5

ARALING PANLIPUNAN
Patnubay ng Guro

YUNIT 4
ARALIN 1 Konteksto ng Reporma at Pagtatatag ng Monopolyang Tabako
Takdang Araw: 1 araw

Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan

 Reporma sa ekonomiya at pagtatatag ng monopolyang tabako

Paksang Aralin
Paksa: Konteksto ng Reporma at Pagtatatag ng Monopolyang Tabako
Kagamitan: powerpoint presentation, venn diagram, manila paper, pentel pen
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IV-a-b-1
Yunit IV, Aralin 1, LM, ph. ______
Pilipinas Kong Hirang, Eleonor D. Antonio, et.al., ph. 158
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide, ph. 62
http://tl.answers.com/Q/Ano_ang_epekto_ng_monopolyo_ng_tabako
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.youtube.com/watch?v=29PperCg82c

Pamamaraan
A. Panimula
1. Tumawag ng mga boluntir. Gamit ang kanilang katawan, ipasulat ang mga letrang bumubuo sa
mga salitang, gawain at sibika. Ipahula sa pangkat o klase ang nabuong salita. Bigyan ng kredit
ang naunang nakahula.
2. Itanong:
 Madali bang hulaan ang mga letra kapag isinusulat gamit ang katawan?
 Alam ba ninyo ang ibig sabihin ng salitang nabuo ninyo?
 Sa palagay ninyo, ano ang ibig sabihin ng mga salitang, Monopolya?
3. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mga bata.
4. Iugnay ang mga ito sa aralin.

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin gamit ang mga susing tanong sa Alamin Mo, LM, pahina ___
2. Magdaos ng brainstorming kaugnay ng mga tanong. Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
3. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
4. Talakayin ang paksa.
5. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipasagot ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.

2
  Ipagawa ang Gawain B, p. _____. Ipasulat ang sagot sa notbuk.
 Ipangkat ang klase at ipagawa ang Gawain C.
6. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____

Pagtataya
Ipagawa ang Natutuhan Ko, ph. _______ ng LM.

Susi sa Pagwawasto
Gawain A
Ipabigay at iwasto ang mga sagot ng mga bata.

Gawain B
Kabutihang dulot ng monopolya ng tabako

 Natupad ang mithiin ng Basco na lumaki ang kita ng pamahalaan at makapagsarili ang bansa.
 Nagkaroon ng trabaho ang libu-libong mamamayan.
Kasamaang dulot ng monopolyang tabako

 Inabuso ng mga pinunong namahala rito ang kanilang tungkulin.

 Ang mga magsasakang nasiraan ng pananim ay hindi lamang pinagmulta kundi binawian pa ng
lupa.
 Sa halip na mapunta sa pamahalaan ang salapi, napunta ito sa bulsa ng mga opisyal.

Gawain C
Pamantayan sa Pagbibigay ng Puntos sa Dula-dulaan

Pamantayan Pinakamahusay Mahusay-husay Mahusay

4-5 2-3 0-1
Pagbibigay ng Malinaw, angkop ang Hindi gaanong Malabo at hindi
Diyalogo lakas o hina ng malinaw at angkop maintindihan ang
boses ang boses. pagbibigay ng
dayalogo
Malikhain at Malinaw at may Hindi gaanong Walang pagkilos
Epektibong Galaw o paglalapat ang kilos- malinaw at lapat ang
Pagkilos galaw, ekspresyon pagkilos-galaw.
ng mukha, diyalogo,
atbp.
Kawastuhan ng Malinaw ang Hindi gaanong Malabo ang
Diwang nais mensaheng nais malinaw ang mensahe.
Ipahayag o iparating. mensahe.
Pinapagawa
Malikhaing Pagbubuo Epektibo ang mga Hindi gaanong Walang bisa ang
at Paggamit ng mga materyales, epektibo materyales.
3
Materyales nakadagdag sa
ikahuhusay ng
pagtatanghal.
Nilalaman Malawak ang Hindi gaanong Walang bagong
kaalamang ibinahagi malawak ang kaalaman na
kaalamang ibinahagi. ibinahagi.

Natutuhan Ko
1.
2.
3.
4.
5.

Takdang Aralin
Ilarawan.
Sino sa mga Pilipinong nag-alsa laban sa mga Español ang higit mong hinangaan? Bakit?

4
ARALIN 2 Pag-aalsa sa Estadong Kolonyal
Takdang Araw: 4 na araw

Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan

 Mga pag-aalsa sa loob ng estadong kolonyal

Paksang Aralin
Paksa: Pag-aalsa sa Estadong Kolonyal
Kagamitan: powerpoint presentation, manila paper, pentel pen
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IV-a-b-1.2
Yunit IV, Aralin 2, LM, ph. ______
Pilipinas Kong Hirang, Eleonor D. Antonio, et.al., ph. 140-152
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.google.com

Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik tanaw sa nakaraang aralin.
2. Ipasagot: Sino sa mga bayaning Pilipino ang lumaban sa mga Español ang higit mong
hinahangaan? Anong katangian ang inyong nagustuhan? Tignan ang larawan sa LM, ph.____.
Pag-usapan ito.
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM p. _____. Tanggapin
lahat ang sagot ng mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
3. Talakayin ang paksa.
4. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipasagot ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.
 Ipagawa ang Gawain B, p. _____. Ipasulat ang sagot sa notbuk.
 Cooperative Learning Technique (CLT). Hatiin ang klase sa limang pangkat. Ipagawa ang
Gawain C sa LM, ph. _____ at ipaulat ito sa buong klase.

5. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____

Pagtataya
Ipagawa ang Natutuhan Ko, ph. _______ ng LM.
5
Susi sa Pagwawasto
Gawain A
1. Katapangan 4. Pagmamahal sa kalayaan
2. Pagkakaisa 5. Kasipagan
3. Katalinuhan

Gawain B

Cagayan: Felipe Catabay at Gabriel Tayag

Ilocos: Diego at Gabriela Silang
Pangasinan: Andres Malong at Juan dela Cruz Palaris
Pampanga: Francisco Maniago
Manila: Lakan Dula at Rajah Sulayman
Quezon: Apolinario de la Cruz (Hermano Pule)
Panay: Tapar
Leyte: Bancao
Bohol: Tamblot at Francisco Dagohoy

Gawain C
Rubric sa Pangkatang Gawain
Pamantayan Puntos Natamong Puntos
1. Lahat ng kaanib ay nakilahok sa Gawain 3
2. Malinis ang pagkakagawa ng visual aid at may 3
angkop na disenyo
3. May katamtamang lakas ng boses 3
4. Malikhain sa presentasyon ng output 3
5. Wasto ang impromasyon na tinalakay 3
Kabuuang Puntos 15

Natutuhan Ko
1. C. 4. C.
2. A. 5. C.
3. D.

