Professional Documents
Culture Documents
Οδυσσέας Γκιλής. ΠΕΡΓΑΜΟΣ ΜΥΣΙΑΣ.. Αποσπάσματα Από Αρχαία Κείμενα. Θεσσαλονίκη 2019,
Οδυσσέας Γκιλής. ΠΕΡΓΑΜΟΣ ΜΥΣΙΑΣ.. Αποσπάσματα Από Αρχαία Κείμενα. Θεσσαλονίκη 2019,
Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια
ΠΕΡΓΑΜΟΣ
ΜΥΣΙΑΣ
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα
Θεσσαλονίκη 2019
2
3
Περιεχόμενα
Πέργαμος.................................................................................................................................3
Χρονολογική ταξινόμηση αποσπασμάτων................................................................................4
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα........................................................................................16
Αποσπάσματα από βιβλία για την Πέργαμο.........................................................................459
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΝ.........................................................................................................................465
Πέργαμος
29. Ξενοφών Hellenica {0032.001} (5-4 B.C.) Book 3 Ch. 1 se. 6 li. 4
οἱ ἀναβάντες μετὰ Κύρου συνέμειξαν αὐτῷ, ἐκ τούτου ἤδη
καὶ ἐν τοῖς πεδίοις ἀντετάττετο τῷ Τισσαφέρνει, καὶ πόλεις
Πέργαμον μὲν ἑκοῦσαν προσέλαβε καὶ Τευθρανίαν καὶ Ἁλί-
σαρναν, ὧν Εὐρυσθένης τε καὶ Προκλῆς ἦρχον οἱ ἀπὸ (5)
Δαμαράτου τοῦ Λακεδαιμονίου· ἐκείνῳ δ’ αὕτη ἡ χώρα
30. Ξενοφών Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 7 Ch. 8 se. 8 li. 3
(8) θάλατταν πορευόμενοι [τῆς Ἀσίας] εἰς Θήβης πεδίον. ἐν-
τεῦθεν δι’ Ἀδραμυττίου καὶ Κερτωνοῦ ὁδεύσαντες εἰς Καΐκου
πεδίον ἐλθόντες Πέργαμον καταλαμβάνουσι τῆς Μυσίας.
Ἐνταῦθα δὴ ξενοῦται Ξενοφῶν Ἑλλάδι τῇ Γογγύλου
τοῦ Ἐρετριέως γυναικὶ καὶ Γοργίωνος καὶ Γογγύλου μητρί. (5)
31. Ξενοφών Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 7 Ch. 8 se. 23 li. 2
αὐτὸν καὶ γυναῖκα καὶ παῖδας καὶ τοὺς ἵππους καὶ πάντα τὰ
(23) ὄντα· καὶ οὕτω τὰ πρότερα ἱερὰ ἀπέβη. ἔπειτα πάλιν
ἀφικνοῦνται εἰς Πέργαμον. ἐνταῦθα τὸν θεὸν ἠσπάσατο
Ξενοφῶν· συνέπραττον γὰρ καὶ οἱ Λάκωνες καὶ οἱ λοχαγοὶ
καὶ οἱ ἄλλοι στρατηγοὶ καὶ οἱ στρατιῶται ὥστ’ ἐξαίρετα
32. PLATO Phil. Phaedrus {0059.012} (5-4 B.C.) Stephanus p. 243 se. b
li. 1
9
σατο στέφανον.
Ὁ δὲ τῶν Σαρακηνῶν λαὸς πλεῖστα τῶν Ῥωμαίων
καθελὼν πολίσματα καταλαμβάνει τὴν Πέργαμον καλουμένην
πόλιν, καὶ ἤδη τῆς πρὸς αὐτὴν πολιορκίας εἴχοντο. καὶ
(53) ταύτην αἱροῦσιν ἐξ αἰτίας τοιᾶσδε. ἔκ τινος δαιμονικῆς
ταυρόκρανος ἀγκάλαις
ἑλίσσων κυκλοῖ χθόνα;
{Χο.} τί δ' ἐστίν, Ἑλένης πρόσπολ', Ἰδαῖον κάρα;
{Φρ.} Ἴλιον Ἴλιον, ὤμοι μοι,
Φρύγιον ἄστυ καὶ καλλίβωλον Ἴ-
δας ὄρος ἱερόν, ὥς σ' ὀλόμενον στένω
[ἁρμάτειον ἁρμάτειον μέλος]
βαρβάρωι βοᾶι διὰ τὸ τᾶς ὀρνιθόγονον
ὄμμα κυκνόπτερον καλλοσύνας Λήδας
σκύμνον Δυσελέναν Δυσελέναν, ξεστῶν
Περγάμων τῶν Ἀπολλωνίων Ἐρινύν.
ὀτοτοτοῖ
ἰαλέμων ἰαλέμων·
Δαρδανία τλάμων,
Γανυμήδεος ἱπποσύνα, Διὸς εὐνέτα.
{Χο.} σαφῶς λέγ' ἡμῖν αὔθ' ἕκαστα τἀν δόμοις.
[τὰ μὲν γὰρ οὐκ εὔγνωστα συμβαλοῦσ' ἔχω.]
{Φρ.} αἴλινον αἴλινον ἀρχὰν θρήνου
δίνας ἀργυροειδεῖς
ἄγυρις Ἑλλάνων στρατιᾶς
ἀνά τε ναυσὶν καὶ σὺν ὅπλοις
Ἴλιον ἐς τὸ Τροίας
Φοιβήιον δάπεδον,
τὰν Κασσάνδραν ἵν' ἀκού-
ω ῥίπτειν ξανθοὺς πλοκάμους
χλωροκόμωι στεφάνωι δάφνας
κοσμηθεῖσαν, ὅταν θεοῦ
μαντόσυνοι πνεύσωσ' ἀνάγκαι.
στάσονται δ' ἐπὶ Περγάμων
Τροίας ἀμφί τε τείχη
Τρῶες, ὅταν χάλκασπις Ἄρης
πόντιος εὐπρώιροιο πλάτας
εἰρεσίαι πελάζηι
Σιμουντίοις ὀχετοῖς,
τὰν τῶν ἐν αἰθέρι δις-
σῶν Διοσκούρων Ἑλέναν
ἐκ Πριάμου κομίσαι θέλων
ἐς γᾶν Ἑλλάδα δοριπόνων
ἀσπίσι καὶ λόγχαις Ἀχαιῶν.
Πλούταρχος. Phil., Sulla (0007: 033“Plutarch's lives, vol. 4”, Ed. Perrin,
B.Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1916, Repr. 1968.Ch. 11,
se. 1, li. 4
καὶ χάρις καὶ ὑπερβάλλουσα τιμὴ καὶ φιλοφροσύνη παρὰ τῶν στρατιω-
τῶν. ἃ γὰρ ἑτέροις ἐπέταττεν, ἑκουσίως διαπονῶν, καὶ στολὴν μὰν καὶ
δίαιταν καὶ πορείαν ἐκείνοις μᾶλλον ἢ τοῖς ἄρχουσιν ὁμοιούμενος, ἤθει
δὲ
καὶ φρονήματι καὶ λόγῳ πάντας ὑπεραίρων τοὺς αὐτοκράτορας καὶ στρα-
τηγοὺς προσαγορευομένους, ἔλαθε διὰ τούτων ἅμα τὴν πρὸς αὑτὸν
εὔνοιαν
ἐνεργασάμενος τοῖς ἀνδράσιν. ἀρετῆς γὰρ ἀληθινὸς οὐκ ἐγγίνεται ζῆλος
ἢ δι' ἄκρας τοῦ παραδιδόντος εὐνοίας καὶ τιμῆς· οἱ δ' ἄνευ τοῦ φιλεῖν
ἐπαινοῦντες τοὺς ἀγαθοὺς αἰδοῦνται μὲν τὴν δόξαν αὐτῶν, οὐ θαυμά-
ζουσι δὲ τὴν ἀρετὴν οὐδὲ μιμοῦνται.
Πυθόμενος δ' Ἀθηνόδωρον τὸν ἐπικαλούμενον Κορδυλίωνα, μεγά-
λην ἕξιν ἐν τοῖς Στωϊκοῖς λόγοις ἔχοντα, διατρίβειν περὶ Πέργαμον, ἤδη
γηραιὸν ὄντα, καὶ πάσαις ἐρρωμενέστατα ταῖς ἡγεμονικαῖς καὶ βασιλι-
καῖς συνηθείαις καὶ φιλίαις διαμεμαχημένον, οὐδὲν ᾤετο πέμπων καὶ
γράφων περαίνειν πρὸς αὐτόν, ἀλλ' ἔχων παρὰ τοῦ νόμου δεδομένην
ἀποδη-
μίαν δυεῖν μηνῶν, ἔπλευσεν εἰς τὴν Ἀσίαν ἐπὶ τὸν ἄνδρα, πιστεύων τοῖς
ἐν
αὑτῷ καλοῖς μὴ ἀτυχήσειν τῆς ἄγρας. συγγενόμενος δὲ καὶ καταγωνισά-
μενος καὶ μεταστήσας ἐκ τῆς προαιρέσεως αὐτόν, ἧκεν ἄγων εἰς τὸ
ΕΨΜΕΝΗΣ
ΓΥΝΑΙΟΝ ΠΕΡΓΑΜΗΝΟΝ
8ΠΡΟΒΛΗΜΑ Ζ
38
8ΠΡΟΒΛΗΜΑ Α
Pindarus Lyr., Isthmia (0033: 004)“Pindari carmina cum fr.is, pt. 1, 5th
edn.”, Ed. Maehler, H. (post B. Snell)Leipzig: Teubner, 1971.
Ode 6, li. 31
Pindarus Lyr., Fr.a (0033: 005)“Pindari carmina cum fr.is, pt. 2, 4th
edn.”, Ed. Maehler, H. (post B. Snell)Leipzig: Teubner, 1975.
60
δ' ἡμέραις οὐκ ἐλούετο, περὶ τρίτην ὥραν ἠλείφετο μετὰ βραχείας
ἀνατρίψεως. εἶτα χόνδρον ἡψημένον ἐν ὕδατι, μέλι μιγνὺς ὠμὸν ὅτι
κάλλιστον, | ἤσθιε, καὶ τοῦτ' ἤρκει μόνον αὐτῷ τήν γε πρώτην. ἠρίστα
δὲ καὶ οὗτος ὥρας ἑβδόμης ἢ βραχεῖ τινι θᾶττον, λάχανα μὲν πρῶτον
προσφερόμενος, εἶθ' ἑξῆς ὀρνίθων ἢ ἰχθύων γευόμενος. ἑσπέραν δὲ
μόνον ἄρτον ἤσθιε διαβρέχων ἐν οἴνῳ κεκραμένῳ.
