τέλος τῆς τῶν Μακκαβαίων
γραφῆς καὶ ἐπὶ τὴν Σίμωνος τοῦ ἀρχιερέως τελευτὴν ἔτη τετρακόσια
εἴκοσι πέντε. μεθ' ἃ Ἰωνάθης τὴν ἀρχιερωσύνην, ὡς Ἰώσηπός φησιν,
διαδέχεται ἐπὶ ἔτεσιν ἐννέα καὶ εἴκοσι. μεθ' ὃν Ἀριστόβουλος ἐνιαυ-
τὸν ἡγεῖται, ὃς πρῶτος μετὰ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον διάδημα
βασιλικὸν περιτίθεται πρὸς τῇ ἀρχιερωσύνῃ.
τοῦτον διαδέχεται
Ἀλέξανδρος, βασιλεὺς ἅμα καὶ ἀρχιερεύς, ἔτεσιν καὶ αὐτὸς ἑπτὰ καὶ
εἴκοσι προστὰς τῶν πραγμάτων· εἰς ὃν συνάγεται τὰ πάντα ἀπὸ
πρώτου ἔτους βασιλείας Κύρου καὶ τῆς ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπανόδου

Ευσέβιος θεολόγος ., Commentarius in Isaiam


Book 2, sec. 52, l. 49

τὸ ὄνομα τὸ καινόν, ὃ ὁ κύριος ὀνομάσει αὐτό· τὸ γὰρ ἐπώνυμον κυρίου


τὴν ἐκκλησίαν αὐτοῦ κοσμεῖ.
Εἶτα <καὶ ἔσῃ> φησὶ <στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ κυρίου>,
⌊ὃν ἀπολήψεται τότε λέγουσα· «τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον
τετέλεκα,
τὴν πίστιν τετήρηκα· λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης
<στέφανος>«,⌋
<καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ θεοῦ σου· ⌈στέφανος> γὰρ ὡς ἀληθῶς
Χριστοῦ πάντες οἱ δι' αὐτοῦ κατορθοῦντες τυγχάνουσι <καὶ διάδημα
βασι-
131

λείας> εἰσὶ τῆς αὐτοῦ οἱ τοῖς ὑπὲρ αὐτοῦ ἐνηθληκότες ἀγῶσιν ἅγιοι
μάρτυρες,
οὓς τῇ ἑαυτοῦ <χειρὶ> ὁ πατὴρ ἐκλεξάμενος τῷ υἱῷ περιτίθησι στεφανῶν
αὐτὸν
καὶ <διαδήματι> βασιλικῷ τιμῶν τῷ πλήθει τῶν ὑπ' αὐτοῦ καὶ δι' αὐτοῦ
σεσῳς-
μένων.⌉ τούτων δὲ πληρουμένων <οὐκέτι κληθήσεται ἡ τὸ ὄνομα τὸ
καινὸν>

Ευσέβιος θεολόγος ., Commentarius in Isaiam


Book 2, sec. 52, l. 50

τὴν ἐκκλησίαν αὐτοῦ κοσμεῖ.


Εἶτα <καὶ ἔσῃ> φησὶ <στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ κυρίου>,
⌊ὃν ἀπολήψεται τότε λέγουσα· «τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον
τετέλεκα,
τὴν πίστιν τετήρηκα· λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης
<στέφανος>«,⌋
<καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ θεοῦ σου· ⌈στέφανος> γὰρ ὡς ἀληθῶς
Χριστοῦ πάντες οἱ δι' αὐτοῦ κατορθοῦντες τυγχάνουσι <καὶ διάδημα
βασι-
λείας> εἰσὶ τῆς αὐτοῦ οἱ τοῖς ὑπὲρ αὐτοῦ ἐνηθληκότες ἀγῶσιν ἅγιοι
μάρτυρες,
οὓς τῇ ἑαυτοῦ <χειρὶ> ὁ πατὴρ ἐκλεξάμενος τῷ υἱῷ περιτίθησι στεφανῶν
αὐτὸν
καὶ <διαδήματι> βασιλικῷ τιμῶν τῷ πλήθει τῶν ὑπ' αὐτοῦ καὶ δι' αὐτοῦ
σεσῳςμένων.⌉

Ευσέβιος θεολόγος ., Commentarius in Isaiam


Book 2, sec. 52, l. 53

τὴν πίστιν τετήρηκα· λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης


<στέφανος>«,⌋
<καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ θεοῦ σου· ⌈στέφανος> γὰρ ὡς ἀληθῶς
Χριστοῦ πάντες οἱ δι' αὐτοῦ κατορθοῦντες τυγχάνουσι <καὶ διάδημα
βασι-
λείας> εἰσὶ τῆς αὐτοῦ οἱ τοῖς ὑπὲρ αὐτοῦ ἐνηθληκότες ἀγῶσιν ἅγιοι
μάρτυρες,
οὓς τῇ ἑαυτοῦ <χειρὶ> ὁ πατὴρ ἐκλεξάμενος τῷ υἱῷ περιτίθησι στεφανῶν
αὐτὸν
καὶ <διαδήματι> βασιλικῷ τιμῶν τῷ πλήθει τῶν ὑπ' αὐτοῦ καὶ δι' αὐτοῦ
σεσῳς-
μένων.⌉ τούτων δὲ πληρουμένων <οὐκέτι κληθήσεται ἡ τὸ ὄνομα τὸ
132

καινὸν>
ὑποδεδεγμένη <Καταλελειμμένη> οὐδὲ <Γῆ ἔρημος>, εἰ καὶ πάλαι
τοιαύτη
τις ἦν, ἀλλὰ νῦν τοσούτων ἀγαθῶν καταξιωθεῖσα <Θέλημά> φησιν
<ἐμὸν κληθή-
σεται>, ⌈τοῦτ' ἔστι κατὰ τὸ <θέλημα> τὸ ἐμὸν ὀνομασθήσεται,⌉ <καὶ ἡ γῆ
σου Οἰκουμένη>.

Ευσέβιος θεολόγος ., Vita Constantini


Book 1, chap. 2, sec. 3, l. 2

καὶ τιμῶν καὶ ὕμνων ἠξιωμένον θεώμενος ὁ λόγος ὑπερεκπλήττεται· ἤδη


δὲ καὶ πρὸς αὐταῖς οὐρανίαις ἁψῖσιν ἑαυτὸν ἐκτείνας, κἀνταῦθα τὴν τρις-
μακαρίαν ψυχὴν αὐτῷ θεῷ συνοῦσαν φαντάζεται, θνητοῦ μὲν καὶ
γεώδους
παντὸς ἀφειμένην περιβλήματος, φωτὸς δ' ἐξαστραπτούσῃ στολῇ
καταλαμ-
πομένην. εἶτ' οὐκέτι μὲν μακραῖς χρόνων περιόδοις ἐν θνητῶν διατριβαῖς
εἰλουμένην αὐτήν, αἰωνοθαλεῖ δὲ διαδήματι ζωῆς ἀτελευτήτου καὶ
μακαρίου
αἰῶνος ἀθανασίᾳ τετιμημένην ἐννοῶν, ἀχανὴς ἕστηκεν οἷα θνητὸς λόγος,
μηδεμίαν μὲν ἀφιεὶς φωνὴν τῆς δ' αὐτὸς αὐτοῦ κατεγνωκὼς ἀσθενείας,
καὶ
δὴ σιωπὴν καθ' ἑαυτοῦ ψηφισάμενος τῷ κρείττονι καὶ καθόλου λόγῳ
παρα

Ευσέβιος θεολόγος ., Vita Constantini Book 1, chap. 18, sec. 1, l. 6

Τούτοις δ' ἐγγύθεν αὐτῷ τὰ τῆς ἐκ θεοῦ παρηκολούθει ἀμοιβῆς, ὥστ' ἤδη
καὶ πρωτείων τῆς αὐτοκρατορικῆς ἀρχῆς μετασχεῖν. οἱ μὲν γὰρ τῷ χρόνῳ
προ-
άγοντες οὐκ οἶδ' ὅπως ὑπεξίσταντο τῆς ἀρχῆς, αὐτοῖς ἀθρόας μεταβολῆς
μετὰ τὸ πρῶτον ἔτος τῆς τῶν ἐκκλησιῶν πολιορκίας ἐπισκηψάσης, μόνος
δὲ λοιπὸν Κωνστάντιος πρῶτος αὔγουστος ὁ καὶ σεβαστὸς ἀνηγορεύετο,
τὸ
μὲν κατ' ἀρχὰς τῷ τῶν καισάρων διαδήματι λαμπρυνόμενος καὶ τούτων
ἀπειληφὼς τὰ πρωτεῖα, μετὰ δὲ τὴν ἐν τούτοις δοκιμὴν τῇ τῶν ἀνωτάτω
παρὰ Ῥωμαίοις ἐκοσμεῖτο τιμῇ, πρῶτος σεβαστὸς τεττάρων τῶν ὕστερον
ἀναδειχθέντων χρηματίσας. ἀλλὰ καὶ εὐτεκνίᾳ μόνος παρὰ τοὺς λοιποὺς
αὐτοκράτορας διήνεγκε, παίδων ἀρρένων καὶ θηλειῶν μέγιστον χορὸν
συστησάμενος.

Ευσέβιος θεολόγος ., Vita Constantini Book 4, chap. 7, sec. 2, l. 3


133

βάλλοντα μεγέθη· καὶ οἷς μὲν ἐρυθραίνετο τὰ πρόσωπα, οἷς δὲ λευκότερα


χιόνος ἦν, οἷς δ' ἐβένου καὶ πίττης μελάντερα, οἱ δὲ μέσης μετεῖχον
κράσεως,
ἐπεὶ καὶ Βλεμμύων γένη Ἰνδῶν τε καὶ Αἰθιόπων, οἳ διχθὰ δεδαίαται
ἔσχατοι
ἀνδρῶν, τῇ τῶν εἰρημένων ἐθεωρεῖτο ἱστορίᾳ. ἐν μέρει δὲ τούτων
ἕκαστοι,
ὥσπερ ἐν πίνακος γραφῇ, τὰ παρ' αὐτοῖς τίμια βασιλεῖ προσεκόμιζον, οἱ
μὲν
στεφάνους χρυσοῦς, οἱ δ' ἐκ λίθων διαδήματα τιμίων, ἄλλοι
ξανθοκόμους
παῖδας, οἱ δὲ χρυσῷ καὶ ἄνθεσι καθυφασμένας βαρβαρικὰς στολάς, οἱ δ'
ἵπ-
πους, οἱ δ' ἀσπίδας καὶ δόρατα μακρὰ καὶ βέλη καὶ τόξα, τὴν διὰ τούτων
ὑπηρεσίαν τε καὶ συμμαχίαν βουλομένῳ βασιλεῖ παρέχειν ἐνδεικνύμενοι.

Ευσέβιος θεολόγος ., Vita Constantini Book 4, chap. 66, sec. 2, l. 3

πόλιν, κἄπειτα ἐν αὐτῷ τοῦ παντὸς προφέροντι τῶν βασιλείων οἴκων


⌈βάθρον⌉
ἐφ' ὑψηλὸν κατετίθεντο, φῶτά τ' ἐξάψαντες κύκλῳ ἐπὶ σκευῶν χρυσῶν
θαυ-
μαστὸν θέαμα τοῖς ὁρῶσι παρεῖχον, οἷον ἐπ' οὐδενὸς πώποτ' ὑφ' ἡλίου
αὐγαῖς
ἐκ πρώτης αἰῶνος συστάσεως ἐπὶ γῆς ὤφθη. ἔνδον γάρ τοι ἐν αὐτῷ
παλατίῳ
κατὰ τὸ μεσαίτατον τῶν βασιλείων ἐφ' ὑψηλῆς κείμενον χρυσῆς
λάρνακος
τὸ βασιλέως σκῆνος, βασιλικοῖς τε κόσμοις πορφύρᾳ τε καὶ διαδήματι
τετιμημένον, πλεῖστοι περιστοιχισάμενοι ἐπαγρύπνως δι' ἡμέρας καὶ
νυκτὸς ἐφρούρουν.

Ευσέβιος θεολόγος ., Constantini imperatoris oratio ad coetum


sanctorum Chap. 18, sec. 2, l. 2

Παρίσταται δέ μοι καὶ τῶν ἀλλοδαπῶν τι μαρτυριῶν


τῆς τοῦ Χριστοῦ θεότητος ἀπομνημονεῦσαι· ἐκ γάρ τοι τούτων
δηλονότι καὶ ἡ τῶν βλασφημούντων αὐτὸν διάνοια οἶδεν αὐτὸν θεὸν
ὄντα καὶ θεοῦ παῖδα, εἴπερ γοῦν τοῖς ἑαυτῶν λόγοις πιστεύουσιν.
ἡ τοίνυν Ἐρυθραία Σίβυλλα, φάσκουσα ἑαυτὴν ἕκτῃ γενεᾷ μετὰ
τὸν κατακλυσμὸν γενέσθαι, ἱέρεια ἦν τοῦ Ἀπόλλωνος, διάδημα ἐπ'
134

ἴσης τῷ θρησκευομένῳ ὑπ' αὐτῆς θεῷ φοροῦσα, καὶ τὸν τρίποδα


περὶ ὃν ὁ ὄφις εἱλεῖτο περιέπουσα, ἀποφοιβάζουσά τε τοῖς χρωμένοις
αὐτῇ, ἠλιθιότητι τῶν γονέων ἐπιδεδωκότων αὐτὴν τοιαύτῃ λατρείᾳ,
δι' ἣν ἀσχήμονες θυμοὶ καὶ οὐδὲν σεμνὸν ἐπιγίνεται, κατὰ τὰ αὐτὰ
τοῖς ἱστορουμένοις περὶ τῆς Δάφνης. αὕτη τοίνυν εἴσω τῶν ἀδύτων

Ευσέβιος θεολόγος ., De laudibus Constantini Chap. 5, sec. 6, l. 6

ἀλλὰ καὶ τὴν τῶν ὑπηκόων δορυφορίαν, μυριάδας στρατοπέ-


δων, ὁπλιτῶν πεζῶν τε ὁμοῦ καὶ ἱππικῶν δοῦλα καὶ ὑπήκοα πλήθη
οὐδαμῶς ὁρῶν καταπλήττεται, οὐδ' ἐπὶ τῇ τούτων ἀρχῇ τυφοῦται,
στρέφων εἰς αὐτὸν τὴν διάνοιαν τήν <τε> κοινὴν ἁπάντων φύσιν καὶ
παρ' ἑαυτῷ βλέπων. ἐσθῆτά γε μὴν χρυσοϋφῆ ποικίλοις ἄνθεσιν
ἐξυφασμένην ἁλουργίδα τε βασιλικὴν σὺν αὐτῷ διαδήματι γελᾷ τοὺς
πολλοὺς θεώμενος ἐκπεπληγμένους καὶ τὸ φάντασμα κομιδῇ νηπίων
δίκην οἷόν τι μορμολύκειον θειάζοντας· οὐδαμῶς <δ'> αὐτὸς τὰ ὅμοια
πεπονθὼς τῇ ψυχῇ δι' ἐπιστήμην τοῦ θείου περίβλημα σωφροσύνῃ
καὶ δικαιοσύνῃ εὐσεβείᾳ τε καὶ ταῖς λοιπαῖς ἀρεταῖς πεποικιλμένον
τὸν ἐπ' ἀληθείας πρέποντα βασιλεῖ κόσμον περιτίθησιν.

Ευσέβιος θεολόγος ., Generalis elementaria introductio (= Eclogae


propheticae) Page 156, l. 27

Ἀντιόχου τροπωσάμενος στρατηγούς· μεθ' ὃν Ἰωνά-


θης ἀδελφὸς αὐτοῦ ὁμοῦ τὴν ἀρχιερωσύνην καὶ τὴν
τοῦ λαοῦ διαλαμβάνει προστασίαν· καὶ αὖθις τούτου
ἀδελφὸς Σίμων ἀρχιερεὺς, μεθ' ὃν Ὑρκανὸς, μεθ' ὃν
Ἰούδας, ὁ καὶ Ἀριστόβουλος, διαδέχεται· καὶ πρῶτος
ἐπὶ τῇ ἀρχιερωσύνῃ καὶ βασιλείᾳ περιέθετο διάδημα·
μεθ' ὃν τὴν ἀρχιερωσύνην ὁμοῦ καὶ τὴν βασιλείαν
παραλαβὼν Ἀλέξανδρος ἐπὶ διαδόχῳ γυναικὶ τελευτᾷ·
ἐν ᾧ τῶν ἐν τῷ Δανιὴλ συμπερασθεισῶν ἑβδομάδων
οἱ ἐξ ἱερέων ἄρχοντες χριστοὶ προσαγορευόμενοι δια-
λείπουσιν·

Ευσέβιος θεολόγος ., Antiquorum martyriorum collectio (fragmenta)


Volume 20, page 1532, l. 24

καὶ νηπίοις, τὸν Χριστὸν ἐπιβοωμένους. Καί τις ἕτε-


ρος Ῥωμαϊκῆς ἀξίας ἐπειλημμένος Ἄδαυκτος τοὔνο-
μα, γένους τῶν παρ' Ἰταλοῖς ἐπισήμων, τῆς πρώτης
135

παρὰ βασιλεῦσι τιμῆς ἀξιούμενος, διαπρέψας τότε


τῆς εἰς Χριστὸν ἀδιατρέπτῳ καὶ ἀκλινεῖ ὁμολογίᾳ,
τῷ τοῦ μαρτυρίου διαδήματι κατεκοσμήθη, γενναίως
τὸν ἀγῶνα διηνυκώς. Καί τις ἱερὰ καὶ θαυμασία
γυνὴ, πλούτῳ, καὶ γένει, καὶ εὐδοξίᾳ παρὰ πᾶσιν
Ἀντιοχεῦσι βεβοημένη, παίδων ξυνωρίδα παρθένων
διαπρεπῶν ἀναθρεψαμένη, ἐπειδὴ πολὺς ὁ περὶ
αὐτὰς κινούμενος φθόνος, λανθανούσας τε καὶ ἐν

Ευσέβιος θεολόγος ., Commentaria in Psalmos Volume 23, page 208, l.


53

ροι πίονες οἱ σιτιστοὶ περιέσχον με, φησὶ, καὶ πε-


ριεστοιχίσαντό με· κατὰ δὲ τὸν Ἀκύλαν· Δυνάσται
Βασὰν διεδειγματίσαντό με, εἴρηται, τοῦ λόγου αἰ-
νιττομένου τὴν τοῦ Πιλάτου στρατιωτικὴν τάξιν, ἣν
Βασὰν ὠνόμασεν, οἳ στέφανον ἐξ ἀκανθῶν πλέξαντες,
ἀντὶ διαδήματος ἐπέθηκαν αὐτῷ. Ἠνοίξαντ' ἐπ' αὐ-
τῷ τὸ στόμα αὐτῶν, ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυό-
μενος, βοῶντες· Αἶρε, αἶρε, σταύρωσον αὐτόν. Τὸ
αἷμα αὐτοῦ ἐφ' ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν.
Ἀκύλας δέ· Ὡς λέων, φησὶν, ἁλίσκων καὶ βρυ-
χώμενος· κατὰ δὲ τὸν Σύμμαχον·

Epiphanius Scr. Eccl., Panarion (= Adversus haereses)


Volume 1, page 323, l. 18

ἄρχοντες. ἕως γὰρ αὐτοῦ * ἡγούμενοι, διέπεσε δὲ ἡ τάξις καὶ


<μετ>έστη ἐξότε αὐτὸς γεννᾶται ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας, ἐπὶ Ἀλε-
ξάνδρου τοῦ ἀπὸ γένους ἱερατικοῦ καὶ βασιλικοῦ. ἀφ' οὗ Ἀλεξάνδρου
διέπεσεν οὗτος ὁ κλῆρος ἀπὸ χρόνων Σαλίνας, τῆς καὶ Ἀλεξάνδρας
καλουμένης, ἐπὶ τοῖς χρόνοις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως καὶ Αὐγούστου
τοῦ Ῥωμαίων αὐτοκράτορος· ὃς καὶ διάδημα ἐπέθετο ἑαυτῷ ὁ Ἀλέ-
ξανδρος οὗτος, εἷς τῶν χριστῶν καὶ ἡγουμένων ὑπάρχων. συναφθει-
σῶν γὰρ τῶν δύο φυλῶν τοῦ τε βασιλικοῦ καὶ τοῦ ἱερατικοῦ, Ἰούδα
δέ φημι καὶ Ἀαρὼν καὶ πάσης τῆς τοῦ Λευί, βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς κα-
θίστων· οὐ γὰρ διήμαρτέν τι ἀπὸ τῆς τῆς ἁγίας γραφῆς αἰνίξεως.
τότε δὲ λοιπὸν ἀλλόφυλος βασιλεὺς Ἡρῴδης καὶ οὐκέτι οἱ ἀπὸ τοῦ

Epiphanius Scr. Eccl., Panarion (= Adversus haereses)


Volume 1, page 324, l. 2
136

ξανδρος οὗτος, εἷς τῶν χριστῶν καὶ ἡγουμένων ὑπάρχων. συναφθει-


σῶν γὰρ τῶν δύο φυλῶν τοῦ τε βασιλικοῦ καὶ τοῦ ἱερατικοῦ, Ἰούδα
δέ φημι καὶ Ἀαρὼν καὶ πάσης τῆς τοῦ Λευί, βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς κα-
θίστων· οὐ γὰρ διήμαρτέν τι ἀπὸ τῆς τῆς ἁγίας γραφῆς αἰνίξεως.
τότε δὲ λοιπὸν ἀλλόφυλος βασιλεὺς Ἡρῴδης καὶ οὐκέτι οἱ ἀπὸ τοῦ
Δαυὶδ διάδημα ἐπέθεντο. μεταπεσούσης δὲ τῆς βασιλικῆς καθέδρας,
ἐν Χριστῷ ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν ἀπὸ μὲν οἴκου τοῦ σαρκικοῦ Ἰούδα καὶ
Ἰσραὴλ τὸ βασιλικὸν μετέστη ἀξίωμα, ἵδρυται δὲ ὁ θρόνος ἐν τῇ ἁγίᾳ
τοῦ θεοῦ ἐκκλησίᾳ εἰς τὸν αἰῶνα, ἐκ δύο προφάσεων ἔχων τὸ ἀξίωμα
τό τε βασιλικὸν καὶ τὸ ἀρχιερατικόν – καὶ τὸ μὲν βασιλικὸν ἀπὸ
τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ δύο τρόπους διά τε τὸ εἶναι

Epiphanius Scr. Eccl., De xii gemmis Chap. 1, sec. 2, l. 5

ἔαρος, ὅτε ἡ ἀρχὴ τῶν Παθῶν.


Λίθος <τοπάζιον,> ἐρυθρὸς τῷ εἴδει ὑπὲρ τὸν ἄνθρακα· γίνεται δὲ ἐν
Τοπάζῃ,
πόλει τῆς Ἰνδίας, ὑπὸ τῶν ἐκεῖσέ ποτε λίθους λατομούντων, ἐν καρδίᾳ
ἑτέρου
λίθου ὃν οἱ λατομοῦντες θεασάμενοι φαιδρόν, καὶ ὑποδείξαντες
ἀλάβαστρόν τισιν
ἀπέδοντο ὀλίγου τιμήματος. Θηβαῖοι δὲ προσήνεγκαν τῇ κατ' ἐκεῖνον
καιρὸν βασι-
λίσσῃ· ἡ δὲ λαβοῦσα ἐν τῷ αὑτῆς διαδήματι μέσον τοῦ μετώπου
περιέθετο.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (orat.


7) Chap. 14, sec. 1, l. 3

ἐπάνεισι πρὸς ἡμᾶς φυγὰς μακάριος καὶ τροπαιοῦχος


ἀναίμακτος καὶ περιφανέστερος τὴν ἀτιμίαν ἢ τὴν λαμ-
πρότητα.
Ταύτην ἐγὼ τὴν νίκην τῆς πολλῆς ἐκείνου χειρὸς
καὶ τῆς ὑψηλῆς ἁλουργίδος καὶ τοῦ πολυτελοῦς διαδή-
ματος ὑψηλοτέραν κρίνω μακρῷ καὶ τιμιωτέραν· τούτῳ
τῷ διηγήματι πλέον ἐπαίρομαι ἢ εἰ πᾶσαν ἐκείνῳ τὴν
βασιλείαν ἀπεμερίσατο.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Apologetica (orat. 2)


Volume 35, page 493, l. 10
137

σιωπῆσαι, συνιὼν, ὅτι ὁ καιρὸς πονηρός ἐστιν·


ὅτι ἀπελάκτισαν οἱ ἠγαπημένοι, ὅτι γεγόναμεν υἱοὶ
ἀφεστηκότες, ἡ ἄμπελος ἡ εὐκληματοῦσα, ἡ ἄμπελος
ἡ ἀληθινὴ, πᾶσα καρποφόρος, ὡραία πᾶσα, καλῶς
ταῖς σταγόσι ταῖς ἄνωθεν ἀνατέλλουσα· ὅτι
ἐστράφη εἰς ἀτιμίαν ἐμοὶ τὸ διάδημα τοῦ κάλ-
λους, τὸ ἀποσφράγισμα τῆς ἐμῆς δόξης, ὁ τῆς
καυχήσεως στέφανος· εἰ δέ τις πρὸς ταῦτα τολμηρὸς
καὶ γενναῖος, μακάριος οὗτος ἐμοὶ τοῦ θάρσους καὶ
τῆς γενναιότητος.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4)


olume 35, page 544, l. 1
ταῖς μεταβολαῖς κινούμενα καὶ περιτρεπόμενα, καὶ ἄλλοτε ἄλλως ἔχοντα·
τῇ τάξει δὲ τῆς προνοίας πά-
για καὶ ἀκίνητα, κἂν διὰ τῶν ἐναντίων ὁδεύῃ, τῷ
Λόγῳ μὲν δήλων, ἡμῖν δὲ ἀγνοουμένων· ὁ καθαίρων
δυνάστας ἀπὸ θρόνων, καὶ ἀνυπονόητον κοσμῶν δια-
δήματι· παρὰ γὰρ τῆς θείας καὶ τοῦτο λαμβάνω
Γραφῆς· ὁ γόνασιν ἀδυνατοῦσι θάρσος περιτιθεὶς,
καὶ συντρίβων ἁμαρτωλοῦ καὶ πονηροῦ βραχίονας
καὶ ταῦτα παρ' ἄλλης ᾠδῆς, ὅπως ἂν ἕκαστον
ἐπίῃ τῇ μνήμῃ, πολλῶν συμπληρούντων μοι τὴν
ᾠδὴν, καὶ συνερανιζόντων τὸν χαριστήριον·
Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4)
Volume 35, page 572, l. 2

τὴν ἀπόνοιαν ἐκ τῶν ἤδη τετολμημένων ᾔδει πε-


ποιηκὼς), τί διανοεῖται; καὶ ποῖ πρόεισιν ἀσεβείας
τε καὶ θρασύτητος; Ὢ τῆς μανιώδους ἐκείνης ψυ-
χῆς! Ἐπ' αὐτὸν ἐκστρατεύει, καὶ τῆς δύσεως ἀπαν-
ίσταται· προφάσει μὲν, ὡς ἀπολογησόμε-
νος ὑπὲρ τοῦ διαδήματος· ἔτι γὰρ ἐδόκει κρύπτειν
ἑαυτοῦ τὴν ἀπόνοιαν· τὸ δὲ ἀληθὲς, ὡς μεταστή-
σων εἰς ἑαυτὸν ἅπαν τὸ κράτος, καὶ διὰ τῆς ἀγνωμο-
σύνης θαυμασθησόμενος· καὶ οὐκ ἐψεύσθη γε τῆς
ἐλπίδος.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4)


Volume 35, page 605, l. 30
138

Πʹ. Νόμος ἐστὶ βασιλικὸς, οὐκ οἶδα μὲν εἰ καὶ πᾶσιν


ἀνθρώποις παρ' ὅσοις τὸ βασιλεύεσθαι, Ῥωμαίοις
δὲ καὶ τῶν λίαν σπουδαζομένων εἰκόσι δημοσίαις
τιμᾶσθαι τοὺς βασιλεύοντας· οὐ γὰρ ἐξαρκοῦσιν οἱ
στέφανοι καὶ τὰ διαδήματα, καὶ τὸ τῆς ἁλουργίδος
ἄνθος, οἵ τε ἀριθμούμενοι λογχοφόροι καὶ τὸ τῶν
ἀρχομένων πλῆθος, συγκροτεῖν τούτοις τὴν βασι-
λείαν· ἀλλὰ δεῖ καὶ προσκυνήσεως αὐτοῖς, ὑφ'
ἧς σεμνότεροι δόξωσιν·

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 2 (orat. 5)


Volume 35, page 685, l. 36

καὶ τὸν ἔλεον τούτῳ προσάπτοντες), καὶ διὰ


τοῦτο οὐκ ἀνεχόμενοι τὸ μὴ οὐχ ὡς βασιλέα
τιμηθῆναι τοῦτον, καὶ προσδεχθῆναι πείθουσι
τὸν ἀποστάτην, καὶ συναναγκάζουσιν ὑπαντῆσαι τῷ
νεκρῷ μετὰ τοῦ προσήκοντος σχήματος· τὸ δὲ ἦν,
ἀποκοσμήσαντα τὴν κεφαλὴν τοῦ διαδήματος, καὶ
ὑποκύψαντα τῷ βασιλεῖ τὰ εἰκότα, οὕτως ἐπὶ τὸν
τάφον συμπαραπέμψαι τοῖς ἄγουσι, καὶ τὸν ἀοίδι-
μον τῶν Ἀποστόλων σηκὸν, οἳ δὴ τὸ ἱερὸν
γένος καὶ ὑπεδέξαντο καὶ διαφυλάττουσι, μι-
κροῦ τὰ ἴσα γέρα καρπούμενον.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός De seipso et ad eos qui ipsum cathedram


Constantinopolitanam affectare dicebant (orat. 36) Volume 36, page 277,
l. 36

δέξιοι τὴν ἀρετὴν, ἀλλὰ μὴ τῷ ἑτέρῳ λείποντες.


ΙΑʹ. Οἱ βασιλεῖς, αἰδεῖσθε τὴν ἁλουργίδα· νομοθε-
τήσει γὰρ καὶ νομοθέταις ὁ λόγος. Γινώσκετε ὅσον
τὸ πιστευθὲν ὑμῖν, καὶ τί τὸ μέγα περὶ ὑμᾶς μυστή-
ριον. Κόσμος ὅλος ὑπὸ χεῖρα τὴν ὑμετέραν, διαδή-
ματι μικρῷ καὶ βραχεῖ ῥακίῳ κρατούμενος. Τὰ μὲν
ἄνω, μόνου Θεοῦ· τὰ κάτω δὲ, καὶ ὑμῶν. Θεοὶ γέ-
νεσθε τοῖς ὑφ' ὑμᾶς, ἵν' εἴπω τι καὶ τολμηρότε-
ρον. Καρδία βασιλέως ἐν χειρὶ Θεοῦ, καὶ εἴρηται,
καὶ πιστεύεται. Ἐνταῦθα ἔστω τὸ κράτος ὑμῖν, ἀλλὰ
μὴ τῷ χρυσῷ καὶ ταῖς φάλαγξιν.
139

Porphyrius Phil., Chronica


Fragment 7, sec. 2, l. 10

γίζονται. Ὑφ' ἓν γὰρ τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν ἐτάξαμεν, ὅτι


διαστασιαζόντων πρὸς ἀλλήλους καὶ ἐναλλὰξ βασιλευόν-
των, σύγχυσις περὶ τοὺς χρόνους γέγονεν. Ἄρχει μὲν
γὰρ ὁ Φιλομήτωρ πρότερος ἔτεσιν ἕνδεκα μόνος. Ἀν-
τιόχου δ' ἐπιστρατεύσαντος Αἰγύπτῳ, καὶ περιε-
λόντος αὐτοῦ τὸ διάδημα, οἱ Ἀλεξανδρεῖς τῷ νεωτέρῳ
ἐπέτρεψαν τὰ πράγματα, καὶ διώξαντες Ἀντίοχον ἐρρύ-
σαντο τὸν Φιλομήτορα, καὶ ἐχρημάτισεν αὐτοῖς [ἔτος]
Φιλομήτορος [μὲν] ιβʹ (ιϛʹ Scal.), Εὐεργέτου δὲ αʹ.
Ὁμονοοῦσι δὲ ἄχρι τοῦ ἑπτακαιδεκάτου. Ἀπὸ δὲ τοῦ
ὀκτωκαιδεκάτου μόνου χρηματίζει τοῦ Φιλομήτορος.

Porphyrius Phil., De philosophia ex oraculis Page 153, l. 8

Οἶνον καὶ γάλα βάλλε καὶ ὕδατος ἀγλαὸν εἶδος,


καὶ ξύλα καρπὸν ἔχοντα διογνήτων ἀκυλαιῶν·
σπλάγχνα δὲ κατθέμενος λιπαροῖς ἅμα νάμασι σπένδε.
Μετὰ ποίας δὲ εὐχῆς ἐρωτηθεὶς ἤρξατο μέν, οὐ μὴν ἐπλήρωσεν,
οὕτως εἰπών·
δαῖμον ἀλιτρονόων ψυχῶν διάδημα λελογχώς
ἠερίων ὑπένερθε μυχῶν χθονίων τ' ἐφύπερθεν.
Ὀρθῶς καὶ τοῦτο ὁ Ῥόδιος Πυθαγόρας ἀπεφήνατο, ὅτι οὐχ
ἥδονται οἱ κληιζόμενοι ἐπὶ ταῖς θυσίαις θεοί, ἀνάγκῃ δέ τινι ἀκο-
λουθίας συρόμενοι παραγίνονται· καὶ οἱ μὲν μᾶλλον, οἱ δὲ ἧττον.
τινὲς δὲ καὶ ὥσπερ ἔθος ποιησάμενοι τῆς ἑαυτῶν παρουσίας εὐμα

Αθανάσιος θεολόγος , Dialogus Athanasii et Zacchaei [Sp.]


Sec. 69, l. 9

τὴν ἀλήθειαν· 8διὰ σιὼν οὐ σιωπήσομαι· καὶ διὰ ἱερουσαλὴμ οὐκ ἀνήσω·
ἕως ὂν ἐξέλθῃ ὡς φῶς ἡ δικαιοσύνη αὐτῆς, τὸ δὲ σωτήριόν μου ὡς
λαμπὰς
καυθήσεται· καὶ ὄψονται ἔθνη τὴν δικαιοσύνην σου, καὶ πάντες
οἱ βασιλεῖς τὴν δόξαν σου· καὶ καλέσει μου τὸ ὄνομα τὸ καινόν, ὃ ὁ
κύριος ὀνομάσει αὐτό. καὶ ἔσει στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ κυρίου, καὶ
140

διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ θεοῦ σου.


ζακχαίος: Περὶ τίνος λέγεις, λέγεσθαι ταῦτα;
ἀθανάσιος: Περὶ ἱερουσαλήμ· οὐκέτι γάρ ἐστιν ἰουδαίων πόλις· ἀλλὰ
χριστιανῶν πόλις, τῷ καινῷ ὀνόματι καλουμένη. ἀπελθὼν ἐκεῖσε ὄψει
χριστοῦ τὴν πόλιν ταύτην οὖσαν, καὶ μοναζόντων οἰκητήριον· καὶ τοῦ
χριστοῦ τὴν ἀνάστασιν· καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς τὴν δόξαν αὐτῶν

Αθανάσιος θεολόγος , Sermo exhortatorius [Sp.] (e cod. Paris. gr. 769)


Sec. 13, l. 7

τὴν ὀξυχολίαν, ἵνα ὀξυνθῇς, καὶ ἀπολέσῃς τὴν ψυχήν σου, τὴν δὲ
πραΰτητα ὁ θεὸς διδοίη, ἵνα διὰ τῆς πραΰτητος καὶ τῆς ἐλεημοσύνης
σωθῇς. Καὶ βλέπε, ἄνθρωπε, τὸν καλλωπισμὸν τῶν ἱματίων μὴ ἀγα-
πήσῃς, μηδὲ τὴν βλακείαν ποθῇς, ἀλλὰ μᾶλλον ταπεινὰ φόρει καὶ
εὐτελῆ διὰ τὸν θεὸν, ἵνα ἐκεῖθεν ἐνδύςῃ σε ὁ θεὸς ἡμῶν στολὴν δόξης,
ἔνδυμα ἀφθαρσίας, στέφανον κάλλους, διάδημα βασι-
λείας, ἵνα τότε ἔχῃ ἡ ψυχή σου παῤῥησίαν πρὸς τὸν θεὸν λέγουσα· Κύριε
ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ τῷ ματαίῳ πολλὰ ὑστερήθην ἵνα τὴν βασιλείαν
σου ἀπολαύω δέσποτα, καὶ τότε ἐρεῖ ὁ δεσπότης ἡμῶν Χριστὸς
φιλάνθρωπος καὶ ἐλεήμων· οὗ μὲν ὀλίγα ἐκοπίασας, πρῶτα ἡτοίμασά
σοι ἐγὼ, ἀλλὰ δεῦρο εἴσελθε εἰς τὸν νυμφῶνα τῆς δόξης μου, καὶ ἀπό

Αθανάσιος θεολόγος , Expositiones in Psalmos Volume 27, pe 513, l. 1

σιλεία Δαυῒδ ἀνορθοῦται χάριτι τοῦ Χριστοῦ, τοῖς δώ-


δεκα δεδωκότος ἀποστόλοις, τοῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνοις
καθεζομένοις κρίνειν τὸν Ἰσραήλ.
Ὅτι ἐκεῖ ἐκάθισαν θρόνοι εἰς κρίσιν. Καὶ κατὰ
τὴν ἱστορίαν ἐκεῖ τὰ βασίλεια, καὶ τῶν ἱερέων οἱ θρό-
νοι· ὥσπερ τινὶ διπλῷ στεφάνῳ καὶ διαδήματι καλλω-
πιζομένης τῆς πόλεως. Νῦν δὲ πάντων ἔκπτωσις, καὶ
τῆς παλαιᾶς εὐδαιμονίας ἐλάχιστα λείψανα. Θρόνοι
ἐπὶ οἶκον Δαυΐδ. Ἐν ταύτῃ, φησὶ, τῇ πόλει, τουτέστι
τῇ Ἱερουσαλὴμ, θρόνοι ἐτέθησαν βασιλικοὶ κρῖμα

Αθανάσιος θεολόγος , Synopsis scripturae sacrae [Sp.]


Volume 28, page 429, l. 20

Κυρίου.» Καὶ ἑώρακε τὴν κιβωτὸν τῆς Διαθήκης ἐν


οὐρανῷ. Εἶτα ἑώρακε γυναῖκα ὠδίνουσαν, καὶ δρά-
κοντα πυρὸς διώκοντα αὐτήν. Ἡ μὲν οὖν γυνὴ ἐσώ-
θη εἰς τὴν ἔρημον· ὁ δὲ δράκων ἐβλήθη εἰς τὸ πῦρ.
141

Εἶτα ἑώρακε θηρίον ἔχον κέρατα δέκα, καὶ κεφαλὰς


ἑπτὰ, καὶ τὸ διάδημα αὐτοῦ βλασφημίας γέμον· τὸ
δὲ ὄνομα αὐτοῦ οὐκ ἐδήλωσεν, ἀλλὰ τὸν ἀριθμὸν τοῦ
ὀνόματος αὐτοῦ χξϛʹ. Ἤκουσε καὶ παρθένων ᾀδόν-
των, καὶ ἀκολουθούντων τῷ Ἀρνίῳ, καὶ εἶδεν ἄγγε-
λον πετόμενον ἐν μεσουρανήματι, καὶ ἄλλον ἀκολου-
θοῦντα, καὶ ἄλλον, καὶ νεφέλην λευκὴν, καὶ ἐπ' αὐ

Ιωάννης Στοβαίος ανθολογία


Book 3, chap. 7, sec. 65, l. 11

ἐπερχόμενον θεασάμενος τῶν πολεμίων πλῆθος εὐωχου-


μένοις εἶπε τοῖς συμμάχοις ‘οὕτως ἀριστᾶτε, ὦ τρια-
κόσιοι, ὡς ἐν ᾅδου δειπνήσοντες’. ἐπιφανέντων οὖν
τῶν βαρβάρων Λεωνίδας πολλοῖς περιπεπαρμένος δό-
ρασι μεθ' ὁρμῆς ἐπὶ Ξέρξην ἠνέχθη καὶ περιελόμενος
αὐτοῦ τὸ διάδημα πρὸ τῶν τραυμάτων κατέσχε καὶ αἱ-
μορραγήσας ἐξέπνευσεν. ἀνατεμὼν δὲ ὁ βασιλεὺς τοῦ
προειρημένου τὸ στῆθος εὗρεν αὐτοῦ τὴν καρδίαν τριχῶν
γέμουσαν.

Ιωάννης Στοβαίος ανθολογία Book 4, chap. 8, sec. 20, l. 4

διοποιὸν φίλον ὄντα καὶ συνήθη ‘τίνος σοι’, εἶπε ‘με-


ταδῶ;’ κἀκεῖνος ‘οὗ βούλει πλὴν τῶν ἀπορρήτων’.
Ἀντιγόνου.
Ἀντίγονος πρός τινα μακαρίζουσαν αὐτὸν γραῦν ‘εἰ
ᾔδεις’ ἔφη ‘ὦ μῆτερ, ὅσων κακῶν μεστόν ἐστι τουτὶ τὸ
ῥάκος’ δείξας τὸ διάδημα ‘οὐκ ἂν ἐπὶ κοπρίας αὐτὸ κεί-
μενον ἐβάστασας’. Πτολεμαίου.
Πτολεμαῖος ὁ ἐπικληθεὶς Φιλάδελφος ἔλεγε τὴν τυ-
ραννίδα ἄλλα τε πολλὰ δύσκολα ἔχειν καὶ τὸ μέγιστον,
τὸ ἀναγκάζεσθαι τοὺς μηθὲν ἀδικοῦντας κτείνειν τοῦ συμ

Basilius Theol., Enarratio in prophetam Isaiam [Dub.]


Chap. 3, sec. 111, l. 9

ἁλώσεως, ὅτε ἐκτετηκότες λιμῷ, ὡς καὶ εἰς ἀλληλοφαγίαν


αὐτοὺς ἐκπεσεῖν, τοῖς δοκοῦσιν εὐπορεῖν προσεχώρουν τὰς
προστασίας αὐτῶν ἐπικαλούμενοι· Ἱμάτιον ἔχεις· ἀρχηγὸς
ἡμῶν γενοῦ. – Ὁ ἀληθῶς ἄρχων οὐκ ἐκ τῶν ἔξωθεν συμβό-
λων γνωρίζεται, οἷον πορφύρας, χλανίδος καὶ διαδήματος,
142

ἀλλ' ἐκ τοῦ ἔχειν τὴν ἀρχικὴν ἀρετήν. Ὁ γὰρ ἀρχόμενος


ὑπὸ τῶν ἡδονῶν καὶ ἀγόμενος ἐπιθυμίαις ποικίλαις, δοῦλος
ὢν τῆς ἁμαρτίας, ἀνεπιτήδειός ἐστι πρὸς τὸ ἄρχειν. Ἐν-
ταῦθα μέντοι ἡ μαρτυρία τοῦ δύνασθαι ἄρχειν οὐκ ἀπὸ τοῦ
τὴν ψυχὴν κεκοσμῆσθαι, ἀλλ' ἀπὸ τῆς τῶν ἱματίων περι

Basilius Theol., Sermo ob sacerdotum instructionem (recensio brevior)


[Sp.] Volume 31, page 1688, l. 24

ἅγια τοῖς κυσὶ, μηδὲ ῥίπτετε τοὺς μαργαρίτας μου


ἔμπροσθεν τῶν χοίρων.» Ὅρα οὖν καὶ σὺ, μὴ φόβῳ
ὑπαχθῇς ἀνθρωπίνῳ, καὶ παραδώσῃς τὸν Υἱὸν τοῦ
Θεοῦ εἰς χεῖρας ἀναξίων· ἀλλὰ μὴ ἐντραπῇς τινα
τῶν ἐνδόξων τῆς γῆς, ἀλλὰ μηδὲ αὐτῶν τῶν τὸ διά-
δημα φορούντων πτοηθῇς ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ ὅτε ἱε-
ρουργήσαις. Βλέπε τοὺς βουλομένους τὰ δῶρα μετα-
λαμβάνειν ἐν τοῖς οἴκοις· σὺ ὄψει, ὅτι καὶ ὑπὸ γυναι-
κῶν χαρίζονται, ἀλλὰ καὶ ἀναξίων. Ὅρα οὖν, ὡς οἱ
θεῖοι κανόνες καὶ αἱ σύνοδοι τῶν ἁγίων Πατέρων
ἐπεκύρωσαν· οὕτω πράττε, καὶ μὴ μεταδίδῳς ἀν

Basilius Theol., Sermones de moribus a Symeone Metaphrasta collecti


Volume 32, page 1308, l. 47

σαυτῷ μεγαλύνεσθαι, ὅτι δοῦλος εἶ τοῦ μεγάλου βα-


σιλέως, προσκληθεὶς παρ' αὐτοῦ εἰς τὴν ἄκραν οἰ-
κείωσιν; Ὁ γὰρ ἀληθῶς ἄρχων, οὐκ ἐκ τῶν ἔξωθεν
συμβόλων γνωρίζεται, οἷον πορφύρας, χλανίδος, καὶ
διαδήματος· ἀλλ' ἐκ τοῦ ἔχειν τὴν ἀρχικὴν ἀρετήν.
Ὁ δὲ ἀρχόμενος ὑπὸ τῶν ἡδονῶν, καὶ ἀγόμενος ἐπι-
θυμίαις πολλάκις, δοῦλος ὢν τῆς ἁμαρτίας, ἀνεπιτή-
δειος πρὸς τὸ ἄρχειν καθέστηκε. Καὶ τὸ μὲν τοὺς
ἀντιτείνοντας ὑπὸ χεῖρα λαμβάνειν, ἀνδρείου τε καὶ
ἄρχοντος ὡς ἀληθῶς·

Basilius Theol., Sermo ob sacerdotum instructionem (recensio fusior)


[Sp.] Page 189, l. 12

Ὅρα οὖν μὴ φόβῳ ὑπαχθεὶς ἀνθρω-


πίνῳ, πτοηθῇς ἄνθρωπον εἰς πτῶ-
σίν σου· μὴ παραδῶς τὸν υἱὸν τοῦ
θεοῦ εἰς χεῖρας ἀναξίων. Ὅρα οὖν
143

μὴ ἐντραπῇς τοὺς ἐνδόξους τῆς


γῆς, μηδ' αὐτὸν τὸν τὸ διάδημα
περικείμενον πτοηθῇς ἐν τῇ ὥρᾳ
ἐκείνῃ, ὅταν παρίστασαι ἱερουρ-
γῆσαι.

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 5, sec. 42, l. 6

τῆς προσθήκης αὐτὸν ὀνομάζει τῆς «θεοῦ» λέγων· «Καὶ


εἶδον οὐρανὸν <τὸν> ἀνεῳγμένον· καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκὸς καὶ
ὁ καθήμενος ἐπ' αὐτὸν καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός,
καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ
ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά·
ἔχων ὄνομα γεγραμμένον, ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός, καὶ
περιβεβλημένος ἱμάτιον ῥεραντισμένον αἵματι, καὶ ἐκέκλητο
τὸ ὄνομα αὐτοῦ «λόγος τοῦ θεοῦ». Καὶ τὰ στρατεύματα
αὐτοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐπὶ ἵπποις λευκοῖς
ἐνδεδυμένοις βύσσινον καθαρόν.

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 8, sec. 58, l. 4

νοημάτων· πάντα δὲ τὴν ἰσχνότητα καὶ λεπτότητα ἐκπέ-


φευγε τῆς ἀληθείας τὰ ὁπωσποτοῦν ψευδόμενα.
Πάνυ δὲ τεταγμένως μετὰ τὸν ἐν δικαιοσύνῃ
κρίνοντα καὶ κατὰ τὸ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνειν πολεμοῦντα, ἑξῆς
δὲ τῷ πολεμεῖν φωτίζοντα, ἐπιφέρεται τὸ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
εἶναι αὐτοῦ πολλὰ διαδήματα. Εἰ μὲν γὰρ ἓν ἦν καὶ μονοειδὲς
τὸ ψεῦδος, καθ' οὗ τὸν στέφανον ἡττωμένου ἐλάμβανεν ὁ νική-
σας «πιστὸς καὶ ἀληθινὸς» λόγος, καὶ ἓν διάδημα περικεῖ-
σθαι εὐλόγως <ἂν> ἀναγέγραπτο ὁ ἐπικρατήσας τῶν ἐναντίων
θεοῦ λόγος.

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 8, sec. 58, l. 6

Πάνυ δὲ τεταγμένως μετὰ τὸν ἐν δικαιοσύνῃ


κρίνοντα καὶ κατὰ τὸ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνειν πολεμοῦντα, ἑξῆς
δὲ τῷ πολεμεῖν φωτίζοντα, ἐπιφέρεται τὸ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
εἶναι αὐτοῦ πολλὰ διαδήματα. Εἰ μὲν γὰρ ἓν ἦν καὶ μονοειδὲς
144

τὸ ψεῦδος, καθ' οὗ τὸν στέφανον ἡττωμένου ἐλάμβανεν ὁ νική-


σας «πιστὸς καὶ ἀληθινὸς» λόγος, καὶ ἓν διάδημα περικεῖσθαι εὐλόγως
<ἂν> ἀναγέγραπτο ὁ ἐπικρατήσας τῶν ἐναντίων
θεοῦ λόγος.

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 8, sec. 59, l. 3

σθαι εὐλόγως <ἂν> ἀναγέγραπτο ὁ ἐπικρατήσας τῶν ἐναντίων


θεοῦ λόγος.
Νυνὶ δὲ πολλῶν ὄντων τῶν ἐπαγγελλομένων
τὴν ἀλήθειαν ψευδῶν, καθ' ὧν στρατευσάμενος ὁ λόγος
στεφανοῦται, πολλὰ γίνεται τὰ διαδήματα τῇ κεφαλῇ τοῦ
πάντα νικήσαντος περικείμενα καὶ ἑκάστης δὲ ἀποστατη-
σάσης ἐνεργείας κρατῶν πολλὰ διαδήματα τῷ νικᾶν περι-
τίθεται.
Ἑξῆς μετὰ τὰ διαδήματα ἀναγέγραπται ἔχειν «ὄνομα
γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 8, sec. 59, l. 5

Νυνὶ δὲ πολλῶν ὄντων τῶν ἐπαγγελλομένων


τὴν ἀλήθειαν ψευδῶν, καθ' ὧν στρατευσάμενος ὁ λόγος
στεφανοῦται, πολλὰ γίνεται τὰ διαδήματα τῇ κεφαλῇ τοῦ
πάντα νικήσαντος περικείμενα καὶ ἑκάστης δὲ ἀποστατη-
σάσης ἐνεργείας κρατῶν πολλὰ διαδήματα τῷ νικᾶν περι-
τίθεται.
Ἑξῆς μετὰ τὰ διαδήματα ἀναγέγραπται ἔχειν «ὄνομα
γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός»· οὗτος γὰρ ὁ ἔμψυ-
χος λόγος ἐπίσταταί τινα μόνος, διὰ τὸ ὑποδεέστερον ἐν τοῖς
ἑξῆς γενητοῖς τῆς φύσεως αὐτοῦ οὐδενὸς χωροῦντος πάντα,

Ωριγένης , Commentarii in evangelium Joannis (lib. 1, 2, 4, 5, 6, 10, 13)


Book 2, chap. 8, sec. 60, l. 1

τὴν ἀλήθειαν ψευδῶν, καθ' ὧν στρατευσάμενος ὁ λόγος


στεφανοῦται, πολλὰ γίνεται τὰ διαδήματα τῇ κεφαλῇ τοῦ
πάντα νικήσαντος περικείμενα καὶ ἑκάστης δὲ ἀποστατη-
σάσης ἐνεργείας κρατῶν πολλὰ διαδήματα τῷ νικᾶν περι-
145

τίθεται.
Ἑξῆς μετὰ τὰ διαδήματα ἀναγέγραπται ἔχειν «ὄνομα
γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός»· οὗτος γὰρ ὁ ἔμψυ-
χος λόγος ἐπίσταταί τινα μόνος, διὰ τὸ ὑποδεέστερον ἐν τοῖς
ἑξῆς γενητοῖς τῆς φύσεως αὐτοῦ οὐδενὸς χωροῦντος πάντα,
ἃ ἐκεῖνος καταλαμβάνει θεωρεῖν. Τάχα δὲ καὶ οἱ μετέχοντες
ἐκείνου τοῦ λόγου μόνοι παρὰ τοὺς μὴ μετέχοντας ἴσασι τὰ

Ωριγένης , Commentarii in Romanos (III.5-V.7) (P. Cair. 88748 + cod.


Vat. gr. 762) Page 206, l. 21

«<Καὶ ἔδωκεν αὐτῷ Κύριος χάριν ἐνώπιον τοῦ ἀρχιδεσμοφύλακος>«.


Πλεῖον δ' ἔτι παρὰ τὰ περὶ τοῦ Ἰωσὴφ εὑρόντος χάριν ἐνώπιον τοῦ
Κυρίου αὐτοῦ ἀναγέγραπται περὶ τῆς | Αἰσθήρ· φησὶν γὰρ περὶ αὐτῆς ἡ
γραφὴ ὡς «<Ἦν Αἰσθὴρ εὑρίσκουσα χάριν παρὰ πάντων τῶν βλεπόντων
αὐτήν>«, καὶ μετ' ὀλίγα «<Εὗρεν,> φησίν, <χάριν Αἰσθὴρ παρὰ πάσας
τὰς παρθένους καὶ ἐπέθη‖[κεν τὸ] διάδημα τὸ γυναικεῖον ὁ βασιλεύς>«
Ἀναγκαῖον δὲ ἐξετάσαι φαίνεται πῶς ἀκολουθεῖ τῷ ἐκ πίστεως καὶ τῷ
κατὰ χάριν τὸ
βεβαίαν εἶναι τὴν ἐπαγγελίαν· ἆρα γὰρ εἰ ἦν ἐκ νόμου, οὐχ οἷόν τε ἦν
βεβαίαν τυγχάνειν τὴν ἐπαγγελίαν;

Ωριγένης , Fragmenta in Psalmos 1-150 [Dub.] Psalm 121, verse 4,5, l.


35

νώσκετο διηγήματά τε καὶ κατορθώματα ἀρ-


χαίων, καὶ σύνοδον ἐποιοῦντο, τὴν πρὸς ἀλ-
λήλους ἀγάπην συνεσφίγγουσαν. Λέγοις δ' ἂν
οὕτως κατὰ τὴν ἱστορίαν, ἐκεῖ εἶναι καὶ τὴν
βασιλείαν καὶ τῶν ἱερέων θρόνους, ὥσπερ
διπλῷ στεφάνῳ καὶ διαδήματι καλλωπιζομέ-
νης τῆς πόλεως. Νῦν δὲ πάντων ἔκπτωσις καὶ
τῆς παλαιᾶς εὐδαιμονίας ἐλάχιστα λείψανα.
– Ἕτεροι δέ φασιν, ὡς ἤδη τῶν πραγμά-
των ἀπολαύοντες, τρόπον τινα τὴν πόλιν καὶ
τὸν ναὸν περιπλέκονται·

Ωριγένης , Expositio in Proverbia (fragmenta e catenis)


Volume 17, page 177, l. 42

μῶν· Κηρία μέλιτος, λόγοι καλοί· γλύκασμα δὲ


146

αὐτῶν, ἴασις ψυχῆς· καὶ ὁ Δαυῒδ, Ὡς γλυκύτερα,


φησὶ, τῷ λάρυγγί μου, τὰ λόγιά σου ὑπὲρ μέλι τῷ
στόματί μου· τὸ δὲ ἀποτέλεσμα τοῦ πόνου τῶν ἀρε-
τῶν καὶ τῆς γνώσεως, πόνον ὠνόμασε· βασιλεῖς δὲ
καὶ ἰδιώτας, οὐ τοὺς τὸ διάδημα ἔχοντας, ἢ τοὺς ἐν
κοπρίᾳ πένητας λέγει, ἀλλὰ τοὺς πρὸς τὸν Θεὸν τὸν
νοῦν σεσοφισμένον καὶ ἐῤῥωμένον ταῖς ἀρεταῖς ἔχον-
τας, βασιλεῖς λέγει.

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)


Book 3, fragment 22, l. 9

Μεσοποταμίας διατρίβοντος (τοῦτο γὰρ ὁ Περσικὸς ἀπῄτει πόλεμος),


ἡ πρεσβυτάτη τούτων ἀδελφὴ Κωνσταντία (Ἀναβαλλιανοῦ δὲ ἦν
κεχηρωμένη γυνή), δείσασα μὴ φθάσειεν ὁ τυραννήσας Μαγνέντιος τὸ
πάντων ἀναρτήσασθαι κράτος, Οὐετερανίωνά τινα, τῶν στρατηγούν-
των ἕνα, καθίστησι Καίσαρα. ἐδόκει δὲ δύνασθαι τὴν πρᾶξιν, διότι
ζῶν ὁ κοινὸς αὐτῶν πατὴρ διαδήματί τε αὐτὴν ἐταινίωσεν καὶ Αὐ-
γοῦσταν ἐπωνόμασεν. ὁ δὲ Κωνστάντιος 8ταῦτα μαθὼν παραυτίκα
μὲν Οὐετερανίωνι τὸ διάδημα πέμπει, συνεπικυρῶν αὐτῷ καὶ τὸ τῆς
βασιλείας ἀξίωμα· ἔπειτα δὲ πρὸς Ἑσπερίους κατὰ Μαγνεντίου στρα-
τευόμενος καὶ συμμῖξαι φιλίως τῷ Οὐετερανίωνι βουληθείς, ἐπείπερ
ἐκεῖνος παρέσχεν ὑποψίαν ἐπαναστάσεως, χειροῦται μὲν τὸν Οὐετε

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)


Book 3, fragment 22, l. 11

κεχηρωμένη γυνή), δείσασα μὴ φθάσειεν ὁ τυραννήσας Μαγνέντιος τὸ


πάντων ἀναρτήσασθαι κράτος, Οὐετερανίωνά τινα, τῶν στρατηγούν-
των ἕνα, καθίστησι Καίσαρα. ἐδόκει δὲ δύνασθαι τὴν πρᾶξιν, διότι
ζῶν ὁ κοινὸς αὐτῶν πατὴρ διαδήματί τε αὐτὴν ἐταινίωσεν καὶ Αὐ-
γοῦσταν ἐπωνόμασεν. ὁ δὲ Κωνστάντιος 8ταῦτα μαθὼν παραυτίκα
μὲν Οὐετερανίωνι τὸ διάδημα πέμπει, συνεπικυρῶν αὐτῷ καὶ τὸ τῆς
βασιλείας ἀξίωμα· ἔπειτα δὲ πρὸς Ἑσπερίους κατὰ Μαγνεντίου στρα-
τευόμενος καὶ συμμῖξαι φιλίως τῷ Οὐετερανίωνι βουληθείς, ἐπείπερ
ἐκεῖνος παρέσχεν ὑποψίαν ἐπαναστάσεως, χειροῦται μὲν τὸν Οὐετε-
ρανίωνα καὶ τῆς βασιλικῆς ἀποδύει στολῆς· μηδὲν δὲ κακὸν ἐπερ-
γασάμενος ἄλλο, ἀλλὰ καὶ 8τραπέζης αὐτῷ κοινωνήσας, εἰς Προῦσαν

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)


Book 6, fragment 6, l. 3
147

καλουμένας κρήνας καὶ νόσῳ βληθείς, εἶτα καὶ 8βαπτισάμενος παρὰ


Εὐζωΐου, τήν τε βασιλείαν 8αὐτῷ βίῳ καὶ τὰς ἐπ' ἀσεβείᾳ συνόδους
8ἀπολείπει.
Ὅτι, 8κομιζομένου πρὸς ταφὴν Κωνσταντίου, ὁ Ἰουλιανὸς κατα-
λαβών, τῆς τε σοροῦ 8προεπόμπευε τῆς κεφαλῆς ἀφελόμενος 8τὸ
διάδημα καὶ τιμῶν 8τὸν νεκρὸν οὗ τὴν ζωὴν ἀφελεῖν ἐπεστράτευεν.
Ὅτι τὴν βασίλειον ἀρχὴν ἁρπάσας ὁ Ἰουλιανός, ἅτε δὴ Ἀέτιον
διὰ Γάλλον δῆθεν κινδυνεύοντα, τῆς φυγῆς ἀνακαλεῖται· οὐκ αὐτὸν
δὲ μόνον, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους, ὅσοι δογμάτων ἐκκλησιαστικῶν
ὑπερορίαν ὑπέστησαν.

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)


Book 7, fragment 15, l. 24

8λέγων· «κορέσθητι». ναὶ δὴ καὶ τοὺς ἄλλους 8θεοὺς κακούς τε καὶ


ὀλετῆρας 8ἐκάλει.
Ἰατρῶν μέντοι γε ἄριστος ὁ Λυδὸς Ὀριβάσιος αὐτῷ συνῆν ὁ ἐκ
Σάρδεων· ἀλλ' ἡ πληγὴ πᾶσαν χλευάζουσα θεραπείαν διὰ τριῶν
ἡμερῶν τὸν Ἰουλιανὸν ἀπαλλάττει τοῦ βίου, ἐν μὲν τῷ τοῦ Καίσαρος
σχήματι πέντε ἐνιαυτούς, ἐν δὲ τῷ διαδήματι μετὰ τὸν Κωνσταντίου
θάνατον δύο καὶ ἥμισυ διανύσαντα ἔτη.
Καὶ οὗτος μὲν εἰς τὸν ἥλιον 8ἀπορραίνειν τὸ αἷμα καὶ 8τοὺς αὐτοῦ
θεοὺς κακολογεῖν, οἱ δὲ πλεῖστοι τῶν ἱστορούντων εἰς 8τὸν κύριον
ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν θεὸν ἑκάτερον γράφουσιν
ἐναπορρίψαι.

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta e passione


Artemii) Book 6, fragment 5a, l. 10

τὸν στρατὸν ἐξαρτύοντος, ἀφίκετο γράμματα πρὸς αὐτὸν δηλοῦντα


8τὴν τοῦ Ἰουλιανοῦ ἐπανάστασιν. ὁ γὰρ Ἰουλιανός, ὡς δεδήλωταί
μοι καὶ πρόσθεν, ἡνίκα τὸν περὶ τούτων ἐποιούμην λόγον, ἐπὶ
φυλακῇ τῶν Ἑσπερίων εἰς τὰς Γαλλίας ὑπὸ τοῦ Κωνσταντίου
Καῖσαρ ἀναδειχθείς, αὐτὸς ἐπὶ πλεῖον ἐν τῷ τοῦ Καίσαρος σχήματι
εἶναι μὴ ἀνασχόμενος, τό τε διάδημα περιτίθεται καὶ τῆς μείζονος
ἀνθάπτεται βασιλείας. ἐπεὶ δὲ ἀντελάβετο τῶν πραγμάτων, οὐκέτι
μικρὸν οὐδὲν ἐνενόει οὐδὲ διαμέλλειν ἐγίγνωσκε δεῖν· ἀλλὰ τὴν
Εὐρώπην
τέως ὑφ' ἑαυτῷ ποιήσασθαι πᾶσαν ἐθέλων ὁπόση Ῥωμαίοις ὑπακούει,
148

[zu Z. 18 ff] Artemii Passio 41 [Julians Rede]: Καὶ ὁ ... Κων-


στάντιος ... τὸν ἐμὸν ἀδελφὸν Γάλλον πεφόνευκε ... ἡμᾶς τε

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta e passione


Artemii) Book 6, fragment 6a – 7a, l. 12

πολιν εἶχον ἄγοντες τὸν νεκρόν· καὶ ὁ Ἰουλιανὸς συνωμάρτησεν ἐκ


τῶν Ἰλλυριῶν ἀφικόμενος καὶ ἤδη βεβαίως ἔχων τὴν πᾶσαν βασιλείαν,
οὐδενὸς αὐτῷ μετὰ τὸν Κωνσταντίου θάνατον ἐναντιωθῆναι τολ-
μήσαντος. 8κομιζομένου δὲ 8τοῦ νεκροῦ ἐπὶ 8τὸν νεὼν τῶν ἀποστόλων,
ἵναπερ αὐτὸν καταθήσειν 8πλησίον τοῦ πατρὸς ἔμελλον, αὐτὸς ἡγεῖτο
τῆς κλίνης, 8τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς περιελών. ἐπεὶ δὲ ἔθαψαν
αὐτόν, ἐπὶ τὰ βασίλεια ἤδη ἀπαλλαττόμενος, τό τε διάδημα ἐπέθετο
αὖθις καὶ τῶν πραγμάτων ἐγκρατὴς ἦν, μόνος ἤδη τὴν ὅλην τῶν
Ῥωμαίων βασιλείαν ὑποζωσάμενος. ἐπεὶ οὖν ὁ Κωνστάντιος ἐκ ποδῶν
ἦν, εἰς τοὺς ὑπολειπομένους καὶ μάλιστα τῷ φθόνῳ τὴν αἰτίαν παρα-
σχομένους τῆς ἀναιρέσεως Γάλλου ἀνέψυχε τὸ ζέον τῆς ὀργῆς. καὶ

Philostorgius Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (fragmenta e passione


Artemii) Book 6, fragment 6a – 7a, l. 13

τῶν Ἰλλυριῶν ἀφικόμενος καὶ ἤδη βεβαίως ἔχων τὴν πᾶσαν βασιλείαν,
οὐδενὸς αὐτῷ μετὰ τὸν Κωνσταντίου θάνατον ἐναντιωθῆναι τολ-
μήσαντος. 8κομιζομένου δὲ 8τοῦ νεκροῦ ἐπὶ 8τὸν νεὼν τῶν ἀποστόλων,
ἵναπερ αὐτὸν καταθήσειν 8πλησίον τοῦ πατρὸς ἔμελλον, αὐτὸς ἡγεῖτο
τῆς κλίνης, 8τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς περιελών. ἐπεὶ δὲ ἔθαψαν
αὐτόν, ἐπὶ τὰ βασίλεια ἤδη ἀπαλλαττόμενος, τό τε διάδημα ἐπέθετο
αὖθις καὶ τῶν πραγμάτων ἐγκρατὴς ἦν, μόνος ἤδη τὴν ὅλην τῶν
Ῥωμαίων βασιλείαν ὑποζωσάμενος. ἐπεὶ οὖν ὁ Κωνστάντιος ἐκ ποδῶν
ἦν, εἰς τοὺς ὑπολειπομένους καὶ μάλιστα τῷ φθόνῳ τὴν αἰτίαν παρα-
σχομένους τῆς ἀναιρέσεως Γάλλου ἀνέψυχε τὸ ζέον τῆς ὀργῆς. καὶ
αὐτίκα Εὐσέβιον μὲν τὸν πραιπόσιτον τῆς κεφαλῆς ἀφαιρεῖται.

Asterius Sophista Scr. Eccl., Commentarii in Psalmos (homiliae 31)


Homily 3, sec. 13, l. 3

τίας γίνονται, τὴν πηγὴν τῶν κακῶν τὴν ἁμαρτίαν ἀναστεί-


λωμεν καὶ οἱ χείμαρροι τῶν παθῶν οὐ ῥεύσουσιν, ἀλλ' οἱ ποταμοὶ
τῶν τοῦ θεοῦ ἀγαθῶν τὴν πόλιν αὐτοῦ, τὴν ψυχήν, εὐφραι-
νοῦσιν. Ἐπεὶ οὖν καὶ ὁ Δαυὶδ ὡς ἀλλοτρίαν βασιλείαν τὴν
ὕπανδρον ἔλαβε – βασιλεία γὰρ παντὶ ἀνδρὶ ἡ ὁμόψυχος γυνὴ
149

καὶ οὐχ οὕτως ὁ βασιλεὺς τὴν πορφύραν καὶ τὸ διάδημα ὡς ὁ


ἀνὴρ τὴν γυναῖκα ἀγαπᾷ – διὰ τοῦτο ὁ ἐκ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ
υἱὸς ἐπανέστη τύραννος, ἁρπάσαι θέλων τὴν βασιλείαν τοῦ
πατρός. Βίᾳ ἥρπασε καὶ βίαν ὑπέμεινε, καὶ ὁ λάθρᾳ ἁμαρτήσας
φανερῶς ἐθριαμβεύετο, καὶ ὁ ἐν κρυφῇ τραυματιζόμενος ἐπὶ
πάντων χειρουργούμενος διὰ τὸν εἰπόντα θεόν·

Asterius Sophista Scr. Eccl., Commentarii in Psalmos (homiliae 31)


Homily 3, sec. 15, l. 5

γεωργὸν τῆς φύσεως τεμεῖν βουλόμενος, καὶ εἰς τὴν καρδίαν


ἐτοξεύετο, ἐκεῖ φονευόμενος ὅπου τὸν φόνον ἐμελέτησε. Καὶ
ἦν ἰδεῖν τότε παράδοξον θέαμα· ὡς γὰρ ἐπὶ τὴν ἡμίονον ἐλαύνων
ἀπὸ τῆς κόμης τῶν τριχῶν τῆς κόμης τοῦ δένδρου κατείχετο, καὶ
ἡ κόμη τῆς κόμης κατεῖχε τὸν τύραννον, ἐκεῖ αὐτὸν κονδυλίζουσα
ὅπου τὸ πατρικὸν διάδημα φορέσαι ἐσπούδαζεν. Ἦν οὖν θεάσα-
σθαι μέσον οὐρανοῦ καὶ γῆς τὸν Ἀβεσσαλὼμ κρεμάμενον. Ὁ
οὐρανὸς αὐτὸν οὐκ ἐδέχετο· εἰ γὰρ τὸν πρῶτον ἀντάρτην ἔρριψε
τὸν διάβολον, πῶς ἂν τὸν δεύτερον ἀντάρτην ἐδέξατο; Ἡ γῆ
αὐτὸν ἀπεστρέφετο, μὴ φέρουσα μιαίνεσθαι πατραλοίου βήμασιν.
Εἰ γὰρ τὸν Δαθὰν κατὰ Μωυσέως λαλήσαντα κατέπιε καὶ τὸ.

Asterius Sophista Scr. Eccl., Commentarii in Psalmos (homiliae 31)


Homily 5, sec. 25, l. 11

καταδαπανᾷ· τὸ ψεῦδος ψυχὴν> καὶ σῶμα ἐν γεέννῃ δαπανᾷ. Ἐὰν


εἴπω· Μὴ ὑβρίσῃς, προβάλλῃ μοι τὸν θυμόν. Ἐὰν εἴπω· Δὸς
χρήματα πένησι, πενίαν καὶ παιδοτροφίαν ἐννοεῖς. Τὸ μὴ ὀμόσαι
ἢ μὴ ψεύσασθαι οὐκ ἔστι χρήματα ἐκ βαλαντίου δαπανώμενα.
Καὶ ἵνα τί οὐ κατορθοῦμεν δικαιοσύνην ἀδάπανον; Οὐχ οὕτω
πρέπει τῷ βασιλεῖ ἡ πορφύρα καὶ τὸ διάδημα ὡς τῷ Χριστιανῷ
τὸ μὴ ψεύδεσθαι. Διὰ τοῦτο αὐτὸν αἰδοῦνται καὶ συγγενεῖς καὶ
φίλοι καὶ γείτονες καὶ συναλλάκται· διὰ τοῦτο αὐτὸν φοβοῦνται
οἱ δαίμονες καὶ φιλοῦσιν οἱ ἄγγελοι καὶ χαίροντες αὐτῷ τὰς
πύλας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν ἀνοίγουσιν ...

Asterius Sophista Scr. Eccl., Commentarii in Psalmos (homiliae 31)


Homily 16, sec. 9, l. 3

σου.> Ὁ Παῦλος <ὑπὸ Ἰουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα


παρὰ μίαν> ἔλαβε καὶ Γαλαταῖς τοῖς ἐθνικοῖς ἔγραφεν· Ὡς
<ἄγγελον θεοῦ ἐδέξασθέ με, ὡς Χριστὸν Ἰησοῦν· Θαυ-
150

μαστὸν τὸ ὄνομά σου.> Οἱ ἠγαπημένοι τὸν ἀγαπητὸν


ἐσταύρωσαν, καὶ οἱ ἠλλοτριωμένοι τὸν σταυρὸν ἐπὶ τοῦ μετώ-
που ὡς διάδημα ἐφόρεσαν· <Θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου.> Τὰ
τέκνα τοῦ Ἀβραὰμ τὸν θεὸν τοῦ Ἀβραὰμ πολεμεῖ καὶ τὰ τέκνα
τοῦ διαβόλου προσκυνεῖ· <Θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου.> Οἱ ἐν
πλαξὶ λιθίναις τὸν νόμον δεξάμενοι λίθους ἦραν κατά σου, ἵνα
σὲ λιθάσωσι, καὶ οἱ λίθοις προσκυνοῦντες σοὶ τῷ ἀκρογωνιαίῳ
λίθῳ ὡς θεῷ προσεκύνησαν· <Θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου.>

Asterius Sophista Scr. Eccl., Commentarii in Psalmos (homiliae 31)


Homily 28, sec. 6, l. 15

καὶ Σαμαρείτην ὠνόμασαν. Ἐπὶ θρόνου βασιλείας αὐτοὺς ἐκά-


θισα, καὶ τῷ Πιλάτῳ με παρέστησαν. Δουλεύοντας ἠλευθέρωσα,
καὶ ῥάπισμα ὑπὸ δούλου ἔλαβον. Πραθέντας τῇ ἁμαρτίᾳ ἀγορά-
σαι ἦλθον, καὶ τριάκοντά με ἀργυρίων ἐπώλησαν. Νεφέλῃ
αὐτοὺς ἐσκέπασα, καὶ χλαμύδα με περιέβαλον. Διάδημα βασι-
λείας αὐτοῖς ἔδωκα, καὶ ἀκάνθαις με ἐστεφάνωσαν. Τὰς χεῖρας
αὐτῶν κατὰ τῶν ἐχθρῶν ὥπλισα, καὶ ἥλοις ἐν τῷ σταυρῷ τὰς
χεῖράς μου ἔτρησαν. Μέλι καὶ γάλα αὐτοῖς ἔδωκα, καὶ ὄξος καὶ
χολήν μοι προσήνεγκαν. Σκῆπτρα βασιλείας ἔδωκα, καὶ κάλαμόν
μοι ἐπέδωκαν. Τὰς ὡς καλάμῳ αὐτοῖς χειρογραφηθείσας ἁμαρτίας

Ιωάννης Χρυσόστομος , Ad Theodorum lapsum (lib. 1)


Sect 5, ln 72

περ ἀφθάρτων ἀπέσχετο καὶ σώαν τὴν παρακαταθήκην ἀπέ-


δωκεν, καὶ μετὰ πολλῆς τῆς λαμπρότητος. Ὥσπερ γὰρ ἐκ
βασιλείων τινῶν βασιλεῖς, οὕτως ἀπὸ τῆς καμίνου προῄεσαν
οἱ παῖδες ἐκεῖνοι, οὐδενὸς εἰς τὸν βασιλέα ἀνεχομένου λοιπὸν
ὁρᾶν, ἀλλὰ πάντων ἀπ' ἐκείνου τοὺς ὀφθαλμοὺς μεταθέντων
ἐπὶ τὴν παράδοξον θεωρίαν, καὶ οὔτε τὸ διάδημα, οὔτε ἡ
ἀλουργίς, οὔτε ἄλλο τι τῆς φαντασίας τῆς βασιλικῆς, οὕτω
τοὺς ὄχλους ἐπέστρεφεν, ὡς ἡ θέα τῶν παίδων ἐκείνων,
ἐγχρονισάντων μὲν τὸ πυρί, οὕτω δὲ ἐξελθόντων ἐκεῖθεν ὡς
τοὺς ἐν ὀνείρῳ τοῦτο παθόντας εἶκος ἦν. Καὶ γὰρ ὃ πάντων
εὐθραυστότερον ἦν τῶν ἐν ἡμῖν, ἡ τῶν τριχῶν φύσις, …
151

Ιωάννης Χρυσόστομος , Ad Theodorum lapsum (lib. 1)


Sect 11, ln 46

ὁ τοιοῦτος λέλυται φόβος. Καὶ καθάπερ παιδίον βασιλικὸν


πρότερον ἐν εὐτελεῖ τρεφόμενον οἰκήματι καὶ ὑπὸ φόβον
ὂν παιδαγωγῶν, ὥστε μὴ τῇ ἀνέσει γενέσθαι χεῖρον καὶ τῆς
πατρικῆς ἀνάξιον κληρονομίας, ἐπειδὰν εἰς τὸ βασιλικὸν
ἐλθεῖν ἀξίωμα δέῃ, πάντα ἀθρόως ἐκεῖνα μεταμφιασάμενος,
ἐξαίφνης, μετὰ τῆς ἁλουργίδος καὶ τοῦ διαδήματος καὶ τοῦ
πλήθους τῶν δορυφόρων, μετὰ πολλῆς προκάθηται τῆς παρρη-
σίας, τὰ ταπεινὰ καὶ κατηφῆ ῥίψας ἀπὸ τῆς ψυχῆς, καὶ
ἕτερα ἀντ' ἐκείνων ἀναλαβών· οὕτω δὴ καὶ τότε συμβήσεται
τοῖς ἁγίοις ἅπασιν.

Ιωάννης Χρυσόστομος , Ad Theodorum lapsum (lib. 1)


Sect 12, ln 28

εἶναι κόλασιν τὸ μὴ καταλεγῆναι εἰς τὸν χορὸν ἐκεῖνον τὸν


περὶ αὐτόν, ἀλλὰ καὶ στέρξομεν ἂν τῆς γεέννης ἀπαλλαγῶ-
μεν μόνον;
Καὶ τί ταύτης ἐλεεινότερον γένοιτ' ἂν τῆς ψυχῆς; Οὗτος
τοίνυν ὁ βασιλεὺς οὐ ζεῦγος ἔχων ἡμιόνων λευκῶν, οὐδὲ
ὄχημα χρυσοῦν, οὐδὲ ἁλουργίδα καὶ διάδημα περικείμενος
οὕτως ἔρχεται κρινῶν τὴν γῆν. Ἀλλὰ πῶς; Ἄκουσον τῶν προ-
φητῶν βοώντων καὶ λεγόντων, ὡς ἀνθρώποις εἰπεῖν δυνατόν·
ὁ μὲν γάρ φησιν· «Ὁ θεὸς ἐμφανῶς ἥξει ὁ θεὸς ἡμῶν, καὶ οὐ
παρασιωπήσεται· πῦρ ἐνώπιον αὐτοῦ καυθήσεται, καὶ κύκλῳ
αὐτοῦ καταιγὶς σφοδρά· προσκαλέσεται τὸν οὐρανὸν ἄνω καὶ

Ιωάννης Χρυσόστομος , Expositiones in Psalmos


Vol 55, pg 274, ln 17

νῦν τῆς ζωῆς αὐτῆς τιμιώτερος γέγονε, καὶ διαδημά-


των λαμπρότερος, καὶ πάντες ἐπὶ μετώπου αὐτὸν
περιφέρομεν, οὐ μόνον οὐκ αἰσχυνόμενοι, ἀλλὰ καὶ
ἐγκαλλωπιζόμενοι τούτῳ. Οὐ μὲν ἰδιῶται μόνον, ἀλλὰ
καὶ αὐτοὶ οἱ τὰ διαδήματα περικείμενοι ἐπὶ τοῦ μετ-
ώπου ὑπὲρ τὰ διαδήματα αὐτὸν βαστάζουσι, καὶ
152

μάλα εἰκότως· μυρίων γὰρ διαδημάτων ἀμείνων. Τὸ


μὲν γὰρ διάδημα καλλωπίζει κεφαλὴν, ὁ δὲ σταυρὸς
ἀσφαλίζεται διάνοιαν. Τοῦτο δαιμόνων ἀμυντήριον,
τοῦτο τὸ διάδημα νοσημάτων ψυχῆς ἀναιρετικόν·
τοῦτο ὅπλον ἀχείρωτον, τοῦτο τεῖχος ἄμαχον·

Ιωάννης Χρυσόστομος , In illud: Si qua in Christo nova creatura [Sp.]


Vol 64, pg 25, ln 53

ἀλλ' οὐκ ἄνθρωποι αὐτὸ ηὗραν· εἰ γὰρ καὶ ἄνθρωποι


αὐτὸ ἔσπειραν, ἀλλ' οὐκ ἄνθρωποι αὐτὸ ἐγέννησαν. Οἱ
ἄνθρωποι ὄργανα, ὁ Θεὸς τεχνίτης· οὗτοι κιθάρα,
ἡ χεὶρ ἡ κραταιὰ ἐκείνη τὴν νευρὰν ἐκίνησε. Διὰ δὲ
τοῦτο καὶ ὁ Προφήτης ἐκεῖνος, καίτοι γε βασιλεὺς ὢν
καὶ πορφύραν περιβεβλημένος καὶ διάδημα περι-
κείμενος, καὶ τὴν οἰκουμένην διαλεγόμενος, κατα-
λείπων τὴν φαντασίαν τὴν βιωτικὴν, ἵνα [δὲ] μή τις
νομίσῃ ὅτι βασιλικὰ ῥήματα ἔλεγεν· Ἐξερεύξατο
ἡ καρδία μου λόγον ἀγαθόν· λέγω ἐγὼ τὰ ἔργα

Pseudo-Macarius Scr. Eccl., Sermones 64 (collectio B)


Homily 4, chap. 17, sec. 2, l. 5

κατηχηθέντες ὑπὸ τοῦ Πέτρου πολλοί, ὡς γενέσθαι κόσμον θεοῦ


ἐκλεκτόν. Ὁρᾷς πῶς ἀρχὴ κρίσεως <τότε γέγονεν>, ἐκεῖ <γὰρ> ἐφάνη
κόσμος καινός. ὧδε δὲ ἐδόθη αὐτοῖς ἐξουσία τοῦ καθεσθῆναι ἐν τῷ
κόσμῳ τούτῳ καὶ κρῖναι – καίτοι μελλόντων αὐτῶν καθέζεσθαι καὶ
ποιεῖν κρίσιν ἐπὶ τῆς παρουσίας αὐτοῦ ἐν τῇ ἀναστάσει τῶν νεκρῶν – ,
ὧδε γίνεται τοῦ ἁγίου πνεύματος καθεσθέντος ἐν τῷ θρόνῳ τῶν
νοημάτων αὐτῶν. ἀλλὰ καὶ τὰ διαδήματα, ἅπερ λαμβάνουσιν οἱ
Χριστιανοὶ ἐν ἐκείνῳ τῷ αἰῶνι, οὐκ εἰσὶ κτίσματα – καὶ οἱ λέγοντες
κακῶς λέγουσιν – , ἀλλὰ ταῦτα τὸ πνεῦμα μεταμορφούμενον
ὑποδεικνύει. τί λέγει ὁ ἀπόστολος περὶ Ἱερουσαλὴμ τῆς ἐπουρανίου, ὅτι
«αὕτη ἐστὶ μήτηρ πάντων ἡμῶν», εἰς ἣν ὁμολογοῦμεν. περὶ δὲ τοῦ
ἐνδύματος, οὗ φοροῦσιν οἱ Χριστιανοί, δηλονότι αὐτὸ τὸ πνεῦμα
ἀμφιάζει αὐτούς.

Cyrillus Scr. Eccl., Catecheses ad illuminandos 1-18


Catechesis 14, chap. 1, l. 16
153

ταφήν, τὴν δὲ ἀνάστασιν μὴ εὐαγγελισαμένων, ἐκκρεμὴς ἦν


διάνοια πρὸς τὸ ἀκοῦσαι τὸ ποθούμενον. ἐγήγερται τοίνυν ὁ
νεκρός, ὁ ἐν νεκροῖς ἐλεύθερος καὶ νεκρῶν ἐλευθερωτής. ὁ
κατὰ ἀτιμίαν δι' ὑπομονῆς τὸν στέφανον τῶν ἀκανθῶν περι-
δεδεμένος οὗτος ἀναστὰς τὸ διάδημα τῆς κατὰ τοῦ θανάτου
νίκης διεδήσατο. Ἀλλ' ὥσπερ τὰς περὶ τοῦ σταυροῦ αὐτοῦ μαρτυρίας
παρεθέμεθα, οὕτω φέρε καὶ νῦν τὰς περὶ τῆς ἀναστάσεως
ἀποδείξεις πιστοποιησώμεθα. ἐπειδὴ ὁ παρὼν ἀπόστολός
φησιν· ἐτάφη καὶ ἐγήγερται τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς.

Cyrillus Scr. Eccl., Catecheses ad illuminandos 1-18


Catechesis 15, chap. 1, l. 4

τῆς νυκτός, καὶ ἰδοὺ μετὰ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ ὡς υἱὸς
ἀνθρώπου ἐρχόμενος. καὶ τὰ ἑξῆς.

Χριστοῦ παρουσίαν καταγγέλλομεν οὐ μίαν μόνον,


ἀλλὰ καὶ δευτέραν τῆς προτέρας πολὺ καλλίονα. ἡ μὲν γὰρ
ὑπομονῆς εἶχεν ἐπίδειξιν, ἡ δὲ θείας βασιλείας φέρει τὸ διά-
δημα. ὡς γὰρ ἐπὶ τὸ πλεῖστον πάντα διπλᾶ παρὰ τῷ κυρίῳ
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ. διπλῆ γέννησις, μία ἐκ θεοῦ πρὸ τῶν
αἰώνων, καὶ μία ἐκ παρθένου ἐπὶ συντελείᾳ τῶν αἰώνων.
διπλαῖ αἱ κάθοδοι, μία ἡ ἀσυμφανής, ἡ ὡς ἐπὶ πόκον, καὶ
δευτέρα ἡ ἐπιφανής, ἡ μέλλουσα. ἐν τῇ προτέρᾳ παρουσίᾳ
ἐσπαργανώθη ἐν τῇ φάτνῃ, ἐν τῇ δευτέρᾳ ἀναβάλλεται φῶς

Palladius Scr. Eccl., Historia Lausiaca (recensio G) Vita 34, sec. 3, l. 6

Παρέστη οὖν ἄγγελος τῷ ἁγίῳ Πιτηροῦμ ἐν τῷ


Πορφυρίτῃ καθεζομένῳ ἀναχωρητῇ ἀνδρὶ δοκιμωτάτῳ, καὶ
λέγει αὐτῷ· «Διὰ τί μέγα φρονεῖς ἐπὶ σεαυτῷ ὡς εὐλαβής,
καὶ ἐν τοιούτῳ καθεζόμενος τόπῳ; Θέλεις ἰδεῖν εὐλαβεστέραν
σου γυναῖκα; Ἄπελθε εἰς τὸ μοναστήριον τῶν γυναικῶν
τῶν Ταβεννησιωτῶν, καὶ ἐκεῖ εὑρήσεις μίαν διάδημα ἔχουσαν
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς· αὕτη σου ἀμείνων ἐστί.

Hippolytus Scr. Eccl., Contra haeresin Noeti Chap. 15, sec. 2, l. 7

γὰρ δεικνύων τὸν Λόγον τοῦ Θεοῦ τοῦτον ὄντα ἀπ'


ἀρχῆς καὶ νῦν ἀπεσταλμένον, ὑποβὰς ἐν τῇ Ἀποκαλύψει
ἔφη, Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἠνεῳγμένον καὶ ἰδοὺ ἵππος
λευκὸς καὶ ὁ καθήμενος ἐπ' αὐτοῦ πιστὸς καὶ ἀληθινὸς
154

καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· οἱ δ' ὀφθαλμοὶ


αὐτοῦ φλὸξ πυρός, διαδήματα πολλὰ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
αὐτοῦ, ἔχων ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ
αὐτός, καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον ῥεραντισμένον αἵματι,
καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ.

Hippolytus Scr. Eccl., De antichristo Sec. 49, l. 15

τοῦτο σημαίνει, ὅτι κατὰ τὸν Αὐγούστου νόμον, ἀφ' οὗ καὶ ἡ βασι-
λεία Ῥωμαίων συνέστη, οὕτω καὶ αὐτὸς κελεύσει καὶ διατάξει, κυ-
ρῶν ἅπαντα, διὰ τούτου δόξαν ἑαυτῷ πλείονα περιποιούμενος.
τοῦτο γάρ ἐστι τὸ θηρίον τὸ τέταρτον, οὗ ἐπλήγη ἡ κεφαλὴ καὶ
πάλιν ἐθεραπεύθη διὰ τὸ καταλυθῆναι αὐτὴν καὶ ἀτιμασθῆναι καὶ
εἰς δέκα διαδήματα ἀναλυθῆναι, ὥστε πανοῦργος ὢν ὡς περιθερα-
πεύσειν αὐτὴν καὶ ἀνανεώσειν. τοῦτο γάρ ἐστι τὸ εἰρημένον ὑπὸ τοῦ
προφήτου, ὅτι “δώσει πνεῦμα τῇ εἰκόνι καὶ λαλήσει ἡ εἰκὼν τοῦ
θηρίου”· ἐνεργήσει γὰρ καὶ ἰσχύσει πάλιν διὰ τῶν ὑπ' αὐτοῦ ὁριζο-
μένων νόμων, καὶ ποιήσει ὅσοι ἂν μὴ προσκυνήσωσι τῇ εἰκόνι τοῦ
θηρίου ἀποκτανθῶσιν.

[Aristides] Hist., Fragmenta Fragment 12, l. 5

Id. ib. c. 4: Ῥωμαῖοι πρὸς Ποινοὺς πόλεμον ἔχον-


τες, ἔπεμψαν τριακοσίους, καὶ στρατηγὸν Φάβιον
Μάξιμον. Συμβαλὼν δ' ἀπέβαλε πάντας, αὐτὸς δὲ
καιρίως τρωθεὶς μεθ' ὁρμῆς ἐπὶ τὸν Ἀννίβαν ἠνέχθη,
καὶ καθελὼν τὸ διάδημα, συναπέθανεν αὐτῷ, καθάπερ
ἱστορεῖ Ἀριστείδης ὁ Μιλήσιος.
Id. ib. c. 11: Βροῦτος ὑπὸ πάντων ὕπατος χειρο-
τονηθεὶς, ἐφυγάδευσε τὸν ὑπερήφανον Ταρκύνιον τυ-
ραννικῶς ἀναστρεφόμενον. Ὁ δ' ἐλθὼν εἰς Τούσκους,
ἐπολέμει Ῥωμαίοις. Οἱ δὲ υἱοὶ τὸν πατέρα προδοῦναι

Libanius Rhet., Soph., Progymnasmata Progymnasma 12, sec. 3, subsec.


2, l. 2

Ἤκουσας μὲν ὅπως ἔδραμον ἥρωες, ἡνίκα Ἀχιλ-


λεὺς ἐτίμα τὸν Πατρόκλου τάφον ἀγωνίσμασι παντο-
δαποῖς, λάμβανε δὲ καὶ τὴν θέαν τῇ ἀκοῇ. ἁμιλλᾶται
γὰρ ἡ γραφὴ πρὸς τὰ ἔπη.
155

Οἱ μὲν Ἀτρεῖδαι κάθηνται δηλοῦντες τοῖς σκή-


πτροις τὴν τύχην καὶ ἔτι τοῖς διαδήμασι, ταυτὶ γάρ,
οἶμαι, τὴν βασιλείαν σημαίνει, τείνουσι δὲ πρὸς τὸν
δρόμον τοὺς ὀφθαλμοὺς καί εἰσι τῶν γινομένων, ξαν-
θὸς μὲν ὁ Μενέλαος, μέλας δὲ ὁ Ἀγαμέμνων τὴν τρίχα.
δορυφόροι δὲ τρεῖς κατόπιν ἑστᾶσι γυμνοὶ μὲν τὰς
κεφαλάς, δόρατα δὲ ἦν αὐτοῖς καὶ ἀσπίδες.

Eutropius Hist., Breviarium ab urbe condita (Paeanii translatio)


Book 6, chap. 13, l. 4

κατασχὼν ἔτεσι, τῆς δὲ ἡλικίας προβάσης ἑβδομήκοντα καὶ δύο.


Ὁ δὲ Ῥωμαίων πρὸς αὐτὸν πόλεμος τεσσαράκοντα ἔτη ἐγένετο.
Τιγράνης δὲ παρέδωκεν ἑαυτὸν Πομπηίῳ ἐν Ἀρταξάτῳ, φρου-
ρίῳ δεκάτῳ καὶ ἕκτῳ σημείῳ, τοῦ στρατοπέδου ἀπέχοντος τοῦ Πομ-
πηίου τοῦ Ἀρταξάτου φρουρίου δέκα καὶ ἓξ σταδίους. Τὸ δὲ Ἀρτά-
ξατον φρούριον ἦν τοῦ Τιγράνου. Καὶ τὸ διάδημα τὸ βασιλικὸν αὐτῷ
προςεκόμισε, καὶ προςέπεσε πρὸς τὰ γόνατα. Ἀλλ' ἐκ μεγαλοφροσύ-
νης ὁ Πομπήιος τόν τε στέφανον ἐπέθηκεν αὐτοῦ τῇ κεφαλῇ, καὶ πά-
σης τε μετέδωκε τιμῆς, μέρος τῆς βασιλείας ἀφελόμενος καὶ χρή-
μασι σωφρονίσας. Συρίαν μὲν γὰρ καὶ Φοινίκην καὶ Σωφάνην περιέ-
κοψεν αὐτοῦ τῆς ἀρχῆς, ἑξακιςχίλια δὲ τάλαντα ἀργυρίου καταβαλεῖν

Chronicon Paschale, Chronicon paschale Page 349, l. 5

ζʹ. ὑπ. Λεντούλου καὶ Ὀρέστου.


ηʹ. ὑπ. Πομπηίου καὶ Κράσσου.
Εἰκοστὸς ἀρχιερεὺς ἐν Ἱερουσαλὴμ Ἀριστόβουλος ἔτος αʹ.
ὁμοῦ ͵υνγʹ.
Οὗτος Ἀριστόβουλος υἱὸς Ἰωάνθου τοῦ καὶ Ὑρκανοῦ
πρὸς τῇ ἀρχιερωσύνῃ διάδημα περιέθετο βασιλικὸν πρώτοις ἐπὶ
ἐνιαυτὸν ἕνα μετὰ ἔτη φκζʹ ἀπὸ πρώτου ἔτους τῆς εἰς Βαβυλῶνα
αἰχμαλωσίας.
θʹ. ὑπ. Ὁρτηνσίου καὶ Μετέλλου.
Εἰκοστὸς πρῶτος ἀρχιερεὺς Ἰανναῖος ὁ καὶ Ἀλέξανδρος,
βασιλεὺς ἅμα καὶ ἀρχιερεύς, ἔτη λʹ. ὁμοῦ υπγʹ.

Joannes Laurentius Lydus Hist., De mensibus Book incert, sec. 5, l. 3

Σειρῆνες, ὁ δ' Ἀριστοτέλης ἐν πέπλῳ ὀνομάζεσθαι αὐτὰς λέγει


Θελξιέπειαν Ἀγλαοφήμην Πασινόην.
Ὅτι Ῥωμαῖος ὁ Φάβιος καιρίως τρωθεὶς
ἐπὶ τοῦ πρώτου Φοινικικοῦ πολέμου μετ' ὀργῆς ἐπὶ
156

τὸν Ἀννίβαν ἐνεχθεὶς καὶ ἁρπάσας αὐτοῦ τὸ διάδημα


ἐναπέθανεν αὐτῷ. ἐν τῷ Περσικῷ δέ φησιν ὁ Ἀρι-
στείδης, ὅτι Λεωνίδης ὁ στρατηγὸς θεασάμενος τὸ τῶν
Περσῶν πλῆθος ἐν Θερμοπύλαις ἐπῆλθεν ἐκ τοῦ ἐναν-
τίου τοῖς πολεμίοις καὶ ἀπείροις περιπαρεὶς δόρασιν
ἐπὶ Ξέρξην ἐπῆλθε καὶ περιελόμενος αὐτοῦ τὸ διάδημα

Joannes Laurentius Lydus Hist., De mensibus Book incert, sec. 5, l. 8

τὸν Ἀννίβαν ἐνεχθεὶς καὶ ἁρπάσας αὐτοῦ τὸ διάδημα


ἐναπέθανεν αὐτῷ. ἐν τῷ Περσικῷ δέ φησιν ὁ Ἀρι-
στείδης, ὅτι Λεωνίδης ὁ στρατηγὸς θεασάμενος τὸ τῶν
Περσῶν πλῆθος ἐν Θερμοπύλαις ἐπῆλθεν ἐκ τοῦ ἐναν-
τίου τοῖς πολεμίοις καὶ ἀπείροις περιπαρεὶς δόρασιν
ἐπὶ Ξέρξην ἐπῆλθε καὶ περιελόμενος αὐτοῦ τὸ διάδημα
ἐξέπνευσεν· ἀνατεμὼν δὲ αὐτὸν ὁ Πέρσης εὗρε τὴν
καρδίαν αὐτοῦ ἐκ τῆς ἐμφύτου θέρμης τετριχωμένην.
Ὅτι ὁ Νουμᾶς δέκα παρθένους ἀνέθηκε τῇ
Ἑστίᾳ εἰς φυλακὴν τοῦ παρ' αὐτῇ ἀθανάτου πυρός,
καθάπερ ἐν Ἀθήναις ποτὲ ἐν τῷ τῆς Πολιάδος Ἀθη

Procopius Rhet., Scr. Eccl., Commentarii in Isaiam Page 2653, l. 35

καιοσύνη μου, τὸ δὲ σωτήριόν μου ὡς λαμπὰς


καυθήσεται. Καὶ ὄψονται ἔθνη τὴν δικαιοσύνην
σου, καὶ βασιλεῖς τὴν δόξαν σου, καὶ καλέσει
σε τὸ ὄνομά σου τὸ καινὸν, ὃ ὁ Κύριος ὀνομά-
σει αὐτό. Καὶ ἔσῃ στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ
Κυρίου, καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ
σου>, κ.τ.λ.
Ἐπὶ δὲ τοῖς εἰρημένοις ὁ προφήτης διατεθεὶς,
καὶ οἷον ἔνθους ὑφ' ἡδονῆς γενόμενος, Διὰ Σιὼν, φη-
σὶν, οὐ σιωπήσομαι. Διὰ παντὸς γὰρ βοήσω πρὸς
τὸν Θεὸν ἱκετεύων τὸ τῶν εἰρημένων ἰδεῖν ἀποτέ
Michael Psellus Polyhist., Chronographia
Chap. 3, sec. 5, l. 1

ταῖς ἐλπίσιν ὑψώσας τὰ πράγματα, ταῖς πράξεσιν, ἵν'


οὕτως εἴπω, ἀθρόον κατέβαλεν. Ἀλλ' ὁ λόγος, πρὶν ἢ τὰ
περὶ ἐκεῖνον στῆσαι προπύλαια, τὸ τοῦ παντὸς τέλος ὑπὸ
προθυμίας ἀπεσχεδίασεν· ἐπαναγέσθω οὖν ἐπὶ ταύτην ἤδη
157

τοῦ περὶ ἐκεῖνον κράτους τὴν γένεσιν.


Ἐπειδὴ γὰρ ἠξιώθη τοῦ διαδήματος, παρὰ τοὺς
ἄλλους κριθεὶς, αὐτός τε πολυετὴς ἔσεσθαι ἠπατᾶτο τῇ
βασιλείᾳ, τοῖς περὶ τοῦτο πειθόμενος μάντεσι, καὶ γένος
καταλείψειν εἰς πολλὰς ἀρκέσον διαδοχὰς, καὶ οὐδὲ τοσοῦτον
διαβλέπειν ἐδόκει ὡς ἡ τοῦ Κωνσταντίνου θυγάτηρ, ᾗ συνῴ-
κησεν εἰς τὸ κράτος ἀναρρηθεὶς, τὸν τοῦ κύειν ὑπεραναβε

Michael Psellus Polyhist., Orationes panegyricae Oration 9, l. 45

φθάσας ὀξέως καὶ τούτους ἀπέσβεσας καὶ ὥσπερ τινὰ


ὀφθαλμὸν τὴν σὴν διετήρησας πόλιν.
[...] σύμπασαν ἡγεμονίαν εἰπεῖν ἀνάλωτον ἐθνικοῖς πνεύ-
μασι βαρβαρικοῖς [....]άζης ἐμβαλ[...]αι-
κίας β[λέμμ]ασιν ἄλλοις δεινόν. σὺ μόνος, βασιλεῦ, θαρ-
ρούντως τῷ διαδήματι χρῷ, ταῖς νίκαις γε ἐστεφάνωσαι,
σὺ καὶ τῇ τῆς δικαιοσύνης διπλοΐδι κατακεκόσμησαι καὶ
τῇ τῆς πραότητος χάριτι κατηγλάϊσαι δικαστὴς ἐν δικάζ-
ουσι, νομοθέτης ἐν νομοθέταις, τὰ τοῦ ἄνω γένους λαμ-
πρός, τὰ ἐκ τῆς σῆς ὀσφύος ἐπίσημός τε καὶ περιβόητος,
τῇ ῥίζᾳ διαπρεπής – τίς γὰρ αὐτῇ παραπλήσιος; – τοῖς

Άννα Κομνηνή Αλεξιάς Book p, chap. 1, sec. 2, l. 15

ἄνωθεν ἐπεβράβευσε καὶ ὁ καιρὸς συνεισήνεγκε) βούλομαι


διὰ τῆσδέ μου τῆς γραφῆς τὰς πράξεις ἀφηγήσασθαι τοὐ-
μοῦ πατρὸς οὐκ ἀξίας σιγῇ παραδοθῆναι οὐδὲ τῷ ῥεύματι
τοῦ χρόνου παρασυρῆναι καθάπερ εἰς πέλαγος ἀμνημοσύνης,
ὅσας τε τῶν σκήπτρων ἐπειλημμένος κατεπράξατο καὶ
ὅσας πρὸ τοῦ διαδήματος ἔδρασεν ἑτέροις βασιλεῦσιν ὑπη-
ρετούμενος.

Άννα Κομνηνή Αλεξιάς Book 1, chap. 4, sec. 1, l. 4

καὶ οἱ περὶ τὸν βασιλέα Μιχαὴλ καὶ βασιλεὺς αὐτὸς καὶ


πάντες.
Ἐντεῦθεν πάλιν ἐπὶ τὴν ἑσπέραν πέμπεται παρὰ
Νικηφόρου τοῦ αὐτοκράτορος ἤδη τὰ Ῥωμαίων σκῆπτρα
κατεσχηκότος κατὰ Νικηφόρου τοῦ Βρυεννίου τὴν δύσιν
ὅλην κλονοῦντος καὶ τὸ διάδημα ἑαυτῷ περιθεμένου καὶ
βασιλέα Ῥωμαίων ἀνακηρύττοντος. Ἄρτι γὰρ τοῦ αὐτοκρά-
τορος Μιχαὴλ τοῦ Δούκα τοῦ θρόνου καθαιρεθέντος καὶ
ἀντὶ ταινίας τε καὶ στέμματος τὸν ποδήρη καὶ τὴν ἐπω-
158

μίδα τὴν ἀρχιερατικὴν ἐνδεδυμένου, ὁ Βοτανειάτης ἐπὶ τοῦ


βασιλείου θρόνου καθίσας καὶ τὴν βασιλίδα Μαρίαν, ὡς
Άννα Κομνηνή Αλεξιάς Book 1, chap. 7, sec. 1, l. 10

βάρβαρος ἐξελθὼν τῆς πόλεως καὶ ὑπαντήσας τῷ μεγάλῳ


δομεστίκῳ καὶ ἐμῷ πατρὶ τὸν Βρυέννιον ἐκ τῶν χειρῶν
αὐτοῦ παραλαβὼν ἔδρασεν ὅ τι δὴ καὶ ἔδρασεν. Ἐπι-
σκήπτει δὲ παρὰ τοῦ βασιλέως τῷ ἐμῷ πατρὶ χωρεῖν ὡς
ἐπὶ τὸν Βασιλάκιον ἤδη καὶ τοῦτον βασιλείας περιθέμενον
διάδημα καὶ τὴν ἑσπέραν μετά γε τὸν Βρυέννιον ἀκατα-
σχέτως κυμαίνοντα. Ὁ γάρ τοι Βασιλάκιος οὗτος ἀνὴρ
ἦν μὲν τῶν πάνυ θαυμαζομένων ἐπ' ἀνδρείᾳ τε καὶ θυμῷ
καὶ τόλμῃ καὶ ῥώμῃ· ἄλλως δὲ ἄνθρωπος τυραννικὴν
ψυχὴν ἔχων ἐφεῖλκεν εἰς ἑαυτὸν τὰς ὑπερηφάνους τιμὰς
καὶ ἀναρρήσεις τὰς μὲν ἐπενοεῖτο, τὰς δὲ προσέταττε.
Theodorus Studites Scr. Eccl., Theol., Epistulae
Epistle 17, l. 25

ὥστε σαφῶς ὁ μάρτυς ἦν διὰ τῆς οἰκείας εἰκόνος τὸ βρέφος


εἰσδεχόμενος, ἐφ' ὅσον οὕτω πεπίστευκας. ἀλλὰ τίς ἡ εὐδοξία τῆς
μεγαλωσύνης σου ὅτι τηλικοῦτον, τὸ δὴ λεγόμενον, σύντεκνον προς-
εκτήσω, οὐ τὸν δεῖνα ἢ τὸν δεῖνα ἄρχοντα τυχὸν ἢ δυνάστην, εἴποι
δ' ἂν οὐδ' αὐτὸν τὸν τὸ διάδημα περικείμενον· μείζων γὰρ καὶ
ὑπέρτερος ὁ ἐξευρημένος. τῶν γὰρ μαρτύρων ὁ κράτιστος, τῶν θαυ-
ματουργῶν ὁ διαπρύσιος, τῶν φίλων Χριστοῦ ὁ γνήσιος, τῶν ἀγ-
γέλων ὁ συμπολίτης, τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα καὶ δυνηθεὶς καὶ δυ-
νάμενος ἐν τοῖς ὑπὸ τὸν οὐρανόν, ὥστε ἀπ' ἄκρου τῆς γῆς ἕως
ἄκρου γῆς τῇ σάλπιγγι τῶν θαυμάτων αὐτοῦ διαθρυλλεῖσθαι.

Basilius Scr. Eccl., Sermones xli Page 37, l. 12 ΛΟΓΟΣ Βʹ.

Τοῦ αὐτοῦ εἰς τὸν Ἀδάμ.


αʹ. Ὥσπερ οἱ τὰς τῶν βασιλέων ἀποβλέποντες
εἰκόνας, τῇ τῶν χρωμάτων λαμπρότητι μαρμαρυγὰς
ἀφιείσας, ἁλουργίδα μὲν τὸ τῆς θαλάσσης ἀπο-
στίλβουσαν ἄνθος, διάδημα δὲ τοῖς φέγγεσι τῶν λίθων
ἀστράπτον, καὶ τὴν κορυφὴν περιέχον· χεῖρα δὲ τῷ
σφαιροειδεῖ σχήματι τοῦ κόσμου τὸν κύκλον τοῖς
δακτύλοις φέρειν νομιζομένην· ἐκπλήττονται μὲν τῇ
θέᾳ πρὸς θαῦμα πτερούμενοι, φαντάζονται δὲ
τοῦ ἀρχετύπου τὸ κάλλος, ὃν οὐχ ὁρῶσι τοῖς ὄμμασι
159

Basilius Scr. Eccl., Sermones xli Page 184, l. 41

ἀγαθοῖς ἐκόμα πλεονεκτήμασι, τῷ μὲν χρόνῳ τῆς


ἡλικίας ἀτελὴς καθεστὼς, πρὸς αὐτὴν δὲ τῆς θεοσε-
βείας ἀνελθὼν τὴν ἀκρόπολιν· οὗ θαυμάσας τὸν τρό-
πον Θεὸς, καὶ ἐν μέσῳ ποίμνης βασιλικοῖς ἐκόσμησε
σκήπτροις, καὶ διαδήμασι στεφανοῖ τὸν ἔτι τοῖς προ-
βάτοις ἑπόμενον, τὸν μέγαν Σαμουὴλ τῆς τοῦ μειρα-
κίου χειροτονίας ὑπουργὸν ποιησάμενος. Καὶ ἀλλάτ-
τει τὴν μὲν πήραν πορφύρᾳ, τὴν δὲ βακτηρίαν τῷ
σκήπτρῳ, ἀντὶ δὲ ποίμνης ἀλόγων, τὰς τοῦ Ἰσραὴλ
ἀγέλας ποιμαίνειν προσέταξε. Δεῦρο δὴ οὖν, εἰ δοκεῖ, περὶ τούτου
σήμερον τὴν διδασκαλίαν κατασχολήσω

Oecumenius Phil., Rhet., Commentarius in Apocalypsin


Page 140, l. 6

ὁ ἀποστάτης ἐξ οἵων εἰς οἷα καταπέπτωκε. καὶ ἰδού φησι


δράκων πυρρὸς μέγας. δράκοντα μὲν τὸν Σατανᾶν καλεῖ διὰ
τὸ σκολιόν· οὕτω γὰρ αὐτὸν καὶ ὁ Ἡσαΐας λέγει· ἐπὶ τὸν
δράκοντα λέγων τὸν ὄφιν τὸν σκολιόν· πυρρὸς δὲ διὰ τὸ αἱμο-
βόρον καὶ ὀργίλον. ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα·
καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ ἑπτὰ διαδήματα. οὐδὲ ὁ προφήτης
αὐτὸν ἠγνόησεν ὥς ἐστι πολυκέφαλος· τοιγαροῦν φησι
πρὸς τὸν Θεόν· σὺ συνέτριψας τὰς κεφαλὰς τοῦ δράκοντος·
ἔδωκας αὐτὸν βρῶμα λαοῖς τοῖς Αἰθίοψιν. πολυκέφαλον δὲ
αὐτόν φασιν, τῶν ἑπτὰ τὰ πολλὰ δηλούντων καθὼς πολ-
λάκις εἴρηται, ὡς πολλὰς ἀρχὰς καὶ ἐπινοίας μεθοδειῶν

Oecumenius Phil., Rhet., Commentarius in Apocalypsin


Page 140, l. 13

πρὸς τὸν Θεόν· σὺ συνέτριψας τὰς κεφαλὰς τοῦ δράκοντος·


ἔδωκας αὐτὸν βρῶμα λαοῖς τοῖς Αἰθίοψιν. πολυκέφαλον δὲ
αὐτόν φασιν, τῶν ἑπτὰ τὰ πολλὰ δηλούντων καθὼς πολ-
λάκις εἴρηται, ὡς πολλὰς ἀρχὰς καὶ ἐπινοίας μεθοδειῶν
ποιούμενον κατὰ τῶν ἀνθρώπων δι' ὧν αὐτοὺς καταδουλοῦ-
ται, σύμβολον γὰρ τυραννίδος τὸ διάδημα. τὰ δὲ δέκα
κέρατα τὴν μεγίστην αὐτοῦ δύναμιν αἰνίττεται. τέλειος
160

γὰρ ὁ δέκατος ἀριθμός, δυνάμεως δὲ σημεῖον τὸ κέρας.


εἴρηται γὰρ καὶ ὑψωθήσεται ὡς μονοκέρωτος τὸ κέρας μου.
ὅπως δέ ἐστιν δυνατός, ἔξεστι γνῶναι τὸν τῇ βίβλῳ τοῦ
Ἰὼβ ἐντευξόμενον.

Joannes Malalas Chronogr., Chronographia Page 321, l. 18

… δημόσιον λουτρόν, κοσμήσας κίοσι καὶ μαρμάροις ποικίλοις


καὶ χαλκουργήμασιν· εὗρε γὰρ αὐτὸ ἀπλήρωτον, ἀρχθὲν μὲν
πρῴην ὑπὸ Σεβήρου βασιλέως τὸ αὐτὸ δημόσιον. ἔκτισε δὲ καὶ
τὸ Ἱππικὸν καὶ ἄλλα πολλά· καὶ ὅτε πάντα ἐπλήρωσεν, ἐπετέλε-
σεν ἱππικόν, ἐν πρώτοις θεωρήσας ἐκεῖ καὶ φορέσας τότε ἐν πρώ-
τοις ἐν τῇ ἰδίᾳ αὐτοῦ κορυφῇ διάδημα διὰ μαργαριτῶν καὶ λί-
θων τιμίων, βουλόμενος πληρῶσαι τὴν προφητικὴν φωνὴν τὴν
λέγουσαν” ἔθηκας ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ στέφανον ἐκ λίθου
τιμίου.” οὐδεὶς γὰρ τῶν πρὸ αὐτοῦ βασιλευσάντων τοιοῦτόν τί
ποτε ἐφόρεσε. καὶ ἐπετέλεσεν ἑορτὴν μεγάλην μηνὶ μαΐῳ τῷ καὶ
ἀρτεμισίῳ ιαʹ, ἔτους κατὰ Ἀντιόχειαν τὴν μεγάλην χρηματίζον…

Joannes Malalas Chronogr., Chronographia Page 382, l. 20

κόπιον ἐπὶ Τιμοθέου ἐπισκόπου Καισαρείας. καὶ ἐλθὼν ὁ δοὺξ


Παλαιστίνης Ἀσκληπιάδης μετὰ τῆς αὐτοῦ βοηθείας καὶ ὁ λῃστο-
διώκτης Ῥήγης, ὁ ἀξιωματικὸς Καισαρείας μετὰ τῶν Ἀρκαδια-
κῶν, ὁρμήσαντες κατ' αὐτοῦ συνέβαλον αὐτῷ καὶ παρέλαβον αὐ-
τόν· καὶ ἀπεκεφάλισαν τὸν αὐτὸν Ἰουστασάν, καὶ ἐπέμφθη ἡ
κεφαλὴ αὐτοῦ μετὰ τοῦ διαδήματος τῷ βασιλεῖ Ζήνωνι. καὶ εὐ-
θέως ὁ βασιλεὺς Ζήνων ἐποίησε τὴν συναγωγὴν αὐτῶν τὴν οὖ-
σαν εἰς τὸ Γαργαζὶ ὄρος εὐκτήριον οἶκον τῆς ἁγίας θεοτόκου
Μαρίας, ἀνανεώσας καὶ τὸν ἅγιον Προκόπιον, ποιήσας διάταξιν
μὴ στρατεύεσθαι Σαμαρείτην, δημεύσας καὶ τοὺς εὐπόρους αὐ-
τῶν· καὶ ἐγένετο κατάστασις.

Leontius Scr. Eccl., In ramos palmarum (homilia 3) (olim sub nomine


Joannis Chrysostomi) L. 62

Εἰ μὲν γάρ τινας λιτὰς ἔβαλλον φωνάς, οἴκοθεν ἐποιοῦντο


τὴν εὐφημίαν· εἰ δὲ καὶ «σωτῆρα» καὶ «βασιλέα» καὶ
»κύριον» καὶ «ὡσαννὰ» προσηγόρευον, παντί που δῆλον
ὅτι ἄνωθεν ἐδέξαντο τὴν ἀποκάλυψιν.
Πόθεν γὰρ ἐγνώριζεν ὁ ὄχλος τὸν κύριον βασιλέα;
Οὐκ ἐφόρει διάδημα κοσμικόν,
161

οὐ περιεβέβλητο ἁλουργίδα,
οὐκ ἐπεφέρετο πλῆθος στρατοῦ,
οὐ προέτρεχον αὐτοῦ ἵπποι καὶ ἅρματα χρυσοκόλλητα,
οὐκ ἐπωχεῖτο ἅρματι πορφυροστρώτῳ βασιλικῷ· εὐτελεῖ
πώλῳ ἐκαθέζετο, ἀλλοτρίῳ, μικρῷ, δώδεκα μαθητὰς μόνους

Leontius Scr. Eccl., In mesopentecosten (homilia 10)


L. 452 Ὦ βασιλέως φρόνησις, μᾶλλον δὲ τυράννου ἐπιχείρησι
ς.
Ποῖος γὰρ βασιλεύς, ὁ μὴ ὢν ἐν τῇ χειρὶ τοῦ θεοῦ, ἀλλ' ἐν
τῇ βουλῇ τοῦ διαβόλου; Πέτρον σπεύδεις φονοκτονῆσαι, ὦ
Ἡρῴδη; Διὰ τί;
Μὴ γὰρ ἀνταρσίαν ἐμελέτησεν;
Μὴ γὰρ διάδημα κατεσκεύασεν;
Μὴ γὰρ πορφύραν ἐκτήσατο;
Μὴ γὰρ θησαυροὺς χρημάτων ἐπλήθυνεν;
Μὴ γὰρ ὁπλίτας ἐμισθώσατο;
Μὴ γὰρ πόλεις ἰσχυρὰς ἤγειρεν;
Γυμνὸς καὶ ἄπορος ὑπάρχει ὁ Πέτρος ἐν τοῖς σωματικοῖς,

Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Orationes de imaginibus tres


Sec. 1,21=2,15, l. 5

καιοῦσθε, τῆς χάριτος ἐξεπέσατε.»


Ἱστοροῦμεν Χριστὸν τὸν βασιλέα καὶ κύριον
οὐ γυμνοῦντες αὐτὸν τοῦ στρατεύματος· στρατὸς γὰρ τοῦ
κυρίου οἱ ἅγιοι. Γυμνωσάτω ἑαυτὸν τοῦ οἰκείου στρατεύμα-
τος ὁ ἐπίγειος βασιλεὺς καὶ τότε τὸν ἑαυτοῦ βασιλέα καὶ
κύριον. Ἀποθέσθω τὴν ἁλουργίδα καὶ τὸ διάδημα καὶ τότε
τῶν κατὰ τοῦ τυράννου ἀριστευσάντων καὶ βασιλευσάντων
τῶν παθῶν τὸ σέβας περιαιρείτω. Εἰ γὰρ κληρονόμοι θεοῦ
καὶ συγκληρονόμοι Χριστοῦ καὶ τῆς θείας δόξης καὶ βασιλείας
κοινωνοὶ ἔσονται, πῶς οὐχὶ καὶ τῆς ἐπὶ γῆς δόξης συμμέτοχοι
γένωνται οἱ φίλοι Χριστοῦ;

Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Sacra parallela (recensiones


secundum alphabeti litteras dispositae, quae tres libros conflant)
(fragmenta e cod. Volume 95, page 1128, l. 40

μάσῃ, καὶ τῶν οὐδὲν ὄντων οὐδαμινώτερα, μετὰ


τῆς οὐδενείας καὶ πολὺ τὸ ἀπόκρημνον ἔχει. Τίς
γὰρ τούτου γέγονεν ὑψηλότερος; οὐ πᾶσαν τὴν οἰ-
κουμένην παρῆλθεν τῷ πλούτῳ; οὐ πρὸς αὐτὰς τῶν
162

ἀξιωμάτων ἀνέβη τὰς κορυφάς; οὐχὶ καὶ αὐτοῖς


τὰ διαδήματα περικειμένοις φοβερὸς ἦν; οὐχὶ πάν-
τες αὐτὸν ἔτρεμον καὶ ἐδεδίεσαν; Ἀλλ' ἰδοὺ γέγονε
καὶ δεσμωτῶν ἀθλιώτερος, καὶ οἰκετῶν ἐλεεινότερος,
καὶ αὐτῶν τῶν λιμῷ τηκομένων πτωχῶν πενέστε-
ρος, καθ' ἑκάστην ὥραν ξίφη βλέπων ἠκονημένα,
καὶ βάραθρον, καὶ δημίους, καὶ τὴν ἐπὶ θάνατον

Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Sacra parallela (recensiones


secundum alphabeti litteras dispositae, quae tres libros conflant)
(fragmenta e cod. Volume 95, page 1129, l. 43

Καὶ διδάσκαλος ἐνεδείχθη σιγῶν διὰ τῆς συμφορᾶς. Καὶ λαμπηδόνα


μεγάλην ἀφίησι τὸ θυσιαστήριον. Νῦν φοβερὸν μάλιστα, ὅτι τὸν λέοντα
δεδεμένον ἔχει. Καὶ βασιλικῇ εἰκόνι μέγας γένοιτ' ἂν κόσμος· οὐχ ὅταν
ἐπὶ τοῦ θρόνου κάθηται πορφυρίδα περιβεβλημένος, καὶ διάδημα
μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐὰν ὑπὸ τὼ βασιλικὼ ποδὲ Βάρβαροι ὀπίσω δεδεμένοι,
κατὰ τὰς κεφαλὰς νεύωσι κείμενοι. Καὶ πάντες ἐνταῦθα συνεδράμετε, ἵνα
τὴν ἀνθρωπίνην φυσὶν ἴδητε διελεγχομένην. Ὁρῶν γὰρ τοῦτον ἐκ
τοσαύτης κορυφῆς κατενεχθέντα, τὸν σείοντα σχεδὸν

Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Sacra parallela (recensiones


secundum alphabeti litteras dispositae, quae tres libros conflant)
(fragmenta e cod. Volume 95, page 1132, l. 39

εὐμάραντος, ὁ εὐρίπιστος λάχνος, τὸ ἑτοιμόφθορον


φύλλον, ὁ εὐξήραντος χόρτος, ἡ εὐνέκρωτος χλόη, ἡ
ἀεὶ δαπάνητος φύσις. Ὁ σήμερον ἀπειλῶν, καὶ αὔ-
ριον τελευτῶν· ὁ σήμερον ἐν πλούτῳ, καὶ αὔριον ἐν
τάφῳ· ὁ σήμερον ἐν διαδήματι, καὶ αὔριον ἐν
μνήματι· ὁ σήμερον ἐν κόλαξι, καὶ αὔριον ἐν σκώ-
ληξιν· ὁ σήμερον ἐν θησαυροῖς, καὶ αὔριον ἐν σοροῖς·
ὁ σήμερον ὢν, καὶ αὔριον μὴ ὤν· ὁ ἄρτι φρυαττό-
μενος, καὶ μετ' ὀλίγον θρηνούμενος· ὁ ἐν εὐπραγίαις
ἀφόρητος, καὶ ἐν δυσπραγίαις ἀπαραμύθητος·

Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Vita Barlaam et Joasaph [Sp.]


Page 564, l. 10

τῷ σώματι, εὐγενέστατος δὲ μᾶλλον καὶ βασιλικώτατος τὴν ψυχήν, ἐν


ἑαυτῷ δεξάμενος, πάντων ὁμοῦ τῶν γηΐνων καταφρονεῖ, πατεῖ πάσας
163

τὰς τοῦ σώματος ἡδονάς, ὑπερορᾷ πλούτου καὶ δόξης καὶ τῆς παρὰ
ἀνθρώπων τιμῆς, ἀποτίθεται διάδημα καὶ ἁλουργίδα, τῶν ἀραχνίων
ὑφασμάτων εὐτελέστερα ταῦτα λογισάμενος, πρὸς πάντα δὲ τὰ ἐπίπονα
καὶ λυπηρὰ τοῦ ἀσκητικοῦ βίου προθύμως ἑαυτὸν ἐκδίδωσιν, Ἐκολλήθη,
βοῶν, ὦ Χριστέ μου, ἐκολλήθη ἡ ψυχή μου ὀπίσω σου· ἐμοῦ δὲ
ἀντελάβετο ἡ δεξιά σου.

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 10, l. 20

διαλλαττούσας, ὥστε τὴν ἀκοὴν αὐτῶν πάσης ὑπάρχειν φωνῆς


ἀκουστικήν. ἐπειδὴ γὰρ βασιλεὺς ὥσπερ προήχθη ἐν τῷ κόσμῳ
ὁ ἄνθρωπος, εἰκότως κατ' εἰκόνα θεοῦ γεγέννηται· ἔδει γὰρ τὸν
μέλλοντα ἄρχειν τῶν ἄλλων ὥσπερ τινὰ εἰκόνα εἶναι ἔμψυχον τῆς
τοῦ παμβασιλέως ὁμοιότητος, οὐκ ἐν πορφυρίδι καὶ σκήπτρῳ καὶ
διαδήματι τὴν ἀξίαν ἐμφαίνοντα, ἐπεὶ μηδὲ τὸ ἀρχέτυπον ἐν τού-
τοις ἐστίν, ἀλλ' ἐν τῷ κεκοσμῆσθαι τῇ ἀφθαρσίᾳ καὶ ἀθανασίᾳ
καὶ ἀρετῇ· τούτοις γὰρ τιμηθεὶς ὁ ἄνθρωπος τὴν πρὸς τὸ πρωτό-
τυπον εἰκόνα καὶ ὁμοιότητα διασώζει. ἔτι δὲ καὶ ἡ αὐτεξουσιότης
τὸ βασιλικὸν καὶ ἐπῃρμένον τῆς φύσεως τοῦ ἀνθρώπου καὶ πρὸς
τὴν θείαν εἰκόνα ἐμφερὲς προφανέστατα δείκνυσι. κατὰ τοῦτον

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 131, l. 3

παρασχεῖν· πολλῶν δὲ ἀχθεισῶν μὴ προσιεμένου Μωϋσέως παρε-


στῶσα Μαριὰμ εἶπεν “εἰ τῶν ὁμοφύλων αὐτῷ γυναικῶν Ἑβραΐδων
ποιήσειας ἀχθῆναι, τάχα ἂν προσίεται θηλήν.” διὸ καὶ κελευ-
σθεῖσα ἄγει τὴν αὐτοῦ μητέρα, καὶ τὸ παιδίον ἀσμένως προσφύε-
ται τῇ θηλῇ. ὅτι φιλοφρονούμενος Φαραὼ τῇ ἰδίᾳ θυγατρὶ ἐπι-
τίθησι Μωϋσῇ τὸ διάδημα, ὁ δὲ διὰ νηπιότητα καταφέρει αὐτὸ
εἰς γῆν καὶ τοῖς ποσὶν ἐπιβαίνει. τοῦ δὲ προδηλωθέντος ἱερογραμ-
ματέως τοῦτο θεασαμένου καὶ ἀνελεῖν ἐπιχειρήσαντος ἡ Θέρμουθις
ἐξαρπάσασα διεσώσατο. ὅτι χειροήθεις οὖσαι αἱ ἴβεις πρὸς μόνον
τὸ τῶν ὄφεων γένος ἀγρίως ἔχουσι, καὶ δεινῶς ἀναρπαζόμεναι
κατεσθίουσιν ἐλάφων μᾶλλον.

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 271, l. 6

στροφὴν καταλαβὼν τὴν Αἴγυπτον κτίζει τὴν μεγάλην Ἀλεξάν-


δρειαν εἰς ἴδιον ὄνομα, πάλαι Ῥακάστην λεγομένην. * ἧς ἐπεθύ-
164

μησε τὴν λίμνην θεάσασθαι διὰ τὰ ἐν αὐτῇ μυθευόμενα. πολλὰ


μὲν οὖν τέρατα καὶ ὀνείρατα παρεκρούσατο, τῆς τε τῶν Χαλ-
δαίων γνώσεως κατεφρόνησε, καὶ σὺν ὀλίγαις ναυσὶν ἐπὶ τὴν εἰρη-
μένην λίμνην διαβὰς τό τε τῆς κεφαλῆς διάδημα ἀπέβαλεν, ὄμ-
βρου καὶ λαίλαπος καταρραγέντος πολλοῦ, καὶ μόλις ἐπὶ τὴν γῆν
διενήξατο. καὶ παραχρῆμα ὑπὸ Κασάνδρου τοῦ ἰδίου στρατηγοῦ
φάρμακον δεξάμενος ἐσπαράχθη. καὶ ὁ μὲν ἐπὶ τοσούτοις κατορ-
θώμασι τὸν βίον μετήλλαξε, δυσὶ καὶ δέκα χρόνοις πρὸς μησὶν
ἓξ τῆς ἀρχῆς ἀπολαύσας, βιώσας δὲ τὰ πάντα ἔτη δύο καὶ τριά

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 342, l. 5

ρέως ὑφήγησιν, αὐτὸν δὲ τὸν ἀρχιερέα καὶ πάντας τοὺς ἱερεῖς


ἀξιοπρεπῶς τιμήσας καὶ λαμπροῖς καὶ μεγίστοις ἀναθήμασι τὸν
ναὸν διακοσμήσας κατὰ τῶν Περσῶν ἐχώρησε. μετὰ δὲ Ἰαδοῦν
Ἰωνίας Ἰαδοῦν, Ἐλεάζαρος, Ἰωνιᾶς, Σίμων, Ἰωναὰς Σίμων,
Ἰανῆς ὁ καὶ Ὑρκανός, Ἀριστόβουλος, ὃς καὶ πρῶτος ἐπέθετο
διάδημα βασιλικὸν πρὸς τῇ ἀρχιερωσύνῃ, Ἰανέας ὁ καὶ Ἀλέξαν-
δρος, βασιλεὺς ἅμα καὶ ἀρχιερεύς. μέχρι τούτου οἱ ἀπὸ Κύρου
χριστοὶ ἡγούμενοι, διαρκέσαντες ἔτη υπγʹ, ἅ εἰσιν ἑβδομάδες ἐτῶν
ξθʹ, καθὼς ἔφη καὶ Δανιὴλ τό “καὶ γνώσῃ καὶ συνήσεις ἀπὸ ἐξό-
δου λόγων τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ ἕως
Χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδομάδες ἑπτά, καὶ ἑβδομάδες ξβʹ.” ἅ τινά

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 449, l. 13

κἀγὼ σέ.” ἐπὶ τούτου πρῶτος ἐπίσκοπος κατέστη Βυζαντίου Φιλ-


άδελφος, ἔτη τρία· πρῴην γὰρ προΐστατο τῆς ἐκκλησίας ἔτη ηʹ
πρεσβύτερός τις.
Μετὰ Ἀντωνῖνον ἐβασίλευσε Μακρῖνος, ὃς ἦν τὸ γένος
Μαῦρος Καππαδόκης, ἔτη ηʹ. Εὐτυχιανὸς δέ τις παραλαβὼν
τὸν Ἀβῖτον ὡς Ἀντωνίνου υἱὸν ὄντα μοίχειον περιέθηκε διάδημα
καὶ αὐτοκράτορα ἀνηγόρευσε, καὶ δοὺς χρυσίον τοῖς στρατιώταις
ἀντῆρε, καὶ συνέβαλε πόλεμον μετὰ Μακρίνου. καὶ ἡττηθεὶς
Μακρῖνος ἔφυγε καὶ ἀπεσφάγη μετὰ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ.
Ἀβῖτος ἤτοι Ψευδαντωνῖνος (οἱ δὲ Αὐρήλιον Ἀντωνῖνον
Ἡλιογάβαλον τοῦτον λέγουσιν) ἐβασίλευσεν ἔτη γʹ μῆνας θʹ ἡμέ

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


165

Volume 1, page 477, l. 9

σκοπος Βυζαντίου δʹ γέγονε. ταῦτα τοίνυν ὁ τῆς ἑῴας Μαξιμια-


νὸς ὁ Γαλλέριος ἀκούσας τὸν κατὰ Χριστιανῶν ἀνῆκε πόλεμον.
ἐν τῷ ιʹ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ ὁ μέγας Κωνσταντῖνος σὺν Λι-
κινίῳ Καίσαρι κατὰ τοῦ Γαλλερίου ἀθροίζει πόλεμον, καὶ τοῦτον
τρεψάμενος πάντας κατασφάττει. αὐτὸς δὲ ὁ Γαλλέριος τὸ διά-
δημα ῥίψας καὶ μετ' ὀλίγων εὐνουστάτων διαδρὰς ἀπὸ κώμης εἰς
κώμην ᾤχετο, καὶ τοὺς ἱερεῖς τῶν εἰδώλων καὶ μύστας καὶ προ-
φήτας καὶ μάντεις ὡς ἀπατεῶνας κατέσφαξεν. ἐν δὲ τῷ ιαʹ ἔτει
μέλλοντος κρατηθῆναι τοῦ Μαξιμιανοῦ ὑπὸ τοῦ μεγάλου Κων-
σταντίνου, προλαβοῦσα θεία ὀργὴ κατέλαβεν αὐτόν· φλὸξ γὰρ
ἀπὸ τῶν σπλάγχνων αὐτοῦ καὶ μελῶν ἀναφθεῖσα ἀμφοτέρους τοὺς

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 517, l. 8

τόμως Κωνσταντῖνος πρὸς Σαπώρην, ἀποσταλῆναι αὐτά, καὶ


δεξάμενος οὐκ ἀνταπέστειλε. διὰ τοῦτο ἐλύθη ἡ εἰρήνη. ἐκ
τούτων οὖν τῶν λίθων ἔργον ποιήσας ὁ βασιλεὺς ἀπέστειλε τοῖς
πέραν τοῦ Δαννουβίου ἔθνεσιν, ἐπιγράψας τῷ μείζονι τὸ δῶρον·
ὅπερ γέγονεν αὐτοῖς ὀλέθρου αἴτιον διὰ τὴν ἐπιγραφήν. φασὶ δὲ
αὐτὸν πρῶτον πάντων τῶν βασιλέων διαδήματι χρήσασθαι καὶ
μαργαρίταις καὶ ἄλλοις λίθοις περιεργότερον κοσμηθῆναι. ἀλλὰ
καὶ πτύχας εὐαγγελίων χρυσᾶς διὰ μαργάρων καὶ λίθων κατα-
σκευάσας ἐν τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ προσήγαγε, θαύματος ἀξίας.
ἐν τούτῳ τῷ χρόνῳ καὶ ἡ ἁγία καὶ μακάρια Ἑλένη πρὸς κύριον
ἐκδημεῖ, ἐτῶν οὖσα πʹ, καὶ ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων ἀποστόλων

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 532, l. 11

αὐτὸς καὶ τοῦ ἔργου ἁψάμενος λαμβάνει χρησμὸν παρὰ τοῦ δαί-
μονος· εἴπατε τῷ βασιλεῖ, χαμαὶ πέσε δαίδαλος αὐλά.
οὐκέτι Φοῖβος ἔχει καλύβαν, οὐ μάντιδα δάφνην,
οὐ παγὰν λαλέουσαν. ἀπέσβετο καὶ λάλον ὕδωρ.
Τῷ πρώτῳ τούτου ἔτει διάδημα περιθεμένου πρὸ τῆς τοῦ
Κωνσταντίου τελευτῆς εὐθὺς θεήλατοι ὀργαὶ τὴν Ῥωμαίων γῆν
κατειλήφασι. δεῖξαι οὖν θέλων τὸν Κωνστάντιον ἄδικον καὶ
παράνομον, ὑποκρινόμενος δικαιοσύνην ὁ ἀσεβὴς τοὺς ἐν ἐξορίᾳ
166

ἐπισκόπους ἀνεκαλέσατο. Εὐσέβιον δὲ τὸν πρῶτον τῶν βασιλι-


κῶν εὐνούχων ἀνεῖλεν ὡς δῆθεν ἄδικον.

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 641, l. 11

των οἰκοδομημάτων ὕλη καλύπτουσα ...., καὶ τέλος τοῦτο τὴν


οὕτως ὀνομαστοτάτην καὶ εὔχαριν ἔλαβε πόλιν, ἥνπερ ἐπὶ ὀκτακο-
σίους ἐνιαυτοὺς συστᾶσαν ἐξ οὗπερ αὐτὴν Σέλευκος ὁ πρῶτος ἔκτισεν,
ἐπὶ τῇ προσηγορίᾳ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Ἀντιόχειαν ἐκάλεσεν. ἀγγελ-
θέντος δὲ τοῦ πάθους ὁ μὲν βασιλεὺς μεγάλως ἤλγησε τὴν ψυχήν,
καὶ ῥίψας τὸ διάδημα καὶ τὴν πορφύραν ἐπένθει ἐν σάκκῳ καὶ
σποδῷ ἡμέρας πολλάς, καὶ ἐν τῇ ἑορτῇ δὲ λιτῶς εἰσῆλθεν εἰς τὴν
ἐκκλησίαν, μὴ καταδεξάμενος φορέσαι σήμαντρον βασιλικὸν τὸ
οἱονοῦν. ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ ἐν τῇ πόλει φαιὰν στολὴν ἐνδυσάμενοι
πανδημεὶ εἰς τὸ πρὸ τῆς πόλεως πεδίον ἑπτὰ σημείοις ἀπέχον ἐπὶ
ἑπτὰ ἡμέραις ἐλιτάνευον νηστεύοντες. ὁ δὲ βασιλεὺς ἀπέστειλεν

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 2, page 181, l. 17

…τῶν ἔργων καὶ ἐπιρρήτων. ἔλαθε δὲ διὰ τοῦτο ἑαυτῷ καθοπλί-


ζων τὸν φθόνον. μὴ φέρων γὰρ τοὺς ἐλέγχους ὁ Μιχαήλ, καὶ
τὸν Βασίλειον ἐκποδὼν ποιῆσαι διανοούμενος ὡς τῶν αὐτοῦ θελη-
μάτων ἐμποδιστήν, Βασιλικῖνόν τινα τοῦ βασιλικοῦ δρόμωνος
ἐρέτην ὑπάρχοντα εἰς μέσον ἀγαγὼν τὴν πορφύραν τε ἐνδύει καὶ
τὸ διάδημα περιτίθησι καὶ πρὸς τὴν σύγκλητον ἐξάγει τῆς χειρὸς
ἔχων αὐτόν, καὶ ἐξαγαγὼν τοιούτων τινῶν ῥημάτων ἀπήρξατο
“πάλαι μὲν ἔδει τουτονὶ τὸν ἄνδρα, ὦ φίλοι, εἰς τὸν περίβλεπτον
κόσμον τῆς βασιλείας ἀναγαγεῖν ἢ τὸν Βασίλειον· πρόσεστι γὰρ
αὐτῷ πρῶτον μὲν εἶδος ἄξιον τυραννίδος,

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 2, page 296, l. 20

ἐξοστρακισμὸν τῶν τοιούτων ὁ δρουγγάριος τῆς βίγλας Ἰωάννης ὁ


Κουρκούας, αἰφνίδιον συναρπάσας αὐτοὺς καὶ πλοίοις εἰς τὴν
περαίαν διαβιβάσας.
Τῇ δὲ κδʹ τοῦ Σεπτεμβρίου μηνὸς ἀνάγεται Ῥωμανὸς εἰς τὴν
τοῦ Καίσαρος ἀξίαν, καὶ Δεκεμβρίῳ μηνὶ τῷ τῆς βασιλείας δια-
δήματι στέφεται, ἐπιτροπῇ τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου, τοῦ
πατριάρχου Νικολάου αὐτὸν ἀναδήσαντος. Ῥωμανὸς δὲ ταινιω-
167

θεὶς τῷ βασιλικῷ διαδήματι στέφει κατ' αὐτὴν τὴν ἡμέραν τῶν


ἁγίων φώτων καὶ τὴν ἑαυτοῦ σύζυγον Θεοδώραν. Μαΐῳ δὲ μηνὶ
κατὰ τὴν τῆς ἁγίας πεντηκοστῆς ἡμέραν στέφει καὶ τὸν ἑαυτοῦ
υἱὸν Χριστοφόρον διὰ Κωνσταντίνου τάχα,

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 2, page 535, l. 7

νοτρόφον καὶ ἐς τὸ μοναστήριον τῶν Μονοβατῶν ἐξορίσασα, πα-


ραπλησίως καὶ Κωνσταντῖνον τὸν δομέστικον τῶν σχολῶν τῆς ἀρ-
χῆς παραλύσασα καὶ ἐν τοῖς τοῦ Ὀψικίου κτήμασιν αὐτοῦ τῆς
ἁψῖδος τοῦτον περιορίσασα, ὡσαύτως καὶ Γεώργιον τὸν πρωτο-
βεστιάριον ἐν τοῖς κατὰ Παφλαγονίαν αὐτοῦ κτήμασι στείλασα.
κατ' αὐτὴν δὲ τὴν ὥραν καθ' ἣν ἀνεδεῖτο τῷ διαδήματι ὁ Μι-
χαήλ, σκοτώσει καὶ ἰλίγγῳ ληφθεὶς ἐγγὺς ἦλθε τοῦ πεσεῖν. μόλις
δ' οὖν ἀνεκαλέσαντο τοῦτον μύροις καὶ ἀρώμασι καὶ λοιποῖς ἄλ-
λοις εὐώδεσιν εἴδεσιν. ἐκλονεῖτο δὲ καὶ ἡ γῆ παρ' ὅλους τοὺς
τέσσαρας μῆνας τῆς βασιλείας αὐτοῦ. τέως δὲ στεφθεὶς παρὰ τοῦ
πατριάρχου καὶ βασιλεὺς καταστὰς τιμαῖς καὶ ἀξιώμασι τὴν σύγ

Joannes Cinnamus Gramm., Hist., Epitome rerum ab Joanne et Alexio


Comnenis gestarum Page 28, l. 21

θεῖναι λοιπὸν τὴν ἑαυτῶν.” βασιλεὺς μὲν τοσαῦτα εἶπεν, οἱ δὲ


σὺν ἡδονῇ τε καὶ δάκρυσιν ἐπένευον. ὁ δὲ παῖς (ἦν γὰρ φιλοπά-
τωρ εἴπερ τις ἄλλος) καὶ φύσεως θεσμοὺς εὐλαβούμενος κάτω νε-
νευκὼς καὶ ἐπὶ στέρνα τὴν κεφαλὴν ῥίπτων δάκρυσι τὸ δάπεδον
ἔπλυνε. τὴν χλαμύδα δ' ὅμως περιδυθεὶς καὶ ταινιωθεὶς τῷ δια-
δήματι βασιλεὺς ὑπὸ παντὸς ἀνηγόρευτο τοῦ στρατεύματος. βασι-
λεὺς δὲ Ἰωάννης ὀλίγαις τὸ ἐντεῦθεν ἐπιβιοὺς ἡμέραις πρὸς τὴν
ἐκεῖθεν λῆξιν μεθίστατο, ἐφ' ὅλοις πέντε καὶ εἴκοσιν ἐνιαυτοῖς καὶ
μησὶν ἑπτὰ Ῥωμαίων ἄρξας, ὀγδόην ἄγοντος μηνὸς ὃν Ἕλληνες
μὲν Ξανθικόν, Ἀπρίλλιον δὲ Ῥωμαῖοι καλοῦσιν.

Joannes Cinnamus Gramm., Hist., Epitome rerum ab Joanne et Alexio


Comnenis gestarum Page 33, l. 10

θέσεως καλοῦσιν, ἦρχε φροντιστηρίου, παιδείας μὲν τῆς ἐγκυ-


κλίου καὶ μαθημάτων τῶν ἐκτὸς ἄκρῳ φασὶ γευσάμενον δακτύλῳ,
ἠθῶν δὲ κοσμιότητι καὶ τῇ τῶν θείων μελέτῃ λογίων οὐδενὸς
ἐλάσσω τῶν εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν ἐπ' ἀρετῇ μάλιστα διαφα-
νῶν, οὗ ταῖς χερσὶν ὕστερον ἐπ' ἐκκλησίας τῷ βασιλικῷ ταινιοῦ-
ται διαδήματι. ὅτε καὶ χρυσίου κεντηνάριον τραπέζῃ τῇ ἱερᾷ
168

καταθεὶς τότε μὲν ἐξῄει τὸ ἐλευθέριον αὐτοῦ καὶ μεγαλοπρεπὲς ἐν


τοῖς ἁπάντων καταλελοιπὼς στόμασιν. εἰσέπειτα δὲ καὶ ἐτησίαν
τῷ κλήρῳ ἐκ παλατίου κεντηναρίων δύο προσαφώρισε δόσιν·
καλοῦσι δὲ τοῦτο τὸ νόμισμα δεύτερον.

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De legationibus


Page 80, l. 6

1. Ὅτι Προυσίας ἀνάξιος γεγονὼς τοῦ τῆς βασιλείας προσχήμα-


τος καὶ διατελέσας πάντα τὸν τοῦ ζῆν χρόνον αἰσχρῶς κολακεύων
τοὺς ὑπερέχοντας, καί ποτε Ῥωμαίων πρὸς αὐτὸν παραγενομένων
πρεσβευτῶν, τὰ μὲν τῆς βασιλείας σύμβολα, τό τε διάδημα
καὶ τὴν πορφύραν, ἀπέθετο, μιμησάμενος δὲ τὴν τῶν προς-
φάτως ἀπελευθερουμένων παρὰ Ῥωμαίοις τάξιν ἀπήντησεν ἐξυρη-
μένος τὴν κεφαλὴν καὶ πόλιον ἔχων λευκόν, ἔτι δὲ φορῶν τήβενναν
καὶ κάντιλον, ἀσπασάμενος δὲ τοὺς πρεσβευτὰς ἀπέφαινεν ἑαυτὸν

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De legationibus


Page 87, l. 18

σπονδὰς αὐτὸν ὑπηγάγετο, ἃς πολλάκις αἰτήσαντι αὐτῷ πρότερον


οὐκ ἐδεδώκει. καὶ ὃς ἐδέξατο μὲν τὴν σύμβασιν (δεινῶς γὰρ
ἐτεταλαιπώρητο), οὐ μέντοι καὶ αὐτὸς ἠθέλησεν ἐς λόγους αὐτῷ
ἐλθεῖν, ἀλλ' ἔπεμψε τὸν Διῆγιν μετὰ τῶν ἀνδρῶν τά τε ὅπλα καὶ
αἰχμαλώτους τινάς, ὡς καὶ μόνους ἐκείνους ἔχων, δώσοντα. γενο-
μένου δὲ τούτου ὁ Δομιτιανὸς τῷ Διήγιδι διάδημα ἐπέθηκε καθά-
περ ὡς ἀληθῶς κεκρατηκὼς καὶ βασιλέα τινὰ τοῖς Δακοῖς δοῦναι
δυνάμενος, καὶ τοῖς στρατιώταις καὶ τιμὰς καὶ ἀργύριον ἐχαρίσατο,
καὶ ἐς τὴν Ῥώμην ὡς νενικηκὼς ἐπέστειλε τά τε ἄλλα καὶ πρέσβεις
παρὰ τοῦ Δεκεβάλου ἐπιστολήν τε, ὥς γε ἔφασκεν, ἣν ἐλέγετο
πεπλακέναι καὶ πολλοῖς τὴν ἑορτὴν πομπείοις ἐκόσμησεν οὐκ ἐξ

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De legationibus


Page 89, l. 11

ὥστε καὶ ἐς πεντακισχιλίας μυριάδας τὸ σύμπαν ἀνάλωμα γενέσθαι.


καὶ ὁ Πάρθος τῇ τοῦ χρόνου τριβῇ, ὃν πολὺν ἀπ' οἴκου οὐκ
εἰωθότες ἦσαν, καὶ τῇ τῆς τροφῆς σπάνει, ἣν οὐκ ἐκ παρασκευῆς
ἑτοιμάζονται, συνηλλάγησαν.
21. Ὅτι καὶ τὰ κατὰ τὸν Ἀρμένιον πολεμηθέντα κατέστη, τοῦ
Τιριδάτου πεμφθὲν αὐτῷ τὸ διάδημα παρὰ τοῦ Μακρίνου λαβόν-
τος, καὶ τὴν μητέρα, ἣν ἕνδεκα μησὶν ὁ Καράκαλλος ἐν τῷ δεσμω-
τηρίῳ κατεσχήκει, τήν τε λείαν τὴν ἐκ τῆς Ἀρμενίας ἁλοῦσαν
169

κομισαμένου, καὶ τὰ χωρία, ὅσα ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἐν τῇ Καππαδοκίᾳ


ἐκέκτητο, τό τε ἀργύριον, ὃ κατ' ἔτος παρὰ τῶν Ῥωμαίων εὑρί-
σκετο, ἐλπίσαντος λήψεσθαι.

Josephus Genesius Hist., Βασιλεῖαι Book 1, sec. 6, l. 29

τίον αὐτοῦ τῶν ἐλπίδων πάλιν φησὶν ὁ θεοπρόπος ἀνήρ· “μηδέν σοι
περὶ τοῦ σκαιωρήματος, ὃ τῇ σῇ διανοίᾳ καλῶς μὴ ἐνέσκηψε, πε-
φροντισμένον ἔστω. τῶν γὰρ σῶν, ὡς ἔφθην εἰπών σοι, ὀμμάτων καὶ
τῆς ὑπάρξεως ὑποστήσῃ τὴν ἀλλοτρίωσιν· οἱ δὲ τοὺς ἵππους σοι πρὸς
ὑπηρεσίαν ἐπικομίσαντες ἄνδρες, τούτων ὁ πρῶτος καὶ ὁ μετ' αὐτὸν
διαδηματοφορήσει, καὶ ὁ τρίτος ἐπιτυχὼν ἀναρρήσεως ταχέως θανάτῳ
καταστραφήσεται.” ὁ οὖν Βαρδάνιος πρὸς ταῦτα χαλεπῶς ἀνοιμώξας
τὰ τοῦ λογισμοῦ αὐτοῦ τῷ τε Λέοντι καὶ Μιχαὴλ καὶ Θωμᾷ, τοῖς ὑπὸ
χεῖρα τούτῳ, μετὰ καί τινος ἐπὶ τοῦ μοναχοῦ ὑβριστικῆς προσοχθίσεως
παρεδήλου, φάσκων τοιάδε· “σὺ μέν, ὦ Λέων, βασιλεύσας, καὶ Θωμᾶ,
ἀναρρηθεὶς παρὰ Μιχαὴλ φονευθήσεσθε.

