POLSCI1E Group 1

Filipino Group Report

Filipino sa Iba’t ibang Disiplina
 FILIPINO SA IBA’T IBANG
DISIPLINA
I. Mga Batayang Kasanayan sa Pananaliksik.
a. Pagpili ng Batis (Sources) na Impormasyon
b. Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon
c. Pagsasalin, Paraphrasing atbp.
d. Pagpili ng Paksa na Pananaliksik
e. Pagbabalangkas

II. Filipino Bilang Larangan at Filipino sa Iba’t Ibang Larangan.

III. Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at iba pang kaugnay na
Larangan.
Ano ang Pananaliksik?
 PAGSISIYASAT PAG-AANALISA
AT PAGSUSURI
SISTEMATIKON
G PROSESO MALALIMANG
DATOS IMPORMASYON PAGTALAKAY
KARANASAN

SULIRANIN
PANANAW O
PANINIWALA PANANALIKSIK
PAGTUKLAS NG
LARANGAN O
BAGONG OPINYON SOLUSYON
DISIPLINA
KAALAMAN
KATOTOHANAN
Isang sistematikong proseso ng pag-aanalisa,pagsisiyasat at pagsusuri ng mga
impormasyon o suliranin gamit ang mga datos na nakuha at pinanghahawakan
patungkol sa karanasan, pananaw, ideya, tao,isyu at pangyayari tungo sa pagtuklas
ng bagong kaalaman.
 Ang Pananaliksik
• Ang Pananaliksik o Riserts ay isang makaagham na pagsisiyasat ng
penomena, idea, konsepto, isyu at mga bagay na kinakailangan bigyang linaw,
patunay o pasubali. Binubuo ito ng proseso ng paglilikom, pagtatanghal,
pagsusuri, at pagpapaliwanag ng mga pangyayari o katotohanan na nag-
uugnay sa espekulasyon ng tao sa katotohanan. Ito rin ay isang kasanayan o
skill na inilahad sa anyong pasulat. Maaari itong maiugnay at magamit sa iba’t
ibang larangan o disiplina. Mahalaga ito dahil dito tayo natuturuang mag-isip
at sumulat nang may lohikal na pag-unawa upang matimbang ang katibayan
at nabuong opinyon, interpretasyon, paghusga at konklusyon.
I. Mga Batayang Kasanayan sa Pananaliksik

• a. Pagpili ng Batis (Sources) na Impormasyon

• b. Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon
• c. Pagsasalin, Paraphrasing atbp.
• d. Pagpili ng Paksa na Pananaliksik
• e. Pagbabalangkas
A. Pagpili ng Batis (Sources) ng Impormasyon

- Sa pagsisimula ng pagbuo ng isang saliksik,

binibigyang diin at pansin sa kasanayang ito ang
angkop at tamang pagkuha at pagpili ng
gagamiting datos o impormasyon sa pagprepresenta
ng isang riserts.
-Sa pag-unawa ng kasanayang ito, dapat isaalang
alang ng isang mananaliksik ang mga sumusunod:
- May katangiang sistematiko, sensitibo at pagiging
kritikal.
- Pagiging obhetibo
Tandaan:
- Hindi lahat ng batis na impormasyon at datos ay
totoo at makabuluhan ang kahulugan.
Pantulong na Gabay:
- Sa paghahanap at pagpili ng batis (sources) na
impormasyon, ang mga sumusunod ay dapat gamitin at
ugaliin.
Mula sa mga nakalimbag na teksto na kung saan
dumaan sa malalim na pag-aaral at pagsusuri ( Primary
At Secondary na Impormasyon.)
 Mga halimbawa nang dapat isaalang-
alang sa pagpili ng batis (sources):
• Piliin ang pinaka-angkop na uri ng batis na
impormasyon upang sumagot sa mga tanong sa
gagawing pananaliksik.
• Alamin ang pagkakaiba ng iba’t ibang uri ng batis
ng impormasyon na mayroon.
• Hanapin kung saan makakakuha ng pang-
kasalukuyan at historikal na impormasyon.
• Ilista ang mga pagkakaiba ng pangunahin at pang-
sekondaryang batis.
• Unawain ang pagkakaiba ng popular at iskolaryang
publikasyon.
Pang-kasalukuyan at Historikal na Impormasyon