6
ARALIN 3 Kilusang Agraryo ng Pilipinas
Takdang Araw: 2 araw

Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan

 Kilusang Agraryo ng 1745

Paksang Aralin
Paksa: Kilusang Agraryo ng Pilipinas
Kagamitan: powerpoint presentation, mapa ng Luzon, manila paper, pentel pen
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IV-a-b-1.3
Pilipinas Kong Hirang, Eleonor D. Antonio, et.al.,
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.google.com

Pamamaraan
A. Panimula
1. Balitaan. Pag-usapan ang napapanahong balita na may kaugnayan sa paksang aralin.
Halimbawa: Naniniwala ba kayo na maunlad na ang Pilipinas kung ihahambing sa nakalipas na
mga panahon?
2. Ipakita ang mga larawan ng paring Dominicano, Heswita, at Agustino. Talakayin at iugnay ito sa
aralin. Ilahad ang susing tanong sa Alamin Mo.
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM p. _____. Tanggapin
lahat ang sagot ng mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
3. Talakayin ang paksa.
4. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipagawa ang Gawain A, maaaring pasagutan ito na pasalita o ipasulat ito sa notbuk.

Mga Tanong:
> Magkano ang ibinabayad sa lupa ng mga katutubong may asawa sa mga pari?
> Ano ang ginawa ng mga katutubo nang malaman ang anomalya sa kanilang lupain?
> Sino ang lubusang nakinabang sa mga lupain ng mga katutubo?
> Bakit nabuo ang kilusang agraryo? Ano ang mahihinuha mo sa pahayag na ito?
> Paano mo ilalarawan ang mga prayleng sangkot sa tinalakay na paksa?

 Talakayin ang mga sagot ng bata.

7
 Ipagawa ang Gawain B. Tignan ang mapa. Tukuyin ang mga lugar kung saan naganap ang
kilusang agraryo noong 1745.
 Ipagawa ang Gawain C, ph._____. Talakayin at iwasto ang mga sagot ng bata.
5. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____.

Pagtataya
Ipasagot ang Natutuhan Ko, ph. _______

Susi sa Pagwawasto
Gawain A
Talakayin ang mga sagot ng bata.
Gawain B

 Cavite
 Morong
 Batangas
 Bulacan
 Laguna
 Taguig
 Hagonoy
 Cavite
 Paranaque

Gawain C

Tanggapin ang mga sagot ng bata. Iwasto.

Natutuhan Ko

1. Piso at limang sentimo 4. Tama

2. Dominicano 5. Tama
3. Katagalugan

Takdang Aralin.

Sagutin ang katanungan.

Paano mo ilalarawan ang mga prayleng sangkot kilusang agraryo ng 1745? Bakit tila
abusado ang mga pari? Bakit kailangang mang-agaw sila ng mga lupaing hindi naman sa
kanila?

8
ARALIN 4 Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose

Takdang Araw: 1 araw

Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan

 Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose

Paksang Aralin
Paksa: Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose
Kagamitan: powerpoint presentation
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IV-a-b-1.4
Pilipinas Kong Hirang, Eleonor D. Antonio, et.al.,
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.google.com

Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik-tanaw sa nakaraang aralin.
2. Pasimulan ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo, ph. ____

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM p. _____. Tanggapin
lahat ang sagot ng mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
3. Talakayin ang paksa.
4. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipasagot ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.
 Ipagawa ang Gawain B, p. _____.
 Ipagawa ang Gawain C, p._____. Talakayin at iwasto ang mga sagot ng bata.
5. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____.

Pagtataya
Ipasagot ang Natutuhan Ko, ph. _______

9
ARALIN 5 Okupasyon ng Ingles sa Maynila
Takdang Araw: 1 araw

Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan

 Okupasyon ng Ingles sa Maynila

Paksang Aralin
Paksa: Okupasyon ng Ingles sa Maynila
Kagamitan: powerpoint presentation, manila paper, pentel pen
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IV-a-b-1.5
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.google.com

Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik-tanaw sa nakaraang aralin.
2. Pasimulan ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo, ph. ____
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM p. _____. Tanggapin
lahat ang sagot ng mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
3. Talakayin ang paksa.
4. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipasagot ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.
 Ipagawa ang Gawain B, p. _____.
 Ipagawa ang Gawain C, p._____. Talakayin at iwasto ang mga sagot ng bata.
5. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____.

Pagtataya
Ipasagot ang Natutuhan Ko, ph. _______

10
ARALIN 6 Ang mga Pandaigdigang Pangyayari at Malayang Kaisipan
Takdang Araw 1-3 araw

Layunin
Nakapagtatalakay ng mga pandaigdigang pangyayari bilang konteksto ng malayang kaisipan
tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
- Nakapagpapaliwanag ng paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong batayan
ng kolonyalismo.

Paksang Aralin
Paksa: Ang mga Pandaigdigang Pangyayari at Malayang Kaisipan
Kagamitan: Task card, larawan
Sanggunian: Code: K-12 AP5PKB-IV-c2, LM pp.
REGIONAL WRITESHOP ON THE DEVELOPMENT OF INSTRUCTIONAL MATERIALS (IMS) BY
DO IT YOURSELF (DIY) METHOD IN HEKASI V
Makabayan Kasaysayang Pilipino p. 108-109
Isang Bansa, Isang Lahi Evelina M. Viloria, Ed. D. et. al.
https://link.quipper.com/en/classes/573ae8e53c4bee0aee000429/courses
www.google.com/image

Pamamaraan
A. Panimula
1. Ipasuri at ipahambing sa mga mag-aaral ang dalawang larawan. Maaaring ilagay sa sa Venn
Diagram ang kanilang mga sagot.

Ang Pilipinas Bago Dumating ang Mga Ang Pilipinas Nang Dumating ang
Kastila mga Kastila

11
 2. Iugnay ang mga sagot sa aralin.

Ang mga Pilipino noon ay wala pang konsepto ng nasyon o bansa. Bago pa dumating ang mga
Espanyol ang pamahalaang mayroon sa bansa ay mga nagsasariling barangay lamang. Walang iisang
wika, tradisyon, relihiyon, o gawaing maaaring magbuklod sa lahat ng mga Pilipino noon. May ilang
pangyayari noong ika-19 na siglo na nagbunsod sa pagsilang ng diwang makabansa.

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pagpapasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM Pahina.
2. Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin lahat ng sagot nila.
3. Ipabasa ang tekstong tumatalakay sa mga pandaigdigang pangyayari .
4. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa binasang teksto sa LM.
5. Ipagawa ang mga sumusunod.

Gawain A
 Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng Gawain A sa LM.
 Ipasulat ang kanilang mga sagot sa notbuk.

Gawain B (Think Pair Share)

• Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng Gawain A sa LM.
• Ipasulat ang kanilang mga sagot sa notbuk.

Group Work
 Pangkatin ang mag-aaral sa apat. Bigyan ng taskcard ang bawat mag-aaral. Sabihin na
dapat nilang sundin ang mga sumusunod na pamamaraang nakasulat sa taskard.
Pagkatapos, ibabalik ng mga lider ang taskcard sa guro, babalik sa upuan, mananatiling
tahimik at hihintaying matapos ang ibang pangkat. Maaaring gumamit ng sariling
rubric upang maging gabay sa pagmamarka sa gawain ng bawat pangkat.