Josephus Genesius Hist., Βασιλεῖαι Book 1, sec. 14, l. 4

ἐφετὸν ὑπάρχον προετέχναστο, ὡς καὶ παρὰ τοῦ μακαρίτου Θεοφάνους


καὶ ὁμολογητοῦ ταῦτα δι' ἐμμέτρου ποιήσεως ἐστηλίτευτο.
Διὸ τῶν σεβασμίων εἰκόνων ἐκ βασιλέως καθαίρεσις θριαμβεύε-
ται. πρὸς ἣν καὶ τὸν ἀρχιερέα Νικηφόρον ὑποσημήνασθαι κατηνάγκαζεν,
καὶ μηδαμῶς πειθαρχήσαντα ἀλογίστως εὐθύνει ἐξόριστον (ᾧτινι τὸ
διάδημα περιτιθέντι κατὰ τὴν τοῦ Λέοντος κεφαλὴν ἐδόκει ὡς ἀκανθῶν
καὶ τριβόλων προστρίψεσιν ὀδύνης ἐπαισθέσθαι). ἀπαγομένῳ δὲ αὐτῷ
ὁ ὁμολογητὴς Θεοφάνης <ὁ> Ἀγρόθεν κατά τινα τῶν αἰγιαλῶν ἥνωτο
ἀπονέμων σεβασμιότητας κηροῖς τε ἅμα καὶ θυμιάμασι, κἀκεῖθεν εὐ-
λογίας ἀντιλαμβάνων ταὐτὸ δὴ τοῦτο τοῖς αὐτοῦ φοιτηταῖς, ἔπει<τα>
τάδ' ἀκηκοόσι, ποιεῖν προσετίθετο τῆς Προποντίδος ἀπαίροντι. οὓς

Georgius Monachus Chronogr., Chronicon (lib. 1-4) Page 563, l. 17

ἐπικινδύνῳ ἀξιώματι τιμηθέντα στρατηλάτου ἀξίᾳ τὸν βα-


σιλέα παρέπεισεν. καὶ ὁ μὲν βασιλεὺς τῶν τῆς ἐπιβουλῆς
καὶ τοῦ φθόνου τοῦ κατὰ φύσιν εὐπτώτου οὐδὲν ἔγνω,
κατὰ κράτος δὲ τοὺς νομιζομένους ἀηττήτους εἶναι Γότθους
νικήσας Θεοδόσιος σὺν τάχει πολλῷ τῷ βασιλεῖ τροπαιοφόρος
παραστὰς θείᾳ ψήφῳ τὸ βασιλικὸν διάδημα περιβάλλεται.
170

Γρατιανοῦ χειροτονοῦντος αὐτὸν καινῇ τινι καὶ θαυμαστῇ


περιεβλήθη πορφύρᾳ ὡς ἀρχαῖος βασιλεύς. καὶ ἐπειδὴ τοὺς
ὤμους αὐτοῦ ὑπὲρ ἄνθρωπον ὑψηλοὺς ὄντας διαφόρων βα-
σιλέων χλαμύδες ἐνδύειν οὐκ ἠδύναντο, (πάντας γὰρ ὑπερ-
έχων τῷ μεγέθει πᾶσαν ἐσθῆτα διὰ τὸ ὕψος μικρὰν ἀπέ

Georgius Syncellus Chronogr., Ecloga chronographica


Page 342, l. 9

δύο παῖδες αὐτοῦ Πτολεμαῖοι τὴν ἀρχὴν μετ' αὐτὸν διεδέξαντο, ὧν ὁ


πρεσβύτερος Φιλομήτωρ ἐπεκέκλητο, ὁ δὲ νεώτερος Εὐεργέτης. πρὸς ἀλ-
λήλους δὲ στασιάζοντες ἐναλλὰξ ἐβασίλευσαν. διὸ καὶ σύγχυσις γέγονε
περὶ τοὺς χρόνους αὐτῶν. πρῶτος γὰρ ὁ Φιλομήτωρ μόνος ιαʹ ἔτη ἐβασί-
λευσεν, εἶτα ὑπὸ Ἀντιόχου ἐξεβλήθη ἐπιστρατεύσαντος κατ' αὐτοῦ εἰς
Αἴγυπτον καὶ ἀφελόντος αὐτοῦ τὸ διάδημα κρατεῖ τῶν πραγμάτων Πτο-
λεμαῖος ὁ Εὐεργέτης ὁ νεώτερος ἀδελφὸς τοῦ Φιλομήτορος γνώμῃ τῶν
Ἀλεξανδρέων. διώκεται δὲ καὶ Ἀντίοχος, λυτρωθέντος καὶ τοῦ Φιλομή-
τορος, καὶ βασιλεύουσιν οἱ δύο ἀπὸ τοῦ ιβʹ ἔτους ἕως τοῦ ιζʹ.
ἐχρημάτισεν οὖν παρὰ Ἀλεξανδρεῦσι τῷ ιβʹ τοῦ Φιλομήτορος ἔτει
πρῶτον ἔτος τοῦ Εὐεργέτου, καὶ ἐβασίλευσαν οἱ δύο ἐν ὁμονοίᾳ ἀπὸ
τούτου τοῦ ιβʹ ἔτους …

Michael Glycas Astrol., Hist., Annales Page 280, l. 19

ἦν οὕτως ὡς Μωϋσῆν θεασάμενος μὴ ἐκπλαγῆναι τῆς εὐμορ-


φίας. ὅθεν ἡ Θερμουθὶς ἄγονος οὖσα ἰδιοποιεῖται αὐτόν. ἐφʹ
ᾧ καὶ προσάγει τῷ βασιλεῖ, πάντα τε ἀναγγέλλει, καὶ ὅτι
διάδοχός σου γενήσεται, παιδὸς οἰκείου μὴ εὐποροῦντος. καὶ
ταῦτα λέγουσα ταῖς τοῦ πατρὸς χερσὶν ἐντίθησι τὸ βρέφος.
ὁ δ' ἐπιτίθησιν αὐτῷ τὸ διάδημα. ὁ δὲ Μωσῆς καταφέρει
τε αὐτὸ καὶ τοῖς ποσὶν ἐπιβαίνει, κατὰ νηπιότητα δῆθεν.
ταῦτ' οὖν ἰδὼν ὁ ἱερογραμματεὺς ἐκεῖνος ὥρμησεν ἀποκτεῖ-
ναι αὐτόν, παροτρύνων εἰς αὐτὸ τοῦτο καὶ τὸν Φαραώ. φθά-
νει δ' αὐτὸν ἡ Θερμουθὶς ἐξαρπάσασα. ἔκτοτε οὖν καλῶς
ἀνετρέφετο. εἶτα δήλη καὶ τοῖς Αἰγυπτίοις ἡ ἀρετὴ αὐτοῦ

Michael Glycas Astrol., Hist., Annales Page 545, l. 10

Μετὰ δὲ ταῦτα φυσικῆς γονῆς ὁ Μιχαὴλ ἀπορῶν, ὥς


φησιν ὁ Σκυλίτζης, καὶ τὰ κοινὰ διεξάγειν οὐχ οἷός τε ὢν
ἅτε τοῦ Βάρδα ἐξ ἀνθρώπων γενομένου, εἰσποιεῖται τὸν
Βασίλειον εἰς υἱόν, καὶ τῇ τῶν μαγίστρων ἀξίᾳ τιμήσας διά-
δημα μετὰ μικρὸν αὐτῷ παρατίθησιν. εἶθ' οὗτος ὁ Μιχαὴλ
171

παρὰ Βασιλείου ἐλεγχόμενος ἐφ' οἷς ἔπραττε, ποιῆσαι τοῦ-


τον ἐκ μέσου ἐφρόντιζε. τιʹ γοῦν ποιεῖ; Βασιλίσκον τινὰ
(φιλοτιμήσασθαι γὰρ ἤθελεν αὐτόν, ὅτι προφθάσας ὕμνησε
τὸ κράτος αὐτοῦ διὰ τὸ καλῶς δῆθεν ἡνιοστροφῆσαι) εἰς μέ-
σον ἀγαγὼν τὴν πορφύραν αὐτὸν ἐνδύει καὶ τὸ διάδημα,

Georgius Monachus Continuatus, Chronicon (continuatio) (redactio A)


Page 890, l. 15

35. Εἰκοστῇ τετάρτῃ τοῦ Σεπτεμβρίου μηνὸς τιμᾶται


Ῥωμανὸς τῇ τοῦ Καίσαρος ἀξίᾳ, καὶ Δεκεμβρίῳ μηνὶ δεκάτῃ
ἑβδόμῃ τῇ τῶν πατέρων κυριακῇ τῷ τῆς βασιλείας στέφεται δια-
δήματι παρὰ βασιλέως Κωνσταντίνου γαμβροῦ αὐτοῦ καὶ Νικο-
λάου πατριάρχου, (1) καὶ Ἰανουαρίου ϛʹ, τῇ τῶν ἁγίων φώ-
των ἡμέρᾳ, στέφει Θεοδώραν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ. Μαΐῳ δὲ
μηνὶ ιζʹ, ἰνδικτιῶνος εʹ, Χριστοφόρος ὁ υἱὸς Ῥωμανοῦ ἀναγορεύε-
ται βασιλεύς, στέφεται δὲ τῇ κδʹ τοῦ αὐτοῦ μηνὸς παρὰ Κων-
σταντίνου βασιλέως, τῇ τῆς ἁγίας πεντηκοστῆς ἡμέρᾳ· καὶ μόνοι

Joannes Scylitzes Hist., Synopsis historiarum


Emperor life Mich1, sec. 2, l. 62

καὶ βασιλέα Ῥωμαίων ἐκήρυττον. θρυπτομένου δὲ τούτου καὶ τὴν


ἀρχὴν ἀποσειομένου Μιχαὴλ ὁ ἐξ Ἀμωρίου ὁ τραυλός, τάγματός
τινος καὶ αὐτὸς Ῥωμαϊκοῦ ἐξηγούμενος, τὸ ξίφος σπασάμενος, τοῦτο
δὲ καὶ ἄλλοις τοῖς τοῦ ἔργου μετόχοις ποιεῖν ἐπιτρέψας, ἀναιρήσειν
ἠπείλει, εἰ μὴ ἑκουσίως προσδέξοιτο τὴν ἀρχήν. καὶ οὗτος μὲν οὕτως
διάδημά τε περιτίθεται καὶ βασιλεὺς Ῥωμαίων ἀναγορεύεται.
Πρὶν ἢ δὲ ταῦτα γενέσθαι, ἐκ τῆς τροπῆς ἐπανήκοντι τῷ βασιλεῖ
Μιχαὴλ καὶ γενομένῳ τῆς βασιλίδος ἄγχιστα Ἰωάννης ὁ Ἐξαβούλιος
συναντήσας αὐτῷ τό τε ἀτύχημα εὐγενῶς φέρειν καὶ μεγαλοψύχως
παρῄνει καὶ ἐπυνθάνετο, τίνα εἴη καταλιπὼν τοῦ στρατεύματος ἐξη-
γούμενον. ὁ δὲ Λέοντα εἶπε τὸν στρατηγὸν τῶν Ἀνατολικῶν.

Joannes Scylitzes Hist., Synopsis historiarum


Emperor life Mich1, sec. 3, l. 16

τινὲς μὲν παρῄνουν πᾶσι τρόποις ἔχεσθαι τῆς ἀρχῆς καὶ τῷ τυράννῳ
ὡς ἀνυστὸν ἀντικαθίστασθαι. οὗτος δὲ εἰρηνικός τις ἄνθρωπος ὢν καὶ
πράγμασιν ἑαυτὸν ἐπιρρῖψαι μὴ θέλων ἄδηλον ἔχουσιν ἀποτέλεσμα τοῖς
μὲν οὕτω λέγουσιν ἐπετίμα, μὴ ἐρεθίζειν αὐτὸν πρὸς ἐμφυλίους χωρῆσαι
μιαιφονίας, τῶν τινα δὲ οἰκειοτάτων ἐξέπεμψε πρὸς τὸν Λέοντα τὰ τῆς
172

βασιλείας ἐπαγόμενον σύμβολα, τὸ διάδημα, τὴν ἁλουργίδα καὶ τὰ


κοκκοβαφῆ πέδιλα, αὐτὸς μὲν ὑπισχνούμενος παραχωρῆσαι τούτῳ τοῦ
θρόνου καὶ βέλτιον εἶναι κρίνων καὶ αὐτὴν προήκασθαι τὴν ζωήν, ἢ
χεομένην ἰδεῖν ῥανίδα μικρὰν αἵματος Χριστιανικοῦ, αὐτὸν δὲ πᾶσαν

Joannes Scylitzes Hist., Synopsis historiarum


Emperor life Const9, sec. 3, l. 72

Βυζάντιον ἄφιξις τελευτήσει), τὰς ἐν Ἰταλίᾳ δυνάμεις ἀνασείσας καὶ


διαφθείρας, διψώντων τῶν στρατιωτῶν τὰς οἰκείας ἰδεῖν πατρίδας,
ὅπλα κατὰ τοῦ βασιλέως κινεῖ. καὶ τὸν μὲν πεμφθέντα διάδοχον αὐτοῦ
(ἦν δὲ ὁ πρωτοσπαθάριος Πάρδος, ἀνὴρ Βυζάντιος, καὶ δι' ἄλλο μὲν
οὐδὲν ἀγαθόν, ὅτι δὲ γνώριμος ἦν τῷ βασιλεῖ, τηλικαύτης χώρας ἄρχειν
πεμφθείς) ἀναιρεῖ, αὐτὸς δ' ἑαυτῷ διάδημα περιθεὶς καὶ τὰ τῆς βασιλείας
παράσημα ἀναλαβὼν ἀναγορεύεται βασιλεύς, καὶ πλοίοις ἐμβιβάσας τὰς
δυνάμεις περαιοῦται ἐν Βουλγαρίᾳ. τοῦτο μαθὼν ὁ βασιλεὺς εἰς ταραχὴν
οὐ τὴν τυχοῦσαν ἐνέπεσε. καὶ γράμματα πρὸς αὐτὸν ἐκπέμπει παντὸς
ἀπολύοντα φόβου τοῦτον καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ, παρακαλοῦντά τε ἀπο-
θέσθαι τὰ ὅπλα, καὶ ὑπισχνούμενα πᾶσαν εὐεργεσίαν.

Leo Diaconus Hist., Historia Page 98, l. 12

τότε, οὐκ οἶδ' ὅπως, παρατυχὸν εὐκοσμία τις καὶ βαθεῖα σιγὴ
τὸν δῆμον κατέσχε, τοῦ αὐτοκράτορος Νικηφόρου ἀναιρεθέντος,
καί τινος ἑνὸς τῶν ὑπασπιστῶν ἑτέρου μηδενὸς κἂν ἐπὶ κόῤῥης
εἰληφότος κόνδυλον), ἐς τὸν θεῖον καὶ μέγαν τῆς τοῦ Θεοῦ Σο-
φίας σηκὸν εἰσφοιτᾷ, ὡς πρὸς τοῦ πατριάρχου κατὰ τὸ εἰθισμέ-
νον τῷ βασιλείῳ διαδήματι ταινιωθησόμενος. εἴθισται γὰρ τοὺς
νέον τῆς Ῥωμαϊκῆς ἡγεμονίας προσεπιβαίνοντας ἐπί τε τὸν ἄμβω-
να τοῦ νεὼ ἀνιέναι, καὶ πρὸς τοῦ κατὰ καιροὺς ἱεράρχου εὐλο-
γεῖσθαί τε, καὶ τῷ βασιλείῳ στέφει ταινιοῦσθαι τὴν κεφαλήν. ὁ
δὲ Πολύευκτος τὸν τῆς πατριαρχίας τότε θρόνον κατεῖχε. θεῖός
τέ τις ὢν καὶ ζέων τῷ πνεύματι, εἰ καὶ τὴν ἡλικίαν ἔξωρος ἦν,

Leo Diaconus Hist., Historia Page 158, l. 15

δώροις ἠμείψατο· ἐπιβῆναι δὲ τοῦ ἅρματος οὐκ ἠνέσχετο· ἀλλὰ


τὴν τῆς θεομήτορος εἰκόνα, ἐνηγκαλισμένην τὸν θεάνθρωπον
λόγον, ἣν ἐκ Μυσίας εἴληφεν, ἐπὶ τὸν τοῦ ἅρματος χρυσήλα-
τον θρόνον ἀνέθηκε, τὰς ἁλουργοὺς τῶν Μυσῶν στολὰς ὑπο-
θεὶς, καὶ τὰ στέμματα. αὐτὸς δὲ, ἵππῳ κέλητι ἐποχούμενος,
μετόπισθεν εἵπετο, τεταινιωμένος τὴν κεφαλὴν διαδήματι, καὶ
173

τοὺς στεφάνους φέρων καὶ τὰ σκῆπτρα ἐν ταῖς χερσίν. οὕτω


τὸν θρίαμβον καταγαγὼν διὰ μέσης τῆς πόλεως, ἐσθήσεσιν
ἁλουργοῖς κεκοσμημένης ἑκασταχοῦ, καὶ δίκην θαλάμου τοῖς
τε τῶν δαφνῶν κλάδοις καὶ τοῖς χρυσοϋφέσι πέπλοις οὔσης συν-
ηρεφοῦς, ἐς τὸν μέγαν τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας εἰσελαύνει σηκόν·

Symeon Logothetes Hist., Chronicon (sub nomine Leonis Grammatici


vel Theodosii Melisseni vel Julii Pollucis) (redactio A + B operis sub t
Page 86, l. 13

θη ἡ εἰρήνη. ἐκ τούτων οὖν τῶν λίθων ἔργον ποιήσας ὁ βα-


σιλεὺς ἀπέστειλε τοῖς πέρα τοῦ Δανουβίου ἔθνεσιν, ἐπιγράφας
“τῷ μείζονι τὸ δῶρον·” ὅπερ γέγονεν αὐτοῖς ὀλέθρου αἴτιον
διὰ τὴν ἐπιγραφήν. φασὶ δὲ αὐτὸν πρῶτον πάντων τῶν βα-
σιλέων διαδήματι χρήσασθαι καὶ μαργαρίταις καὶ ἄλλοις λί-
θοις περιεργότερον κοσμηθῆναι. ἀλλὰ καὶ πτύχας εὐαγγελίων
χρυσᾶς διὰ μαργαριτῶν καὶ λίθων κατασκευάσας ἐν τῇ με-
γάλῃ ἐκκλησίᾳ προσήγαγε θαύματος ἀξίας. οὗτος ἐξέθετο νό-
μον ὥστε τοὺς τῶν εἰδώλων ναοὺς καὶ τὰς τούτων προσόδους
ἀποδίδοσθαι τοῖς Χριστιανῶν ἱερεῦσι, καὶ μόνους Χριστια

Symeon Logothetes Hist., Chronicon (sub nomine Leonis Grammatici


vel Theodosii Melisseni vel Julii Pollucis) (redactio A + B operis sub t
Page 124, l. 10

… ὡς ἐπὶ θαύματος δὲ οἱ ἀδόμενοι ὁρῶντες αὐτὴν ἐν


τοῖς ἐργαστηρίοις καὶ οἴκοις ἐδίδον αὐτῇ ἀνὰ ὀβολοῦ.
Ὁ δὲ αὐτὸς βασιλεὺς πολλὰ ἐφιλοφρονήσατο τῇ τε πόλει
Ἀντιοχείᾳ πρὸς ἀνοικοδομήν, καὶ τοὺς ἐν αὐτῇ ζῶντας ὑπο-
λειφθέντας· τοσοῦτον δὲ ἐπ' αὐτῇ ἤλγησεν ὡς καὶ τὸ διά-
δημα ἀποθεῖναι καὶ τὴν πορφύραν, καὶ σάκκον καὶ σποδὸν
περιβαλέσθαι, καὶ πενθεῖν ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας. ἐτελεύτησε
δὲ καταλιπὼν βασιλέα Ἰουστινιανὸν τὸν ἴδιον ἀνεψιόν· ἐτέθη
δὲ τὸ σῶμα αὐτοῦ ἐν τῇ μονῇ τῆς Αὐγούστης, ἐν λάρνακι
πρασίνῳ, μετὰ δὲ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ Εὐφημίας·

Strong's Greek: 4700. σποδός (spodos) -- ashes - Bible Hub.STRONGS


NT 4700: σποδός σποδός, σποδοῦ, ἡ, from Homer down, ashes: Hebrews
9:13; ἐν σάκκῳ καί σποδῷ κάθημαι, to sit clothed in sackcloth and ...
JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr. Confessio
et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chapter 13 section 3 line 2.
174

⸢κύριε.⸣ (2) Ἰδοὺ ἀπεθέμην μου τὴν βασιλικὴν στολὴν τὴν χρυσοϋφῆ καὶ
ἐνδέδυμαι χιτῶνα μέλανον. (3) Ἰδοὺ ἔλυσα τὴν ζώνην μου τὴν χρυσῆν καὶ
περιεζωσάμην σχοινίον καὶ σάκκον. (4) Ἰδοὺ τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς
μου ἀπέρριψα καὶ καταπέπασμαι τέφραν. (5) Ἰδοὺ τὸἔδαφος τοῦ θαλάμου
μου ατεστρωμένον λίθοις ποικίλοις καὶ…

Symeon Logothetes Hist., Chronicon (sub nomine Leonis Grammatici


vel Theodosii Melisseni vel Julii Pollucis) (redactio A + B operis sub t
Page 304, l. 6

Ἰωάννης δρουγγάριος ὁ Κουρκούας μετὰ πλείστου λαοῦ, καὶ


τούτους ἀναρπάσας εἰς τὸ Ὀψίκιον ἐξώρισεν ἐν τοῖς αὐτῶν
προαστείοις ὡς κατὰ Ῥωμανοῦ μελετῶντας. εἰκάδι δὲ τε-
τάρτῃ Σεπτεμβρίου μηνὸς τῇ τοῦ Καίσαρος ἀξίᾳ, καὶ Δεκεμ-
βρίῳ μηνί, δεκάτῃ ἑβδόμῃ, τῇ τῶν προπατόρων κυρίου, τῷ
τῆς βασιλείας στέφεται διαδήματι παρὰ Κωνσταντίνου βασι-
λέως καὶ Νικολάου πατριάρχου, καὶ τῇ τῶν ἁγίων φώτων
ἡμέρᾳ στέφει Θεοδώραν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ. Μαΐῳ δὲ μηνί,
δεκάτῃ ἑβδόμῃ, ἰνδικτιῶνος εʹ Χριστοφόρος ὁ υἱὸς Ῥωμανοῦ
ἀναγορεύεται βασιλεύς· στέφεται δὲ τῇ εἰκάδι τοῦ αὐτοῦ
μηνὸς παρὰ Κωνσταντίνου βασιλέως, τῇ τῆς ἁγίας πεντηκο

Michael Attaliates Hist., Historia Page 293, l. 1

πεσόντων σφαγῆς; ἐμοὶ μὲν γὰρ τὸ κράτος θεόθεν ἐπεψηφί-


σθη, καὶ τῇ θείᾳ ψήφῳ πάντες οἱ τῆς βασιλευούσης ἀκολου-
θήσαντες ἀναιμωτὶ καὶ χωρὶς κινδύνων βασιλικῶς ἐν εὐθυ-
μίαις καὶ χάρισιν εἰς τὰ βασίλεια ὑπεδέξαντο, προϋπαντή-
σαντες μετὰ τοῦ στόλου παντός, καὶ τοσοῦτον θαλάσσης ἀνα-
κομίσαντες πλοῦν· καὶ τὸ βασίλειον διάδημα ἐκ θείας χά-
ριτος ἐπεβραβεύθη μοι, καὶ ἡ τοῦ θεοῦ κρίσις ἤδη τὸν ἔλεγ-
χον καὶ τὸ ἀποτέλεσμα τῆς ἀποφάσεως δέδωκε. σὺ δὲ προ-
σεχὴς τῇ βασιλευούσῃ τυγχάνων, καὶ διὰ τοῦ ἰδίου αὐταδέλ-
φου δυνάμεις στρατιωτικὰς ἐπιστήσας αὐτῇ καὶ πολλὰ .

Nicephorus I Scr. Eccl., Hist., Theol., Breviarium historicum de rebus


gestis post imperium Mauricii (e cod. Vat. gr. 977) Page 9, l. 5

ῃρημένῳ τὴν τιμωρίαν, καὶ αὐτῆς ἐκείνης ὡσαύτως κτείνεσθαι.


Ἡράκλειος δὲ τὸν υἱὸν Ἡράκλειον, ταὐτὸν δὲ εἰπεῖν
Κωνσταντῖνον (διώνυμος γὰρ ὢν ἐτύγχανεν), παρὰ τοῦ ἱεράρ-
χου τῷ θείῳ λουτρῷ καθαγνίσας ἀγκάλαις <ἐκ> τῆς ἱερᾶς
175

κολυμβήθρας ἐδέξατο. αὐτίκα δὲ αὐτῷ τῆς βασιλείου ἀξίας


τὰ σύμβολα τἆλλά τε καὶ τὸ διάδημα περιθέμενος ἐταινίωσε
καὶ βασιλέα ἀνεῖπε. τὴν θυγατέρα δὲ Γρηγορίαν τοὔνομα
Νικήτα τοῦ τὴν ἀξίαν πατρικίου εἰς γαμετὴν κατηγγύησεν·
οὗ δὴ καὶ ταύτῃ τῷ βασιλεῖ μειζόνως οἰκειωθέντος τὸν ἀν-
δριάντα κεχρυσωμένον καθύπερθε κιόνων ἔφιππον κατὰ τὴν
τοῦ Φόρου λεγομένην ἀγορὰν ἀνέστησεν. καὶ οὕτω μὲν ταῦτα

Nicephorus I Scr. Eccl., Hist., Theol., Chronographia brevis [Dub.]


(recensiones duae) Page 110, l. 12

κθʹ Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος καὶ Ἰωνάθης καὶ Σίμων οἱ


ἀδελφοὶ αὐτοῦ.
λʹ Ἰωάννης υἱὸς Σίμωνος τοῦ Μακκαβαίου.
λαʹ Ἀριστόβουλος υἱὸς αὐτοῦ, ὃς καὶ διάδημα βασιλέως
περιέθετο μετὰ Ἀλεξάνδραν τὴν μητέρα αὐτοῦ.
λβʹ Ἰωάννης ὁ καὶ Ἰανναῖος καὶ Ὑρκανός.
Τοῦτον ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ἐξέωσε· Πομπήιος δὲ ὁ
Ῥωμαίων στρατηγὸς προσφυγόντα αὐτῷ τὸν Ὑρκανὸν
ἀποκαθίστησιν· ἐφ' οὗ Ἰουδαῖοι γεγόνασιν ὑποτελεῖς

Nicephorus I Scr. Eccl., Hist., Theol., Refutatio et eversio definitionis


synodalis anni 815 Chap. 2, l. 22

τὰ τῆς ἱερωσύνης δίκαια κομῶντα συνδιεφυλάσσετο καὶ οἱ


ἱερεῖς κυρίου δικαιοσύνην ἐνδεδύκεσαν, ὥσπερ στολὴν ἁγίαν
περιχλαινιζόμενοι τὴν εὐσέβειαν, ἀμφιεννύμενοι δὲ κρῖμα ἶσα
διπλοΐδι, καὶ ἡ εὐλογία κυρίου πᾶσιν ἐπέπρεπεν, εἰ δεῖ τι καὶ
τῶν Ἰὼβ φθέγξασθαι ῥημάτων· ὅτε καὶ βασιλεῖς μέγα ἐφρό-
νουν ἐπ' εὐσεβείᾳ μᾶλλον ἢ τῷ διαδήματι καὶ χρυσῷ καὶ λίθοις
τοῖς Ἰνδικοῖς λαμπρὸν ἀπαστράπτουσιν, εὐθύτητι δὲ δογμάτων
ἢ τῷ ἁλουργῷ ἐκαλλωπίζοντο χρώματι καὶ ὅσον
τρόπαια στήσωσι. διά τοι τοῦτο κατὰ τοῦ θείου φόβου ἀπη-
ναισχύντησαν καὶ ἦραν κατὰ τῶν ἁγίων κεφαλὴν καὶ ἀπεναν-
τίας τῆς ἱερᾶς ἡμῶν ὁμολογίας ᾔεσαν. εἰς ὅ,τι δὲ τῷ

Nicephorus Bryennius Hist., Historiae Book 1, sec. 4, l. 16

χετο παρακλητικῶν· «Ἐμὲ μέν, λέγων, ὦ φίλτατε ἀδελφέ, τὸ πέρας


ἤδη τοῦ βίου καταλαβὸν βιάζεται πρὸς τὴν ἔξοδον, σὲ δὲ χρὴ τῶν κοι-
νῶν ἀντιλαβέσθαι πραγμάτων καὶ τοὺς τῆς βασιλείας οἴακας ἀναδέ-
176

ξασθαι· τοῦτο γὰρ λυσιτελήσειν οἶμαι οὐ τοῖς καθ' αἷμα μόνον ἡμῖν
προσήκουσιν, ἀλλὰ καὶ τοῖς ὑπὸ Ῥωμαίους ἅπασι. Ταινιωθεὶς οὖν
τῷ διαδήματι, ἕως αὐτὸς ἐμπνέων εἰμί, τῶν πραγμάτων ἀντιλαβοῦ·
πολλοὶ γάρ, ὡς οἶσθα, τῇ βασιλείᾳ Ῥωμαίων ἐποφθαλμίζουσι». Τού-
των ἀκούσας τῶν λόγων, ἐκεῖνος δραμεῖν πρὸς τὴν τῶν κοινῶν ἀντίληψιν
ἀνασχάλλων ἦν καὶ ἀναδυόμενος καὶ πάντα παθεῖν ἕτοιμος μᾶλλον ἢ
τῶν κοινῶν ἀντιλήψεσθαι, ἀλλ' ὁ μὲν οὕτως εἶχε προθέσεως,

Νικήρας Χωνιάτης Ιστορία (= Χρονικὴ διήγησις)


Reign Man1,pt5, page 156, l. of page 7

καὶ ἡ σημαία μετέωρος ἐπί τινος ἠνεμωμένη παχέος καὶ ὑψιτενοῦς ἱστοῦ
τέτρασιν ὑποτρόχοις ἑλκομένου βοῶν ζεύγμασιν. αὐτὴ δὲ ἡ ἀντίμαχος
ὁμαιχμία φρικαλέον ὄντως καὶ δυσαντίβλεπτον ὅραμα ἦν, πᾶσα οὖσα
ἱππότης καὶ λογχηφόρος. οὐ μόνον δὲ οἱ ἄνδρες μετεῖχον τοῦ ἀκριβοῦς
ὁπλισμοῦ καὶ ποδηνεκοῦς, ἀλλ' ἦν ὁρᾶν καὶ τῶν ἵππων αὐτῶν διαδή-
ματα μασχαλιστῆρας προφαινόντων καὶ περικειμένων προμετωπίδια καὶ
προστερνίδια τῶν βλημάτων ἐρύματα. ὁ δὲ τῶν ἵππων φριμαγμός, ἡ δὲ
πρὸς ἥλιον ἀνταυγοῦσα τῶν ὅπλων στιλβηδών, ὡς ἐγγὺς ἦν τὰ στρα-
τεύματα, καινοτέραν ἐποίει τὴν θέαν καὶ διὰ φόβου καὶ θαύματος τοῖς
ἐκ τῶν στρατοπέδων ἀμφοῖν.

Νικήρας Χωνιάτης Ιστορία (= Χρονικὴ διήγησις)


Reign Man1,pt6, page 198, l. of page 11

συνηρεφεῖ. εἰ δέ που καὶ χρείας ἱκανούσης ἐδεῖτο διαναπαύεσθαι, γήϊνον


εἶχε τὴν καθέδραν καὶ κάρφη ὑποβεβλημένη καὶ φορυτὸς ὑποκείμενος
ἐκείνῳ τὴν στρωμνὴν ἐσχεδίαζεν· ὁτὲ δὲ ὑετοῦ κατενεχθέντος καὶ τοῦ
σταθμοῦ γενομένου κατὰ φάραγγα τεναγώδη ἄνωθέν τε ταῖς σταγόσιν
ἐτέγγετο καὶ τὸν ὕπνον διεσπᾶτο τῷ τὴν στιβάδα ὑποτρέχοντι νάματι.
κἀπὶ τοῖς τοιούτοις ἠγαπᾶτο μᾶλλον καὶ ἠγᾶτο ἢ ὅτε διαδήματι ἐταινι-
οῦτο καὶ περιέκειτο τὴν ἁλουργίδα καὶ τὸν ἵππον ἀνέβαινε τὸν χρυσο-
φάλαρον.

Νικήρας Χωνιάτης Ιστορία (= Χρονικὴ διήγησις)


Reign Andron1,pt2, page 345, l. of page 21

τα μὴ τρέφων ἀρχῆς, ἀλλ' ὡς ὑφορώμενος τὸ τοῦ πράγματος ἐργῶδές τε


καὶ δυσέφικτον καὶ ὄναρ οὐχ ὕπαρ ἄντικρυς ἐπιτελεῖσθαί οἱ τὰ παρόντα
οἰόμενος, ὑποβλεπόμενος δὲ καὶ τὴν Ἀνδρονίκου ὀργιλότητα καὶ μὴ
ἐντεῦθεν ἐκμῆναι τοῦτον πλειόνως βουλόμενος. συνεστὼς δὲ ὁ δηλωθεὶς
ἄνωθεν Δούκας τὸν πῖλον τῆς κεφαλῆς ἀφελόμενος ἑαυτῷ περιθέσθαι
ἱκέτευε τὸ διάδημα, ἐψιλωμένον τριχῶν προδεικνὺς κρανίον καὶ τὴν φα-
177

λάκραν ὡς πλησίφωτον σελήνην ὑπερφαίνουσαν. ὁ δ' ὄχλος ἀπηναί-


νοντο φάσκοντες μηκέτι γέροντα ἄρχειν βούλεσθαι ἢ βασιλεύειν ἐπ'
αὐτούς· πολλῶν γὰρ ἐμφορηθῆναι κακῶν ἐκ τοῦ πολιότριχος Ἀν-
δρονίκου καὶ δι' αὐτὸν μισεῖν τε καὶ ἀποστρέφεσθαι πάντα σοροδαίμονα

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Historiae Book-dialogue-index


3, chap. 18, sec. 8, l. 3

ἀφορμὴ τῆς καταλύσεως Ὁρμίσδᾳ τῷ τυράννῳ γεγένηται.


δήμοις γὰρ παρὰ τοῖς Μήδοις ἑπτὰ τῶν πράξεων τὰ ἀγχίνοά
τε καὶ τιμιώτατα διανυομένοις, νόμῳ πρεσβύτῃ κληροδοτου-
μένοις, μὴ ἄλλως ἔχειν τὰ πράγματα ἔφασκεν. καί φασι
τὸν μὲν Ἀρσακίδην ἐπιλεγόμενον δῆμον τὴν βασιλείαν κατέχειν,
καὶ τοῦτον ἐπιτίθεσθαι τῷ βασιλεῖ τὸ διάδημα, ἕτερον τῆς
πολεμικῆς προεστάναι συντάξεως, ἄλλον δὲ τὰς πολιτικὰς
περικεῖσθαι φροντίδας, τὸν δ' ἕτερον τὰς διαφορὰς διαλύειν
τῶν περί τι καταστασιαζόντων καὶ διαιτητοῦ δεομένων, τὸν
δὲ πέμπτον ἡγεῖσθαι τῆς ἵππου, τὸν δὲ μετὰ τοῦτον φορο-
λογεῖν τὸ ὑπήκοον καῖ τῶν βασιλικῶν ταμείων ἔφορον .

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Historiae


Book-dialogue-index 4, chap. 3, sec. 11, l. 3

παρρησίαν ἀκίνδυνον. μηδενὸς τοίνυν κατασυρίττοντος Βιν-


δόου ἢ ὑπόντος τοῦ ἐπιπλήττοντος φειδοῖ τῆς βασιλικῆς
τιμιότητος, ἤρετο τοὺς ἐν ἀξίᾳ τελοῦντας Ὁρμίσδας, εἰ τού-
τοις ἥδεται τὸ παρεστηκός. πάντων δὲ καταβοώντων Ὁρμίσδου,
ὁ Βινδόης ἑλόμενος τῆς χειρὸς τὸν Ὁρμίσδαν ἐξανιστᾷ τοῦ
θρόνου ἀπεγύμνου τε τὴν κεφαλὴν τοῦ διαδήματος, καὶ τοῖς
σωματοφύλαξιν ἐς φρουρὰν παρεδίδου. καὶ οὕτω τῆς τύχης
τῆς περὶ τὸν Βινδόην ἀντιμεταβαινούσης ὁ Ὁρμίσδας ἐξ ὧν
ἔδρασεν ἔπασχεν, μαθὼν ὡς οὐ δεῖ λυμαίνεσθαι τοὺς οὐδὲν
ἀδικήσαντας. ὁ δὲ τούτου παῖς ὁ Χοσρόης καθαιρεθέντα
τῆς βασιλείας τὸν Ὁρμίσδαν ἀκηκοώς, τοὺς ἠθάδας χώρους

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 1-12)


Volume 1, page 8, l. 5

τῆς ὑπ' Ἀσσυρίων εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐπανέλευσιν


οὐκ ἦν τὸ τῶν Ἰουδαίων ἔθνος βασιλευόμενον, ἀλλ'
ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων ἀρχόμενον· καὶ ὅτι οἱ τῶν εἰρη-
μένων Ἀσαμωναίων ἀπόγονοι τὴν ἀρχιερατικὴν τι-
μὴν περικείμενοι καὶ τὰ τοῦ ἔθνους ἰθύνοντες καὶ
178

διάδημα ἑαυτοῖς περιέθεντο· καὶ ὅπως Ὑρκανοῦ καὶ


Ἀριστοβούλου τῶν ἀδελφῶν διενεχθέντων περὶ τῆς
Ἰουδαϊκῆς βασιλείας ὁ Μάγνος Πομπήιος στρατηγῶν
τότε Ῥωμαίων, διαιτῆσαι μετακληθεὶς τοῖς ὁμαίμοσι,
τήν τε πόλιν εἷλεν Ἱερουσαλὴμ καὶ τὸ ἔθνος τοῖς Ῥω-
μαίοις ὑπέταξε· καὶ ὅπως Ἡρώδης ὁ Ἀντιπάτρου

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 1-12)


Volume 1, page 42, l. 11

ἡλικίας ἀνάστημα καὶ τὸ τῆς μορφῆς ἀστεῖον ἐκ θει-


οτέρας ἐπέπρεπε χάριτος, ἡ δὲ σύνεσις πολὺ κρείτ-
των τῆς ἡλικίας ἐφύετο. ἡ Θέρμουθις οὖν γνησίας
ἀμοιροῦσα γονῆς υἱοθετεῖται αὐτὸν καὶ κομίζει πρὸς
τὸν πατέρα, ὁ δὲ τὸν παῖδα προστερνισάμενος ἐπι-
τίθησιν αὐτῷ κατὰ φιλοφρόνησιν τὸ διάδημα. καὶ ὁ
παῖς αὐτὸ κατὰ νηπιότητα δῆθεν ῥιπτεῖ κατὰ γῆς καὶ
ἐπέβαινε τοῖς ποσίν. ὅπερ ὁ ἱερογραμματεὺς θεασά-
μενος, ὃς ἐκ τῶν Ἑβραίων γενέσθαι τινὰ τὸν τὴν Αἰ-
γυπτίων ἀρχὴν ταπεινώσοντα προεῖπεν, ἀνακραγών
“οὗτος” εἶπεν “ἐκεῖνος ὁ παῖς, ὃν ἀνελὼν τοῖς .

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 1-12) Volume 1, page 155, l. 23

νασώσασθαι. οἳ καὶ ὅρκοις τὰς ὁμολογίας πιστώσαντες


ἀπῆλθον καὶ συνήθροισαν τοὺς ἱερεῖς καὶ Λευίτας
καὶ φυλάρχους πρὸς τὸν Ἰωδαέ. ὁ δὲ αὐτοῖς τὸν
Ἰωὰς ἐνεφάνισε λέγων “οὗτος ὑμῖν βασιλεὺς ἐκ σπέρ-
ματος τοῦ Δαβίδ.” καὶ τὸ ἱερὸν περιεκύκλωσε τῷ
λαῷ, μέσον δὲ στήσας τὸν Ἰωὰς διάδημά τε αὐτῷ
περιέθετο καὶ τὸ τῆς χρίσεως ἔλαιον καταχέας αὐτοῦ
βασιλέα ἀπέδειξε· καὶ ὁ λαὸς ἐπευφήμησε. τῆς δὲ
βοῆς ἡ Γοθολία ἀκούσασα, τῶν βασιλείων τεθορυ-
βημένη ἐξέθορεν, ἑπομένης αὐτῇ καὶ τῆς στρατιᾶς.

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 1-12) Volume 1, page 370, l. 20

μὲν τὸ διάδημα, τοῦ ἄλλου δ' ἀξιώματος οὐδὲν ὑφῆ-


κεν, ἀλλὰ καὶ κοινωνήσας λόγου τῷ Καίσαρι τὸ με-
γαλεῖον ἐνέφηνε τοῦ φρονήματος, οὔτε πρὸς ἱκεσίας
τραπόμενος καὶ τὸν λογισμὸν τῶν πεπραγμένων οὐ
μεθ' ὑποστολῆς ἀποδούς. οὐ μετρίως οὖν ἐπεσπά-
179

σατο τὸν Καίσαρα, καὶ τό τε διάδημα πάλιν ἀποκα-


τέστησεν αὐτῷ καὶ ἦγε διὰ τιμῆς. οὕτω δὲ παρ' ἐλ-
πίδα ἐσχηκὼς βεβαιοτέραν τὴν βασιλείαν παρέπεμ-
ψεν ἐπ' Αἴγυπτον Καίσαρα, δωρησάμενος αὐτόν τε
καὶ τοὺς φίλους φιλοτιμότατα· ἐπανῄει δὲ πρὸς τὴν
Ἰουδαίαν πλείονι τιμῇ καὶ παρρησίᾳ,

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 13-18) Page 101, l. 18

νυν αὐτὴν ἡ πρὸς μητρὸς θεία ἀνελήλυθεν εἰς Κωνσταντινού-


πολιν, καὶ τῆς Πουλχερίας ἐδέοντο, διηγούμεναι τὴν ὑπόθεσιν.
ἰδοῦσα δ' ἐκείνη τὴν κόρην περικαλλῆ καὶ νεάζουσαν ἤρετο
εἰ ἀπείρατος ἔτι ἀνδρός ἐστι· καὶ γνοῦσα τοῦτο βαπτίζει αὐτὴν
ἔτι οὖσαν ἀμύητον καὶ Εὐδοκίαν μετονομάσασα τῷ ἀδελφῷ
ταύτην Θεοδοσίῳ συζεύγνυσι καὶ διαδήματι ταινιοῖ καὶ Αὐγού-
σταν καλεῖ.

Joel Chronogr., Chronographia compendiaria Page 57, l. 24

ἀναρπάστους τοῦ παλατίου καταγαγὼν καὶ ἐν ταῖς πλησιαζούσαις


νήσοις περιορίσας κληρικοὺς ἀπέκειρεν, σὺν αὐτοῖς βασιλεύσας
ἡμέρας μγʹ. Κωνσταντῖνος ὁ τοῦ Λέοντος υἱὸς ὁ πρῶτος πορ-
φυρογέννητος τὰ ὕπουλα ἐκ μέσου περιελών, καὶ μόνος τὴν αὐ-
τοκράτορα περιζωσάμενος ἀρχὴν τὸ δεύτερον, κατὰ τὸ θεῖον πά-
σχα καὶ τῷ υἱῷ Ῥωμανῷ περιτίθησι διάδημα, Θεοφυλάκτου τοῦ
πατριάρχου τὰς εὐχὰς τελέσαντος. εὐνούχισε δὲ καὶ Ῥωμανὸν
τὸν τοῦ Στεφάνου υἱόν, ἔτι δὲ καὶ Βασίλειον τὸν ἐκ δούλης Βουλ-
γάρας ἀποτεχθέντα Ῥωμανῷ τῷ γέροντι, Μιχαὴλ δὲ τὸν υἱὸν
Χριστοφόρου τοῦ βασιλέως ἀπέκειρε κληρικόν. Θεοφύλακτος δὲ
ὁ πατριάρχης ιγʹ μὲν ἐτῶν ὢν ὅτε διάκονος ἐχειροτονήθη, ιϛʹ δὲ

Joel Chronogr., Chronographia compendiaria Page 59, l. 9

τοῦ Τζιμισκῆ καὶ τῶν αὐτοῦ συνωμοτῶν.


Μετὰ δὲ τοῦτον βασιλεύει Ἰωάννης ὁ Τζιμισκῆς, συμβασι-
λεύοντας ἔχων αὐτῷ Βασίλειον καὶ Κωνσταντῖνον τοὺς υἱοὺς Ῥω-
μανοῦ. ἄγεται δὲ γυναῖκα Θεοδώραν τὴν ἀδελφὴν Ῥωμανοῦ, θυ-
γατέρα δὲ τοῦ πορφυρογεννήτου Κωνσταντίνου. στέφεται δὲ τῷ
τῆς βασιλείας διαδήματι παρὰ Πολυεύκτου πατριάρχου, πρότε-
ρον αὐτῷ πεισθεὶς καὶ τοὺς Νικηφόρου αὐτόχειρας ἐκ μέσου
ποιήσας, καὶ τὴν Θεοφανὼ τοῦ παλατίου καταβιβάσας καὶ ἐξο-
ρίσας, καὶ τὸν τόμον διαρρήξας ὃν ἐπὶ συγχύσει τῶν ἐκκλησια-
180

στικῶν ὁ Φωκᾶς Νικηφόρος ἐξέθετο. μετὰ δὲ τὴν τούτου ἀνα-


γόρευσιν λεʹ μόνας ἡμέρας ὁ Πολύευκτος ἐπιβιοὺς κατέλυσε τὴν

Georgius Acropolites Hist., Annales Sec. 21, l. 12

δύεται καὶ ἐρυθρὰ περιβάλλεται πέδιλα, ἀντιστάντος αὐτῷ


ἐπὶ τούτῳ στερρότατα τοῦ μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Κων-
σταντίνου τοῦ Μεσοποταμίτου, ὃν καὶ πολλαῖς κακουχίαις
καὶ ἐξορίαις διὰ ταῦτα ὑπέβαλε τῶν κανονικῶν ἐθῶν ἀντε-
χόμενον. ὁ δὲ Βουλγαρίας ἀρχιεπίσκοπος Δημήτριος τὸ
βασιλικὸν περιδιδύσκει τοῦτον διάδημα, ὡς ἔφασκεν, αὐτόνο-
μος ὢν καὶ μηδενὶ εὐθύνας ὀφείλων δοῦναι, καὶ διὰ ταῦτα
ἐξουσίαν ἔχειν βασιλέας χρίειν οὕς τε ἂν καὶ ὅπου καὶ ὅτε
βούλοιτο. βασιλεὺς οὖν ἀναγορευθεὶς ὁ Θεόδωρος βασιλι-
κῶς ἐχρῆτο τοῖς πράγμασι, δεσπότας τε προυβάλλετο καὶ
σεβαστοκράτορας μεγάλους τε δομεστίκους, πρωτοβεστιαρίους

Georgius Acropolites Hist., Annales Sec. 77, l. 10

τι πάνυ χρονικὸν παρῆλθε διάστημα, καὶ ἑκὼν ἄκων εἰς


τὴν βασίλειον ἀνήχθη περιωπήν, πολλὰ πρὸς τῶν προυχόν-
των ἐκβιασθεὶς καὶ οἷς τὰ κοινὰ τῶν πραγμάτων ἔμελε·
καὶ γὰρ ἐπὶ τῆς βασιλικῆς ἀσπίδος οἱ τῶν ἐν τέλει καὶ οἱ
ἄλλοι τῶν στρατευμάτων κρείττους ὄντες καθίσαντες βασιλι-
κῶς ἐπεφήμισαν. ἐπεὶ δὲ ἔδει καὶ βασιλικῷ διαδήματι τοῦ-
τον στεφθῆναι, ἐπὶ τὴν προκαθημένην πόλιν τῶν Βιθυνῶν
ἀφίκετο Νίκαιαν, ἔνθα παρὰ τοῦ πατριάρχου Ἀρσενίου τὸ
βασιλικὸν ἐταινιώθη διάδημα.

Georgius Acropolites Hist., Annales Sec. 77, l. 13

καὶ γὰρ ἐπὶ τῆς βασιλικῆς ἀσπίδος οἱ τῶν ἐν τέλει καὶ οἱ


ἄλλοι τῶν στρατευμάτων κρείττους ὄντες καθίσαντες βασιλι-
κῶς ἐπεφήμισαν. ἐπεὶ δὲ ἔδει καὶ βασιλικῷ διαδήματι τοῦ-
τον στεφθῆναι, ἐπὶ τὴν προκαθημένην πόλιν τῶν Βιθυνῶν
ἀφίκετο Νίκαιαν, ἔνθα παρὰ τοῦ πατριάρχου Ἀρσενίου τὸ
βασιλικὸν ἐταινιώθη διάδημα.
Ἐπεὶ δὲ ἀπὸ τῶν τοῦ βασιλέως Θεοδώρου ἐγκρίτων δο-
κούντων εἶναι καὶ μεγιστάνων ὁ Καρυανίτης, ὃν καὶ πρωτο-
βεστιαρίτην εἶχεν ἐκεῖνος, ἐσώζετο, ὃς καὶ τῶν προειρημένων
τοῦ τε πρωτοβεστιαρίου καὶ τῶν αὐταδέλφων αὐτοῦ φόνον
εἰργάσατο – ἐκεῖνος καὶ γὰρ τῷ τότε τὴν Ῥωμαϊκὴν στρατιὰν
181

Georgius Acropolites Hist., Historia in brevius redacta Sec. 7, l. 14

διαμηνυθεὶς παρὰ τοῦ Λασκάριος καὶ τῶν λοιπῶν ἀπηνή-


νατο τὴν πρὸς αὐτοὺς ἄφιξιν, ἔγγραφον τὴν παραίτησιν
ποιησάμενος. ψηφίζεται γοῦν πατριάρχης Μιχαὴλ ὁ Αὐτω-
ρειανός, λόγιος τυγχάνων καὶ πάσης γραφῆς ἔμπειρος, τῆς
τε ἡμετέρας καὶ τῆς θύραθεν, ὃς καὶ τὸν δεσπότην Θεό-
δωρον τῷ τῆς βασιλείας διαδήματι ταινιοῖ.
Ἐντεῦθεν βασιλεὺς ὁ Λάσκαρις ἀναγορευθεὶς συντονώ-
τερον ἐφήψατο τῶν πραγμάτων, μάχαις δὲ προσέκυρσεν
οὐκ ὀλίγαις καὶ χαλεπαῖς. οἵ τε γὰρ Ἰταλοὶ κατὰ τὴν ἑῴαν
τὸν πόρον πεποιηκότες, τὰ πλείω ταύτης ὑφ' ἑαυτοὺς ἐποι-
ήσαντο. τό τε γὰρ ἅπαν θέμα Ὀψικίου καὶ Αἰγαίου καὶ

Pseudo-Codinus Hist., De officiis (= officia palatii Constantinopoleos)


Page 199, l. 10

πάλαι διάδημα. Τοῦτο δὲ ἦν


βλάτιον μετὰ λίθων καὶ μαργάρων,
κατὰ τὸ τοῦ βασιλέως μέτωπον
κείμενον μέν, δεδεμένον δ' ὄπισθεν περὶ τὸν ἐγκέφαλον, διὸ καὶ ἐκαλεῖτο
διάδημα· ὅπερ ἐκ τοῦ κατὰ μικρὸν ἀμειφθὲν ἐγένετο οἷον ὁρᾶται τὴν
σήμερον, καὶ ὀνομάζεται στέμμα. Ὃ δὲ νῦν καλεῖται διάδημα, ἐλέγετο
πάλαι ζώνη στρατιωτικὴ δηλοῦσα τιμήν·

Pseudo-Codinus Hist., Patria Constantinopoleos (variae lectiones)


Book 3, sec. 170, l. 7

βέριος ὁ βασιλεὺς ἔκτισε καὶ ὁ γαμβρὸς αὐτοῦ Μαυρίκιος. Ἐκλή-


θη δὲ Βρύας προφητικῇ ῥήσει διὰ τὸν μέλλοντα αὐτόθι ἀκου-
σθῆναι βρυγμὸν τῆς πόλεως· καὶ γὰρ ὁ ταύτης τῆς πόλεως
ἔσχατος βασιλεὺς μέλλων ἐξελθεῖν προστάξει θεοῦ καὶ ἀπελθεῖν
εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἀποδοῦναι τῷ Κυρίῳ τὴν βασιλείαν τῶν
Ῥωμαίων ἅμα τῷ διαδήματι αὐτοῦ, ἐπειδὰν γένηται ἐν τῷ τοι-
ούτῳ βουνῷ τοῦ Βρύα, μέλλει ἀκοῦσαι μετὰ πάντων τῶν ἀκολο-
θούντων αὐτῷ τὴν βοὴν καὶ τὸν βρυγμὸν τοῦ ἐναπομείναντος
λαοῦ, τῆς πόλεως ἤδη ποντιζομένης.
h: Περὶ τῶν <Ἠρίων> λέγεται ὅτι οἱ ἀποθνήσκοντες
πολῖται ἐκεῖσε ἐθάπτοντο·
182

Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Volume 1, page 14, l. 17

…τῶν ἐπὶ πλήθει καὶ μεγέθει τὸ μέτρον ὑπερβαινόντων ἡμε-


τέρων σφαλμάτων τὰ τοιαῦτα παραχωροῦντος, ἐπὶ νοῦν ἔρχε-
ται τῷ βασιλεῖ Ἀνδρονίκῳ, τὸν μὲν καθεστῶτα βασιλέα τὸν
ἔγγονον αὐτοῦ τὸν νέον Ἀνδρόνικον ἀποστερῆσαι τῆς βασιλείας
καὶ εἰς ἰδιώτου μεταστῆσαι σχῆμα, τὸν υἱὸν δὲ αὐτοῦ τὸν Κων-
σταντῖνον δεσπότην ὄντα τῷ διαδήματι τῆς βασιλείας κοσμῆσαι.
οὐ μᾶλλον αὐτοῦ τούτου γε ἕνεκα διανοηθεὶς τοῦτο τοῦ Κων-
σταντίνου, ἢ ὥστε τὸ τῆς βασιλείας ἀξίωμα καὶ εἰς τὸν ἐκ
παλλακῆς αὐτῷ δὴ τῷ Κωνσταντίνῳ προσόντα παῖδα μετα-
βῆναι τὸν Μιχαὴλ, ὡς πατρόθεν καὶ ἐξ ἁρμονίας αὐτῷ προς-
ῆκον, ὃς δὴ καὶ Καθαρὸς ὠνόμαστο, μητρόθεν λαχὼν τὴν

Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Volume 1, page 197, l. 5

κῶν, καὶ μετεωρίσαντες ὡς ἔνι μάλιστα αὐτὸν ἅμα τῇ ἀσπίδι,


τοῖς πλήθεσιν ἐπιδεικνύουσι τὸν βασιλέα πάντοθεν περιϊστα-
μένοις. ἐπευφημησάντων δὲ αὐτῶν, καταθέντες ἄγουσιν εἰς
τὸν ναὸν, ἔνθα δεῖ τὴν τελετὴν γενέσθαι. οἰκίσκου δ' ἐν αὐτῷ
ξυλίνου τῆς τοιαύτης ἕνεκα χρείας προκατεσκευασμένου, τὸν
νέον εἰσάγουσι βασιλέα, καὶ τὴν πορφύραν καὶ τὸ διάδημα
ἐνδιδύσκουσι, πρότερον τῶν ἀρχιερέων εὐλογούντων αὐτά.
ἐπὶ δὲ τῆς κεφαλῆς οὐ νενομισμένον περιτίθεταί τι, ἀλλ' ἢ
στέφανος, ἢ ὅ,τι ἂν ἄλλο δοκῇ. τούτων δὲ γινομένων, ἡ θεία
τελεῖται μυσταγωγία. ἐχόμενα δὲ τοῦ εἰρημένου οἰκίσκου καὶ
ἀναβάθρα ἐκ ξύλων προκατασκευάζεται καὶ αὐτὴ,

Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Volume 1, page 200, l. 5

ἐξεπίτηδες συντεθειμένα ἁρμόζοντα τῇ ἑορτῇ. τῆς μεγάλης δὲ


εἰσόδου ἐπὶ τῆς ἱερᾶς μυσταγωγίας λεγομένης ἤδη ἀρχομένης,
οἱ τῆς ἐκκλησίας ἐπιφανέστεροι τῶν διακόνων ἐρχόμενοι προς-
καλοῦνται τὸν βασιλέα· ὁ δὲ εἰς τὴν λεγομένην πρόθεσιν, ἔνθα
τὰ ἅγια κεῖται, ἔρχεται μετ' αὐτῶν. ἔξω δὲ ἱστάμενος τῆς
προθέσεως, περιβάλλεται Μανδύαν χρυσοῦν ἐπὶ τὸ διάδημα
καὶ τὴν πορφύραν. καὶ τῇ μὲν δεξιᾷ χειρὶ κατέχει σταυρὸν,
ὃν ἔθος κατέχειν ὅσον ἂν χρόνον τὸ στέμμα φορῇ, τῇ δὲ λαιᾷ
νάρθηκα φέροντες ἐγχειρίζουσιν, ὥστε τάξιν ἐκκλησιαστικὴν
τὴν τοῦ δεποτάτου λεγομένου ἐπέχειν· ἃ ἀμφοτέραις ἔχων,
τῆς εἰσόδου πάσης ἡγεῖται τῆς ἱερᾶς.
183

Μανδύας - Βικιπαίδεια. Η λέξη Μανδύας μπορεί να αναφέρεται: ... Στον


αρχιερατικός Μανδύας του επισκόπου της Ορθόδοξης Εκκλησίας. .

Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Volume 1, page 202, l. 20

νοι εὐωχοῦνται· διακονεῖται δὲ αὐτοῖς ὁ μέγας δομέστικος τὰ


πρὸς χρείαν, ἂν δὲ μὴ ᾖ μέγας δομέστικος, ὁ δεσπότης. τὰς δ'
ἐφεξῆς ἡμέρας δέκα πλείους ἢ ἐλάττους, (οὐ γὰρ ἀριθμὸς νενό-
μισται τῶν τῆς ἑορτῆς ἡμερῶν, ἀλλ' ὅπως ἂν βασιλεῖ δοκῇ,) τὸ
μὲν διάδημα καὶ τὸ στέμμα καὶ τὴν πορφύραν ἐν τοῖς βασιλι-
κοῖς ἀποτίθενται ταμιείοις, ἐσθῆτας δὲ ἑτέρας περιβεβλημένοι
λαμπρὰς καὶ βασιλικὰς, ἑορτάζουσι λαμπρῶς· ἀρίστων τε πα-
ρασκευαζομένων πολυτελῶν, οἱ συγκλητικοὶ πάντες καθήμενοι
ἀριστῶσιν, ὁρώντων τῶν βασιλέων καὶ εὐωχουμένων καὶ αὐ-
τῶν ἐν ἰδίᾳ τραπέζῃ.

Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Volume 3, page 354, l. 18

δυσπραγοῦσι τοῖς ἀνθρώποις περισώζεται, (ψυχῆς γάρ ἐστιν


ἀρεταῖς κεκοσμημένης,) οὕτω δὴ καὶ ἡ ἀπὸ συνθήματος γινο-
μένη τῶν ἀνθρώπων βέβαιον ἔχει τι, μὴ καὶ τῶν πραγμά-
των συναιρομένων, ἀλλ' ὥσπερ συνέστη τὴν ἀρχὴν, οὕτω δὴ
καὶ διαλύεται ἀπὸ συνθήματος· περὶ ἣν οὐ μάλιστα σπου-
δάζειν χρὴ, οὐδ' ἂν τὸ διάδημά τις ἔχῃ, ἢ οὐδὲν διοίσει
λίθων, ὧν τοὺς μὲν ἐν τοῖς τιμιωτάτοις ἄγουσιν οἱ ἄνθρω-
ποι, τοὺς δὲ ἐν τοῖς ἀτιμοτάτοις, οὕτω δόξαν· αὐτοὶ δὲ
κατὰ τὴν φύσιν οὐδὲν μᾶλλον ἕτερός ἐστιν ἑτέρου τιμιώτε-
ρος, ἀνδρία δὲ καὶ φρόνησις καὶ σωφροσύνη καὶ δικαιοσύνη
οὐ τῶν ἀλόγων μόνων τοὺς ἀνθρώπους ὑπερέχειν ἀποφαί

Pseudo-Sphrantzes Hist., Chronicon sive Maius (partim sub auctore


Macario Melisseno) Page 162, l. 13

ἐν ἀφορισμῷ φρικώδει καθυπέβαλε τοὺς ἀναγορεύσαντας καὶ τὸν


ἀνηγορευμένον ὡς ἐπιόρκους καὶ παρανόμους καὶ ἐπιβάτας καὶ
δυνάστας. Ἔπειτα βουλευσάμενος ἐν τῇ διανοίᾳ καὶ μετά τινων τῆς
συγκλήτου ἱερωμένων καὶ λαϊκῶν καὶ βέλτιον ἡγήσατο ὅρκοις
ἀσφαλίσασθαι φρικωδεστάτοις τὴν τοῦ παιδὸς ζωήν, μὴ χεῖρα ἐπιβάλῃ
ἐπιβουλῆς, μήτε παρευδοκίμησιν τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἢ ὑστέρησίν τινα
ἐνθυμηθῇ· καὶ οὕτως ἐγεγόνει. Καὶ Μιχαὴλ τὸν Κομνηνὸν οἰκείαις
184

χερσὶν ὁ πατριάρχης διαδήματι ἔστεψε τῷ βασιλικῷ καὶ οὐ τὴν


αὐτοκρατορικὴν διηνεκῶς χαρίζεται, ἀλλὰ διὰ τὰ συμβάντα τοῦ καιροῦ
καὶ τῶν πραγμάτων ἠναγκάζοντο· καὶ διοικητὴν αὐτὸν ποιεῖ μετὰ
ἐξουσίας βασιλικῆς, μέχρις ὁ τῆς βασιλείας κληρονόμος ὁ γνήσιος καὶ
διάδοχος φθάσῃ ἐν τῷ προσήκοντι καιρῷ. Τότε δὲ παρεχώρησε τῶν
αὐτοκρατορικῶν θρόνων καὶ τῶν ἑτέρων ἁπάντων βασιλικῶν συμβόλων.

Simplicius Phil., In Aristotelis categorias commentarium


Volume 8, page 374, l. 1

λεγέτω ὅτι τὰ οὕτως ἐχόμενα ἢ κατὰ πόλεμον ἔχεται ἢ ἐν εἰρήνῃ, καὶ


τῶν κατὰ πόλεμον τὰ μὲν περικείμενά ἐστιν, τὰ δὲ κρατούμενα, καὶ
τούτων ἑκατέρων τὰ μὲν φυλάγματά ἐστιν, ὡς θώραξ περικείμενος καὶ
ἀσπὶς κρατουμένη, τὰ δὲ ἀμυντήρια, ὡς ξίφος περικείμενον καὶ δόρυ
κρατούμενον· τῶν δὲ ἐν εἰρήνῃ τὰ μὲν κόσμου ἕνεκα κατὰ διάφορα μέρη
τοῦ σώματος, ὡς διάδημα καὶ περιδέραιον καὶ δακτύλιος, τὰ δὲ σκέπης,
καὶ τούτων τὰ μὲν περὶ ὅλον τὸ σῶμα, ὡς ἱμάτιον, τὰ δὲ περὶ μέρος, ὡς
ὑπόδημα. τινὰ δὲ καὶ ὡς ὄργανα ἔχεται, ὡς τὸ σκέπαρνον καὶ τὸ
πηδάλιον καὶ ἡ βακτηρία, τινὰ δὲ καὶ ὡσαύτως κτήματα ὡς ἀργύριον ἤ τι
ἄλλο ὃ διὰ τὸ ἔχειν κρατοῦμεν. δεῖ δὲ οἶμαι πᾶν τὸ ἔχον κατὰ προαίρεσιν
ἔχειν· διὸ οὐδὲ

Stephanus Gramm., Ethnica (epitome) Page 177, l. 19

“τοῖς δὲ τοῦ Βοσπόρου δυνάσταις ὑπήκοοι Βοσποριανοὶ


πάντες καλοῦνται, καὶ ἔστι τῶν μὲν Εὐρωπαίων μητρόπολις
τὸ Παντικάπαιον, τῶν δὲ Ἀσιανῶν τὸ Φαναγόρειον”. μαρτυ-
ρεῖ δὲ καὶ Φλέγων ἐν Ὀλυμπιάδων πεντεκαιδεκάτῃ, ὅτι ἐβασι-
λεύετο ὁ Βόσπορος Κότυϊ τῷ Βοσποριανῷ βασιλεῖ, ᾧ καὶ
διάδημα ἐκέλευσε φορεῖν ὁ Καῖσαρ, καὶ τὰς πόλεις αὐτῷ
καθυπέταξεν, ἐν αἷς συναριθμεῖ καὶ αὐτὴν Χερσῶνα. δύο δέ
εἰσι τόποι Βόσποροι καλούμενοι, εἷς μὲν ὁ Κιμμέριος καλού-
μενος πλησίον Χερσῶνος, ἐν ᾧ καὶ τὸ βασίλειον τῶν Βοσπο-
ριανῶν ἦν, ἕτερος δὲ ἐν Βυζαντίῳ, καθὰ Φαβωρῖνος γράφει
“Βυζαντίων λιμὴν Βόσπορος καλεῖται”.

Stephanus Gramm., Ethnica (epitome) Page 188, l. 16

<Βύβλος,> πόλις Φοινίκης ἀρχαιοτάτη πασῶν, Κρόνου


185

κτίσμα, ἀπὸ Βύβλης τῆς Μιλήτου θυγατρός. “Βύβλος δὲ


προσηγορεύθη ἐκ τοῦ πάσης ἀρχαίης βίβλου φυλακὴν ἀσινέα
ἐν ταύτῃ γενέσθαι. οἱ δὲ ὅτι ἐν αὐτῇ Ἶσις κλαίουσα Ὄσιριν τὸ
διάδημα ἔθηκε· τοῦτο δ' ἦν βύβλινον, [ἀπὸ] βύβλου τῆς φιλύ-
ρης τῆς Αἰγυπτίης, ἧς ἀνέτραφε Νεῖλος ἐν τοῖς ἕλεσι”. τὸ ἐθ-
νικὸν Βύβλιος καὶ Βυβλιάς. εἰσὶ καὶ Βύβλιοι Σκυθικὸν ἔθνος.
ἔστι καὶ Βύβλος ἐν τῷ Νείλῳ πόλις ἀσφαλεστάτη. τὸ ἐθνι-
κὸν Βύβλιος, ἢ Βυβλίτης τῷ τύπῳ τῷ Αἰγυπτιακῷ.

Procopius Hist., De bellis Book 1, chap. 24, sec. 24, l. 5

τοῖς ἐπιτηδείοις ἅπασιν ἐγκελευομένη, ὡς αὐτὸν τὴν


ἐπὶ θανάτῳ οἱ δῆμοι ἄγοιεν. ὑπερβιαζομένου μέντοι
τοῦ ὁμίλου, αὐτή τε οὐχ ἑκοῦσα μεθῆκε τὸν ἄνδρα
καὶ αὐτὸν ὁ λεὼς οὔτι ἑκούσιον ἐς τὴν Κωνσταντίνου
ἀγορὰν ἥκοντα ἐς τὴν βασιλείαν ἐκάλουν, καὶ (οὐ γὰρ
ἦν αὐτοῖς οὔτε διάδημα οὔτε τι ἄλλο ὧν δὴ βασιλέα
περιβάλλεσθαι νόμος) στρεπτόν τινα χρυσοῦν ἐπὶ τῇ
κεφαλῇ θέμενοι βασιλέα Ῥωμαίων ἀνεῖπον. ἤδη δὲ
καὶ τῶν ἐκ βουλῆς ξυνιόντων, ὅσοι οὐκ ἀπολειφθέντες
ἐτύγχανον ἐν τῇ βασιλέως αὐλῇ, πολλαὶ μὲν ἐλέγοντο
γνῶμαι ὡς αὐτοῖς ἰτέον ἀγωνιουμένοις ἐς παλάτιον·

Procopius Hist., De bellis Book 3, chap. 2, sec. 28, l. 3

ποταμοῦ καὶ τοῦ λιμένος ἐχομένου πρὸς τῶν πολεμίων,


τοῖς οἰκέταις ἐγκελεύσασθαι νύκτωρ ἀνοιγνύναι τὰς
πύλας. ἐπειδὴ δὲ Ἀλάριχος ἐκ Ῥώμης ἐξανίστασθαι
ἔμελλεν, Ἄτταλον τῶν τινα εὐπατριδῶν βασιλέα Ῥω-
μαίων ἀνεῖπε, περιθέμενος αὐτῷ τό τε διάδημα καὶ
τὴν ἁλουργίδα καὶ εἴ τι ἄλλο ἐς βασιλικὸν ἀξίωμα ἥκει.
ἔπρασσε δὲ ταῦτα ὡς παραλύσων μὲν τῆς βασιλείας
Ὁνώριον, παραδώσων δὲ ἅπαν Ἀττάλῳ τὸ ἑσπέριον
κράτος. τοιαύτῃ μὲν γνώμῃ Ἄτταλός τε καὶ Ἀλάριχος
ἐπὶ Ῥάβενναν στρατῷ πολλῷ ᾔεσαν. ἦν δὲ ὁ Ἄτταλος

Procopius Hist., De bellis Book 8, chap. 11, sec. 7, l. 1

εἶναι Ῥωμαίων οὐδενὶ ἔδοξεν. ἐπήγετο δὲ τήν τε


γυναῖκα καὶ τὰς παῖδας καὶ τὸν ἀδελφὸν, ἑπομένων
τε καὶ θεραπευόντων πάμπολυ πλῆθος. εἴκασεν ἄν
τις ἐς παράταξιν τοὺς ἄνδρας ἰέναι. εἵποντο δὲ αὐτῷ
186

καὶ δύο τῶν ἐν Πέρσαις λογιμωτάτων, οἳ δὴ καὶ δια-


δήματα ἐπὶ τῶν κεφαλῶν χρυσᾶ ἐφόρουν. ἔδακνέ
τε τοὺς ἐν Βυζαντίῳ ἀνθρώπους, ὅτι δὴ αὐτὸν Ἰουστι-
νιανὸς βασιλεὺς οὐ κατὰ πρεσβευτὴν, ἀλλὰ πολλῷ ἔτι
μᾶλλον φιλοφροσύνης τε καὶ μεγαλοπρεπείας ἠξίωσε.
Βραδούκιος μέντοι ξὺν αὐτῷ ἐς Βυζάντιον οὐκέτι
ἦλθεν, ἐπεὶ Χοσρόην φασὶν αὐτὸν ἐξ ἀνθρώπων ἀφα
ὐδὲν ἐβελτίουν. Ἐπιβουλὴν γὰρ συστήσας
προσπεσὼν τὸν εὐεργέτην ἀναιρεῖ, καὶ ἵππου ἐπιβὰς
πρὸς Λυσιμαχίαν φεύγει· ἐν ᾗ διάδημα περιθέμενος
μετὰ λαμπρᾶς δορυφορίας κατέβαινεν εἰς τὸ στράτευμα,
δεχομένων αὐτὸν ὑπὸ τῆς ἀνάγκης καὶ βασιλέα καλούν-
των οἳ πρότερον Σελεύκῳ ὑπήκουον.

Φώτιος βιβλιοθήκη Codex 224, Bekker page 238b, l. 42

ὑπ' αὐτόν, τρέπει τε τὸ δεξιὸν εὐθὺς κέρας, εἶτα τούτῳ


συναπέκλινε τὸ πλησίον, ἑξῆς δὲ σύμπαντες. Καὶ δεινή
τις καὶ ἀνεπίσχετος τοὺς Ἀρμενίους ἐπέσχε τροπή, καὶ
κατὰ λόγον ἡ τῶν ἀνθρώπων εἵπετο φθορά.
Τιγράνης δὲ
τὸ διάδημα καὶ τὰ παράσημα τῆς ἀρχῆς ἐπιθεὶς τῷ
παιδὶ πρός τι τῶν ἐρυμάτων διαφεύγει. Ὁ δὲ Λεύ-
κολλος ἐπὶ τὰ Τιγρανόκερτα ἀναστρέψας προθυμότερον
ἐπολιόρκει. Οἱ δὲ κατὰ τὴν πόλιν Μιθριδάτου στρατηγοί,
τῶν ὅλων ἀπεγνωκότες, ἐπὶ τῇ σφετέρᾳ σωτηρίᾳ Λευ-
κόλλῳ παρέδοσαν τὴν πόλιν.

Φώτιος βιβλιοθήκη Codex 238, Bekker page 318a, l. 18

δόλῳ παρὰ τὸ συμπόσιον διαφθαρέντα ὑπὸ τοῦ γαμ-


βροῦ διαδέχεται παῖς Ὑρκανὸς ὄνομα· ὃς τελευτῶν Ἰούδᾳ
τῷ καὶ Ἀριστοβούλῳ κληθέντι καταλείπει τὴν ἀρχήν.
Κληρονομεῖ δὲ καὶ τοῦτον ἀδελφὸς Ἀλέξανδρος, ὑπὸ
νόσου μὲν τελευτήσαντα, τὴν ἱερωσύνην δὲ κατασχόντα
μετὰ τῆς βασιλείας (καὶ γὰρ διάδημα περιέθετο πρῶτος
Ἰούδας) ἐνιαυτὸν ἕνα.

Theophanes Confessor Chronogr., Chronographia Page 173, l. 2


187

Τούτῳ τῷ ἔτει τοῦ σεισμοῦ ἐπικρατοῦντος Εὐφράσιος, ὁ ἐπί-


σκοπος Ἀντιοχείας, κατεχώσθη ὑπὸ τοῦ σεισμοῦ καὶ ἀπέθανεν· καὶ
πᾶς οἶκος καὶ ἐκκλησία κατέπεσον, καὶ τὸ κάλλος τῆς πόλεως ἠφα-
νίσθη. καὶ οὐ γέγονε τοιαύτη θεομηνία ἐν ἄλλῃ πόλει ἐν πάσαις
ταῖς γενεαῖς. ὁ δὲ εὐσεβέστατος βασιλεὺς Ἰουστῖνος ταῦτα μαθὼν
μεγάλως ἤλγησε τὴν ψυχήν, ὥστε ἐπῇρε τὸ διάδημα ἐκ τῆς κεφαλῆς
αὐτοῦ καὶ τὴν πορφύραν καὶ ἐπένθησεν ἐν σάκκῳ ἐπὶ ἡμέρας πολλάς,
ὥστε καὶ τῇ ἑορτῇ προσελθὼν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ οὐ κατεδέξατο φορέσαι
τὸ στέμμα ἢ τὴν χλαμύδα· ἀλλ' οὕτω λιτῶς προσῆλθε μαντίον πορ-
φυροῦν φορέσας καὶ κλαίων ἐπὶ πάσης τῆς συγκλήτου· καὶ πάντες
ἔκλαιον σὺν αὐτῷ πενθικὰ φοροῦντες.

Theophanes Confessor Chronogr., Chronographia Page 264, l. 15

τῶν πραγμάτων ὄντων, Βεστάν, ὁ τοῦ Βινδόου ἀδελφός, εἰς τὴν φρου-
ρὰν εἰσπηδήσας ἐξάγει Βινδόην, τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, καὶ συναθροίσαντες
πλῆθος ἀγροίκων τε καὶ πολιτικῶν τρίτῃ ὥρᾳ τῆς ἡμέρας εἰσέρχονται
εἰς τὰ βασίλεια· καὶ εὑρόντες τὸν Ὁρμίσδαν ἐπὶ τοῦ θρόνου βασιλικῶς
καθεζόμενον, ὕβρεσι τοῦτον πολλαῖς καθυπέβαλον. ὁ δὲ Βινδόης κρα-
τήσας τὸν Ὁρμίσδαν ἀφείλατο τὸ διάδημα ἀπὸ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ
εἰς φρουρὰν τοῦτον παρέδωκεν, παρεκάλει δὲ Χοσρόην τοῦ πατρῴου
θρόνου ἀνθέξεσθαι. ὁ δὲ Ὁρμίσδας ἐκ τῆς φρουρᾶς ἄγγελον ἐξ-
έπεμψε τοῖς Πέρσαις αἰτούμενος λαλῆσαι τὰ συμφέροντα τῇ Περσίδι.
γίνεται τοίνυν τῇ ἐπαύριον, καὶ συνηθροίσθη ἡ σύγκλητος τῶν
Περσῶν ἐν τοῖς βασιλείοις σὺν τῷ πλήθει, καὶ ἄγουσι τὸν Ὁρμίσδαν

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarii ad Homeri Iliadem


Volume 4, page 657, l. 12

ἰδιωτικῶς εἰπεῖν, διαγράφει τὸν ἄμπυκα. καὶ νῦν δέ φασιν ἀμπυκίζειν τὸ


τὰς ἐμπροσθίας τρίχας ἀναδεῖν. ἐντεῦθεν δὲ καὶ «χρυσάμπυκες ἵπποι» διὰ
τὸ δεῖσθαι στροφίῳ τὰς κορυφὰς τῶν τριχῶν. Ἐν δὲ ῥητορικοῖς Λεξικοῖς
εὑρέθη καὶ ταῦτα· ἀμπυκάσαι ἀναδῆσαι, χαλινῶσαι, στεφανῶσαι, καὶ
ἄμπυξ· χαλινός, συγκάθαμμα, ἐπίκρανον, καλύπτρα, διάδημα, στεφάνη,
καὶ ὅτι ἄμπυκες διαδήματα κατὰ μεταφοράν, καὶ ὅτι ἀμπυκῖται·
διαδήματα, ἴσως διὰ τὸ ἀμπέχειν τὰς τρίχας, ὥς φησι Παυσανίας, ὃ καὶ
ἀμπυκίζειν ἔλεγον. ἐκ μεταφορᾶς δέ, φασί, καὶ ὁ τροχὸς διὰ τὸ
κυκλοτερὴς εἶναι. δῆλον δὲ ὡς καὶ ἡ κοινὴ γλῶσσα παραμπύκια ἐπὶ
τριχῶν λέγειν εἴωθεν. εὕρηται δὲ καὶ παρὰ τοῖς ἀρχαίοις καὶ ὅτι
188

παραμπυκίζεται τὸ παραπλέκεται τὰς τρίχας. κεκρύφαλος δέ,


φασί, κόσμος τις περὶ κεφαλὴν καὶ αὐτός.

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarii ad Homeri Odysseam


Volume 1, page 25, l. 18

σαφές. (Vers. 96.) Ὅτι διασκευάζων ὥς που ἐν Ἰλιάδι οὕτω καὶ ἐνταῦθα ὁ
ποιητὴς τὴν σκευὴν τῆς
Ἀθηνᾶς, φησίν. ὣς εἰποῦσα, ὑπὸ ποσὶν ἐδήσατο καὶ τὰ ἑξῆς ὡς εὐθὺς
φανήσεται. Ἰστέον δὲ ὅτι ἐν
τῷ ὑπὸ ποσὶν ἐδήσατο πέδιλα, τὸ ῥῆμα κεῖται, ἀφ' οὗ τὸ ὑπόδημα
γίνεται. ἐκ γὰρ τοῦ ὑποδεῖσθαι τὸ
ὑπόδημα. ὥσπερ ἐκ τοῦ ἀναδεῖσθαι καὶ διαδεῖσθαι, τὸ ἀνάδημα καὶ τὸ
διάδημα. δῆλον δὲ ὡς ἐπὶ
ποδῶν μὲν τὸ ὑποδεῖσθαι. ἀναδεῖσθαι δὲ καὶ ἀναδέσμη, ἐπὶ κεφαλῆς. τὸ
μέντοι διὰ τοῦ σώματος,
διάδημα. Τὰ δὲ ῥηθέντα πέδιλα, καλά φησιν. ἀμβρόσια. χρύσεια. λέγων,
καὶ ὅτι αὐτὰ ἔφερον αὐτὴν
ἐπί τε ὑγρὴν ἐπί τε ἀπείρονα γαῖαν ἅμα πνοιαῖς ἀνέμου, (Vers. 98.) ἤτοι
ὁμοίως ἀνέμοις. δηλοῖ δὲ
διὰ τούτων ὁ ποιητὴς, τὸ θεῖον καὶ λαμπρὸν καὶ ὀξυκίνητον τῆς
φρονήσεως. τὸ θεῖον μὲν, διὰ τοῦ
ἀμβρόσια.

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarii ad Homeri Odysseam


Volume 1, page 31, l. 27

Ὀδυσσεὺς παρὰ Αἰόλῳ, ἐπὶ σταθμοῖς ἐπ' οὐδοῦ ἑζόμενος. καὶ τὸ τὸν
εὐρυκρείοντα δὲ, μιᾶς τινὸς
πόλεως ἄρχειν τοῖς ἄλλοις ἀφιέντα τὰς λοιπὰς, προφανῶς Ἑλληνικόν. ναὶ
μὴν καὶ τὸ ἐν δημηγορίαις
πάντων καθημένων τῶν συνειλεγμένων, ἕνα τινὰ δημηγορεῖν ἱστάμενον.
καὶ τὸ τοῖς δεσπόταις συγκα-
θῆσθαι τοὺς θεράποντας. ἴσως δὲ καὶ τὸ τὰς κεφαλὰς ἀκατακαλύπτους
ἔχειν. οὐδαμοῦ γοῦν ὁ ποιητὴς
εὕρηται οὔτε πίλου ἀσκητοῦ μεμνημένος τοῦ καθ' Ἡσίοδον, οὔτε
καυσίας. ἥτις κατὰ τὸν Παυσανίαν
πῖλος ἦν πλατὺς, ὃν οἱ Μακεδονικοί φησι βασιλεῖς ἐφόρουν λευκὸν αὐτῷ
διάδημα περιειλοῦντες. οὔτε
189

ἄλλου περὶ τὴν κεφαλὴν καλύμματος. ἀλλὰ καὶ τὸν Ὀδυσσέα ἐν τοῖς ἑξῆς
εἰς φαλάκρωσιν κωμῳδοῦσιν
οἱ μνηστῆρες, ὡς ἐκκειμένης τῆς αὐτοῦ φαλάκρας εἰς θέαν διὰ τὸ τῆς
κεφαλῆς δηλαδὴ ἀκατακάλυπτον.
οὐ μόνον δὲ ἔθη Ἑλληνικὰ τοῖς ἐκεῖ ἐπεπόλασαν, ἀλλὰ καὶ λέξεις
Ἑλληνικαὶ πολλαὶ καὶ μάλιστα Δώριοι
ἐναπέμειναν. εἰ καὶ χρόνῳ ὕστερον ἀπηχρειώθησαν τὰ Ἑλληνικὰ
ὀνόματα παράκοπα γεγονότα καὶ
βάρβαρα.

Ζώσιμος Historia nova Book 3, chap. 9, sec. 2, l. 10

σὺν θορύβῳ πολλῷ, τῶν κυλίκων ἐν ταῖς χερσὶν ἔτι


κειμένων, ὥρμησαν ἐπὶ τὰ βασίλεια, διαρρήξαντές τε
τὰς θύρας σὺν οὐδενὶ κόσμῳ κατάγουσι δημοσίᾳ τὸν
Καίσαρα, καὶ ἐπί τινος ἀσπίδος μετέωρον ἄραντες
ἀνεῖπόν τε σεβαστὸν αὐτοκράτορα, καὶ ἐπέθεσαν σὺν
βίᾳ τὸ διάδημα τῇ κεφαλῇ. Ὃ δὲ δυσανασχετῶν
μὲν ἐπὶ τῷ γεγονότι, τὸ δὲ ἀνακαλέσασθαι τὸ πραχθὲν
οὐδεμίαν οἰηθεὶς ἔχειν ἀσφάλειαν Κωνσταντίου μήτε
ὅρκοις ἐμμένοντος μήτε συνθήκαις ἢ ἄλλην τινὰ τῶν
ἐν ἀνθρώποις πίστιν φυλάττοντος, ὅμως ἐπειρᾶτο τῆς

Ζώσιμος Historia nova Book 3, chap. 9, sec. 3, l. 10

ἐν ἀνθρώποις πίστιν φυλάττοντος, ὅμως ἐπειρᾶτο τῆς


αὐτοῦ γνώμης, καὶ πρέσβεις ἐκπέμψας παρὰ τὴν αὑτοῦ
προαίρεσίν τε καὶ γνώμην ἔφη προβῆναι τὰ τῆς ἀναρρή-
σεως, οἷς εἰ παράσχοι συγγνώμην, ἕτοιμος ἔφασκεν
εἶναι τὴν τοῦ Καίσαρος ἔχειν ἀξίαν, ἀποθέμενος τὸ
διάδημα.

Ζώσιμος Historia nova Book 3, chap. 30, sec. 2, l. 3

καὶ ψήφῳ κοινῇ βασιλεὺς Ἰοβιανὸς ἀναδείκνυται,


Βαρρωνιανοῦ τοῦ τῶν δομεστίκων ἡγουμένου τάγματος
παῖς.
Τὰ μὲν οὖν ἄχρι τῆς Ἰουλιανοῦ τελευτῆς
190

τόνδε πέπρακται τὸν τρόπον, Ἰοβιανὸς δὲ τὴν ἁλουργίδα


ἐνδὺς καὶ τὸ διάδημα περιθέμενος εἴχετο τῆς ἐπὶ τάδε
πορείας· ἐπεὶ δὲ εἰς Σοῦμα τὸ φρούριον ἦλθεν, ἐπιπε-
σοῦσα ἡ Περσῶν ἵππος τοῖς ἀμφ' αὐτόν, ἐλέφαντάς
τε οὐκ ὀλίγους ἐπαγαγοῦσα, τοὺς κατὰ τὸ δεξιὸν κέρας
ἐκάκουν· ἐτετάχατο δὲ ἐν τούτῳ Ἰοβιανοὶ καὶ Ἑρκου-
λιανοί· ταγμάτων δὲ ταῦτα ὀνόματα, παρὰ Διοκλητιανοῦ

Ζώσιμος Historia nova Book 4, chap. 35, sec. 4, l. 6

Οὗτος δυσανα-σχετῶν ὅτι Θεοδόσιος ἠξίωτο βασιλείας, αὐτὸς δὲ


οὐδὲ εἰς ἀρχὴν ἔντιμον ἔτυχε προελθών, ἀνήγειρε πλέον εἰς τὸ
κατὰ τοῦ βασιλέως ἔχθος τοὺς στρατιώτας· οἳ δὲ ῥᾳδίως
ἐξαναστάντες ἀνεῖπον βασιλέα τὸν Μάξιμον, καὶ περι-
θέντες τὴν ἁλουργίδα καὶ τὸ διάδημα, παραχρῆμα τὸν
Ὠκεανὸν ναυσὶ διαβάντες ταῖς τοῦ Ῥήνου προσωρμί-
σθησαν ἐκβολαῖς· τῶν δὲ ἐν Γερμανίᾳ καὶ τοῖς μετὰ
ταύτην στρατοπέδων ἀσμενέστατα τῇ ἀναρρήσει θεμέ-
νων, ἀντικαθίστατο Γρατιανὸς εἰς μάχην αὐτῷ, μέρος οὐ
μικρὸν ἔτι τοῦ στρατοπέδου συναγωνιζόμενον ἔχων.

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter alpha, entry


3819, l. 1

<ἄμπυκα, κεκρύφαλον>· κόσμον γυναικῶν (Χ 469) S


*<ἄμπυξ>· χαλινός. (gΣ) τριχόδεσμος g(Σ)
<ἄμπυκες>· τὰ διαδήματα (Χ 469) ἢ χαλινοί (Ε 358) ἢ τροχοί·
οὕτως Σοφοκλῆς ἐν Φιλοκτήτῃ (678) διὰ τὸ κυκλοτερές
<ἀμπυκτήρια>· τὰ φάλαρα. Σοφοκλῆς Οἰδίποδι ἐν Κολωνῷ (1069)
*<ἄμπωτις>· ἀνάποσις q. vgSP ξηρασία vgSP ὅπου ἀναποδίζει τὸ
ὕδωρ καὶ πάλιν ἔρχεται (Hdt. 2,11,2 ..)

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter alpha, entry


4262, l. 1

<ἀναδέσμη>· μίτρα, διάδημα. οἱ δὲ εἶδος κόσμου ἐπὶ κεφαλῆς


(Χ 469)
*<ἀναδήσομαι>· στεφανώσω (vA)
*<ἀνὰ δ' ἐβόασεν λεώς>· ἀνεβόησε δὲ ὁ λαός (Eur. Tro. 522) A
<ἀναδέδρομεν>· ἄνω ἔδραμεν, καὶ εἰς ὕψος ἀνῆλθεν. ἢ ἐχώρησεν
εἰς τοὐπίσω (ε 412)
191

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter delta, entry


989, l. 1

*<διάδημα>· στέμμα βασιλέως, AS κεφαλῶν κόσμος· ἤγουν στέφα-


νος ἢ βασιλέως σύμβολον (1. Macc. 13,32) SPn
a) *<διαδιδράσκει>· διαφεύγει gΣ b) *<διαδιδράσκετε>· <δια-
φεύγετε> ASPn
<διαδικαιοῦν>· φανερῶς ἀποφαίνεσθαι (Thuc. 4,106,2)
<διαδικασία>· ἡ ἐπίκρισις S τοῦ ἐπιτηδείου πρὸς λειτουργίαν καὶ

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter zeta, entry


100, l. 1

ἐπιβόλαιον κατὰ τῶν ὤμων φορούμενον, ἐοικὸς ἐφαπτίδι· καὶ


Ἡρόδοτος μαρτυρεῖ ἐν ζῳʹ (7, 69,1) καὶ Θεόπομπος ὁ Χῖος
(115, 304 J.)
<ζειρατίς>· ἱμάτιόν τι Σύρων
<ζειρίς>· ἀρωματοποιόν n
<ζείρη>· μίτρα. ταινία. διάδημα. †πέρα, ἤγουν ποδεᾶ†
<Ζειρηνίς>· Ἀφροδίτη ἐν Μακεδονίᾳ
<ζειρόν>· ποικίλον r. Sʹ s
<ζεῖρος>· εἶδος σταφυλῆς
<ζειροφόρος>· ὁ Ἅιδης παρὰ Ἀντιμάχῳ (frg. 98 Wyss) q
<ζειροφόρους>· ζωνοφόρους

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter kappa, entry


2806, l. 1

<κίτταρις>· διάδημα, ὃ φοροῦσι Κύπριοι. οἱ δὲ τὰ διαδήματα


φοροῦντες κίτταροι λέγονται
<κιττέα>· †ἄκιτος. Λάκωνες
<κιττόν>· καλόν. Λάκωνες
<κίττυλα>· τὰ κελύφη τῶν καρπῶν
<κιττῷ>· καλῷ, χρηστῷ, ἀγαθῷ

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter mu, entry


1291, l. 3

<Μητίχου τέμενος>· εἴη ἂν τὸ Μητιχεῖον δικαστήριον μέγα,


192

ἐν ᾧ προσεκληρώθησαν <χίλιοι> δικασταί


<μήτρα>· εἶδος σφηκός. καὶ τῶν ξύλων τὸ ἐντός, ὃ <καρδίαν>
τινές, ἢ <ἐντεριώνην> καλοῦσι. καὶ ὁ κλῆρος ὑπὸ Σολέων,
ὡς Κλείταρχος. καὶ ἡ τῆς γυναικός. [καὶ κεφαλῆς διάδημα
βαρβαρικόν]

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter mu, entry


1475, l. 1

<μίσχη>· πιλήματα, ταινίαι, μαλλοὶ οἱ τῶν ἐρίων


<μίσχον>· οὕτω λέγουσιν, ᾧ συνήρτηται πρὸς τὸ φυτὸν καὶ ὁ
καρπὸς καὶ τὸ φύλλον
<μίσχος>· ὁ παρὰ τῷ φύλλῳ κόκκος SN
[<μιτίτριζον>· ἐθρήνουν]
*<μίτρα>· ἡ χαλκῆ λεπίς g. διάδημα vgn. ζώνη ASvgb. θώραξ.
ταινία (Exod. 29,6 ..) A
*<μίτρα χρυσᾶ>· ὡς λεπὶς χρυσᾶ ASn, ἣ τῷ μετώπῳ φορεῖται
AS
<μίτρῃ>· θώρακι
<μίτρην>· χαλκῆν λεπίδα (Δ 216)

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Π – Ω) Alphabetic letter pi, entry 2450,


l. 1
[<πλάκτος>· παράφρων. πεπλανημένος]
*<πλανίς>· τὸ τῆς νύμφης χρυσοῦν διάδημα <πλάνα>· τριακάς

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Π – Ω) Alphabetic letter tau, entry 35,


l. 1

<ταιναρίας>· παρὰ Λακεδαιμονίοις ἑορτὴ Ποσειδῶνος· καὶ ἐν αὐτῇ


Ταιναρισταί. Ταίναρον γὰρ πεδίον Λακωνικῆς
<ταῖν θεαῖν>· ταῖς θεαῖς
<ταινία(ι)>· στέμματα τῶν ἱερέων, διαδήματα ἀρχιερατικά, ἢ ζῶναι,
ἢ στέφανοι, κόσμοι, ἢ δεσμοὶ ἱεροί
<ταινιοῦντες>· κοσμοῦντες, δεσμοῦντες, στεφανοῦντες

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Π – Ω)


Alphabetic letter tau, entry 482, l. 1

<τενθρηδών>· ζῶον τῶν ἐντόμων καὶ κεντροφόρων παραπλήσιον σφηκί.


ἔνιοι ἀγρίαν μέλισσαν
193

<τενθρήνιον>· κηρίον
<τενθρηνιῶδες>· πολύ[καὶ]κενον (ὡς) κηρίον καὶ ἀραιόν
<τενθίνοι>· λίθοι πλατεῖς
[<τενίαι>· ζῶναι. στέφανοι. ἢ δεσμοί, διαδήματα]
<τέννει>· στένει. βρύχεται
<τέννος>· στέφανος ἐλάϊνος, ἐρίῳ πεπλεγμένος
<τένοντες>· τὰ διατεταμένα νεῦρα, ἀπὸ κεφαλῆς ἕως τῶν ποδῶν. καὶ
ἡ συνάφεια τῶν νευριῶν

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Graecarum affectionum curatio


Book 2, sec. 92, l. 2

κειμένους τοὺς μαργαρίτας ἀστράπτειν καὶ, κατὰ τὴν εὐαγ-


γελικὴν διδασκαλίαν, «τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνειν καὶ ὑπὸ
τῆς σκοτίας μὴ κρύπτεσθαι» ξυνιδεῖν εὐπετές, ὅπως ἐστὶν ἀξιέ-
ραστα καὶ ἀξιάγαστα τὰ θεῖα μαθήματα, τοῦ ψεύδους κεχωρι-
σμένα. Πολλὴν γάρ που διαφορὰν ἔχει μαργαρίτης ἐν βορβόρῳ
κείμενος καὶ ἐν διαδήματι λάμπων· καὶ μὲν δὴ καὶ τῶν δακτύλων
αἱ σκυταλίδες ἀφηρμοσμέναι τε ἀλλήλων καὶ διεσκεδασμέναι, οὐ
τὴν αὐτὴν ἔχουσιν εὐπρέπειάν τε καὶ χάριν καὶ χρείαν, ὅσην
ξυμπεφυκυῖαί τε ἀλλήλαις καὶ ξυνηρμοσμέναι ἔχουσαί τε καὶ
ἐπιτελοῦσαι ὁρῶνται. Ἀκήρατον τοίνυν καὶ ἀμιγὲς τῆς ἀληθείας
θεωρητέον τὸ κάλλος.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Graecarum affectionum curatio


Book 10, sec. 17, l. 6

τοίως· καθαρᾷ γὰρ ψυχῇ οὐκ ἐπιτίθενται.» Ἀλλ' ὁ Πύθιος


τἀναντία τῷ Πορφυρίῳ νομοθετεῖ· κελεύει γὰρ τῷ χρησμὸν ἐξαι-
τοῦντι λύτρα τινὰ δοῦναι τῷ πονηρῷ δαίμονι, χοὰς καὶ πυρὴν
καὶ αἷμα κελαινὸν καὶ οἶνον παμμέλανα· καὶ τοιαῦτα ἄττα προς-
θείς, καὶ τὴν εὐχήν, ἣν δεῖ θύοντα προσενεγκεῖν, ἐξεπαίδευσεν·
δαῖμον ἀλιτρονόων ψυχῶν διάδημα λελογχὼς
ἠερίων ὑπένερθε μυχῶν, χθονίων δ' ἐφύπερθεν.
Καὶ ταῦτα δὲ ὁ Πορφύριος ἐν αὐτῷ γε τῷ ξυγγράμματι τέ-
θεικε, τοῦτον διελέγχων ὡς οὐκ ὄντα θεόν, τὸν δὲ οἰκεῖον κρα-
τύνων λόγον, ὡς οὐκ εἰσὶ θεοὶ ταῖς θυσίαις οἱ χαίροντες.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Historia ecclesiastica


Page 169, l. 13

καὶ τὰ μηχανήματα ἐπιστήσας τοὺς προσιόντας ἐξήλασε· καὶ ταῦτα


194

ἔδρα οὐ τῷ τείχει πελάζων, ἀλλ' ἔνδον ἐν τῷ θείῳ νεῷ τὸν


κύριον τῶν ὅλων ἀντιβολῶν. τὸν δὲ Σαβώρην οὐ μόνον τῆς οἰκο-
δομίας τὸ τάχος κατέπληξεν, ἀλλὰ καὶ ἑτέρα ὄψις ἐξεδειμάτωσεν.
εἶδε γὰρ ἐφεστῶτα τῷ περιβόλῳ τινὰ τὸ βασιλικὸν περικείμενον
σχῆμα καὶ τῆς τε ἁλουργίδος τοῦ τε διαδήματος αἴγλην ἐκπεμπομένην.
τοπάσας δὲ εἶναι τῶν Ῥωμαίων τὸν βασιλέα, θάνατον ἠπείλησε τοῖς
μὴ παρεῖναι τοῦτον ἀπηγγελκόσιν. ἰσχυριζομένων δὲ ἐκείνων ἀληθῆ
εἶναι τὰ παρ' αὐτῶν εἰρημένα καὶ τὸν Κωνστάντιον ἐν Ἀντιοχείᾳ
διάγειν εἰρηκότων, ἐπέγνω τῆς ὄψεως τὰ μηνύματα καὶ τὸν θεὸν
ἔφη τῶν Ῥωμαίων ὑπερμαχεῖν.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Historia religiosa (= Philotheus)


Vita 1, sec. 12, l. 9

καταπεσὸν ἀνῳκοδόμητο τεῖχος – , καὶ τὴν στρατιὰν


ἅπασαν καὶ τοῖς πόνοις ταλαιπωρουμένην καὶ ὑπαίθριον
κακοπαθοῦσαν καὶ ὑπὸ τῆς θεηλάτου ἐλαυνομένην πληγῆς,
ἰδὼν δὲ καὶ τὸν θεῖον ἄνθρωπον ἐπὶ τοῦ τείχους βαδίζοντα,
καὶ τοπάσας αὐτὸν ἐφεστάναι τῷ ἔργῳ τὸν βασιλέα –
ἁλουργίδα γὰρ καὶ διάδημα περικείμενος ἑωρᾶτο – , ἠγα-
νάκτει μὲν κατὰ τῶν ἐξαπατησάντων καὶ στρατεῦσαι
πεισάντων καὶ τὸν βασιλέα μὴ παρεῖναι φησάντων. Θανάτου
δὲ ψῆφον κατὰ τούτων ἐξενεγκών, διέλυσε τὴν στρατιὰν
καὶ τὰ οἰκεῖα βασίλεια κατέλαβεν ὅτι τάχιστα.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Commentaria in Isaiam


Sec. 19, l. 474

(καλοῦν)ται. Οἱ δὲ τῷ κυρίῳ πεπιστευκότες τὴν καινὴν


προσηγορίαν ἐδέξαντο, οὐκ ἐξ Ἀβραὰμ (ἢ Ἰσραὴλ ἢ) Ἰούδα
καλούμενοι ἀλλ' ἐξ αὐτοῦ προσαγορευόμενοι τοῦ δεσπότου
Χριστοῦ· Χριστιανοὶ γὰρ παρὰ (πάντων) καλοῦνται ἅτε
δὴ διὰ τοῦ παναγίου βαπτίσματος τὸν Χριστὸν ἐνδυσάμενοι.
3Καὶ ἔσῃ στέφανος (κάλλους) ἐν χειρὶ κυρίου καὶ διάδημα
βασιλείας ἐν χειρὶ κυρίου θεοῦ σου 4καὶ οὐκέτι κληθήσῃ
Ἐγκαταλελειμ(μένη), καὶ ἡ γῆ σου οὐκέτι κληθήσεται
Ἔρημος.
Πολλάκις ἔρημον τὰ ἔθνη ὁ προφητικὸς προση-
γό[ρευσε] (λ)όγος· καὶ ἐπὶ πλεῖστον δὲ ἐγκατελείφθησαν
χρόνον οὔτε προφήτην οὔτε νομοθέτην θεῖον (δεχόμενοι.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Commentaria in Isaiam


195

Sec. 19, l. 480

βασιλείας ἐν χειρὶ κυρίου θεοῦ σου 4καὶ οὐκέτι κληθήσῃ


Ἐγκαταλελειμ(μένη), καὶ ἡ γῆ σου οὐκέτι κληθήσεται
Ἔρημος.
Πολλάκις ἔρημον τὰ ἔθνη ὁ προφητικὸς προση-
γό[ρευσε] (λ)όγος· καὶ ἐπὶ πλεῖστον δὲ ἐγκατελείφθησαν
χρόνον οὔτε προφήτην οὔτε νομοθέτην θεῖον (δεχόμενοι.
Ἀλλ') ὅμως αὐτοῖς καὶ καινὸν δέδωκεν ὄνομα καὶ διάδημα
βασιλείας αὐτοὺς |179 a| καὶ στέφανον νυμφικὸν ὀνομάζει·
καὶ γὰρ νύμφην αὐτοὺς προσηγόρευ(σε) καὶ βασιλ(είαν
οὐρανῶν) αὐτοῖς ἐπηγγείλατο. Σοὶ γὰρ κληθήσεται Θέλημα –
ἐμὸν καὶ τῇ γῇ σου Οἰκουμένη, ὅτι εὐδοκ(ήσει) κύριος ἐν
σοί, καὶ ἡ γῆ σου συνοικισθήσεται.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Interpretatio in Psalmos


Volume 80, page 1688, l. 8

ἐκ προσώπου τῆς νύμφης βοᾷ· «Ἀγαλλιάσθω ἡ


ψυχή μου ἐπὶ τῷ Κυρίῳ· ἐνέδυσε γάρ με ἱμάτιον
σωτηρίου, καὶ χιτῶνα εὐφροσύνης ἐνέδυσέ με· ὡς
νυμφίῳ περιέβαλέ μοι μίτραν, καὶ ὡς νύμφην
κατεκόσμησέ με κόσμῳ.» Καὶ μετ' ὀλίγα, «Καὶ ἔσῃ
στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ Κυρίου, καὶ διάδημα
βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ σου.» Ταῦτα δὲ ἅπαντα
ἕδνα τοῦ νυμφίου καὶ δῶρα. Πίστιν γὰρ ἡ νύμφη
προσενήνοχε μόνην.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Interpretatio in Ezechielem


Volume 81, page 929, l. 3

προεγράφη, εἰς ἡμετέραν ὠφέλειαν προεγράφη, ἵνα


διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν Γραφῶν
τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν, μὴ γενώμεθα ξύλα, καὶ χόρτος,
καὶ καλάμη, ἅπερ ἐστὶ τροφὴ τοῦ πυρὸς, ἀλλὰ
χρυσὸς καὶ λίθοι τίμιοι, ὕλη τοῦ βασιλικοῦ διαδή-
ματος, ἵνα Χριστῷ συμβασιλεύσωμεν, μεθ' οὗ τῷ
Πατρὶ ἡ δόξα πρέπει, σὺν τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, εἰς
τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Interpretatio in Ezechielem


Volume 81, page 1072, l. 15
196

Τύρος ἀνέκαθεν, οὐκ ἐν τῇ Ἀσίᾳ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν


Εὐρώπῃ· ἀναγκαίως τοίνυν καὶ ἡ προσπεσοῦσα αὐτῇ
συμφορὰ γνώριμος ἐγένετο. Ταύτην δὲ, φησὶ, μαθόν-
τες οἱ τὰς νήσους οἰκοῦντες ἐκδειματωθήσονται, καὶ
οἱ τούτων δὲ βασιλεῖς ἐξ ἀθυμίας καὶ ἀχθηδόνος, καὶ
τῶν διαδημάτων τὰς κεφαλὰς γυμνώσουσι· ταῦτα
γὰρ μίτρας ἐκάλεσε· καὶ τὴν πολυτελῆ ἐσθῆτα ἐκ-
δύσονται, καὶ πένθιμον ἀναλήψονται σχῆμα, τὰ αὐτὰ
πείσεσθαι προσδοκῶντες. Τοῦτο γὰρ ἐσήμανεν εἰρη-
κώς· «Καὶ φοβηθήσονται τὴν ἀπώλειαν αὑτῶν.» Οὕτω δὲ αὐτοὺς ἀνιάσει
ἡ τῶν σῶν κακῶν ἀγγελία,
ὅτι καὶ θρῆνον ἐπὶ σοὶ λήψονται, καὶ ἐροῦσι·

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Interpretatio in Ezechielem


Volume 81, page 1093, l. 29

αὐτοῖς καὶ ἐπιμιξία πρὸς ἀλλήλους· καὶ τοῦτο ἐκ


τῶν Βασιλειῶν ῥᾴδιον καταμαθεῖν. Τὸ δέ· «Πάντα
λίθον τίμιον ἐνδέδεσαι,» δῆλόν ἐστι κατὰ τὸ γράμμα
νοούμενον, καὶ ἐπὶ βασιλέως λαμβανόμενον. Μυ-
ρίοις γάρ σε ἀγαθοῖς κατεκόσμησα, καὶ ὕλας σοι
παντοδαπὰς πάντοθεν προσενήνοχα, ἐξ ὧν διαδήματα
καὶ στεφάνους, πόρπας τε καὶ ζώνας, καὶ δακτυλίους κατασκευάσας, καὶ
τὰ ταμιεῖα ἐμπλήσας, φρονῶν τὰ ἐναντία διετέλεσας, ἐπὶ τῇ τούτων
περιουσίᾳ τε καὶ εὐπρεπείᾳ.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Interpretatio in xiv epistulas sancti Pauli


Volume 82, page 532, l. 40

...νοσοῦντας εἰς ἀρετὴν διεγεῖραι. Δι' ὑμᾶς γὰρ,


φησὶ, ταῦτα περίκειμαι. Εἰ γὰρ κηρύττειν οὐκ ἐβου-
λόμην, τούτων ἂν παντελῶς ἀπηλλάγην. Θαυμάσαι
δὲ ἄξιον κἀν τούτοις τὸν θεῖον Ἀπόστολον, ὅτι τοῖς
διὰ τὸν Χριστὸν δεσμοῖς ἐναβρύνεται μᾶλλον, ἢ βασι-
λεὺς διαδήματι. Τί δὲ παρακαλεῖς; «Ἀξίως περι-
πατῆσαι τῆς κλήσεως ἧς ἐκλήθητε.» Κατάλληλον
τῇ κλήσει πολιτείαν ἀσπάσασθε· μὴ καθυβρίσητε
τὴν θείαν εὐεργεσίαν τῷ παρανόμῳ βίῳ. Καὶ ἐπειδὴ
χαρισμάτων πνευματικῶν ἀπολαύοντες, καὶ θαύματα
ἐποίουν, καὶ γλώτταις διαφόροις ἐλάλουν...
197

Cyrillus Theol., Commentarii in Joannem Volume 3, page 62, l. 5

δηλῶν. τὸ δὲ πορφυροῦν ἱμάτιον, τῆς ἁλουργίδος εἰκὼν ὥσπερ


τις καὶ τύπος, ἀλλὰ καὶ ἡ τοῦ γέλωτος αἰτία προστέθειται·
προσῄεσαν γὰρ λέγοντες, φησί Χαῖρε ὁ Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων.
Ἐπυθόμην δὲ τινῶν, μᾶλλον δὲ λίαν ἀρέσκει τισὶ, στέφανον
μὲν τὸν ἐξ ἀκανθῶν τὴν τῶν εἰδωλολατρούντων ἔτι κατα-
σημαίνειν πληθὺν, ἀναληφθησομένην ὥσπερ εἰς διάδημα
τῷ Χριστῷ διὰ πίστεως τῆς εἰς αὐτὸν, οἳ καὶ ἀκάνθαις
ἀγόνοις τε καὶ ἀχρήστοις τὰ ἔθνη παρεικάζουσι διὰ τὸ καρ-
πὸν εὐσεβείας ἔχειν οὐδένα, πεφυκέναι δὲ μᾶλλον ἐπιτη-
δείαν εἰς πυρὸς τοῦ παμφάγου τροφὴν, καθάπερ ἀμέλει καὶ
τὸν ἐν ἀγροῖς συρφετὸν, ἤτοι τὴν ἀγρίαν καὶ γεωργίας τινὸς

Cyrillus Theol., Glaphyra in Pentateuchum Volume 69, page 88, l. 41

ἐλαίῳ τῷ ἡγιασμένῳ, καὶ εἰς ἄρχοντα τέθειται


καὶ ἡγούμενον ἱερέων καὶ λαοῦ, καὶ μὴν καὶ μετώ-
ποις ἄκροις τὸ ψέλλιον ἐδέχετο τὸ χρυσοῦν, ἤτοι τὸ
πέταλον, γραφὴν ἔχον τὸ ὄνομα Κυρίου. Τοῦτο δὲ ἦν
ἐναργὲς τῆς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν βασιλέως σύμβολον,
καὶ οἱονεὶ διάδημα λαμπρὸν καὶ περίοπτον. Ὅτι δὲ
ἀμείνων τῆς νομικῆς λατρείας ἡ διὰ Χριστοῦ, κατίδοι
τις ἂν ὡς ἐν Ἀαρὼν, καθάπερ ἀμέλει καὶ ἐν τῷ
Μελχισεδέκ. Δεκάτας μὲν γὰρ οἱ Λευῗται παρὰ τῶν
υἱῶν Ἰσραὴλ κατὰ νόμους ἐδέχοντο.

Cyrillus Theol., Commentarius in Isaiam prophetam


Volume 70, page 617, l. 29

συμβασιλεύσουσιν αὐτῷ, καὶ τῶν ἀνωτάτω γερῶν


εἴσω γεγονότες, ζηλωτοί τε ἔσονται καὶ ἀπόβλεπτοι.
Τί γὰρ ἔσται τὸ ἰσοστατοῦν εἰς εὐκλείας λόγον τοῖς
ἐλπίζουσι λαβεῖν τῆς ἐν Χριστῷ βασιλείας τὸν στέ-
φανον; Τούτοις ἑτέρωθί φησιν αὐτὸς ὁ προφήτης
Ἡσαΐας· Καὶ ἔσῃ στέφανος κάλλους, καὶ διάδημα
βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ σου. Δόξῃ γὰρ ἀτελευτήτῳ
τοὺς εἰς αὐτὸν πιστεύοντας στεφανώσει Χριστὸς,
καταπιαίνει δὲ καὶ ἐλπίδι λιπαρωτάτῃ. Ἔσται δὲ
198

τῶν τοιούτων ἐν μεθέξει, φησὶν, ὁ καταλειφθείς


μου λαὸς, τοῦτ' ἔστι, τὸ ἐξ Ἰουδαίων κατάλειμμα·

Cyrillus Theol., Commentarius in Isaiam prophetam


Volume 70, page 1368, l. 42

μου, τὸ δὲ σωτήριόν μου ὡς λαμπὰς καυθήσεται,


καὶ ὄψονται ἔθνη τὴν δικαιοσύνην σου, καὶ βα-
σιλεῖς τὴν δόξαν σου, καὶ καλέσει σε τὸ ὄνομά
σου τὸ καινὸν, ὃ ὁ Κύριος ὀνομάσει αὐτὸ, καὶ
ἔσῃ στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ Κυρίου, καὶ διά-
δημα βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ σου.>
Σιὼν ἐν τούτοις τὴν Ἐκκλησίαν ἀποκαλεῖ ἧς
γεγόνασιν ἀπ' ἀρχῆς καὶ τέκνα πρωτόγονα οἱ θε-
σπέσιοι μαθηταὶ, καὶ οἱ δι' αὐτῶν κεκλημένοι πρὸς
ἐπίγνωσιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ πρό γε τῶν ἄλλων οἱ ἐξ
αἵματος Ἰσραήλ.

Cyrillus Theol., Commentarius in Isaiam prophetam


Volume 70, page 1369, l. 40

λις τε καὶ οἶκος αὐτοῦ. Διαμέμνηται γὰρ αὐτῆς καὶ


ὁ θεσπέσιος Δαβὶδ, οὕτω λέγων· «Δεδοξασμένα ἐλα-
λήθη περὶ σοῦ ἡ πόλις τοῦ Θεοῦ.» Ἔσται δὲ ὅτι καὶ
εὐπρεπὴς ἄγαν, καὶ ἀπαραβλήτῳ κάλλει κατεστεμ-
μένη, διδάσκει λέγων· «Ἔσῃ στέφανος κάλλους ἐν
χειρὶ Κυρίου, καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ
σου.» Ἑκάστην γὰρ ἁγίαν ψυχὴν, καὶ συλλήβδην τὴν
Ἐκκλησίαν, τουτέστι, τὰ τῶν ἁγίων συστήματα,
στεφάνῳ παρεικαστέον ἐκ πολλῶν ἀνθέων συντεθει-
μένῳ, ἤγουν διαδήματι βασιλικῷ, λίθοις Ἰνδικοῖς
ἐκλάμποντι, καὶ πολυειδῶς ἔχοντι τὸ διαπρεπές·

Callistratus Soph., Statuarum descriptiones Chap. 11, sec. 3, l. 3

καὶ παράδοξον ἦν, χαλκοῦ τικτόμενον ἔρευθος καὶ


παιδικῆς ἦν ἡλικίας ἄνθος ἐκλάμπον· κόμη δὲ εἶχεν
ἕλικας ταῖς ὀφρύσιν ἐπιβαίνοντας.
ὁ δὲ τῷ τελαμῶνι καταστέφων τὴν κόμην καὶ ἐκ τῶν ὀφρύων ἀπω-
θούμενος τῷ διαδήματι τὰς τρίχας γυμνὸν πλοκάμων
ἐτήρει τὸ μέτωπον. ὡς δὲ καὶ κατὰ μέρος ἐξητάζομεν
τὴν τέχνην καὶ τὰ ἐν αὐτῇ δαιδάλματα, ἀφασίᾳ πλη-
199

γέντες εἱστήκειμεν· ὅ τε γὰρ χαλκὸς εὐτραφῆ καὶ


λιπῶσαν ἐπεδείκνυτο τὴν σάρκα καὶ πρὸς τὴν τριχὸς
κίνησιν μεθηρμόζετο, ὁτὲ μὲν βοστρύχων οὔλων

Choricius Rhet., Soph., Opera Oration-declamation-dialexis 39, sec. 1,


paragraph 4, l. 3

ἀγωνίζεσθαι ὅλως ἐβούλοντο, εἰ μὴ τὸ φάρμακον ἡ


θεὸς ἀπόθοιτο πρότερον· οὕτω γὰρ ἐκεῖναι τὸν κεστὸν
ἐπωνόμαζον.
<ἀλλὰ καὶ ὑμεῖς,> ἡ Ἀφροδίτη φησίν,
<οὐδὲν ἧττον ἐμοῦ καλλωπισάμεναι ἥκετε, ἡ μὲν
διάδημα τῇ κόμῃ χρυσοῦν, ἡ δὲ κράνος καὶ αὐτὸ
χρυσοῦν τῇ κεφαλῇ περιθεῖσα. ἀλλ' ἔμοιγε,> ἔφη,
<τῶν ὑμετέρων φαρμάκων οὐ πολὺς λόγος, εἴ
τινα καὶ ἐμοὶ ἕτερον ἀντὶ τοῦ κεστοῦ κόσμον
ἐξείη κοσμεῖσθαι.

Etymologicum Genuinum, Etymologicum genuinum (ἀνάβλησις –


βώτορες) Alphabetic letter beta, entry 287, l. 4

<Βρῶσις> (*Philox. fr. 74)· ἡ τροφή· παρὰ τὸν βρώ-


σω βρῶσις, ὡς λέξω λέξις A, EM 350. *Orio.
<Βύβλος>· πόλις Φοινίκης ἀρχαιοτάτη. εἴρηται δέ, ὅτι τὰ
ἐν αὐτῇ τιθέμενα βιβλία ἄσηπτα διαφυλάττεται. οἱ δέ φασιν, ὅτι
Ἶσις ἀπὸ τῆς Αἰγύπτου παραγενομένη κλαίουσά τε τὸν Ὄσιριν τὸ
διάδημα τῆς κεφαλῆς ἐκεῖσε ἀπέθετο βύβλινον ὑπάρχον ἀπὸ τῆς ἐν
τῷ Νείλῳ φυομένης βύβλου. † ἐν Ἀσπίδι Ἡσίοδος†, οἷον (fr. 405
spuriorum = Dion. per. 912)·

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ἀάλιον – ζειαί)


Alphabetic entry alpha, page 118, l. 11

καὶ κατὰ συγκοπὴν βλῶ, καὶ ἐξ αὐτοῦ μετὰ τοῦ στερητικοῦ <α> καὶ
πλεονασμῷ τοῦ <μ> [ἀμβλύ, τὸ μὴ ὂν ὀξύ, ἤγουν τὸ μὴ βάλλον] γίνεται
ἀμβλῶ, ἀμβλήσω, ἤμβληκα, ἤμβλημαι, ἄμβλημαι καὶ κατὰ πλεονασμὸν
τοῦ <α> καὶ τοῦ <κ> ἀμπλάκημα τροπῇ τοῦ <β> εἰς <π>, ἤγουν ἀποτυχία
τῶν ἀγαθῶν ἔργων, ὅ ἐστιν ἁμαρτία.
<Ἄμπυξ>· διάδημα· παρὰ τὸ ἀμπέχειν τὰς τρίχας· ἐκ μεταφορᾶς
καὶ ὁ τροχὸς διὰ τὸ κυκλοτερὴς εἶναι. ‖ ἢ τὸ γυναικεῖον ἀνάδεμα· παρὰ
200

τὸ ἀμφέχειν ἄμφυξ καὶ ἄμπυξ, <ἢ> ἡ ἄνω πυκάζουσα καὶ ἀνέχουσα


τὰς τρίχας. καὶ εἰς τὸ Χρυσάμπυκας.

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ἀάλιον – ζειαί)


Alphabetic entry alpha, page 139, l. 4

ἕω τοῦ σημαίνοντος τὸ πέμπω ὁ παρακείμενος εἷκα, ὁ παθητικὸς


εἷμαι, ἡ μετοχὴ εἱμένος καὶ ἀνειμένος.
<Ἀνείμονος> <γ 348>· παρὰ τὸ εἷμα, τὸ ἱμάτιον, ἐν συνθέσει
ἀνείμων. τὰ γὰρ ἀπὸ τῶν εἰς <α> ληγόντων οὐδετέρων δʹ συνθέσεις
ἀναδέχονται· ἢ γὰρ φυλάττουσι τὸ αὐτὸ τέλος, ὁπότε καὶ τὸ αὐτὸ
γένος, οἷον δῆμα διάδημα, γράμμα σύγγραμμα, τάγμα σύνταγμα· ἢ καὶ
ἀπὸ γενικῆς γίνεται ἡ σύνθεσις φυλαττομένης τῆς εἰς <ος> καταλήξεως,
οἷον γράμματος [καὶ] ἀγράμματος· ἢ τρέπουσα τὸ <α> εἰς τὴν εἰς <ος>
κατάληξιν, οἷον σῶμα εὔσωμος· ἢ τρέπουσα τὸ <α> εἰς τὴν εἰς <ων>
κατάληξιν, οἷον αἷμα ἀναίμων, εἷμα ἀνείμων. τὸ δὲ ἐρυσάρματος
παρὰ γενικήν· γράμματος πολυγράμματος, ἅρματος ἐρυσάρματος·

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος – ὦμαι)


Alphabetic entry tau, page 520, l. 44

<Ταινίον>, Ἀττικῶς τὴν στηθοδέσμην, τουτ'ἔστι περιτρα-


χήλιον δέσμιον, κόσκιον· παρὰ τὸ ταίνω ῥῆμα, ὅπερ
διπλασιαζόμενον γίνεται τιταίνω.
<Ταινία>, διάδημα κεφαλῆς ἱερέων· τὸ ῥῆμα ταινιῶ ται νιοῖς.
<Ταλαίμοχθος>, ταλαίπωρος ὁ ἐπίπονος εἴρηται, ὡς

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges page 105,


l. 43

<Ἀνείμων>: Παρὰ τὸ εἷμα τὸ ἱμάτιον, ἐν συν-


θέσει ἀνείμων. Τὰ γὰρ ἀπὸ τῶν εἰς α ληγόντων
οὐδετέρων τέσσαρας συνθέσεις ἀναδέχεται. Ἢ γὰρ
φυλάσσει τὸ αὐτὸ τέλος ὁπότε καὶ τὸ αὐτὸ γένος·
οἷον δῆμα, διάδημα· γράμμα, σύγγραμμα· τάγμα,
σύνταγμα. Ἢ καὶ ἀπὸ γενικῆς γίνεται ἡ σύνθεσις,
φυλάττουσα τὴν εἰς ΟΣ κατάληξιν· οἷον γράμματος,
ἀγράμματος. Ἢ τρέπει τὸ α εἰς τὴν ΟΣ κατά-
ληξιν· οἷον σῶμα, εὔσωμος. Ἢ τρέπει τὸ α εἰς τὴν
ΩΝ κατάληξιν· οἷον, αἷμα, ἀναίμων· εἷμα, ἀνείμων.
201

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges p 216, l.


34

τὴν λέξιν ἀντὶ τοῦ ὀρύττοντες.


<Βρύττειν>: Ἐσθίειν, Διογενιανός. Εὗρον ἐγώ.
<Βύβλος>: Πόλις Φοινίκης ἀρχαιοτάτη. Εἴρηται,
ὅτι τὰ ἐν αὐτῇ τιθέμενα βιβλία ἄσηπτα διαφυλάτ-
τεται. Οἱ δὲ φασὶν, ὅτι Ἴσις ἀπὸ τῆς Αἰγύπτου
παραγενομένη, κλαίουσά τε τὸν Ὄσιριν, τὸ διάδημα
τῆς κεφαλῆς ἐκεῖσε ἀπέθετο βύβλινον ὑπάρχον ἀπὸ
τῆς ἐν τῷ Νείλῳ φυομένης βύβλου. Ἡσίοδος ἐν
Ἀσπίδι·

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum


Kallierges page 410, l. 28

Οὕτως εἰς τὸ Ῥητορικόν. Ἄλλοι δὲ ζώνην καὶ χλαμύδα σημαίνειν τὴν


λέξιν φασί· παρὰ τὸ εἴρειν, πλεονασμῷ τοῦ ζ, ἡ ἐνειρμένη· τινὲς δὲ παρὰ
τὸ δεῖν, ὅ ἐστι δεσμεύειν, δειρὰ, καὶ ζειρὰ, κατὰ μετάθεσιν τοῦ δέλτα
εἰς ζ. Τινὲς δὲ παρὰ τὴν δέσιν, δειρὰ, ἱμάτιον, ἢ ἐφαπτὶς, ἢ διάδημα, ἢ
πορφυροῦν ἔνδυμα. <Ζέω καὶ ζεῖν>: Εἴρηται κατὰ μίμησιν τοῦ κατὰ
τὴν θερμασίαν τῶν ὑδάτων ἤχου· ἢ ἀπὸ τοῦ ΖΑ καὶ τοῦ ἄω, τὸ πνέω, ζάω
καὶ ζέω. <Ζῶ καὶ ζῆν>: Τὸ τῆς ζωῆς σημαντικὸν ῥῆμα…

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in Marcum (recensio ii) (e codd.


Oxon. Bodl. Laud. 33 + Paris. Coislin. 23 + Paris. gr. 178) Page 350, l. 18

…αὐτῷ ἐκείνης ἀπολλυμένης; μὴ γὰρ ἑτέραν ἔχεις ψυχὴν ἀντὶ


ψυχῆς δοῦναι. χρήματα μὲν γὰρ ἢ οἰκίαν ἢ ἀνδράποδα δύνασαι
ἀνταλλάξασθαι· ψυχὴν δὲ ἀπολλὺς, ἑτέραν ἀποδοῦναι οὐ δυνήσῃ
ψυχήν. καὶ τί θαυμαστὸν εἰ ἐπὶ τῆς ψυχῆς τοῦτο συμβαίνει;
καὶ γὰρ ἐπὶ σώματος τοῦτο γινόμενον ἴδοι τις ἄν. κἂν γὰρ μυρία
διαδήματα περικείμενος ᾖς, σῶμα δὲ ἔχῃς ἐπίνοσον φύσει καὶ
ἀνιάτως ἔχον, οὐ δυνήσῃ τὴν βασιλείαν ἅπασαν ἐπιδοὺς διορθῶ-
σαι τοῦτο.

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in Marcum (recensio ii) (e codd.


Oxon. Bodl. Laud. 33 + Paris. Coislin. 23 + Paris. gr. 178) P. 375, l. 18
202

ται καὶ τοῖς τοιούτοις ἐπαγγέλλεται τὴν βασιλείαν. καὶ γὰρ


πάντων τῶν παθῶν καθαρεύει ἡ ψυχὴ τοῦ παιδίου, καὶ τοῖς λελυ-
πηκόσιν οὐ μνησικακεῖ, ἀλλ' ὡς φίλος προσέρχεται ὡς οὐδενὸς
γενομένου· καὶ ὅσα ἂν παρὰ τῆς μητρὸς μαστιχθῇ ταύτην ἐπι-
ζητεῖ, καὶ πάντων αὐτὴν προτιμᾷ, κἂν τὴν βασιλίδα δείξῃς μετὰ
διαδήματος, οὐ προτίθησι τῆς μητρὸς ῥάκια περιβεβλημένης·
ἀλλ' ἕλοιτο μᾶλλον ἐκείνην ἰδεῖν μετὰ τούτων, ἢ τὴν βασιλίδα
μετὰ κόσμου· καὶ τῶν ἀναγκαίων οὐδὲν πλέον ἐπιζητεῖ, ἀλλ' ὅσον
ἐμπλησθῆναι τοῦ μασθοῦ, καὶ ἀφίστασθαι τῆς θηλῆς. οὐ λυ-
πεῖται ἐφ' οἷς ἡμεῖς, οἷον ἐπὶ ζημίᾳ χρημάτων καὶ τοῖς τοιούτοις.

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in Joannem (catena integra) (e codd.


Paris. Coislin. 23 + Oxon. Bodl. Auct. T.1.4) Page 388, l. 6

“ἀπολύσῃς, οὐκ εἶ φίλος τοῦ Καίσαρος.” Ἐπειδὴ γὰρ τὰ ἀπὸ


τοῦ νόμου παράγοντες ἐγκλήματα, οὐδὲν ὤνησαν, κακούργως ἐπὶ
τοὺς ἔξω τρέπονται νόμους, καί φασι, “πᾶς ὁ ποιῶν ἑαυτὸν βασι-
“λέα ἀντιλέγει τῷ Καίσαρι.” Καὶ ποῦ τυραννίδος οὗτος ἑάλω;
πόθεν δὲ ἔχετε τοῦτο δεῖξαι; ἀπὸ τῆς ἁλουργίδος, ἀπὸ τοῦ δια-
δήματος, ἀπὸ τοῦ ὀχήματος, ἀπὸ τῶν στρατιωτῶν; οὐχὶ μετὰ τῶν
ιβʹ μαθητῶν ἀεὶ ἐβάδιζε πάντα εὐτελῶς μετιὼν, καὶ τροφὴν καὶ
στολὴν, καὶ οἴκημα; ἀλλ' ὦ τῆς ἀνανδρείας καὶ ἀκαίρου δειλίας.
Νομίσας γὰρ ὁ Πιλάτος κινδυνεύειν λοιπὸν εἰ ἴδοι ταῦτα, ἐξέρ-
χεται μὲν ὡς ἐξετάσων τὸ πρᾶγμα· τὸ γὰρ καθίσαι τοῦτο ἐδήλου·

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in Acta (catena Andreae) (e cod.


Oxon. coll. nov. 58) Page 59, l. 12

τόσα χρυσίου τάλαντα, καὶ πλέθρα γῆς ἄπειρα, καὶ οἰκίας καὶ
ἀνδράποδα· οὗτος δὲ ἐπὶ τὸ πάντων εἶναι γυμνόν· καὶ οὐ κατα-
δύεται τῇ πενίᾳ, ὅπερ πάσχουσιν οἱ ἀνόητοι· ἀλλ' οὐδὲ ἐγκαλύ-
πτονται καὶ καλλωπίζονται. Καὶ μετ' ὀλίγα – Ἤκουσα τῆς Πέ-
τρου φωνῆς τῆς ἐπιδεικνυμένης πενίαν πλούτου μητέρα τῆς οὐδὲν
ἐχούσης καὶ τῶν τὰ διαδήματα περικειμένων εὐπορωτέρας· αὕτη
γὰρ μηδὲν ἔχουσα, καὶ νεκροὺς ἀνίστη, καὶ χωλοὺς διώρθου, καὶ
δαίμονας ἤλαυνε· καὶ τοιαῦτα ἐχαρίζετο, ἅπερ οἱ τὴν ἁλουργίδα
περιβεβλημένοι, καὶ τὰ μεγάλα καὶ φοβερὰ στρατόπεδα ἄγοντες,
οὐδέποτε ἴσχυσαν χαρίσασθαι.

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in Acta (catena Andreae) (e cod.


203

Oxon. coll. nov. 58) Page 396, l. 7

{Τοῦ αὐτοῦ.} Τί λέγεις, ὦ Παῦλε, ἄνευ τῶν δεσμῶν; καὶ ποιά


σοι λοιπὸν παρρησία, εἰ ταῦτα αἰσχύνῃ καὶ φεύγεις; καὶ ταῦτα
ἐπὶ δήμου τοσούτου· οὐ πανταχοῦ τῶν Ἐπιστολῶν ἐπὶ τῷ πράγματι
τούτῳ καυχᾶσαι, καὶ δεσμὸν σεαυτῷ καλεῖς; καὶ τὴν ἄλυσιν ἡμῖν
ἀντὶ διαδήματος πανταχοῦ περιφέρεις; τί τοίνυν γέγονε νῦν, ὅτι
ἀπεύχῃ τὰ δεσμά; “οὐκ αὐτὸς ἀπεύχομαι,” φησιν, “οὐδὲ αἰ-
“σχύνομαι·” ἀλλ' ἐκείνων τῇ ἀσθενείᾳ συγκαταβαίνω· οὔπω γὰρ
χωροῦσι δέξασθαι τὸ καύχημα τὸ ἐμόν· ἔμαθον δὲ παρὰ τοῦ δε-
σπότου μου “μὴ ἐπιβαλεῖν ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ
“παλαίῳ·” καὶ διὰ τοῦτο οὕτως εἶπον. Καὶ μετ' ὀλίγα – Δεῖ

Eustathius Scr. Eccl., Theol., Commentarius in hexaemeron [Sp.]


Page 781, l. 6

... καὶ ὑπερθαυμάζοντα τὸ κάλλος. Προσάγει αὐτὸν


οὖν αὐξηθέντα ἡ Θέρμουθις τῷ πατρὶ αὐτῆς, ἀξιοῦσα
ποιῆσαι αὐτὸν τῆς βασιλείας αὐτοῦ διάδοχον, καὶ τί-
θησιν αὐτὸν ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ. Ὁ δὲ λαβὼν, καὶ
προστερνισάμενος, κατεφίλει· χαριεντιζόμενός τε,
περιελὼν τῆς ἑαυτοῦ κεφαλῆς τὸ διάδημα, ἐπιτίθησι
τῇ ἐκείνου κεφαλῇ. Ὁ δὲ Μωϋσῆς, ἀποῤῥίψας ἐπὶ τῆς
γῆς τὸ διάδημα, κατεπάτει. Καὶ ὁ γραμματεὺς, ὁ τὴν
γένεσιν αὐτοῦ προειπὼν, θεασάμενος καὶ συνεὶς
ἐκεῖνον εἶναι τὸν θεσπιζόμενον τῆς Αἰγυπτίων ἀρχῆς
πολέμιον, ὥρμησε μὲν ἀποκτεῖναι, καὶ οὐκ ἴσχυσε·

Eustathius Scr. Eccl., Theol., Commentarius in hexaemeron [Sp.]


Page 781, l. 8

ποιῆσαι αὐτὸν τῆς βασιλείας αὐτοῦ διάδοχον, καὶ τί-


θησιν αὐτὸν ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ. Ὁ δὲ λαβὼν, καὶ
προστερνισάμενος, κατεφίλει· χαριεντιζόμενός τε,
περιελὼν τῆς ἑαυτοῦ κεφαλῆς τὸ διάδημα, ἐπιτίθησι
τῇ ἐκείνου κεφαλῇ. Ὁ δὲ Μωϋσῆς, ἀποῤῥίψας ἐπὶ τῆς
γῆς τὸ διάδημα, κατεπάτει. Καὶ ὁ γραμματεὺς, ὁ τὴν
γένεσιν αὐτοῦ προειπὼν, θεασάμενος καὶ συνεὶς
ἐκεῖνον εἶναι τὸν θεσπιζόμενον τῆς Αἰγυπτίων ἀρχῆς
πολέμιον, ὥρμησε μὲν ἀποκτεῖναι, καὶ οὐκ ἴσχυσε·
βοήσας δὲ ἔφη τῷ βασιλεῖ·

Ephraem Syrus Theol., Ad eversionem superbiae Page 88, l. 6


204

κόσιαι χιλιάδες καὶ τρισχίλιοι καὶ πεντακόσιοι καὶ πεντήκοντα· καὶ


πάντων τούτων αὐτὸς ἦν ὁ ἡγούμενος· καὶ συνόμιλος τοῦ Θεοῦ
γενόμενος, καὶ τὴν δόξαν Κυρίου θεασάμενος, οὐχ ὑψώθητῇ καρδίᾳ, οὐκ
ἠμέλησε τῆς ταπεινοφροσύνης. Ὅθεν καὶ ἡ ἁγία Γραφὴ μαρτυρεῖ
λέγουσα· καὶ ὁ ἄνθρωπος Μωυσῆς πραῢς σφό-δρα παρὰ πάντας τοὺς
ἀνθρώπους τοὺς ὄντας ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀλλ' ὡραῖος εἶ τῷ εἴδει, καὶ τῇ
δυνάμει ἰσχυρός, καὶ διάδημα περίκεισαι; Ἀλλ' οὐκ ἀφίκου εἰς τὰ
μέτρα τοῦ βασιλέως Δαυΐδ, ὃς ταπεινοφρονῶν ἔλεγεν· ἐγὼ δέ εἰμι
σκώληξ καὶ οὐκ ἄνθρωπος. Ἀλλὰ γνῶσιν ἔχεις καὶ σοφίαν καὶ
ἐγκράτειαν; Ἀλλ' οὐκ ἀφίκου εἰς τὰ μέτρα τῶν τριῶν παίδων, καὶ τοῦ
προφήτου Δανιήλ· ὧν ὁ μὲν ἔλεγε· σοί, Κύριε, ἡ δικαιοσύνη, καὶ ἡμῖν
αἰσχύνη τοῦ προσώπου, ὡς ἡ ἡμέρα αὕτη· οἱ δέ· ἐν ψυχῇ συντετριμμένῃ
καὶ πνεύματι ταπεινώσεως προσδεχθείημεν.

Ephraem Syrus Theol., De perfectione monachi Page 377, l. 10

πός. Βούλεσθε γνῶναι τοῦ ἔργου τὴν δύναμιν; Ἐκ τῆς βρώσεως· τὸ γὰρ
φύλλον πλανᾷ δι' ὁμοιότητος. Ποιῶ τὸ ἱκανὸν ὑμῖν, εἰδὼς τὴν
ταπεινοφρο-σύνην ὑμῶν. Γινώσκω τὴν ἐμὴν βραχύτητα καὶ θαυμάζω
ὑμῶν τὴν ἐπιεί-κειαν. Εἴπω ὅτι ὑμέτερόν ἐστι τὸ εὕρεμα, ὅτι παρ' ὑμῖν
φαιδρύνεται. Πένη-τές εἰσιν οἱ τὴν ἁλουργίδα τοῦ βασιλέως
βαστάζοντες, καὶ ὅμως χρῄζει τῶν εὐτελῶν. Οἱ ποιοῦντες τὸ βασιλικὸν
διάδημα, πολλῷ τῆς χρήσεως εἰσὶν ἀνάξιοι, καὶ πλὴν ποιοῦσιν ὃ
προστάσσονται. Οἶδα πῶς οἱ γεωργοὶ τὴν γῆν ἀνατέμνουσιν ἀροτῆρσι καὶ
βουσίν, ἀλλὰ πρὸς τὸ ἔργον πολὺ εἰμὶ ἀφυέστε-ρος. Πολλοί εἰσι τῷ ἔθει
τὰ τῆς τέχνης εἰδότες ἀκριβῶς, καὶ τὸν περὶ αὐτῶν λόγον ἀποδοῦναι μὴ
δυνάμενοι.

Severianus Scr. Eccl., In Job (sermones 1-4) (olim sub auctore Joanne
Chrysostomo) Volume 56, page 582, l. 26

Τὴν μέντοι κρίσιν οὐ παραιτοῦμαι· κρῖνόν με δικαίως,


καὶ ἀπαίτει λόγον τῶν γινομένων. Ἐκρίθης ἵνα στεφθῇς,
ἐκρίθης ἵνα ἀγασθῇς ἐν πάσῃ τῇ ὑπ' οὐρανόν. Πρὸ τοῦ
πάθους μία σε γωνία ἐγνώριζε· μετὰ τὸ πάθος πᾶσα
γνωρίσει ἡ ὑπ' οὐρανόν. Ἡ κοπρία σου παντὸς βασιλι-
κοῦ διαδήματος λαμπροτέρα γίνεται. Οἱ τὸ διάδημα φέ-
ροντες ἐπιθυμοῦσιν ἰδεῖν σου καὶ τὸν ἀγῶνα καὶ τὸν πό-
νον τῶν ἀθλημάτων. Παράδεισόν σου ἐποίησα τὴν
205

κοπρίαν, ἐγεώργησα πρὸς εὐσέβειαν, φυτὸν ἐπουράνιον


ἀνέδειξα.

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Volume 1, page 79, l. 3

τινα καὶ παρευδοκίμησιν τῆς αὐτοῦ βασιλείας ἐνθυμηθῆναι. καὶ


δὴ γίνεται τοῦτο, Καλανδῶν Δεκεμβρίων ἄρτι ἐπιλαμπουσῶν·
οὔπω δ' ὅλος ἀπηρτίζετο μὴν καὶ αὐτὸς ὁ ταῦτα μὲν δεδιὼς,
ἐκεῖνα δ' ἐμπεδῶν καὶ ἀσφαλιζόμενος ὑπὲρ τοῦ παιδὸς, οἰκείαις
χερσὶν ἐπὶ τοῦ ἱεροῦ καταστέφει βήματος Μιχαὴλ τὸν Παλαιο-
λόγον· καὶ τῷ βασιλικῷ κοσμεῖ διαδήματι, ταῖς γνώμαις τῶν
ἄλλων ὅσοι τῆς συγκλήτου καὶ ὅσοι τοῦ ἱερατικοῦ καταλόγου
συγκαθελκυσθεὶς καὶ αὐτός. πλὴν οὐκ αὐτῷ γε διηνεκῆ τὴν αὐ-
τοκρατορικὴν ἀρχὴν χαρίζεται, ἀλλ' ὡς τῶν πραγμάτων τέως
ἀναγκαζόντων διοικεῖν αὐτὸν αὐτὴν, μέχρις ἂν ἐς ἥβην ὁ γνή-
σιος τῆς βασιλείας κληρονόμος ὁμοῦ καὶ διάδοχος φθάσῃ.

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Volume 2, page 788, l. 22

ἐκεῖ χρυσοῦν ἢ ἀργυροῦν· ἀλλ' ἔνια μὲν καττιτέρινα, τὰ δ' ἄλλα


πάντα κεραμεᾶ καὶ ὀστράκινα. ἐξ ὧν ἔξεστι συνιέναι τοῖς ὅσοι
μὴ ἀδαεῖς τῶν τοιούτων καὶ περὶ τῶν ἄλλως ὀφειλομένων, ὁπόσα
μὴ κατὰ τὸ εἰκὸς τελεῖσθαι ξυνέβαινε, τῷ τῆς ἐνδείας βιαίῳ τῶν
τότε τυραννουμένων πραγμάτων καὶ λόγων καὶ ἐγχειρημάτων. ἐῶ
γὰρ λέγειν, ὅτι καὶ τὰ βασιλικὰ τῆς ἑορτῆς ἐκείνης διαδήματά τε
καὶ περιβλήματα, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, χρυσοῦ μὲν εἶχον τὴν φαν-
τασίαν καὶ λίθων δῆθεν πολυτιμήτων· τὰ δ' ἦν ἐκεῖνα μὲν
ἀπὸ σκύτους, ὁπόσα χρυσὸς ἐπιχρώζει πρὸς τὴν τῶν σκυτέων
ἐνίοτε χρείαν· ταῦτα δ' ἐξ ὑέλων, παντοδαπὴν ἐχόντων χροιὰν
πρὸς τὸ διαυγές

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Volume 3, page 167, l. 19

θυρῶν τῶν ἐμῶν ἀφ' ὑψηλοῦ καθήμενος ὕβρεσιν ἔπλυνε μάλα


μακραῖς, καὶ οἵαις κατὰ βοηλάτου χρήσασθαί τις αἰσχυνθείη
ἄν. καὶ ἀρνηθείης πάντως οὐκ ἂν οὐδ' αὐτή, δημοσίᾳ τοῦ
πράγματος γεγονότος. οἶσθα γὰρ τὸν συνήθη καὶ ἐτήσιον τοῖς
βασιλεῦσι δαφναῖον θρίαμβον, ὁπότε βασιλικοῖς μὲν ὑμεῖς
αὐτὸν ἡτοιμάσατε διαδήμασι κοσμηθέντα δημοσίᾳ μοι συμπα-
νηγυρίζειν ἐκεῖνο τὸ θέατρον, ἐμοὶ δ' οὐκ ἀνεχομένῳ τῆς ἐμῆς
206

ἑκοντὶ προδότῃ γίνεσθαι βασιλείας ὁμοῦ καὶ ζωῆς, μηδὲ τοῦ


δωματίου προβαίνειν προθυμουμένῳ διὰ τὴν λύπην (ὀκνῶ γὰρ
αἰσχύνην εἰπεῖν καὶ θεατρικὴν ἀτοπίαν), τὰ τοιαδὶ πεπονθέ-
ναι συμπέπτωκε. καὶ δέον ἐς ἐκδίκησιν τῆς ὕβρεως τὸν κοι …

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Volume 3, page 204, l. 13

ἀπιών. καὶ ὁ χειμὼν ἐν τούτοις οὔπω μὲν τελέως ἔληγε


δ' οὖν.
Ἄρτι δὲ τῆς ὥρας ἐφεστηκυίας ἐν ᾗ ψυχαὶ ζωτικαὶ
πρὸς ἀναβίωσιν πάσης ἀνίσχουσι γῆς, χλόην ἐνδεδυμέναι παν-
τοδαπὴν καὶ παντοδαποῖς περιηνθισμένην τοῖς χρώμασι, Ματ-
θαίῳ διάδημα περιτίθησιν αὐτοκρατορικὸν ὁ πατὴρ ἐν τῷ
Βλαχερνῶν θείῳ τεμένει, Φιλοθέου τοῦ μετὰ Κάλλιστον νεω-
στὶ πατριάρχου κατὰ τὸ πάλαι κεκρατηκὸς ἔθος τῇ χρείᾳ κα-
θυπουργήσαντος. σκοπὸς δ' ἦν τῷ νέῳ τουτῳὶ διαδήματι
ὥστε τὸν υἱὸν συνάρχειν μὲν τῷ πατρὶ διὰ βίου, τελευτήσαν-
τος δ' ἴσως αὐτοῦ διὰ γῆρας μόνον ἐκ διαδοχῆς τὸν υἱὸν

Theophanes Continuatus, Chronographia (lib. 1-6) Page 29, l. 9

θείαν πίστιν συγκατάθεσιν· ὁ δὲ οὐκ ἔφη νῦν τοῦτο ποιήσειν,


ὑπερθέσθαι δὲ μέχρις ἂν ἡ τῆς βασιλείας αὐτῷ τελείως ἀνάρρησις
γένηται, δηλούσης τῆς ἀναβολῆς ὡς καὶ αὐτοῦ γε προενισχημένου
τῇ τῆς αἱρέσεως μανίᾳ ἐκ γενετῆς. (18) ἕτερον δὲ τοῦ λεχθέντος
σαφέστερον· ὡς γὰρ ἄρτι τὸ πρῶτον ἀνηγορευμένος ἐδεῖτο τοῦ
διαδήματος, καὶ τοῦτο ἔδει τὸν ἀρχιερέα τῇ καταπτύστῳ ἐπιθεῖναι
κεφαλῇ, προσήγγισεν δὲ ταύτῃ καὶ κατεπαφώμενος οὐ τριχῶν,
ὅπερ ἐδόκει, μαλακῶν, ἀκανθῶν δὲ καὶ τριβόλων, ὅπερ τῇ
ἀληθείᾳ ἐνῆν, ἐν αἰσθήσει ἐγένετο, ἀκίσιν οἷον κατακεντούμε-
νος καὶ τὴν χεῖρα ὀδύναις περιπειρόμενος ἀλλὰ ταῦτα μὲν
πρότερον· τότε γοῦν ὁ πατριάρχης ὑπερόριος, τὴν καταχει

Theophanes Continuatus, Chronographia (lib. 1-6) Page 43, l. 10

μὲν οὖν εἴχετο αὐτῆς, καὶ τὴν εἰς ἄνδρας τελοῦσαν ἡλικίαν ἀνή-
γετο, ἀγροικίαν καὶ ἀμαθίαν ὥσπερ τινὰς ἕλικας ἄμπελος συνανι-
ούσας ἔχων αὐτῷ· μᾶλλον δὲ ὑπὸ τούτων ἐχόμενος καὶ παιδα-
γωγούμενος κατάλληλα προσῄει μαθήματα διδασκόμενος, οἷς
πολλάκις τὴν βασίλειον δεδραγμένος ἀρχὴν ἐφαίνετο σεμνυνόμε-
νός τε καὶ καλλωπιζόμενος ἢ τῷ ἑαυτοῦ διαδήματι. τὴν λογικὴν
δὲ παντάπασιν, ὡς τὰ παρ' ἑαυτοῦ προβαλλόμενα ἀνατρέπουσαν
καὶ πείθειν δυναμένην τε καὶ μεταδιδάσκειν τοῦ μὴ τῆς αἱρέσεως
207

αὐτοῦ καὶ θρησκείας ὀπίσω πορεύεσθαι, ἠτίμαζέ τε καὶ ἀπεβάλ-


λετο τῆς ἑαυτοῦ ἐπιβούλως ψυχῆς. καί τοί γε ἦν αὐτῷ δυνατὸν
τὰ ἑαυτοῦ τε σέβεσθαι καὶ τὰ ἡμέτερα μὴ ἀτιμοῦν, ὅταν μὴ πρὸς

Theophanes Continuatus, Chronographia (lib. 1-6) Page 89, l. 22

τορα δὲ Μαρῖνον οὐκ ἄσημόν τινα ἢ ἰδιώτην τὴν τύχην, δρουγγά-


ριον δὲ ἢ τουρμάρχην κατά τινας, καὶ μητέρα Θεοκτίστην τὴν οὕτω
Φλωρίναν κατονομαζομένην, ἀμφοτέρους εὐσεβείᾳ ἐντεθραμμένους
καὶ τὴν τῶν σεπτῶν εἰκόνων προσκύνησιν οὐκ ἐξαρνουμένους μέν,
ὡς κατ' ἐκεῖνο πάντες καιροῦ, ἀσπαζομένους δὲ καὶ ἐνστερνιζομέ-
νους ὑπερφυῶς. ἀλλ' ἡ μὲν Θεοδώρα διαδήματι βασιλείας πάλαι
δὴ κατέστεπτο, καὶ ἡ αὐτῆς μήτηρ Θεοκτίστη ζωστή τε καὶ πατρι-
κία τετίμητο. αὕτη δὴ οὖν ἡ Θεοκτίστη κατὰ τὸν ἑαυτῆς οἶκον,
ἔνθα δὴ ἡ τῶν Γαστρίων μονὴ τὴν πῆξιν ἔχει τὰ νῦν καὶ ἵδρυσιν
(ἦν δὲ τοῦτον ἐξ ἐκείνου τοῦ πατρικίου ἐξωνησαμένη Νικήτα),
τὰς τῆς Θεοδώρας θυγατέρας μετακαλουμένη (πέντε δὲ ἦσαν τὸν

Anonymus Manichaeus Biogr., Περὶ τῆς γέννης τοῦ σώματος αὐτοῦ (=


Codex Manichaicus Coloniensis)
Codex page 18, l. 7

τῶι ἔτει ὧι ὑπέταξεν Ἅ-τραν τὴν πόλιν Δαριάρ̣-δαξαρ ὁ βασιλεὺς τῆς


Περ-σίδος, ἐν ὧι καὶ Σαπώρης ὁ βασιλεὺς ὁ υἱὸς αὐτοῦ διάδημα
μέγιστον ἀν̣ε-δήσατο, κατὰ τὸν μῆνα τὸν Φαρμοῦθι ἐν τῇ̣ <η̣> ἡ̣-
μέραι τῆς σελήνης ὁ μ̣α̣-καριώτατος κ(ύ)ρ(ιο)ς ἐσπλ[αγ-]χνίσθη ἐπ' ἐμὲ
καὶ̣

Lexica Segueriana, Collectio verborum utilium e differentibus rhetoribus


et sapientibus multis (Σ<b>) (recensio aucta e cod. Co Alphabetic entry
alpha, page 82, l. 17

<ἀναδάσασθαι>: ἀναμερίσασθαι.
<ἀναδέσμην>: ὅμοιόν τι διαδήματι. ἢ μίτραν κεφαλῆς.
<ἀναδεῖ>: ἀναπλέκει, στέφει.
<ἀναδούμενος>: στεφανούμενος, τιθέμενος.
<ἀναδήσασθαι>: στεφανώσασθαι. καὶ <ἀναδήσοντες>,
στέψοντες.
208

Lexica Segueriana, Collectio verborum utilium e differentibus rhetoribus


et sapientibus multis (Σ<b>) (recensio aucta e cod. Co Alphabetic entry
mu, page 302, l. 12

<μισγάγκειαν>: τόπος κοῖλος, εἰς ὃν τὰ καταφερό-


μενα μίσγεται ἀπὸ πλειόνων ὀρῶν ὕδατα.
<μισθαρνής>: μισθὸν ἀντικαταλλάττων.
<μισθαρνία>: ἡ ἐπὶ μισθῷ γινομένη ἐργασία.
<μισθοφόρος>: ἐπὶ μισθῷ ἐργαζόμενος.
<μίτρα>: διάδημα. ἢ ζώνη.
<μνᾶται>: μνηστεύεται.

Lexica In Opera Gregorii Nazianzeni, Lexicon in orationes Gregorii


Nazianzeni (= Λέξεις ἐκ τοῦ Θεολόγου) (e cod. Barocciano 50)
Alphabetic letter tau, page 186, l. 19

<Ταινία>: Διάδημα κεφαλῆς ἐξ ὑφάσματος ἀντὶ στεφάνου τῷ μετώπῳ


προστιθεμένη. Ταύτῃ τῇ ταινίᾳ καὶ γυναῖκες στεφανοῦνται καὶ
μάλιστα αἱ Ῥωμαῖαι· καὶ πολλοὶ πολλάκις παρὰ τοῖς γραφεῦσιν
ποιηταί. Ταινιῶ, ταινιοῖς.
<Τέναγος>: Φυσικὴ ἀσφάλεια.