Diyaryo Peryodiko Internet

Ensiklopedya Aklatan
 Popular at Iskolaryang Publikasyon

Maraming Guro ang humihingi sa paggamit ng iskolaryang

artikulo sa pananaliksik. Ang mga iskolaryang artikulo ay
matatagpuan sa mga organisado at sinuring pahayagan.
Maituturing na mataas sa kalidad at kumakatawan sa
mahalagang pananaliksik sa isang larangan. Ang mga artikulo
mula sa mga popular na magasin ay hindi kabilang sa parehas na
antas nang pananaliksik at hindi sinuri sa parehong paraan.
 Pangunahin at Sekondaryang Impormasyon
Pangunahin Sekondarya
Ang batis (source) ay maituturing na pangunahin Ang sekondaryang batis (source) ay naglalaman
kung ito ay unang kamay o first hand na salaysay ng impormasyon na siyang interpretasyon ng
ng isang pangyayari o tao. Ang pangunahing isang pangyayari, tao, o pananaliksik. Ang
batis ay nagawa sa mismong panahon o ganitong uri ng batis ay maaring isulat ng
pangyayari na sinasaliksik. iskolars, mananaliksik, propesyonal, o
Uri ng Batis Halimbawa mamamahayag.
Uri ng Batis Halimbawa
• Rekord ng Audio • Talumpati ni • Aklat na • Talambuhay ni Dr.
• Orihinal na mga Pangulong Duterte nagpapahayag ng Jose Rizal
dokumento (diary o pagpuna o • Artikulo sa
sulat) • Mga liham
sulat niniRizal
Rizal interpretasyon sa pahayagan tungkol
• Lab report isang paksa sa Free Education
• Interbyu • Muntinlupa Gazette • Artikulo sa Law
• Lathala ng pahayagan • Pelikula ni Jerrold
Pamahalaan • Luneta Hostage • Aklat-aralin Tarog na, ‘Heneral
• Orihinal na Crisis • Antolohiya Luna’
pananaliksik • Ensiklopedyas
• Kuha ng Bidyo mula
sa pangyayari
B. Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon
-Pagbabasa
Ayon kay Toze, ito ay nagbibigay ng
impormasyon na nagiging daan sa pagkaroon
ng kabatiran at karunungan.
Dalawang Uri ng Pagbasa
(1)- Skimming o mabilisang pagbasa
(2)- Scanning o pahapyaw na pagbasa
-Pagmamarka (Highlighting)
- Pangangalap-tala (Note- Taking)
-Pagbubuod ng Impormasyon
Nakapaloob sa kasanayang ito ang paraan
ng pag-unawa ng isang mambabasa sa isang
nakalimbag na teksto sa pamamagitan ng
pagpapaikli, pagdagdag o pagbabawas ng salita
depende sa ating pagkakaintindi. Kabilang dito ay
ang mga sumusunod:
1. Lagom o Pagbubuod
2. Tuwirang Sipi
3. Hawig
4. Presi
 C. Pagsasalin, Paraphrasing atbp.
PAGSASALIN
Ang pagsasaling-wika ay paglilipat sa pinagsasalinang wika ng pinakamalapit na
katumbas ng diwa o mensaheng isinasaad sa wikang isinasalin.
Mga Paraan ng Pagsasalin:
1. Sansalita-bawat sansalita - isa-isang pagtutumbas ng kahulugan ng salita.
2. Literal - pagsasalin sa pinakamalapit na gramatiko ng pinagsasalinan.
3. Adaptasyon - pagsasalin na minsan ay malayo na sa orihinal.
4. Malaya - pagsasalin na walang kontrol na tila hindi na isang salin.
5. Matapat - pagsasalin na eksakto o katulad na kahulugang kontekstuwal.
6. Idyomatikong Salin - Mensahe, diwa o kahulugan ng orihinal na teksto.
7. Saling Semantika - pinagtutuunan ang halaga ng estetiko gaya ng maganda at
natural na tunog.
8. Komunikatibong Salin – pagsasaling kontekstuwal na kahulugan para sa
mambabasa.
MGA URI NG PAGSASALIN
1. Pagsasaling Teknikal
- may kinalaman sa agham, kalikasan, lipunan at sa mga disiplinang
akademiko na nangangailangan ng angkop na espesyalisadong
wika.
2. Pagsasaling Panitikan
- ito ay ang pag-aangkop ng akdang pampanitikan sa panibagong
kalagayan na nagtataglay rin ng mga katangian, istilo, at himig ng
akdang pampanitikan.
MGA HAKBANG SA PAGSASALIN
1. Pagbabasa ng paulit-ulit sa teksto
2. Pagsusuri
3. Paglilipat
D. Pagpili ng Paksa na Pananaliksik
Sa antas ng kasanayang ito sa pananaliksik, marapat
lamang na bigyang pansin ang mga salik sa pagpili
ng paksa ng isang saliksik:
1. Napapanahon
2. Saklaw at Limitasyon
3. Isaalang-alang ang kagustuhan at interes
4. Datos o Materyal
5. Makabuluhan
6. Pinansyal
 E. Pagbabalangkas
- Iskeleton ng anumang sulatin
- Ginagamit ito upang magkaroon ng direksyon ang isang
sulatin, pag-uulat at maging ang pananaliksik.
- Nagiging maayos,malinaw at sunod sunod ang paglalahad
ng bawat detalye o impormasyon.
- Gumagamit ng Roman Numerals ( I,II ,IX), mga Letra
(a,b,c) at ang mga Numero (1,2,4) sa pagsasagawa ng isang
balangkas.
MGA URI NG BALANGKAS:
1. Pamaksang Balangkas
- binubuo ng salita o parirala, matipid sa pananalita o pahayag.
2. Pangungusap na Balangkas
- binubuo ng buong pangungusap ng pangunahing ideya at maynor na
ideya.
3. Patalatang Balangkas
- kabuuang mga talata ng sulatin.
II. Filipino Bilang Larangan at Filipino sa
Iba't ibang Larangan