Task Card Task Card Task Card Task Card

Pangkat I Pangkat II Pangkat III Pangkat IV
Egg Hunting Role Playing Family Portrait Family Portrait
Mga Gawaing Dapat Mga Paghahandang Dapat Family Portrait Family Portrait
Sundin: Gawin sa Loob ng Limang Mga Paghahandang Mga Paghahandang
1. Kunin ng lider ang Minuto. Dapat Gawin sa Loob ng Dapat Gawin sa Loob ng
task 1. Maghanda para sa isang Limang Minuto. Limang Minuto.
card sa guro. role playing. 1. Hatiin sa dalawang 1. Hatiin sa dalawang
2. Hanapin ang mga 2. Ipakita sa klase ang grupo ang pangkat. grupo ang pangkat.
itlog sa loob ng silid- pagkakaiba ng dalawang Magkunwaring Family Magkunwaring Family
aralan. uri ng paring Katoliko Portrait. Portrait.
3. Kapag nakita na ang noon: ang paring regular • Ang unang • Ang unang
mga itlog, buksan at kunin at ang paring secular. grupo aymagpapakita grupo aymagpapakita
ang papel na nasa loob • Ipakita na ang paring ng tatlong paring ng tatlong paring
nito. regular ay yaong martir. martir.
4. Isulat sa “show-me- mgakabilang sa • Ang ikalawang • Ang ikalawang
board”ang mga nakuhang isang grupo ay magpapakita grupo ay magpapakita

12
 tanong. grupo o orden ng ng ng
5. Ibalik sa guro ang mgarelihiyoso at tatlong paring martir na tatlong paring martir na
task card, bumalik sa kilala bilang mga pinatay sa pinatay sa
upuan, manatiling tahimik misyonerongunit pamamagitan ng pamamagitan ng
at hintaying matapos ang hindi naman sila garote. garote.
ibang pangkat. nagbibigay ng 2. Maaaring gumamit 2. Maaaring gumamit
• Paano naging pantay na pagtingin ng mga props na ng mga props na
ekonomikong sa makikita sa loob ng makikita sa loob ng
batayan ng mga paring Pilipino. silid-aralan. silid-aralan.
kolonyalismo ang • Ipakita na ang paring 3. Tiyakin ng lider na 3. Tiyakin ng lider na
merkantilismo ? sekular ay hindi lahat ng kasapi ng lahat ng kasapi ng
• Ano ang naging nagkaroon ng pangkat ay may pangkat ay may
bunga sa mga pagkakataon na papel na gagampanan papel na gagampanan
Pilipino ng mamahala sa sa sa iiasagawang role
pagbubukas ng parokya iiasagawang role playing na tatagal
kalakalang playing lamang ng isang
pandaigdig? na tatagal lamang ng minuto.
• Ano ang isang minuto.
nasyonalismo?

6. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo sa LM at talakayin ang sagot.

Pagtataya
Pasagutan ang bahaging Natutuhan Ko sa LM.

Takdang Gawain

Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.

Ano ang merkantilismo? May kinalaman ba ito sa kolonisasyon?

Susi sa Pagwawasto.

Gawain A

1, 2, 5, 6, 7, 8, 9 X 3, 4, 10

Gawain B
1. nalaman nilang maaari naman pala silang 3. dahil siya ay may kaisipang liberal
maging kapantay ng mga Espanyol 4. pagkamatay ng tatlong pari
2. Napadali ang paglalakbay sa pagitan ng 5. pinatay sa pamamgitan ng garrote
Espanya at Pilipinas dahil dito.

13
Gawain C
Gawing gabay sa pagmamarka ng Gawain ng mag-aaral ang nasa ibaba.

RUBRIC SA PAGMAMARKA NG DULA

Mga Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos
1. Ipinakitang impormasyon sa dula
2. Angkop ang isinadula sa tema ng Gawain.
3. Maayos at makapukaw-pansin ang pagsasadula
Kabuuang Puntos

1
1- kung hindi sapat na naipakita ang
impormasyon sa dula
2- kung sapat na naipakita ang
impormasyon sa dula
3- kung lubos na naipakita ang
impormasyon sa dula

2 1- kung hindi angkop sa tema ng

gawain
2- kung angkop sa tema ng gawain
1- kung lubos na angkop sa tema ng
Gawain

3 1- kung hindi maayos ang dula

2- kung maayos ang dula
3 kung lubos na maayos at
makapukaw- pansin ang dula

14
ARALIN 7 Ang Kaisipang “La Ilustracion”
Takdang Panahon 1-2 araw

Paksang Aralin
Layunin: Nakapagtatalakay ng mga pandaigdigang pangyayari bilang konteksto ng
malayang kaisipan tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
 Nakapagpapaliwanag ng paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”.

Paksa: Ang Kaisipang “La Ilustracion”

Kagamitan: Task card, larawan
Sanggunian: Code: K-12 AP5PKB-IV-c2
Regional Writeshop On The Development Of Instructional Materials (Ims) By Do
It Yourself (Diy) Method In Hekasi V
Makabayan Kasaysayang Pilipino V pahina 109-111
Pilipinas Kong Hirang pahina 215-216
https://link.quipper.com/en/classes/573ae8e53c4bee0aee000429/courses
www.google.com/image

Pamamaraan

A. Panimula
1. Ipalarawan ang nasa ibaba.

2. Itanong:
Anu-ano ang nalalaman mo tungkol sa kanila?
Bakit kaya sila itinuturing na bayani?
3. Tanggapin lahat ng sagot ng mga mag-aaral.
4. Iugnay ang mga sagot sa aralin.
Nadama ng bayan ang pangangailangan ng pagbabago. Sa pamumuno ng mga
batambatang Pilipinong kabilang sa mga ilustrado, binuo ang isang pangkat na
nagtaguyod nito.

15
 B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pagpapasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM.
1. Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin lahat ng sagot nila.
2. Ipabasa ang tekstong tumatalakay sa merkantilismo bilang ekonomikong batayan ng
kolonyalismo.
3. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa binasang teksto sa LM.
4. Ipagawa ang mga sumusunod.
Gawain A
Individual Work
 Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng Gawain A sa LM.
 Ipasulat ang kanilang mga sagot sa notbuk.

Gawain B
Think Pair Share
 Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng Gawain B sa LM pahina ____.
 Ipasulat ang kanilang sagot sa meta cards.
 Gawing gabay sa pagmamarka ng Facebook Profile ang sumusunod na rubric.

RUBRIC SA PAGMAMARKA NG FACEBOOK PROFILE

Mga Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos

1. Wasto ang ipinakitang impormasyon 4

tungkol sa napiling propagandista.

2. Angkop ang mga nakuhang datos para sa 4

gawain.

3. Maayos at organisado ang inilahad na 2

impormasyon sa Facebook profile.