Ὥσπερ δὲ τοῖς παισὶν ὁ οἶνος ἐναντιώτατόν ἐστιν, οὕτω τοῖς
γέρουσι χρησιμώτατον. ἔστω δὲ τῶν φύσει θερμοτέρων, ὁποῖοι τῶν
Ἑλληνικῶν ὁ Ἀριούσιός ἐστι καὶ ὁ Λέσβιος καὶ ὁ καλούμενος Μύσιος,
οὐκ ἐκ τῆς παρὰ τὸν Ἴστρον Μυσίας, ἀλλ' ἐκ τῆς Ἑλλησποντίας ὀνο-
μαζομένης, ἥτις ἐστὶ κατὰ τὴν ἡμετέραν Ἀσίαν ὁμοροῦσα Περγάμῳ,
τῶν δ' ἐκ τῆς Ἰταλίας ὅ τε Φαλερῖνος καὶ ὁ Σουρεντῖνος. ἐφεξῆς
αὐτῶν εἰσι κατὰ μὲν τὴν Ἰταλίαν ὅ τε Τιβουρτῖνος καὶ ὁ Σιγνῖνος,
ἀμφότεροι παλαιωθέντες, ὡς νέοι γε ὄντες οὔτ' εἰς ἀνάδοσιν ὁρμῶσιν
οὔτ' οὖρα κινοῦσιν, ἀλλ' ἐπὶ πολὺ κατὰ τὴν γαστέρα μένουσι κλύδω-
νας ἐργαζόμενοι· δεύτεροι δ' ἐπ' αὐτοῖς Ἀδριανός τε καὶ Σαβῖνος καὶ
Ἀλβανὸς καὶ Γαυριανὸς καὶ Τριφυλῖνος ὅσοι | τ' Ἀμιναῖοι κατὰ τὴν Ἰτα-
λίαν γεννῶνται περί τε Νεάπολιν καὶ κατὰ τὴν Θούσκων γῆν. κατὰ
μέν γε τὴν τοῦ Σουρεντίνου δύναμιν ὁ Μύσιός ἐστι, κατὰ δὲ τὴν τοῦ
Φαλερίνου τῶν Τμωλιτῶν οἱ κάλλιστοι, Σαβίνῳ δὲ καὶ Ἀδριανῷ Τιτα-
καζηνός τε καὶ Ἀρσυηνὸς ἐοίκασι. τούτων οὖν μετρίως παλαιωθέντων
φρυχθείσης. καὶ ἡ ὄλυρα δὲ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστὶ τῆς ζέας, ἀτρο-
φωτέρα δὲ κατὰ ποσὸν ἐκείνης. ἀρτοποιεῖται δὲ καὶ αὐτή, καὶ κρί-
μνον ἐξ αὐτῆς ὡσαύτως γίνεται. ἀθήρα δὲ ἐκ τῆς ἀληλεσμένης εἰς
λεπτὸν ζέας σκευάζεται. ἔστι δὲ ῥόφημα ὥσπερ πολτάριον ὑγρόν, παι-
δίοις ἁρμόζον, ποιεῖ δὲ καὶ εἰς καταπλάσματα. ὁ δὲ τράγος τὸ σχῆμα
μὲν παραπλήσιος χόνδρῳ, ἀτροφώτερος δὲ παρὰ πολὺ ζέας, διὰ τὸ
πολὺ ἔχειν τὸ ἀχυρῶδες, διὸ καὶ δυσκατέργαστός ἐστι καὶ κοιλίας
μαλακτικός». περὶ μὲν οὖν τῶν ζειῶν ἱκανὰ καὶ ταῦτα.
64
Περὶ βρόμου.
εὕροις οὐδένα παχὺν ἅμα | καὶ γλυκὺν οἶνον, ὃς οὐκ ἐστὶ μέλας. ἐὰν
οὖν τῶν λευκοτάτων οἴνων ἑψήσῃς τὸ γλεῦκος, ὡς τὸ καλούμενον
ἐργάσασθαι σίραιον, ὅπερ ἕψημα παρ' ἡμῖν ὀνομάζεται, μέλαν ἴσχει τὸ
χρῶμα παραπλησίως τῷ Θηραίῳ. μέλαν δὲ καὶ τὸ τοῦ Καρυΐνου χρῶμα
ἐστὶ γλυκέος ὄντος καὶ αὐτοῦ, τὸ δὲ τοῦ Θηρίνου μέλαν μέν, ἀλλ' οὐκ
πρῶτον. ὅσα μὲν γὰρ αὐτῶν ἐστιν ψυχρὰ, ναρκοῖ καὶ κα-
ροῖ, τὰ θερμὰ δ' ἔμπαλιν ἀγρύπνους τε καὶ πολυκινήτους
ἐργάζεται. καὶ τί δεῖ μνημονεύειν ἰσχυρῶν φαρμάκων, ὁρῶν-
τας ὁσημέραι τὰς μὲν θριδακίνας καὶ τὰ τῶν ποτίμων τε καὶ
θερμῶν ὑδάτων λουτρὰ καὶ οἴνου πόσιν ὕδατι μετρίως
κραθέντος ὕπνον ἐργαζόμενα, καθάπέρ γε καὶ τἄλλ' ὅσα
πέφυκεν ὑγραίνειν τε καὶ ψύχειν, τὰ δ' ἐναντία πάντα τὰς
ἀγρυπνίας; κατὰ τοῦτό γέ τοι καὶ ἡ λεπτὴ δίαιτα καὶ ὁ
ἄκρατος οἶνος ἀγρυπνητικά· πολὺ δὲ δὴ μᾶλλον, ὅταν
ὁ ἄκρατος οἶνος ᾖ φύσει θερμὸς, ἢ παλαιὸς ἱκανῶς, οἷόν τι
συνέβη καὶ παρ' ἡμῖν ποτε ἐν Περγάμῳ, καὶ κάλλιόν γ' αὐτὸ
διηγήσασθαι δέ. γραμματικοῦ μὲν ἦν τὸ παιδάριον ἐκεῖνο·
καθ' ἑκάστην δ' ἡμέραν εἰς τὸ βαλανεῖον ἀπιὼν ὁ γραμματι-
κὸς ἅμ' ἑτέρῳ παιδὶ, κατέλειπεν ἔνδον ἐγκλείων αὐτὸ, χάριν
τοῦ φυλάττεσθαί τε τὰ κατὰ τὴν οἰκίαν καὶ εὐτρεπίζεσθαι
τὰ πρὸς τὴν ἐδωδήν. ἀλλὰ διψῆσάν γέ ποτε σφοδρῶς, εἶτ'
ἔνδον οὐκ ἔχον ὕδωρ, ἐξέπιεν οἴνου παλαιοῦ δαψιλές· ἐν-
τεῦθέν τε τοῦ λοιποῦ χρόνου παντὸς ἄγρυπνον ἦν, ὕστερον
δὲ καὶ πυρέξαν ὑπό τε τῶν ἀγρυπνιῶν καὶ τῆς ἐπιγενομέ-
νης ἐν αὐτῷ παραφροσύνης διεφθάρη. καὶ τὰ ψυχρότερα δὲ
τῶν ζώων ἐν τῷ χειμῶνι φωλεύει διὰ τὴν ψύξιν,
λοι τις αὐτὴν ἐργάσασθαι, τοῦ μὲν ὕδατος οὐδ' ὅλως μι-
κτέον ἐστὶ, δι' ἐλαίου δὲ παλαιοῦ μόνον σκεναστέον γο βʹ.
ἥμισυ, ἀλλὰ καὶ τρεῖς ἐμβάλλοντα. τοῦτο τὸ φάρμακον οὐ
τῶν ὑπ' ἐμοῦ πρώτου συντεθέντων ἐστὶν, ἀλλ' ἤδη πρὸ
πολλῶν ἐτῶν ὑπὸ τοῦ βασιλεύσαντος ἡμῶν τῶν Περγαμη-
νῶν Ἀττάλου σπουδάσαντος ἀνδρὸς περὶ φάρμακα παντοῖα,
καὶ σύγκειται λόγῳ τῷ προειρημένῳ καὶ κρεῖττον αὐ-
τοῦ θαυμάζοιμεν ἂν, εἴ τι δύναται τῶν ὁμοειδῶν συντεθῆ-
ναι. μέμνηται δὲ αὐτοῦ καὶ ὁ Ἥρας ἐν τῷ βιβλίῳ τῶν φαρ-
μάκων, ὃ τινὲς μὲν ἐπιγράφουσι νάρθηκα, τινὲς δὲ τόνον
δυνάμεων, ἀξιῶν τὸ μὲν ἔλαιον εἶναι παλαιὸν, ὕδατος δ'
αὐτῷ μίγνυσθαι τὸ ἴσον ἢ τὸ ἥμισυ. τὰ δ' ἄλλα τῆς συμ-
μετρίας, ὡς ὑπ' ἐμοῦ γέγραπται, πλὴν ὅτι κοτύλας ἐκεῖνος,
οὐ λίτρας ἔγραψε, τοῦ τε ὕδατος καὶ τοῦ ἐλαίου μὴ δηλώ-
σας ὁπόσων οὐγγιῶν βούλεται εἶναι τὴν κοτύλην,
δέ, ἂν μὲν ἁπλοῦν ᾖ, σκοπεῖν τὴν δύναμιν αὐτοῦ. τίνα πρὸς τί πέφυ-
κεν εἰς τὸ δρᾶν ἔχον ἤ τίνα εἰς τὸ παθεῖν ὑπό του, ἐὰν δὲ πλείω
εἴδη ἔχῃ, ταῦτα ἀριθμησάμενον, ὅπερ ἐφ' ἑνός, τοῦτ' ἰδεῖν ἐφ' ἑκάστου.
τὸ τί ποιεῖν αὐτὸ πέφυκεν ἢ τὸ τί παθεῖν ὑπό του;”
ἀλλὰ ταῦτα Πλάτωνος οὑτωσὶ γράψαντος ἐπιδειξάτω τις ἡμῖν. ἐν
τίνι βιβλίῳ τοῦ Ἱπποκράτους ἑτέρῳ παρὰ τὸ Περὶ φύσεως ἀνθρώπου
τὴν μέθοδον ταύτην ἔστιν εὑρεῖν ἤ, εἴπερ οὐκ ἔχει, μηδένα ζητείτω Πλά-
τωνος ἀξιοπιστότερον μάρτυρα τοῦ γνήσιον εἶναι τὸ βιβλίον τοῦτο. τά τε
γὰρ ἄλλα καὶ τοῖς χρόνοις ἐγγυτάτω γέγονεν ὁ Πλάτων τοῖς Ἱππο- |
κράτους μαθηταῖς, ὧν εἴ τινος ἦν τὸ βιβλίον, ἐπεγέγραπτο ἂν τοῦ
γράψαντος αὐτὸ τοὔνομα. πρὶν γὰρ τοὺς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τε καὶ
75
Περγάμῳ
γενέσθαι βασιλεῖς ἐπὶ κτήσει παλαιῶν βιβλίων φιλοτιμηθέντας, οὐδέπω
ψευδῶς ἐπεγέγραπτο σύγγραμμα. λαμβάνειν δ' ἀρξαμένων μισθὸν τῶν
κομιζόντων αὐτοῖς συγγράμματα παλαιοῦ τινος ἀνδρὸς οὕτως ἤδη πολλὰ
ψευδῶς ἐπιγράφοντες ἐκόμιζον. ἀλλ' οὗτοι μὲν οἱ βασιλεῖς μετὰ τὸν
Ἀλεξάνδρου γεγόνασι θάνατον, ὁ δὲ Πλάτων ἀνωτέρω τῆς Ἀλεξάνδρου
βασιλείας ἐγεγράφει ταῦτα μηδέπω πεπανουργευμένων τῶν ἐπιγραφῶν,
ἀλλ' ἑκάστου βιβλίου τὸν ἴδιον γραφέα διὰ τοῦ προγράμματος δηλοῦν-
τος. Πλάτων μὲν οὖν ὁμολογεῖ κατὰ τὴν Ἱπποκράτους μέθοδον
ἐπισκοπεῖσθαι περὶ φύσεως ψυχῆς, ὡς ἐκεῖνος περὶ σώματος, ἀδύνατόν
τέ φησι καλῶς τοῦτο γενέσθαι πρὸ τοῦ γνῶναι τὴν φύσιν τοῦ παντός.
Γαληνός ιατρός De libris propriis liber Kühn Vol. 19, p. 43, li. 6
ἡδίω.
{ΣΩ.} Καὶ γάρ, ὠγαθὲ Φαῖδρε, ἐννοεῖς ὡς ἀναιδῶς εἴρησθον
Αριστοτέλης. Fr.a varia Category 8, treatise title 50, fr. 640, li. 141
Dindorf, W.
Leipzig: Reimer, 1829, Repr. 1964.
Jebb p. 292, li. 24
Stesichorus Lyr., Fr.a (0292: 001)“Poetae melici Graeci”, Ed. P., D.L.