Glossae In Herodotum, Glossae in Herodotum (= Ἡροδότου λέξεις)


Herodotus book 8, entry 9, l. 1

<Κυρβασίας>. τιάρας. (c.64)


<Ζειρά>. μίτρα, ταινία, διάδημα, ἱμάτιον, ζώνη, πορ-
φυροῦν ἔνδυμα. (c.69)

Glossae In Herodotum, Glossae in Herodotum (= Ἡροδότου λέξεις)


(litterarum ordine) Alphabetic letter tau, entry 6, l. 1

<Ταρσοὶ καλάμων>. τρασιὰ ἐν ᾗ ἐξήραινον τὴν πλίνθον.


<Τριφάσιοι>. τρίφωνοι, τριπλάσιοι.
<Τόρνιον>. τὸ τρῆμα καὶ τὸ ἐνιέμενον εἰς αὐτό.
<Τέμπεα>. τὰ στενὰ τῶν ὀρῶν καὶ οἱ σύνδενδροι τόποι.
<Ταινία>. διάδημα.
<Ταρσός>. ἡ τῶν ὀρνίθων πτέρωσις.
209

Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (α – ἁμωσγέπως)


Volume 1, page 360, l. 4

διὰ τοῦ <ι> γράφονται, οἷον ἀκήρατος ἀκηράσιος, ἄμβροτος ἀμβρό-


σιος· εἰ δὲ φυλάττουσι τὸ <τ>, διὰ τῆς <ει> διφθόγγου γράφονται, οἷον
† Ἀρχέστατος † Ἀρχεστάτειος, Καλλίστρατος Καλλιστράτειος, χω-
ρὶς εἰ μὴ ὦσιν ἐθνικά, ὡς τὸ Βοιωτός Βοιώτιος, Αἴγυπτος Αἰγύ-
πτιος. St. Byz. + Et. Gud. (c) α 954.
<ἀμπυκῖται>· διαδήματα· ἴσως καὶ διὰ τὸ ἀμπέχειν
τὰς κόμας. <ἄμπυξ δὲ καὶ εἶδος χαλινοῦ, ὅθεν καὶ τὸ (Ε 358 ...)
χρυσάμπυκας>.

Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (ἀνακωχῆς –


βώτορες) Volume 1, page 512, l. 30

<Βύβλος>· πόλις Φοινίκης ἀρχαιοτάτη. εἴρηται δέ, ὅτι –


513, 14 διαφυλάττεται. οἱ δέ, ὅτι Ἶσις κλαίουσα τὸν Ὄσιριν ἐκεῖσε τὸ
διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀπέθετο – 17 φυομένης βοτάνης βύβλου.
τὸ ἐθνικὸν Βύβλιος καὶ Βυβλιάς f Z410, EM 359. Et. gen. 287 +
St. Byz.
<βυβλίον καὶ βιβλίον> διαφέρει· βυβλίον <γὰρ>
– 4 τὸ γεγραμμένον f Z412. Et. gen. 288.
<βυθός>· τὸ βάθος, τροπῇ τοῦ <α> εἰς <υ>. ἢ παρὰ τὸ βύζω

Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 42b, l. 5

Suidas v. <Ἀλέξανδρος>: «Ὅτι ὁ αὐτὸς ὀκτακο-


σίοις ἀνδράσιν ἐνέτυχεν ὑπὸ Περσῶν πάλαι ἐν Ἑλλάδι
ληφθεῖσιν, ἀκρωτηριασμένοις τὰς χεῖρας, οὓς μεγάλαις
δωρεαῖς ἐφιλοφρονήσατο καὶ παρεμυθήσατο. Εἰς δὲ τὴν
λίμνην τὴν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἀφικόμενος τὸ διάδημα ἀπέ-
βαλεν, ὄμβρου πολλοῦ καταρραγέντος, καὶ μόλις ἐπὶ
τὴν γῆν διενήξατο. Καὶ ὑπὸ Κασάνδρου τοῦ ἰδίου στρα-
τηγοῦ φάρμακον δεξάμενος ἐσπαράχθη. Καὶ οὕτως ἐπὶ
τοσούτοις κατορθώμασι τὸν βίον μετήλλαξεν.

Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 70, l. 18

παῖς αὐτῷ Φαρνάκης γίνεται διάδοχος τῆς ἀρχῆς.


210

Ὁ δὲ Πομπήιος ἐπὶ Τιγράνην ἄγει τὴν στρατιάν.


Ὁ δὲ Ἀρμένιος διὰ μάχης ἐλθεῖν τοῖς Ῥωμαίοις οὐ
λυσιτελὲς ἡγησάμενος ἐνδιδοὺς ἑαυτὸν ἀφίκετο πρὸς
Πομπήιον, καὶ πρὸς τοῖς γόνασιν αὐτοῦ πεσὼν καὶ τὸ
διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀφελὼν ἐν ταῖς ἐκείνου χερσὶ
κατέθετο. Οἷς δὴ καμφθεὶς τὸν θυμὸν ὁ Πομπήιος
ἀνίστησί τε αὐτὸν καὶ τὸ διάδημα πάλιν ἀποδίδωσιν,
αὐτὸς τῇ τοῦ Ἀρμενίου τοῦτο περιθεὶς κεφαλῇ, τά τε
ἄλλα διὰ τιμῆς τὸν ἄνδρα ἦγεν· ἀφαιρέσει δὲ ὅμως
μέρους τινὸς τῆς ἀρχῆς καὶ χρήμασι πολλοῖς ἐζημίωσε

Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 70, l. 20

Ὁ δὲ Ἀρμένιος διὰ μάχης ἐλθεῖν τοῖς Ῥωμαίοις οὐ


λυσιτελὲς ἡγησάμενος ἐνδιδοὺς ἑαυτὸν ἀφίκετο πρὸς
Πομπήιον, καὶ πρὸς τοῖς γόνασιν αὐτοῦ πεσὼν καὶ τὸ
διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀφελὼν ἐν ταῖς ἐκείνου χερσὶ
κατέθετο. Οἷς δὴ καμφθεὶς τὸν θυμὸν ὁ Πομπήιος
ἀνίστησί τε αὐτὸν καὶ τὸ διάδημα πάλιν ἀποδίδωσιν,
αὐτὸς τῇ τοῦ Ἀρμενίου τοῦτο περιθεὶς κεφαλῇ, τά τε
ἄλλα διὰ τιμῆς τὸν ἄνδρα ἦγεν· ἀφαιρέσει δὲ ὅμως
μέρους τινὸς τῆς ἀρχῆς καὶ χρήμασι πολλοῖς ἐζημίωσε
τὸν Ἀρμένιον. Συρίαν τε γὰρ καὶ Φοινίκην ἀπετέμετο,
καὶ πεντακισχίλια τάλαντα ἀργυρίου τῷ Ῥωμαίων

Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 201, l. 80

ξείαν ἐχώρει, ἔνθα δὴ ἐπέθεντο Ὀπτήλας καὶ οἱ περὶ


αὐτόν. Καὶ ὁ μὲν Ὀπτήλας κατὰ τοῦ κροτάφου παίει
τὸν Βαλεντινιανόν· ἐπιστραφέντα δὲ ἰδεῖν τὸν πατά-
ξαντα, δευτέραν κατὰ τῆς ὄψεως ἐπαγαγὼν, καταβάλ-
λει. Ὁ δὲ θραυστήλας τὸν Ἡράκλειον καθεῖλεν, καὶ
ἄμφω τε τὸ διάδημα τοῦ βασιλέως καὶ τὸν ἵππον λα-
βόντες, ἐς τὸν Μάξιμον ἀπέτρεχον· ** εἴτε δὲ καὶ τὴν
ἐν τοῖς πολέμοις τῶν ἀνδρῶν δόξαν τῶν παρόντων
ἐπτοημένων, ἀκίνδυνος αὐτοῖς ἡ ἐπιχείρησις ἦν.

Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 203, l. 12

καις αἰσχραῖς καταλύσας τὸν πόλεμον, ἐπανεζεύγνυεν.


211

Ἤδη δὲ ἐς τὴν Ἰταλίαν διαβεβηκότι ὁ Ῥεκίμερ θά-


νατον ἐπεβούλευσεν. Ὁ μὲν γὰρ τοὺς συμμάχους μετὰ
τὴν ἐπάνοδον ἀποπέμψας, σὺν τοῖς οἰκείοις ἐπὶ τὴν
Ῥώμην ἐπανήρχετο. Οἱ δὲ περὶ τὸν Ῥεκίμερα συλλα-
βόντες αὐτὸν, τῆς ἁλουργίδος καὶ τοῦ διαδήματος ἐγύ-
μνωσαν, πληγάς τε ἐντείναντες, τῆς κεφαλῆς ἀπετέ-
μνοντο. Τοῦτο μὲν τῷ Μαιουρίνῳ τῆς τοῦ βίου κατα-
στροφῆς γίνεται τὸ τέλος.

Concilia Oecumenica (ACO), Concilium universale Ephesenum anno


431 Tomëvolumëpart 1,1,4, page 64, l. 10

τοῖς προσφεύγουσιν ἡ τοῦ θεοῦ βοήθεια, ὧι τά τε ὅπλα καὶ οἱ νόμοι καὶ ἡ


βασιλεία ὑπο-τάττεται. καὶ γὰρ ἡμεῖς, οὓς ἀεὶ τῶι δικαίωι τῆς ἡγεμονίας
περιστοιχίζει τὰ ὅπλα καὶ οὓς οὐ πρέπει δίχα δορυφόρων εἶναι, τῶι τοῦ
θεοῦ ναῶι προσιόντες ἔξω τὰ ὅπλα κατα-λιμπάνομεν, ἀποτιθέμενοι τὸ
διάδημα, καὶ τῆι τῆς βασιλείας ἐλαττώσεως εἰκόνι μᾶλλον ἡμῖν
τὸ τῆς βασιλείας σέβας ἐπαγγέλλεται. τοῦ ἁγιωτάτου θυσιαστηρίου διὰ
μόνην τὴν τῶν δωρεῶν προσφορὰν ἐφαπτόμεθα· εἰς τὴν τῶν θείων
κύκλωι περιστοιχουμένην ἔπαυλιν ἅμα τῶι εἰσελθεῖν ὑπεκβαίνομεν καὶ
οὐδὲν ἐκ τῆς ἀγχιστευούσης θειότητος ἑαυτοῖς ἀπονέμομεν.
ὅθεν τοὺς δίχα ὅπλων τῶι ἁγίωι οἴκωι τοῦ θεοῦ καὶ εἰς τὸ ἅγιον
θυσιαστήριον ἐν οἱωιδή-ποτε ἔθνει ἢ κατὰ ταύτην τὴν πόλιν
προσφεύγοντας ὑπνοῦν ἐν τῶι ναῶι ἢ καὶ ἐν τῶι θυσια

Magica, Papyri magicae Preisendanz number 4, l. 521

ἐπεὶ μέλλω κατοπτεύειν σήμερον τοῖς ἀθα-


νάτοις ὄμμασι, θνητὸς γεννηθεὶς ἐκ θνη-
τῆς ὑστέρας, βεβελτιωμένος ὑπὸ κράτους
μεγαλοδυνάμου καὶ δεξιᾶς χειρὸς ἀφθάρ-
του, ἀθανάτῳ πνεύματι τὸν ἀθάνατον Αἰῶ-
να καὶ δεσπότην τῶν πυρίνων διαδημά-
των, ἁγίοις ἁγιασθεὶς ἁγιάσμασι, ἁγίας
ὑφεστώσης μου πρὸς ὀλίγον τῆς ἀνθρωπί-
νης μου ψυχικῆς δυνάμεως, ἣν ἐγὼ πάλιν
μεταπαραλήμψομαι μετὰ τὴν ἐνεστῶσαν
καὶ κατεπείγουσάν με πικρὰν ἀνάγκην
212

Magica, Papyri magicae Preisendanz number 4, l. 676

μενεσχεης, χαῖρε, ἡ γʹ, μεχραν, χαῖρε ἡ δʹ,


αραρμαχης, χαῖρε, ἡ εʹ, εχομμιη, χαῖρε, ἡ ϛʹ,
τιχνονδαης, χαῖρε, ἡ ζʹ, Ἐρού, ρομβριης.’
προέρχονται δὲ καὶ ἕτεροι ζʹ θεοὶ ταύρων
μελάνων πρόσωπα ἔχοντες ἐν περιζώ-
μασιν λινοῖς κατέχοντες ζʹ διαδήματα χρύσεα. οὗτοί εἰσιν οἱ καλούμενοι
πολοκράτορες
τοῦ οὐρανοῦ, οὓς δεῖ σε ἀσπάσασθαι ὁμοίως ἕκα-
στον τῷ ἰδίῳ αὐτῶν ὀνόματι· ‘χαίρετε, οἱ κνωδα-
κοφύλακες, οἱ ἱεροὶ καὶ ἄλκιμοι νεανίαι, οἱ στρέ-
φοντες ὑπὸ ἓν κέλευσμα τὸν περιδίνητον

Magica, Papyri magicae Preisendanz number 4, l. 1337

ὄνου μέλανος στέαρ καὶ αἰγὸς ποικίλης


στέαρ καὶ ταύρου μέλανος στέαρ καὶ κύ-
μινον αἰθιοπικὸν ἀμφότερα μῖξον
καὶ ἐπίθυε πρὸς ἄρκτον, ἔχων φυλακτή-
ριον τῶν αὐτῶν ζῴων τρίχας, πλο-
κίσας σειράν, ἥνπερ ὡς διάδημα φόρει
περὶ τὴν κεφαλήν· χρίου δέ σου τὰ χείλη
τοῖς στέασι, τὸ δὲ σῶμα συνάλειψαι στυρακί-
νῳ ἐλαίῳ καὶ ἐντύγχανε κρατῶν κρόμ-
μυον μονογενὲς αἰγύπτιον καὶ λέγε, περὶ οὗ θέλεις. περιζωσάμενος σε

Scholia In Aristophanem, Scholia in plutum (scholia vetera et fort.


recentiora sub auctore Moschopulo) Argumentum-scholion sch plut,
verse 589, l. 21

ὄρνιθος οὕτω λεγομένου· καὶ διὰ διφθόγγου δὲ διά τινα


κουρέα, ὡς ἀπὸ τοῦ κείρω. τὸ δὲ ἀναδεῖν ταὐτόν ἐστιν
ἐνταῦθα τῷ στεφανοῦν, ἐξ οὗ καὶ ἀνάδετος γυναικεῖος
κόσμος, ὃς καὶ ἀναδέσμη λέγεται· ἔχει δὲ ἀπεναντίον
πρὸς τὸ ἀναδεῖν τὸ ὑποδεῖν, ἐξ οὗ καὶ τὸ ὑπόδημα· τὸ
μέν τοι διάδημα ἐπὶ κόσμου βασιλικοῦ τοῦ περιδουμέ-
νου δι' ὅλου σώματος.⟧ – λήροις: ἀναδέων εὐτελέσι
στεφάνοις. R. V. φαύλοις πράγμασι στεφανῶν· ἀφ' οὗ
ἀνάδημα ὁ στέφανος. Θ. παιγνίοις. D. λείροις: Ἄνθε-
σιν. C. λήροις ἀναδῶν: Φλυαρίαις στεφανῶν. ἐᾷ:
Ἀφίησι. παρ' αὐτῷ: Κεῖσθαι.
213

Scholia In Aristophanem, Commentarium in ranas (scholia recentiora


Tzetzae) (cod. Ambrosianus gr. C 222 inf.) Dramatis personae-scholion
sch ran, verse 836, l. 49

καλάμων ἢ ἄλλων τινῶν οὕτως εἰς ἓν


συντεθέντων καὶ δεθέντων καλοῦν-
ται· ὅθεν καὶ φάκελος λέγεται τὸ
περὶ τὰς τῶν γυναικῶν κεφαλὰς καὶ
ἀνδρῶν ἀρχικῶν ἐν ἑορταῖς βασιλεῖ
παρεστώτων διάδημα· πολυέλικτον
γάρ, ὡς ἴστε, κἀκεῖνο καὶ πολυ-
σύστροφον. καὶ φάκελος μὲν τὸ
συμπεπλεγμένον οὕτω· σφάκελος δὲ
τὸ δύσνουν καὶ σκοτεινόν,

Scholia In Dionysium Periegetam, Scholia in Dionysii periegetae orbis


descriptionem (scholia vetera) (olim sub auctore Demetrio Lampsaceno)
Vita-verse of Orbis descriptio 912, l. of scholion 6

<Βύβλος> ἀρχαιοτάτη πόλις εἴρηται, καὶ ὅτι τὰ


ἐν αὐτῇ ἀποτιθέμενα βιβλία ἄσηπτα διεφύλαττε, καὶ
ἐπὶ τούτῳ *ἀπένειμον αὐτῷ Φοίνικες ἐφ' ᾧ τὰς παρ'
αὐτοῖς βίβλους φυλάττει· οἱ δέ φασιν ὅτι ἡ Ἶσις ἀπὸ
τῆς Αἰγύπτου παραγενομένη ἐκεῖ καὶ κλαίουσα τὸν
Ὄσιριν τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀπέθετο, βύβλινον
ὑπάρχον ἀπὸ τῆς ἐν τῷ Νείλῳ φυομένης βύβλου· ἢ ὅτι
πολλὴ βύβλος ἐκεῖσε φύεται, ἤτοι πάπυρος.
<Τέμπεα>, ἤτοι τὰ μεγάλα στενώματα.

Scholia In Homerum, Scholia in Iliadem (scholia vetera)


Book of Iliad 22, verse 469-70, l. of scholion 2

γὰρ τῆς Ἑκάβης διὰ συντόμων εἶπεν “ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύ-
πτρην” (Χ 406) – ἑνὸς γὰρ ἔδει καλύμματος τῇ πρεσβύτιδι – , ἐπὶ
δὲ ταύτης ὡς ἂν νέας καὶ γυναικὸς τοῦ μάλιστα εὐδοκιμοῦντος ἐπ-
εξεργασίᾳ κέχρηται. b(BE3E4)T ex. <<ἄμπυκα κεκρύφαλόν τε ἰδὲ
πλεκτὴν ἀναδέ-σμην / κρήδεμνόν τε:>> ἄμπυξ (cf. 469) ἀρσενικῶς τὸ
διάδημα τὸ πρὸς ἀνάδεσιν τῶν τριχῶν, ἃς περιστέλλοντες οἱ παλαιοὶ ὑπὸ
τοῦτον παρῆγον· καὶ νῦν ἀμπυκίζειν τὸ τὰς ἐμπροσθίους τρίχας ἀναδεῖν·
καὶ “χρυσάμπυκες ἵπποι” (cf. Ε 358. 363 al.)
214

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera)


Ode O 9, scholion 125d, l. 2

BCEQ μίτραις νῦν τοῖς στεφάνοις καὶ ταῖς


νίκαις. μίτρας γὰρ ἔνδοθεν τῶν στεφάνων καὶ διαδήματα
ποικίλα εἰώθασι συνδεῖν.
BEQ <ἄλλαι δὲ δύο ἐν Κορίνθου πύλαις:> ἐν δὲ
Ἰσθμῷ ἄλλαι δύο νῖκαι ἐγένοντο Ἐφαρμόστῳ ἑξῆς. 130EQ
BCEQ <χάρμαι> νῦν χαραὶ καὶ ἡδοναί· καθ' Ὅμηρον δὲ (Η 218)

Anthologiae Graecae Appendix, Oracula Epigram 159, l. 8

πρῶτα χοὰς, μετέπειτα πυρὴν, ἠδ' αἷμα κελαινὸν


οἶνον παμμέλανός τ' ὀίων θ' ἅμα λευκὰ ῥέεθρα .....
Οἶνον καὶ γάλα βάλλε, καὶ ὕδατος ἀγλαὸν εἶδος,
καὶ ξύλα καρπὸν ἔχοντα διογνήτων ἀκυλαίων·
σπλάγχνα δὲ κατθέμενος λιπαροῖς ἅμα νάμασι σπένδε ...
Δαῖμον, ἀλιτρονόων ψυχῶν διάδημα λελογχὼς,
ἠερίων ὑπένερθε μυχῶν χθονίων τ' ἐφύπερθεν

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum Centuria 4, sec.


14, l. 9

κακόν· ἀλλὰ καὶ τούτου θηρίον μιαρώτερον γυνὴ φαρμα-


κίς, οἵαν ἀκούομεν καὶ τὴν Μήδειαν καὶ τὴν Κίρκην· τὰ
μὲν γὰρ τῶν ἀσπίδων φάρμακα καὶ δήγματος ἔργα ἐστί,
τὰ δὲ ἐκείνων ἀναιρεῖν καὶ ἐκ μόνης τῆς ἁφῆς φασίν⁝
<Ἔνθεν τοι καὶ> οἱ βασιλεῖς τῶν Αἰγυπτίων ἐπὶ τῶν
διαδημάτων ἐφόρουν πεποικιλμένας ἀσπίδας, τῆς ἀρχῆς
αἰνιττόμενοι τὸ ἀκίνητον. οἱ δηχθέντες δὲ ὑπὸ ἀσπίδος
οὐ περαιτέρω βιοῦσι τετάρτης ὥρας· πνιγμὸς δὲ αὐτοὺς
καὶ σπασμὸς διώκει καὶ λυγμός. τῆς δ' ἀσπίδος φασὶ τὸν
ἰχνεύμονα τὰ ᾠὰ ἀφανίζειν, οἱονεὶ τοῖς ἑαυτῶν παισὶν
ὑπεξαίροντα τοὺς μέλλοντας ἀντιπάλους⁝

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum


Centuria 11, sec. 36, l. 5

<Μὴ σπεῦδε γῆμαι πρὶν τελευτήσαντ' ἴδῃς:>


ἐπὶ τῶν ἀκαίρως καὶ ῥᾳθύμως ποιούντων τί. Εὐμενὴς γὰρ
ἐπιβουλευθεὶς ὑπὸ Περσέως ἔδοξε τεθνάναι· τῆς δὲ φήμης
215

εἰς Πέργαμον κομισθείσης, Ἄτταλος ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ


περιθέμενος τὸ διάδημα καὶ τὴν γυναῖκα γήμας ἐβασί-
λευσε πυθόμενος δὲ προσιόντα ζῶντα τὸν ἀδελφὸν ἀπήν-
τησεν ὥσπερ εἰώθει μετὰ τῶν σωματοφυλάκων δοράτιον
ἔχων. Ὁ δὲ Εὐμενὴς φιλοφρόνως ἀσπασάμενος αὐτὸν καὶ
πρὸς τὸ οὖς εἰπὼν τοῦτο, οὐδὲν ἄλλο παρὰ πάντα τὸν
βίον οὕτ' εἶπεν ὕποπτον, οὔτ' ἐποίησεν, ἀλλὰ καὶ τελευ

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 1121, l. 65

ματι. καὶ εἶπεν αὐτῷ, Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, τὸν κόσμον παρέλαβες καὶ
ὑπὸ γυναικὸς συνεσχέθης; καὶ εἰρήνην πρὸς αὐτὴν ἐποιήσατο καὶ τὴν
χώραν αὐτῆς ἀβλαβῆ διεφύλαξεν. ὅτι ὁ αὐτὸς ἀνδράσιν ἐνέτυχεν
ὑπὸ Περσῶν πάλαι ἐν Ἑλλάδι ληφθεῖσιν, ἠκρωτηριασμένοις τὰς χεῖρας,
οὓς μεγάλαις δωρεαῖς ἐφιλοφρονήσατο καὶ παρεμυθήσατο. εἰς δὲ τὴν
λίμνην τὴν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἀφικόμενος τὸ διάδημα ἀπέβαλεν, ὄμβρου
πολλοῦ καταρραγέντος καὶ μόλις ἐπὶ τὴν γῆν διενήξατο. καὶ ὑπὸ
Κασάνδρου τοῦ ἰδίου στρατηγοῦ φάρμακον δεξάμενος ἐσπαράχθη· καὶ
οὕτως ἐπὶ τοσούτοις κατορθώμασι τὸν βίον μετήλλαξεν.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 1850, l. 1

τὴν ἐν τούτοις αὐτοῦ προαίρεσιν· ᾗ καὶ τὸν Ἡρακλείδην ἀπέλυσε τῆς


ὑποψίας. καὶ <Ἀναδέχομαι,> ἀντὶ τοῦ ἀναλαμβάνω. καὶ <Ἀνα-
δέχεσθαι τὴν παρουσίαν τῶν πολεμίων,> ἀντὶ τοῦ προς-
δοκᾶν.
<Ἀναδέρω:> ὑπερτίθεμαι, ἀναβάλλομαι.
<Ἀναδέσμην:> ὅμοιόν τι διαδήματι· ἢ μίτραν κεφαλῆς.
<Ἀναδεύειν:> φυρᾶν. καὶ <Ἀναδεύσει,> φυράσει, μαλάξει.
Αἰλιανός· εἴπερ οὖν τὰ Ἐπικούρου βιβλία καταφλέξας, καὶ τῶν ἀθέων
τε καὶ ἀσεβῶν καὶ ἐκτεθηλυμμένων στιγμάτων τὴν σποδὸν ἀναδεύσει
κηρῷ ὑγρῷ, καὶ ἐπιπλασάμενος τὴν νηδὺν καὶ τὸν θώρακα πάντα
καταδήσει ταινίαις.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 3161, l. 6

<Ἀπήμονα:> ἀβλαβῆ. Ὅμηρος· τοὺς δ' εὗρ' οὐκέτι πάμπαν


ἀπήμονας, οὐδ' ἀνολέθρους. συλληπτικῶς πέφρακεν, ἀντὶ τοῦ τοὺς
μὲν μὴ ἀπήμονας, τοὺς τετρωμένους, τοὺς δὲ μὴ ἀνολέθρους, τοὺς
ἀνῃρημένους. πῆμα δὲ ἡ βλάβη, παρὰ τὸ πήθω τὸ πανθάνω. τὰ
δὲ εἰς α λήγοντα οὐδέτερα τετραχῶς συντίθεται. ἢ γὰρ φυλάσσουσι
τὸ αὐτὸ τέλος, ὡς τὸ δῆμα, διάδημα· ἢ ἀπὸ γενικῆς παράγονται, ὡς
216

γράμμα, γράμματος, ἐγγράμματος· ἢ τρέπουσι τὸ τέλος εἰς ος, ὡς


στόμα, χρυσόστομος· ἢ τρέπουσι τὸ τέλος εἰς ων, ὡς τὸ εἷμα, λευχεί-
μων, καὶ πῆμα, ἀπήμων.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter delta, entry 538, l. 1

<Διαγράψασθαι:> ἀντὶ τοῦ ἀνελέσθαι τὸ ἔγκλημα. καὶ <Δια-


γράφω> σε· αἰτιατικῇ.
<Διὰ δακτυλίου δεῖ σε ἑλκυσθῆναι:> ἐπὶ τῶν διὰ νόσον ἢ
λύπην λεπτῶν καὶ ἰσχνῶν γινομένων.
<Διαδέχομαι·> αἰτιατικῇ.
<Διάδημα:> τὸ βασιλικὸν ἔνδυμα, τάχα δὲ καὶ ἔνδεμα, τὸ στέμμα.
<Διαδιδράσκει·> αἰτιατικῇ. διαφεύγει. καὶ διαδρᾶναι.
<Διαδικασάμενος:> ὀνειδίσας, διελέγξας. ὃς διαδικασάμενος αὐτῷ
περὶ τῆς ἀποστασίας ἀπέκτεινεν αὐτοῦ τοὺς παῖδας.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter kappa, entry 2335, l. 3

Κρατερός,> ὁ Μακεδών· ὃς ἦν μέγιστός τε ὀφθῆναι καὶ οὐ


πρόσω ὄγκου βασιλικοῦ, τῆς τε σκευῆς τῇ λαμπρότητι διαφέρων, καὶ
παντὶ τῷ κόσμῳ κατὰ τὸν Ἀλέξανδρον ἔσταλτο πλὴν τοῦ διαδήματος·
καὶ τοῖς συγγινομένοις οἷος σὺν ἐπιεικείᾳ καὶ τοῦ σεμνοῦ προσόντος
φιλοφρονέστατος δόξαι καὶ πιθανώτατος τῷ ἐπαγωγῷ τῶν λόγων, ὡς
συμβάλλουσι τῇ τε σμικρότητι τοῦ Ἀντιπάτρου σώματος καὶ τῇ φαυ-
λότητι, ἐπὶ τούτοις τῷ ἀπροσμίκτῳ καὶ ἀνημέρῳ ἐς τοὺς ὑπηκόους·
<ὥστε> θεραπεύειν τὸν Κρατερὸν κατὰ βασιλέα, καὶ ἐν ἐπαίνοις ἄγον
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter mu, entry 1136, l. 1

εὕρηται ἀεὶ διὰ βραχέος τοῦ ι. ὥς με πόνων ῥύσαιο παναγρύπνοιο


μερίμνης, ἀκρὶ μιτωσαμένη φθόγγον ἐρωτοπλάνον. καὶ αὖθις· ἀραχναίοιο
μίτου πολυδίνεα λάτριν, ἄτρακτον, δολιχᾶς οὐκ ἄτερ ἀλακάτας. καὶ
αὖθις· κερκίδα τ' εὐποίητον, ἀηδόνα τὰν ἐν ἐρίθοις, Βακχυλὶς εὐκρέκτους
εὖ διέκρινε μίτους.
<Μίτρα:> διάδημα, ἢ ζώνη. αἱ μίτραι τό θ' ἁλουργὲς ὑπ-
Ένδυμα τοί τε Λάκωνες πέπλοι. πάνθ' ἅμα Νικονόη συνεπέκπιε.
<Μιτράνης.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter omega, entry 223, l. 3

Ἔρεβος φαεννότατον, ὡς ἐμοί. παρέλκει τὸ ὡς· ἐμοὶ κριτῇ.


217

<Ὡς δεῖ:> δέον γενέσθαι.


<Ὡς δή σφιν:> ὡς δὴ αὐτός.
<Ὡς ἐκ τῶν παρόντων:> ἐξ ἀνάγκης. ἡ δὲ ὡς ἐπύθετο, ὡς ἐκ
τῶν παρόντων αἵρεσιν ἑκάστῃ δόντος θανάτου ὡς ἔνι μάλιστα ἀλύπου
τε καὶ κούφου, τὸ διάδημα, ὅπερ οὖν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς εἶχε σύμβολον
δὴ καὶ μαρτύριον ἀρχῆς, περισπάσασα, εἶτα μέντοι τῷ τραχήλῳ περι-
βάλλει πρὸς τὴν χρείαν τὴν παροῦσαν βρόχον ἀποφήνασα.
<Ὡς ἔνι:> ὡς ἐγχωρεῖ, ὡς ἔστι. δυσχερῶς αὐτοὺς ἐπιδιδόντων
ὡς ἔνι μάλιστα εἰς τὴν χρείαν ταύτην.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter pi, entry 2024, l. 13

Φαρνάκου παρὰ τοῖς οἰκείοις στρατιώταις καὶ πρὸς θάνατον ἀναγκαῖον


ἐλαθείς, φάρμακον δηλητήριον ἐκπιὼν τελευτᾷ περὶ τὸν Βόσπορον. ὁ
δὲ δὴ παῖς αὐτῷ Φαρνάκης γίνεται διάδοχος τῆς ἀρχῆς. ὁ δὲ Πομ-
πήϊος ἐπὶ Τιγράνην ἄγει τὴν στρατιάν. ὁ δὲ Ἀρμένιος διὰ μάχης
ἐλθεῖν τοῖς Ῥωμαίοις οὐ λυσιτελὲς ἡγησάμενος, ἐνδιδοὺς ἑαυτὸν ἀφίκετο
πρὸς Πομπήϊον καὶ πρὸς τοῖς γόνασιν αὐτοῦ πεσὼν καὶ τὸ διάδημα
τῆς κεφαλῆς ἀφελῶν ἐν ταῖς ἐκείνου χερσὶ κατέθετο. οἷς δὴ καμφθεὶς
τὸν θυμὸν ὁ Πομπήϊος ἀνίστησί τε αὐτὸν καὶ τὸ διάδημα πάλιν ἀπο-
δίδωσιν, αὐτὸς τῇ τοῦ Ἀρμενίου τοῦτο περιθεὶς κεφαλῇ τά τε ἄλλα
διὰ τιμῆς τὸν ἄνδρα ἦγεν, ἀφαιρέσει δὲ ὅμως μέρους τινὸς τῆς ἀρχῆς
καὶ χρήμασι πολλοῖς ἐζημίωσε τὸν Ἀρμένιον. Συρίαν τε γὰρ καὶ

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter pi, entry 2024, l. 15

δὲ δὴ παῖς αὐτῷ Φαρνάκης γίνεται διάδοχος τῆς ἀρχῆς. ὁ δὲ Πομ-


πήϊος ἐπὶ Τιγράνην ἄγει τὴν στρατιάν. ὁ δὲ Ἀρμένιος διὰ μάχης
ἐλθεῖν τοῖς Ῥωμαίοις οὐ λυσιτελὲς ἡγησάμενος, ἐνδιδοὺς ἑαυτὸν ἀφίκετο
πρὸς Πομπήϊον καὶ πρὸς τοῖς γόνασιν αὐτοῦ πεσὼν καὶ τὸ διάδημα
τῆς κεφαλῆς ἀφελῶν ἐν ταῖς ἐκείνου χερσὶ κατέθετο. οἷς δὴ καμφθεὶς
τὸν θυμὸν ὁ Πομπήϊος ἀνίστησί τε αὐτὸν καὶ τὸ διάδημα πάλιν ἀπο-
δίδωσιν, αὐτὸς τῇ τοῦ Ἀρμενίου τοῦτο περιθεὶς κεφαλῇ τά τε ἄλλα
διὰ τιμῆς τὸν ἄνδρα ἦγεν, ἀφαιρέσει δὲ ὅμως μέρους τινὸς τῆς ἀρχῆς
καὶ χρήμασι πολλοῖς ἐζημίωσε τὸν Ἀρμένιον. Συρίαν τε γὰρ καὶ
Φοινίκην ἀπετέμετο καὶ πεντακισχίλια τάλαντα ἀργυρίου τῷ Ῥωμαίων
δικαίῳ, ἅτε χειρῶν ἀδίκων ἀρξάμενον, προσηνάγκασε.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 1221, l. 3

ἱζόμενος μελίας ἐπὶ φυλλοκόμου· καὶ τὰ ἑξῆς.


<Στρόφιγξ:> στροφή, κίνησις. ἢ ἀπὸ τοῦ συστρέφειν καὶ παν-
ουργεύεσθαι.
218

<Στρόφιον:> τὸ στρογγύλον ζωνάριον. Ἀριστοφάνης· τὸ στρόφιον


ἤδη λυόμενον. ἁλουργῆ ἀμπεχόμενος καὶ κόμην τρέφων χρυσῷ
στρόφῳ κεκοσμημένην. ἢ οὐκ ἐξείρηται, ὡς στρόφιον διαδήματι καὶ
λαγὼς ἐλάφῳ καὶ κάμηλος ἐλέφαντι καὶ κρόκος μύροις καὶ ὅσα ἄλλα
ἐστὶν εὐώδη, καὶ χοῖρος καὶ ὄρνιθες ταῖς ἑαυτῶν σαρξὶ τὸν αὐτὸν οὐκ
ἔχουσι λόγον. λέγεται καὶ στρόφος τὸ περὶ τὴν κεφαλὴν στρόφιον,
ὅ ἐστιν ἐρεοῦν. Ἡρόδοτος.
<Στρόφιον:> ὃ οἱ ἱερεῖς φοροῦσι.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter tau, entry 111, l. 3

ἐν ἀκμῇ γάρ, φασί, μεταβάλλουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον οἱ Αἰγινῆται ἀπὸ


Ἀχιλλέως, Πατρόκλου, Αἴαντος, Νεοπτολέμου.
<Ταρρακῶν:> πόλις. καὶ κλίνεται Ταρρακῶνος.
<Ταραντενίδιον:> λεπτὸν καὶ διαφανὲς ἱμάτιον, οὐ πάντως
πορφυροῦν, ὥς τινες ὑπέλαβον. οὕτως Νικόστρατος. ἡ δὲ τὸ διά-
δημα, ὅπερ οὖν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς εἶχε σύμβολον δὴ καὶ μαρτύριον
ἀρχῆς, περισπάσασα, εἶτα μέντοι τῷ τραχήλῳ περιβαλοῦσα (τὸ δὲ ἦν
Ταραντενίδιον λεπτόν τε καὶ ἀσθενές), ἐπεὶ μόνον ἐτάθη, κᾆτα
ἀπορρήγνυται. ἡ δὲ περιαλγεῖ.
Φιλοστρατου Ἐπιστολαι. Philostrati Epistolæ quas ad codices ...Philostratus (the Athenian),
Jean François BOISSONADE, Gottfried OLEARIUS (Assessor to the Leipsic Consistory.) – 1842
Μor, ταραντεινόν. Εt sic est in Ε. Ο. ταραντινόν. Wat. b, Ταραντενίδιον. ΑCF,
ταραντινίδιον, quod recept. Εt sic conjecisse Tupium ... (576): ταραντινίδιον διαφανές έστιν
Ένδυμα, ώνομασμένον άπό τής τών Ταραντίνων χρήσεως καί τρυφής. Εt Hesychius:
ταραντινόν, ιμάτιον γυναικείον λευκόν, κρωσσούς έχον έκ τού ένός μέρους.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter tau, entry 208, l. 2

Αἰλιανός· ὁ δὲ ἐκρυέντος τοῦ αἵματος περιτραπεὶς ἐντάφιον ἑαυτῷ


τρόπον τινὰ τὸ δυστυχὲς ταινίδιον ἐπήγετο. περὶ Μαξίμου λέγει τοῦ
Ῥωμαίων στρατηγοῦ, τοῦ ἀποσπάσαντος ἀπὸ τῆς κεφαλῆς Ἀννίβου τὸ
στέμμα.
<Ταινίαι:> λίνα εἰς λεπτὰ διακεκομμένα. Αἰλιανός· τὴν νηδὺν
καὶ τὸν θώρακα πάντα καταδήσει ταινίαις. ἢ διάδημα ἱματίου.
<Ταινία·> ὁ δὲ Μίλων ὁ παγκρατιαστὴς περιεδεῖτο τῷ μετώπῳ
χορδὴν καθάπερ ταινίαν ἢ στέφανον· κατέχων δὲ ἐντὸς χειλέων τὸ
ἆσθμα καὶ ἐμπιπλὰς αἵματος τὰς ἐν τῇ κεφαλῇ φλέβας διερρήγνυεν
ὑπὸ ἰσχύος τῶν φλεβῶν τὴν χορδὴν καθάπερ πάπυρον. καὶ τῆς δεξιᾶς
χειρὸς τὸ μὲν ἐς τὸν ἀγκῶνα ἐκ τοῦ ὤμου παρ' αὐτὴν καθίει τὴν
219

Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 163, l. 25

είμων ἀντὶ χρυσείμονος γίνεται καὶ τῷ ἱερῷ περιβόλῳ σὺν


γυναικὶ καὶ τέκνοις φέρων ἑαυτὸν ἐγκαθείργνυσι. τοῦτο τὸν
Λέοντα ὀψὲ καὶ μόλις ἐπέκλινε τοῦ μὴ κατ' αὐτὸν χωρῆ-
σαι ὠμότατα· ὑπερορίᾳ δὲ θᾶττον ἢ λόγος παραπεμψάμενος
αὐτὸς διὰ σπουδῆς εἶχε τῇ κεφαλῇ τὸ βασίλειον περιθεῖναι
διάδημα.
Ταύτης οὖν τῆς συμφορᾶς ὁ θεοφόρος Νικηφόρος αἰσθό-
μενος καὶ τὸ πολύγνωμον καὶ πολυκλινὲς τοῦ ἀνδρὸς ἐννο-
ούμενος ταῖς ἐξ ἔθους ἐγγράφοις τῆς πίστεως ὑπαγαγεῖν
αὐτὸν ὁμολογίαις ἐσκόπει· καὶ δὴ τόμον συντάξας τὸ τῆς
ἀμωμήτου λατρείας ἡμῶν περιέχοντα σύμβολον ὑποσημήνα

Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 163, l. 33

ούμενος ταῖς ἐξ ἔθους ἐγγράφοις τῆς πίστεως ὑπαγαγεῖν


αὐτὸν ὁμολογίαις ἐσκόπει· καὶ δὴ τόμον συντάξας τὸ τῆς
ἀμωμήτου λατρείας ἡμῶν περιέχοντα σύμβολον ὑποσημήνα-
σθαι χερσὶν οἰκείαις διά τινων ἀρχιερέων τὸν βασιλέα προ-
έτρεπεν. ὁ δὲ μάλιστα μὲν τοῖς λεγομένοις κατένευεν, ὑπερ-
ετίθετο δὲ τοῦτο ποιεῖν, μέχρις ἂν ἡ τοῦ διαδήματος ἐπ'
αὐτὸν ἀναβαίη τιμή, ἐπὰν δὲ τύχοι ταύτης, τοῖς ἐκκλησια-
στικοῖς ζυγοῖς ἑαυτὸν ὑποκλίνειν ἕτοιμον εἶναι. ὁ δέ γε τῷ
τῆς συνειδήσεως κέντρῳ καὶ ζόφῳ νυττόμενος, καὶ τούτοις
οἷα μέλανι καὶ καλάμῳ κακῶς ἀποχρώμενος, ἐν τῷ τῆς αἱρέ-
σεως καὶ πρὸ τοῦ διαδήματος καθυπέγραφε πίνακι.

Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 164, l. 5

ετίθετο δὲ τοῦτο ποιεῖν, μέχρις ἂν ἡ τοῦ διαδήματος ἐπ'


αὐτὸν ἀναβαίη τιμή, ἐπὰν δὲ τύχοι ταύτης, τοῖς ἐκκλησια-
στικοῖς ζυγοῖς ἑαυτὸν ὑποκλίνειν ἕτοιμον εἶναι. ὁ δέ γε τῷ
τῆς συνειδήσεως κέντρῳ καὶ ζόφῳ νυττόμενος, καὶ τούτοις
οἷα μέλανι καὶ καλάμῳ κακῶς ἀποχρώμενος, ἐν τῷ τῆς αἱρέ-
σεως καὶ πρὸ τοῦ διαδήματος καθυπέγραφε πίνακι, ὅλον
ἑαυτὸν ἐμπαρέχων τοῖς ἄγουσι δαίμοσιν, ἢ τοῖς πρὸς σωτη-
ρίαν ὁδηγεῖν ἐσπουδακόσι πατράσι πειθόμενος.
Ἧκεν οὖν ἐπὶ τὸ τῆς Σοφίας ἱερὸν ἀναληψόμενος τὸ
220

διάδημα. τότε δὴ τότε αὐτουργῷ τῆς ἀναρρήσεως τῷ με-


γάλῳ ἀρχιερεῖ τυγχάνειν μέλλοντι, ὁ τὰ ἔμπροσθεν ποιῶν
Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 164, l. 9

οἷα μέλανι καὶ καλάμῳ κακῶς ἀποχρώμενος, ἐν τῷ τῆς αἱρέ-


σεως καὶ πρὸ τοῦ διαδήματος καθυπέγραφε πίνακι, ὅλον
ἑαυτὸν ἐμπαρέχων τοῖς ἄγουσι δαίμοσιν, ἢ τοῖς πρὸς σωτη-
ρίαν ὁδηγεῖν ἐσπουδακόσι πατράσι πειθόμενος.
Ἧκεν οὖν ἐπὶ τὸ τῆς Σοφίας ἱερὸν ἀναληψόμενος τὸ
διάδημα. τότε δὴ τότε αὐτουργῷ τῆς ἀναρρήσεως τῷ με-
γάλῳ ἀρχιερεῖ τυγχάνειν μέλλοντι, ὁ τὰ ἔμπροσθεν ποιῶν
βλέπειν ἀκοίμητος ὀφθαλμός, καὶ τὰ κατ' αὐτὸν τῷ δικαίῳ
τεκμήρασθαι καλῶς ἐδικαίωσεν. ἐδόκει γὰρ ὁ ἅγιος μετὰ τὴν
τῆς εὐχῆς ἐπίκλησιν καὶ τὴν τοῦ στεφάνου ἀνάληψιν, ἡνίκα
ψαύειν τῆς κορυφῆς τοῦ τελουμένου καιρὸς ἦν.

Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 208, l. 19

φωνοῦντες γραμματικοὶ μισθοῦ τὴν βασιλείαν ὑμῖν καθορί-


ζοντες καὶ μακρὰν εὐετηρίαν ὑμῖν ἐρευγόμενοι, τὴν κατὰ σοῦ
τοῦ ξίφους βολὴν μαντικῶς οὐ προέβλεψαν; πῶς οἱ σπέκται
καὶ ἀμαζάσπαι, τὰ τῆς σῆς ἀπειλῆς ἀκροθίνια, τὴν νῦν ὁρω-
μένην ἀσχήμονα θέαν καὶ τῶν ὑφαίμων ὠτειλῶν τὰ αἴσχη
παρέβλαψαν; ποῦ τὸ τῆς ἁλουργίδος διάδημα, ὃ παρὰ τῆς
ἐκκλησίας λαβὼν τὸ ταύτης στέφος ἀπέκειρας; πῶς σήμερον
νεκρός, ὁ χθὲς σοβαρός; πῶς πληγαῖς κατάστικτος, ὁ πάλαι
κατὰ τῶν ἁγίων ἀκάθεκτος; ποῦ τὰ κατὰ τοῦ μεγάλου ποι-
μένος τυρεύματα καὶ ὀνειρώδεις καὶ ἀνύπαρκτοι ἔρευναι, ἃς
ἐξέλιπες ἐξερευνῶν ἀκατάληπτα; οὐ γὰρ ἐξίσχυσεν .

Ignatius Biogr., Poeta, Vita Nicephori Page 209, l. 2

…. ἐπειδὴ δὲ ἀμοιροίη τοῦ πρὸς ἀπόκρισιν λόγου,


τοῦτον ἀφέντες ἄπνουν τῷ ἑαυτοῦ συμμολυνόμενον πτώματι
τῇ τοῦ αἵματος ῥαθάμιγγι βάλλεσθαι, ἐπὶ τὰ ἑξῆς τοῦ λόγου
προΐωμεν. Ἐπικοσμεῖται τοίνυν τῷ τῆς βασιλείας ὁ δεσμώτης μετ'
αὐτὸν διαδήματι, ὃς ἐν ἐλπίσιν ὢν σὺν τῇ τῆς ζώνης ἀπο-
βολῇ καὶ αὐτῆς τῆς ζωῆς ὑπομεῖναι τὴν στέρησιν, ὡς ἐκ
βυθοῦ τῶν δεσμῶν ἀνανηξάμενος στεφηφόρος ἀντὶ δεσμο-
φόρου καθίσταται, καὶ ἑτεραλκέα τὴν νίκην ποιήσας τοῦ κρα-
τεῖν ἐλπίσαντος ἐπικρατέστερος γίνεται· καὶ τὴν βασιλείαν …
221

Αναξυρίδα

Eλλήνων Παράδοση: Η παραδοσιακή ενδυμασία της Σινασού. 8 Μαΐ 2012


- Αντερί [εντερί]: Ήταν η αρχαία αναξυρίδα. Είναι εξωτερικός επενδύτης
από μεταξωτό ή βαμβακερό ύφασμα , με φαρδιές ρίγες κόκκινες, κίτρινες
ή μπλε . Μακρύ ως τον αστράγαλο, και ανοιχτό εμπρός κατακόρυφα.
Ανοιχτό επίσης ήταν και στα πλάγια από τον μηρό και κάτω, για να
ευκολύνει το περπάτημα αλλά ...
1.Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 71 line 9
ἔχων, συνεβούλευσε Κροίσῳ τάδε (οὔνομά οἱ ἦν Σάνδανις)·
«Ὦ βασιλεῦ, ἐπ’ ἄνδρας τοιούτους στρατεύεσθαι παρα-
σκευάζεαι, οἳ σκυτίνας μὲν ἀναξυρίδας, σκυτίνην δὲ τὴν
ἄλλην ἐσθῆτα φορέουσι, σιτέονται δὲ οὐκ ὅσα ἐθέλουσι, (10)
ἀλλ’ ὅσα ἔχουσι, χώρην ἔχοντες τρηχέαν. Πρὸς δὲ οὐκ

2.Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 3 section 87 line 5


(καὶ γὰρ ἐπ’ ἀμφότερα λέγεται ὑπὸ Περσέων), ὡς τῆς
ἵππου ταύτης τῶν ἄρθρων ἐπιψαύσας τῇ χειρὶ ἔχοι αὐτὴν
κρύψας ἐν τῇσι ἀναξυρίσι· ὡς δὲ ἅμα τῷ ἡλίῳ ἀνιόντι (5)
ἀπίεσθαι μέλλειν τοὺς ἵππους, τὸν Οἰβάρεα ταύτην ἐξεί-
ραντα τὴν χεῖρα πρὸς τοῦ Δαρείου ἵππου τοὺς μυκτῆρας

3.Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 5 section 49 line 15


ἐστί. Οὔτε γὰρ οἱ βάρβαροι ἄλκιμοί εἰσι, ὑμεῖς τε τὰ ἐς
τὸν πόλεμον ἐς τὰ μέγιστα ἀνήκετε ἀρετῆς πέρι. Ἥ τε
μάχη αὐτῶν ἐστι τοιήδε, τόξα καὶ αἰχμὴ βραχέα· ἀναξυρίδας δὲ ἔχοντες
ἔρχονται ἐς τὰς μάχας καὶ κυρβασίας ἐπὶ
τῇσι κεφαλῇσι. Οὕτω εὐπετέες χειρωθῆναί εἰσι. Ἔστι δὲ
καὶ ἀγαθὰ τοῖσι τὴν ἤπειρον ἐκείνην νεμομένοισι ὅσα οὐδὲ

4.Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 61 line 5


εἶχον τιάρας καλεομένους πίλους ἀπαγέας, περὶ δὲ τὸ
σῶμα κιθῶνας χειριδωτοὺς ποικίλους, ... λεπίδος σιδηρέης
ὄψιν ἰχθυοειδέος, περὶ δὲ τὰ σκέλεα ἀναξυρίδας, ἀντὶ δὲ (5)
ἀσπίδων γέρρα· ὑπὸ δὲ φαρετρεῶνες ἐκρέμαντο· αἰχμὰς δὲ
222

βραχέας εἶχον, τόξα δὲ μεγάλα, ὀϊστοὺς δὲ καλαμίνους,

5.Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 64 line 5


καὶ αἰχμὰς βραχέας. Σάκαι δὲ οἱ Σκύθαι περὶ μὲν τῇσι
κεφαλῇσι κυρβασίας ἐς ὀξὺ ἀπηγμένας ὀρθὰς εἶχον πεπη-
γυίας, ἀναξυρίδας δὲ ἐνεδεδύκεσαν, τόξα δὲ ἐπιχώρια καὶ (5)
ἐγχειρίδια, πρὸς δὲ καὶ ἀξίνας σαγάρις εἶχον. Τούτους
δὲ ἐόντας Σκύθας Ἀμυργίους Σάκας ἐκάλεον· οἱ γὰρ

6. Ξενοφών Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 1 chapter 5 section 8


line 7
ἑστηκώς, ἵεντο ὥσπερ ἂν δράμοι τις ἐπὶ νίκῃ καὶ μάλα κατὰ (5)
πρανοῦς γηλόφου, ἔχοντες τούτους τε τοὺς πολυτελεῖς χιτῶνας
καὶ τὰς ποικίλας ἀναξυρίδας, ἔνιοι δὲ καὶ στρεπτοὺς περὶ τοῖς
τραχήλοις καὶ ψέλια περὶ ταῖς χερσίν· εὐθὺς δὲ σὺν τούτοις
εἰσπηδήσαντες εἰς τὸν πηλὸν θᾶττον ἢ ὥς τις ἂν ᾤετο

7. Ξενοφών Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 8 chapter 3 section


13 line 4
φαίνετο ὁ Κῦρος ἐφ’ ἅρματος ὀρθὴν ἔχων τὴν τιάραν καὶ
χιτῶνα πορφυροῦν μεσόλευκον (ἄλλῳ δ’ οὐκ ἔξεστι μεσό-
λευκον ἔχειν), καὶ περὶ τοῖς σκέλεσιν ἀναξυρίδας ὑσγινο-
βαφεῖς, καὶ κάνδυν ὁλοπόρφυρον. εἶχε δὲ καὶ διάδημα περὶ (5)
τῇ τιάρᾳ· καὶ οἱ συγγενεῖς δὲ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ τοῦτο σημεῖον

8. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 14 chapter 8


section c line 2
δὲ τῆς σπουδῆς ἧττα, καὶ φυγή, καὶ θάνατος αὐτοῦ
(c) κόλακος. Κολακεύουσιν καὶ Ἀλέξανδρον Μακεδόνες·
τῆς δὲ κολακείας τὰ ἔργα ἀναξυρίδες Περσικαί, καὶ
προσκυνήσεις βαρβαρικαί, καὶ λήθη τοῦ Ἡρακλέως,
(d) καὶ τοῦ Φιλίππου, καὶ τῆς Ἀργεάδων ἑστίας. Τὰς δὲ

9. JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr.


Confessio et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chapter 3 section 9 line
4
223

καὶ ἐνεδύσατο στολὴν βυσσίνην ἐξ ὑακίνθου χρυσοϋφῆ καὶ ἐζώσατο


ζώνην χρυσὴν καὶ περιέθετο ψέλια περὶ τὰς χεῖρας καὶ τοὺς πόδας
αὐτῆς καὶ περιεβάλετο ἀναξυρίδας χρυσᾶς καὶ περὶ τὸν τράχηλον
αὐτῆς περιέθετο κόσμον. (10) Καὶ λίθοι πολυτελεῖς ἦσαν πάντοθεν
ἔχοντες τὰ ὀνόματα τῶν θεῶν τῶν Αἰγυπτίων ἐγκεκολαμμένα παντα-

10. JOSEPHUS ET ASENETH Hagiogr., Narr. Fict. et Pseudepigr.


Confessio et precatio Aseneth {1451.001} (A.D. 2) Chapter 18 section 5
line 2
περιεζώσατο ζώνην λαμπρὰν καὶ βασιλικήν, καὶ αὕτη ἦν ἡ ζώνη
διὰ λίθων τιμίων. (5) Καὶ περιέθηκε ταῖς χερσὶν αὐτῆς ψέλια χρυσᾶ
καὶ εἰς τοὺς πόδας ἀναξυρίδας χρυσᾶς καὶ κόσμον τίμιον περὶ τὸν
τράχηλον αὐτῆς καὶ χρυσὸν στέφανον περιέθηκεν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
αὐτῆς, καὶ ἐν τῷ στεφάνῳ ἦσαν λίθοι ἔμπροσθεν πολυτελεῖς. (6) Καὶ

11. Ιωάννης Χρυσόστομος In Acta apostolorum (homiliae 1-55)


{2062.154} (A.D. 4-5) Volume 60 page 267 line 16
λιτικῇ. Πολλοὶ παρ’ ἡμῖν λογισμοὶ τοιοῦτοι, φύσει μὲν
ἐχθροὶ, περιβεβλημένοι δὲ δορὰν προβάτων. Καθάπερ (15)
οἱ Πέρσαι τὴν τιάραν περιελόντες καὶ τὰς ἀναξυρίδας
καὶ τὰ ὑποδήματα τὰ βαρβαρικὰ, τὴν ἄλλην στολὴν τὴν
ἡμῖν ἐπιχώριον ὑπελθόντες, καὶ κειράμενοι ἐν χρῷ, καὶ

12. Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Philippenses (homiliae 1-15)


{2062.160} (A.D. 4-5) Volume 62 page 259 line 24
ἀράχνης ᾖ λεπτότερα, οὐχ ὁμοίως. Καὶ σὺ μὲν διὰ τὸν
τῦφον τὸν περιττὸν καὶ χιτωνίσκους δύο, καὶ τρεῖς,
πολλάκις καὶ χλανίδα καὶ ζώνην, καὶ ἀναξυρίδας ἔχεις·
ἐκείνῳ δὲ οὐδεὶς ἐγκαλεῖ ἕνα περικειμένῳ χιτωνίσκον (25)
μόνον· ὥστε εὐκολώτερον φέρει τὸ καῦμα. Ἀπὸ τού-

13. Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Colossenses (homiliae 1-12)


{2062.161} (A.D. 4-5) Volume 62 page 304 line 54
λιν ἐνταῦθα μὲν ἔστωσαν διάκονοι πολλοὶ, τῶν ἀνα-
κειμένων οὐχ ἧττον κεκοσμημένοι τοῖς ἱματίοις , καὶ ἐν-
δεδυμένοι λαμπρῶς, καὶ ἀναξυρίδας ἔχοντες, καλοὶ
224

μὲν ἰδεῖν, αὐτὸ ἄγοντες τῆς ἡλικίας τὸ ἄνθος, σφρι- (55)


γῶντες καὶ εὐσωματοῦντες· ἐκεῖ δὲ δύο μόνοι ἔστω-

14. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Interpretatio in Danielem


{4089.028} (A.D. 4-5) Volume 81 page 1324 line 19
καὶ περικνημῖσι. Σαράβαρα δέ ἐστι Περσικῶν περι-
βολαίων εἴδη· τιάραι δὲ τῶν κεφαλῶν τὰ καλύμ-
ματα· περικνημῖδας δὲ τὰς καλουμένας ἀναξυρίδας
λέγει, ἢ τὰς σκυτίνας τὰς ἔξωθεν, ἢ τὰ σκύτινα ὑπο- (20)
δήματα. Οὕτω πεδηθέντες οἱ ἅγιοι ἄνδρες παρ-

15. LEXICON αἱμωδεῖν Lexicogr. Lexicon αἱμωδεῖν (= Lexicon


anepigraphum quod incipit a voce αἱμωδεῖν) {4288.001} (Incertum) Page
620 line 15
νώσκουσα· ἀπὸ τοῦ ἀβέλτερος μετὰ τοῦ στερητικοῦ α,
τοῦτο παρὰ τὸ βέλτερος· τὸ θηλικὸν, ἀβελτηρία· καὶ
τροπῆ τοῦ ε εἰς η ἀβελτηρία. ἀναξυρίδας φουμινάλια· (15)
βρακία, ἢ τὰ βαθέα καὶ ἄβατα ὑποδήματα· οἷον ἀνα-
συρίδας παρὰ τὸ ἀνασύρεσθαι· τροπῆ τοῦ σ εἰς ξ.

Διφθέρα

διφθέρα θηλυκό. δέρμα κατειργασμένο. Ένδυμα από δέρμα κυρίως


κατσίκας (είδος γούνας). δέρμα κατειργασμένο που χρησιμοποιούνταν
για γραφή του οποίου ... συμμετείχαν και αθλητές από όλη την Ελλάδα
αλλά και ξένοι και οι νικητές έπαιρναν ως έπαθλο έναν μάλλινο Μανδύα,
ή χλαίνη ή «διφθέρα»(δερμάτινο ρούχο).

Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chap. 75 sec. 5 l. 3


ἐσῳκοδόμουν ἐς αὐτὸ πλίνθους ἐκ τῶν ἐγγὺς οἰκιῶν καθαι-
(5) ροῦντες. ξύνδεσμος δ’ ἦν αὐτοῖς τὰ ξύλα, τοῦ μὴ ὑψηλὸν
γιγνόμενον ἀσθενὲς εἶναι τὸ οἰκοδόμημα, καὶ προκαλύμματα
εἶχε δέρσεις καὶ διφθέρας, ὥστε τοὺς ἐργαζομένους καὶ τὰ
ξύλα μήτε πυρφόροις οἰστοῖς βάλλεσθαι ἐν ἀσφαλείᾳ τε
(6) εἶναι. ᾔρετο δὲ τὸ ὕψος τοῦ τείχους μέγα, καὶ τὸ χῶμα
225

οὐ σχολαίτερον ἀντανῄει αὐτῷ. καὶ οἱ Πλαταιῆς τοιόνδε

Αριστοφάνης . Nubes {0019.003} (5-4 B.C.) L. 72


“ὅταν σὺ μέγας ὢν ἅρμ’ ἐλαύνῃς πρὸς πόλιν,
ὥσπερ Μεγακλέης, ξυστίδ’ ἔχων—” ἐγὼ δ’ ἔφην· (70)
“ὅταν μὲν οὖν τὰς αἶγας ἐκ τοῦ φελλέως,
ὥσπερ ὁ πατήρ σου, διφθέραν ἐνημμένος—”.
ἀλλ’ οὐκ ἐπείθετο τοῖς ἐμοῖς οὐδὲν λόγοις,
ἀλλ’ ἵππερόν μου κατέχεεν τῶν χρημάτων.
νῦν οὖν ὅλην τὴν νύκτα φροντίζων ὁδοῦ (75)…

Αριστοφάνης . Ecclesiazusae {0019.010} (5-4 B.C.) L. 80


τὸ τοῦ Λαμίου τουτὶ καθεύδοντος λάθρᾳ.
Γυ. β τοῦτ’ ἔστ’ ἐκείνου τὸ σκύταλον, ὃς πέρδεται.
Πρ. νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρ’ ἐπιτήδειός γ’ ἂν ἦν
τὴν τοῦ πανόπτου διφθέραν ἐνημμένος (80)
εἴπερ τις ἄλλος βουκολεῖν τὸν δήμιον.
ἀλλ’ ἄγεθ’ ὅπως καὶ τἀπὶ τούτοις δράσομεν,
ἕως ἔτ’ ἐστὶν ἄστρα κατὰ τὸν οὐρανόν·

Ξενοφών Anabasis (5-4 B.C.) Book 1 chap. 5 sec. 10 l. 4


(10) πόλεμον ποιοῖτο. πέραν δὲ τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ κατὰ
τοὺς ἐρήμους σταθμοὺς ἦν πόλις εὐδαίμων καὶ μεγάλη,
ὄνομα δὲ Χαρμάνδη· ἐκ ταύτης οἱ στρατιῶται ἠγόραζον τὰ
ἐπιτήδεια, σχεδίαις διαβαίνοντες ὧδε. διφθέρας ἃς εἶχον
στεγάσματα ἐπίμπλασαν χόρτου κούφου, εἶτα συνῆγον καὶ (5)
συνέσπων, ὡς μὴ ἅπτεσθαι τῆς κάρφης τὸ ὕδωρ· ἐπὶ τούτων
διέβαινον καὶ ἐλάμβανον τὰ ἐπιτήδεια, οἶνόν τε ἐκ τῆς

5.Ξενοφών . Anabasis (5-4 B.C.) Book 5 chap. 2 sec. 12 l. 5


πελτασταῖς πᾶσι παρήγγειλε διηγκυλωμένους ἰέναι, ὡς,
ὁπόταν σημήνῃ, ἀκοντίζειν, καὶ τοὺς τοξότας ἐπιβεβλῆσθαι
ἐπὶ ταῖς νευραῖς, ὡς, ὁπόταν σημήνῃ, τοξεύειν δεῆσον, καὶ
τοὺς γυμνῆτας λίθων ἔχειν μεστὰς τὰς διφθέρας· καὶ τοὺς (5)
(13) ἐπιτηδείους ἔπεμψε τούτων ἐπιμεληθῆναι. ἐπεὶ δὲ πάντα
παρεσκεύαστο καὶ οἱ λοχαγοὶ καὶ οἱ ὑπολόχαγοι καὶ οἱ
226

ἀξιοῦντες τούτων μὴ χείρους εἶναι πάντες παρατεταγμένοι

6. Πλάτων Crito (5-4 B.C.) Stephanus page 53 sec. d l. 6


παρὰ τοὺς ξένους τοὺς Κρίτωνος; ἐκεῖ γὰρ δὴ πλείστη ἀταξία
καὶ ἀκολασία, καὶ ἴσως ἂν ἡδέως σου ἀκούοιεν ὡς γελοίως
ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου ἀπεδίδρασκες σκευήν τέ τινα περιθέμενος,
ἢ διφθέραν λαβὼν ἢ ἄλλα οἷα δὴ εἰώθασιν ἐνσκευάζεσθαι οἱ
ἀποδιδράσκοντες, καὶ τὸ σχῆμα τὸ σαυτοῦ μεταλλάξας· ὅτι
δὲ γέρων ἀνήρ, σμικροῦ χρόνου τῷ βίῳ λοιποῦ ὄντος ὡς τὸ
(e) εἰκός, ἐτόλμησας οὕτω γλίσχρως ἐπιθυμεῖν ζῆν, νόμους τοὺς

7. MAXIMUS Soph. Dialexeis (A.D. 2) Lecture 1 chap. 10 sec. c l. 2


ποιημάτων κάλλος ἓν καὶ ταυτόν, ἐάν τε δυνάστης ὁ
λέγων ᾖ, ἐάν τε οἰκέτης· αἱ δὲ χρεῖαι τῶν δραμάτων
(c) μεταποιοῦσι τὰ σχήματα. Ὁ Ἀγαμέμνων τὸ σκῆπτρον
φέρει, ὁ βουκόλος διφθέραν, ὁ Ἀχιλλεὺς ὅπλα, Τήλε-
φος ῥάκια καὶ θύλακον· ἀκροῶνται δὲ οἱ θεώμενοι
οὐδὲν μᾶλλον τοῦ Τηλέφου, ἢ τοῦ Ἀγαμέμνονος· ἀπο-
τείνεται γὰρ ἡ ψυχὴ ἐπὶ τὰ ποιήματα αὐτά, οὐ τὰς (5)

8. Flavius PHILOSTRATUS Soph. Heroicus (A.D. 2-3) Olearius page 664


l. 30
…. τοῦτ’ ἐπ’ ἐκείνης μὲν
τῆς ἡμέρας ἀργῶς ἤκουσα, μετὰ ταῦτα μέντοι βα-
σανίζων αὐτὸ ξυνῆκα, ὅτι μεταβαλεῖν κελεύει με
τὸ τοῦ βίου σχῆμα. ὅθεν διφθέραν τε ἐναρμοσά- (30)
μενος καὶ σμινύην φέρων καὶ οὐδὲ τὴν ἐς ἄστυ
ὁδὸν ἔτι γιγνώσκων βρύει μοι τὰ ἐν τῷ ἀγρῷ πάντα,
κἂν νοσήσῃ προβάτιον ἢ σμῆνος ἢ δένδρον, ἰατρῷ

9. SOCRATES Scholasticus Hist. Historia ecclesiastica (A.D. 4-5) Book


1 chap. 9 l. 263
ὡς πάντων ἐκεῖσε πολλὴν λαβόντων αὔξησιν. Σφόδρα τοίνυν ἄξιον
καταφαί- (260)νεται, καὶ ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ κατασκευασθῆναι πλείους·
τοιγάρτοι δέδεξο προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ ἡμετέρᾳ προαιρέσει· πρέπον
γὰρ κατεφάνη δηλῶσαιτοῦτο τῇ σῇ συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα σωμάτια
227

ἐν διφθέραις ἐγκατασκεύοις εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν χρῆσιν


εὐπαρακόμιστα, ὑπὸ τεχνιτῶν καλλιγράφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχνην
ἐπισταμένων, γραφῆναι κελεύσειας· τῶν (265)θείων δηλαδὴ γραφῶν, ὧν
μάλιστα τὴν ἐπισκευὴν καὶ τὴν χρῆσιν τῷ τῆς…

10. Ιωάννης Χρυσόστομος In principium jejuniorum [Sp.] (A.D. 4-5)


Volume 62 page 745 l. 7
τοῖς ἐμπόροις τῆς εὐσεβείας ἠνεῴχθησαν· οἱ δὲ τῆς
Ἐκκλησίας ναῦται πρὸς τὴν οὐράνιον ἡμᾶς ἐμπορίαν (5)
καλοῦσι, καὶ τὸν πλοῦν τῆς δικαιοσύνης ἡμῖν εὐτρεπί-
ζουσι, τὰς προφητικὰς ἡμῖν ἀναπετάζοντες διφθέρας,
καὶ τοὺς οἴακας τοῦ νόμου μεταχειρίζονται· τοῦ τιμίου
σταυροῦ τὸν ἱστὸν ἐξαρτῶσι, καὶ τὴν ἄγκυραν τῆς πί-
στεως περισφίγγουσι· τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον τὴν ὁλ- (10)

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter delta, page 521, l.


25. <Διφθέρα>. ποιμενικὸν περιβόλαιον ἐκ δερμάτων οἷον γοῦνα ἢ
ἄλλό τι. …Οι χειρωνάκτες, οι άνθρωποι της υπαίθρου και οι δούλοι
φορούσαν την εξωμίδα, οι αγρότες από πάνω φορούσαν την κατωνάκη
με χοντρό μαλλί με παρυφή από προβιά, οι αλιείς τον φορμό από πλεκτή
ψάθα και οι βοσκοί τη διφθέρα.

Thucydides Hist., Historiae “Thucydidis historiae, 2 vols.”, Ed. Jones,


H.S., Powell, J.E.Oxford: Clarendon Press, 1:1942 (1st edn. rev.); 2:1942
(2nd edn. rev.), Repr. 1:1970; 2:1967.Book 2, chap. 75, sec. 5, l. 3

Πλαταιῆς ὁρῶντες τὸ χῶμα αἰρόμενον, ξύλινον τεῖχος ξυνθέντες καὶ


ἐπιστήσαντες τῷ ἑαυτῶν τείχει ᾗ προσεχοῦτο, ἐσῳκοδόμουν ἐς αὐτὸ
πλίνθους ἐκ τῶν ἐγγὺς οἰκιῶν καθαιροῦντες. ξύνδεσμος δ' ἦν αὐτοῖς τὰ
ξύλα, τοῦ μὴ ὑψηλὸν γιγνόμενον ἀσθενὲς εἶναι τὸ οἰκοδόμημα, καὶ
προκαλύμματα εἶχε δέρσεις καὶ διφθέρας, ὥστε τοὺς ἐργαζομένους καὶ
τὰ ξύλα μήτε πυρφόροις οἰστοῖς βάλλεσθαι ἐν ἀσφαλείᾳ τε εἶναι. ᾔρετο
δὲ τὸ ὕψος τοῦ τείχους μέγα, καὶ τὸ χῶμα οὐ σχολαίτερον ἀντανῄει αὐτῷ.
καὶ οἱ Πλαταιῆς τοιόνδε τι ἐπινοοῦσιν· διελόντες τοῦ τείχους ᾗ ροσέπιπτε
τὸ χῶμα ἐσεφόρουν τὴν γῆν. οἱ δὲ Πελοποννήσιοι αἰσθόμενοι ἐν

Euripides Trag., Fragmenta (0006: 020)“Tragicorum Graecorum


fragmenta”, Ed. Nauck, A.Leipzig: Teubner, 1889, Repr. 1964.Fragment
228

627, l. 1

…μηδ' ἄνδρα δήμῳ πιστὸν ἐκβάλῃς ποτὲ μηδ' αὖξε καιροῦ μείζον', οὐ
γὰρ ἀσφαλές, μή σοι τύραννος λαμπρὸς ἐξ ἀστοῦ φανῇ. κόλουε δ' ἄνδρα
παρὰ δίκην τιμώμενον· πόλει γὰρ εὐτυχοῦντες οἱ κακοὶ νόσος.
εἰσὶν γὰρ εἰσὶ διφθέραι μελεγγραφεῖς πολλῶν γέμουσαι Λοξίου
γηρυμάτων μηλοσφαγεῖ τε δαιμόνων ἐπ' ἐσχάραις . . . καὶ κάταιθε χὥτι
λῇς πόει.

Πλούταρχος Phil., Crassus (0007: 039)“Plutarchi vitae parallelae, vol.


1.2, 3rd edn.”, Ed. Ziegler, K.Leipzig: Teubner, 1964.Cha. 23, sec. 8, l. 3

νέσθαι καλῶς, ἦγεν οὐ σχέδην οὐδ' ὡς ἐπὶ μάχῃ διανα-


παύων, ἀλλ' ὀξείᾳ καὶ συντόνῳ χρώμενος τῇ πορείᾳ, μέχρι
οὗ κατώφθησαν οἱ πολέμιοι, παρὰ δόξαν οὔτε πολλοὶ
φανέντες οὔτε σοβαροὶ τοῖς Ῥωμαίοις. τὸ μὲν γὰρ πλῆθος
ὑπέστειλε τοῖς προτάκτοις ὁ Σουρήνας, τὴν δὲ λαμπρό-
τητα κατέκρυπτε τῶν ὅπλων, ἱμάτια καὶ διφθέρας προ-
ίσχεσθαι κελεύσας. ὡς δ' ἐγγὺς ἐγένοντο καὶ σημεῖον
ἤρθη παρὰ τοῦ στρατηγοῦ, πρῶτον μὲν ἐνεπίμπλατο
φθογγῆς βαρείας καὶ βρόμου φρικώδους τὸ πεδίον. Πάρθοι
γὰρ οὐ κέρασιν οὐδὲ σάλπιγξιν ἐποτρύνουσιν ἑαυτοὺς εἰς
μάχην, ἀλλὰ ῥόπτρα βυρσοπαγῆ καὶ κοῖλα περιτείναντες…

Πλούταρχος Phil., Antonius (0007: 058)“Plutarchi vitae parallelae, vol.


3.1, 2nd edn.”, Ed. Ziegler, K.Leipzig: Teubner, 1971.Chap. 47, se. 4, l. 1

ἀνοδίας καὶ πλάνας χαλεπὰς καὶ δυστεκμάρτους οὔσας,


τὴν δὲ τραχεῖαν ἀπέφαινεν οὐδὲν ἄλλο δυσχερὲς ἢ μιᾶς
ἡμέρας ἀνυδρίαν ἔχουσαν. οὕτω δὴ τραπόμενος ταύτην
ἦγε νυκτός, ὕδωρ ἐπιφέρεσθαι κελεύσας. ἀγγείων δ' ἦν
ἀπορία τοῖς πολλοῖς· διὸ καὶ τὰ κράνη πιμπλάντες ὕδα-
τος ἐκόμιζον, οἱ δὲ διφθέραις ὑπολαμβάνοντες. ἤδη δὲ
προχωρῶν ἀγγέλλεται τοῖς Πάρθοις· καὶ παρὰ τὸ εἰωθὸς
ἔτι νυκτὸς ἐδίωκον. ἡλίου δ' ἀνίσχοντος ἥπτοντο τῶν
ἐσχάτων, ἀγρυπνίᾳ καὶ πόνῳ κακῶς διακειμένων· τεσσα-
ράκοντα γὰρ καὶ διακοσίους ἐν τῇ νυκτὶ σταδίους κατ-
ηνύκεισαν· καὶ τὸ μὴ προσδοκῶσιν οὕτω ταχέως ἐπελθεῖν

Πλούταρχος Phil., Septem sapientium convivium (146b–164d)


“Plutarch's moralia, vol. 2”, Ed. Babbitt, F.C.
Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1928, Repr. 1962.
Stephanus page 149, sec. C, l. 13
229

καὶ τέρας· αὐτὸς μὲν γὰρ ἔοικε τεταράχθαι σφόδρα,


μίασμα καὶ κηλῖδα τῆς θυσίας ἡγούμενος.” ἅμα
δ' ἀπῆγεν ἡμᾶς εἴς τι οἴκημα τῶν περὶ τὸν κῆπον.
ἐνταῦθα νεανίσκος ὡς ἐφαίνετο νομευτικός, οὔπω
γενειῶν ἄλλως τε τὸ εἶδος οὐκ ἀγεννής, ἀναπτύξας
τινὰ διφθέραν ἔδειξεν ἡμῖν βρέφος ὡς ἔφη γεγονὸς
ἐξ ἵππου, τὰ μὲν ἄνω μέχρι τοῦ τραχήλου καὶ τῶν
χειρῶν ἀνθρωπόμορφον, τὰ λοιπὰ δ' ἔχον ἵππου,
τῇ δὲ φωνῇ καθάπερ τὰ νεογνὰ παιδάρια κλαυθ-
μυριζόμενον. ὁ μὲν οὖν Νειλόξενος, “Ἀλεξίκακε”
εἰπών, ἀπεστράφη τὴν ὄψιν, ὁ δὲ Θαλῆς προς

Athenaeus Soph., Deipnosophistae “Athenaei Naucratitae


eipnosophistarum libri xv, 3 vols.”, Ed. Kaibel, G.Leipzig: Teubner, 1–
2:1887; 3:1890, Repr. 1–2:1965; 3:1966.Book 12, Kaibel paragr 55, l. 21

τρυφῇ χρήσασθαι. ὧν εἷς ὢν καὶ Ἄγνων χρυσοῦς ἥλους


ἐν ταῖς κρηπῖσι [καὶ τοῖς ὑποδήμασιν] ἐφόρει. Κλεῖτος
δ' ὁ Λευκὸς καλούμενος ὅτε χρηματίζειν μέλλοι, ἐπὶ
πορφυρῶν ἱματίων διαπεριπατῶν τοῖς ἐντυγχάνουσιν
διελέγετο. Περδίκκᾳ δὲ καὶ Κρατερῷ φιλογυμναστοῦ-
σιν ἠκολούθουν διφθέραι σταδιαῖαι τοῖς μεγέθεσιν,
ὑφ' αἷς περιλαμβάνοντες τόπον ἐν ταῖς καταστρατοπε-
δείαις ἐγυμνάζοντο· ἠκολούθει δὲ αὐτοῖς καὶ ὑποζύγια
πολλὰ τὰ τὴν κόνιν κομίζοντα πρὸς τὴν ἐν τῇ παλαί-
στρᾳ χρείαν.

Athenaeus Soph., Deipnosophistae Book 14, Kaibel paragraph 74, l. 49

ὅτι δὲ τοῖς εἵλωσιν ὑβριστικῶς πάνυ ἐχρῶντο Λακε-


δαιμόνιοι καὶ Μύρων ὁ Πριηνεὺς ἱστορεῖ ἐν δευτέρῳ
Μεσσηνιακῶν γράφων οὕτως (FHG IV 461)· ‘τοῖς δ'
εἵλωσι πᾶν ὑβριστικὸν ἔργον ἐπιτάττουσι πρὸς πᾶσαν
ἄγον ἀτιμίαν. κυνῆν τε γὰρ ἕκαστον φορεῖν ἐπάναγκες
ὥρισαν καὶ διφθέραν περιβεβλῆσθαι πληγάς τε τεταγ-
μένας λαμβάνειν κατ' ἐνιαυτὸν ἀδικήματος χωρίς, ἵνα
μήποτε δουλεύειν ἀπομάθωσιν. πρὸς δὲ τούτοις εἴ τινες
ὑπερακμάζοιεν τὴν οἰκετικὴν ἐπιφάνειαν, ἐπέθηκαν
230

ζημίαν θάνατον καὶ τοῖς κεκτημένοις ἐπιτίμιον, εἰ μὴ


ἐπικόπτοιεν τοὺς ἁδρουμένους. καὶ παραδόντες αὐτοῖς

Athenaeus Soph., Deipnosophistae (epitome) (0008: 003)


“Athenaei dipnosophistarum epitome, vols. 2.1–2.2”, Ed. Peppink, S.P.
Leiden: Brill, 2.1:1937; 2.2:1939.Volume 2,2, page 90, l. 31

αὐτῷ ἀεὶ ἕπεσθαι καὶ πίνειν ἄχρι τῆς ἕω. δειπνεῖν δὲ καὶ πρὸς σάλπιγγα
ὥστε πᾶν εἰδέναι τὸ στρατόπεδον. τούτου καὶ οἱ ἑταῖροι ὑπερβαλλούσῃ
τροφῇ ἐχρήσαντο. ὧν εἷς ὢν ὁ Ἅγνων χρυσοῦς ἥλους ἐν ταῖς κρηπῖσι καὶ
τοῖς ὑποδήμασιν ἐφόρει. Κλεῖτος δὲ χρηματίζων ἐπὶ πορφυρῶν ἱματίων
διαπεριπατῶν τοῖς ἐντυγχάνουσι διελέγετο. Περδίκκᾳ δὲ καὶ Κρατερῷ
φιλογυμναστοῦσιν ἠκολούθουν διφθέραι σταδιαῖαι τοῖς μεγέθεσιν, ὑφ'
αἷς καταλαμβάνοντες τόπον ἐν ταῖς καταστροπεδείαις ἐγυμνάζοντο·
ἠκολούθει δὲ αὐτοῖς καὶ ὑποζύγια πολλὰ κόνιν κομίζοντα πρὸς τὴν ἐν
παλαίστραις χρείαν. Λεοννάτῳ δὲ καὶ Μενελάῳ φιλοκυνήγοις οὖσιν
αὐλαῖαι σταδίων ἑκατὸν ἠκολούθουν, αἷς περιιστάντες τὰς θήρας
ἐκυνήγουν. τὰς δὲ χρυσᾶς πλατάνους καὶ τὴν χρυσῆν ἄμπελον, ὑφ' ἣν οἱ
Περσῶν βασιλεῖς ἐχρημάτιζον...

Athenaeus Soph., Deipnosophistae (epitome) Volume 2,2, page 145, l. 8

Λακεδαιμονίοις χρᾶσθαι τοιούτοις ἐδέσμασιν. λιπαρούντων δὲ τῶν


Θασίων·
δότε, φησί, φέροντες ἐκείνοις, δείξας τοὺς ἕλωτας, εἰπὼν ὅτι τούτους δὲ
οἶδα φθείρεσθαι τρώγοντας αὐτὰ πολὺ μᾶλλον ἢ αὐτὸν καὶ τοὺς
παρόντας
Λακεδαιμονίους. ὑβριστικῶς δὲ πάνυ Λακεδαιμόνιοι τοῖς εἵλωσιν
ἐχρῶντο,
ὡς Μύρων φησὶν ὁ Πριηνεύς, καὶ πᾶν ὑβριστικὸν ἔργον ἐπιτάττουσι.
κυνῆν
τε γὰρ ἕκαστον φορεῖν ἐπάναγκες ὥρισαν καὶ διφθέραν περιβεβλῆσθαι
πληγάς τε τεταγμένας λαμβάνειν κατ' ἐνιαυτὸν ἀδικήματος χωρίς, ἵνα
μήποτε δουλεύειν ἀπομάθωσι. πρὸς δὲ τούτοις εἴ τινες ἀκμάζοιεν τὴν
οἰκετικὴν ἐπιφάνειαν, ἐπέθηκαν ζημίαν θάνατον καὶ τοῖς κεκτημένοις
ἐπι-
τίμιον, εἰ μὴ ἐπικόπτοιεν τοὺς ἀνδρουμένους. καὶ παραδόντες αὐτοῖς τὴν
χώραν ἔταξαν μοῖραν ἣν αὐτοῖς ἀνοίσουσιν ἀεί.

Sophocles Trag., Fragmenta “Tragicorum Graecorum fragmenta, vol.


4”, Ed. Radt, S.Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1977.Fragment
231

281, l. 80

... ἐπιτήδειός γ' ἂν ἦν (Lamius,


vir πένης καὶ ἀπὸ ξυλοφορίας ζῶν)
τὴν τοῦ Πανόπτου διφθέραν ἐνημμένος
εἴπερ τις ἄλλος βουκολεῖν τὸ δήμιον
ἐπῄνεσ'· ἴσθι δ', ὥσπερ ἡ παροιμία,
ἐκ κάρτα βαιῶν γνωτὸς ἂν γένοιτ' ἀνήρ
τοιόνδ' ἐμὸν Πλούτων' ἀμεμφείας χάριν
πατὴρ δὲ ποταμὸς Ἴναχος

Herodotus Hist., Historiae “Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand,


Ph.–E.Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.):
1960; 5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963;
3:1967; 5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968.Book 1, sec. 194, l. 6

Τὸ δὲ ἁπάντων θῶμα μέγιστόν μοί ἐστι τῶν ταύτῃ μετά


γε αὐτὴν τὴν πόλιν, ἔρχομαι φράσων. Τὰ πλοῖα αὐτοῖσί
ἐστι τὰ κατὰ τὸν ποταμὸν πορευόμενα ἐς τὴν Βαβυλῶνα,
ἐόντα κυκλοτερέα, πάντα σκύτινα. Ἐπεὰν γὰρ ἐν τοῖσι
Ἀρμενίοισι [τοῖσι] κατύπερθε Ἀσσυρίων οἰκημένοισι νομέας
ἰτέης ταμόμενοι ποιήσωνται, περιτείνουσι τούτοισι διφθέρας
στεγαστρίδας ἔξωθεν ἐδάφεος τρόπον, οὔτε πρύμνην ἀπο-
κρίνοντες οὔτε πρῴρην συνάγοντες, ἀλλ' ἀσπίδος τρόπον
κυκλοτερέα ποιήσαντες καὶ καλάμης πλήσαντες πᾶν τὸ
πλοῖον τοῦτο ἀπιεῖσι κατὰ τὸν ποταμὸν φέρεσθαι, φορτίων
πλήσαντες. Μάλιστα δὲ βίκους Φοινικηίου κατάγουσι οἴνου

Herodotus Hist., Historiae Book 1, sec. 194, l. 20

καὶ ἐλάσσω· τὰ δὲ μέγιστα αὐτῶν καὶ πεντακισχιλίων


ταλάντων γόμον ἔχει. Ἐν ἑκάστῳ δὲ πλοίῳ ὄνος ζωὸς
ἔνεστι, ἐν δὲ τοῖσι μέζοσι πλέονες. Ἐπεὰν ὦν ἀπίκωνται
πλέοντες ἐς τὴν Βαβυλῶνα καὶ διαθέωνται τὸν φόρτον,
νομέας μὲν τοῦ πλοίου καὶ τὴν καλάμην πᾶσαν ἀπ' ὦν
ἐκήρυξαν, τὰς δὲ διφθέρας ἐπισάξαντες ἐπὶ τοὺς ὄνους
ἀπελαύνουσι ἐς τοὺς Ἀρμενίους. Ἀνὰ τὸν ποταμὸν γὰρ
δὴ οὐκ οἷά τέ ἐστι πλέειν οὐδενὶ τρόπῳ ὑπὸ τάχεος τοῦ
ποταμοῦ· διὰ γὰρ ταῦτα καὶ οὐκ ἐκ ξύλων ποιεῦνται τὰ
πλοῖα ἀλλ' ἐκ διφθερέων. Ἐπεὰν δὲ τοὺς ὄνους ἐλαύνοντες
ἀπίκωνται ὀπίσω ἐς τοὺς Ἀρμενίους, ἄλλα τρόπῳ τῷ
232

Herodotus Hist., Historiae Book 5, sec. 58, l. 12

γραμμάτων. Περιοίκεον δέ σφεας τὰ πολλὰ τῶν χώρων


τοῦτον τὸν χρόνον Ἑλλήνων Ἴωνες· οἳ παραλαβόντες
διδαχῇ παρὰ τῶν Φοινίκων τὰ γράμματα, μεταρρυθμίσαντές
σφεων ὀλίγα ἐχρέωντο, χρεώμενοι δὲ ἐφάτισαν, ὥσπερ καὶ
τὸ δίκαιον ἔφερε ἐσαγαγόντων Φοινίκων ἐς τὴν Ἑλλάδα,
φοινικήια κεκλῆσθαι. Καὶ τὰς βύβλους διφθέρας καλέουσι
ἀπὸ τοῦ παλαιοῦ οἱ Ἴωνες, ὅτι κοτὲ ἐν σπάνι βύβλων
ἐχρέωντο διφθέρῃσι αἰγέῃσί τε καὶ οἰέῃσι· ἔτι δὲ καὶ τὸ
κατ' ἐμὲ πολλοὶ τῶν βαρβάρων ἐς τοιαύτας διφθέρας γρά-
φουσι.

Herodotus Hist., Historiae Book 5, sec. 58, l. 15

σφεων ὀλίγα ἐχρέωντο, χρεώμενοι δὲ ἐφάτισαν, ὥσπερ καὶ


τὸ δίκαιον ἔφερε ἐσαγαγόντων Φοινίκων ἐς τὴν Ἑλλάδα,
φοινικήια κεκλῆσθαι. Καὶ τὰς βύβλους διφθέρας καλέουσι
ἀπὸ τοῦ παλαιοῦ οἱ Ἴωνες, ὅτι κοτὲ ἐν σπάνι βύβλων
ἐχρέωντο διφθέρῃσι αἰγέῃσί τε καὶ οἰέῃσι· ἔτι δὲ καὶ τὸ
κατ' ἐμὲ πολλοὶ τῶν βαρβάρων ἐς τοιαύτας διφθέρας γρά-
φουσι.
Εἶδον δὲ καὶ αὐτὸς Καδμήια γράμματα ἐν τῷ ἱρῷ τοῦ
Ἀπόλλωνος τοῦ Ἰσμηνίου ἐν Θήβῃσι τῇσι Βοιωτῶν ἐπὶ
τρίποσι τρισὶ ἐγκεκολαμμένα, τὰ πολλὰ ὅμοια ἐόντα τοῖσι
Ἰωνικοῖσι.

Φίλων Ιουδαίος De opificio mundi “Philonis Alexandrini opera quae


supersunt, vol. 1”, Ed. Cohn, L.Berlin: Reimer, 1896, Repr. 1962.
Sec. 84, l. 9

ἐνύδρων καὶ ἀεροπόρων· ὅσα γὰρ θνητὰ ἐν τοῖς τρισὶ στοιχείοις γῇ


ὕδατι ἀέρι πάντα ὑπέταττεν αὐτῷ, τὰ κατ' οὐρανὸν ὑπεξελόμενος ἅτε
θειοτέρας μοίρας ἐπιλαχόντα. πίστις δὲ τῆς ἀρχῆς ἐναργεστάτη τὰ
φαινόμενα· θρεμμάτων ἔστιν ὅτε πλήθη μυρία πρὸς ἀνδρὸς ἑνὸς ἄγεται
τοῦ τυχόντος οὔθ' ὁπλοφοροῦντος οὔτε σίδηρον οὔτε τι τῶν ἀμυντηρίων
ἐπιφερομένου, διφθέραν δ' αὐτὸ μόνον ἔχοντος σκεπαστήριον καὶ
βακτη-
ρίαν ἕνεκα τοῦ διασημῆναί τε καὶ ἐν ταῖς ὁδοιπορίαις εἰ κάμοι στηρί-
σασθαι· τὰς γοῦν πολυζῴους ἀγέλας προβάτων αἰγῶν βοῶν ἄγει ποιμὴν
αἰπόλος βουκόλος, ἄνθρωποι μηδὲ τοῖς σώμασιν ἐρρωμένοι καὶ σφρι-
γῶντες, ὡς ἕνεκα γοῦν εὐεξίας ἐμποιῆσαι τοῖς ἰδοῦσι κατάπληξιν·
233

Αριστοφάνης ., Nubes “Aristophanes. Clouds”, Ed. Dover, K.J.


Oxford: Clarendon Press, 1968, Repr. 1970.L. 72

τοῦτον τὸν υἱὸν λαμβάνουσ' ἐκορίζετο·


“ὅταν σὺ μέγας ὢν ἅρμ' ἐλαύνῃς πρὸς πόλιν,
ὥσπερ Μεγακλέης, ξυστίδ' ἔχων – ” ἐγὼ δ' ἔφην·
“ὅταν μὲν οὖν τὰς αἶγας ἐκ τοῦ φελλέως,
ὥσπερ ὁ πατήρ σου, διφθέραν ἐνημμένος – ”.
ἀλλ' οὐκ ἐπείθετο τοῖς ἐμοῖς οὐδὲν λόγοις,
ἀλλ' ἵππερόν μου κατέχεεν τῶν χρημάτων.
νῦν οὖν ὅλην τὴν νύκτα φροντίζων ὁδοῦ
μίαν ηὗρον ἀτραπὸν δαιμονίως ὑπερφυᾶ,
ἣν ἢν ἀναπείσω τουτονί, σωθήσομαι.

Αριστοφάνης ., Ecclesiazusae “Aristophanes. Ecclesiazusae”, Ed.


Ussher, R.G.Oxford: Clarendon Press, 1973.L. 80

καὶ θαἰμάτια τἀνδρεῖα, καθάπερ εἴπομεν.


{Γυ. α9} ἔγωγέ τοι τὸ σκύταλον ἐξηνεγκάμην
τὸ τοῦ Λαμίου τουτὶ καθεύδοντος λάθρᾳ.
{Γυ. β9} τοῦτ' ἔστ' ἐκείνου τὸ σκύταλον, ὃς πέρδεται.
{Πρ.} νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρ' ἐπιτήδειός γ' ἂν ἦν
τὴν τοῦ πανόπτου διφθέραν ἐνημμένος
εἴπερ τις ἄλλος βουκολεῖν τὸν δήμιον.
ἀλλ' ἄγεθ' ὅπως καὶ τἀπὶ τούτοις δράσομεν,
ἕως ἔτ' ἐστὶν ἄστρα κατὰ τὸν οὐρανόν·
ἡκκλησία δ', εἰς ἣν παρεσκευάσμεθα
ἡμεῖς βαδίζειν, ἐξ ἕω γενήσεται.

Ξενοφών , Anabasis “Xenophontis opera omnia, vol. 3”, Ed. Marchant,


E.C.Oxford: Clarendon Press, 1904, Repr. 1961.Book 1, chap. 5, sec. 10,
l. 4

καὶ ἀνθρώπων ἰσχυρὰ οὖσα, τοῖς δὲ μήκεσι τῶν ὁδῶν καὶ τῷ


διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις ἀσθενής, εἴ τις διὰ ταχέων τὸν
πόλεμον ποιοῖτο. πέραν δὲ τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ κατὰ
τοὺς ἐρήμους σταθμοὺς ἦν πόλις εὐδαίμων καὶ μεγάλη,
ὄνομα δὲ Χαρμάνδη· ἐκ ταύτης οἱ στρατιῶται ἠγόραζον τὰ
ἐπιτήδεια, σχεδίαις διαβαίνοντες ὧδε. διφθέρας ἃς εἶχον
στεγάσματα ἐπίμπλασαν χόρτου κούφου, εἶτα συνῆγον καὶ
234

συνέσπων, ὡς μὴ ἅπτεσθαι τῆς κάρφης τὸ ὕδωρ· ἐπὶ τούτων


διέβαινον καὶ ἐλάμβανον τὰ ἐπιτήδεια, οἶνόν τε ἐκ τῆς
βαλάνου πεποιημένον τῆς ἀπὸ τοῦ φοίνικος καὶ σῖτον μελίνης·
τοῦτο γὰρ ἦν ἐν τῇ χώρᾳ πλεῖστον. ἀμφιλεξάντων δέ τι

Ξενοφών , Anabasis Book 5, chap. 2, sec. 12, l. 5

πλησίον ἀλλήλων οἳ πάντα τὸν χρόνον ἀλλήλοις περὶ ἀν-


δραγαθίας ἀντεποιοῦντο. καὶ οἱ μὲν ταῦτ' ἐποίουν· ὁ δὲ τοῖς
πελτασταῖς πᾶσι παρήγγειλε διηγκυλωμένους ἰέναι, ὡς,
ὁπόταν σημήνῃ, ἀκοντίζειν, καὶ τοὺς τοξότας ἐπιβεβλῆσθαι
ἐπὶ ταῖς νευραῖς, ὡς, ὁπόταν σημήνῃ, τοξεύειν δεῆσον, καὶ
τοὺς γυμνῆτας λίθων ἔχειν μεστὰς τὰς διφθέρας· καὶ τοὺς
ἐπιτηδείους ἔπεμψε τούτων ἐπιμεληθῆναι. ἐπεὶ δὲ πάντα
παρεσκεύαστο καὶ οἱ λοχαγοὶ καὶ οἱ ὑπολόχαγοι καὶ οἱ
ἀξιοῦντες τούτων μὴ χείρους εἶναι πάντες παρατεταγμένοι
ἦσαν, καὶ ἀλλήλους μὲν δὴ ξυνεώρων (μηνοειδὴς γὰρ διὰ
τὸ χωρίον ἡ τάξις ἦν)·

Γαληνός ιατρός De usu partium Gaeni de usu partium libri xvii”, Ed.
Helmreich, G.Leipzig: Teubner, 1:1907; 2:1909, Repr. 1968.Kühn
volume 3, page 776, l. 6

ἐλθόντες, ἔμελλον δήπουθεν ἀσμένως ‖ εἰς αὐγὴν ἀνα-


βλέψεσθαι, ἀναβλέψαντες δ' ἐπηροῦντο μὴ φέροντες
ἐξαιφνίδιόν τε καὶ ἀθρόαν αὐγῆς λαμπρᾶς προσβολήν.
ἐάσαντες οὖν ταῦτα τῶν ὁσημέραι φαινομένων ἀνα-
μιμνήσκειν σε πειρασόμεθα, πρῶτον μὲν τῶν γραφέων,
καὶ μάλισθ' ὅταν ἐν λευκαῖς διφθέραις γράφωσιν, ὡς
κάμνει ῥᾳδίως αὐτῶν ἡ ὄψις, εἰ παντάπασιν ἀβοήθη-
τος εἴη. ταῦτ' ἄρα προμηθούμενοι κυανᾶ τε καὶ φαιὰ
παρατίθενται χρώματα, πρὸς ἃ συνεχῶς ἀποβλέποντες
ἀναπαύουσι τὰς ὄψεις. ἀλλὰ καὶ τοὺς ὀφθαλμιῶντας
ἐξελέγχει μὲν καὶ βλάπτει τὸ φῶς· ἄλυπα δὲ καὶ τού

Γαληνός ιατρός De sanitate tuenda libri vi “Galeni de sanitate tuenda


libri vi”, Ed. Koch, K.Leipzig: Teubner, 1923; Corpus medicorum
Graecorum, vol. 5.4.2.Kühn volume 6, page 356, l. 12

χειμῶνα γίνονται πολλοῖς, καὶ μετὰ μακρὰν ἀρρωστίαν ἐν ταῖς ἀναλή-


ψεσιν ὁμοίως ἐνοχλουμένους οὐ κλύζω δριμέσι κλύσμασιν, ἀλλ' ἔλαιον
ἐνίημι μόνον. ὅπερ οὐδὲν κωλύει καὶ τοῖς ὑγιαίνουσιν γέρουσιν ἐγχεῖν
ἐνίοτε τῆς γαστρὸς ἐπισχεθείσης· καὶ γὰρ διαβρέχεται τὰ σκληρὰ τῶν
235

περιττωμάτων, καί τις ὄλισθος ἐν τῇ διόδῳ γίνεται, καὶ τὸ σῶμα τῶν


γερόντων αὐτὸ μαλάττεται ταῖς σκληραῖς ὁμοίως διφθέραις ἐσκληρυμ-
μένον. ἀλλ' οὐδὲ ταῦτα τοῦ γέροντος, ᾗ γέρων ἐστίν, ἴδια· καὶ γὰρ
καὶ τοῖς ἐκ νοσημάτων μακρῶν ἀνακομιζομένοις συμφέρει. τί τοίνυν
ἴδιόν ἐστι τοῦ γέροντος, ᾗ γέρων ἐστί; τὸ τῇ κράσει σύμφορον. αὕτη
γάρ ἐστι, δι' ἣν καὶ γηρῶμεν, ἄλλος ἐν ἄλλῳ χρόνῳ, πρωϊαίτερον ἢ
ὀψιαίτερον, | ὡς ἂν καὶ φύσεως ἔχωμεν ἐξ ἀρχῆς ἢ <δι'> ἐπιτηδεύματα

Γαληνός ιατρός De difficultate respirationis libri iii (0057: 056)


“Claudii Galeni opera omnia, vol. 7”, Ed. Kühn, C.G.Leipzig: Knobloch,
1824, Repr. 1965.Volume 7, page 890, l. 17

τον οὐ μόνον ὑφ' Ἱπποκράτους συγκεῖσθαι δοκεῖ τοῖς ἄριστα


περὶ τούτων ἐγνωκόσιν, ἀλλὰ καὶ τῇ τῆς θεωρίας οἰκειότητι
συνῆφθαι πρὸς ἄλληλα, τὸν αὐτὸν οἶμαι τρόπον ἔχειν καὶ τὰ
κατὰ τὸ δεύτερον καὶ τὸ δʹ καὶ τὸ ἕκτον. ὡμολόγηται γὰρ
οὖν ἤδη καὶ ταῦτα συνθεῖναι Θεσσαλὸν τὸν Ἱπποκράτους υἱὸν,
τὰ μὲν αὐτοῦ τοῦ πατρὸς ἐν διφθέραις τισὶν ἢ δέλτοις εὑρόντα
ὑπομνήματα, προσθέντα δέ τινα καὶ αὐτὸν οὐκ ὀλίγα. τό γε
μὴν πέμπτον τε καὶ ἕβδομον τῶν ἐπιδημιῶν οὐκ ἄν τίς μοι
δοκεῖ τῆς Ἱπποκράτους γνώμης οἰκείας ἀξιῶσαι, κατ' ἐμὴν δὲ
γνώμην οὐδὲ τὸ τέταρτον, εἰ καί τισιν ἔδοξε καὶ τοῦθ' ὑπὸ
Θεσσαλοῦ συντεθῆναι· τὸ δὲ προγνωστικὸν καὶ τοὺς

Plato Phil., Crito “Platonis opera, vol. 1”, Ed. Burnet, J.Oxford:
Clarendon Press, 1900, Repr. 1967.Stephanus page 53, sec. d, l. 6

φανεῖσθαι τὸ τοῦ Σωκράτους πρᾶγμα; οἴεσθαί γε χρή. ἀλλ'


ἐκ μὲν τούτων τῶν τόπων ἀπαρεῖς, ἥξεις δὲ εἰς Θετταλίαν
παρὰ τοὺς ξένους τοὺς Κρίτωνος; ἐκεῖ γὰρ δὴ πλείστη ἀταξία
καὶ ἀκολασία, καὶ ἴσως ἂν ἡδέως σου ἀκούοιεν ὡς γελοίως
ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου ἀπεδίδρασκες σκευήν τέ τινα περιθέμενος,
ἢ διφθέραν λαβὼν ἢ ἄλλα οἷα δὴ εἰώθασιν ἐνσκευάζεσθαι οἱ
ἀποδιδράσκοντες, καὶ τὸ σχῆμα τὸ σαυτοῦ μεταλλάξας· ὅτι
δὲ γέρων ἀνήρ, σμικροῦ χρόνου τῷ βίῳ λοιποῦ ὄντος ὡς τὸ
εἰκός, ἐτόλμησας οὕτω γλίσχρως ἐπιθυμεῖν ζῆν, νόμους τοὺς
μεγίστους παραβάς, οὐδεὶς ὃς ἐρεῖ; ἴσως, ἂν μή τινα λυπῇς·
εἰ δὲ μή, ἀκούσῃ, ὦ Σώκρατες, πολλὰ καὶ ἀνάξια σαυτοῦ.

Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1–20) (0060: 001)


“Diodori bibliotheca historica, 5 vols., 3rd edn.”, Ed. Vogel, F., Fischer,
236

K.T. (post I. Bekker & L. Dindorf)Leipzig: Teubner, 1:1888; 2:1890;


3:1893; 4–5:1906, Repr. 1964.Book 17, chap. 45, sec. 4, l. 2

μηχανώμενοι δὲ πρὸς ταῦτα οἱ Τύριοι πρὸ μὲν τῶν


τειχῶν μαρμαρίνους τροχοὺς ἵστανον καὶ διά τινων
ὀργάνων τούτους δινεύοντες τὰ φερόμενα βέλη κατα-
πελτικὰ συνέτριβον καὶ εἰς τὰ πλάγια μέρη παράγοντες
ἀπράκτους ἐποίουν τὰς τῶν ἀφιεμένων πληγάς. πρὸς
δὲ τούτοις βύρσας καὶ διπλᾶς διφθέρας πεφυκωμένας
καταράπτοντες εἰς ταύτας ἀπεδέχοντο τὰς ἀπὸ τῶν
πετροβόλων πληγάς· καὶ μαλακῆς τῆς ἐνδόσεως γινο-
μένης ἐξελύετο τῶν φερομένων πετρῶν ἡ βία.

Lucianus Soph., Hercules Lucian, vol. 1”, Ed. Harmon, .M.Cambridge,


Mass.: Harvard University Press, 1913, Repr. 1961.Sec. 1, l. 11

...ἐς τὸ μελάντατον οἷοί εἰσιν οἱ θαλαττουργοὶ


γέροντες· μᾶλλον δὲ Χάρωνα ἢ Ἰαπετόν τινα τῶν
ὑποταρταρίων καὶ πάντα μᾶλλον ἢ Ἡρακλέα
εἶναι ἂν εἰκάσειας. ἀλλὰ καὶ τοιοῦτος ὢν ἔχει
ὅμως τὴν σκευὴν τὴν Ἡρακλέους· καὶ γὰρ τὴν
διφθέραν ἐνῆπται τὴν τοῦ λέοντος καὶ τὸ ῥόπαλον
ἔχει ἐν τῇ δεξιᾷ καὶ τὸν γωρυτὸν παρήρτηται, καὶ
τὸ τόξον ἐντεταμένον ἡ ἀριστερὰ προδείκνυσιν,
καὶ ὅλος Ἡρακλῆς ἐστι ταῦτά γε. ᾤμην οὖν ἐφ'
ὕβρει τῶν Ἑλληνίων θεῶν τοιαῦτα παρανομεῖν
τοὺς Κελτοὺς ἐς τὴν μορφὴν τὴν Ἡρακλέους

Lucianus Soph., Timon (0062: 022)“Luciani opera, vol. 1”, Ed.


Macleod, M.D.Oxford: Clarendon Press, 1972.Sec. 6, l. 2

περ τινὰ στήλην παλαιοῦ νεκροῦ ὑπτίαν ὑπὸ τοῦ χρόνου ἀνατετραμ-
μένην παρέρχονται μηδὲ ἀναγνόντες. οἱ δὲ καὶ πόρρωθεν ἰδόντες
ἑτέραν ἐκτρέπονται δυσάντητον καὶ ἀποτρόπαιον θέαμα ὄψεσθαι
ὑπολαμβάνοντες τὸν οὐ πρὸ πολλοῦ σωτῆρα καὶ εὐεργέτην αὐτῶν
γεγενημένον. ὥστε ὑπὸ τῶν κακῶν ἐπὶ ταύτην τὴν ἐσχατιὰν
τραπόμενος ἐναψάμενος διφθέραν ἐργάζομαι τὴν γῆν ὑπόμισθος
ὀβολῶν τεσσάρων, τῇ ἐρημίᾳ καὶ τῇ δικέλλῃ προσφιλοσοφῶν.
ἐνταῦθα τοῦτο γοῦν μοι δοκῶ κερδανεῖν, μηκέτι ὄψεσθαι πολλοὺς
παρὰ τὴν ἀξίαν εὖ πράττοντας· ἀνιαρότερον γὰρ τοῦτό γε.
Ἤδη ποτὲ οὖν, ὦ Κρόνου καὶ Ῥέας υἱέ, τὸν βαθὺν τοῦτον
ὕπνον ἀποσεισάμενος καὶ νήδυμον – ὑπὲρ τὸν Ἐπιμενίδην γὰρ
237

Lucianus Soph., Timon Sec. 12, l. 8

δικράνοις ἐξεώθει με τῆς οἰκίας καθάπερ οἱ τὸ πῦρ ἐκ τῶν χειρῶν


ἀπορριπτοῦντες. αὖθις οὖν ἀπέλθω παρασίτοις καὶ κόλαξι καὶ
ἑταίραις παραδοθησόμενος; ἐπ' ἐκείνους, ὦ Ζεῦ, πέμπε με τοὺς
ἡσθησομένους τῇ δωρεᾷ, τοὺς περιέψοντας, οἷς τίμιος ἐγὼ καὶ
περιπόθητος· οὗτοι δὲ οἱ λάροι τῇ πενίᾳ συνέστωσαν, ἣν προ-
τιμῶσιν ἡμῶν, καὶ διφθέραν παρ' αὐτῆς λαβόντες καὶ δίκελλαν
ἀγαπάτωσαν ἄθλιοι τέτταρας ὀβολοὺς ἀποφέροντες, οἱ δεκα-
ταλάντους δωρεὰς ἀμελητὶ προϊέμενοι.

Lucianus Soph., Timon Sec. 19, l. 3

Οὐκοῦν, ἢν μὴ ἐμφράξηται τὸ κεχηνὸς τοῦτο καὶ ἐς τὸ ἅπαξ


ἀναπεπταμένον, ἐκχυθέντος ἐν βραχεῖ σου ῥᾳδίως εὑρήσει τὴν
διφθέραν αὖθις καὶ τὴν δίκελλαν ἐν τῇ τρυγὶ τοῦ πίθου. ἀλλ'
ἄπιτε ἤδη καὶ πλουτίζετε αὐτόν· σὺ δὲ μέμνησο, ὦ Ἑρμῆ,
ἐπανιὼν πρὸς ἡμᾶς ἄγειν τοὺς Κύκλωπας ἐκ τῆς Αἴτνης, ὅπως
τὸν κεραυνὸν ἀκονήσαντες ἐπισκευάσωσιν· ὡς ἤδη γε τεθηγμένου
αὐτοῦ δεησόμεθα.

Agatharchides Geogr., Fragmenta (0067: 004)“FGrH #86”.


Volume-Jacobyʹ-F 2a,86,F, fragment 3, l. 8

Περὶ Ἀσίας καὶ τοὺς ἑταίρους φασὶ τοὺς Ἀλεξάνδρου ὑπερβαλλούσηι


τρυ-φῆι χρήσασθαι. ὧν εἷς ὢν καὶ Ἄγνων χρυσοῦς ἥλους ἐν ταῖς κρηπῖσι
[καὶ τοῖς ὑποδήμασιν] ἐφόρει. Κλεῖτος δ' ὁ Λευκὸς καλούμενος ὅτε
χρηματί-ζειν μέλλοι, ἐπὶ πορφυρῶν ἱματίων διαπεριπατῶν τοῖς
ἐντυγχάνουσιν διελέγετο. Περδίκκαι δὲ καὶ Κρατερῶι φιλογυμναστοῦσιν
ἠκολούθουν διφθέραι σταδιαῖαι τοῖς μεγέθεσιν, ὑφ' αἷς περιλαμβάνοντες
τόπον <εὐμεγέθη> ἐν ταῖς καταστρατοπεδείαις ἐγυμνάζοντο· ἠκολούθει
δὲ αὐτοῖς καὶ ὑποζύγια πολλὰ τὰ τὴν κόνιν κομίζοντα πρὸς τὴν ἐν τῆι
παλαίστραι χρείαν. Λεοννάτωι δὲ καὶ Μενελάωι φιλοκυνήγοις οὖσιν
αὐλαῖαι σταδίων ἑκατὸν ἠκολούθουν, αἷς περιιστάντες τὰς θήρας
ἐκυνήγουν. τὰς δὲ χρυσᾶς πλα-τάνους καὶ τὴν χρυσῆν ἄμπελον, ὑφ' ὧν οἱ
Περσῶν βασιλεῖς ἐχρημάτιζον

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis (0074: 001)


“Flavii Arriani quae exstant omnia, vol. 1”, Ed. Roos, A.G., Wirth, G.
Leipzig: Teubner, 1967 (1st edn. corr.).Book 1, chap. 3, sec. 6, l. 2
238

τοῦ Ἴστρου ᾠκισμένους, ὅτι τε συνειλεγμένους ἑώρα


πολλοὺς ἐπὶ τῇ ὄχθῃ τοῦ Ἴστρου, ὡς εἴρξοντας, εἰ
διαβαίνοι, – ἦσαν γὰρ ἱππεῖς μὲν ἐς τετρακισχιλίους,
πεζοὶ δὲ πλείους τῶν μυρίων – καὶ ἅμα πόθος ἔλαβεν
αὐτὸν ἐπέκεινα τοῦ Ἴστρου ἐλθεῖν. τῶν μὲν δὴ νεῶν
ἐπέβη αὐτός· τὰς δὲ διφθέρας, ὑφ' αἷς ἐσκήνουν, τῆς
κάρφης πληρώσας καὶ ὅσα μονόξυλα πλοῖα ἐκ τῆς
χώρας ξυναγαγών – ἦν δὲ καὶ τούτων εὐπορία πολλή,
ὅτι τούτοις χρῶνται οἱ πρόσοικοι τῷ Ἴστρῳ ἐφ' ἁλιείᾳ
τε τῇ ἐκ τοῦ Ἴστρου καὶ εἴποτε παρ' ἀλλήλους ἀνὰ τὸν
ποταμὸν στέλλοιντο καὶ λῃστεύοντες ἀπ' αὐτῶν οἱ πολ

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis


Book 2, chap. 18, sec. 6, l. 4

ματος ἐπιπλέοντες οἱ Τύριοι, ἅτε δὴ θαλασσοκρατοῦν-


τες ἔτι, ἄπορον πολλαχῇ τὴν πρόσχωσιν τοῖς Μακε-
δόσιν ἐποίουν. καὶ οἱ Μακεδόνες πύργους ἐπ' ἄκρου
τοῦ χώματος, ὅ τι περ προκεχωρήκει αὐτοῖς ἐπὶ πολὺ
τῆς θαλάσσης, ἐπέστησαν δύο καὶ μηχανὰς ἐπὶ τοῖς
πύργοις. προκαλύμματα δὲ δέρρεις καὶ διφθέραι αὐτοῖς
ἦσαν, ὡς μήτε πυρφόροις βέλεσιν ἀπὸ τοῦ τείχους
βάλλεσθαι, τοῖς τε ἐργαζομένοις προβολὴν ἐν τῷ αὐτῷ
εἶναι πρὸς τὰ τοξεύματα· ἅμα τε ὅσοι προσπλέοντες
τῶν Τυρίων ἔβλαπτον τοὺς χωννύντας, ἀπὸ τῶν πύρ-
γων βαλλόμενοι οὐ χαλεπῶς ἀνασταλήσεσθαι ἔμελλον.

Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis


Book 3, chap. 29, sec. 4, l. 3

δης καὶ ῥεῦμα ὀξύ<ς>, ὡς τὰ καταπηγνύμενα πρὸς


αὐτοῦ τοῦ ῥοῦ ἐκστρέφεσθαι ἐκ τῆς γῆς οὐ χαλεπῶς,
οἷα δὴ οὐδὲ βεβαίως κατὰ τῆς ψάμμου ἱδρυμένα.
ἄλλως τε καὶ ἀπορία ὕλης ἐν τοῖς πόνοις ἦν καὶ τριβὴ
πολλὴ ἐφαίνετο, εἰ μακρόθεν μετίοιεν ὅσα ἐς γεφύρω-
σιν τοῦ πόρου. ξυναγαγὼν οὖν τὰς διφθέρας, ὑφ' αἷς
ἐσκήνουν οἱ στρατιῶται, φορυτοῦ ἐμπλῆσαι ἐκέλευσεν
ὡς ξηροτάτου καὶ καταδῆσαί τε καὶ ξυρράψαι ἀκριβῶς,
τοῦ μὴ ἐσδύεσθαι ἐς αὐτὰς τοῦ ὕδατος. ἐμπλησθεῖσαι
δὲ καὶ ξυρραφεῖσαι ἱκαναὶ ἐγένοντο διαβιβάσαι τὴν
239

Dionysius Halicarnassensis Hist., Rhet., Antiquitates Romanae (0081:


001)“Dionysii Halicarnasei antiquitatum Romanarum quae supersunt, 4
vols.”, Ed. Jacoby, K.Leipzig: Teubner, 1:1885; 2:1888; 3:1891; 4:1905,
Repr. 1967.Book 7, chap. 11, sec. 1, l. 6

Οἱ δ' ἀποστάται τε καὶ φυγάδες ἐν τῷ περὶ


τὸν Ἄορνον ὄρει πλησίον ὄντι τῆς πόλεως λοχῶντες,
ὡς ἔμαθον ἐξεληλυθυῖαν ἐκ τῆς πόλεως τὴν τοῦ τυράν-
νου στρατιὰν συνθήμασι μηνυθεῖσαν ὑπὸ τῶν σκοπῶν,
πέμπουσιν ἐξ αὐτῶν περὶ ἑξήκοντα μάλιστα τοὺς εὐτολ-
μοτάτους διφθέρας ἔχοντας καὶ φακέλλους φρυγάνων
κομίζοντας. οὗτοι περὶ λύχνων ἁφὰς ἄλλοι κατ' ἄλλας
πύλας ὡς χερνῆται παρεισπεσόντες ἔλαθον· ὡς δ' ἔνδον
ἐγένοντο τοῦ τείχους ἐξελκύσαντες ἐκ τῶν φακέλλων
ἃ κατέκρυπτον ξίφη, καὶ συνελθόντες εἰς τὸν αὐτὸν
ἅπαντες τόπον ἔπειτ' ἐκεῖθεν ὁρμήσαντες ἀθρόοι πρὸς

Aeschylus Trag., Fragmenta (0085: 008)“Die Fragmente der Tragödien


des Aischylos”, Ed. Mette, H.J.Berlin: Akademie–Verlag, 1959.
Tetralogy 44, play A, fragment 716, l. 2

– – X 46: ... κατὰ λέβητος ἢ 8‘λουτηρίου’ τινός, ἐπεὶ καὶ τοῦτο


τοὔνομα ἐπὶ μὲν τῶν λουτρῶν <Αἰσχύλος> εἴρηκεν ....
– – VII 177: ... καὶ τὸν τὰς ἀλαβάστρους φέροντα <Αἰσχύλος>
εἴρηκεν 8‘ἀλαβαστροφόρον’.
– – X 180: καὶ ‘στέγαστρον’ δὲ ὅστις ἐθέλοι ὀνομάζειν, ἧιπερ ἡ
πολλὴ χρῆσις, τὴν στεγαστρίδα διφθέραν, τὸν σκύτινον τοῦτον χιτῶνα,
καταφευγέτω ἐπὶ <τὸν Αἰσχύλον> εἰπόντα
’<×> 8ὀστέων στέγαστρον <– × – ⏑ ×>‘.
»Prob.» Vergil. Georg. III 34 p. 378, 2 Hag.: Capys Assaraci filius,
Assaracus autem Trois, Tros ipse Erichthonii filius, Erichthonius ex
Electra et Iove nascitur, ut <<Ae>schylos tragicus scriptor> sentit.

Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., De prosodia


catholica (0087: 001)“Grammatici Graeci, vol. 3.1”, Ed. Lentz, A.
Leipzig: Teubner, 1867, Repr. 1965.Part+volume 3,1, page 260, l. 7

(Β 711). ἀπὸ Φέρητος τοῦ Κρηθέως ἢ Φερᾶς τῆς Αἰόλου θυγατρός.


εἰσὶ καὶ ἄλλαι Φεραί ἀρχαῖαι τῶν νῦν Φερῶν ἀπέχουσαι στάδια ὀκτώ.
εἰσὶ καὶ ἄλλαι Ἰαπυγίας καὶ Αἰτωλίας καὶ Παρθυαίων.
Τὰ εἰς <ρα> μακροκατάληκτα τρισύλλαβα παραληγόμενα τῷ <ε> μονο-
γενῆ βαρύνεται, εἰ μὴ ἐπιθετικὰ εἴη, <ἡμέρα, ἀσκέρα> εἶδος ὑποδή-
240

ματος, <διφθέρα, λακέρα, χολέρα, ἑσπέρα, ὑπέρα, ἀλέρα, Τερ-


μέρα> Ὠγύγου μήτηρ, <κυσέρα, Θεσκέρα> ἡ τιθηνὸς Διονύσου.

Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., De prosodia


catholica Part+volume 3,1, page 344, l. 3

τὸ <οἰσπωτή> ὁ ῥύπος. τὸ δὲ <Πρωτή> νῆσος παρὰ τῇ Σφακτηρίᾳ καὶ


Πύλῳ δισύλλαβον ὀξύνεται.
Τὰ εἰς <τη> δισύλλαβα διφθόγγῳ παραληγόμενα βαρύνεται, <βλαύτη>
εἶδος ὑποδήματος, <Προίτη> ἡ πόλις, <κοίτη, δροίτη> ἡ πύελος, <λοίτη,
Οἴτη> ὄρος περὶ Τραχῖνα. ἔστι καὶ πόλις Μηλιέων. <Βαίτη> ἡ διφθέρα.
<δαίτη> ἡ εὐωχία. τὸ δὲ <τελευτή> τρισύλλαβον.
Τὰ εἰς <τη> δισύλλαβα προσηγορικὰ ἔχοντα πρὸ τοῦ <τ> σύμφωνον
ὀξύνεται, εἰ μὴ παραλήγοι φωνήεντι <ι> ἢ <ε>, <βροντή, εἱρκτή, πηκτή>
ὄργανον μουσικόν. <φυστή> μᾶζα ἡ ἐξ ἀλφίτων καὶ οἴνου. <ἀκτή>·
οὕτως δὲ καὶ ἡ Ἀττικὴ ἐκαλεῖτο ἀπὸ Ἀκταίου τινός. ἀνὴρ δὲ ἦν
αὐτόχθων,

Theophrastus Phil., Characteres Theophrast. Charaktere, vol. 1”, Ed.


Steinmetz, P.Munich: Hueber, 1960; Das Wort der Antike 7.
Chap. 4, sec. 15, l. 2

καὶ τὸ ἀργύριον δὲ παρά του λαβὼν ἀποδοκιμάζειν, λίαν γὰρ


λεπρὸν εἶναι, καὶ ἕτερον ἅμα ἀλλάττεσθαι.
καὶ εἰ τὸ ἄροτρον ἔχρησεν ἢ κόφινον ἢ δρέπανον ἢ θύλακον,
<ἀπαιτῆσαι> ταῦτα τῆς νυκτὸς κατὰ ἀγρυπνίαν ἀναμιμνησκόμενος.
καὶ εἰς ἄστυ καταβαίνων ἐρωτῆσαι τὸν ἀπαντῶντα, πόσου ἦσαν αἱ
διφθέραι καὶ τὸ τάριχος καὶ εἰ τήμερον [ὁ ἀγὼν] νουμηνίαν ἄγει, καὶ
εἰπεῖν εὐθὺς ὅτι βούλεται καταβὰς ἀποκείρασθαι καὶ ἐν βαλανείῳ δὲ ᾆσαι
καὶ εἰς τὰ ὑποδήματα δὲ ἥλους ἐγκροῦσαι καὶ τῆς αὐτῆς ὁδοῦ παριὼν
κομί-σασθαι παρ' Ἀρχίου τοῦ ταρίχους.

Diogenianus Gramm., Paroemiae (epitome operis sub nomine


Diogeniani) (e cod. Mazarinco) (0097: 001)“Corpus paroemiographorum
Graecorum, vol. 1”, Ed. von Leutsch, E.L., Schneidewin, F.G.Göttingen:
Vandenhoeck & Ruprecht, 1839, Repr. 1965.Centuria 3, sec. 2, l. 1

<Ἀσεβέστερος Ἱππομένους:> διὰ τὸ ἐπὶ θυγα-


τρὶ μύσος. Καὶ γὰρ αὐτὴν μοιχευθεῖσαν ἵππῳ συγκατέ-
κλεισεν εἰς θοίνην. Διὰ τοῦτο καὶ τὴν Κοδριδῶν ἀρχήν
φασι καταλυθῆναι, ἐξ ὧν ἦν ἐκεῖνος.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν
241

σαθρά τινα καὶ μωρὰ διηγουμένων. Ἡ γὰρ διφθέρα,


ἐν ᾗ δοκεῖ ὁ Ζεὺς ἀπογράφεσθαι τὰ γινόμενα, παμπά-
λαιος.

Diogenianus Gramm., Paroemiae (epitome operis sub nomine


Diogeniani) (e cod. Mazarinco) Centuria 3, sec. 2, l. 2

<Ἀσεβέστερος Ἱππομένους:> διὰ τὸ ἐπὶ θυγα-


τρὶ μύσος. Καὶ γὰρ αὐτὴν μοιχευθεῖσαν ἵππῳ συγκατέ-
κλεισεν εἰς θοίνην. Διὰ τοῦτο καὶ τὴν Κοδριδῶν ἀρχήν
φασι καταλυθῆναι, ἐξ ὧν ἦν ἐκεῖνος.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν
σαθρά τινα καὶ μωρὰ διηγουμένων. Ἡ γὰρ διφθέρα,
ἐν ᾗ δοκεῖ ὁ Ζεὺς ἀπογράφεσθαι τὰ γινόμενα, παμπά-
λαιος.
<Ἀσκὸν δαίρεις:> ἐπὶ τῶν ἀνοήτως τι ποιούντων.
<Ἀρχὴν μὲν φῦναι ἐπιχθονίοισιν ἄρι-
στον· Φύντα δ' ὅπως ὤκιστα πύλας Ἀΐδαο

Diogenianus Gramm., Paroemiae (epitome operis sub nomine


Diogeniani) (e cod. Mazarinco) Centuria 4, sec. 95a, l. 1

ἕπεσθαι:> παραινετική. Τραχεῖα γὰρ ἡ Σκῶλος καὶ


δύσβατος.
<Ζαλεύκου νόμος:> ἐπὶ τῶν ἀποτόμων. Ζάλευκος
γὰρ Λοκροῖς ἐνομοθέτησεν ὠμότερα. Ὁμοία καὶ, <Τενέ-
διος πέλεκυς.
Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος ἐπὶ διφθέρας:> ἐπὶ τῶν
βραδέως τιμωρουμένων. Λέγεται γὰρ τὸν Δία πάντα τὰ
πραττόμενα εἰς διφθέρας ἀπογράφεσθαι.
<Ζεὺς ἄγονος:> ἐπὶ τῶν παράδοξα λεγόντων. Ὁ
γὰρ Ζεὺς πολυγονώτατος.
<Ζεῖ χύτρα, ζῇ φιλία:> ἐπὶ τῶν διὰ τὸ δεῖπνον

Diogenianus Gramm., Paroemiae (epitome operis sub nomine


Diogeniani) (e cod. Mazarinco) Centuria 4, sec. 95a, l. 3

<Ζαλεύκου νόμος:> ἐπὶ τῶν ἀποτόμων. Ζάλευκος


γὰρ Λοκροῖς ἐνομοθέτησεν ὠμότερα. Ὁμοία καὶ, <Τενέ-
διος πέλεκυς.
Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος ἐπὶ διφθέρας:> ἐπὶ τῶν
242

βραδέως τιμωρουμένων. Λέγεται γὰρ τὸν Δία πάντα τὰ


πραττόμενα εἰς διφθέρας ἀπογράφεσθαι.
<Ζεὺς ἄγονος:> ἐπὶ τῶν παράδοξα λεγόντων. Ὁ
γὰρ Ζεὺς πολυγονώτατος.
<Ζεῖ χύτρα, ζῇ φιλία:> ἐπὶ τῶν διὰ τὸ δεῖπνον
συνιόντων εἰς φιλίαν.

Zenobius Sophista <Paroemiogr.>, Epitome collectionum Lucilli


Tarrhaei et Didymi (0098: 001)“Corpus paroemiographorum
Graecorum, vol. 1”, Ed. von Leutsch, E.L., Schneidewin, F.G.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1839, Repr. 1965.
Centuria 4, sec. 11, l. 1

<Ζαλεύκου νόμος:> ἐπὶ τῶν ἀποτόμων. Ζάλευκος


γὰρ Λοκροῖς τοῖς Ἐπιζεφυρίοις ὠμότερον ἐνομοθέτησεν.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητα κἂν βραδέως ἡ δίκη τοὺς πονηροὺς μέτ-
εισι. Φασὶ γὰρ τὸν Δία εἰς διφθέρας τινὰς ἀπογρά-
φεσθαι τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζεῖ χύτρα, ζεῖ φιλία:> ἐπὶ τῶν διὰ τοῦ δείπνου
συνιόντων εἰς φιλίαν.

Zenobius Sophista <Paroemiogr.>, Epitome collectionum Lucilli


Tarrhaei et Didymi Centuria 4, sec. 11, l. 3

<Ζαλεύκου νόμος:> ἐπὶ τῶν ἀποτόμων. Ζάλευκος


γὰρ Λοκροῖς τοῖς Ἐπιζεφυρίοις ὠμότερον ἐνομοθέτησεν.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητα κἂν βραδέως ἡ δίκη τοὺς πονηροὺς μέτ-
εισι. Φασὶ γὰρ τὸν Δία εἰς διφθέρας τινὰς ἀπογρά-
φεσθαι τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζεῖ χύτρα, ζεῖ φιλία:> ἐπὶ τῶν διὰ τοῦ δείπνου
συνιόντων εἰς φιλίαν.

Στράβων γεωγραφικά Strabonis geographica, 3 vols.”, Ed. Meineke,


A.Leipzig: Teubner, 1877, Repr. 1969.Book 15, chap. 1, sec. 73, l. 6

Φησὶ γὰρ οὗτος ἐν Ἀντιοχείᾳ τῇ ἐπὶ Δάφνῃ πα-


ρατυχεῖν τοῖς Ἰνδῶν πρέσβεσιν ἀφιγμένοις παρὰ Καί-
σαρα τὸν Σεβαστόν· οὓς ἐκ μὲν τῆς ἐπιστολῆς πλείους
243

δηλοῦσθαι, σωθῆναι δὲ τρεῖς μόνους, οὓς ἰδεῖν φησι,


τοὺς δ' ἄλλους ὑπὸ μήκους τῶν ὁδῶν διαφθαρῆναι τὸ
πλέον· τὴν δ' ἐπιστολὴν ἑλληνίζειν ἐν διφθέρᾳ γε-
γραμμένην, δηλοῦσαν ὅτι Πῶρος εἴη ὁ γράψας, ἑξα-
κοσίων δὲ ἄρχων βασιλέων ὅμως περὶ πολλοῦ ποιοῖτο
φίλος εἶναι Καίσαρι, καὶ ἕτοιμος εἴη δίοδόν τε παρέ-
χειν ὅπῃ βούλεται καὶ συμπράττειν ὅσα καλῶς ἔχει.
ταῦτα μὲν ἔφη λέγειν τὴν ἐπιστολήν…

Aelius Aristides Rhet., Ἱεροὶ λόγοι βʹ “Aristides, vol. 1”, Ed. Dindorf,
W.Leipzig: Reimer, 1829, Repr. 1964.Jebb page 292, l. 28

βοᾶν. μετὰ ταῦτα κλῆσις καὶ ἄφιξις ἀπὸ Σμύρνης εἰς


Πέργαμον μετὰ τῆς ἀγαθῆς τύχης. τὰ δ' ἐντεῦθεν ἔστι
μὲν οὐ κατ' ἄνθρωπον διηγήσασθαι, ἐγχειρητέον δὲ,
ὥσπερ ὑπεθέμην, ἐξ ἐπιδρομῆς ἔνια αὐτῶν διελθεῖν. εἰ δέ
τις τὰ ἀκριβέστατα γνῶναι βουλήσεται τῶν γεγενημένων
ἡμῖν παρὰ τοῦ θεοῦ, ὥρα τὰς διφθέρας αὐτῷ ζητεῖν
καὶ τὰ ὀνείρατα αὐτά. καὶ γὰρ ἰάματα παντὸς εἴδους καὶ
διαλόγους τινὰς εὑρήσει καὶ λόγους ἐν μήκει καὶ φάσματα
παντοῖα καὶ προρρήσεις ἁπάσας καὶ χρησμῳδίας περὶ παν-
τοδαπῶν πραγμάτων, τὰς μὲν καταλογάδην, τὰς δὲ ἐν
μέτροις γεγονυίας, καὶ χαρίτων πάντ' ἄξια τῷ θεῷ μει

Comica Adespota (CAF), Fragmenta incertorum


poetarum)“Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 3”, Ed. Kock,
T.Leipzig: Teubner, 1888.Fragment 545, l. 1

ἂν οἶνον αἰτῇ, κονδύλους αὐτῷ δίδου.


ἅπαντα τοῖς σοφοῖσίν ἐστιν εὔκολα.
δίκη δίκην ἔτικτε καὶ βλάβη βλάβην.
εἰ μὴ δύναιο βοῦν ἔλαυν' ὄνον.
εἰς ἀσθενοῦντας ἀσθενῶν ἐλήλυθα.
ὁ Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας.
ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις Διός.
ζητῶν γὰρ ὄψον θοἰμάτιον ἀπώλεσα.
θύραζε, Κᾶρες· οὐκέτ' Ἀνθεστήρια.
ἀνδρὸς γέροντος αἱ γνάθοι βακτηρία.
ἀηδόνες λέσχαισιν ἐγκαθήμεναι

Nicophon Comic., Fragmenta (0483: 001)“Comicorum Atticorum


fragmenta, vol. 1”, Ed. Kock, T.Leipzig: Teubner, 1880.
244

Fragment 2, l. 2

ἅπερ ἐσθίει ταυτὶ τὰ πονήρ' ὀρνίθια,


σέρφους ἴσως, σκώληκας, ἄκριδας, πάρνοπας.
οὐκ ἐς κόρακας τὼ χεῖρ' ἀποίσεις ἐκποδὼν
ἀπὸ τοῦ σκυταλίου καὶ τῆς διφθέρας;
ἆρ' ἀράχνιόν τι φαίνετ' ἐμπεφυκέναι.
δελέαστρα

Nicophon Comic., Fragmenta (0483: 002)“Fragmenta comicorum


Graecorum, vol. 2.2”, Ed. Meineke, A.Berlin: Reimer, 1840, Repr. 1970.
Play Aphr, fragment 2, l. 2

Ἅπερ ἐσθίει ταυτὶ τὰ πόνηρ' ὀρνίθια,


σέρφους ἴσως, σκώληκας, ἀκρίδας, πάρνοπας.
Οὐκ ἐς κόρακας τὼ χεῖρ' ἀποίσεις ἐκποδών
ἀπὸ τοῦ σκυταλίου τε καὶ τῆς διφθέρας;
Ἆρ' ἀράχνιόν τι φαίνετ' ἐμπεφυκέναι.

Flavius Josephus Hist., Antiquitates Judaicae (0526: 001)


“Flavii Iosephi opera, vols. 1–4”, Ed. Niese, B.
Berlin: Weidmann, 1:1887; 2:1885: 3:1892; 4:1890, Repr. 1955.
Book 3, chap. 271, l. 1

Ἂν δ' ὑπονοήσῃ μεμοιχεῦσθαί τις αὐτῷ τὴν γυναῖκα, κομίζει


κριθῆς ἀληλεσμένης ἀσσάρωνα, καὶ μίαν αὐτῆς δράκα ἐπιβαλόντες
τῷ θεῷ τὸ λοιπὸν τοῖς ἱερεῦσι διδόασιν εἰς τροφήν. τὴν δὲ γυ-
ναῖκα στήσας τις τῶν ἱερέων κατὰ τὰς πύλας, αἱ δ' εἰσὶ τετραμ-
μέναι πρὸς τὸν νεών, καὶ τῆς κεφαλῆς τὸ ἱμάτιον ἀφελὼν ἐπιγρά-
φει μὲν τοῦ θεοῦ τὴν προσηγορίαν διφθέρᾳ, κελεύει δὲ ὀμνύειν
μηδὲν ἠδικηκέναι τὸν ἄνδρα, παραβᾶσαν δὲ τὸ σῶφρον τοῦ δεξιοῦ
σκέλους ἔξαρθρον γενέσθαι καὶ τὴν γαστέρα πρησθεῖσαν οὕτως
ἀποθανεῖν· ἂν δ' ὑπὸ πολλοῦ τοῦ ἔρωτος καὶ τῆς διὰ τοῦτον ζη-
λοτυπίας προπετῶς ὁ ἀνὴρ διὰ τὴν ὑπόνοιαν εἴη κεκινημένος, μηνὶ
δεκάτῳ γενέσθαι παιδίον ἄρρεν αὐτῇ.

Flavius Josephus Hist., Antiquitates Judaicae Book 3, chap. 272, l. 2

μηδὲν ἠδικηκέναι τὸν ἄνδρα, παραβᾶσαν δὲ τὸ σῶφρον τοῦ δεξιοῦ


σκέλους ἔξαρθρον γενέσθαι καὶ τὴν γαστέρα πρησθεῖσαν οὕτως
ἀποθανεῖν· ἂν δ' ὑπὸ πολλοῦ τοῦ ἔρωτος καὶ τῆς διὰ τοῦτον ζη-
245

λοτυπίας προπετῶς ὁ ἀνὴρ διὰ τὴν ὑπόνοιαν εἴη κεκινημένος, μηνὶ


δεκάτῳ γενέσθαι παιδίον ἄρρεν αὐτῇ. τῶν δ' ὅρκων τελειωθέντων
τῆς διφθέρας ἀπαλείψας τοὔνομα εἰς φιάλην ἐκπιέζει, προκομίσας
τε ἐκ τοῦ ἱεροῦ γῆς εἴ τι προστύχοι καὶ καταπάσας ἐκπιεῖν δίδω-
σιν· ἡ δ' εἰ μὲν ἀδίκως ἐνεκλήθη, ἐγκύμων τε γίνεται καὶ τε-
λεσφορεῖται κατὰ τὴν γαστέρα· ψευσαμένη δὲ τὸν ἄνδρα ἐπὶ τοῖς
γάμοις καὶ τὸν θεὸν ἐπὶ τοῖς ὅρκοις μετ' αἰσχύνης καταστρέφει
τὸν βίον τοῦ τε σκέλους ἐκπεσόντος αὐτῇ καὶ τὴν κοιλίαν ὑδέρου

Septuaginta, Exodus (0527: 002)“Septuaginta, vol. 1, 9th edn.”, Ed.


Rahlfs, A.Stuttgart: Württembergische Bibelanstalt, 1935, Repr. 1971.
Chap. 39, sec. 20, l. 1

καὶ τὰς διφθέρας δέρματα κριῶν ἠρυθροδανωμένα καὶ τὰ


καλύμματα δέρματα ὑακίνθινα καὶ τῶν λοιπῶν τὰ ἐπικαλύμματα
καὶ τοὺς πασσάλους καὶ πάντα τὰ ἐργαλεῖα τὰ εἰς τὰ ἔργα τῆς
σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου·
ὅσα συνέταξεν κύριος τῷ Μωυσῇ, οὕ-
τως ἐποίησαν οἱ υἱοὶ Ισραηλ πᾶσαν τὴν ἀποσκευήν.

Menander Comic., Dyscolus (0541: 007)“Menandri reliquiae selectae”,


Ed. Sandbach, F.H.Oxford: Clarendon Press, 1972.L. 415

{(Γε)} περικρούειν πέδας. {(Σι)} Ἄπολλον. {(Γε)} εἶτα δόντα


διφθέραν τε καὶ δίκελλαν <ἐν> τοῦ πλησίον τῶι χωρίωι σκάπτειν
κελεύειν.

Menander Comic., Epitrepontes (0541: 009)“Menandri reliquiae


selectae”, Ed. Sandbach, F.H.Oxford: Clarendon Press, 1972.L. 229

{(Σμ)} ὦ κάκιστ' ἀπολούμενοι,


δίκας λέγοντες περιπατεῖτε, διφθέρας
ἔχοντες;
{(Συ)} ἀλλ' ὅμως. τὸ πρᾶγμ' ἐστὶν βραχύ,
καὶ ῥάιδιον μαθεῖν. πάτερ, δὸς τὴν χάριν·
μὴ καταφρονήσηις, πρὸς θεῶν. ἐν παντὶ δεῖ
καιρῶι τὸ δίκαιον ἐπικρατεῖν ἁπανταχοῦ,

Menander Comic., Epitrepontes L. 328


246

ἄιξας ἐλεύθερόν τι τολμήσει πονεῖν,


θηρᾶν λέοντας, ὅπλα βαστάζειν, τρέχειν
ἐν ἀγῶσι. τεθέασαι τραγωιδούς, οἶδ' ὅτι,
καὶ ταῦτα κατέχεις πάντα. Νηλέα τινὰ
Πελίαν τ' ἐκείνους εὗρε πρεσβύτης ἀνὴρ
αἰπόλος, ἔχων οἵαν ἐγὼ νῦν διφθέραν,
ὡς δ' ἤισθετ' αὐτοὺς ὄντας αὑτοῦ κρείττονας,
λέγει τὸ πρᾶγμ', ὡς εὗρεν, ὡς ἀνείλετο.
ἔδωκε δ' αὐτοῖς πηρίδιον γνωρισμάτων,
ἐξ οὗ μαθόντες πάντα τὰ καθ' αὑτοὺς σαφῶς
ἐγένοντο βασιλεῖς οἱ τότ' ὄντες αἰπόλοι.

Julius Pollux Gramm., Onomasticon (0542: 001)“Pollucis onomasticon,


2 vols.”, Ed. Bethe, E.Leipzig: Teubner, 9.1:1900; 9.2:1931, Repr. 1967;
Lexicographi Graeci 9.1–9.2.Book 1, sec. 94, l. 1

ἔστι δὲ ἐν τῇ νηὶ ἱστός, ἱστοδόκη, κεραία, σχοινία, κάλοι,


πρότονοι, καλῴδια, πείσματα, ἀπόγυα, ἐπίγυα, πρυμνήσια· ἐγχωρεῖ
γὰρ τῷ ὀνόματι χρῆσθαι, κἂν ᾖ ποιητικόν. ἄγκυραι ἀμφίβολοι,
ἀμφίστομοι, ἑτερόστομοι· καὶ ἄγκυρα ἱερά, ᾗ χωρὶς ἀνάγκης οὐ χρῶνται.
ἀποβάθρα καὶ διαβάθρα, ἣν σκάλαν καλοῦσιν. οἱ δὲ στίχοι τῶν κωπῶν
ταρσώματα καλοῦνται. δέρρεις, διφθέραι. ἔστι δέ τις καὶ μηχανὴ
καὶ τροχὸς καὶ τροχιλία, καὶ δι' ὧν οἱ κάλοι διείρονται, κρίκοι· τὸ
γὰρ κίρκοι ποιητικόν (Hom Ω 272, Sophocl frg 683), ἴδιον δὲ τὸ
κύκλοι. εἶτα θρανεῖα, ὑπηρέσιον, ἕρματα, καὶ ἡρματισμέμη ναῦς
καὶ ἀνερμάτιστος, κοντός, κάδος, ἀντλία, ἱμονιά. τὰ δὲ σύμπαντα
σκεύη ὅπλα καλεῖται· καὶ ὁ Ξενοφῶν (Oecon VIII 12) ‘σκεύη
Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 1, sec. 120, l. 3

ταχεῖαι νῆες, κατάφρακτα πλοῖα, οἱ δὲ ἄρχοντες τριήραρχοι καὶ πεντη-


κόνταρχοι καὶ ναύαρχοι καὶ ἐπιστολεῖς. τὸ δὲ πρᾶγμα ναυαρχία,
τριηραρχία, πεντηκονταρχία. τῆς δὲ τοῦ ναυάρχου νεὼς τὸ ὄνομα
ναυαρχὶς καὶ στρατηγίς. οἱ δὲ ἐρέται ζύγιοι, θαλάμιοι, θρανῖται. οἱ
δ' ἐπὶ τοῦ καταστρώματος μάχιμοι. τὰ δὲ ὅπλα τὰ μὲν τῆς νεὼς
δέρρεις καὶ διφθέραι καὶ χαλκᾶ ἔμβολα, ὅθεν καὶ χαλκέμβολοι αἱ
τριήρεις, τὰ δὲ τῶν ἐμπλεόντων ἀσπίδες, θώρακες, κνημῖδες, κράνη,
ξίφη, δορυδρέπανα, χεῖρες σιδηραῖ· πρὸς δὲ τὰς ἐπιβολὰς αὐτῶν ἀντε-
σοφίζοντο βύρσας προσηλοῦντες πρὸς τὰ τοιχίσματα τῶν νεῶν,
ὅπως ὁ σίδηρος ὀλισθάνῃ πρὸς τὸ ἀντίτυπον ἀντιλαβὴν οὐκ ἔχων.
κοντοῖς ἀπεωθοῦντο καὶ διῆγον ἀπ' ἀλλήλων τὰ σκάφη.

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 7, sec. 70, l. 2


247

δ' ἐξ ἐρίου πίλημα φοινικοῦν, ᾧ φαιδρύνουσι τὰ ἕδη τῶν θεῶν. τὰ


δὲ μέλανα ἱμάτια ὄρφνινα ἐκάλουν, τὸ δὲ ἄκναπτον ἱμάτιον ὀρεινὸν
οἱ μέσοι κωμικοί (III p 467. 328 Ko), ὥσπερ ἐν ὄρει εἰργασμένον
τὸ ἐγναμμένον.
καὶ σκύτιναι δὲ ἦσαν ἐσθῆτες, σίττυβα μὲν χιτὼν ἐκ δέρ-
ματος, διφθέρα δὲ στεγαστὸς χιτὼν ἐπίκρανον ἔχων. ἡ δὲ Βαίτη
ἔστι μὲν προμήκης χιτών, οὕτω δὲ Σοφοκλῆς (fg 928) καὶ τὰς σκη-
νὰς τὰς βαρβαρικὰς καλεῖ. σίσυρνα δὲ χιτὼν σκύτινος ἔντριχος χειρι-
δωτός· Σκυθικὸν τὸ χρῆμα. ἡ δὲ σισύρα περίβλημα ἂν εἴη ἐκ διφθέρας·
ἐν πέντε σισύραις ἐγκεκορδυλημένος
Ἀριστοφάνης (Nub 11) λέγει. σπολὰς δὲ θώραξ ἐκ δέρματος, κατὰ

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 7, sec. 211, l. 8

στομένει εὑρήσεις ἐν Γόησιν (I p 691. 9 Ko), βιβλιαγράφον δὲ παρὰ


Κρατίνῳ ἐν Χείροσιν (I p 88. 249 Ko), βιβλιογράφος δὲ παρὰ Ἀν-
τιφάνει ἐν Σαπφοῖ (II p 96. 197 Ko). παρὰ δὲ τῷ νεωτέρῳ Κρατίνῳ
ἐν Ὑποβολιμαίῳ (II p 292. 11) βιβλιοθήκη. Ἀντιφάνης δὲ ἐν τῷ
Μύλωνι (II p 77. 162 Ko) εἴρηκε βιβλιδίου κόλλημα. Ἡρόδοτος (V 58)
δὲ τοὺς Ἴωνάς φησι τὰς βίβλους διφθέρας λέγειν ἀπὸ τοῦ παλαιοῦ.
τὰς δὲ διφθέρας καλοῦσι καὶ ἰττέλας.

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 7, sec. 211, l. 9

Κρατίνῳ ἐν Χείροσιν (I p 88. 249 Ko), βιβλιογράφος δὲ παρὰ Ἀν-


τιφάνει ἐν Σαπφοῖ (II p 96. 197 Ko). παρὰ δὲ τῷ νεωτέρῳ Κρατίνῳ
ἐν Ὑποβολιμαίῳ (II p 292. 11) βιβλιοθήκη. Ἀντιφάνης δὲ ἐν τῷ
Μύλωνι (II p 77. 162 Ko) εἴρηκε βιβλιδίου κόλλημα. Ἡρόδοτος (V 58)
δὲ τοὺς Ἴωνάς φησι τὰς βίβλους διφθέρας λέγειν ἀπὸ τοῦ παλαιοῦ.
τὰς δὲ διφθέρας καλοῦσι καὶ ἰττέλας.
Κομμόδῳ Καίσαρι Ἰούλιος Πολυδεύκης χαίρειν. ταῦτα ἐγὼ
μὲν συνελεξάμην, ὅτι μὲν διὰ ταχέων, αὐτὸ δηλοῖ, πλὴν οὐκ
ἔστιν ὅτε ἀποστὰς δι' αὐτὰ τῆς συνουσίας τῆς πρὸς τοὺς νέους
καὶ τῶν δι' ἔθους ἀγώνων ὁσημέραι δύο λόγους ἐξειργασάμην
τὸν μὲν ἐκ τοῦ θρόνου λέγων, τὸν δὲ ὀρθοστάδην·

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 57, l. 3

καὶ ὑποστόμια καὶ στομίδας καὶ ἐχίνους καὶ τρόχους καὶ δακτυλίους
καὶ σκληροὺς καὶ μαλακοὺς χαλινοὺς ἔχεις ἐν τοῖς ἱππικοῖς, στόμια
δὲ πριονωτὰ ἐν Ἀναγύρῳ ἔφη Ἀριστοφάνης (fg 58).
248

Εἰ δὲ ἀπὸ τῆς αἰωρήσεως ἢ καὶ ἀπό τινος περιπάτου ἐν στοᾷ ἢ


δρόμῳ ἢ ἄλσει γενόμενος ἐπὶ τὴν πρὸς τὰ βιβλία συνουσίαν τις τρέ-
ποιτο, ὥρα αὐτῷ ἔχειν βιβλία, χάρτας, ἰττέλας, διφθέρας, γραμματεῖα
γραμματείδια, δέλτους δελτία, ὡς εἰπεῖν γραμματείδιον δίθυρον ἢ
τρίπτυχον ἢ καὶ πλειόνων πτυχῶν, ἢ καθ' Ὅμηρον (Ζ 169) πίνακα
πτυκτόν· καὶ Ἀριστοφάνης δὲ ἐν Θεσμοφοριαζούσαις (779) ἔφη

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 131, l. 7

μαγείρου καὶ ἀρτοποιοῦ σκευῶν. τάχα δὲ καὶ σχοῖνος καὶ βάτος καὶ
ὁρκάνη καὶ ῥάχος καὶ κόνυζα καὶ κνάφος, καὶ πάνθ' ὅσα ἀκανθώδη
τοῖς καρποῖς ἐπὶ φρουρὰν περιβάλλεται. καὶ καλαύροπες δὲ καὶ κο-
ρῦναι καὶ σκυτάλαι καὶ σκίπωνες καὶ βακτηρίαι προσήκουσι γεωργοῖς,
καὶ πίθοι καὶ πιθάκναι καὶ πιθακνίδες, καὶ σιπύαι καὶ σιροί, καὶ
διφθέρα καὶ αἰγῆ καὶ κυνῆ Σικυωνική.
τὰ δὲ ἁλιέως σκεύη φέρνιον, σπυρίς σπυρίδιον σπυρίχνιον, λίνον
πάναγρον, δίκτυον, ἀμφίβληστρον· Μένανδρος δὲ ἔφη ἐν Ἁλιεῖ (fg 27)
’ἀμφιβλήστρῳ περιβάλλεται.’

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 134, l. 4

καὶ ὁλκία δὲ τὰ πηδάλια ἐν Ναυπλίῳ (405) ὠνόμασε παρὰ τὸ Ὁμή-


ρου (ξ 350) ξεστὸν ἐφόλκαιον. σκαλμοί, τροπωτῆρες, ὑπηρέσια, ἀσκώ-
ματα, κοντοί, κάλοι, ἀντλία, κάδοι, ἀπόγυα, ἐπίγυα, πείσματα,
ἄγκυραι, ὁλκοί, ἕρματα, οὖροι, ἀποβάθρα, θρανία, δέρρεις, διφθέραι,
δακτύλιοι· οὕτω δὲ τοὺς τετρημένους λίθους ὠνόμαζον, ὧν τὰ πείσματα
ἐξέδουν. ὀρθίαξ δὲ τὸ κάτω τοῦ ἱστοῦ καλεῖται, ὡς τὸ ἄνω καρχήσιον·
καὶ ἔστι τοὔνομα τὸ ὀρθίας ἐν Ἐπιχάρμου Ὀδυσσεῖ Ναυαγῷ
(fg 106 Kaibel).