Kabuoang Puntos

Gawain C

Group Work
• Pangkatin ang mag-aaral sa apat. Bigyan ng taskcard ang bawat mag-aaral. Sabihin
na dapat nilang sundin ang mga sumusunod na pamamaraang nakasulat sa taskard.
Pagkatapos, ibabalik ng mga lider ang taskcard sa guro, babalik sa upuan, mananatiling
tahimik at hihintaying matapos ang ibang pangkat. Maaaring gumamit ng sariling rubric
upang maging gabay sa pagmamarka sa gawain ng bawat pangkat

16
 Task Card Task Card Task Card Task Card
Pangkat I Pangkat II Pangkat III Pangkat IV
Mga Gawaing Dapat Mga Gawaing Dapat Debate, na gagawin Group Discussion
Sundin: Sundin: lamang sa Loob ng 1. Pag-usapan ang
1. Ang lider ng Limang Minuto: mga obserbasyong
1. Kunin ng lider pangkat ang mag- Mga Paghahandang isinagawa ng bawat
ang task card sa guro. aayos ng kanilan Dapat Gawin sa Loob ng pangkat.
2. Gumawa ng gagawing sabayang Limang Minuto. 2. Ang bawat kasapi
poster tungkol sa pag- bigkasan. ng
usbong ng kaisipang “La 1. Maghanda para pangkat ay dapat
Ilustarcion”. Ako, Ikaw, Tayo sa sa isang Debate maka- pagsabi ng kani-
3. Ipaliwanag ang Kilusang Propaganda kaniyang
poster na ginawa. 2. Ipakita sa klase ang obserbasyon.
4. Ibalik sa guro Sabay-sabay na mga sumusunod na 3. Bigyan ng lider ng
ang task card, bumalik sa bibigkasin: Gawain: kani- kaniyang
upuan, manatiling Lagi nating gunitain Talakayin kung bilang ang bawat
tahimik at hintaying ang makatarungan o hindi kasapi sa bawat
matapos ang ibang ginawang pagbabago ang presentasyon na
pangkat sa Kilusang hinihinging mga gagawan ng
Propaganda sa tulong pagbabago ng mga obserbasyon.
ng ating mga bayani Pilipino sa panahong ito. 4. Isulat ang mga
na sina Marcelo H. Del • Mga batang gaganap obserbasyon sa
Pilar, Graciano Lopez bilang mga Espanyol. “show- me-board”.
Jaena at marami pang
iba. Na ang layunin 3. Maaaring gumamit
mapabuti ang ng
edukasyon, pagsasaka props na makikita sa
at kalakalan loob ng silid-aralan
upang mapaganda ang
(3 bata ang debate.
magsasabi)
Ako,Ikaw, Tayo sa 4. Lahat ng kasapi sa
Kilusang Propaganda debate ay makikilahok
ating pag-ibayuhin upang maayos at
Upang bansa natin ay mahusay na maisagawa
umunlad. ang hinihingi
Lahat: ng paksa.
Ako, Ikaw,Tayong
lahat maipahayag ang
kalayaan at karapatan
ng bawat Pilipino. Ang
Kilusang Propaganda
ang nagbunsod sa
ating mga Plipino
upang matamo ang
pantay-pantay na
pakikitungo sa kapwa
natin Pilipino.

17
 (1 Magsasalita)

Mabuhay ang Kilusang

Propaganda!
Mabuhay ang Pilipino!
(Lahat) Mabuhay!!!

Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo sa LM at talakayin ang sagot.

Pagtataya

Pasagutan ang bahaging Natutuhan Ko sa LM.

18
Aralin 8 Mga Reaksyon sa Kolonyalismo

Takdang Panahon: 2-3 araw

Layunin
1. Nasusuri ang mga naunang pag—aalsa ng mga makabayang Pilipino
 Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang reaksyon ng mga
Pilipino sa kolonyalismo (halimbawa : pagtutol ng mga katutubong Pilipino laban sa
Kristyanismo , pagmamalabis ng mga Espanyol)

Paksang Aralin
Paksa : Mga Reaksyon sa Kolonyalismo
Kagamitan : larawan ng mga bayani, tsart, talambuhay, manila paper, panulat
Sanggunian : Learner’s Material p. ________
Kto 12 – AP5PKB IVe-3
Ang Lahing 110-111
Pilipinas Kong Hirang 5 p. 140-146

Pamamaraan
A. Panimula
1. Ipanuod sa mga bata ang isang video clip tungkol sa mga unang pag-aalsa.
2. Iproseso ang gawain sa pamamagitan ng pagtanong sa mga sumusunod:
a. Sino-sino ang mga unang Pilipino na nag-alsa laban sa mga Espanyol?
b. Anu-ano ang mga dahlan ng pag-aalsa ng mga Pilipino?
c. Magbigay ng mga lugar kung saan naganap ang ilang pag-aalsa laban sa
mga Espanyol.
B. Paglinang
1. Bigay ang opinyon mo tungkol sa salitang nakalahad. Hayaan ang bata ang
sumulat ng kanilang sagot.

Pag-aalsa

2.
3.

19
 2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang LM, pp. _________
3. Pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlong grupo
4. Bigyan ang bawat grupo ng manila paper.
5. Pangkatin ang mga nag-alsang Pilipino ayon sa kanilang dahilan at ibigay ang
naging bunga nito.

Dahilan Mga Namuno Resulta

Labis na Tributo o
Buwis

Paggawa

Relihiyon

6. Ipabasa sa klase ang rubric ng pangkatang gawain upang mapanatili ang

kaayusan sa klase.
7. Ipaulat ang mga gawa sa bawat pangkat ang kanilang output.
8. Ipagawa ang mga gawain sa Gawin Mo, p. _________ ng LM.

Gawain A

 Ipasagot sa bawat mag-aaral ang Gawain.

 Ipasulat ang mga sagot sa sagutang papel.
 Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral sa pagsagot sa gawain.
 Ipawasto ang mga kasagutan.

Gawain B

 Ipasagot sa bawat mag-aaral ang Gawain.

 Ipasulat ang mga sagot sa notbuk
 Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral sa pagsagot sa gawain.
 Ipawasto ang mga kasagutan.

Gawain C

20
  Ipasagot ang tanong sa mga mag-aaral.
 Ipasulat ang sagot sa sagutang papel.
 Ipaulat sa klase ang mga sagot.
 Tanggapin lahat ng sagot.

9. igyan diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo, p. _______ ng LM.

Pagtataya
Ipasagot sa papel ang Natutuhan Ko, p. _______ ng LM.
Takdang Gawain
1. Bilang isang mag-aaral, paano mo ipinakikita ang iyong pananampalataya
sa iyong relihiyon? Isulat sa kwaderno ang iyong sagot.

Susi ng Pagwawasto
Gawain A
1. ____D____
____B____
2. ____D____
____B____
3. ____D____
____B____
4. ____D____
____B____
5. ____D___
____B___
Gawain B
1. Gabriela Silang
2. Hermano Pule
3. Francisco Dagohoy
4. Tamblot
5. Tapar

Gawain C
Tanggapin ang lahat ng kasagutan ng mga mag-aaral.
Natutuhan Ko
1. D
2. B
3. D
4. B
5. A

21
Aralin 9 Pananaw ng mga Muslim sa Pagpapanatili ng Kanilang Kalayaan
Takdang Panahon: 1 araw
Layunin
1. Naipapaliwanag ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan

Paksang Aralin
Paksa : Pananaw ng mga Muslim sa Pagpapanatili ng Kanilang Kalayaan
Kagamitan : larawan ng mga muslim, tsart, manila paper, panulat
Sanggunian : Learner’s Material p. ________
Kto 12 – AP5PKB IVe-3
Pilipinas Kong Hirang p. 147-148
Pamamaraan
A. Panimula
1. Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan ng
mga sinaunang Muslim.
2. Iproseso ang Gawain saa pamamagitan ng pagtatanong ng mga sumusunod:
a. Anu-ano ang mga katangian ng mga Muslim?
b. Saan lugar sila sa Pilipinas matatagpuan?
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM, p. _____.