Oxford: Clarendon Press, 1962, Repr. 1967 (1st edn. corr.).Fr. 15, li. 3
ΕΛΕΝΑ: ΠΑΛΙΝΩΙΔΙΑ
Ιβύκος Lyr., Fr.a (0293: 001)“Poetae melici Graeci”, Ed. P., D.L.
Oxford: Clarendon Press, 1962, Repr. 1967 (1st edn. corr.).Fr. 1a, li. 8
τραπεζητᾶν κυνῶν
{ant.}
...]α̣ι Δαρδανίδα Πριάμοιο μέ-
γ' ἄς]τ̣υ περι̣κ̣λεὲς ὄλβιον ἠνάρον̣
Ἄργ]ο̣θεν ὀρ̣νυμένοι
⸏Ζη]ν̣ὸς μεγάλο̣ιο βουλαῖς
{ep.}
ξα]ν̣θᾶς Ἑ̣λένας περὶ ε̣ἴδει
δῆ]ρ̣ιν πολύυμνον ἔχ[ο]ντες
πό]λεμον̣ κ̣ατὰ [δ]ακρ[υό]εντα,
Πέρ]γαμον δ' ἀνέ[β]α ταλαπείριο̣[ν ἄ]τα
⸏⸏χρυ]σοέθειραν δ[ι]ὰ̣ Κύπριδα·
{str.}
νῦ]ν̣ δέ μοι οὔτε ξειναπάτ[α]ν Π̣[άρι]ν̣
..] ἐπιθύμιον οὔτε τανί[σφ]υρ[ον
ὑμ]νῆν Κασσάνδραν
⸏Πρι]ά̣μοιό τε παίδας ἄλλο̣υ[ς
{ant.}
Τρο]ίας θ' ὑψιπύλοιο ἁλώσι̣[μο]ν̣
ἆμ]αρ ἀνώνυμον, οὐδεπ̣[
ἡρ]ώων ἀρετὰν
Κλαύδιος Πτολεμαίος (lib. 4-8) Book 8, Ch. 17, se. 10, li. 1
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 42, Ch. 41, se. 1, li. 2
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 42, Ch. 48, se. 4, li. 2
τὸν πολέμιον καὶ εἶδεν αὐτὸν καὶ ἐνίκησε. καὶ τά τε λάφυρα πάντα,
καίτοι πλεῖστα γενόμενα, τοῖς στρατιώταις ἐδωρήσατο, καὶ τρό-
παιον, ἐπειδήπερ ὁ Μιθριδάτης ἀπὸ τοῦ Τριαρίου ἐνταῦθά που
ἐγηγέρκει, ἀντανέστησε· καθελεῖν μὲν γὰρ τὸ τοῦ βαρβάρου οὐκ ἐτόλ-
μησεν ὡς καὶ τοῖς ἐμπολεμίοις θεοῖς ἱερωμένον, τῇ δὲ δὴ τοῦ ἰδίου
παραστάσει καὶ ἐκεῖνο συνεσκίασε καὶ τρόπον τινὰ καὶ κατέστρεψε.
καὶ μετὰ τοῦτο τὴν χώραν ὅσην τῶν τε Ῥωμαίων καὶ τῶν ἐνόρ-
κων σφίσιν ἀποτετμημένος ὁ Φαρνάκης ἦν ἐκομίσατο, καὶ αὐτὴν
πᾶσαν ὡς ἑκάστοις τοῖς ἀπολέσασιν ἔδωκε, πλὴν μέρους τινὸς τῆς
Ἀρμενίας, ὃ τῷ Ἀριοβαρζάνει ἐχαρίσατο. τούς τε Ἀμισηνοὺς ἐλευ-
θερίᾳ ἠμείψατο, καὶ τῷ Μιθριδάτῃ τῷ Περγαμηνῷ τετραρχίαν τε
ἐν Γαλατίᾳ καὶ βασιλείας ὄνομα ἔδωκε, πρός τε τὸν Ἄσανδρον
πολεμῆσαι ἐπέτρεψεν, ὅπως καὶ τὸν Βόσπορον κρατήσας αὐτοῦ
λάβῃ, ὅτι πονηρὸς ἐς τὸν φίλον ἐγένετο.
πράξας δὲ ταῦτα, καὶ τὰ λοιπὰ τῷ Δομιτίῳ καταστήσασθαι
κελεύσας, ἐς τὴν Βιθυνίαν ἦλθε, κἀντεῦθεν ἔς τε τὴν Ἑλλάδα καὶ
ἐς τὴν Ἰταλίαν ἔπλευσε, πολλὰ καὶ ἐπὶ πάσῃ προφάσει χρήματα
παρὰ πάντων, ὥσπερ καὶ πρίν, ἐκλέγων. τοῦτο μὲν γάρ, ὅσα τινὲς
τῷ Πομπηίῳ προϋπέσχηντο, ἐπράξατο, τοῦτο δὲ καὶ ἄλλα ἔξωθεν,
προσεπικαλῶν τινα, ᾔτει. τά τε ἀναθήματα τοῦ ἐν τῇ Τύρῳ Ἡρα-
κλέους πάντα ἀνείλετο, ὅτι τήν τε γυναῖκα καὶ τὸν παῖδα τοῦ
132
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 47, Ch. 26, se. 5, li. 5
Σέξτος· τούτῳ γὰρ καὶ ταμίᾳ καὶ συγγενεῖ αὑτοῦ ὄντι ὁ Καῖσαρ
πάντα τὰ τῇδε κατὰ τὴν ἐκ τῆς Αἰγύπτου ἐπὶ τὸν Φαρνάκην ἔλα-
σιν ἐπέτρεψεν. ὁ οὖν Βάσσος τὸ μὲν πρῶτον ἡσυχίαν ἦγεν, ἀγαπῶν
εἴ τις αὐτὸν ζῆν ἐάσειεν· ὡς δὲ τῶν τε ὁμοίων τινὲς πρὸς αὐτὸν
συνελέγησαν, καὶ τῶν τοῦ Σέξτου στρατιωτῶν ἄλλοτε ἄλλους ἐς φυ-
λακὴν τῆς πόλεως φοιτῶντας ἀνηρτήσατο, περί τε τοῦ Καίσαρος
πολλὰ καὶ δεινὰ ἐκ τῆς Ἀφρικῆς ἠγγέλλετο, οὐκέτι τοῖς παροῦσιν
ἔστερξεν, ἀλλ' ἢ τοῖς ἀμφὶ τὸν Σκιπίωνα τόν τε Κάτωνα καὶ τοὺς
Πομπηίους συναιρόμενος, ἢ καὶ ἑαυτῷ δυναστείαν τινὰ περιβαλλό-
μενος, ἐνεόχμου. φωραθείς τε ὑπὸ τοῦ Σέξτου πρὶν παρασκευά-
σασθαι, ἔφη τε τῷ Μιθριδάτῃ τῷ Περγαμηνῷ τὴν ἐπικουρίαν ἐπὶ
τὸν Βόσπορον ἀθροίζειν, καὶ πιστευθεὶς ἀπελύθη. καὶ οὕτω μετὰ
ταῦτα γράμματά τινα συνέπλασεν ὡς καὶ παρὰ τοῦ Σκιπίωνός οἱ
πεμφθέντα, καὶ ἐξ αὐτῶν τόν τε Καίσαρα ἐν τῇ Ἀφρικῇ ἡττῆσθαι
καὶ ἀπολωλέναι διήγγελλε, καὶ ἑαυτῷ τὴν ἀρχὴν τῆς Συρίας προς-
τετάχθαι ἔλεγε. κἀκ τούτου τήν τε Τύρον μετὰ τῶν προπαρε-
σκευασμένων κατέλαβε, κἀντεῦθεν πρὸς τὰ τοῦ Σέξτου στρατόπεδα
προσχωρῶν περιέπεσεν αὐτῷ καὶ ἡττηθεὶς ἐτρώθη. παθὼν δὲ τοῦτο
κατὰ μὲν τὸ ἰσχυρὸν οὐκέτ' αὐτοῦ ἐπείρασε, τοῖς δὲ δὴ στρατιώταις
προσπέμπων τινὰ τρόπον οὕτω τινὰς αὐτῶν ἐσφετερίσατο ὥστε
καὶ αὐτόχειρας τοῦ Σέξτου γενέσθαι.
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 51, Ch. 20, se. 7, li. 3
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 51, Ch. 20, se. 9, li. 2
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 59, Ch. 28, se. 1, li. 3
γὰρ τούτων οὕτως αὐτὸν ἐτιθάσευσε καὶ ἱλεώσατο ὥστε μὴ μόνον περι-
γενέσθαι, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς πάνυ φίλοις αὐτοῦ νομισθῆναι. καί ποτε
τοῦ Γαΐου συγγίγνεσθαί τε τῇ Σελήνῃ λέγοντος, καὶ ἐρωτήσαντος αὐτὸν
εἰ ὁρῴη τὴν θεὸν συνοῦσαν αὐτῷ, κάτω τε ὡς καὶ τεθηπὼς ἔβλεπεν
ὑποτρέμων, καὶ σμικρόν τι φθεγξάμενος “ὑμῖν” ἔφη “τοῖς θεοῖς, δές-
ποτα, μόνοις ἀλλήλους ὁρᾶν ἔξεστιν.” Xiph. 169, 11 – 170, 6, Exc. Val.
212 (p. 670).8
Οὐιτέλλιος μὲν οὖν ἐκεῖθεν ἀρξάμενος πάντας καὶ μετὰ τοῦτο τοὺς
ἄλλους κολακείᾳ ὑπερεβάλετο, Γάιος δὲ ἐν τῇ Ἀσίᾳ τῷ ἔθνει τέμενός
τι ἑαυτῷ ἐν Μιλήτῳ τεμενίσαι ἐκέλευσε· ταύτην γὰρ τὴν πόλιν ἐπελέ-
134
ξατο, λόγῳ μὲν εἰπὼν ὅτι τὴν μὲν Ἔφεσον ἡ Ἄρτεμις τὴν δὲ Πέργαμον
ὁ Αὔγουστος τὴν δὲ Σμύρναν ὁ Τιβέριος προκατειλήφασι, τὸ δὲ ἀληθὲς
ὅτι τὸν νεὼν ὃν οἱ Μιλήσιοι τῷ Ἀπόλλωνι καὶ μέγαν καὶ ὑπερκαλλῆ
ἐποίουν ἰδιώσασθαι ἐπεθύμησε. τότε δὲ ἐπὶ πλέον ἐξήχθη, ὥστε καὶ
ἐν αὐτῇ τῇ Ῥώμῃ ναὸν ἑαυτοῦ, τὸν μὲν ὑπὸ τῆς βουλῆς ψηφισθέντα
τὸν δὲ ἰδίᾳ ἐν τῷ παλατίῳ, ποιήσασθαι. ἐτεκτήνατο μὲν γὰρ καὶ ἐν
τῷ Καπιτωλίῳ κατάλυσίν τινα, ἵν', ὡς ἔλεγε, τῷ Διὶ συνοικοίη· ἀπα-
ξιώσας δὲ δὴ τὰ δευτερεῖα ἐν τῇ συνοικήσει αὐτοῦ φέρεσθαι, καὶ προς-
εγκαλέσας οἱ ὅτι τὸ Καπιτώλιον προκατέλαβεν, οὕτω δὴ ἕτερόν τε
νεὼν ἐν τῷ παλατίῳ σπουδῇ ᾠκοδομήσατο, καὶ ἄγαλμα ἐς αὐτὸν ἠθέ-
λησε τὸ τοῦ Διὸς τοῦ Ὀλυμπίου ἐς τὸ ἑαυτοῦ εἶδος μεταρρυθμίσαι.
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 77, Ch. 16, se. 8, li. 1
ἀλλ' ἔστιν ἀληθὲς τὸ δημῶδες ὅτι ψεῦσται καὶ ἀπατεῶνες οὐδ' ἂν ἀλη-
θὲς εἴπωσί ποτε πιστεύονται. Petr. Patr. exc. Vat. 147 (p. 230 sq. Mai.
