Panuto: Isulat ang titik ng pinakaangkop na sagot sa sagutang papel.

1. Ang sumusunod ay mga umiiral na karahasan sa paaralan maliban sa:

a. Pambubulas
b. Pandaraya
c. Fraternity
d. Gang
2. Ang sumusunod ay mga sanhi ng pambubulas sa paaralan maliban sa:
a. Pagkakaranas ng karahasan sa tahanan
b. Paghahanap ng mapagkatuwaan
c. Pagkakaroon ng pagkakaibang pisikal
d. Pagkakaroon ng mababang marka sa klase
3-4. Basahin at unawain ang kaso ni Rebecca sa ibaba. Pagkatapos, sagutin ang bilang 3-4.
Ang unang mga taon sa hayskul ay isang labis na pahirap sa akin. Pinatindi ito ng mga taong
walang ibang pinagkatuwaan kung di ang pambubulas sa kapwa.
May mag-aaral na natuwang sulatan ako ng mga masamang salita, tinukso-tukso, sinundan-
sundan pag-uwi at niloko sa telepono.
Isinumbong ko na siya sa aming guidance counselor at ipinaalam ko rin sa aming prinsipal
ngunit wala paring nagbago. Isang araw sa aming klase, sinuntok niya ako, sinaklot ang
aking kamay na sobrang masakit na. Hindi ako nakatiis. Sinampal at minura ko na siya, kaya
binitawan niya ako. Mula noon, iniwasan niya na ako at di na sinaktan.
Ayaw ko ng karahasan, kaya di ko lubos maisip bakit ako gumanti. Dahil dito, kinamuhian ko
ang sarili ko. Sana pinalampas ko na lang ang panggugulo niya. Sa panahon ng pag-aaral
kasi, naghahanap ang isang kabataang tulad ko sa aking sarili, na kahit ganoon kaliit na
bagay ay may epekto sa aking buhay hanggang pagtanda.
Hango sa: www.adelaide.now.com.au/news/south-australia/victims-ofbullying/story-e6frea83-
1111117332518

3. Ano ang pangunahing paksa ng sanaysay?

a. Ang pagtuntong ng hayskul
b. Ang kasamaan ng ugali ng isang nambubulas
c. Ang epekto ng pambubulas sa biktima
d. Ang paghihiganti, nagpapahinto sa panggugulo
4. Ano ang naging epekto kay Rebecca ng pambubulas sa kaniya ng kaniyang kaklase?
a. nahirapan sa pag-aaral
b. napilitang gumanti
c. kinamuhian ang sarili
d. hinanap ang sarili
5. Ano ang nararapat na tugon ng mga may kinauukulan ng paaralan sa pambubulas?
a. Hindi iintindihin dahil natural lamang sa mga kabataan ang kalikutan.
b. Pagalitan ang nambubulas pagkatapos ay pabalikin sa klase.
c. Suspindihin ang gumagawa ng pambubulas sa paaralan.
d. Humanap ng pangmatagalan at mabisang paraan sa pagsupil sa karahasan sa paaralan.
6. Bakit may mga mag-aaral na sumasali sa fraternity at gang?
a. Wala silang mapaglaanan ng kanilang oras.
b. May kikilala sa kanila bilang kapatid.
c. Kulang sila ng atensyon mula sa kanilang mga magulang.
d. Marami ang lalaban para sa kanila kung masangkot sila sa gulo.
7. Maiwasan at masupil ng mga mag-aaral ang karahasan sa paaralan sa pamamagitan ng
a. Pagsunod sa payo ng mga magulang
b. Paggalang sa awtoridad ng paaralan
c. Pag-aaral nang mabuti
d. Pagmamahal sa sarili at sa kapwa at paggalang sa buhay
8. Kailangan sa pagmamahal ang paggalang sa sarili sapagkat
a. Nakatutulong ito sa pagbuo ng malusog at mapanagutang pananaw sa buhay.
b. Nakatutulong ito sa pag-unawa sa mga gumagawa ng karahasan sa paaralan.
c. Nakatutulong ito sa paghanap ng paraan paano mapansin at mahalin ng iba.
d. Nakatutulong ito sa pagbuo ng mga pangarap sa buhay habang nag-aaral.
9. Ang sumusunod ay kailangan sa pagmamahal sa kapwa maliban sa
a. Pagtanggap sa kaniya anuman ang estado niya sa buhay
b. Pagbibigay sa kaniya sa lahat ng nais niya sa buhay
c. Paggalang sa kaniyang dignidad bilang tao
d. Pagmamahal sa kaniya na may kaakibat na katarungan
10. Ano ang pinakamaituturing na dahilan kung bakit dapat iwasan at supilin ang mga
karahasan sa paaralan?
a. Upang makatuon sa pag-aaral
b. Upang wala ng banta sa buhay sa loob ng paaralan
c. Upang mabawasan ang pagliban o paghinto sa pag-aral
d. Upang wala ng suliranin ang mga magulang at ang awtoridad ng paaralan