Itanong: Ano ang pamahalaang sultanato?

Bakit nahirapan ang mga Espanyol sa pagsupil sa mga Pilipinong Muslim?
2. Pakinggan ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng kanilang sagot.
3. Ipabasa ang tekstong naglalahad ng pagtatalakay sa mga katangian ng sultanato at
mga pananaw ng mga katutubong Muslim.
4. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa binasang teksto sa LM, p. ____.
5. Ipagawa ang mga Gawain.

Gawain A

 Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng Gawain A sa LM, pahina _____

 Ipasulat ang kanilang mga sagot sa notbuk.

22
 Gawain B

 Pangkatin ang mga mag-aaral sa apat na pangkat.

 Pasagutan ang tanong na nakalaan sa bawat grupo.
 Bigyan ng sapat na oras ang bawat pangkat sa paggawa.
 Ipaulat sa bawat pangkat ang kanilang output.

Gawain C

 Ipasagot sa bawat mag-aaral ang gawain

 Ipasulat ang sagot sa notbuk.
 Bigyan ng sapat na oras ang bawat pangkat sa paggawa.
 Ipawasto ang mga kasagutan.

6. Bigyan diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo, p. _______ng LM.

Pagtataya
Ipasagot sa papel ang Natutuhan Ko, p. _______ ng LM.

Susi sa Pagwawasto
Gawain A
1. / 2. / 3. / 4. × 5. /

Gawain C
1. C 2. D 3. B 4. E 5. A

Natutuhan Ko
1. A 2. B 3. A 4. D 5. D

23
 Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag – usbong ng Pakikibaka ng Bayan (Ika-18 dantaon
hanggang 1815)

ARALIN 4 Pag - usbong ng Malayang Kaisipan at Naunang Pag - aalsa

Takdang Panahon: 5 araw

Layunin
1. Natataya ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at kababaihan)
sa pakikibaka ng bayan.

Paksang Aralin

Paksa : Partisipasyon
Kagamitan : mga larawan, chart, video clips
Sanggunian : Ang Lahing Pilipino, Dakila at Marangal 5
Lazelle Rose Pelingo at Ela Rose Sablaon (Mga May Akda)
pp. 66 – 71, pp. 110 – 125

Isang Bansa, Isang Lahi

Evelina M. Viloria, Ed. D.
Maria Annalyn P. Gabuat
Mary Christine F. Quizol
Chona P. Reig
pp. 194 – 207

Curriculum Guide – AP5PKB-IVf-4

internet websites / internet links

o https://www.translate.com/english/francisco-dagohoy-ay-humantong-ang-
pinakamahabang-pag-aalsa-laban-sa-mga-espanyol-sa-pilipinas-sa-
ka/34326438
o http://elearning.nhcp.gov.ph/pinaglabanan-shrine/ang-kababaihan-sa-
himagsikan/

Pamamaraan

A. Panimula
1. Balitaan – pag-usapan ang mga kkasalukuyang pangyayari sa paligid sa
pamamagitan ng isang pag-uulat
2. Magpakita ng video clip/s mula sa youtube na nagpapakita ng pag-aalsa ng
mga Pilipino noong unang panahon na dumating ang mga Espanyol sa bansa
noong panahon ng Sultanato.
3. Itanong ang mga sumusunod na mga katanungan:
a. Sino ang mga unang naghimagsik sa pananakop ng mga kastila?

24
 b. Bakit sila tutol sa nais na pamumuno ng mga kastila?
c. Anu-ano kaya marahil ang saloobin ng mga sinaunang mga Pilipino
tungkol sa nais at mithiin ng mga Kastila na pamunuan ang mga Pilipino?
d. Anu-ano ang kanilang mga ginawa upang ipakita at ipahatid ang
kanilang mga saloobin sa mga kastila tungkol sa kanilang pananakop sa
bansa?
e. Kung mayroong hindi ibig ang pananakop ng mga kastila, sinu-sino
naman ang pumayag sa pananakop ng mga Kastila? Bakit?
f. Magbigay ng iyong saloobin ukol dito.
4. Sabihin sa mga mag-aaral na sa loob ng 5 araw ay pag-aaralan ng klase ang
mga iba’t-ibang rehiyon at sector ng kababaihan na nakibaka para sa bayan at
sa isusunod na lingo naman ay tungkol sa kalakalang galyon at mga epekto nito
sa mga Pilipino at sa bansa.

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pagsasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM, pahina
_____
2. Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng
kanilang mga kasagutan.
3. Tanungin ang mga mag-aaral kung sinu-sino ang mga kilala nila na nag-aklas
o namuno sa mga pag-aaklas laban sa mga kastila? Tanungin kung sinu-sino
ang mga kilala nilang mga babae na nag-aklas laban sa mga kastila.
3. Ipakita sa mga mag-aaral ang mga larawan o video clips ng mga naunang
mga pag-aaklas laban sa mga kastila. Itanong ang mga sumusunod na mga
katanungan:
a. Sinu-sino ang mga nabanggit na mga tauhan na nakibaka para sa
bayan?
b. Sa paanong paraan sila nakibaka laban sa mga kastila?
c. Bakit nila ginawa nga kanilang pakikibaka?
d. Anu-ano ang naging epekto o bunga nga kanilang pakikibaka?
4. Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na tukuyin kung anu-ano ang naging
partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sektor sa pakikibaka laban sa mga
Kastila. Ibigay sa bawat pangkat ang mga sumusunod na gabay na maari nilang
hanapin:
a. Mga kababaihan
b. Mga pangkat o samahan ng relihiyon
c. Mga nagmula sa iba’t ibang rehiyon o lalawigan
4. Pag-uulat ng mga pangkat ayon sa gabay ng guro.
5. Pagtatalakay at pagsusuri sa mga ulat ng bawat pangkat.
6. Paggawa ng bawat pangkat ng Table na naglalaman ng mga sumusunod ayon
sa nakatalagang paksa:
a. tao o pangkat na nakibaka
b. taon o panahon ng pakikibaka
c. mga kasama sa pakikibaka
d. dahilan ng pakikibaka
e. epekto nga pakikibaka
7. Pag-uulat ng bawat pangkat ayon sa gabay ng guro.

25
8. Pagsusuri at pagtalakay sa ulat ng bawat pangkat.
9. Pasagutan sa mga mag-aaral ang tsart upang matukoy kung anu-ano o sinu-
sino ang tinutukoy na kaugnay na salita na nasa gitna ng buong Graphic
Organizer:

A.

Mga kababaihan
na nakibaka at
ang kanilang mga
ginawa

B.

Mga bahagi ng pangkat

ng mga mangagawa na
nakibaka at ang
kanilang mga ginawa

26
C.

Mga pakikibaka
sanhi ng relihiyon
at ang kanilang
mga ginawa

10. Pag-uulat ng bawat pangkat ayon sa gabay ng guro.

11. Pagsusuri at pagtatalakay ng mga kasagutan.
12. Ipagawa sa mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga gawain sa Gawain
Mo mula sa LM, pp. _____

Gawain A
Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga katanungan sa Gawain A
kapag natapos na ang aralin tungkol sa panimula ng pakikibaka ng
iba’t ibang rehiyon at sector sa bansa.

