Παραθετικά επιρρημάτων, μετατροπή ευθύ λόγου σε πλάγιο σε ευθείες

ερωτήσεις και δευτερεύουσες προτάσεις

Παρεγενόμην δ' ἀνθρώπῳ τινὶ νουθετοῦντι ἑαυτοῦ ἑταῖρον, διότι ἐπίστευεν

τῷ κατηγοροῦντι οὐκ ἀκούσας τοῦ ἀπολογουμένου ἀλλὰ μόνου τοῦ

κατηγοροῦντος. Ἔλεγεν οὖν ὡς δεινὸν πρᾶγμα ποιοῖ καταγιγνώσκων τοῦ

ἀνθρώπου, οὔτε αὐτὸς παραγενόμενος οὔτε τῶν φίλων ἀκούσας

παραγενομένων, οἷς εἰκὸς ἦν αὐτὸν λέγουσιν πιστεύειν· οὐδ'

αὖ ἀμφοτέρων ἀκούσας, οὕτως προπετῶς ἐπίστευσε τῷ κατηγοροῦντι. Δίκαιον

δὲ εἶναι καὶ τοῦ ἀπολογουμένου ἀκοῦσαι πρὸτοῦ ἐπαινεῖν ἢ μέμφεσθαι, ὥσπερ

καὶ τοῦ κατηγοροῦντος. Πῶς γὰρ ἄν τις ἢ δίκην καλῶς δικάσαι ἢ ἀνθρώπους

κατὰ τρόπον κρῖναι δύναιτο, μὴ ἀμφοτέρων τῶν ἀντιδίκων ἀκούσας; Τούς γάρ

λόγους παραβαλλομένους, ὥσπερ τήν πορφύραν και το χρυσίον, ἄμεινον

κρίνεσθαι. Ἤ τίνος ἕνεκεν ἤ χρόνον ἀμφοτέροις δίδοσθαι τοῖς ἀντιδίκοις ἤ ὀμνύειν

τους δικαστάς ἀκροάσεσθαι ὁμοίως ἀμφοτέρων,εἰ μή ὑπελάμβανεν ὁ νομοθέτης

τάς δίκας δικαιότερον ἄν καί βέλτιον κρίνεσθαι ὑπό τῶν δικαστῶν; Σύ δέ μοι δοκεῖς

οὐδέ τοῦτο το ὑπό πολλῶν λεγόμενον ἀκηκοέναι. Τό ποῖον; ἔφη. «Μηδέ δίκην

δικάσῃς, πρίν ἄν ἀμφοῖν μῦθον ἀκούσῃς»

Πλάτων, Δημόδοκος 382 e-383a-b

 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 20
1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για κάθε μια από τις παρακάτω
λέξεις:
τινί: αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου γένους.
ἑαυτοῦ: ο ίδιος τύπος στο β´ πρόσωπο.
ὁ νομοθέτης: γενική πληθυντικού.
πολλῶν: αιτιατική ενικού στο γένος που βρίσκεται.
μῦθον: κλητική πληθυντικού.

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για κάθε μια από τις παρακάτω
λέξεις:
δεινόν: επίρρημα υπερθετικού βαθμού.
καλῶς: συγκριτικός βαθμός.
ἄμεινον: ο ίδιος τύπος στους άλλους βαθμούς.
πολλῶν: αιτιατική ενικού συγκριτικού και υπερθετικού του ουδετέρου γένους.
προπετῶς, ο ίδιος τύπος στους άλλους βαθμούς.
δίκαιον: ο ίδιος τύπος στους άλλους βαθμούς.

3. ἀνθρώπῳ τινὶ νουθετοῦντι, δεινὸν πρᾶγμα, ἀμφοτέρων τῶν ἀντιδίκων :

να κλιθούν οι συνεκφορές.

4. ἑαυτοῦ : να ανγνωριστεί η αντωνυμία και να κλιθεί στον ίδιο αριθμό στα

άλλα πρόσωπα.

5. Να γράψετε τους ζητούμενους ρηματικούς τύπους:

παρεγενόμην: β΄ενικό προστακτικής ενεστώτα και αορίστου.
καταγιγνώσκων: απαρέμφατο αορίστου β´.
κρῖναι: γ΄ενικό ευκτικής αορίστου και απαρέμφατο αορίστου.
παραβαλλομένους: ο ίδιος τύπος στον μέλλοντα.
ὑπελάμβανεν: β´ ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β´.

6. κρῖναι: να γραφεί το β΄ενικό σε όλες τις εγκλίσεις στο χρόνο που βρίσκεται.

7. Να μετατραπεί η ειδική πρόταση σε κατηγορηματική μετοχή:

ὡς δεινόν πρᾶγμα ποιοῖ καταγιγνώσκων τοῦ ἀνθρώπου, οὔτε αὐτός
παραγενόμενος οὔτε τῶν φίλων ἀκούσας παραγενομένων.

8. Να βρείτε το είδος του υποθετικού λόγου που λανθάνει στην παρακάτω

περίοδο: Μηδέ δίκην δικάσῃς, πρίν ἄνἀμφοῖν μῦθον ἀκούσῃς.

9. Αφού βρεθούν οι ευθείες ερωτήσεις του κειμένου, να μετατραπούν στον

πλάγιο λόγο με εξάρτηση «Ούτος ηρώτα…»