= p. 214, 18 – 28 Dind.)
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία Book 78, Ch. 20, se. 4, li. 4
τως που πολὺ τοῖς ἀνθρώποις καὶ αἰδοῦς ἐς τὸ κρεῖττον καὶ κατα-
φρονήματος πρὸς τὸ χεῖρον ἐμπέφυκεν, ὥστε καὶ ἐκείνους μηδ'
ἀρχὴν ἔτι εἶναι τόν τε Μακρῖνον καὶ τὸν Διαδουμενιανὸν νομίζειν,
ἀλλ' ὡς καὶ τεθνηκότας αὐτοὺς ἤδη καταπατεῖν. ὅθεν οὐχ ἥκιστα
καὶ οἱ στρατιῶται κατεφρόνησαν αὐτοῦ, ἐν οὐδενὶ λόγῳ τὰ ἐπὶ τῇ
θεραπείᾳ σφῶν πραχθέντα θέμενοι, καὶ μάλισθ' ὅτι οἱ Περγαμηνοί,
στερηθέντες ὧν παρὰ τοῦ Ταραύτου πρότερον εἰλήφεσαν,
πολλὰ καὶ ἄτοπα ἐς αὐτὸν ἐξύβρισαν, ἐφ' ᾧ δὴ καὶ δημοσίᾳ ἀτι-
μίαν ὑπ' αὐτοῦ ὦφλον.
καὶ τὰ μὲν τῶν στρατιωτῶν αὐτίκα λελέξεται· τότε δὲ γράμμα
μὲν οὐδὲν ὁ Μακρῖνος τῶν μηνυτικῶν οὔτε ἐσέπεμψεν ἐς τὴν γε-
ρουσίαν, ὥσπερ ἠξίουν, οὔτ' ἄλλως ἐξέφηνε, φήσας, εἴτ' οὖν ἀλη-
θῶς εἴτε καὶ ψευδῶς, ἵνα μὴ πολλὴ ταραχὴ γένηται, ὅτι μηδὲν ἐν
τῷ βασιλικῷ τοιοῦτον εὑρέθη (ὁ γάρ τοι Ταραύτας ἤτοι διέφθειρε
τὰ πλεῖστα τῶν ἔνδειξίν τινα ἐχόντων, ἢ καὶ αὐτοῖς τοῖς πέμψασιν
αὐτὰ ἀντέπεμπεν, ὥσπερ εἶπον, ὅπως μηδεὶς ἔλεγχος τῆς κακίας
αὐτῶν ὑπολείπηται), τρεῖς δὲ δὴ τῶν βουλευτῶν, οὓς μάλιστα καὶ
ἀλλ' ὅτι βουλῆς ἦσαν, ἐπεί τοι καὶ ἕτερός τις ἑκατοντάρχου υἱὸς
ἐπεχείρησε τὸ αὐτὸ ἐκεῖνο στρατόπεδον τὸ Γαλλικὸν συνταράξαι,
καὶ μάλα ἄλλος τις ἐριουργὸς τὸ τέταρτον, ἕτερός τε ἰδιώτης τὸν
στόλον τὸν ἐν τῇ Κυζίκῳ ναυλοχοῦντα, ὅτε καὶ ὁ Ψευδαντωνῖνος
ἐν τῇ Νικομηδείᾳ ἐχείμαζεν, καὶ ἄλλοι δὲ πολλοὶ ἄλλοθι καὶ
ἀλλαχόθι, ὥστε καὶ ἑτοιμότατον ὂν τοῖς βουλομένοις ἄρξαι, τῷ
καὶ παρ' ἐλπίδα καὶ παρὰ τὴν ἀξίαν πολλοὺς τῆς ἡγεμονίας ἐπι-
βεβατευκέναι, νεωτερίσαι τολμῆσαι. καὶ μηδεὶς ἀπιστήσῃ τῷ
8λεχθέντι· τὰ μὲν γὰρ λοιπὰ τὰ τῶν ἰδιωτῶν παρ' ἀνδρῶν ἀξιο-
πίστων πυθόμενος, τὸ δὲ δὴ κατὰ τὸν στόλον αὐτὸς ἐγγύθεν ἐκ
τῆς Περγάμου ἀκριβώσας ἔγραψα, ἧς, ὥσπερ καὶ τῆς Σμύρνης
ταχθεὶς ὑπὸ τοῦ Μακρίνου ἐπεστάτησα· ἀφ' οὗπερ οὐδὲ τῶν
ἄλλων οὐδὲν ἄπιστόν μοι κατεφάνη.
φόνων μὲν οὖν ἐχόμενα ταῦτα αὐτῷ ἐπράχθη, ἔξω δὲ δὴ τῶν
πατρίων ἁπλᾶ μὲν καὶ μηδὲν μέγα κακὸν ἡμῖν φέροντα, πλὴν καθ'
ὅσον παρὰ τὸ καθεστηκὸς ἐκαινοτομήθη, ὅτι τε τῶν ὀνομάτων τινὰ
τῶν ἐς τὴν ἡγεμονίαν αὐτοῦ τεινόντων, πρὶν ψηφισθῆναι, ὥσπερ
εἶπον, αὐτὸς ἑαυτῷ ἔθετο, καὶ ὅτι τῇ τοῦ Μακρίνου ὑπατείᾳ, μήτε
χειροτονηθεὶς ἐπ' αὐτὴν μήτε ὅλως ἐφαψάμενος αὐτῆς (προδιήνυστο
γάρ), αὑτὸν ἀντενέγραψε, καίτοι τὸ κατ' ἀρχὰς ἀπὸ τοῦ Ἀδουέντου
[μὲν] ὡς καὶ μόνου ὑπατευκότος τὸν ἐνιαυτὸν ἐν τρισὶ γράμμασι
136
γοντο δ' ἐπὶ τὸν Ἀντίοχον, καὶ ἐπὶ Μακεδονίαν ἐλθόντες, συμμάχους
τε λαβόντες ἐκ τοῦ Φιλίππου, ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον ἤλασαν. καὶ ἐς
τὴν Ἀσίαν περαιωθέντες τὰ πλεῖστα τῶν παραθαλασσίων κατέλαβον προ-
κατειλημμένα παρὰ τῶν ἐκεῖ προαπελθόντων Ῥωμαίων, πρὸς δὲ καὶ τοῦ
Εὐμενοῦς καὶ τῶν Ῥοδίων, οἳ καὶ τὸν Ἀννίβαν ναῦς τινας ἐκ Φοινίκης
ἀνάγοντα περὶ Παμφυλίαν ἐνίκησαν. καὶ Εὐμενὴς δὲ καὶ Ἄτταλος ὁ
ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν χώραν ἐκάκουν τοῦ Ἀντιόχου, καὶ πόλεις αἱ μὲν βίᾳ,
αἱ δ' ἑκούσιαι πρὸς τοὺς Ῥωμαίους μεθίσταντο, ὥστε ἐκ τούτων ἀναγ-
κασθῆναι τὸν Ἀντίοχον τὴν Εὐρώπην τε παντελῶς ἐκλιπεῖν καὶ τὸν
υἱὸν Σέλευκον ἀπὸ τῆς Λυσιμαχίας ἀπαγαγεῖν. ὃν ἐπανελθόντα σὺν δυνά-
μει ἐπὶ τὴν Πέργαμον ἔπεμψεν. ὡς δὲ προσεδρεύσας τῇ πόλει οὐδὲν
ἐπέρανε, καὶ οἱ Σκιπίωνες ἐπῆλθον, εὐθὺς αὐτοῖς ἐπεκηρυκεύσατο, προς-
δοκήσας τεύξεσθαι τῆς εἰρήνης, ὅτι τὸν Ἀφρικανοῦ υἱὸν συλλαβὼν ἐν
θεραπείᾳ εἶχε πολλῇ· καὶ τέλος, καίπερ τῶν σπονδῶν ἁμαρτών, ἄνευ
λύτρων ἀφῆκεν αὐτόν. οὐκ ἐγένετο δὲ ἡ εἰρήνη, τοῦ Ἀντιόχου ἃ οἱ
Ῥωμαῖοι ἀπῄτουν μὴ συνθεμένου ποιῆσαι.
Δίων Κάσσιος Ρωμαϊκή ιστορία (ap. Photium, Bibl. cod. 71) (0385:
016)“Cassii Dionis Cocceiani historiarum Romanarum quae supersunt,
vol. 3”, Ed. Boissevain, U.P.Berlin: Weidmann, 1901, Repr. 1955.
Li. 14
RECENSIO GRAECA
είρηκε χρηστήριον.
ἱππικοῦ δὲ ἡγεμόνας ἀναβεβηκότας ἐπὶ ἵππους
Φεραῖοι παρὰ τῷ Ἀπόλλωνι ἔστησαν τρεψάμενοι τὴν
Ἀττικὴν ἵππον.
τὸν δὲ φοίνικα ἀνέθεσαν Ἀθηναῖοι τὸν χαλκοῦν,
καὶ αὐτὸν καὶ Ἀθηνᾶς ἄγαλμα ἐπίχρυσον ἐπὶ τῷ φοί-
νικι, ἀπὸ ἔργων ὧν ἐπ' Εὐρυμέδοντι ἐν ἡμέρᾳ τῇ αὐτῇ
τὸ μὲν πεζῇ, τὸ δὲ ναυσὶν ἐν τῷ ποταμῷ κατώρθωσαν.
Φλάβιος Ιώσηφος De bello Judaico libri vii Book 1, se. 425, li. 4
PAP. OXYRH. 222 col. I 41 (siegerliste ol. 78; 468) ...]ημος Παρρά-
[σιος παιδ πάλ]ην ο καλλισ....
STOB. Flor. III 7, 66 = [PLUT.] Parall. 5 p. 306 E F: Καλλισθένους ἐν
δευτέρωι Μεταμορφώσεων. κατὰ Κελαινὰς πόλιν τῆς Φρυγίας διὰ μῆνιν
Ἰδαίου Διὸς
χάσμα μεθ' ὕδατος γενόμενον πολλὰς οἰκίας αὐτάνδρους εἰς τὸν βυθὸν
καθείλκυσε.
τοῦ δὲ δήμου κινδυνεύοντος Μίδας ὁ βασιλεὺς χρησμὸν ἔλαβε
συνελεύσεσθαι τὴν
γῆν, ἐὰν εἰς τὸ βάραθρον βάληι τὸ τιμιώτατον ἐν ἀνθρωπίνωι βίωι. τῶν δὲ
Κελαι-
νιτῶν χρυσόν τε καὶ ἄργυρον καὶ τὸν κόσμον τῶν γυναικῶν εἰς τὸ χάσμα
ῥιψάντων, καὶ μηδ' οὕτω τοῦ κακοῦ λήξαντος,
I. RES MACEDONIAE.
I. RES MACEDONIAE.
Πολύβιος ιστορικός Ιστορίαι. Book 21, Ch. 20, se. 10, li. 2
B. OLYMP. 149, 4.
I. RES ITALIAE.
Πολύβιος ιστορικός Ιστορίαι. Book 24, Ch. 15, se. 12, li. 3
καὶ Θάσιον καὶ ὅλως τὸ Ἀττικόν, μεθ' ὃ τὸ ἀπὸ τῶν νήσων τῶν
Κυκλάδων· γίνεται δὲ καὶ μεταξὺ Περγάμου καὶ Ἐλαίας μέλι κάλλιστον.