Gawain B
Piliin mula sa kahon ng mga salita na angkop na kasagutan
batay sa pangungusap sa bawat bilang.

Gawain C
Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga katanungan.

Gawain D
Unawain ang mga pangungusap. Tukuyin kung ito ay katotohanan
o hindi

27
 13. Talakayin kasama ng mga mag-aaral ang mga naging bunga o kinahitnan ng
mga pakikibaka na binigyang partisipasyon ng iba’t ibang rehiyon at sector sa
bansa laban sa mga kastila.
14. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo, pp. ___ ng LM.

Pagtataya
Pasagutan ang Natutuhan Ko sa pp. ___ ng LM.

Takdang Aralin
Sumulat ng limang kahalagahan na naidulot ng pakikibaka ng iba’t ibang rehiyon at
sector laban sa mga kastila.

Pangwakas na Gawain
Punan ng tamang kasagutan ang tsart na nasa ibaba.

DAHILAN NAMUNO LUGAR

1.
Labis na Tributo o Buwis 2.
3.
4.
Paggawa 5.
6.
7.
Relihiyon 8.
9.

RUBRICS
Pangtalakayan
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Naging maayos
Minsan maayos, mula simula
Kaayusan Magulo
minsan magulo hanggang
matapos
Maayos na
Maingay ang May ilang kasapi
Ingay nagsalita ang
lahat ng kasapi na maingay
lahat ng kasapi
Maraming
Walang Kaunti l;amang
Resulta naibahagi sa
naibabahagi ang naibabahagi
klase
Kabuuang Puntos

28
 Pagsasalita sa Klase
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Boses Mahina Katamtaman Malakas
Mahusay at
Pagsasagot at Maikli at hindi Maikli ngunit
maraming
Pagpapaliwanag wasto wasto
paliwanag
Maayos Nananatiling
Pagtayo Hindi maayos
paminsan-minsan maayos
Sa guro lamang Tumitingin sa
Pakikiugnay Nakayuko
tumitingin guro
Kabuuang Puntos

29
 Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag – usbong ng Pakikibaka ng Bayan (Ika-18 dantaon
hanggang 1815)

ARALIN 4 Pag - usbong ng Malayang Kaisipan at Naunang Pag - aalsa

Takdang Panahon: 5 araw

Layunin
1. Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito sa bansa.

Paksang Aralin

Paksa : Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa

Kagamitan : mga larawan, chart, video clips, manila paper, tiled print-outs
Sanggunian : Banghay Aralin sa MAKABAYAN 5, Hekasi V Pokus: Kasayasayan 2003 Edition
Huminada B. Balbuena
pp. 44 – 46

Ang Lahing Pilipino, Dakila at Marangal

Lazelle Rose Plingo at Ela Rose Sablaon
pp. 32 – 36

Isang Bansa, Isang Lahi

Evelina M. Viloria, Ed. D.
Maria Annalyn P. Gabuat
Mary Christine F. Quizol
Chona P. Reig
pp.160 – 167

Curriculum Guide – AP5PKB-IVh-6

Pamamaraan

A. Panimula
1. Balitaan – pag-usapan ang mga kasalukuyang pangyayari sa paligid sa
pamamagitan ng isang pag-uulat
2. Magpakita ng mga larawan ng mga Pilipinong hindi nalipat ng tirahan noong
unang panahon. Hayaang tukuyin ng mga mag-aaral kung anu-ano ang kanilang
mga napansin o napapansin sa mga larawang Pilipinas.
3. Balik aral – Magpakita ng larawan ng daungan ng Maynila. Ipaliwanag na dati
ay hindi pa ito nabubuksan. Talakayain sa mga mag-aaral kung anu-ano ang
mga maaring naging epekto ng pagbubukas ng daungan ng Maynila sa
kalakalan ng bansa.

30
 4. Pagpapakita ng larawan tungkol sa aralin tulad ng sistema ng sinaunang
kalakalan sa bansa (barter), merkantilismo, daungan ng Maynila, galyon, iba’t
ibang uri ng halaman na dala ng kalakalang galyon
5. Sabihin sa mga mag-aaral na sa loob ng 5 araw ay pag-aaralan ng klase ang
kalakalang galyon at mga epekto nito sa mga Pilipino at sa bansa at sa susunod
na lingo naman ay ang pagkakawatak-watak at pagkakaisa ng mga Pilipino sa
mga mahahalagang pangyayari at ang mga epekto nito sa naunang mga pag-
aalsa ng mga Pilipino.

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pagsasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM, pahina
_____
2. Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng
kanilang mga kasagutan.
3. Ipasagot sa mga mag-aaral ang ga sumusunod na mga katanungan:
a. Nakinabang ba ang mga katutubo sa kalakalang galyon? Sa paanong
paraan kaya?
b. Bakit napabayaan ng mga pinunong –bayan ang pagpapaunlad sa
agrikultura at industriya ng bansa?
c. Anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa mga Pilipino
lalo’t higit sa kanilang pamumuhay?
4. Ipabasa at talakayin sa klase kung anu-ano ang dahilan kung bakit hindi
napaunlad ang mga lupang sakahan ng mga Pilipino noong panahon ng
pananakop ng mga espanyol.
5. Talakayin ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa buhay ng mga
Pilipino. Pangkatin ang mga mag-aaral upang mapag-usapan nila ang mga
naging epekto ng kalakalang galyon sa mga Pilipino at hayaang iulat ng bawat
pangkat ang kanilang napag-usapan. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng
nakatalagang kanilang pag-uusapan sa pangkat:
a. agrikultura (pananim)
b. kalikasan
c. industriya
d. pamilya
e. pakikipagkalakalan
6. Pag—uulat sa gabay ng guro.
7. Pagsusuri at pagtatalakay sa mga iniulat ng bawat pangkat.
8. Hayaang tukuyin at pangkatin ng mga mag-aaral kung alin sa kanilang mga
nabanggit ang mabubuti at hindi mabuting epekto ng kalakalang galyon sa mga
Pilipino.
9. Pag-uulat sa gabay ng guro
Pagsusuri at pagtatalakay sa mga iniulat ng bawat pangkat.
10. Ayon sa mga napag-usapan, pabunutin ng salita na nakasulat sa mga papel
na tiniklop ang bawat pinuno ng pangkat. Ang kanilang nabunot ay gagawan nila
ng isang role play batay sa kung anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang
galyon sa Pilipinas gayundin sa mga Pilipino.
11. Pagsasadula ng bawat pangkat sa bagay ng guro.

31
 12. Matapos ang pagpapakita ng dula ng bawat pangkat, itanong sa mga mag-
aaral kung ano ang kanilang saloobin dito.
13. Ipagawa ang mga Gawain sa Gawin Mo, pp. ____
Gawain A
Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga katanungan sa Gawain A
kapag natapos na ang aralin tungkol sa panimula ng kalakalang
galyon.

