Trzustka

1. Część endokrynowa= wyspy Langerhansa

 Utworzona przez kilkadziesiąt komórek i oddzielona od części endokrynowej przez
tkankę łączną.
 Cztery rodzaje komórek wydzielające hormony polipeptydowe
a) komórki alfa- glukagon
b) komórki beta- insulina
c) komórki delta- gastryna i somatostatyna
d) komórki PP- polipeptyd trzustkowy

2. Część egzokrynowa- wytwarza enzymy

 pęcherzyk zbudowany z komórek piramidalnych bogatych w ziarna zymogenowe
(podstawna część ziarna zawiera jądro z wyraźnym jąderkiem, zasadochłonną
cytoplazmę i siateczkę śródplazmatyczną szorstka bogatą w mitochondria. W
cytoplazmie komórek zymogenowych dochodzi do syntezy enzymów, które
następnie są przechowywane w aparacie golgiego)- podstawowa jednostka zrazika
 czynność wydzielnicza kom. pęcherzykowych jest kontrolowana hormonalnie przez
kom. nabłonka dwunstnicy i kom. wysp Langerhansa
 krew opuszczająca komórki wewnątrzwydzielnicze wysp trzustkowych trafia w
pierwszej kolejności w okolice kom. pęcherzykowych, dzięki czemu część
egzokrynowa pozostaje pod wpływem części endokrynowej.
 w centrum każdego pęcherzyka umiejscowione są komórki śródpęcherzykowe, które
przechodzą w nabłonek jednowarstwowy sześcienny tworząc wstawki.

Enzymy wytwarzane przez trzustkę:

 amylaza trzustkowa
 trypsynogen
 chymotrypsynogen
 elastaza
 lipaza trzustkowa
 rybonukleaza
 deoksyrybonukleaza
 hydrolaza estrów cholesterolowych
 fosfolipaza A2
 karboksydaza

Wątroba

 Zrazik- podstawowa jednostka architektoniczna: fragment miąższu o heksagonalnym

kształcie położony wokół żyły centralnej zrazika (przestrzenie pomiędzy zrazikami-
przestrzenie wrotne)

Rodzaje zrazików:
a) zraziki klasyczne- podstawa= blaszka wątrobowa zbudowana z hepatocytów, kształt
heksagonalny
 GRONKO WĄTROBOWE- odmienna jednostka strukturalna, przestrzeń obejmująca
dwa sąsiednie zraziki klasycne, które zaopatrywane są przez krew z dwóch tętnic
okołozrazikowych pochądzących z tej samej tętnicy międzyzrazikowej. Zawiera trzy
rodzaje hepatocytów:
 Strefa I- wytwarzanie albumin, synteza glikogenu
 Strefa II- łączą funckcje dwóch pozostałych stref
 Strefa III- prowadzenie procesów detoksykacyjnych

t. wątrobowa właściwa→ t. międzypłatowa→ t. międzyzrazikowa→ t.

okołozrazikowa

b) zraziki portalne- podstawa= blaszka wątrobowa zbudowana z hepatocytów, kształt

trójkątny, cetrum stanowi triada wątrobowa, w wierzchołkach umieszczone 3 żyły
centralne pochodzące od trzech zrazików klaycznych

 Triada wątrobowa: odgałęzienie żyły wrotnej, tętnicy wątrobowej i przewody żółciowe.

Triada otoczona tkanką łącznąsąsiaduje z naczyniem limfatycznym.