ὡρῶν τομῆς ἐστι τὸ μῆκος τοῦ κατ' αὐτὰς χρόνου· τεσσάρων μὲν γὰρ
μηνῶν ὁ μεταξὺ Πλειάδος καὶ Ἀρκτούρου χρόνος ἐστί, πλείων δὲ τες-
σάρων ὁ μεταξὺ δύσεώς τε Πλειάδος καὶ τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας, ὁ δὲ
τοῦ ἦρος οὐδ' ὅλων δυεῖν μηνῶν, ὥστε ἄτμητος εἰκότως ἐφυλάχθη·
διὰ ταῦτα δὲ καὶ ὁ τοῦ φθινοπώρου, μείζων μὲν ὢν ἢ ὁ κατὰ τὸ
ἔαρ (ἐκτείνεται γὰρ εἰς δύο μῆνας), ἀπολειπόμενος δὲ τῷ μεγέθει
πάμπολυ τοῦ κατὰ θέρος τε καὶ χειμῶνα χρόνου. ταῦτα οὖν μνημονεύ-
εσθαι ἔστω πρὸς τὸ μετάγεσθαι ῥᾳδίως εἰς τοὺς ἐν ἑκάστῳ τῶν ἐθνῶν
μῆνας· ἡ μὲν γὰρ ἰσημερία κοσμικόν τι πρᾶγμά ἐστιν, οἱ δὲ μῆνες
ἐπιχώριοι καθ' ἕκαστον ἔθνος. μηνὸς Λῴου φθίνοντος πέμπτῃ [δ' ἂν]
ἀνατέλλοντος ἡλίου ὁ Κύων ἐπιτέλλειν παρ' ἡμῖν ἐν Περγάμῳ πεπί-
στευται· ἐγὼ δ' εὗρον ἔκ τινος μεθόδου μετὰ ι ἡμέρας τῆς προθεσμίας
ταύτης.
λαπάθου ῥίζαν, πίνειν δὲ τὸ λύκιον καὶ τὸν ὀπὸν τοῦ σιλφίου (τού-
του δὲ καὶ εἰς τὸ ἕλκος ἐντιθέναι), πίνειν δὲ καὶ χαμαίδρυν καὶ σκόρ-
διον καὶ γεντιανῆς ῥίζαν καὶ πόλιον καὶ ποταμίων καρκίνων ἕψημα,
200
πλείστοις ἁρμόσειε, κατὰ τάδε ποιεῖσθαι χρή· ὄξους ἑνὶ μέρει διπλάσιον
μιγνύσθω τοῦ τὸν ἀφρὸν ἀφῃρημένου μέλιτος. δι' ὕδατος δ' εὐθέως
ἐξ ἀρχῆς οὕτω σκευάζειν· ὀξυμέλιτι μιγνύσθω τετραπλάσιον ὕδατος
καλλίστου, κἄπειτα ἑψείσθω μετρίως, ἕως ἂν ὁ ἀφρὸς ἐφίστηται. σκευ-
άζεται δὲ καὶ κατ' ἀρχὰς εὐθέως τῶν τριῶν μιχθέντων· ἔσται δ' ἓν
μὲν ὄξους μέρος, δύο δὲ μέλιτος, ὕδατος δὲ τέσσαρα· καὶ ταῦτα ἑψεί-
σθω μέχρι τοῦ τρίτου μέρους ἢ τετάρτου, τὸν ἀφρὸν ἀφαιρούντων
ἡμῶν. εἰ δ' ἰσχυρότερον αὐτὸ ποιῆσαι βούλοιο, τοσοῦτον ἐμβαλεῖς
ὄξους ὅσον μέλιτος.
EUNAPIOS EX. DE SENTENT. p. 76, 29 Boiss: ὁ δὲ ἐς τὰ μάλιστα
γεγονὼς αὐτῶι (sc. Ἰουλιανῶι) γνώριμος, ὁ Περγαμηνὸς ἀνὴρ
Ὀριβάσιος, ἐκ φυσικῆς φιλοσοφίας ἰατρικὴν ἐπιτάττειν ἄριστος καὶ δρᾶν
ἔτι θειότερος καὶ ἀσεβήσειν ἐβόα περι-φανῶς, εἰ μὴ συγγράφοιμι· καὶ
τῶν γε πράξεων – πάσας δὲ ἠπίστατο παρὼν ἁπά-σαις – μάλα ἀκριβῶς
ὑπόμνημα συνετέλει πρὸς τὴν γραφήν, ὥστε οὐκ ἦν ἀναβολὴ καὶ
βουλομένωι ῥαθυμεῖν.
Posidonius Phil., Fr.a (1052: 001)“Posidonios. Die Fr.e, vol. 1”, Ed.
Theiler, W.Berlin: De Gruyter, 1982.Fr. 107, li. 11
Παφλαγόνι /
[τὸ γένος, ἔτεκε – – – – , κα]ὶ [με]τὰ ταῦτ[α / – – – – ] //
[ – – – – – / – ]ον
Ε[ὐ]μέ[νης, διὰ βίου ἤδη τῆς ἀρχῆς κοινω]/νήσας [Ἀτ]τά[λωι τῶι
ἀδελφῶι,
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΑ.
207
E LIBRO TERTIO.
EX EODEM LIBRO.
209
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΙ.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΙ.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΙ.
Celsus Phil., Ἀληθὴς λόγος (1248: 001)“Der Ἀληθὴς λόγος des Kelsos”,
Ed. Bader, R.Stuttgart: Kohlhammer, 1940; Tübinger Beiträge zur
Altertumswissenschaft 33.Ch. 3, se. 3, li. 2
σθαι μὲν ἡμᾶς τούτους νομίζειν θεούς, ὅτι ἄνθρωποι ἦσαν καὶ πρῶτον,
καίτοι πολλὰ ἐπιδειξαμένους καὶ γενναῖα ὑπὲρ ἀνθρώπων· τὸν δ'
212
οὔσης τῆς γενέσεως πάντων, ἣν ἀνάγκην λέγει. τέλος δ' εἶναι τὴν
εὐθυμίαν,
οὐ τὴν αὐτὴν οὖσαν τῆι ἡδονῆι, ὡς ἔνιοι παρακούσαντες ἐξεδέξαντο,
ἀλλὰ καθ'
ἣν γαληνῶς καὶ εὐσταθῶς ἡ ψυχὴ διάγει, ὑπὸ μηδενὸς ταραττομένη
φόβου ἢ δεισι-
δαιμονίας ἢ ἄλλου τινὸς πάθους. καλεῖ δ' αὐτὴν καὶ εὐεστὼ καὶ πολλοῖς
ἄλλοις
ὀνόμασι [B 3]. ποιότητας δὲ νόμωι εἶναι, φύσει δ' ἄτομα καὶ κενόν [B
125].
καὶ ταῦτα μὲν αὐτῶι ἐδόκει. τὰ δὲ βιβλία αὐτοῦ κτλ.
(49) γεγόνασι δὲ Δημόκριτοι ἕξ· πρῶτος αὐτὸς οὗτος, δεύτερος Χῖος
μουσικὸς
κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον, τρίτος ἀνδριαντοποιός, οὗ μέμνηται Ἀντίγονος
[S. 10
Wilamowitz], τέταρτος περὶ τοῦ ἱεροῦ τοῦ ἐν Ἐφέσωι γεγραφὼς καὶ τῆς
πόλεως καὶ Σαμοθράικης, πέμπτος ποιητὴς ἐπιγραμμάτων σαφὴς καὶ
ἀνθηρός, ἕκτος Περγαμηνὸς ἀπὸ ῥητορικῶν λόγων εὐδοκιμήσας.
SUIDAS Δημόκριτος Ἡγησιστράτου (οἱ δὲ Ἀθηνοκρίτου ἢ Δαμασίππου)
213
κόλπον, ὡς Φίλων, καὶ πορθμὸς ὁμώνυμος ἀπὸ Ἰοῦς τῆς Ἰνάχου καλού-
μενος, καθὼς Αἰσχύλος ἐν Προμηθεῖ δεσμώτηι (732/4) γράφει.
STEPH. BYZ. s.v. Βουθόη· πόλις Ἰλλυρίδος, ὡς Φίλων,
διὰ τὸ Κάδμον ἐπὶ ζεύγους βοῶν ὀχούμενον ταχέως ἀνύσαι τὴν ἐς
Ἰλλυριοὺς
ὁδόν· οἱ δὲ τὸν Κάδμον ἀπὸ τῆς Αἰγυπτίας Βουτοῦς ὀνομάσαι αὐτήν, καὶ
παρα-
φθαρεῖσαν καλεῖσθαι Βουθόην.
STEPH. BYZ. s.v. Βοῦρα· πόλις Ἀχαίας· θηλυκῶς· ἀπὸ Βούρας
θυγατρὸς Ἴωνος τοῦ Ξούθου καὶ Ἑλίκης. τὸ ἐθνικὸν Βουραῖος·
Λυκόφρων
(Al. 591) «Δύμη τε Βουραίοισιν ἡγεμὼν στόλου». ἐκ ταύτης ἦν Πυθέας
ζωγράφος, οὗ ἐστιν ἔργον ὁ ἐν Περγάμωι ἐλέφας, ἀπὸ τοι-
χογραφίας ὤν, ὡς Φίλων.
STEPH. BYZ. s.v. Γέρασα· πόλις τῆς Κοίλης Συρίας τῆς δε-
καπόλεως. ἐξ αὐτῆς Ἀρίστων ῥήτωρ ἀστεῖός ἐστιν, ὡς Φίλων, καὶ
Κήρυκος σοφιστὴς καὶ Πλάτων νομικὸς ῥήτωρ, πᾶσαν παί-
δευσιν ὡς μίαν ἀποστοματίζων καὶ ἐν συνηγορίαις καὶ παρε-
δρευταῖς καὶ θρόνοις τὴν ὀρθότητα τῶν νόμων ἐπιτηδεύων.
STEPH. BYZ. (plen.) s.v. Δυρράχιον· πόλις Ἰλλυρική, Ἐπί-
δαμνος κληθεῖσα ἀπὸ Ἐπιδάμνου. τούτου θυγάτηρ Μέλισσα, ἧς καὶ
Ποσει-
δῶνος Δυρράχιος· ἀφ' ἧς ἐστιν ἐν Ἐπιδάμνωι τόπος Μελισσώνιος, ἔνθα
Πο-
σειδῶν αὐτῆι συνῆλθεν, ὡς Φίλων. Στράβων δ' ἐν ζ (5, 8) φησί· «μετὰ δὲ
(cf. gl. 391) καὶ “σύσσημον” (Perik. vs. 362 Koe.) καὶ “πορνοκόπος”
(cf. gl. 390) καὶ “ὀψωνιασμός” (fr. 895 Koe.) καὶ “ὀψώνιον” (fr. 896
Koe.) καὶ “δύσριγος” (fr. 880 Koe.) καὶ ἄλλα κίβδηλα ἀναρίθμητα καὶ
ἀμαθῆ· τὰ αὐτὰ δὲ σοὶ καὶ Βάλβῳ πεπονθότα καὶ Γαϊανὸν τὸν Σμυρναῖον
ῥήτορα, ἄνδρα ζηλωτὴν καὶ ἐραστὴν τῆς σῆς ἐν παιδείᾳ φιλοκαλίας. ἄγε
οὖν ὅπως λύσῃς μου τὴν ἐν τῇ τοιᾷδε δυσχερείᾳ τῶν ὤτων ἀπορίαν· οὐ
γὰρ περιόψεσθαί σε ἡγοῦμαι ἐρήμην ὀφλόντα σου τὰ παιδικὰ Μέναν-
δρον.
Οἰκοδομὴ οὐ λέγεται, ἀντ' αὐτοῦ δὲ οἰκοδόμημα.
Κατ' ὄναρ· Πολέμων ὁ Ἰωνικὸς σοφιστὴς Δημοσθένους
τοῦ ῥήτορος εἰκόνα χαλκῆν ἐν Ἀσκληπιοῦ τοῦ ἐν Περγάμῳ τῇ Μυσίᾳ
ἀναθεὶς ἐπέγραψεν ἐπίγραμμα τοιόνδε· “Δημοσθένη Παιανιέα Πολέμων
κατ' ὄναρ”, ἀδοκιμωτάτῳ τῷ κατ' ὄναρ χρησάμενος· ὥσπερ γὰρ καθ'
ὕπαρ οὐ λέγεται, ἀλλ' ὕπαρ, οὕτως οὐδὲ κατ' ὄναρ, ἀλλ' ἤτοι ὄναρ
ἰδὼν ἢ ἐξ ὀνείρου ὄψεως. οὕτως ἄρα μέγιστόν ἐστιν ὀνομάτων γνῶσις,
ὅπου γε δὴ καὶ τὰ ἄκρα τῶν Ἑλλήνων πταίοντα ὁρᾶται.