Kung ang may access sa internet sa Pilipinas ay 16% lang, ano ang implikasyon nito kung:
10. Online ang pag-eenrol sa mga pangunahing pamantasan sa
Pilipinas?
a. Nararapat na maging bahagi ng kurikulum sa sekundarya ang paggamit ng computer
b. Ang mga may access lamang ang makapag-aaral sa mahuhusay na pamantasan sa
Pilipinas.
c. Isang paraan ng pagsasala ng mga mag-aaral ang online na pag-eenrol sa mga
pangunahing pamantasan sa Pilipinas
d. Obligasyon ng pamahalaan na bigyan ng computer ang lahat ng pamilya sa bansa.

11. Online ang pagpapasa ng aplikasyon sa mga pangunahing kumpanya sa bansa?

a. Pangunahing pangangailangan na ngayon ang pagiging computer literate sa pagpasok sa
mga kumpanya
b. Maliit lamang ang pagkakataon na makapasok sa isang pangunahing kumpanya sa bansa
ang isang mahirap na tao
c. Hindi mahusay ang kumpanya kung hindi online ang pagpapasa ng aplikasyon dito
d. Mahirap makapasok sa isanng pangunahing kumpanya sa Pilipinas
12. Online ang pagpapasa ng mga aplikasyon para sa mga mahahalagang dokumentong
personal tulad ng birth certificate?
a. Magiging mas mabilis ang pagkuha ng mga personal na mahahalagang dokumento
b. Hindi kailangang pumila ng mahaba at maghintay ng matagal sa pagkuha ng mahalagang
dokumento
c. Mahihirapang kumuha ng mga mahahalagang personal na dokumento ang taong walang
access sa IT
d. Hindi na dapat obligahin ang isang mahirap na tao na kumuha ng mga dokumentong ito
13. Online ang pagbabayad sa mga pangunahing serbisyo tulad ng kuryente at tubig?
a. Hindi nito maapektuhan ang mga informal settlers dahil wala silang access sa mga
pangunahing serbisyong ito
b. Magiging madali na ang pagbabayad ng mga pangunahing serbisyo
c. Uunlad ang negosyong internet cafe
d. Pipila rin sa mga internet café ang mga Pilipinong nais magbayad ng mga pangunahing
serbisyo
14. Online ang pagkuha ng mga mahahalagang pagsusulit tulad ng Professional Board
Examination?
a. Mga mayayaman na lamang ang makakukuha ng mga mahahalagang pagsusulit
b. Uunlad ang negosyong internet cafe
c. Hindi nito maapektuhan ang mga karaniwang mamamayan na high school lang ang
natapos
d. Hindi lahat ng mamamayan ay makakukuha ng mga mahahalagang pagsusulit
15. Batay sa mga naging sagot mo sa bilang 1 hanggang 5, nalalabag ng agwat teknolohikal
ang batas moral dahil sa:
a. Nagiging dahilan ito upang manatiling mahirap ang mahihirap
b. Nakahahadlang ito sa pakikinabang sa mga pangunahing pangangailangan ng tao sa pag-
aangat ng kaniyang kalagayan sa buhay
c. Natatapakan ang mga karapatan ng tao sa pamamagitan ng paglilimita sa kanilang
maaaring gawin
d. Pinayayaman nito ang iilan tulad ng mga nagmamay-ari ng mga internet café at mga may
pagawaan ng makabagong teknolohiya at mga nagbebenta nito