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 146, l. 3

εἰ δὲ …καὶ ἐν τῷ Μισουμένῳ Μένανδρος (fg 346), ὅταν λέγῃ ‘ἀφανεῖς


γε-γόνασιν αἱ σπάθαι.’ τούτοις δ' ἐπακτέον σφενδόνας, λίθους, μολυβ-
δίδας, πελέκεις, σαγάρεις, πυρεῖα, δέρρεις, διφθέρας, σκηνάς,
μακέλλας, κάλους, ἱμάντας, ἁλύσεις, γυλιούς, στρωματόδεσμα. καὶ
τελαμῶνα δ' ἂν καὶ ζωστῆρα εἴποις καὶ ὄχανα, καὶ κιλλίβαντας,
Ἀριστοφά-νους (Ach 1087) εἰπόντος τοὺς κιλλίβαντας οἶσε, παῖ, τῆς
ἀσπίδος. τέκτονος σκεύη σκέπαρνον, πρίων, σφῦρα, τέρετρον τρύπανον

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 175, l. 1


249

φαίης δ' ἂν καὶ χρυσώματα καὶ ἀργυρώματα καὶ χαλκώματα


ἐν μέρει τῶν σκευῶν, οὐ μόνον ἐν τῇ Ἀναβάσει (IV 18) Ξενοφῶντος
εἰπόντος χαλκώμασιν, ἀλλὰ καὶ Ἀριστοφάνους ἐν Πελαργοῖς (fg 436)
’χαλκώματα προσκεφάλαια.’ Λυσίας δὲ ἐν τῷ πρὸς Κλέωνα (fg 148
Tur) καὶ ἀργυρώματα καὶ χρυσώματα εἴρηκεν.
καὶ βαίτας δὲ τὰς τῶν ἀγροίκων διφθέρας ἐν τοῖς γυναικείοις
μίμοις ὁ Σώφρων (fg 38 Kaibel) ἐκάλεσεν. εἶεν δ' ἂν καὶ ἀμφω-
τίδες ἐκ τῶν σκευῶν, Πλάτωνός (I p 662. 230 Ko) τε εἰπόντος καὶ
ἐν Κερκυόνι Αἰσχύλου (102) ἀμφωτίδες τοι τοῖς ἐνωτίοις πέλας·
Ἀλέξιδος δὲ καὶ δρᾶμα Ἀμφωτίς (II 301 Ko).

Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 10, sec. 180, l. 2

εἴη δ' ἂν καὶ φείδων τι ἀγγεῖον ἐλαιηρόν, ἀπὸ τῶν Φειδωνείων


μέτρων ὠνομασμένον, ὑπὲρ ὧν ἐν Ἀργείων πολιτείᾳ Ἀριστοτέλης
(fg 483) λέγει. καὶ στέγαστρον δὲ ὅστις ἐθέλοι ὀνομάζειν, ᾗπερ ἡ
πολλὴ χρῆσις, τὴν στεγαστρίδα διφθέραν, τὸν σκύτινον τοῦτον χιτῶνα,
καταφευγέτω ἐπὶ τὸν Αἰσχύλον (fg 367) εἰπόντα, ‘ὀστέων στέγαστρον.’
κίσται δ' οὐ μόνον ὀψοφόροι, οὐδ' ἄλλως ἀγγεῖα εἰς ἐσθήτων ἀπό-
θεσιν, ἀλλὰ καὶ αἱ τῶν φαρμακοπωλῶν ἂν καλοῖντο, ὡς ἐν Ἀμφιαράῳ
Ἀριστοφάνης (fg 28) καὶ τοὺς μὲν ὄφεις, οὓς ἐπιπέμπεις,

Claudius Aelianus Soph., De natura animalium (0545: 001)


“Claudii Aeliani de natura animalium libri xvii, varia historia, epistolae,
fragmenta, vol. 1”, Ed. Hercher, R.Leipzig: Teubner, 1864, Repr. 1971.
Book 7, sec. 8, l. 12

τῶν σηκῶν, δρόμῳ καὶ μάλα γε ὤκιστα ὁρμῶσιν ἐπὶ


τὸν χιλόν· εἶτα ἐμπλησθεῖσαι αὑτὰς ἐπιστρέφουσιν
ἐς τὰ οἰκεῖα, καὶ ὁρῶσαι ἐκεῖσε ἀτρεμοῦσι, τὸν ποι-
μένα ἀναμένουσαι, ἵνα τὴν ταχίστην συνελάσῃ αὐτάς.
καὶ Ἵππαρχος μὲν ἐπὶ Ἱέρωνος τοῦ τυράννου καθή-
μενος ἐν θεάτρῳ καὶ φορῶν διφθέραν, ὅτι τὸν μέλ-
λοντα χειμῶνα ἐκ τῆς παρούσης αἰθρίας προηπίστατο
ἐξέπληξε· καὶ ἐθαύμαζεν Ἱέρων αὐτόν, καὶ Νικαεῦσι
τοῖς Βιθυνοῖς συνήδετο ὅτι Ἱππάρχου πολίτου ἔτυχον·
ἐν Ὀλυμπίᾳ δὲ θεώμενον Ἀναξαγόραν ἐν διφθέρᾳ
καὶ αὐτὸν τὰ Ὀλύμπια ἐπιρραγέντος ὑετοῦ.

Claudius Aelianus Soph., De natura animalium Book 7, sec. 8, l. 16


250

καὶ Ἵππαρχος μὲν ἐπὶ Ἱέρωνος τοῦ τυράννου καθή-


μενος ἐν θεάτρῳ καὶ φορῶν διφθέραν, ὅτι τὸν μέλ-
λοντα χειμῶνα ἐκ τῆς παρούσης αἰθρίας προηπίστατο
ἐξέπληξε· καὶ ἐθαύμαζεν Ἱέρων αὐτόν, καὶ Νικαεῦσι
τοῖς Βιθυνοῖς συνήδετο ὅτι Ἱππάρχου πολίτου ἔτυχον·
ἐν Ὀλυμπίᾳ δὲ θεώμενον Ἀναξαγόραν ἐν διφθέρᾳ
καὶ αὐτὸν τὰ Ὀλύμπια ἐπιρραγέντος ὑετοῦ τὸ Ἑλλη-
νικὸν πᾶν ᾖδεν, καὶ θειότερα νοεῖν ἢ κατὰ τὴν θνη-
τὴν φύσιν ἐκόμπαζεν. ὅτι δὲ βοῦς, ἐὰν μέλλῃ ὕειν
ὁ Ζεύς, ἐπὶ τὸ ἰσχίον τὸ δεξιὸν κατακλίνεται, ἐὰν δὲ
εὐδία, πάλιν ἐπὶ τὸ λαιόν, θαυμάζει ἤ τις ἢ οὐδείς.

Claudius Aelianus Soph., Varia historia (0545: 002)


“Claudii Aeliani de natura animalium libri xvii, varia historia, epistolae,
fragmenta, vol. 2”, Ed. Hercher, R.Leipzig: Teubner, 1866, Repr. 1971.
Book 9, sec. 3, l. 6

Ὅτι διέθρυπτε τοὺς ἑταίρους Ἀλέξανδρος, τρυφᾶν


ἐπιχωρῶν αὐτοῖς, εἴ γε καὶ Ἄγνων χρυσοῦς ἥλους ἐν
ταῖς κρηπῖσιν ἐφόρει. Κλεῖτος δὲ εἴποτε μέλλοι τισὶ
χρηματίζειν, ἐπὶ πορφυρῶν εἱμάτων βαδίζων τοὺς
δεομένους προσίετο. Περδίκκᾳ δὲ καὶ Κρατερῷ φι-
λογυμναστοῦσιν ἠκολούθουν διφθέραι σταδιαῖαι τὸ
μέγεθος, ὑφ' αἷς περιλαμβάνοντες τόπον εὐμεγέθη
ἐν ταῖς καταστρατοπεδείαις ἐγυμνάζοντο. εἵπετο δὲ
αὐτοῖς καὶ πολλὴ κόνις δι' ὑποζυγίων ἐς τὰ γυμνάσια
λυσιτελὴς οὖσα. Λεοννάτῳ δὲ καὶ Μενελάῳ φιλοθη-
ροῦσιν αὐλαῖαι σταδίων ἑκατὸν ἠκολούθουν.

Appianus Hist., Bellum civile (0551: 017)“Appian's Roman history,


vols. 3–4 (ed. H. White)”, Ed. Viereck, P.Cambridge, Mass.: Harvard
University Press, 1913, Repr. 3:1964; 4:1961.Book 4, chap. 6, s. 41, l. 4

Ἀντωνίου, σώφρων μὲν οὖσα τέως, ἀτυχήματι


δὲ τὸ ἀτύχημα ἰωμένη.
Γέταν δὲ ὁ υἱὸς ἐν εὐρυχώρῳ τῆς οἰκίας
ἔδοξε καίειν ὡς ἀπαγξάμενον καὶ λαθὼν ἐν ἀγρῷ
νεωνήτῳ κατέλιπεν, ἔνθα ὁ πρεσβύτης μετα-
μορφῶν ἑαυτὸν ἐπεδήσατο διφθέραν ἐς τὸν ἕτερον
ὀφθαλμόν. καὶ τῶν σπονδῶν γενομένων ἔλυσε
τὴν διφθέραν, καὶ ὁ ὀφθαλμὸς ὑπὸ τῆς ἀργίας
δεδαπάνητο. Ὄππιον δὲ ὁ υἱός, ὑπὸ γήρως
251

ἀσθενεστάτου μένειν ἐθέλοντα, ἔφερεν ἐπὶ τοῦ


σώματος, ἕως ἐξήγαγέ τε διὰ τῶν πυλῶν καὶ

Appianus Hist., Bellum civile Book 4, chap. 6, sec. 41, l. 6

Γέταν δὲ ὁ υἱὸς ἐν εὐρυχώρῳ τῆς οἰκίας


ἔδοξε καίειν ὡς ἀπαγξάμενον καὶ λαθὼν ἐν ἀγρῷ
νεωνήτῳ κατέλιπεν, ἔνθα ὁ πρεσβύτης μετα-
μορφῶν ἑαυτὸν ἐπεδήσατο διφθέραν ἐς τὸν ἕτερον
ὀφθαλμόν. καὶ τῶν σπονδῶν γενομένων ἔλυσε
τὴν διφθέραν, καὶ ὁ ὀφθαλμὸς ὑπὸ τῆς ἀργίας
δεδαπάνητο. Ὄππιον δὲ ὁ υἱός, ὑπὸ γήρως
ἀσθενεστάτου μένειν ἐθέλοντα, ἔφερεν ἐπὶ τοῦ
σώματος, ἕως ἐξήγαγέ τε διὰ τῶν πυλῶν καὶ
τὸ λοιπὸν μέχρι Σικελίας ἄγων ἢ φέρων ἐκόμισεν,
οὐδενὸς ἄρα τὸ σχῆμα ὑπονοήσαντος .

Appianus Hist., Bellum civile Book 4, chap. 16, sec. 121, l. 13

χερὴς μὲν ὑπὸ ἐχθρῶν καταληφθῆναι, διὰ τὴν


ἐγγύτητα ἐστοξεύεσθαι δυναμένων· ὁ δὲ Κάσσιος
αὐτὸν ὅμως ἐφρούρει, μὴ καὶ παρὰ δόξαν ἐπιτολ-
μήσειέ τις. ἐκλειφθέντα δὲ ὑπὸ τοῦ Βρούτου
κατέλαβον οἱ περὶ τὸν Καίσαρα νυκτὸς τέτρασι
τέλεσιν, ἐπαγόμενοι γέρρα πολλὰ καὶ διφθέρας ἐς
προβολὴν τοῖς τοξεύμασιν. ὡς δὲ κατέσχον,
ἄλλα τέλη δέκα μετεστρατοπέδευον ὑπὲρ πέντε
σταδίους ἀπιοῦσιν ἐπὶ τὴν θάλασσαν καὶ ὑπὲρ
ἄλλους τέσσαρας δύο, ὡς τῷδε τῷ τρόπῳ προε-
λευσόμενοι μέχρι θαλάσσης καὶ ἢ παρ' αὐτὴν

Clemens Alexandrinus Theol., Paedagogus (0555: 002)“Clément


d'Alexandrie. Le pédagogue, 3 vols.”, Ed. Marrou, H.–I., Harl, M.,
Mondésert, C., Matray, C.Paris: Cerf, 1:1960; 2:1965; 3:1970; Sources
chrétiennes 70, 108, 158.Book 2, chap. 10bis, subchap. 111, sec. 3, l. 6

αἰδοίων σκέπην. Ὁ γάρ τοι ἀρχαῖος ἄνθρωπος ὁ ἐν τῷ παρα-


δείσῳ κλάδοις καὶ φύλλοις τὴν σκέπην τῆς αἰσχύνης παρεμέτρει,
νυνὶ δὲ ἐπεὶ τὰ πρόβατα ἡμῖν δεδημιούργηται, μὴ κατὰ τὰ αὐτὰ
τοῖς προβάτοις ἀφραίνωμεν, παιδαγωγούμενοι δὲ τῷ λόγῳ τὸ
252

πολυτελὲς τῆς ἐσθῆτος διελέγχωμεν ἐπιλέγοντες, τρίχες ἐστὲ προβά-


των, κἂν Μίλητος αὐχῇ, κἂν Ἰταλία δοξάζηται, κἂν ὑπὸ διφθέραις
φυλάττωνται αἱ τρίχες, περὶ ἃς μεμήνασιν οἱ πολλοί, ἀλλὰ ἡμῖν γε
οὐ σπουδαστέον.

Heron Mech., De automatis (0559: 002)“Heronis Alexandrini opera


quae supersunt omnia, vol. 1”, Ed. Schmidt, W.Leipzig: Teubner, 1899.
Chap. 20, sec. 4, l. 6

ἔχει. πολλῶν δὲ οὐσῶν τῶν ἐν τῇ διαθέσει ὑπο-


σχέσεων, ἴσως ἔλαθεν αὐτὸν ἀναγράφοντα αὕτη.
δυνατὸν γάρ ἐστιν ἀγγεῖόν τι ἐν αὑτῷ σφαιρία ἔχον
μολιβᾶ καὶ ἔχον τετρυπημένον τὸν πυθμένα ἀποσχάζε-
σθαι κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τὰ δὲ σφαιρία ἐμπί-
πτοντα διφθέρᾳ ἐξηπλωμένῃ, ξηρᾷ καὶ πυκνῇ τὸν
ἦχον τῆς βροντῆς ἀποδιδόναι· καὶ γὰρ ἐν τοῖς θεάτροις
ὅταν δέῃ τὸν ὅμοιον ἦχον γενέσθαι, ἀγγεῖα ἀποσχά-
ζονται βάρη ἔχοντα, ἵνα φερόμενα ἐπὶ διφθέρας, ὡς
εἴρηται, ξηρᾶς καὶ περιτεταμένης [τῆς βύρσης] καθά-
περ ἐν τυμπάνοις τὸν ἦχον ἀποτελῇ. περὶ δὲ τῶν

Heron Mech., De automatis Chap. 20, sec. 4, l. 9

μολιβᾶ καὶ ἔχον τετρυπημένον τὸν πυθμένα ἀποσχάζε-


σθαι κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τὰ δὲ σφαιρία ἐμπί-
πτοντα διφθέρᾳ ἐξηπλωμένῃ, ξηρᾷ καὶ πυκνῇ τὸν
ἦχον τῆς βροντῆς ἀποδιδόναι· καὶ γὰρ ἐν τοῖς θεάτροις
ὅταν δέῃ τὸν ὅμοιον ἦχον γενέσθαι, ἀγγεῖα ἀποσχά-
ζονται βάρη ἔχοντα, ἵνα φερόμενα ἐπὶ διφθέρας, ὡς
εἴρηται, ξηρᾶς καὶ περιτεταμένης [τῆς βύρσης] καθά-
περ ἐν τυμπάνοις τὸν ἦχον ἀποτελῇ. περὶ δὲ τῶν
λοιπῶν τῶν ἐν τῇ διαθέσει τοῦ Ναυπλίου κατὰ μέρος
γινομένων εὐαρεστούμεθα ὡς ἐν τάξει καὶ εὐμεθόδως
ὑπ' αὐτοῦ ἀναγεγραμμένων. διὸ δὴ οὐ παρῃτησάμεθα

Maximus Soph., Dialexeis (0563: 001)“Maximi Tyrii philosophumena”,


Ed. Hobein, H.Leipzig: Teubner, 1910.Lecture 1, chap. 10, sec. c, l. 2

φος· τὰ δὲ ἄλλα ταυτὶ παρὰ τῆς τύχης σχήματα ἔοι-


κεν τοῖς ἐν Διονύσου περιβλήμασιν. Τὸ μὲν γὰρ τῶν
ποιημάτων κάλλος ἓν καὶ ταυτόν, ἐάν τε δυνάστης ὁ
λέγων ᾖ, ἐάν τε οἰκέτης· αἱ δὲ χρεῖαι τῶν δραμάτων
μεταποιοῦσι τὰ σχήματα. Ὁ Ἀγαμέμνων τὸ σκῆπτρον
253

φέρει, ὁ βουκόλος διφθέραν, ὁ Ἀχιλλεὺς ὅπλα, Τήλε-


φος ῥάκια καὶ θύλακον· ἀκροῶνται δὲ οἱ θεώμενοι
οὐδὲν μᾶλλον τοῦ Τηλέφου, ἢ τοῦ Ἀγαμέμνονος· ἀπο-
τείνεται γὰρ ἡ ψυχὴ ἐπὶ τὰ ποιήματα αὐτά, οὐ τὰς
τύχας τῶν λεγόντων. Νόμιζε δὴ κἀν τοῖς τῶν φιλο-
σόφων λόγοις, τὸ μὲν καλὸν οὐκ εἶναι παντοδαπὸν

Nicolaus Hist., Fragmenta (0577: 003)“FHG 3”, Ed. Müller, K.


Paris: Didot, 1841–1870.Fragment 7, l. 23

(εἶχε δὲ ταύτην τὴν ἐπιμέλειαν) ὠθεῖν αὐτὴν ἀπ' ἄκρου


εἰς τὰ κάτω. Καὶ οἱ μὲν ταῦτα συνέθεντο καὶ πίστεις (5)
ἔδοσαν ἀλλήλοις ἐπί τινος ἱεροῦ. Ἔτυχε δὲ κατό-
πισθε τοῦ βωμοῦ ἔνθα συνετίθεντο ἀνὴρ Μῆδος ἀναπε-
πτωκὼς καὶ πάντα ἀκούων, ὃς ἐπεὶ ᾔσθετο, γράψας
ἅπαν εἰς διφθέραν Σεμιράμει πέμπει διά τινος. Ἡ δὲ
ἀναγνοῦσα τῇ ὑστεραίᾳ ἐπ' ἄκρου τοῦ ὄρους ἀναβιβα-
σαμένη καλεῖ τοὺς Ὄννεω παῖδας καὶ κελεύει ὅ τι
δήποτ' ἐννοουμένη (6) ἥκειν ὡπλισμένους. Καὶ ὁ Σατι-
βάρας χαίρων τοὺς νεανίσκους μετῄει, ὡς (7) ὑπὸ θεοῦ
ὀρθουμένης σφίσιν τῆς πράξεως, ἐπειδὴ ὡπλισμένους

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 10, l. 109

γὰρ ἐκάλουν τοὺς βασιλέως ἀγγέλους). Ὁ δὲ Νάναρος


ἀφικομένῳ τῷ ἀγγάρῳ, καὶ ἀπαιτοῦντι Παρσώνδην,
ἔξαρνος γενόμενος, οὐδαμοῦ (19) ἔφη ἐκεῖνον ἑωρακέναι,
ἐξ ὅτου ἀφανὴς ἐγένετο. Ὡς δὲ ταῦτα ἤκουσεν Ἀρταῖος,
ἕτερον ἔπεμψεν ἄγγαρον πολὺ μείζω τοῦ προτέρου καὶ
δυνατώτερον· ἐπέστειλέ τε ἐν διφθέρᾳ, ῥίψαντα τὴν Βα-
βυλωνίαν ἀπάτην, ὀπίσω ἀποπέμπειν τὸν ἄνδρα παρ'
ἑαυτὸν, ὃν ταῖς μουσουργοῖς τε καὶ εὐνούχοις παρέδω-
κεν, ἢ ὅτι τὴν κεφαλὴν αὐτὸς οὐχ ἕξει. Ταῦτα ἔγραψε,
καὶ ἅμα ἐκέλευσε τῷ ἀνδρὶ, εἰ μὴ παραδῷ Νάναρος τὸν
Παρσώνδην, λαβόμενον τῆς ζώνης ἄγειν αὐτὸν ἐπὶ θα

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 12, l. 34

χρόνον, εἰ αἴσθοιτο Ῥοιταία. Τοῦτ' οὖν μεθέντι ἔφη


ἄλλο τι αἰτεῖσθαι· οὐδενὸς γὰρ ἀτυχήσειν παρ' αὐτῆς.
254

Ὁ μὲν δὴ, τοιαῦτα εἰπούσης, ἐπὶ πολὺ ἥσυχος ἦν,


αὖθις δ' ἀσπασάμενος αὐτὴν ἀπέρχεται, καὶ ἐν πλέο-
νι (9) ἀθυμίᾳ ἦν, πρός τε τὸν εὐνοῦχον ὠδύρετο. Τέλος
δὲ γράψας εἰς διφθέραν ἐξώρκωσε τὸν εὐνοῦχον, ἐπειδὰν
αὑτὸν διαχρήσηται, μηδὲν προκατειπόντα, τὴν διφθέ-
ραν ἀποδοῦναι Ζαριναίᾳ. Ἐγέγραπτο δὲ, «Στρυαγ-
γαῖος Ζαριναίᾳ λέγει τάδε· Ἐγὼ μέν σε ἔσωσά τε καὶ
τῶν νῦν παρόντων ἀγαθῶν αἴτιος γέγονα· σὺ δέ με
ἀπέκτεινας καὶ πάντων ἀνόνητον πεποίηκας.

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 12, l. 36

Ὁ μὲν δὴ, τοιαῦτα εἰπούσης, ἐπὶ πολὺ ἥσυχος ἦν,


αὖθις δ' ἀσπασάμενος αὐτὴν ἀπέρχεται, καὶ ἐν πλέο-
νι (9) ἀθυμίᾳ ἦν, πρός τε τὸν εὐνοῦχον ὠδύρετο. Τέλος
δὲ γράψας εἰς διφθέραν ἐξώρκωσε τὸν εὐνοῦχον, ἐπειδὰν
αὑτὸν διαχρήσηται, μηδὲν προκατειπόντα, τὴν διφθέ-
ραν ἀποδοῦναι Ζαριναίᾳ. Ἐγέγραπτο δὲ, «Στρυαγ-
γαῖος Ζαριναίᾳ λέγει τάδε· Ἐγὼ μέν σε ἔσωσά τε καὶ
τῶν νῦν παρόντων ἀγαθῶν αἴτιος γέγονα· σὺ δέ με
ἀπέκτεινας καὶ πάντων ἀνόνητον πεποίηκας. Εἰ μὲν
οὖν σοι ταῦτα πέπρακται δικαίως, σύ τε (10) πάντων
τύχοις τῶν ἀγαθῶν καὶ εἴης μακαρία· εἰ δὲ ἀδίκως,

Nicolaus Hist., Fragmenta Fragment 91, l. 8

οὗτος ἐν Ἀντιοχείᾳ τῇ ἐπὶ Δάφνῃ παρατυχεῖν τοῖς Ἰν-


δῶν πρέσβεσιν, ἀφιγμένοις παρὰ Καίσαρα τὸν Σεβα-
στόν. Οὓς ἐκ μὲν τῆς ἐπιστολῆς πλείους δηλοῦσθαι,
σωθῆναι δὲ τρεῖς μόνους, οὓς ἰδεῖν φησι, τοὺς δ' ἄλλους
ὑπὸ μήκους τῶν ὁδῶν διαφθαρῆναι τὸ πλέον. Τὴν
δ' ἐπιστολὴν ἑλληνίζειν ἐν διφθέρᾳ γεγραμμένην, δη-
λοῦσαν, ὅτι Πῶρος εἴη γράψας· ἑξακοσίων δὲ ἄρχων
βασιλέων, ὅμως περὶ πολλοῦ ποιοῖτο φίλος εἶναι Καί-
σαρι καὶ ἕτοιμος εἴη δίοδόν τε παρέχειν ὅπῃ βούλεται,
καὶ συμπράττειν ὅσα καλῶς ἔχει.

Δίων Χρυσόστομος Orationes (0612: 001)“Dionis Prusaensis quem


vocant Chrysostomum quae exstant omnia, vols. 1–2, 2nd edn.”, Ed. von
Arnim, J.Berlin: Weidmann, 1:1893; 2:1896, Repr. 1962.
Oration 4, sec. 70, l. 4
255

καὶ ἄπειρον τοῦ πράγματος χαίρειν καὶ μακαρίζειν ἑαυτὸν ἐπὶ τοῖς
γιγνομένοις, τὸν δὲ εἰδότα ὀδύρεσθαι καὶ μὴ ἐθέλειν ἑκόντα συν-
ακολουθεῖν, ἀλλὰ μᾶλλον, ὥσπερ εἶχε, μένειν ἐν ταῖς πέδαις. μὴ
οὖν πρότερον, ὦ μάταιε, βασιλεύειν ἐπιχείρει πρὶν ἢ φρονῆσαι.
τέως δέ, ἔφη, κρεῖττον μηδὲν προστάττειν, ἀλλὰ μόνον αὐτὸν ζῆν
διφθέραν ἔχοντα. Σύ, ἔφη, κελεύεις ἐμὲ διφθέραν λαβεῖν τὸν ἀφ'
Ἡρακλέους γεγονότα καὶ τῶν Ἑλλήνων ἡγεμόνα καὶ Μακεδόνων
βασιλέα; Πάνυ γε, εἶπεν, ὥσπερ ὁ πρόγονός σου. Ποῖος, ἔφη,
πρόγονος; Ἀρχέλαος. ἢ οὐκ αἰπόλος ἦν ὁ Ἀρχέλαος οὐδὲ ἦλθεν εἰς
Μακεδονίαν αἶγας ἐλαύνων; πότερον οὖν αὐτὸν ἐν πορφύρᾳ μᾶλλον
ἢ ἐν διφθέρᾳ οἴει τοῦτο ποιεῖν; καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἀνείθη τε καὶ

Δίων Χρυσόστομος Orationes Oration 4, sec. 71, l. 4

διφθέραν ἔχοντα. Σύ, ἔφη, κελεύεις ἐμὲ διφθέραν λαβεῖν τὸν ἀφ'
Ἡρακλέους γεγονότα καὶ τῶν Ἑλλήνων ἡγεμόνα καὶ Μακεδόνων
βασιλέα; Πάνυ γε, εἶπεν, ὥσπερ ὁ πρόγονός σου. Ποῖος, ἔφη,
πρόγονος; Ἀρχέλαος. ἢ οὐκ αἰπόλος ἦν ὁ Ἀρχέλαος οὐδὲ ἦλθεν εἰς
Μακεδονίαν αἶγας ἐλαύνων; πότερον οὖν αὐτὸν ἐν πορφύρᾳ μᾶλλον
ἢ ἐν διφθέρᾳ οἴει τοῦτο ποιεῖν; καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἀνείθη τε καὶ
ἐγέλασε καὶ ἔφη, Τὰ περὶ τὸν χρησμόν, ὦ Διόγενες, λέγεις. ὁ δὲ
στρυφνῷ τῷ προσώπῳ, Ποῖον, εἶπε, χρησμόν; οὐκ οἶδα ἔγωγε,
πλὴν ὅτι αἰπόλος ἦν ὁ Ἀρχέλαος. ἀλλ' ἂν ἀπαλλαγῇς τοῦ τύφου
καὶ τῶν νῦν πραγμάτων, ἔσῃ βασιλεύς, οὐ λόγῳ τυχόν, ἀλλ' ἔργῳ·
καὶ κρατήσεις οὐ μόνον τῶν ἀνδρῶν ἁπάντων, ἀλλὰ καὶ τῶν.

Δίων Χρυσόστομος Orationes Oration 5, sec. 25, l. 2

βούλεσθε οὖν βραχύ τι καὶ τοῖς νεωτέροις [λόγων] ἐπιχαρισώ-


μεθα τοῦ μυθολογήματος; οὕτω γὰρ πάνυ πείθονται αὐτῷ καὶ
νομίζουσιν ἀληθὲς ὥστε ὕστερόν ποτέ φασιν ἐπιφανῆναι τοῦ
γένους τούτου βαδίζουσιν εἰς Ἄμμωνος Ἕλλησι θεωροῖς μετὰ πολ-
λῆς δυνάμεως παραπεμπούσης ἱππέων καὶ τοξοτῶν. δόξαι γὰρ
αὐτοῖς ἐπὶ θινός τινος κατακεῖσθαι γυναῖκα, διφθέραν ἐπιβεβλη-
μένην ἄνωθεν, ὥσπερ αἱ Λίβυσσαι, ἐπιδεικνύειν δὲ τὰ στήθη καὶ
τοὺς μαστοὺς [καὶ] τὸν τράχηλον ἀνακλῶσαν. καὶ τοὺς ὑπολαβεῖν
ἔκ τινος κώμης τῶν ἑταιρουσῶν τινα γυναικῶν ἐνταῦθα ἰέναι πρὸς
τὸν ὄχλον. δύο δέ τινας νεανίσκους ἐκπλαγέντας τὸ εἶδος ἰέναι
πρὸς αὐτήν, [θάτερον] τὸν ἕτερον φθάνοντα. τὸ δὲ θηρίον, ὡς
256

Δίων Χρυσόστομος Orationes Oration 72, sec. 1, l. 5

Διὰ τί ποτε οἱ ἄνθρωποι, ὅταν μέν τινα ἴδωσιν αὐτὸ μόνον


χιτῶνα ἔχοντα, οὔτε προσέχουσιν οὔτε διαγελῶσι, λογιζόμενοι τυχὸν
<ὅτι> ναύτης ἐστὶν ὁ ἄνθρωπος καὶ ὅτι οὐδὲν δεῖ καταγελᾶν τούτου
ἕνεκα· ὁμοίως οὐδ' εἴ τινα ἴδοιεν γεωργοῦ στολὴν ἔχοντα ἢ ποι-
μένος, ἐξωμίδα ἔχοντα ἢ διφθέραν ἐνημμένον ἢ κοσύμβην ὑποδε-
δυκότα οὐ χαλεπαίνουσιν, ἀλλ' οὐδὲ προσποιοῦνται τὴν ἀρχήν,
ἡγούμενοι προσήκειν τὴν στολὴν τῷ τοιοῦτόν τι πράττοντι. τούς
γε μὴν καπήλους ἑκάστοτε ὁρῶντες πρὸ τῶν καπηλείων ἀνεζως-
μένους οὐδέποτε τωθάζουσι, καταγελῷεν δ' ἂν τοὐναντίον, εἰ μὴ
οὕτως ἐνεσκευασμένοι εἶεν, ὡς οἰκείου τοῦ σχήματος ὑπάρχοντος

Flavius Philostratus Soph., Vita Apollonii (0638: 001)“Flavii


Philostrati opera, vol. 1”, Ed. Kayser, C.L.Leipzig: Teubner, 1870, Repr.
1964.Chap. 3, sec. 55, l. 2

Ὠρειτῶν χώρας, οἱ δὲ Ὠρεῖται, χαλκαῖ μὲν αὐτοῖς


αἱ πέτραι, χαλκῆ δὲ ἡ ψάμμος, χαλκοῦν δὲ ψῆγμα
οἱ ποταμοὶ ἄγουσι. χρυσῖτιν δὲ ἡγοῦνται τὴν γῆν
διὰ τὴν εὐγένειαν τοῦ χαλκοῦ.
Φασὶ δὲ καὶ τοῖς Ἰχθυοφάγοις ἐντυχεῖν, οἷς πό-
λιν εἶναι Στόβηρα, διφθέρας δὲ τούτους ἐνῆφθαι
μεγίστων ἰχθύων, καὶ τὰ πρόβατα τὰ ἐκείνῃ ἰχθυ-
ώδη εἶναι καὶ φαγεῖν ἄτοπα, τοὺς γὰρ ποιμένας
βόσκειν αὐτὰ τοῖς ἰχθύσιν, ὥσπερ ἐν Καρίᾳ τοῖς σύ-
κοις. Καρμανοὶ δὲ Ἰνδοὶ γένος ἥμερον εὔιχθυν οὕτω
νέμονται θάλατταν, ὡς μηδ' ἀποθέτους ποιεῖσθαι

Flavius Philostratus Soph., Heroicus (0638: 004)“Flavii Philostrati


opera, vol. 2”, Ed. Kayser, C.L.Leipzig: Teubner, 1871, Repr. 1964.
Olearius page 664, l. 30

καταλιπὼν αὐτὸν ἐν ἄστει ἔζων, ἐσιώπα. λιπαροῦν-


τος δέ μου καὶ ἀπολεῖσθαι φάσκοντος, εἰ ἀμελη-
θείην “μεταμφίασαι” ἔφη. τοῦτ' ἐπ' ἐκείνης μὲν
τῆς ἡμέρας ἀργῶς ἤκουσα, μετὰ ταῦτα μέντοι βα-
σανίζων αὐτὸ ξυνῆκα, ὅτι μεταβαλεῖν κελεύει με
τὸ τοῦ βίου σχῆμα. ὅθεν διφθέραν τε ἐναρμοσά-
μενος καὶ σμινύην φέρων καὶ οὐδὲ τὴν ἐς ἄστυ
ὁδὸν ἔτι γιγνώσκων βρύει μοι τὰ ἐν τῷ ἀγρῷ πάντα,
κἂν νοσήσῃ προβάτιον ἢ σμῆνος ἢ δένδρον, ἰατρῷ
257

χρῶμαι τῷ Πρωτεσίλεῳ ξυνών τε αὐτῷ καὶ τῇ γῇ


προσκείμενος, σοφώτερός τε ἐμαυτοῦ γίγνομαι, περί

<Ammonius> Gramm., De adfinium vocabulorum differentia (= Περὶ


ὁμοίων καὶ διαφόρων λέξεων) (fort. epitome operis sub auctore
Herennio Philone) (0708: 001)“Ammonii qui dicitur liber de adfinium
vocabulorum differentia”, Ed. Nickau, K.Leipzig: Teubner, 1966.
Lexical entry 141, l. 1

καὶ ποίησις, ἐστὶν ἡ ἐν μήκει τὸ τέλειον ἔχουσα· διήγημα δέ,


καὶ ποίημα, τὸ βραχύτερον.
<διδάξω> καὶ <διδάξομαι> διαφέρει. ‘διδάξω’ μὲν γὰρ
δι' ἑαυτοῦ, ‘διδάξομαι’ δὲ δι' ἑτέρου· ὡς ‘οἰκοδομήσω’
μὲν δι' ἑαυτοῦ, οἰκοδομήσασθαι δὲ δι' ἑτέρου.
<διφθέρα> καὶ <μηλωτὴ> διαφέρει. διφθέρα μὲν γὰρ
αἰγῶν, μηλωτὴ δὲ προβάτων.
<διορθοῦν> καὶ <ἐπανορθοῦν> διαφέρει. διορθοῦν μὲν
γὰρ καὶ ἐπὶ δοράτων καὶ ἐπὶ ὀβελίσκων καὶ ἐπὶ λόγων, ἐπ-
ανορθοῦν δὲ ἐπὶ μόνων λόγων.

Aëtius Med., Iatricorum liber iv (0718: 004)“Aëtii Amideni libri


medicinales i–iv”, Ed. Olivieri, A.Leipzig: Teubner, 1935; Corpus
medicorum Graecorum, vol. 8.1.Chap. 30, l. 89

τοσοῦτον μᾶλλον ἡ γαστὴρ ἴσχεται κατὰ τὰς ἑξῆς ἡμέρας. ἐπισχεθείσης


δὲ τῆς γαστρὸς αὐτῶν, ἐνιέναι χρὴ ἔλαιον μόνον θερμόν· καὶ γὰρ
διαβρέχεται τὰ σκληρὰ τῶν σωμάτων καί τις ὄλισθος ἐν τῇ διεξόδῳ
γίγνεται καὶ τὸ σῶμα τῶν γερόντων αὐτὸ μαλάττεται ταῖς ξηραῖς
διφθέραις ὁμοίως ἐσκληρυσμένον.
Δίαιτα τοῖς ἐν ἀσχόλῳ βίῳ διάγουσι. Τὸν ἐν ἀσχόλῳ βίῳ διάγοντα
χρὴ σκοπεῖν, εἴτε γυμνάζεσθαι κατὰ τὸν ἔμπροσθεν βίον ἔθος εἶχεν
εἴτ' ἀγύμναστος λούεσθαι· καὶ γὰρ μετρίως φέρουσι τὸ τοιοῦτον ἔθος
ἔνιοι, ὥς τινας αὐτῶν μὴ νοσεῖν συνεχῶς, ὅταν ὦσιν εὐδιάπνευστοι,
τὴν μὲν δὴ τοιαύτην φύσιν σώματος οὐ χρὴ μετάγειν ἐφ' ἕτερον

Aëtius Med., Iatricorum liber vi (0718: 006)“Aëtii Amideni libri


medicinales v–viii”, Ed. Olivieri, A.Berlin: Akademie–Verlag, 1950;
Corpus medicorum Graecorum, vol. 8.2.Chap. 9, l. 73

ὡς χρηστὰ μὴ ὄντα χρηστά, καὶ διὰ τί ὁ μὲν τοὺς οἰκείους φοβεῖται,


258

ὁ δὲ ὅλους ἀνθρώπους καὶ τὰ τοιαῦτα. τῶν πλείστων δὲ συμπτω-


μάτων εἰπεῖν τὰς αἰτίας τὸν ἰατρὸν οὐ χαλεπόν, οἷον ὁ δοκῶν ἑαυτὸν
κέραμον εἶναι, διὰ τὴν ξηρότητα τοῦτο πάσχει· ψυχρὸς γὰρ καὶ ξηρὸς
ὁ μελαγχολικὸς χυμός. ὁμοίως δὲ καὶ ὁ τὸ ἑαυτοῦ δέρμα δοκῶν εἶναι
ταῖς ξηραῖς διφθέραις ὅμοιον. ὁ δὲ οἰόμενος μὴ ἔχειν κεφαλὴν ἴσως
διὰ κουφότητα τῆς κεφαλῆς τοῦτο ᾤετο, τὴν δὲ κουφότητα τὸ ἀνα-
φερόμενον πνεῦμα παρεῖχεν αὐτῇ. διὰ τί δὲ ὀρέγονται οἱ μελαγχολικοὶ
πλειόνων σιτίων, ἢ ὅτι ψύχεται αὐτοῖς τὸ στόμα τῆς γαστρός; διὰ τί
δὲ ἔνιοι αὐτῶν οἰνοπόται, ἢ ὅτι ψυχρὸν ὂν θερμανθῆναι χρῄζει; διὰ
τί δὲ ἀποκτενοῦσι σφᾶς αὐτῶν, ἢ ὅτι μειζόνων κακῶν ὑπολαμβάνουσιν

Oribasius Med., Collectiones medicae (lib. 1–16, 24–25, 43–50) (0722:


001)“Oribasii collectionum medicarum reliquiae, vols. 1–4”, Ed. Raeder,
J.Leipzig: Teubner, 6.1.1:1928; 6.1.2:1929; 6.2.1:1931; 6.2.2:1933;
Corpus medicorum Graecorum, vols. 6.1.1–6.2.2.Book 44, chap. 12, sec.
18, l. 1

δέως, ἢ διαβρωθέντος τοῦ δέρματος ὑπὸ τοῦ πύου, συμβαίνει πολ-


λάκις τὸ περικείμενον δέρμα λεπτὸν ἱκανῶς γενέσθαι καθάπερ τι
ῥάκος, καὶ ἔστι τὰ τοιαῦτα δέρματα δυσκόλλητα, καὶ μάλιστα ἐάν τις
αὐτοῖς ἐπιβάλῃ ξηρὸν κατὰ τὴν σύστασιν φάρμακον· ὑπὸ τούτων γὰρ
ἔτι μᾶλλον γίνεται ῥακωδέστερον καὶ ξηρότερον τὸ δέρμα παραπλή-
σιον ταῖς τριβακαῖς διφθέραις. ἔδοξεν οὖν μοι προσηκόντως ἀντιχρή-
σασθαι πρὸς τὴν κόλλησιν αὐτοῦ τῇ συστάσει μὲν ὑγρῷ φαρμάκῳ, τῇ
δυνάμει δὲ ξηρῷ. κάλλιστον δὲ πάντων ἐστὶ τὸ συντεθὲν ὑπ' ἐμοῦ
διὰ λιθαργύρου καὶ στέατος χοιρείου παλαιοῦ καὶ χαλκίτεως, ἔχον
ἔλαιον παλαιότατον. ἄμεινον δ' ἐνεργοῦντος ἐπειράθην αὐτοῦ κατὰ
τὰς τοιαύτας διαθέσεις, ὅταν μὴ πάνυ τι σκληρὸν ᾖ μηδὲ ἀκριβῶς

Palladius Med., Commentarii in Hippocratis librum sextum de


morbis popularibus (0726: 001)“Scholia in Hippocratem et Galenum,
vol. 2”, Ed. Dietz, F.R.Königsberg: Borntraeger, 1834, Repr. 1966.
Volume 2, page 3, l. 15

παραδίδωσιν ἐν τῇ πρώτῃ ἐπιδημίᾳ, ἐπείπερ ἐκεῖ πολλὰ


διδάσκει.
Περὶ τοῦ γνησίου τοιαῦτα. ἑπτὰ γὰρ οὐσῶν ἐπιδη-
μιῶν, πρώτη μὲν καὶ τρίτη, πάντῃ γνήσιαι Ἱπποκράτει
τῇ τε λέξει καὶ τοῖς ἐνθυμήμασιν, ἀλλότριαι δὲ τῇ ἐπαγ-
γελίᾳ· τὰ γὰρ θεωρήματα αὐτῶν, εἰς διφθέρας ἐξέ-
θετο Ἱπποκράτης, ὕστερον βουλόμενος κοσμῆσαι αὐτὰς
καὶ κάλλει λέξεως. ἀλλ' ἐπειδὴ οὐκ ἔφθασεν, εὑρηκὼς
259

αὐτὰ Θεσσαλὸς, ὁ υἱὸς αὐτοῦ, τῇ λέξει ἐκόσμησεν οὐκ


ἀξίᾳ Ἱπποκράτους. ἡμεῖς οὖν οἱ ἰατροὶ περὶ πράγματα,
οὐ περὶ λέξιν ἠσχολημένοι, ἐκλεγόμεθα αὐτὰς διὰ τὰ

Palladius Med., Commentarii in Hippocratis librum sextum de morbis


popularibus Volume 2, page 21, l. 6

γὰρ ἦν σποραδικὸν τοῦτο, ἦν ἀνάξιον νόσημα μεγάλου


μέλους ἢ ἄλλου τινὸς μορίου μερικοῦ παθόντος· ἐπειδὴ
καθόλου λέγει ἐν Κρανῶνι, περὶ ἐπιδήμων μᾶλλον. λέγει
οὖν ἱστορηκέναι ἐκεῖ Ἱπποκράτης νέας καὶ παλαιὰς ὀδύ-
νας. καί τινες καταγελάστως ἐξηγήσαντο. ἐπειδὴ Ἱππο-
κράτης πρὸς ὑπόμνησιν αὐτοῦ ταῦτα ἐν διφθέραις ἀπε-
τίθετο, νέας μὲν λέγει ἃς πρὸ ὀλίγου εἶδε, παλαιὰς δὲ,
ἃς πρὸ πολλοῦ χρόνου. ἡμεῖς δὲ ἃ πρὸ πολλοῦ φα-
μεν, ὅταν τὴν ταχέως γινομένην ὀδύνην καὶ ταχέως παυο-
μένην, νέαν λέγει, τὴν δὲ ἀναμένουσαν πλείονα χρόνον,
παλαιάν. πᾶσαι δὲ, ἀπὸ αἵματος, ἀλλὰ διαφόρου·

Palladius Med., Commentarii in Hippocratis librum sextum de morbis


popularibus Volume 2, page 24, l. 23

ὅπου γέγονεν ἀπὸ ἡλίου καύσαντος, μᾶλλον δι' ἱδρώτων


ἡ κένωσις. ἐπυκνώθησαν γὰρ οἱ πόροι, ἐπαχύνθη ἡ ὕλη,
ἥτις κάτω βρίθουσα διὰ γαστρὸς ἢ οὔρων κενωθήσεται.
πολλῶν δὲ ὄντων προκαταρκτικῶν αἰτίων, παράδειγμα
κόπος. ἴσως δὲ καὶ τὰ εἰς κόπον. τὸ <ἴσως> οὐκ ἔστι δι-
στακτικὸν πάντως, ἀλλὰ ἐν διφθέραις ἀποσημειούμενος,
οὐ πάντως ἀποφαίνεται.

Hippiatrica, Hippiatrica Parisina (0738: 003)“Corpus hippiatricorum


Graecorum, vol. 2”, Ed. Oder, E., Hoppe, K.Leipzig: Teubner, 1927,
Repr. 1971.Sec. 237, l. 1

ἐξανθήματα καὶ τὰ ἔνικμα ἕλκη καὶ λειπόσαρκα καὶ ψιλώ-


ματα <καὶ κοῖλα> ἔμμοτος χρωμένη καὶ πρὸς κατακαύματα.
<Λιπαρὰ ἄλλη.> Λιθαργύρου <γο> αʹ, ψιμυθίου <γο> αʹ,
στέατος χοιρείου ⏑ αʹ, ῥοδίνου τὸ ἀρκοῦν. προλείου τὴν λιθάρ-
γυρον καὶ τὴν μάννην, εἶτα τὸ ψιμύθιον.
<Ἄλλη ἀπὸ τῆς Ἀντωνίνου διφθέρας τῆς ἰατρι-
260

κῆς.> Λιθαργύρου <γο> γʹ, ψιμυθίου <γο> γʹ, κηροῦ ⏑ γʹ, στέα-
τος χοιρείου ⏑ γςʹ.

Aristeae Epistula, Aristeae epistula ad Philocratem (1183: 001)


“Lettre d'Aristée à Philocrate”, Ed. Pelletier, A.Paris: Cerf, 1962;
Sources chrétiennes 89.Sec. 3, l. 7

κατανοεῖν, ἑαυτοὺς ἐπεδώκαμεν εἰς <τὴν πρὸς> τὸν προειρη-


μένον ἄνδρα πρεσβείαν, καλοκἀγαθίᾳ καὶ δόξῃ προτετιμημένον
ὑπό τε τῶν πολιτῶν καὶ τῶν ἄλλων, καὶ κατακεκτημένον
μεγίστην ὠφέλειαν τοῖς σὺν ἑαυτῷ καὶ τοῖς κατὰ τοὺς ἄλλους
τόπους πολίταις, πρὸς τὴν ἑρμηνείαν τοῦ θείου νόμου, διὰ τὸ
γεγράφθαι παρ' αὐτοῖς ἐν διφθέραις ἑβραϊκοῖς γράμμασιν.
Ἣν δὴ καὶ ἐποιησάμεθα ἡμεῖς σπουδῇ, λαβόντες καιρὸν
πρὸς τὸν βασιλέα περὶ τῶν μετοικισθέντων εἰς Αἴγυπτον ἐκ
τῆς Ἰουδαίας ὑπὸ τοῦ πατρὸς τοῦ βασιλέως, πρώτως κεκτη-
μένου τήν τε πόλιν καὶ τὰ κατὰ τὴν Αἴγυπτον παρειληφότος.
Ἄξιόν ἐστι καὶ ταῦτά σοι δηλῶσαι.

Aristeae Epistula, Aristeae epistula ad Philocratem Sec. 176, l. 3

τιμῆς καταξιῶν μείζονος, καὶ τὴν ὑπεροχὴν κρίνων τοῦ


πέμψαντος, ἀπολύσας οὓς ἐνόμιζε περισσούς, ὑπέμενε περι-
πατῶν, ἕως ἂν παραγινομένους ἀσπάσηται.
Παρελθόντων δὲ σὺν τοῖς ἀπεσταλμένοις δώροις καὶ ταῖς διαφόροις
διφθέραις, ἐν αἷς <ἦν> ἡ νομοθεσία γεγραμμένη χρυσογραφίᾳ
τοῖς Ἰουδαϊκοῖς γράμμασι, θαυμασίως εἰργασμένου τοῦ ὑμέ-
νος, καὶ τῆς πρὸς ἄλληλα συμβολῆς ἀνεπαισθήτου κατ-
εσκευασμένης, ὡς εἶδεν ὁ βασιλεὺς τοὺς ἄνδρας, ἐπηρώτα
περὶ τῶν βιβλίων.

Aelius Dionysius Attic., Ἀττικὰ ὀνόματα (1323: 001)“Untersuchungen


zu den attizistischen Lexika”, Ed. Erbse, H.Berlin: Akademie–Verlag,
1950; Abhandlungen der deutschen Akademie der Wissenschaften zu
Berlin, Philosoph.–hist. Kl..Alphabetic letter omicron, entry 5, l. 1

p. 80, 11 Siegm.) <καὶ Ἀγαμέμνονι (143)>.


<ὀγκύλλεσθαι> (Ar. pax 465)· τὸ καυχᾶσθαι.
<ὁδοῦ παρούσης τὴν ἀτραπὸν ζητεῖς>· τὸ λεγόμενον. Ἀριστοφάνης Ἀνα-
γύρῳ (II 963 M. = fr. 47 K.)·
’ὅρμου παρόντος τὴν ἀτραπὸν κατερρύην’.
<<οἶαι> Ἀττικοί, Ἴωνες δὲ> ὄϊαι διφθέραι, μηλωταί.
<οἰκείους>· τοὺς κατ' ἐπιγαμίαν ἔξωθεν παρε<ι>σηγμένους. ὁ δὲ
261

Μένανδρος ἐνίοτε
(fr. 890 Kö.) ἐπὶ τῶν συγγενῶν λέγει. Ἀριστοφάνης ἐν τῷ Περὶ
συγγενικῶν (p. 129 fr. 6 N.).

Aelius Dionysius Attic., Ἀττικὰ ὀνόματα Alphabetic letter omega, entry


1, l. 1

’πλέῳ γράσου <τε> καὶ ψόθου’, οἷον καὶ ’ῥύπου τε καὶ ψόθου
<πλέως>’ Αἰσχύλος Θεωροῖς (cf. fr. 82 N2).
<ψύλλα> καὶ <ψύλλαι>· θηλυκῶς. παρὰ δὲ Ἡροδότῳ (IV 173) Ψύλλοι,
ἔθνος Λιβύης, καὶ τὸ ἐν τῇ Μεσσηνίᾳ Μενάνδρου (fr. 272 Kö.) κύριον
ὄνομα. τὸ δὲ ζῷον τὸ μικρὸν ἀρσενικῶς Ἐπίχαρμος εἶπε (fr. 199 Kaib.)
καὶ ἕτεροι. <ᾦα>· μηλωτή, διφθέρα. οἶς γὰρ τὸ πρόβατον.
<ὤα>· τὸ λῶμα τοῦ ἐνδύματος περὶ τὴν πέζαν ἢ τὸ περιστόμιον.
<ὠγύγιον>· ἀρχαῖον, ἀπό τινος Ὠγύγου, βασιλέως ἀρχαίου Θηβῶν.
<ὤζειν>· θαυμάζειν ὡς ‘ὤ’ λέγειν, καθὰ καὶ οἰμώζειν τὸ ‘οἴμοι’ λέγειν
καὶ φεύζειν τὸ ‘φεῦ’ λέγειν.

Fragmenta Alchemica, Tractatus alchemicus (fragmenta) (P. Leid. 10)


(1379: 001)“Les alchimistes grecs, vol. 1 [Papyrus de Leyde, Papyrus de
Stockholm, fragments de recettes]”, Ed. Halleux, R.Paris: Les Belles
Lettres, 1981.Fragment 71, l. 6

Ἄλλη. |
Θείου ἀπύρου λί(τρα), στ(υπτηρίας), σι̣δί̣ ̣ου ξηροῦ τὸ
ἐντός, |‖ καὶ τρίψας τὸ [ς]ίδιον καὶ τὸ θεῖον καὶ τὴν
στυπ|τηρίαν λείαν εὖ μάλα μείξας ἐπιμελῶς τρῖβε |
καὶ χρῶ ὡς μέλανι γραφικῷ ἀνίων οἴνῳ <ἀ>θαλάσς|σῳ.
Γράφε εἰς βίβλια καὶ διφθέρας. ‖
Ἄλλη. |
Χρυσογραφία χωρὶς χρυσοῦ· ἐλυδρίου μέ(ρος) αʹ,
ῥητίνης | καθαρᾶς μέ(ρος) αʹ, ἀρσενικοῦ χρυσίζοντος
μέ(ρος) αʹ ὅ ἐστιν | σχιστόν, κόμμεως καθαροῦ, χολῆς
χελώνης μέ(ρος) αʹ, | ὠῶν τοῦ ὑγροῦ μέ(ρη) εʹ, ἤτω δὲ

Fragmenta Alchemica, Tractatus alchemicus (fragmenta) (P. Leid. 10)


Fragment 72, l. 8

ῥητίνης | καθαρᾶς μέ(ρος) αʹ, ἀρσενικοῦ χρυσίζοντος


μέ(ρος) αʹ ὅ ἐστιν | σχιστόν, κόμμεως καθαροῦ, χολῆς
χελώνης μέ(ρος) αʹ, | ὠῶν τοῦ ὑγροῦ μέ(ρη) εʹ, ἤτω δὲ
262

τῶν ξηρῶν πάντων ‖ ἡ ὁλκὴ Σ κʹ, εἶτα ἐπέμβαλε τούτοις


κρόκου κιλι|κίου Σ δʹ. Ποίει δὲ οὐ μόνον ἐπὶ χάρτου ἢ
διφθέρας, | ἀλλὰ καὶ ἐπὶ μαρμάρου ἐστιλβωμένου καὶ
ἐάν τι | ἄλλο καλὸν θέλῃς ὑποζωγραφῆσαι καὶ ποιῆσαι |
χρυσοειδές.
Χρύσωσις. ‖
Χρύσωσις ὁμοίως ποιοῦσα· ἀρσενικοῦ σχιστοῦ |
{σχιστοῦ} χαλκάνθου, σανδαράκης χρυσίτι|δος, ὑδραρ

Myron Hist., Fragmenta (1523: 003)“FHG 4”, Ed. Müller, K.


Paris: Didot, 1841–1870.Fragment 1, l. 6

Athenaeus XIV: Ὅτι δὲ τοῖς εἵλωσιν


ὑβριστικῶς πάνυ ἐχρῶντο Λακεδαιμόνιοι καὶ Μύρων
ὁ Πριηνεὺς ἱστορεῖ, ἐν δευτέρῳ Μεσσηνιακῶν γράφων
οὕτως· «Τοῖς δ' εἵλωσι πᾶν ὑβριστικὸν ἔργον ἐπιτάτ-
τουσι πρὸς πᾶσαν ἄγον ἀτιμίαν. Κυνῆν τε γὰρ ἕκαστον
φορεῖν ἐπάναγκες ὥρισαν καὶ διφθέραν περιβεβλῆσθαι,
πληγάς τε τεταγμένας λαμβάνειν κατ' ἐνιαυτὸν ἀδική-
ματος χωρὶς, ἵνα μήποτε δουλεύειν ἀπομάθωσι. Πρὸς
δὲ τούτοις, εἴ τινες ὑπερακμάζοιεν τὴν οἰκετικὴν ἐπι-
φάνειαν, ἐπέθηκαν ζημίαν θάνατον, καὶ τοῖς κεκτημένοις
ἐπιτίμιον, εἰ μὴ ἐπικόπτοιεν τοὺς ἁδρουμένους.

Phylarchus Hist., Fragmenta (1609: 002)“FGrH #81”.Volume-Jacobyʹ-


F 2a,81,F, fragment 41, l. 8

τωι Περὶ Ἀσίας (86 F 3) καὶ τοὺς ἑταίρους φασὶ τοὺς Ἀλεξάνδρου ὑπερ-
βαλλούσηι τρυφῆι χρήσασθαι. ὧν εἷς ὢν καὶ Ἄγνων χρυσοῦς ἥλους ἐν
ταῖς κρηπῖσι [καὶ τοῖς ὑποδήμασιν] ἐφόρει. Κλεῖτος δ' ὁ Λευκὸς καλού-
μενος ὅτε χρηματίζειν μέλλοι, ἐπὶ πορφυρῶν ἱματίων διαπεριπατῶν τοῖς
ἐντυγχάνουσιν διελέγετο. Περδίκκαι δὲ καὶ Κρατερῶι φιλογυμναστοῦσιν
ἠκολούθουν διφθέραι σταδιαῖαι τοῖς μεγέθεσιν, ὑφ' αἷς περιλαμβάνοντες
τόπον <εὐμεγέθη> ἐν ταῖς καταστρατοπεδείαις ἐγυμνάζοντο· ἠκολούθει
δὲ αὐτοῖς καὶ ὑποζύγια πολλὰ τὰ τὴν κόνιν κομίζοντα πρὸς τὴν ἐν τῆι
παλαίστραι χρείαν. Λεοννάτωι δὲ καὶ Μενελάωι φιλοκυνήγοις οὖσιν
αὐλαῖαι σταδίων ἑκατὸν ἠκολούθουν, αἷς περιιστάντες τὰς θήρας
ἐκυνήγουν. τὰς δὲ χρυσᾶς πλατάνους καὶ τὴν χρυσῆν ἄμπελον, ὑφ' ἣν οἱ
Περσῶν βασι

Ptolemaeus Gramm., De differentia vocabulorum (= Περὶ διαφορᾶς


263

λέξεων) [Sp.] (e codd. Ottobon. gr. 43 + Vat. gr. 197) (1643: 003)
“”Ptolemaeus περὶ διαφορᾶς λέξεων””, Ed. Heylbut, H., 1887; Hermes
22.Page 392, l. 6

<ἔμβαδες> μὲν κωμικὰ ὑποδήματα· <ἐμβάται> δὲ τραγικά.


<δεσπότης> μὲν ὁ τῶν ἀργυρωνήτων κύριος· <κύριος> δὲ καὶ
πατὴρ υἱοῦ καὶ γυναικός.
<δικαστὴς> μὲν ὁ κατὰ νόμον αἱρεθεὶς κριτής· <διαιτητὴς>
δὲ ὁ κατὰ σύμφωνον.
<διφθέρα> μὲν αἰγῶν· <μηλωτὴ> δὲ προβάτων – <νάκος> αἰγὸς
δέρμα· <κῶας> δὲ προβάτων.
<δαμάλης> μὲν ὁ ἄρρην μόσχος· <δάμαλις> δὲ ἡ θήλεια· <μό-
σχος> δὲ κοινῶς ἐπ' ἀμφοτέρων.
<διδάξω> μὲν δι' ἑαυτοῦ· <διδάξομαι> δὲ δι' ἑτέρου· <οἰ-
κοδομήσω> μὲν δι' ἑαυτοῦ· <οἰκοδομήσασθαι> δὲ δι'

Socrates Hist., Fragmenta (1678: 003)“FHG 4”, Ed. Müller, K.


Paris: Didot, 1841–1870.Fragment 8, l. 8

ἀλιτηρίους κεκλῆσθαι τοὺς ἐπιτηροῦντας ἐν τῷ λιμῷ


τὸν ἀλοῦντα καὶ διαρπάζοντας· ἀλλ' ἀλάστωρ μὲν κέ-
κληται ὁ ἄληστα καὶ πολὺν χρόνον μνημονευθησόμενα
δεδρακώς· ἀλιτήριος δὲ, ὃν ἀλεύασθαι καὶ φυλάξασθαι
διὰ μοχθηρίαν καλῶς εἶχε. Ταῦτα, φησὶν ὁ Σωκρά-
της, ἐν διφθέραις χαλκαῖς γεγράφασι.

Schol. Apoll. Rhod. I, 1207: Σωκράτης ἐν τῷ Πρὸς Εἰδόθεόν φησι τὸν


Ὕλαν ἐρώμενον Πολυφήμου, καὶ οὐχ Ἡρακλέους, γενέσθαι. Idem ib. I,
40: Τὸν Πολύφημον Ἐλάτου παῖδα

Tragica Adespota, Fragmenta (1738: 001“Tragicorum Graecorum


fragmenta”, Ed. Nauck, A.Leipzig: Teubner, 1889, Repr. 1964.
Fragment 446, l. 1

ἄλλος γυναικὸς κόσμος, ἄλλος ἀρσένων


γνησίων ἐπὶ σπορᾷ παίδων ἐν πρώτοις ἄγω
Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας.
ὡς αἰσχρόν ἐστι μὴ καλῶν ἀπ' ὀμμάτων
κλᾶον πρόσωπον καὶ δακρυρροοῦν ὁρᾶν.
θεὸς δ' ἐπὶ σμικροῖσιν οὐ θερμαίνεται,
ἀλλ' ὡς λέβης τις μείζονος δεῖται πυρός.
ὅ τοι θρασὺς πρὸς ἔργον ἐκ πολλοῦ κακός.
264

Martyrium Agapae, Irenae, Chionae Et Sodalium, Martyrium


Agapae, Irenae, Chionae et sodalium (2011: 001)“The acts of the
Christian martyrs”, Ed. Musurillo, H.Oxford: Clarendon Press, 1972.
Chap. 4, sec. 2, l. 2

ἡμεῖς οἱ καθωσιωμένοι τοῖς δεσπόταις ἡμῶν βασιλεῦσι καὶ Καίσαρσι


ποιοῦμεν; Ἀγάπη εἶπεν· Οὐκ ἔνι καλῶς τῷ σατανᾷ. οὐκ ἄγει μου τὸν
λογισμόν. ἀνίκητος ὁ λογισμὸς ἡμῶν. ὁ ἡγεμὼν εἶπεν· Σὺ τί λέγεις,
Χιόνη; Χιόνη εἶπεν· Τὸν λογισμὸν ἡμῶν οὐδεὶς δύναται μεταγαγεῖν.
ὁ ἡγεμὼν εἶπεν· Μή τινά ἐστιν παρ' ὑμῖν τῶν ἀνοσίων Χριστιανῶν
ἢ ὑπομνήματα ἢ διφθέραι ἢ βιβλία; Χιόνη εἶπεν· Οὐκ ἔστιν, κύριε·
ἅπαντα γὰρ οἱ νῦν αὐτοκράτορες ἐξεφόρησαν. ὁ ἡγεμὼν εἶπεν· Τίνες
ὑμῖν τὴν γνώμην ταύτην ἔδωκαν; Χιόνη εἶπεν· Ὁ παντοκράτωρ
θεός. ὁ ἡγεμὼν εἶπεν· Τίνες εἰσὶν οἱ συμβουλεύσαντες ὑμῖν εἰς
ταύτην τὴν ἀπόνοιαν ἐλθεῖν; Χιόνη εἶπεν· Ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ
καὶ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ μονογενής, ὁ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

Martyrium Agapae, Irenae, Chionae Et Sodalium, Martyrium Agapae,


Irenae, Chionae et sodalium Chap. 5, sec. 1, l. 4

ἐμβληθήσονται εἰς τὸ δεσμωτήριον. Μετὰ δὲ τὸ τελειωθῆναι τὰς


ἁγιωτάτας διὰ πυρός, τῇ ἑξῆς προσαχθείσης πάλιν τῆς ἁγίας Εἰρήνης, ὁ
ἡγεμὼν Δουλκήτιος
εἶπεν πρὸς αὐτήν· Ἡ πρόθεσις τῆς σῆς μανίας φανερὰ καὶ διὰ
τῶν ὁρωμένων, ἥτις τοσαύτας διφθέρας καὶ βιβλία καὶ πινακίδας
καὶ κωδικέλλους καὶ Σελίδας γραφῶν τῶν ποτε γενομένων Χρι-
στιανῶν τῶν ἀνοσίων ἐβουλήθης ἄχρι καὶ τῆς σήμερον φυλάξαι,
προκομισθέντων τε ἐπέγνως, καθ' ἕκαστον εἰποῦσα ἴδια μὴ εἶναι,
μὴ ἀρκεσθεῖσα μήτε τῇ κολάσει τῶν ἑαυτῆς ἀδελφῶν μήτε τὸν
φόβον ἐκεῖνον τοῦ θανάτου πρὸ ὀφθαλμῶν ἔχουσα.

Martyrium Agapae, Irenae, Chionae Et Sodalium, Martyrium Agapae,


Irenae, Chionae et sodalium Chap. 5, sec. 3, l. 2

εἶπεν· Οὐχί, οὐκ εἰμὶ ἑτοίμη ποιῆσαι διὰ τὸν παντοκράτορα θεὸν <τὸν
κτίσαντα οὐρανόν τε καὶ γῆν καὶ θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν
αὐτοῖς.> μεγάλη γὰρ δίκη αἰωνίου βασάνου τοῖς παραβαίνουσιν τὸν
λόγον τοῦ θεοῦ.
Δουλκήτιος ἡγεμὼν εἶπεν· Τίς σοι συνεβούλευσεν
τὰς διφθέρας ταύτας καὶ τὰς γραφὰς μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας
φυλάξαι; Εἰρήνη εἶπεν· Ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ ὁ εἰπὼν ἕως θανάτου
265

ἀγαπῆσαι αὐτόν. τούτου ἕνεκεν οὐκ ἐτολμήσαμεν προδοῦναι, ἀλλ'


ᾑρετισάμεθα ἤτοι ζῶσαι καίεσθαι ἢ ὅσα ἂν συμβῇ ἡμῖν πάσχειν
ἢ προδοῦναι αὐτάς.

Ευσέβιος θεολόγος ., Praeparatio evangelica (2018: 001)


“Eusebius Werke, Band 8: Die Praeparatio evangelica”, Ed. Mras, K.
Berlin: Akademie–Verlag, 43.1:1954; 43.2:1956; Die griechischen
christlichen Schriftsteller 43.1 & 43.2.Book 13, chap. 9, sec. 2, l. 5

στου ἄξιον τοῖς ἀνθρώποις καὶ τὰ νόμιμα καὶ οἱ νόμοι; καὶ οὐκ οἴει
ἄσχημον
φανεῖσθαι τὸ τοῦ Σωκράτους πρᾶγμα; οἴεσθαί γε χρή. ἀλλ' ἐκ μὲν τού-
των τῶν τόπων ἀπαρεῖς, ἥξεις δὲ εἰς Θετταλίαν παρὰ τοὺς ξένους τοὺς
Κρίτωνος· ἐκεῖ γὰρ δὴ πλείστη ἀταξία καὶ ἀκολασία, καὶ ἴσως ἂν ἡδέως
σου ἀκούοιεν ὡς γελοίως ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου ἀπεδίδρασκες σκευήν τέ
τινα περιθέμενος ἢ διφθέραν λαβὼν ἢ ἄλλα, οἷα δὴ εἰώθασιν
ἐνσκευάζεσθαι οἱ ἀποδιδράσκοντες, καὶ τὸ σχῆμα τὸ σαυτοῦ μεταλλάξας.
ὅτι δὲ γέρων ἀνὴρ μικροῦ χρόνου τῷ βίῳ λοιποῦ ὄντος, ὡς τὸ εἰκός,
ἐτόλμησας οὕτω γλίσχρως ἐπιθυμεῖν ζῆν, νόμους τοὺς μεγίστους
παραβάς, οὐδείς σε ἐρεῖ ἴσως, ἂν μή τινα λυπήσῃς· εἰ δὲ μή, ἀκούσῃ, ὦ
Σώκρατες, πολλὰ καὶ ἀνάξια σαυτοῦ.

Ευσέβιος θεολόγος ., Vita Constantini (2018: 020)“Eusebius Werke,


Band 1.1: Über das Leben des Kaisers Konstantin”, Ed. Winkelmann, F.
Berlin: Akademie–Verlag, 1975; Die griechischen christlichen
Schriftsteller.Book 4, chap. 36, sec. 2, l. 3

προνοίας μέγιστον πλῆθος ἀνθρώπων τῇ ἁγιωτάτῃ ἐκκλησίᾳ ἀνατέ-


θεικεν ἑαυτό, ὡς πάντων ἐκεῖσε πολλὴν λαμβανόντων αὔξησιν σφόδρα
ἄξιον καταφαίνεσθαι καὶ ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ κατασκευασθῆναι πλείους.
τοιγάρτοι δέδεξο προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ ἡμετέρᾳ προαιρέσει. πρέ-
πον γὰρ κατεφάνη τοῦτο δηλῶσαι τῇ σῇ συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα
σωμάτια ἐν διφθέραις ἐγκατασκεύοις εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν
χρῆσιν εὐμετακόμιστα ὑπὸ τεχνιτῶν καλλιγράφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχ-
νην ἐπισταμένων γραφῆναι κελεύσειας, τῶν θείων δηλαδὴ γραφῶν, ὧν
μάλιστα τήν τ' ἐπισκευὴν καὶ τὴν χρῆσιν τῷ τῆς ἐκκλησίας λόγῳ ἀναγ-
καίαν εἶναι γινώσκεις. ἀπεστάλη δὲ γράμματα παρὰ τῆς ἡμετέρας ἡμε-
ρότητος πρὸς τὸν τῆς διοικήσεως καθολικόν.
266

Salaminius Hermias Sozomenus Scr. Eccl., Historia ecclesiastica (2048:


001)“Sozomenus. Kirchengeschichte”, Ed. Bidez, J., Hansen, G.C.
Berlin: Akademie–Verlag, 1960; Die griechischen christlichen
Schriftsteller 50.Book 3, chap. 14, sec. 6, l. 1

Σεραπίων ὁ μέγας καὶ Πιτυρίων, ὃς παρὰ Θηβαίοις τὴν διατριβὴν εἶχε,


καὶ
Παχώμιος, ὃς ἀρχηγὸς ἐγένετο τῶν καλουμένων Ταβεννησιωτῶν. σχῆμα
δὲ
τούτοις ἦν καὶ πολιτεία ἔν τισι παρηλλαγμένη τῆς ἄλλης μοναχικῆς, πρὸς
ἀρετὴν μέντοι ὁρῶσα καὶ τὴν ψυχὴν προσεθίζουσα τῶν ἐπὶ γῆς
καταφρονεῖν,
ἄνω δὲ ὁρᾶν, ἵν' εὐμαρῶς ἐπὶ τὰ οὐράνια χωροίη, ἡνίκα τοῦ σώματος
ἀπαλλαγείη· διφθέρας δὲ ἀμφιέννυσθαι κατὰ μίμησιν Ἠλίου τοῦ
Θεσβίτου, ἐμοὶ δοκεῖν, ὥστε ἐκ τοῦ περικειμένου δέρματος εἰς
ἀνάμνησιν ἀεὶ λαμβάνοντας
τὴν ἀρετὴν τοῦ προφήτου, ἀνδρείως πρὸς τὰς ἐπιθυμίας τῶν ἀφροδισίων
συντετάχθαι καὶ ζήλῳ τῷ πρὸς αὐτὸν καὶ ἐλπίδι ὁμοίων ἀμοιβῶν προθυ-
μότερον σωφρονεῖν. λόγος δὲ καὶ τὰ ἄλλα ἐνδύματα τῶν ἐν Αἰγύπτῳ
μοναχῶν συλλαμβάνεσθαι εἰς ὑπόδειγμα φιλοσοφίας τινός, μηδὲ ὡς
ἔτυχε

Salaminius Hermias Sozomenus Scr. Eccl., Historia ecclesiastica


Book 3, chap. 14, sec. 13, l. 2

ἐσθίειν, καὶ καθῆσθαι παρὰ τὰς τραπέζας ἐπικεκαλυμμένους τὰ


πρόσωπα,
ὡς μήτε ἀλλήλους ὁρᾶν μήτε ἄλλο τι πλὴν τῆς τραπέζης καὶ τῶν προκει-
μένων. ξένον δὲ μὴ συνεσθίειν αὐτοῖς, μόνον εἰ μὴ παροδεύων ἐπιξενω-
θείη· τὸν δὲ συνοικεῖν αὐτοῖς βουλόμενον πρότερον ἐπὶ τριετίαν τὰ
χαλεπώ-
τερα τῶν ἔργων πονεῖν καὶ οὕτως μετέχειν τῆς αὐτῶν συνοικίας. δι-
φθέρας δὲ ἀμφιέννυσθαι καὶ τιάραις ἐρίναις τὰς κεφαλὰς σκέπεσθαι,
καταση-
μαίνεσθαι δὲ ταύτας τὰς τιάρας οἱονεὶ κέντροις πορφυροῖς προσέταξε.
χιτῶσι
δὲ λινοῖς καὶ ζώναις κεχρῆσθαι καὶ ἐζωσμένους σὺν τοῖς χιτωνίοις καὶ
ταῖς
διφθέραις καθεύδειν, καθημένους ἐν οἰκοδομητοῖς θρόνοις ἑκατέρωθεν
περι-
267

πεφραγμένοις, ὥστε τὴν ἑκάστου συνέχειν στρωμνήν. τῇ δὲ πρώτῃ καὶ


τελευταίᾳ ἡμέρᾳ τῆς ἑβδομάδος ἐπὶ κοινωνίᾳ τῶν θείων μυστηρίων τῷ

Salaminius Hermias Sozomenus Scr. Eccl., Historia ecclesiastica


Book 3, chap. 14, sec. 13, l. 5

θείη· τὸν δὲ συνοικεῖν αὐτοῖς βουλόμενον πρότερον ἐπὶ τριετίαν τὰ


χαλεπώ-
τερα τῶν ἔργων πονεῖν καὶ οὕτως μετέχειν τῆς αὐτῶν συνοικίας. δι-
φθέρας δὲ ἀμφιέννυσθαι καὶ τιάραις ἐρίναις τὰς κεφαλὰς σκέπεσθαι,
καταση-
μαίνεσθαι δὲ ταύτας τὰς τιάρας οἱονεὶ κέντροις πορφυροῖς προσέταξε.
χιτῶσι
δὲ λινοῖς καὶ ζώναις κεχρῆσθαι καὶ ἐζωσμένους σὺν τοῖς χιτωνίοις καὶ
ταῖς
διφθέραις καθεύδειν, καθημένους ἐν οἰκοδομητοῖς θρόνοις ἑκατέρωθεν
περι-
πεφραγμένοις, ὥστε τὴν ἑκάστου συνέχειν στρωμνήν. τῇ δὲ πρώτῃ καὶ
τελευταίᾳ ἡμέρᾳ τῆς ἑβδομάδος ἐπὶ κοινωνίᾳ τῶν θείων μυστηρίων τῷ
θυσιαστηρίῳ προσιόντας τὰς ζώνας λύειν καὶ τὰς διφθέρας ἀποτίθεσθαι·
δωδέκατον δὲ πάσης τῆς ἡμέρας εὔχεσθαι καὶ πρὸς ἑσπέραν ὁμοίως,
τοσαυτάκις δὲ καὶ νύκτωρ, ἐννάτῃ δὲ ὥρᾳ τρίτον. ἡνίκα δὲ μέλλοιεν
ἐσθίειν, ἑκάστης

Salaminius Hermias Sozomenus Scr. Eccl., Historia ecclesiastica


Book 3, chap. 14, sec. 14, l. 3

μαίνεσθαι δὲ ταύτας τὰς τιάρας οἱονεὶ κέντροις πορφυροῖς προσέταξε.


χιτῶσι
δὲ λινοῖς καὶ ζώναις κεχρῆσθαι καὶ ἐζωσμένους σὺν τοῖς χιτωνίοις καὶ
ταῖς
διφθέραις καθεύδειν, καθημένους ἐν οἰκοδομητοῖς θρόνοις ἑκατέρωθεν
περι-
πεφραγμένοις, ὥστε τὴν ἑκάστου συνέχειν στρωμνήν. τῇ δὲ πρώτῃ καὶ
τελευταίᾳ ἡμέρᾳ τῆς ἑβδομάδος ἐπὶ κοινωνίᾳ τῶν θείων μυστηρίων τῷ
θυσι-
αστηρίῳ προσιόντας τὰς ζώνας λύειν καὶ τὰς διφθέρας ἀποτίθεσθαι·
δωδέ-
κατον δὲ πάσης τῆς ἡμέρας εὔχεσθαι καὶ πρὸς ἑσπέραν ὁμοίως,
τοσαυτάκις
δὲ καὶ νύκτωρ, ἐννάτῃ δὲ ὥρᾳ τρίτον. ἡνίκα δὲ μέλλοιεν ἐσθίειν, ἑκάστης
εὐχῆς προᾴδειν ψαλμόν. πᾶσαν δὲ τὴν συνοικίαν εἰς εἰκοσιτέσσαρα τάγ-
268

ματα διελεῖν καὶ ἐπονομάσαι ταῦτα τοῖς Ἑλλήνων στοιχείοις, καὶ ὅπως
ἔχοι βίου καὶ ἤθους ἑκάστῳ τάγματι τὴν προσηγορίαν ἐφαρμόσαι, οἷον

Socrates Scholasticus Hist., Historia ecclesiastica (2057: 001)


“Socrates' ecclesiastical history, 2nd edn.”, Ed. Bright, W.
Oxford: Clarendon Press, 1893.Book 1, chap. 9, l. 263

Κατὰ τὴν ἐπώνυμον ἡμῖν πόλιν, τῆς τοῦ Σωτῆρος Θεοῦ συναιρομένης
προ-
νοίας, μέγιστον πλῆθος ἀνθρώπων τῇ ἁγιωτάτῃ ἐκκλησίᾳ ἀνατέθεικεν
ἑαυτὸν
ὡς πάντων ἐκεῖσε πολλὴν λαβόντων αὔξησιν. Σφόδρα τοίνυν ἄξιον
καταφαί-
νεται, καὶ ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ κατασκευασθῆναι πλείους· τοιγάρτοι
δέδεξο
προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ ἡμετέρᾳ προαιρέσει· πρέπον γὰρ κατεφάνη
δηλῶσαι
τοῦτο τῇ σῇ συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα σωμάτια ἐν διφθέραις
ἐγκατασκεύοις εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν χρῆσιν εὐπαρακόμιστα, ὑπὸ
τεχνιτῶν καλλιγράφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχνην ἐπισταμένων, γραφῆναι
κελεύσειας· τῶν θείων δηλαδὴ γραφῶν, ὧν μάλιστα τὴν ἐπισκευὴν καὶ
τὴν χρῆσιν τῷ τῆς ἐκκλησίας λόγῳ ἀναγκαίαν εἶναι γινώσκεις.

Ιωάννης Χρυσόστομος , In principium jejuniorum [Sp.] (2062: 325);


MPG 62.Vol 62, pg 745, ln 7

Τὸ πνευματικὸν ἡμῖν σήμερον, ἀγαπητοὶ, τῆς νη-


στείας ἔλαμψεν ἔαρ, καὶ οἱ τῆς ἐγκρατείας λειμῶνες
τοῖς ἐμπόροις τῆς εὐσεβείας ἠνεῴχθησαν· οἱ δὲ τῆς
Ἐκκλησίας ναῦται πρὸς τὴν οὐράνιον ἡμᾶς ἐμπορίαν
καλοῦσι, καὶ τὸν πλοῦν τῆς δικαιοσύνης ἡμῖν εὐτρεπί-
ζουσι, τὰς προφητικὰς ἡμῖν ἀναπετάζοντες διφθέρας,
καὶ τοὺς οἴακας τοῦ νόμου μεταχειρίζονται· τοῦ τιμίου
σταυροῦ τὸν ἱστὸν ἐξαρτῶσι, καὶ τὴν ἄγκυραν τῆς πί-
στεως περισφίγγουσι· τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον τὴν ὁλ-
κάδα ταύτην μηνύει, καὶ ὁ τοῦ παντὸς ποιητὴς αὐτὴν πε-
ριέπει. Δεῦτε τοίνυν καὶ ἡμεῖς σήμερον, ἀγαπητοὶ,

Didymus Caecus Scr. Eccl., Commentarii in Zacchariam (2102: 010)


“Didyme l'Aveugle sur Zacharie, 3 vols.”, Ed. Doutreleau, L.
Paris: Cerf, 1962; Sources chrétiennes 83, 84, 85.Book 1, sec. 359, l. 2
269

τοῦ κλέπτου καὶ ἐπιόρκου καὶ συντελέσει αὐτὸν καὶ τὰ ξύλα καὶ
τοὺς λίθους αὐτοῦ.» Ὥσπερ δὲ ὁ συντελούμενος οἶκος οὐκ
αἰσθητόν ἐστιν οἰκοδόμημα, οὕτως οὐχ ὁρατὰ τὰ συμπληροῦντα
καὶ ἀπαρτίζοντα αὐτὸν ξύλα καὶ λίθοι.
Παρὰ τοῖς λοιποῖς τῶν ἑρμηνευσάντων τὴν ἑβραϊκὴν
γραφήν, διφθέρα ἡ ἀρὰ εἴρηται, καλύπτουσα δηλονότι τ[οὺς]
ἁλόντας αὐτῇ κλέπτην καὶ ἐπίορκον.
Πέταται δὲ τὸ δρέπα̣νον τοῦτο τάχιστα ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν
ἐρχόμενον. Καὶ κ̣[α]τὰ δεύτερον λόγον πέταται ὅτι οὐ μόνον τῶν
ἐπὶ γῆ[σ ἁ]μαρτανόντων, ἀλλὰ καὶ τῶν ἐν ἀέρι ἅπτεται [καὶ]
τῶν ἁπανταχοῦ ἀσεβούντων κολαζομένων.

Arcadius Gramm., De accentibus [Sp.] (2116: 001)


“Ἐπιτομὴ τῆς καθολικῆς προσῳδίας Ἡρωδιανοῦ”, Ed. Schmidt, M.
Jena: Mauke, 1860.Page 115, l. 8

τι ἄλλο εὑρεθῇ, κατὰ διάλεκτον ἢ πάθος ἐγένετο, ὡς


τὸ <Ἑλένα> Ἑλένη, Ἀθηνάα <Ἀθηνᾶ>.
Τὰ εἰς ΡΑ μακροκατάληκτα τρισύλλαβα παραληγό-
μενα τῷ Ε μονογενῆ βαρύνεται, εἰ μὴ ἐπιθετικὰ εἴη·
<ἡμέρα ἀσκέρα> (εἶδος ὑποδήματος) <διφθέρα λα-
κέρα>. τὸ δὲ <Γλυκερά> ὀξύνεται, εἴτε κύριον, εἴτε
ἐπιθετικὸν εἴη. καὶ τὸ <περιστερά> τετρασύλλαβον,
καὶ τὸ <Ἐλευθεραί> πληθυντικῶς λεγόμενον.
Τὰ εἰς ΡΑ ὑπὲρ δύο συλλαβὰς τῷ Υ παραληγό-
μενα βαρύνεται. ἀλλ' εἰ μὲν ἔχωσι τὸ Α μακρὸν, παρο

Arcadius Gramm., De accentibus [Sp.] Page 132, l. 3

βαρύνεται· <Κριθώτη Περκώτη Γεφυρώτη>. τὸ


μέντοι < μηλωτή κηρωτή> ὀξύνεται, καὶ τὸ <οἰσπώτη>
(ὁ ῥύπος).
Τὰ εἰς ΤΗ δισύλλαβα διφθόγγῳ παραληγόμενα βα-
ρύνεται· <βλαύτη> (εἶδος ὑποδήματος) <Προίτη κοίτη
δροίτη> (ἡ πύελος) <Βαίτη> (ἡ διφθέρα) <δαίτη> (ἡ
εὐωχία). τὸ δὲ <τελευτή> τρισύλλαβον.
Τὰ εἰς ΤΗ δισύλλαβα προσηγορικὰ ἔχοντα πρὸ
τοῦ Τ σύμφωνον ὀξύνεται, εἰ μὴ παραλήγοι Ι ἢ Α ἢ Λ·
<βροντή εἱρκτή πηκτή> (ὄργανον μουσικόν) <ἀκτή
βλαστή>. τοῦτό τινες βαρύνουσιν. τὸ μέντοι <κίστη>
270

Cassius Longinus Phil., Rhet., Ars rhetorica (2178: 001)


“Rhetores Graeci, vol. 1”, Ed. Spengel, L.Leipzig: Teubner, 1853, Repr.
1966.Walz page 572, l. 3

ρας ἀνάμνησις, καὶ ἀφ' ὧν ἔπαθέ τις καὶ ᾔσθετο συλλο-


γισμὸς καὶ ὁμοίου καὶ ἀναλόγου ἢ μείζονος ἢ μικροτέ-
ρου παράθεσις. ἃ γὰρ αἱ αἰσθήσεις προὔλαβον καὶ ἡ
ψυχὴ παρὰ τῶν αἰσθήσεων ἔλαβε, ταῦτα μεμυκότα κεῖ-
ται καὶ ἠρεμοῦντα καὶ σχολάζοντα τοῖς νωθροῖς καὶ
λήθης γέμουσιν, ὥσπερ ἐν διφθέραις εὐρῶτος ἢ πηλοῦ
μεμιασμέναις καὶ ἐπαληλιμμέναις, τοῖς δὲ εὐφυεστέροις
καὶ γονιμωτέροις καὶ αὐτῷ τούτῳ γνωμονικωτέροις,
καθάπερ ἐν χαλκοῖς γραμματείοις σηπεδόνος κεχωρισμέ-
νοις καὶ διὰ χρόνον γιγνομένης ἐπηρείας, εἰς τὴν σωτη-
ρίαν τῶν τύπων ἀμίαντα καὶ ἄχραντα διὰ τέλους .

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1–1544 (2200: 001)


“Libanii opera, vols. 10–11”, Ed. Foerster, R.Leipzig: Teubner, 10:1921;
11:1922, Repr. 1997.Epistle 347, sec. 3, l. 3

ξεν ἀποδοῦναι τὸν σοφιστήν, ἔδοξεν οὐχ Ἑλληνικὸν εἶναί


μοι διὰ σιγῆς ποιήσασθαι τὴν ἀπόδοσιν, ἀλλ' ὥσπερ ἐκεῖνο
μετέχειν ἀναιδείας, οὕτω τοῦτο πόρρω Μουσῶν ἑστάναι.
σὺ
τοίνυν τὰ μὲν γράμματα ἀμείβου καὶ ταῦτα κάλλος γραμμά-
των κεκτημένος, διφθέραν δὲ ἡμῖν μηδεμίαν πέμπε. ἐρᾷς γὰρ
αὐτῶν, καὶ καλῶς ποιεῖς. βαρὺ δὲ ἐρῶντι κοινωνὸν λαμβά-
νειν τῶν παιδικῶν.

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 399, sec. 2, l. 5

καιροῦ καὶ τοῦτο κἀκεῖνο καλόν. σὺ δὲ ἐπιλαβόμενος τῆς


ἐν τοῖς γράμμασι βραχύτητος αὐτὸ τοῦτο εὐθὺς ἑτέρας ἐποιοῦ
κατηγορίας ἀφορμὴν συκοφάντης ὢν ἐν ἀμφοῖν. διώκων γὰρ
τὴν ἐπιστολὴν ἐπὶ τῷ μέτρῳ τῇ γε ὀργῇ πάλιν ἄλλην αἰτίαν
ἔπλασας, διφθέραν οἶμαί τινα οὐκ ἀποδοθεῖσαν.
οὕτω θαυμαστὸς ἡμῖν πλάστης γέγονας ἅτε πόλιν οἰκῶν γέμουσαν
πλασμάτων. ἡμῖν δὲ πόλις μὲν τῆς ὑμετέρας μικροτέρα, μικρο-
ψυχίαν δὲ ἴσως οὐκ ἐντίθησιν. οὐδέ γε, ὦ δαιμόνιε, τἄλλα
οὕτω ταπεινῶς πράττομεν ὥστ' ἔχειν σχολὴν ἐννοεῖν, εἰ τόδε

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 677, sec. 1, l. 2


271

Εὖ ᾔδειν ὅτι ταῖς συνθήκαις ἐμμένεις ταῖς περὶ τῆς


διφθέρας· ἃ δὲ γενέσθαι σοι κελεύεις ὅπως καὶ ἔσται ταχέως,
ἐπιμελησόμεθα· τὸ γὰρ ἀπότευγμα τοῦ μὴ ποιήσοντός ἐστιν.
ἡ πόλις δὲ ἡμῖν καὶ ταῦτα ἀπὸ θαλάσσης ᾠκισμένη πολ-
λοῖς πλήττεται τοῖς κύμασι, κἂν ἔρῃ τι περὶ τῶν φίλων, πολ-
λοὶ μὲν οἱ φάσκοντες εἰδέναι, οἶδε δὲ οὐδείς. εὐχώμεθα δὴ
μετ' εὐμενείας Ἀλεξάνδρᾳ παραστῆναι τὰς Εἰλειθυίας, ὅπου

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 949, sec. 2, l. 4

σύνης, καὶ σωφροσύνην ἐγκωμιάζων καὶ τοῖς δειλοῖς ἐπιτιμῶν


τὸ μὴ ἀνδρείους εἶναι.
ἐπί γε μὴν σοφίαν ἔργῳ παρεκάλει
προσθεὶς αὑτοῦ τό τε στόμα τούς τε ὀφθαλμοὺς τοῖς ἡμετέροις
λόγοις καὶ δι' ὅτι πλείστων ἐν ἡμέραις ὀλίγαις ἐρχόμενος τῇ
περὶ τὴν ἀνάγνωσιν πτήσει, ὥστε τὴν μὲν ἀπεδίδου διφθέραν,
τὴν δὲ ἐλάμβανε, καὶ πολλάκις μὲν τοῦτο, πολλάκις δὲ ἐκεῖνο.
καὶ ἴσως μὲν ὁ πόνος οὐ περί τι γενναῖον, ἐκίνει δὲ ὅμως
τὴν νεότητα τῷ καὶ περὶ τοιαῦτα πονεῖν καὶ ταῦτα μετά τε
ἀρχὴν καὶ ζώνας καὶ κήρυκας καὶ τοσούτων ἐθνῶν ἐπιμε-
λείας. ἐπεγείρας δὲ πρὸς ἀρετὴν ἰδιώτας καὶ ὅσα χρῆν ἄρχον

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 990, sec. 4, l. 5

εἰς τὰ ἐμαυτοῦ.
ἐκεῖνα δὲ ἃ δεῖν ᾠήθης αὖθις εἶναι παρὰ
σοί, θαυμαστὸν ὡς οὐκ ἔστι παρὰ σοὶ δεδομένα κομίζειν ᾧ
καλῶς εἶχε δοῦναι· δέδοται γὰρ τῷ πάντα ἀρίστῳ Πρόκλῳ.
καὶ τοῦτο ἴσασι Πάγραι, οὗ φέρων εἰς χεῖρας Ὀλύμπιος ἔθη-
κεν αὐτῷ τὴν διφθέραν.
ἃ καὶ πρὸς τὸν χρηστὸν διῆλθον
Παλλάδιον, ὃς ἔχων ἃ βούλοιτο πράττειν, ἃ τοῖς νόμοις ἀρέ-
σκει μόνα πράττων διετέλεσεν.

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 1066, sec. 1, l. 6

Ἠρχόμην μὲν τοῖς τῶν οἰκετῶν ποσὶν εἰς τὸ βουλευτή-


ριον, προσελθὼν δέ τις ἐρχομένῳ καὶ δοὺς ἐπιστολὴν εἶπεν·
ἥδε σοι παρὰ Φιρμίνου, καὶ ἥσθην. ἔκειτο δὲ ἄρα γράμ-
ματα ἐν γράμμασι, καὶ οὕτως ἑτέραν εἶχον ἀφορμὴν εἰς ἡδονὴν
272

δύο τῆς μιᾶς γενομένων. ἔμελλε δέ, οἶμαι, νικήσειν τὰς δύο
τὸ τρίτον, ἡ διφθέρα· ἧς εὐθὺς μὲν ἠβουλόμην ἀπολαύειν, ὁ
χορὸς δὲ οὐκ ἐπέτρεπεν.
ἦν οὖν ἐν χερσὶν ἡμῶν τὰ εἰωθότα
σκοπουμένοις ἅμα, τίς ἂν ὑποκριτὴς πρέπων γένοιτο τοῖς δρά-
μασι, καὶ ὁ μὲν εὕρητο καὶ ἐφαίνετο νέος ἀπὸ τῶν ἐμῶν ἀρ-
δευόμενος πόνων πάντων, ὡς ἤκουσαν, τὸν αὐτὸν ἑλομένων·

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 1203, sec. 2, l. 4

ουσί τε καὶ πεζεύουσι καὶ πέτονται δόξης τινός, οἶμαι, κεκρα-


τηκυίας ἀσθενῆ συνήγορον εἶναι τὸν μὴ ἐκεῖθεν πιόντα.
καίτοι πολλὰ μὲν τῇ δόξῃ παραδείγματα μάχεται, πάντων δὲ μά-
λιστα τὸ σόν· ὃς μετὰ Δημοσθένους ἐπιθέμενος τοῖς τὰς με-
γάλας περιφέρουσι διφθέρας ἔσωσας τοὺς ἐπὶ σὲ καταφεύ-
γοντας. ἀλλ' ὅμως οὔτε σὺ πείθεις οὔτε τῶν ἄλλων οὐδείς.
ἀλλ' ὁ φίλτατος ἡμῖν Ἀπρίγγιος ἥκει τὰ τῶν νέων πονή-
σων· πρὸς ὅν, οἶμαι, χρήσῃ σπουδῇ παίζων μὲν ἐν προοιμίοις,
μετὰ ταῦτα δὲ ἤδη σκοπῶν, ὅπως ἂν ὡς κάλλιστα ὧν ἐπι-
θυμεῖ τύχοι.

Libanius Rhet., Soph., Epistulae 1-1544 Epistle 1262, sec. 2, l. 3

ἔχοντά τε καὶ παρέχοντα κεχρῆσθαι βουλομένῳ. δεῖ δή σε


<λευκὴν> εἶναι πρὸς τὸν ἄνδρα <στάθμην> καὶ πάντα ζητεῖν
καὶ πάντα κτᾶσθαι καὶ μηδὲν ὑπερβαίνειν.
ἐθαύμασα δὲ
τὸ <γλαῦκα Ἀθήναζε>, μεταπέμπεσθαι βιβλία καὶ λόγους εἰς
τὴν Λαοδίκειαν, οὗ τοῦτο πολύ. ἔπεμψα δ' οὖν διφθέραν,
ἀντιλογίας τὰς μὲν ἀκριβῶς αὐτοῦ, τὰς δ' ἴσως.

Libanius Rhet., Soph., Orationes 1–64 (2200: 004)“Libanii opera, vols.


1–4”, Ed. Foerster, R.Leipzig: Teubner, 1.1–1.2:1903; 2:1904; 3:1906;
4:1908, Repr. 1997.Oration 4, sec. 18, l. 5

λεγόντων καταφρονῶν ὀργῆς. ὢν δὲ οὗτος ὁ λίθος


μεγάλης αἴτιος τοῖς διδάσκουσι ταλαιπωρίας ἔχων
αὐτὸς οὐδὲν ἄγεται μὲν ἐπὶ τὴν τῶν νόμων μάθησιν,
ὃ τῶν τὴν διάνοιαν βραδυτέρων ἐστίν. ὢν δὲ καὶ ἐν
ἐκείνοις λίθος διφθέρας μὲν παχείας τε καὶ πλατείας
273

τὰ γόνατα βαρυνούσας ἔφερεν, ἤδη δὲ τοῦ τῶν συνη-


γόρων μετεσχηκὼς ἀριθμοῦ συνεῖπεν οὐδενὶ τῶν πάν-
των, οὐ ξένοις, οὐ πολίταις, οὐκ ἀνδράσιν, οὐ γυναι-
ξίν, οὐκ ἀπόροις, οὐκ εὐποροῦσιν· οὐ γὰρ ἐδόκει χρή-
σιμος ἂν γενέσθαι.

Libanius Rhet., Soph., Orationes 1-64 Oration 23, sec. 20, l. 8

εἰς ἀργίαν, γονεῖς δὲ ταῖς τούτων ἐπιστολαῖς ἐξαπα-


τηθέντες καλεῖν ταῖς παρ' αὑτῶν ἀνεπείσθησαν τοὺς
νέους. οἱ δ' οὐ τοσοῦτο μόνον ἠδίκουν, ἀλλ' εἰσὶν οἳ
γράμμα οὐδὲν οὔτε πέμψαντες οὔτε λαβόντες αὑτοὺς
τοῦ δρᾶν ὃ βούλοιντο καταστήσαντες κυρίους δήσαντες
τὰς διφθέρας ἀναβάντες ἐφ' ἵππους οἱ μὲν ἀγροὺς
σφῶν αὐτῶν ἐνέπλησαν ἀλλοτρίους, οἱ δὲ πατρῴους,
οἱ δὲ καὶ τροφοῖς καὶ τροφεῦσιν ἧκον εἰς χεῖρας καὶ
μητρὸς ἕτερος καὶ πατρὸς ἄλλος, τρέμοντες δὴ καὶ
τοὺς ὀδόντας κροτοῦντες καὶ μεταστρεφόμενοι, καθάπερ
διωκόμενοι διώκοντος μὲν οὐδενὸς οὐδὲ σπεύδοντος

Libanius Rhet., Soph., Orationes 1-64 Oration 54, sec. 68, l. 2

φίλους αἰσχυνόμενον, δίκαιον, σώφρονα, κρατοῦντα


μὲν γλώττης, κρατοῦντα δὲ ἡδονῶν, τοὺς μὲν κόλακας
ἐλεοῦντα τοσοῦτον ἀπέχοντα κολακείας, τοὺς δ' ἐν τῷ
λοιδορεῖν ζῶντας ἀμυνόμενον σιωπῇ;
ᾔτεις διφθέραν, οὐχ ὡς ἐκγραψάμενος ἔχῃς τὰ 'κεῖθεν, ἀλλ' ὅπως
αὐτὴν ἐκείνην. τουτὶ δὲ οὐκ ἐραστοῦ μηδὲ
στατῆρι τὰ παιδικὰ τιμᾶν. τί οὖν ἠδίκει μὴ διδοὺς
τῷ μὴ ἀποδώσοντι; κτήσασθαι δὲ οὕτω βούλεσθαι καὶ
τὰ οὐ πολλοῦ λόγου παντὸς ἂν εἴη.

Libanius Rhet., Soph., Orationes 1-64 Oration 58, sec. 5, l. 11

οὐδ' ἄξιον τῶν ἱερῶν ἐφ' ἃ χωρεῖτε καθ' ἑκάστην


ἡμέραν, ἔστω δὲ ἔξω τούτων τὰ ἀπὸ τῆς κακίας καὶ μὴ
τολμάτω τὸν οὐδὸν ὑπερβαίνειν. ἀλλὰ δὴ καὶ τοῦτο
γινέσθω τἀσεβές, οὐκ ἀνεκτὸν μέν, συμπεσὼν δὲ νέῳ
νέος μαχέσθω νῦν μὲν ψιλαῖς ταῖς χερσί, νῦν δ' ἀντὶ
λίθου τῇ διφθέρᾳ χρώμενος. καίτοι καὶ τραύματα
μὲν ἐντεῦθεν γένοιτο ἄν, ὅμως δ' ἂν ἐκ παραδειγμά-
των ἡμῖν εἴη παραμυθία, ὧν τὰ μὲν ἑωράκαμεν,
274

τὰ δὲ ἀκηκόαμεν.

Michael Psellus Polyhist., Orationes forenses et acta (2702: 007)


“Michaelis Pselli orationes forenses et acta”, Ed. Dennis, G.T.
Stuttgart: Teubner, 1994.oration 1, l. 2667

χνῃ ὕλας ἐπίσταται, τὸ βδέλλιον καὶ τὸ τάρροθος καὶ τὸν


κουράλιον λίθον καὶ τὸ ἀνδροφόνον ξίφος, ὁ δὲ ὅ τι τὸ
περὶ τὸν ὦμον ὀστοῦν ἀκριβῶς κατοπτεύει. ἅπερ εἴ γε
μανθάνειν ἐβούλετο, ἤρκεσεν ἂν αὐτῷ ἀντ' ἄλλης τινὸς
γλώττης ἡ περὶ τὴν τοιαύτην πραγματείαν ἀγυρτεία τοῦ
Πορφυρίου· ἀλλ' ὅτι ἐν διφθέραις ταῦτα ἐγέγραπτο ἢ ἐν
εἰληταρίοις τισίν, ἃ δὴ κεφαλίδας βιβλίων ἔνιοί φασιν,
ἀπεπτύετό τε καὶ ἀπεπέμπετο.

Michael Psellus Polyhist., Oratoria minora (2702: 009)


“Michaelis Pselli oratoria minora”, Ed. Littlewood, A.R.
Leipzig: Teubner, 1985.Oration 22, l. 50

μνικῶς βαρυνόμενοι εὐηνιάζειν ἐθέλετε, διὰ τί μὴ τὰ τῆς ἀπογνώσεως ἐν


ὑμῖν φθέγξομαι ῥήματα, ὡς οὔτε πομπήν ποτε κατάξετε ἐπινίκιον οὔτε
ὑπὸ ζυγὸν ὀχημάτων ἀχθήσεσθε οὔτε πρὸς τὴν ἐν πολέμοις σάλπιγγα τὰ
ὦτα ὀρθώσετε οὔτ' εἴ τις ἐθέλοι ὑμῖν ἀντὶ κέλητος χρῆσθαι τὴν χρείαν
ἀποπληρώσετε· οὕτω βραδεῖς ἐστε καὶ νωθεῖς καὶ οὐδὲν ὅ τι μὴ ταῖς
παχείαις διφθέραις βαρύνοντες μόνον τὰ γόνατα.
Ἀλλ' ἴσως δοκεῖτε ὅτι ἠπάτημαι ταῖς προσκαίροις ὑμῶν ὑποκρίσεσι καὶ
ταῖς ἀκαίροις ἐρωτήσεσιν, αἷς ἀκαίρως με κόπτετε ὡς δῆθεν προμελετή-
σαντες τὰ ἐρωτήματα καὶ πρὸς ταῦτα παρεσκευασμένοι. πάνυ γὰρ ὑμῶν
καὶ τὴν φύσιν ἐπίσταμαι καὶ τὴν πρὸς τὰς μαθήσεις ἀμβλύτητα καὶ ἣν
ἔχετε ἀκριβεστάτην ἀμέλειαν, καὶ ὅτι μετὰ τὴν τοῦ γυμνασίου πύλην τὰ

Άννα Κομνηνή Αλεξιάς (2703: 001)“Anna Comnène. Alexiade, 3 vols.”,


Ed. Leib, B.Paris: Les Belles Lettres, 1:1937; 2:1943; 3:1945, Repr. 1–
2:1967.Book 15, chap. 3, sec. 6, l. 18

μένην καταλαμβάνει γέφυραν. Εἶτα ἐν τρισὶν ἡμέραις διὰ


τοῦ Ἀρμενοκάστρου καὶ τῶν οὕτω καλουμένων Λευκῶν τὰς
τοῦ Δορυλέου καταλαμβάνει πεδιάδας. Ἀποχρώσας δὲ
ταύτας πρὸς παρατάξεις κατανοήσας, καὶ θέλων ἅπαντας
θεάσασθαι καὶ τὴν ὁπλιτικὴν πάντως ἐγνωκέναι δύναμιν,
ἣν πάλιν ὤδινε πολεμικὴν σύνταξιν καὶ ἐν διφθέραις πολ-
275

λάκις συνεγράψατο σχηματίζων τὰς παρατάξεις (ἦν γὰρ


οὐδὲ τῆς Αἰλιανοῦ τακτικῆς ἀδαής), ταύτην κατὰ τὸν
παρεστηκότα τότε καιρὸν ἐν ἀληθείᾳ συντάξας, κατὰ τὸ
πεδίον ἐκεῖνο ἐστρατοπέδευσεν.

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina (2718: 001)


“Manuelis Philae Carmina, vols. 1–2”, Ed. Miller, E.Paris, 1855–1857,
Repr. 1967.Chap. 1, poem 106, l. 30

Εἰς τὸ πρὸς ἀνάκαμψιν ἠρμένον γόνυ.


Νομίζεται δὲ πρὸς νῶτον τετραμμένος
Τὴν συναγωγὴν τῶν νεφῶν ἔτι βλέπειν
Καὶ συγκαλεῖν τὸν ὄμβρον εἰς τὰς ἐκφύσεις,
Ἴσως δεδοικὼς μὴ σπανισθείη τρύφους.
Ἐσπείραται γὰρ εὐφυῶς τῇ διφθέρᾳ
Καὶ τὸν ποδήρη τόνδε συστείλας ἔχει,
Μή πού τις ἰκμὰς προσρυῇ τῷ κρασπέδῳ.
Πλὴν ἔστιν αὐτῷ καὶ πεφυρμένη κόμη·
Τὸ γὰρ ἀτημέλητον ἡ τέχνη γράφει,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 1, poem 106, l.
53

Ὅταν δὲ τὸν πόρπακα τοῦ στέρνου βλέπῃς,


(Συνδεῖ γὰρ αὐτῷ τὴν τομὴν τῶν ἀμφίων,
Μὴ τὸν στολισμὸν ἡ πνοὴ συναρπάσῃ)
Τῶν πραγμάτων θαύμασε τὴν εἰκασίαν.
Ἐγὼ δὲ καὶ τὸ σχῆμα σεμνόν τι κρίνων,
Τὴν θαυματουργὸν εὐλαβοῦμαι διφθέραν·
Περιφερὴς γάρ ἐστιν αὐτῆς ἡ χνόη,
Κινήσεως δεικνύσα λεπτὰς ἐμφάσεις,
Τῆς ἀρετῆς δὲ τὸν πολὺν τρέχων δρόμον
Ὁ Θεσβίτης ἔμεινε γυμνόπους τάχα,
Κἂν ἐμβατῶν ἔκλωσεν ἡ τέχνη βρόχους

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 1, poem 106, l.
90

Ὃς οὐρανοὺς ἔκλεισε, πῦρ κατήγαγεν·


Εἰς οὐρανοὺς ἀνῆλθε πυρίνῳ δρόμῳ,
Ἔδειξε πηγὰς μὴ κενουμένας ὅλως
Τὸν καμψάκην, βέλτιστε, καὶ τὴν ὑδρίαν,
276

Τῆς αἰσχύνης ἀνεῖλε τοὺς θυηπόλους,


Τέτμηκε ῥεῖθρα τῇ τομῇ τῆς διφθέρας
Καὶ νεκρὸν ἐψύχωσεν εὐχῆς ἰσχύϊ.
Νυνὶ δὲ τὸν κόρακα παρόντα βλέπε·
Ἐφίπταται γὰρ ἑστιάσων τὸν μέγαν·
Πλὴν οὔτε κλαγγὴν, οὔτε κρωγμὸν ἐξάγει,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 4, l. 1

Ἐγχυματισμὸς ἐκ λογικῆς διφθέρας


Τὸν ἱματισμὸν τῆς γραφικῆς ἐκπλύνει·
Ῥεῦσις δὲ γαστρὸς ἀπομορφοῖ τὴν θέαν,
Καὶ κοπραγωγῶν ὀργανοῖ τὴν αἰσχύνην·
Ἀγαθότην δέ τινα κομψὴν εἰσφέρει
Σαρκασμὸς εὐστόμφαστος ἐμφαίνων χόλον·

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 62, l. 1

Οὕτω γὰρ ἂν, βέλτιστε, τὸ θλίβον λύοις;


Ἢ τοῦ Λογαρᾶ πέμπε τὴν σημασίαν
Εἰς ἀπόδεσμόν τινα συγκεκλεισμένην·
Τὸ γὰρ ἐνεργὲς καὶ κατεσπουδασμένον
Ἡ φύσις ἁπλῶς τοῦ σεβαστοῦ Παμφίλου.
Χρῄζων καθαρᾶς ἐν χιτῶνι διφθέρας,
Καὶ γὰρ ἀπειλεῖ προσβαλεῖν μοι τὸ ψύχος,
Ἐπὶ σὲ τὸν κάλλιστον ἀθρῶ τῶν φίλων·
Εἰ μὴ γὰρ, αὐτὸς οὐχ ὁρῶ ποῦ διφθέρα.
Κἂν οὐ παρασχεῖν πᾶσαν ἡμῖν ἰσχύσῃς,
Μέρισον εἰς τμήματα τὴν χάριν δύο·

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 62, l. 4

Τὸ γὰρ ἐνεργὲς καὶ κατεσπουδασμένον


Ἡ φύσις ἁπλῶς τοῦ σεβαστοῦ Παμφίλου.
Χρῄζων καθαρᾶς ἐν χιτῶνι διφθέρας,
Καὶ γὰρ ἀπειλεῖ προσβαλεῖν μοι τὸ ψύχος,
Ἐπὶ σὲ τὸν κάλλιστον ἀθρῶ τῶν φίλων·
Εἰ μὴ γὰρ, αὐτὸς οὐχ ὁρῶ ποῦ διφθέρα.
Κἂν οὐ παρασχεῖν πᾶσαν ἡμῖν ἰσχύσῃς,
Μέρισον εἰς τμήματα τὴν χάριν δύο·
277

Τοὺς γὰρ ἀγωγοὺς τῶν φιλανθρωπευμάτων


Εἰς μυρίους ἄντικρυς ἐκχέεις φίλους.

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 76, l. 7

Ζήλου ψυχῆς ἔπνευσας ἐνθέου φλόγα·


Κἀντεῦθεν ὡς πῦρ εἰς τὸ φῶς τοῦ δεσπότου
Τῶν ἀρετῶν ὁ δίφρος ἀνήγαγέ σε.
Ζῇς οὖν μεταστὰς ὡς ὁ Θεσβίτης, πάτερ,
Ἄλλην δὲ διπλῆν τῇ μονῇ δίδως χάριν,
Ἐνταῦθα παρεὶς τῆς ῥοῆς τὴν διφθέραν·
Προὔστης γὰρ αὐτῆς εὐφυῶς καὶ κοσμίως·
Πρέσβεις δὲ Χριστῷ τοὺς ἀναργύρους ἔχεις,
Εἴπου τις ἐν σοὶ καὶ μολυσμὸς εὑρέθη.

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 86, l. 1

Καὶ Ξανθόπουλος ὁ χρυσοῦς οὗτος φίλος,


Ὃν οἱ λόγοι μάλιστα συνδέουσί μοι,
Διακομιστὴς ἀσφαλὴς ὢν τυγχάνοι,
Γράμματα καὶ πράγματα συνθεὶς αὐτόθεν.

Τῷ Ξανθοπούλῳ κυρῷ Θεοδώρῳ.

Χιτῶνος ὀφθεὶς ἐνδεὴς καὶ διφθέρας


Ἐν τῇδε τῇ νῦν τοῦ κρυμοῦ καταστάσει,
Σοφὲ προμηθεῦ τῶν ἀναργύρων φίλων,
Δέδοικα τὴν ἔμφυτον οὐ μάτην ζέσιν,
Μήπως συναχθῇ πρὸς τὸ τῶν στέρνων βάθος,
Καὶ τῷ χρόνῳ σύντηξιν ἡ κρᾶσις πάθῃ,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 86, l.
11

Καὶ τῷ χρόνῳ σύντηξιν ἡ κρᾶσις πάθῃ,


Εἶτα στερηθῇ τῆς πνοῆς ἡ καρδία,
Καὶ ζημιωθῇς φίλον οὐ φαῦλον τάχα.
Περὶ μὲν οὖν χιτῶνος οὐ δεῖ μοι λόγων,
Ἄλλος γὰρ ἂν ἔρανος αὐτὸν εἰσφέροι·
Περὶ δὲ καινῆς ποτνιῶμαι διφθέρας,
Ὡς ἂν τὸ ῥιγοῦν εὐπαθῇ μοι σαρκίον·
Δεινὴ γάρ ἐστι τῶν τριχῶν ἡ θερμότης
278

Τὰ ψυχρὰ καὶ δάκνοντα φαυλίζειν πάθη.


Ὅλως γε μὴν ἄηθες οὐδέν τι δράσεις
Ταύτην παρασχὼν ὁ χρυσοῦς μοι δεσπότης·

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina


Chap. 2, poem 86, l. 20

Ὅλως γε μὴν ἄηθες οὐδέν τι δράσεις


Ταύτην παρασχὼν ὁ χρυσοῦς μοι δεσπότης·
Καὶ πρὶν γὰρ ἡμῶν ὑπεραλγήσας ἔχεις,
Καὶ τοὺς ἐνοχλήσαντας ἀνεῖλες πόνους
Ταῖς τῆς ἀγαθῆς δεξιᾶς χειρουργίαις.
Εἰ δ' οὐχ ὅλῃ θάλπειν με διφθέρᾳ θέλεις,
(Οὐ γὰρ ἂν εἰς ἅπαντας ἀρκέσαις μόνος,)
Τὸ γοῦν μέσον τίμημα τῆς ὅλης πρόες.
Ποῖος γὰρ ὡς σὺ τόν τε καθόλου τρόπον,
Καὶ τὴν πρὸς ἡμᾶς ἀπὸ τῶν ἔργων σχέσιν,
Ἐκκλησίας ἔρεισμα, δογμάτων βάσις,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina


Chap. 2, poem 265, l. 24

Καὶ συνεχεῖς ὀδαξησμοὺς καὶ βαμβασμοὺς καὶ κλόνους.


Δέδοικα, θεῖε βασιλεῦ, μὴ συμπνιγῇ τὸ ζέον
Ἐν τῷ χρονίσειν τοὺς ἀτμοὺς καὶ μηδαμῶς ἐκτρέχειν·
Ὅτι καὶ πῦρ ὑπὸ καπνοῦ περισχεθὲν ἐσβέσθη,
Καὶ ῥεῦμα συνωθούμενον καθεῖλε τὸ θριγγίον.
Ἀλλὰ ῥιγοῦντί μοι προσδεῖ χιτῶνος καὶ διφθέρας,
Ἵνα μὴ σβέσῃ τὸ θερμὸν ἡ τοῦ κρυμοῦ σφοδρότης,
Καὶ τόνος γλώττης ἀμβλυνθῇ πρὸς τοὺς ἀκμαίους κρότους,
Ὑπὸ τῆς σῆς χρηστότητος ἀσμένως τρανωθείσης.
Καὶ τέττιξ γὰρ οὐ φιλῳδὸς, ἂν ὄρθρος περιψύχῃ
Καὶ καταδεύῃ τὴν ἰξὺν ἡ τῆς νυκτὸς ὑγρότης,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 2, poem 265, l.
48

Σοὶ μὲν θεὸς περιβολὴν ἐξ ὕψους ἐπενδύσαι,


Τὴν ἄφθαρτον καὶ μόνιμον καὶ χρόνων ὑπερτέραν,
Ὡς ἂν καὶ μετὰ σώματος ὑπὲρ τὴν φύσιν ζώοις
Καὶ τῶν πολύ τι μεθ' ἡμᾶς καὶ μετ' ἐκείνους πάλιν
Ἄρχοις εὐθύμως καὶ φαιδρῶς ἐπὶ μακροῖς ἡλίοις·
279

Ἐμοὶ δὲ δοίης εὐμενῶς χιτῶνα καὶ διφθέραν,


Καὶ συγγινώσκοις τοῖς ἐμοῦ χριστομιμήτως λόγοις,
Ἵνα τρανώσω τὴν φωνὴν πρὸς τὴν εὐχαριστίαν.

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina


Chap. 3, poem 1, l. 6

Χειμῶνος ἀρχὴν τόνδε τὸν μῆνα βλέπων


Ἐκ τῆς παρευθὺς εἰς τὸ μέλλον ἐλπίδος,
Ὃν ἀγρόται κρίνουσιν ἐκ τῶν ποιμνίων
Καὶ τῆς φυσικῆς μαντικῆς τῶν ὀρνίθων,
Τί δὴ σιωπᾷς, ὁ χρυσόγλωττος φίλος,
Ἀλλ' οὐκ ἀπαιτεῖς ἐμπεσὼν τὴν διφθέραν;
Καὶ μὴν ὁ ταχὺς πατριάρχης τὴν φύσιν,
Ὅς ἐστι πῦρ ἄντικρυς ἐξ ὕλης βρέμον,
Ὅταν δαπανᾶν τὰς ἐμὰς λύπας θέλῃ,
Οὐ χαλεπανεῖ δυσφορῶν πρὸς τὴν δόσιν·
Οὔ, μὰ τὸν ἐσμὸν τῶν καλῶν τοῦ δεσπότου,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Chap. 3, poem 1, l. 26

Ὡς ἂν ἔχοι φόβητρον αὐτὸ μακρόθεν,


Ὅταν ἀπειλῇ κλαυθμυρίζειν τὸ ψύχος
Ἐκ τῆς ἀτερποῦς εἰσβολῆς τῶν πνευμάτων,
Καθάπερ ὀκνεῖ τῷ πτοεῖσθαι τοὺς μίμους,
Ὅταν ἀτακτῇ δυσπαθοῦν δήπου βρέφος.
Λάμβανε δ' οὖν σὺ, μὴ ψιλὴν τὴν διφθέραν,
(Οὐ γὰρ ἐπαινῶ τοὺς ἐν ἑσπέρᾳ Σκύθας,
Ὧν δέῤῥις ἁπλῆ τοὺς ὀποὺς ἀποθλίβει,
Τὴν μακρὰν ἐντείνουσα τῇ θρύψει ζέσιν,)
Ἀλλ' εἰ δυνατὸν, καὶ κροκόπλοκον φάρος,
Οὗ τὴν περιττὴν ὑποτέμνεται χνόην

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina


Chap. 3, poem 10, l. 80

Τὸ θαῦμα τῆς γῆς, τὸν πολύν σε προστάτην


Τοῖς τεχνικοῖς κρούμασιν ὡς δεῖ σεμνύνειν·
Ἐλέγχομαι δὲ καὶ σιγῶν ὑποστρέφω,
Καὶ τὴν δυσεξάγγελτον οὐ φέρω φρίκην.
Καλύπτεται δ' οὖν ὁ πρὸ τοῦ θράσους φόβος
Τῷ Κελτικῷ τάπητι καὶ τῇ διφθέρᾳ,
Κἂν τὴν πιθηκίζουσαν ὁρμὴν τῶν λόγων
280

Τοῖς σοῖς βρυχηθμοῖς πρακτικῶς ἀνατρέπῃς·


Τῷ γοῦν ταπεινῷ τῆς ψυχῆς μου γαργάλῳ,
Μέγιστε πατριάρχα, συγγνώμην δίδου·
Ἐβάστασας γὰρ τὰς παρ' ἀνθρώποις νόσους,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina Ch. 3, poem 203, l. 2

Εἰς τὸν ποταμὸν τῆς γραφῆς τῆς ἐνθέου


Τὴν γλῶσσαν ὠθῶν, ὡς προφήτου διφθέραν,
Διχῆ διαιρῶ καὶ συνάπτω τὸν λόγον·
Γρηγόριος γὰρ ὁ σχεδὸν ζῶν Ἡλίας,
Δίδωσι διπλῆν εὐτυχεῖν μοι τὴν χάριν.
Τὴν γοῦν κιβωτὸν τῆς ψυχῆς τὴν ὀλβίαν
Ἕκαστος ὑμῶν εἰσβαλεῖν σπουδαζέτω,

Μανουήλ Φιλης Poeta, Scr. Rerum Nat., Carmina


Chap. 3, poem 210, l. 13

Ἐγὼ δὲ ῥιφεὶς δυστυχῶς ἐπὶ κλίνης,


Τοῦ δοχμίου τένοντος ἐξῳδηκότος,
Ἑκὼν ἄκων ὅ φασιν ἀτρέμας φέρω·
Πλὴν ἄχθομαι ζῶν εἰς δριμύτερον πόνον,
Ὅταν θορυβῇ καὶ κτυπῇ με τὰ βρέφη
Ζητοῦντα χιλὸν καὶ ποτὸν καὶ διφθέρας
Εἰς ἱματισμοὺς πορφυροῦς καὶ προσφάτους·
Καὶ πᾶς ὁ δῆμος οὗτος ὃς κέχηνέ μοι,
Τροφῆς ἴσως χρῄζοντες ἡμερησίας·
Καὶ γὰρ παρ' ἡμῖν ἀσθενὴς ὁ καμψάκης,
Τῆς βασιλικῆς ἐμφραγείσης ὑδρίας.

Gnomologium Vaticanum, Gnomologium Vaticanum (2945: 001)


“Gnomologium Vaticanum e codice Vaticano Graeco 743”, Ed. ternbach,
L., Repr. 1963; Texte und Kommentare 2.Sententia 191, l. 2

Ὁ αὐτὸς γεγονώς ποτε κριτὴς δύο ἀνθρώπων πονηρῶν,


ἐγκαλοῦντος κλοπῆς θατέρου τῷ ἄλλῳ, μετὰ τὸ ἀκοῦσαι ἀμφοτέρων “σὺ
μέν”, ἔφη, “φαίνει μοι μὴ ἀπολέσας, οὗτος δὲ κεκλοφέναι”.
Ὁ αὐτὸς ἐλθών ποτε εἰς Μέγαρα καὶ θεασάμενος Μεγαρέων
τὰ πρόβατα ταῖς διφθέραις εἱλημένα, τοὺς δὲ υἱοὺς γυμνοὺς αὐτὰ ποι-
μαίνοντας ἔφη· “κρεῖσσόν ἐστι Μεγαρέων κριὸν εἶναι ἢ υἱόν”.
Διογένης Ἀριστίππου θεασαμένου ποτὲ αὐτὸν ἐπὶ κρήνης
λάχανα ἄγρια πλύνοντα καὶ εἰπόντος· “ὦ Διόγενες, εἰ αὐλὰς τυράννων
281

ἐθεράπευες, οὐκ ἂν ταῦτα ἤσθιες”, “σὺ μὲν οὖν, ὦ Ἀρίστιππε”, ἔφη,


“εἰ ταῦτα ἤσθιες, οὐκ ἂν αὐλὰς τυράννων ἐθεράπευες”.

Priscus Hist., Rhet., Fragmenta (2946: 002)“Prisci Panitae fragmenta”,


Ed. Bornmann, F.Florence: Le Monnier, 1979.Fragment 1b, l. 19

καὶ προσαγόντων ὅπῃ καὶ δέοι τὰς μηχανάς, ὡς ἂν εἴη


βάλλειν ἐπίσκοπα διὰ τῶν ἐν ταῖς ἐφεστρίσι πεποιημένων
θυρίδων. ὥστε γὰρ τοῖς ἐπὶ τῆς δοκοῦ ἀνδράσιν ἀκίνδυνον
εἶναι τὴν μάχην, λύγοις διαπλόκοις ἐκαλύπτοντο δέρρεις
καὶ διφθέρας ἐχούσαις, κώλυμα τῶν τε ἄλλων βελῶν καὶ
ὅσα ἐπὶ σφᾶς πυρφόρα ἐκπέμποιτο. πολλῶν δὲ τῷ τρόπῳ
τούτῳ ἐπιτειχισθέντων ὀργάνων τῇ πόλει, ὥστε διὰ πλῆθος
βελῶν ἐνδοῦναι καὶ ὑποχωρῆσαι τοὺς ἐπὶ τῶν ἐπάλξεων, προς-
ήγοντο καὶ οἱ καλούμενοι κριοί. μεγίστη δὲ ἄρα καὶ ἥδε ἡ
μηχανή·

Sextus Julius Africanus Hist., Cesti (fragmenta) (2956: 002)


“Les “Cestes” de Julius Africanus”, Ed. Vieillefond, J.–R.
Florence: Sansoni, 1970.Book 1, chap. 2, l. 135

πεσεῖται παρατρέχων, καὶ γειτνιάσας ἄνθρωπος, καὶ ὄρνις οὐχ ὑπερ-


πτὰς κάτεισιν ἐξ ἀέρος πεφονευμένος, καταληφθεὶς ἀνέμῳ φεύγοντος
ὠκυτέρῳ πτεροῦ.
Εἰ δέ πῃ καὶ καθ' ἡμᾶς, ἤτοι τέχνῃ τῶν ἐξ ἐπιβουλῆς, ἢ καὶ ἀπό
τινος τῶν στοιχείων συμβαίη φθορά, εἰς ἀποφυγὴν τοῦ λοιμοῦ τὴν
θεραπείαν προὔλαβον ἐκθέμενος ἐν ταῖς πρὸ τούτου διφθέραις.
Προϋπέσχετο τὴν κατὰ Μήδων νίκην ἑαυτῷ τῷ γίνεσθαι τὴν ναυ-
μαχίαν Θεμιστοκλῆς στρατηγῶν περιπλευσουμένων ἀγρυπνίᾳ, μέγα
καὶ τοῦτο ὂν πλεονέκτημα τῶν πολεμίων τὸ ὕπνον ἁρπάσαι. Καὶ
Ῥωμαίων δὲ αὐτοκράτορες παλαιοὶ γυμνότερον καὶ δραστικώτερον
ἐχρήσαντο τῷ πράγματι, νύκτωρ ἐπάγοντες τῷ στρατοπέδῳ τῶν

Orus Gramm., Orthographia (περὶ τῆς <ι> ἀνεκφωνήτου) (olim sub


titulo Lexicon Messanense) (fragmenta e cod. S. Salvatore 118) (2995:
003)“”Lexicon Messanense de iota ascripto””, Ed. Rabe, H., 1892;
Rheinisches Museum 47.Folio r & v 283r, l. 24

Διονυσίσκῳ ‘ὅταν γὰρ αὐτῷ προσφέρω βρῶσιν


διδοὺς τὴν ῥῖνά μ' εὐθὺς ψηλαφᾷ κἄνω φέ-
ρει τὴν χεῖρα πρὸς φαλακρὸν ἡδὺ διαγελῶν’. ἀρχὴ τοῦ <ω> στοιχείου
282

<ᾤα> σὺν τῷ <ι>, τὸ κράσπεδον τοῦ ἱματίου. Ἀ-


ριστοφάνης Δαιταλεῦσιν. δηλοῖ δὲ καὶ μηλωτήν,
διφθέραν. Φερεκράτης Ἰπνῷ. καὶ ἴσως ἀ-
πὸ τῶν προβατίων δερμάτων προσραπτομένων
τοῖς ἐργατικοῖς ἱματίοις . ἔστιν οὖν οἰέα
[]στορα[ καὶ συνα]λοιφῇ
[ᾤα. ἔστι δὲ] καὶ διὰ μόνου τοῦ <ο>, ἡ
[ὄα. Αἰσχύλος] Ψυχοστασίᾳ. <ᾠαί> σὺν τῷ <ι>, ..

μηλωτή - Dictionary of Greek - Academic Dictionaries and Encyclopedias. (I) η (ΑΜ


μηλωτή) δέρμα προβάτου, προβειά ή κάθε ακατέργαστο και τριχωτό δέρμα ζώου νεοελλ.
μσν. είδος επενδύτη ή κάλυμμα τών ώμων που έχει κατασκευαστεί από τριχωτό δέρμα, ιδίως
προβάτου. [ΕΤΥΜΟΛ. < μῆλον (ΙΙ) «πρόβατο», πιθ. από αμάρτυρο .…

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum (3018:


001)
“Georgius Cedrenus Ioannis Scylitzae ope, 2 vols.”, Ed. Bekker, I.
Bonn: Weber, 1:1838; 2:1839; Corpus scriptorum historiae Byzantinae.
Volume 1, page 122, l. 1

ὑπονοήσῃ τῶν Ἑβραίων μεμοιχεῦσθαι αὐτοῦ τὴν γυναῖκα, κομίζει


κριθῶν ἀλεύρου ἀσσάρωνα, καὶ μίαν αὐτῆς δράκα ἐπιβαλόντες
τῷ θεῷ τὸ λοιπὸν τοῖς ἱερεῦσι διδόασιν εἰς τροφήν. τὴν δὲ γυ-
ναῖκα στήσας ὁ ἱερεὺς κατὰ τὰς πύλας πρὸς τὸν νεών, καὶ τὴν
κεφαλὴν αὐτῆς γυμνώσας, ἐπιγράφει τοῦ θεοῦ τὴν προσηγορίαν
διφθέρᾳ. κελεύει δὲ ὀμνύειν μηδὲν ἠδικηκέναι περὶ τὸν ἄνδρα.
παραβᾶσαν δὲ τὸ σῶφρον, τοῦ δεξιοῦ σκέλους τὸ ἄρθρον ἔξαρ-
θρον γενέσθαι, καὶ τὴν γαστέρα πρισθεῖσαν οὕτως ἀποθανεῖν.
ἐὰν δὲ ὑπὸ πολλοῦ ἔρωτος καὶ τῆς τούτου ζηλοτυπίας προπετῶς ὁ
ἀνὴρ διὰ τὴν ὑπόνοιαν εἴη κεκινημένος, μηνὶ δεκάτῳ γενέσθαι
παιδίον ἄρρεν αὐτῇ. τῶν δὲ ὅρκων τελειωθέντων, τῆς διφθέρας

Γεώργιος Κέδρηνος χονογράφος Compendium historiarum


Volume 1, page 122, l. 6

διφθέρᾳ. κελεύει δὲ ὀμνύειν μηδὲν ἠδικηκέναι περὶ τὸν ἄνδρα.


παραβᾶσαν δὲ τὸ σῶφρον, τοῦ δεξιοῦ σκέλους τὸ ἄρθρον ἔξαρ-
θρον γενέσθαι, καὶ τὴν γαστέρα πρισθεῖσαν οὕτως ἀποθανεῖν.
ἐὰν δὲ ὑπὸ πολλοῦ ἔρωτος καὶ τῆς τούτου ζηλοτυπίας προπετῶς ὁ
ἀνὴρ διὰ τὴν ὑπόνοιαν εἴη κεκινημένος, μηνὶ δεκάτῳ γενέσθαι
283

παιδίον ἄρρεν αὐτῇ. τῶν δὲ ὅρκων τελειωθέντων, τῆς διφθέρας


ἀπαλείψας τοὔνομα, εἰς φιάλην ἐκπιέζει. προσκομίσας δὲ ἐκ τῆς
τοῦ ἱεροῦ γῆς εἴ τι προστύχοι, καὶ καταπάσας, ἐκπιεῖν δίδωσιν.
ἡ δὲ εἰ μὲν ἀδίκως ἐνεκλήθη, ἐγκύμων τε γίνεται καὶ τελεσφορεῖ-
ται κατὰ τὴν γαστέρα. ψευσαμένη δὲ τὸν ἄνδρα ἐπὶ τοῖς γάμοις
καὶ τὸν θεὸν ἐπὶ τοῖς ὅρκοις μετ' αἰσχύνης καταστρέφει τὸν βίον,

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De legationibus


(3023: 001)“Excerpta historica iussu imp. Constantini Porphyrogeniti
confecta, vol. 1: excerpta de legationibus, pts. 1–2”, Ed. de Boor, C.
Berlin: Weidmann, 1903.Page 473, l. 34

πόλεως τὴν ἀρχιερωσύνην διέπων τὰς θεσπεσίας βίβλους αὐτῷ


διὰ τῶν ἐν μέσῳ τὰς ἀγγελίας διακομιζόντων <ἐνεχείρισεν>· καὶ
ὃς δολερώτατά πως ἐπικρυψάμενος τὸν νοῦν ἀνίσταταί τε ἐκ τῆς
καθέδρας καὶ σὺν φόβῳ δῆθεν πολλῷ καὶ σεβάσματι ταῦτα προς-
ποιησάμενος δέχεσθαι καὶ προσκυνήσας προθυμότατα ὤμνυ κατὰ
τοῦ λαλήσαντος τὰ ἐν ταῖς ἁγίαις διφθέραις ῥήματα θεοῦ μηδὲν
<τῶν> εἰρημένων παρ' αὐτοῦ διαψεύσεσθαι. δέχεται τοιγαροῦν ὁ
Σῆθος τοὺς παρ' αὐτοῦ πρέσβεις καὶ ἀποστέλλει εἰς τὴν βασιλίδα
Τιβερίῳ τῷ αὐτοκράτορι. ἕως δὲ οἵ τε πρέσβεις τὴν ἐπὶ τὴν
βασιλεύουσαν πόλιν ὁδὸν διήνυον, καὶ ὁ αὐτοκράτωρ ἔμελλε ταῦτα
ἀκούσεσθαι, ὁ Χαγάνος ἐν μέσῳ διαμελλήσας οὐδὲν πάσῃ σπουδῇ

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De legationibus


Page 486, l. 20

κράτορος ῥώμη περιεκέχυτο, τὴν γνώμην μεταναστευσάμενοι, χαί-


ρειν φράσαντες τῇ τυραννίδι προσεχώρουν Χοσρόῃ. καὶ τοῦ μὲν
Βαρὰμ ὁσημέραι τὸ συμμαχικὸν κατησθένει, τῷ δὲ Χοσρόῃ κατὰ
νοῦν ἐχώρει τὰ πράγματα, καταλιπαινομένης αὐτῷ τῆς δυνάμεως.
διανοεῖται γοῦν παραυτίκα Χοσρόης τῷ Μαυρικίῳ εὐνουστάτην
πρᾶξιν ἐνδείξασθαι. διὸ ἐν βασιλικῇ διφθέρᾳ τὴν πόλιν Δάρας
ὑπήκοον ἐγγράφεται προῖκα Μαυρικίῳ τόν τε Δολαύζαν τὸν σα-
τράπην, ἄνδρα ἀπόβλεπτον, ἐς Βυζάντιον στέλλει τὰς κλεῖς οἰσό-
μενον τοῦ πολίσματος τήν τε ἐν γράμμασι δωρεάν. ὁ μὲν οὖν
πρέσβις ἐπὶ τὸ βασίλειον ἄστυ γενόμενος παρεδίδου Ῥωμαίοις τὸ
πόλισμα καὶ ἐς λόγους πρὸς τὸν αὐτοκράτορα ἧκεν· ὁ δὲ Μαυρί

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De virtutibus et


284

vitiis (3023: 002)“Excerpta historica iussu imp. Constantini


Porphyrogeniti confecta, vol. 2: excerpta de virtutibus et vitiis, pts. 1 &
2”, Ed. Büttner–Wobst, T., Roos, A.G.Berlin: Weidmann, 2.1:1906;
2.2:1910.Volume 1, page 333, l. 6

τὸν Βαβυλώνιον· οὕτω γὰρ ἐκάλουν τοὺς βασιλέως ἀγγέλους. ὁ


δὲ Νάναρος ἀφικομένῳ τῷ ἀγγάρῳ καὶ ἀπαιτοῦντι Παρσώνδην
ἔξαρνος γενόμενος [καὶ] οὐδαμοῦ ἔφη ἐκεῖνον ἑωρακέναι, ἐξ ὅτου
ἀφανὴς ἐγένετο. ὡς δὲ ταῦτα ἤκουσεν Ἀρταῖος, ἕτερον ἔπεμψεν
ἄγγαρον πολὺ μείζω τοῦ προτέρου καὶ δυνατώτερον· ἐπέστειλέ τε
ἐν διφθέρᾳ ῥίψαντα τὴν Βαβυλωνίαν ἀπάτην ὀπίσω ἀποπέμπειν
τὸν ἄνδρα παρ' ἑαυτόν, ὃν ταῖς μουσουργοῖς τε καὶ εὐνούχοις
παρέδωκεν, ἢ ὅτι τὴν κεφαλὴν αὐτὸς οὐχ ἕξει. ταῦτα ἔγραψε καὶ
ἅμα ἐκέλευσε τῷ ἀνδρί, εἰ μὴ παραδῷ Νάναρος τὸν Παρσώνδην,
λαβόμενον τῆς ζώνης ἄγειν αὐτὸν ἐπὶ θανάτῳ. ἀφικομένου δὲ
τοῦ δευτέρου ἀγγάρου εἰς Βαβυλῶνα καὶ ταῦτα ἀπαγγείλαντος,

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De virtutibus et


vitiis Volume 1, page 336, l. 14

ψυχῇ, καὶ μὴ βραχείας τέρψεως χάριν, ἣν καὶ ἐκ παλλακίδων


οἷόντ' ἔχειν, τὸν πολὺν ἀνιᾶσθαι χρόνον, εἰ αἴσθοιτο Ῥοιταία.
τοῦτ' οὖν μεθέντι ἔφη ἄλλο τι αἰτεῖσθαι· οὐδενὸς γὰρ ἀτυχήσειν
παρ' αὐτῆς. ὁ μὲν δὴ τοιαῦτα εἰπούσης ἐπὶ πολὺ ἥσυχος ἦν,
αὖθις δ' ἀσπασάμενος αὐτὴν ἀπέρχεται καὶ ἐν πλέονι ἀθυμίᾳ ἦν
πρός τε τὸν εὐνοῦχον ὠδύρετο. τέλος δὲ γράψας εἰς διφθέραν
ἐξώρκωσε τὸν εὐνοῦχον, ἐπειδὰν αὑτὸν διαχρήσηται, μηδὲν προ-
κατειπόντα τὴν διφθέραν ἀποδοῦναι Ζαριναίᾳ. ἐγέγραπτο δέ
“Στρυαγγαῖος Ζαριναίᾳ λέγει τάδε· ἐγὼ μὲν σὲ ἔσωσά τε καὶ τῶν
νῦν παρόντων ἀγαθῶν αἴτιος γέγονα· σὺ δέ με ἀπέκτεινας καὶ
πάντων ἀνόνητον πεποίηκας. εἰ μὲν οὖν σοι ταῦτα πέπρακται…

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De virtutibus et


vitiis Volume 1, page 336, l. 16

τοῦτ' οὖν μεθέντι ἔφη ἄλλο τι αἰτεῖσθαι· οὐδενὸς γὰρ ἀτυχήσειν


παρ' αὐτῆς. ὁ μὲν δὴ τοιαῦτα εἰπούσης ἐπὶ πολὺ ἥσυχος ἦν,
αὖθις δ' ἀσπασάμενος αὐτὴν ἀπέρχεται καὶ ἐν πλέονι ἀθυμίᾳ ἦν
πρός τε τὸν εὐνοῦχον ὠδύρετο. τέλος δὲ γράψας εἰς διφθέραν
ἐξώρκωσε τὸν εὐνοῦχον, ἐπειδὰν αὑτὸν διαχρήσηται, μηδὲν προ-
κατειπόντα τὴν διφθέραν ἀποδοῦναι Ζαριναίᾳ. ἐγέγραπτο δέ
“Στρυαγγαῖος Ζαριναίᾳ λέγει τάδε· ἐγὼ μὲν σὲ ἔσωσά τε καὶ τῶν
νῦν παρόντων ἀγαθῶν αἴτιος γέγονα· σὺ δέ με ἀπέκτεινας καὶ
285

πάντων ἀνόνητον πεποίηκας. εἰ μὲν οὖν σοι ταῦτα πέπρακται


δικαίως, σὺ δὲ πάντων τύχοις τῶν ἀγαθῶν καὶ εἴης μακαρία· εἰ
δὲ ἀδίκως, σύ τε τοῦ αὐτοῦ πάθους ἐμοὶ πεῖραν λάβοις·

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De insidiis (3023:


003)“Excerpta historica iussu imp. Constantini Porphyrogeniti confecta,
vol. 3: excerpta de insidiis”, Ed. de Boor, C.Berlin: Weidmann, 1905.
Page 4, l. 10

ρυφὴν τοῦ ὄρους, ἐπειδὰν αὐτὸς κελεύσῃ (εἶχε δὲ ταύτην τὴν ἐπι-
μέλειαν) ὠθεῖν αὐτὴν ἀπ' ἄκρου εἰς τὰ κάτω. καὶ οἱ μὲν ταῦτα
συνέθεντο καὶ πίστεις ἔδοσαν ἀλλήλοις ἐπί τινος ἱεροῦ. ἔτυχε δὲ
κατόπισθε τοῦ βωμοῦ ἔνθα συνετίθεντο ἀνὴρ Μῆδος ἀναπεπτω-
κὼς καὶ πάντα ἀκούων· ὃς ἐπεὶ ᾔσθετο, γράψας ἅπαν εἰς διφθέ-
ραν Σεμιράμει πέμπει διά τινος. ἡ δ' ἀναγνοῦσα τῇ ὑστεραίᾳ
ἐπ' ἄκρου τοῦ ὄρους ἀναβιβασαμένη καλεῖ τοὺς Ὄννεω παῖδας καὶ
κελεύει ὅ τι δήποτ' ἐννοουμένη ἥκειν ὡπλισμένους. καὶ ὁ Σατι-
βάρας χαίρων τοὺς νεανίσκους μετῄει, ὡς ὑπὸ θεοῦ ὀρθουμένης
σφίσιν τῆς πράξεως, ἐπειδὴ ὡπλισμένους αὐτοὺς ἡ μήτηρ ἐκάλει.
ἀφικομένων δέ, μεταστῆναι τὸν εὐνοῦχον κελεύσασα Σεμίραμις…

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De sententiis


(3023: 004)“Excerpta historica iussu imp. Constantini Porphyrogeniti
confecta, vol. 4: excerpta de sententiis”, Ed. Boissevain, U.P.
Berlin: Weidmann, 1906.Page 20, l. 15

καὶ ἀνάλωτος ἐν τῷ ῥητορεύειν τὸ καταμαλάξαι φρονήματα βαρ-


βαρικὰ σκληρά τε καὶ ὀγκώδη. ἅπαντα δὴ οὖν ἐν τῇ περὶ τούτων
βίβλῳ ἀναλεγόμενος ὁστισοῦν εὑρήσει· οὐ γὰρ ἔμοιγε ὑπῆρχεν
ἀναγκαῖον οὐδὲ ἄλλως ἁρμόδιον ἐν ξυγγραφῇ περιττολογίᾳ χρῆ-
σθαι καὶ ἐφ' ἑνὶ κεφαλαίῳ ἐμφιλοχωρεῖν· ὡς, εἴ γε ἅπαντα ἀνε-
γραψάμην τὰ ὅσα κατ' ἐκείνην γε δήπου φέρεται τὴν διφθέραν,
ἀπέχρησέ μοι ἂν ἡ τῶν σπονδῶν ῥαψῳδία ἐς μεγίστης ἱστορίας
ὑπόθεσιν. ἐγὼ δὲ ἐκεῖθεν ἀρυσάμενος ὅ, τι χρειῶδες ἐν ὀλίγῳ ἔλεξα.

Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De sententiis


Page 23, l. 11

κοντι τὸν ἐς τοὺς κρείσσονας ἁμιλλώμενον.


28. Ὅτι μετὰ τὴν τῶν Ῥωμαίων ἧτταν λέγεται ὡς τηνικαῦτα
ἀγγελίαις ἐχρήσατο ὁ τῶν Ἀβάρων στρατιάρχης ὡς Τιβέριον· καὶ
ὁ σταλεὶς ἀγγελιαφόρος ἔλεξεν “τί δὴ τὴν ὀλιγοχειρίαν νοσοῦντες
286

πρὸς Ἀβάρους φημὶ καὶ Σκύθας πόλεμον ἐξενεγκεῖν ἐτολμήσατε.


ἢ οὐχ ὑμῖν γράμματά τε καὶ διφθέραι εἰσὶν, ὅθεν ἀναλεγόμενοι
γνώσεσθε ὡς ἀκαταγώνιστά τε καὶ ἀμαχώτατα τὰ φῦλα τὰ Σκυ-
θικά;” Τιβέριον δὲ φάναι ἀμοιβαίῳ ... 29. ......... εἶναι ἐπιτήδειον.
30. Ὅτι ὀρθότατα διάνοια προσφερομένη πρὸς τὸν πέλας καὶ
μὴ ἐκτραπεῖσα τοῦ πρέποντος οὐκ ἀγνωμονηθήσεται τῷ ἀδήλῳ

Georgius Monachus Chronogr., Chronicon breve (lib. 1–6) (redactio


recentior) (3043: 002); MPG 110.olume 110, page 72, l. 37

μὲν γὰρ ἦν ἁλουργὸν, τὸ δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφὲς, τὸ δὲ ὑακινθίνῳ


προσεοικὸς, ἥ τε βύσσος τὴν λευκὴν
εἶχε χροιάν· ἅπερ δὴ τῶν τεσσάρων ἦν στοιχείων, ὡς ἔφην, αἰνίγματα. Ὁ
μὲν γὰρ ὑάκινθος τῷ ἀέρι
προσέοικε, τὸ δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφὲς τῷ πυρὶ, τὸ δὲ ἁλουργὸν
ἐδήλου τὴν θάλασσαν – ἐκείνη γὰρ
τρέφει τὴν κόχλον, ἐξ ἧς τὸ τοιοῦτον γίνεται χρῶμα – ἡ δὲ βύσσος τὴν
γῆν· ἐκ ταύτης γὰρ φύεσθαι
λέγουσι. Καὶ δέῤῥεις δὲ εἶχε τριχίνας ἐπικειμένας καὶ διφθέρας ποικίλας,
ὥστε καὶ τὸν ὑετὸν ἀπείρ-
γειν καὶ τὸν φλογμόν. Ὁ μέντοι Θεὸς καὶ τοῖς ἱερεῦσι παντοδαπὸν
περιέθηκε κόσμον, τὸν μὲν λαὸν
καταπλήττοντα τῷ διαφόρῳ τοῦ σχήματος, αὐτοὺς δὲ τοὺς ἱερέας
διδάσκοντα, ὅπως χρὴ τὴν ψυχὴν
ὡραΐζειν, καὶ τὸν τῆς ἀρετῆς αὐτῇ κόσμον περιτιθέναι.

Νικήρας Χωνιάτης Ιστορία (= Χρονικὴ διήγησις) (3094: 001)


“Nicetae Choniatae historia, pars prior”, Ed. van Dieten, J.
Berlin: De Gruyter, 1975; Corpus fontium historiae Byzantinae 11.1.
Series Berol.nsis.Reign Man1,pt2, page 94, l. of page 9

τόξα καὶ ἄτρακτοι. εἰσὶ δ' οἳ καὶ δοράτια κραδαίνουσι περιελίσσουσί τε


κατὰ τὸν πόλεμον. ὁ δ' αὐτὸς ἵππος καὶ τὸν Σκύθην ὀχεῖ, διὰ μαχησμοῦ
φέρων τοῦ πολυάϊκος, καὶ τροφὴν χορηγεῖ σχαζομένης φλεβός, ὡς δέ
φασι, καὶ ὀχευόμενος τὴν ἄλογον ἀφροδίτην τοῦ βαρβάρου ἀποκενοῖ.
σχεδιάζει δὲ τοῖς Σκύθαις τοῦ ποταμοῦ τὴν διάβασιν κάρφης πλήρης
διφθέρα, λίαν ἐς τὸ ἀκριβὲς σύσπαστος, ὡς μηδὲ βραχὺ λιβάδιον
ἐπεισρέ-
ειν ἔνδοθι. οὐκοῦν ταύτην περιβὰς ὁ Σκύθης, ἱππείας ἐξημμένην οὐρᾶς,
καὶ τὴν ἀστράβην ἐπαναθεὶς καὶ ὅσα τοῦ πολέμου ὄργανα διαπλωΐζεται,
οἷα σκάφος λαίφει τῷ ἵππῳ χρώμενος, καὶ τὸ τοῦ Ἴστρου διανήχεται
πέλαγος.
287

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia (3128: 001)


“Anecdota Graeca e codd. manuscriptis bibliothecarum Oxoniensium,
vol. 2”, Ed. Cramer, J.A.Oxford: Oxford University Press, 1835, Repr.
1963.Sec. 21, l. 4

Πᾶσα λέξις διὰ τῆς βε συλλαβῆς ἀρχομένη, διὰ τοῦ


ε ψιλοῦ γράφεται· οἷον· Βένετος· βελόνη· βέβαιος· βέ-
βηλος· βέλεμνος· βέραιδον· σεσημείωται τὸ βαίνω ῥῆμα,
καὶ τὸ βαιὸν τὸ ὀλίγον, καὶ τὸ Βαίτη, ὃ δηλοὶ τὴν διφθέραν
διὰ τῆς αι διφθόγγου.
Πᾶσα λέξις ἀπὸ τῆς γε συλλαβῆς ἀρχομένη διὰ τοῦ
ε ψιλοῦ γράφεται· γέφυρα· γέρανος· σεσημείωται τὸ γαίων
ὃ δηλοῖ τὸ χαίρων, ἢ σεμνυνόμενος· γαῖσος τὸ ὅπλον· γαίω
τὸ κερμῶ καὶ διαβάλλω· τὸ γέα διφορεῖται καὶ κατὰ τὴν

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia Sec. 92, l. 3

κεύς· κίγγλα· κιγκλίς· τιγγάβαρις· ζιγγίβερ· σφίγγω·


κιγκλίζω τὸ κινῶ· κίγκλος, εἶδος ὀρνέου· λιγγῶ, τὸ ἠχῶ,
καὶ λίγξω τὸ ἠχήσω· μῆνιγξ· σφίγξ· σάλπιγξ.
Ἡ ι συλλαβὴ ἔχουσα μεθ' ἑαυτὴν δύο δασέα κατὰ σύλ-
ληψιν ἐν ἁπλῇ καὶ ἀκινήτῳ λέξει· διὰ τοῦ ι γράφεται· οἷον,
ἴφθιμος· ἰχθύς· διφθέρα· δίφθογγος· τρίφθογγος· τὸ ἤχ-
θην· ἥφθην οὐκ ἀντίκεινται διὰ τοῦ η γραφόμενα, κεκίνηνται
γάρ.

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia Sec. 602, l. 3

φονται· οἷον, ἔρα· Πέρα, ὄνομα τόπου· Μέρα, ὄνομα πόλεως·


πέρα· τοῦτο παρὰ τῷ ποιητῇ διὰ τῆς ει διφθόγγου γράφεται,
καὶ ὀξύνεται· οἷς ὅμοιον καὶ τὸ Φερὰ ὀξυνόμενον.
Τὰ διὰ τοῦ ερα ὑπὲρ δύο συλλαβὰς πρὸ τέλους ἔχοντα
τὸν τόνον διὰ τοῦ ε ψιλοῦ γράφονται· οἷον, [μάχαιρα· χί-
μαιρα·] διφθέρα· χολέρα· τρομέρα· ἑσπέρα.
Τὰ διὰ τοῦ αιρα ὑπὲρ δύο συλλαβὰς προπαροξύτονα διὰ
τῆς αι διφθόγγου γράφονται· οἷον, μάχαιρα· χίμαιρα· Ἄ-
παιρα, ὄνομα τόπου.

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia Sec. 638, l. 3

θυρῶα· ὑπερῶα· ταῦτα δὲ οὐ παρὰ πᾶσιν ἔχει τὸ ι· Κριῶα,


288

ὄνομα δήμου Ἀττικοῦ· ψοθῶα ἡ ψῶρα.