Μετριάζειν· τοῦτο οἱ μὲν ἀρχαῖοι ἐπὶ τοῦ τὰ συμβαίνον-
τα μετρίως φέρειν τιθέασιν, Μένανδρος (fr. 881 Koe.) δ' ἐπὶ τοῦ
ἀσθενεῖν
γε-
γόνασιν ἔργων ὥσπερ δραμάτων ὑποκριταί.
POLYB. II 56: ἐπεὶ δὲ τῶν κατὰ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς Ἀράτωι
(231) γεγραφότων παρ' ἐνίοις ἀποδοχῆς ἀξιοῦται Φύλαρχος, ἐν πολλοῖς
ἀντιδοξῶν καὶ τἀναντία γράφων αὐτῶι (s. F 52), χρήσιμον ἂν εἴη, μᾶλλον
Οὕτως ὁ Τήλεφος.
Eustath. ad Odyss. ρ, 455: Προς-
ενθυμητέον δὲ καὶ Τηλέφου τοῦ, ὡς ἱστορεῖται, Περγαμηνοῦ, ὅτι κατὰ
τὴν ἐκείνου παράδοσιν νομική τις
ἦν λέξις ἢ τεχνικὴ ἐν τοῖς μεθ' Ὅμηρον ὁ ἐπιστά-
της. «Γίνεται γὰρ, φησὶν, ἐπιστάτης Ἀθήνησιν ἐκ
τῶν πρυτάνεων εἷς, ὃς ἐπιστατεῖ νύκτα καὶ ἡμέραν
μίαν, καὶ πλείω χρόνον οὐκ ἔξεστιν, οὐδὲ δὶς τὸν αὐτὸν
γενέσθαι, τάς τε κλεῖς ἐν οἷς
τὰ χρήματά εἰσι, φυλάττει καὶ τὰ γράμματα τῆς πό-
λεως καὶ τὴν δημοσίαν σφραγῖδα. Κληροῖ δὲ καὶ προέ-
δρους ἐξ ἑκάστης φυλῆς ἕνα, πλὴν τῆς πρυτανευούσης,
καὶ πάλιν ἐκ τούτων ἐπιστάτην ἕνα.»
γύνην λυθέντα
Βρομίου Θῆβαι / εἶδον
ἀπολλύμενον [γ]άμον ἔνα̣ιμον Ἰοκάστης /
[Οἰ]δίπ(οδος) τὴ̣ν Σφίγγα·
Πενθέα κόπτ̣[ουσαν Ἀγ][α]ύην·
εὑρομένην .......[.......] [.].
ν̣υκτὸς φλεγομένην [Π]έργαμον·
ἁλωμένην̣ [δόλ][ω]ι Δαναῶν Ἴλιον
......
{ΜΝΗΣΙΠΠΟΣ}
Τί ὀξ]ὺ̣ φε̣[ρ]ό̣μενος, ὦ Καλλίστρατε, πυκ̣νό̣τερα
[περι]-
σκ̣έπτῃ καὶ τύπτεις ἑαυτοῦ τὴν κεφαλήν;
[τί νυ]νε[ὶ ο]ὐ̣[κ]
ἀνθ̣ο̣ρᾷς μὰ Δί' ἀλγ̣ε̣ι̣νότερός τε ἢ κατ' ἀ-
[ξί]α̣ν προελήλυ-
θας; ἐπίστησον οὖν κατὰ τὸ γενναῖον
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
223
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
Βροῦτος Περγαμηνοῖς.
Περγαμηνοὶ Βρούτῳ.
δοὺς τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα καὶ ξύλων παντοδαπῶν ὕλην εἰς τὴν τοῦ νεὼ
κατα-
σκευὴν ἐδωρήσατο. καὶ Μένανδρος δὲ ὁ Περγαμηνὸς περὶ τῶν αὐτῶν
τὴν
ἀναγραφὴν ἐποιήσατο. τοῦ δὲ Εἰράμου ὁ χρόνος ἤδη που τοῖς Ἰλιακοῖς
ἐγγίζει·
Σολομῶν δὲ ὁ κατ' Εἴραμον πολὺ κατώτερός ἐστι τῆς Μωσέως ἡλικίας.
Αἰγυπτίων δέ εἰσιν ἀκριβεῖς χρόνων ἀναγραφαί. καὶ τῶν κατ' αὐτοὺς
γραμμάτων ἑρμηνεὺς Πτολεμαῖος (οὐχ ὁ βασιλεύς, ἱερεὺς δὲ Μένδητος),
οὗτος
τὰς τῶν βασιλέων πράξεις ἐκτιθέμενος κατὰ Ἄμωσιν Αἰγύπτου βασιλέα
γε-
γονέναι Ἰουδαίοις φησὶ τὴν ἐξ Αἰγύπτου πορείαν εἰς ἅπερ ἤθελον χωρία,
Μω-
σέως ἡγουμένου. λέγει δὲ οὕτως· ‘Ὁ δὲ Ἄμωσις ἐγένετο κατὰ Ἴναχον
τὸν βασιλέα’. μετὰ δὲ τοῦτον Ἀπίων ὁ γραμματικός, ἀνὴρ δοκιμώτατος,
ἐν τῇ
τετάρτῃ τῶν Αἰγυπτιακῶν (πέντε δέ εἰσιν αὐτῷ γραφαί) πολλὰ μὲν καὶ
ἄλλα,
φησὶ δ' ὅτι ‘κατέσκαψε τὴν Αὔαριν Ἄμωσις, κατὰ τὸν Ἀργεῖον γενόμενος
ὑπὲρ τῆς πίστεως ἐπὶ τοῦ δήμου καὶ τῶν ἀρχόντων ἀπολογίας
διδασκαλικάς τε δημηγορίας καὶ ἔτι τὰς πρὸς τοὺς ὑποπεπ-
τωκότας τῷ κατὰ τὸν διωγμὸν πειρασμῷ δεξιώσεις παραμυθίας
τε ἃς ἐπὶ τῆς εἱρκτῆς τοῖς παρ' αὐτὸν εἰσαφικνουμένοις ἀδελφοῖς
παρετίθετο, ἅς τε ἐπὶ τούτοις ὑπέμεινεν βασάνους, καὶ τὰς ἐπὶ
ταύταις ἀλγηδόνας καθηλώσεις τε καὶ τὴν ἐπὶ τῆς πυρᾶς καρτερίαν
τήν τε ἐφ' ἅπασιν τοῖς παραδόξοις αὐτοῦ τελευτὴν πληρέστατα
τῆς περὶ αὐτοῦ γραφῆς περιεχούσης, τοὺς οἷς φίλον, ἐπὶ ταύτην
ἀναπέμψομεν τοῖς τῶν ἀρχαίων συναχθεῖσιν ἡμῖν μαρτυρίοις
ἐντεταγμένην.
ἑξῆς δὲ καὶ ἄλλων ἐν Περγάμῳ πόλει τῆς Ἀσίας ὑπομνήματα
μεμαρτυρηκότων φέρεται, Κάρπου καὶ Παπύλου καὶ γυναικὸς
Ἀγαθονίκης, μετὰ πλείστας καὶ διαπρεπεῖς ὁμολογίας ἐπιδόξως
τετελειωμένων.
Κατὰ τούτους δὲ καὶ ὁ μικρῷ πρόσθεν ἡμῖν δηλωθεὶς Ἰους-
τῖνος δεύτερον ὑπὲρ τῶν καθ' ἡμᾶς δογμάτων βιβλίον ἀναδοὺς
τοῖς δεδηλωμένοις ἄρχουσιν, θείῳ κατακοσμεῖται μαρτυρίῳ,
228
ΠΕΡΓΑΜιῼ
γοητείᾳ γραφέντα καὶ ζητητέον ὄντα καὶ διὰ τοῦτο φυγάδα ἐν Κυζίκῳ
διατρί-
βοντα διακονίας θεοῦ ἀπερισκέπτως ἠξίωσε Χριστιανισμὸν
ὑποκρινόμενον, καὶ
οὐδὲ τοιοῦτον ὄντα μετὰ ταῦτα μαθὼν τῆς ἐκκλησίας ἐχώρισε, καὶ ὡς
παρὰ
Μάρι τοῦ Χαλκηδόνος ἐπισκόπου, ὃς ἐκοινώνει ταύτης τῆς συνόδου,
ἄνδρας
κατεγνωσμένους, εἰς Κύζικον ἀφικομένους, ἐχειροτόνησεν ἀκρίτως.
Ἑορ-
τάσιον δὲ καθεῖλον ὡς ἐπίσκοπον Σάρδεων γενόμενον μὴ συναινεσάντων
‘ἐξ οὐκ ὄντων,’ περὶ τοῦ Χριστοῦ ἀσεβῶς τολμηθέντος παρὰ τοῦ Ἀρείου,
ΕΠΙΣΤΟΛΗ Βʹ
4, se. 1, li. 26
E LIBRO TERTIO.
Οὐλπιανῷ.
Εὐελπιστίῳ.
τὴν ποίησιν. ἐγὼ δὲ αὐτόν, εἰ μὲν ἔλθοι ποτὲ παρὰ σοῦ, με-
μνημένον ἰδὼν ἡσθήσομαι· μένοντος δὲ παρὰ σοὶ καὶ οὕτως
248
Νικοκλεῖ.
Ἀριστοφάνει.
Μαρίῳ.
χήσεως ἔντιμον.
οὐκοῦν ἐν μὲν τῇ τούτων κατηγορίᾳ φὴς διεφθάρθαι τὰς πόλεις, ἐν
οἷς δὲ ἔπραττες
σωφρονεῖν ὁμολογεῖς τὰς πόλεις. ἑλοῦ δὴ δυοῖν θά-
τερον, ἢ τῶν διεφθαρμένων δοκεῖν ἐπιθυμεῖν ἢ τού-
τοις οὐ καλῶς ἐγκαλεῖν. οὕς, οὐκ οἶδ' ὅ τι
προπαθών, οὕτω μισεῖς ὥσθ' ἵνα τὸ τούτων εἴποις
κακῶς, πορνείας διώκεις τὴν οἰκουμένην, εἴ γε οἱ μὲν
Laetus Hist., Fr.a (2525: 003)“FHG 4”, Ed. Müller, K.Paris: Didot,
1841–1870.Fr. 1, li. 13
Θαύματα
Λόγος τρίτος
εἶχεν· ὃν ἐκπέμπει εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ εἰς ὅλην τὴν Συρίαν πρὸς
θέαν πάντων.
Τῷ κγʹ ἔτει ἐπεστράτευσε Σουλεϊμὰν κατὰ Ῥωμαίων, ἔχων
μυριάδας Ϟʹ. καὶ πολλὴν ἅλωσιν καὶ αἰχμαλωσίαν ποιησάμενος,
πορθήσας καὶ τὸ Σιδηρόκαστρον, ἀβλαβὴς ὑπέστρεψε.
Τῷ κδʹ ἔτει ἐκαύθησαν αἱ ἀγοραὶ ὑπὸ τῶν Ἱερακιτῶν, καὶ
πολλοὶ ἐξ αὐτῶν ἐφουλκίσθησαν. τῇ κϛʹ τοῦ Ὀκτωβρίου μηνός,
τοῦ ἁγίου Δημητρίου, ἡμέρᾳ δʹ ὥρᾳ ηʹ,
μενος δὲ τὴν ὁρμὴν τῶν πολλῶν καὶ τὴν σπάνιν τοῦ σίτου, παρεὶς
τὸν χρηματισμὸν καὶ τὴν ἔντευξιν τῶν παραγεγονότων προσῆγε
πρὸς τὴν πόλιν.