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong. Isulat sa inyong kuwaderno ang
titik ng tamang sagot.
1. Ano ang pangunahing dahilan kung bakit nangingibang bansa ang karamihan ng mga
Pilipino?
a. Makapaglibang c. Makapagtrabaho
b. Makapag-aral d. Makapagshopping
2. Ano ang iyong mararamdaman kapag ang iyong mga magulang ay kailangang
magtrabaho at mapalayo sa inyong pamilya?
a. Magagalak sa pag-aabroad dahil sila ay makapagpupundar ng mga ari-arian at maiaangat
ang pamumuhay
b. Ang pagkalungkot dahil sila ay mapapalayo sa mga anak at asawa, sa kabila ng ito ay
para sa kanilang ikauunlad
c. Kasiyahan dahil makakapamasyal sa mga magagandang lugar na mapupuntahan dahil sa
pagtatrabaho nila sa ibang bansa
d. Mag-aalala dahil sa gagastusing pera para makapagabroad
3. Ano ang pananaw mo ukol sa konsepto ng Migrasyon?
a. Ang migrasyon ay ang pamamasyal sa isang lugar para maglibang
b. Ang migrasyon ay ang paglakbay at pagtira sa ibang lugar o bansa, sa kadahilanang
gustong makapagtrabaho at makapanirahan sa ibang bansa.
c. Ang migrasyon ay ang paglipat-lipat o paglalakbay sa mga iba’t ibang bansa upang
bumisita sa mga kamag-anak.
d. Ang migrasyon ay ang pagtitipun-tipon at pamamasyal para mabisita ang mga kamag-
anak sa ibang bansa

4. Ano sa iyong pananaw ang tunay na dahilan ng migrasyon?

a. Kakulangan ng mapapasukang trabaho at mababang pasahod para sa mga

manggagawang Pilipino

b. Kagustuhang makapagpundar ng mga bahay at kagamitan

c. Kagustuhang makarating at makapamasyal sa mga iba’t ibang bansa

d. Upang mabayaran ang lahat ng mga pagkakautang

5. Alin ang positibong epekto ang naidudulot ng migrasyon sa pamilya?

a. Ang makapaglibang at makapamasyal sa mga magagandang lugar

b. Nakatutugon sa mga pangangailangang pangkabuhayan para maitaguyod

ang mas maginhawang pamumuhay ng pamilya

c. Ang pag-usbong ng makabago at mas mabilis na paraan ng komunikasyon

d. Ang pagkakaroon ng mga imported na kagamitan

6. Ano ang iyong pakahulugan sa transnasyunal na pamilya?
a. Ang ama ang siyang pangunahing naghahapbuhay para sa pangangailangan ng pamilya
b. Ang ina ay naghahanapbuhay para maitaguyod ang mga pangangailangan ng pamilya,
katuwang ng asawa
c. Ang pagkakaroon ng kaunting anak dahil sa pagpaplano ng pamilya
d. Ang mga miyembro ng pamilya naninirahan sa Pilipinas, ang ina o ama ay nasa ibang
bansa para makapagtrabaho
7. Ano ang negatibong epekto ng migrasyon sa pamilyang Pilipino para sa iyo?
a. Ang posibilidad na maging dayuhan sa sariling bayan
b. Ang pagbabago ng tradisyunal na pamilya sa transnasyunal na pamilya
c. Ang pagtangkilik sa mga gawang dayuhan
d. Ang pagkakaroon ng hindi pakakaunawaan ng magkakapatid
8. Sa paanong paraan makaiiwas sa epekto ng migrasyon na pagbabago sa mga
pagpapahalaga at pamamaraan sa pamumuhay?
a. Huwag papansinin ang mga makabagong teknolohiya at pamamaraan sa buhay.
b. Ang malalim na pagkakahubog ng mga magulang sa mga anak ukol sa mga
pagpapahalaga at kultura bilang isang tunay na Pilipino
c. Ang hindi pagtanggap sa mga pagbabagong dulot ng globalisasyon
d. Ang pagtangkilik sa sariling gawang Pilipino
9. Ano ang isang mabisang paraan para maiwasan at mapaghandaan ang isa sa mga epekto
ng migrasyon sa pamilyang Pilipino ukol sa paghihiwalay ng mag-asawa?
a. Panatilihin ang bukas na komunikasyon sa isa’t isa
b. Pagkakaroon ng matatag na pagmamahalan, respeto at tiwala sa isa’t isa
c. Ang madalas na pag-uwi ng asawang nagtatrabaho sa ibang bansa
d. Ang pagkakaroon ng mga counselling centers
10. Sino ang pangunahing naaapektuhan ng mga banta ng migrasyon sa pamilyang Pilipino?
a. Ang asawang naiiwan sa pamilya
b. Ang Pamilya
c. Ang mga anak

d. Ang asawang nagtatrabaho sa ibang bansa