FILIPINO
 II. Filipino Bilang Larangan at Filipino sa Iba't
ibang Larangan
Ang Filipino sa Agham
Sa piling domeyn, halos lahat ng textbook ay nakasulat sa ingles kaya praktikal
lamang dawn na Ingles ang gamitin sa talakayan kaya kung may textbuk nang
nakasulat sa Filipino, Malaya na natin itong magagamit. Mapapansin din na
malaki ang partisipasyon ng mga mag-aaral kapag Filipino ang talakayan tulad ng
karanasan ni Ms. Lea Soriano, propesor sa Matematika sa DLSU. Sa pagtuturo niya
sa Filipino, malayang nakapagtatanong ang mga estudyante; may textbuk kasing
nakasulat sa Filipino sa kanilang kurso. Ito’y isang patunay lamang na nakasasagot
sila sa mataas na antas ng pagtatanong at nakapaghahambing sila ng bagong
kaalaman sa kanilang karanasan.
III. Filipino sa Humanidades, Agham
Panlipunan at iba pang kaugnay na
Larangan
III. Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan
at iba pang kaugnay na Larangan.
FILIPINO SA HUMANIDADES
Ang katawawagan o terminong humanidades ay tumutukoy sa mga sining na
biswal, tulad ng musika, eskultura, teatro o dula at panitikan. Mahalaga ang sining,
sa pamamahitan nito’y naipapahayag ang damdamin. Ito ang sangay ng
karunungan na may kinalaman sa kaisipan, damdamin at pakikipag-ugnayan ng
tao.

Mga Sining na Biswal;

• Arkitektura
• Eskultura
• Pagpipinta
AGHAM PANLIPUNAN
Ang Agham panlipunan o social science ay tumutukoy sa pakikitungo sa kapwa
tao. Bilang siyensya, gumagamit ito ng pagsasaliksik, pagtuklas at pagsubok.
Layunin nito ang tumuklas, magpatotoo at sumulat.

Ugnayan ng mga sangay ng heograpiya

Agham Panlipunan
sosyolohiya

siyensya politikal ekonomiks

antropolohiya

pilosopiya
Gawi o kilos
ng tao kasaysayan

sikolohiya
Organisasyong Sosyal - pag-aaral na sumasakop sa pagsisiyasat sa mga iba’t ibang
grupo, institusyong sosyal, istratipikasyong sosyal, relasyon ng mga lipi o grupong
etniko at byurokrasya

Mga Sangay ng Sosyolohiya:

ekonomiya, agrikultura, industriya, pananampalataya, pulitika, edukasyon at
libangan.

Sikolohiyang Sosyal - pag-aaral ng kalikasan ng tao bilang bunga ng grupong

pamumuhay, katauhan o personalidad, mga saloobin at sama-samang kilos.

Pagbabagong Sosyal, Organisasyong Sosyal at Disorganisasyong Sosyal – lawak na

pag-aaral ng pagbabago sa kultura, sosyal na relasyon at mga suliranin sa lipunan.
Ekolohiya ng Tao - pag-aaral ng kaugnayan ng tao sa kapaligiran, na may
diin sa apat na saliksik:
 Mga katangian ng populasyon
 Organisasyon
 Kapaligiran
 At teknolohiya

Pag-aaral ng Populasyon - tungkol sa bilang ng tao, komposisyon,

pagbabago at uri na may impluwensya sa ekonomiya, politika at sistemang
sosyal.

Ang tatlong uri ng sangay ng karunungan na may kinalaman sa

sosyolohiya:
 Likas na Agham
 Agham Panlipunan
 At Humanidades
Salamat sa Pakikinig