Gawain B
o Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagpapangkat at hayaang
pag-usapan ng pangkat ang mga epekto ng kalakalang
galyon sa bansa.
o Bigyan ng panahon na makapag-isip at makapaghanda
ang bawat pangkat para sa kanilang pag-uulat.

Gawain C
Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga katanungan.

Gawain D
Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga katanungan.

13. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo, pp. ___ ng LM.

Pagtataya
Pasagutan ang Natutuhan Ko sa pp. ___ ng LM.

Takdang Aralin
Bumuo ng isang maikling awit / rap / jingle na naglalaman ng aralin.

Pangwakas na Gawain

Punan ang tsart na nasa ibaba kung anu-ano ang mga mabubuti at hindi mabuting
naidulot ng Kalakalang Galyon sa mga Pilipino at sa bansa.

MABUTI DI MABUTI

32
RUBRICS

Pangtalakayan
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Naging maayos
Minsan maayos, mula simula
Kaayusan Magulo
minsan magulo hanggang
matapos
Maayos na
Maingay ang May ilang kasapi
Ingay nagsalita ang
lahat ng kasapi na maingay
lahat ng kasapi
Maraming
Walang Kaunti l;amang
Resulta naibahagi sa
naibabahagi ang naibabahagi
klase
Kabuuang Puntos

Pagsasalita sa Klase
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Boses Mahina Katamtaman Malakas
Mahusay at
Pagsasagot at Maikli at hindi Maikli ngunit
maraming
Pagpapaliwanag wasto wasto
paliwanag
Maayos Nananatiling
Pagtayo Hindi maayos
paminsan-minsan maayos
Sa guro lamang Tumitingin sa
Pakikiugnay Nakayuko
tumitingin guro
Kabuuang Puntos

Malikhaing Pagtatanghal ng Dula o Role Play

Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
May ilang hindi Napakaayos at
Maraming
Kahandaan handa o walang
nagkamali
nagkamali pagkakamali
Impact o dating Mahina lamang Katamtaman ang Malakas ang
sa klase ang palakpak palakpak palakpak
Walang Ilang bahagi Lahat ng napag-
Angkop sa
kaugnayan sa lamang ng pinag- aralan ay
pinag-aralan o
pinag-aralan ang aralan ang makikita sa dula /
topic
ipinakita ipinakita role play
Kabuuang Puntos

33
 Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag – usbong ng Pakikibaka ng Bayan (Ika-18 dantaon
hanggang 1815)

ARALIN 4 Pag - usbong ng Malayang Kaisipan at Naunang Pag - aalsa

Layunin
1. Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga
mahahalagang pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol.

Paksang Aralin

Paksa : Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa

Kagamitan : mga larawan, chart, video clips, tiled print-outs, ppt. presentation, speaker
Sanggunian : Ang Lahing Pilipino, Dakila at Marangal 5
Lazelle Rose Pelingo at Ela Rose Sablaon (Mga May Akda)
pp. 110 – 125

Isang Bansa, Isang Lahi

Evelina M. Viloria, Ed. D.
Maria Annalyn P. Gabuat
Mary Christine F. Quizol
Chona P. Reig
194 – 207

Curriculum Guide – AP5PKB-IVg-5

Internet : www.youtube.com

Pamamaraan

A. Panimula
1. Balitaan – pag-usapan ang mga kasalukuyang pangyayari sa paligid sa
pamamagitan ng isang pag-uulat.
2. Pangkatin ang mga mag-aaral at hayaan ang bawat pangkat na gumawa ng
isang maikling awit o rap o jingle na may kaugnayan sa nakaraang pinag-aralan.
3. Pagpapamalas ng awit/rap/jingle ng bawat pangkat sa gabay ng guro.
4. Magpakita ng 2 video clip kung saan ay sa isa ay nagtagumpay ang
paghihimagsik o ng pakikibaka laban sa mga kastila at sa isa naman ay hindi
nagtagumpay ang naging paghihimagsik. Itanong ang mga sumusunod:
a. Ano ang dahilan ng kanilang pakikibaka?
b. Laban kanino ang kanilang pakikibaka?
c. Batay sa iyong napanood, nagtagumpay ba sila sa kanilang
pakikibaka? Bakit?

34
 d. Maliban sa iyong napanood, anu-ano pa kaya ang iba pang mga
maaring maging dahilan kung bakit ang pakikibaka ay hindi
nagtatagumpay?
5. Sabihin sa mga mag-aaral na sa loob ng 5 araw ay pag-aaralan ng klase ang
mga pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga mahahalagang
pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol.

B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pagsasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM, pahina
_____
2. Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng
kanilang mga kasagutan.
3. Bigyan ng meta cards ang bawat nabuong pangkat at hayaang paghiwalayin
nila ang mga pag-aaklas kung ito at nagtagumpay o kaya naman ay kung hindi
ito nagtagumpay.
Mga nilalaman ng Meta cards:
o Lakandula
o Sumuroy
o Katipunan
o Propaganda
o Tamblot
o Dagohoy
o Hermano Pule
o Diego at Gabriela silang
o Reporma

3. Pag-uulat ng bawat pangkat ayon sa gabay ng guro.

4. Pagtatalakay at pagsusuri sa ulat ng bawat pangkat.
5. Pagpapakita ng video clip/s tungkol king Diego Silang at Gabriela Silang
6. Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na makabuo ng isang maikling dula
na nagpapakita kung papaano nagsimula ang pag-aaklas at kung ano ang
naging kinahinatnan ng pag-aaklas at kung anu-ano ang mga naging dahilan
kung bakit hindi ito naging matagumpay o hindi.
7. Pagsasadula ng mga pangkat ayon sa gabay ng guro.
8. Pagtatalakay at pagsusuri sa mga dula ng bawat pangkat.
9. Pasagutan sa mga mag-aaral o sa bawat pangkat ang mga sumusunod na
graphic organizer upang matukoy kung anu-ano ang mga mabuti at hindi
mabuting pangyayari na naging dahilan upang maging matagumpay o hindi
ang kanilang pag-aaklas.

35
36
37
 12. Ipagawa sa mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga gawain sa Gawain
Mo mula sa LM, pp. _____

Gawain A
Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga katanungan sa Gawain A
kapag natapos na ang ang unang aralin.

Gawain B
Piliin ang titik ng tamang kasagutan.
.

Gawain C
Tukuyin kung ang mga sumusunod na mga pangungusap ay
Sanhi o Bunga.

Gawain D
Mula sa mga posibleng kasagutan sa kahon, tukuyin kung alin
ang tinutukoy sa bawat pangungusap.

13. Talakayin kasama ng mga mag-aaral kung anu-ano ang mga kadahilan
upang maging matagumpay ang mga naganap na pag-aaklas o rebolusyon
gayundin ang mga dahilan kung bakit karamihan sa mga ito ay hindi naging
matagumpay.

14. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo, pp. ___ ng LM.

Pagtataya
Pasagutan ang Natutuhan Ko sa pp. ___ ng LM.

Takdang Aralin
Sumulat ng limang kahalagahan na naidulot ng pakikibaka ng iba’t ibang rehiyon at
sector laban sa mga kastila.