Τὰ διὰ τοῦ ερα τρισύλλαβα μονογενῆ μακροκατάληκτα,
πρὸ τέλους ἔχοντα τὸν τόνον, διὰ τοῦ ε ψιλοῦ γράφονται·
οἷον, ἡμέρα· ἑσπέρα· διφθέρα· χολέρα· ὑπέρα· τρομέρα· ἀλέ-
ρα κυδέρα· Θεσκέρα ἡ τιθηνὸς Διονύσου· τὸ γλυκερά· φο-
βερά· πενθερά· οὐ μονογενῆ, ὅμως καὶ οὕτως περὶ τόνον οὐ
περὶ τὴν γραφὴν διαφορά· πρόσκειται πρὸ τέλους ἔχοντα
τὸν τόνον, διὰ τὸ χίμαιρα· μάχαιρα· ταῦτα γὰρ προπαροξύ-
νεται, καὶ διὰ τῆς αι διφθόγγου γράφεται.

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia Sec. 709, l. 4

οὐ μάχεται ὀξύτονον διὰ τοῦ ι γραφόμενον αὐτὸ ὁ κανών· τὸ


Ἀφροδίτη οὐ μονογενὲς, διὸ καὶ αὐτὸ παραφυλακτέον.
Τὰ διὰ τοῦ ετη ἅπαντα διὰ τοῦ ε ψιλοῦ γράφονται· οἷον,
τηλυγέτη· δρεμέτη· ὠκυπέτη· Δαμαρέτη· τελετή· οἷς ἀκό-
λουθον καὶ τὸ βιοτὴ διὰ τοῦ ο μικροῦ γραφόμενον· τὸ χαίτη·
Βαίτη ἡ διφθέρα δαίτη· σεσημείωται διὰ τῆς αι διφθόγγου
γραφόμενα.
Τὰ διὰ τοῦ ιτη ὑπὲρ δύο συλλαβὰς κύρια βαρύτονα διὰ
τοῦ ι γράφονται· οἷον, Μελίτη· Ἀφροδίτη.
Τὰ διὰ τοῦ υτη ὑπὲρ δύο συλλαβὰς σπάνια, ἀλλ' οὖν διὰ
τοῦ υ ψιλοῦ γράφονται· οἷον, ἀϋτὴ ἡ βοή· πινυτή.

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Epistulae (3130: 001)


“Theophylacti Simocatae epistulae”, Ed. Zanetto, G.
Leipzig: Teubner, 1985.Epistle 11, l. 5

Καλλίσταχυς Κυπαρίσσωνι

Τῶν ἀκάρπων καὶ ἀνημέρων δένδρων τὴν φύσιν ὁ Σιμιχίδας χθές που
ἐνέπρησε· τοιαύτην γὰρ τὴν καταδίκην τοῖς ἀτελεσφορήτοις ἐψηφίσατο
δένδροις. ἡ δὲ τοῦ παμφάγου πυρὸς φύσις τὴν ὁρμὴν εἶχεν ἀκόλαστον,
καὶ
τοῦ ἀγρογείτονος ἄφνω τὸ χωρίον διώλεσεν. ὁ δὲ τὴν διφθέραν ἀφεὶς καὶ
τὴν δίκελλαν πρὸς ἄστυ χωρεῖ ῥήτορα ληψόμενος σύμμαχον, καὶ τῷ
Σιμιχίδᾳ δικαστήριον συγκεκρότηται. τοῦτο κἀγώ, Κυπαρίσσων, κατὰ
σοῦ σκευωρήσομαι, εἰ μὴ ταῖς σαῖς μελίτταις προστάξειας τῶν ἐμῶν
λειμώνων ἀπέχεσθαι, καὶ μαθήσῃ ἀλλοτρίοις πόνοις μὴ κεκτῆσθαι
πρόσοδον ἄδικον.
289

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Historiae (3130: 003)


“Theophylacti Simocattae historiae”, Ed. de Boor, C.
Leipzig: Teubner, 1887, Repr. 1972 (1st edn. corr. P. Wirth).
Book-dialogue-index 2, chap. 14, sec. 2, l. 5

ῥημάτων τὰ πράγματα καὶ ψόφων οὐκ ἀνεχόμενα· οὐ γὰρ


καθάπερ παῖδας ἡμᾶς μορμολύττεται τοῖς σοφίσμασιν. ἐγὼ
δὲ πρῶτον ἡδέως ἐροίμην ἐκεῖνον· πρὸς τῆς ἀληθείας, τίσι
ταῦτα δημηγορεῖς, ὦ χιλίαρχε; ἀγροίκους ἂν ἐβουκόλησας
ταῦτα φθεγγόμενος, παρ' οἷς ἀντὶ μὲν ξίφους τὸ πτύον,
διφθέρα δὲ θώραξ, ἀντὶ δὲ ἵππου γαύρου τε καὶ ὑψαύχενος
ἀροτῆρες βόες, ἰδιῶται τοῖς ἔργοις καὶ θεράποντες γεωργῶν.
τί τὴν ἐκκλησίαν γυναικωνῖτιν ὑπείληφας, καὶ μετὰ τοῦ
γένους τὴν φύσιν ἐνύβρισας; ἀδικεῖς τοῖς λόγοις τὰ πράγματα
καταναισχυντῶν τῆς βουλῆς. οὐκ ἐν ἀρρένων ὄψεσιν ἐκχεῖν
ἀσχήμονας λόγους ἐδόκησας;

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Historiae


Book-dialogue-index 3, chap. 18, sec. 6, l. 3

τύχης βαθμοὶ αἵ τε κατ' ὀλίγον πράξεις διὰ βραχέων, ἵνα


πάντοθεν ἐναρμόνιον εἴη καὶ ἐντελὲς τὸ περὶ τὴν ἱστορίαν
ἀκρόαμα.
Ἤκουσά του λέγοντος ἀνδρὸς Βαβυλωνίου ἱερομνήμονος,
μεγίστην ἐμπειρίαν ἀπειληφότος τῆς περὶ τὰς βασιλικὰς
διφθέρας ἀναγραφῆς, ἀπὸ μὲν τῆς Ῥαζακηνῆς οὕτω καλου-
μένης ὁρμᾶσθαι μοίρας τὸν Βαράμ, οἰκαρχίας δὲ τῆς τοῦ
Μιρράμου γεγονέναι τὸν Πέρσην ἐκεῖνον τὸν τύραννον, ὃς
ἀφορμὴ τῆς καταλύσεως Ὁρμίσδᾳ τῷ τυράννῳ γεγένηται.
δήμοις γὰρ παρὰ τοῖς Μήδοις ἑπτὰ τῶν πράξεων τὰ ἀγχίνοά
τε καὶ τιμιώτατα διανυομένοις, νόμῳ πρεσβύτῃ κληροδοτου

Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Historiae


Book-dialogue-index 5, chap. 3, sec. 10, l. 1

περιεκέχυτο, τὴν γνώμην μεταναστευσάμενοι, χαίρειν φράσαντες


τῇ τυραννίδι προσεχώρουν Χοσρόῃ. καὶ τοῦ μὲν Βαρὰμ
ὁσημέραι τὸ συμμαχικὸν κατησθένει, τῷ δὲ Χοσρόῃ κατὰ
νοῦν ἐχώρει τὰ πράγματα, καταλιπαινομένης αὐτῷ τῆς δυνά-
μεως. διανοεῖται γοῦν παραυτίκα Χοσρόης βασιλεῖ Μαυρικίῳ
εὐνουστάτην πρᾶξιν ἐνδείξασθαι. διὸ ἐν βασιλικῇ διφθέρᾳ
τὴν πόλιν Δαρὰς ὑπήκοον ἐγγράφεται προῖκα Μαυρικίῳ τῷ
290

αὐτοκράτορι, τόν τε Δολαβζὰν τὸν σατράπην, ἄνδρα ἀπό-


βλεπτον, ἐς Βυζάντιον στέλλει τὰς κλεῖς οἰσόμενον τοῦ πολί-
σματος τήν τε ἐν γράμμασι δωρεάν. ὁ μὲν οὖν πρέσβις ἐπὶ

Ιωάννης Ζωναράς historiarum (lib. 1–12) (3135: 001)


“Ioannis Zonarae epitome historiarum, 3 vols.”, Ed. Dindorf, L.
Leipzig: Teubner, 1:1868; 2:1869; 3:1870.Volume 1, page 309, l. 3

πέντε καὶ τράπεζαν χρυσῆν. ὁ οὖν Ἐλεάζαρ τὴν


ἐπιστολὴν τοῦ Πτολεμαίου καὶ τὰ ἀναθήματα κομι-
σάμενος, ἐπελέξατο ἄνδρας ἐκ φυλῆς ἑκάστης ἕξ, καὶ
πέπομφε φέροντας καὶ τὸν νόμον. ὧν εἰς Ἀλεξάν-
δρειαν παραγενομένων, καὶ τῷ βασιλεῖ τάς τε διφθέ-
ρας χρυσοῖς γράμμασι τὸν νόμον ἐχούσας ἐγγεγραμ-
μένον καὶ τὰ παρὰ τοῦ ἀρχιερέως αὐτῷ σταλέντα
δῶρα προσκεκομικότων, ὁ βασιλεὺς ἥσθη διαφερόν-
τως, καὶ ἠσπάσατο τοὺς ἄνδρας, καὶ συνειστιάθη
αὐτοῖς, καὶ ἀνὰ τρία δέδωκε τάλαντα, καὶ καταλύ-
σεις αὐτοῖς ἡτοίμασε καλλίστας.

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon (3136: 001)“Iohannis Zonarae


lexicon ex tribus codicibus manuscriptis, 2 vols.”, Ed. Tittmann, J.A.H.
Leipzig: Crusius, 1808, Repr. 1967.Alphabetic letter beta, page 374, l. 24

τῶν ὑπὸ θεοῦ γεγονότων γνῶσις. ἢ ἀπάθεια


ψυχῆς μετὰ γνώσεως τῶν ὄντων ἀληθοῦς ἢ
ἔλλαμψις τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐν ψυχῇ γινο-
μένη. βασιλεία καὶ ἡ ἔννομος ἐπιστασία.
<Βαίτις>. πόλις κατὰ τὴν Ἰβηρίαν.
<Βαίτη>. ἡ διφθέρα, ὅ ἐστι γοῦνα.
<Βαιτύκη>. τὸ τύμπανον.
<Βαττολογία>. ἡ πολυλογία. ἀπὸ Βάττου τινὸς μα-
κροὺς στίχους ποιήσαντος εἰς τὰ εἴδωλα. ἢ βαττολογία ἐστὶν, ὅταν τὰ μὴ
προσήκοντα αἰτῶμεν παρὰ τοῦ θεοῦ, οἷον δυναστείαν καὶ τὸ τῶν

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter delta, pa 521, l. 25

<Διποδία>. εἶδος ὀρχήσεως. Ἀριστοφάνης·


ἵν' ἐγὼ διποδιάξω.
<Δίρκη>. ὄνομα πηγῆς.
<Διφασία>. ἡ διλογία.
291

<Διφθέρα>. ποιμενικὸν περιβόλαιον ἐκ δερμάτων, οἷον γοῦνα ἢ ἄλλό


τι.
<Διφαλαγγία>. αἱ δύο φαλαγγαρχίαι, ὅ ἐστιν
ἄνδρες ἑκατὸν ἐννενήκοντα δύο καὶ χιλιάδες
ὀκτώ. τοῦτο δὲ καὶ μέρος ὑπ' ἐνίων καλεῖται,
ἀλλὰ καὶ κέρας. καὶ ὁ ἡγούμενος κεράρχης.

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon


Alphabetic letter epsilon, page 747, l. 7

πενίᾳ ἐνήθλει.
<Ἐνῆκαν>. ἐνέβαλον.
<Ἐνήλατο>. Ἀριστοφάνης· ἐνήλατ', ἐσκίρτ', ἀπε-
πόρδει, ὡς καχρύων ὀνίδιον εὐωχημένον.
<Ἐνηλινδεῖσθαι>. κεκυλίσθαι. καὶ ἐνηλινδοῦντο.
<Ἐνημμένος>. περιβεβλημένος. διφθέραν ἐνημμένος.
<Ἐνῆν>. ἀντὶ τοῦ ἐνυπῆρχεν. ἢ δυνατὸν καὶ ἐνδε-
χόμενον. ὁ δὲ μάστιξιν, ὡς ἐνῆν, ἀνετάσας,
διέγνω, ὡς ἔχει τὸ πολέμιον. αἰνεῖν δὲ ἀντὶ
τοῦ ἐπαινεῖν, τὰ δύο δίφθογγα.
<Ἐνήρατο>. ἀπέκτεινεν.

Michael Critobulus Hist., Historiae (3147: 004)“Critobuli Imbriotae


historiae”, Ed. Reinsch, D.R.Berlin: De Gruyter, 1983; Corpus fontium
historiae Byzantinae 22. Series Berol.nsis.Book 1, chap. 34, sec. 3, l. 2

λέγω δὴ τοῦ ἐκτός, ξυνδέοντες αὐτὰς ἰσχυρῶς· καὶ ὕλην ταύταις


ἐπεφόρουν παντοίαν λίθων καὶ ξύλων φακέλους τε χόρτων παντοδα-
πῶν καὶ κληματίδων καὶ καλάμων καὶ ἄλλων πολλῶν μετὰ πηλοῦ
μεμιγμένων φορμηδὸν ξυντιθέντες καὶ τὸ σταύρωμα ἐς ὕψος αἴροντες.
προκαλύμματα δ' ἦσαν τῇ τε ὕλῃ καὶ τῷ σταυρώματι δέρρεις καὶ
διφθέραι τοῦ μὴ πυρφόροις ὀϊστοῖς βλάπτεσθαι. ἔτι δὲ χῶμα μέγα
ἔχουν ἀπὸ τῶν ἐντὸς ἀντίπαλον τούτοις προσεχῶς βοήθειάν τε τῷ
σταυρώματι καὶ ἀντὶ τείχους εἶναι, ἅμα δὲ ἵνα καὶ ὁ λίθος μετὰ βίας
φερόμενος καταχώννυται μαλθακῇ καὶ εὐείκτῳ προσπίπτων τῇ γῇ καὶ
μὴ ἀντιτύποις καὶ σκληροῖς προσπελάζων ῥῆξιν ἐργάζηται.

Agathias Scholasticus Epigr., Hist., Historiae (4024: 001)


“Agathiae Myrinaei historiarum libri quinque”, Ed. Keydell, R.
Berlin: De Gruyter, 1967; Corpus fontium historiae Byzantinae 2. Series
Berolinsis.Page 76, l. 15
292

κατέσχεν, ἔριν εὐθὺς καὶ νεῖκος ἐξαίσιον ἀναφανδὸν Σασάνῳ τε καὶ


Παβέκῳ ἀναρραγῆναι. ἑκάτερον γὰρ ἐθέλειν πρὸς αὐτοῦ τὸν παῖδα
ἐπονομάζεσθαι. 5 μόλις δὲ ἄμφω ξυμβῆναι, ἐφ' ᾧ δῆτα υἱὸν μὲν αὐτὸν
Παβέκου καλεῖσθαι, ἐκ σπέρματος δὲ ὅμως Σασάνου τεχθέντα. οὕτω μὲν
τὸν Ἀρταξάρην γενεαλογοῦντες οἱ Πέρσαι ἀληθῆ ταῦτά φασι καθεστά-
ναι, ὡς καὶ ἐν ταῖς βασιλείοις διφθέραις ἀναγεγραμμένα. 6 ἐγὼ δὲ
ἁπάντων τῶν ἐφεξῆς ἀπογόνων, ὅσοι δὴ τὴν ἀρχὴν διεδέξαντο, τά τε
ὀνόματα ὀλίγῳ ὕστερον φράσω καὶ πρός γε ὁπόσον ἕκαστος ἐκράτησε
χρόνον· καίτοι ἅπασι τοῖς μέχρι νῦν χρονογράφοις παρεῖται καὶ οὐ
περὶ πλείστου γεγένηται τὰ τοιαῦτα διερευνήσασθαι.

Agathias Scholasticus Epigr., Hist., Historiae Page 89, l. 31

δευσάμενοι τούς τε καλουμένους σπαλίωνας ἐπεσκεύαζον καὶ τὰ τῶν


μεγάλων λίθων ἀκοντιστήρια καὶ ἄλλα ἄττα τοιάδε ὄργανα, ὡς, εἰ
δεήσοι, τειχομαχήσοντες. 10 ἔστι δὲ ὁ σπαλίων πλέγμα ἐκ λύγων
ἐς ὀροφῆς τύπον ἐξειργασμένον, στεγανόν τε τῇ πυκνώσει καὶ
ἀμφηρεφὲς
τῷ ἑκατέρωθεν τὰ πλευρὰ ἐς τὰ κάτω παρατετάσθαι καὶ περιβάλλειν τὸ
ὑπερχόμενον. δέρρεις δὲ ὕπερθεν καὶ διφθέρας ἐπιβάλλοντες πάντοθεν
περικαλύπτουσι τὸ μηχάνημα τοῦ μᾶλλον ἔρυμα εἶναι καὶ ἀποκρούειν
τὰ βέλη. 11 ἄνδρες δὲ ἔνδον ἐν τῷ ἀσφαλεῖ ὑποκρυπτόμενοι αἴρουσί γε
αὐτὸ ἀφανῶς καὶ ᾗ βούλονται διακομίζουσιν. ἐπειδὰν δὲ προσενεχθείη
πύργῳ τυχὸν ἢ περιβόλῳ, τότε δὴ νέρθεν ἐκεῖνοι τὴν προσκειμένην γῆν
ἀνορύττοντες καὶ τὸν χοῦν ἀνιμώμενοι ἀπογυμνοῦσι τὰ θεμέλια, καὶ
Procopius Hist., De bellis (4029: 001)“Procopii Caesariensis opera
omnia, vols. 1–2”, Ed. Wirth, G. (post J. Haury)Leipzig: Teubner,
1:1962; 2:1963.Book 5, chap. 21, sec. 7, l. 3
μηχανὴ τοιαύτη. κίονες ὀρθοὶ ξύλινοι τέσσαρες ἀντίοι
τε καὶ ἴσοι ἀλλήλοις ἑστᾶσι. τούτοις δὲ τοῖς κίοσι
δοκοὺς ὀκτὼ ἐγκαρσίας ἐνείροντες τέσσαρας μὲν ἄνω,
τοσαύτας δὲ πρὸς ταῖς βάσεσιν ἐναρμόζουσιν. οἰκίσκου
τε σχῆμα τετραγώνου ἐργαζόμενοι προκάλυμμα παντα-
χόθεν ἀντὶ τοίχων τε καὶ τείχους διφθέρας αὐτῷ περι-
βάλλουσιν, ὅπως ἥ τε μηχανὴ τοῖς ἕλκουσιν ἐλαφρὰ εἴη
καὶ οἱ ἔνδον ἐν ἀσφαλεῖ ὦσιν, ὡς πρὸς τῶν ἐναντίων
ἥκιστα βάλλεσθαι. ἐντὸς δὲ αὐτῆς δοκὸν ἑτέραν ἄνωθεν
ἐγκαρσίαν ἀρτήσαντες χαλαραῖς ταῖς ἁλύσεσι κατὰ μέσην
μάλιστα τὴν μηχανὴν ἔχουσιν.

Procopius Hist., De bellis Book 6, chap. 20, sec. 14, l. 2

ἐσπάνιζον, καίπερ ἐνδεεστέρως ἢ κατὰ τὴν χρείαν αὐτὰ


293

ἔχοντες, ὅμως τῇ ταλαιπωρίᾳ παρὰ δόξαν ἀντεῖχον,


ἥκιστα μὲν ἐς τροφῆς κόρον ἐρχόμενοι, ὅσον δὲ μὴ
λιμῷ ἀποθνήσκειν, χρώμενοι σιτίοις ἐς ἡμέραν ἑκά-
στην. ἐπεὶ δὲ ἅπαντα σφᾶς τὰ ἐπιτήδεια ἐπελελοίπει,
δέρρεις τε καὶ διφθέρας ὕδατι βρέχοντες πολύν τινα
χρόνον εἶτα ἤσθιον· Ἀλβίλας γὰρ, ὃς αὐτῶν ἦρχεν,
ἀνὴρ ἐν Γότθοις δόκιμος μάλιστα, ἐλπίσιν αὐτοὺς
κεναῖς ἔβοσκεν.

Φώτιος βιβλιοθήκη (4040: 001)“Photius. Bibliothèque, 8 vols.”, Ed.


Henry, R.Paris: Les Belles Lettres, 1:1959; 2:1960; 3:1962; 4:1965;
5:1967; 6:1971; 7:1974; 8:1977.Codex 241, Bekker page 327b, l. 27

χώρας. Οἱ δὲ Ὠρεῖται, χαλκαῖ μὲν αὐτοῖς αἱ πέτραι,


χαλκῆ δὲ ἡ ψάμμος, χαλκοῦν δὲ ψῆγμα οἱ ποταμοὶ
ἄγουσι. Χρυσῖτιν δ' ἡγοῦνται τὴν γῆν διὰ τὴν εὐγένειαν τοῦ χαλκοῦ.
Φασὶ δὲ καὶ τοῖς ἰχθυοφάγοις ἐντυχεῖν, οἷς πόλιν
εἶναι Στόβηρα· διφθέρας δὲ τούτους ἐνῆφθαι μεγί-
στων ἰχθύων. Καὶ τὰ πρόβατα ἐκείνῃ ἰχθυώδη εἶναι (ἐξ
αὐτῶν γὰρ τρέφεται) καὶ φαγεῖν ἄτοπα.
Καρμανοὶ δὲ Ἰνδοὶ, γένος ἥμερον, εὔϊχθυν οὕτω νέ-
μονται θάλατταν ὡς μηδ' ἀποθέτους ποιεῖσθαι τοὺς ἰχθῦς
μηδὲ ταριχεύειν. εἶναι γὰρ αὐτοῖς ἐπὶ χεῖρας τοὺς ἰχθῦς

Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Ε – Ω) (4040: 030)


“Φωτίου τοῦ πατριάρχου λέξεων συναγωγή, pts. 1–2”, Ed. Porson, R.
Cambridge: Cambridge University Press, 1822.Alphabetic letter omicron,
Page 317, l. 12

<Οἰητας>: τοὺς κωμήτας· Σοφοκλῆς Ἀνδρομέδα.


<Οἴηθεν>: δῆμος Πανδιονίδος ἡ Οἴη· καὶ τὸ Οἴηθεν
τοπικὸν ἐπίρρημα· Φιλόχορος δὲ τὴν Οἴην φησὶν
Κεφάλου μὲν θυγατέρα εἶναι, Χαροποῦ δὲ γυ-
ναῖκα. Οἴαι: διφθέραι· μηλωταί.
<Οἴακες>: πηδάλια· αὐχένες.
<Οἰακίζει>: κυβερνᾶ.
<Οἰακιστής>: κυβερνήτης.
<Οἰακοστρόφος>: κυβερνήτης.
<Οἰακοστροφῶν>: κυβερνῶν.
294

Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Ε – Ω)


Alphabetic letter omega, Page 657, l. 21

<Ψωμός>: ὡς ἡμεῖς· Ἐπίλυκος.


<Ψωρᾶν>: καὶ βραγχᾶν· δισυλλάβως λέγουσιν.
<Ψῶχος>: γῆ ψαμμώδης.
<Ψώχοντες>: θρύπτοντες· λεπτύνοντες.

Ἀρχὴ σὺν Θεωῖ τοῦ <ω>.

<Ὤα>: μηλωτή· διφθέρα· καὶ τὸ λῶμα τοῦ ἐνδύμα-


τος περὶ τὴν πέζαν· ἢ τὸ περιστόμιον.
<Ὠατωθήσομαι>: ἀκούσομαι· Δωριεῖς.
<Ὦ>: τὸ μὲν ἄρθρον περισπωμένως· τὸ δὲ σχετλιας-
τικὸν ὀξυτόνως.

Cosmas Indicopleustes Geogr., Topographia Christiana (4061: 002)


“Cosmas Indicopleustès. Topographie chrétienne, 3 vols.”, Ed. Wolska–
Conus, W.Paris: Cerf, 1:1968; 2:1970; 3:1973; Sources chrétiennes 141,
159, 197.Book 5, sec. 22, l. 11

καταπέτασμα καὶ τὴν τράπεζαν καὶ τὴν λυχνίαν καὶ τὰς


αὐλαίας τῆς σκηνῆς, ἵνα εἴπῃ τὰ σκεπάσματα τὰ πρῶτα, καὶ
τὰς δέρρεις τὰς τριχίνας τὰς ἀπὸ ἐρίων αἰγῶν, ἵνα εἴπῃ
στυπτά, πάλιν καὶ αὐτὰ δεύτερα σκεπάσματα τῆς σκηνῆς,
ὁμοίως καὶ τὰ τρίτα ἐκ δερμάτων πυρρῶν καὶ ἀερινῶν, ἃς
ἐκάλουν διφθέρας, ποικίλα πάντα, θαυμαστά. Ἔστι δὲ ἡ
διαγραφὴ τῆς σκηνῆς οὕτως.
1. Τὰ ὀπίσθια τῆς σκηνῆς· στῦλοι ἓξ ἀπὸ πήχεως μιᾶς ἥμισυ γίνονται
πήχεις ἐννέα καὶ δύο στῦλοι εἰς τὰς γωνίας ἀπὸ πήχεως ἥμισυ γίνονται
τῶν ὀκτὼ στύλων πήχεις δέκα· τοῦτο τὸ πλάτος τῆς σκηνῆς.

Cosmas Indicopleustes Geogr., Topographia Christiana


Book 5, sec. 52, l. 3

σεως καθ' ἡμέραν νεαροὺς κεκελευσμένοι ποιεῖν καὶ τιθέναι


ἐπὶ τῆς τραπέζης ἐνῆν αὐτοὺς ποιεῖν, μὴ τῶν ἐμπόρων αὐτοῖς
κομιζόντων τὸν σῖτον;
Ἢ πόθεν αὐτοῖς σεμίδαλις, ἵνα
τὰ λάγανα ποιῶσιν, ἢ λαγχηρὰ δέρματα καὶ κυανὰ εἰς τὰς
295

διφθέρας τῆς σκηνῆς, εἰ μὴ ἐκ τῶν ἐμπόρων ἠγόραζον; Διὰ


τοῦτο γὰρ ὅτι ἐχορήγουν οἱ ἔμποροι προνοίᾳ τοῦ Θεοῦ, καὶ
ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ κατὰ τοῦ Μωϋσέως, εἶχον δὲ
καὶ τὸν πλοῦτον τῶν Αἰγυπτίων, ὡς ἀχαρίστοις λοιπὸν καὶ
ἀπίστοις παράδοξα ἐποίει, ποτὲ μὲν ὕδωρ ἄφθονον ἐκ πέτρας,
ποτὲ δὲ μάννα ἐξ οὐρανοῦ, ποτὲ δὲ ὀρτυγομήτραν ἐκ θαλάττης

Menander Protector Hist., De legationibus gentium ad Romanos


(fragmenta ap. Constantinum Porphyrogenitum, De legationibus) (4076:
004)“Excerpta historica iussu imp. Constantini Porphyrogeniti confecta,
vol. 111exccrptt deeleggtiooibuu, t.”, Ed. de Boor, C.Berlin: Weidmann,
1903.Sec. 30, l. 82

πόλεως τὴν ἀρχιερωσύνην διέπων τὰς θεσπεσίας βίβλους αὐτῷ


διὰ τῶν ἐν μέσῳ τὰς ἀγγελίας διακομιζόντων <ἐνεχείρισεν>· καὶ
ὃς δολερώτατά πως ἐπικρυψάμενος τὸν νοῦν ἀνίσταταί τε ἐκ τῆς
καθέδρας καὶ σὺν φόβῳ δῆθεν πολλῷ καὶ σεβάσματι ταῦτα προς-
ποιησάμενος δέχεσθαι καὶ προσκυνήσας προθυμότατα ὤμνυ κατὰ
τοῦ λαλήσαντος τὰ ἐν ταῖς ἁγίαις διφθέραις ῥήματα θεοῦ μηδὲν
<τῶν> εἰρημένων παρ' αὐτοῦ διαψεύσεσθαι. δέχεται τοιγαροῦν ὁ
Σῆθος τοὺς παρ' αὐτοῦ πρέσβεις καὶ ἀποστέλλει εἰς τὴν βασιλίδα
Τιβερίῳ τῷ αὐτοκράτορι. ἕως δὲ οἵ τε πρέσβεις τὴν ἐπὶ τὴν
βασιλεύουσαν πόλιν ὁδὸν διήνυον, καὶ ὁ αὐτοκράτωρ ἔμελλε ταῦτα
ἀκούσεσθαι, ὁ Χαγάνος ἐν μέσῳ διαμελλήσας οὐδὲν πάσῃ σπουδῇ

Menander Protector Hist., De sententiis (ap. Constantinum


Porphyrogenitum, De sententiis) (4076: 005)“Excerpta historica iussu
imp. Constantini Porphyrogeniti confecta, vol. 4: excerpta de sententiis”,
Ed. Boissevain, U.P.Berlin: Weidmann, 1906.Sec. 11, l. 29

καὶ ἀνάλωτος ἐν τῷ ῥητορεύειν τὸ καταμαλάξαι φρονήματα βαρ-


βαρικὰ σκληρά τε καὶ ὀγκώδη. ἅπαντα δὴ οὖν ἐν τῇ περὶ τούτων
βίβλῳ ἀναλεγόμενος ὁστισοῦν εὑρήσει· οὐ γὰρ ἔμοιγε ὑπῆρχεν
ἀναγκαῖον οὐδὲ ἄλλως ἁρμόδιον ἐν ξυγγραφῇ περιττολογίᾳ χρῆ-
σθαι καὶ ἐφ' ἑνὶ κεφαλαίῳ ἐμφιλοχωρεῖν· ὡς, εἴ γε ἅπαντα ἀνε-
γραψάμην τὰ ὅσα κατ' ἐκείνην γε δήπου φέρεται τὴν διφθέραν,
ἀπέχρησέ μοι ἂν ἡ τῶν σπονδῶν ῥαψῳδία ἐς μεγίστης ἱστορίας
ὑπόθεσιν. ἐγὼ δὲ ἐκεῖθεν ἀρυσάμενος ὅ, τι χρειῶδες ἐν ὀλίγῳ ἔλεξα.

Menander Protector Hist., De sententiis (ap. Constantinum


Porphyrogenitum, De sententiis) Sec. 28, l. 5
296

κοντι τὸν ἐς τοὺς κρείσσονας ἁμιλλώμενον.


Ὅτι μετὰ τὴν τῶν Ῥωμαίων ἧτταν λέγεται ὡς τηνικαῦτα
ἀγγελίαις ἐχρήσατο ὁ τῶν Ἀβάρων στρατιάρχης ὡς Τιβέριον· καὶ
ὁ σταλεὶς ἀγγελιαφόρος ἔλεξεν “τί δὴ τὴν ὀλιγοχειρίαν νοσοῦντες
πρὸς Ἀβάρους φημὶ καὶ Σκύθας πόλεμον ἐξενεγκεῖν ἐτολμήσατε.
ἢ οὐχ ὑμῖν γράμματά τε καὶ διφθέραι εἰσὶν, ὅθεν ἀναλεγόμενοι
γνώσεσθε ὡς ἀκαταγώνιστά τε καὶ ἀμαχώτατα τὰ φῦλα τὰ…

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarii ad Homeri Odysseam


(4083: 003)“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad
Homeri Odysseam, 2 vols. in 1”, Ed. Stallbaum, G.Leipzig: Weigel,
1:1825; 2:1826, Repr. 1970.Volume 2, page 156, l. 37

ἐπαίτης οὐ περιουσιασμοῦ χάριν πτωχεύει, ἀλλὰ τοῦ τὴν γαστέρα


ἐμπλῆσαι. (Vers. 471.) Τὸ δὲ, μα-
χειόμενος, ποιητικὴ λέξις, ὡς ἐκ τοῦ μαχῶ, μαχείω. οὕτω δὲ καὶ τὸ,
πήραν ἐϋπλείην, ἀντὶ τοῦ εὖ πεπλη-
ρωμένην, καὶ τὸ βλήεται. καὶ οὐκ ἄν τις μὴ μετρικῶς γράφων αὐτοῖς
χρήσηται. (Vers. 472.) και-
νῶς δὲ καὶ νῦν ἡ περ<ι> πρόθεσις μετὰ δοτικῆς λέγεται ἐν τῷ, περὶ
κτήμασι καὶ περὶ βουσίν. ἐκ δὲ τῶν
ὀΐων καὶ ὄα κατὰ Αἴλιον Διονύσιον ἐπὶ ἱματίου διὰ τοῦ <ο> μικροῦ. καὶ
τοῦτο μὲν ἐκεῖνος ἐν τῷ <ο> στοι-
χείῳ τῷ μικρῷ. ἐν δὲ τῷ <ω> μεγάλῳ φησὶν ὁ αὐτός· ᾦα, μηλωτή·
διφθέρα. οἶς γὰρ τὸ πρόβατον. ἐν
ἑτέρῳ δὲ ῥητορικῷ λεξικῷ γράφεται, ὅτι ᾦαι ἔσχαται ἄκραι. ἐν ἄλλῳ δὲ,
ὅτι ᾦα ἡ μηλωτὴ κατὰ
ἔκτασιν. καὶ δῆλον ἐκ τῶν ῥηθέντων, ὅτι τὸ μὲν πρῶτον, ἤγουν τὸ διὰ τοῦ
<ο> μικροῦ, φυσικόν ἐστιν ἐκ
τοῦ ὄϊς· τὸ δὲ δεύτερον ἐξετάθη. ἔνθα προσεκτέον τῷ γράψαντι, ὅτι ὄϊαι
διφθέραι, μηλωταί· οὗ ἐκ-
τάσει καὶ συναιρέσει ᾦαι. ὁμοίως δῆλον καὶ ὅτι οὐ πολυτελεῖς κατὰ τὴν
ἐν τοῖς μετὰ ταῦτα τοῦ Ὀδυς-
σέως χρυσῆν ᾦαν αἱ λοιπαὶ κυρίως ᾦαι, ἀλλὰ μηλωταί τινες, ὁποῖαι
πολλαὶ καὶ μέχρι νῦν παρὰ τοῖς

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarii ad Homeri Odysseam


Volume 2, page 156, l. 40

νῶς δὲ καὶ νῦν ἡ περ<ι> πρόθεσις μετὰ δοτικῆς λέγεται ἐν τῷ, περὶ
297

κτήμασι καὶ περὶ βουσίν. ἐκ δὲ τῶν


ὀΐων καὶ ὄα κατὰ Αἴλιον Διονύσιον ἐπὶ ἱματίου διὰ τοῦ <ο> μικροῦ. καὶ
τοῦτο μὲν ἐκεῖνος ἐν τῷ <ο> στοι-
χείῳ τῷ μικρῷ. ἐν δὲ τῷ <ω> μεγάλῳ φησὶν ὁ αὐτός· ᾦα, μηλωτή·
διφθέρα. οἶς γὰρ τὸ πρόβατον. ἐν
ἑτέρῳ δὲ ῥητορικῷ λεξικῷ γράφεται, ὅτι ᾦαι ἔσχαται ἄκραι. ἐν ἄλλῳ δὲ,
ὅτι ᾦα ἡ μηλωτὴ κατὰ
ἔκτασιν. καὶ δῆλον ἐκ τῶν ῥηθέντων, ὅτι τὸ μὲν πρῶτον, ἤγουν τὸ διὰ τοῦ
<ο> μικροῦ, φυσικόν ἐστιν ἐκ
τοῦ ὄϊς· τὸ δὲ δεύτερον ἐξετάθη. ἔνθα προσεκτέον τῷ γράψαντι, ὅτι ὄϊαι
διφθέραι, μηλωταί· οὗ ἐκ-
τάσει καὶ συναιρέσει ᾦαι. ὁμοίως δῆλον καὶ ὅτι οὐ πολυτελεῖς κατὰ τὴν
ἐν τοῖς μετὰ ταῦτα τοῦ Ὀδυς-
σέως χρυσῆν ᾦαν αἱ λοιπαὶ κυρίως ᾦαι, ἀλλὰ μηλωταί τινες, ὁποῖαι
πολλαὶ καὶ μέχρι νῦν παρὰ τοῖς
ἀγροίκοις. ἐν δὲ ἀνωνύμῳ ῥητορικῷ λεξικῷ γράφεται καὶ ὅτι ὀξυτόνως
καὶ συνεσταλμένως ὀαὶ ἱματίων.
φέρει δὲ καὶ χρῆσιν τοῦ κωμικοῦ τὸ, ὅτε τὰς ὀὰς ἐποιήσατο. οἱ γὰρ
παλαιοί, φησι, καὶ ταύταις ὀϊὸς
δέρμα προσέῤῥαπτον, ἵνα ἥκιστα τρίβοιντο τὰ κάτω τῶν ἱματίων.

Ευστάθιος σχόλια στον Όμηρο Commentarium in Dionysii periegetae


orbis descriptionem (4083: 006)“Geographi Graeci minores, vol. 2”,
Ed. Müller, K.Paris: Didot, 1861, Repr. 1965.Sec. 939, l. 45

νεβρῖδα οὐκ ἀντὶ τοῦ ἐνεδύσατο νοητέον, ἀλλ' ἀντὶ


τοῦ ἐφόρησεν, ἐξεκρέμασεν, ἤτοι ἐνήψατο. Ἐνάπτε-
σθαι δὲ καὶ καθάπτεσθαι λέγομεν τὰ μὴ ζώνῃ διαλαμ-
βανόμενα, μηδὲ τὸ σῶμα ὅλον ἐνδύοντα, ἀλλὰ μέρος
τι σκέποντα καὶ ἄφετα ἐξαρτώμενα, οἷον πήραν λεον-
τῆν ἢ παρδαλέην· Ἀρριανὸς δὲ καὶ διφθέρας καθάπτε-
σθαι λέγει. Οὕτω γοῦν καὶ νεβρῖδα, ὃ ἔστι δέρμα
νεβροῦ, ἤτοι νεογνοῦ ἐλάφου πολύστικτον, ὁ Διονύσιος
ἐνάπτεται τοῖς ὤμοις.

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) (4085: 002)“Hesychii


Alexandrini lexicon, vols. 1–2”, Ed. Latte, K.Copenhagen: Munksgaard,
1:1953; 2:1966.Alphabetic letter beta, entry 98, l. 2

<βαιτάς>· εὐτελὴς γυνή. ἀρχαία δὲ ἡ λέξις


<βαιτάδα>· εὐτελὴς γυνή
<βαιτρεύειν>· ἀροτριᾶν
<βαίτιον>· βοτάνη ἐμφερὴς δικτάμνῳ, ἤγουν γλήχωνι
298

<Βαίτη>· δερμάτινον ἔνδυμα, ὅπερ ἔνιοι σισύραν· ἔνιοι δὲ σκηνὴν


δερματίνην (Soph. fr. 928)· οἱ δὲ διφθέραν (Sophr. fr. 38)
<Βαίτυλος>· οὕτως ἐκαλεῖτο ὁ δοθεὶς λίθος τῷ Κρόνῳ ἀντὶ Διός q
<βλίτυξ>· βδέλλα

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο)Alphabetic letter delta, entry


1991, l. 1

<δίφαν>· τὸν ὄφιν. Κρῆτες


*<διφασία>· διλογία. ἐκ τοῦ μὴ συμφωνεῖν τὰ λεγόμενα A (vg)
*<δίφατον>· διφάσιον, δισσῶς A λεγόμενον
<διφαδεύσει>· ἐξελεῖται
<διφένσωρ>· βασανιστής. κριτής
<διφθέρα>· δέρμα, ⌊βύρσα r δέλτος, γραμματεῖον
<διφθεραλοιφός>· γραμματοδιδάσκαλος παρὰ Κυπρίοις
<δίφορος>· Ἔφορος Κυμαῖος, ὅτι δὶς ἐτέλεσε τῷ διδασκάλῳ Ἰσο-
κράτει τοὺς τῆς παιδεύσεως μισθούς
<δίφουρα>· γέφυρα. Λάκωνες
<δίφραγες>· τινῶν στρατιωτῶν [τῶν] παρὰ Πάρθοις ταγαί

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο)


Alphabetic letter delta, entry 2028, l. 1

*<διχοστατεῖ>· μάχεται r. A πολεμεῖ A


<διχοτομία>· ἀναίρεσις r
*<διχοτομήματα>· τμήματα (Exod. 29,17. Ezech. 24,4) vgA
<διψακερόν>· ταλαίπωρον
<δίψαι>· βλάψαι r
<διψάρα>· δέλτος. οἱ δὲ διφθέρα
<διψάς>· ἔχις. ὕδρα. καὶ σημεῖον ἐν θυτικῇ ἐπὶ τοῦ ἥπατος
<διψία κόνις>· ξηρά (Soph. Ant. 246. 429)
<δίψιον>· βλαπτικόν

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter epsilon, entry


7729, l. 1

*<ἐψυχαγώγησας>· παρεμυθήσω. ηὔφρανας AS (vgp)


<ἕψομαι>· ἀκολουθήσω, ὀπαδήσω (Κ 108)
<ἐψωμένω>· παίζοντες
*<εω>· ψιλούμενον τὸ ὑπάρχω (Α 119) ἀνατολήν ASvg. ἢ ἰδίῳ An
299

<εω>· *τῷ ἑαυτοῦ (Κ 204) ASn. συγχωρῶ, παραχωρῶ, ἀφῶ


<ἐῴα>· ἀνατολή. καὶ ἡ τοῖς προβάτοις περιτιθεμένη διφθέρα. καὶ
θυσία ἐν Κύπρῳ
<ἕωθεν>· <ἅμ'> ἡμέρᾳ, ὄρθρου. πρώϊμα
<ἑωθινὴ δίκη>· ὡς μέν τινες ἡ ἕως τινὸς τιμήματος· ὡς δέ τινες
ἀπὸ τόπου· ἔνιοι ἀπὸ τῆς ὥρας, τῆς ἕω, ὃ καὶ βέλτιον
*<ἑωθινός>· ὀρθρινός ASvgb

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter iota, entry


999, l. 1

*<ἰσοφαρίζοι>· ἐξισοῖτο (Ι 390) (r) Avg


<ἰσοφόροι>· ἴσον ἔχοντες, κατ' ἴσον ἕλκοντες (σ 373)
*<ἰσοφυᾶ>· ἴσα ASgn
<Ἴσσα>· ἡ Λέσβος τὸ πρότερον
<ἴσσασθαι>· κληροῦσθαι. Λέσβιοι
<ἰσσέλα>· διφθέρα
<ἴσσος>· γαλήνη
<Ἰσσωρία>· ἡ Ἄρτεμις. καὶ ἑορτή. καὶ τόπος ἐν Σπάρτῃ
<ἰστάκη>· δρέπανον. Βοιωτοί
<ἱστάμεθα>· δανειζόμεθα
<ἱσταμένοιο>· ἐνεστῶτος, ἢ ἀρχομένου (ξ 162)

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter iota, entry


1093, l. 1

Ποτνιεῖ (fr. 42)


*<ἴτην>· ἐπορεύοντο Sg. δυϊκῶς (Α 347) g
<ἴτης>· ἰταμός. θρασύς (Ar. Nubb. 445). ἰσχυρός. ἢ ἵστωρ καὶ
ἐπιστήμων (Plat. conviv. 203 d)
<ἴτθαι>· καθίσαι
<ἰτθέλαν>· διφθέραν
<ἰτλαί>· οἷς ἐντείνουσι τὰς ὤας τοῦ ὑφαινομένου Πυγελεῖς. οἱ δὲ
τοὺς μίτους
<ἴτρια>· δῶρα. κλάσματα. ἢ *<καπυρώδη πλάσματα (Ar. Ach.
1092) ASg. [ἢ τὰ ὑπογάστρια], πέμματά τε καὶ τραγήματα
(Anacr. fr. 17 Bgk)
300

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter kappa, entry


552, l. 1

23,40)
<καλχαίνει>· ταράσσει. πορφύρει. στένει. φροντίζει. ἄχθεται.
κυκᾷ. ἐκ βυθοῦ ταράσσεται
<Κάλχας>· Στράττις τὸν ποταμόν φησι, ὅς ἐστι τῆς Χαλκίδος
(fr. 68)
<κάλχη>· διφθέρα. πορφύρα. βοτάνιον ἀνθοφόρον (Alcm. fr. 39
Bgk. Epich. fr. 2). μέρος κεφαλῆς κίονος
*<καλώδια>· σχοινία (Iud. 15,14) (Avgn) p
<κάλων>· κάλον. ἀπ' εὐθείας τῆς κάλως λαμβάνεις <κατὰ> τὸ
σύνηθες
*<κάμακας>· κοντάρια ὀρθά, ἢ καλάμους ὀξεῖς AS

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter kappa, entry


2766, l. 1

<κιονίδα>· σταφυλήν
*<κίουρος>· ἐμβολεὺς οἰσύϊνος, κόφινος, ᾧ τὸν σῖτον ἀναβάλλου-
σιν οἱ ναυτικοί. ἢ μέτρον τι
[<κίρα>· ἀλώπηξ. Λάκωνες]
<κίραφος>· ἀλώπηξ <Λάκωνες>
<κίρβα>· πήρα, διφθέρα <Αἰτωλοί>
<Κιρβιαῖον>· ἔθνος ἐχόμενον Λυδῶν
[<κίρεται>· φθείραται. δαπανᾶται]
<κίρις>· λύχνος Λάκωνες. ὄρνεον. ἢ Ἄδωνις. <Κύπριοι>
<κίρκασμα>· τοὺς βότρυας
<κίρκοι>· κρίκοι. ἁρπάγαι. πάντα τὰ ἐπικαμπῆ <κίρκοι> λέγονται

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter mu, entry 136,


l. 1

<Μάκρις>· Εὔβοια ἡ νῆσος


<Μακρόβιοι>· αἱ νύμφαι. Ῥόδιοι (Callim. fr. 228,62?)
<μακρὸν ἄϋσε>· μεγάλως ἐβόησεν (Γ 81)
*<μακρὸν ὀχῆα>· τὸν μακρόν, τὸν συνέχοντα (Μ 121) AS
<μάκται>· οἱ μάττοντες τὰς μάζας
<μακτήρ>· ἡ κάρδοπος. ἡ πυελίς. καὶ διφθέρα. καὶ ⌊ὀρχήσεως
σχῆμα (s)
301

<μακτήριον>· †ἱλαστήρια. κάλυμμα ἱερὸν κρυφίων. ἢ κύκλος


ξύλινος
*<μάκτρα>· ἀβάκιον, ⌊ἔνθα μάσσουσι τὸ ἄλευρον AS
<μακύνεται>· μεγαλύνεται. ὀρθοῦται

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter mu, entry 332,


l. 2

<μάρψει δ'>· καταλήψεται (Ο 137)


*<μάρψω>· καταλάβω (Eur. Alc. 847) An
<Μάσης>· πόλις (Β 562)
<μάσασθαι>· ἐφάψασθαι (λ 591). καθᾶραι
<μάσθλη> καὶ <μάσθλης>· δέρμα, καὶ ὑπόδημα φοινικοῦν (Sapph.
fr. 39 L – P). καὶ ἡνία. διφθέρα
<μάσθλητα δίτομον>· τὰς ἡνίας. καὶ γὰρ <ὁ μάσθλης καὶ> ἡ
μάσθλη. Σοφοκλῆς Ἀνδρομέδᾳ καὶ Συνδείπνοις (fr. 125. 151)
<μάσι>· μεγάλως
<μασίγδουπον βασιλῆα>· μεγαλόηχον, τὸν μέγαν ἐν ἤχῳ
<Μασιμάνας>· τοὺς βαρβάρους οὕτως ἔλεγον

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter mu, entry


1208, l. 1

<Μήλων Ἡρακλῆς>· ὀνομασθῆναί φασι τὸν θεὸν οὕτως διὰ τὸ


μὴ ἱερεῖα θύειν αὐτῷ τοὺς Μελιτεῖς, ἀλλὰ τὸν καρπὸν τὰ μῆλα
<μηλῶσαι>· τὸ τὴν μήλην καθεῖναί που. καὶ ἐν τῷ ἐμεῖν καθιέν-
τας τι εἰς τὸ στόμα καταμηλοῦν. καὶ τὸ τὰ βαπτόμενα ἔρια
πιέζειν εἰς τὸ χαλκεῖον
< μηλωτή>· διφθέρα
*<μή με>· μηδαμῶς με S
<μὴ μὲν δὴ καθαρῷ θανάτῳ>· <ὁ> δι' ἀγχόνης θάνατος οὐκ
ἔστι καθαρός, ἀλλ' ὁ διὰ ξίφους. ὅθεν οὐδὲ ἐναγίζουσι τοῖς
ἀπαγξαμένοις (χ 462)
[<μημωτά>· ψεκτά]

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter omicron, entry


173, l. 1

*[<ὄθημον>· ὑστερινόν g]
[<ὄθομαι>· ἐπιστρέφομαι]
*<οἷα>· ὥσπερ ASvg, καθάπερ (Eur. Or. 1352 ..) vg
*<οἷα δή>· ἅτε δή AS, ὥσπερ δή (Eur. Bacch. 291 ..) vg [ἢ
302

ἐνέχυρα]
*<οἶαι>· διφθέραι, μηλωταί AS
<οἴακες>· *πηδάλια ἤτοι αὐχένια AS. καὶ οἱ ταῦτα ἐπιστρέφοντες
κανόνες (g). καὶ κρίκοι, δι' ὧν ἱμάντες διείρονται
[<οἵδε>· οὗτοι]
*<οἰακίζει>· ἐλαύνει. διοικεῖ, ⌊κυβερνᾷ (Iob 37,10) Avgn
*<οἰακοστρόφος>· κυβερνήτης (Eur. Med. 523) r. AS

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter omicron, entry


1917, l. 1

ἐγγύτητα· ἀριθμόν n]
*<οὐ τῷ τυχόντι>· οὐ τῷ μικρῷ Avg. οὐ τῷ οἵῳ δήποτε vg
<οὐ φατός>· ἄφατος
<οὐ φαικά>· οὐκ ἀρεστῶς. οὐ κούφως
†<οὐφέλλαν>· γῆν τὴν εἰς τὰ ἱμάτια
<οὑφίδρωμα>· τοῦ σάγματος ἡ πρὸς τῇ πλευρᾷ διφθέρα
*<οὐ φοιβήσεται>· φοιβᾶν ἐστι τὸ ἐπὶ νεκρῷ ἢ δαιμονικῷ
μαντεύεσθαι (Deut. 14,1) A
*<οὐ φορητόν>· μέγα. βαρύ. οὐκ ἐλαφρόν Avg. οὐ βαστακτόν
(Eur. Hipp. 443) vg(A)
<οὐ φροντὶς Ἱπποκλείδῃ>· παροιμία, ἧς μέμνηται καὶ Ἕρμιπ

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Π – Ω) (4085: 003)“Hesychii


Alexandrini lexicon, vols. 3–4”, Ed. Schmidt, M.Halle: *n.p., 3:1861;
4:1862, Repr. 1965.Alphabetic letter sigma, entry 746, l. 3

<σισύρα>· τὸ παχὺ ἱμάτιον ἀπὸ αἰγείων δερμάτων


<σίσυρνον>· τὴν σισύρνην οἱ κατὰ Λιβύην τὸ ἐκ τῶν κωδίων ῥαπτό-
μενον ἀμπεχόνιον καλοῦσι. τὸ αὐτὸ καὶ σισύραι
<σισυρνώδη[ς] στολή(ν)>· τὸν ἐκ τῆς σισύρνης στολισμόν. διαφέρει
δὲ καὶ σίσυρνα σισύρας. <Σίσυρνα> μὲν γὰρ χιτῶνος εἶδος, <σι-
σύρα> δὲ διφθέρα[ς], εἰς ἀμπεχόνην καὶ στρωμνὴν ἐπιτηδείως ἔχουσα,
καθάπερ τὰ κώδια καὶ αἱ μηλωταί
<σίσυρνος>· οὕτω καλεῖταί τις τῶν ἰατρικῶν ἐπιδέσμων
<σίσυρος>· [γ]ράμματος εἶδος
<σίσυς>· καὶ αὐτὴ Βαίτη. οἱ δὲ εἶδός τι χλαίνης εὐτελές. ἄλλοι χιτῶνα
αἰγεῖον χειριδωτόν

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Π – Ω) Alphabetic letter omega, entry


5, l. 1
303

καὶ γνώσεως θεοῦ>


<ὢ>· ἐπίῤῥημα σχετλιασμοῦ
*<ὦ>· ἄρθρον κλητικῆς πτώσεως. οἷον· ὦ <ἄνθρωπε>
<ὤα>· τοῦ προβάτου ἡ μηλωτή. Ὦαι δὲ τῶν ἱματίων, καὶ τὸ λῶμα τοῦ
ἐνδύματος, καὶ τὸ περιστόμιον τοῦ ἱματίου
<ὤας>· τὰς κώμας καὶ τὰς διφθέρας οὕτω φασί
<ὤασιν>· ὠσίν
<ὤατα>· ὠτία, ὦτα
<ὠατωθησῶ>· ἀκούσομαι
<ᾧ ἄχεϊ σχομένη>· τῷ ἑαυτῆς ἄχει κατάσχετος γινομένη
<ὠβαί>· τόποι μεγαλομερεῖς

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Historia ecclesiastica (4089: 003)


“Theodoret. Kirchengeschichte, 2nd edn.”, Ed. Parmentier, L.,
Scheidweiler, F.Berlin: Akademie–Verlag, 1954; Die griechischen
christlichen Schriftsteller 44.Page 60, l. 8

«αιρομένης προνοίας, μέγιστον πλῆθος ἀνθρώπων τῇ ἁγιωτάτῃ ἐκ-


»κλησίᾳ ἀνατέθεικεν ἑαυτό, ὡς πάντων ἐκεῖσε πολλὴν λαβόντων
»αὔξησιν σφόδρα ἄξιον καταφαίνεσθαι καὶ ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ κατα-
»σκευασθῆναι πλείους. τοιγάρτοι δέδεξο προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ
»ἡμετέρᾳ προαιρέσει. πρέπον γὰρ κατεφάνη δηλῶσαι τοῦτο τῇ σῇ
»συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα σωμάτια ἐν διφθέραις ἐγκατασκεύοις
»εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν χρῆσιν εὐπαρακόμιστα ὑπὸ τεχνιτῶν
»καλλιγράφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχνην ἐπισταμένων γραφῆναι κελεύ-
»σειας, τῶν θείων δηλαδὴ γραφῶν, ὧν μάλιστα τήν τε ἐπισκευὴν
»καὶ τὴν χρῆσιν τῷ τῆς ἐκκλησίας λόγῳ ἀναγκαίαν εἶναι γινώσκεις.

Theodoretus Scr. Eccl., Theol., Quaestiones in Octateuchum (4089:


022)“Theodoreti Cyrensis quaestiones in Octateuchum”, Ed. Fernández
Marcos, N., Sáenz–Badillos, A.Madrid: Poliglota Matritense, 1979;
Textos y Estudios «Cardenal Cisneros» 17.Page 143, l. 7

χροιάν. καὶ ταῦτα δὲ τῶν τεσσάρων ἦν στοιχείων αἰνίγματα· ὁ μὲν γὰρ


ὑάκινθος τῷ ἀέρι προσέοικε· τὸ δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφὲς τῷ πυρί· τὸ
δὲ ἁλουργὸν μηνύει τὴν θάλατταν· ἐκείνη γὰρ τρέφει τὸν κόχλον ἐξ ἧς
τὸ τοιοῦτον γίνεται χρῶμα· ἡ δὲ βύσσος, τὴν γῆν· ἐκ ταύτης γὰρ φύες-
θαι λέγεται. καὶ δέρρεις δὲ εἶχε τριχίνας ἐπικειμένας καὶ μέντοι καὶ
διφθέρας ποικίλας, ὥστε καὶ τὸν ὑετὸν ἀπείργειν καὶ τὸν φλογμόν. καὶ
τοῖς ἱερεῦσι δὲ παντοδαπὸν περιτέθεικε κόσμον· τὸν μὲν λαὸν
καταπλήττοντα τῷ διαφόρῳ τοῦ σχήματος, αὐτοὺς δὲ τοὺς ἱερέας
διδάσκοντα ὅπως χρὴ τὴν ψυχὴν ὡραΐζειν, καὶ τὸν τῆς ἀρετῆς αὐτῇ
κόσμον περιτιθέναι. «<ὑποδύτην>« δὲ καλεῖ τὸν ἐνδότερον χιτωνίσκον·
304

«<ἐπενδύτην>« δὲ τὸν χιτῶνα τὸν ἔξωθεν· ὑακίνθινον δὲ τοῦτον


γενέσθαι προσέταξε,

Georgius Choeroboscus Gramm., Prolegomena et scholia in Theodosii


Alexandrini canones isagogicos de flexione nominum (4093: 001)
“Grammatici Graeci, vol. 4.1”, Ed. Hilgard, A.Leipzig: Teubner, 1894,
Repr. 1965.Page 383, l. 1

τόνον αὐτῆς φυλάττει, ὑπεσταλμένων τῶν εἰς <ν> ληγουσῶν μονοσυλλά-


βων αἰτιατικῶν· ἔστωσαν δὲ παραδείγματα τοῦ κανόνος ταῦτα, καλός
καλόν, σοφός σοφόν, σεμνός σεμνόν, βραχύς βραχύν, ὀξύς ὀξύν, ποιητής
ποιητήν, αὐλητής αὐλητήν, ἀθλητής ἀθλητήν, πληθύς πληθύν, ὀϊζύς
ὀϊζύν, Ἐρινύς Ἐρινύν, φίλος φίλον, κοῦφος κοῦφον, μάντις μάντιν,
ὄρνις ὄρνιν, βότρυς βότρυν, ἡμέρα ἡμέραν, διφθέρα διφθέραν, Ἑλένη
Ἑλένην, Ἀφροδίτη Ἀφροδίτην, Ἀτρείδης Ἀτρείδην, Ὀρέστης Ὀρέστην,
μία μίαν, μέγας μέγαν, Λιχᾶς Λιχᾶν, χρυσοῦς χρυσοῦν, χαλκοῦς χαλκοῦν,
ἀργυροῦς ἀργυροῦν, σιδηροῦς σιδηροῦν, βοῦς βοῦν. Πρόσκειται ἐν τῷ
κανόνι «φυλάττουσα τὸν χρόνον τῆς εὐθείας» διὰ τὸ ἰχθῦς ἰχθύν, <Pind.
fragm. 306 B4> <ἰχθὺν παιδοφάγον>· αὕτη γὰρ συστέλλει τὸ <υ> καὶ

Georgius Choeroboscus Gramm., Epimerismi in Psalmos (4093: 008)


“Georgii Choerobosci epimerismi in Psalmos, vol. 3”, Ed. Gaisford, T.
Oxford: Clarendon Press, 1842.Page 39, l. 6

Ἐκ τοῦ μείρω τὸ μερίζω. Καὶ ἐκεῖνο διατί; Τὰ ἔχοντα ἀνα-


φαινόμενον τὸ Ε ἐν τῷ μέλλοντι διὰ τῆς ΕΙ διφθόγγου
γράφεται ἐπὶ τοῦ ἐνεστῶτος, οἷον μερῶ μείρω, κερῶ κείρω.
Καὶ ἄλλως· Τὰ διὰ τοῦ ΕΡΑ ὑπὲρ δύο συλλαβὰς ἔχοντα
πρὸ τέλους τὸν τόνον, μονογενῆ ὄντα, διὰ τοῦ Ε ψιλοῦ
γράφεται, οἷον διφθέρα, χολέρα, ἡμέρα, ἑσπέρα, καὶ τὰ
ὅμοια· τὰ δὲ προπαροξύτονα διὰ διφθόγγου, μάκαιρα,
λέαινα, χίμαιρα, ἰοχέαιρα.
Τὸ ΡΑ μακρὸν, διατί; Τὰ εἰς ΡΑ θηλυκὰ βραχεῖ ἢ βραχυ-
νομένῳ φωνήεντι παραληγόμενα ἐκτείνει τὸ Α, οἷον ἡμέρα,
χολέρα, κατάρα. Ἡμέρα ὀξύνεται (βαρύνεται.)

Etymologicum Genuinum, Etymologicum genuinum (ἀνάβλησις –


βώτορες) (4097: 002)“Etymologicum magnum genuinum. Symeonis
etymologicum una cum magna grammatica. Etymologicum magnum
auctum, vol. 2”, Ed. Lasserre, F., Livadaras, N.Athens: Parnassos Literary
Society, 1992.Alphabetic letter beta, entry 12, l. 5
305

<Βαίτυλος>· λίθος γινόμενος κατὰ τὸν Λίβανον τὸ ὄρος


τῆς † Ἰλιουπόλεως. βαίτυλος δὲ ἐκλήθη καὶ ὁ λίθος, ὃν ἀντὶ τοῦ
Διὸς ὁ Κρόνος κατέπιεν. εἴρηται δέ, ὅτι ἡ Ῥέα βαίτῃ αἰγὸς σπαρ-
γανώσασα τῷ Κρόνῳ ἐπέδωκεν· παρὰ τὴν Βαίτην βαίτυλος, Βαίτη
δὲ σημαίνει τὴν διφθέραν AB, Sym. 13, EM 93, Et. Gud. (c) β
15. *Lex. rhet. <Βαιαί>· αἱ ἐν Ἰταλίᾳ· ἀπὸ Βαίου τοῦ Ὀδυσσέως κυβερ-
νήτου ἐκλήθησαν, τελευτήσαντος κατὰ τὴν † Ἄορνην τῆς Ἰταλίας
AB, Sym. 14, EM 90. *Orus.

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ἀάλιον – ζειαί)


(4098: 00“Etymologicum Gudianum, fasc. 1 & 2”, Ed. de Stefani, A.
Leipzig: Teubner, 1:1909; 2:1920, Repr. 1965.Alphabetic entry delta,
page 370, l. 1

σημαίνει τὸ ἵστημι.
<Διφᾶν>· παρὰ τὴν διά πρόθεσιν καὶ τὸ ἁφή γίνεται διαφῶ, καὶ
τὸ ἀπαρέμφατον διαφᾶν, ὡς βοᾶν, καὶ κράσει τοῦ <ι> καὶ <α> εἰς <ι>
μακρὸν διφᾶν.
<Διφᾶν>· τὸ ψηλαφᾶν· παρὰ τὸ ἁφή διαφᾶν καὶ διφᾶν.
<Διφθέραν> <Menand. Protect. fr. 12 p. 33, 11 Dindorf>· <ib.>
“ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν”· τὸ γραμματεῖον ἢ
βιβλίον ἢ βύρσαν ἢ δέλτον· οἷον δυοφέραν, τὴν ἐν τοῖς δύο μέρεσι
φέρουσαν τὰ γράμματα.
{Γεωργίου} <Δίφιλος>· ὥσπερ παρὰ τὴν Ἄρ<η>ϊ δοτικὴν γίνεται
ἀρηΐφιλος,
οὕτω καὶ παρὰ τὴν Διΐ γίνεται διΐφιλος καὶ κατὰ κρᾶσιν τῶν δύο <ιι>

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ἀάλιον – ζειαί)


Alphabetic entry delta, page 370, l. 2

<Διφᾶν>· παρὰ τὴν διά πρόθεσιν καὶ τὸ ἁφή γίνεται διαφῶ, καὶ
τὸ ἀπαρέμφατον διαφᾶν, ὡς βοᾶν, καὶ κράσει τοῦ <ι> καὶ <α> εἰς <ι>
μακρὸν διφᾶν.
<Διφᾶν>· τὸ ψηλαφᾶν· παρὰ τὸ ἁφή διαφᾶν καὶ διφᾶν.
<Διφθέραν> <Menand. Protect. fr. 12 p. 33, 11 Dindorf>· <ib.>
“ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν”· τὸ γραμματεῖον ἢ
βιβλίον ἢ βύρσαν ἢ δέλτον· οἷον δυοφέραν, τὴν ἐν τοῖς δύο μέρεσι
φέρουσαν τὰ γράμματα.

Etymologicum Gudianum, Additamenta in Etymologicum Gudianum


306

(ἀάλιον – ζειαί) (e codd. Vat. Barber. gr. 70 [olim Barber. I 70] + Paris.
suppl. gr. 172) (4098: 003)“Etymologicum Gudianum, fasc. 1 & 2”, Ed.
de Stefani, A.Leipzig: Teubner, 1:1909; 2:1920, Repr. 1965.
Alphabetic entry delta, page 370, l. 14

<Διπλοΐδα>· ... <Δίσκος>· παρὰ τὸ δίκειν, τὸ ῥίπτειν· λέγεται δὲ πᾶν τὸ


τροχοειδές.
<Δισπενσάτωρ>· ὁ οἰκονόμος.
<Διστοιχία>· ἐπὶ τῶν ὀδόντων. δυστυχία δέ.
<Διφένσωρ>· διφένσωρος· ὁ ἔκδικος.
<Διφθέρα> καὶ <μηλωτὴ> διαφέρει· διφθέρα μὲν ⟦αἰγῶν, μηλωτὴ δὲ⟧
προ-
⟦βάτων⟧.
<Διφρηλάτης> καὶ <διφρελάτης>· παρὰ τὸ δύο ἄγ⟦ειν⟧.
<Δίφρον>· τὸν ἁρμάτειον, <ἢ> ὃν ἡμεῖς λέγομεν ταπεινὸν καὶ οὐχὶ
θρόνον.

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum (4099: 001)


“Etymologicum magnum”, Ed. Gaisford, T.Oxford: Oxford University
Press, 1848, Repr. 1967.Kallierges page 193, l. 3

Ἐπὶ φιληδόνου εἴρηται.


<Βαίτυλος>: Λίθος γινόμενος κατὰ τὸν Λίβανον
τὸ ὄρος τῆς Ἡλιουπόλεως. Βαίτυλος δὲ ἐκλήθη καὶ
ὁ λίθος, ὃν ἀντὶ Διὸς ὁ Κρόνος κατέπιεν. Εἴρηται
δὲ, ὅτι ἡ Ῥέα βαίτῃ αἰγὸς σπαργανώσασα τῷ
Κρόνῳ δέδωκε· Βαίτη δὲ σημαίνει τὴν διφθέραν.
Καὶ παρὰ τὸ Βαίτη Βαίτηλος. <Βαίτη>, στέγαστρον
προβάτειον ἢ αἴγειον.

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges page 279,


l. 41

Καὶ Μένανδρος,
Ἐκάθηντ' ἐπὶ δίφρου μήτηρ τε καὶ παρθένος.
<Διφροφόροι>: Αἳ ταῖς κανηφόροις εἵποντο δίφρους
ἐπιφερόμεναι. Ἡρόδοτος τοὺς Πέρσας φορείοις
φερομένους <διφροφορουμένους>.
<Διφθέρα>:
Ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν.
Τὸ γραμματεῖον, ἢ βυβλίον, ἢ βύρσαν, ἢ δέλτον·
οἷον δυοφέραν, τὴν ἐν τοῖς δύο μέρεσι φέρουσαν
307

γράμματα.

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges page 279,


l. 42

Ἐκάθηντ' ἐπὶ δίφρου μήτηρ τε καὶ παρθένος.


<Διφροφόροι>: Αἳ ταῖς κανηφόροις εἵποντο δίφρους
ἐπιφερόμεναι. Ἡρόδοτος τοὺς Πέρσας φορείοις
φερομένους <διφροφορουμένους>.
<Διφθέρα>:
Ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν.
Τὸ γραμματεῖον, ἢ βυβλίον, ἢ βύρσαν, ἢ δέλτον·
οἷον δυοφέραν, τὴν ἐν τοῖς δύο μέρεσι φέρουσαν
γράμματα.
<Διφῶ>: Σημαίνει τὸ ψηλαφῶ. Ἰλιάδος πʹ,
τήθεα διφῶν,

Catenae (Καινή Διαθήκη ), Catena in epistulam ad Hebraeos (e cod.


Paris. Coislin. 204) (4102: 038)
“Catenae Graecorum patrum in Καινή Διαθήκη , vol. 7”, Ed. Cramer,
J.A.
Oxford: Oxford University Press, 1843, Repr. 1967.
Page 278, l. 10

καὶ ταῦτα δὲ τῶν δʹ στοιχείων ἦν αἰνίγματα· ὁ μὲν γὰρ ὑάκινθος


τῷ ἀέρι προσέοικεν, τὸ δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφὲς τῷ πυρὶ, τὸ δὲ
ἁλουργὸν μηνύει τὴν θάλασσαν· ἐκείνη γὰρ τρέφει τὴν κόχλον,
ἐξ ἧς τὸ τοιοῦτον γίνεται χρῶμα· ἡ δὲ βύσσος τὴν γῆν· ἐκ ταύ-
της γὰρ φύεσθαι λέγεται. καὶ δέρρεις δὲ εἶχε τριχίνας ἐπικει-
μένας, καὶ μέντοι καὶ διφθέρας ποικίλας, ὥστε καὶ τὸν ὑετὸν
ἀπείργειν καὶ τὸν φλογμόν. καὶ τοῖς ἱερεῦσι δὲ παντοδαπὸν περιέ-
θηκεν κόσμον· τὸν μὲν λαὸν καταπλήττοντα τῷ διαφόρῳ τοῦ σχή-
ματος, αὐτοὺς δὲ τοὺς ἱερέας διδάσκοντα – desunt reliqua.

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana (4145: 001)


“Nicephori Gregorae historiae Byzantinae, 3 vols.”, Ed. Schopen, L.,
Bekker, I.Bonn: Weber, 1:1829; 2:1830; 3:1855; Corpus scriptorum
historiae Byzantinae.Volume 1, page 37, l. 1

μόντων Σκυθῶν, ἔγνωσαν δεῖν ἑαυτοὺς μετανάστας ἐκεῖθεν


ποιεῖν. οὐ γὰρ ἐν ἐλπίσιν ὅλως χρησταῖς οὐδενὶ τὸ ἀνθίστασθαι
308

ἦν, ἀλλὰ πάντα ὑπεπτήχει καὶ πόλεις καὶ ἔθνη, καὶ δίκην ἀστα-
χύων ὡς ἐν ἅλωνι θερινῷ συνετρίβοντό τε καὶ ἐφθείροντο.
ὅθεν ἀπογνόντες καὶ οὗτοι τὸν πρὸς τοὺς Σκύθας πόλεμον, δι-
φθέραις ἀντ' ἄλλης σχεδίας κάρφης πεπληρωμέναις τὸν Ἴστρον
διέβησαν ἅμα γυναιξί τε καὶ τέκνοις. καὶ οὐ μικρόν τινα χρό-
νον ἀνὰ τὴν Θρᾴκην πλανώμενοι περιῄεσαν, ἀποικίαν ζητοῦντες
ἁρμόττουσαν ἑαυτοῖς, χιλιάδες οὐ μείους τῶν δέκα. ἀλλὰ πρὶν
αὐτοὺς καταλῦσαι τὴν πλάνην, ὁ βασιλεὺς Ἰωάννης δωρεαῖς με-
γαλοπρεπέσι καὶ δεξιώσεσιν ἄλλαις ἐφέλκεται καὶ τοῖς Ῥωμαϊ

Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Volume 1, page 40, l. 18

νωνήκασι νόμοις καὶ ἔθεσιν, ὁπόσα τε ἐς ἐσθῆτα καὶ τράπεζαν


ἄγει πολυτελῆ, καὶ ὁπόσα τὴν τῆς ἄλλης διαίτης ὑπαγορεύει τρυ-
φήν. ἐς τοσαύτην γὰρ τὴν μεταδιαίτησιν ἤδη παρήλλαξαν, ὥστε
πρότερον τὴν μὲν κεφαλὴν παχεῖ τινι πίλῳ καὶ ἀνειμένῳ σκέπον-
τες, τῆς δ' ἄλλης πάσης ἐσθῆτος τὸ εὔδαιμον εἰς δέρματα ζώων
ἀγρίων ἐγκλείοντες, καὶ διφθέρας ἀνεπιτηδεύτους, ὅπλοις δ'
ὁμοίως χρώμενοι ῥοπάλοις τισὶ, καὶ σφενδόναις, δόρασί τε καὶ
βέλεσι καὶ τόξοις αὐτοσχεδίοις ἅπασιν ἔκ τε δρυῶν καὶ τῶν ὁμοίων
δένδρων, ὅσα ὄρη καὶ λόχμαι ταῖς ὥραις δουλεύοντα φέρουσιν
αὐτοφυῆ βλαστήματα, σηρικοῖς καὶ χρυσοϋφέσιν ὕστερον ἐχρή-
σαντο τοῖς ὅλοις ἐνδύμασιν· ἐς τοσοῦτον ἀμετρίας ἐξήνεγκαν τὴν

Lexicon αἱμωδεῖν, Lexicon αἱμωδεῖν (= Lexicon anepigraphum quod


incipit a voce αἱμωδεῖν) (4288: 001)“Etymologicum Graecae linguae
Gudianum et alia grammaticorum scripta e codicibus manuscriptis nunc
primum edita”, Ed. Sturz, F.W.Leipzig: Weigel, 1818, Repr. 1973.
Page 623, l. 15

καθιερῶσαι. δόνακες, κάλαμοι· παρὰ τὸ δονῶ τὸ συ-


στρέφω· διακηρυκεύεται, διὰ κηρύκων· συνθήκας ἢ πρες-
βείας ποιεῖται· γίνεται δὲ παρὰ τῆς κήρυξ κήρυκος γενι-
κῆς· τό δε κήρυξ, παρὰ τὸ κηρύσσω τοῦτο παρὰ τὸ
γῆρυς, ὃ σημαίνει τὴν φωνήν· τοῦτο δὲ παρὰ τὸ χῶ, τὸ
χωρῶ· ἡ διὰ τῆς τραχείας ἀρτυρείας χωροῦσα. διφθέρα,
ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν, τὸ γραμ-
ματεῖον, ἢ βιβλίον, ἢ βύρσαν· ἢ δέλτον· οἷον δυοφθέ-
ραν τοῖς ἐν τοῖς δύο μέρεσιν φέρουσαν τὰ γράμματα. δαι-
309

ταλεῦσιν ὃ σημαίνει, δαιτυμώση, θιασῶτες, ἢ συμπόταις


παρὰ τὸ δαῖτα, ὃ σημαίνει, τὴν εὐωχίαν·

Lexicon αἱμωδεῖν, Lexicon αἱμωδεῖν (= Lexicon anepigraphum quod


incipit a voce αἱμωδεῖν) Page 623, l. 16

στρέφω· διακηρυκεύεται, διὰ κηρύκων· συνθήκας ἢ πρες-


βείας ποιεῖται· γίνεται δὲ παρὰ τῆς κήρυξ κήρυκος γενι-
κῆς· τό δε κήρυξ, παρὰ τὸ κηρύσσω τοῦτο παρὰ τὸ
γῆρυς, ὃ σημαίνει τὴν φωνήν· τοῦτο δὲ παρὰ τὸ χῶ, τὸ
χωρῶ· ἡ διὰ τῆς τραχείας ἀρτυρείας χωροῦσα. διφθέρα,
ὅσα κατ' ἐκείνην δήπου φέρεται τὴν διφθέραν, τὸ γραμ-
ματεῖον, ἢ βιβλίον, ἢ βύρσαν· ἢ δέλτον· οἷον δυοφθέ-
ραν τοῖς ἐν τοῖς δύο μέρεσιν φέρουσαν τὰ γράμματα. δαι-
ταλεῦσιν ὃ σημαίνει, δαιτυμώση, θιασῶτες, ἢ συμπόταις
παρὰ τὸ δαῖτα, ὃ σημαίνει, τὴν εὐωχίαν· ἢ παρὰ τὸ
δαίω, τὸ εὐωχοῦμαι·

Lexicon Patmense, Lexicon Patmense (= Λέξεις μεθ' ἱστοριῶν ἐκ τῶν


Δημοσθένους καὶ Αἰσχίνου λόγων = Lexicon in Demosthenem et
Aeschinem) (e cod.Patm.) (4302: 001)“Lexica Graeca minora (ed. K.
Latte & H. Erbse)”, Ed. Sakkelion, I.Hildesheim: Olms, 1965.
Page 153, l. 23

μενος ὑπὸ τῆς πόλεως ἐν τῇ Πυλαίᾳ δημηγορῆσαι. Πυλαία δὲ ἔστι τὸ


κοινὸν τῶν Ἑλλήνων συνέδριον.
150 <Τίς οὖν ἐκλήτευσεν ἡμᾶς;> Κλητεῦσαι· τὸ διὰ κήρυκος
καλέσαι.
169 <Καὶ τὰ γέρρα ἐνεπίμπρασαν.> Γέρρα· κυρίως μὲν τὰ Περ-
σικὰ ἀσπιδισκάρια, καταχρηστικῶς δὲ αἱ τῶν σκηνῶν διφθέραι καὶ κα-
λύμματα. 180 <Βούλει ἐμαυτὸν μὲν, ὃν ἄν σοι λοιδορούμενος καὶ διασύ-
ρων καλέσαις Βάταλον;> Βάταλος· οὕτω Δημοσθένης ἐκαλεῖτο, ἐξ ὑπο-
κορίσματος αὐτοῦ [γρ. ἴσ. τῆς αὑτοῦ] τίτθης. Βάταλος δ' ἐγένετό τις
αὐλητὴς εἰς μαλακίαν διαβαλλόμενος.

Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (ἀνακωχῆς –


βώτορες) (4311: 002)“Etymologicum magnum genuinum. Symeonis
etymologicum una cum magna grammatica. Etymologicum magnum
auctum, vol. 2”, Ed. Lasserre, F., Livadaras, N.Athens: Parnassos Literary
Society, 1992.Volume 1, page 386, l. 18

κατὰ ἀποβολὴν τοῦ <η> Z376. Et. gen. 11 + Et. gen. s. v.


ἠβαιόν.
310

<βαίτυλος>· λίθος γινόμενος – 2 τῆς Ἡλιουπόλεως.


βαίτυλος δὲ ἐκλήθη καὶ ὁ λίθος, ὃν ἀντὶ Διὸς ὁ Κρόνος κατέπιεν
– 4 ἐπέδωκε· παρὰ τὸ Βαίτη βαίτυλος, Βαίτη δὲ λέγεται ἡ διφθέ-
ρα Z371. Et. gen. 12.
<Βαιαί>· <ὡς Αἰγαί· Βαιαί δὲ> αἱ ἐν Ἰταλίᾳ· ἀπὸ
Βαίου τοῦ Ὀδυσσέως κυβερνήτου ἐκλήθη τελευτήσαντος κατὰ
τὴν † Ἄορνιν τῆς Ἰταλίας. τὸ ἐθνικὸν Βαιάτης EM 90. Et.
gen. 13 + St. Byz. Βαία.

Scholia In Apollonium Rhodium, Scholia in Apollonii Rhodii


Argonautica (scholia vetera) (5012: 001)“Scholia in Apollonium
Rhodium vetera”, Ed. Wendel, K.Berlin: Weidmann, 1935, Repr. 1974.
Page 127, l. 5

δέ φησι τοῦτο ποιεῖν τὸν λέοντα. L


30 <ἐύστιπτον>: εὔστρεπτον, εὐπίλητον, παρὰ τὸ στείβω· ὅθεν
καὶ στιβὰς καὶ στιβεῖς οἱ κναφεῖς.
32 – 34a <λώπην>: χλανίδα. ὁ δὲ λόγος· ὁ δὲ τὴν μέλαιναν καὶ
διπλῆν χλανίδα σὺν αὐταῖς ταῖς περόναις ἀπέβαλεν. <λώπην> δὲ τὴν
διφθέραν. <καλαύροπα> δὲ ποιμενικὴν ῥάβδον. καὶ τοῦτο δὲ διὰ τὸ
σκληρὸν καὶ ἄγριον τοῦ ἀνδρός.
b <τὴν φορέεσκεν>: ἥντινα ἐβάσταζεν ἐκ κοτίνου οὖσαν, τουτ-
έστιν ἀγριελαίου. <ὀριτρεφέος> δὲ τοῦ ἐν ὄρει τεθραμμένου κοτίνου.
35a <ἑαδότα> δέ φησι τὸν ἀρέσαντα τόπον. P
b <<ἑαδότα>:> ἀρέσκοντα. Sm

Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia vetera) (5014: 003)


“Prolegomena de comoedia. Scholia in Acharnenses, Equites, Nubes”,
Ed. Holwerda, D.
Groningen: Bouma, 1977; Scholia in Aristophanem 1.3.1.
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse 72a, l. 1

καὶ δύσβατος. A ἐκ τούτου δὲ φελλεάτας λέγουσι Δωριεῖς τοὺς


κισσηρώδεις
λίθους. M αἱ δὲ αἶγες, παρὸ τὰ τραχύτερα VM καὶ ὀρεινότερα V
διώκουσιν,
311

VM εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον τὰ πλεῖστα διάγουσιν. V <καὶ ἑορτή τις περὶ
τὸν
Διόνυσον Φελλὸς καλούμενος.> Su. IV 711, 20
ἐκ τοῦ φελλέως] ἀπὸ κοινοῦ τὸ <“ἐλαύνεις”.> E
<διφθέραν> R: ποιμενικὸν περιβόλαιον ἡ διφθέρα RV ἐκ δέρματος
πεποιημένον. V
<ἐνημμένος:> ἀντὶ τοῦ R “ἐνδεδυμένος”. RN
ἐπίθετο] οὗτος δηλονότι. R

Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia scholiorumque


partes editionis Aldinae propria) (5014: 004)“Prolegomena de comoedia.
Scholia in Acharnenses, Equites, Nubes”, Ed. Koster, W.J.W.Groningen:
Bouma, 1977; Scholia in Aristophanem 1.3.1.Play sch nub, verse 72a, l. 1

τῶν Διονυσίων ἄρχεται. Λουκιανὸς δὲ ἐν τῷ Περὶ τῆς συρίης θεοῦ


“φαλλούς”,
φησίν, “Ἕλληνες τῷ Διονύσῳ ἐγείρουσιν· ἐπὶ τῶν καὶ τοιόνδε τι
φέρουσιν,
ἄνδρας μικροὺς ἐκ ξύλου πεποιημένους μεγάλα αἰδοῖα ἔχοντας. καλέεται
δὲ
τάδε νευρόσπαστα”. καὶ παρακατιὼν δέ· “ἐν τοῖς προπυλαίοις τοῦ συρίης
θεοῦ ναοῦ φαλλοὶ ἑστᾶσιν, οὓς Διόνυσος ἐστήσατο”.
post sch.vet. 72a, 16 (ult. διφθέρα): Ἀττικοὶ δὲ λέγουσιν, ἣν νῦν
ἰσάλην καλοῦμεν· ἔστι δὲ ἐκ δέρματος.
in sch.vet. 74a inter νοσούντων et οὕτω (l. 2): διὸ ... ἐπήγαγεν
(cf. Tr2 74b, 3sq.).
<Φειδιππίδιον:> τὸ ὑποκορίζεσθαι φιλούντων ἔθος. κολακεύει δὲ νῦν
τὸν υἱὸν καὶ προσποιεῖται φιλεῖν, ἵνα ἑτοιμότερον αὐτὸν πρὸς τὴν
ἀξίωσιν

Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia recentiora


Eustathii, Thomae Magistri et Triclinii) “Prolegomena de comoedia.
Scholia in Acharnenses, Equites, Nubes”, Ed. Koster, W.J.W Groningen:
Bouma, 1974; Scholia in Aristophanem 1.3.2.Argumentum-dramatis
personae-scholion sch th-tr nub, verse 72a, l. 1

Th2Tr1/2 ⌈ξυστὶς Th2 [ξύστις Tr1/2] ⌈ξύστιδος προπαροξυτόνως Tr2 εἶδος


ἱματίου πορφυροῦ, ⌈ᾧ κοσμούμενοι οἱ ἀθληταὶ διὰ μέσης τῆς πόλεως
ἐπόμ-
πευον. Tr1/2 ἄλλοι δέ φασι τὸ ἰδιωτικῶς λεγόμενον σωσάνιον· καλεῖται δὲ
σωσάνιον ὡς σῷζον τοὺς ἄνδρας.
Th2Tr1/2 Φελλέως] ὄρος ⌈ὁ Φελλεὺς Tr2 ἐν Ἀττικῇ.
312

Tr2 διφθέραν] γοῦναν.


Th2Tr1/2 ἐνημμένος] ἐνδεδυμένος.

Scholia In Aristophanem, Scholia in aves (scholia vetera) (5014: 009)


“Scholia Graeca in Aristophanem”, Ed. Dübner, F.Paris: Didot, 1877,
Repr. 1969.Argumentum-scholion sch av, verse 933, l. 2

Πίνδαρον, συνεχῶς λέγοντα ἐν ταῖς αἰτήσεσι τὸ ἐμίν.


⟦τουτὶ παρέξει: Ἡ τρίτη περίοδος στίχων
ἐστὶν ἰαμβικῶν τριμέτρων ἀκαταλήκτων πέντε. ἐπὶ τῷ
τέλει παράγραφος.⟧
σὺ μέντοι σπολάδα: Πρὸς τὴν σπολάδα, ὅτι δι-
φθέρα ὁποιαοῦν. Σοφοκλῆς Αἴαντι Λοκρῷ «καταστίκτου
»κυνὸς σπολὰς Λίβυσσα παρδαληφόρον δέρος.» Καλ-
λίστρατος δὲ, οἷον ἔφαπτον δερμάτινον. Εὐφρόνιος δὲ,
χιτῶνα δερμάτινον. παρήχθη δὲ ἴσως ἐκ τοῦ ἐπιφέρε-
σθαι, (οὐκ ἐξὸν ἐνεζῶσθαι διφθέραν. τὸ δὲ Σοφόκλειον
ἐπὶ τοῦ δέρματος εἴρηται τοῦ κρεμαμένου πρὸς τῇ τοῦ

Scholia In Aristophanem, Scholia in aves (scholia vetera)


Argumentum-scholion sch av, verse 933, l. 6

σὺ μέντοι σπολάδα: Πρὸς τὴν σπολάδα, ὅτι δι-


φθέρα ὁποιαοῦν. Σοφοκλῆς Αἴαντι Λοκρῷ «καταστίκτου
»κυνὸς σπολὰς Λίβυσσα παρδαληφόρον δέρος.» Καλ-
λίστρατος δὲ, οἷον ἔφαπτον δερμάτινον. Εὐφρόνιος δὲ,
χιτῶνα δερμάτινον. παρήχθη δὲ ἴσως ἐκ τοῦ ἐπιφέρε-
σθαι, (οὐκ ἐξὸν ἐνεζῶσθαι διφθέραν. τὸ δὲ Σοφόκλειον
ἐπὶ τοῦ δέρματος εἴρηται τοῦ κρεμαμένου πρὸς τῇ τοῦ

Scholia In Aristophanem, Scholia in aves (scholia vetera)


Argumentum-scholion sch av, verse 1283, l. 6

σκυτάλι' ἐφόρουν: (Σκυτάλη ἤτοι Λακωνικὴ


ἐπιστολὴ ἢ βακτηρία. ἐφόρουν γὰρ βαρείας βακτηρίας
οἱ Λάκωνες. τοῦ δὲ σκυτάλιον τὸ α ἐκτείνεται, ὡς ἐν
Ὁλκάσιν, ἔνθα καὶ τὸ Νικοφῶντος ἐξ Ἀφροδίτης Γο-
νῶν παρετέθη «οὐκ ἐς κόρακας τὼ χεῖρ' ἀποίσεις
»ἐκποδὼν ἀπὸ τοῦ σκυταλίου τε καὶ τῆς διφθέρας.»
313

οὕτω Σύμμαχος. ὁ δὲ Δίδυμος σκυτάλια τὰς βακτη-


ρίας, αἷς τὰ σκύταλα τύπτουσιν, ὅ ἐστι τοὺς τραχήλους
*** «ἢ παύσει βάκτρῳ καλίνῳ σκύταλα Φρὺξ ἀνήρ.»
Ἄλλως.) σκυτάλη ἐστὶ Λακωνικὴ ἐπιστολή.

Scholia In Aristophanem, Scholia in Lysistratam (scholia vetera)


(5014: 010)“Scholia Graeca in Aristophanem”, Ed. Dübner, F.
Paris: Didot, 1877, Repr. 1969.Argumentum-scholion sch lys, verse 933,
l1

δυνόντων. οἱ γὰρ ὑποδεχόμενοι τὸν Ἡρακλέα βραδύ-


νουσιν. ἀδηφάγος γὰρ ὁ ἥρως.
ἀνιστὰς ἀναπήδησον: Ἵνα προσκεφάλαιον ὐτῷ
θῇ.
ἅπαντα δῆτα: Κατ' ἐρώτησιν.
σισύραν οὐκ ἔχεις: Διφθέραν, ἱμάτιον πυκνόν.
ἄκναπτον ἱμάτιον καὶ παχὺ ἡ σισύρα.
ἅνθρωπος ἐπιτρίψει με: Ἀντὶ τοῦ ἡ γυνὴ ἡ
ἄνθρωπος (εἶπε).
ἀλλ' ἐπῆρται τοῦτό γε: Τὸ αἰδοῖον δείκνυσι.
παρ' ὑπόνοιαν δὲ ἀπήντησε.

Scholia In Aristophanem, Scholia in ranas (scholia vetera) (5014: 012)


“Scholia Graeca in Aristophanem”, Ed. Dübner, F.Paris: Didot, 1877,
Repr. 1969.Argumentum-scholion sch ran, verse 364, l. 1

τὰ τῆς πόλεως μυστήρια. R.


εἰκοστολόγος: Τὰ εἰκοστὰ ἐν τῇ κρίσει συνά-
γων. – ἐπεὶ οἱ στρατηγοὶ ἀπῄτουν τὰς εἰκοστὰς τῶν
λιμένων καὶ τῶν νήσων καὶ οὕτως ἀνήλισκον εἰς τὰ
πολεμικά. V.
ἀσκώματα: Εἰς διφθέρας γὰρ τὰς διανοίας τὰς
ἑαυτοῦ γράψας ἔπεμπε τοῖς πολεμίοις ἐν τῇ Λακωνικῇ.
(ἄσκωμα δερμάτιόν τι, ᾧ ἐν ταῖς τριήρεσι χρῶνται,
καθ' ὃ ἡ κώπη βάλλεται.) – δέρματα. Br.

Scholia In Aristophanem, Scholia in ecclesiazusas (scholia vetera)


(5014: 013)“Scholia Graeca in Aristophanem”, Ed. Dübner, F.Paris:
314

Didot, 1877, Repr. 1969.Argumentum-scholion sch eccl, verse 724, l. 2

ἢ ὅτι καὶ δίφοροί εἰσι. τοῦτο δὲ ἵνα κνησμὸν αὐτοῖς τὸ


φύλλον ἐμποιῇ.
δυναμένην μεγάλα βοῆσαι. ὡς κήρυκα. R.
ᾑρημένην: κεχειροτονημένην. R.
κατωνάκη: (Ἱμάτιόν ἐστιν ἐκ τῶν κάτω μερῶν
νάκος, τουτέστι διφθέραν, περιερραμμένον. ἐνταῦθα δὲ)
δουλικὸς καὶ ἀνελεύθερος χιτών.
προχειριοῦμαι: Εὐτρεπίσω. – κἀξετάσω: ἀνα-
ζητήσω, ἐρευνήσω. R.
κιναχύρα: Ὄνομα δούλης.

Scholia In Aristophanem, Commentarium in nubes (scholia recentiora


Tzetzae) (5014: 017)“Jo. Tzetzae commentarii in Aristophanem”, Ed.
Holwerda, D.Groningen: Bouma, 1960; Scholia in Aristophanem 4.2.
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse-column 72a, l. 1

Δωριεῖς γὰρ φελλεάτας καλοῦσι τοὺς τραχυτάτους τόπους. καὶ αἱ αἶγες δὲ


τοὺς παρακρήμνους τόπους διώκουσιν.
ὅταν] ποτέ.
τοῦ φελλέως] ὄνομα τόπου.
ἐκ τοῦ φελλέως] ἐξάγῃς.
<διφθέραν ἐνημμένος:> οὐχ ὑφαντὸν ἐνδεδυμένος ἱμάτιον, προβάτου
δὲ δέρμα, ποιμενικὸν ἄμφιον.
ἐνημμένος] ἐνδεδυμένος.
<ἵππερόν:> ἀλλὰ κατέχεέ μου, φησί, τῶν χρημάτων ὥσπερ νόσον τινὰ
ἴκτερον τὸν ἵππερον, καὶ τὴν ἐπιθυμίαν τὴν ἱππικήν, νόσον ὀδυνηράν τινα

Scholia In Aristophanem, Commentarium in aves (scholia vetera et


recentiora Tzetzae) (5014: 020)“Jo. Tzetzae commentarii in
Aristophanem”, Ed. Koster, W.J.W.Groningen: Bouma, 1962; Scholia in
Aristophanem 4.3.Argumentum-dramatis personae-scholion sch av, sec.-
verse 933a, l. 1

ἁμαρυγά] κίνησις.
κεφαλῇ θέλεις] τῇ κεφαλῇ ἐπινεύουσιν οἱ βασιλεῖς.
δόμεν] καὶ δός.
(int.) διασύρει τὸν Πίνδαρον.
ἀποφευξούμεθα] φεύγω, φεύξω ἀττικόν· φευξοῦμαι δὲ δωρικόν.
315

σπολάδα] διφθέραν.
ἔχεις] φορεῖς.
ἡμῶν] ἀφ'.
ἀπαλλαχθήσεται] ἐλευθερωθήσεται.
ἀλᾶται] πλανᾶται.
πέπαται] κέκτηται.

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera) (5025:


001)“Scholia vetera in Hesiodi opera et dies”, Ed. Pertusi, A.
Milan: Società Editrice Vita e Pensiero, 1955.
Prolegomenon-scholion sch, sec.-verse 543-545, l. 10

ναι καὶ τὰ τούτων δέρματα ὡς τεχθέντων ἔτι τῶν τεκόντων


αὐτοὺς ἀκμαζόντων, ὥσπερ καὶ τὰ νεῦρα τὰ βόεια οἷς χρῆ-
ναι τὰ δέρματα συρράπτειν διὰ τὴν ἰσχὺν ἔκρινεν. τὸ
δ' οὖν τοιοῦτον δέρμα περίβλημα εἶναι τῶν νώτων, ἵνα τὴν
διφθέραν ταύτην φορῶν ὁ ἐργάτης ἀμύνηται τὰς ἐκ τοῦ ὑε-
τοῦ προσβολὰς ἀλέαν ἔχων καὶ τὴν ἀπ' ἐκείνου ψῦξιν δια-
φεύγων. * <κεφαλῆφι δ' ὕπερθεν πῖ-
λον ἔχειν,> ἕως τοῦ <Βορέαο πεσόν-
τος:> δεῖ καὶ πῖλον ἔχειν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς ἀσκητόν·

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera)


Prolegomenon-scholion sch, sec.-verse 545-547, l. 12

πάντων εἰσὶν αἱ καταστάσεις τῶν ἡμερῶν <Βορέαο


πεσόντος,> τοῦτο δ' ἐστὶν ἄνωθεν πνεύσαντος· πνεῖ
γὰρ ἀπὸ ὑψηλοτέρων ὁ Βορέας, ὃ δηλοῖ τὸ πεσεῖν. διὸ
χρὴ ταῦτα πάντα τὰ περιβλήματα κατασκευάσθαι· τὴν χλαῖναν, τὸν
χιτῶνα, τὰ ὑποδήματα, τοὺς ἐντὸς τούτων πίλους,
τὴν διφθέραν, τὸν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς ἄλλον πῖλον· οἷς
ὁπλισθεὶς ὁ ἐργατικὸς ἀμύνεται τὸν κρυμόν.
* <ἠῶιος δ' ἐπὶ γαῖαν ἀπ' οὐρανοῦ,> ἕως τοῦ <ἔργον τελέσας οἶ-
κόνδε νέεσθαι:> ταῦτα λέγεται φυσικῶς περὶ
τῶν εἰς τὸν ἀέρα φερομένων ἐκ τῶν ὑγρῶν τῶν ἐπὶ γῆς οἷον

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera)


Prolegomenon-scholion sch, sec.-verse 627-629, l. 5

ταν ὕσῃ, τὸ ὕδωρ προχωρεῖ· καλεῖται δὲ καὶ εὐδιαῖος.


* <ὅπλα δ' ἐπάρμενα πάντα
316

τεῷ ἐνικάτθεο οἴκῳ,> ἕως τοῦ <ὑπὲρ


καπνοῦ κρεμάσασθαι:> τὰ μὲν <ὅπλα>
δηλοῖ τῆς νεὼς πάντα ὧν δεῖται ἡ ναῦς· τὸν ἱστόν, τὰ
ἱστία, τὰς διφθέρας, τοὺς κάλως, τὰ πηδάλια. τούτων δὲ
τὰ ἱστία <πτερὰ> τῆς νεὼς ἐκάλεσεν ὅτι διὰ τούτων
κινεῖται ἀνηπλωμένων ὡς <διὰ> τῶν πτερῶν οἱ ὄρνιθες.
ταῦτα οὖν <εὐκόσμως> στολίσαντα κελεύει οἴκοι
καταθέσθαι ἵνα μὴ ἠμελημένως ὅπου ποτὲ ῥιφέντα ἄχρηστα
γένηται· καὶ ἐπὶ τούτοις τὸ πηδάλιον ὑπὲρ τοῦ καπνοῦ

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera)


Prolegomenon-scholion sch, sec.-verse 627a, l. 2

καταθέσθαι ἵνα μὴ ἠμελημένως ὅπου ποτὲ ῥιφέντα ἄχρηστα


γένηται· καὶ ἐπὶ τούτοις τὸ πηδάλιον ὑπὲρ τοῦ καπνοῦ
κρεμάσαι, ἵνα ξηραίνηται καὶ μὴ ὑπὸ τῆς ἐναπομεινάσης
ὑγράνσεως κατασαπῇ κείμενον ὡς ἔτυχεν.
<<ὅπλα δ' ἐπάρμενα:> ὅπλα> τὰ
ἱστία, τὸν ἱστόν, τὰς διφθέρας, τοὺς κάλως. ταῦτα εἶπε
καὶ <πτερά,> ὡς δι' αὐτῶν τὴν ναῦν φέρεσθαι. κελεύ-
ει καλῶς φυλάττειν ἵνα μὴ ἐν τῷ ἰδίῳ καιρῷ ἄχρηστα γέ-
νηται.

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera partim


Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni) (5025:
002)
“Poetae minores Graeci, vol. 2 [Scholia ad Hesiodum]”, Ed. Gaisford, T.
Leipzig: Kühn, 1823.Prolegomenon-scholion sch, page-verse 541, l. 8

πολλῶν δερμάτων ἐριφίων, ἐκ πρωτογόνων δὲ ἐρίφων, οἰόμενος


ἰσχυρότερα εἶναι καὶ τὰ τούτων δέρματα, ὡς τεχθέντων ἔτι τῶν
τεκόντων αὐτοὺς ἀκμαζόντων· ὥσπερ καὶ τὰ νεῦρα τὰ βόεια,
οἷς χρῆναι τὰ δέρματα συῤῥάπτειν, διὰ τὴν ἰσχὺν ἔκρινεν. Τὸ
δ' οὖν τοιοῦτον δέρμα περίβλημα εἶναι τῶν νώτων, ἵνα τὴν
διφθέραν ταύτην φορῶν ὁ ἐργάτης ἀμύνηται τὰς ἐκ τοῦ
ὑετοῦ προσβολὰς, ἀλέαν ἔχων καὶ τὴν ἀπ' ἐκείνου ψύξιν δια-
φεύγων. PROCLUS.
ΠΡΩΤΟΓΟΝΩΝ Δ' ΕΡΙΦΩΝ. Ἀπὸ δέρματος πρωτογόνων ἐρίφων
συῤῥάπτων δέρματα, ποίει ἱμάτια ἐν τῷ χειμῶνι. Διὰ τί δὲ ἀπὸ τοιούτων;
ἵνα δυνατὰ ᾖ τὰ δέρμα
317

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera partim


Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni
Prolegomenon-scholion sch, page-verse 543, l. 10

γαγεν, ὅτι ψυχραὶ πάντων εἰσὶν αἱ καταστάσεις τῶν ἡμερῶν,


βορέου πεσόντος· τοῦτο δ' ἔστιν ἄνωθεν πνεύσαντος· πνεῖ
γὰρ ἀπὸ ὑψηλοτέρων ὁ βορέας, ὃ δηλοῖ τὸ πεσεῖν. Διὸ χρὴ
ταῦτα πάντα κατεσκευάσθαι τὰ περιβλήματα, τὴν χλαῖναν,
τὸν χιτῶνα, τὰ ὑποδήματα, τοὺς ἐντὸς τούτων πίλους, τὴν
διφθέραν, τὸν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς ἄλλον πῖλον· οἷς ὁπλισθεὶς
ὁ ἐργατικὸς, ἀμύνεται τὸν κρυμόν. PROCLUS.
ΚΕΦΑΛΗιΦΙ Δ' ὙΠΕΡΘΕΝ. Ἀντὶ τοῦ ἐπὶ τῇ
κεφαλῇ πῖλον ἔχε ἀσκητὸν, ἤγουν τέχνῃ κατεσκευασμένον·
ἔστι δὲ οὗτος ὁ ἐξ ἐρίων.

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera partim


Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni
Prolegomenon-scholion sch, page-verse 625, l. 3

ὕδωρ προχωρεῖ. Καλεῖται δὲ καὶ εὐδιαῖος. PROCLUS.


ΧΕΙΜΑΡΟΝ. Πάσσαλον νεὼς, οὗ ἀνασπω-
μένου ἐκχεῖται ἡ ἀντλία. TZETZES.
ὉΠΛΑ Δ' ΕΠΑΡΜΕΝΑ ΠΑΝΤΑ. Τὰ μὲν ὅπλα
δηλοῖ τῆς νεὼς πάντα ὧν δεῖται ἡ ναῦς, τὸν ἱστὸν, τὰ ἱστία,
τὰς διφθέρας, τοὺς κάλους, τὰ πηδάλια. Τούτων δὲ τὰ ἱστία,
πτερὰ τῆς νεὼς ἐκάλεσεν, ὅτι διὰ τούτων κινεῖται ἀνηπλωμέ-
νων, ὡς τῶν πτερῶν οἱ ὄρνιθες. Ταῦτα οὖν εὐκόσμως στο-
λίσαντα κελεύει οἴκοι καταθέσθαι, ἵνα μὴ ἠμελημένως ὅπου
ποτὲ ῥιφέντα ἄχρηστα γένηται· καὶ ἐπὶ τούτοις τὸ πηδάλιον

Scholia In Pindarum, Scholia et glossae in Olympia et Pythia (scholia


recentiora Triclinii, Thomae Magistri, Moschopuli, Germani) (collecta a
Triclinio) (5034: 004)“Scholia recentia in Pindari epinicia, vol. 1”, Ed.
Abel, E.Berlin: Calvary, 1891.Ode-treatise O 9, scholion-sec. 148, l. 3

Germ. Οἱ νικήσαντες ἐν τῇ Πελλήνῃ ἐλάμβανον παχὺ


καὶ χειμερινὸν ἱμάτιον.
θεραπείαν· ** χλαῖνα γὰρ ἐδίδοτο. – ἀνέμων.
Th. Ἐν Πελλήνῃ πανήγυρις ἐγίνετο τὰ Ἕρμαια ἢ τὰ
Φιλοξένια πρὸς τὸν Ἀπόλλωνα· ἔνθα νικήσας Ἐφάρμοστος
διφθέραν ἔλαβε· τοῦτο γὰρ ἦν ἆθλον· ἥτις ἀλεξίκακός ἐστι
τῶν ἀνέμων. ἐδίδοτο δὲ διφθέρα διὰ τὸ ἐν χειμῶνι τοὺς ἀγῶ-
318

νας τούτους γίνεσθαι. τὸ δὲ <σύνδικος> διὰ τοῦτο λέγει, ἐπειδὴ


ἐν ταῖς Θήβαις ἀγὼν ἐτελεῖτο Ἡράκλεια καὶ Ἰόλεια. ἦν δὲ ἐν
μέσῳ τοῦ σταδίου ὁ τοῦ Ἰόλεω τάφος, ἔνθα Ἐφάρμοστος
ἐνίκησεν.

Scholia In Pindarum, Scholia et glossae in Olympia et Pythia (scholia


recentiora Triclinii, Thomae Magistri, Moschopuli, Germani) (col
Ode-treatise O 9, scholion-sec. 148, l. 4

καὶ χειμερινὸν ἱμάτιον.


θεραπείαν· ** χλαῖνα γὰρ ἐδίδοτο. – ἀνέμων.
Th. Ἐν Πελλήνῃ πανήγυρις ἐγίνετο τὰ Ἕρμαια ἢ τὰ
Φιλοξένια πρὸς τὸν Ἀπόλλωνα· ἔνθα νικήσας Ἐφάρμοστος
διφθέραν ἔλαβε· τοῦτο γὰρ ἦν ἆθλον· ἥτις ἀλεξίκακός ἐστι
τῶν ἀνέμων. ἐδίδοτο δὲ διφθέρα διὰ τὸ ἐν χειμῶνι τοὺς ἀγῶ-
νας τούτους γίνεσθαι. τὸ δὲ <σύνδικος> διὰ τοῦτο λέγει, ἐπειδὴ
ἐν ταῖς Θήβαις ἀγὼν ἐτελεῖτο Ἡράκλεια καὶ Ἰόλεια. ἦν δὲ ἐν
μέσῳ τοῦ σταδίου ὁ τοῦ Ἰόλεω τάφος, ἔνθα Ἐφάρμοστος
ἐνίκησεν.

Scholia In Theocritum, Scholia in Theocritum (scholia vetera) (5038:


001)“Scholia in Theocritum vetera”, Ed. Wendel, K.Leipzig: Teubner,
1914, Repr. 1967.Prolegomenon-anecdote-poem 3, sec.-verse 25/26d, l. 1

Ὄλπις.
<βαίτα> δὲ ἡ μηλωτή. ἐτυμολογεῖται δὲ παρὰ τὸ βία G
καὶ τὸ αἴτης ὁ πτωχός· ἡ διὰ βίας αἱρεθεῖσα τοῦ αἴτου.
<<τὰν βαίταν:>> τὴν μηλωτήν· ἡ διὰ τῆς βίας τῶν UgEg
αἰτῶν αἱρεθεῖσα.
<τὰν βαίταν:> τὴν μηλωτὴν ἢ τὴν διφθέραν, φησίν, PT
ἀπορρίψας εἰς τὴν θάλασσαν ἐκεῖθεν ἁλοῦμαι, ὅ ἐστι πηδήσω,
ὅθεν ὁ Ὄλπις ὁ ἁλιεὺς ἀγρεύει τοὺς ἰχθῦς.
<Ὄλπις> δὲ ἀπὸ τοῦ λέπω λόπις ὑπερθέσει τοῦ <ο>· KGUEAPT
Ὄλπις, ὁ τοὺς λεπιδωτοὺς ἰχθύᾳς ἀγρεύων ἢ ὁ τοὺς ἔλλοπας
ἀγρεύων. ἔστι δὲ πεποιημένον ἢ κύριον.

Scholia In Theocritum, Scholia in Theocritum (scholia vetera)


Prolegomenon-anecdote-poem 5, sec.-verse 14-16f, l. 1
319

PT1.2 <τὸν Πᾶνα τὸν ἄκτιον:> οὗ ὁ ναὸς ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ


ἵδρυται.
UgEgT <<ἄκτιον:>> τὸν περὶ τοὺς πετρώδεις αἰγιαλοὺς διάγοντα.
K <τὰν βαίταν:> τὰ ἐκ κωδίων συνερραμμένα περιβόλαια
καλοῦσι βαίτας, Ἀττικοὶ δὲ σισύρας.
KGEAPT <τὰν βαίταν ἀπέδυσα:> βαίτα ἡ διφθέρα ἡ ἐκ κωδίων
συνερραμμένη. Ἀττικῶς δὲ σισύραν ταύτην φασίν. Ἀριστοφάνης (Nub.
10)· ‘ἐν πέντε σισύραις ἐγκεκορδυλημένος’. ἡμεῖς δ' αὐτὰ σισούρνιά
φαμεν.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Leidense) “Corpus


paroemiographorum Graecorum, vol. 2”, Ed. von Leutsch, E.L.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1851, Repr. 1958.Centuria 1, sec.
58, l. 1

<Ἀνίπτοις ποσὶν ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸ στέγος:>


ἐπὶ τῶν ἀμαθῶς ἐπί τινα ἔργα ἐρχομένων.
<Ἀπὸ βαλβῖδος:> ἤτοι ἀπ' ἀρχῆς δεῖ καλὸν εἶναι.
<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ
ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων· ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γιγνόμενα, παμπάλαιος.
<Ἀφ' ὑψηλοῦ μου καταγελᾷς:> ἐπὶ τῶν ἐξ ὕψους
διαλεγομένων. ὡσανεὶ, πάνυ μου καταφρονεῖς.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Leidense) Centuria 1, sec. 58,


l. 2

ἐπὶ τῶν ἀμαθῶς ἐπί τινα ἔργα ἐρχομένων.


<Ἀπὸ βαλβῖδος:> ἤτοι ἀπ' ἀρχῆς δεῖ καλὸν εἶναι.
<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ
ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων· ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γιγνόμενα, παμπάλαιος.
<Ἀφ' ὑψηλοῦ μου καταγελᾷς:> ἐπὶ τῶν ἐξ ὕψους
διαλεγομένων. ὡσανεὶ, πάνυ μου καταφρονεῖς.
<Ἀργούντων χορός:> ἐπὶ τῶν κακὰ ποιούντων.
<Ἄνω κάτω πάντα:> ἐπὶ τῶν τὴν τάξιν μεταστρε
320

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Leidense)


Centuria 2, sec. 19, l. 1

ὅτι δέ ἐστιν ἡ ἐν Δελφοῖς <ἐγγύα πάρα δ' ἄτα> δῆλον


ποιεῖ Χαρμίδῃ ὁ Πλάτων, λέγων· ὃ <δή μοι δοκοῦσι πα-
θεῖν καὶ οἱ τὰ ὕστερα γράμματα [ἀναθέντες],
τό τε μηδὲν ἄγαν καὶ τὸ ἐγγύα, πάρα δ' ἄτα.>
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητος. τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας γράφειν
τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζωὴ πίθου:> ἐπὶ τῶν μετρίως ζώντων. ἀπὸ Διογένους
τοῦ φιλοσόφου, ᾧ πίθος ἡδίστη διατριβὴ ἐγένετο.
<Ζῇ χύτρα, ζῇ φιλία.>

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Leidense)


Centuria 2, sec. 19, l. 2

ποιεῖ Χαρμίδῃ ὁ Πλάτων, λέγων· ὃ <δή μοι δοκοῦσι πα-


θεῖν καὶ οἱ τὰ ὕστερα γράμματα [ἀναθέντες],
τό τε μηδὲν ἄγαν καὶ τὸ ἐγγύα, πάρα δ' ἄτα.>

<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι


οὐκ ἀπρονόητος. τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας γράφειν
τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζωὴ πίθου:> ἐπὶ τῶν μετρίως ζώντων. ἀπὸ Διογένους
τοῦ φιλοσόφου, ᾧ πίθος ἡδίστη διατριβὴ ἐγένετο.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Mosq.) “Corpus


paroemiographorum Graecorum, vol. 2”, Ed. von Leutsch, E.L.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1851, Repr. 1958.Centuria 2, sec.
20, l. 1

<Ἄξιος εἶ τῆς ἐν Ἄργει ἀσπίδος:> ἐπὶ τῶν εὐγενῶν.


<Ἀνέμου παιδίον:> ἐπὶ τῶν εὐμεταβόλων καὶ κούφων.
<Ἀπὸ βαλβῖδος:> ἤτοι ἀπ' ἀρχῆς δεῖ καλὸν εἶναι.
<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ
ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων. ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γινόμενα, παμπάλαιος.
321

<Ἀφ' ὑψηλοῦ μου καταγελᾷς:> ἐπὶ τῶν ἐξ ὕψους


διαλεγομένων. ὡσανεὶ πάνυ μου καταφρονεῖς.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Mosq.) Centuria 2, sec. 20, l.


2

<Ἀνέμου παιδίον:> ἐπὶ τῶν εὐμεταβόλων καὶ κούφων.


<Ἀπὸ βαλβῖδος:> ἤτοι ἀπ' ἀρχῆς δεῖ καλὸν εἶναι.
<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ
ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων. ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γινόμενα, παμπάλαιος.
<Ἀφ' ὑψηλοῦ μου καταγελᾷς:> ἐπὶ τῶν ἐξ ὕψους
διαλεγομένων. ὡσανεὶ πάνυ μου καταφρονεῖς.
<Ἀργούντων χορός:> ἐπὶ τῶν κακὰ ποιούντων.
<Ἄϊδος κυνῆν:> ἐπὶ τῶν ἐπικρυπτόντων ἑαυτοὺς διά

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Mosq.)


Centuria 3, sec. 53, l. 1

<Ἐπὶ καλάμῃ ἀροῖ·> ἐπὶ τῶν εὖ καὶ καλῶς γεωργούντων.


<Ἐπὶ ὅλμου ἐκοιμήσω:> ἐπὶ τῶν μαντείας ποριζο-
μένων ἔκ τινων ἐνυπνίων· τὸν ὅλμον γὰρ συμβάλλεσθαι
ἐλέγετο πρὸς μαντείας.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητος. τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας γράφειν
τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζωὴ πίθου:> ἐπὶ τῶν μετρίως ζώντων· ἀπὸ Διογένους
τοῦ φιλοσόφου, ᾧ πίθος ἡδίστη διατριβή.
<Ζῇ ἡ χύτρα, ζῇ ἡ φιλία.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Mosq.) Centuria 3, sec. 53, l.


2

<Ἐπὶ ὅλμου ἐκοιμήσω:> ἐπὶ τῶν μαντείας ποριζο-


μένων ἔκ τινων ἐνυπνίων· τὸν ὅλμον γὰρ συμβάλλεσθαι
ἐλέγετο πρὸς μαντείας.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητος. τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας γράφειν
τὰ πραττόμενα τοῖς ἀνθρώποις.
<Ζωὴ πίθου:> ἐπὶ τῶν μετρίως ζώντων· ἀπὸ Διογένους
322

τοῦ φιλοσόφου, ᾧ πίθος ἡδίστη διατριβή.


<Ζῇ ἡ χύτρα, ζῇ ἡ φιλία.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Vat.) “Corpus


paroemiographorum Graecorum, vol. 2”, Ed. von Leutsch, E.L.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1851, Repr. 1958.Centuria 1, sec.
43, l. 1

<Ἀπὸ βαλβῖδος:> ἤτοι ἀπ' ἀρχῆς δεῖ καλὸν εἶναι.


<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ
ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἅπας ἐχῖνος τραχύς:> ἐπὶ τῶν δυσκόλων καὶ δυς-
τρόπων. ἐξαιρετῶς δὲ ἐπὶ τῶν κακωτικῶν ἢ εὐνούχων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων· ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γινόμενα, παμπάλαιος.
<Ἀφ' ὑψηλοῦ μου καταγελᾷς:> ἐπὶ τῶν ἐξ ὕψους
διαλεγομένων· ὡσανεὶ, πάνυ μου καταφρονεῖς.
<Ἀργούντων χορός:> ἐπὶ τῶν κακὰ ποιούντων.

Gregorius Paroemiogr., Paroemiae (e cod. Vat.) Centuria 1, sec. 43, l. 2

<Ἀντὶ κακῆς κυνὸς ὗν ἀπαιτεῖς:> ἐπὶ τῶν κακὰ


ἀντὶ κακῶν ἐπιδιδόντων.
<Ἅπας ἐχῖνος τραχύς:> ἐπὶ τῶν δυσκόλων καὶ δυς-
τρόπων. ἐξαιρετῶς δὲ ἐπὶ τῶν κακωτικῶν ἢ εὐνούχων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μωρὰ
διηγουμένων· ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ἐπεγράφετο τὰ
γινόμενα, παμπάλαιος.

Macarius Chrysocephalus Paroemiogr., Paroemiae (9008: 001)


“Corpus paroemiographorum Graecorum, vol. 2”, Ed. von Leutsch, E.L.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1851, Repr. 1958.Centuria 2, sec.
48, l. 1

δυστυχῶς βεβιωκότων.
<Ἀρότρῳ ἀκοντίζειν:> ἐπὶ τῶν καθ' ἑαυτῶν πρα-
γματευομένων· παρόσον οἱ ἀρότροις ἀκοντίζοντες τοὺς πέ-
λας βάλλουσιν.
<Ἀρχὴ ἥμισυ παντός:> ἐπὶ τῶν εἴς τι προκοπτόντων.
323

<Ἀρχαιότερα διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν σαθρὰ καὶ


παλαιὰ λεγόντων.
<Ἀρχαιότερος Κόδρου:> ἐπὶ ὑπερβολῇ ἀρχαιότητος
καὶ εὐγενείας.
<Ἄστροις σημειοῦσθαι:> ἐπὶ τῶν μακρὰν ὁδὸν καὶ
ἔρημον πορευομένων.

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum (9009: 001)


“Corpus paroemiographorum Graecorum, vol. 2”, Ed. von Leutsch, E.L.
Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1851, Repr. 1958.Centuria 3, sec.
98, l. 1

ἀποφθέγματος Ἀπολλωνίδου τοῦ Νικαέως. ἄλλοι δέ φασι


Δημητρίου τοῦ Σκηψίου.
<Ἀρετὴν εἰ μὲν> ἔχοις πάνθ' ἕξεις· κακίαν δὲ, οὐδὲ
σεαυτόν.
<Ἀρχὴ ἥμισυ παντός:> ἐπὶ τῶν εἴς τι προκοπτόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μα-
κρὰ διηγουμένων. ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ὑπεγράφετο
τὰ γινόμενα, παμπάλαιος ἦν.
<Ἀρᾶς ἱερόν:> ἐπὶ τῶν πολλὰ ἀρωμένων ἐπὶ χρηστοῖς
ἢ φαύλοις.

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum Centuria 3, sec.


98, l. 2

Δημητρίου τοῦ Σκηψίου.


<Ἀρετὴν εἰ μὲν> ἔχοις πάνθ' ἕξεις· κακίαν δὲ, οὐδὲ
σεαυτόν.
<Ἀρχὴ ἥμισυ παντός:> ἐπὶ τῶν εἴς τι προκοπτόντων.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν μα-
κρὰ διηγουμένων. ἡ γὰρ διφθέρα, ἐν ᾗ ὁ Ζεὺς ὑπεγράφετο
τὰ γινόμενα, παμπάλαιος ἦν.
<Ἀρᾶς ἱερόν:> ἐπὶ τῶν πολλὰ ἀρωμένων ἐπὶ χρηστοῖς
ἢ φαύλοις.
<Ἀρετῆς τὸ βάρβαρον οὐ ξυνίησιν:> ἐπὶ τῶν ἀπαι-
δεύτων.

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum


Centuria 8, sec. 30, l. 1
324

λετο, ᾧ καὶ προστάσσει καὶ ἀγγέλῳ χρῆται πρὸς ἐκείνους,


οὓς ἐπιφανείας ἀξιοῖ.
<Ζεῦγος Κροβύλου:> λέγεται ἐπὶ πόρνων· οὗτος γὰρ
δύο ἔχειν κατηγορεῖτο πορνοβοσκὸς ὢν ἑταίρας· ἄλλοι δὲ,
ἐπὶ τῶν ὑπερβαλλούσῃ πονηρίᾳ χρωμένων.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητος· τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας τὰ πρατ-
τόμενα τοῖς ἀνθρώποις γράφειν· λέγεται ἐπὶ τῶν βραδέως
τιμωρουμένων.

Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum


Centuria 8, sec. 30, l. 2

οὓς ἐπιφανείας ἀξιοῖ.


<Ζεῦγος Κροβύλου:> λέγεται ἐπὶ πόρνων· οὗτος γὰρ
δύο ἔχειν κατηγορεῖτο πορνοβοσκὸς ὢν ἑταίρας· ἄλλοι δὲ,
ἐπὶ τῶν ὑπερβαλλούσῃ πονηρίᾳ χρωμένων.
<Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος εἰς τὰς διφθέρας:> ὅτι
οὐκ ἀπρονόητος· τὸν γὰρ Δία φασὶν εἰς διφθέρας τὰ πρατ-
τόμενα τοῖς ἀνθρώποις γράφειν· λέγεται ἐπὶ τῶν βραδέως
τιμωρουμένων.

Σούδα λεξικόν (9010: 001)“Suidae lexicon, 4 vols.”, Ed. Adler, A.


Leipzig: Teubner, 1.1:1928; 1.2:1931; 1.3:1933; 1.4:1935, Repr.
1.1:1971; 1.2:1967; 1.3:1967; 1.4:1971; Lexicographi Graeci 1.1–1.4.
Alphabetic letter alpha, entry 4076, l. 1

Δημοσθένης δὲ ἐν τοῖς Φιλιππικοῖς εἰπών· οὕτως δὲ ἀρχαίως εἶχον,


μᾶλλον δὲ πολιτικῶς· ἀντὶ τοῦ ἁπλῶς ἔλαβεν.
<Ἀρχαῖος:> ἀντὶ τοῦ εὐήθης. Πλάτων. ἢ λῆρος. <Ἀρχαίως>
δὲ ἀπραγμόνως, ἀπαρατηρήτως· ἢ καὶ ἠλιθίως, εὐήθως. μινυρίζοντες
μέλη ἀρχαιομελισιδωνοφρυνιχήρατα.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν σαθρὰ καὶ
παλαιὰ λεγόντων. ἡ γὰρ διφθέρα παμπάλαιος, ἐν ᾗ δοκεῖ ὁ Ζεὺς
ἀπογράφεσθαι τὰ γενόμενα.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 4076, l. 2

μᾶλλον δὲ πολιτικῶς· ἀντὶ τοῦ ἁπλῶς ἔλαβεν.


<Ἀρχαῖος:> ἀντὶ τοῦ εὐήθης. Πλάτων. ἢ λῆρος. <Ἀρχαίως>
δὲ ἀπραγμόνως, ἀπαρατηρήτως· ἢ καὶ ἠλιθίως, εὐήθως. μινυρίζοντες
μέλη ἀρχαιομελισιδωνοφρυνιχήρατα.
<Ἀρχαιότερα τῆς διφθέρας λέγεις:> ἐπὶ τῶν σαθρὰ καὶ
325

παλαιὰ λεγόντων. ἡ γὰρ διφθέρα παμπάλαιος, ἐν ᾗ δοκεῖ ὁ Ζεὺς


ἀπογράφεσθαι τὰ γενόμενα.
<Ἀρχαιότυπος:> ὁ παλαιὸς νόμος.
<Ἀρχαιρεσία:> περὶ ἀρχῶν ἐκλογή. καὶ <Ἀρχαιρεσίη,> τὸ
πρὸς χάριν πολλῶν ζῆν, ἢ τὸ ἐπιδόσεις χρημάτων ποιεῖσθαι.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 4183, l. 3

<Ἀσκούμενος:> κατασκευάζων, κοσμῶν.


<Ἀσκῶ·> αἰτιατικῇ.
<Ἄσκωλον:> τὸ λεῖον.
<Ἀσκώματα:> τὰ ἐν ταῖς κώπαις σκεπαστήρια ἐκ δέρματος, οἷς
χρῶνται ἐν ταῖς τριήρεσι, καθ' ὃ τρῆμα ἡ κώπη βάλλεται. εἰς διφθέ-
ρας γὰρ τὰς διανοίας τὰς ἑαυτοῦ γράψας ὁ Θωρυκίων ἔπεμπε τοῖς
πολεμίοις ἐν τῇ Λακωνικῇ.
<Ἀσκώνιος Παιδιανός·> ὁ τοίνυν Βλαῖσος ἐπὶ τὴν θοίνην κληθεὶς οἷον
ἐφολκίδα ἐπάγεται Ἀσκώνιον Παιδιανόν· ἐξῆν γὰρ καὶ ἐπικλήτους οἱονεὶ
σκιὰς

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter beta, entry 212, l. 1

πότερον ἐχώρει βαιὸς ἢ πολλοὺς ἔχων λοχίτας ἄνδρας; καὶ ἐν Αἰχμα-


λωτίσιν· ἔσπεισα βαιᾶς κύλικος ὥστε δεύτερα. καὶ αὖθις· ὁ δ' εἶπε
πρός με βαιὰ, ἀεὶ δ' ὑμνούμενα· γύναι, γυναιξὶ κόσμον ἡ σιγὴ φέρει.
κἀγὼ μαθοῦσ' ἔληξ'· ὁ δ' ἐσσύθη μόνος.
<Βαιθήλ:> θεῖος ναός.
<Βαίτη:> διφθέρα. <Βαίτη δὲ κἂν θέρει καὶ ἐν χειμῶνι
ἀγαθόν,> ἐπὶ τοῦ κατὰ τὴν χρείαν προσφόρου.
<Βαιτική:> ἡ ἤπειρος.
<Βεβαλανωμένον:> ἀντὶ τοῦ κατεχόμενον ὑπὸ τῆς κόπρου.
Ἀριστοφάνης· μή με περιΐδης διαρραγέντα, μηδὲ βεβαλανωμένον.
<Βεβαιῶ·> αἰτιατικῇ.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter delta, entry 1001, l. 5

ὀξύτητα χρονίαις διατριβαῖς.


<Διηγκυλημένον:> τὸ ἀκόντιον μεταχειριζόμενον. ἀντὶ τοῦ
ἐν μασχάλῃ κρατῶν τὸ δόρυ. Ξενοφῶν· ὁ δὲ πᾶσι παρήγγελλε
διηγκυλημένους ἰέναι, ὡς ὁπόταν σημήνῃ ἀκοντίζειν δεήσοι· καὶ τοὺς
τοξότας ἐπιβεβλῆσθαι ἐπὶ ταῖς νευραῖς, ἢ οὕτως ὡς ὁπόταν σημήνῃ,
326

τοξεύειν δεῆσον. καὶ τοὺς γυμνῆτας λίθων ἔχειν μεστὰς διφθέρας.


<Διηθεῖν:> διυλίζειν. καὶ <Διηθεῖται,> ἀφυλίζεται. <Δι-
ήθησις> γὰρ ἡ διύλισις.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter delta, entry 1290, l. 1

ἀλλὰ καὶ κέρας, καὶ ὁ ἡγούμενος κεράρχης. ζήτει περὶ ταύτης ἐν τῷ


τέλει τοῦ βιβλίου.
<Διφασία:> ἡ δικαιολογία καὶ δικαιοσύνη.
<Διφάσια·> ἐν τοῖσι τρώματα μεγάλα διφάσια Μιλησίων ἐγένετο ἔν τε
Λιμενηΐῳ χώρης τῆς σφετέρης μαχεσαμένων καὶ ἐν Μαιάνδρου πεδίῳ.
<Διφθέρα:> ποιμενικὸν περιβόλαιον ἐκ δερμάτων. ὅτι ἀσκώ-
ματα λέγονται τὰ ἐν ταῖς κώπαις σκεπαστήρια ἐκ δέρματος, οἷς χρῶνται
ἐν ταῖς
τριήρεσι, καθ' ὃ τρῆμα ἡ κώπη βάλλεται· εἰς διφθέρας γὰρ τὰς διανοίας
ἑαυτοῦ
γράψας ὁ Θωρακίων ἔπεμπε τοῖς πολεμίοις ἐν τῇ Λακωνικῇ.
<Διφρεία:> ἡ τοῦ ἅρματος περιφέρεια.
<Διφρηλατῶν:> ἁρματηλατῶν.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter delta, entry 1290, l. 3

<Διφασία:> ἡ δικαιολογία καὶ δικαιοσύνη.


<Διφάσια·> ἐν τοῖσι τρώματα μεγάλα διφάσια Μιλησίων ἐγένετο ἔν τε
Λιμενηΐῳ χώρης τῆς σφετέρης μαχεσαμένων καὶ ἐν Μαιάνδρου πεδίῳ.
<Διφθέρα:> ποιμενικὸν περιβόλαιον ἐκ δερμάτων. ὅτι ἀσκώ-
ματα λέγονται τὰ ἐν ταῖς κώπαις σκεπαστήρια ἐκ δέρματος, οἷς χρῶνται
ἐν ταῖς τριήρεσι, καθ' ὃ τρῆμα ἡ κώπη βάλλεται· εἰς διφθέρας γὰρ τὰς
διανοίας ἑαυτοῦ γράψας ὁ Θωρακίων ἔπεμπε τοῖς πολεμίοις ἐν τῇ
Λακωνικῇ.
<Διφρεία:> ἡ τοῦ ἅρματος περιφέρεια.
<Διφρηλατῶν:> ἁρματηλατῶν. Σοφοκλῆς· σὺ δ', ὦ τὸν αἰπὺν
οὐρανὸν διφρηλατῶν ἥλιε, πατρῴαν τὴν ἐμὴν ὅταν χθόνα ἴδῃς, ἐπισχὼν
χρυσόνωτον ἡνίαν ἄγγειλον ἄτας τὰς ἐμὰς μόρον τ' ἐμόν. ὁ Αἴας

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter epsilon, entry 1312, l. 1

<Ἐνήλατα:> τῆς κλίνης μέρος τι.


<Ἐνήλατο·> Ἀριστοφάνης· ἐνήλατ', ἐσκίρτα, πεπόρδει, κατεγέλα,
ὥσπερ καχρύων ὀνίδιον εὐωχημένον.
<Ἐνηλινδῆσθαι:> κεκυλίσθαι. καὶ <Ἐνηλινδοῦντο,> ἐκυλίοντο.
<Ἔνηλυς.
327

Ἐνημμένος:> περιβεβλημένος. τὴν τοῦ πανόπτου διφθέραν


ἐνημμένος. καί, ὁ Ἡρακλῆς ἐχρῆτο τῇ λεοντῇ περὶ τὸ σῶμα ἐνημ-
μένος.
<Ἐνῆν:> δυνατόν, ἐνδεχόμενον. ὁ δὲ μάστιξιν, ὡς ἐνῆν, ἀν-
ετάσας διέγνω ὡς ἔχει τὸ πολέμιον. ἀντὶ τοῦ ὡς δυνατόν.
<Ἐνῆν:> ὑπῆρχεν.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter zeta, entry 39, l. 10

νοεροῖς καὶ τοῖς οὐρανίοις τοῦ κόσμου μέρεσιν. τὰ δὲ λοιπὰ σκέπεται,


διότι τοῖς χαμαιζήλοις ὁ θεὸς ἄγνωστος. τὸ δὲ τῇ λαιᾷ σκῆπτρον
κατέχειν, σημαίνει τὸ ἐξουσιαστικόν· τὸ δὲ τῇ ἑτέρᾳ προτείνειν ἀετὸν
δηλοῖ, ὡς τῶν ἀεροφόρων πνευμάτων κρατεῖ, ὡς ὁ ἀετὸς τῶν
μεταρσίων ὀρνέων. καὶ παροιμία· ὁ <Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος
εἰς τὰς διφθέρας·> ἐπὶ τῶν ποτὲ ἀμειβομένων ὑπὲρ ὧν πράττουσι
καλῶν ἢ κακῶν. ὅτι οὐκ ἀπρονόητά φασι τὰ πάντα, ἀλλὰ τὸν Δία
εἰς διφθέρας τινὰς ἀπογράφεσθαι καί ποτε ἐπεξιέναι.
<Ζεὺς Κτήσιος,> ὃν καὶ ἐν τοῖς ταμιείοις ἱδρύοντο, ὡς πλουτο-
δότην.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter zeta, entry 39, l. 12

κατέχειν, σημαίνει τὸ ἐξουσιαστικόν· τὸ δὲ τῇ ἑτέρᾳ προτείνειν ἀετὸν


δηλοῖ, ὡς τῶν ἀεροφόρων πνευμάτων κρατεῖ, ὡς ὁ ἀετὸς τῶν
μεταρσίων ὀρνέων. καὶ παροιμία· ὁ <Ζεὺς κατεῖδε χρόνιος
εἰς τὰς διφθέρας·> ἐπὶ τῶν ποτὲ ἀμειβομένων ὑπὲρ ὧν πράττουσι
καλῶν ἢ κακῶν. ὅτι οὐκ ἀπρονόητά φασι τὰ πάντα, ἀλλὰ τὸν Δία
εἰς διφθέρας τινὰς ἀπογράφεσθαι καί ποτε ἐπεξιέναι.
<Ζεὺς Κτήσιος,> ὃν καὶ ἐν τοῖς ταμιείοις ἱδρύοντο, ὡς πλουτο-
δότην.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter kappa, entry 439, l. 1

ἀναδεύειν καρυκεύειν φασί. καὶ <Καρυκοποιεῖν,> τὸ κοσμεῖν


ποικιλίᾳ τινὶ ῥημάτων τὸν λόγον. καρυκεύματα γὰρ τὰ ἡδύσματα καὶ
ἀρτύματα. καὶ καρύκη, ἡ κοιλία, ἣν νῦν μονθυλευτὴν καλοῦσι. καὶ
παροιμία· <Μήτε Λυδῶν κάρυκας μήτε μαστίγων ψόφους.
Καρφαλέον:> ξηρόν. καὶ καρχαλέον, κατάξηρον.
<Κάρφη:> ὁ ξηρὸς καὶ κοῦφος χόρτος. διφθέρας εἶχον σκεπά-
σματα ἐπίμπλασαν χόρτου κούφου. εἶτα συνῆγον καὶ συνέσπων τὰς
διφθέρας, ὡς μὴ ἅπτεσθαι τῆς κάρφης τὸ ὕδωρ. λέγεται δὲ θηλυ-
κῶς. Ἀρριανός· καὶ αἱ διφθέραι τῆς κάρφης ἐμπιπλάμεναι καὶ ἡ
328

ὄχθη πᾶσα πλήρης φαινομένη οὐκ εἴα ἠρεμεῖν τὸν Πόρον. λέγεται
καὶ οὐδετέρως τὸ κάρφος, τῷ κάρφει.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter kappa, entry 439, l. 3

ἀρτύματα. καὶ καρύκη, ἡ κοιλία, ἣν νῦν μονθυλευτὴν καλοῦσι. καὶ


παροιμία· <Μήτε Λυδῶν κάρυκας μήτε μαστίγων ψόφους.
Καρφαλέον:> ξηρόν. καὶ καρχαλέον, κατάξηρον.
<Κάρφη:> ὁ ξηρὸς καὶ κοῦφος χόρτος. διφθέρας εἶχον σκεπά-
σματα ἐπίμπλασαν χόρτου κούφου. εἶτα συνῆγον καὶ συνέσπων τὰς
διφθέρας, ὡς μὴ ἅπτεσθαι τῆς κάρφης τὸ ὕδωρ. λέγεται δὲ θηλυ-
κῶς. Ἀρριανός· καὶ αἱ διφθέραι τῆς κάρφης ἐμπιπλάμεναι καὶ ἡ
ὄχθη πᾶσα πλήρης φαινομένη οὐκ εἴα ἠρεμεῖν τὸν Πόρον. λέγεται
καὶ οὐδετέρως τὸ κάρφος, τῷ κάρφει.
<Καρχαλέος:> ὁ ξηρός.
<Καρχαρόδοντα:> ὅσα στρογγύλους καὶ ἐναλλάσσοντας τοὺς

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter kappa, entry 439, l. 4

παροιμία· <Μήτε Λυδῶν κάρυκας μήτε μαστίγων ψόφους.


Καρφαλέον:> ξηρόν. καὶ καρχαλέον, κατάξηρον.
<Κάρφη:> ὁ ξηρὸς καὶ κοῦφος χόρτος. διφθέρας εἶχον σκεπά-
σματα ἐπίμπλασαν χόρτου κούφου. εἶτα συνῆγον καὶ συνέσπων τὰς
διφθέρας, ὡς μὴ ἅπτεσθαι τῆς κάρφης τὸ ὕδωρ. λέγεται δὲ θηλυ-
κῶς. Ἀρριανός· καὶ αἱ διφθέραι τῆς κάρφης ἐμπιπλάμεναι καὶ ἡ
ὄχθη πᾶσα πλήρης φαινομένη οὐκ εἴα ἠρεμεῖν τὸν Πόρον. λέγεται
καὶ οὐδετέρως τὸ κάρφος, τῷ κάρφει.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter kappa, entry 1114, l. 2

σθένην, πυνθανόμενοι τὸν ἄριστον ἐν τοῖς Ἕλλησι ῥήτορα γενέσθαι


Δημοσθένην. λέγεται Κάτωνα τὸν πρεσβύτην, ἐρομένου τινός, ἣν
ἔχοι γνώμην περὶ τῶν ἐν Καρχηδόνι πραγμάτων καὶ περὶ τοῦ Σκι-
πίωνος, εἰπεῖν· οἶος πέπνυται, τοὶ δὲ σκιαὶ ἀΐσσουσιν.
<Κατωνάκη:> ἱμάτιόν ἐστιν ἐκ τῶν κάτω μερῶν νάκος, τουτέστι
διφθέραν περιερραμμένον. δοκοῦσι δὲ ἀμφιέσασθαι τοῦτο, τῶν τυράν-
νων ἐπαναγκασάντων τοὺς Ἀθηναίους, ἵνα ὑπὸ εὐτελείας μὴ κατίωσιν
εἰς ἄστυ οἱ πολῖται. μέχρι γὰρ τῶν γονάτων ἦν διῆκον. Ἀριστοφά-
νης· οὐκ ἴσθ' ὅθ' ὑμᾶς οἱ Λάκωνες αὖθις αὖ κατωνάκας φοροῦντας,
ἐλθόντες δορὶ πολλοὺς μὲν ἄνδρας Θετταλῶν ἀπώλεσαν,
329

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter omicron, entry 89, l. 1

καὶ αἴτιος ἐγένετο Λακεδαιμονίοις τοῦ πάλιν ἀμφισβητῆσαι περὶ Θυραίας


καὶ ἀγωνισαμένους νικῆσαι.
<Ὀθρυονεύς:> ὄνομα κύριον. τὸν Ὀθρυονῆα.
<Ὀΐ:> ὀδυρομένων ἐστὶν ἐπίφθεγμα καὶ δυσχεραινόντων· καὶ οἱ
φοβούμενοι δὲ οὕτω λέγουσιν.
<Ὄϊαι:> διφθέραι, μηλωταί.
<Ὀΐεσσι:> προβάτοις.
<Ὀϊζύω:> ταλαιπωρῶ.
<Ὀϊζυρήν:> ταλαίπωρον, χαλεπήν. ἐν Ἐπιγράμμασι· εὕρετο παισὶν
ὄλβον ὀϊζυρὴν ὠσάμενος πενίην.
<Ὀϊζύς:> πόνος, ταλαιπωρία.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter omega, entry 1, l. 1

δήπουθεν Ἰδαίους ἔχω (ἀντὶ τοῦ ψυχρούς), καὶ τὸν φάρυγγ' ἥδιστα
πυριῶ τεμαχίοις.
<Ὀψώνια:> κέρδη, χαρίσματα. ὁ Ἀπόστολος· τὰ γὰρ ὀψώνια
τῆς σαρκὸς θάνατος.
<Ὀψώνιον:> παρὰ τῇ θείᾳ γραφῇ ἡ ἀφωρισμένη τροφή.
<Ὦα:> μηλωτή, διφθέρα· καὶ τὸ λῶμα τοῦ ἐνδύματος περὶ τὴν πέζαν·
ἢ τὸ περιστόμιον. <Ὦαν> ἐκάλεσεν ὁ Δαβὶδ ὃ καλοῦμεν περιτραχή-
λιον· οἱ δὲ στόμα ἐνδύματος εἰρήκασιν· οἱ δὲ τὴν ἀνάκλασιν τοῦ
ἱματίου. ἐπὶ τὴν ὦαν τοῦ ἐνδύματος αὐτοῦ.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 901, l. 6

<Σπαλίωνος:> πλέγμα μηχανικόν. Ἀγαθίας· οἱ δὲ Ῥωμαῖοι τοὺς


σπαλίωνας ἐσκεύαζον καὶ τὰ τῶν μεγάλων λίθων ἀκοντιστήρια. ἔστι
δὲ ὁ σπαλίων πλέγμα ἐκ λύγων, ἐς ὀροφῆς τύπον ἐξειργασμένον,
στεγανόν τε τῇ πυκνώσει καὶ ἀμφηρεφές, τῷ ἑκατέρωθεν τὰ πλευρὰ
καὶ ἐς τὰ κάτω παρατετάσθαι καὶ περιβάλλειν τὸ ἐπερχόμενον. δέρρεις
δὲ ὕπερθεν καὶ διφθέρας ἐπιβάλλοντες πάντοθεν περικαλύπτουσι τὸ
μηχάνημα, τοῦ μᾶλλον ἔρυμα εἶναι καὶ ἀποκρούειν τὰ βέλη. ἄνδρες
δὲ ἔνδον ἐν τῷ ἀσφαλεῖ ὑποκρυπτόμενοι αἴρουσί γε αὐτὸ ἀφανῶς, καὶ
ᾗ βούλονται διακομίζουσιν. ἐπειδὰν δὲ προσενεχθείη πύργῳ τυχὸν ἢ
περιβόλῳ, τότε δὴ νέρθεν ἐκεῖνοι τὴν προσκειμένην γῆν ἀνορύττοντες
καὶ τὸν χοῦν ἀνιμώμενοι ἀπογυμνοῦσι τὰ θεμέλια, καὶ εἶτα μοχλοῖς

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 956, l. 1


330

φασὶ τὴν Ἀκκὼ μωρὰν οὖσαν σπόγγῳ πάτταλον κρούειν.


<Σποδεῖν:> τύπτειν. ὁμοθυμαδὸν σποδεῖν ἅπαντας τοὺς ἀλαζόνας
δοκεῖ. Ἀριστοφάνης Ὄρνισι.
<Σποδός·> Βακχυλὶς ἡ Βάκχου κυλίκων σποδὸς ἔκ ποτε νούσῳ
κεκλιμένη.
<Σπολάς:> διφθέρα. Σοφοκλῆς Αἴαντι Λοκρῷ· καταστίκτου κυνὸς
σπολὰς Λίβυσσα, παρδαληφόρον δέρος. οἱ δὲ ἐφαπτὸν δερμάτινον.
παρήχθη δὲ ἴσως ἐκ τοῦ ἐπιφέρεσθαι. Ἀριστοφάνης· οὗτος, σὺ μέντοι
σπολάδα καὶ χιτῶν' ἔχεις, ἀπόδυθι, καὶ δὸς τῷ ποιητῇ. καὶ αὖθις· ὃς
ὑφαντοδόνητον ἔσθος οὐ πέπαται· ἀκλεὴς δ' ἔβα σπολὰς ἄνευ χιτῶνος.
<Σπονδεῖα:> ἀγγεῖα, ἐν οἷς σπένδουσι.

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter phi, entry 189, l. 4

<Φελλάς:> τὸ τῶν βιβλίων ἔξωθεν σκέπασμα.


<Φελλέα:> τὰ πετρώδη καὶ αἰγίβοτα χωρία, ὡς Ἰσαῖος. καὶ
<Φελλεύς,> σκληρὸς ποσῶς καὶ πετρώδης τόπος. Ἀριστοφάνης·
ὅταν μὲν οὖν τὰς αἶγας ἐκ τοῦ Φελλέως, ὥσπερ ὁ πατήρ σου διφ-
θέραν ἐνημμένος. Φελλεὺς τόπος τῆς Ἀττικῆς οὕτω καλούμενος τρα-
χύς. αἱ δὲ αἶγες πρὸς τὰ τραχύτερα καὶ ὀρεινότερα διάγουσιν. ἀπὸ
τούτου δὲ φελλέτας λέγουσι Δωριεῖς τοὺς κισσηρώδεις λίθους. καὶ
ἑορτή τις περὶ τὸν Διόνυσον, Φελλὸς καλούμενος. καὶ αὖθις·

TLG Texts doing_search διφθέρα tlg Go

UTF-8 search TLG Texts

εξωμίδα

Η ΕΞΩΜΙΔΑ ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΜΑΚΡΥ ΠΑΝΩΦΟΡΗ ΟΠΩΣ ΟΙ ΚΑΠΕΣ ΤΩΝ ΒΟΣΚΩΝ , ΕΙΧΕ ΜΟΝΟ ΕΝΑ
ΠΙΑΣΙΜΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΩΜΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΚΑΛΥΠΤΕ ΤΟΝ ΔΕΞΙΟ.
331

 1. Ιωάννης Χρυσόστομος In Acta apostolorum (homiliae 1-55)


{2062.154} (A.D. 4-5) Volume 60 page 91 l. 15
 κύσας τῶν διδασκάλων ἐκείνων, συλλαβὰς ἔτι καὶ
τὸ κατὰ στοιχεῖον ἀναγινώσκειν ποιοῖ. Ἐννόησόν
μοι ὅση ἐστὶν αἰσχύνη, ἄνθρωπόν τινα ὑπήνην βα-
θεῖαν ἔχοντα, καὶ ῥόπαλον ἐπιφερόμενον, καὶ ἐξωμίδα ἔχοντα, εἰς
διδασκάλους μετὰ τῶν παίδων ἀπ-
ιέναι, καὶ τὰ αὐτὰ ἐκείνοις μανθάνειν, ἆρα οὐ πολὺς ὁ
γέλως; Ἀλλὰ πλείων οὗτος ὁ ἡμέτερος. Οὐ γὰρ ὅσον
φιλοσοφίας τὸ μέσον καὶ γραμμάτων, τοσοῦτον τῆς

 2. Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Romanos (homiliae 1-


32) {2062.155} (A.D. 4-5) Volume 60 page 407 l. 10
 ἔχετε πλέον, ἐλάττονα περὶ τοὺς λοιποὺς σπουδὴν ἐπι-
δείκνυμι· οὐ γὰρ τοὺς πλουτοῦντας ζητοῦμεν, ἀλλὰ
τοὺς πιστούς. Ποῦ νῦν οἱ σοφοὶ τῶν Ἑλλήνων, οἱ τοὺς
βαθεῖς πώγωνας ἕλκοντες, καὶ τὰς ἐξωμίδας ἀναβεβλη- (10)
μένοι, καὶ τὰ μεγάλα φυσῶντες; Τὴν Ἑλλάδα, τὴν
βάρβαρον πᾶσαν ὁ σκηνοποιὸς ἐπέστρεψεν. Ὁ δὲ παρ’
αὐτοῖς ἀγόμενος καὶ περιφερόμενος Πλάτων, τρίτον

 3. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Quaestiones in libros


Regnorum et Paralipomenon {4089.023} (A.D. 4-5) Volume 80
page 809 l. 37
332

 ἀνὴρ, οὐκ ἂν παρέβη τὸν νόμον, οὐδ’ ἱερατικὴν ἐτόλ-


μησε περιβαλέσθαι στολήν. Ἀλλὰ διδάσκει λόγος, (35)
ὡς ἡγούμενος τῆς κιβωτοῦ, καὶ χορεύων, οὐ τὸ
βασιλικὸν περιεβέβλητο σχῆμα, ἀλλ’ ἐξωμίδα
μόνην, ἣν νῦν καλοῦσιν Ἀρκαδίκιν. Τὸ δὲ χερχὰλ
ἀντὶ κολλυρίδα ἐν ταῖς Βασιλείαις εὑρήκαμεν.
Αἰνίττεται δὲ ἡ βίβλος, ὡς τοῦ πανευφήμου Δαβίδ (40)

 4. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter epsilon Page 25 l. 25
 Ἕτερος: ἐπὶ δυεῖν λέγουσιν.
Ἑτερόγναθος: ἀπειθής· ἢ ὁ ἄπληστος καὶ ἀμφοτέραις
ταῖς γνάθοις ἐσθίων.
Ἑτερομάσχαλος: χιτὼν δουλικὸς, ἣν ἐξωμίδα λέγουσιν.
(26) Ἑτερόφθαλμος: ὁ ἐν Λοκροῖς νομοθετήσας· Δημο-
σθένης ἐν τῶ κατὰ Τιμοκράτους.