14. Ὅτι κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον εἰς τὴν Σάμον προσέπεσε
γράμματα τοῖς περὶ τὸν Λεύκιον καὶ τὸν Εὐμένη παρά τε Λευκίου
τοῦ τὴν ὕπατον ἀρχὴν ἔχοντος καὶ παρὰ Ποπλίου Σκιπίωνος,
δηλοῦντα τὰς πρὸς τοὺς Αἰτωλοὺς γεγενημένας συνθήκας ὑπὲρ
τῶν ἀνοχῶν καὶ τὴν ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον πορείαν τῶν πεζικῶν
στρατοπέδων. ὁμοίως δὲ καὶ τοῖς περὶ τὸν Ἀντίοχον καὶ Σέλευκον
ταῦτα διεσαφεῖτο παρὰ τῶν Αἰτωλῶν.
270
ὀργῆς γὰρ ἔχων τὸν Ἄτταλον, ἐπεὶ τοῦτον οὐ κατέλαβε περὶ τού-
τους τοὺς τόπους, τὸν θυμὸν εἰς ταῦτα κατετίθετο.
238. (28, 7). Ὅτι Φίλιππος ὁ Μακεδὼν ἐπὶ τὰς Ἀθήνας ἐλ-
θὼν κατεστρατοπέδευσεν ἐπὶ τὸ Κυνόσαργες. μετὰ δὲ ταῦτα τὴν
Ἀκαδημίαν ἐνέπρησε καὶ τοὺς τάφους κατέσκαψεν, ἔτι δὲ τὰ τε-
μένη τῶν θεῶν ἐλυμήνατο. χαρισάμενος δὲ τῷ θυμῷ, καθάπερ
εἰς Ἀθήνας ἀλλ' οὐκ εἰς τὸ θεῖον ἐξαμαρτάνων, ὑπὸ μὲν τῶν
ἀνθρώπων καὶ πάλαι βλασφημούμενος τότε τελέως ἐμισήθη, ὑπὸ
ἑαυτὸν ὥστε ἐλάττων αὐτῷ τῆς δόξης φανῆναι, καὶ πρός τε τοὺς
πόδας αὐτοῦ προσπεσὼν καὶ δάκρυσι κλαύσας, καὶ τούτῳ καὶ
θειάσας αὐτὸν πολλὰ καὶ προσκυνήσας, καὶ εὐξάμενος, ἂν περισωθῇ,
θύσειν αὐτῷ ἐκείνῳ. ἐκ γὰρ τούτων οὕτως αὐτὸν ἐτιθάσευσε καὶ
ἱλεώσατο ὥστε μὴ μόνον περιγενέσθαι, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς πάνυ
φίλοις αὐτοῦ νομισθῆναι.
213. Ὅτι Βιτέλλιος πάντας ἐν κολακείᾳ ὑπερεβάλετο.
214. Ὅτι ὁ αὐτὸς Γάιος ἐν τῇ Ἀσίᾳ τῷ ἔθνει τέμενός τι
ἑαυτῷ ἐν Μιλήτῳ τεμενίσαι ἐκέλευσε· ταύτην γὰρ τὴν πόλιν
ἐπελέξατο, λόγῳ μὲν εἰπὼν ὅτι τὴν μὲν Ἔφεσον ἡ Ἄρτεμις τὴν
δὲ Πέργαμον ὁ Αὔγουστος τὴν δὲ Σμύρναν ὁ Τιβέριος προκατει-
λήφασι, τὸ δὲ ἀληθὲς ὅτι τὸν νεὼν ὃν οἱ Μιλήσιοι τῷ Ἀπόλλωνι
καὶ μέγαν καὶ ὑπερκαλλῆ ἐποίουν ἰδιώσασθαι ἐπεθύμησε. τότε
δὲ ἐπὶ πλέον ἐξήχθη, ὥστε καὶ ἐν αὐτῇ τῇ Ῥώμῃ ναὸν ἑαυτοῦ
τὸν μὲν ὑπὸ τῆς βουλῆς ψηφισθέντα τὸν δὲ ἰδίᾳ ἐν τῷ παλατίῳ,
ποιήσασθαι. ἐτεκτήνατο δὲ καὶ ἐν τᾷ Καπιτωλίῳ κατάλυσίν τινα,
ἵν', ὡς ἔλεγε, τῷ Διὶ συνοικοίη· ἀπαξιώσας δὲ τὰ δευτερεῖα ἐν
τῇ συνοικήσει αὐτοῦ φέρεσθαι, καὶ προσεγκαλέσας οἱ ὅτι τὸ Κα-
πιτώλιον προκατέλαβεν, οὕτω δὴ ἕτερόν γε νεὼν ἐν τῷ παλατίῳ
σπουδῇ ᾠκοδόμησεν, καὶ ἄγαλμα ἐς αὐτὸν ἠθέλησε τὸ τοῦ Διὸς
νωνοὺς ποιήσαιτο τῆς γνώμης. ἔδοξεν οὖν δεῖν ἠρέμα ἔχειν καὶ
εἰς Ῥώμην βαδίζειν, πρότερον δ' ἐν Ἰταλίᾳ γενόμενον γνῶναι τὰ
μετὰ τὴν Καίσαρος τελευτὴν ἐπισυμβάντα καὶ μετὰ τῶν ἐκεῖ βου-
λεύσασθαι περὶ τῶν ὅλων.
Καὶ οἱ μὲν πρὸς τὸν πλοῦν παρεσκευάζοντο· Ἀλέξανδρος δὲ
ὑποτιμώμενος τό τε γῆρας καὶ τὴν ἀσθένειαν εἰς τὴν πατρίδα τὸ
Πέργαμον ἀπελύετο. Ἀπολλωνιᾶται δὲ ἀθροισθέντες ἄχρι μέν
τινος ἐδέοντο Καίσαρος ὑπὸ φιλοστοργίας μένειν παρὰ σφᾶς· παρ-
έξειν γὰρ αὐτῷ τὴν πόλιν εἰς ὅ τι βούλεται, ὑπό τε τῆς πρὸς
αὐτὸν εὐνοίας καὶ τῆς πρὸς τὸν τεθνηκότα εὐσεβείας· καὶ αὐτῷ
δὲ ἄμεινον εἶναι, τοσούτων ἐχθρῶν ἐφεστώτων, ἐν φίλῃ πόλει τὰ
ἐσόμενα καραδοκεῖν. ὁ δὲ βουλόμενος παρὼν τοῖς πραττομένοις
καιροφυλακεῖν, οὐ παρέλυε τὴν γνώμην, ἀλλ' ἀναγκαῖον ἔφη εἶναι
ἀποπλεῖν· Ἀπολλωνιάτας δὲ τότε ἐπῄνεσε, καὶ παρελθὼν εἰς τὴν
ἀρχὴν ἐλευθερίαν τε αὐτοῖς καὶ ἀτέλειαν ἄλλας τε οὐκ ὀλίγας χά-
ριτας ἐπιδοὺς καὶ εὐδαίμονα τὴν πόλιν ἐν τοῖς μάλιστα ποιήσας.
τότε δὲ μετὰ δακρύων αὐτὸν ὁ πᾶς δῆμος ἀποσπώμενον πρού
κατὰ τὴν Συρίαν ὄχλοι ταῖς ἐπὶ τῶν προτέρων βασιλέων φιλαν-
θρώποις ἐντεύξεσι βαρέως ἔφερον τοῦ Δημητρίου τὴν αὐστηρίαν
καὶ τὸ τῶν ἐπιβολῶν δραστικόν. διόπερ οἰκεῖοι τῆς μεταβολῆς
ὄντες μετέωροι ταῖς προσδοκωμέναις ἐλπίσιν ἦσαν, ὡς αὐτίκα μάλα
μεταπεσουμένης τῆς ἐξουσίας εἰς ἕτερον ἐπιεικέστερον βασιλέα.
33. Ὅτι οἱ Ὀροφέρνου πρεσβευταὶ ἀπὸ Ῥώμης ἀνερχόμενοι
καὶ κατὰ τὸν πλοῦν ἐπιβουλεύσαντες Ἀριαράθῃ περὶ Κόρκυραν
αὐτοὶ προανῃρέθησαν ὑπὸ Ἀριαράθου. ὁμοίως δὲ καὶ περὶ Κό-
ρινθον ἐπιβουλὴν κατ' αὐτοῦ συστησαμένων τῶν τοῦ Ὀροφέρνου,
καὶ ταύτην παραδόξως διεκφυγὼν διεσώθη πρὸς τὸν Ἄτταλον
εἰς τὸ Πέργαμον.
34. Ὅτι τῷ Δημητρίῳ πάλιν ἐκ τῶν ὄχλων ἐπέστη περὶ τῆς
βασιλείας κίνδυνος διὰ τὴν πρὸς αὐτὸν ἀλλοτριότητα. τῶν γὰρ
μισθοφόρων τις Ἀνδρίσκος ὄνομα, τὴν δὲ ὄψιν καὶ τὴν ἡλικίαν
ὁμοίαν ἔχων Φιλίππῳ τῷ Περσέως υἱῷ, τὸ μὲν πρῶτον ὑπὸ τῶν
γνωρίμων ἐσκώπτετο καὶ Περσέως υἱὸς ἀπεκαλεῖτο· ταχὺ δὲ παρὰ
τοῖς πολλοῖς ὁ λόγος ἐπιστεύθη. τοῦ δὲ Ἀνδρίσκου κατὰ τὴν τῶν
πολλῶν φήμην ἀποτολμήσαντος, καὶ μὴ μόνον ἑαυτὸν Περσέως
φάσκοντος υἱόν, ἀλλὰ καὶ πλαστὴν γένεσιν καὶ τροφὴν ἀποφαινο-
μένου καὶ μετὰ ὄχλου προσελθόντος τῷ Δημητρίῳ καὶ παρακα-
λοῦντος αὐτὸν καταγαγεῖν εἰς Μακεδονίαν ἐπὶ τὴν πατρῴαν
φέρειν,
Τηλεφίης γαίης ἐπιβήσεται Αὐσόνιος θήρ.
καὶ ὅτι μὲν θὴρ ἐπεκλήθη, ἔχαιρε καὶ ἐσεμνύνετο καὶ πολλοὺς
πάνυ ἀθρόως ἀνεῖλεν. ὁ δὲ τὸ ἔπος ποιήσας ἐγέλα καὶ ἔλεγεν
ὅτι αὐτὸς τὸ ἔπος ἐποίησεν, ἐνδεικνύμενος ὅτι παρὰ πεπρωμένην
οὐκ ἄν τις ἀποθάνοι, ἀλλ' ἔστιν ἀληθὲς τὸ δημῶδες ὅτι ψεῦσται
καὶ ἀπατεῶνες οὐδ' ἂν ἀληθὲς εἴπωσί ποτε, πιστεύονται.
148. Ὅτι Ἀντωνῖνος τὰς κατ' αὐτοῦ λοιδορίας εἰς οὐδὲν τι-
θέμενος εἶπεν ὅτι “οἶδα μὲν ὅτι οὐκ ἀρέσκει ταῦτα ὑμῖν.
Εἰσὶ δὲ πόλεις περὶ τὴν Ἀσίαν εἴκοσι· πρώτη μὲν Ἔφεσος, δευτέρα δὲ
Σμύρνα, τρίτη Σάρδεις, τετάρτη Μίλητος, πέμπτη Πριήνη, ἕκτη
Κολοφών,
ἑβδόμη Θυάτειρα, ὀγδόη τὸ Πέργαμον, ἐνάτη Μαγνησία, δεκάτη
Τράλλη,
ἑνδεκάτη Ἱεράπολις, δωδεκάτη Κολοσσαὶ αἱ νῦν λεγόμεναι Χῶναι, οὗ
ἔστι
ναὸς διαβόητος τοῦ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, τρισκαιδεκάτη Λαοδίκεια,
τεσσα-ρεσκαιδεκάτη Νύσσα, πεντεκαιδεκάτη Στρατονίκεια, ἑξκαιδεκάτη
Ἀλάβανδα, ἑπτακαιδεκάτη Ἀλίνδα, ὀκτωκαιδεκάτη Μύρινα,
ἐννεακαιδεκάτη Τέως, εἰκο-τὴ Λέβεδος, [εἰκοστὴ πρώτη Φιλαδέλφεια]
καὶ ἄλλαι τινές. Καὶ ταῦτα μὲν περὶ τοῦτον.