Pangwakas na Gawain
Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang talakayin ng bawat pangkat kung ano ang
naging dahilan ng pagkabigo ng mga relbolusyon o pakikibaka para sa bayan at kung ano dapat
ang ginawa ng mga Pilipino noong unang panahon upang naiwasan sana ang mga pangyayari.

38
RUBRICS

Pangtalakayan
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Naging maayos
Minsan maayos, mula simula
Kaayusan Magulo
minsan magulo hanggang
matapos
Maayos na
Maingay ang May ilang kasapi
Ingay nagsalita ang
lahat ng kasapi na maingay
lahat ng kasapi
Maraming
Walang Kaunti l;amang
Resulta naibahagi sa
naibabahagi ang naibabahagi
klase
Kabuuang Puntos

Pagsasalita sa Klase
Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
Boses Mahina Katamtaman Malakas
Mahusay at
Pagsasagot at Maikli at hindi Maikli ngunit
maraming
Pagpapaliwanag wasto wasto
paliwanag
Maayos Nananatiling
Pagtayo Hindi maayos
paminsan-minsan maayos
Sa guro lamang Tumitingin sa
Pakikiugnay Nakayuko
tumitingin guro
Kabuuang Puntos

Malikhaing Pagtatanghal ng Dula o Role Play

Puntos
Pamantayan 1 2 3
Sarili Klase
May ilang hindi Napakaayos at
Maraming
Kahandaan handa o walang
nagkamali
nagkamali pagkakamali
Impact o dating Mahina lamang Katamtaman ang Malakas ang
sa klase ang palakpak palakpak palakpak
Walang Ilang bahagi Lahat ng napag-
Angkop sa
kaugnayan sa lamang ng pinag- aralan ay
pinag-aralan o
pinag-aralan ang aralan ang makikita sa dula /
topic
ipinakita ipinakita role play
Kabuuang Puntos

39
ARALIN 7. Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
Takdang Araw: 5 araw

Layunin

1. Nakapagbibigay-katwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga

makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaan na tinatamasa ng mga mamamayan
sa kasalukuyang panahon.
2. Nakabubuo ng kamalayan ukol sa mga pangyayaring naganap bago nakamit ang
kasarinlan.

Paksang Aralin

Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa

Kagamitan: powerpoint presentation, video clip,

Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IVi-7

Pilipinas Kong Hirang 5, Eleanor D. Antonio et. al., ph. 140-141,146-147

Pamamaraan

A. Panimula

1. Magpakita ng larawan. Ipalarawan ito sa mga bata.

2. Itanong:

 Ano kaya ang naging dahilan ng pag-aaalsa ng mga sinaunang Pilipino?

 Ano kaya ang sitwasyon natin ngaun kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?

40
  Sa palagay ninyo, ano kaya ang naidulot ng hindi mabilang na pag-aalsa ng mga
sinaunang Pilipino?
2. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mga bata.
3. Iugnay ang mga ito sa aralin.

B. Paglinang

1. Ilahad ang aralin gamit ang mga susing tanong sa Alamin Mo, LM, pahina ___

2. Magdaos ng brainstorming kaugnay ng mga tanong. Tanggapin lahat ang sagot ng mag-
aaral.
3. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
4. Talakayin ang paksa.
5. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipabigay ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.
 Ipagawa ang Gawain B, p. _____. Ipasulat ang sagot sa notbuk.
 Ipangkat ang klase at ipagawa ang Gawain C.
6. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____

Pagtataya

Ipagawa ang Natutuhan Ko, ph. ___ ng LM

Takdang Aralin

Gumawa ng likhang sining na maaring magpakita ng iyong pagpapahalaga sa kasarinlan na

tinatamasa ng ating bansa.

Susi ng Pagwawasto

Gawain A

1. Pang-aabuso ng mga opisyal na Espanyol

2. Pangkawala ng kalayaan
3. Sapilitang paggawa
4. Pangangamkam ng lupa
5. Pagpapataw ng mataas ng buwis.

41
Gawain B

Dahilan ng pagkabigo ng pag-aalsa

a. pagkakawatak-watak ng mga Pilipino

b. kakulangan sa pinunong may kaalaman sa pakikidigma
c. kakulangan sa armas
d. kawalan ng plano at pagsanib ng ilan Pilipino sa mga Espanyol.

Gawain C

Pamantayan sa Pagbibigay ng Puntos sa Poster

Pamantayan Pinakamahusay Mahusay-husay Mahusay

4-5 2-3 0-1
Kawastuhan ng Malinaw ang Hindi gaanong Malabo ang
Diwang nais mensaheng nais malinaw ang mensahe.
Ipahayag iparating. mensahe.
Malikhaing Pagbubuo Epektibo ang mga Hindi gaanong Walang bisa ang
at Paggamit ng mga materyales, epektibo materyales.
Materyales nakadagdag sa
ikahuhusay ng
pagtatanghal.
Nilalaman Malawak ang Hindi gaanong Walang bagong
kaalamang ibinahagi malawak ang kaalaman na
kaalamang ibinahagi. ibinahagi.

Natutuhan Ko

1. Tama
2. Mali
3. Tama
4. Tama
5. Tama

42
ARALIN 9 Ang Kahalagahan ng Pagganap ng Sariling Tungkulin sa Pagbuo
ng Nasyon
Takdang Araw: 5 araw

Layunin
Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong
ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon

Paksang Aralin
Paksa: Ang Kahalagahan ng Pagganap ng Sariling Tungkulin sa Pagbuo ng Nasyon
Kagamitan: powerpoint presentation, manila paper, pentel pen
Sanggunian: K to 12 – AP5PKB-IVj-8
Araling Panlipunan 4, Teacher’s Guide
https://link.quipper.com/en/classes/573ae1223c4bee1eef0002f5/courses
https://www.google.com

Pamamaraan
A. Panimula
1. Pagkakaroon ng balitaan na may kaugnayan sa paksang tatalakayin.
2. Ipabasa nang malakas ang tula. Bigyang-konteksto ito.
Magpakita ng mga larawan sa klase.
 Nagkalat na kabataan sa ilalim ng tulay
 Masasaya at malulusog na kabataan
 Naggagandahang tulay at parke
 Nag-aaral na mga kabataan, magandang pasilidad ng paaralan
 Nakalbong kalikasan
 Nakangiting mga pahinante o manggagawa
 Mayabong na kalikasan
 Payapang komunidad

3. Tanungin ang mga mag-aaral kung ang larawan ay nagpapakita ng kaunlaran o hindi.
Tanungin din kung bakit nila ito nasabi.
4. Itanong: Paano makatutulong sa pagsulong at pag-unlad ng bayan ang sarili mong
pagpapaunlad ng mga ito?
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong sa Alamin Mo sa LM p. _____.
Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Mo sa LM, p. ___
3. Talakayin ang paksa.

43
 4. Ipagawa ang mga Gawain A-C.
 Ipasagot ang mga tanong sa Gawain A.
 Talakayin ang sagot ng mga bata.
 Ipagawa ang Gawain B, p. _____.
 Ipagawa ang Gawain C, p._____. Talakayin at iwasto ang mga sagot ng bata.
5. Bigyang-diin ang mga kaisipan sa Tandaan Mo sa LM, p_____.

Pagtataya
Ipasagot ang Natutuhan Ko, ph. _______

44