επίβλημα

 1. Γρηγόριος Ναζιανζηνός De pauperum amore (orat. 14)


{2022.027} (A.D. 4) Volume 35 page 877 l. 34
 τὴν ἑαυτῶν λώβην βλέπουσιν;
ΙΖʹ. Καὶ οἱ μὲν οὕτως· ἡμεῖς δὲ ἀνακεισόμεθα (32)
λαμπροὶ λαμπρῶς ἐπὶ στιβάδος ὑψηλῆς τε καὶ μετεώ-
ρου, καὶ τῶν περιττῶν καὶ ἀψαύστων ἐπιβλημάτων,
κἂν φωνῆς ἀκούσωμεν τῶν αἰτήσεων δυσχεραί- (35)
νοντες. Δεῖ δὲ ἡμῖν τὸ μὲν ἔδαφος εὐωδεῖν ἄνθεσι,
πολλάκις καὶ τῆς ὥρας ἔξω, τὴν δὲ τράπεζαν κατεῤ-

 2. Ιωάννης Χρυσόστομος De beato Philogonio (= Contra


Anomoeos, homilia 6) {2062.014} (A.D. 4-5) Volume 48 page 750
l. 3
 βάτων ποίμνια καὶ βοῶν ἀγέλαι, ἀλλὰ πνεύματα
(750) δικαίων τετελειωμένων, καὶ ψυχῶν ἀρεταὶ, καὶ
τρόπων κατορθώματα πανταχοῦ τῶν οὐρανῶν ἐστιν
ἰδεῖν· οὐχ ἱμάτια καὶ ἐπιβλήματα, ἀλλὰ στε-
φάνους χρυσοῦ παντὸς τιμιωτέρους καὶ βραβεῖα
καὶ ἔπαθλα καὶ τὰ μυρία τοῖς κατορθοῦσιν ἀπο- (5)
κείμενα ἀγαθά. Καὶ τὸ πλῆθος τῶν συνιόντων
333

 3. Ιωάννης Χρυσόστομος De Lazaro (homiliae 1-7) (A.D. 4-5)


Volume 48 page 985 l. 52
 ἄπρακτον αὐτὴν καὶ νεκρὰν εἰργάσατο. Μὴ ἁπλῶς
παραδράμῃς, ἀγαπητὲ, τὸ, ἐτάφη· ἀλλ’ ἐνταῦθά μοι (50)
νόει τὰς τραπέζας τὰς περιηργυρωμένας, τὰς κλίνας,
τοὺς τάπητας, τὰ ἐπιβλήματα, τὰ ἄλλα τὰ κατὰ τὴν
οἰκίαν ἅπαντα, τὰ μύρα, τὰ ἀρώματα, τὸν πολὺν
ἄκρατον, τῶν ἐδεσμάτων τὰς ποικιλίας, τὰ καρυκεύ-
ματα, τοὺς μαγείρους, τοὺς κόλακας, τοὺς δορυφό- (55)

 4. Ιωάννης Χρυσόστομος Ad populum Antiochenum (homiliae 1-


21) {2062.024} (A.D. 4-5) Volume 49 page 167 l. 7
 δύναμιν· γενέσθω πρότερον πιστὸς, γευσάσθω τοῦ κη-
ρύγματος, καὶ τότε καὶ αὐτὸς ἐπιδραμεῖται τοῖς δεσμοῖς (5)
τούτοις. Ἤκουσα τοῦ Δεσπότου μου λέγοντος, ὅτι Οὐδεὶς
ἐπιβάλλει ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ πα-
λαιῷ, ἐπεὶ αἴρει τὸ πλήρωμα αὐτοῦ, καὶ χεῖρον τὸ
σχίσμα γίνεται· οὐδὲ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς
ἀσκοὺς παλαιοὺς, ἐπεὶ ῥήγνυνται οἱ ἀσκοί. Ἡ ψυ- (10)

 5. Ιωάννης Χρυσόστομος In Matthaeum (homiliae 1-90)


{2062.152} (A.D. 4-5) Volume 57 page 350 l. 1
 Καὶ γὰρ ὅσα ἂν πράξῃ, μένει νεκρὸς ὤν· νεκρὸς δὲ ζῶντα
οὐ μικρὸν, οὐ μέγα ἀδικῆσαι δύναται. Ἴδωμεν τοίνυν τὴν (40)
κεφαλὴν αὐτῶν δεδεμένην. Καὶ γὰρ ὅταν μεθύωσι διηνε-
(350) κῶς, καθάπερ οἱ νεκροὶ τοῖς πολλοῖς ἐπιβλήμασιν ἐκεί-
νοις καὶ ταῖς κειρίαις, οὕτω πάντα τὰ αἰσθητήρια ἀπο-
κλείεται καὶ δεσμεῖται. Εἰ δὲ βούλει καὶ τὰς χεῖρας
ἰδεῖν, ὄψει καὶ ταύτας τῇ γαστρὶ προσδεδεμένας, καθά-

 6. Ιωάννης Χρυσόστομος In Matthaeum (homiliae 1-90)


{2062.152} (A.D. 4-5) Volume 57 page 367 l. 26
 νους αὐτοὺς ἀποφῆναι αὐτὸν, ὅτι οὐκ οἶδε κεχρῆσθαι
τοῖς μαθηταῖς, δείκνυσιν ὅτι τὸ ταῦτα λέγειν οὐκ
εἰδότων ἐστὶ κεχρῆσθαι τοῖς ἑπομένοις, ἀλλ’ ἁπλῶς (25)
ἐγκαλούντων. Οὐδεὶς γὰρ ἐπιβάλλει, φησὶν, ἐπίβλημα
ῥάκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ. Πάλιν ἀπὸ τῶν
κοινῶν ὑποδειγμάτων κατασκευάζει τὸν λόγον. Ὃ δὲ
λέγει, τοιοῦτόν ἐστιν· Οὔπω γεγόνασιν ἰσχυροὶ οἱ μα-
334

 7. Ιωάννης Χρυσόστομος In Matthaeum (homiliae 1-90)


{2062.152} (A.D. 4-5) Volume 58 page 501 l. 35
 θεν. Ἀλλ’ ὥσπερ ταύτην, ἕως ἂν οἰκίας οἰκοδομῇ καὶ
οὐ θέατρα, τά τε ἀναγκαῖα καὶ οὐ περιττὰ ἐργάζηται,
τέχνην καλῶ· οὕτω καὶ τὴν ὑφαντικὴν, ἕως ἂν ἱμάτια
ποιῇ καὶ ἐπιβλήματα, ἀλλὰ μὴ τὰς ἀράχνας μιμῆται, (35)
καὶ πολὺν καταχέῃ τὸν γέλωτα καὶ τὴν βλακείαν ἄφατον,
τέχνην ὀνομάζω. Καὶ τὴν τῶν ὑποδηματοποιῶν,
ἕως ἂν ὑποδήματα ποιῇ, οὐκ ἀποστερήσω τὸ τῆς τέχνης

 9. Ιωάννης Χρυσόστομος In Matthaeum (homiliae 1-90)


{2062.152} (A.D. 4-5) Volume 58 page 509 l. 9
 διαφθείρηται; Πρότερον αὐτὸν ἔμπλησον πεινῶντα, καὶ
τότε ἐκ περιουσίας καὶ τὴν τράπεζαν αὐτοῦ κόσμησον.
Ποτήριον χρυσοῦν ποιεῖς, καὶ ποτήριον ψυχροῦ οὐ δί-
δως; καὶ τί τὸ ὄφελος; Χρυσόπαστα ἐπιβλήματα κατα-
σκευάζεις τῇ τραπέζῃ, αὐτῷ δὲ οὐδὲ τὴν ἀναγκαίαν παρ- (10)
έχεις σκέπην; καὶ τί τὸ κέρδος ἐκ τούτου; Εἰπὲ γάρ
μοι· εἴ τινα ἰδὼν τῆς ἀναγκαίας ἀποροῦντα τροφῆς,

 10. Ιωάννης Χρυσόστομος In Matthaeum (homiliae 1-90)


{2062.152} (A.D. 4-5) Volume 58 page 750 l. 49
 Χριστὸς, πῶς αὐτὴν ἐκόσμησεν ἐκεῖνος. Οὐ γὰρ ἔδραμε
πρὸς τοὺς γείτονας, ἀμφίθυρα αἰτῶν καὶ καθέδρας καὶ
βάθρα ἐξ ἐλέφαντος πεποιημένα, οὐδὲ ἐξέβαλεν ἐκ τῶν
ταμιείων τὰ ἐπιβλήματα τὰ Λακωνικά· ἀλλ’ ἐκόσμησε
κόσμῳ τῷ Χριστῷ πρέποντι. Τίς δὲ οὗτος ἦν; Τὰ ἡμίση (50)
τῶν ὑπαρχόντων μου δώσω, φησὶ, πτωχοῖς, καὶ
οὗ ἂν ἥρπασα, τετραπλασίονα ἀποδώσω.

ετερομάσχαλος

PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω) {4040.030}


(A.D. 9) Alphabetic letter epsilon Page 25 l. 25 Ἕτερος: ἐπὶ δυεῖν
λέγουσιν.
Ἑτερόγναθος: ἀπειθής· ἢ ὁ ἄπληστος καὶ ἀμφοτέραις
ταῖς γνάθοις ἐσθίων.
Ἑτερομάσχαλος: χιτὼν δουλικὸς, ἣν ἐξωμίδα λέγουσιν.
335

(26) Ἑτερόφθαλμος: ὁ ἐν Λοκροῖς νομοθετήσας· Δημο-


σθένης ἐν τῶ κατὰ Τιμοκράτους.
ζώνη

 1.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 2 l. 479


 ὣς τοὺς ἡγεμόνες διεκόσμεον ἔνθα καὶ ἔνθα
ὑσμίνην δ’ ἰέναι, μετὰ δὲ κρείων Ἀγαμέμνων
ὄμματα καὶ κεφαλὴν ἴκελος Διὶ τερπικεραύνῳ,
Ἄρεϊ δὲ ζώνην, στέρνον δὲ Ποσειδάωνι. >ἠΰτε βοῦς ἀγέληφι μέγ’
ἔξοχος ἔπλετο πάντων (480)
ταῦρος· ὃ γάρ τε βόεσσι μεταπρέπει ἀγρομένῃσι·
τοῖον ἄρ’ Ἀτρεΐδην θῆκε Ζεὺς ἤματι κείνῳ

 2.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 11 l. 234


 ὅς ῥα τότ’ Ἀτρεΐδεω Ἀγαμέμνονος ἀντίον ἦλθεν.
οἳ δ’ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ’ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
Ἀτρεΐδης μὲν ἅμαρτε, παραὶ δέ οἱ ἐτράπετ’ ἔγχος, Ἰφιδάμας δὲ
κατὰ ζώνην θώρηκος ἔνερθε
νύξ’, ἐπὶ δ’ αὐτὸς ἔρεισε βαρείῃ χειρὶ πιθήσας· (235)
οὐδ’ ἔτορε ζωστῆρα παναίολον, ἀλλὰ πολὺ πρὶν
ἀργύρῳ ἀντομένη μόλιβος ὣς ἐτράπετ’ αἰχμή.

 3.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 14 l. 181


 >

ἀμφὶ δ’ ἄρ’ ἀμβρόσιον ἑανὸν ἕσαθ’, ὅν οἱ Ἀθήνη


ἔξυσ’ ἀσκήσασα, τίθει δ’ ἐνὶ δαίδαλα πολλά·χρυσείῃς δ’ ἐνετῇσι
κατὰ στῆθος περονᾶτο. (180)
ζώσατο δὲ ζώνῃ ἑκατὸν θυσάνοις ἀραρυίῃ,
ἐν δ’ ἄρα ἕρματα ἧκεν ἐϋτρήτοισι λοβοῖσι

 4. Όμηρος Odyssea {0012.002} (8 B.C.) Book 5 l. 231


 ἦμος δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,
αὐτίχ’ ὁ μὲν χλαῖνάν τε χιτῶνά τε ἕννυτ’ Ὀδυσσεύς,
αὐτὴ δ’ ἀργύφεον φᾶρος μέγα ἕννυτο νύμφη, (230)
λεπτὸν καὶ χαρίεν, περὶ δὲ ζώνην βάλετ’ ἰξυῖ
καλὴν χρυσείην, κεφαλῇ δ’ ἐφύπερθε καλύπτρην.
καὶ τότ’ Ὀδυσσῆϊ μεγαλήτορι μήδετο πομπήν·
336

δῶκε μέν οἱ πέλεκυν μέγαν, ἄρμενον ἐν παλάμῃσι,

 5. Όμηρος Odyssea {0012.002} (8 B.C.) Book 10 l. 544


 ὣς ἔφατ’, αὐτίκα δὲ χρυσόθρονος ἤλυθεν Ἠώς.
ἀμφὶ δέ με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα ἕσσεν·
αὐτὴ δ’ ἀργύφεον φᾶρος μέγα ἕννυτο νύμφη,
λεπτὸν καὶ χαρίεν, περὶ δὲ ζώνην βάλετ’ ἰξυῖ
καλὴν χρυσείην, κεφαλῇ δ’ ἐπέθηκε καλύπτρην. (545)
αὐτὰρ ἐγὼ διὰ δώματ’ ἰὼν ὤτρυνον ἑταίρους
μειλιχίοισ’ ἐπέεσσι παρασταδὸν ἄνδρα ἕκαστον·

 6. Όμηρος Odyssea {0012.002} (8 B.C.) Book 11 l. 245


 ἐν προχοῇς ποταμοῦ παρελέξατο δινήεντος·
πορφύρεον δ’ ἄρα κῦμα περιστάθη οὔρεϊ ἶσον,
κυρτωθέν, κρύψεν δὲ θεὸν θνητήν τε γυναῖκα.
[λῦσε δὲ παρθενίην ζώνην, κατὰ δ’ ὕπνον ἔχευεν.] (245)
αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἐτέλεσσε θεὸς φιλοτήσια ἔργα,
ἔν τ’ ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζε·
‘χαῖρε, γύναι, φιλότητι· περιπλομένου δ’ ἐνιαυτοῦ

 7. HESIODUS Epic. Scutum {0020.003} (8/7 B.C.?) L. 233


 Γοργόνες ἄπλητοί τε καὶ οὐ φαταὶ ἐρρώοντο (230)
ἱέμεναι μαπέειν· ἐπὶ δὲ χλωροῦ ἀδάμαντος
βαινουσέων ἰάχεσκε σάκος μεγάλῳ ὀρυμαγδῷ
ὀξέα καὶ λιγέως· ἐπὶ δὲ ζώνῃσι δράκοντε
δοιὼ ἀπῃωρεῦντ’ ἐπικυρτώοντε κάρηνα·
λίχμαζον δ’ ἄρα τώ γε, μένει δ’ ἐχάρασσον ὀδόντας (235)
ἄγρια δερκομένω· ἐπὶ δὲ δεινοῖσι καρήνοις

 8. AESCHYLUS Trag. Choephoroe {0085.006} (6-5 B.C.) L. 992


 τὸν μητρός· Αἰγίσθου γὰρ οὐ λέγω μόρον·
ἔχει γὰρ αἰσχυντῆρος, ὡς νόμος, δίκην. (990)
ἥτις δ’ ἐπ’ ἀνδρὶ τοῦτ’ ἐμήσατο στύγος,
ἐξ οὗ τέκνων ἤνεγχ’ ὑπὸ ζώνην βάρος,
φίλον τέως, νῦν δ’ ἐχθρόν, ὡς φαίνει, κακόν—
τί σοι δοκεῖ; μύραινά γ’ εἴτ’ ἔχιδν’ ἔφυ
σήπειν θιγοῦσ’ ἂν μᾶλλον οὐ δεδηγμένον (995)

 9. AESCHYLUS Trag. Eumenides {0085.007} (6-5 B.C.) L. 608


337

 Χο. οὐκ ἦν ὅμαιμος φωτὸς ὃν κατέκτανεν. (605)


Ορ. ἐγὼ δὲ μητρὸς τῆς ἐμῆς ἐν αἵματι;
Χο. πῶς γάρ σ’ ἔθρεψεν ἐντός, ὦ μιαιφόνε,
ζώνης; ἀπεύχῃ μητρὸς αἷμα φίλτατον;
Ορ. ἤδη σὺ μαρτύρησον, ἐξηγοῦ δέ μοι,
Ἄπολλον, εἴ σφε σὺν δίκῃ κατέκτανον. (610)
δρᾶσαι γάρ, ὥσπερ ἔστιν, οὐκ ἀρνούμεθα·

 10. Ευρυπίδης Hecuba {0006.007} (5 B.C.) L. 762


 Εκ. οὐδέν τι τούτων ὧν σὺ δοξάζεις, ἄναξ. —
ὁρᾷς νεκρὸν τόνδ’, οὗ καταστάζω δάκρυ; (760)
Αγ. ὁρῶ· τὸ μέντοι μέλλον οὐκ ἔχω μαθεῖν.
Εκ. τοῦτόν ποτ’ ἔτεκον κἄφερον ζώνης ὕπο.
Αγ. ἔστιν δὲ τίς σῶν οὗτος, ὦ τλῆμον, τέκνων;
Εκ. οὐ τῶν θανόντων Πριαμιδῶν ὑπ’ Ἰλίῳ.
Αγ. ἦ γάρ τιν’ ἄλλον ἔτεκες ἢ κείνους, γύναι; (765)

 11.Ξενοφών . Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 4 sec.


9 l. 9
 σάγγας εἴκοσιν ἐπὶ τὸν Χάλον ποταμόν, ὄντα τὸ εὖρος
πλέθρου, πλήρη δ’ ἰχθύων μεγάλων καὶ πραέων, οὓς οἱ Σύροι
θεοὺς ἐνόμιζον καὶ ἀδικεῖν οὐκ εἴων, οὐδὲ τὰς περιστεράς. αἱ
δὲ κῶμαι ἐν αἷς ἐσκήνουν Παρυσάτιδος ἦσαν εἰς ζώνην δεδο-
(10) μέναι. ἐντεῦθεν ἐξελαύνει σταθμοὺς πέντε παρασάγγας τριά-
κοντα ἐπὶ τὰς πηγὰς τοῦ Δάρδατος ποταμοῦ, οὗ τὸ εὖρος
πλέθρου. ἐνταῦθα ἦσαν τὰ Βελέσυος βασίλεια τοῦ Συρίας

 12.Ξενοφών . Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 6 sec.


10 l. 3
 φυλάττεσθαι, ἀλλὰ σχολὴ ᾖ ἡμῖν, τὸ κατὰ τοῦτον εἶναι, τοὺς
(10) ἐθελοντὰς τούτους εὖ ποιεῖν. ταύτῃ δὲ τῇ γνώμῃ ἔφη καὶ
τοὺς ἄλλους προσθέσθαι. μετὰ ταῦτα, ἔφη, κελεύοντος
Κύρου ἔλαβον τῆς ζώνης τὸν Ὀρόνταν ἐπὶ θανάτῳ ἅπαντες
ἀναστάντες καὶ οἱ συγγενεῖς· εἶτα δ’ ἐξῆγον αὐτὸν οἷς προσ-
ετάχθη. ἐπεὶ δὲ εἶδον αὐτὸν οἵπερ πρόσθεν προσεκύνουν, (5)
καὶ τότε προσεκύνησαν, καίπερ εἰδότες ὅτι ἐπὶ θάνατον

 13.Ξενοφών . Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 4 chap. 7 sec.


16 l. 1
338

 παρασάγγας πεντήκοντα. οὗτοι ἦσαν ὧν διῆλθον ἀλκιμώ-


τατοι, καὶ εἰς χεῖρας ᾖσαν. εἶχον δὲ θώρακας λινοῦς μέχρι
τοῦ ἤτρου, ἀντὶ δὲ τῶν πτερύγων σπάρτα πυκνὰ ἐστραμμένα.
(16) εἶχον δὲ καὶ κνημῖδας καὶ κράνη καὶ παρὰ τὴν ζώνην
μαχαίριον
ὅσον ξυήλην Λακωνικήν, ᾧ ἔσφαττον ὧν κρατεῖν δύναιντο,
καὶ ἀποτεμόντες ἂν τὰς κεφαλὰς ἔχοντες ἐπορεύοντο, καὶ
ᾖδον καὶ ἐχόρευον ὁπότε οἱ πολέμιοι αὐτοὺς ὄψεσθαι ἔμελ-

 14. Πλάτων Hippias minor {0059.026} (5-4 B.C.) Stephanus page


368 sec. c l. 6
 ἠργάσω· ἔπειτα ὑποδήματα ἃ εἶχες ἔφησθα αὐτὸς σκυτοτο-
μῆσαι, καὶ τὸ ἱμάτιον ὑφῆναι καὶ τὸν χιτωνίσκον· καὶ ὅ γε
πᾶσιν ἔδοξεν ἀτοπώτατον καὶ σοφίας πλείστης ἐπίδειγμα, (5)
ἐπειδὴ τὴν ζώνην ἔφησθα τοῦ χιτωνίσκου, ἣν εἶχες, εἶναι
μὲν οἷαι αἱ Περσικαὶ τῶν πολυτελῶν, ταύτην δὲ αὐτὸς πλέξαι·
πρὸς δὲ τούτοις ποιήματα ἔχων ἐλθεῖν, καὶ ἔπη καὶ τραγῳδίας
(d) καὶ διθυράμβους, καὶ καταλογάδην πολλοὺς λόγους καὶ

 15. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.


Meteorologica {0086.026} (4 B.C.) Bekker page 343b l. 24
 ἡλίου, τῇ δ’ ὑστεραίᾳ ὤφθη· ὅσον ἐνδέχεται γὰρ ἐλάχιστον
ὑπελείφθη, καὶ εὐθὺς ἔδυ· τὸ δὲ φέγγος ἀπέτεινε μέχρι τοῦ
τρίτου μέρους τοῦ οὐρανοῦ οἷον ἅλμα· διὸ καὶ ἐκλήθη ὁδός.
ἐπανῆλθε δὲ μέχρι τῆς ζώνης τοῦ Ὠρίωνος, καὶ ἐνταυθοῖ
διελύθη. καίτοι Δημόκριτός γε προσπεφιλονείκηκεν τῇ δόξῃ (25)
τῇ αὑτοῦ· φησὶ γὰρ ὦφθαι διαλυομένων τῶν κομητῶν ἀστέ-
ρας τινάς. τοῦτο δὲ οὐχ ὁτὲ μὲν ἔδει γίγνεσθαι ὁτὲ δὲ οὔ,

 16. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et


Pseudepigr. Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2
B.C./A.D. 3) Testamentum 3 chap. 8 sec. 7 l. 1
 κρίσεως. (5) Ὁ δεύτερος ἔλουσέ με ὕδατι καθαρῷ, καὶ
ἐψώμισεν ἄρτον καὶ οἶνον, ἅγια ἁγίων, καὶ περιέθηκέ μοι
στολὴν ἁγίαν καὶ ἔνδοξον. (6) Ὁ τρίτος βυσσίνην με περιέ-
βαλεν, ὁμοίαν ἐφούδ. (7) Ὁ τέταρτος ζώνην μοι περιέθηκεν,
ὁμοίαν πορφύρᾳ. (8) Ὁ πέμπτος κλάδον μοι ἐλαίας ἔδωκε
ποιότητος. (9) Ὁ ἕκτος στέφανόν μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν.
(10) Ὁ ἕβδομος διάδημά μοι τῇ κεφαλῇ περιέθηκεν ἱερατείας,
339

 17. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et


Pseudepigr. Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2
B.C./A.D. 3) Testamentum 4 chap. 12 sec. 4 l. 3
 αὐτὴν ἀπὸ τοῦ οἴνου· καὶ ἠπάτησέ με τὸ κάλλος αὐτῆς διὰ
τοῦ σχήματος τῆς κοσμήσεως. (4) Καὶ ἐκκλίνας πρὸς αὐτὴν
εἶπον· Εἰσέλθω πρός σε. Καὶ εἶπέ μοι· Τί μοι δώσεις; Καὶ
ἔδωκα αὐτῇ τὴν ῥάβδον μου καὶ τὴν ζώνην καὶ τὸ διάδημα
τῆς βασιλείας, καὶ συνελθὼν αὐτῇ συνείληφεν. (5) Ἀγνοῶν
δὲ ὃ ἐποίησεν, ἤθελον ἀνελεῖν αὐτήν· πέμψασα δὲ ἐν κρυπτῷ
τοὺς ἀρραβῶνας, κατῄσχυνέ με. (6) Καλέσας δὲ αὐτήν,

 18. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et


Pseudepigr. Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2
B.C./A.D. 3) Testamentum 4 chap. 15 sec. 3 l. 2
 (1) Ὁ πορνεύων καὶ γυμνούμενος τῆς βασιλείας οὐκ
ἐξέρχεται, δουλωθεὶς τῇ πορνείᾳ, ὡς κἀγὼ γυμνωθείς.
(3) Ἔδωκα γὰρ τὴν ῥάβδον μου, τουτέστι τὸ στήριγμα τῆς
ἐμῆς φυλῆς· καὶ τὴν ζώνην μου, τουτέστι τὴν δύναμιν· καὶ
τὸ διάδημα, τουτέστι τὴν δόξαν τῆς βασιλείας μου. (4) Καίγε
μετανοήσας ἐπὶ τούτοις, οἶνον καὶ κρέας οὐκ ἔλαβον ἕως
γήρως, καὶ πᾶσαν εὐφροσύνην οὐκ εἶδον. (5) Καὶ ἔδειξέ

 19. Aelius HERODIANUS et Pseudo-HERODIANUS Gramm. et


Rhet. De figuris [Sp.] (= Περὶ σχημάτων) {0087.035} (A.D. 2)
Page 104 l. 29
 Εἰκὼν δέ ἐστι διαγραφὴ σωμάτων κατὰ μέρος ἤτοι (25)
μετὰ παραθέσεως ἢ διὰ ψιλῆς ἀποτυπώσεως· μετὰ μὲν
παραθέσεως, οἷον
ὄμματα καὶ κεφαλὴν ἴκελος Διῒ τερπικεραύνῳ,
Ἄρεϊ δὲ ζώνην, στέρνον δὲ Ποσειδάωνι.
διὰ ψιλῆς ἀποτυπώσεως δέ, (30)
γυρὸς ἐν ὤμοισιν, μελανόχροος οὐλοκάρηνος.

 20. Claudius PTOLEMAEUS Astrol. et Math. Geographia (lib. 1-


3) {0363.009} (A.D. 2) Book 1 chap. 7 sec. 4 l. 4
 ἕκαστον ἐξ ἐπιδρομῆς ἐπισκεπτέον. (4) Ἐπὶ
μὲν οὖν τῶν φαινομένων φησὶν ἐν τῇ τρίτῃ συν-
τάξει κατὰ λέξιν οὕτως· «Ἐν γὰρ τῇ διακε-
καυμένῃ ζώνῃ ὁ ζωδιακὸς ὅλος ὑπὲρ αὐτὴν φέ-
ρεται· διόπερ ἐν αὐτῇ μεταβάλλουσιν αἱ σκιαὶ, (5)
340

καὶ πάντα τὰ ἄστρα δύνει καὶ ἀνατέλλει· μόνη


δὲ ἡ μικρὰ Ἄρκτος ἄρχεται ὅλη ὑπὲρ γῆν φαί-

Ιμάτιο

 1. ANTIPHON Orat. Tetralogia 1 {0028.002} (5 B.C.) Tetralogy 2


sec. 5 l. 2
 ὑπόπτων ὄντων ἐγὼ δικαίως <ἂν> καθαρὸς δοκοίην
εἶναι. (10)
(5) Ἔστι δὲ οὐκ ἀπεικός, ὡς οὗτοί φασιν, ἀλλὰ εἰκὸς
ἀωρὶ τῶν νυκτῶν πλανώμενον ἐπὶ τοῖς ἱματίοις διαφθαρῆναι.
Τὸ γὰρ μὴ ἐκδυθῆναι οὐδὲν σημεῖόν ἐστιν· εἰ γὰρ μὴ
ἔφθησαν περιδύσαντες αὐτόν, ἀλλά τινας προσιόντας
φοβηθέντες ἀπέλιπον, ἐσωφρόνουν καὶ οὐκ ἐμαίνοντο τὴν (5)

 3. ANTIPHON Orat. Tetralogia 1 {0028.002} (5 B.C.) Tetralogy 4


sec. 5 l. 6
 ἀσπαίρουσι συντυχόντα πάλιν ὑποστρέψαντα φεύγειν
μᾶλλον ἢ πυνθανόμενον τοὺς κακούργους περὶ τῆς ψυχῆς
κινδυνεῦσαι. Τούτων δὲ ἃ μᾶλλον εἰκὸς ἦν δρασάντων, οἱ (5)
μὲν ἐπὶ τοῖς ἱματίοις διαφθείραντες αὐτοὺς οὐκ ἂν ἔτι
εἰκότως ἅψαιντο, ἐγὼ δὲ ἀπήλλαγμαι τῆς ὑποψίας.
(6) Εἰ δὲ ἐκηρύσσοντο ἢ μὴ ἄλλοι τινὲς κακοῦργοι ἅμα
τῷ τούτων φόνῳ, τίς οἶδεν; οὐδενὶ γὰρ ἐπιμελὲς ἦν

 4. ANTIPHON Orat. Fragmenta {0028.009} (5 B.C.) Fragment 3


subfragment 1 l. 4
 (1) κέρ‖]δους π̣[ροτι-]
μῶντ̣[ες. εἰ δὲ]
μὴ κα[ὶ ἐπὶ]
τοῖς ἱμ[ατίοις]
διεφθά[ρη,] (5)
ἀλλ’ ἑτέ[ρους]
ἰδὼν ἄλ̣[λο τι]

 5. ISOCRATES Orat. Areopagiticus (orat. 7) {0010.018} (5-4


B.C.) Sec. 54 l. 6
 αὐτοὺς μὲν περὶ τῶν ἀναγκαίων, εἴθ’ ἕξουσιν εἴτε μὴ,
πρὸ τῶν δικαστηρίων κληρουμένους, τῶν δ’ Ἑλλήνων τοὺς
341

ἐλαύνειν τὰς ναῦς βουλομένους τρέφειν ἀξιοῦντας, καὶ (5)


χορεύοντας μὲν ἐν χρυσοῖς ἱματίοις , χειμάζοντας δ’ ἐν
τοιούτοις ἐν οἷς οὐ βούλομαι λέγειν, καὶ τοιαύτας ἄλλας
ἐναντιώσεις περὶ τὴν διοίκησιν γιγνομένας, αἳ μεγάλην
αἰσχύνην τῇ πόλει ποιοῦσιν; (55) Ὧν οὐδὲν ἦν ἐπ’

 9. Αριστοφάνης . Ranae {0019.009} (5-4 B.C.) L. 1061


 ΑΙ. Ἀλλ’, ὦ κακόδαιμον, ἀνάγκη (1058)
μεγάλων γνωμῶν καὶ διανοιῶν ἴσα καὶ τὰ ῥήματα τίκτειν.
Κἄλλως εἰκὸς τοὺς ἡμιθέους τοῖς ῥήμασι μείζοσι
χρῆσθαι· (1060)
καὶ γὰρ τοῖς ἱματίοις ἡμῶν χρῶνται πολὺ σεμνοτέροισιν.
Ἁμοῦ χρηστῶς καταδείξαντος διελυμήνω σύ.
ΕΥ. Τί δράσας; (1062)
ΑΙ. Πρῶτον μὲν τοὺς βασιλεύοντας ῥάκι’ ἀμπισχών, ἵν’
ἐλεινοὶ

 10. Αριστοφάνης . Ecclesiazusae {0019.010} (5-4 B.C.) L. 333


 Κινησίας σου κατατετίληκέν ποθεν; (330)
Βλ. οὔκ, ἀλλὰ τῆς γυναικὸς ἐξελήλυθα
τὸ κροκωτίδιον ἀμπισχόμενος οὑνδύεται.
Αν. τὸ δ’ ἱμάτιόν σου ποῦ ’στιν; Βλ. οὐκ ἔχω φράσαι.
ζητῶν γὰρ αὔτ’ οὐχ ηὗρον ἐν τοῖς στρώμασιν.
Αν. εἶτ’ οὐδὲ τὴν γυναῖκ’ ἐκέλευσάς σοι φράσαι; (335)
Βλ. μὰ τὸν Δί’ οὐ γὰρ ἔνδον οὖσα τυγχάνει,

 11. Αριστοφάνης . Ecclesiazusae {0019.010} (5-4 B.C.) L. 410


 ἔγωγ’ ἂν εἶπον, εἰ παρὼν ἐτύγχανον.
Χρ. μετὰ τοῦτον Εὐαίων ὁ δεξιώτατος
παρῆλθε γυμνός, ὡς ἐδόκει τοῖς πλείοσιν—
αὐτός γε μέντοὔφασκεν ἱμάτιον ἔχειν— (410)
κἄπειτ’ ἔλεξε δημοτικωτάτους λόγους·
“ὁρᾶτε μέν με δεόμενον σωτηρίας
τετραστατήρου καὐτόν· ἀλλ’ ὅμως ἐρῶ

 17.Ξενοφών . Hellenica {0032.001} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 1


sec. 24 l. 4
 (24) τί χρὴ δρᾶν. Φαρνάβαζος δὲ παντὶ τῷ τῶν Πελοποννη-
σίων στρατεύματι καὶ τοῖς συμμάχοις παρακελευσάμενος μὴ
342

ἀθυμεῖν ἕνεκα ξύλων, ὡς ὄντων πολλῶν ἐν τῇ βασιλέως,


ἕως ἂν τὰ σώματα σῶα ᾖ, ἱμάτιόν τ’ ἔδωκεν ἑκάστῳ καὶ
ἐφόδιον δυοῖν μηνοῖν, καὶ ὁπλίσας τοὺς ναύτας φύλακας (5)
(25) κατέστησε τῆς ἑαυτοῦ παραθαλαττίας γῆς. καὶ συγκαλέσας
τούς τε ἀπὸ τῶν πόλεων στρατηγοὺς καὶ τριηράρχους ἐκέλευε

 18.Ξενοφών . Hellenica {0032.001} (5-4 B.C.) Book 2 chap. 3


sec. 6 l. 3
 ὑπὸ Διονυσίου εἰς Κατάνην ἀπεστάλησαν.
(6) Οἱ δὲ Σάμιοι πολιορκούμενοι ὑπὸ Λυσάνδρου πάντῃ, ἐπεὶ
οὐ βουλομένων αὐτῶν τὸ πρῶτον ὁμολογεῖν προσβάλλειν
ἤδη ἔμελλεν ὁ Λύσανδρος, ὡμολόγησαν ἓν ἱμάτιον ἔχων
ἕκαστος ἀπιέναι τῶν ἐλευθέρων, τὰ δ’ ἄλλα παραδοῦναι·
(7) καὶ οὕτως ἐξῆλθον. Λύσανδρος δὲ τοῖς ἀρχαίοις πολίταις
παραδοὺς τὴν πόλιν καὶ τὰ ἐνόντα πάντα καὶ δέκα ἄρχον-

 19.Ξενοφών . Memorabilia {0032.002} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 6


sec. 2 l. 6
 σθαι· σὺ δέ μοι δοκεῖς τἀναντία τῆς φιλοσοφίας ἀπολελαυ-
κέναι. ζῇς γοῦν οὕτως ὡς οὐδ’ ἂν εἷς δοῦλος ὑπὸ δεσπότῃ
διαιτώμενος μείνειε· σῖτά τε σιτῇ καὶ ποτὰ πίνεις τὰ φαυ- (5)
λότατα, καὶ ἱμάτιον ἠμφίεσαι οὐ μόνον φαῦλον, ἀλλὰ τὸ
αὐτὸ θέρους τε καὶ χειμῶνος, ἀνυπόδητός τε καὶ ἀχίτων
(3) διατελεῖς. καὶ μὴν χρήματά γε οὐ λαμβάνεις, ἃ καὶ κτω-
μένους εὐφραίνει καὶ κεκτημένους ἐλευθεριώτερόν τε καὶ

 26. Πλάτων Phaedo {0059.004} (5-4 B.C.) Stephanus page 73 sec.


d l. 5
 Πῶς λέγεις;
Οἷον τὰ τοιάδε· ἄλλη που ἐπιστήμη ἀνθρώπου καὶ λύρας.
Πῶς γὰρ οὔ;
Οὐκοῦν οἶσθα ὅτι οἱ ἐρασταί, ὅταν ἴδωσιν λύραν ἢ ἱμάτιον (5)
ἢ ἄλλο τι οἷς τὰ παιδικὰ αὐτῶν εἴωθε χρῆσθαι, πάσχουσι
τοῦτο· ἔγνωσάν τε τὴν λύραν καὶ ἐν τῇ διανοίᾳ ἔλαβον τὸ
εἶδος τοῦ παιδὸς οὗ ἦν ἡ λύρα; τοῦτο δέ ἐστιν ἀνάμνησις·

 27. Πλάτων Phaedo {0059.004} (5-4 B.C.) Stephanus page 87 sec.


c l. 2
343

 σῶς, τεκμήριον δὲ παρέχοιτο θοιμάτιον ὃ ἠμπείχετο αὐτὸς


ὑφηνάμενος ὅτι ἐστὶ σῶν καὶ οὐκ ἀπόλωλεν, καὶ εἴ τις
(c) ἀπιστοίη αὐτῷ, ἀνερωτῴη πότερον πολυχρονιώτερόν ἐστι
τὸ γένος ἀνθρώπου ἢ ἱματίου ἐν χρείᾳ τε ὄντος καὶ φορου-
μένου, ἀποκριναμένου δή [τινος] ὅτι πολὺ τὸ τοῦ ἀνθρώπου,
οἴοιτο ἀποδεδεῖχθαι ὅτι παντὸς ἄρα μᾶλλον ὅ γε ἄνθρωπος
σῶς ἐστιν, ἐπειδὴ τό γε ὀλιγοχρονιώτερον οὐκ ἀπόλωλεν. (5)

 46. Λυσίας . In Agoratum {0540.013} (5-4 B.C.) Sec. 40 l. 3


 ὕστατα ἀσπασάμενοι τοὺς αὑτῶν οὕτω τὸν βίον τελευτή- (5)
(40) σειαν. καὶ δὴ καὶ Διονυσόδωρος μεταπέμπεται τὴν ἀδελ-
φὴν τὴν ἐμὴν εἰς τὸ δεσμωτήριον, γυναῖκα ἑαυτοῦ οὖσαν·
πυθομένη δ’ ἐκείνη ἀφικνεῖται, μέλαν τε ἱμάτιον ἠμφιεσ-
μένη ..., ὡς εἰκὸς ἦν ἐπὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς τοιαύτῃ συμφορᾷ
(41) κεχρημένῳ. ἐναντίον δὲ τῆς ἀδελφῆς τῆς ἐμῆς Διονυσόδω-
ρος τά τε οἰκεῖα τὰ αὑτοῦ διέθετο ὅπως αὐτῷ ἐδόκει, καὶ

 47. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.


Categoriae {0086.006} (4 B.C.) Bekker page 15b l. 22
 γόμεθα γὰρ ἐπιστήμην ἔχειν καὶ ἀρετήν·— ἢ ὡς ποσόν,
οἷον ὃ τυγχάνει τις ἔχων μέγεθος, —λέγεται γὰρ τρίπη- (20)
χυ μέγεθος ἔχειν ἢ τετράπηχυ·— ἢ ὡς τὰ περὶ τὸ σῶμα,
οἷον ἱμάτιον ἢ χιτῶνα· ἢ ὡς ἐν μορίῳ, οἷον ἐν χειρὶ δα-
κτύλιον· ἢ ὡς μέρος, οἷον χεῖρα ἢ πόδα· ἢ ὡς ἐν ἀγγείῳ,
οἷον ὁ μέδιμνος τοὺς πυροὺς ἢ τὸ κεράμιον τὸν οἶνον, —οἶνον
γὰρ ἔχειν τὸ κεράμιον λέγεται, καὶ ὁ μέδιμνος πυρούς· (25)

κάνδυς

 1.Ξενοφών . Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 5 sec.


8 l. 4
 (8) ἐπεὶ δ’ ἐδόκουν αὐτῷ σχολαίως ποιεῖν, ὥσπερ ὀργῇ ἐκέλευσε
τοὺς περὶ αὐτὸν Πέρσας τοὺς κρατίστους συνεπισπεῦσαι
τὰς ἁμάξας. ἔνθα δὴ μέρος τι τῆς εὐταξίας ἦν θεάσασθαι.
ῥίψαντες γὰρ τοὺς πορφυροῦς κάνδυς ὅπου ἔτυχεν ἕκαστος
ἑστηκώς, ἵεντο ὥσπερ ἂν δράμοι τις ἐπὶ νίκῃ καὶ μάλα κατὰ (5)
πρανοῦς γηλόφου, ἔχοντες τούτους τε τοὺς πολυτελεῖς χιτῶνας
καὶ τὰς ποικίλας ἀναξυρίδας, ἔνιοι δὲ καὶ στρεπτοὺς περὶ τοῖς
344

 2.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 1 chap. 3


sec. 2 l. 8
 φιλῶν ἀσπάζοιτο, καὶ ὁρῶν δὴ αὐτὸν κεκοσμημένον καὶ (5)
ὀφθαλμῶν ὑπογραφῇ καὶ χρώματος ἐντρίψει καὶ κόμαις
προσθέτοις, ἃ δὴ νόμιμα ἦν ἐν Μήδοις· ταῦτα γὰρ πάντα
Μηδικά ἐστι, καὶ οἱ πορφυροῖ χιτῶνες καὶ οἱ κάνδυες καὶ
οἱ στρεπτοὶ οἱ περὶ τῇ δέρῃ καὶ τὰ ψέλια τὰ περὶ
ταῖς χερσίν, ἐν Πέρσαις δὲ τοῖς οἴκοι καὶ νῦν ἔτι πολὺ (10)
καὶ ἐσθῆτες φαυλότεραι καὶ δίαιται εὐτελέστεραι· ὁρῶν δὴ

 3.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 8 chap. 3


sec. 10 l. 2
 δὲ πρῶτον μὲν τῶν δορυφόρων εἰς τετρακισχιλίους ἔμπροσθεν
τῶν πυλῶν εἰς τέτταρας, δισχίλιοι δ’ ἑκατέρωθεν τῶν πυλῶν.
(10) καὶ οἱ ἱππεῖς δὲ πάντες παρῆσαν καταβεβηκότες ἀπὸ τῶν
ἵππων, καὶ διειρκότες τὰς χεῖρας διὰ τῶν κανδύων, ὥσπερ
καὶ νῦν ἔτι διείρουσιν, ὅταν ὁρᾷ βασιλεύς. ἕστασαν δὲ
Πέρσαι μὲν ἐκ δεξιᾶς, οἱ δὲ ἄλλοι σύμμαχοι ἐξ ἀριστερᾶς
τῆς ὁδοῦ, καὶ τὰ ἅρματα ὡσαύτως τὰ ἡμίσεα ἑκατέρωθεν. (5)

 4.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 8 chap. 3


sec. 13 l. 5
 φαίνετο ὁ Κῦρος ἐφ’ ἅρματος ὀρθὴν ἔχων τὴν τιάραν καὶ
χιτῶνα πορφυροῦν μεσόλευκον (ἄλλῳ δ’ οὐκ ἔξεστι μεσό-
λευκον ἔχειν), καὶ περὶ τοῖς σκέλεσιν ἀναξυρίδας ὑσγινο-
βαφεῖς, καὶ κάνδυν ὁλοπόρφυρον. εἶχε δὲ καὶ διάδημα περὶ (5)
τῇ τιάρᾳ· καὶ οἱ συγγενεῖς δὲ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ τοῦτο σημεῖον
(14) εἶχον, καὶ νῦν τὸ αὐτὸ τοῦτο ἔχουσι. τὰς δὲ χεῖρας ἔξω τῶν
χειρίδων εἶχε. παρωχεῖτο δὲ αὐτῷ ἡνίοχος μέγας μέν, μείων

 5. Claudius PTOLEMAEUS Astrol. et Math. Geographia (lib. 4-8)


{0363.014} (A.D. 2) Book 6 chap. 2 sec. 8 l. 7
 Γαβάλη ............... π μβ
Οὖκα ................. π γοʹ μβ ⏑ʹ (5)
Οὔαρνα ............... πα μβ
Κάνδυς ............... πγ ⏑ʹ μβ
Γαβρίς ................ π μα γοʹ
Σωζόα ................ π μα ϛʹ·
(9) Τονζάρμα .............. πα ⏑ʹ μα ⏑ʹδ
345

 6. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 10
 Κάμπιος δρόμος: δρόμοι τινὲς ἦσαν κάμπιοι, οὐκ
εὐθεῖς καὶ ἁπλοῖ, ἀλλὰ καμπὰς ἔχοντες.
Κάναστρον: τρυβλίον.
Κάνδυς: ἔφαμμα χειριδωτὸν, τοῖς ναυτικοῖς στε- (10)
γάστροις ἐοικός.
Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’

 7. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 12
 Κάναστρον: τρυβλίον.
Κάνδυς: ἔφαμμα χειριδωτὸν, τοῖς ναυτικοῖς στε- (10)
γάστροις ἐοικός.
Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’
ὅτε τὸ αἰδοῖον.
Κάνδυτος: σκευασία ὀψοποιική· μετὰ γάλακτος καὶ (15)

 8. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 13
 Κάνδυς: ἔφαμμα χειριδωτὸν, τοῖς ναυτικοῖς στε- (10)
γάστροις ἐοικός.
Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’
ὅτε τὸ αἰδοῖον.
Κάνδυτος: σκευασία ὀψοποιική· μετὰ γάλακτος καὶ (15)
στέατος καὶ μέλιτος· ἔνιοι δὲ διὰ κρέως καὶ ἄρτου

 9. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 15
 Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’
ὅτε τὸ αἰδοῖον.
Κάνδυτος: σκευασία ὀψοποιική· μετὰ γάλακτος καὶ (15)
στέατος καὶ μέλιτος· ἔνιοι δὲ διὰ κρέως καὶ ἄρτου
καὶ τυροῦ· οὕτως Ἀριστοφάνης.
Κανηφόροι: παρθένοι αἱ τὰ κανᾶ φέρουσαι τῆι Ἀθηνᾶι
346

 10. Constantinus MANASSES Hist. et Poeta Compendium


chronicum {3074.001} (A.D. 12) L. 2208
 χρημάτων ἀπορούμενον, σφιγγόμενον ἐνδείᾳ (2205)
καὶ μηδαμόθεν ἔχοντα στρατὸν ἀντεφοπλίσαι,
τὸν κόσμον τὸν βασίλειον ἐν ἀγορᾷ προθεῖναι,
ἔπιπλον πᾶν χρυσοϋφές, περιπορφύρους κάνδυς
καὶ στέφη καταμάργαρα καὶ κλίνας λιθοστρώτους
αὐτήν τε πᾶσαν τὴν λαμπρὰν στολὴν τῆς βασιλείας, (2210)
καὶ πάντα τὸν βουλόμενον κηρῦξαι δημοσίᾳ

 11. Constantinus MANASSES Hist. et Poeta Compendium


chronicum {3074.001} (A.D. 12) L. 4255
 κακώσεσιν ἐξέθλιψεν ἄλλος φανεὶς Βαλτάσαρ,
βίβλοι καὶ λόγοι φέρουσιν ἀνθρώπων παλαιτέρων·
ἐγὼ δ’ ἀπολεξάμενος ἓν ἀπὸ πάντων τούτων
τὸν Πέρσην ἐκ τοῦ κανδύους καὶ τοῦ στρεπτοῦ γνωρίσω (4255)
καὶ κόρακα τὸν κρωκτικὸν ἐκ τῆς μελαντηρίας.
Τοῦ τεμενίσματος ἐγγὺς τῆς τοῦ θεοῦ σοφίας
οἶκος λαμπρὸς δεδόμητο τοῖς πάλαι βασιλεῦσι,

κατωνάκη

 1. Αριστοφάνης . Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) L. 1155


 πολλοὺς μὲν ἄνδρας Θετταλῶν ἀπώλεσαν,
πολλοὺς δ’ ἑταίρους Ἱππίου καὶ ξυμμάχους,
καὶ ξυμμαχοῦντες τῇ τόθ’ ἡμέρᾳ μόνοι
ἠλευθέρωσαν κἀντὶ τῆς κατωνάκης (1155)
τὸν δῆμον ὑμῶν χλαῖναν ἠμπέσχον πάλιν;
ΛΑ. Οὔπα γυναῖκ’ ὄπωπα χαἱωτέραν.
ΠΡΥ. Ἐγὼ δὲ κύσθον γ’ οὐδέπω καλλίονα.

 2. Αριστοφάνης . Ecclesiazusae {0019.010} (5-4 B.C.) L. 724


 καὶ τάς γε δούλας οὐχὶ δεῖ κοσμουμένας
τὴν τῶν ἐλευθέρων ὑφαρπάζειν Κύπριν,
ἀλλὰ παρὰ τοῖς δούλοισι κοιμᾶσθαι μόνον,
κατωνάκην τὸν χοῖρον ἀποτετιλμένας.
Βλ. φέρε νυν ἐγώ σοι παρακολουθῶ πλησίον, (725)
ἵν’ ἀποβλέπωμαι καὶ λέγωσιν ἐμὲ ταδί,
347

“τὸν τῆς στρατηγοῦ τοῦτον οὐ θαυμάζετε;”

 3. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page


201 l. 6
 καταγλωττίσματα τὰ περίεργα φιλήματα, καὶ καταγλωττίζειν τὸ
βλασφημεῖν.
κάκη, ὡς Πλάτων, Ἀττικοί, κακία Ἕλληνες. (5)
κατωνάκη. τοῖς εἰς χρόνον φεύγουσιν, ὅτε κατίοιεν, νάκους τι τοῖς
ἱματίοις προσερράπτετο, ὡς καὶ Θεόπομπος “ἠναγκάσθησαν δὲ
ὑπὸ τῶν τυράννων, ἵνα μὴ κατίωσιν εἰς ἄστυ, κατωνάκην
φορεῖν.”
κεκτῆσθαι καὶ κεκτημένη ἡ δέσποινα παρ’ Ἀττικοῖς.

 4. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page


201 l. 8
 κάκη, ὡς Πλάτων, Ἀττικοί, κακία Ἕλληνες. (5)
κατωνάκη. τοῖς εἰς χρόνον φεύγουσιν, ὅτε κατίοιεν, νάκους τι τοῖς
ἱματίοις προσερράπτετο, ὡς καὶ Θεόπομπος “ἠναγκάσθησαν δὲ
ὑπὸ τῶν τυράννων, ἵνα μὴ κατίωσιν εἰς ἄστυ, κατωνάκην
φορεῖν.”
κεκτῆσθαι καὶ κεκτημένη ἡ δέσποινα παρ’ Ἀττικοῖς.
κεραμεοῦν Ἀττικοί, ὀστράκινον Ἕλληνες. (10)
κέοιντο μόνως Ἀττικοί.

Μανδύας

 1. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Quaestiones in libros


Regnorum et Paralipomenon {4089.023} (A.D. 4-5) Volume 80
page 569 l. 4(569) ᾐσθάνετο τῇ κινύρᾳ χρωμένου· ἢ ὅτι ὁ φθόνος
αὐτὸν παρεκίνησεν ἀκριβῶς μανθάνειν ὅθεν ἐστίν.

ΕΡΩΤ. ΜΔʹ.Τί ἐστι Μανδύας;

Μανδύας. Εἶδός ἐστιν ἐφεστρίδος. Οἶμαι δὲ ἢ ἀρκαδίκιν (5)


εἶναι, ἢ τὸ παρὰ πολλῶν μαντίον ὀνομαζόμενον. Καὶ γὰρ τῶν
Ἑβδομήκοντα εἰρηκότων περὶ
348

 2. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Quaestiones in libros


Regnorum et Paralipomenon {4089.023} (A.D. 4-5) Volume 80
page 569 l. 9
 εἶναι, ἢ τὸ παρὰ πολλῶν μαντίον ὀνομαζόμε-
νον. Καὶ γὰρ τῶν Ἑβδομήκοντα εἰρηκότων περὶ
τοῦ μεμηνυκότος τῷ Ἡλεὶ τῶν υἱῶν τὴν ἀναίρεσιν, ὅτι
διεῤῥηγμένα τὰ ἱμάτια εἶχεν, ὁ Ἀκύλας ἔφη «μαν-
δύαν διεῤῥηγμένον.» Καὶ τῶν Ἀμμανιτῶν ὁ (10)
βασιλεὺς τῶν πρὸς αὐτὸν ἀποσταλέντων παρὰ τοῦ
μακαρίου Δαβὶδ τοὺς πώγωνας ἐξύρισε, καὶ τῶν
μανδυῶν ἀφεῖλε τὸ ἥμισυ, ἕως τῆς ἀναβολῆς τῶν

 3. JOANNES MALALAS Chronogr. Chronographia {2871.001}


(A.D. 5-6) Page 33 l. 7
 ἐρέας ἱμάτια ἐφόρουν, καὶ οὐκ εὐχερῶς ἐγνωρίζοντο τῷ ὑπηκόῳ
πλήθει οἱ βασιλεῖς. λοιπὸν οὖν οἱ κατὰ τόπον βασιλεῖς, ἤτοι (5)
ῥῆγες καὶ τοπάρχαι, ἀκηκοότες τοῦτο, οἱ μὲν περιβόλαια, οἱ δὲ
φίβλας χρυσᾶς καὶ Μανδύας ἐπενόησαν ἑαυτοῖς, πορφύρεα ἢ ῥού-
σεα βάπτοντες αὐτὰ ἀπὸ βοτανῶν τινων, καὶ ἐφόρουν διὰ τὸ
γινώσκεσθαι τῷ ἰδίῳ πλήθει, καθὼς Παλαίφατος ὁ σοφώτατος
συνεγράψατο. μετὰ οὖν χρόνους πολλοὺς οἱ Ῥωμαῖοι τὴν...

 4. JOANNES DAMASCENUS Scr. Eccl. et Theol. Sacra parallela


(recensiones secundum alphabeti litteras dispositae, quae tres
libros conflant) (fragmenta e cod. Vat. gr. 1236) {2934.018} (A.D.
7-8) Volume 96 page 261 l. 15
 περιφεύγων τὰ εὔοπλα πρόσωπα, ἀλλ’ ἡδέως καθορῶν
αὐτά.
ΤΙΤΛ. ΙΒʹ. —Περὶ πείρας καὶ ἀπειρίας.
«Ἐνέδυσε Σαοὺλ τὸν Δαβὶδ Μανδύαν, καὶ περικε- (15)
φαλαίαν χαλκῆν περὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ· καὶ ἔζωσε
Δαβὶδ τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ ἐπάνω τοῦ μανδύου αὐ-
τοῦ, καὶ ἐκοπίασε περιπατήσας ἅπαξ καὶ δὶς, ὅτι

 5. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω) {}


(A.D. 9) Alphabetic letter mu Page 246 l. 2 κλείων. (25)
Μάνδρα: ἵππων σηκοί.
(246) Μανδραγόρας: ὑπνωτικὸς καρπός.
Μανδύας: εἶδος ἱματίου, ὅπερ καλεῖται λωρίκιον.
Μανδύη: τήβεννα.
349

Μάνην: τὴν μανίαν· λέγουσι δὲ καὶ μάναν· Ἀριστοφάνης. (5)

 6. CHRISTOPHORUS Mytilenaeus Poeta Carmina varia


{3019.002} (A.D. 11) Poem 68 l. 20
 ὅρα γὰρ αὐτὸν σύμβολον στ(ρατηγίας)
τὸ σταυρικὸν φέροντα τῆς δόξης ὅπλον·
εἰ πλειόνων δὲ τῶν παρασήμων (δέῃ),
τὸν Μανδύαν μὲν ἀντὶ σημαίας δέχου, (20)
ξυρῶν δὲ θήκην καὶ ξυροὺς φλεβ(οτόμους)
ὡς κουλεόν μοι καὶ τομὸν ξίφος νόει.
ἆρ’ οὐ στρατηγός ἐστιν; ἢ σὺ (πῶς λέγεις);

 7. VITA ET MIRACULA NICONIS Hagiogr. Vita et miracula (e


cod. Kutlumus. 210) {5081.002} (A.D. 11-17) Page 181 l. 11
 καὶ πρὸς σωτηρίαν ἐπανῆγε, τοῦ βάθους τῶν κακῶν ἐξαιρούμενος.
Ἐ-
πειδὴ γὰρ πολλὴν ἑώρα τὴν μοχθηρίαν καὶ τὴν σκαιότητα ἐκείνοις
ὑπο-
καθημένην τῷ διορατικῷ τοῦ πνεύματος ὀφθαλμῷ, ἅλατος
ἀπόδεσμόν (10)
τινα φέρειν τῷ ἑαυτοῦ μανδύᾳ προσεποιήσατο· ὃν ἐκεῖνοι, πλὴν
ἑνός,
σφόδρα τῆς ἀληθείας ἀποπλανώμενοι καὶ χρυσὸν εἶναι
ὑποτοπάσαντες,ἕρμαιον ἡγήσαντο τὸ πρᾶγμα. Καὶ εὐθὺς πόνον
ἤρξαντο ὠδίνειν καὶ τίκτειν ἀνομίαν, κατὰ τὸ γεγραμμένον,
βουλήν τε ἐβουλεύσαντο πονηράν,

 8. VITA ET MIRACULA NICONIS Hagiogr. Vita et miracula (e


cod. Kutlumus. 210) {5081.002} (A.D. 11-17) Page 185 l. 19
 Πέλοπος ἔγνω ἀπαίρειν. Ὅτε καὶ κατὰ συγκαιρίαν ἀνδρί τινι
Λάκωνι
περιτυχών, ἀλκιμωτάτῳ ἵππῳ ἐποχουμένῳ, τὴν πορείαν ὡς ἐπὶ
Κόριν-
θον μέλλοντι ποιεῖσθαι, πρὸς ὄνομα καλέσας αὐτόν, ἠξίου λαβεῖν
αὐτοῦ
τὸν Μανδύαν ἄχρι Κορίνθου. Ὁ δέ, θεῖον εἶναι τὸν ἄνδρα
διεγνωκώς, καὶ
μάλιστα διὰ τῆς ἐξ ὀνόματος κλήσεως, μετὰ πλείονος ὅσης αἰδοῦς
ἐδέ- (20)
ξατο τὸν Μανδύαν. Καὶ διανυκτερεύσας σὺν τάχει πολλῷ, τὴν
350

Κόρινθον
ἅμα φωτὶ κατέλαβε. Μέλλων δὲ κατὰ σπουδὴν αὐθωρὸν ἀπιέναι ἐν
τῇ

 9. VITA ET MIRACULA NICONIS Hagiogr. Vita et miracula (e


cod. Kutlumus. 210) {5081.002} (A.D. 11-17) Page 185 l. 21
 θον μέλλοντι ποιεῖσθαι, πρὸς ὄνομα καλέσας αὐτόν, ἠξίου λαβεῖν
αὐτοῦ
τὸν Μανδύαν ἄχρι Κορίνθου. Ὁ δέ, θεῖον εἶναι τὸν ἄνδρα
διεγνωκώς, καὶ
μάλιστα διὰ τῆς ἐξ ὀνόματος κλήσεως, μετὰ πλείονος ὅσης αἰδοῦς
ἐδέ- (20)
ξατο τὸν Μανδύαν. Καὶ διανυκτερεύσας σὺν τάχει πολλῷ, τὴν
Κόρινθον
ἅμα φωτὶ κατέλαβε. Μέλλων δὲ κατὰ σπουδὴν αὐθωρὸν ἀπιέναι ἐν
τῇ
ἰδίᾳ πατρίδι τῆς Λακεδαίμονος, διελογίζετο τίνι ἄρα καὶ παραθῇ
τὸν
Μανδύαν. Ὡς οὖν ταῦτα διελογίζετο, χρείας τινὸς καταλαβούσης
ἐξελ-

 11. Anna COMNENA Hist. Alexias {2703.001} (A.D. 11-12)


Book 15 chap. 8 sec. 1 l. 12
 μενον. Καὶ ὡς ἔοικεν, ἦν μὲν κἀν τοῖς πρὸ τοὐμοῦ πατρὸς
χρόνοις, ἐλάνθανε δέ· δεινότατον γὰρ τὸ Βογομίλων γένος (10)
ἀρετὴν ὑποκρίνασθαι. Καὶ τρίχα μὲν κοσμικὴν οὐκ ἂν ἴδοις
βογομιλίζουσαν, κέκρυπται δὲ τὸ κακὸν ὑπὸ τὸν Μανδύαν
καὶ τὸ κουκούλιον. Καὶ ἐσκυθρώπακεν ὁ Βογόμιλος καὶ
μέχρι ῥινὸς σκέπεται καὶ κεκυφὼς βαδίζει καὶ ὑποψιθυρί-
ζει τὸ στόμα, τἄνδοθι δὲ λύκος ἐστὶν ἀκάθεκτος. (2) Καὶ

 12. Anna COMNENA Hist. Alexias {2703.001} (A.D. 11-12)


Book 15 chap. 10 sec. 4 l. 3
 πλάνη χείρων τῆς πρώτης, δοκιμασίαν τινὰ ἔδοξαν ποιή-
σασθαι. (4) Τερατευομένου γὰρ ἐκείνου καὶ αὐχοῦντος
ὡς ἐκ μέσου τοῦ πυρὸς ἀλώβητος ὀφθήσεται, ἀναλαβό-
μενοι τὸν Μανδύαν αὐτοῦ ἔφασαν ὡς· «Ἴδωμεν εἰ μὴ τῶν
σῶν ἀμφίων ἅψεται τὸ πῦρ». Καὶ παραχρῆμα εἰς μέσον
351

ἔρριψαν τῆς καμίνου. Ὁ μὲν οὖν Βασίλειος ἐπὶ τοσοῦτον (5)


ἐγάννυτο ὑπὸ τοῦ ἐξαπατῶντος αὐτὸν δαίμονος λέγων ὡς·

 13. Anna COMNENA Hist. Alexias {2703.001} (A.D. 11-12)


Book 15 chap. 10 sec. 4 l. 7
 σῶν ἀμφίων ἅψεται τὸ πῦρ». Καὶ παραχρῆμα εἰς μέσον
ἔρριψαν τῆς καμίνου. Ὁ μὲν οὖν Βασίλειος ἐπὶ τοσοῦτον (5)
ἐγάννυτο ὑπὸ τοῦ ἐξαπατῶντος αὐτὸν δαίμονος λέγων ὡς·
«Ὁρᾶτε τὸν Μανδύαν εἰς ἀέρα ἀνιπτάμενον»; Οἱ δέ, ἐκ τοῦ
κρασπέδου τὸ ὕφασμα κατανοήσαντες, ἄραντες ὦσαν αὐτὸν
αὐτοῖς ἱματίοις καὶ ὑποδήμασιν εἰς τὸ μέσον τῆς καμίνου.
Καὶ τοσοῦτον, ὥσπερ κατ’ αὐτοῦ θυμουμένη, ἡ φλὸξ

οι αγρότες από πάνω φορούσαν…

ορθοστάδιος

PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω) (A.D. 9)


Alphabetic letter omicron Page 346 l. 25
Ὀρθογόη: χελιδών.
Ὀρθόφρων: ἀνατεταμένος καὶ μετέωρος ταῖς φρεσίν·
οὕτως Σοφοκλῆς.
Ὀρθοστάδιοι: οἱ στατοὶ χιτῶνες· οἱ γὰρ συρόμενοι, συρτοί.
(347) Ὄρθριον: ἀντὶ τοῦ ὄρθρου.
Ὀρθριάζειν: μαντεύεσθαι.

πέπλο Πέπλος, μάλλινος πέπλος,γυναικείο Ένδυμα

 1. Ευρυπίδης Bacchae (5 B.C.) L. 938


 Δι. ζῶναί τέ σοι χαλῶσι κοὐχ ἑξῆς πέπλων (935)
στολίδες ὑπὸ σφυροῖσι τείνουσιν σέθεν.
Πε. κἀμοὶ δοκοῦσι παρά γε δεξιὸν πόδα·
τἀνθένδε δ’ ὀρθῶς παρὰ τένοντ’ ἔχει πέπλος.
Δι. ἦ πού με τῶν σῶν πρῶτον ἡγήσῃ φίλων,
ὅταν παρὰ λόγον σώφρονας βάκχας ἴδῃς. (940)
352

Πε. πότερα δὲ θύρσον δεξιᾷ λαβὼν χερὶ

 2. Πλάτων Euthyphro {0059.001} (5-4 B.C.) Stephanus page 6


sec. c l. 2
 πρὸς ἀλλήλους, καὶ ἔχθρας γε δεινὰς καὶ μάχας καὶ ἄλλα
τοιαῦτα πολλά, οἷα λέγεταί τε ὑπὸ τῶν ποιητῶν, καὶ ὑπὸ τῶν
(c) ἀγαθῶν γραφέων τά τε ἄλλα ἱερὰ ἡμῖν καταπεποίκιλται, καὶ
δὴ καὶ τοῖς μεγάλοις Παναθηναίοις ὁ πέπλος μεστὸς τῶν
τοιούτων ποικιλμάτων ἀνάγεται εἰς τὴν ἀκρόπολιν; ταῦτα
ἀληθῆ φῶμεν εἶναι, ὦ Εὐθύφρων;
ΕΥΘ. Μὴ μόνον γε, ὦ Σώκρατες, ἀλλ’ ὅπερ ἄρτι εἶπον, (5)

 3. VETTIUS VALENS Astrol. Anthologiarum libri ix {1764.001}


(A.D. 2) Page 241 l. 18
 ψυχαῖς καὶ θείαις καὶ ἱεραῖς γνώμαις συνεπιστήσοντας,
καθὼς (15)
καὶ ὁ Νεχεψὼ ἐμαρτύρησε λέγων· ἔδοξε δέ μοι πάννυχον
πρὸς ἀέρα καὶ μοί τις ἐξήχησεν οὐρανοῦ βοή, τῇ
σάρκας μὲν ἀμφέκειτο πέπλος κυανόχρους κνέφας προ-
τείνων καὶ τὰ ἑξῆς. τίς γὰρ οὐκ ἂν κρίναι ταύτην τὴν θεωρίαν
πασῶν προὔχειν καὶ μακαριωτάτην τυγχάνειν, ἐν ᾗ Ἡλίου
μὲν (20)
τακτοὶ δρόμοι κατὰ πρόσθεσιν καὶ ἀφαίρεσιν ἀριθμῶν τροπαῖς

 4. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina de se ipso {2022.061} (A.D.


4) Page 1370 l. 10
 Ἄνδρες ἐμήσαντο φάρμακα μαχλοσύνης·
Οὐ ξανθαὶ πλοκαμῖδες ὑπὲρ νώτοιο χυθεῖσαι
Παῖζον ἅμα πνοιαῖς εὐκραέων ἀνέμων.
Ζώνῃ μὲν τῇσίν γε καλὸς ἐσφίγγετο πέπλος, (10)
Ἄχρι καὶ ἀστραγάλων ἐς πόδας ἑλκόμενος·
Κρηδέμνῳ δ’ ἐφύπερθε καρήατα ἠδὲ παρειὰς
Κρυψάμεναι, κατὰ γῆς ἑσταότ’ ὄμματ’ ἔχον.

 5. SOCRATES Scholasticus Hist. Historia ecclesiastica


{2057.001} (A.D. 4-5) Book 3 chap. 23 l. 145
 συνεχῶς ἐν τοῖς αὐτοῦ λόγοις ὀμνύων Λιβάνιος οὐκ αἰσχύνεται·
ὧν τοὺς ἀρρενικοὺς καὶ θηλυκοὺς ἔρωτας εἰ ἀπαριθμησαίμην,
μακρὸς
353

ἡμῖν ἔσται ὁ τῆς παρεκβάσεως λόγος. Ἀρκέσει δὲ τοῖς ταῦτα


γνῶναι ἐθέλουσιν ὁ Ἀριστοτέλους ‘Πέπλος,’ καὶ ὁ
Διονύσου (145)
‘Στέφανος,’ καὶ Ῥηγίνου ὁ ‘Πολυμνήμων,’ καὶ τῶν ποιητῶν τὸ
πλῆθος· οἳ περὶ αὐτῶν γράψαντες ‘γέλωτα ὄντως καὶ φλήναφον’
παρὰ πᾶσι τῆς Ἑλλήνων θεολογίας δεικνύουσιν. Ὅτι δὲ ἴδιον

 6. JOANNES DAMASCENUS Scr. Eccl. et Theol. Passio sancti


Artemii [Dub.] {2934.062} (A.D. 7-8) Volume 96 page 1300 l. 15
 κατασκευὴν ἦν· ἐξ ἀμπέλου μὲν αὐτῷ συνεπεπήγει
τὸ σῶμα· πανθαυμάστη δὴ τέχνη πρὸς μιᾶς συμφυΐας
ἰδέαν συναρμοσθὲν, χρυσῷ δὲ πᾶς ὁ περικείμενος
πέπλος ἀμφιεννύμενος, τοῖς παραγεγυμνωμένοις (15)
καὶ ἀχρύσοις τοῦ σώματος, εἰς ἄφραστόν τι συν-
εφθέγγετο κάλλος· ἑστῶτί τε μετὰ χεῖρας ἦν ἡ
κιθάρα, μουσηγετοῦντά τινα ἐκμιμουμένῳ· αἵ τε

 7. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter iota Page 116 l. 14
 Ἱστὸς καὶ κεραία: ὁ μὲν ἱστὸς, τὸ ἐπίμηκες ξύλον
ἄνω τεταμένον· κεραία δὲ, τὰ πλάγια, ὥστε γε-
νέσθαι γράμμα τὸ ταυ· διετείνετο δὲ πολλάκις ὁ
τῆς Ἀθηνᾶς πέπλος εἰς τοιοῦτο σχῆμα ξύλων καὶ
ἐπόμπευσεν. (15)

 8. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter pi Page 412 l. 9
 Πεπλαδικός: ὑγρανθέν· σεσηπός.
Πεπλασμένον: κακοῦργον.
Πέπλεκται: ἥττηται· Μένανδρος.
Πέπλος: περὶ τοῦ πέπλου τοῦ ἀναγομένου τῆι Ἀθηνᾶι
τοῖς μεγάλοις Παναθηναίοις, οὐ μόνον παρὰ τοῖς (10)
ῥήτορσιν ἐστιν ἡ μνήμη, ἀλλὰ καὶ παρὰ τοῖς
κωμικοῖς.

 9. Eustathius MACREMBOLITES Scr. Erot. Hysmine et


Hysminias {3072.001} (A.D. 12) Book 4 sec. 15 l. 9
 Τὸν πάντα βόστρυχον εἰς ἓν συνῆγε καὶ συνεδέδετο· ὅλον
τὸ χιτώνιον εὐφυῶς συγκεκόλληται τῇ σαρκὶ καὶ οἷον
354

ταύτῃ συνέρραπται, ὃ μέχρι γονάτων ὁ τεχνίτης ἐξέχυσε.


Τὰ δ’ ἐφεξῆς μέχρι δακτύλων αὐτῶν διερρωγώς τις πέπλος
συνέσφιγγε, καὶ μήρινθος κατὰ κιττὸν συνεπλέκετο. Λαγωὸς (10)
τῆς λαιᾶς ἀπῃώρητο τῶν χειρῶν· τῇ γάρ τοι δεξιᾷ τοὺς
κύνας ὑπέσαινεν· οἱ δ’ ὅλοι πρὸ ποδῶν ἐκυλινδοῦντο τοῦ

 10. Constantinus MANASSES Hist. et Poeta Compendium


chronicum {3074.001} (A.D. 12) L. 105
 καὶ πάλιν ἔργων καταρχή, καὶ κέλευσις τοῦ κτίστου
τὸν οὐρανὸν εὐστέφανον τοῖς ἀστράσι γενέσθαι.
τότε τῶν ἄστρων οὐρανὸς τῷ κάλλει διηνθίσθη
ὡς πέπλος μαργαρόστρωτος, χρυσόπαστον ὡς φᾶρος, (105)
ὡς ὕφασμα κοσμούμενον ἐκ πυρραζόντων λίθων.
τότε τὸ πρῶτον ἔφαυσεν ἡ κόρη τῆς ἡμέρας,
ὁ μέγας γίγας ἥλιος, ὁ ζωοτρόφος λύχνος,

 11. Constantinus MANASSES Hist. et Poeta Compendium


chronicum {3074.001} (A.D. 12) L. 122
 ἀντηύγει δ’ ὡς κασσίτηρος σφαῖρα τῆς Ἀφροδίτης·
ὡσεὶ χαλκὸς ἐρυθραυγὴς Ἑρμῆς ἐλαμπτηρούχει· (120)
διαφανὴς ὡς ὕελος ηὔγαζεν ἡ σελήνη.
οὕτως ὁ πέπλος οὐρανοῦ παντόχρους ἑωρᾶτο.
ὁ Κρόνος ἐκυάνιζεν ὡς ὑακίνθου χρόα·
ὡς κρῖνον ἔλαμπεν ὁ Ζεύς, Ἄρης καθάπερ ἴον·
ὡς ῥόδον περιπόρφυρον ἥλιος ἦν χρυσίζων· (125)

 12. Nicephorus GREGORAS Hist. et Scr. Rerum Nat. Epistulae


{4145.002} (A.D. 13-14) Epistle 9 l. 8
 ποιεῖς τὴν τῆς εὐφροσύνης πανήγυριν. ὥστε πῶς οἴει λυπεῖσθαί
με (5)
οἱονεί τισιν ἠπειρωτικοῖς ναυαγίοις τῶν ἐλπίδων τὸ σκάφος ἐν τοῖς
σοῖς λιμέσι καταβαπτίζοντα; ὃ γὰρ ἐν τοῖς Παναθηναίοις ὁ Ἀττικὸς
ἐκεῖνος ἐγίνετο πέπλος, ἀγώνων ἀρχέτυπα τὰς ἡρωϊκὰς
ἀναγράφων
τοῖς Ἕλλησι πράξεις, τοῦτ’ αὐτὸς ἔμοιγε γίγνῃ, καιρόν μοι διδοὺς
ὁπότε δίδως· καὶ πρὸς ὑπερφυᾶ με τὸν πόθον ἐκκάεις τὰς ἀπὸ
γλώττης (10)
λαμπρὰς ὑφαπλῶν ὁμιλίας μετά τινος θελγούσης πειθοῦς
355

περόνη

 1.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 5 l. 425


 ἦ μάλα δή τινα Κύπρις Ἀχαιϊάδων ἀνιεῖσα
Τρωσὶν ἅμα σπέσθαι, τοὺς νῦν ἔκπαγλα φίλησε,
τῶν τινα καρρέζουσα Ἀχαιϊάδων ἐϋπέπλων
πρὸς χρυσῇ περόνῃ καταμύξατο χεῖρα ἀραιήν. (425)
Ὣς φάτο, μείδησεν δὲ πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε,
καί ῥα καλεσσάμενος προσέφη χρυσῆν Ἀφροδίτην·
οὔ τοι τέκνον ἐμὸν δέδοται πολεμήϊα ἔργα,

 2.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 7 l. 145


 τὸν Λυκόοργος ἔπεφνε δόλῳ, οὔ τι κράτεΐ γε,
στεινωπῷ ἐν ὁδῷ ὅθ’ ἄρ’ οὐ κορύνη οἱ ὄλεθρον
χραῖσμε σιδηρείη· πρὶν γὰρ Λυκόοργος ὑποφθὰς
δουρὶ μέσον περόνησεν, ὃ δ’ ὕπτιος οὔδει ἐρείσθη· (145)

τεύχεα δ’ ἐξενάριξε, τά οἱ πόρε χάλκεος Ἄρης.


καὶ τὰ μὲν αὐτὸς ἔπειτα φόρει μετὰ μῶλον Ἄρηος·

αὐτὰρ ἐπεὶ Λυκόοργος ἐνὶ μεγάροισιν ἐγήρα,

 3.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 10 l. 133


 Ἀργείων, ὅτε κέν τιν’ ἐποτρύνῃ καὶ ἀνώγῃ. (130)
Ὣς εἰπὼν ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα,
ποσσὶ δ’ ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,
ἀμφὶ δ’ ἄρα χλαῖναν περονήσατο φοινικόεσσαν
διπλῆν ἐκταδίην, οὔλη δ’ ἐπενήνοθε λάχνη.
εἵλετο δ’ ἄλκιμον ἔγχος ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ, (135)
βῆ δ’ ἰέναι κατὰ νῆας Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.

 . Ευρυπίδης Phoenissae {0006.015} (5 B.C.) L. 805


 τον νάπος, Ἀρτέμιδος χιονοτρόφον ὄμμα Κιθαιρών,
μήποτε τὸν θανάτῳ προτεθέντα, λόχευμ’ Ἰοκάστας,
ὤφελες Οἰδιπόδαν θρέψαι, βρέφος ἔκβολον οἴκων,
χρυσοδέτοις περόναις ἐπίσαμον· (805)
μηδὲ τὸ παρθένιον πτερόν, οὔρειον τέρας, ἐλθεῖν
πένθεα γαίας (806)
Σφιγγὸς ἀμουσοτάταισι σὺν ᾠδαῖς,
356

 SOPHOCLES Trag. Trachiniae {0011.001} (5 B.C.) L. 925


 δέξεσθ’ ἔτ’ ἐν κοίταισι ταῖσδ’ εὐνήτριαν.»
Τοσαῦτα φωνήσασα συντόνῳ χερὶ
λύει τὸν αὑτῆς πέπλον ᾧ χρυσήλατος
προὔκειτο μαστῶν περονίς, ἐκ δ’ ἐλώπισεν (925)
πλευρὰν ἅπασαν ὠλένην τ’ εὐώνυμον.
Κἀγὼ δρομαία βᾶσ’, ὅσονπερ ἔσθενον,
τῷ παιδὶ φράζω τῆς τεχνωμένης τάδε.

 13.Ξενοφών . De re equestri {0032.013} (5-4 B.C.) Chap. 1 sec. 5


l. 6
 γε οὐδὲ σαρξὶ παχέα· εἰ δὲ μή, ὅταν ἐν σκληροῖς ἐλαύνηται,
ἀνάγκη αἵματος ταῦτα πληροῦσθαι καὶ κρισσοὺς γίγνεσθαι,
καὶ παχύνεσθαι μὲν τὰ σκέλη, ἀφίστασθαι δὲ τὸ δέρμα. (5)
χαλῶντος δὲ τούτου πολλάκις καὶ ἡ περόνη ἀποστᾶσα χωλὸν
(6) ἀπέδειξε τὸν ἵππον. τά γε μὴν γόνατα ἢν βαδίζων ὁ πῶλος
ὑγρῶς κάμπτῃ, εἰκάζοις ἂν καὶ ἱππεύοντα ὑγρὰ ἕξειν τὰ
σκέλη· πάντες γὰρ προϊόντος τοῦ χρόνου ὑγροτέρως κάμπτου-

 14. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.


Historia animalium {0086.014} (4 B.C.) Bekker page 516a l. 28
 μόνος τῶν ζῴων κινεῖ τὴν σιαγόνα τὴν ἄνωθεν. Ἐν δὲ ταῖς (25)
σιαγόσιν ἔνεστι τὸ τῶν ὀδόντων γένος, ὀστοῦν τῇ μὲν ἄτρητον
τῇ δὲ τρητόν, καὶ ἀδύνατον γλύφεσθαι τῶν ὀστῶν μόνον.
Ἀπὸ δὲ τῆς ῥάχεως, ἥπερ περόνη ἐστί, καὶ αἱ κλεῖδες καὶ αἱ
πλευραί. Ἔστι δὲ καὶ τὸ στῆθος ἐπὶ πλευραῖς κείμενον· ἀλλ’
αὗται μὲν συνάπτουσιν, αἱ δ’ ἄλλαι ἀσύναπτοι· οὐδὲν γὰρ (30)
ἔχει ζῷον ὀστοῦν περὶ τὴν κοιλίαν. Ἔτι δὲ τά τ’ ἐν τοῖς ὤμοις

πέτασος

 1. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina moralia {2022.060} (A.D. 4)


Column 915 l. 6
 Ξείνων ἡμεδαπῶν περιφείδεο, ἔξοχα δ’ αὖτε
Οἳ τάδε πάντα λίπον, ἀδρανέων νεκύων.
Δεῦρ’ ἄγε, κόσμον ἅπαντα καὶ ἄχθεα τῇδ’ ἀπολείψας, (5)
Ἱστίον ἐς ζωὴν οὐρανίην πέτασον.
Πάντα μὲν αἰὲν ἄριστα θεοπρεπὲς ἔργα τελείσθω,
Ἡ δὲ Τριὰς πάντων ἔξοχά σοι μελέτω.
357

 2. TIMAEUS Sophista Gramm. Lexicon Platonicum (e cod.


Coislin. 345) {2602.001} (A.D. 4?) Epistle-alphabetic letter pi
page 1000a l. 19
 σύνεγγυς καθήμενοι καὶ περιουσιάζοντες πλέονος ἄξια
ἐπιτίθεσαν, οἱ δὲ ποῤῥώτερον ἄνθεσι καὶ φύλλοις
ἔβαλλον περιερχομένους· ὡς καὶ νῦν τοῖς ἐπιφανῶς
ἀγωνισαμένοις ἐπιβάλλουσι πετάσους καὶ ζώνας, οἱ
δὲ χιτῶνας. ἐκ τούτου σύνηθες ἐγένετο κύκλῳ περιπο- (20)
ρευομένους τοὺς ἀθλητὰς ἐπαγείρειν καὶ λαμβάνειν
τὰ διδόμενα. ὅθεν Σιμωνίδης περὶ Ἀστύλου φησὶν

 3. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter pi Page 414 l. 4
 (414) ζοντες πλέονος ἄξια ἐπετίθεσαν· οἱ δὲ πορρώτερον
ἄνθεσι καὶ φύλλοις ἔβαλλον περιερχομένους· ὡς
καὶ νῦν τοῖς ἐπιφανῶς ἀγωνισαμένοις ἐπιβάλλουσι
πετάσους καὶ ζώνας· οἱ δὲ χιτῶνας· ἐκ τούτου
σύνηθες ἐγένετο κύκλω περιπορευομένους τοὺς ἀθλη- (5)
τὰς ἐπαγείρειν καὶ λαμβάνειν τὰ διδόμενα· ὅθεν
Σιμωνίδης περὶ Ἀστύλου φησὶν οὕτως·

ποδήρης

 1. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 732 l. 14
 τῆς παρὰ Θεοῦ τῶν ἐσθημάτων τοὺς τεχνουργοὺς
ἀναπεπλῆσθαί φησιν, εἰς εὐανθῆ ποικιλουργίαν ἀπο-
κομίζοντος, καὶ τὴν Χριστοῦ τοῖς ἀμφίοις ἐγγράφον-
τος δόξαν. Περιστήθιον δὲ καὶ ἐπωμὶς, καὶ ποδήρης,
καὶ χιτὼν ὁ κοσυμβωτὸς, κίδαρίς τε καὶ ζώνη, τὰ (15)
τεχνουργούμενα, αὐτά τε καὶ πρὸς τούτοις ἕτερα, ἃ
καὶ ἀνὰ μέρος ἡμῖν, ὡς ἔνι, λελέξεται.

 2. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter xi Page 312 l. 16
 ἔνδυμα οὕτω καλούμενον, ὡς Κρατῖνος ἐν Ὥραις·
ἔστι δὲ καὶ ἱππικὸν ἔνδυμα, ὡς Ἀριστοφάνης ἐν
358

Νεφέλαις. (15)
Ξυστίς: χιτὼν ποδήρης γυναικεῖος· οἱ δὲ τραγικὸν
ἔνδυμα ἐσκευοποιημένον καὶ ἔχον ἐπιπόρπημα· οἱ
δὲ τὸ λεπτὸν, παρὰ τὸ ἐξύσθαι· ἰδίως δὲ τὸ τῶν
τραγωδῶν ἔνδυμα.

 3. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter pi Page 436 l. 5
 Ποδεών: κυρίως τοῦ ἀσκοῦ τὰ προύχοντα· ἤτοι τῶν
ποδῶν τὰ δέρματα.
Ποδηγέστερον: ὁδηγητικώτερον.
Ποδήρης: ἕως τῶν ποδῶν χιτών· οἱ δὲ τὸ συρραπ- (5)
τόμενον εἰς τὸ κατώτερον τῆς στολῆς ἐκ πορφύρας
ἢ βύσσου ῥάκιον.
Ποδοκάκη: ξύλον ὧι ἐν εἰρκτῆι τοὺς πόδας ἐμβάλ-

 4. Eustathius MACREMBOLITES Scr. Erot. Hysmine et


Hysminias {3072.001} (A.D. 12) Book 2 sec. 4 l. 11
 μικρὸν καὶ αὖ περὶ τὸν στέφανον ἀνεδέδετο. Λευκὴ
καλύπτρα τὴν κεφαλὴν καὶ τὰ περὶ τὸ μέτωπον κατεκάλυ-
πτεν. Ἀραχνώδης ὁ χιτὼν τῇ παρθένῳ, τὸ χρῶμα λευκός, (10)
ποδήρης τὸ σχῆμα καὶ ὅλος πλατύς. Ἡ δεξιὰ τῶν
χειρῶν δεξιῶς ἐπικειμένη τῷ στήθει τὸν ὁμώνυμον κατα-
καλύπτει μαζόν· οἱ δάκτυλοι τὸν λαιὸν ὅλον περικαλύ-
πτουσι κατεπικείμενοι καὶ φυλάσσοντες (ἄμαστον εἴποις

 5. Eustathius MACREMBOLITES Scr. Erot. Hysmine et


Hysminias {3072.001} (A.D. 12) Book 4 sec. 7 l. 9
 κάλλος ἀντήριζεν. Ἡ θρὶξ περὶ τοὺς ὤμους ἐξήπλωτο,
φιλοτίμως καταβοστρυχουμένη καὶ λίαν ἐπιμελῶς. Ἄνθεσι
τὴν κεφαλὴν ἐστεφάνωτο, καὶ ῥόδα κατεπεχεῖτο τῷ βοστρυχώματι.
ποδήρης ὁ χιτὼν τουτῳὶ καὶ οἷον κατάχρυσος καὶ ὡς ἐξ ἀνθέων
κατάστικτος καὶ ὅλος ἠνέμωτο. (10)
Πλήρεις εἶχε τὰς χεῖρας καὶ ῥόδων καὶ τῶν ἄλλων φυτῶν,
ὅσα καθηδύνει τὴν ὄσφρησιν. Ἐσανδαλοῦτο τοὺς πόδας·
359

πόρπη

 1. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter pi Page 444 l. 20
 μότης Πόριος.
Πόρπαξ: τὸ ἐντὸς τῆς ἀσπίδος πρόσθημα, δι’ οὗ τὴν χεῖρα
διεῖρον.
Πόρπη: φίβλα. (20)
Πορποῦσθαι: φιβλοῦσθαι.
Πορσύνεται: ὁδεύεται· ἀπὸ τοῦ πόρου· Σοφοκλῆς.
Πορφύρει: ταράσσεται.

 2. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter sigma Page 562 l. 16
 Σχιστὸς ὁδός: ἡ μιξοδία.
Σχίζα: ἡ λαμπάς.
Σχιζίας: ὁ τετανὸς καὶ ἰσχνός· οὕτως Κρατῖνος. (15)
Σχιστὸς χιτών: κατὰ τὸ μέσον πόρπη συνεχόμενος.
Σχῖνον: τὴν σκίλλαν, ἐν ἧ διαμασῶνται οἱ καλλω-
πιζόμενοι ἕνεκα τοῦ λευκοῦν τοὺς ὀδόντας· ἀφ’ οὗ
καὶ σχινίζεσθαι.

σανδάλια

 1. Αριστοφάνης . Ranae {0019.009} (5-4 B.C.) L. 405


 πολλὴν ὁδὸν περαίνεις.
Ἴακχε φιλοχορευτά, συμπρόπεμπέ με. —
Σὺ γὰρ κατεσχίσω μὲν ἐπὶ γέλωτι
κἀπ’ εὐτελείᾳ τόδε τὸ σανδαλίσκον (405)
καὶ τὸ ῥάκος,
κἀξηῦρες ὥστ’ ἀζημίους
παίζειν τε καὶ χορεύειν. (407)

 2. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat.


4) {2022.018} (A.D. 4) Volume 35 page 581 l. 31

 ... καὶ τοιούτων δυστυχῶν ἀριθμός· ὧν ὁ μὲν τοῖς
Σικελικοῖς κρατῆρσιν ἑαυτὸν θεώσας, ὡς ᾤετο, καὶ
360

εἰς τὴν κρείττονα λῆξιν ἀφ’ ἡμῶν ἀναπέμψας, (30)


τῷ φιλτάτῳ σανδάλῳ κατεμηνύθη παρὰ τοῦ πυρὸς
ἐκβρασθέντι· καὶ οὐ θεὸς ἐδείχθη μετ’ ἄνθρω-
πον, ἀλλ’ ἄνθρωπος κενόδοξος, καὶ ἀφιλόσοφος
μετὰ θάνατον, καὶ οὐδὲ τὰ κοινὰ συνετός· οἱ δὲ ἀδύ-

 3. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina moralia {2022.060} (A.D. 4)


Column 597 l. 10
 Ἢ τοκέων τοκέεσσιν ἀρηγόσιν, ἢ καὶ ἀρωγῆς
Δευομένοις, τούτοις μὲν ὁμὸν βίον ἀμφαγαπάζειν
Οὐ φθόνος, οὐδὲ πικρὸν καὶ ἀνάρσιον ἐνθάδε Μῶμος
Ὄμμα βαλεῖ, τρίζειν καὶ σάνδαλα πολλάκι φάσκων· (10)
Ἔστι δὲ καὶ τόδ’ ὄνειαρ ἐμοὶ, κακὸς ὄμματα βάλλων.
Κεῖνος μὲν βαλέει, τὸ δ’ ἐμὸν κέαρ ἔμπεδον ἔσται.
Τῶν δ’ ἄλλων μοι τόσσον ἀλεύεσθαι φιλότητα,

 4. Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina quae spectant ad alios


{2022.062} (A.D. 4) Sec. 1573 l. 7
 Ἀρχεγόνου τε νέου τε, τὸ δὴ καὶ θαῦμα μέγιστον.
Ἐμπεδόκλεις, σὲ μὲν αὐτίκ’ ἐτώσια φυσιόωντα, (5)
Καὶ βροτὸν Αἰτναίοιο πυρὸς κρητῆρες ἔδειξαν,
Σάνδαλ’ ἀποβράσσαντες ἐλαφρονόοιο θεοῖο
Χάλκεα, καί σε βροτοῖσιν ἐπαισχέα πᾶσιν ἔθηκαν,
Κύδεος ἱμείροντα δι’ ἅλματος αἰνομόροιο.
Ἥρακλες, Ἐμπεδότιμε, Τροφώνιε, λήξατε μύθων, (10)

 5. Αθανάσιος θεολόγος Epistulae ad Castorem [Sp.] {2035.085}


(A.D. 4) Volume 28 page 856 l. 46
 ἅπαντα δεύτερα τίθενται.
Ἐκεῖνο δὲ μεταξὺ τῶν ἄλλων περιττόν ἐστι καὶ
λέγειν, ὡς οὐδεὶς αὐτῶν ἄλλο τι κέκτηται πλὴν κολοβίου, καὶ
ἡμιφορίου, καὶ σανδαλίων, καὶ μηλωτῆς,
καὶ ψιάθου· αἰσχύνην ἡγούμενοι τὸ λέγεσθαι παρ’
αὐτοῖς, βιβλίον ἐμὸν, γραφεῖον ἐμὸν, ἢ ἄλλο τι ἐμόν.
Τοσοῦτον δὲ ἕκαστος αὐτῶν καθ’ ἡμέραν ἐξ ἔργου

 6. SOCRATES Scholasticus Hist. Historia ecclesiastica


{2057.001} (A.D. 4-5) Book 7 chap. 37 l. 13
361

 τὴν ἐν Θρᾴκῃ διαγωγήν. Ἑτέρου οὖν διὰ τοῦτο ἀντικατασταθέντος,


ἔμενεν ὁ Σιλβανὸς ἐν τῇ Κωνσταντινουπόλει, τὸν ἀσκητικὸν
βίον ἄκρως μετερχόμενος. Τοσοῦτον δὲ ἄτυφος ἦν, ὡς τὰ πολλὰ
ἐν τοσούτῳ πλήθει τῆς τηλικαύτης πόλεως ἀπὸ χορτίνων σανδα-
λίων προέρχεσθαι. Χρόνου δέ τινος διαγενομένου, ὁ τῆς ἐν
Τρωάδι προεστὼς ἐκκλησίας ἐτελεύτησεν· διὸ παρῆσαν οἱ Τρῶες
ζητοῦντες ἐπίσκοπον. Ἀττικοῦ δὲ διασκεπτομένου τίνα χειροτο-
νήσει, συνέβη τὸν Σιλβανὸν ἐπὶ θέαν παρεῖναι αὐτοῦ. Ὁ δὲ

 7. Ιωάννης Χρυσόστομος In illud: Salutate Priscillam et Aquilam


(sermones 1-2) {2062.069} (A.D. 4-5) Volume 51 page 197 l. 6
 θεν ὁ νόμος τοῦ Χριστοῦ, ὃν ἔθηκεν αὐτοῖς, οὕτω λέγων·
Μὴ κτήσησθε χρυσὸν, μηδὲ ἄργυρον, μηδὲ χαλκὸν
εἰς τὰς ζώνας ὑμῶν, μηδὲ ὑποδήματα, μηδὲ ῥάβδον (5)
εἰς τὴν ὁδόν· φαίνεται δὲ Πέτρος σανδάλια ἔχων.
Ὅτε γοῦν ὁ ἄγγελος καθεύδοντα αὐτὸν ἐξύπνισε, καὶ
ἐξήγαγε τοῦ δεσμωτηρίου, φησίν· Ὑπόδησαι τὰ σαν-
δάλιά σου, καὶ περιβαλοῦ τὸ ἱμάτιόν σου, καὶ ἀκο-

στροφίον

 9. Αριστοφάνης . Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) L. 931


 ΚΙ. Ἀλλ’ ἦ τὸ πέος τόδ’ Ἡρακλῆς ξενίζεται;
ΜΥ. Ἀνίστασ’, ἀναπήδησον. Ἤδη πάντ’ ἔχω.
ΚΙ. Ἅπαντα δῆτα. Δεῦρό νυν, ὦ χρυσίον. (930)
ΜΥ. Τὸ στρόφιον ἤδη λύομαι. Μέμνησό νυν·
μή μ’ ἐξαπατήσῃς τὰ περὶ τῶν διαλλαγῶν.
ΚΙ. Νὴ Δί’ ἀπολοίμην.
ΜΥ. Ἀλλὰ σισύραν οὐκ ἔχεις.

φορμό

 1. Αριστοφάνης . Thesmophoriazusae {0019.008} (5-4 B.C.) L.


813
 Οὕτως ἡμεῖς πολὺ βελτίους τῶν ἀνδρῶν εὐχόμεθ’
εἶναι. (810) Οὐδ’ ἂν κλέψασα γυνὴ ζεύγει κατὰ πεντήκοντα
τάλαντα εἰς πόλιν ἔλθοι τῶν δημοσίων· ἀλλ’ ἢν τὰ μέγισθ’
ὑφέληται, φορμὸν πυρῶν τἀνδρὸς κλέψασ’, αὐθημερὸν
362

ἀνταπέδωκεν. Ἀλλ’ ἡμεῖς ἂν πολλοὺς τούτων


ἀποδείξαιμεν ταῦτα ποιοῦντας, (815)
καὶ πρὸς τούτοις γάστριδας ἡμῶν

 2. Αριστοφάνης . Plutus {0019.011} (5-4 B.C.) L. 542


 ἐπεγείρουσαι καὶ φράζουσαι· «Πεινήσεις· ἀλλ’ ἐπανίστω.»
Πρὸς δέ γε τούτοις ἀνθ’ ἱματίου μὲν ἔχειν ῥάκος· ἀντὶ δὲ
κλίνης (540) στιβάδα σχοίνων κόρεων μεστήν, ἣ τοὺς
εὕδοντας ἐγείρει· καὶ φορμὸν ἔχειν ἀντὶ τάπητος σαπρόν· ἀντὶ
δὲ προσκεφαλαίου λίθον εὐμεγέθη πρὸς τῇ κεφαλῇ· σιτεῖσθαι
δ’ ἀντὶ μὲν ἄρτων μαλάχης πτόρθους, ἀντὶ δὲ μάζης φυλλεῖ’
ἰσχνῶν ῥαφανίδων, ἀντὶ δὲ θράνου στάμνου κεφαλὴν
κατεαγότος, ἀντὶ δὲ μάκτρας (545)

 3. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.


Rhetorica {0086.038} (4 B.C.) Bekker page 1385a l. 27
 σώματος κακώσεσιν καὶ ἐν κινδύνοις· καὶ γὰρ ὁ κινδυνεύων
ἐπιθυμεῖ καὶ ὁ λυπούμενος· διὸ οἱ ἐν πενίᾳ παριστάμενοι καὶ (25)
φυγαῖς, κἂν μικρὰ ὑπηρετήσωσιν, διὰ τὸ μέγεθος τῆς δεήσεως
καὶ τὸν καιρὸν κεχαρισμένοι, οἷον ὁ ἐν Λυκείῳ τὸν φορμὸν
δούς. ἀνάγκη οὖν μάλιστα μὲν εἰς ταὐτὰ ἔχειν τὴν ὑπουρ-
γίαν, εἰ δὲ μή, εἰς ἴσα ἢ μείζω· ὥστε ἐπεὶ φανερὸν καὶ οἷς
καὶ ἐφ’ οἷς γίγνεται χάρις καὶ πῶς ἔχουσι, δῆλον ὅτι ἐκ (30)

 5. EPICURUS Phil. Epistularum fragmenta {0537.004} (4-3 B.C.)


Fragment 94 l. 9
 ἑαυτὸν προσεκάθισε τοῖς λόγοις οὐκ ὢν ἀφυὴς καὶ κατὰ μικρὸν
εἰς τὴν θεωρουμένην ἕξιν ἦλθεν ...ἐν δὲ
τῇ αὐτῇ ἐπιστολῇ ὁ Ἐπίκουρος καὶ Πρωταγόραν φησὶ τὸν σο-
φιστὴν ἐκ φορμοφόρου καὶ ξυλοφόρου πρῶτον μὲν γενέσθαι γρα-
φέα Δημοκρίτου· θαυμασθέντα γὰρ ὑπ’ ἐκείνου ἐπὶ ξύλων
τι- (10)
νῶν ἰδίᾳ συνθέσει ἀπὸ ταύτης τῆς ἀρχῆς ἀναληφθῆναι ὑπ’ αὐ-
τοῦ, καὶ διδάσκειν ἐν κώμῃ τινὶ γράμματα· ἀφ’ ὧν ἐπὶ τὸ σο-

 6. Aelius HERODIANUS et Pseudo-HERODIANUS Gramm. et


Rhet. De figuris [Sp.] (= Περὶ σχημάτων) {0087.035} (A.D. 2)
Page 92 l. 4
363

 (92) ματα; πῶς ποτε ὑμεῖς, ὦ σιδήρεοι, ἐκαρ-


τερεῖτε ἀκροώμενοι, ὁπότε ἔφη παρελθών·
ἀμπελουργοῦσί τινες τὴν πόλιν· τὰ κλή-
ματα τοῦ δήμου ὑποβέβληται· φορμορρα-
φούμεθα. ταῦτα γὰρ οὐκ ἀναλογεῖ τὰ ῥήματα τῇ (5)
τότε ὑποκειμένῃ τῶν πραγμάτων ὑποθέσει.
Τῆς δὲ εἰρωνείας καθέστηκεν εἴδη τὰ λεπτομερέ-
στερα τάδε, σαρκασμός, διασυρμός, ἐπικερτόμησις, κα-

 8. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter sigma Page 497 l. 8
 τὸν ἐπὶ τῶι δέρματι χαλκὸν ἔχοντα· παρ’ ὅσον τὰ (5)
σάκη ἐπίχαλκα.
Σάκος: ὅπλον· ἀσπίδα.
Σάκτρα: φορμὸς, ἀπὸ τοῦ σάττεσθαι· οἱ δὲ τὸν τοξικὸν κάλαμον.
Σάκος: οἱ Ἀττικοὶ λέγουσι διὰ τοῦ ἑνὸς κ. (10)
Σακτός: ὁ τεθησαυρισμένος καὶ πολύς.

 10. LEXICON αἱμωδεῖν Lexicogr. Lexicon αἱμωδεῖν (= Lexicon


anepigraphum quod incipit a voce αἱμωδεῖν) {4288.001} Incertum)
Page 630 l. 14(630) Ἀρχὴ τοῦ Φ.

φενακισθείη, χλευασθείη ἀπατηθείη· ἀπὸ τοῦ φενα- (12)


κίζω· τοῦτο παρὰ τὸ τὰς φραίνας αἰκίζειν. φορμηδὸν,
φορμός ἐστι, πλέγμα τινὸς μεγάλου εἴδους· ἐν ὧ ἐκοι-
μῶντο οἱ πένητες· ἢ κατετίθεντο τὰ ὄσπρια· τάχα δὲ (15)
ἡ καλαμὴ νῦν καλύμη ἐκ τούτου, καὶ τὸ φορμηδὸν φροῦ-
δος ἄρδην παντελῶς· ἀφανεῖς· ἔρημοι φροῦδος μὲν

χειρίδες

 1. Όμηρος Odyssea {0012.002} (8 B.C.) Book 24 l. 230


 λιστρεύοντα φυτόν· ῥυπόωντα δὲ ἕστο χιτῶνα,
ῥαπτὸν ἀεικέλιον, περὶ δὲ κνήμῃσι βοείας
κνημῖδας ῥαπτὰς δέδετο, γραπτῦς ἀλεείνων,
364

χειρῖδάς τ’ ἐπὶ χερσὶ βάτων ἕνεκ’· αὐτὰρ ὕπερθεν (230)


αἰγείην κυνέην κεφαλῇ ἔχε, πένθος ἀέξων.
τὸν δ’ ὡς οὖν ἐνόησε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεὺς
γήραϊ τειρόμενον, μέγα δὲ φρεσὶ πένθος ἔχοντα,

 2.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 8 chap. 3


sec. 14 l. 2
 βαφεῖς, καὶ κάνδυν ὁλοπόρφυρον. εἶχε δὲ καὶ διάδημα περὶ (5)
τῇ τιάρᾳ· καὶ οἱ συγγενεῖς δὲ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ τοῦτο σημεῖον
(14) εἶχον, καὶ νῦν τὸ αὐτὸ τοῦτο ἔχουσι. τὰς δὲ χεῖρας ἔξω τῶν
χειρίδων εἶχε. παρωχεῖτο δὲ αὐτῷ ἡνίοχος μέγας μέν, μείων
δ’ ἐκείνου εἴτε καὶ τῷ ὄντι εἴτε καὶ ὁπωσοῦν· μείζων δ’ ἐφάνη
πολὺ Κῦρος. ἰδόντες δὲ πάντες προσεκύνησαν, εἴτε καὶ ἄρξαι
τινὲς κεκελευσμένοι εἴτε καὶ ἐκπλαγέντες τῇ παρασκευῇ καὶ (5)

 3.Ξενοφών . Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 8 chap. 8


sec. 17 l. 4
 (17) καὶ γὰρ καινοποιητὰς ἀμφοτέρων τούτων κέκτηνται. ἀλλὰ
μὴν καὶ ἐν τῷ χειμῶνι οὐ μόνον κεφαλὴν καὶ σῶμα καὶ
πόδας ἀρκεῖ αὐτοῖς ἐσκεπάσθαι, ἀλλὰ καὶ περὶ ἄκραις ταῖς
χερσὶ χειρῖδας δασείας καὶ δακτυλήθρας ἔχουσιν. ἔν γε μὴν
τῷ θέρει οὐκ ἀρκοῦσιν αὐτοῖς οὔθ’ αἱ τῶν δένδρων οὔθ’ αἱ (5)
τῶν πετρῶν σκιαί, ἀλλ’ ἐν ταύταις ἑτέρας σκιὰς ἄνθρωποι
(18) μηχανώμενοι αὐτοῖς παρεστᾶσι. καὶ μὴν ἐκπώματα ἢν μὲν

 4. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page


190 l. 34
 ἀμβλίσκειν Ἀττικοί, ὠμοτοκεῖν Ἕλληνες.
ἀμφορεαφόρους Ἀττικοὶ τοὺς μισθοῦ τὰ κεράμια φέροντας.
ἀναρριχᾶσθαι Ἀττικοί, προβαίνειν ἀνέρπων Ἕλληνες.
ἀμφιμάσχαλος χιτών Ἀττικοί, χειριδωτός Ἕλληνες.
ἀνακραγεῖν Ἀττικοί, ἀναφωνῆσαι Ἕλληνες. (35)
(191) ἀπάτη ἡ πλάνη παρ’ Ἀττικοῖς, ἀπάτη ἡ τέρψις παρ’
Ἕλλησιν. ἀκαλήφη Ἀττικοί, κνίδη Ἕλληνες.

 5. NICEPHORUS I Hist., Scr. Eccl. et Theol. Breviarium


historicum de rebus gestis post imperium Mauricii (e cod. Vat. gr.
977) {3086.001} (A.D. 8-9) Page 53 l. 6
365

 ἐγκυμονοῦσαν καὶ ἤδη πρὸς τὸ τεκεῖν ἐγγίζουσαν, καὶ ταύ-


την τε ἀνέτεμον καὶ τὸ ἐν αὐτῇ βρέφος ἄραντες ἐπὶ λέβη-
τος ὕδατι ἑψοῦσιν, ἐφ’ οὗ οἱ πρὸς τὸ πολεμεῖν τοῖς (5)
ἐχθροῖς παρασκευαζόμενοι τὰς χειρίδας τῶν δεξιῶν χειρῶν
κατεβάπτισαν. ἐκεῖθέν τε τὰ ἐξ ὀργῆς τοῦ θεοῦ κατελάμ-
βανεν· αἱ γὰρ χεῖρες αὐτῶν ἐφάπτεσθαι ὅπλου διείργοντο,
καὶ ἀπρακτούντων οἱ πολέμιοι τὴν πόλιν εἷλον ἀμαχητί.

 6. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 10

 Κάμπιος δρόμος: δρόμοι τινὲς ἦσαν κάμπιοι, οὐκ εὐθεῖς καὶ
ἁπλοῖ, ἀλλὰ καμπὰς ἔχοντες.
Κάναστρον: τρυβλίον.
Κάνδυς: ἔφαμμα χειριδωτὸν, τοῖς ναυτικοῖς στε- (10)
γάστροις ἐοικός.
Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’

 7. Anna COMNENA Hist. Alexias {2703.001} (A.D. 11-12) Book


15 chap. 11 sec. 18 l. 24
 ἀδελφῶν Μαρία, τὸ τοῦ γένους ἡμῶν ἐγκαλλώπισμα, ἡ
σταθηρὰ ⟦γυνή,⟧ τὸ ἁπάσης ἀρετῆς καταγώγιον, μεταξὺ
τῆς βασιλίδος καὶ τοῦ αὐτοκράτορος ἱσταμένη ⟦ἐς τὸ⟧
αὐτοῦ χειρίδιον διεκώλυεν ἐνίοτε τοῦ τοὐ⟦ναντίον⟧ πρὸς
τὸν αὐτοκράτορα ὁρᾶν. (19) Ἐγὼ δὲ ἐπέβαλον ⟦πάλιν⟧
τὴν δεξιὰν τῷ καρπῷ καὶ τὴν κίνησιν ⟦τῶν σφ⟧υγμῶν
περιεσκοπούμην, τὴν δὲ πολ⟦λάκις⟧ ἐπιβάλλουσαν τὰς

χειριδωτός

 1. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page


190 l. 34
 ἀμβλίσκειν Ἀττικοί, ὠμοτοκεῖν Ἕλληνες.
ἀμφορεαφόρους Ἀττικοὶ τοὺς μισθοῦ τὰ κεράμια φέροντας.
ἀναρριχᾶσθαι Ἀττικοί, προβαίνειν ἀνέρπων Ἕλληνες.
ἀμφιμάσχαλος χιτών Ἀττικοί, χειριδωτός Ἕλληνες.
366

ἀνακραγεῖν Ἀττικοί, ἀναφωνῆσαι Ἕλληνες. (35)


(191) ἀπάτη ἡ πλάνη παρ’ Ἀττικοῖς, ἀπάτη ἡ τέρψις παρ’
Ἕλλησιν.
ἀκαλήφη Ἀττικοί, κνίδη Ἕλληνες.

 2. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 129 l. 10
 Κάμπιος δρόμος: δρόμοι τινὲς ἦσαν κάμπιοι, οὐκ
εὐθεῖς καὶ ἁπλοῖ, ἀλλὰ καμπὰς ἔχοντες.
Κάναστρον: τρυβλίον.
Κάνδυς: ἔφαμμα χειριδωτὸν, τοῖς ναυτικοῖς στε- (10)
γάστροις ἐοικός.
Κάνδυς: χιτὼν Περσικός.
Κανδύτανες: ἱμάτιοφορίδες· οἱ δὲ εἶδος ἰχθύος· ἔστι δ’

Χιτώνα

 1.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 2 l. 42


 θήσειν γὰρ ἔτ’ ἔμελλεν ἐπ’ ἄλγεά τε στοναχάς τε
Τρωσί τε καὶ Δαναοῖσι διὰ κρατερὰς ὑσμίνας. (40)

ἔγρετο δ’ ἐξ ὕπνου, θείη δέ μιν ἀμφέχυτ’ ὀμφή·


ἕζετο δ’ ὀρθωθείς, μαλακὸν δ’ ἔνδυνε χιτῶνα
καλὸν νηγάτεον, περὶ δὲ μέγα βάλλετο φᾶρος·
ποσσὶ δ’ ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,

ἀμφὶ δ’ ἄρ’ ὤμοισιν βάλετο ξίφος ἀργυρόηλον· (45)

 2.Όμηρος. Ιλιάδα. {0012.001} (8 B.C.) Book 2 l. 262


 μηκέτ’ ἔπειτ’ Ὀδυσῆϊ κάρη ὤμοισιν ἐπείη,

>

μηδ’ ἔτι Τηλεμάχοιο πατὴρ κεκλημένος εἴην, (260)


εἰ μὴ ἐγώ σε λαβὼν ἀπὸ μὲν φίλα εἵματα δύσω,
χλαῖνάν τ’ ἠδὲ χιτῶνα, τά τ’ αἰδῶ ἀμφικαλύπτει,
αὐτὸν δὲ κλαίοντα θοὰς ἐπὶ νῆας ἀφήσω
367

πεπλήγων ἀγορῆθεν ἀεικέσσι πληγῇσιν.


Ὣς ἄρ’ ἔφη, σκήπτρῳ δὲ μετάφρενον ἠδὲ καὶ ὤμω

 76. Θουκυδίδης {0003.001} (5 B.C.) Book 1 chap. 6 sec. 3 l. 4


 (3) Ἐν τοῖς πρῶτοι δὲ Ἀθηναῖοι τόν τε σίδηρον κατέθεντο
καὶ ἀνειμένῃ τῇ διαίτῃ ἐς τὸ τρυφερώτερον μετέστησαν. καὶ
οἱ πρεσβύτεροι αὐτοῖς τῶν εὐδαιμόνων διὰ τὸ ἁβροδίαιτον οὐ
πολὺς χρόνος ἐπειδὴ χιτῶνάς τε λινοῦς ἐπαύσαντο φοροῦντες
καὶ χρυσῶν τεττίγων ἐνέρσει κρωβύλον ἀναδούμενοι τῶν ἐν (5)
τῇ κεφαλῇ τριχῶν· ἀφ’ οὗ καὶ Ἰώνων τοὺς πρεσβυτέρους
(4) κατὰ τὸ ξυγγενὲς ἐπὶ πολὺ αὕτη ἡ σκευὴ κατέσχεν. μετρίᾳ

 77. Ευρυπίδης Iphigenia Taurica {0006.013} (5 B.C.) L. 288


 Πυλάδη, δέδορκας τήνδε; τήνδε δ’ οὐχ ὁρᾷς (285)
Ἅιδου δράκαιναν, ὥς με βούλεται κτανεῖν
δειναῖς ἐχίδναις εἰς ἔμ’ ἐστομωμένη;
ἣ δ’ ἐκ χιτώνων πῦρ πνέουσα καὶ φόνον
πτεροῖς ἐρέσσει, μητέρ’ ἀγκάλαις ἐμὴν
ἔχουσα—πέτρινον ὄχθον, ὡς ἐπεμβάλῃ. (290)
οἴμοι, κτενεῖ με· ποῖ φύγω;

 78. SOPHOCLES Trag. Trachiniae {0011.001} (5 B.C.) L. 580


 στέρξει γυναῖκα κεῖνος ἀντὶ σοῦ πλέον.»
Τοῦτ’ ἐννοήσασ’, ὦ φίλαι, δόμοις γὰρ ἦν
κείνου θανόντος ἐγκεκλῃμένον καλῶς,
χιτῶνα τόνδ’ ἔβαψα, προσβαλοῦσ’ ὅσα (580)
ζῶν κεῖνος εἶπε· καὶ πεπείρανται τάδε.
Κακὰς δὲ τόλμας μήτ’ ἐπισταίμην ἐγὼ
μήτ’ ἐκμάθοιμι, τάς τε τολμώσας στυγῶ.

 79. SOPHOCLES Trag. Trachiniae {0011.001} (5 B.C.) L. 612


 δείξῃ θεοῖσιν ἡμέρᾳ ταυροσφάγῳ.
Οὕτω γὰρ ηὔγμην, εἴ ποτ’ αὐτὸν ἐς δόμους (610)
ἴδοιμι σωθέντ’ ἢ κλύοιμι πανδίκως,
στελεῖν χιτῶνι τῷδε καὶ φανεῖν θεοῖς
θυτῆρα καινῷ καινὸν ἐν πεπλώματι.
Καὶ τῶνδ’ ἀποίσεις σῆμ’, ὃ κεῖνος εὐμαθὲς
σφραγῖδος ἕρκει τῷδ’ ἐπὸν μαθήσεται.
368

 83. BACCHYLIDES Lyr. Fragmenta {0199.004} (5 B.C.)


Fragment 19* l. 8
 [ ]ο..[.].[ ]ς (5)
.....]απ̣ατ̣[η]ς καὶ ψίθυ[ρος]
.... ἐπ]ίορκος.
σὺ δὲ⸥ σὺ]ν χιτῶνι μούν⸤ωι
⸏παρὰ τ⸥ὴν φίλην γυ⸤ναῖκ⸥α φεύγεις.
(20(a)*) . . .
]ο̣νκι̣[ (1)

 84. Αριστοφάνης . Equites {0019.002} (5-4 B.C.) L. 881


 ΑΛ. Οὔκουν σε δῆτα ταῦτα δεινόν ἐστι πρωκτοτηρεῖν
παῦσαί τε τοὺς κινουμένους; Κοὐκ ἔσθ’ ὅπως ἐκείνους
οὐχὶ φθονῶν ἔπαυσας, ἵνα μὴ ῥήτορες γένοιντο. (880)
Τονδὶ δ’ ὁρῶν ἄνευ χιτῶνος ὄντα τηλικοῦτον
οὐπώποτ’ ἀμφιμασχάλου τὸν Δῆμον ἠξίωσας
χειμῶνος ὄντος· ἀλλ’ ἐγώ σοι τουτονὶ δίδωμι.
ΔΗ. Τοιουτονὶ Θεμιστοκλῆς οὐπώποτ’ ἐπενόησεν

 Ξενοφών Hellenica {0032.001} (5-4 B.C.) Book 2 chap. 4 sec.
19 l. 9
 δ’ ἐνταῦθα τῶν μὲν τριάκοντα Κριτίας τε καὶ Ἱππόμαχος,
τῶν δὲ ἐν Πειραιεῖ δέκα ἀρχόντων Χαρμίδης ὁ Γλαύκωνος,
τῶν δ’ ἄλλων περὶ ἑβδομήκοντα. καὶ τὰ μὲν ὅπλα ἔλαβον,
τοὺς δὲ χιτῶνας οὐδενὸς τῶν πολιτῶν ἐσκύλευσαν. ἐπεὶ δὲ
τοῦτο ἐγένετο καὶ τοὺς νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπεδίδοσαν, (10)
(20) προσιόντες ἀλλήλοις πολλοὶ διελέγοντο. Κλεόκριτος δὲ ὁ
τῶν μυστῶν κῆρυξ, μάλ’ εὔφωνος ὤν, κατασιωπησάμενος

 116. Πλάτων Hippias minor {0059.026} (5-4 B.C.) Stephanus


page 368 sec. c l. 4
 (c) ἔργον, ὡς ἐπιστάμενος δακτυλίους γλύφειν, καὶ ἄλλην
σφραγῖδα σὸν ἔργον, καὶ στλεγγίδα καὶ λήκυθον ἃ αὐτὸς
ἠργάσω· ἔπειτα ὑποδήματα ἃ εἶχες ἔφησθα αὐτὸς σκυτοτο-
μῆσαι, καὶ τὸ ἱμάτιον ὑφῆναι καὶ τὸν χιτωνίσκον· καὶ ὅ γε
πᾶσιν ἔδοξεν ἀτοπώτατον καὶ σοφίας πλείστης ἐπίδειγμα, (5)
ἐπειδὴ τὴν ζώνην ἔφησθα τοῦ χιτωνίσκου, ἣν εἶχες, εἶναι
μὲν οἷαι αἱ Περσικαὶ τῶν πολυτελῶν, ταύτην δὲ αὐτὸς πλέξαι·
369

 117. Πλάτων Hippias minor {0059.026} (5-4 B.C.) Stephanus


page 368 sec. c l. 6
 ἠργάσω· ἔπειτα ὑποδήματα ἃ εἶχες ἔφησθα αὐτὸς σκυτοτο-
μῆσαι, καὶ τὸ ἱμάτιον ὑφῆναι καὶ τὸν χιτωνίσκον· καὶ ὅ γε
πᾶσιν ἔδοξεν ἀτοπώτατον καὶ σοφίας πλείστης ἐπίδειγμα, (5)
ἐπειδὴ τὴν ζώνην ἔφησθα τοῦ χιτωνίσκου, ἣν εἶχες, εἶναι
μὲν οἷαι αἱ Περσικαὶ τῶν πολυτελῶν, ταύτην δὲ αὐτὸς πλέξαι·
πρὸς δὲ τούτοις ποιήματα ἔχων ἐλθεῖν, καὶ ἔπη καὶ τραγῳδίας
(d) καὶ διθυράμβους, καὶ καταλογάδην πολλοὺς λόγους καὶ…

 Λυσίας . In Theomnestum 1 {0540.010} (5-4 B.C.) Sec. 10 l. 3
 ἀσπίδα λέγοντι οὐδέν σοι μέλειν; οὐδὲ γὰρ τὸ αὐτό ἐστι
(10) ῥῖψαι καὶ ἀποβεβληκέναι· ἀλλ’ οὐδ’ ἂν τῶν ἕνδεκα γενό-
μενος ἀποδέξαιο, εἴ τις ἀπάγοι τινὰ φάσκων θοἰμάτιον
ἀποδεδύσθαι ἢ τὸν χιτωνίσκον ἐκδεδύσθαι, ἀλλ’ ἀφείης
ἂν τὸν αὐτὸν τρόπον, ὅτι οὐ λωποδύτης ὀνομάζεται. οὐδ’
εἴ τις παῖδα ἐξαγαγὼν ληφθείη, οὐκ ἂν φάσκοις αὐτὸν (5)
ἀνδραποδιστὴν εἶναι, εἴπερ μαχεῖ τοῖς ὀνόμασιν, ἀλλὰ μὴ

ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Categoriae


{0086.006} (4 B.C.) Bekker page 15b l. 22
γόμεθα γὰρ ἐπιστήμην ἔχειν καὶ ἀρετήν·— ἢ ὡς ποσόν,
οἷον ὃ τυγχάνει τις ἔχων μέγεθος, —λέγεται γὰρ τρίπη- (20)
χυ μέγεθος ἔχειν ἢ τετράπηχυ·— ἢ ὡς τὰ περὶ τὸ σῶμα,
οἷον ἱμάτιον ἢ χιτῶνα· ἢ ὡς ἐν μορίῳ, οἷον ἐν χειρὶ δα-
κτύλιον· ἢ ὡς μέρος, οἷον χεῖρα ἢ πόδα· ἢ ὡς ἐν ἀγγείῳ,
οἷον ὁ μέδιμνος τοὺς πυροὺς ἢ τὸ κεράμιον τὸν οἶνον, —οἶνον
γὰρ ἔχειν τὸ κεράμιον λέγεται, καὶ ὁ μέδιμνος πυρούς·

EPICURUS Phil. Deperditorum librorum reliquiae {0537.003} (4-3


B.C.) Treatise 23 fragment 19 l. 2
[νόμενα ἐμ]πειρία ὡς (5)
[ ]αποστα
(19) ἀλληλ[ο]υ[χίαν τοῦ]
ἐξωτάτου χιτῶνος εἶναι καὶ τοιαύτην
τῶν ἐντ[ὸς] ἐναπει-
λημμένων ἔνδοθεν (5)
(20) α[.....]λλα μᾶλ-
370

Χλαμύδα χλαμύδα. Η χλαμύδα ήταν αποκλειστικά ανδρικό ρούχο.

 1. BACCHYLIDES Lyr. Dithyrambi {0199.002} (5 B.C.)


Dithyramb 18 l. 54
 ναν κρατὸς πέρι πυρσοχαίτου·
χιτῶνα πορφύρον
στέρνοις τ’ ἀμφί, καὶ οὔλιον
Θεσσαλὰν χλαμύδ’· ὀμμάτων δὲ
στίλβειν ἄπο Λαμνίαν (55)
φοίνισσαν φλόγα· παῖδα δ’ ἔμμεν
πρώθηβον, ἀρηΐων δ’ ἀθυρμάτων

 2. Αριστοφάνης . Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) L. 987


 ΠΡΥ. Κἄπειτα δόρυ δῆθ’ ὑπὸ μάλης ἥκεις
ἔχων; (985)
ΚΗ. Οὐ τὸν Δί’ οὐκ ἔγωνγα.
ΠΡΥ. Ποῖ μεταστρέφει; (986)
Τί δὴ προβάλλει τὴν χλαμύδ’; Ἦ βουβωνιᾷς
ὑπὸ τῆς ὁδοῦ;
ΚΗ. Ἀλεός γα ναὶ τὸν Κάστορα (988)
ὥνθρωπος.

 3.Ξενοφών . Memorabilia {0032.002} (5-4 B.C.) Book 2 chap. 7


sec. 5 l. 5
 οἱ χρήσιμόν τι ποιεῖν ἐπιστάμενοι; Μάλιστά γ’, ἔφη.
Οὐκοῦν χρήσιμά γ’ ἄλφιτα; Σφόδρα γε. Τί δ’ ἄρτοι;
Οὐδὲν ἧττον. Τί γάρ; ἔφη, ἱμάτιά τε ἀνδρεῖα καὶ γυναι-
κεῖα καὶ χιτωνίσκοι καὶ χλαμύδες καὶ ἐξωμίδες; Σφόδρα (5)
γ’, ἔφη, καὶ πάντα ταῦτα χρήσιμα. Ἔπειτα, ἔφη, οἱ παρὰ
σοὶ τούτων οὐδὲν ἐπίστανται ποιεῖν; Πάντα μὲν οὖν, ὡς
(6) ἐγᾦμαι. Εἶτ’ οὐκ οἶσθα ὅτι ἀφ’ ἑνὸς μὲν τούτων, ἀλφιτο-

 4.Ξενοφών . Memorabilia {0032.002} (5-4 B.C.) Book 2 chap. 7


sec. 6 l. 7
 περιποιεῖται τοσαῦτα ὥστε καὶ τῇ πόλει πολλάκις λει-
τουργεῖν, ἀπὸ δὲ ἀρτοποιίας Κύρηβος τήν τε οἰκίαν πᾶσαν (5)
διατρέφει καὶ ζῇ δαψιλῶς, Δημέας δ’ ὁ Κολλυτεὺς ἀπὸ
χλαμυδουργίας, Μένων δ’ ἀπὸ χλανιδοποιίας, Μεγαρέων δ’
οἱ πλεῖστοι ἀπὸ ἐξωμιδοποιίας διατρέφονται; Νὴ Δί’, ἔφη,
371

οὗτοι μὲν γὰρ ὠνούμενοι βαρβάρους ἀνθρώπους ἔχουσιν,


ὥστ’ ἀναγκάζειν ἐργάζεσθαι ἃ καλῶς ἔχει, ἐγὼ δ’ ἐλευθέρους

 7. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.


Ἀθηναίων πολιτεία {0086.003} (4 B.C.) Sec. 42 subsec. 5 l. 1
 κλησίας ἐν τῷ θεάτρῳ γενομένης, ἀποδειξάμενοι τῷ δήμῳ ‖
τὰ περὶ τὰς τάξεις, καὶ λαβόντες ἀσπίδα καὶ δόρυ παρὰ
τῆς πόλεως, περιπολοῦσι τὴν χώραν καὶ διατρίβουσιν ἐν (5)
(5) τοῖς φυλακτηρίοις. φρουροῦσι δὲ τὰ δύο ἔτη χλαμύδας
ἔχοντες, καὶ ἀτελεῖς εἰσι πάντων· καὶ δίκην οὔτε διδόασιν
οὔτε λαμβάνουσιν, ἵνα μὴ πρό[φ]ασις ᾖ τ[ο]ῦ ἀπιέναι, πλὴν
περὶ κλήρου καὶ ἐπικλή[ρου], κἄν τ[ι]νι κατὰ τὸ γένος

 8. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 8


chap. 6* sec. e l. 3
 φαντόπηχυν, εὐῶπιν, εὐείμονα, βασιλικήν, ἱδρυμένην
(e) ἐπὶ χρυσοῦ θρόνου· μηδέ γε αὖ τὸν Ἀπόλλωνα, οἷον
γραφεῖς καὶ δημιουργοὶ εἰκάζουσιν, μειράκιον γυμνὸν
ἐκ χλαμυδίου, τοξότην, διαβεβηκότα τοῖς ποσὶν ὥσπερ
(f) θέοντα. Οὐ τοῦτο ἐρωτῶ, οὐδὲ ἡγοῦμαί σε φαῦλον
εἶναι τ’ ἀληθῆ εἰκάζειν, ὥστε μὴ μεταβάλλειν τὸ αἴ-
(g) νιγμα εἰς λόγον· ἀλλ’ εἰ τῷ ὄντι ἡγεῖ ταυτὶ τὰ

Αποσπάσματα από βιβλία

theatro-vlepsias: ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ στο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ 21 Νοε


2012Στην κλασική εποχή οι αρχαίοι Έλληνες για καθημερινό ρούχο .... Η
όλη Ενδυμασία του Υποκριτή λεγόταν Σκευή. Σ' αρχαία κείμενα
αναφέρονται ...
ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΝΔΥΜΑΣΊΑ ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ
ΕΝΔΥΜΑΣΊΑ. 1 ο αρχαίο ελληνικό ένουμα σχηματίζεται από ένα
ορθογώνιο κομ μάτι ύφασμα από μαλλί, λινό και πολύ σπάνια μετάξι
που ...
Αρχαία ελληνική Ενδυμασία Τα αρχαία υφάσματα προέκυπταν από τις
βασικές πρώτες ύλες, ζωικές,. φυτικές ή και μεταλλικές, με κυριότερες το
μαλλί και το λινάρι.
Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία (ΣΤ)Αρχαία Ενδύματα και Υποδήματα 5
Απρ 2011Τα αρχαία υφάσματα προέκυπταν από τις βασικές πρώτες ύλες,
372

ζωικές, ... Σε κάποιες περιπτώσεις η ελληνική Ενδυμασία δεχόταν τις


διάφορες ...
Αρχαία Ενδύματα Αρχαία Ενδύματα. Κατηγορία. Αρχαία ενδυμασία.
Γενική εισαγωγή. Τα αρχαία υφάσματα προέκυπταν από τις βασικές
πρώτες ύλες, ζωικές, φυτικές ή και ...
ΑΡΧΑΙΑ ΕΝΔΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ | Ἑκηβόλος 30 Ιουν
2013Αρχαία Ενδύματα και Υποδήματα Αρχαία Ενδύματα Γενική
εισαγωγή Τα ... επίσης και οι κανονισμοί διαφόρων ιερών σε σχέση με την
Ενδυμασία.
Αρχαίες Ελληνικές Ενδυμασίες... | Θέματα Ελληνικής Ιστορίας 13 Ιουν
2011Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ράβονταν και φοριόνταν πολύ
εύκολα. Συνήθως ήταν ένα τετράγωνο κομμάτι υφάσματος που δε
χρειαζόταν ...
Ελληνική Ενδυμασία-Greek ClothesYouTube 17 Αυγ
2010Μεταφορτώθηκε από ORFFEAS Μετά την κομψή και ανάλαφρη
Ενδυμασία των αρχαίων προγόνων μας τη θέση της πήρε η Ελληνική
παραδοσιακή Ενδυμασία που γνωρίζουμε ...
Ενδυμασία στην Αρχαία Αθήνα H ενδυµασία ήταν κατασκευασµένη απó
υφάσµατα. µε ζωηρά χρώµατα, ειδικóτερα η ενδυµασία των νέων.Κάποια
απó αυτά ήταν: πορφυρó, κóκκινο, πράσινο και ...
Ενδυμασία στην αρχαία Ελλάδα | ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ Διδακτική πρόταση
καθοδηγούμενης διερεύνησης με την οποία οι μαθητές γνωρίζουν τα
βασικά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής Ενδυμασίας( και
καλλωπισμού), ...
Ενδυμασία στην αρχαία Ελλάδα» – Η έννοια της ιστορικής ...Στο άρθρο
αυτό περιγράφουμε ένα διδακτικό σενάριο με τίτλο «Η Ενδυμασία στην
Αρχαία Ελλάδα» το οποίο εδράζεται στην αξιοποίηση του
διερευνητικού ...
ΕνδυμασίαΔωρεάν Εικόνες στο Pixabay Κατεβάστε δωρεάν φωτογραφίες
για Ενδυμασία από τη βιβλιοθήκη Pixabay που περιλαμβάνει
περισσότερες από 770 ... Μπουκάλι, Κύπελλο, Αρχαία ενδυμασία.
Ένδυση στην αρχαία ΕλλάδαΒικιπαίδεια Η ένδυση στον αρχαίο ελληνικό
κόσμο αποτελούνταν κυρίως από τον χιτώνα, τον πέπλο, το ιμάτιον ή
Μανδύα και την χλαμύδα.
373

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ, ΜΑΡΙΑ ΣΚΟΥΡΛΗSlideBoom


ΧΛΑΜΥΔΑ Κοντό Ένδυμα των αρχαίων, σαν είδος Μανδύα, πιο λεπτό
από το ιμάτιο. Ήταν περισσότερο διακοσμητικό, παρά αναγκαίο. Το
φορούσαν οι Θεσσαλοί ...
Η Ενδυμασία στην αρχαία Αθήνα… | Ευ μαθείν 7 Μαΐ 2015Συνήθως
πιστεύουν ότι οι Έλληνες ντύνονταν στα λευκά, αλλά αυτή η γνώμη είναι
λαθεμένη. Το …πλήθος στην Αθήνα παρουσίαζε μια εικόνα ...
η ενδυση στην αρχαια ελλαδα και στο βυζαντιο H αρχαία ελληνική και η
ρωμαϊκή Ενδυμασία αποτέλεσαν τη βάση της. βυζαντινής. Ο τρóπος που
ντύθηκαν οι βυζαντινοί αυτοκράτορες και η αριστοκρατία ήταν ...
Η εξέλιξη της Ενδυμασίας στην αρχαία Ελλάδα. Όταν εξετάζει κανείς το
...2 Όταν εξετάζει κανείς το συγκεκριμένο θέμα, πρέπει να έχει υπόψη ότι
η Ενδυμασία ποικίλλει ανάλογα με Το φύλο (άνδρες-γυναίκες) Την ηλικία
(παιδιά, ...
Η Κλωστουφαντουργία στη Μακεδονία Η νηματουργία γνωστή από την
αρχαιότητα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς κλάδους της βιομηχανίας
καλύπτοντας το μεγαλύτερο σχεδόν ποσοστό της ...
Η τέχνη του καλλωπισμού στην Αρχαία ΑίγυπτοΝέα Ακρόπολη
ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι φορούσαν ελαφριά και δροσερά ρούχα
από λεπτό, άβαφο λινό ύφασμα. Τα ρούχα τους απλώς τυλίγονταν γύρω
από το σώμα, ...
ιστορία της Ενδυμασίας»DocPlayer Επίσης, για την Ενδυμασία των
αρχαίων πολιτισμών της Μέσης Ανατολής (Μεσοποταμία, Αίγυπτο,
Περσική Αυτοκρατορία),για την Αρχαία Ελλάδα, τη Ρώμη, ...
Ιστορική εξέλιξη της Ενδυμασίας – Η ελληνική παραδοσιακή
...Λέξειςκλειδιά: Ενδυμασία, ιστορία, εξέλιξη, παράδοση, πολιτισμός ... Η
αρχαία ελληνική Ενδυμασία αποτελούνταν από ορθογώνια υφάσματα που
φορούσαν και ...
Κατεβάστε ~ Έρευνες για την διατροφή και Ενδυμασία των Αρχαίων ...12
Σεπ 2014Έχοντας την εμπειρία από «Το βυζαντινό τραπέζι» θεωρήσαμε
ότι το project αυτό με αρχικό τίτλο «Διατροφή και Ενδυμασία στην
αρχαία ...
Μάθημα: Η Ιστορική Διαδρομή της Ελληνικής ΕνδυμασίαςUOI
Περιγραφή: Παρουσιάζεται η πορεία της ελληνικής Ενδυμασίας από την
αρχαιότητα ώς τον εικοστό αιώνα, σε συσχετισμό με τα ιστορικά,
οικονομικά-κοινωνικά και ...
374

Ντύθηκαν το Φως». Η Ενδυμασία και τα αξεσουάρ στην αρχαία Ελλάδα


Η Ενδυμασία και τα αξεσουάρ στην αρχαία Ελλάδα. ΑΥΓΗ
(Κυριακάτικη), 24 Αυγούστου 1986, σελ. 24. [εξώφυλλο/οπισθόφυλλο
εφημερίδας], (Sunday issue), 24.
προσχολικα: Αρχαία Ελλάδα και Ενδυμασία 9 Μαΐ 2011Σήμερα
ξεκινήσαμε ένα θέμα για την καθημερινή ζωή στην Αρχαία Ελλάδα.
Επειδή όλη τη χρονιά μιλάμε ανάλογα με την περίσταση για την ...
Ρώμη κι Ενδυμασία – Αντικλείδι Η ρωμαική Ενδυμασία επηρεάστηκε σε
μεγάλο βαθμό από εκείνη των αρχαίων Ελλήνων.Έτσι,η αμφίεση των
Ρωμαίων μοιάζει με την Ελληνική αλλά υπάρχουν και ...
Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ΣΚΙΑΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΣΗ Παρατηρήσεις ενδυμάτων και εκφράσεων σε
αγάλματα Από την Ελληνική αγγειογραφία και από ίχνη ...
Η Ενδυμασία στην αρχαία Ελλάδα Διδακτική πρόταση καθοδηγούμενης
διερεύνησης με την οποία οι μαθητές γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία της
αρχαίας ελληνικής Ενδυμασίας( και καλλωπισμού), ...
Αρχαία Ελλάδα και Ενδυμασία | ancient Greece | Pinterest | Blog, Posts
...Αρχίζουμε, λοιπόν, με την Ενδυμασία. Εποπτικό υλικό: Προσθήκη
λεζάντας Δείτε ακόμα τα κοσμήματα που φορούσαν στην Αρχαία Ελλάδα.
Κολάζ: αρχαίος ...
Κατερίνα ΚΑΣΙΜΑΤΗ Εκπαιδευτικό σενάριο: «Η Ενδυμασία στην
...Εκπαιδευτικό σενάριο: «Η Ενδυμασία στην. Αρχαία Ελλάδα» με
αξιοποίηση e-portfolio. ΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΜΕ ΕΝΑ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΟ.
Ενδυμασία / Clothing | Ψηφιακή Αρχαία Κυπριακή Γραμματεία
Ενδυμασία / Clothing. Ancient Greek Search. Please add a search word.
Please select a word from the menu list on your right ...
Ενδυμασία Live-Pedia.gr 19 Νοε 2007Αρχαίοι Έλληνες. Η ε. των αρχαίων
Ελλήνων ήταν διαφορετική από την Ενδυμασία των λαών της Αιγύπτου
και της Ανατολής. Κατά την ομηρική ...
ενδυμα στην αρχαια αιγυπτοεοε | πηγη εμπνευσης και δημιουργιας 4 Ιαν
2016Η τέχνη της Ενδυμασίας στην Αρχαία Αίγυπτο, αποκαλύπτεται από
τις παραστάσεις σε ναούς, τάφους, αλλά και από διάφορα κείμενα που
έχουν ...
375

Αρχαίων και Βυζαντινών γεύσεις μέσα από διαφορετικές οπτικές (Δ ...8


Σεπ 2014Έχοντας την εμπειρία από «Το βυζαντινό τραπέζι» θεωρήσαμε
ότι το project αυτό με αρχικό τίτλο «Διατροφή και Ενδυμασία στην
αρχαία ...
Αρχαία ενδυμασία των Αμοργίνων\nγυναικών] | openarchives.gr
[ΕικόναΑρχαία ενδυμασία των Αμοργίνων γυναικών]
φιλολογικό: Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία: μουσειοσκευή και ταινία! 23
Απρ 2013Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία: μουσειοσκευή και ταινία! Χθες,
Δευτέρα 22/4/2013 παρουσιάσαμε στην τάξη, δηλαδή στο εργαστήριο
χημείας, όπου ...
Η Ενδυμασία των Ρωμαίωνwixsite.com Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα
της Ενδυμασίας των Ρωμαίων είναι η τήβεννος, την οποία φορούσαν
πάνω από το χιτώνα τους άνδρες και γυναίκες στα αρχαία ...
ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΑΣΟΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
...15 Νοε 2012ΧΛΑΜΥΔΑ : Είδος Ενδυμασίας των αρχαίων
Ελλήνων.Ήταν κοντύτερο και λεπτότερο από τον Μανδύα. ΠΕΠΛΟΣ :
Βαρύ μάλλινο ύφασμα.
Η επιρροή της αρχαίας ελληνικής Ενδυμασίας στην ...FashionGeeks.gr
10 Μαΐ 2015Η επιρροές της αρχαίας ελληνικής Ενδυμασίας στην μόδα
του σήμερα. Έμπνευση από τα πρώτα χρόνια της υψηλής ραπτικής μέχρι
και σήμερα.
Κατηγορία:Θεματικές ορολογίες (αρχαία ελληνικά)Βικιλεξικό
Κατηγορία:Θεματικές ορολογίες (αρχαία ελληνικά). Από Βικιλεξικό ...
Αθλητισμός (αρχαία ελληνικά) (6 Σ). Ανατομία ... Ε. Ενδυμασία (αρχαία
ελληνικά) (1 Σ) ...
ΕνδυμασίεςΚαλύμματα κεφαλήςME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ... Ενδυμασία
καντινιέρισσας (μαγείρισσας του στρατεύματος) , εμπνευσμένη από
αρχαία ελληνικά αγγεία και αρχιτεκτονικά στοιχεία αρχαίου ναού.
περισσότερα ...
Μουσείο Τέχνης Μεταξιού | Γυναικεία Ενδυμασία Γυναικεία Ενδυμασία.
Η Ελληνική γυναικεία Ενδυμασία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα με
τον σύλλογο Φιλολόγων Ν.Εβρου και τον σχεδιαστή Γιάννη Τσεκλένη.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ (PICS) | ΠΕΡΙΕΡΓΑSTRANGE
28 Νοε 2012Διασκευασμένη από την αισθητική τον καλιτεχνών της
Αναγέννησης και του Μπαρόκ, η αρχαία ελληνική Ενδυμασία επιβίωνε
μέσα από αυτά τα ...
376

Παραδοσιακές Ενδυμασίες, ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΔΑ |www.costumes.gr


Παραδοσιακές Στολές Κοριτσιών, ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΔΑ Παραδοσιακή
στολή, φορεσιά που αποτελείται από: φόρεμα με εσάρπα και λωρίδα
κεφαλής. φορεμα με ...
H Ενδυμασία στην Αρχαία Ελλάδα by Κατερίνα Καραμπαΐρηissuu 28
Μαρ 2016Title: H Ενδυμασία στην Αρχαία Ελλάδα, Author: Κατερίνα
Καραμπαΐρη, Name: 13 pages, ...
Τα γυναικεία αγάλματα είναι κυρίως με πλούσια Ενδυμασία, σε
αντίθετερα το ... Δύο από τους θεούς που λάτρευαν στην αρχαία Αίγυπτο
ήταν ο ΄Όσιρις και η ...
Αποκατάσταση παραδοσιακών κινεζικών ενδυμασιών--china radio ...1
Μαρ 2014Η αρχαία κινεζική Ενδυμασία, όπως την ξέρουμε σήμερα,
μπορεί να βρεθεί μόνο σε μουσεία ή ιστορικά μνημεία, αλλά τα χρώματα
έχουν ...
Μαρία ΜικεδάκηΤμήμα Θεατρικών Σπουδών αρχαίου θεάτρου,
προσωπεία και κοστούμια του αρχαίου θεάτρου, αρχαία ελληνική
Ενδυμασία, αρχαία Βοιωτία. Μαθήματα: Αρχαίο θέατρο. Η
αρχιτεκτονική του ...
ΜουσειοσκευέςΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ Προσκυνητές ντυμένοι με υπέροχα ρούχα συμμετέχουν
στις γιορτές ( μουσειοσκευή «Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία») με τη
μουσική πανταχού παρούσα ...
Χιλιάδες χρόνια ιστορίας της ελληνικής Ενδυμασίαςελληνων αναβασις 22
Μαΐ 2009 Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ράβονταν και φοριόνταν πολύ
εύκολα. Συνήθως ήταν ένα τετράγωνο κομμάτι υφάσματος που δε
χρειαζόταν ...
Αρχαιολόγοι γδύνουν μούμιες για να σώσουν την αρχαία ενδυμασία 29
Νοε 2013Αρχαιολόγοι γδύνουν μούμιες για να σώσουν την αρχαία
ενδυμασία. Κινέζοι αρχαιολόγοι αφαίρεσαν προσεκτικά την Ενδυμασία,
ηλικίας 2.200 ...
Υφαντική Τέχνη στο αρχαίο δράμα, Μανώλη Γ. Ανδρουλιδάκη, Δρ. Φ ...9
Νοε 2012δηλώνει τη σπουδαιότητα της αρχαίας αυτής λαϊκής. τέχνης, όσο
και ... Στην αρχαία Αθήνα, ... Η Ενδυμασία παρουσίας στους αγώνες από
τελού-.
Οι φινετσάτες Ρωμαίες. Έκαναν μακιγιάζ, αποτρίχωση και φόρεσαν το
...30 Μαΐ 2014Η γυναίκα της αρχαίας Ρώμης, βαφόταν το πρωί, μετά το
377

λουτρό και το ... Από πάνω φορούσαν μόνο την τόγα τους, την επίσημη
Ενδυμασία των ...
ΕικόναΑρχαία ενδυμασία των Αμοργίνων γυναικών] | | Πανδώρα
[ΕικόναΑρχαία ενδυμασία των Αμοργίνων γυναικών]
ΕνδυμασίαΙστορίαΒιβλία | Skroutz.gr Βιβλία για την κατηγορία
'ΕνδυμασίαΙστορία'. ... Τα ενδύματα στην αρχαία Ελλάδα · 0. 0. ISBN:
9607671481. Εκδόσεις: Μουσείο Μπενάκη. Συγγραφείς: ...
ΕνδυμασίαΣυνώνυμα Αντώνυμα Σημασία Αντίθετα Ορισμός Ερμηνεία
...Ενδυμασία συνώνυμα. Ενδυμασία αντίθετα. Ενδυμασία σημασία.
Ενδυμασία αντώνυμα. Ενδυμασία ορισμός. ... Η μεγαλύτερη πύλη της
αρχαίας και νέας ελληνικής.
Έλευσις ΕλλήνωνΑρχαίες Ελληνικές Ενδυμασίες...Τα ρούχα των
αρχαίων Ελλήνων ράβονταν και φοριόνταν πολύ εύκολα. Συνήθως ήταν
ένα τετράγωνο κομμάτι υφάσματος που δε χρειαζόταν ιδιαίτερη δουλειά
για ...
Θέµατα ΙστορίαςThales + Friends Καθηµερινή ζωή στην αρχαία Ελλάδα.
3. (διατροφή, κατοικία, έθιµα). 4. Η Ενδυµασία στον Αρχαίο Ελληνικό
Κόσµο. 5. Η µουσική στην αρχαία Ελλάδα. 6.
Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ & Η ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΑ
ΤΗΣ ...15 Μαΐ 2014Η επικράτηση συγκεκριμένων κανόνων στην
εμφάνιση ανδρών και γυναικών κατά την αρχαιότητα δεν μπορεί να
ερμηνευτεί χωρίς αναφορές στις ...
Katastasis synoptikē tēs poleōs Athēnōn apo tēs ptōseōs autēs hypo ...1842
Επειδή οί κατά τήν Ελλάδα Αλβανοί φοροϋσιν δλοι έν γένει εν όμοιοειδές
ενδυμα λευκόν, δπερ εστίν Ενδυμασία Αρχαία, καθώς καί δλοι οί γεωργοί
Ελληνες, ί'κτός ...
Ενδυμασία (ιστορία, κοινωνίες, λογοτεχνία-ποίηση, αθλητισμός, στρατός
Ιστορία της Ενδυμασίας (αρχαιότητα, βυζάντιο, νεώτεροι χρόνοι). 2.
Ενδυμασία των κοινωνικών τάξεων διαχρονικά. 3. Η Ενδυμασία στην
λογοτεχνία και στην ...
Cycladic Art Museum / Θεματικές σελίδες Ο πόλεμος στην αρχαιότητα, Ο
θάνατος στην αρχαία Ελλάδα. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα.
Αρχαία ελληνική Ενδυμασία. Η μουσική στην αρχαία ...
[PPT]Η Ενδυμασία στην Αρχαία Ρώμηproject-pelasgia Στραβοσκούφης
Θάνος. Τιλιγαδά Βερόνικα. Η Ενδυμασία στην Αρχαία Ρώμη. Γύρω από
378

τη Μεσόγειο: ελληνορωμαϊκές ενδυμασίες; Βορράς: γαλατικές


ενδυμασίες ...
αρχαια σπαρτη ΕΚΗΒΟΛΟΣ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ Η
ΑΡΧΑΙΑ ΣΠΑΡΤΗ ...... γνωρίσματα του τρόπου ζωής των Σπαρτιατών.
Αυτό φαινόταν και από την Ενδυμασία τους, η οποία ήταν ...
Η πολεμική αρματωσιά στην Ιλιάδαellinogalliki.gr ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΑΡΜΑΤΩΣΙΑ. Η αρματωσιά ... αρχαίο ελληνικό πολεμικό κράνος.
Γνώρισε ... Οι ασπίδες τους καθώς και η Ενδυμασία τους φαίνονται
βαριές.
Θεματική Υπομελέτη:Ενδυμασία Ενδυμασία ... τον Ζ' (Ζ' όπως λέμε
νούμερο επτά, μετρώντας στα αρχαία ελληνικά: α'=1, β'=2, γ'=3, δ'=4,
ε'=5, στ'=6, ζ'=7) τον έλεγαν και Πορφυρογέννητο. Γενικά ...
ΣΤΟΛΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣΑποκριάτικες στολέςΕποχιακά Είδη
Αποκριατικα 2017,αποκριατικες στολες ενηλικων αρχαιας
ελλαδας,αποκριατικη στολη αρχαιου ελληνα,αποκριατικη στολη αρχαιας
ελληνιδας,αποκριατικη στολη ...
BiblioNet : Οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα / Middleton, Haydn Το
βιβλίο 'Οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα' πραγματεύεται τη θέση της
γυναίκας ... την ψυχαγωγία και τις ενδυμασίες στην αρχαία Ελλάδα.
Ακόμα σε επιμέρους ...
Η εμφάνιση των γυναικών στη Μινωική Κρήτη.::4o MATI::. Εφημερίδα
...Η επίσημη γυναικεία Ενδυμασία της μινωικής περιόδου διακρίνεται για
την εκζήτησή ... γνωρίσματα της Ενδυμασίας των γυναικών στην αρχαία
Ελλάδα και Ρώμη.
Η μορφή της ένδυσης στην αρχαία Αίγυπτοson of the nile 22 Δεκ 2010Η
παραδοσιακή Ενδυμασία των γυναικών στην Παλαιά και τη Μέση
βασίλεια είναι ένα σακάκι, σαν μια σφιχτή φόρεμα, που συνδέει σε
ιμάντες ...
Εκρηξη χρώματος στα αρχαία γλυπτά scienceΤο Βήμα Onl.20 Δεκ
2009Τα λευκά μαρμάρινα αρχαία αγάλματα που βλέπουμε σήμερα στα
μουσεία μας τελικά δεν ήταν λευκά. Τουλάχιστον όχι στην ελληνιστική
περίοδο, ...
Αρχαίες Ελληνικές Ενδυμασίες...The Secret Real Truth 7 Δεκ
2010Αρχαίες Ελληνικές Ενδυμασίες... Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων
ράβονταν και φοριόνταν πολύ εύκολα. Συνήθως ήταν ένα τετράγωνο
κομμάτι ...
379

ΚΟΡΥΒΑΝΤΕΣ: Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ 1 Ιαν


2012Διασκευασμένη από την αισθητική τον καλιτεχνών της Αναγέννησης
και του Μπαρόκ, η αρχαία ελληνική Ενδυμασία επιβίωνε μέσα από αυτά
τα ...
Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία | Stefanos Skarmintzos 2 Δεκ 2012Αν και
ορισμένοι Καναδοί μελετητές έδειξαν ότι γούνες ζώων προσαρμοσμένες
στην αρχαία ενδυμασία του επέτρεψαν να κινηθούν σε ...
αρχαια ελληνικη ενδυμασιαSlideShare 14 Φεβ 2013Ήταν ζνα κλειςτό
υπόδθμα χωρίσ ςόλα Η ενδρομίσ ι εμβάσ ιταν μία μπότα που φοριόταν
κυρίωσ ςτο κυνιγι ι από τουσ αρχαια ελληνικη ...
ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΝΔΥΜΑΤΑ Δεκ
2013Διακρίνονται δύο είδη του αρχαίου χιτώνα: ο ένας, ο φαρδύς, ήταν ...
Σε κάποιες περιπτώσεις η ελληνική Ενδυμασία δεχόταν τις διάφορες ...
Ενδυμασία στην Αρχαία Ρώμη Documents 24 Φεβ 2016Η Ενδυμασία
στην Αρχαία Ρώμη. Κουλούμπαρδου Ελένη Παπακωνσταντίνου Βασιλική
Στραβοσκούφης Θάνος…
Η Ενδυμασία στην αρχαία ΕλλάδαSlideShare 11 Απρ 2016Ενδυμασία
στην αρχαία Ελλάδα Αγάλια Θεοφανία Καλαϊτζόγλου Μαρία Γενικά…
Τα ρούχα των αρχαίων Ελλήνων ράβονταν και φοριόνταν πολύ ...
Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία από τη μαθήτρια Ελπίδα Τερνέζη 4 Φεβ
2013Αρχαία Ελληνική Ενδυμασία από τη μαθήτρια Ελπίδα Τερνέζη ... Η
θέση της γυναίκας στην Αρχαία Σπάρτη από τη μαθή... Οστρακισμός από
τη ...

Clothing in ancient Greece

A Companion to Science, Technology, and Medicine in Ancient Greece


...Georgia L. Irby2016 Because of the unique construction of ancient
garments, where bands and borders are integrated in fabric construction, it
is ... Clothing. Technologies. Chaîne. Opératoire. or. Taskscape. the
operational sequence from gaining raw material to ...
A history of the literature of ancient Greece: from the foundation ...John
William Donaldson, Karl Otfried Müller1858
Adventures in Ancient Greece Linda Bailey, Bill Slavin2002
380

Ancient Coin Collecting II: Numismatic Art of the Greek World Wayne
Sayles2007 Greek Dress and Hair Styles The gods and goddesses, not to
mention kings and queens, of ancient Greece were very often depicted
wearing distinctive Clothing, or with their hair coiffured in a popular way.
Headdresses of a great variety were ...
Ancient European Costume and Fashion Σελίδα 299 Herbert Norris2013
in print at www.doverpublications.c0m COSTUME AND FASHION
HERBERT N ORRIS Until the publication of this book, ... on the evolution
of Clothing styles, Norris provides detailed, expert coverage of the
costume of classical Greece, ancient ...
Ancient Greece and Rome Σελίδα 228 Michael Gagarin2009 Clothing
and personal adornment were essential means of constructing individual
identities in ancient Greece and Rome. In these so-called faceto-face
societies, it was imperative to ascertain the identity of an individual
visually, without any ...
Ancient Greece and the Near East Σελίδα 184 Richard Mansfield
Haywood 1964 It was assumed in general in the ancient world that more
children were a good thing, for the difficulty was more in ... Hard work
was the rule for all ordinary people, but the slave could count on food,
shelter, and Clothing, and the same treatment ...
Ancient Greece at Work: An Economic History of Greece from the
...Gustave Glotz1926 An Economic History of Greece from the Homeric
Period to the Roman Conquest Gustave Glotz ... WE have already noted
that a large part of industry, all that was connected with food and Clothing,
was a domestic occupation in Homer's time.
Ancient Greece Colin Hynson2006 Discusses ancient Greek civilization,
offering information on key figures, politics, culture, religion, and daily
life.
Ancient Greece Daily Life Stewart Ross2007 Describes day-to-day
existence in Ancient Greece, including marriage, games, education,
Clothing, food and drink, warfare, religion, and funerals.
Ancient Greece DBA Σελίδα 1 Social Studies School Service2003
Overview: When studying daily life in ancient Greece we refer to habits
that hold true in places other than Sparta, where ... about aspects of daily
life in ancient Greece Web Sites Used in this Lesson: Clothing and Hair:
Clothing/hair fresco: ...
381

Ancient Greece Gr. 4-6 Σελίδα 10


Ancient Greece John Malam2004Explores ancient Greece, discussing
farming, democracy, religion, and sports.
Ancient Greece Σελίδα 123 Social Studies School Service2006 ...
FACIAL TEXTURE BLISTERED CLEAN-SHAVEN DELICATE DRY
123 History, Language Arts, ArtAncient Greece ... RAGGED
SIZE/SHAPE OF HEAD CLOTHING RUSTY RED HEART-SHAPED
BREASTPLATE SHOULDER LENGTH ...
Ancient Greece Σελίδα 147 Michelle Breyer1996 Greek. Clothing. and.
Music. The Greeks loved to dress up and give a symposium party! Use the
directions throughout the unit to make a costume for your Living History
Day. Hair—Greek men did not do anything special to their hair.
Ancient Greece Σελίδα 15 Tea Benduhn2007 ... other city-states were
allowed to go to school. They learned reading, writing, math, geography,
sports, and public speaking. In this carving, a child learns to read from a
teacher. The Clothing of the ancient Greeks changed little over hundreds.
Ancient Greece Σελίδα 18 Peter Connolly, Andrew Solway 2001
Clothing Greeks did not wear complicated garments made from shaped
pieces of cloth sewn together. Their basic garment was a tunic, made from
two rectangular pieces of cloth. Most commonly, Clothing was made from
woollen cloth, but ...
Ancient Greece Σελίδα 28 Sean Price2000 Fashion. Ancient. Greek.
Clothing. The chiton (KY-ton) was one of the most popular — but by no
means the only — form of Greek dress for both men and women. A chiton
was usually made of wool, but a cotton sheet will do for your students.
Ancient Greece Σελίδα 40 Diane Bailey 2015 There were few 50-year
wedding anniversaries: the life expectancy for an ancient Greek was
approximately 46 years old for men ... Meeting the basic needs of food,
Clothing, and shelter took up much of the ancient Greeks' time and energy.
Ancient Greece Σελίδα 40 Russell Roberts2010 Greek Clothing did not
follow any particular fashion or style, but was worn for comfort. Clothes
were made at home. It was a woman's job to make sure that her family had
enough clothes. If they did not, either she or a slave made the garments.
Ancient Greece: a handbook Σελίδα 414 Lesley Adkins, Roy A.
Adkins1998 HANDBOOK TO LIFE IN ANCIENT GREECE llllllml 1|
EVERYDAY LIFE. Most food was cooked ... PERSONAL
382

APPEARANCE Clothing The Clothing of the Minoan and Mycenaean


periods is quite distinct from that of the 8th century BC onward.
Ancient Greece: Documentary Perspectives Σελίδα 84 Stylianos V.
Spyridakis, Bradley P. Nystrom1997 Men such as these are like foolish
children who cling tenaciously to whatever kind of Clothing the custom of
their country, like a child's nurse, has dressed them in. Now, when men go
off to hunt wild beasts they dress themselves in deerskins, ...
Ancient Greece: Pamphlet vol Σελίδα 22 1870The homes of wealthy
Greeks were not much different than others' homes. Wealthy people spent
their money on jewelry, Clothing, and slaves instead of on their homes.
The homes of the wealthy did have thicker walls, about one-foot thick, ...
Ancient Greek Civilization Cleo Kuhtz, Hazel Martell2009 Retells myths
of the ancient Greeks and describes aspects of Greek civilization, including
religion, government, daily life, clothes and jewelry, entertainment,
warfare, knowledge and invention, agriculture, and trade.
Ancient Greek Costume: An Annotated Bibliography, 1784-2005Linda
Jones Roccos2006 In ancient civilizations the choice of costume was
limited by the individual's place in society. ... In the ancient Greek world,
textiles and Clothing played a significant role in religious activities as
dedications in temples and sanctuaries and as gifts ...
Ancient Greek Laws: A Sourcebook Σελίδα 143 Ilias Arnaoutoglou2008
When Demetrios was hieronomos, on the second day of the month
Thargelion, Alexon, son of Damon, moved: There shall be a law among
the citizens of Gambreion that women in mourning shall wear clean grey
clothes; and the men and the ...
Ancient Greek, Roman & Byzantine Costume Mary G. Houston2003
Included are elaborate examples of Aegean costume, Doric and Ionic styles
of dress for women, Greek and Roman armor, graceful and intricately
arranged Roman togas, more.
Ancient Greeks Anita Ganeri2006 Describes the land, history, and
civilization of ancient Greece and explores Greek fashion, arts, and crafts.
Aphrodite's Tortoise: The Veiled Woman of Ancient Greece Lloyd
Llewellyn-Jones2003 First published in 2003, Llewellyn-Jones' book has
established itself as a centraland inspiringtext for the study of ancient
women.
383

Backgrounds of Early Christianity Σελίδα 96 Everett Ferguson2003 In the


Hellenistic age Greek women also began to wear the himation instead of
the traditional garment (the peplos).34 The ... Clothing of the Ancient
Romans (Baltimore, 1938); D. M. Johnson, E. B. Abrahams, and M M. L.
Evans, Ancient Greek ...
Body, Dress, and Identity in Ancient Greece Mireille M. Lee2015 This is
the first general monograph on ancient Greek dress in English to be
published in more than a century.
Children of Ancient Greece Σελίδα 11 Claudia Diamond2001 Greek
Clothing Boys and girls wore Clothing made of two pieces of wool or cloth
that came to the knee. The pieces were joined at the shoulders and along
the tops of the arms with fancy pins. A cloak was worn over this. Most
people wore ...
Clothes Brenda Ralph Lewis1988 Discusses the function, materials, and
different styles of Clothing throughout history and how it varies in
different settings and occupations.
Clothes tell a story: from skin to space suits Cecil Lubell, Winifred
Lubell1971 Traces the history of clothes emphasizing their changing styles
from prehistory to the present day.
Clothes: From Fur to Fair Trade Σελίδα 9 Liz Miles2011 c.479 BC Lowe
FOR worvuzw, SHORT FOR MEN In ancient Greece, only the rich wore
brightly coloured clothes. A law stopped poorer Athenians from wearing
clothes dyed a reddish colour. A tunic called a ...
Constructions of Childhood in Ancient Greece and Italy Σελίδα 5 Ada
Cohen, Jeremy B. Rutter2007 19 Metaphors like these show us to have
inherited ancient notions of children as incomplete adults20 and reveal
biases that ... By giving precedence to “adult Clothing” as our default unit
of analysis and comparison, by making it the normative ...
Daily Life in Ancient Greece Σελίδα 8 Lisa M Bolt Simons2017 Clothing
Most families in ancient Greece made their own clothes. Everyone wore
freeflowing clothes called tunics. Cloaks were also worn in cold weather.
At first, nearly everybody's clothes were white. But people began to wear
brightly ...
Demeter and Persephone: A Myth from Ancient Greece Σελίδα 18 Joanna
Korba2006 A Myth from Ancient Greece Joanna Korba ... Elementary The
Lion and the Mouse Shoot Hoops A Sheep in Wolf's Clothing “Fractured”
384

Fairy Tales The Completely Cool Clothing Company The Gingerbread


Boy Uptown Hansel and Gretel: The ...
Economy and Industry in Ancient Greece Σελίδα 24 Melanie Ann
Apel2004 I agora(s), 1 8 I agriculture, 5 artisans, 10 Athens, 1 3 B
bartering, 9 C Clothing, 10 coins, 6, 9 construction, 10 crops, 5 farmers, 5
M market, 5,18 metals, 6 miners, 6 mints, 9 perfumes, 5, 17-18 pots, 1 3
pottery, 13-14 R resources, 21 sailors, ...
Edinburgh Companion to Ancient Greece and Rome Σελίδα 230 Edward
Bispham2010 L. Cleland, M. Harlow and L. Llewellyn-Jones (eds), The
Clothed Body in the Ancient World, Oxford: Oxbow, 2005 – essays on the
culture of Clothing. A. T. Croom, Roman Clothing and Fashion, Stroud:
Tempus, 2000 – a study of Roman ...
Empire of Ancient Greece Σελίδα 79 Jean Kinney Williams2009 They
could also own property, which most Greek women could not, except in
rare circumstances. Spartan women freely exercised outdoors—without
clothes, which shocked other Greeks—and had a reputation for talking
back to their ...
Encyclopedia of Ancient Greece Σελίδα 245 Nigel Guy Wilson2006 By
the time the Archaic period began, the Greeks had donned uncut rectangles
of cloth draped on the body. The cloth came off wide, warp-weighted
looms, and required no cutting or stitching for use as garments. The basic
piece of Clothing for ...
e-Study Guide for: Process Risk and Reliability Management: ...Cram101
Textbook Reviews2012 The first group of people tohave showersthat
wouldbe recognizable toa modernperson were the ancient Greeks. Their
aqueducts ... The depictions are very similar to modern locker room
shower, andeven included bars to hang up Clothing.
Explore Ancient Greece!: 25 Great Projects, Activities, Experiments
Carmella Van Vleet 2008 By combining a hands-on element with riddles,
jokes, fun facts, and comic cartoons, kids Explore Ancient Greece! and
develop an understanding of how this ancient civilization still influences
our modern world.
Fables: Ésope, Théophraste1982 Sexual life in ancient Greece Σελίδα 79
Hans Licht1963 time of the most highly developed culture as it is displayed
in the spirit of the Greeks, the two factors of the feeling of shame and the
need for protection against the weather cannot be separated in reference to
Clothing, it appears that we shall ...
385

Fashion in history: western dress, prehistoric to present Σελίδα 51


Marybelle S. Bigelow, Kay Kushino1979 Perhaps it was the intensification
of nature which gave rise to Greek religion. Whatever motivated the
development of the Greek religion, its effects contributed to all that the
ancient Greeks achieved.4 Perhaps their pursuit of truth and perfection ...
Fifty Dresses that Changed the World: Design Museum Fifty Design
Museum Enterprise Limited2009 There was never a more fitting time for
fashion to adopt a responsive visual language that would keep up with, and
... Fortuny's greatest achievement, the Delphos dress is a reinterpretation
of the draped and flowing Clothing of ancient Greece.
Focus on World HistoryΤόμος 1 Σελίδα 117 Kathy Sammis2002 Clothing
— Alexander adopted the Persian style of dress. Government — Alexander
kept local Persian administration models, but he replaced Persian officials
with Greek/ Macedonian ones. Education of young people — Persian boys
were ...
Greece: The Culture Σελίδα 19 Sierra Adare2007 ... and poetry. (below)
A group of dancers in the mountainous region of Epirus wear traditional
Clothing as they perform at a local festival. ... Rembetika is a folk dance
that is around 100 years old. ... The ancient Greeks dressed in loose
Clothing.
Greek and Roman Fashions Σελίδα iii Tom Tierney2013 I have presented
ancient Greek and Roman fashions in one book because Roman fashions
were adopted almost entirely from ... Clothing designs were quite elegant
and indicate skill in sewing and dressmaking, with pleating, set-in
sleeves, ...
Handbook to Life in Ancient Greece Σελίδα 176 Lesley Adkins, Roy A.
Adkins1997 Leather was an important material throughout the Greek
world, used for a wide range of articles, such as saddles, shoes, harnesses,
shields and some Clothing. Leather articles were decorated in several
ways. The leather could be cut into ...
Home Life in Ancient Greece Σελίδα 17 Melanie Ann Apel2004 Ancient
Greek Clothing was made of l.n, wool, and sometimes silk. Women spent
a great deal of time making cloth for Clothing. They cleaned wool or plant
fibers and then dyed them bright colors, such as blue, pink, purple, and
yellow.
Homosexuality and Male Bonding in Pre-Nazi Germany: the youth
...Hubert Kennedy2013 The ideal of beauty of the ancient Greeks is
386

essentially differentfrom ours. ... Greek Clothing did not have the goal of
hiding the forms of the human body, but rather in part toprotect them from
possible inclemency of weather, and in part to set ...
How People Lived in Ancient Greece Colin Hynson2008 Although there
were many differences in the lives of men, women, and children in Ancient
Greece, in one respect they were more or less the same. Everyone wore
very similar Clothing. Children just had smaller versions of the clothes
their ...
https://books.google.gr/books?isbn... Day 7: Ancient Greek Clothing and
Jewelry Discuss: Clothing for men and women chiton two styles how
they were worn by women, materials used himation cloak size, thickness
men's Clothing tunic, himation, chalamys how they ...
India: Essays and Insights by a Gora Σελίδα 174 Harold Bergsma2011 ...
perhaps the descendents of the armies of Alexander the Great along with
others near Swat, to this day who wear black Clothing, worship multiple
gods like the ancient Greeks and have not become Muslims. India is a
mélange of ethnicities, ...
Ion Euripides, Charles Badham1851
Kids in Ancient Greece Σελίδα 24 Lisa A. Wroble1997 JLridex. A G s
agora, 6 Athens, 9 games, 17 shops, 1 0 Sparta, 9 gods and C goddesses,
10, 17,21, T city-states, 5, 6,9, 22 temples, 6, 1 7 21 Clothing, 1 3
gymnasium, 6 toys, 17 council, 9, 21 H courtyard, 10 houses, 6, 1 0 E ...
Life in Ancient Greece Σελίδα 16 Lynn Peppas2005 A woman's role in
ancient Greek society depended on whether she was married and in which
city-state she lived. A married woman in ... It was her job to raise children,
spin wool and flax, and weave it into bedding and clothes...
Nonrequired Reading: Prose Pieces Wislawa Szymborska2015 The history
of fashion was divided into five lofty chap.s: Primitive Community,
Slavery, Feudalism, Capitalism, and Socialism. ... Because when the
authors turn to the Clothing of slavery, and to the class structure of ancient
Greece, the student ...
OdysseiaΤόμος 1 1558 Performance and Gender in Ancient Greece:
Nondramatic Poetry in Its ... Eva Stehle2014 Clothing, perhaps for the
humor of it.” Closer to the poetry discussed above is the Oschophoria, an
Attic festival. As remarked in Chap. 1, it included a procession from a
temple of Dionysus in Athens down to the coast at Phaleron, led by two ...
387

Pilgrims and Pilgrimage in Ancient Greece Σελίδα 162 Matthew


Dillon2013 A regulation of the shrine of Alektrona at Ialysos, on Rhodes,
prohibits the wearing of shoes or anything made of pigskin, providing
further evidence for the regulation of footwear in cult ceremonies.59
Clothing was clearly an important aspect of ...
PowerPoint Series: Ancient Greece Σελίδα 590 2006 Teacher Notes: The
people often decorated their clothes to represent the city-state in which they
lived. The ancient Greeks were very proud of their home city-state. Food:
Vegetables Olives, grapes, figs Goat cheese. S90 Greek Daily Greek ...
Restless Dead: Encounters between the Living and the Dead in Ancient
...Sarah Iles Johnston2013 Encounters between the Living and the Dead in
Ancient Greece Sarah Iles Johnston ... where the object was because she
was cold and naked—she said that the clothes buried with her were useless
because they had not been burnt properly.
Rites of Passage in Ancient Greece: Literature, Religion, Society Mark
William Padilla1999 Twice the text pointedly refers to Hippolytus'
Clothing, both times as peploi [mens' cloaks]. The first instance is when
Hippolytus, after the Nurse's revelation of Phaedra's passion, orders her to
take her hand from his robes (606). In the second ...
Sex and Difference in Ancient Greece and Rome Σελίδα 88 Mark Golden,
Peter Toohey2003 If one reads that the residents of a brothel stood there
gymnai [naked] or nudae [unclothed],430 then one can assume that they
were either wearing a very light garment431 or that their upper bodies were
unclothed.432 Otherwise the Clothing ...
Sexual Life in Ancient Greece Σελίδα 81 1932 In the case of the women's
Clothing, we must dwell upon this somewhat longer and distinguish
different epochs. It is extraordinarily interesting that women's Clothing at
no time in Greece developed with greater luxuriance and refinement
than ...
Shoes And Boots Through History Fiona McDonald2006 Looks at the
styles, fashions, and purposes of footwear through the ages.
Socrates: Greek Philosopher Lisa Zamosky2007 Socrates often wore
ragged Clothing. This is a rebuilt stone stoa in Athens. Greek Slaves In
ancient Greece, slaves were a very important part of society. Wealthy
women did not leave their homes. So, their slaves took care of everyday ...
388

Space in Ancient Greek Literature: Studies in Ancient Greek ...I.J.F. de


Jong2012 Studies in Ancient Greek Narrative, volume three I.J.F. de Jong.
AESCHYLUS R. Rehm Given the ... plays.2 Late in Persians, the
Achaemenid king Xerxes arrives on stage, his Clothing in tatters (Pers. , ,
also –, –). His disheveled person ...
Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations
Waldo E. Sweet1987 Successfully tested in college classrooms for a ten
years, this book provides an excellent springboard for the study of ancient
Greek history, classical literature, or sports history.
The Ancient Greeks Jessica Cohn 2012 Ancient Greece has had an impact
on much of our culture, especially the concepts of democracy and theater,
the tradition of Olympic sports, and the famous myths that are still a focus
of today's movies, books, and TV shows.
The Ancient Greeks: In the Land of the Gods Sophie Deschamps-Lequime,
Denise Vernerey, Annie-Claude Martin1996 Details the Clothing, eating
habits, political structure, culture, and other aspects of daily life in ancient
Greece.
The Anthropology of Ancient Greece Σελίδα 163 Louis Gernet1981 But
we also see an ancient stage in which intermittent trade is governed by
social forms that have nothing to do with ... since it appears in connection
with the structure of primitive feasts in which the rituals of Clothing play
an important role.
The Beast in Sheep's Clothing: Exposing the Lies of Godless Human
...Lindsey, David Michael The teachings and writings of these famous
Greek philosophers, therefore, were very compatible with the teachings to
come ... This chap. is a detailed history of man's search for philosophical
truth, beginning in ancient Greece and ending in ...
The Corpse: A History Σελίδα 52 Christine Quigley2005 The ancient
Greeks considered the laying out of the dead a sacred duty of female
relatives, who were allowed the space of one day to wash, dress, ... Once
the body has been cleaned, it is dressed in its best Clothing or special burial
garments.
The Corset and the Crinol.: An Illustrated History W. B. Lord2012
Profusely illustrated fashion history examines how the use of wood,
whalebone, steel, hoops, and tight laces had a gripping influence on
shaping the figures of women from ancient Greece to 19th-century
Vienna.
389

The Crown of Zeus Σελίδα 72 Christine Norris2008 “How did we get to


Ancient Greece? Is there a time machine in your pocket?” Claire
shrugged. “I'm only stating what I see. Based on the landscape and our
Clothing, Ancient Greece is a logical conclusion.” “This is insane,”
Harriet said. “There's ...
The Dancer Within: Intimate Conversations with Great Dancers Rose
Eichenbaum, Aron Hirt-Manheimer2008 The Duncans abandoned their
Western Clothing for Greek robes and sandals and camped out in the hills
of Athens like pil- grims. 'Return to your ancient Greek roots,' Isadora told
Kanellos. And he did. Adopting their mission, he began to ...
The Economics of Ancient Greece Σελίδα 187 H. Michell2014 ... the
Greeks, the first mention being in Herodotus.2 Theophrastus says that it
grew on the island of Tylos (Bahrein) in the Persian Gulf.3 There is no
evidence that it was ever used in Greece. THE CLOTHING INDUSTRY
In the Clothing industry ...
The Economics of Ancient Greece Σελίδα 187 The Clothing Industry In
the Clothing industry some made only cloaks, others exclusively the outer
garment, or chlamys, worn by both sexes. At Megara many were engaged
in making exomides, sleeveless vests commonly worn by slaves and ...
The Female Portrait Statue in the Greek World Σελίδα 60 Sheila
Dillon2010 omen have long been associated with cloth.259 In ancient
Greece, female identity was inextricably linked to Clothing and cloth
production; women were responsible for the household production of
textiles, an essential element of the ...
The Greeks (eBook) Σελίδα 17 Tim McNeese1999 Ancient. Greece.
Going to the Theater in Greece The Peloponnesian Wars, 431–404. Today,
in the United States, there are many ... Such women rarely went outside the
home, spending their days spinning wool for Clothing, visiting with
female ...
The Greenwood Encyclopedia of Clothing Through World History: ...Jill
Condra2008 Later, silk fabric was also used in Greece, likely originally
from Asia. Silk was a precious fiber, used by the wealthy for ceremonial
reasons, and was uncommon in everyday garments and household
products. L.n and wool are often depicted ...
The History of Ancient Greece: Its Colonies and Conquests from the
...John Gillies1787 The purple shell-fish, which is found in great
abundance on their coast7, early gave them possession of that lucrative
390

trade, and confined chiefly to the Tyrians the advantage of Clothing the
princes and nobles in most civilized countries of ...
The Life and Times of Homer Σελίδα 45 Kathleen Tracy2005 (uh KIHL
eez) A Greek hero from Thessaly who is the main character in Homer's
Iliad. ... implements and weapons and lasted from about 3000 to 1100 B.C.
(KY tuhn) The basic item of Clothing for both men and women in ancient
Greece.
The Poetics of Eros in Ancient Greece Σελίδα 156 Claude Calame, Janet
Lloyd1999 That is certainly the case in the story of Creusa, who is seized
and carried off by Apollo of the golden locks while she is gathering
crocuses into the folds of her Clothing. The god, her husband-to-be, takes
her to a cave where, on an improvised ...
The Politics of Dress in Somali Culture Σελίδα 13 Heather Marie
Akou2011 —C. P.Rigby,1867 In the nineteenth century, European writers
often compared Somali dress to the Clothing of the ancient Mediterranean,
the peplos of Greece and toga of Rome. Although there are some aesthetic
similarities between these ...
The Praeger Encyclopedia of Ancient Greek Civilization Σελίδα 114
Pierre Devambez1967 Women's Clothing was more complicated but it also
emphasised the waist and was in two parts: one a widely flaring skirt, ...
somewhat differently because of the difference in customs and the greater
severity of the climate in mainland Greece.
The Sacred and the Feminine in Ancient Greece Σελίδα 34 Sue Blundell,
Margaret Williamson2005 two old belts; two other old ones, larger; a small
purple woollen mantle and one with a fine purple border, both for children,
frayed; and other children's Clothing, frayed. 22 Both the beginning and
end of the text are lost, but it is likely that this is ...
Uniforms Through History Fiona McDonald2006 Explains why uniforms
are used in various professions, and describes uniforms that have been
worn around the world through the ages.
Voices of Ancient Greece and Rome: Contemporary Accounts of Daily
Life David Matz 2012 Natural History 11.78; tr. Rackham.] ASK
YOURSELF 1. Who was Tanaquil? What were her contributions to the
history of Roman Clothing? empty and open fibers etc.: Erasistratus was
known more as. 80 Voices of Ancient Greece and Rome.
391

Witchcraft and Magic in Europe: Ancient Greece and Rome Σελίδα 15


Valerie Irene Jane Flint1999 Ancient Greece and Rome Valerie Irene Jane
Flint. technique was principally used in erotic spells, whether of attraction
or separation. Lucian speaks of an attraction spell which required some of
the beloved's hair, a fragment of his Clothing or ...
Women in Ancient Greece Σελίδα 58 Sue Blundell1995 A large number
of ancient writers tell us about a race of warrior women called Amazons,
who lived without men, wore mascul. Clothing and took part in activities
— hunting, farming and, above all, fighting — which among Greeks
were ...
Women in Ancient Greece: A Sourcebook Σελίδα 151 Bonnie
MacLachlan2012 11 Dorian girls and Women SPARTA While Athens was
populated by a dialectical/ cultural group of Greeks known as “Ionian,”
another group, the ... But Lycurgus thought that slave women produced
Clothing that was 11 Dorian girls and women.
Women Writers of Ancient Greece and Rome: An Anthology Σελίδα 33
Ian Michael Plant2004 ... during which women wore men's Clothing and
men women's Clothing. 3 Telesilla's role in the battle, if not historical, may
have been assumed later from something she wrote.4 Eusebius dates her as
late as Olympiad 82.2 (= 451/450 BC);5 ...
Women's dress in the ancient Greek world Lloyd Llewellyn-Jones, Sue
Blundell 2002 In this collection of new papers by an international team,
ancient visual evidence from vase painting and sculpture is used
extensively alongside Greek literature to reconstruct how women of the
Greek world were perceived, and also, in ...
Women's Influence on Classical Civilization Σελίδα 115 Fiona McHardy,
Eireann Marshall2004 In the introduction to her ground-breaking work on
women in the ancient world, Goddesses, Whores, Wives and Slaves, Sarah
Pomeroy comments on ancient Greek and Roman civilization, 'rarely has
there been a wider discrepancy between ...
World Clothing and Fashion: An Encyclopedia of History, Culture, and
...Mary Ellen Snodgrass 2015 See also: Hairdressing; Roman Clothing,
Ancient; Tunics and Togas. Further Reading Gagarin, Michael, ed. The
Oxford Encyclopedia of Ancient Greece and Rome. New York: Oxford
University Press, 2010. Llewellyn-Jones, Lloyd. Women's ...
Vêtements dans la Grèce antique
392

Alliances avec le Christ en Afrique: inculturation des rites ... Σελίδα 323
François Kabasele Lumbala1994 Dans la Grèce antique, on saitque les
initiés des Cultes à Mystères se livraient à des danses durant lesquelles ils
... ont vécu des expériences semblables, où ils étaient poussés parfois
jusqu'à ôter leurs vêtements, à se rouler par terre107.
Arts de la Grèce antique (Les Grands Articles d'Universalis)
Encyclopaedia Universalis, Les Grands Articles2015 La technique est celle
dite de la figure noire ; sur le fond rougeâtre de la terre cuite se détachent
des silhouettes noires : les détails (musculature, vêtements) sont rendus par
des incisions pratiquées au burin, des rehauts d'un rouge pourpre ...
Chemin faisant: mythes, cultes et société en Grèce ancienne : ...Lydie
Bodiou2009 Ce refus des idées convenues, ce souci de donner la parole à
ceux que les sources ont généralement laissé dans l'ombre, cette attention
portée tout autant aux faits les plus concrets qu'à l'imaginaire, témoignent
ainsi du ...
Chronique d'iconographie antique Σελίδα 249 2007 Erika ZWIERLEIN-
DIEHL Université de Bonn On peut présumer que beaucoup de gemmes
antiques servaient de porte-bonheur ... On les portait sur soi, cousues dans
les vêtements sur l'emplacement de l'organe qui avait besoin de protection
ou comme pendant, quelquefois en bague. ... Les inscriptions sont en grec,
mais ce n'est que très rarement un grec intelligible, le plus souvent il s'agit
des noms ...
Comportement du consommateur: Nouvelles tendances et perspectives
Guichard, Clauzel, Riché2016 ... du troc, des nouveaux systèmes
d'acquisition de marques ou de vêtements à des prix réduits pour une
qualité relativement ... A. Les différents profils du consommateur de luxe
Depuis les temps anciens (la Grèce antique en particulier), voire.
Contes et Récits des Héros de la Grèce antique 2010 Tes soucis ne sont
causés que par les biens que tu possèdes : ta maison qu'il faut entretenir,
ton épouse qui te réclame bijoux et vêtements, tes esclaves qu'il faut
nourrir, tes enfants qui exigent une bonne éducation, ton argent que.
Dans une inscription de Mykonos, nous pouvons voir de quelle manière la
propriété était utilisée à cette fin : « Kallixénos a donné sa fille Timécrate
à Rhodoklès, avec une dot de 700 drachmes, dont 300 sous forme de
vêtements ; Rhodoklès ...
Danube-Rhapsodie: Images, mythes et représentations Pierre Burlaud2001
ciel de Grèce ». En plein rococo, il crée les maîtres mots d'un nouveau
393

classicisme : force et beauté, passion maîtrisée, noble unitédu ... Au


débutduXIX e siècle, legoût grec inspire art,littérature, mobilier, art
décoratif, vêtements et jusqu'àla coiffureetl'artdu maquillage. ... marbre
«digne de l'antique »àVenise , faitdes acquisitions àRome,puis envoieson
agent Martinvon Wagneracheter les frontons du ...
De la politique et du commerce des peuples de l'antiquite; par ...1829 Aussi
y avait-il des étoffes de cette matière en Grèce, quoiqu'elles y fussent peut-
être rares. L'examen des vêtements que nous croyons avoir été de soie,
prouvera l'importance de ce commerce, du temps des Perses, dans
l'intérieur de l'Asie.
Dictionnaire de la civilisation grecque Σελίδα 500 Claude Mossé1998 D
Cl. Mossé, La tyrannie dans la Grèce antique, Paris, 1969. ... Les
vêtements dans la Grèce ancienne sont généralement ... C'était un simple
vêtement long, sans manches, serré à la taille par une large ceinture sur
laquelle le corsage ...
Dictionnaire de la méchanceté: Beaux livres Christophe Regina, Lucien
Faggion2013 Plus précisément, elle a contribué à écrire dans les
consciences le fait que la laideur physique est le vêtement de la laideur ...
Quoi qu'il en soit, dans la Grèce antique un certain nombre d'études ont été
consacrées à la physiognomonie.
Dieux et héros de l'AntiquitéToute la mythologie grecque et latine Odile
Gandon2009 Elle se rappelle alors les conseils du Centaure et, quand
Héraclès lui fait demander une tunique neuve, elle trempe le vêtement dans
le sang de Nessos, persuadée que cela lui ramènera son mari. Héraclès, qui
se prépare à accomplir un ...
Droit Et Valeur Humaine, L'Autre Dans La Philosophie Du Droit, de La
...Stamatios Tzitzis2010 Ces citésqui seconsidèrent donc comme membres
dela Grèce ont comme principe pratiquele megas phronountes: l'honneur
et ... les suppliants, ceux «que la mer aruinés, de leur faire des dons
d'hospitalité,de les secouriren vêtements».
Économie et société en Grèce antique: 478-88 av. J.-C. Francis Prost2015
Encyclopédie du costume: des peuples de l'Antiquité à nos jours
...Wolfgang Bruhn, Max Tilke, Maurice Cottaz1990 des peuples de
l'Antiquité à nos jours ainsi que les costumes nationaux et régionaux dans
le monde Maurice Cottaz Wolfgang Bruhn, Max Tilke ... sous le menton.
Long vêtement de dessus sans manches, en laine, les poils à l'intérieur. 8.
394

Officier de Nauplie. 1825. 9. Berger d'Arcadie. Rangée inférieure 10.


Paysan grec en ...
Grande Bretagne 2015 (avec cartes, photos + avis des lecteurs) Collectif,
Petit Futé,, Dominique Auzias2015 w la Grèce antique et rome. ... Les
salles suivantes sont dédiées à l'art grec entre 1050 et 520 av. ... vintage,
des vêtements de créateurs, des CD, des vinyles, des livres d'occasion, des
chaussures, des objets d'artisanat, de la mode ethnique.
Groupes sociaux et idéologie du travail dans les mondes homérique et
...Malick Ndoye2010 L'image traditionnelle de la femme confinée à ses
travaux domestiques perdurera de longs siècles en Grèce et se ... c'est de
même là enfin que doivent être confectionnés les vêtements avec la laine »
(Xénophon, Économique, VII 20-21)105. ... 101 C. MOSSÉ, La Femme
dans la Grèce antique, Paris, Albin Michel, 1983, p.
Histoire des législateurs et des constitutions de la Grèce Antique Eugène
Lerminier1852 ... puis voulant lui faire, en guise d'expiation, de
magnifiques funérailles, il rassembla les femmes de Corinthe dans le
temple de Junon, où ses gardes les dépouillèrent de leurs parures et de leurs
vêtements, qui furent brûlés en l'honneur de ...
Histoire du luxe privé et public depuis l'Antiquité jusqu'à nos ... Henri
Baudrillart2016 Tome IThéorie du luxeLe Luxe primitifLe Luxe dans
l'Orient antique et moderneLe Luxe en Grèce Henri Baudrillart. question
du luxe, qui se posera ... Le luxe se mêle à leurs festins, orne leurs
vêtements. Si ces dieux ont des passions ...
Histoire du luxe privé et public depuis l'antiquité jusqu'à nos jours Henri
Joseph Léon Baudrillart1880
Histoire universelle de la chasteté et du célibat Σελίδα 40 Elizabeth
Abbott2012 Le culte d'Isis Les matrones de la Rome antique, dont la
religion est très semblable à celle des Grecs, participent à une festivité ...
Dans le culte égyptien d'Isis, quelques femmes sont prêtresses; en Grèce,
elles ne sont que prêtresses secondaires. ... Les cheveux des fidèles sont
courts, leurs vêtements de lin, très simples.
Hommes et femmes dans l'Antiquité grecque et romaine Sandra
Boehringer, Violaine Sebillotte Cuchet2011 La main droite, ramenée sur
la poitrine, soutient lepan de son vêtement qui lui couvre la tête, dans
l'attitude de pudicitia quisiedà unefille de bonne famille etrenforce son
apparence féminine; dans lamain gauche, elle tientun objet dontla ...
395

Il Coraggio Di Cambiare Σελίδα 160 Willy Pasini, Donata


Francescato2001 Dans la Grèce antique, les hommes libres préfèrent se
consacrer à la politique, à la philosophie, à la gymnastique et ... mais de
repas préparés industriellement; il ne porte plus des vêtements taillés sur
mesure, mais des vêtements 160 Le ...
Ils sont fous ces psys ! Marc MAGRO2015 C'est le pari de la liberté
absolue que font les Cyniques (issus du mouvement philosophique de la
Grèce antique du même ... Vanupieds, il porte un manteau pour unique
vêtement, une besace dans laquelle il a un peu de pain, tient un bâton, ...
Je suis à l'Est !: Savant et autiste, un témoignage unique Josef
SCHOVANEC2012 Mon activité de sabotage consiste donc à porter des
vêtements toujours analogues, peu adaptés à la situation. C'est à la fois une
... Le lecteur aura sans doute connu des histoires similaires venues par
exemple de la Grèce antique. Il s'agit ...
Jeux et les spectacles dans l'Empire romain tardif et dans les ...Françoise
Thelamon Ils se couvraient d'or la plupart du temps et s'habillaient de ces
vêtements mèdes que l'on appelle maintenant vêtements des Sères ; quand
... 179-185 ; id., Théâtre et société dans la Grèce antique, Paris, Librairie
générale française, 2001, p.
Journal de Delécluze 1824-1828: La vie Parisienne sous la Restauration
Etienne-Jean Delécluze1948 ... prèsdemoi, àgauche, était ce grandniais de
Périé qui,en 1797, à l'époqueoù quelques artistes, voulant fairetoutà la
grecque, prirentdes vêtements antiques avec lesquels ils couraientlesruesde
Paris, ledit Périé avaitprisle costume du beau ...
Journal des artistes ...: Peinture, sculpture, architecture, ...1834 Nous avons
entendu parler de Jeune Grecque antique assistant a la Résurrection de la
Grèce moderne, ce qui ferait une ... une antique de cette jeune fille, qu'il a
représentée nue au lieu de lu draper du vêtement hellénique de l'antiquité,
et à ...
La conspiration du temple Steve BERRY2012 La description des règles du
jeu, des vêtements des joueurs et de leur équipement est fidèle à la réalité
et il est vrai ... Le bataillon sacré qui protège Irina Zovastina (chapitre 12)
s'inspire de l'unité de combat la plus féroce de la Grèce antique.
La couronne de Santina : L'intégrale de la saga: 8 romans Collectif2013
Incapable de détourner les yeux, fascinée et le cœur battantla chamade,
Sophia le regarda ôter le long vêtement, puis venir vers ... fins et virils, en
396

force impérieuse — son corps aurait fourni un modèle idéal aux sculpteurs
de la Grèce antique.
La famille dans la Grèce antique et à Rome Σελίδα 150 Al. Rousselle,
Giulia Sissa, Yan Thomas2005 Vêtements d'homme, gestes de femme: le
livre de physiognomonie décrit les efféminés, dégoûtés par les crachats,
écrasant les leurs et ceux des autres (physiogn. 115). Au IIe siècle, la barbe
est devenue un signe ambigu. La barbe pleine et ...
La femme dans la Grèce antique Σελίδα 78 Claude Mossé1991 ... la plus
importante consiste à organiser le travail des servantes, à leur apprendre à
filer la laine, à tisser les étoffes qui serviront à habiller les gens de la
maison, à préparer le pain, à plier et ranger les vêtements et à tenir la
maison en ordre.
La femme grecque: étude de la vie antiqueΤόμος 1 Clarisse Bader1872
La Grèce antique Georges Tate2007 Même si sadette envers laCrète
estavérée, nous savons qu'elle s'est constituée sur place, en Grèce même,
au terme ... de plaques cousues surdes vêtements de cuiretpardes boucliers
degrande tailleet très lourds,qui protègent tout lecorps.
La Grèce antique pour les Nuls Stephen Batchelor, Marie-Dominique
POREE-RONGIER2013 Matériaux Hommes ou femmes, riches ou
pauvres, portaient en gros les mêmes vêtements. Seule changeait la qualité
du matériau utilisé. Les vêtements étaient généralement en laine, mais on
utilisait aussi la toile, principalement pour les ...
La Grèce d'à côté: Réel et imaginaire en miroir en Grèce antique Réel et
imaginaire en miroir en Grèce antique Pierre Brulé. Elle vierge, à la déesse
vierge Artémis, avec ses vêtements de jeune fille. En retour, fille de Léto,
étend la main sur la fille de Timarétos Et veille pieusement sur cette pieuse
fille 6 .
La naissance de la grammaire dans l'Antiquité grecque Σελίδα 41
Frédérique Ildefonse1997 Or décrire le langage comme un assemblage
n'est pas opérer une description statique: le langage tel qu'il se présente à
nous n'est pas un assemblage, au même titre qu'un vêtement est un tissage
de filsl'état achevé d'une activité de ...
La Pelleterie Et Le Vêtement de Fourrure Dans L'antiquité: La ...1914
La pelleterie et le vêtement de fourrure dans l'antiquité: la ...L.
Fougerat1914Δ
397

La vie et l'œuvre de J.J. Grandville Σελίδα 48 Annie Renonciat, J. J.


Grandville1985 ... parvient avec talent à traduire dans le domaine plastique
en dotant les bêtes de vêtements humains — trahit plutôt un ... les légendes
de la Grèce antique, il n'y a pas de mode plus fréquent d'intervention de la
divinité que la transformation ...
L'Âne, symboles, mythes et caractères Σελίδα 19 Jean Sadaka2013 Dans
la Grèce antique, Ulysse, afin de faire croire aux envoyés d'Agamemnon
qu'il était devenu fou, attela ensemble un ... bœuf et un âne attelés ensemble
», intercalé entre des pêches de vigne et la composition filaire de vêtements
d'hiver.
Le costume. Coupes et formes Max Tilke1990 9 PERSE ANTIQUE Mèdes
et Perses Hérodote rapporte que les Parses ayant vaincu les Mèdes, auraient
adopté leur ... 10 GRÈCE ANTIQUE Les peuplades ariennes de la Grèce
antique portaient des vêtements drapées, à l'exclusion de ...
Le sang et l'or Anne RICE2013 L'ancien forum et le Colisée existaient
toujours, de mêmeque bien des monuments de l'Antiquité plusou moins
abîmés – y ... degens portaient de beaux vêtements de velours épais, était
tombé amoureux de la Rome etdela Grèce antiques !
Le sommeil et la mort A.J Kazinski2013 Où il est question d'un philosophe
de la Grèce antique condamné à mort qui, dans sa cellule, prouve
l'existence de l'âme. ... Chaque seconde perdue était autant de temps offert
au meurtrier pour se débarrasser de ses vêtements et faire ...
Le Système palatial en Orient, en Grèce et à Rome: actes du Colloque
...Edmond Lévy1987 ... de Strasbourg 19-22 Juin 1985 : [9e colloque du
Centre de recherche sur le Proche-Orient et la Grèce antiques] Edmond ...
et vêtements — à caractère de symboles séparant l'empereur de son peuple,
la réponse ne peut être qu'affirmative.
Les carnets d'Alexandra Dominique Simon2010 Je décidai de questionner
Philippe sur la Grèce antique et de ... Il transporte toujours une quantité de
vêtements aussi considérable qu'inutile, chaque fois qu'il se déplace,
comme souvent les femmes le font, angoissé sans doute de ne pas ...
Les symboles universels Σελίδα 173 Jean Prieur1989 A la fête du Saint
Esprit, le prêtre catholique porte des vêtements liturgiques rouges et l'autel
consacré à la Troisième Personne est décoré de même. ... Dans la Grèce
antique, les morts et les victimes promises à la mort étaient vêtus de rouge.
398

L'Europe par rapport à la Grèce et à la réformation de la


Turquie...Dominique Georges de Pradt1826 _ ( 2o ) trouvé allumé sous la
surface glacée qui la couvre. Là même on veut cesser d'être Scythe, et l'on
aspire à échanger l'antique costume sarmate contre le vêtement des
modernes Eumpéens Tel est l'état du monde auquel la Grèce avait ...
Maudit Graal Anthony Horowitz, Annick Le Goyat, Benoît Dartigues2007
Notre classe de grec ancien a visitéla Grèce antique. ... Des parents
chauves, des parents obèses,des parents au nezstrié depetites veinesrouges
et auxoreilles pleines de cérumen, des parents couverts de bijoux etde
vêtements hors de prix.
Memoriae Igor M. Diakonoff Σελίδα 177 Igorʹ Mikhaĭlovich Dʹi︠ak︡ onov,
Leonid Efimovich Kogan2005 Dans la phase du rituel, qui concerne plus
spécifiquement l'intronisation, on mentionne, au contraire, le vêtement qui
doit ... G. 1504 v 1:7) '" Pour la Grèce antique, Toutain 1940:349s.; Schmitt
1977:1062s.s.; Redfield 1982:190ss.; Paradiso ...
Monumens inédits de l'antiquité, statues, peintures antiques, ... Johann
Joachim WINCKELMANN, François Anne DAVID1808 17, mérite une
attention particulière, non-seulement à cause de son antiquité grecque et de
son extrême perfection, dont ... que cet ornement ou ce vêtement doit son
origine au mot grec Aiy , peau de chèvre, et peutêtre à la chèvre Amalthée
.
Monuments d'antiquité figurée, recueillis en Grèce par la commission
...Philippe Le Bas1837 et monotone d'un même vêtement. Quelques-unes
portent la tunique courte attachée avec une simple ceinture '6' ou avec deux
ceintures '63, le strophion (crpéqnov '64) au-dessus et la perizostra
(nepîfmarpa '65) au-dessous , de telle sorte ...
Monuments d'antiquité figurée. recueillis en Grèce Σελίδα 153
Commission de Morée1837 L'instituteur et le compagnon de Bacchus n'a
pour tout vêtement qu'un morceau d'étoffe attaché sur les hanches et
tombant sur les genoux. C'est le costume que portent souvent les ministres
inférieurs du dieu sur les monuments 35. Fig. n.
Monuments d'antiquité figurée: recueillis en Grèce Σελίδα 65 Philippe Le
Bas1837 recueillis en Grèce Philippe Le Bas ... C'est aussi celle qu'a suivie
M. Passow dans son Dictionnaire grec. ... Aujourd'hui encore, en Russie,
on appelle ce vêtement charavari, et c'est de là que nous vient le mot
charivari , qui désigne une sorte ...
399

Monuments et ouvrages d'art antiques restitués d'après les ...Antoine


Chrysostôme Quatremère de Quincy1829 Quand on consulte les
nombreuses figures de Minerve que l'antiquité nous a transmises, on ne
sauroit nier que quelques-unes n'aient été représentées avec la seule
tunique. ... Mais on doit dire, qu'en fait de statue, le plus grand nombre des
Minerves porte les deux vêtements, c'est-à-dire le peplos ... La tunique étoit
commune en Grèce aux deux sexes , la principale différence étoit dans la
longueur.
Monumnes inédits de l'antiquité, statutes, peintures antiques, ...Johann
Joachim Winckelmann1808 i7 , mérite une attention particulière, non -
seulement à cause de son antiquité grecque et de son extrême perfection ,
dont ... cet ornement ou ce vêtement doit son origine au mot grec Aryiç,
peau de chèvre, et peut- être à la chèvre Amalthée x.
Musée de sculpture antique et moderne Σελίδα 65 Frédéric de Clarac1841
Le pœcilon e'tait regarde' comme un vêtement propre aux fêtes de Bacchus,
et il appartenait particulièrement aux ... e'toffe ou robe qui venait des îles :
Isidore ne donne pas d'autre détail; il est probable qu'il entend les îles de la
Grèce. Regilla ...
Musée de sculpture antique et moderne, ou, Description historique et
...Frédéric comte de Clarac1841 ... Junon, de Calypso ou de Pe'nelopc , que
nous décrit Homère. Chi^ene. Ce vêtement grec e'tait, ... E, v. 487 et seq.
aploïdes. Ce manteau, même dans les temps he'roïques, e'tait souvent
ANTIQUES. 69 Zôote et ZÔdiote. Voyez Catàstictos. ...
Musée de sculpture antique et moderne, ou, Description historique et
...Charles Othon Frédéric Jean Baptiste comte de Clarac, Louis-Ferdinand
Alfred Maury, André Louis Victor Texier1841 ... poèteseomiques
donnaient aux blautæ le surnom de conipodcs, parce que les pieds étaient
dans la poussière, conis en grec. Baacaz, BRACCÆ, Bascule," anaxyrides
courtes, ou culottes qui descendaient jusqu'aux genoux. Ce vêtement ...
Myrbam la mystérieuse: Σελίδα 44 Jean Dupuis2011 Elle enfila quelques
vêtements, s'assura que les environs paraissaient déserts et descendit sur le
plateau cendreux. ... Inspirée a la fois par sa morphologie et par les dieux
de la Grèce antique elle apostropha d'abord le plus imposant pour ...
Oeuvres de Jacques Delille: Malheur et pitié Σελίδα 125 Jacques
Delille1825 Superbe et triomphante à ses derniers moments , Chacune se
choisit ses plus beaux vêtements ; Comme aux pompes d'hymen , a»
400

supplice ... Ah! que la Grèce antique , école des vertus , Ait des filles de
Sparte admiré le courage ; Mais II.
Pluie de plumes ou lettres de Paris à VladivostokΤόμος 2 Σελίδα 23
Sveti,2011 Dans la Grèce antique, le rouge symbolisait l'amour. Les
vêtements rouges portés par le pape le vendredi saint rappellent l'amour du
Christ pour l'humanité. Couleur de référence dans toutes les civilisations,
le rouge joue sur l'ambiguïté : il ...
Problèmes du genre en Grèce ancienne Σελίδα 116 Violaine Sebillotte
Cuchet, Nathalie Ernoult2007 ou les vêtements, ou les autres choses,
comme il est écrit ici, Philiskos devra restituer à Apollônia sur le champ la
dot de deux talents quatre mille drachmes de cuivre. D'une manière
semblable, il ne sera pas permis à Apollônia de quitter la ...
Punic Wars: Proceedings of the Conference Held in Antwerp from the ...H.
Devijver, Edward Lipiński1989 L'HABILLEMENT MASCULIN À
CARTHAGE À L'ÉPOQUE DES GUERRES PUNIQUES1 A. MAES
Dans l'Antiquité, une différence de vêtements correspondait parfois à une
différence de ... Cela signifie-t-il que les Carthaginois portaient
effectivement une tunique à la mode romaine ou doit-on interpréter ce
témoignage dans le sens d'une robe ressemblant à la tunique portée alors à
Rome et en Grèce?
RitanalysesΤόμος 1 Σελίδα 382 Jean-Thierry Maertens, Thierry
Maertens1987 Ce fut le cas dans la Grèce antique p30) et dans plusieurs
sociétés australiennes (403). ... il rêve encore de la complétude maternelle
perdue et s'identifie par vêtements interposés à cette Chose en la mère
supposée phallique en tant qu'elle ...
Riyad as-Salihin Σελίδα 210 Les femmes cependant peuvent porter les
vêtements de soie 804. Selon 'Omar Ibn Al Khattàb (das), ... Les sages de
la Grèce antique se sont déjà moqués des Sybarites qui se couchaient sur
des pétales de rosés. Dans le Coran (chapitre 43 ...
Rome guide un grand week-end 2013: Guide Rome, Italie Σελίδα 93
Collectif2013 Style minimaliste pour le décor de cette boutique et la ligne
de vêtements (à partir de 1600€) qui évoque parfois une ... Elle aime
aussis'entourer d'objets évoquant la Grèce antique et la Renaissance, et
porte de luxuriants, somptueux et ...
Scupltures 1000 de Génie Joseph Manca, Patrick Bade, Sarah
Costello2014 Sa longue chevelure et ses vêtements savamment superposés
sont caractéristiques de la période archaïque. Toutefois, son ... Korê 686,
401

dite la Boudeuse, Acropole, Athènes (Grèce), vers 480 av.J.C. Marbre ...
(Grèce). Antiquité grecque. 26.
Testez-vous pour mieux vous connaître: Les 62 tests psychotechniques
...Mikael Krogerus, Roman Tschäppeler2015 Dans la Grèce antique,
lorsque l'on ne savait pas répondre à cette question, on s'adressait à un
oracle. ... a ouvert la voie au foisonnement des la personne introvertie est
davantage attirée vêtements et des objets encombrants. n'embauche ...
Tibet 1ed Lonely Planet2015 La couche supérieure de vêtements doit être
solide et imperméable, car il est vital de rester au sec. Emportez du
ravitaillement ... Selon certains spécialistes, elles seraient arrivées en
provenance de Grèce antique, via l'Inde. Ces médecines ...
Troisième mémoire sur les antiquités chrétiennes des catacombes: ...Raoul-
Rochette1838 objets déposés dans les tombeaux antiques, qui se
retrouvent, en tout ou en partie, dans les cimitierè s chrétiens Raoul-
Rochette ... avoir refusé, après sa mort, les honneurs d'une légitime
sépulture, et d'avoir réduit les amis du mort à le couvrir dans la tombe de
leurs propres vêtements l. Le théâtre grec tout entier est d'ailleurs rempli
d'allusions à cet usage2, qui prouvent combien cette idée de son âge ...
Voyage du jeune Anacharsis en Grèce: vers le milieu du quatrième ...Jean-
Jacques Barthélemy1815 Je le trouvai dans une grandi salle : un rhume
violent le retenait sur un sopha , dont l'aspect attestait les longs services; il
était couvert de vêtements si antiques , qu'on les aurait pris pour les
dépouilles de quelque ancien habitant d'Her- ...
Voyage littéraire de la Grèce ou lettres sur les Grecs, anciens et ...M. Guys
(Pierre-Augustin), Duchesne (veuve)1783 ... jeunesse empressée , ( Ces
soins seront toujours si doux pour les Amans t' )- Aux verts rameaux
suspend ses vêtements. Plus loin, autour d'un chêne antique ± Un peuple
sur l'herbe étendu , Prolonge son repas rustique...
Voyages dans la Grece accompagnes de recherches archeologuiques, et
...Peter-Oluf Bröndsted1830 Antiquité expliquée, Tom. m, pl. 1, wos 3 et
4)- ... Cette deuxième figure porte un vêtement muni d'amples demi-
manches 5 et un manteau flottant (x,>.avîç), qui sur le côté gauche de la
figure tient ou à la ceinture ou au vêtement de dessous.
Voyages dans la Grèce, accompagnés de recherches archéologiques et ...
Peter Oluf Bröndsted1830 PallasAlhénê, tournée à droite, marchant en
tenant la lance en arrêt d'une main , et avançant le bras gauche avec le
402

bouclier; de larges bandes de son vêtement de forme antique flottent au bas


des deux bras. A coté, dans le champ, A. AR.
Window Dressing : Idealized women in the age of mannequins and ...2008
Emmitoufflés dans des épaisseurs de vêtements—robes longues, châles,
manteaux, chapeaux—il suffisait aux ... Le déhanchement, pose de tant de
nus féminins depuis la Grèce antique, est encore la pose la plus familière
des mannequins.
La mise en évidence: la norme moderne à l'épreuve de l'Antiquité grecque
Martin Steinrück2009 la norme moderne à l'épreuve de l'Antiquité grecque
Martin Steinrück. Fondation Abegg, il ... C'est cet étroit lien d'expression
entre corps et vêtement qui, au Moyen-Âge, permettra même à l'habit de
représenter le corps dans les descriptions.
Du pouvoir dans l'Antiquité: mots et réalités Σελίδα 37 Claude
Nicolet1990 ... aucun gramme de bronze travaillé, aucun vêtement tissé,
aucun porc engraissé sans que le fait soit enregistré dans ... des analyses
développées de façon plus détaillée dans ma thèse, La Royauté en Grèce
avant Alexandre, Strasbourg, ...
Voyage dans la Grèce Σελίδα 88 François Charles Hugues Laurent
Pouqueville1820 Sa barbe blanche,agitée par le vent, reflétait une douce
lumière sur son antique visage; sa chevelure tombait en grosses boucles
sur les larges plis de ses vêtements, et le sourire, image de la paix intérieure
de sa conscience, animait tous ses ...
Religions de l'antiquité: considérées principalement dans leurs ...Georg
Friedrich Creuzer, Joseph-Daniel Guigniaut1841 Silèneifie, soutenu par
unjeune Satyre ; son thyrse lui est échappé et son vêtement est dans un
grand désordre; un autre Satjrisque ... &'/è«e ou un viinu; Satyre, au front
chauve, 2o6 RELIGIONS DE LA GRÈCE ET DE 1,'lTÀLlE
ANCIENNES.
Egypte antique Σελίδα 178 Starseed (Firme), Georges Grouard, Valentin
Angrand2008 Bien au contraire, les chrétiens avaient pris l'habitude
d'ensevelir le défunt dans ses vêtements de tous les jours, tout en les ... Pour
information, l'incinération vient quant à elle de Grèce mais aussi d'Inde
(tradition hindouiste puis bouddhiste).
Nouveau manuel complet d'archéologie, ou, Traité sur les antiquités ...Karl
Otfried Müller1841 La chlamyde nom- g mée aussi manteau tbessalien
différait essentiellement des deux vêtements précédents; c'était le costume
national des contrées septentrionales et de l'illyrie, et en Grèce il fut adopté
403

surtout par les cavaliers et les éphébes. Il consistait en un ... Sources


principales du costume antique : Pollux, IV. VU.
Histoire et mémoires de l'institut royal de France, classe ... Σελίδα 38
Académie des inscriptions et belles-lettres1818 Semblable , en ce point, à
la plupart des vases antiques découverts dans cette île Grecque, la figure
est noire, et le fond ... ou, si l'on veut, d'une nymphe, qui, d'un mouvement
simple et gracieux, relevant tant soit peu le bord de son vêtement, ...
Les Peines de mort en Grèce et à Rome: Origines et fonctions des ...Eva
Cantarella, Nadine Gallet2000 Origines et fonctions des supplices capitaux
dans l'Antiquité classique Eva Cantarella, Nadine Gallet ... Il sedépouilla
de ses vêtements de père pour revêtir ceux du consul et préféra vivre sans
fils plutôt quede se soustraire à son rôle de ...
Le Siège de Paris par les Normands: chronique du neuvième siècle Amaury
Pineu Duval1835 Dans la Grèce ( dans l'antique Grèce du moins), les
femmes étaient dans un état de demi-servitude; elles sortaient rarement du
gynécée, où elles filaient la laine, ... Ibid. , cliau. fa- saient , eo faisaient
des voiles, des tuniques, des vêtements.
Histoire d'Hérodote suivie de la vie d'HomèreΤόμος 1 Σελίδα 176
Herodotus1822 Les Phéniciens ont commercé, de toute antiquité, avec la
Grèce. Ils ont les premiers porté dans cette contrée les étoffes teintes en
rouge ; probablement cette couleur dominait dans leurs vêtements, dans
leur coiffure (£), et les Grecs auront ...
Mémoires de l'Institut de France, Académie des Inscriptions et ...Académie
des Inscriptions et Belles-Lettres (Paris)1837 fréquemment dans les
tombeaux des plus anciennes cités grecques de la Sicile , notamment dans
ceux de l ' antique ... du plus ancien style grec archaïque ; la pose en est
roide et symétrique , le vêtement arrangé de cette manière qui sent l ...
Histoire et memoires de l'Institut royale de France.Paris, Didot ...1838
fréquemment dans les tombeaux des plus anciennes cités grecques de la
Sicile , notamment dans ceux de l ' antique ... du plus ancien style grec
archaïque ; la pose en est roide et symétrique , le vêtement arrangé de cette
manière qui sent l ...
Peintures antiques inédites: précédées de Recherches sur l'emploi de
...Raoul-Rochette1836 ... d'ornement, de vêtement même aux murailles :
d'où l'on peut inférer que cette particularité , qui se rencontre sur deux
points éloignés du domaine de l'art grec, et à deux époques difl'érentes de
son histoire, devait être commune à la plupart ...
404

Le corps des jeunes filles de l'Antiquité à nos jours Gabrielle


HOUBRE2010 Françoise FRONTISIDUCROUX François
LISSARRAGUE Comme la religion grecque, l'art grec, dont la finalité
première ... éblouissantes, les boucliers ciselés, œuvres d'habiles artisans,
sont l'équivalent masculin des vêtements tissés, fines ...
Les Origines du Théâtre moderne, ou histoire du génie dramatique
...Charles Magnin1838 ... servir que de vêtements blancs, se parait d'une
robe de pourpre, ceignait une épée et portait entre ses mains une urne qu'il
... et conviait à ce festin et à ces libations les âmes des hommes vaillants
qui étaient morts pour le salut de la Grèce.
Religions de l'antiquite, considerees principalement dans leurs ...1839 Un
vêtement pointillé cou'vre I Il, pl. 57. 1 V. le sujet gravé dans notre pl.
CXLV Eis,' 491 c., avec l'éxplie. , (J. D. G.) ' Toma-n, glomus : Athen. III,
p. 445 Schweigh.; Biel Thesaur. Vet. Test.Ïs. 12., et Scaliger ad Varrou. de
L. L. IV, 10, p. autres ...
Dictionnaire des arts de peinture, sculpture et gravure. Claude-Henri
Watelet, Pierre-Charles Levesque1792 Le vêtement des femmes de l'ifle de
Cos étoit une gaie fi tranfparente, que le □ad fe voyoit à travers; & les
fculpteurs de la Grèce fe régloient fur ce vêtement pour faire leurs
draperies (i). Mais comme la Jculpturea tout» ... produiront dans la
fculpture. Les anciens fculpteurs le font voir aufli , mais rarement : enforte
pourtant qu'on pourrait faire la critique du goût exclufif des petites
draperies antiques, par ...
Lettres sur la Grèce ; pour servir de suite à celles sur l'Egypte Claude
Etienne Savary1798 Ils ont conservé plusieurs usages de leurs ancêtres, et
des traits de leur antique caractère. Lorsque Belon ... Une robe courte
serrée d'une ceinture , une culotte et des bottines composent leur vêtement.
... Pendant que la X a sur la Grèce.
Lettres sur la Grèce, pour servir de suite à celles sur l'Egypte Claude
Savary1798Ils ont conservé plusieurs usages de leurs ancêtres, et des traits
de leur antique caractère. Lorsque Belon ... Une robe courte serrée d'une
ceinture , une culotte et des bottines composent leur vêtement. ... Pendant
que la X 2 sur la Grèce.
Lettres sur la Grèce: pour servir de suite à celles sur L'Égypte. ...Savary
(Claude Etienne, M.)1801 Ils ont conservé plusieurs usages de leurs
ancêtres, et des traits de leur antique caractère. Lorsque Belon ... Une robe
405

courte serrée d'une ceinture, une culotte et des bottines composent leur
vêtement. ... Pendant que la ' X a sur la Grèce.
Musée de peinture et de sculpture: ou, Recueil des principaux ... Etienne
Achille Réveil, Jean Duchesne1829 Le jeune faune que l'on voit ici debout
n'a d'autre vêtement que la nebris, ou peau de chevreuil, qui tombe en
écharpe ... pourrait être une copie du faune de Praxitèle , ouvrage en bronze
qui , dans toute la Grèce, reçut l'épithète de fameux.
troisième Mémoire sur les Antiquités chret. des Catacombes Σελίδα 19
Désiré Raoul Rochette1838 fréquemment dans les tombeaux des "plus
anciennes cités grecques de la Sicile, notamment dans ceux de l'antique ...
la plupart du plus ancien style grec ou d'un style archaïque ; la pose en est
roide et symétrique , le vêtement arrangé de ...
Versuch einer geschichte und charakteristik der französischen ...Karl
Mager1837 fond de l'Egypte et de la Grèce, de l'extrémité des siècles,
depuis lîoimiins jusqu'à Léon X, se sont réunies iei, comme si la ... le
créateur a dit: Les lis ne travaillent ni ne filent, et cependant, quels
vêtements des rois pourraient égaler la magnificence dont j'ai revêtu ces
fleurs ! ... Partout, en Italie, le catholicisme a hérité du paganisme; mais le
Panthéon est le seul temple antique à Rome qui soit conservé ...
Voyage en Grèce et en Turquie, fait par ordre de Louis 16., et auec
...1801SCIo; cARACTÈRE DE sEs HABITANs , ET
PARTICULIÈREMENT DEs FEMMEs ; LEUR VÊTEMENT ; BoURsEs
DE sonE QU'ELLEs TRAvAILLENT.MALÉFICE DU REGARD ... Elles
rendent un infaillible témoignage de leur antique beauté; ...
Approaches to IconologyΤόμοι 4-6 Σελίδα 162 1986 Strasbourg. J. Gagé
1955 Apollon romain. Paris. 1958 Classes d'âge, rites et vêtements de
passage dans l'ancien Latium. ... Delphes et la pensée religieuse en Grèce.
In: Annales (KSC) 10, 526-542- 1968 Anthropologie de la Grèce antique.
Αλουργίδα

αλουργίδα θηλυκό. η βασιλική πορφύρα των βυζαντινών χρόνων.


(μεταφορικά) είδος πανωφοριού πορφυρού χρώματος. (κατ’ επέκταση)
κάθε πορφυρόχρωμο Ένδυμα.

Αριστοφάνης . Equites {0019.002} (5-4 B.C.) Line 967


ΠΑ. Ἀλλ’ οἵ γ’ ἐμοὶ λέγουσιν ὡς ἄρξαι σε δεῖ (965)
χώρας ἁπάσης ἐστεφανωμένον ῥόδοις.
406

ΑΛ. Οὑμοὶ δέ γ’ αὖ λέγουσιν ὡς ἁλουργίδα


ἔχων κατάπαστον καὶ στεφάνην ἐφ’ ἅρματος
χρυσοῦ διώξεις Σμικύθην καὶ κύριον.

Γρηγόριος Νύσσης . Orationes viii de beatitudinibus (A.D. 4) Volume 44


page 1205 line 18
…σκηνῆς πομπευόντων οὐδ’ ὁτιοῦν διαφέρουσι; Καὶ
γὰρ ἐκείνοις καὶ πρόσωπόν τι ἐκ τέχνης τῶν γλα-
φυρῶν ἐπιβέβληται, καὶ ἁλουργὶς χρυσόπαστος, καὶ
ἐπὶ ἅρματος ἡ πομπὴ, καὶ ὅμως οὐδεμία νόσος αὐτοῖς
ὑπερηφανίας ἐκ τῶν τοιούτων εἰσέρχεται· ἀλλ’ οἷοι…

Γρηγόριος Νύσσης . Orationes viii de beatitudinibus (A.D. 4) Volume 44


page 1209 line 30
…τῷ λόγῳ παραδεικνύων, οἷον ἡ κάτω περιέχει βασι-
λεία; διαδήματά τινα ταῖς τῶν λίθων αἴγλαις περι-
αστράπτοντα, καὶ εὐανθεῖς ἁλουργίδας ἡδύ τι τοῖς (30)
λίχνοις ὄμμασιν ἀπαυγαζούσας, προπύλαιά τε καὶ
καταπετάσματα, καὶ ὑψηλοὺς θρόνους, καὶ …

Γρηγόριος Νύσσης . De opificio hominis (A.D. 4) Page 136 line 43


διαδήματι τὴν ἀξίαν ἐπισημαίνουσα (οὐδὲ γὰρ τὸ
ἀρχέτυπον ἐν τούτοις ἐστὶν), ἀλλ’ ἀντὶ μὲν τῆς
ἁλουργίδος τὴν ἀρετὴν ἠμφιεσμένη, ὃ δὴ πάντων
βασιλικώτατον ἐσθημάτων ἐστίν· ἀντὶ δὲ τοῦ σκήπ-
τρου τῇ μακαριότητι τῆς ἀθανασίας ἐρειδομένη· ἀντὶ (45)

Ευσέβιος θεολόγος Fragmenta in Lucam {2018.037} (A.D. 4) Volume


24 page 560 line 13
…κατεκόσμησε ταῦτα, μετασχηματίσας μὲν τὴν
γῆν, καὶ τὴν κόνιν αὐτὴν τὴν ἄψυχον, τό τε ταύτης
μεταβαλὼν εἶδος, ἁλουργίδος τε καὶ χρυσοῦ πολὺ
κρείττοσι βάμμασιν, ἐν ὑμέσι λεπτοῖς καὶ εὐανθέσι
τὸν ἐξ αὐτοῦ κόσμον ἐν αὐτῇ καταθέμενος· ὡς …
407

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4) (A.D.


4) Volume 35 page 605 line 30
δὲ καὶ τῶν λίαν σπουδαζομένων εἰκόσι δημοσίαις
τιμᾶσθαι τοὺς βασιλεύοντας· οὐ γὰρ ἐξαρκοῦσιν οἱ
στέφανοι καὶ τὰ διαδήματα, καὶ τὸ τῆς ἁλουργίδος (30)
ἄνθος, οἵ τε ἀριθμούμενοι λογχοφόροι καὶ τὸ τῶν
ἀρχομένων πλῆθος, συγκροτεῖν τούτοις τὴν βασι-

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4) (A.D.


4) Volume 35 page 644 line 28
νεῖς, παρὰ τίνων σοι τὰ ὅπλα, ὦ γενναιότατε; Οὐ
τῶν Κυκλώπων, ἐξ ὧν τὸ χαλκεύειν; Εἰ δέ σοι μέγα
καὶ μέγιστον τῶν ὄντων ἡ ἁλουργὶς, ἐξ ἧς σο-
φὸς σὺ, καὶ τῶν τοιούτων νομοθέτης· τί; οὐκ ἀπο-
θήσῃ ταύτην Τυρίοις, παρ’ ὧν ἡ ποιμενικὴ (30)

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 1 (orat. 4) (A.D.


4) Volume 35 page 652 line 25
βείας· τοῦτο γὰρ ἐπ’ αὐτοῖς ποιησόμεθα. Τί
ποιήσουσι τὰ ἑξῆς; Αὐτοὶ τοὺς ἑαυτῶν προέδρους
γραψάτωσαν. Ἁλουργὶς αὐτοὺς κοσμήσει, καὶ ταινία, (25)
καὶ στεφάνων ἄνθος καὶ κάλλος· ἐπειδὴ πολλαχοῦ τὸ
σεμνὸν ἔγνων αὐτοῖς σπουδαζόμενον.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός Contra Julianum imperatorem 2 (orat. 5)


{2022.019} (A.D. 4) Volume 35 page 717 line 2
…βωμὸν διασπείρας, προσήχθη μὲν ὡς κατάκριτος,
(717) εἰσῆλθε δὲ ὡς νικηφόρος, καὶ πολλά σου τῆς
ἁλουργίδος καὶ τῶν λόγων καταγελάσας, ὡς ψηφολο-
γικῶν καὶ γελοίων, μετὰ πλείονος ἐξῆλθε τῆς παῤῥη-
σίας, ὡς εἴ τις ἀπὸ δείπνου ἐπαναστρέφων καὶ

Γρηγόριος Ναζιανζηνός De seipso et ad eos qui ipsum cathedram


Constantinopolitanam affectare dicebant (orat. 36) (A.D. 4) Volume 36
page 277 line 32
408

ἀκόλουθον τῷ ὀρθῷ λόγῳ παρέχοιτε, ἵν’ ἦτε περι-


δέξιοι τὴν ἀρετὴν, ἀλλὰ μὴ τῷ ἑτέρῳ λείποντες.
ΙΑʹ. Οἱ βασιλεῖς, αἰδεῖσθε τὴν ἁλουργίδα· νομοθε- (32)
τήσει γὰρ καὶ νομοθέταις ὁ λόγος. Γινώσκετε ὅσον
τὸ πιστευθὲν ὑμῖν, καὶ τί τὸ μέγα περὶ ὑμᾶς…

Αποσπάσματα από βιβλία

3rd Symposio Laografias tou Voreioelladikou Chōrou: Epeiros, ...1980 - 'Η


"Ηπειρος, ποὺ ο 'Αριστοτέλης13 την ονομάζει «η 'Ελλάς η άρχαία» άπο
τά πανάρχαια χρόνια ηταν ίστορικά, ... τέχνη καὶ οί Ένδυμασίες η ψυχη
καὶ το φρόνημα, είναι όλα ἑλληνικά καὶ ἐπισφραγίζουν την έλληνικότητα
των κατοίκων της. ... Βίναι γνωστό, πως η πενταφθογγικη κλίμακα, ένα
είδος μουσικης τεχνοτροπίας, άνθούσε κάποτε στην Π. 'Αριστοτέλη,
Μετεωρολογικό, Α-Μ, 21-22. αρχαία Έλλάδα.
6. Epistēmonikē Synantēsē gia tēn Hellēnistikē Keramikē: Keimena:
Greece. 23. Ephoreia Proistorikōn kai Klasikōn Archaiotētōn, Greece.
Tameio Archaiologikōn Porōn kai Apallotriōseōn - 2004 - αναπαραγωγής
ορισμένων σχημάτων αττικών αγγείων από περιοχές της Ανατολικής και
της Δυτικής Ελλάδας ... Η μόδα, σύμφωνα με τα λεξικά, όπως η
εγκυκλοπαίδεια, ορίζεται ως «η ταχεία αλλαγή στην ενδυμασία (και όχι
... 124 Ο κατάλογος και μόνο των Μεσσήνιων Ολυμπιονικών αντανακλά
τις συχνές επαφε'ς των Μεσσηνίων με το πανελλήνιο αυτό κέντρο: Π.
θέμελης, Αρχαία Μεσσήνη, Αθήνα ...
6. Epistēmonikē Synantēsē gia tēn Hellēnistikē Keramikē: Keimena:
Greece. 23. Ephoreia Proistorikōn kai Klasikōn Archaiotētōn, Greece.
Tameio Archaiologikōn Porōn kai Apallotriōseōn - 2004 - αναπαραγωγής
ορισμένων σχημάτων αττικών αγγείων από περιοχές της Ανατολικής και
της Δυτικής Ελλάδας ... Η μόδα, σύμφωνα με τα λεξικά, όπως η
εγκυκλοπαίδεια, ορίζεται ως «η ταχεία αλλαγή στην ενδυμασία (και όχι
... 124 Ο κατάλογος και μόνο των Μεσσήνιων Ολυμπιονικών αντανακλά
τις συχνές επαφε'ς των Μεσσηνίων με το πανελλήνιο αυτό κέντρο: Π.
θέμελης, Αρχαία Μεσσήνη, Αθήνα ...
Agōnes chōris dikaiōsē--: hē tragōdia tou Hellēnismou tēs Kyprou kai
...Charēs Tsirkinidēs - 1999 - Ιο. Ότι ο ενδιαφερόμενος είχε μεταφέρει
λαθραία χρήματα από την Τουρκία στην Ελλάδα. 2ο. Ότι ανήκε ο ' ένα ...
409

Β. Η δευτερη πληροφορία μου δόθηκε από την γαλλίδα ηγουμένη των


καρμελιτών του Καδίκιοϊ (η αρχαία Χαλκηδόνα). Μια καλόγρια 80
χρόνων, που ... Εκεί, της υπογράμμισαν ότι όφειλε να κρατήσει τις
πολιτικές ενδυμασίες και να είναι ετοιμη ν' απαντήσει σε νέα
πρόσκληση...
Agōnes chōris dikaiōsē--: hē tragōdia tou Hellēnismou tēs Kyprou kai
...Charēs Tsirkinidēs - 1999 - Ιο. Ότι ο ενδιαφερόμενος είχε μεταφέρει
λαθραία χρήματα από την Τουρκία στην Ελλάδα. 2ο. Ότι ανήκε ο ' ένα ...
Β. Η δευτερη πληροφορία μου δόθηκε από την γαλλίδα ηγουμένη των
καρμελιτών του Καδίκιοϊ (η αρχαία Χαλκηδόνα). Μια καλόγρια 80
χρόνων, που ... Εκεί, της υπογράμμισαν ότι όφειλε να κρατήσει τις
πολιτικές ενδυμασίες και να είναι ετοιμη ν' απαντήσει σε νέα
πρόσκληση. Έκτοτε, μέχρι την ...
Ainigmata apo tē voreia Euvoia me prolegomena - Σελίδα 3 Dēmētrios
Christou Settas - 1965 - Στήν Αρχαία Ελλάδα συνδέεται με ονόματα
περίφημων μυθικών μάντεων και ποιητών. ... λαογραφικό υλικό
(τραγούδια, έπιο- δοί, παροιμίες, παραμυθια, ευτράπελα διηγήματα και
λαϊκή τέχνη ενδυμασιών) τιμήθηκαν άπό τήν Άκαδημία Άθηνών τό ...
Ainigmata apo tē voreia Euvoia me prolegomena - Σελίδα 3 Dēmētrios
Christou Settas - 1965 - Στήν Αρχαία Ελλάδα συνδέεται με ονόματα
περίφημων μυθικών μάντεων και ποιητών. ... λαογραφικό υλικό
(τραγούδια, έπιοδοί, παροιμίες, παραμυθια, ευτράπελα διηγήματα και
λαϊκή τέχνη ενδυμασιών) τιμήθηκαν άπό τήν Άκαδημία Άθηνών τό ...
Aisthētikē kai technē: diepistēmonikes prosengiseis stē mnēmē ...Giōrgos
Zōgraphidēs, Giannēs Kougioumoutzakēs - 2008 - να υποτάξει κάτω από
το σκήπτρο του την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη, απειλεί να
διασαλεύσει την τάξη του κόσμου, γι' αυτό οι θεοί τον οδηγούν στην
καταστροφή. ... Η αξιολύπητη εικόνα του ρακένδυτου βασιλιά
δημιουργεί οπτική αντίθεση με την επίσημη ενδυμασία των επιφανών ...
του Δαρείου, ο οποίος εμφανίζεται Η ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΘΡΗΝΟΥ
ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ 145.
Albanika: ē hai treis zōsai dialektoi tēs hellenikēs glōssēs - Σελίδα 61 Luke
G. Bellos - 1903 - Η μόνη δ' άγραφος υπηρεσία, ην προσήνεγκεν ή
βάρβαρος "Ιλλυρία εις τον πολιτισμών και την Ελλάδα έστιν ότι επί
πολλούς αιώνας ... Ωστε λίαν πιθανών αποβαίνει, ότι οι νυν κάτοικοι της
410

Ιλλυρίας (Αλβανίας) εισιν οι αρχαίοι Ιλλυριοί, ονομασθέντες Αρβανίτες ...


"Η γλώσσα, ώς απεδείξαμε, τα ήθη και έθιμα, ή Ένδυμασία και ή
θρησκεία των Αλβανών δικαιολογούσε πληρέστατα τόνομα της
Ελληνικής Ιλλυρίας.
Anastasia Kontogiōrgē - 2000 -
Angelos Sikelianos, Eua Palmer-Sikelianou: delphikes heortes K. Ath
Papageōrgiu - 1998 - Μέ πόση λογική συνέχεια έπιβάλλει πρώτα οτόν
έαυτό της καί στη μητέρα της, τη φαινομενικά παράλογη άρχαία
ενδυμασία. Άζίζει νά ... Φτάνομε στό ταζίδι πού γιά πάντα τήν έφερνε
στήν Ελλάδα. Γνω. στά είναι τά γεγονότα πού άκολούθησαν.
Angelos Sikelianos, Eua Palmer-Sikelianou: delphikes heortes K. Ath
Papageōrgiu - 1998 - Μέ πόση λογική συνέχεια έπιβάλλει πρώτα οτόν
έαυτό της καί στη μητέρα της, τη φαινομενικά παράλογη άρχαία
ενδυμασία. Άζίζει νά ... Φτάνομε σ,τό ταζίδι πού γιά πάντα τήν έφερνε
στήν Ελλάδα. Γνω. στά είναι τά γεγονότα πού άκολούθησαν.
Anti - Τεύχη 821-826 - Σελίδα 68 2004 - ... του πρακτορείου Μαα,ηυπι με
φωτογραφίες εκπροσώπων του από ^ την Ελλάδα (που είχε εγκαινιαστεί
πριν λίγες μέρες), ... Η στατική παράταξη των ενδυμασιών σε αρχαία
αγάλματα στην αρχή σε συνδυασμό με τις αεικίνητες ενδυμασίες του ...
Apo tē mia Hellada stēn allē: anaparastasē tōn neo-Hellēnōn apo tē
...Dimitri Nicolaïdis, Giannēs Kaukias - 1998 - υπολείμματα αρχαίων
μνημείων των Ελλήνων, και τέλος κατάλοιπα των ενδυμασιών, των
εθίμων, της γλώσσας αυτού του ... το παλίμψηστο που αποτελεί η
σύγχρονη Ελλάδα, και να ανακαλύψει, πίσω απ' αυτή, την αρχαία
Ελλάδα15. Κι είναι εδώ ...
Apo tē mia Hellada stēn allē: anaparastasē tōn neo-Hellēnōn apo tē
...Dimitri Nicolaïdis, Giannēs Kaukias - 1998 - υπολείμματα αρχαίων
μνημείων των Ελλήνων, και τέλος κατάλοιπα των ενδυμασιών, των
εθίμων, της γλώσσας αυτού του ... το παλίμψηστο που αποτελεί η
σύγχρονη Ελλάδα, και να ανακαλύψει, πίσω απ' αυτή, την αρχαία
Ελλάδα15. Κι είναι εδώ ...
Archaiologia - Τεύχη 94-96 - Σελίδα 159 2005 - ... μια προϊστορική
κοινωνία 67 37-41 53-57 58-63 54-58 25-28 86-89 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΣ
Δημήτριος ΣΥΓ «Αρχαία» και «Πολίτης» 43 68-72 ... των πλαστών ονείρων
411

Ένθετα κοσμήματα ενδυμασίας της Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα Η


τεχνική της χύτευσης σε μήτρα κατά την ... Οι απαρχές των θανατικών
εκτελέσεων στην Ελλάδα Μη καταστρεπτική επιτόπια ανάλυση έργων
τέχνης Οι αιγυπτιακές κούκλες του ...
Archaiologikon deltion - Τόμος 52,Μέρος 2,Τεύχος 1 - Σελίδα 25 2002 -
Αναπτύχθηκαν θεματικές ενότητες με διαπολιτισμικό χαρακτήρα, όπως
το θέατρο σκιών, η μουσική, ο χορός, η ενδυμασία, ο καλλωπισμός, η
θρησκεία, η γραφή, ... Το αρχαίο θέατρο στη Μεσόγειο Πρόκειται για ένα
πρόγραμμα αρχαιολογικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων στο
πλαίσιο ... του 1997 ως τριμερής συνεργασία Ελλάδας (ΔΙΠΚΑ - Τμήμα
Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων), Γαλλίας (Μυ5έε Κυ;ιΐ ι υ ...
Archaiologikon deltion - Τόμος 52,Μέρος 2,Τεύχος 1 - Σελίδα 25 2002 -
Αναπτύχθηκαν θεματικές ενότητες με διαπολιτισμικό χαρακτήρα, όπως
το θέατρο σκιών, η μουσική, ο χορός, η ενδυμασία, ο καλλωπισμός, η
θρησκεία, η γραφή, ... Το αρχαίο θέατρο στη Μεσόγειο Πρόκειται για ένα
πρόγραμμα αρχαιολογικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων στο
πλαίσιο ... του 1997 ως τριμερής συνεργασία Ελλάδας (ΔΙΠΚΑ - Τμήμα
Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων), Γαλλίας (Μυ5έε Κυ;ιΐ ι υ ...
Archeion Euboïkōn meletōn - Τόμος 19 - Σελίδα 260 1974 - ... της
γέφυρας, μέ τη φύση τοϋ ρεύματος, μέ την αρχαία Χαλκίδα, την Ερέτρια
και τά μνημεία της, και τα οχυρωματικά έργα της Χαλκίδας. ...
καταλαβαίνουμε καί άπό μιά έργασία πού δημοσίευσε τό 1814 μέ τον
τίτλο («"Ερευνες στήν Ελλάδα»)4. ... Έκεί πού κάποιος άλλος θά
περιέγραφε τά ήθη καί τις ενδυμασίες τών κατοίκων, ό Λήκ κάνει
εδαφικές καί μορφολογικές παρατηρήσεις.
Archeion Euboïkōn meletōn - Τόμος 19 - Σελίδα 260 1974 - ... της
γέφυρας, μέ τη φύση τοϋ ρεύματος, μέ την αρχαία Χαλκίδα, την Ερέτρια
και τά μνημεία της, και τα οχυρωματικά έργα της Χαλκίδας. ...
καταλαβαίνουμε καί άπό μιά έργασία πού δημοσίευσε τό 1814 μέ τον
τίτλο " ΚβδββΓθΙ»βδ ίη ΟΓββορ", («"Ερευνες στήν Ελλάδα»)4. ... Έκεί πού
κάποιος άλλος θά περιέγραφε τά ήθη καί τις ενδυμασίες τών κατοίκων,
ό Λήκ κάνει εδαφικές καί μορφολογικές παρατηρήσεις.
Architektonikē - Τεύχη 55-59 - Σελίδα 51 1966 - Αρχαίο θέατρο
Νικοπόλεως, 3 και 4 Σεπτεμβρίου μέ τήν ι Ελένη >. ... Μπαλλέτων γίνεται,
ώς γνωτιτόν μέ απόλυτο σεβασμό προς τό λαϊκό υφός τών χορών και μέ
412

αύθενικές ενδυμασίες, ώστε τό σύνολο ... τά < Δωδωναία » τήν


Βορειοδυτικήν Ελλάδα, και τό Φεστιβάλ « Φιλίππων - Θά} σου > τήν
Βορειοανατολικήν Ελλάδα, και ...
Architektonikē kai diakosmēsē - Σελίδα 16 1971 - Τήν άνάγκη προβολής
τών Εθνικών μας Ενδυμασιών είχε άντιληφθή, πολύ Ενωρίς άκόμη, τό
πρώτο βασιλικό ζεύγος τής "Ελλάδος. ... Στήν Ελλάδα διατηρούμε,
βέβαια, τήν εϋζωνική φουστανέλλα γιά τούς άνδρες τής φρουράς τών
Ανακτόρων, άλλά, μέσα στόν τόσο ... Θά μποροΰσε αίφνης νά
δημιουργηθή ένα ειδικό άπόσπασμα μέ στολές άρχαίων
μαραθωνομάχων έπάνω στόν Βράχο τής Ακροπόλεως.
Architektonikē kai diakosmēsē - Σελίδα 16 1971 - Τήν άνάγκη προβολής
τών Εθνικών μας Ενδυμασιών είχε άντιληφθή, πολύ Ενωρίς άκόμη, τό
πρώτο βασιλικό ζεύγος τής "Ελλάδος. ... Στήν Ελλάδα διατηρούμε,
βέβαια, τήν εϋζωνική φουστανέλλα γιά τούς άνδρες τής φρουράς τών
Ανακτόρων, άλλά, μέσα στόν τόσο ... Θά μποροΰσε αίφνης νά
δημιουργηθή ένα ειδικό άπόσπασμα μέ στολές άρχαίων
μαραθωνομάχων έπάνω στόν Βράχο τής Ακροπόλεως.
Arkitektur (1901-1922). - Τόμοι 50-52 - Σελίδα 100 1920 -
Arvanites - Σελίδα 8 K. Rodēs - 1978 - Είναι φυσικό, πώς οί παλαιοί κύριοι
της γης πού κατείχαν τά μέσα πληροφόρησης και στην αρχαία εποχή και
τώρα ν' αντιστέκονται στη περιγραφή των νεοφερμένων. ... Οί Αλβανοί
καθώς και οί Αρβανίτες της Ελλάδας, σήμερα αγνοοΰν γιατί
χαρακτηρίζουν τή θορυβώδη και ταραχοποιό γυναίκα ώς ... Επίσης, οί
παλαιότεροι, τήν ενδυμασία πού δεν είχε σχέση μέ φουστανέλλα ή κάπα
τήν ονόμαζαν φράγκικη.
Arvanites - Σελίδα 8 K. Rodēs - 1978 - Είναι φυσικό, πώς οί παλαιοί κύριοι
της γης πού κατείχαν τά μέσα πληροφόρησης και στην αρχαία εποχή και
τώρα ν' αντιστέκονται στη περιγραφή των νεοφερμένων. ... Οί Αλβανοί
καθώς και οί Αρβανίτες της Ελλάδας, σήμερα αγνοοΰν γιατί
χαρακτηρίζουν τή θορυβώδη και ταραχοποιό γυναίκα ώς ... Επίσης, οί
παλαιότεροι, τήν ενδυμασία πού δεν είχε σχέση μέ φουστανέλλα ή κάπα
τήν ονόμαζαν φράγκικη.
Athēna hē polē - hoi anthrōpoi: aphēgēseis kai martyries, 12os -
...Aikaterinē Koumarianou - 2005 - Το 1819 τοξίδεψε στην Ελλάδα και στο
έργο του Ι/Όνοαε ά Αίήέηε5 εί ά Οοη5ίαηίίηορΙε ου ΟοΙΙεοίίοη οι... Η
413

ενδυμασία του ήταν κεντημένη με γούστο και πολυτέλεια. ... Η απλή και
κομψή κατοικία, κατάφορτη από αρχαία λείψανα, είναι άξια του
ενοίκου: στην αυλή, τον κήπο και τους άλλους χώρους ο ...
Athēna hē polē - hoi anthrōpoi: aphēgēseis kai martyries, 12os -
...Aikaterinē Koumarianou - 2005 - Το 1819 τοξίδεψε στην Ελλάδα και στο
έργο του,... Η ενδυμασία του ήταν κεντημένη με γούστο και πολυτέλεια.
... Η απλή και κομψή κατοικία, κατάφορτη από αρχαία λείψανα, είναι
άξια του ενοίκου: στην αυλή, τον κήπο και τους άλλους χώρους ο ...
Bulletin de la Société historique et ethnologique de la Grèce 1883 - Ή
παλαιοτέρα, ενδυμασία των άμοργίνων γυναικών, ης εικόνα παραθε'τει
ό Τουρνεφόρτιος, δεν φέρεται πλέον, μόνον το κάλυμμα της κεφαλής ...
Ή κοινή φήμη περί των πειρατικών έξεων των Αμοργίνων, ή επικρατούσα
εις την λοιπήν Ελλάδα, δεν έχει ΰπόστασιν. ... 01 κάτοικοι της νήσου
φαίνεται ότι πολλάκις μετά την καταστροφήν των αρχαίων πόλεων,
υπέστησαν λεηλασίας καί δηώσεις εντελείς, καί καθ' ...
Bulletin de la Société historique et ethnologique de la Grèce 1883 - Ή
παλαιοτέρα, ενδυμασία των άμορ- γίνων γυναικών, ης εικόνα
παραθε'τει ό Τουρνεφόρτιος, δεν φέρεται πλέον, μόνον το κάλυμμα της
κεφαλής ... Ή κοινή φήμη περί των πειρατικών έξεων των Αμοργίνων, ή
επικρατούσα εις την λοιπήν Ελλάδα, δεν έχει ΰπόστασιν. ... 0ι κάτοικοι
της νήσου φαίνεται ότι πολλάκις μετά την καταστροφήν των αρχαίων
πόλεων, υπέστησαν λεηλασίας καί δηώσεις εντελείς, καί καθ' ...
Bushels Coarse Salt, . - Σελίδα 3 Norfolk Gazette and Publick Ledger - 25
Μάιος 1807 - Εφημερίδα -
Chronika - Τόμος 27,Τεύχος 193 -Τόμος 29,Τεύχος 206 - Σελίδα 18 2004
- Χ. Βρέθηκε στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών. Μικρογραφία
χειρογράφου που απεικονίζει Εβραίους της Βυζαντινής ... πρώτη
μαρτυρία περί εγκαταστάσεως Εβραίων στην Ελλάδα βρίσκεται σε
επιγραφή του 3ου π. ... και τις ενδυμασίες τους.
Chronika - Τόμος 27,Τεύχος 193 -Τόμος 29,Τεύχος 206 - Σελίδα 18 2004
Deltion tēs Christianikēs Archaiologikēs Hetaireias - Σελίδα 254
Christianikē Archaiologikē Hetaireia (Athens, Greece) - 1989 - Christianikē
Archaiologikē Hetaireia (Athens, Greece) ... Ιάκωβο, τόν υιό τοΰ
Ζεβεδαίου καί αδελφό τοΰ Ιωάννη τοΰ Θεολόγου, όπως δείχνουν τά
414

φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, ή αρχαία ενδυμασία καί τό ειλητάριο


πού κρατεί στά χέρια του.
Deltion tēs Christianikēs Archaiologikēs Hetaireias - Σελίδα 254
Christianikē Archaiologikē Hetaireia (Athens, Greece) - 1989 - Christianikē
Archaiologikē Hetaireia (Athens, Greece) ... Ιάκωβο, τόν υιό τοΰ
Ζεβεδαίου καί αδελφό τοΰ Ιωάννη τοΰ Θεολόγου, όπως δείχνουν τά
φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, ή αρχαία ενδυμασία καί τό ειλητάριο
πού κρατεί στά χέρια του.
Diadromē stēn historia tēs Athēnas: apo tēn archaiotēta sto sēmera :
...2005 - ... το γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ. Ο στρατιώτης απεικονίζεται γυμνός,
μόνο με τον οπλισμό του, θυμίζοντας αρχαίο οπλίτη. ... οι στρατιώτες της
Προεδρικής Φρουράς, φορούν στολή που βασίζεται στην παραδοσιακή
ενδυμασία της νότιας Ελλάδας ...
Diadromē stēn historia tēs Athēnas: apo tēn archaiotēta sto sēmera :
...2005 - ... το γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ. Ο στρατιώτης απεικονίζεται γυμνός,
μόνο με τον οπλισμό του, θυμίζοντας αρχαίο οπλίτη. ... οι στρατιώτες της
Προεδρικής Φρουράς, φορούν στολή που βασίζεται στην παραδοσιακή
ενδυμασία της νότιας Ελλάδας ...
Diavazō - Τεύχη 432-435 - Σελίδα 96 2002 - ΑΡΧΑΙΑ. ΕΛΛΑΔΑ.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Δ. Γ.ΓΕΩΡΓΟΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΙΕΛΛΑ ΦΡΑΪΜΤΕΡ Ο αναγνώστης
τούτου του βιβλίου, μοναδικού στην ελληνική βιβλιογραφία, μαθαίνει
για πρώτη φορά το ρόλο που έπαιξε η μόδα και η ενδυμασία τόσο στο
δημόσιο ...
Eisagōgē eis tēn laographian - Σελίδα 139 Geōrgios A. Megas - 1967 -
Βάσις της Ένδυμασίας είναι το ύποκάμισον, τά δε έπιτιθέμενα φορέματα
είναι πολλα, ώστε δεν άφήνουν να φαίνωνται αί γραμμαί τοϋ σώματος
(διαφορά από την Ένδυμασίαν των αρχαίων, οί όποίοι δεν είχον μεν
πολυτελη ένδύματα, άλλα έγνώριζον νά ένδύωνται μέ καλαισθησίαν ). ...
Μετά τον "Οθωνα κατέκλυσε τήν Ελλάδα ό ευρωπαϊκός συρμός, ό όποίος
διέκοψε την έπί τη βάσει τών ζωντανών λαϊκών ...
Eisagōgē eis tēn laographian - Σελίδα 139 Geōrgios A. Megas - 1967 -
Βάσις της Ένδυμασίας είναι το ύποκάμισον, τά δε έπιτιθέμενα φορέματα
είναι πολλα, ώστε δεν άφήνουν να φαίνωνται αί γραμμαί τοϋ σώματος
(διαφορά από την Ένδυμασίαν των αρχαίων, οί όποίοι δεν είχον μεν
πολυτελη ένδύματα, άλλα έγνώριζον νά ένδύωνται μέ καλαισθησίαν ). ...
415

Μετά τον "Οθωνα κατέκλυσε τήν Ελλάδα ό ευρωπαϊκός συρμός, ό όποίος


διέκοψε την έπί τη βάσει τών ζωντανών λαϊκών ...
Enkyklopaideia Domē enchrōmē: holes hoi gnōseis gia holous Domē
(Firm) - 1969 - Ή πατροπαράδοτη ενδυμασία τών Σ. είναι άπό δέρμα
ταράνδου καί αποτελείται άπό ένα παντελόνι καί ένα ή δύο ... τοΰ
Αιγαίου καί μέ τή νότιο'Ελλάδα, ή Σ. γνώρισε μεγάλη ακμή στην
αρχαιότητα, απέκτησε μεγάλη φήμη ώς κέντρο λατρείας τών ...
Ēthē kai ethima tōn archaiōn Hellēnōn - Σελίδα 113 Pantelēs P.
Dēmopoulos - 1969 -
Ēthē kai ethima tōn archaiōn Hellēnōn - Σελίδα 113 Pantelēs P.
Dēmopoulos - 1969 -
Euangelika (1901) - Oresteiaka (1903): neōterikes pieseis kai ...Hetaireia
Spoudōn Neoellēnikou Politismou kai Genikēs Paideias (Athens, Greece),
Nikos Ch Chourmouziadēs, Ourania Kaïapha - 2005 -
Euangelika (1901) - Oresteiaka (1903): neōterikes pieseis kai ...Hetaireia
Spoudōn Neoellēnikou Politismou kai Genikēs Paideias (Athens, Greece),
Nikos Ch Chourmouziadēs, Ourania Kaïapha - 2005 -
Euripides Rhesus Eurípides, Joseph Zanetto - 1993 -
G' Symposio Laografias tou Voreioelladikou Chōrou, ... - Σελίδα 263 1979
- "Η "Ηπειρος, πού ό Αριστοτέλης13 την ονομάζει «ή Ελλάς ή αρχαία»
άπό τά πανάρχαια χρόνια ήταν ιστορικά, εθνολογικά ... Εθνολογικά ή
Βόρειος "Ηπειρος ορίζεται άπό Βορρά σέ Νότο μεταξύ τοϋ Γενούσου
πόταμου και της σημερινής οροθετικής γραμμής Έλλάδας-Άλβανίας κι
άπό ... τέχνη καΐ οί ενδυμασίες ή ψυχή και τό φρόνημα, εΖναι όλα
ελληνικά και επισφραγίζουν τήν ελληνικότητα τών κατοίκων της.
G19-trucks . - Σελίδα 17 Herald-Journal - 25 Μάιος 1998 - Εφημερίδα –
Gkrekanoi: hoi Hellēnes tēs Mankna Gkretsia : sta monopatia tēs
...Dēmētrios N. Alexandrou - 1997 - Εξάλλου η ινδικη γλώσσα είναι
γεμάτη από ελληνικές λέξεις, όπως Ντιάους=Δίας, Πίτερ=Πάτερ,
Χάριτας=Χάριτες, Μάτα= μητέρα κ.ά., ενώ η ενδυμασία των γυναικών
ακόμη και σήμερα είναι παρόμοια με αυτήν της αρχαίας Ελλάδας. Έτσι,
οι ...
416

Gkrekanoi: hoi Hellēnes tēs Mankna Gkretsia : sta monopatia tēs


...Dēmētrios N. Alexandrou - 1997 - Εξάλλου η ινδικη γλώσσα είναι
γεμάτη από ελληνικές λέξεις, όπως Ντιάους=Δίας, Πίτερ=Πάτερ, Χάρι-
τας=Χάριτες, Μάτα= μητέρα κ.ά., ενώ η ενδυμασία των γυναικών ακόμη
και σήμερα είναι παρόμοια με αυτήν της αρχαίας Ελλάδας...
Hē anastēlōsē tōn archaiōn mnēmeiōn stē neōterē Hellada (1834-1939):
...Φανή Μαλλούχου-Tufano - 1998 - ... μέ κλάδους έλιας, μυρσίνες καί
δάφνες θρόνο, καί δλόκληρου τοϋ άθηναϊκοϋ λαού μέ τις γραφικές
ενδυμασίες ... χώρας, νά εξαφανιστούν πάντα τά λείψανα της
βαρβαρότητος ... έδΰ ομοίως καί εις δλην τήν Ελλάδα καινά τεθούν μέ
νέαν λάμψιν ... τά λείψανα τοϋ ένδοξου παρελθόντος . ... αντικατάσταση
μέ νέα δσων είναι άπαραίτητα γ ιά τήν επανένταξη στό μνημείο τών
αρχαίων κατασκευή τών νέων αυτών ...
Hē anastēlōsē tōn archaiōn mnēmeiōn stē neōterē Hellada (1834-1939):
...Φανή Μαλλούχου-Tufano - 1998 - ... μέ κλάδους έλιας, μυρσίνες καί
δάφνες θρόνο, καί δλόκληρου τοϋ άθηναϊκοϋ λαού μέ τις γραφικές
ενδυμασίες ... χο>ρας, νά εξαφανιστούν πάντα τά λείψανα της
βαρβαρότητος ... έδΰ ομοίως καί εις δλην τήν Ελλάδα καινά τεθούν μέ
νέαν λάμψιν ... τά λείψανα τοϋ ένδοξου παρελθόντος . ... αντικατάσταση
μέ νέα δσων είναι άπαραίτητα γ ιά τήν επανένταξη στό μνημείο τών
αρχαίων κατασκευή τών νέων αυτών ...
Hē endymasia dia mesou tōn aiōnōn - Σελίδα 149 Nellē Lagakou - 1998 -
Γενικά οι μεταξωτές κάλτσες αποτελούν ένα σπουδαίο μέρος της
ανδρικής ενδυμασίας με αποτέλεσμα, να λειτουργήσει ... Στην αρχαία
Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε από άνδρες και γυναίκες με το όνομα πηνίκη ή
φενάκη ή προκόμιον ή πρόσθετη ...
Hē Hellada tou '21 me tē matia tōn Philellēnōn: gallikē philellēnikē
...Natasa Kastritē, Ethniko Historiko Mouseio (Greece), Historikē kai
Ethnologikē Hetaireia tēs Hellados - 2006 - Στην αρχή του 18ου αιώνα
ανανεώνεται επίσης το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών για την ελληνική
αρχαιότητα. ..., που πραγματεύεται τις περιπέτειες ενός νεαρού Σκύθη
στην αρχαία Ελλάδα. Σταδιακά η χώρα προσελκύει όλο και
περισσότερους αρχαιολάτρες. ... Οι ενδυμασίες, οι συνήθειες και τα
έθιμα των Ελλήνων παρουσιάζονται σε εικονογραφημένες εκδόσεις,
όπως το ...
417

Hē Hellēnikē endymasia: apo tēn archaiotēta hōs tis arches tou 20ou
...Iōanna Papantōniou, Emporikē Trapeza tēs Hellados - 2000 -
Hē Hellēnikē endymasia: apo tēn archaiotēta hōs tis arches tou 20ou
...Iōanna Papantōniou, Emporikē Trapeza tēs Hellados - 2000 - Κατάλαβα
ότι η Αρχαία Ελλάδα βάραινε απίστευτα για τους Ρωμιούς σε καθετί που
δεν μπορουσε ν' αποδοθεί σ' αυτή. Εν έτει ... Ένδυμα είναι καθετί με το
οποίο σκεπάζουμε το σώμα, ενώ ενδυμασία το σύνολο των εξωτερικών
κυρίως ενδυμάτων.
He hellenike ethographike zographike tou dekatou enatou aiona :
...Miltiadēs Papanikolaou - 1978 - Έδιναν έμφαση στά εξωτερικά στοιχεία,
στις ενδυμασίες καί κάθε λογης αντικείμενα, γιά νά έχουν τά έργα τους
ιστορική ... θέματα, παρόλο πού ή ιδεολογία της εποχής προσπαθοϋσε
νά συνδέσει τόν κόσμο της νέας Ελλάδας μέ τόν άρχαίο.
Hē megalē idea: hē anagennēse tou hellēnismou] - Σελίδα 115 Édouard
Driault - 1998 - ... σταματώντας το πλοίο μου, δε με άφηνε να φύγω παρά
μόνο μετά την υπόσχεση ότι θα πλεύσω προς την πλευρά της Ελλάδας.
«. ... της ευφράδειας, και μην ξαφνιαστείτε αν το αρχαίο εμπόριο των
επιστημών, που ήταν τόσο ανθηρό, υποβιβάστηκε σε εμπόριο λαδιού- ο
... πίσω από το κρινοστόλιστο λάβαρο έρχονταν, φορώντας τις πιο
επίσημες ενδυμασίες τους, ο πρεσβευτης με όλο το προσωπικό του, ...
Hē megalē idea: hē anagennēse tou hellēnismou] - Σελίδα 115 Édouard
Driault - 1998 - ... σταματώντας το πλοίο μου, δε με άφηνε να φύγω παρά
μόνο μετά την υπόσχεση ότι θα πλεύσω προς την πλευρά της Ελλάδας.
«. ... της ευφράδειας, και μην ξαφνιαστείτε αν το αρχαίο εμπόριο των
επιστημών, που ήταν τόσο ανθηρό, υποβιβάστηκε σε εμπόριο λαδιού- ο
... πίσω από το κρινοστόλιστο λάβαρο έρχονταν, φορώντας τις πιο
επίσημες ενδυμασίες τους, ο πρεσβευτης με όλο το προσωπικό του, ...
Hē physis: deltion Hellēnikēs Hetairias Prostasias tēs Physeōs 2000 -
Ο/θηίΛυδ ίωϊιοοβυε χή της Ιεράπετρας βλέπει πάνω σε αρχαία
νομίσματα του Καλ- λιγούλα αυτό που θα μπορούσε να είναι ... κόπο να
ταξιδεύσει στους Υπερβορείους για να φέρει την ελιά στην Ελλάδα.
Φαίνεται πως είχε δίκιο λοιπόν ο Διόδωρος, ... Εκείνοι με τους τρόπους
και την ενδυμασία μας κι' εμείς με την ανοησία τους».
Hē physis: deltion Hellēnikēs Hetairias Prostasias tēs Physeōs 2000 - ... της
Ιεράπετρας βλέπει πάνω σε αρχαία νομίσματα του Καλ- λιγούλα αυτό
418

που θα μπορούσε να είναι ... κόπο να ταξιδεύσει στους Υπερβορείους για


να φέρει την ελιά στην Ελλάδα. Φαίνεται πως είχε δίκιο λοιπόν ο
Διόδωρος, ... Εκείνοι με τους τρόπους και την ενδυμασία μας κι' εμείς με
την ανοησία τους».
Hē skēnographia tou hellēnikou theatrou: 1930-1960 - Σελίδα 233
Hē skēnographia tou hellēnikou theatrou: 1930-1960 - Σελίδα 233
Anastasia Kontogiōrgē - 2000 - Ο Εγγονόπουλος φαίνεται ότι επέλεξε το
ρεαλιστικό κοστούμι, ντύνοντας τις νησιώτισσες με παραδοσιακές
ενδυμασίες, ενώ ... στις κουΐντες της σκηνής τοποθετήθηκαν τμήματα
από ορισμένα αρχιτεκτονήματα με υπαινιγμούς στην αρχαία Ελλάδα, ...
Hē teleutaia phasē tou krētikou zētēmatos - Σελίδα 324 Theocharēs
Eustratiou Detorakēs, Alexēs Kalokairinos - 2001 - Η Ελλάδα/Έλληνας
παρουσιάζεται με χαρακτηριστική ελληνική ενδυμασία (τσολιάς)-
σπάνια η στολή της παραπέμπει στην ελληνική ... 42 και 57), σε μία
αυστριακή και μία γερμανική, όπου ο Γεώργιος Α απεικονίζεται σαν
αρχαίος Έλληνας (άπ., σ.
Hē theōria tēs hellēnikēs laographis: kritikē analysē - Σελίδα 92 Alkē
Kyriakidou-Nestoros - 1978 - ... ενδυμασίες τής Λευκάδας, γραμμένο στά
ιταλικά (1825 β' έκδοση στή Νεάπολη), κ.ά. παρόμοια.4 Αλλα καί ξένοι
επιστήμονες, κυρίως ... Αναφέρω δύο μονάχα, τόν Κοϋρτ Βάξμουτ, Ή
αρχαία Ελλάς έν τή νέα (1864, ελληνική μετάφραση 1868) καί τόν... σας
— κατά τά άλλα, τό ενδιαφέρον τών ξένων γιά τήν Ελλάδα καΐ τά
ελληνικά πράγματα — δταν δέν είναι καθαρά πολιτικό ή οικονομικό ή ...
Hē theōria tēs hellēnikēs laographis: kritikē analysē - Σελίδα 92 Alkē
Kyriakidou-Nestoros - 1978 - ... ενδυμασίες τής Λευκάδας, γραμμένο στά
ιταλικά (1825 β' έκδοση στή Νεάπολη), κ.ά. παρόμοια.4 Αλλα καί ξένοι
επιστήμονες, κυρίως ... Αναφέρω δύο μονάχα, τόν Κοϋρτ Βάξμουτ, Ή
αρχαία Ελλάς έν τή νέα (1864, ελληνική μετάφραση 1868) καίτόν
ΒβΓηΐιειπΙ δοΐιπιϊάΙ, ... σας — κατά τά άλλα, τό ενδιαφέρον τών ξένων γιά
τήν Ελλάδα καΐ τά ελληνικά πράγματα — δταν δέν είναι καθαρά πολιτικό
ή οικονομικό ή ...
Hellas: Hē historia kia ho politismos tou hellēnikou ethnous apo tis
...Giannēs A. Pournaras - 1998 - ... προετοιμασίες), τις πρόβες τών
παραστάσεων, την ενδυμασία και τα προσωπεία τών (αποκλειστικά
ανδρών) ηθοποιών και χορευτών, ... Εκτος από τον Αριστοτέλη στο
419

περίφημο δοκίμιο του Περί ποιητικής, αρχαίοι συγγραφείς και


μελετητές, αλλά και νεώτεροι, έχουν ... και άνθησε στην αρχαία Ελλάδα.
Το δράμα είναι συμπυκνωμένο γύρω από μία πράξιν, προφανώς την πιο
σημαντική στη ζωή τού ήρωα, και ...
Hellēnika: historikon periodikon dēmosieuma ekdidomenon
kath'examēnon 1952 - ... υπό τής έν Βρυξέλλαις έδρευούσης Διεθλ'οϋς
Εταιρείας Παπυρολόγων. Τήν Ελλάδα άντεπροσώπευσεν ό καθηγητής
τοϋ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. ... Περί τοϋ έργου τοϋ τιμωμένου
ώμίλησεν ό καθηγητής τής αρχαίας ελληνικής φιλολογίας κ. ... θέματα :
Ή φιλολογική σημασία τοϋ κειμένου τής λειτουργίας, Ή ενδυμασία στον
«'Ερωτόκριτο» και Μερικές σκέψεις γύρω στά «Προδρομικά» ποιήματα.
Hellēnikes phoresies: syllogē Ethnikou Historikou Mouseiou Ethniko
Historiko Mouseio (Greece), Maria Lada-Minōtou, D̲iana Gangadē - 1993
- syllogē Ethnikou Historikou Mouseiou Ethniko Historiko Mouseio
(Greece), Maria Lada-Minōtou, D̲iana Gangadē ... «Μία φούστα μεταξωτή
Λημνίας αρχόντισας (αρχαία ενδυμασία), μία καβαδέλλα μεταξωτή Λη-
μνίας αρχοντοπούλας (αρχαία ...
Henas Rōsos stēn Hellada tou Kapodistria: to archipelagos kai hē ...K.
Bazili, Oleg Tsympenko, K. I. Tsaousēs - 2000 - ... βάσανα και οι αγώνες
τους καθώς η ημισέληνος για πρώτη φορά χαιρετούσε με
κανονιοβολισμούς το σταυρό της Ελλάδας. ... τη βάρκα του Κυβερνήτη.
Οι κωπηλάτες της ήταν ντυμένοι με πολυτελείς και καλαίσθητες εθνικές
ενδυμασίες, φορούσαν ψηλά φέσια, πουκάμισα ... ζωντανό ον δεν
υπάρχει στο αρχαίο βασίλειο του Αίαντα και η μακρόστενη σειρά από
γυμνούς λοφίσκους ζώνει την ιστορική θάλασσα.
Heptalophos: syngramma periodikon - Τόμος 2 - Σελίδα 70 1863 - -
Πολλαὶ γυναικες θέτουσι τὴν Ελλάδα εἰς τὴν Αὐςραλίαν ὴ είς τὴν
.λγιερικὴν, καὶ αλλαι πάλιν παρα τὴ Τσπανίαί Βαυαρίς τις ... Τουτέςιν,
απεκρίθήν ἐγὡ, δια τούτου αποδεικνύεται αριδήλως ότιοίσνιμερινοὶ
έλληνες είσὶ γνήσιοι απόγονοι τῶν αρχαίων, διότι καὶ έκεῖνοι, ιδςή ...
Ποσάκις δεν ήρωτήθη ό ανωθι μνὴμονευθεὶς όμογενὴς, ό ὡς ὸθωμανὺς
ἐκλὴΨθεὶς, περὶ τὴς Ένδυμασίας τὴς μὴ· τρὺς καὶ ...
Hestia - Τόμος 26 - Σελίδα 7 Paulos Diomedes - 1888 - Lexikon historias
kai geogrphias bialambanon perilēpsin tēs ...1871 - - Κατά δε τας αρχαίας
παραδόσεις, πάλαι ποτέ τα ύδατα ταύτα δεν είχον τόπον να εκρεύσωσιν,
420

ή δε χώρα ήτον απέραντος λίμνη. ... οίτινες βραδύτερον κατέλαβαν την


μέσην Ελλάδα. Έτεροι δ' Αιτωλοί, γνωστοί υπό το όνομα τών Mινυών και
Μαγνήτων, κατέλαβον άπασαν ... τής διαφοράς τής εθνικής αυτών
ενδυμασίας, της επιπολαιότητος, της πανουργίας και της φιληδονίας
έφαίς εμέμφοντο αυτών οι αρχαίοι, ...
Historia kai statistikē tēs Trapezountas kai tēs gyrō periochēs: kai ...Savvas
Ioannidēs - 1988 - ... με την ελληνική 29 γλώσσα της εποχής του
Ευαγγελίου. Αυτή η αρχαΐζουσα διάλεκτος τους δείχνει ολοφάνερα την
αρχαία τους καταγωγή ... το αποδεικνύουν τα τραγούδια τους, οι χοροί,
η ενδυμασία τους (ιδίως των γυναικών), οι προλήψεις τους και η
οικογενειακή τους ζωή. ... από τους αρχαίους' υπάρχουν ακόμη και
μερικοί συγγραφείς ανάμεσα στο φιλολογικό κόσμο της Ελλάδας που
γράφουν γΓ αυτήν.
Historia kai statistikē tēs Trapezountas kai tēs gyrō periochēs: kai ...Savvas
Ioannidēs - 1988 - ... με την ελληνική 29 γλώσσα της εποχής του
Ευαγγελίου. Αυτή η αρχαΐζουσα διάλεκτος τους δείχνει ολοφάνερα την
αρχαία τους καταγωγή ... το αποδεικνύουν τα τραγούδια τους, οι χοροί,
η ενδυμασία τους (ιδίως των γυναικών), οι προλήψεις τους και η
οικογενειακή τους ζωή. ... από τους αρχαίους' υπάρχουν ακόμη και
μερικοί συγγραφείς ανάμεσα στο φιλολογικό κόσμο της Ελλάδας που
γράφουν γΓ αυτήν.
Historia tou Hellēnikou Ethnous: Archaïkos Hellēnismos - Σελίδα 539
1971 -
Historia tou Hellēnikou Ethnous: Archaïkos Hellēnismos - Σελίδα 539
1971 - Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ Ύδρευση — άποχέτευση Ό πληθυσμός Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Ή έπίπλωση Η ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ Ό γάμος Ή γέννηση Ή ... ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΊΑ
Θεατρικές παραστάσεις και χοροί Λαϊκές έορτές ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΚΑΙ
ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣ Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ Τό σπαρτιατικό Ιδεώδες ... γεωργοϋ
Κυνήγι - ψάρεμα Ή Αγορά Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ Η ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ...
Historia tou Hellēnikou ethnous: enchrōmē - eikonographēmenē
;Kōnstantinos Paparrēgopoulos, Paulos Karolidēs, Geōrgios Iak
Anastasiadēs - 2001 - ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΤΑΡΤΟΥ ΤΟΜΟΥ
* Στο ψηφιδωτό της εικόνας η διαφορά στην ενδυμασία μεταξύ των. Οι
ιστορικοί της Ελλάδας που άφησαν κατά μέρος το μακεδονικό και το
421

χριστιανικό ελληνισμό και πήραν σαν κυριότερο αντικείμενο του λόγου


τους, για μεγάλο χρονικό διάστημα, ... ελληνικού κόσμου, ασχολείται
όμως κυρίως με την ιστορία της αρχαίας εστίας αυτού του κόσμου.
Historia tou Hellēnikou ethnous: enchrōmē - eikonographēmenē
;Kōnstantinos Paparrēgopoulos, Paulos Karolidēs, Geōrgios Iak
Anastasiadēs - 2001 - ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΤΑΡΤΟΥ ΤΟΜΟΥ
* Στο ψηφιδωτό της εικόνας η διαφορά στην ενδυμασία μεταξύ των. Οι
ιστορικοί της Ελλάδας που άφησαν κατά μέρος το μακεδονικό και το
χριστιανικό ελληνισμό και πήραν σαν κυριότερο αντικείμενο του λόγου
τους, για μεγάλο χρονικό διάστημα, ... ελληνικού κόσμου, ασχολείται
όμως κυρίως με την ιστορία της αρχαίας εστίας αυτού του κόσμου.
Historia tou Hellēnismou kai tou Hellēnikou politismou apo tēn ...Charēs
Patsēs, Iōannēs M. Chatzēphōtēs - 1968 - Φαγητά. Στή μινωική Κρήτη
τρώγουν τα γνωστα και στήν αρχαία “Ελλάδα φαγητά. ”Οσπρια, ελιές.
Πάθος καμαραϊκού στυλ ύφους Ι.Ιθ οπο. ... και τα όσπρια και τα
δημητριακά. 'Αμφίεση. 'Η ενδυμασία τής μινωικής εποχής στήν
πρωτομινωική και ...
Historica - Τεύχος 45 - Σελίδα 377 2006 - ... της εποχής έκείνης άποτελεί
ή νοσταλγία γιά τή λαϊκή Ένδυμασία, τήν όποία οί ξένοι ταξιδιώτες
βλέπουν καί στήν Ελλάδα νά ... στούς συμπατριώτες της λογίους:
διχόνοια στήν άρχαία Αθήνα, συνεχής άνταγωνισμός άνάμεσα στίς πό-
λεις-κράτη, ...
Historika - Τόμος 10 - Σελίδα 25 2001 - ... η τουρκική ενδυμασία είναι
πολύ πιο κομψές από τις δικές μας, που φαίνονται φτωχές μπροστά τους.
... περτσσότερο συνέβαλε στην πρόσληψη της αρχαίας Ελλάδας από
μέρους των κύκλων των Ευρωπαίων διανοουμένων οία τέλη του 18ου ...
Historika - Τόμος 10 - Σελίδα 25 2001 - ... η τουρκική ενδυμασία είναι
πολύ πιο κομψές από τις δικές μας, που φαίνονται φτωχές μπροστά τους.
... περτσσότερο συνέβαλε στην πρόσληψη της αρχαίας Ελλάδας από
μέρους των κύκλων των Ευρωπαίων διανοουμένων οία τέλη του 18ου ...
History of Greece and her neighbors in historic postcards, 1895-1920
Philip P. Betancourt - 2003 - Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι πελάτες
φαίνονται να προτιμούν τα αρχαία μνημεία, με μια μικρή δόση τοπικού
φολκλόρ. ... στα παραδείγματα «οριεντάλ» και τοπικού φολκλόρ η
παραδοσιακή κερκυραϊκή ενδυμασία, χορευτές από τα Μέγαρα, ...
422

https://books.google.gr/books?isbn=1910714038
Ideologikē leitourgia tēs Hellēnikēs ēthographias - Σελίδα 48 Mario Vitti
- 1980 - Σέ χρόνια πού ή Ελλάδα κηλιδώνεται μέ εγκλήματα σάν τού
Δήλεσι, ό άνώνυ- μος τολμά νά περιγράψει επεισόδια άπό τή δίωξη των
ληστών (θέμα πού άποφεύγουν συστηματικά οί "Ελληνες πεζογράφοι).
"Οχι μόνο αυτό, άλλά τά επεισόδια αύτά ...
Ideologikē leitourgia tēs Hellēnikēs ēthographias - Σελίδα 48 Mario Vitti
- 1980 - Σέ χρόνια πού ή Ελλάδα κηλιδώνεται μέ εγκλήματα σάν τού
Δήλεσι, ό άνώνυμος τολμά νά περιγράψει επεισόδια άπό τή δίωξη των
ληστών (θέμα πού άποφεύγουν συστηματικά οί "Ελληνες πεζογράφοι).
"Οχι μόνο αυτό, άλλά τά επεισόδια αύτά ...
Iōannēs Tsarouchēs - Σελίδα 72 Alexēs Savvakēs - 1993 - .. δεν έπαψε η
περιέργειά μου να θέτει σε κίνηση την αίσθηση μου για οτιδήποτε
σχετικό με τις ενδυμασίες των αρχαίων λαών ... Είναι ο καλύτερος
γνώστης της ταπισερί στην Ελλάδα, που πρόγονός της, όπως λέει, είναι
τα κοπτικά, και εύχομαι να ...
Iōannēs Tsarouchēs - Σελίδα 72 Alexēs Savvakēs - 1993 - ... δεν έπαψε η
περιέργειά μου να θέτει σε κίνηση την αίσθηση μου για οτιδήποτε
σχετικό με τις ενδυμασίες των αρχαίων λαών ... Είναι ο καλύτερος
γνώστης της ταπισερί στην Ελλάδα, που πρόγονός της, όπως λέει, είναι
τα κοπτικά, και εύχομαι να ...
Ischys mou hē agapē tou phakou: ta kinēmatographika epikaira hōs
...Phōtos Lamprinos - 2005 - Στη συνέχεια, γίνεται ένα άλμα στο απώτερο
παρελθόν και βλέπουμε κοπέλες με μινωικές ενδυμασίες, ενώ
ακολουθούν λευκοντυμένες παρθένες της ... από την κάτω μεριά, όπου
φαίνεται όλη σχεδόν η περιοχή Μακρυγιάννη. Πρώτες παρελαύνουν
κοπέλες με τοπικές φορεσιές από διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Ακολουθούν καννηφόρες με αρχαιοελληνικές ενδυμασίες και νέοι
ημίγυμνοι ως αρχαίοι πολεμιστές.
Istorika - Τεύχος 34 - Σελίδα 139 2001 - ... στήν άγορά τοϋ λιμανιοϋ καί
ή ενδυμασία των ανδρών, φουστανέλα ή κάπες, τσαρούχια καί κόκκινο
φέσι. ... Παράλληλα οδηγείται σέ συνειρμούς πού ταυτίζουν άρχαία καί
νεότερη Ελλάδα, έπίσης κάτι πού διατρέχει όλο τό κείμενο.
423

K. - Τόμοι 11-12 - Σελίδα 13 2006 - ... ως τα κτίρια, από την ενδυμασία


των γυναικών ως τα ονόματα των ανδρών, θα έχουν κάτι από την
αρχαιότητα - πολύ την ρωμαϊκή, ... ώρα για την οποία ο Βοναπάρτης
μιλούσε αργότερα στην Αγία Ελένη: «Η Ελλάδα περιμένει έναν
ελευθερωτή.
K. - Τόμοι 11-12 - Σελίδα 13 2006 - ... ως τα κτίρια, από την ενδυμασία
των γυναικών ως τα ονόματα των ανδρών, θα έχουν κάτι από την
αρχαιότητα - πολύ την ρωμαϊκή, ... ώρα για την οποία ο Βοναπάρτης
μιλούσε αργότερα στην Αγία Ελένη: «Η Ελλάδα περιμένει έναν
ελευθερωτή.
Katapaktē kai hypovoleio: deka theatrologika meletēmata - Σελίδα 73
Walter Puchner - 2002 - πλαίσια των στρατηγικών της «μετακένωσης»
των αξιών του δυτικού Διαφωτισμού στην Ελλάδα, μια προσεγμένη ...
κωμωδία, ενώ η τραγωδία παρουσιάζει, με το πρότυπο της αρχαίας
τραγωδίας στην κλασικίζουσα ενδυμασία της γαλλο-ιταλικής ...
Katapaktē kai hypovoleio: deka theatrologika meletēmata - Σελίδα 73
Walter Puchner - 2002 - πλαίσια των στρατηγικών της «μετακένωσης»
των αξιών του δυτικού Διαφωτισμού στην Ελλάδα, μια προσεγμένη ...
κωμωδία, ενώ η τραγωδία παρουσιάζει, με το πρότυπο της αρχαίας
τραγωδίας στην κλασικίζουσα ενδυμασία της γαλλο-ιταλικής ...
Krētē: Monthly Publication of the Pancretan Association of America 1990
- Ποιά είναι ή επίδραση τοϋ χοροΰ στον χαρακτήρα τοΰ ανθρώπου; Κατά
τήν άρχαιότητα υπήρχαν πλέον τών διακοσίων ... Οί χοροί
διαμορφώθηκαν στήν Ελλάδα άνά- λογα μέ τον χαρακτήρα τών κατοίκων
και τήν μορφολογία τοΰ έδάφους. ... Είναι ή άρμονία τών μελών τοΰ
σώματος, είναι ή πηγαία και αύθόρμητη έκδήλωση τών Ό Δημοσθένης
Βοσκάκης μέ Κρητική ενδυμασία. πιο ωραίων αισθημάτων μας.
Krētē: Monthly Publication of the Pancretan Association of America 1990
- Ποιά είναι ή επίδραση τοϋ χοροΰ στον χαρακτήρα τοΰ ανθρώπου; Κατά
τήν άρχαιότητα υπήρχαν πλέον τών διακοσίων ... Οί χοροί
διαμορφώθηκαν στήν Ελλάδα άνάλογα μέ τον χαρακτήρα τών κατοίκων
και τήν μορφολογία τοΰ έδάφους. ... Είναι ή άρμονία τών μελών τοΰ
σώματος, είναι ή πηγαία και αύθόρμητη έκδήλωση τών Ό Δημοσθένης
Βοσκάκης μέ Κρητική ενδυμασία. πιο ωραίων αισθημάτων μας.
424

Lea Ahlborn: en svensk medaljkonstnär under 1800-talet - Σελίδα 377


Brita Olsén - 1962 -
Lexiko ellēnōn kallitechnōn: Pat-ō - Σελίδα 75 Dōra Kominē-Dialetē - 2000
- ... αξιόλογον Νομισματικήν συλλογήν περιέχουσαν νομίσματα της τε
Αρχαίας Αιγύπτου και Ελλάδος, και ιδία της Αρχαίας Κερκύρας» (Λ.
Βροκίνης). Για τις ... ο Μαλτέζος γλύπτης. Ακόμη σχεδιάζει τις ενδυμασίες
των διδασκόντων και των φοιτητών της Ιονίου Ακαδημίας, και ... αλλά
τονίζεται σε μεγαλύτερο Βαθμό από την προσπάθειά του και την
επιτυχία του να χυτεύσει, πρώτος αυτός στην Ελλάδα ...
Lexiko ellēnōn kallitechnōn: Pat-ō - Σελίδα 75 Dōra Kominē-Dialetē - 2000
- ... αξιόλογον Νομισματικήν συλλογήν περιέχουσαν νομίσματα της τε
Αρχαίας Αιγύπτου και Ελλάδος, και ιδία της Αρχαίας Κερκύρας» (Λ.
Βροκίνης). Για τις ... ο Μαλτέζος γλύπτης Οίπίθοη. Ακόμη σχεδιάζει τις
ενδυμασίες των διδασκόντων και των φοιτητών της Ιονίου Ακαδημίας,
και ... αλλά τονίζεται σε μεγαλύτερο Βαθμό από την προσπάθειά του και
την επιτυχία του να χυτεύσει, πρώτος αυτός στην Ελλάδα ...
Megale historia tes Helladas: Archaia 1. 2500-500 p.Ch - Σελίδα 54 Gianes
Konstantinou Kordatos, Nikos G. Karageorgos - «Ό φυσικός τύπος, ή
διάλεχτος, ή ενδυμασία, ή κατοικία, βλα μας φέρνουν οχο συμπέρασμα
πώς οί πρώτοι κάτοικοι τί)ς ... 38). ρία τοΟ κρητικού πολιτισμού {χει
έξαιρετικό ένδιαφέρον γιατί οτήν περίοδο 54 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ
ΕΛΛΑΔΑΣ.
Megale historia tes Helladas: Archaia 1. 2500-500 p.Ch - Σελίδα 54 Gianes
Konstantinou Kordatos, Nikos G. Karageorgos - «Ό φυσικός τύπος, ή
διάλεχτος, ή ενδυμασία, ή κατοικία, βλα μας φέρνουν οχο συμπέρασμα
πώς οί πρώτοι κάτοικοι τί)ς ... 38). ρία του κρητικού πολιτισμού {χει
έξαιρετικό ένδιαφέρον γιατί οτήν περίοδο 54 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ
ΕΛΛΑΔΑΣ.
Miltos Kountouras (1889-1940): ho Hellēnas - Σελίδα 240 Anastasios
Tachtaloglou - 2004 - Στοιχεία πολιτισμού παρμένα από την αρχαία
Ελλάδα, για να αποβούν στοιχεία του σημερινού μας πολιτισμού, πρέπει
να ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες ... Το είδος της ενδυμασίας
μας και της τροφής μας, ο χρόνος της εργασίας μας ...
Miltos Kountouras (1889-1940): ho Hellēnas - Σελίδα 240 Anastasios
Tachtaloglou - 2004 - Στοιχεία πολιτισμού παρμένα από την αρχαία
425

Ελλάδα, για να αποβούν στοιχεία του σημερινού μας πολιτισμού, πρέπει


να ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες ... Το είδος της ενδυμασίας
μας και της τροφής μας, ο χρόνος της εργασίας μας ...
Mnēmeia tēs historias tōn Athēnaiōn - Σελίδα 340 Dēmētrios Grēgoriou
Kampouroglous - 1891 - Επειδή οί κατά την Ελλάδα Αλβανοί φοροΰσιν
ό'λοι εν γένει Ιν ομοειδές Ινδυμα λευκόν, δπερ εστίν ενδυμασία αρχαία,
καθώς καΐ δλοι οΐ γεωργοί "Ελληνες έκτος των νησιωτών χαΐ επειδή ε'ις
τάς Αθήνας εκ των γεωργών οί ζευγΐται μόνον ιρίρουβι ...
Nea estia - Τεύχη 1620-1624 - Σελίδα 140 1995 - 215. » 2.080 ΛΟΥΡΟΥ-
ΘΕΟΤΟΚΗ I. ΕΛΙΣΑΒΕΤ. Ενδυμασίες: Κερκύρας-Παξών καί διαποντίων
νήσων. «"Εκδοση: Δήμου Κερκυραίων». 8ο, σ. 216. » 12.480 ΜΑΖΕΕ
ΙΑΟΟϋΕδ. Οί μεταμορφώσεις τοϋ "Ερωτα. (Ό έρωτας στήν Αρχαία
Ελλάδα).
Nea Hestia - Τόμος 93 - Σελίδα 387 1973 - ... την χάρη, την ομορφιά τους,
κα'ι τα κεντίδια των φουστανιών τους, εκεί δπου υπάρχουν ακόμη οι
εθνικές πανέμορφες ενδυμασίες. ... Μ' αυτόν τον τρόπο εξασκούσαν το
σώμα τους, και το ετοίμαζαν για τον πόλεμο, έτσι ακριβώς δπως έκαναν
ο'ι αρχαίοι. ... Μέσ' άπ' αυτήν την γρήγορη ανασκόπηση της Ιστορίας του
χοροΰ στην Ελλάδα, αντιλαμβανόμαστε πόσο πλούσιο είναι το υλικό της
παραδόσεως μας.
Neo lexiko Chr. Giovanē, thēsauros holēs tēs hellēnikēs glōssas: ...1985 -
Neoellēnikos diaphōtismos: - Σελίδα 215 Paschalis Kitromilidēs,
Morphōtiko Hidryma Ethnikēs Trapezēs (Greece) - 1996 - Paschalis
Kitromilidēs, Morphōtiko Hidryma Ethnikēs Trapezēs (Greece) ... εθνικής
κοινότητας όδήγησε τον Καταρτζή και στήν αναγνώριση μιας διάκρισης
μεταξυ τών αρχαίων καί τών νεότερων Ελλήνων. ... κοινωνικής
διαφοροποίησης, όπως ή ενδυμασία καί ή οικοσκευή, τεκμηρίωναν το
αναντίρρητο γεγονός ότι, μολονότι οι ...
Neoellēnikos diaphōtismos: - Σελίδα 215 Paschalis Kitromilidēs,
Morphōtiko Hidryma Ethnikēs Trapezēs (Greece) - 1996 - aschalis
Kitromilidēs, Morphōtiko Hidryma Ethnikēs Trapezēs (Greece) ... εθνικής
κοινότητας όδήγησε τον Καταρτζή και στήν αναγνώριση μιας διάκρισης
μεταξυ τών αρχαίων καί τών νεότερων Ελλήνων. ... κοινωνικής
διαφοροποίησης, όπως ή ενδυμασία καί ή οικοσκευή, τεκμηρίωναν το
αναντίρρητο γεγονός ότι, μολονότι οι ...
426

neōterikes pieseis kai koinōnikes antistaseis : 31 Oktōvriou & 1 Noemvriou


2003 Hetaireia Spoudōn Neoellēnikou Politismou kai Genikēs Paideias
(Athens, Greece), Nikos Ch Chourmouziadēs, ... Ο 19ος αιώνας ήταν
κυρίως, σε ό,τι αφορά το αρχαίο δράμα, ένας αιώνας διασκευών35. ...
που ενδιαφέρει καλλιτέχνες και κοινό είναι η αρχαιοπρεπής ενδυμασία
και η επίκληση του παρελθόντος, καθόλου δε το ...
neōterikes pieseis kai koinōnikes antistaseis : 31 Oktōvriou & 1 Noemvriou
2003 Hetaireia Spoudōn Neoellēnikou Politismou kai Genikēs Paideias
(Athens, Greece), Nikos Ch Chourmouziadēs, ... Ο 19ος αιώνας ήταν
κυρίως, σε ό,τι αφορά το αρχαίο δράμα, ένας αιώνας διασκευών35. ...
που ενδιαφέρει καλλιτέχνες και κοινό είναι η αρχαιοπρεπής ενδυμασία
και η επίκληση του παρελθόντος, καθόλου δε το ...
Nichtlateinische Schriftzeichen: System des roem. Rechts, soweit es
...Paulos Kalligas - 1848 - - ... διά να εννοούμεν τας πηγάς μας εντελώς
πρέπει να γνωριζωμεν τι προυποθέτουν καθόσον περιέχουν στοιχεία
αρχαιο, τέρας εποχής, Το πάλαι υπήρχεν εις την Ρώμην εκείνο το έθος,
το οποίον απαντώμεν και εις την Ελλάδα, διά της ενδυμασίας ...
Oikonomikos tachydromos - Τόμοι 2204-2212 1996 - ... όπλα και αυστηρά
μεταξύ αυτών επε- βάλλετο εκεχειρία ευθύς ως οι κήρυκες περιερχό-
μενοι την Ελλάδα εκήρυττον την έναρξιν αυτών. ... και τούτο, εκ της
τέφρας των, και εάν η ενδυμασία των με ανακαλή εις την
πραγματικότητα, τα αισθήματα όμως τα πληρούντα τας καρδίας ...
Βεβαίως ταύτα παρατηρών τις πείθεται ότι επαναλαμβάνεται ο βίος της
αρχαίας Ελλάδος, ούτος προσλαμβάνων συνεπίκουρον ...
Olympiakoi agōnes: 28 aiōnes historia athlētismos politismos Menelaos A.
Chronēs - 2002 - ζΗ$ΑΝΤΙ Τθ. ΑΓΟΜΙ»ΜλΤί Ο Σπύρος Λούης με εθνική
ενδυμασία. ... Απέναντι αυτής... η εμψνχωθείσα Απτερος Νίκη, φέρουσα
προς την Ελλάδα κλάδον ελαίας, ευαγγελίζει αυτήν". ... 0 λοχαγός
Χατζηπέτρος με δυνατή φωνή καλεί τους Ολυμπιονίκες, κατά το αρχαίο
τυπικό, φωνάζοντας το όνομά τους, την πατρίδα τους και το ...
Palm Beach Daily News - Σελίδα 114 Palm Beach Daily News - 5 Ιαν. 1960
- Εφημερίδα -
Pandōra Syngramma periodikon - Τόμος 12 - Σελίδα 413 1862 - - Τόσον
δ' ευγενές είχον το ανάστημα, τόσον ώραϊαι ήσαν εν τη ιδιοτρόπω και
αρχαϊκή των ενδυμασία, τόσον ώμοίαζoν του ... Λοιπόν, είπεν, είναι
427

αληθές, λοιπόν δεν ήλθα εις την νέαν, ήλθα εις την αρχαία Ελλάδα ;
Αυτός W και συνηθέστερα των ...
Parastaseis ergastēriōn kai emporiou stēn eikonographia tōn ...Athēna
Chatzēdēmētriou, Greece. Hypourgeio Politismou - 2005 - Athēna
Chatzēdēmētriou, Greece. ... Ο μακρύς χιτώνας του άνδρα και το
ζωσμένο ιμάτιο του νεαρού παρουσιάζουν ομοιότητες με τις αντίστοιχες
ενδυμασίες των δύο μορφών στον χου της Αγοράς. ... αιώνα από τη
θαλάσσια περιοχη της Θάσου, στο Μνήμη Δ. Λαζαρίδη. Πό- λις και Χώρα
στην Αρχαία Μακεδονία και Θράκη, ...
Parastaseis ergastēriōn kai emporiou stēn eikonographia tōn ...Athēna
Chatzēdēmētriou, Greece. Hypourgeio Politismou - 2005 - Athēna
Chatzēdēmētriou, Greece. ... Ο μακρύς χιτώνας του άνδρα και το
ζωσμένο ιμάτιο του νεαρού παρουσιάζουν ομοιότητες με τις αντίστοιχες
ενδυμασίες των δύο μορφών στον χου της Αγοράς. ... Χ. αιώνα από τη
θαλάσσια περιοχη της Θάσου, στο Μνήμη Δ. Λαζαρίδη. Πό- λις και Χώρα
στην Αρχαία Μακεδονία και Θράκη, ...
Philippos Ēliou, Φίλιππος Η Ηλιού, Αννα Ματθαίου - 2005 -
Philologos: trimēniaia ekdosē tou Syllogou Apophoitōn tēs ...2008 - Η
Ελλάδα αυτή ήταν μια πραγματικά μεγάλη Ελλάδα, έστω κι αν ζούσε εν
σκό- τει και σκιά. Κάτι που είναι αδυνατον ... Ι.Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ ΚίοΗ3τά
Ηζτάετ, Ο Τρόπος των Αρχαίων Ελλήνων. Μετάφραση: Ι.Ν.Καζάζης και Π.
Χαι- ρόπουλος. Θεσσαλονίκη: ... σε σχέση με το όνομα, την ενδυμασία
και το επάγγελμά του. Τον εξετάζει, έπειτα ...
Philologos: trimēniaia ekdosē tou Syllogou Apophoitōn tēs ...2008 - Η
Ελλάδα αυτή ήταν μια πραγματικά μεγάλη Ελλάδα, έστω κι αν ζούσε εν
σκό- τει και σκιά. Κάτι που είναι αδυνατον ... Ι.Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ, Ο Τρόπος των
Αρχαίων Ελλήνων. Μετάφραση: Ι.Ν.Καζάζης και Π. Χαιρόπουλος.
Θεσσαλονίκη: ... σε σχέση με το όνομα, την ενδυμασία και το επάγγελμά
του ...
Phōtēs Kontoglou zōgráphos Nikos Zias, Phōtēs Kontoglou - 1991 -
Plaka: historikē mnēmē kai mythoplasia - Σελίδα 215 Liza Michelē - 1985
- Ο Θεοδόσιος ο Μέγας, καταργώντας το 395 όλες τις προχριστιανικές
τελετουργίες που ακόμα επιβίωναν στον ελληνικό χώρο, έδωσε και τη
χαριστική βολή στην αρχαία τέχνη. ... αρχιτεκτόνων Κλεάνθη και δεΗαιι-
428

οεη, στην Αίγινα κυρίως, είναι ο πρώτος που εισάγει στην Ελλάδα τον
κλασικισμό. ... για τις αρχαιότητες και ταυτόχρονα θυμίζει στο γιο του την
υποχρέωσή του να φοράει την ντόπια εθνική ενδυμασία.
Plaka: historikē mnēmē kai mythoplasia - Σελίδα 215 Liza Michelē - 1985
- Ο Θεοδόσιος ο Μέγας, καταργώντας το 395 όλες τις προχριστιανικές
τελετουργίες που ακόμα επιβίωναν στον ελληνικό χώρο, έδωσε και τη
χαριστική βολή στην αρχαία τέχνη. ... αρχιτεκτόνων Κλεάνθη και δεΗαιι-
οεη, στην Αίγινα κυρίως, είναι ο πρώτος που εισάγει στην Ελλάδα τον
κλασικισμό. ... για τις αρχαιότητες και ταυτόχρονα θυμίζει στο γιο του την
υποχρέωσή του να φοράει την ντόπια εθνική ενδυμασία.
Poiētai tou 19 aiōna - Τεύχος 12 Kōnstantinos Dēmaras - 1954 - Άπό τήν
μόδα στήν ενδυμασία των γυναικών ώς τον νεοκλασικισμό στήν τέχνη, κι
άπό τήν αλλαγή τών δνομάτων — τήν ... Μέσα στήν ίδια ροπή επόμενο
είναι νά βροΰμε στήν Ελλάδα και τήν προσπάθεια γιά νά άναστηθεί ή
άρχαία γλώσσα.
Poiētai tou 19 aiōna - Τεύχος 12 Kōnstantinos Dēmaras - 1954 - Άπό τήν
μόδα στήν ενδυμασία των γυναικών ώς τον νεοκλασικισμό στήν τέχνη, κι
άπό τήν αλλαγή τών δνομάτων — τήν ... Μέσα στήν ίδια ροπή επόμενο
είναι νά βροΰμε στήν Ελλάδα και τήν προσπάθεια γιά νά άναστηθεί ή
άρχαία γλώσσα.
Pompladores Griegos: hoi hellēnes tēs Hispanias - Σελίδα 68 Dēmētrēs N.
Alexandrou - 2000 - Πριν από κάθε εκδήλωση οι ελληνόψυχοι
κατασκευάζουν ένα οίκημα εμπνευσμένο από την αρχαία Ελλάδα,
πάντοτε όμως με ... Μπροστά σ' αυτό το βωμό άνδρες, γυναίκες και
παιδιά, ντυμένοι με ενδυμασίες των κλασσικών χρόνων, δίνουν όρκο ...
Pompladores Griegos: hoi hellēnes tēs Hispanias - Σελίδα 68 Dēmētrēs N.
Alexandrou - 2000 - Πριν από κάθε εκδήλωση οι ελληνόψυχοι
κατασκευάζουν ένα οίκημα εμπνευσμένο από την αρχαία Ελλάδα,
πάντοτε όμως με ... Μπροστά σ' αυτό το βωμό άνδρες, γυναίκες και
παιδιά, ντυμένοι με ενδυμασίες των κλασσικών χρόνων, δίνουν όρκο ...
Praktika A' Epistēmonikēs Synantēsēs N.A. Attikēs: aphierōma ston
...1985 - Τυλίγουν συνήθως τα πέλματα τους μ1 ένα χοντρό πανί και
δένουν την πατούσα με λουριά όπως τ' αρχαία πέδιλα. ... Αθήνα.
«Επειδή η κατά την Ελλάδα Αλβανοί φορούσιν εν γένει εν ομοειδές
Ένδυμα λευκόν, όπερ εστι ενδυμασία αρχαία καθώς ...
429

Praktika Dekatou Hektou Symposiou Poiēsēs: Angelos Sikelianos Sōkratēs


L. Skartsēs - 1998 - ... και αρχαία ελληνική ενδυμασία) και για τον
άγνωστο Άγγελο Σικελιανό ήταν από ταπεινωτική μέχρι ανήθικη και
άνομη. ... μέσα του Οκτώβρη αναχωρούν για την Ελλάδα. Ο
Φραγκόπουλος, που βασίστηκε σε μαγνητοφωνημένη συζήτηση μιας ...
Praktika Dekatou Hektou Symposiou Poiēsēs: Angelos Sikelianos Sōkratēs
L. Skartsēs - 1998 - ... και αρχαία ελληνική ενδυμασία) και για τον
άγνωστο Άγγελο Σικελιανό ήταν από ταπεινωτική μέχρι ανήθικη και
άνομη. ... μέσα του Οκτώβρη αναχωρούν για την Ελλάδα. Ο
Φραγκόπουλος, που βασίστηκε σε μαγνητοφωνημένη συζήτηση μιας ...
Stathmiseis & zygismata: deka theatrologika meletēmata - Σελίδα 171
Walter Puchner - 2006 - ... το ανέβασμα ενός αρχαίου δράματος και
προθυμοποιήθηκε να φροντίσει για τα σκηνικά και τις ενδυμασίες. ...
Ύστερα εγκαταστάθηκε στην Πετρούπολη» (ελληνική μετάφραση στον
Κ.Σιμόπουλο: Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21, τόμ.
Stathmiseis & zygismata: deka theatrologika meletēmata - Σελίδα 171
Walter Puchner - 2006 - ... το ανέβασμα ενός αρχαίου δράματος και
προθυμοποιήθηκε να φροντίσει για τα σκηνικά και τις ενδυμασίες. ...
Ύστερα εγκαταστάθηκε στην Πετρούπολη» (ελληνική μετάφραση στον
Κ.Σιμόπουλο: Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21, τόμ.
Stockholm - Τόμος 3 - Σελίδα 33 Johan Elers - 1801 - -
Symposio 3rd Laografias tou Voreioelladikou Chōrou: Epeiros, ...1980 - 'Η
"Ηπειρος, ποὺ ο 'Αριστοτέλης13 την ονομάζει «η 'Ελλάς η άρχαία» άπο
τά πανάρχαια χρόνια ηταν ίστορικά, ... τέχνη καὶ οί Ένδυμασίες η ψυχη
καὶ το φρόνημα, είναι όλα ἑλληνικά καὶ ἐπισφραγίζουν την έλληνικότητα
των κατοίκων της. ... Βίναι γνωστό, πως η πενταφθογγικη κλίμακα, ένα
είδος μουσικης τεχνοτροπίας, άνθούσε κάποτε στην Π. 'Αριστοτέλη,
Μετεωρολογικό, Α-Μ, 21-22. αρχαία Έλλάδα.
Ta mouseia tēs Helladas: Sterea Hellada-Euvoia, Heptanēsa, ...Aristeidēs
Michalopoulos - 2002 - της κοιλάδας του Σπερχειού και των γύρω
βουνών, με τις τοποθεσίες όπου βρέθηκαν αρχαία αντικείμενα. Η
μεγάλη προθήκη της δεύτερης ενότητας περιέχει παραδοσιακές
ενδυμασίες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Σε άλλες τρεις ...
430

Ta mouseia tēs Helladas: Sterea Hellada-Euvoia, Heptanēsa, ...Aristeidēs


Michalopoulos - 2002 - της κοιλάδας του Σπερχειού και των γύρω
βουνών, με τις τοποθεσίες όπου βρέθηκαν αρχαία αντικείμενα. Η
μεγάλη προθήκη της δεύτερης ενότητας περιέχει παραδοσιακές
ενδυμασίες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Σε άλλες τρεις ...
Ta phōtographika archeia kai hoi phoreis tous - Σελίδα 102 Hellēniko
Logotechniko kai Historiko Archeio (Athens, Greece) - 1999 - 3.000
αρνητικά (παραδοσιακή αρχιτεκτονική από 39 οικισμούς της Ελλάδας).
... χώρου, δηλαδή τοπία αστικά και αγροτικά, μνημεία αρχαία και
βυζαντινά που αρχειοθετήθηκαν αλφαβητικά κατά νομούς και ... και
αγροτική, που περιλαμβάνει ενδυμασίες, επαγγέλματα, παραδοσιακές
καλλιέργειες, ήθη, έθιμα, γιορτές, πορτραίτα.
Ta phōtographika archeia kai hoi phoreis tous - Σελίδα 102 Hellēniko
Logotechniko kai Historiko Archeio (Athens, Greece) - 1999 - 3.000
αρνητικά (παραδοσιακή αρχιτεκτονική από 39 οικισμούς της Ελλάδας).
... χώρου, δηλαδή τοπία αστικά και αγροτικά, μνημεία αρχαία και
βυζαντινά που αρχειοθετήθηκαν αλφαβητικά κατά νομούς και ... και
αγροτική, που περιλαμβάνει ενδυμασίες, επαγγέλματα, παραδοσιακές
καλλιέργειες, ήθη, έθιμα, γιορτές, πορτραίτα.
Tachydromos - Τεύχη 18-21 - Σελίδα 83 1993 - Γι' αυτό και οι αρχαίοι
πρόγονοί μας φορούσαν την υγιεινή χλαμύδα!». Το δυτικό «λουκ» στην
ενδυμασία φαίνεται να στερεί τον άνθρωπο και από την απαραίτητη για
το σκελετικό σύστημά του ... ακόμα και στην ηλιόλουστη Ελλάδα. Οι
συνέπειες της έλλειψης αυτής εκφράζονται με ραχιτισμό στα παιδιά και
οστεομαλάκυνση (με ...
Tachydromos - Τεύχη 18-21 - Σελίδα 83 1993 - Γι' αυτό και οι αρχαίοι
πρόγονοί μας φορούσαν την υγιεινή χλαμύδα!». Το δυτικό «λουκ» στην
ενδυμασία φαίνεται να στερεί τον άνθρωπο και από την απαραίτητη για
το σκελετικό σύστημά του ... ακόμα και στην ηλιόλουστη Ελλάδα. Οι
συνέπειες της έλλειψης αυτής εκφράζονται με ραχιτισμό στα παιδιά και
οστεομαλάκυνση (με ...
The Panathenaic Games: Proceedings of an International Conference
...Olga Palagia, Alkestis Spetsieri-Choremi - 2015 - Σ. Μιχαηλίδης,
Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής (1982) λ. κιθάρα. ... τον
τρόπο παιξίματος, την ενδυμασία των μουσικών κλπ., και Μουσών
431

Δώρα, Μουσικοί και χορευτικοί απόηχοι από την αρχαία Ελλάδα (2003)
σποραδικά.
Thrakika: syngramma periodikon ekdidomenon hypo tou en Athēnais
...2007 - ... ο καλύτερος στη Βόρεια Ελλάδα. Ένα κομμάτι του
πολυπολιτισμικού «παζλ», ανάμεσα στους Χριστιανούς, τους
Μουσουλμάνους, ... Στις ενδυμασίες τους κυριαρχεί το κόκκινο, το λευκό
και το πράσινο ... Θαν. Μουσόπουλος στο βιβλίο του "Περί Θράκης", ότι
είναι γηγενείς Θρακιώτες, απόγονοι των αρχαίων θρακικών φύλων.
Thrakika: syngramma periodikon ekdidomenon hypo tou en Athēnais
...2007 - ... ο καλύτερος στη Βόρεια Ελλάδα. Ένα κομμάτι του
πολυπολιτισμικού «παζλ», ανάμεσα στους Χριστιανούς, τους
Μουσουλμάνους, ... Στις ενδυμασίες τους κυριαρχεί το κόκκινο, το λευκό
και το πράσινο ... Θαν. Μουσόπουλος στο βιβλίο του "Περί Θράκης", ότι
είναι γηγενείς Θρακιώτες, απόγονοι των αρχαίων θρακικών φύλων.
To Megalo lexiko t−es neoell−enik−es gl−ossas, monotoniko 1984 -
Ήπειρος, η, περιοχή της Ελλάδας ανάμεσα στη Θεσσαλία και στο Ιόνιο
πέλαγος, ηπειρώτης, ο, 1. στεριανός. 2. Ηπειρώτης, ο, θηλ. Ηπειρώτισσα,
η, κάτοικος της Ηπείρου ή αυτός που κατάγεται από την Ήπειρο.
ηπειρώτικος, -η, -ο, αυτός που έχει σχέση με την Ήπειρο: Ηπειρώτικη
ενδυμασία. ... Το λόγο του τον διέκρινε η ηπιότητα, Ήρα, η, αρχαία θεά.
ήρα, η, 1. ζιζάνιο που φυτρώνει ανάμεσα στο σιτάρι. 2.
To Megalo lexiko t−es neoell−enik−es gl−ossas, monotoniko 1984 -
Ήπειρος, η, περιοχή της Ελλάδας ανάμεσα στη Θεσσαλία και στο Ιόνιο
πέλαγος, ηπειρώτης, ο, 1. στεριανός. 2. Ηπειρώτης, ο, θηλ. Ηπειρώτισσα,
η, κάτοικος της Ηπείρου ή αυτός που κατάγεται από την Ήπειρο.
ηπειρώτικος, -η, -ο, αυτός που έχει σχέση με την Ήπειρο: Ηπειρώτικη
ενδυμασία. ... Το λόγο του τον διέκρινε η ηπιότητα, Ήρα, η, αρχαία θεά.
ήρα, η, 1. ζιζάνιο που φυτρώνει ανάμεσα στο σιτάρι. 2.
To Vyzantio kai hoi Seltzoukoi Tourkoi ton hendekato aiōna - Σελίδα 109
Alexēs G. K. Savvidēs - 1988 - Αδ Δρχ. 5 000 Ψαλτήρι Σωτήρι Δούκα. Η 1η
έκδοση στην Ελλάδα Δεμ. Δρχ. 1.500 Νικόδημου Αγιορείτου:
Συναξαριστής. (Βίοι Αγίων). Τόμοι 2. Δεμ. Δρχ. 10.000 3ΤΑΟΗΕΙΒΕΚΟ Ο:
Ενδυμασίες και έθιμα του '21. Βερολίνο 1831. Τόμοι 2 (30+10 ...
To Vyzantio kai hoi Seltzoukoi Tourkoi ton hendekato aiōna - Σελίδα 109
Alexēs G. K. Savvidēs - 1988 - Αδ Δρχ. 5 000 Ψαλτήρι Σωτήρι Δούκα. Η 1η
432

έκδοση στην Ελλάδα Δεμ. Δρχ. 1.500 Νικόδημου Αγιορείτου:


Συναξαριστής. (Βίοι Αγίων). Τόμοι 2. Δεμ. Δρχ. 10.000 3ΤΑΟΗΕΙΒΕΚΟ Ο:
Ενδυμασίες και έθιμα του '21. Βερολίνο 1831. Τόμοι 2 (30+10 ...
Trito Symposio Laographias tou Voreioelladikou Chōrou: Ēpeiros, ...1979
- Ή "Ηπειρος, πού ό Αριστοτέλης13 την ονομάζει «ή Ελλάς ή άρχαία» άπό
τά πανάρχαια χρόνια ήταν ιστορικά, έθνολογικά ... Εθνολογικά ή Βόρειος
"Ηπειρος ορίζεται άπό Βορρά σέ Νότο μεταξύ τοϋ Γενούσου ποταμοϋ και
της σημερινής οροθετικής γραμμής Έλλάδας-' Αλβανίας κι άπό ... τέχνη
και οί ενδυμασίες ή ψυχή καί τό φρόνημα, είναι 6λα έλληνικά και
έπισφραγίζουν τήν έλληνικότητα των κατοίκων της.
Trito Symposio Laographias tou Voreioelladikou Chōrou: Ēpeiros, ...1979
- Ή "Ηπειρος, πού ό Αριστοτέλης13 την ονομάζει «ή Ελλάς ή άρχαία» άπό
τά πανάρχαια χρόνια ήταν ιστορικά, έθνολογικά ... Εθνολογικά ή Βόρειος
"Ηπειρος ορίζεται άπό Βορρά σέ Νότο μεταξύ τοϋ Γενούσου ποταμοϋ και
της σημερινής οροθετικής γραμμής Έλλάδας-' Αλβανίας κι άπό ... τέχνη
και οί ενδυμασίες ή ψυχή καί τό φρόνημα, είναι 6λα έλληνικά και
έπισφραγίζουν τήν έλληνικότητα των κατοίκων της.
Xenoi taxidiōtes stēn Hellada: 1700-1800 - Σελίδα 308 Kyriakos
Simopoulos - 1973 - Ό Γερμανός περιηγητής διαπιστώνει ότι οί άντρες
στην Ελλάδα είναι δπως τούς παρουσιάζουν οί άρχαϊοι συγγραφείς. ... Ή
ενδυμασία τών άντρων εϊναι σάν τήν τουρκική, μέ εξαίρεση τό σαρίκι και
τό πράσινο χρώμα, πού άποτελεΐ άποκλειστικό ...
Xenoi taxidiōtes stēn Hellada: 1700-1800 - Σελίδα 308 Kyriakos
Simopoulos - 1973 - Ό Γερμανός περιηγητής διαπιστώνει ότι οί άντρες
στην Ελλάδα είναι δπως τούς παρουσιάζουν οί άρχαϊοι συγγραφείς. ... Ή
ενδυμασία τών άντρων εϊναι σάν τήν τουρκική, μέ εξαίρεση τό σαρίκι και
τό πράσινο χρώμα, πού άποτελεΐ άποκλειστικό ...
Αμερικη και προτεσταντισμος: η «Ευαγγελικη Αυτοκρατορια» και οι
...Πολλη Θαναηλακη - 2005 - η «Ευαγγελικη Αυτοκρατορια» και οι
οραματισμοι τον αμερικανων μισιοναριων για την ελλαδα το 19ο αιωνα
Πολλη Θαναηλακη ... Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφονται στοιχεία από
την καθημερινή ζωή των Ελλήνων, την ενδυμασία τους, τις συνήθειες
τους και το χαρακτήρα τους. ... και ότι μπορούσαν να συνεισφέρουν στην
κατανόηση των αρχαίων.271 Αναφορά γίνεται και στο προτεσταντικό
δόγμα: ... δεν ήλθα ...
433

Αμερικη και προτεσταντισμος: η «Ευαγγελικη Αυτοκρατορια» και οι


...Πολλη Θαναηλακη - 2005 - η «Ευαγγελικη Αυτοκρατορια» και οι
οραματισμοι τον αμερικανων μισιοναριων για την ελλαδα το 19ο αιωνα
Πολλη Θαναηλακη ... Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφονται στοιχεία από
την καθημερινή ζωή των Ελλήνων, την ενδυμασία τους, τις συνήθειες
τους και το χαρακτήρα τους. ... και ότι μπορούσαν να συνεισφέρουν στην
κατανόηση των αρχαίων.271 Αναφορά γίνεται και στο προτεσταντικό
δόγμα: ... δεν ήλθα ...
Αντώνης Αναστασιάδης - 2015 - -
Απ́ο το γ́ενος στο έ θνος: η θεμελ́ιωση του ελληνικόυ κρ́ατους 1821-1862
Στ́εφανος Π Παπαγεωργ́ιου - 2004 -
Βεργίνα: οι βασιλικοί τάφοι και οι άλλες αρχαιότητες Μανώλης
Ανδρόνικος - 1991 -
Εθνικης μουσικης περιηγησις, 1901-1912: Ελληνικα μουσικα περιοδικα
...Καιτη Ρωμανου - 1996 - ... την αυλή της Αμαλίας από κυρίες της καλής
κοινωνίας με εθνικές ενδυμασίες, καθώς και εικόνες από την αρχαία και
τη σύγχρονη Ελλάδα, Ο Θεμ. Πολυκράτης έδωσε στον Παρνασσό διάλεξη
περί των γραφικών συστημάτων από την αρχαιότητα, ...
Εθνικης μουσικης περιηγησις, 1901-1912: Ελληνικα μουσικα περιοδικα
...Καιτη Ρωμανου - 1996 - ... την αυλή της Αμαλίας από κυρίες της καλής
κοινωνίας με εθνικές ενδυμασίες, καθώς και εικόνες από την αρχαία και
τη σύγχρονη Ελλάδα, Ο Θεμ. Πολυκράτης έδωσε στον Παρνασσό διάλεξη
περί των γραφικών συστημάτων από την αρχαιότητα, ...
Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία: ποίηση και πεζογραφία,
...Roderick Beaton - 1996 -
Εκ δυσμων το φως: εξελληνισμος και Οριενταλισμος στην Οθωμανικη
...Χάρης Εξερτζόγλου - 2015 -
Ελλαδα της Θαλασσας Spyros I. Asdrachas, A. I. Tzamtzēs, Gelina Harlaftis
- 2004 -
Ελληνες εναντιον ελληνων: ο κοσμος των Ταγματων ασφαλειας στην
...Στρατος Ν Δορδανας - 2006 -
434

Ελληνικες φορεσιες: συλλογη Εθνικου Ιστορικου Μουσειου - Σελίδα xiv


Εθνικο Ιστορικο Μουσειο (Greece), Μαρια Λαδα-Μινωτου, Ιστορικη και
Εθνολογικη Εταιρεια της Ελλαδος - 2005 -
Ελληνική μυθολογία και τελετουργία: δομή και ιστορία - Τόμος 1 Walter
Burkert - 1993 -
Ελληνική τέχνη: αρχαία αγγεία Μ́ιχαλης Α Τ́ιβεριος - 1996 -
Ελληνική τέχνη: βυζαντινές τοιχογραφίες Μυρτάλη Αχειμάστου-
Ποταμιάνου - 1995 -
Εμπορικη Τραπεζα της Ελλαδος: ενα Χρονικο - Σελίδα 140 2002 - Ιωάννης
Τραυλός , Νεοκλασσική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα . Αθήνα , 1967 . Εξ
Théodore Aligny : Απόψεις από τις πιο περιών νυμες τοποθεσίες της
Αρχαίας Ελλάδος , Αθήνα , 1971 . ... Καραγιώργης Έλληνες θεοί και ήρωες
στην αρχαία Κύπρο , Αθήνα , 1998 , Ιωάννα Παπαντωνίου . Η ελληνική
ενδυμασία από την αρχαιότητα ...
Εμπορικη Τραπεζα της Ελλαδος: ενα Χρονικο - Σελίδα 140 2002 - Ιωάννης
Τραυλός , Νεοκλασσική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα . Αθήνα , 1967 . Εξ
Théodore Aligny : Απόψεις από τις πιο περιών νυμες τοποθεσίες της
Αρχαίας Ελλάδος , Αθήνα , 1971 . ... Καραγιώργης Έλληνες θεοί και ήρωες
στην αρχαία Κύπρο , Αθήνα , 1998 , Ιωάννα Παπαντωνίου . Η ελληνική
ενδυμασία από την αρχαιότητα ...
Εξημέρωσες τα ζώα καθιστώντας τα ικανά να σε υπηρετούν και να σου
προσφέρουν τροφή και ενδυμασία. ... ποίηση, μουσική, πολιτική είναι
από τα λίγα που καταφέρνεις σε μικρό χρονικό διάστημα δύο αιώνων
στην Αρχαία Ελλάδα. Κι όμως!
Επίδαυρος: το αρχαίο θέατρο, οι παραστάσεις - Σελίδα 166 Κώστας
Γεωργουσόπουλος, Σάββας Γώγος - 2002 - το αρχαίο θέατρο, οι
παραστάσεις Κώστας Γεωργουσόπουλος, Σάββας Γώγος ... Κάποιοι
κριτικοί την υποδέχτηκαν με επιφύλαξη θεωρώντας τις ενδυμασίες της
παραφορτωμένες, όπως η Ειρήνη Καλκάνη: "Οι ... ρόλο είχε ο
συνδυασμός του αρχαιοελληνικού στοιχείου με τον τοπικό χαρακτήρα
διαφόρων περιοχών της Ελλάδας.
Επίδαυρος: το αρχαίο θέατρο, οι παραστάσεις - Σελίδα 166 Κώστας
Γεωργουσόπουλος, Σάββας Γώγος - 2002 - το αρχαίο θέατρο, οι
παραστάσεις Κώστας Γεωργουσόπουλος, Σάββας Γώγος ... Κάποιοι
435

κριτικοί την υποδέχτηκαν με επιφύλαξη θεωρώντας τις ενδυμασίες της


παραφορτωμένες, όπως η Ειρήνη Καλκάνη: "Οι ... ρόλο είχε ο
συνδυασμός του αρχαιοελληνικού στοιχείου με τον τοπικό χαρακτήρα
διαφόρων περιοχών της Ελλάδας.
Ετυμολογικό λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας: ιστορία των λέξεων,
...Γεώργιος Μπαμπινιώτης - 2009 -
Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ Ύδρευση — άποχέτευση Ό πληθυσμός Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ Ή
έπίπλωση Η ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ Ό γάμος Ή γέννηση Ή ... ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΊΑ
Θεατρικές παραστάσεις και χοροί Λαϊκές έορτές ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΚΑΙ
ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣ Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ Τό σπαρτιατικό Ιδεώδες ... γεωργοϋ
Κυνήγι - ψάρεμα Ή Αγορά Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ Η ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ...
Η γλωσσική σάτιρα στην ελληνική κωμωδία του 19ου αιώνα: ...Walter
Puchner - 2001 - ... 400 ΕΛΙΑ 306 Ελιζέτα 402 Ελλάδα, αρχαία 43, 163, 180
Ελλάδα, τουρκοκρατούμενη 102 Έλληνας 41, 210, 214, 217, 277 ...
ελληνοκεντρισμός 201 ελληνοπρεπής, λέξη 36 εμπορική σχολή Χάλκης
247 ενδοχώρα 364 ενδυμασία 146 ενδυμασία, ...
Η γλωσσική σάτιρα στην ελληνική κωμωδία του 19ου αιώνα: ...Walter
Puchner - 2001 - ... 400 ΕΛΙΑ 306 Ελιζέτα 402 Ελλάδα, αρχαία 43, 163, 180
Ελλάδα, τουρκοκρατούμενη 102 Έλληνας 41, 210, 214, 217, 277 ...
ελληνοκεντρισμός 201 ελληνοπρεπής, λέξη 36 εμπορική σχολή Χάλκης
247 ενδοχώρα 364 ενδυμασία 146 ενδυμασία, ...
Η γνώση: αποκάλυψη : αποκωδικοποίηση των μυστηριακών λειτουργών
του ...Τσάτσαρης Ιωάννης Γ - 2009 -
Η γυναίκα στην Αρχαία Σπάρτη: ιστορική μελέτη Μαρία Δρογκάρη - 2014
-
Η ελληνικη παραδοση στις μουσικες γραφες του μεσαιωνα: εισαγωγη
στη ...Constantin Floros, Κωστας Κακαβελακης, Ν Αβραμοπολος - 1998 -
... η εξελικτική πορεία των νευματοσημειο- γραφιών, αυτή η μεταφορά
του σημειογραφικού πλούτου του βυζαντινού και αρχαίου κόσμου έγινε
με το χειρότερο τρόπο. ... Μάλιστα το ενδιαφέρον είναι ότι στη σημερινή
εποχή όσο η μουσική αφομοιώνει την τεχνολογική ενδυμασία, τόσο ...
σήμερα εκλείπουν, παρατηρούμε μια αναζωπύρωση της παράδοσης
στην Ελλάδα αλλά και στον υπόλοιπο Ορθόδοξο κόσμο.
436

Η προκληση: Ολυμπιακοι Αγωνες, παρασκηνια ποδοσφαιρου,


απογειωση του ...Νικος Εξαρχος - 2007 -
Ιστορια της αγροτικης & αστικης ενδυμασιας στην Κεφαλονια - Σελίδα
64 Κοργιαλενειο Ιστορικο και Λαογραφικο Μουσειο Κεφαλληνιας - 1977
- περικεφαλαία γενικότερα είναι δημοφιλές και έθνικό κάλυμμα στήν
Ελλάδα, άπό τις παραστάσεις τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, ... δπως
συνέβαινε και στό άρχαίο έλληνικό θέατρο, οτό μεσαιωνικό και στις
σύγχρονες λαίκές πρόχειρες παραστάσεις.
Ιστορια της αγροτικης & αστικης ενδυμασιας στην Κεφαλονια - Σελίδα
64 Κοργιαλενειο Ιστορικο και Λαογραφικο Μουσειο Κεφαλληνιας - 1977
- Ή περικεφαλαία γενικότερα είναι δημοφιλές και έθνικό κάλυμμα στήν
Ελλάδα, άπό τις παραστάσεις τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, ... δπως
συνέβαινε και στό άρχαίο έλληνικό θέατρο, οτό μεσαιωνικό και στις
σύγχρονες λαίκές πρόχειρες παραστάσεις.
Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως την Υστερη
Αρχαιότητα Anastasios-Phoivos Christidēs, A.-Ph Chrestides, Kentro
Hellēnikēs Glōssas (Greece) - 2001 - από τις αρχές έως την Υστερη
Αρχαιότητα Kentro Hellēnikēs Glōssas (Greece) Anastasios-Phoivos
Christidēs, A.-Ph ... Ενδυμασία κλπ. 'μάλλινο ή γούνινο επανωφόρι': αρχ.
περσ. - 'τριχωτός'...
Ιστορία των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου - Τόμος 1 Johann Gustav
Droysen - 1992 -
Κριτικα εφημερα - Σελίδα 170 Ανδρεας Παναγοπουλος - 2005 - ...
παρήκμαζαν επι αιώνες αιώνων και . παρ' όλη τήν αρχαιότητα τού
πολιτισμού τους, στάθηκαν ανίκανα να προσφέρουν στούς Έλληνες κάτι
παραπάνω από μερικές χειρωνακτικές τεχνικές, ενδυμασίες και
κακόγουστα εργαλεία, απαρχαιωμένα στολίδια, αποκρουστικά φετιχ για
ακόμα πιο ... Οοπηηθ ΟουΙθΙ, Μέσα επικοινωνίας στην αρχαία Ελλάδα
(Γραπτά, ομιλίες, ενημέρωση, 170 ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ.
Κριτικα εφημερα - Σελίδα 170 Ανδρεας Παναγοπουλος - 2005 - ...
παρήκμαζαν επι αιώνες αιώνων και . παρ' όλη τήν αρχαιότητα τού
πολιτισμού τους, στάθηκαν ανίκανα να προσφέρουν στούς Έλληνες κάτι
παραπάνω από μερικές χειρωνακτικές τεχνικές, ενδυμασίες και
κακόγουστα εργαλεία, απαρχαιωμένα στολίδια, αποκρουστικά φετιχ για
437

ακόμα πιο ..., Μέσα επικοινωνίας στην αρχαία Ελλάδα (Γραπτά, ομιλίες,
ενημέρωση, 170 ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ.
Λεξικό συνώνυμων-αντώνυμων της νέας Ελληνικής γλώσσας: λεξιλογικός
...Γεώργιος Μπαμπινιώτης - 2011 -
Λεξικό της κοινής νεοελληνικής - Σελίδα 452 Aristoteleio Panepistēmio
Thessalonikēs. Institouto Neoellēnikōn Spoudōn - 1998 - ελληνική
γλώσσα των ελληνιστικών χρόνων, που διαμορφώθηκε με βάση την
αρχαία αττική διάλεκτο επηρεασμένη ... με αναφορά στις παραδοσιακές
ελληνικές ενδυμασίες· (πρβ. φράγκο-): —ράφτης, [λόγ. ... και
αποκλειστικό αντικείμενο του ενδιαφέροντος του και της προσοχής του
την Ελλάδα και τον ελληνισμό: Ελληνοκεντρική ...
Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας με σχόλια για τη σωστή χρήση των
...Γέωργιος Δ Μπαμπινίωτης - 1998 - Έτσι σήμερα τα περισσότερα από τα
ενδύματα που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα, φέρουν ξενικής
προελεύσεως ονόματα. Στην αρχαία (ήδη στον Όμηρο) χρησιμοποιήθηκε
το ρ, ενδύω (και ενδύνω), από όπου το σημερινό ντύνω και το ουσ.
Ένδυμα 1 ενδύματα, που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα. Ο Ευγένιος
Βούλγαρης (1716-1806) έπλασε τη λ. ενδυμασία, που καθιερώθηκε από
τη λόγια γλώσσα.
Λογια της πλωρης: θαλασσινα διηγηματα Ανδρεας Καρκαβιτσας - 1955 -

Νεοελληνική ορθογραφία: ιστορία, θεωρία, εφαρμογή Γιώργος


Παπαναστασίου - 2008 -
Νόμισμα ελληνικόν: Alpha Bank Collection, Dēmētra Tsankarē, Mouseio
Benakē - 2007 -
Ο Εγγονόπουλος φαίνεται ότι επέλεξε το ρεαλιστικό κοστούμι, ντύνοντας
τις νησιώτισσες με παραδοσιακές ενδυμασίες, ενώ ... στις κουΐντες της
σκηνής τοποθετήθηκαν τμήματα από ορισμένα αρχιτεκτονήματα με
υπαινιγμούς στην αρχαία Ελλάδα, ...
Ο κρητικός: Παντελής Πρεβελάκης - 1995 -
Οριενταλισμος στα ορια: απο τα οθωμανικα Βαλκανια στη συγχρονη
Μεση ...
438

Προβλήματα της εικονογραφίας των ιερειών και των ιερέων στην αρχαία
...Αλέξανδρος Γ Μάντης - 1990 - Η τέλεση θυσιών από ιδιώτες είναι
πολλαπλά μαρτυρημένη για την αρχαία Ελλάδα και με αυτή την
προϋπόθεση θα ... Παρά το γεγονός ότι η ενδυμασία δεν είναι
δεσμευτική για την ιδιότητα των μορφών και παρά το γεγονός ότι και
άλλες μορφές, ...
Σαρακατσάνοι: ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης Αρης Ν.. Πουλιανός -
1993 - Σκέψου συλλογη Εθνικου Ιστορικου Μουσειου Εθνικο Ιστορικο
Μουσειο (Greece), Μαρια Λαδα-Μινωτου, Ιστορικη και ... «Μία φούστα
μεταξωτή Λημνίας αρχόντισας (αρχαία ενδυμασία), μία καβαδέλλα
μεταξωτή Λημνίας αρχοντοπούλας (αρχαία ...
Ταυτότητες και ετερότητες: σύμβολα, συγγένεια, κοινότητα στην
...Ελευθέριος Π Αλεξάκης - 2001 - σύμβολα, συγγένεια, κοινότητα στην
Ελλάδα-Βαλκάνια Ελευθέριος Π Αλεξάκης ... Το εξασκημένο μάτι των
ταξιδιωτών βλέπει, μέσα από τις διαφορές στην ενδυμασία, τις ταξικές
διαφορές. ... Ασφαλώς τα ίδια θα φορούσε και ο αρχαίος Ησίοδος".
Ταυτότητες και ετερότητες: σύμβολα, συγγένεια, κοινότητα στην
...Ελευθέριος Π Αλεξάκης - 2001 - σύμβολα, συγγένεια, κοινότητα στην
Ελλάδα-Βαλκάνια Ελευθέριος Π Αλεξάκης ... Το εξασκημένο μάτι των
ταξιδιωτών βλέπει, μέσα από τις διαφορές στην ενδυμασία, τις ταξικές
διαφορές. ... Ασφαλώς τα ίδια θα φορούσε και ο αρχαίος Ησίοδος".
Φωτεινη Τσιμπιριδου, Δημητρης Σταματοπουλος - 2008 -
Χ. Βρέθηκε στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών. Μικρογραφία χειρογράφου
που απεικονίζει Εβραίους της Βυζαντινής ... πρώτη μαρτυρία περί
εγκαταστάσεως Εβραίων στην Ελλάδα βρίσκεται σε επιγραφή του 3ου π.
... και τις ενδυμασίες τους.

Τίτθη, στηθοδέσμη", "μαστόδετον", "μαστόδεσμος", "απόδεσμος".

Από τη Βικιπαίδεια, Ο στηθόδεσμος είναι γυναικείο εσώρουχο που


καλύπτει, στολίζει και προστατεύει το γυναικείο στήθος. Στη σημερινή
εποχή είναι πιο συνηθισμένη στην καθομιλουμένη η χρήση της γαλλικής
λέξης "σουτιέν", που σημαίνει "υποστήριγμα". Η ονομασία αυτή
αναφέρεται στην υποστήριξη που προσφέρει ο στηθόδεσμος στο γυναικείο
στήθος, τόσο από μηχανική άποψη, μη αφήνοντάς το να κρεμάσει λόγω
439

της βαρύτητας αλλά και από αισθητική, κάνοντάς το να φαίνεται πιο


στητό, νεανικό και θελκτικό. Ο στηθόδεσμος περιορίζει επίσης τις
κινήσεις του στήθους κατά την άθληση, το τρέξιμο ή γενικά την κίνηση
του σώματος. Στις μινωικές τοιχογραφίες της Κνωσσού απεικονίζεται ένα
είδος στηθόδεσμου που προβάλλει αντί να καλύπτει το γυναικείο στήθος.
Στην αρχαία ελληνική απαντούν οι λέξεις "στηθοδέσμη", "μαστόδετον",
"μαστόδεσμος", "απόδεσμος". Στη σημερινή του μορφή, το σουτιέν
προήλθε από τον κορσέ, εσώρουχο που φορούσαν οι γυναίκες στο δυτικό
κόσμο από τον 16ο αιώνα και μέχρι τον 20ο.

Απόδεσμος

 1. ORIGENES Theol. Scholia in Canticum canticorum {2042.076}


(A.D. 2-3) Volume 17 page 260 line 12n
 Ἰησοῦ τὴν οἰκίαν ὅλην ἐπλήρωσε τῆς μαθητρίας τὸ (10)
μῦρον. Ἀπόδεσμος τῆς στακτῆς ἀδελφιδοῦς μου ἐμοὶ, (12n)
ἀνὰ μέσον τῶν μαστῶν μου αὐλισθήσεται (13n)
Εἰποῦσα τὴν νάρδον τοῦ νυμφίου δεδωκέναι μοι (14)

 2. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In Matthaeum


(homiliae 1-90) {2062.152} (A.D. 4-5) Volume 58 page 669 line
37
 καὶ ἑτέρωθεν πάλιν ὑπομιμνήσκωνται, ὃ πολλοὶ πολλά- (35)
κις ποιοῦσιν, ὡς ἐπιλανθανόμενοι λίνῳ ἢ κρόκῃ τὸν
δάκτυλον ἀποδεσμοῦντες, τοῦτο ὁ Θεὸς ὥσπερ παιδίοις
ἐκέλευσε ποιεῖν, κλῶσμα ὑακίνθινον ἐπὶ τῶν ἱματίων
περὶ τὴν ᾤαν τὴν περὶ τοὺς πόδας ἀποῤῥάπτεσθαι, ἵνα

 3. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Explanatio in Canticum


canticorum {4089.025} (A.D. 4-5) Volume 81 page 80 line 37
 κὼβ τῇ πρὸς τὸν Ἰούδαν εἰρημένῃ ἔστιν εὑρεῖν. Τούτων ἄνωθεν
οὕτω ῥηθέντων ὑπὸ τῶν τοῦ νυμφίου (35)
διακόνων, πάλιν ἡ νύμφη φησί·
Νάρδος μου ἔδωκεν ὀσμὴν αὐτοῦ. (ιβʹ) Ἀπόδεσμος στακτῆς
ἀδελφιδοῦς μου ἐμοί. Ζητη-
τέον δὲ πρότερον, τί δήποτε αὐτὸν ἀδελφιδοῦν ὀνομά-
ζει· νύμφην δὲ ἐδιδάχθημεν τὴν ἐξ ἐθνῶν Ἐκκλη- (40)
440

 4. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Explanatio in Canticum


canticorum {4089.025} (A.D. 4-5) Volume 81 page 81 line 11
 τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς υἱὸν γενόμενον κατὰ τὸ ἀνθρώπι-
νον. Οὗτος τοίνυν ὁ ἀδελφιδοῦς μου ἐμοὶ καὶ νάρδος (10)
ἐστὶ, καὶ ἀπόδεσμος στακτῆς· πολλοῖς γὰρ αὐτὸν
ὀνόμασι προσαγορεύω, ὑπὸ τῆς εὐοσμίας τοῦ μύρου
αὐτοῦ καταθελγομένη, καὶ οὐ δύναμαι ἑνὶ ὀνόματι

 5. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Explanatio in Canticum


canticorum {4089.025} (A.D. 4-5) Volume 81 page 81 line 16
 χρήσασθαι. Πάσας γὰρ ὁμοῦ τὰς προσηγορίας νικᾷ
τῆς εὐοσμίας αὐτοῦ ἡ δύναμις· ἀλλ’ ὑπὸ τῆς ἀγάπης (15)
αὐτοῦ νικωμένη, καὶ νάρδον αὐτὸν ὀνομάζω, καὶ ἀπόδεσμον
στακτῆς προσαγορεύω. Νάρδον μὲν, ὡς καὶ
ἀλιφέντα τῇ νάρδῳ τῇ πιστικῇ τῇ πολυτίμῳ, ἧς ἡ
ὀσμὴ ὅλον τὸν οἶκον ἐπλήρωσε, τύπον ἔχοντα τῆς

 6. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Explanatio in Canticum


canticorum {4089.025} (A.D. 4-5) Volume 81 page 81 line 22
 οἰκουμένης· ἐπλήρωσε γὰρ τῆς εὐώδους πίστεως τὴν (20)
οἰκουμένην ἡ ὑπὸ τῶν εὐσεβῶν τῷ Κυρίῳ προσενε-
χθεῖσα θεραπεία· ἀπόδεσμον δὲ αὐτὸν καλῶ στακτῆς,
ἐπειδὴ αὐτὸς «Κατέβη ὡς ὑετὸς ἐπὶ πόκον, καὶ ὡσεὶ
σταγὼν ἡ στάζουσα ἐπὶ τὴν γῆν.» Κέκληται δὲ ὑπὸ

 7. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Interpretatio in xii


prophetas minores {4089.029} (A.D. 4-5) Volume 81 page 1864
line 37
 λαίων σπανίζειν τῆς χρείας. «Περιεβάλεσθε γὰρ, φησὶ, (35)
καὶ οὐκ ἐθερμάνθητε ἐν αὐτοῖς, καὶ ὁ τοὺς μισθοὺς
συνάγων, συνήγαγεν εἰς ἀπόδεσμον τετρυπημένον.»
Πρὸς γὰρ αὐτοῖς τοῖς κεκτημένοις, καὶ οἱ ἀποχει-
ροβίωτοι μισθαρνεῖν εἰωθότες, καὶ τὸν μισθὸν συν-

 8. CYRILLUS Alexandrinus Theol. Fragmenta in Canticum


canticorum {4090.102} (A.D. 4-5) Volume 69 page 1281 line 8
 εἴχομεν, παρὰ τῶν ἐπαίνων [ita cod.] αὐτοῦ, τοῦ τε
νόμου καὶ τῶν προφητῶν.
Νάρδῳ καὶ ἀποδέσμῳ στακτῆς ὁ ἐνταφιασμὸς ση-
441

μαίνεται Χριστοῦ· ἃ Νικόδημος φέρων ἐνετύλιξε τὸ


σῶμα αὐτοῦ. Μαστοὺς δὲ φέρει τὰς δύο Διαθήκας ἡ (10)

 9. PROCOPIUS Rhet. et Scr. Eccl. Catena in Canticum canticorum


{2598.002} (A.D. 5-6) Page 1565 line 8
 τοῦ Χριστοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ τὸ ἀλάβαστρον τοῦ μύρου (5)
χυθὲν, διέδωκεν τὴν ὀσμήν.
ιβʹ. Ἀπόδεσμος τῆς στακτῆς ἀδελφιδός μου (8)
ἐμοὶ, ἀνὰ μέσον τῶν μαστῶν μου αὐλισθήσεται.
Γρηγορίου. Διὰ τούτων μείζονα καὶ τε- (10)

 10. PROCOPIUS Rhet. et Scr. Eccl. Catena in Canticum


canticorum {2598.002} (A.D. 5-6) Page 1565 line 21
 οἰκεῖον ἀτμὸν ἐκδιδόντος, καὶ τὸ σῶμα τῇ τοῦ ἀρώ-
ματος εὐπνοίᾳ συγκαταχρώννυται τοῦ ἐμοῦ αὐχένος (20)
ἀπόδεσμος, καὶ κατὰ τοῦ στήθους εὐωδιάζων τὸ σῶ-
μα· αὐτός ἐστιν ὁ Κύριος, οὐχ ἕτερον ἄρωμα· στα-
κτὴ γὰρ γενόμενος ἔγκειται τῷ ἀποδέσμῳ τῆς συνει-

 11. PROCOPIUS Rhet. et Scr. Eccl. Catena in Canticum


canticorum (A.D. 5-6) Page 1565 line 23
 ἀπόδεσμος, καὶ κατὰ τοῦ στήθους εὐωδιάζων τὸ σῶ-
μα· αὐτός ἐστιν ὁ Κύριος, οὐχ ἕτερον ἄρωμα· στα-
κτὴ γὰρ γενόμενος ἔγκειται τῷ ἀποδέσμῳ τῆς συνει-
δήσεως αὐτῇ μου τῇ καρδίᾳ νῦν αὐλιζόμενος, οἱονεὶ
ἐν τῷ βαθεῖ καὶ μεσαιτάτῳ, ἐν ᾧ τόπῳ τὸ ἀγαθὸν (25)

 12. PROCOPIUS Rhet. et Scr. Eccl. Catena in Canticum


canticorum (A.D. 5-6) Page 1565 line 32
 καὶ ἐν Ψαλμοῖς, «Σμύρνα καὶ στακτὴ καὶ κασία ἀπὸ (30)
ἱματίων σου·» μή ποτε οὖν τοῦ Δεσποτικοῦ θανάτου
σύμβολον ἡ στακτὴ καὶ σμύρνα, ἣν ἀπόδεσμον τῇ
ἑαυτῆς περιφέρει καρδίᾳ ἡ νύμφη;
Ὠριγένους. Εἰποῦσα τὴν νάρδον τοῦ νυμφίου, (35)

 13. PROCOPIUS Rhet. et Scr. Eccl. Catena in Canticum


canticorum (A.D. 5-6) Page 1565 line 37
 Ὠριγένους. Εἰποῦσα τὴν νάρδον τοῦ νυμφίου, (35)
κ.τ.λ.
442

Κυρίλλου. Νάρδῳ καὶ ἀποδέσμῳ στακτῆς, ὁ


ἐνταφιασμὸς σημαίνεται Χριστοῦ· ἂ Νικόδημος φέ-
ρων ἐνετύλιξε τὸ σῶμα αὐτοῦ· μαστοὺς δὲ φέρει τὰς

 14. THEODORUS STUDITES Scr. Eccl. et Theol. Homilia in


nativitatem Mariae (olim sub auctore Joanne Damasceno)
{2714.001} (A.D. 8-9) Volume 96 page 692 line 56
 θενικῆς βαλσαμουργίας ἀποστάξασα Χριστῷ, στακτὴν
ἁγιάσματος, ἤτοι γάλακτος, ἡ ψάλλουσα ἐν ᾌσμα- (55)
σιν· Ἀπόδεσμος τῆς στακτῆς ἀδελφιδοῦς μου
(693) ἐμοὶ, ἀναμέσον τῶν μαστῶν μου αὐλισθήσεται.
Χαῖρε, κιννάμωμον, τὸ ἐκ νοητοῦ παραδείσου τῆς

 15. NICEPHORUS I Hist., Scr. Eccl. et Theol. Breviarium


historicum de rebus gestis post imperium Mauricii (e cod. Vat. gr.
977) {3086.001} (A.D. 8-9) Page 4 line 24
 κατέσχε, καὶ τῆς βασιλικῆς αὐτὸν ἀπαμφιέσας ἐσθῆτος, περί-
ζωμα μέλαν αὐτῷ περιθέμενος, τὰς χεῖρας περιηγμένας εἰς
τοὐπίσω ἀποδεσμήσας καὶ πλοίῳ ἐμβαλὼν πρὸς Ἡράκλειον
δεσμώτην ἀπήγαγεν. ὃν ἰδὼν Ἡράκλειος ἔφη “οὕτως, ἄθλιε, (25)
τὴν πολιτείαν διῴκησας;” ὁ δὲ “σὺ μᾶλλον” εἶπε “κάλλιον

17. Michael ATTALIATES Hist. Historia {3079.001} (A.D. 11)


Page 274 line 14

 τῶν ἀπείρων πρὸς ἄπειρα πλήθη φιλοτιμημάτων καὶ δεξιώ-


σεων. τὸ γὰρ εὐτελὲς δῶρον πεντεκαίδεκα λιτρῶν ὑπῆρχεν
ἀπόδεσμος, ἀκινήτων κτήσεων ἑκατοντάλιτροι δωρεαί, πρὸς
οὓς δὲ καὶ δὶς τοσούτων καὶ τρίς, ὀφφικίων παντοίων ἐπαν- (15)
τλήσεις καὶ παροχαί. καὶ ἵνα τι συνελὼν εἴπω, πᾶν εἶδος

 18. Michael ATTALIATES Hist. Historia {3079.001} (A.D. 11)


Page 311 line 7
 σῶμα ἢ βραχείας ὀπάς, ὁποῖά εἰσι τά τε τῶν ὑφασμάτων (5)
πέπλα καὶ ὅσα τοιαῦτα· καὶ τοσοῦτον ὅτι, κἂν τύχῃ λινοῦς
ἀπόδεσμος ἢ βαμβύκινος ἢ ἑτέρας ὕλης ἐξυφασμένον κρά-
σπεδον ἀπόδεσμον ἔχον χρυσίου, ἐμπέσῃ δὲ κεραυνὸς εἰς
αὐτό, τὸ μὲν χρυσίον ἀλλοιοῖ καὶ ὡς ἐν χωνείᾳ φλογὸς
443

 19. Michael ATTALIATES Hist. Historia {3079.001} (A.D. 11)


Page 311 line 8
 πέπλα καὶ ὅσα τοιαῦτα· καὶ τοσοῦτον ὅτι, κἂν τύχῃ λινοῦς
ἀπόδεσμος ἢ βαμβύκινος ἢ ἑτέρας ὕλης ἐξυφασμένον κρά-
σπεδον ἀπόδεσμον ἔχον χρυσίου, ἐμπέσῃ δὲ κεραυνὸς εἰς
αὐτό, τὸ μὲν χρυσίον ἀλλοιοῖ καὶ ὡς ἐν χωνείᾳ φλογὸς
ἕνα βῶλον ποιεῖ, τὸ δὲ τοῦ ὑφάσματος σωμάτιον ἀβλα- (10)

 20. VITA ET MIRACULA NICONIS Hagiogr. Vita et miracula (e


cod. Kutlumus. 210) {5081.002} (A.D. 11-17) Page 181 line 10
 καὶ πρὸς σωτηρίαν ἐπανῆγε, τοῦ βάθους τῶν κακῶν ἐξαιρούμενος.
Ἐπειδὴ γὰρ πολλὴν ἑώρα τὴν μοχθηρίαν καὶ τὴν σκαιότητα
ἐκείνοις ὑποκαθημένην τῷ διορατικῷ τοῦ πνεύματος ὀφθαλμῷ,
ἅλατος ἀπόδεσμόν (10)τινα φέρειν τῷ ἑαυτοῦ μανδύᾳ
προσεποιήσατο· ὃν ἐκεῖνοι, πλὴν ἑνός, σφόδρα τῆς ἀληθείας
ἀποπλανώμενοι καὶ χρυσὸν εἶναι ὑποτοπάσαντες,

Στηθόδεσμος

 1. Publius Aelius PHLEGON Paradox. De mirabilibus


{0585.001} (A.D. 2) Chapter 1 section 7 line 8
 ἀνθρώπου, βουλόμενος ποιῆσαι τὸ πρᾶγμα πιστόν,
ἀνοίξας τὸν ῥίσκον ἐξαιρεῖ τόν τε δακτύλιον τὸν χρυσοῦν,
ὃν ἔλαβεν παρ’ αὐτῆς, καὶ τὴν στηθοδεσμίδα, ἣν
ἀπολελοίπει τῇ πρότεροννυκτί. (8) ὡς δὲ εἶδεν ἡ Χαριτὼ
τηλικαῦτα σημεῖα, ἀναβοᾷκαὶ διαρρήξασα ἑαυτῆς τά τε
ἐνδύματα καὶ τὸ ἱμάτιον ἀπό

 2. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D.


2/3?) Page 210 line 10
 σιτίζειν τὸ παιδίον Ἀττικοί, ψωμίζειν Ἕλληνες.
σχινδαλμός ἐν τῷ χ Ἀττικοί, σκινδαλμός Ἕλληνες.
ταινία Ἀττικοί, στηθοδεσμίς Ἕλληνες. (10)
τευτλίον Ἀττικοί, σεῦτλον Ἕλληνες.
τάγηνον Ἀττικοί, τήγανον Ἕλληνες.
444

 3. DIDYMUS CAECUS Scr. Eccl. Fragmenta in


Proverbia {2102.022} (A.D. 4) Volume 39 page 1628 line
8
 περὶ τὰ θεωρητικά· τράχηλον τὴν αὐτὴν ψυχὴν εἶπε,
τὴν βαστάσασαν τὸν ζυγὸν τοῦ Κυρίου. Ὥσπερ δὲ ὁ
τράχηλος τοὺς στηθοδέσμους περίκειται, οὕτως ἡ
ψυχὴ τὰ τοῦ Θεοῦ γέρα κομιεῖται ἐν τῇ βασιλείᾳ,
ὡς καὶ ἐν τῇδε τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ. (10)

 4. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In


Matthaeum (homiliae 1-90) {2062.152} (A.D. 4-5)
Volume 57 page 460 line 25
 καὶ οἱ προφῆται ἐποίουν, τοὺς υἱοὺς Ῥηχαβὶν παράγον-
τες, καὶ τὴν νύμφην τὴν οὐκ ἐπιλανθανομένην τοῦ
κόσμου τοῦ οἰκείου καὶ τῆς στηθοδεσμίδος, καὶ τὸν
βοῦν (25)τὸν εἰδότα τὸν κτησάμενον, καὶ τὸν ὄνον τὸν
τὴν φάτνην ἐπιγινώσκοντα.

 5. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. Fragmenta in


Jeremiam (in catenis) {2062.186} (A.D. 4-5) Volume 64
page 776 line 26
 *Τουτέστι, τὰ πρὸς εὐκοσμίαν διώκουσιν ἄνθρω-
ποι. Καὶ νύμφη μὲν ἀγαπᾷ τὸν κόσμον, ὡς ὡραϊζο- (25)
μένη ἐξ αὐτοῦ, παρθένος δὲ τῆς στηθοδεσμίδος ἀντ-
έχεται, ὡς εὐπρέπειαν ἐχούσης· ὁ δὲ λαὸς, καὶ
κόσμον, καὶ εὐπρέπειαν ἐσχηκὼς παρ’ ἐμοῦ, καὶ

 6. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Explanatio in


Canticum canticorum {4089.025} (A.D. 4-5) Volume 81
page 37 line 42
 στῶν ἐπιμελεῖσθαι. Διὸ καὶ διὰ Ἱερεμίου τοῦ προ- (40)
φήτου φησὶν ὁ Θεός· «Μὴ ἐπιλήσεται νύμφη τοῦ
κόσμου αὐτῆς; ἢ παρθένος τῆς στηθοδεσμίδος αὐτῆς;»
ἐπιμελοῦνται δὲ τούτων παρθένοι, τοῖς οἰκείοις νυμ-
φίοις ἀρέσκειν βουλόμεναι. Ἐπεὶ οὖν οὐδεμιᾶς
445

 7. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Interpretatio in


Jeremiam (A.D. 4-5) Volume 81 column 513 line 42
 καὶ ἐφ’ ἑτέραν εἰκόνα, καὶ λέγει, πᾶσαν μὲν νύμ- (40)
φην τοῦ κόσμου πεφροντικέναι, πᾶσαν δὲ παρθένον
τῆς στηθοδεσμίδος ἐπιμελεῖσθαι· τὸν δὲ κληθέντα
(516) λαὸν, κατολιγωρῆσαι τοῦ κηδεμόνος. Εἶτα πάλιν εἰ-
ρωνικῶς

 8. JOANNES DAMASCENUS Scr. Eccl. et Theol. Sacra


parallela (recensiones secundum alphabeti litteras
dispositae, quae tres libros conflant) (fragmenta e cod.
Vat. gr. 1236) {2934.018} (A.D. 7-8) Volume 95 page
1156 line 30
 σβεσθήσεται· καὶ ἔσονται εἰς ὅρασιν πάσῃ σαρκί.»
«Μὴ ἐπιλήσεται νύμφη τὸν κόσμον αὐτῆς, καὶ
παρθένος τὴν στηθοδεσμίδα αὐτῆς; ὁ δὲ λαός μου (30)
ἐπελάθετό μου, ἡμέρας ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός.»

Τίτθη

1. ARISTOPHANES Comic. Lysistrata {0019.007} (5-4 B.C.) Line 958


Πῶς ταυτηνὶ παιδοτροφήσω;
Ποῦ Κυναλώπηξ;
Μίσθωσόν μοι τὴν τίτθην.
Χ. ΓΕ. Ἐν δεινῷ γ’, ὦ δύστηνε, κακῷ
τείρει ψυχὴν ἐξαπατηθείς. (960)

2. ARISTOPHANES Comic. Thesmophoriazusae {0019.008} (5-4 B.C.)


Line 609
ΚΛ. Ἡδὶ δὲ δὴ τίς ἐστιν, ἡ τὸ παιδίον
ἔχουσα;
ΓΥ. Αʹ Τίτθη νὴ Δί’ ἐμή. (609)
ΚΗ. Διοίχομαι. (609)
446

ΚΛ. Αὕτη σύ, ποῖ στρέφει; μέν’ αὐτοῦ. Τί τὸ ακόν; (610)

3. PLATO Phil. Respublica {0059.030} (5-4 B.C.) Stephanus page 343


section a line 4
ἦν ὅτι ὁ τοῦ δικαίου λόγος εἰς τοὐναντίον περιειστήκει, ὁ
Θρασύμαχος ἀντὶ τοῦ ἀποκρίνεσθαι, Εἰπέ μοι, ἔφη, ὦ
Σώκρατες, τίτθη σοι ἔστιν;
Τί δέ; ἦν δ’ ἐγώ· οὐκ ἀποκρίνεσθαι χρῆν μᾶλλον ἢ (5)
τοιαῦτα ἐρωτᾶν;

4. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 21 chapter 2


section b line 2
(a) Τοιαύτην φασὶ καὶ τὸν Ἀνακρέοντα ἐκεῖνον τὸν
(b) Τήϊον ποιητὴν δοῦναι δίκην τῷ ἔρωτι. Ἐν τῇ τῶν
Ἰώνων ἀγορᾷ, ἐν Πανιωνίῳ, ἐκόμιζεν τιτθὴ βρέφος·
ὁ δὲ Ἀνακρέων βαδίζων, μεθύων, ἰάχων, ἐστεφανω-
μένος, σφαλλόμενος, ὠθεῖ τὴν τιτθὴν σὺν τῷ βρέφει,

5. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 21 chapter 2


section b line 4
Ἰώνων ἀγορᾷ, ἐν Πανιωνίῳ, ἐκόμιζεν τιτθὴ βρέφος·
ὁ δὲ Ἀνακρέων βαδίζων, μεθύων, ἰάχων, ἐστεφανω-
μένος, σφαλλόμενος, ὠθεῖ τὴν τιτθὴν σὺν τῷ βρέφει,
καί τι καὶ εἰς τὸ παιδίον ἀπέρριψεν βλάσφημον ἔπος· (5)
(c) ἡ δὲ γυνὴ ἄλλο μὲν οὐδὲν ἐχαλέπηνεν τῷ Ἀνακρέοντι,

6. Flavius PHILOSTRATUS Soph. Heroicus {0638.004} (A.D. 2-3)


Olearius page 668 line 7
Φ. Πάλαι, ἀμπελουργέ, κἂν μειρακίῳ ἔτι. παῖς (5)
μὲν γὰρ ὢν ἔτι ἐπίστευον τοῖς τοιούτοις, καὶ κατε-
μυθολόγει με ἡ τίτθη χαριέντως αὐτὰ ἐπᾴδουσα καί
τι καὶ κλαίουσα ἐπ’ ἐνίοις αὐτῶν, μειράκιον δὲ γε-
νόμενος οὐκ ἀβασανίστως ᾠήθην χρῆναι προσδέχε-

7. Flavius PHILOSTRATUS Soph. Heroicus {0638.004} (A.D. 2-3)


Olearius page 668 line 33
447

Φ. Οὐ μάτην ἀπιστεῖν ἔοικα τοῖς τοιούτοις,


ἀμπελουργέ· καὶ σὺ γὰρ πάππου μέν τι ἀκηκοέναι
φῂς καὶ ἴσως μητρὸς ἢ τίτθης, σεαυτοῦ δὲ ἀπαγ-
γέλλεις οὐδέν, εἰ μὴ ἄρα περὶ τοῦ Πρωτεσίλεω
εἴποις. (35)

8. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In epistulam ii ad


Thessalonicenses (homiliae 1-5) {2062.163} (A.D. 4-5) Volume 62 page
478 line 40
τρέπεις. Διὰ τοῦτο παραινῶν τίς φησι· Πᾶσα δι-
ήγησίς σου ἔστω ἐν νόμῳ Ὑψίστου. Διὸ παρα-
καλῶ, ἀπὸ τῆς τίτθης τὰ παιδία λαμβάνοντες, μὴ (40)
μύθοις γραϊκοῖς αὐτὰ ἐθίζωμεν, ἀλλ’ ἐκ πρώτης ἡλι-
κίας μανθανέτω, ὅτι κρίσις ἐστίν· ὅτι κόλασις, ἐμ-

9. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In epistulam i ad


Timotheum (homiliae 1-18) {2062.164} (A.D. 4-5) Volume 62 page 559
line 59
χωρὶς δὲ τοῦ καιροῦ, οὐ μόνον ἄχρηστον, ἀλλὰ καὶ
βλαβερόν. Ἐννόησον γάρ μοι ἄνδρα μετὰ εἴκοσιν
ἔτη τῷ μαστῷ προσάγοντα ἑαυτὸν τῆς τίτθης,
πῶς ἐστι καταγέλαστος, διὰ τὸ ἄκαιρον. Ὁρᾷς πῶς (60)
καὶ ἀκάθαρτα αὐτὰ εἶπε, καὶ γραώδη; τὸ μὲν διὰ τὸ

10. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In epistulam ii ad


Timotheum (homiliae 1-10) {2062.165} (A.D. 4-5) Volume 62 page 602
line 44
νος σου τῶν δακρύων. Εἰκὸς ἦν αὐτὸν ἀποσχιζό-
μενον κλαίειν καὶ ὀδύρεσθαι μᾶλλον, ἢ παιδίον τοῦ
μαστοῦ καὶ τῆς τίτθης ἀποσπώμενον καὶ γάλακτος.
Ἵνα χαρᾶς, φησὶ, πληρωθῶ, ἐπιποθῶ σε ἰδεῖν. (45)
Οὐκ ἂν οὖν ἐμαυτὸν τοσαύτης ἀπεστέρησα ἡδονῆς,

11. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. Interpretatio in xiv epistulas


sancti Pauli {4089.030} (A.D. 4-5) Volume 82 page 580 line 40
448

τὸς γὰρ ὁ λύχνος τοῦ ἡλίου φανέντος· περιττὸς


ὁ παιδαγωγὸς τοῖς τὴν τελείαν τὴν σοφίαν δεξαμέ-
νοις, ἄχρηστόν ἐστι τῆς τιτθῆς τὸ γάλα τοῖς μετα- (40)
λαχοῦσι τελείας τροφῆς. Λέγει δὲ τοῦτο σαφέστε-
ρον.

12. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω) {4040.030}


(A.D. 9) Alphabetic letter tau Page 584 line 18
Τῆ δ’ ἔνι: ἐν ταύτη δ’ ἔστιν.
Τήβεννα: ἱμάτιον ἢ χλαμὺς ὃ φοροῦσιν τύραννοι.
Τηθαλλαδοῦς: γυναικοτρόφος· ὑπὸ τίτθηι τεθραμμένος.
Τηθαλλαδοῦς: ὃν οἱ πολλοὶ μαμμόθρεπτον λέγουσιν. (20)

13. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω) {4040.030}


(A.D. 9) Alphabetic letter tau Page 592 line 5

Τίτανον: λευκόν· ἢ γύψον· κονίαν.


Τίτθη: τροφός. (5)
Τιτθοί: μαστοὶ, ἢ τῶν μαζῶν τὰ ἄκρα.
Τιγγάβαρι καὶ κιννάβαρι: τὸ μὲν αὐτοφυὲς περὶ Ἰβη-

14. LEXICA SEGUERIANA Lexicogr. Anonymus antatticista (e cod.


Coislin. 345) {4289.001} (Varia) Alphabetic entry mu page 108 line 28
Μεγαλοψυχίαν οὔ φασι δεῖν λέγειν, ἀλλὰ μεγαλο-
φροσύνην.
Μύστακα: βραχέως. Εὔβουλος Τιτθῇ.
Μακεδόνισσαν: τὴν γυναῖκα. Στράττις Μακεδόσιν.
Μαιείαν: Πλάτων Θεαιτήτῳ. (30)

15. SCHOLIA IN AESCHINEM Schol. Scholia in Aeschinem (scholia


vetera) {5009.001} (Varia) Oration 1 scholion 126 line 20
ρευον τὸν πρωκτόν· καὶ Δημοσθένην ἐκ μεταφορᾶς διὰ μαλακίαν
βάταλον ἐκάλεσαν. αὐτὸς μέντοι ὁ Αἰσχίνης φησὶν ὡς Δημοσθένης
ἔλεγεν ὡς ὑποκοριζομένη παιδίον αὐτὸν ὄντα ἡ τιτθὴ οὕτως ἐκά- (20)
λεσεν. καὶ νῦν δὲ οἱ αὐληταὶ ὑποπόδιον διπλοῦν ὑπὸ τὸν δεξιὸν
449

πόδα ἔχοντες, ὅταν αὐλῶσι, κατακρούουσιν ἅμα τῷ ποδὶ τὸ ὑπο-

16. SCHOLIA IN AESCHINEM Schol. Scholia in Aeschinem (scholia


vetera) {5009.001} (Varia) Oration 1 scholion 126 line 27
ἐκεῖνος γὰρ τὸ τῶν Βατάλων ὄνομα κεῖσθαι τοῖς αἰσχροῖς καὶ τὸν (25)
πρωκτὸν βάταλον ὑπ’ αὐτῶν καλεῖσθαι. Vat. Laur. gm.
τιτθῆς] τιτθὴ ἡ τροφὸς, τήθη ἡ μάμμη, τηθὶς ἡ θεία. Vat.
Laur. gm. (127) πλανᾶται] περιέρχεται. Laur.

περισκελίς

 2. SOPHOCLES Trag. Ajax {0011.003} (5 B.C.) Line 649


 φύει τ’ ἄδηλα καὶ φανέντα κρύπτεται·
κοὐκ ἔστ’ ἄελπτον οὐδέν, ἀλλ’ ἁλίσκεται
χὠ δεινὸς ὅρκος χαἰ περισκελεῖς φρένες.
Κἀγὼ γάρ, ὃς τὰ δείν’ ἐκαρτέρουν τότε, (650)
βαφῇ σίδηρος ὥς, ἐθηλύνθην στόμα

 3. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter alpha lemma 96 line 1
 ὡς καὶ Λυσίας ἐν τῷ πρὸς Αἰσίωνα περὶ τῆς τῶν βιβλίων κλοπῆς,
εἰ
γνήσιος ὁ λόγος.
(96) Ἀμφιδέαι: εἰσὶ περισκελίδες τινές· Ἀριστοφάνης
Θεσμοφοριαζούσαις. ἰδίως δὲ Λυσίας ἐν τῷ κατ’ Εὐθυδίκου φησὶν
“οὐ δυνάμενος δ’ ἐκβαλεῖν διὰ τὸ ἀμφιδέαις δεδέσθαι τὰς θύρας.”

 4. MOERIS Attic. Lexicon Atticum {1515.001} (A.D. 2/3?) Page


208 line 19
 προῦπτον Ἀττικοί, προφανές Ἕλληνες.
πασπάλη Ἀττικοί, κέγχρος ἢ τὸ τυχόν Ἕλληνες.
πέδη Ἀττικοί, περισκελίς Ἕλληνες.
πλέῳ [ἀντὶ τοῦ πλήρεις] Ἀττικοί, πλήρεις Ἕλληνες. (20)
πιαίνειν Ἀττικοί, σιτεύειν Ἕλληνες.

 6. NEMESIUS Theol. De natura hominis {0743.001} (A.D. 4)


Section 2 line 697
450

 ὅτι ἀθάνατός ἐστιν. πολλαὶ μὲν οὖν εἰσι τῆς ἀθανασίας (695)
αὐτῆς ἀποδείξεις παρά τε Πλάτωνι καὶ τοῖς ἄλλοις· ἀλλ’
ἐκεῖναι μὲν περισκελεῖς καὶ δυσκατανόητοι καὶ μόλις τοῖς
ἐντεθραμμένοις ἐκείναις ταῖς ἐπιστήμαις γνώριμοι· ἡμῖν δὲ
ἀρκεῖ πρὸς ἀπόδειξιν τῆς ἀθανασίας αὐτῆς ἡ τῶν θείων

 8. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 749 line
10
 αὐτοὺς, καὶ ἐμπλήσεις αὐτῶν τὰς χεῖρας, καὶ ἁγιά-
σεις αὐτοὺς, ἵνα ἱερατεύωσί μοι. Καὶ ποιήσεις αὐτοῖς
Περισκελῆ λινᾶ καλύψαι ἀσχημοσύνην χρωτὸς αὐτῶν, (10)
ἀπὸ ὀσφύος ἕως μηρῶν ἔσται. Καὶ ἕξει Ἀαρὼν αὐτὰ
καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ, ὅταν εἰσπορεύωνται εἰς τὴν σκη-

 9. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 749 line
24
 στατά τε καὶ λογικῶς τῶν τῆς ἀληθείας δογμάτων
ὑπερμαχόμενον, καὶ αἰχμαλωτίζον πᾶν νόημα εἰς τὴν
ὑπακοὴν τοῦ Χριστοῦ, καθὰ γέγραπται. Περισκελές
τε λινοῦν αὐτοῖς, τὸ ἀκαλλές τε καὶ ἄσχημον τῶν περὶ (25)
μηροὺς κατασκιάζον εὖ μάλα. Σεμνὰ γὰρ εὖ μάλα

 10. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 749 line
34
 μυσαρωτάτας, ὁσίου παντὸς ἀλλότριον. Ἐκ λίνου δὲ
καὶ ἑτέρως τοῖς ἱερᾶσθαι λαχοῦσιν, ἄμφιά τε καὶ
Περισκελῆ. Νεκρῶν γὰρ ἔργων ἀποφοιτᾷν ἀναγκαῖον
αὐτούς· σύμβολον δὲ νεκρότητος ὡς ἐκ θνησειδίου λη- (35)
φθὲν, φημὶ δὴ προβάτου. Νεκρῶν οὖν ἔργων ἀπόθεσις,

 11. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 817 line
49
 τὴν ἀσχημοσύνην σου ἐπ’ αὐτό.» Ἀλλὰ πῶς ἂν τυ-
χὸν γένοιτο τοῦτο, ἐρεῖ τις εὐθὺς, καίτοι ἐκ λίνου
κατεσκευασμένον τοῖς ἱερεῦσιν ἐδίδου τὸ περισκελὲς,
451

«ἵνα καλύπτῃ,» φησὶν, «ἀσχημοσύνην» χρωτὸς (50)


αὐτοῦ; Εἴπερ οὖν ἄρα, καὶ ὑψοῦ διᾴττειν ἐχρῆν, οὐ-

 12. CYRILLUS Alexandrinus Theol. De adoratione et cultu in


spiritu et veritate {4090.096} (A.D. 4-5) Volume 68 page 820 line
30
 ὅλην τὴν νύκτα ἕως τοπρωΐ· καὶ τὸ πῦρ τοῦ θυσια-
στηρίου καυθήσεται ἐπ’ αὐτοῦ, οὐ σβεσθήσεται· καὶ
ἐνδύσεται ὁ ἱερεὺς χιτῶνα λινοῦν, καὶ περισκελὲς
λινοῦν ἐνδύσεται περὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ, καὶ ἀφελεῖ τὴν
κατακάρπωσιν, ἣν ἂν καταναλώσῃ τὸ πῦρ, τὴν ὁλο-

 13. CYRILLUS Alexandrinus Theol. Glaphyra in Pentateuchum


{4090.097} (A.D. 4-5) Volume 69 page 581 line 17
 σχῳ ἐκ βοῶν περὶ ἁμαρτίας, καὶ κριὸν εἰς ὁλοκάρ- (15)
πωμα, καὶ χιτῶνα λινοῦν ἡγιασμένον ἐνδύσεται, καὶ
περισκελὲς λινοῦν ἔσται ἐπὶ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ, καὶ
ζώνην λινῆν ζώσεται, καὶ κίδαριν λινῆν περιθήσεται.
Ἱμάτια ἅγιά ἐστι· καὶ λούσεται ὕδατι πᾶν τὸ σῶμα

 14. CYRILLUS Alexandrinus Theol. Glaphyra in Pentateuchum


{4090.097} (A.D. 4-5) Volume 69 page 585 line 2
 των θυσίας, οὐκ ἐν τῷ τῆς ἀρχιερωσύνης σχήματι
(585) ὁρᾶται κατ’ ἐκεῖνο καιροῦ, ἀλλὰ χιτῶνά φησι λινοῦν
ἡγιασμένον ἐνδύσεται, καὶ περισκελὲς λινοῦν ἔσται
ἐπὶ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ, καὶ λινῆν ζώνην ζώσεται, καὶ
κίδαριν λινῆν περιθήσεται· τὰ ἱμάτια ἅγιά ἐστιν, καὶ

 15. CYRILLUS Alexandrinus Theol. Expositio in Psalmos


{4090.100} (A.D. 4-5) Volume 69 page 1029 line 45
 θὸν καὶ εὐάρεστον. Ὀξὺς δὴ οὖν λίαν ὁ τοῦ Πατρὸς
κάλαμος. Ὁ μὲν γὰρ νόμος ὁ διὰ Μωσέως διὰ κύκλου
μακροῦ καὶ περισκελίας πολλῆς, τῆς κατὰ τὸ γράμ- (45)
μα φημὶ, ἀμυδρῶς καὶ μόλις ὑπεδήλου τὰ χρήσιμα·
ὁ δέ γε τῶν ὅλων Σωτὴρ καὶ Κύριος, περιαγωγῆς

 16. CYRILLUS Alexandrinus Theol. Commentarius in Isaiam


prophetam {4090.103} (A.D. 4-5) Volume 70 page 296 line 49
452

 καιοσύνῃ πεποίηκεν ὁ Θεὸς ἐν τῇ οἰκουμένῃ ὅλῃ. Ὁ


μὲν γὰρ νόμος ὁ διὰ Μωσέως διὰ κύκλων ἔρχεται
μακρῶν, καὶ Περισκελῆ ποιεῖται τοῦ χρησίμου τὴν
δήλωσιν, δι’ αἰνίγματος καὶ σκιᾶς ὑποφαίνων μόλις (50)
τὸ τελοῦν εἰς ὄνησιν. Ὁ δέ γε σωτήριός τε καὶ εὐαγ-

 17. SIMPLICIUS Phil. Commentarius in Epicteti enchiridion


{4013.006} (A.D. 6) Page 62 line 12
 ἡ ἀτιμία κακόν. (10)
Ἀλλὰ τί σημαίνει τὸ, Οὐ δύνασαι ἐν κακῷ εἶναι δι’
ἄλλον, οὐ μᾶλλον ἢ ἐν αἰσχρῷ; καὶ γὰρ καὶ περισκε-
λέστερον ἀπήγγελταί πως τὸ ῥησείδιον. Ἔοικε δὲ τὸ,
μὴ δύνασθαι ἐν κακῷ εἶναι δι’ ἄλλον, ** ὡς ἀπὸ προφανε-
στέρων. Ὡς γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τὸ καλὸν ἐκφανέστερόν (15)

 18. JOANNES DAMASCENUS Scr. Eccl. et Theol. Sacra


parallela (recensiones secundum alphabeti litteras dispositae, quae
tres libros conflant) (fragmenta e cod. Vat. gr. 1236) {2934.018}
(A.D. 7-8) Volume 96 page 61 line 37
 ... πολυτελεῖ κεχρῆσθαι, ἢ ἄνδρα, ἢ γυναῖκα.
«Ἐνδύσεται ὁ ἱερεὺς χιτῶνα λινοῦν, καὶ περι-
σκελὲς λινοῦν ἐνδύσεται περὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ.»
«Ἱμάτιον ὑφασμένον ἔκδυε· κίβδηλον οὐκ ἐπιβα-
λεῖς σεαυτῷ.»

 19. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


(A.D. 9) Alphabetic letter xi Page 313 line 5

 Ξυστίδες: εἶδος ὑποδημάτων· ἢ κόσμος γυναικεῖος·
ἢ σκεῦος ἱματίων τί.
Ξύστης: περισκελὲς ἔνδυμα.
Ξυστόν: κοντόν· ἀκόντιον.
Ξυστός: τόπος ἀνειμένος ἀθλητῶν.

 20. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


(A.D. 9) Alphabetic letter pi Page 421 line 14

 οἷον, δύο, τέσσαρες.
Περίσημα: διαβόητα.
453

Περισκελές: σκληρόν· δυσχερές.


Περισκελῆ: βρακία· φημινάλια.
Περισκεπές: κεκαλυμμένον.

  LEXICON αἱμωδεῖν Lexicogr. Lexicon αἱμωδεῖν (= Lexicon


anepigraphum quod incipit a voce αἱμωδεῖν) (Incertum) Page 620
line 16


 τοῦτο παρὰ τὸ βέλτερος· τὸ θηλικὸν, ἀβελτηρία· καὶ
τροπῆ τοῦ ε εἰς η ἀβελτηρία. ἀναξυρίδας φουμινάλια· (15)
βρακία, ἢ τὰ βαθέα καὶ ἄβατα ὑποδήματα· οἷον ἀνα-
συρίδας παρὰ τὸ ἀνασύρεσθαι· τροπῆ τοῦ σ εἰς ξ. ἀκρο-
βολϊσαμΐων, τῆς συμβολῆς ἐν τῶ πολέμω ἀρξαμένων.

Μάκτρον

 1. ARISTOPHANES Comic. Ranae {0019.009} (5-4 B.C.) Line


1159
 ἥκειν δὲ ταὐτόν ἐστι τῷ κατέρχομαι.
ΔΙ. Νὴ τὸν Δί’, ὥσπερ γ’ εἴ τις εἴποι γείτονι·
«Χρῆσον σὺ μάκτραν, εἰ δὲ βούλει, κάρδοπον.»
ΑΙ. Οὐ δῆτα τοῦτό γ’, ὦ κατεστωμυλμένε (1160)
ἄνθρωπε, ταὔτ’ ἔστ’, ἀλλ’ ἄριστ’ ἐπῶν ἔχον.

 2. ARISTOPHANES Comic. Plutus {0019.011} (5-4 B.C.) Line


545
 λίθον εὐμεγέθη πρὸς τῇ κεφαλῇ· σιτεῖσθαι δ’ ἀντὶ μὲν ἄρτων
μαλάχης πτόρθους, ἀντὶ δὲ μάζης φυλλεῖ’ ἰσχνῶν ῥαφανίδων,
ἀντὶ δὲ θράνου στάμνου κεφαλὴν κατεαγότος, ἀντὶ δὲ
μάκτρας (545) πιθάκνης πλευρὰν ἐρρωγυῖαν καὶ ταύτην· ἆρά
γε πολλῶν ἀγαθῶν πᾶσιν τοῖς ἀνθρώποις ἀποφαίνω σ’ αἴτιον
οὖσαν;

 3. XENOPHON Hist. Oeconomicus {0032.003} (5-4 B.C.) Chapter


9 section 7 line 3
 (7) ἀνδρεῖα. ὅπλων ἄλλη φυλή, ἄλλη ταλασιουργικῶν ὀργάνων,
ἄλλη σιτοποιικῶν, ἄλλη ὀψοποιικῶν, ἄλλη τῶν ἀμφὶ λουτρόν,
454

ἄλλη ἀμφὶ μάκτρας, ἄλλη ἀμφὶ τραπέζας. καὶ ταῦτα πάντα


(8) διεχωρίσαμεν, οἷς τε ἀεὶ δεῖ χρῆσθαι καὶ τὰ θοινητικά. χωρὶς
δὲ καὶ τὰ κατὰ μῆνα δαπανώμενα ἀφείλομεν, δίχα δὲ καὶ τὰ

 4. THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. De incarnatione domini


{4089.021} (A.D. 4-5) Volume 75 page 1464 line 54
 καὶ βαθὺ λήϊον καὶ ἅλω πλήρη τὰς τῶν ἀποστόλων
χεῖρας ἀπέφηνεν, ἅλω οὐ πτύου δεομένην καὶ δια-
κρίσεως, οὐ μύλου καὶ μάκτρας καὶ πυρὸς καὶ κλιβάνου, ἀλλ’
αὐτοὺς τοὺς ἄρτους βρύουσάν τε καὶ
πηγάζουσαν· καὶ ἵνα ἐν κεφαλαίῳ εἴπω, αἵματος

 5. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter kappa Page 132 line 2
 χρῶνται.
(132) Καρδοπίων τὴν μητέρα: μύθου ἀρχή.
Κάρδοπος: ἡ μάκτρα τοῦ ἀλεύρου.
Καρηβαρῶν: τὴν κεφαλὴν βαρούμενος ἀπὸ μέθης
οἴνου.

 6. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter mu Page 243 line 17
 Μακροπόνηρος: (ὁ εἰς μακρὸν ἐκτείνων τὴν πονηρίαν (15)
καὶ μνησικακῶν.)
Μάκτρα: λίθινον ἢ κεραμεοῦν σκεῦος· ἔστι δὲ καὶ
ξύλινον· ἐν ὧι τὰς μάζας ἀναδεύουσιν· οὕτως Ἀρι-
στοφάνης.

 7. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)


{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter mu Page 243 line 20
 ξύλινον· ἐν ὧι τὰς μάζας ἀναδεύουσιν· οὕτως Ἀρι-
στοφάνης.
Μάκτραν καὶ καρδοπόν: διχῶς λέγουσιν. (20)
Μάλα εἰκότως: πάνυ δικαίως.
Μαλακίζεται: ἐν ταῖς νόσοις φασὶν Ἀττικοὶ τὰς

 8. Eustathius MACREMBOLITES Scr. Erot. Hysmine et


Hysminias {3072.001} (A.D. 12) Book 1 section 12 line 18
455

 νῶς ἰδοῦσά με μικρὸν ἐμειδίασε καὶ πάλιν κατένευσε, κἂν


ἐγὼ τοῖς ἔρωσιν οὐκ ἐπένευον· ἀπομάσσεταί μου τοὺς
πόδας, τὸ μάκτρον ἐκ τῶν τῆς θεραπαινίδος ἀνελομένη
χειρῶν καὶ “χαίροις” εἰποῦσά μοι “κήρυξ,” ᾤχετο.
(13) Ἐγὼ δὲ περὶ τὸν ὕπνον ἐτραπόμην εὐθύς, καρη-

 9. Eustathius MACREMBOLITES Scr. Erot. Hysmine et


Hysminias {3072.001} (A.D. 12) Book 9 section 5 line 9
 λίαν ὀδυνηρὸν ἐξ ἐμῶν μέσων ἐγκάτων ἀνέσπασα καὶ
δακρύων ἐπληρώθην τοὺς ὀφθαλμούς· καὶ θεραπαινὶς ἡ
τῶν ποδῶν τὸ μάκτρον ἀνέχουσα πρὸ χειρῶν μικρὸν
ὑπεστέναξεν, ὥσπερ μιμουμένη τὸ τῆς ἠχοῦς ὑστερόφωνον, (10)
καὶ οἷον Ὑσμίνη λεπτὸν ὑπεστέναξεν, ὅτε τῷ ποδί μου...

Εσθήτα. Γνωστή από την εποχή του Όμηρου.

εσθήτα. (επίσημο) φόρεμα · ένδυμα


τίμια Εσθήτα (φόρεμα) της Παναγίας
Είναι, λέει, το φόρεμά της Παναγίας.

1. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 5 line 38


οἵ κέν μιν περὶ κῆρι θεὸν ὣς τιμήσουσι,
πέμψουσιν δ’ ἐν νηῒ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν,
χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά τε δόντες,
πόλλ’, ὅσ’ ἂν οὐδέ ποτε Τροίης ἐξήρατ’ Ὀδυσσεύς,
εἴ περ ἀπήμων ἦλθε, λαχὼν ἀπὸ ληΐδος αἶσαν. (40)

2. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 6 line 74


οἱ μὲν ἄρ’ ἐκτὸς ἄμαξαν ἐΰτροχον ἡμιονείην
ὅπλεον ἡμιόνους θ’ ὕπαγον ζεῦξάν θ’ ὑπ’ ἀπήνῃ·
κούρη δ’ ἐκ θαλάμοιο φέρεν ἐσθῆτα φαεινήν.
καὶ τὴν μὲν κατέθηκεν ἐϋξέστῳ ἐπ’ ἀπήνῃ· (75)
μήτηρ δ’ ἐν κίστῃ ἐτίθει μενοεικέ’ ἐδωδὴν

3. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 6 line 83


456

ἡ δ’ ἔλαβεν μάστιγα καὶ ἡνία σιγαλόεντα,


μάστιξεν δ’ ἐλάαν· καναχὴ δ’ ἦν ἡμιόνοιϊν·
αἱ δ’ ἄμοτον τανύοντο, φέρον δ’ ἐσθῆτα καὶ αὐτήν,
οὐκ οἴην· ἅμα τῇ γε καὶ ἀμφίπολοι κίον ἄλλαι.
αἱ δ’ ὅτε δὴ ποταμοῖο ῥόον περικαλλέ’ ἵκοντο, (85)

4. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 7 line 6


στῆσεν ἄρ’ ἐν προθύροισι· κασίγνητοι δέ μιν ἀμφὶς
ἵσταντ’ ἀθανάτοισ’ ἐναλίγκιοι, οἵ ῥ’ ὑπ’ ἀπήνης (5)
ἡμιόνους ἔλυον ἐσθῆτά τε ἔσφερον εἴσω.
αὐτὴ δ’ ἐς θάλαμον ἑὸν ἤϊε· δαῖε δέ οἱ πῦρ
γρηῢς Ἀπειραίη, θαλαμηπόλος Εὐρυμέδουσα,

5. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 8 line 440


τόφρα δ’ ἄρ’ Ἀρήτη ξείνῳ περικαλλέα χηλὸν
ἐξέφερεν θαλάμοιο, τίθει δ’ ἐνὶ κάλλιμα δῶρα,
ἐσθῆτα χρυσόν τε, τά οἱ Φαίηκες ἔδωκαν· (440)
ἐν δ’ αὐτὴ φᾶρος θῆκεν καλόν τε χιτῶνα
καί μιν φωνήσασ’ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

6. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 13 line 136


οἱ δ’ εὕδοντ’ ἐν νηῒ θοῇ ἐπὶ πόντον ἄγοντες
κάτθεσαν εἰν Ἰθάκῃ, ἔδοσαν δέ οἱ ἀγλαὰ δῶρα, (135)
χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά θ’ ὑφαντήν,
πόλλ’, ὅσ’ ἂν οὐδέ ποτε Τροίης ἐξήρατ’ Ὀδυσσεύς,
εἴ περ ἀπήμων ἦλθε, λαχὼν ἀπὸ ληΐδος αἶσαν.”

7. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 15 line 207


στρέψ’ ἵππους ἐπὶ νῆα θοὴν καὶ θῖνα θαλάσσης, (205)
νηῒ δ’ ἐνὶ πρυμνῇ ἐξαίνυτο κάλλιμα δῶρα,
ἐσθῆτα χρυσόν τε, τά οἱ Μενέλαος ἔδωκε·
καί μιν ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
“σπουδῇ νῦν ἀνάβαινε κέλευέ τε πάντας ἑταίρους,

8. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 16 line 231


457

καί μ’ εὕδοντ’ ἐν νηῒ θοῇ ἐπὶ πόντον ἄγοντες


κάτθεσαν εἰν Ἰθάκῃ, ἔπορον δέ μοι ἀγλαὰ δῶρα, (230)
χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά θ’ ὑφαντήν.
καὶ τὰ μὲν ἐν σπήεσσι θεῶν ἰότητι κέονται·
νῦν αὖ δεῦρ’ ἱκόμην ὑποθημοσύνῃσιν Ἀθήνης,

9. Όμηρος Οδύσσεια {0012.002} (8 B.C.) Book 23 line 341


οἳ δή μιν περὶ κῆρι θεὸν ὣς τιμήσαντο
καὶ πέμψαν σὺν νηῒ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν, (340)
χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά τε δόντες.
τοῦτ’ ἄρα δεύτατον εἶπεν ἔπος, ὅτε οἱ γλυκὺς ὕπνος
λυσιμελὴς ἐπόρουσε, λύων μελεδήματα θυμοῦ.

10. EURIPIDES Trag. Alcestis {0006.002} (5 B.C.) Line 161


ἥκουσαν, ὕδασι ποταμίοις λευκὸν χρόα
ἐλούσατ’, ἐκ δ’ ἑλοῦσα κεδρίνων δόμων (160)
ἐσθῆτα κόσμον τ’ εὐπρεπῶς ἠσκήσατο,
καὶ στᾶσα πρόσθεν Ἑστίας κατηύξατο·
Δέσποιν’, ἐγὼ γὰρ ἔρχομαι κατὰ χθονός,

11. EURIPIDES Trag. Helena {0006.014} (5 B.C.) Line 1283


δράσαντα τῇδε πρὸς χάριν· φήμας δ’ ἐμοὶ
ἐσθλὰς ἐνεγκὼν ἀντὶ τῆς ἀχλαινίας
ἐσθῆτα λήψῃ σῖτά θ’, ὥστε σ’ ἐς πάτραν
ἐλθεῖν, ἐπεὶ νῦν γ’ ἀθλίως ἔχονθ’ ὁρῶ.
σὺ δ’, ὦ τάλαινα, μὴ ’πὶ τοῖς ἀνηνύτοις (1285)

12. EURIPIDES Trag. Helena {0006.014} (5 B.C.) Line 1297


ἡμῖν· σὺ δ’ αὐτὸς ἐγγὺς ὢν εἴσῃ τάδε. (1295)
ἀλλ’, ὦ τάλας, εἴσελθε καὶ λουτρῶν τύχε
ἐσθῆτά τ’ ἐξάλλαξον. οὐκ ἐς ἀμβολὰς
εὐεργετήσω σ’· εὐμενέστερον γὰρ ἂν
τῷ φιλτάτῳ μοι Μενέλεῳ τὰ πρόσφορα

13. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 71 line 10


458

«Ὦ βασιλεῦ, ἐπ’ ἄνδρας τοιούτους στρατεύεσθαι παρα-


σκευάζεαι, οἳ σκυτίνας μὲν ἀναξυρίδας, σκυτίνην δὲ τὴν
ἄλλην ἐσθῆτα φορέουσι, σιτέονται δὲ οὐκ ὅσα ἐθέλουσι, (10)
ἀλλ’ ὅσα ἔχουσι, χώρην ἔχοντες τρηχέαν. Πρὸς δὲ οὐκ
οἴνῳ διαχρέωνται, ἀλλὰ ὑδροποτέουσι, οὐ σῦκα δὲ ἔχουσι

14. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 135 line 2


ἔθνος ἄρχον τε καὶ ἐπιτροπεῦον.
(135) Ξεινικὰ δὲ νόμαια Πέρσαι προσίενται ἀνδρῶν μάλιστα.
Καὶ γὰρ δὴ τὴν Μηδικὴν ἐσθῆτα νομίσαντες τῆς ἑωυτῶν
εἶναι καλλίω φορέουσι καὶ ἐς τοὺς πολέμους τοὺς Αἰγυπ-
τίους θώρηκας. Καὶ εὐπαθείας τε παντοδαπὰς πυνθανό-

15. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 203 line 14


Ἐν τοῖσι καὶ δένδρεα φύλλα τοιῆσδε ἰδέης παρεχόμενα εἶναι
λέγεται, τὰ τρίβοντάς τε καὶ παραμίσγοντας ὕδωρ ζῷα ἑωυ-
τοῖσι ἐς τὴν ἐσθῆτα ἐγγράφειν· τὰ δὲ ζῷα οὐκ ἐκπλύνεσθαι,
ἀλλὰ συγκαταγηράσκειν τῷ ἄλλῳ εἰρίῳ κατά περ ἐνυφαν- (15)
θέντα ἀρχήν. Μίξιν δὲ τούτων τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἐμφανέα

16. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 215 line 1


τελευτὴν τοῦ βίου πολλῶν λόγων λεγομένων ὅδε μοι ὁ πιθα- (20)
νώτατος εἴρηται.
(215) Μασσαγέται δὲ ἐσθῆτά τε ὁμοίην τῇ Σκυθικῇ φορέουσι
καὶ δίαιταν ἔχουσι, ἱππόται δέ εἰσι καὶ ἄνιπποι (ἀμφο-
τέρων γὰρ μετέχουσι) καὶ τοξόται τε καὶ αἰχμοφόροι,

17. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 2 section 37 line 9


εὐπρεπέστεροι. Οἱ δὲ ἱρέες ξυροῦνται πᾶν τὸ σῶμα διὰ
τρίτης ἡμέρης, ἵνα μήτε φθεὶρ μήτε ἄλλο μυσαρὸν μηδὲν
ἐγγίνηταί σφι θεραπεύουσι τοὺς θεούς. Ἐσθῆτα δὲ φο-
ρέουσι οἱ ἱρέες λινέην μούνην καὶ ὑποδήματα βύβλινα, (10)
ἄλλην δέ σφι ἐσθῆτα οὐκ ἔξεστι λαβεῖν οὐδὲ ὑποδήματα

18. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 2 section 37 line 11


459

ἐγγίνηταί σφι θεραπεύουσι τοὺς θεούς. Ἐσθῆτα δὲ φο-


ρέουσι οἱ ἱρέες λινέην μούνην καὶ ὑποδήματα βύβλινα, (10)
ἄλλην δέ σφι ἐσθῆτα οὐκ ἔξεστι λαβεῖν οὐδὲ ὑποδήματα
ἄλλα. Λοῦνται δὲ δίς τε τῆς ἡμέρης ἑκάστης ψυχρῷ καὶ
δὶς ἑκάστης νυκτός, ἄλλας τε θρησκηίας ἐπιτελέουσι

19. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 2 section 125 line 23


τετελέσθαι. Εἰ δ’ ἔστι οὕτως ἔχοντα ταῦτα, κόσα οἰκὸς
ἄλλα δεδαπανῆσθαί ἐστι ἔς τε σίδηρον τῷ ἐργάζοντο
καὶ σιτία καὶ ἐσθῆτα τοῖσι ἐργαζομένοισι, ὁκότε χρόνον
μὲν οἰκοδόμεον τὰ ἔργα τὸν εἰρημένον, ἄλλον δέ, ὡς ἐγὼ
δοκέω, ἐν τῷ τοὺς λίθους ἔταμνον καὶ ἦγον καὶ τὸ ὑπὸ (25)

20. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 3 section 84 line 5


στήσονται. Καί σφι ἔδοξε Ὀτάνῃ μὲν καὶ τοῖσι ἀπὸ Ὀτά-
νεω αἰεὶ γινομένοισι, ἢν ἐς ἄλλον τινὰ τῶν ἑπτὰ ἔλθῃ ἡ
βασιληίη, ἐξαίρετα δίδοσθαι ἐσθῆτά τε Μηδικὴν ἔτεος (5)
ἑκάστου καὶ τὴν πᾶσαν δωρεὴν ἣ γίνεται ἐν Πέρσῃσι τι-
μιωτάτη. Τοῦδε δὲ εἵνεκεν ἐβούλευσάν οἱ δίδοσθαι ταῦτα,

21. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 3 section 98 line 13


αἱρέουσι ἐκ πλοίων καλαμίνων ὁρμώμενοι· καλάμου δὲ ἓν
γόνυ πλοῖον ἕκαστον ποιέεται. Οὗτοι μὲν δὴ τῶν Ἰνδῶν
φορέουσι ἐσθῆτα φλοΐνην· ἐπεὰν ἐκ τοῦ ποταμοῦ φλοῦν
ἀμήσωνται καὶ κόψωσι, τὸ ἐνθεῦτεν φορμοῦ τρόπον κα-
(99) ταπλέξαντες ὡς θώρηκα ἐνδύνουσι. Ἄλλοι δὲ τῶν Ἰνδῶν

22. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 78 line 21


αὐτὸς δὲ ὅκως ἔλθοι ἐς τὸ τεῖχος καὶ τὰς πύλας ἐγκληί-
σειε, τὴν στολὴν ἀποθέμενος τὴν Σκυθικὴν λάβεσκε ἂν (20)
Ἑλληνίδα ἐσθῆτα, ἔχων δ’ ἂν ταύτην ἀγόραζε οὔτε
δορυφόρων ἑπομένων οὔτε ἄλλου οὐδενός (τὰς δὲ πύλας
ἐφύλασσον, μή τίς μιν Σκυθέων ἴδοι ἔχοντα ταύτην τὴν

23. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 106 line 3


460

(106) Ἀνδροφάγοι δὲ ἀγριώτατα πάντων ἀνθρώπων ἔχουσι


ἤθεα, οὔτε δίκην νομίζοντες οὔτε νόμῳ οὐδενὶ χρεώμενοι.
Νομάδες δέ εἰσι, ἐσθῆτά τε φορέουσι τῇ Σκυθικῇ ὁμοίην,
γλῶσσαν δὲ ἰδίην <ἱεῖσι>, ἀνθρωποφαγέουσι δὲ μοῦνοι
τούτων. (5)

24. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 111 line 3


(111) ἐπὶ τούτων ἱππαζόμεναι ἐληίζοντο τὰ τῶν Σκυθέων. Οἱ
δὲ Σκύθαι οὐκ εἶχον συμβαλέσθαι τὸ πρῆγμα· οὔτε γὰρ
φωνὴν οὔτε ἐσθῆτα οὔτε τὸ ἔθνος ἐγίνωσκον, ἀλλ’ ἐν
θώματι ἦσαν ὁκόθεν ἔλθοιεν. Ἐδόκεον δ’ αὐτὰς εἶναι
ἄνδρας τὴν αὐτὴν ἡλικίην ἔχοντας, μάχην τε δὴ πρὸς (5)

25. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 146 line 12


δέ σφεας παρῆκαν, οὐδένα δόλον δοκέοντες ἐξ αὐτέων (10)
ἔσεσθαι. Αἱ δὲ ἐπείτε ἐσῆλθον, ποιεῦσι τοιάδε· πᾶσαν τὴν
εἶχον ἐσθῆτα παραδοῦσαι τοῖσι ἀνδράσι αὐταὶ τὴν τῶν
ἀνδρῶν ἔλαβον. Οἱ δὲ Μινύαι ἐνδύντες τὴν γυναικηίην
ἐσθῆτα ἅτε γυναῖκες ἐξήισαν ἔξω, ἐκφυγόντες δὲ τρόπῳ

26. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 146 line 14


εἶχον ἐσθῆτα παραδοῦσαι τοῖσι ἀνδράσι αὐταὶ τὴν τῶν
ἀνδρῶν ἔλαβον. Οἱ δὲ Μινύαι ἐνδύντες τὴν γυναικηίην
ἐσθῆτα ἅτε γυναῖκες ἐξήισαν ἔξω, ἐκφυγόντες δὲ τρόπῳ
τοιούτῳ ἵζοντο αὖτις ἐς τὸ Τηΰγετον. (15)
(147) Τὸν δὲ αὐτὸν τοῦτον χρόνον Θήρας ὁ Αὐτεσίωνος τοῦ

27. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 168 line 4


Ἀπ’ Αἰγύπτου ἀρξάμενοι πρῶτοι Ἀδυρμαχίδαι Λιβύων
κατοίκηνται, οἳ νόμοισι μὲν τὰ πλέω Αἰγυπτίοισι χρέωνται,
ἐσθῆτα δὲ φορέουσι οἵην περ οἱ ἄλλοι Λίβυες. Αἱ δὲ
γυναῖκες αὐτῶν ψέλιον περὶ ἑκατέρῃ τῶν κνημέων φορέουσι (5)
χάλκεον· τὰς κεφαλὰς δὲ κομῶσαι, τοὺς φθεῖρας ἐπεὰν

28. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 189 line 1


461

Λίβυες θύουσι, ἀτὰρ οἱ περὶ τὴν Τριτωνίδα λίμνην (5)


νέμοντες τῇ Ἀθηναίῃ μάλιστα, μετὰ δὲ τῷ Τρίτωνι καὶ
(189) τῷ Ποσειδέωνι. Τὴν δὲ ἄρα ἐσθῆτα καὶ τὰς αἰγίδας τῶν
ἀγαλμάτων τῆς Ἀθηναίης ἐκ τῶν Λιβυσσέων ἐποιήσαντο
οἱ Ἕλληνες· πλὴν γὰρ ἢ ὅτι σκυτίνη ἡ ἐσθὴς τῶν Λιβυσ-

29. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 4 section 189 line 8


ἔσταλται. Καὶ δὴ καὶ τὸ οὔνομα κατηγορέει ὅτι ἐκ Λιβύης
ἥκει ἡ στολὴ τῶν Παλλαδίων· αἰγέας γὰρ περιβάλλονται
ψιλὰς περὶ τὴν ἐσθῆτα θυσανωτὰς αἱ Λίβυσσαι, κεχριμένας
ἐρευθεδάνῳ, ἐκ δὲ τῶν αἰγέων τουτέων αἰγίδας οἱ Ἕλληνες
μετωνόμασαν. Δοκέει δ’ ἔμοιγε καὶ ἡ ὀλολυγὴ ἐπὶ ἱροῖσι (10)

30. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 5 section 87 line 15


διαφθαρῆναι, Ἀθηναίοισι δὲ ἔτι τοῦ πάθεος δεινότερόν τι
δόξαι εἶναι τὸ τῶν γυναικῶν ἔργον. Ἄλλῳ μὲν δὴ οὐκ ἔχειν
ὅτεῳ ζημιώσωσι τὰς γυναῖκας, τὴν δὲ ἐσθῆτα μετέβαλον (15)
αὐτέων ἐς τὴν Ἰάδα· ἐφόρεον γὰρ δὴ πρὸ τοῦ αἱ τῶν
Ἀθηναίων γυναῖκες ἐσθῆτα Δωρίδα, τῇ Κορινθίῃ παρα-

31. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 5 section 87 line 17


ὅτεῳ ζημιώσωσι τὰς γυναῖκας, τὴν δὲ ἐσθῆτα μετέβαλον (15)
αὐτέων ἐς τὴν Ἰάδα· ἐφόρεον γὰρ δὴ πρὸ τοῦ αἱ τῶν
Ἀθηναίων γυναῖκες ἐσθῆτα Δωρίδα, τῇ Κορινθίῃ παρα-
πλησιωτάτην· μετέβαλον ὦν ἐς τὸν λίνεον κιθῶνα, ἵνα δὴ
(88) περόνῃσι μὴ χρέωνται. Ἔστι δὲ ἀληθέϊ λόγῳ χρεωμένοισι

32. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 6 section 35 line 9


Ἀθηναίου. Οὗτος ὁ Μιλτιάδης κατήμενος ἐν τοῖσι προ-
θύροισι τοῖσι ἑωυτοῦ, ὁρέων τοὺς Δολόγκους παριόντας
ἐσθῆτα ἔχοντας οὐκ ἐγχωρίην καὶ αἰχμὰς προσεβώσατο καί
σφι προσελθοῦσι ἐπηγγείλατο καταγωγὴν καὶ ξείνια. Οἱ δὲ (10)
δεξάμενοι καὶ ξεινισθέντες ὑπ’ αὐτοῦ ἐξέφαινον πᾶν οἱ τὸ

33. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 6 section 112 line 12


462

τοῖσι βαρβάροισι, ἐμάχοντο ἀξίως λόγου. Πρῶτοι μὲν γὰρ (10)


Ἑλλήνων πάντων τῶν ἡμεῖς ἴδμεν δρόμῳ ἐς πολεμίους
ἐχρήσαντο, πρῶτοι δὲ ἀνέσχοντο ἐσθῆτά τε Μηδικὴν
ὁρῶντες καὶ [τοὺς] ἄνδρας ταύτην ἐσθημένους· τέως δὲ
ἦν τοῖσι Ἕλλησι καὶ τὸ οὔνομα τὸ Μήδων φόβος ἀκοῦσαι.

34. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 16 line 28


συλλαβὼν εἴρηκας· φανήτω γὰρ δὴ καὶ ἐμοί, ὡς καὶ σοί,
διακελευόμενον. Φανῆναι δὲ οὐδὲν μᾶλλόν μοι ὀφείλει
ἔχοντι τὴν σὴν ἐσθῆτα ἢ οὐ καὶ τὴν ἐμήν, οὐδέ τι μᾶλλον
ἐν κοίτῃ τῇ σῇ ἀναπαυομένῳ ἢ οὐ καὶ ἐν τῇ ἐμῇ, εἴ πέρ γε
καὶ ἄλλως ἐθέλει φανῆναι. Οὐ γὰρ δὴ ἐς τοσοῦτό γε (30)

35. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 16 line 34


τοι ἐν τῷ ὕπνῳ, ὥστε δόξει ἐμὲ ὁρέων σὲ εἶναι, τῇ σῇ ἐσθῆτι
τεκμαιρόμενον. Εἰ δὲ ἐμὲ μὲν ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιήσεται
οὐδὲ ἀξιώσει ἐπιφανῆναι, οὔτε ἢν τὴν ἐμὴν ἐσθῆτα ἔχω
οὔτε ἢν τὴν σήν, σὲ δὲ ἐπιφοιτήσει, τοῦτο ἤδη μαθητέον (35)
ἐστί· εἰ γὰρ δὴ ἐπιφοιτήσει γε συνεχέως, φαίην ἂν καὶ

36. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 17 line 3


(17) Τοσαῦτα εἴπας Ἀρτάβανος, ἐλπίζων Ξέρξην ἀποδέξειν
λέγοντα οὐδέν, ἐποίεε τὸ κελευόμενον· ἐνδὺς δὲ τὴν Ξέρξεω
ἐσθῆτα καὶ ἱζόμενος ἐς τὸν βασιλήιον θρόνον ὡς μετὰ ταῦτα
κοῖτον ἐποιέετο, ἦλθέ οἱ κατυπνωμένῳ τὠυτὸ ὄνειρον τὸ
καὶ παρὰ Ξέρξην ἐφοίτα, ὑπερστὰν δὲ τοῦ Ἀρταβάνου (5)

37. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 7 section 80 line 3


(80) Τὰ δὲ νησιωτικὰ ἔθνεα τὰ ἐκ τῆς Ἐρυθρῆς θαλάσσης
ἑπόμενα, νήσων δὲ ἐν τῇσι τοὺς ἀνασπάστους καλεομένους
κατοικίζει βασιλεύς, ἀγχοτάτω τῶν Μηδικῶν εἶχον ἐσθῆτά
τε καὶ ὅπλα. Τούτων δὲ τῶν νησιωτέων ἦρχε Μαρδόντης ὁ
Βαγαίου, ὃς ἐν Μυκάλῃ στρατηγέων δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων (5)

38. ISOCRATES Orat. Ad Demonicum (orat. 1) {0010.007} (5-4 B.C.)


Section 27 line 2
463

Τῶν ἀπόντων φίλων μέμνησο πρὸς τοὺς παρόντας, ἵνα


δοκῇς μηδὲ τούτων ἀπόντων ὀλιγωρεῖν. (27) Εἶναι βούλου
τὰ περὶ τὴν ἐσθῆτα φιλόκαλος, ἀλλὰ μὴ καλλωπιστής.
Ἔστι δὲ φιλοκάλου μὲν τὸ μεγαλοπρεπὲς, καλλωπιστοῦ δὲ
τὸ περίεργον. Ἀγάπα τῶν ὑπαρχόντων ἀγαθῶν μὴ τὴν

39. ISOCRATES Orat. Ad Nicoclem (orat. 2) {0010.013} (5-4 B.C.)


Section 1 line 2
ΠΡΟΣ ΝΙΚΟΚΛΕΑ

(1) Οἱ μὲν εἰωθότες, ὦ Νικόκλεις, τοῖς βασιλεῦσιν ὑμῖν


ἐσθῆτας ἄγειν ἢ χαλκὸν ἢ χρυσὸν εἰργασμένον ἢ τῶν ἄλλων
τι τῶν τοιούτων κτημάτων, ὧν αὐτοὶ μὲν ἐνδεεῖς εἰσιν,
ὑμεῖς δὲ πλουτεῖτε, λίαν ἔδοξαν εἶναί μοι καταφανεῖς οὐ

40. XENOPHON Hist. Memorabilia {0032.002} (5-4 B.C.) Book 2


chapter 1 section 22 line 9
ἐρυθροτέραν τοῦ ὄντος δοκεῖν φαίνεσθαι, τὸ δὲ σχῆμα ὥστε
δοκεῖν ὀρθοτέραν τῆς φύσεως εἶναι, τὰ δὲ ὄμματα ἔχειν
ἀναπεπταμένα, ἐσθῆτα δὲ ἐξ ἧς ἂν μάλιστα ὥρα διαλάμποι·
κατασκοπεῖσθαι δὲ θαμὰ ἑαυτήν, ἐπισκοπεῖν δὲ καὶ εἴ τις (10)
ἄλλος αὐτὴν θεᾶται, πολλάκις δὲ καὶ εἰς τὴν ἑαυτῆς σκιὰν

41. XENOPHON Hist. Oeconomicus {0032.003} (5-4 B.C.) Chapter 9


section 6 line 4
κατὰ φυλὰς διεκρίνομεν τὰ ἔπιπλα. ἠρχόμεθα δὲ πρῶτον,
ἔφη, ἁθροίζοντες, οἷς ἀμφὶ θυσίας χρώμεθα. μετὰ ταῦτα
κόσμον γυναικὸς τὸν εἰς ἑορτὰς διῃροῦμεν, ἐσθῆτα ἀνδρὸς
τὴν εἰς ἑορτὰς καὶ πόλεμον, καὶ στρώματα ἐν γυναικωνίτιδι, (5)
στρώματα ἐν ἀνδρωνίτιδι, ὑποδήματα γυναικεῖα, ὑποδήματα

42. XENOPHON Hist. Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 3 chapter 1


section 20 line 1
διαθεώμενος αὐτῶν ὅσην μὲν χώραν καὶ οἵαν ἔχοιεν, ὡς δὲ
ἄφθονα τὰ ἐπιτήδεια, ὅσους δὲ θεράποντας, ὅσα δὲ κτήνη,
(20) χρυσὸν δέ, ἐσθῆτα δέ· τὰ δ’ αὖ τῶν στρατιωτῶν ὁπότε
464

ἐνθυμοίμην, ὅτι τῶν μὲν ἀγαθῶν τούτων οὐδενὸς ἡμῖν μετείη,


εἰ μὴ πριαίμεθα, ὅτου δ’ ὠνησόμεθα ᾔδειν ἔτι ὀλίγους ἔχοντας,

43. XENOPHON Hist. Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 4 chapter 3


section 25 line 3
(25) ἐπιθησόμενοι τοῖς τελευταίοις. καὶ Χειρίσοφος μὲν τὰ ἄνω
κατεῖχε, Λύκιος δὲ σὺν ὀλίγοις ἐπιχειρήσας ἐπιδιῶξαι ἔλαβε
τῶν σκευοφόρων τὰ ὑπολειπόμενα καὶ μετὰ τούτων ἐσθῆτά
(26) τε καλὴν καὶ ἐκπώματα. καὶ τὰ σκευοφόρα τῶν Ἑλλήνων
καὶ ὁ ὄχλος ἀκμὴν διέβαινε, Ξενοφῶν δὲ στρέψας πρὸς

44. XENOPHON Hist. Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 4


chapter 5 section 39 line 3
(39) σχεδὸν πάντας. ὡς οὖν μὴ οὕτως ἔχῃ, διορίσατε αὐτά·
καὶ ὅστις μὲν ἔλαβε σκηνὴν ἔχουσαν ἱκανὰ καὶ σῖτα καὶ
ποτὰ καὶ τοὺς ὑπηρετήσοντας καὶ στρωμνὴν καὶ ἐσθῆτα καὶ
τἆλλα οἷς οἰκεῖται σκηνὴ καλῶς στρατιωτική, ἐνταῦθα μὲν
οὐδὲν ἄλλο δεῖ προσγενέσθαι ἢ τὸν λαβόντα εἰδέναι ὅτι (5)

45. XENOPHON Hist. Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 5


chapter 1 section 4 line 8
γνωμεν αὐτήν· χαμαί τε γὰρ ἐκάθητο καὶ αἱ θεράπαιναι
πᾶσαι περὶ αὐτήν· καὶ τοίνυν ὁμοίαν ταῖς δούλαις εἶχε τὴν
ἐσθῆτα· ἐπεὶ δὲ γνῶναι βουλόμενοι ποία εἴη ἡ δέσποινα
πάσας περιεβλέψαμεν, ταχὺ πάνυ καὶ πασῶν ἐφαίνετο δια-
φέρουσα τῶν ἄλλων, καίπερ καθημένη κεκαλυμμένη τε καὶ (10)

46. XENOPHON Hist. Cyropaedia {0032.007} (5-4 B.C.) Book 5


chapter 5 section 39 line 6
Κύρου ἐγκέλευστοι, δῶρα ἄγοντες, ὁ μέν τις οἰνοχόον καλόν,
ὁ δ’ ὀψοποιὸν ἀγαθόν, ὁ δ’ ἀρτοποιόν, ὁ δὲ μουσουργόν, ὁ (5)
δ’ ἐκπώματα, ὁ δ’ ἐσθῆτα καλήν· πᾶς δέ τις ὡς ἐπὶ τὸ
(40) πολὺ ἕν γέ τι ὧν εἰλήφει ἐδωρεῖτο αὐτῷ· ὥστε τὸν Κυα-
ξάρην μεταγιγνώσκειν ὡς οὔτε ὁ Κῦρος ἀφίστη αὐτοὺς ἀπ’
465

47. XENOPHON Hist. De republica Lacedaemoniorum {0032.010} (5-4


B.C.) Chapter 1 section 4 line 1
οἱ ἄλλοι Ἕλληνες ἠρεμιζούσας ἐριουργεῖν ἀξιοῦσι. τὰς
μὲν οὖν οὕτω τρεφομένας πῶς χρὴ προσδοκῆσαι μεγαλεῖον
(4) ἄν τι γεννῆσαι; ὁ δὲ Λυκοῦργος ἐσθῆτας μὲν καὶ δούλας
παρέχειν ἱκανὰς ἡγήσατο εἶναι, ταῖς δ’ ἐλευθέραις μέγιστον
νομίσας εἶναι τὴν τεκνοποιίαν πρῶτον μὲν σωμασκεῖν ἔταξεν
51. PLATO Phil. Politicus {0059.008} (5-4 B.C.) Stephanus page 281
section c line 9
ΞΕ. Πότερον οὖν ἡμῖν ὁ περὶ τῆς ὑφαντικῆς λόγος, οὗ
προειλόμεθα μέρους, ἱκανῶς ἔσται διωρισμένος, ἐὰν ἄρ’ αὐτὴν
τῶν ἐπιμελειῶν ὁπόσαι περὶ τὴν ἐρεᾶν ἐσθῆτα, εἰς τὴν
(d) καλλίστην καὶ μεγίστην πασῶν τιθῶμεν· ἢ λέγοιμεν μὲν ἄν
τι ἀληθές, οὐ μὴν σαφές γε οὐδὲ τέλεον, πρὶν ἂν καὶ ταύτας

52. PLATO Phil. Politicus {0059.008} (5-4 B.C.) Stephanus page 283
section a line 6
μεθα, παντί που δῆλον ἤδη. τὸ γὰρ συγκριτικῆς τῆς
ἐν ταλασιουργίᾳ μόριον ὅταν εὐθυπλοκίᾳ κρόκης καὶ στή- (5)
μονος ἀπεργάζηται πλέγμα, τὸ μὲν πλεχθὲν σύμπαν ἐσθῆτα
ἐρεᾶν, τὴν δ’ ἐπὶ τούτῳ τέχνην οὖσαν προσαγορεύομεν
ὑφαντικήν.

53. PLATO Phil. Symposium {0059.011} (5-4 B.C.) Stephanus page 211
section d line 4
τινικὴ ξένη, εἴπερ που ἄλλοθι, βιωτὸν ἀνθρώπῳ, θεωμένῳ
αὐτὸ τὸ καλόν. ὃ ἐάν ποτε ἴδῃς, οὐ κατὰ χρυσίον τε καὶ
ἐσθῆτα καὶ τοὺς καλοὺς παῖδάς τε καὶ νεανίσκους δόξει σοι
εἶναι, οὓς νῦν ὁρῶν ἐκπέπληξαι καὶ ἕτοιμος εἶ καὶ σὺ καὶ (5)
ἄλλοι πολλοί, ὁρῶντες τὰ παιδικὰ καὶ συνόντες ἀεὶ αὐτοῖς,

54. PLATO Phil. Protagoras {0059.022} (5-4 B.C.) Stephanus page 322
section a line 7
ἐπεχείρει βωμούς τε ἱδρύεσθαι καὶ ἀγάλματα θεῶν· ἔπειτα (5)
φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῇ τέχνῃ, καὶ οἰκήσεις
καὶ ἐσθῆτας καὶ ὑποδέσεις καὶ στρωμνὰς καὶ τὰς ἐκ γῆς
466

τροφὰς ηὕρετο. οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι κατ’ ἀρχὰς


(b) ἄνθρωποι ᾤκουν σποράδην, πόλεις δὲ οὐκ ἦσαν· ἀπώλλυντο

55. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Metaphysica


{0086.025} (4 B.C.) Bekker page 1022b line 7
ἔχοντος καὶ ἐχομένου, ὥσπερ πρᾶξίς τις ἢ κίνησις (ὅταν γὰρ (5)
τὸ μὲν ποιῇ τὸ δὲ ποιῆται, ἔστι ποίησις μεταξύ· οὕτω καὶ
τοῦ ἔχοντος ἐσθῆτα καὶ τῆς ἐχομένης ἐσθῆτος ἔστι μεταξὺ
ἕξις)· —ταύτην μὲν οὖν φανερὸν ὅτι οὐκ ἐνδέχεται ἔχειν ἕξιν
(εἰς ἄπειρον γὰρ βαδιεῖται, εἰ τοῦ ἐχομένου ἔσται ἔχειν τὴν

56. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Metaphysica


{0086.025} (4 B.C.) Bekker page 1023a line 11
κατὰ τὴν αὑτοῦ φύσιν ἢ κατὰ τὴν αὑτοῦ ὁρμήν, διὸ
λέγεται πυρετός τε ἔχειν τὸν ἄνθρωπον καὶ οἱ τύραννοι τὰς (10)
πόλεις καὶ τὴν ἐσθῆτα οἱ ἀμπεχόμενοι· ἕνα δ’ ἐν ᾧ ἄν
τι ὑπάρχῃ ὡς δεκτικῷ, οἷον ὁ χαλκὸς ἔχει τὸ εἶδος τοῦ
ἀνδριάντος καὶ τὴν νόσον τὸ σῶμα· ἕνα δὲ ὡς τὸ περιέχον

57. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Politica


{0086.035} (4 B.C.) Bekker page 1287a line 15
αὐτὸ δίκαιον ἀναγκαῖον καὶ τὴν αὐτὴν ἀξίαν κατὰ φύσιν
εἶναι, ὥστ’ εἴπερ καὶ τὸ ἴσην ἔχειν τοὺς ἀνίσους τροφὴν ἢ
ἐσθῆτα βλαβερὸν τοῖς σώμασιν, οὕτως ἔχει καὶ τὰ περὶ τὰς (15)
τιμάς· ὁμοίως τοίνυν καὶ τὸ ἄνισον τοὺς ἴσους· διόπερ οὐδὲν
μᾶλλον ἄρχειν ἢ ἄρχεσθαι δίκαιον, καὶ τὸ ἀνὰ μέρος τοί-

58. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Politica


{0086.035} (4 B.C.) Bekker page 1288b line 20
ἀγωνίαν, οὐθὲν ἧττον τοῦ παιδοτρίβου καὶ τοῦ γυμναστικοῦ παρα-
σκευάσαι γε καὶ ταύτην ἐστὶ τὴν δύναμιν. ὁμοίως δὲ τοῦτο
καὶ περὶ ἰατρικὴν καὶ περὶ ναυπηγίαν καὶ ἐσθῆτα καὶ περὶ (20)
πᾶσαν ἄλλην τέχνην ὁρῶμεν συμβαῖνον. ὥστε δῆλον ὅτι
καὶ πολιτείαν τῆς αὐτῆς ἐστιν ἐπιστήμης τὴν ἀρίστην θεωρῆσαι
467

59. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Politica


{0086.035} (4 B.C.) Bekker page 1294b line 27
νης ἡλικίας, καὶ ὅταν ἄνδρες γένωνται, τὸν αὐτὸν τρόπον (25)
(οὐθὲν γὰρ διάδηλος ὁ πλούσιος καὶ ὁ πένης οὕτω) τὰ περὶ τὴν
τροφὴν ταὐτὰ πᾶσιν ἐν τοῖς συσσιτίοις, καὶ τὴν ἐσθῆτα οἱ
πλούσιοι τοιαύτην οἵαν ἄν τις παρασκευάσαι δύναιτο καὶ
τῶν πενήτων ὁστισοῦν· ἔτι τὸ δύο τὰς μεγίστας ἀρχὰς τὴν

60. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. Rhetorica


{0086.038} (4 B.C.) Bekker page 1386b line 2
ὡς μέλλοντα ἢ ὡς γεγονότα· καὶ τὰ γεγονότα ἄρτι ἢ μέλλοντα (35)
(1386b) διὰ ταχέων ἐλεεινότερα), <καὶ> διὰ τοῦτο καὶ τὰ σημεῖα, οἷον
ἐσθῆτάς τε τῶν πεπονθότων καὶ ὅσα τοιαῦτα, καὶ τὰς
πράξεις καὶ λόγους καὶ ὅσα ἄλλα τῶν ἐν τῷ πάθει ὄντων,
οἷον ἤδη τελευτώντων. καὶ μάλιστα τὸ σπουδαίους εἶναι ἐν

61. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil. De virtutibus


et vitiis {0086.045} (4 B.C.) Bekker page 1250b line 28
ψιλῆ ἐπὶ τῷ εἰς τὰ δέοντα ἀναλωθῆναι, καὶ τὸ βοηθητι-
κὸν εἶναι ἐν τῷ διαφόρῳ, καὶ τὸ μὴ λαβεῖν ὅθεν μὴ δεῖ.
ἔστι δὲ ὁ ἐλευθέριος καὶ περὶ ἐσθῆτα καθαρὸς καὶ περὶ
οἴκησιν, καὶ κατασκευαστικὸς τῶν περιττῶν καὶ καλῶν καὶ
διαγωγὴν ἐχόντων ἡδεῖαν ἄνευ τοῦ λυσιτελοῦντος, καὶ θρε- (30)

62. TESTAMENTA XII PATRIARCHARUM Hagiogr. et Pseudepigr.


Testamenta xii patriarcharum {1700.001} (2 B.C./A.D. 3) Testamentum
5 chapter 4 section 2 line 2
ἁπλότητι καρδίας, ὅτι εἶδον ἐν αὐτῇ πᾶσαν εὐαρέστησιν
Κυρίου. (2) Ὁ ἁπλοῦς χρυσίον οὐκ ἐπιθυμεῖ, τὸν πλησίον
οὐ πλεονεκτεῖ, βρωμάτων ποικίλων οὐκ ἐφίεται, ἐσθῆτα
διάφορον οὐ θέλει, (3) χρόνους μακροὺς οὐχ ὑπογράφει ζῆν,
ἀλλὰ μόνον ἐκδέχεται τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ· (4) καίγε τὰ

63. PLUTARCHUS Biogr. et Phil. Sulla {0007.033} (A.D. 1-2) Chapter


25 section 2 line 8
468

παρέχειν δεῖπνον αὐτῷ καὶ φίλοις, ὅσους ἂν


ἐθέλῃ καλεῖν, ταξίαρχον δὲ πεντήκοντα δραχμὰς
λαμβάνειν τῆς ἡμέρας, ἐσθῆτα δὲ ἄλλην μὲν
οἰκουρῶν, ἄλλην δὲ εἰς ἀγορὰν προερχόμενος.
26.
(1) Ἀναχθεὶς δὲ πάσαις ταῖς ναυσὶν ἐξ

64. PLUTARCHUS Biogr. et Phil. Sulla {0007.033} (A.D. 1-2) Chapter


36 section 2 line 8
καὶ νυκτὸς ἀφαιρούντων μηδὲν εἶναι μέρος τοῦ
ἐπιγινομένου τὸ ἀποκρινόμενον, ἀλλὰ πᾶσαν
ἐσθῆτα καὶ λουτρὸν καὶ ἀπόνιμμα καὶ σιτίον
ἀναπίμπλασθαι τοῦ ῥεύματος ἐκείνου καὶ τῆς
(3) φθορᾶς· τοσοῦτον ἐξήνθει. διὸ πολλάκις τῆς

65. PLUTARCHUS Biogr. et Phil. Agesilaus {0007.044} (A.D. 1-2)


Chapter 12 section 2 line 5
σθεὶς τὸν Ἀγησίλαον οὕτω κατακείμενον κατε-
κλίνη καὶ αὐτός, ὡς ἔτυχεν, ἐπὶ τῆς πόας χαμᾶζε,
καίπερ ἐσθῆτα θαυμαστὴν λεπτότητι καὶ βαφαῖς (5)
ἐνδεδυκώς. ἀσπασάμενοι δὲ ἀλλήλους ὁ μὲν
Φαρνάβαζος οὐκ ἠπόρει λόγων δικαίων, ἅτε δὴ

66. PLUTARCHUS Biogr. et Phil. De liberis educandis [Sp.] (1a-14c)


{0007.067} (A.D. 1-2) Stephanus page 11 section A line 11
ἔκλαυσεν. ἐνάμιλλα δὲ τούτοις καὶ σύζυγα καὶ
Θεόκριτος ὁ σοφιστὴς εἶπέ τε καὶ ἔπαθε, καὶ πολὺ (10)
δεινότερα. Ἀλεξάνδρου γὰρ πορφυρᾶς ἐσθῆτας
κελεύσαντος κατασκευάζειν τοὺς Ἕλληνας, ἵν’
(B) ἐπανελθὼν τὰ ἐπινίκια τοῦ πολέμου τοῦ κατὰ τῶν

67. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (sub nomine


Apollodori) {0548.001} (A.D. 1/2) Chapter 2 section 38 line 6
πᾶν δὲ μετάφρενον εἶχε <κάρα> δεινοῖο πελώρου
<Γοργοῦς>, ἀμφὶ δέ μιν κίβισις θέε. (5)
469

εἴρηται δὲ παρὰ τὸ κεῖσθαι ἐκεῖ ἐσθῆτα καὶ τὴν τροφήν.]


(39) εἶχον δὲ καὶ τὴν <Ἄϊδος> κυνῆν. ὑφηγησαμένων δὲ τῶν
Φορκίδων, ἀποδοὺς τόν τε ὀδόντα καὶ τὸν ὀφθαλμὸν

68. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (sub nomine


Apollodori) {0548.001} (A.D. 1/2) Chapter 2 section 157 line 4
ἐπὶ ἀκρωτηρίου Διὸς Κηναίου βωμὸν ἱδρύσατο. μέλ-
λων δὲ ἱερουργεῖν εἰς Τραχῖνα <Λίχαν> τὸν κήρυκα
ἔπεμψε λαμπρὰν ἐσθῆτα οἴσοντα. παρὰ δὲ τούτου τὰ
περὶ τὴν Ἰόλην Δηιάνειρα πυθομένη, καὶ δείσασα μὴ (5)
ἐκείνην μᾶλλον ἀγαπήσῃ, νομίσασα ταῖς ἀληθείαις

69. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (epitomae e codd. Vat.


950 + Sabbaitico 366) {0548.002} (A.D. 1/2) Chapter 1 section 18a line
12
πατρὶ διαβάλῃ, κατασχοῦσα (10)
τὰς τοῦ θαλάμου θύρας
καὶ τὰς ἐσθῆτας σπαράξασα
κατεψεύσατο Ἱππολύτου
βίαν. (19a) Θησεὺς δὲ πιστεύσας

70. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (epitomae e codd. Vat.


950 + Sabbaitico 366) {0548.002} (A.D. 1/2) Chapter 1 section 18b line
10
πατρὶ διαβάλῃ, κατασχίσασα
τὰς τοῦ θαλάμου θύρας
καὶ τὰς ἐσθῆτας σπαράξασα (10)
κατεψεύσατο Ἱππολύτου
βίαν. (19b) Θησεὺς δὲ πιστεύσας

71. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (epitomae e codd. Vat.


950 + Sabbaitico 366) {0548.002} (A.D. 1/2) Chapter 7 section 25 line 2
τῷ πελάγει διαλυθείσης ὀργῇ Ποσειδῶνος, γυμνὸς πρὸς
Φαίακας ἐκβράσσεται. (25) Ναυσικάα δέ, ἡ τοῦ βασιλέως
θυγάτηρ Ἀλκινόου, πλύνουσα τὴν ἐσθῆτα ἱκετεύσαντα αὐ-
τὸν ἄγει πρὸς Ἀλκίνοον, ὃς αὐτὸν ξενίζει καὶ δῶρα
470

δοὺς μετὰ πομπῆς αὐτὸν εἰς τὴν πατρίδα ἐξέπεμψε.

72. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter alpha lemma 240 line 4
ροτονοῦντο δι’ εὐγένειαν ἀρρηφόροι, δύο δὲ ἐκρίνοντο, αἳ τῆς
ὑφῆς τοῦ πέπλου ἦρχον καὶ τῶν ἄλλων τῶν περὶ αὐτόν. λευ-
κὴν δ’ ἐσθῆτα ἐφόρουν. εἰ δὲ χρυσία περιέθεντο, ἱερὰ ταῦτα
ἐγίνετο. (5)
(241) Ἀρτεμισία: Δημοσθένης περὶ τῆς Ῥοδίων ἐλευθερίας. δύο γε-

73. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos


{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter kappa lemma 96 line 4
σιος. οἱ γλωσσογράφοι χιτῶνος εἶδός φασιν αὐτὸν εἶναι τὸν κύ-
πασσιν, οἱ μὲν γυναικείου, οἱ δὲ ἀνδρείου. μέμνηται δ’ αὐτοῦ Ἱππῶ-
νάξ τε καὶ Ἑκαταῖος ἐν περιόδῳ Εὐρώπης, λέγων “Κίσσιοι δὲ ἐσθῆτα
“φορέουσι κυπάσσεις Περσικούς,” καὶ Ἀριστοφάνης ἐν τοῖς Ταγη- (5)
νισταῖς.

74. Publius Aelius PHLEGON Paradox. De mirabilibus {0585.001}


(A.D. 2) Chapter 2 section 5 line 3
(5) ταῦτα δὲ αὐτῶν βουλευομένων ἐξαίφνης φαίνεται ὁ Πολύκρι-
τος ὁ προτεθνηκὼς ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ πλησίον τοῦ τέκνου ἔχων
ἐσθῆτα μέλαιναν. (6) τῶν δὲ πολιτῶν καταπλαγέντων ἐπὶ τῇ
φαντασίᾳ καὶ πολλῶν εἰς φυγὴν τραπομένων παρεκάλεσε τοὺς
πολίτας θαρρεῖν καὶ μὴ ταράττεσθαι ἐπὶ τῷ γεγονότι φάσματι.

75. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 1 chapter 6 section 2 line 3
(2) άσαι βασιλικήν.” ἔπεισεν οὗτος ὁ λόγος· ἐνέβαλε γὰρ φιλοτιμίαν
καὶ φροντίδα. τίς ἂν οὖν ἀπαγγεῖλαι δύναιτο κατ’ ἀξίαν τὴν ἐκκο-
μιδὴν ἐκείνην; κατέκειτο μὲν Καλλιρόη νυμφικὴν ἐσθῆτα περικειμένη
καὶ ἐπὶ χρυσηλάτου κλίνης μείζων τε καὶ κρείττων, ὥστε πάντες
(3) εἴκαζον αὐτὴν Ἀριάδνῃ καθευδούσῃ. προῄεσαν δὲ τῆς κλίνης

76. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 2 chapter 2 section 3 line 5
471

παινὶς ἔδοξεν.” ἐλύπει τὴν Καλλιρόην ὁ ἔπαινος καὶ τοῦ μέλλοντος


οὐκ ἀμάντευτος ἦν. ἐπεὶ δὲ λέλουτο καὶ τὴν κόμην συνεδέσμουν,
καθαρὰς αὐτῇ προσήνεγκαν ἐσθῆτας· ἡ δὲ οὐ πρέπειν ἔλεγε ταῦτα (5)
(4) τῇ νεωνήτῳ. “χιτῶνά μοι δότε δουλικόν· καὶ γὰρ ὑμεῖς ἐστέ μου
κρείτ-
τονες.” ἐνεδύσατο μὲν οὖν τι τῶν ἐπιτυχόντων· κἀκεῖνο δὲ ἔπρεπεν

77. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 3 chapter 4 section 2 line 3
(2) καινὸν διήγημα. ἰδοῦσα δὲ ἡ μήτηρ τὰ ἐντάφια τῆς θυγατρὸς ἀνεκώ-
κυσεν “ἐπιγινώσκω πάντα· σύ, τέκνον, μόνη λείπεις. ὢ καινῶν
τυμβωρύχων· τὴν ἐσθῆτα καὶ τὸν χρυσὸν φυλάξαντες μόνην ἔκλεψάν
μου τὴν θυγατέρα.” συνήχησαν δὲ αἰγιαλοὶ καὶ λιμένες κοπτο-
μέναις ταῖς γυναιξί, καὶ γῆν καὶ θάλασσαν ἐνέπλησαν οἰμωγῆς. (5)

78. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 3 chapter 10 section 3 line 2
ὁρμισθεῖσαν ἐπὶ τῆς ἀκτῆς· καὶ μεθ’ ἡμέραν εἴδομεν αἵματι μεμιγ-
(3) μένον ὕδωρ καὶ νεκροὺς ὑπὸ τῶν κυμάτων φερομένους.” ἀκούσασα
ἡ γυνὴ τὴν ἐσθῆτα περιερρήξατο, κόπτουσα δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ
τὰς παρειὰς ἀνέδραμεν εἰς τὸν οἶκον, ὅπου τὸ πρῶτον εἰσῆλθε
πραθεῖσα. Διονύσιος δὲ ἐξουσίαν ἔδωκε τῷ πάθει, φοβούμενος μὴ

79. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 6 chapter 9 section 6 line 3
(6) τὸν ἔρωτα, ἐπενόησε δέ τι τοιοῦτον. ἔθος ἐστὶν αὐτῷ τε βασιλεῖ καὶ
Περσῶν τοῖς ἀρίστοις, ὅταν εἰς πόλεμον ἐξίωσιν, ἐπάγεσθαι καὶ
γυναῖκας καὶ τέκνα καὶ χρυσὸν καὶ ἄργυρον καὶ ἐσθῆτα καὶ εὐνούχους
καὶ παλλακίδας καὶ κύνας καὶ τραπέζας καὶ πλοῦτον πολυτελῆ καὶ
(7) τρυφήν. τὸν οὖν ἐπὶ τούτων διάκονον καλέσας ὁ βασιλεύς, πολλὰ

80. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 7 chapter 1 section 5 line 1
πιστῶς αὐτῷ καὶ προθύμως ἐξυπηρετῆται, Καλλιρόην ἀπέδωκε. ταῦτα
ἀκούσας Χαιρέας ἐπίστευσεν εὐθύς· εὐεξαπάτητον γὰρ ἄνθρωπος (5)
(5) δυστυχῶν. καταρρηξάμενος οὖν τὴν ἐσθῆτα καὶ σπαράξας τὰς τρίχας,
472

τὸ στέρνον ἅμα παίων ἔλεγεν “ἄπιστε Βαβυλών, κακὴ ξενοδόχε, ἐπ’


ἐμοῦ δὲ καὶ ἐρήμη. ὢ καλοῦ δικαστοῦ· προαγωγὸς γέγονεν ἀλλο-

81. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 7 chapter 4 section 13 line 1
τάχει. παραλαβὼν δὲ τῆς στρατιᾶς τὸ καθαρώτατον τὴν ἄχρηστον
ἡλικίαν αὐτοῦ κατέλιπε μετὰ τῆς βασιλίδος καὶ τὰ χρήματα καὶ τὰς
(13) ἐσθῆτας καὶ τὸν πλοῦτον τὸν βασιλικόν. ἐπεὶ δὲ πάντα θορύβου
καὶ ταραχῆς ἐπέπληστο καὶ μέχρις Εὐφράτου τὰς πόλεις κατειλήφει
ὁ πόλεμος, ἔδοξεν ἀσφαλέστερον εἶναι τοὺς καταλειπομένους εἰς

82. CHARITON Scr. Erot. De Chaerea et Callirhoe {0554.001} (A.D.


2?) Book 8 chapter 6 section 12 line 3
(12) ἔφη “τὸν πλοῦτον τοῦ μεγάλου βασιλέως.” καὶ εὐθὺς ἐκέλευσεν
ἐκκομίζεσθαι ἄργυρόν τε καὶ χρυσὸν ἀναρίθμητον, εἶτα ἐλέφαντα καὶ
ἤλεκτρον καὶ ἐσθῆτα καὶ πᾶσαν ὕλης τέχνης τε πολυτέλειαν ἐπέδειξε
Συρακοσίοις καὶ κλίνην καὶ τράπεζαν τοῦ μεγάλου βασιλέως, ὥστε
ἐνεπλήσθη πᾶσα ἡ πόλις, οὐχ ὡς πρότερον ἐκ τοῦ πολέμου τοῦ (5)

83. ANTONINUS LIBERALIS Myth. Metamorphoseon synagoge


{0651.001} (A.D. 2?) Chapter 41 section 6 line 4
ἡ Πρόκρις δεξαμένη ἀφίκετο εἰς Θορικὸν τῆς Ἀττικῆς,
ὅπου ᾤκει ὁ Κέφαλος, καὶ σὺν αὐτῷ ἐκυνηγέτει ἐξαλλάξασα
τὴν ἐσθῆτα καὶ τὴν κουρὰν τῆς κεφαλῆς εἰς ἄνδρα καὶ οὐ-
δεὶς αὐτὴν ἰδὼν ἐγνώρισεν. Κέφαλος δέ, ἰδὼν ὅτι αὐτῷ μὲν (5)
οὐδὲν ἐπετύγχανε τῶν πρὸς τὴν θήραν, ἅπαντα δὲ συνέφερε

84. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 5 section 21 line 28
ἐᾷ γὰρ ἐμπλησθῆναι τῆς θέας τοὺς παρεστῶτας, καὶ
ἑαυτὸν περιάγει δεικνὺς φιλοπόνως τὸ τῆς πτερώσεως
πολύμορφον, ὑπὲρ τὴν τῶν Μήδων ἐσθῆτα καὶ τὰ
τῶν Περσῶν ποικίλματα τὴν ἑαυτοῦ στολὴν ἀποδει-
κνύμενος ἐκεῖνός γε σοβαρώτατα. λέγεται δὲ ἐκ βαρ- (30)
473

85. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 8 section 7 line 15
δέ πού φησιν ἄνδρα ταῖς χερσὶν ὄφιν τινὰ ἀποκτεῖ-
ναι καὶ μὴ δηχθέντα ὅμως ἀποθανεῖν· καὶ τὴν
ἐσθῆτα δὲ αὐτοῦ, ἣν ἔτυχε φορῶν ὅτε τὸν ὄφιν ἀνῄ- (15)
ρει, καὶ ἐκείνην σαπῆναι οὐ μετὰ μακρόν.
(8) Ἀμφισβαίνης δὲ τὴν δορὰν βακτηρίᾳ περικειμέ-

86. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 11 section 20 line 18
μενοι ἐς τὰ οἰκεῖα ἑκάστῳ, καὶ τῶν μὲν παροινούν-
των τιμωρίαν ἀρκοῦσαν ἐσπράττονται· ἐμπηδῶσι
γὰρ καὶ τὴν ἐσθῆτα αὐτοῖς καταρρηγνύουσι, καὶ
σωφρονίζουσιν ἐς τοσοῦτον αὐτούς· τούς γε μὴν
πειρωμένους λωποδυτεῖν διασπῶσι πικρότατα. (20)

87. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 16 section 42 line 12
ὀργυιὰν τὸ μῆκος τοὺς ὄφεις τούσδε. καὶ μεθ’ ἡμέραν (10)
μὲν μὴ ὁρᾶσθαι, ὑφύδρους δὲ νήχεσθαι, νύκτωρ δὲ
ἢ τοὺς ὑδρευομένους ἢ τοὺς τὴν ἐσθῆτα φαιδρύνον-
τας διαφθείρειν. πολλοὺς δὲ ἄρα πάσχειν τοῦτο ἢ
χρείᾳ ὕδατος ἐπιλείποντος ἢ μεθ’ ἡμέραν ἀσχολη-

88. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 16 section 42 line 15
τας διαφθείρειν. πολλοὺς δὲ ἄρα πάσχειν τοῦτο ἢ
χρείᾳ ὕδατος ἐπιλείποντος ἢ μεθ’ ἡμέραν ἀσχολη-
θέντας ἀποπλῦναι τὴν ἐσθῆτα μὴ δεδυνημένους. (15)
17.
(1) Ἀλέξανδρος ἐν τῷ περίπλῳ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάτ-
της λέγει ὄφεις ἑορακέναι τετταράκοντα πήχεων τὸ

89. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001} (A.D.


2-3) Book 17 section 34 line 7
474

εἰσι σφόδρα αἱ τούτων τρίχες, ὡς καὶ τοῖς Μιλησίοις (5)


ἐρίοις ἀντικρίνεσθαι τὴν μαλακότητα. οὐκοῦν ἐκ τού-
των οἱ ἱερεῖς ἐσθῆτας ἀμφιέννυνται καὶ οἱ τῶν Κα-
σπίων πλουσιώτατοί τε καὶ δυνατώτατοι.
(35) Ἐν λόγοις Κρητικοῖς Ἀντήνωρ λέγει τῇ τῶν κα-

90. GREGORIUS THAUMATURGUS Scr. Eccl. Metaphrasis in


Ecclesiasten Salamonis {2063.006} (A.D. 3) Page 1009 line 57
οὐδὲ ἐμφορῇ μὲν ἐδεσμάτων παντοίων, οἴνου δὲ ὑπερ- (55)
εμπίπλασαι; Οὐκ αἰσθάνῃ, ὡς ἐκ Θεοῦ ταυτὶ δέδοται
πρὸς ἀπόλαυσιν ἀνεπικώλυτον; Περιβαλοῦ ἐσθῆτα
(1012) νεόπλυτον, καὶ μύρῳ τὴν κεφαλὴν χρισάμενος, ὅρα
τὴν γυναῖκα ταύτην, κἀκείνην δὲ ματαίως τὸν μά-

91. GREGORIUS NYSSENUS Theol. De sancto Theodoro {2017.065}


(A.D. 4) Volume 46 page 745 line 3
(745) μάγειροι ὄρνεις θύοντες, καὶ βοσκημάτων ἀθλίων
σπλάγχνα διερευνώμενοι, καὶ τῷ λύθρῳ τοῦ αἵματος,
ὡς κρεωπῶλαί τινες τὴν ἐσθῆτα μολύνοντες.»
Μετὰ ταύτας τὰς φωνὰς τοῦ δικαίου, οὐκέτι οὐδὲ (10)
τὴν πλαστὴν φιλανθρωπίαν καὶ ἐσχηματισμένην οἱ

92. GREGORIUS NYSSENUS Theol. Encomium in xl martyres ii


{2017.067} (A.D. 4) Volume 46 page 784 line 2
ἐμιμεῖτο ἄγρια θηρία καὶ πικροὺς ἄνδρας. Τὰ μὲν
(784) γὰρ τῶν διωκομένων ἀνθρώπων φυγόντων τὴν προσ[ο]-
ριφθεῖσαν αὐτοῖς ἐσθῆτα σπαράττει· οἱ δὲ τῶν δυσ-
μενῶν ἀναχωρησάντων τὰς οἰκίας ἐμπιπρῶσι καὶ
καταλύουσι. Καί τις ἂν τῶν μαρτύρων εἶπεν ἐνδί-

93. GREGORIUS NYSSENUS Theol. In sanctum Ephraim {2017.068}


(A.D. 4) Volume 46 page 845 line 53
γεῖν, ἀλλ’ αὐτὸ ἐκεῖνο τὸ ὁρισθὲν εἰς τὴν ἐκείνου τα-
φὴν δοθῆναι πτωχοῖς. Εἷς γοῦν τῶν παρεστώτων, καὶ
οὗτος τῶν ἐπιφανῶν, ἐσθῆτα πολυτελῆ προευτρεπί-
σας, κἀκείνῃ συνθάπτειν τὸ τοῦ θείου πρεσβύτου σῶ-
475

μα προβουλευθεὶς, ἀκούσας τῆς ἐπιτιμίας, ἤλγησε, (55)

94. EUSEBIUS Scr. Eccl. et Theol. Antiquorum martyriorum collectio


(fragmenta) {2018.025} (A.D. 4) Volume 20 page 1524 line 11
ἔσχεν, ὡς ὁμόσε τοῖς κινδύνοις χωρεῖν, προπηδᾷν τε
καὶ προθύμως ἐπὶ τὸν ἀγῶνα ὁρμᾷν· τέως γε μὴν (10)
τῆς μητρὸς τὴν πᾶσαν αὐτοῦ ἀποκρυψαμένης ἐσθῆτα,
ἀπρόϊτος οἴκοι μένειν ἀναγκασθεὶς, ἐπέστειλε τῷ
πατρὶ καθειργμένῳ ὄντι τὴν περὶ μαρτυρίου προ-

95. EUSEBIUS Scr. Eccl. et Theol. Fragmenta in Lucam {2018.037}


(A.D. 4) Volume 24 page 572 line 21
ἀπῆλθον, ἀλλὰ καὶ τοὺς δούλους ὕβρισαν καὶ ἀπέκτει-
ναν, καὶ στράτευμα κινούμενον κατὰ τῶν ἀνῃρηκότων (20)
τοὺς δούλους, καὶ ὁ διὰ τὴν ῥυπαρὰν ἐσθῆτα ἐκβαλ-
λόμενος τοῦ γάμου· ὧδε δὲ ἄνθρωπος εἰσάγεται ψιλὸς,
καὶ δεῖπνον ἁπλῶς, καὶ εἷς ἐπὶ τὴν κλῆσιν ἐκπέμπε-

96. GREGORIUS NAZIANZENUS Theol. Apologetica (orat. 2)


{2022.016} (A.D. 4) Volume 35 page 472 line 40
ται οὗτος· ἃ μὲν περὶ Ἰησοῦ τοῦ πάνυ, ἱερέως
τοῦ μεγάλου, παραδηλοῖ, ὃν περιδύσας τῷ λόγῳ
τὴν ῥυπαρὰν ἐσθῆτα καὶ ἀναξίαν, τὴν ἱερατικὴν καὶ (40)
λαμπρὰν περιτίθησιν· ὅσα τε ὁ ἄγγελος αὐτῷ λέγων
πρὸς τὸν Ἰησοῦν καὶ ἐπισκήπτων πεποίηται·

97. GREGORIUS NAZIANZENUS Theol. Contra Julianum


imperatorem 2 (orat. 5) {2022.019} (A.D. 4) Volume 35 page 672 line
19
οὐκ ἐπισημαίνει τοῖς τοιούτοις καιροῖς, οὐδὲ ἡγιάσθη
τότε τοῖς σημείοις τοῦ πάθους; Ἐπιδειξάτωσαν
ἔτι καὶ νῦν τὰς ἐσθῆτας, οἱ τοῦ θαύματος ἐκεί-
νου θεαταὶ καὶ μύσται, τὰς τότε κατασημανθείσας (20)
τοῖς τοῦ σταυροῦ στίγμασιν. Ὁμοῦ τε γὰρ ταῦτα
476

98. GREGORIUS NAZIANZENUS Theol. Contra Julianum


imperatorem 2 (orat. 5) {2022.019} (A.D. 4) Volume 35 page 696 line
14
ῥίψαντος, ὡς οὐδ’ ἂν ὁτιοῦν γένηται, περισώ-
σοντος ἐκ τῆς αὐτοῦ δυναστείας τὴν πόλιν, ἐπὶ τὸ
ἱερὸν ἐλθὼν, καὶ τὴν ἐσθῆτα περιῤῥηξάμενος, δα-
κρύων τε προχέων πηγὰς, καὶ τὰς χεῖρας εἰς οὐρανὸν (15)
ἀνατείνας, τὸν Θεὸν τῆς Σεναχηρεὶμ βλασφημίας

99. GREGORIUS NAZIANZENUS Theol. Funebris oratio in patrem


(orat. 18) {2022.031} (A.D. 4) Volume 35 page 1020 line 46
ῥότερον· εἶτα καλέσας τῶν παραμενόντων τινὰ θερα-
πευτὴν ἐξ ὀνόματος, μικρὰ πάνυ καὶ ἀμυδρᾷ τῇ (45)
φωνῇ, παρεῖναί τε καὶ ὀρέγειν ἐσθῆτα, καὶ χεῖρα ὑπ-
έχειν ἐκέλευεν. Καὶ ὃς παρῆν μετ’ ἐκπλήξεως, καὶ
(1021) ὑπηρέτει προθύμως· καὶ ὃς ὡς βακτηρίᾳ τῇ

100. GREGORIUS NAZIANZENUS Theol. De pace 2 (orat. 22) (A.D.


4) Volume 35 page 1132 line 29
ὁ μὲν σπλάγχνοις πατρικοῖς σπαρασσόμενος, Θηρίον
ἥρπασεν, ἐβόα, τὸν Ἰωσὴφ, θηρίον πονηρὸν καὶ
ἀνήμερον, καὶ τὴν τοῦ παιδὸς ἐσθῆτα ᾑμαγμένην
προθεὶς, ὡς τὰς τοῦ παιδὸς σάρκας περιεπτύσσετο, (30)
τῷ αὐτῷ καὶ φλεγόμενος καὶ παραμυθούμενος.

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Ancient Greece, 379, 380, 381, 382, 383, Clothing for both men and women, 390
384, 386, 387, 388, 389, 390, 391 Clothing for Greek robes, 389
Athenians from wearing clothes, 383 Clothing in ancient Greece, 379
children's Clothing, 390 Clothing Industry In the Clothing, 389
chiton, 381 Clothing of slavery, 386
chlamys, 389 Clothing of the ancient Greeks, 381
clothes, 381, 382, 383, 384, 386, 387 Clothing of the ancient Mediterranean,
Clothing and cloth production, 389 390
Clothing Boys, 383
477

Clothing of the Minoan and Mycenaean, βίβλους διφθέρας λέγειν, 247


382 βύβλους διφθέρας καλέουσι, 232
Clothing, and slaves, 382 δάφνης στεφάνῳ, 67
Clothing, food and drink, 380 δέρμα, 5, 9, 224, 258, 263, 297, 298, 301,
dress for women, 382 314, 315, 316, 356
Encyclopedia of Clothing, 389 δέρρεις καὶ διφθέραι, 238, 246
everybody's clothes, 383 δέρσεις, 224, 227
fashion history, 388 διάδημα, 5, 10, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63,
Grèce antique, 391, 392, 393, 394, 395, 64, 65, 66, 67, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75,
396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 405 76, 79, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89,
Grèce et à Rome, 397, 403 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99,
Greek Clothing, 381, 383, 385, 386 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107,
Greek dress, 381, 383 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115,
himation, 383, 386 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123,
Homer's time, 380 124, 125, 127, 128, 130, 131, 133, 134,
peploi, 387 135, 136, 137, 139, 140, 141, 143, 144,
Roman Clothing, 384, 390, 391 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152,
vêtement grec, 399 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160,
vêtements, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 168, 169,
398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405 170, 171, 172, 174, 175, 176, 177, 178,
women's Clothing, 387, 391 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186,
wool for Clothing, 389 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194,
ἁλουργίδα, 134, 138, 151, 158, 161, 163, 195, 197, 198, 199, 200, 201, 203, 204,
172, 176, 185, 190, 194, 202, 204, 406, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213,
408 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 339,
ἁλουργίδας, 126, 406 344, 364
ἁλουργίδος, 126, 136, 138, 151, 194, 197, διάδημα ἀφελὼν, 94
202, 211, 220, 406, 407 διάδημα ἐπέθετο, 135, 148
ἁλουργὶς, 406, 407 διάδημα ποιεῖ, 111, 119, 121
Ἁλουργὶς αὐτοὺς κοσμήσει, 407 διάδημα τῆς κεφαλῆς, 62, 148, 174, 199,
ἀμπέχειν, 117, 118, 187, 199, 209 209, 210, 213
ἄμπυκες, 117, 118, 187, 190 διάδημα, ὅπερ οὖν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, 217
ἀμπυκῖται, 117, 118, 187, 209 διαδήμασι μηλίνοις καὶ πορφυροῖς, 112
ἀμφιεννύμενος, 353 διαδήμασιν, 64
ἀμφιέννυσθαι κατὰ μίμησιν, 266 διαδήματα δωροῦνται, 94
ἀμφιέσασθαι, 328 διαδήματα καὶ σκῆπτρα, 105
ἀμφιμάσχαλος χιτών, 364, 365 δ̣ι̣αδ
̣ ̣ήματά τε καὶ πορφύρα̣, 108, 121
ἀναδέσμην, 109, 207 διαδήματα χρύσεα, 212
ἀναξυρίδας, 58, 82, 343, 344 διαδήματι, 65, 77, 91, 100, 110, 124, 125,
απόπτυγμα, 7, 8, 9, 10 126, 129, 131, 132, 133, 134, 135, 136,
ἀπόπτυγμα, 10 140, 145, 147, 157, 162, 163, 165, 167,
Αρχαία Ενδύματα, 372 172, 173, 174, 175, 176, 179, 180, 181,
αρχαία υφάσματα, 371, 372 182, 184, 193, 196, 198, 205, 206, 207,
βαίτα ἡ διφθέρα ἡ ἐκ κωδίων 215, 218, 220, 406
συνερραμμένη, 319 διαδήματος, 69, 78, 80, 83, 84, 85, 99,
βαίταν ἀπέδυσα, 319 102, 104, 116, 126, 128, 135, 137, 138,
Βαίτη δὲ κἂν θέρει καὶ ἐν χειμῶνι, 325 141, 142, 151, 157, 160, 177, 194, 202,
Βαίτη>. ἡ διφθέρα, ὅ ἐστι γοῦνα, 290 204, 206, 211, 216, 219, 220
βαίτη>· δερμάτινον ἔνδυμα, 298 διαδηματοφόρῳ κεκοσμημένον, 68
βασιλεῖς ἐφόρουν, 118, 188 διαδημάτων τὰς κεφαλὰς γυμνώσουσι,
βασιλικῆς ἐσθῆτος, 83, 84 196
βαφῆς, 79, 125
478

Διφθέρα, 224, 227, 291, 306, 307, 326 ἐπωμίσι, 125


διφθέρα δὲ στεγαστὸς χιτὼν, 247 ἐσθῆτα, 79, 84, 90, 170, 196, 308
διφθέρα διὰ τὸ ἐν χειμῶνι, 317, 318 ετερομάσχαλος, 334
διφθέρα> καὶ <μηλωτὴ> διαφέρει, 257 Ἑτερομάσχαλος, 332, 334
διφθέραι, μηλωταί, 260, 296, 297, 302, ἐϋπέπλων, 355
329 ἔφαμμα χειριδωτὸν, 345, 365, 366
διφθέραις, 227, 228, 234, 235, 252, 257, ἐφαπτὶς, ἢ διάδημα, ἢ πορφυροῦν, 201
258, 259, 260, 263, 265, 266, 267, 268, ἐφόρει, 77, 88, 110, 115, 160, 229, 230,
270, 274, 280, 281, 283, 292, 295, 303 237, 250, 262
διφθέραν, 225, 226, 229, 230, 231, 232, ἕως τῶν ποδῶν χιτών, 358
233, 235, 236, 237, 239, 245, 246, 249, ζειρατίς>· ἱμάτιόν τι Σύρων, 191
250, 251, 253, 254, 255, 256, 262, 265, ζείρη, 191
270, 271, 272, 275, 277, 279, 280, 282, ζειροφόρους>· ζωνοφόρους, 191
284, 285, 287, 288, 291, 295, 298, 299, ζώνη, 4, 5, 7, 181, 192, 208, 216, 335, 357
304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, ζώνην, 58, 59, 83, 113, 119, 120, 174, 201,
312, 314, 315, 316, 317,318, 327, 328 335, 336, 337, 338, 339, 368, 369
διφθέραν ταύτην φορῶν ὁ ἐργάτης, 315, ζώνης, 5, 220, 253, 284, 337, 338
316 ζωστῆρα, 248, 335
διφθέρας, 224, 225, 227, 228, 231, 232, ἡμέρα ἀσκέρα> (εἶδος ὑποδήματος)
233, 234, 236, 238, 239, 240, 241, 242, <διφθέρα, 269
243, 244, 245, 247, 248, 249, 251, 252, Ἡρακλῆς ἐχρῆτο τῇ λεοντῇ περὶ τὸ σῶμα,
256, 258, 259, 261, 262, 263, 264, 266, 327
267, 268, 271, 272, 273, 276, 277, 278, ἱμὰς, 115
280, 281, 282, 283, 286, 289, 292, 293, ἱμάτια, 63, 77, 79, 110, 129, 228, 247,
294, 295, 297, 303, 307,308, 312, 313, 302, 316, 332, 334, 348
316, 317, 319, 320, 321, 322, 323, 324, ἱματίοις, 282, 340, 341, 347, 351
326, 327, 328, 329 ιμάτιον, 4, 5, 372
διψάρα>· δέλτος. οἱ δὲ, 298 ἱμάτιον, 56, 76, 82, 124, 143, 154, 184,
ἔνδεμα, 216 195, 197, 200, 201, 208, 218, 244, 247,
ένδυμα, 6, 9, 216, 224, 351, 373, 405 302, 313, 314, 317, 318, 338, 341, 342,
ἔνδῠμα, 9 343, 368, 369
ἔνδυμα ἀφθαρσίας, 140 ἱμάτιοφορίδες, 345, 365, 366
ἔνδυμα ἐσκευοποιημένον καὶ ἔχον ἱματίῳ, 203, 333
ἐπιπόρπημα, 358 ιστορία της Ενδυμασίας, 373
Ενδυμασία, 9, 371, 372, 373, 374, 375, καλλωπίζει κεφαλὴν, 152
376, 377, 378, 379 καλύπτρα, 117, 118, 187, 358
ενδυμασίες στην αρχαία Ελλάδα, 378 κάλχη>· διφθέρα. πορφύρα, 300
Ενδύματα, 371, 372 Κάνδυς, 344, 345, 365, 366
ἐνδύματα, 56, 57, 117, 266 Κανδύτανες, 345, 365, 366
ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα, 355 κατεκοσμήθη, 129, 135
ἐνδύομαι, 9 κατωνάκη, 227, 314, 346, 347
ἔνδῠσις, 9 κεκοσμημένη, 67, 86, 126
ἐνεδύσατο, 59, 83, 113, 123, 297 κεφαλὴν καλλωπίσας, 125
ἐνημμένος, 225, 231, 233, 291, 311, 312, κίδαρίς, 357
314, 327, 330 κίτταρις>· διάδημα, ὃ φοροῦσι Κύπριοι,
ἐξωμίδα, 256, 331, 332, 334 191
ἐξωμίδες, 370 κορδέλα, 10
ἐπενδύτην, 125, 304 λίθων διαδήματα τιμίων, 133
ἐπιβόλαιον κατὰ τῶν ὤμων φορούμενον, λίνα εἰς λεπτὰ διακεκομμένα. Αἰλιανός·
191 τὴν νηδὺν, 218
ἐπίκρανον, 117, 118, 187, 247 μαλάχης πτόρθους, 362
ἐπωμὶς, 357 μανδύας, 183, 347, 348
479

Μανδύας. Εἶδός ἐστιν ἐφεστρίδος, 347 σκῆπτρον, 59, 61, 76, 79, 86, 96, 106, 107,
μαργαρόστρωτος, 354 109, 124, 127, 128, 226, 252, 327
μασχαλιστῆρας, 176 σκήπτρου, 78, 85, 104
μασχαλιστῆρες, 95 σκήπτρῳ περιθεὶς, 106
μηλωτή, διφθέρα· καὶ τὸ λῶμα τοῦ σποδῷ, 166, 173
ἐνδύματος, 329 σπολὰς δὲ θώραξ ἐκ δέρματος, 247
Ξυστίς, 358 στεγαστρίδα, 239, 249
ὁλοπόρφυρον, 58, 82, 97, 344, 364 στολῇ χρυσῷ, 125
Ὀρθοστάδιοι, 351 στολὴν, 59, 63, 68, 72, 91, 113, 123, 129,
παρασκευαζόμενοι τὰς χειρίδας, 365 140, 166, 174, 175, 202, 256, 338, 346
πέδιλα, 172, 180, 188, 355, 366 στροφίον, 5, 361
πέπλο, 4, 5, 6, 351, 372 Σχιστὸς χιτών, 359
πέπλοι, 8, 216 ταινία, 10, 191, 192, 208, 375, 407
πέπλον ᾧ χρυσήλατος, 356 ταινιοῦντες>· κοσμοῦντες, δεσμοῦντες,
πέπλος, 5, 6, 351, 352, 353, 354 στεφανοῦντες, 192
Πέπλος, 7, 351, 353 τενίαι>· ζῶναι. στέφανοι. ἢ δεσμοί,
περιβλήματα, 205, 315, 317 διαδήματα, 193
περιδέραιον καὶ δακτύλιος,, 184 τέννος>· στέφανος ἐλάϊνος, ἐρίῳ
περιδυθεὶς καὶ ταινιωθεὶς, 167 πεπλεγμένος, 193
Περιστήθιον, 357 τιᾶραι, 105
περόνῃ, 355 τὸν σκύτινον τοῦτον χιτῶνα,, 239, 249
Πέρσην ἐκ τοῦ κανδύους καὶ τοῦ υπόδημα, 5
στρεπτοῦ, 346 ὑπόδημα, 60, 184, 188, 212, 301
πέτασον, 356 Υποδήματα, 371, 372
πετάσους καὶ ζώνας, 357 ὑποδήματα, 240, 263, 315, 317, 334, 338,
πλανίς>· τὸ τῆς νύμφης χρυσοῦν, 192 361, 368, 369
Ποδεών, 358 ὑφαντικὴν, 334
ποδήρη, 157, 275 ὕφασμα, 351, 354
ποδήρης, 80, 357, 358 ὑφῆναι καὶ τὸν χιτωνίσκον, 338, 368, 369
Ποδήρης, 357, 358 φόρει, 212
ποιμενικὸν περιβόλαιον ἐκ δερμάτων, 227, φορέσαι, 149, 166, 187
291, 326 φορέσας, 160, 187
πολυτελῆ καὶ κόσμον, 110 φορμό, 227, 361
πόρπας, 196 φοροῦσιν, 73, 116, 152
Πόρπη, 359 φορῶν, 89, 95, 168, 249, 250, 315, 316
πόρπης, 5, 7 χαλκοχιτώνων, 355
πορφύρᾳ, 58, 65, 67, 119, 125, 133, 159, χειμῶνι οὐ μόνον κεφαλὴν καὶ σῶμα, 364
170, 255, 338 χειρῖδάς, 364
πορφύραν, 60, 65, 71, 76, 77, 89, 102, χειρίδες, 363
110, 149, 152, 161, 166, 168, 171, 173, χειρίδων, 58, 82, 344, 364
182, 183, 187 χειριδωτός, 364, 365
πορφύρας, 69, 73, 141, 142, 358 χερσὶ χειρῖδας δασείας, 364
πορφυρίδα περιβεβλημένος, 162 χιτὼν δουλικὸς, 332, 334
προβιά, 227 χιτὼν ὁ κοσυμβωτὸς, 357
προμετωπίδια, 176 χιτὼν Περσικός, 345, 365, 366
προσερράπτετο, 347 χιτώνα, 4, 5, 6, 9, 372, 375, 379
σάκκῳ, 166, 173, 187 χιτώνας, 5, 6
σάνδαλα, 360 χιτῶνάς τε λινοῦς, 367
σανδάλια, 5, 77, 112, 359, 361 χιτῶνι, 276, 367, 368
σισύρα περίβλημα ἂν εἴη, 247 χλαῖναν, 317, 346, 355
σίσυρνα δὲ χιτὼν σκύτινος ἔντριχος, 247 χλαῖνάν, 335, 336, 366
480

χλαμύδα, 4, 7, 93, 150, 167, 187, 201, χλαμύδας, 371


370, 372 χλαμύδες, 170, 370

You might also like