καὶ τὴν καλουμένην πόλιν Ἡράκλειαν καὶ μέχρι τοῦ Παρθενίου ποταμοῦ
καὶ αὐτὴν τὴν Τίον. Συμπεριλαμβάνει δὲ καὶ αὐτὴν Κλαυδιούπολιν Κρά-
τιάν τε καὶ αὐτὸ τὸ Βασίλαιον καὶ ἕως τῶν ὁρίων Παφλαγονίας καὶ μέχρι
Ἅλυος ποταμοῦ. Καὶ ὧδε μὲν καταλήγει ὁ Βουκελλάριος. Εἰσὶ δὲ πόλεις
αἱ συμπληροῦσαι τὸ θέμα τῶν Βουκελλαρίων τοσαῦται· πρώτη μὲν
Ἄγκυρα,
μητρόπολις τῶν Γαλατῶν, δευτέρα δὲ Κλαυδιούπολις, καὶ αὕτη μη-
τρόπολις τῶν Μαριανδυνῶν, τρίτη Ἡράκλεια, τετάρτη Προυσιάς, πέμπτη
283
γλώττης ἰδίωμα. Ἡ γὰρ τῶν Ἑλλήνων γλῶττα εἰς πέντε διαλέκτους διῄ-
ρηται· πρώτην μὲν τὴν τῆς Ἀτθίδος, δευτέραν τὴν Ἰώνων, τρίτην δὲ τὴν
Αἰολέων, τετάρτην δὲ τὴν Δωριέων, πέμπτην δὲ τὴν κοινὴν ᾗ πάντες χρώ-
μεθα. Καὶ ἀπὸ μὲν τῆς Μιλήτου μέχρι τῆς Ἐφεσίων πόλεως καὶ αὐτῆς
Σμύρνης καὶ Κολοφῶνος Ἰώνων ἐστὶ κατοικία, οἵτινες τῇ τῶν Ἰώνων
διαλέκτῳ χρῶνται. Ἀπὸ δὲ Κολοφῶνος μέχρι Κλαζομενῶν καὶ τῆς
ἀντίπε-
ραν τῆς Χίου γῆς καὶ αὐτῆς τῆς Μιτυλήνης καὶ τοῦ Περγάμου , Αἰολέων
ἔχει ὑπ' αὐτὴν πόλεις κατὰ ἐπισκόπους εʹ, οἷον τὸν τῶν βα-
σιλικῶν Θερμῶν, τὸν Νύσης, τὸν Θεοδοσιουπόλεως Ἀρμε-
νίας, τὸν Καμουλιανῶν, τὸν Κηκησοῦ. ἐπαρχία Ἀσίας, μη-
τρόπολις Ἐφέσου, ἔχει πόλεις ὑπ' αὐτὴν ἤτοι ἐπισκόπους λϛʹ,
οἷον τὸν Ὑπέπον, τὸν Τραλέων, τὸν Μαγνησίας Μαιάνδρου,
τὸν Ἐλέας, τὸν Ἀδραμυτίου, τὸν Ἄσσου, τὸν Γαργάρων,
τὸν Μασταύρου, τὸν Καλοῆς, τὸν Βριούλων, τὸν Πηττά-
νης, τὸν Μυρίνης, τὸν Φωκίας, τὸν Αὐρηλιουπόλεως, τὸν
Νύσσης, τὸν Μασχακομέων, τὸν μητροπλιτὴν, τὸν Βαρέ-
των, τὸν Μαγνησίας καὶ Ἀνηλίου, τὸν Ἀνηνάτων, τὸν Περ-
γάμου, τὸν Προήλης, τὸν Ἀρκαδιουπόλεως, τὸν ἀνέας Αὔ-
λης, τὸν Διὸς ἱεροῦ, τὸν Αὐγάζων, τὸν Σιῶν, τὸν Κολο-
φώνης, τὸν Λεβέδου, τὸν Τέου, τὸν Ἐρυθρῶν, τὸν Ἐκλυ-
ζομενινῶν, τὸν Ἀντάνδρου, τὸν Θεοδοσιουπόλεως Περπερί-
285
ΣΥΡΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΣ
286
βεβαιοῖ δὲ τῇ Κλεοπάτρᾳ μόνῃ τὴν ἀρχὴν Αἰγύπτου διὰ τὸν πρὸς αὐτήν,
ὥς φασιν, ἔρωτα, καὶ πάλιν εἰς Ῥώμην διὰ τῆς Ἰουδαίας ἐπάνεισιν, ἐπ-
αναστάντων αὐτῷ τῶν Πομπηίου παίδων.
Τότε καὶ Ἀντίγονος ἐπὶ Γαΐου Καίσαρος πρὸς Ὑρκανὸν καὶ Ἀντίπατρον
πολλὰ περὶ τοῦ φόνου τοῦ πατρὸς Ἀριστοβούλου καὶ Ἀλεξάνδρου τοῦ
ἀδελ-
φοῦ δικαιολογηθεὶς κατηγορεῖ σὺν τοῖς περὶ Πομπήιον καὶ Σκηπίωνα
παρόντων καταβοῶν· οὐδὲν δὲ πλέον ἔδρασε τοῦ μείζονος γενέσθαι προ-
κοπῆς αἴτιος Ἀντιπάτρῳ παραδόξως διὰ τὴν ἐν Αἰγύπτῳ συμμαχίαν
αὐτοῦ
πρὸ μικροῦ, ὡς καὶ Μιθριδάτης ὁ Περγαμηνὸς μάρτυς ἦν δι' αὐτοῦ περι-
σωθεὶς αὐτός τε Ἀντίπατρος τὸ σῶμα πᾶν ἐπιδεικνὺς κατατετρωμένον
ὑπὲρ εὐνοίας τοῦ Καίσαρος.
Ἀλλὰ τούτων ὁ Καῖσαρ ἀκούσας Ὑρκανῷ τὴν ἀρχὴν ἐπιβεβαιοῖ τῆς
287
παῖδα Φασάιλον, Ἡρώδην δὲ νέον κομιδῆ τῆς Γαλιλαίας καὶ τῶν περὶ
ταύ-
την πόλεων οὐκ ἀποδέουσαν τῆς Φασαΐλου ἀρχῆς. αὐτίκα δ' οὗτος εὐδο-
κιμεῖ τῷ δεινῷ τοῦ φρονήματος εὑρηκὼς ὕλην ἁρμόζουσαν Ἡρώδης, ὡς
γενέσθαι Σέξτῳ Καίσαρι γνώριμος διὰ τὰς κατὰ λῃστῶν ἀριστείας.
θέαμα οὐκ ὄναρ, ἀλλ' ὕπαρ. ἐδόκει γὰρ ὁρᾶν εὐνοῦχόν τινα λευχείμονα,
ἐξαστράπτοντα τὴν μορφήν. καὶ ὃς τριῶν παρακειμένων ἔμπροσθεν
αὐτοῦ σάκκων, λῦσαι προσετετάχει καὶ κενῶσαι τὸν ἕνα, εἶτα τὸν
δεύτερον, καὶ ἐφεξῆς τὸν τρίτον. τοῦ δέ, ὡς ἐκελεύσθη, ποιήσαντος, ὁ
μὲν πρῶτος ὄφεις καὶ ἐχίδνας καὶ σκορπίους ἐξέβρασεν, ὁ δὲ δεύτερος
φρύνους καὶ ἀσπίδας καὶ βασιλίσκους καὶ κεράστας καὶ ἕτερα ἰοβόλα,
21. Ὑπὸ μέντοι χρείας καὶ κακῶν ὅσα τοῖς ἀνωτέρω Περ-
γάμου ἐφίστατο ἀνέδην ἐπιόντων σφίσι Περσῶν, οὐδεὶς ἦν ἐκεί-
νων ὅστις εὔελπις ἐπὶ τοῖς ἰδίοις καθῆστο, ἀλλ' εὐθὺς ἀνάγκης
ἐπιπεσούσης ἀπάρσεως ἐμέμνηντο πάντες, οἱ μὲν μέχρι καὶ αὐ-
τῆς Περγάμου καὶ ἐνδοτέρω περί που τὴν τοῦ Ἀτραμυτίου περί-
χωρον, οἱ δὲ καὶ ἐγγὺς θαλάσσης περὶ τὴν Λάμψακον· οἱ δὲ
πλείους τὴν ἀντιπεραίαν κατελάμβανον, διαπεραιούμενοι τὸν Ἑλ-
λήσποντον. ἄλλοι δὲ καὶ περαιτέρω προεληλύθεισαν διὰ τὸ φό-
βοις κατασεισθῆναι μεγίστοις καὶ τὴν ὑποστροφὴν ἀπεγνωκέναι
τῶν δὲ χειμῶνι, τῶν δὲ καὶ φόβῳ, ἔστι δ' οὗ καὶ ταῖς παρ' ἀλ-
λήλων συμπατήσεσι κινδυνευόντων; πολλῶν δὲ καὶ ἐξ ἐφόδου με-
τόπισθεν κατασχεθέντων. γέγονε ταῦτα, καὶ περί που ψυχὰς
299
λις μετὰ τὴν πολλὴν διαφιλονεικίαν καὶ τὴν ὑπὸ βασιλεῖ ἀκροατῇ
γε καὶ διαγνώμονι συνδιάσκεψιν, ἐπεὶ οὐκ ἦν συμβαίνειν τὰς
γνώμας αὐτῶν, εἰς πολὺ τοῦ καιροῦ κατατεινομένου, ἔγνωσαν
ἅμα πέμπειν καὶ ἐρωτᾶν ἐκεῖνον αὐτὸν πατριάρχην, ὅπως ἔχοι
γνώμης καὶ ὅ τι λέγει ἐπί τε τῇ παραιτήσει καὶ ἐπὶ τῷ φημιζο-
μένῳ ὅρκῳ· τὸ γὰρ εὐλαβὲς καὶ ἁπλοῦν τοῦ ἀνδρὸς ἐχέγγυον εἶ-
χον λέγειν ἐκεῖνον τὰ πάσης ἀποδείξεως κρείττω, ἐφ' οἷς ἄρα
διημφισβήτουν ἀλλήλοις. καὶ δὴ ἠξίουν μὲν πατριάρχην Ἀλεξαν-
δρείας, ἐκεῖ καὶ αὐτὸν προκαθεζόμενον, τῆς παρ' ἐκεῖνον ἀφί-
ξεως ἕνεκα, συνέπεμπον δέ οἱ τοὺς συνεροῦντας καὶ δύο ἀρχιε-
ρεῖς, τόν τε Κρήτης Νικηφόρον καὶ τὸν Περγάμου Ἀρσένιον.
οἳ καὶ ἐπιστάντες περὶ τῆς παραιτήσεως καὶ τοῦ λόγου ὡς ἐκ συν-
όδου πάσης καὶ βασιλέως διεπυνθάνοντο. (32) ὁ δὲ τὸν ἀπό-
λογον ὅσον ἦν συντεμών, γραφῇ σημήνας ἀπέστειλεν. ἦν δ' ἐπ'
αὐτῆς εἰπεῖν τῆς λέξεως ἔχουσα οὕτως. “δέσποτά μου ἅγιε βα-
σιλεῦ, διεμηνύσατό μοι ἡ κραταιὰ καὶ ἁγία βασιλεία σου καὶ ἡ
θεία καὶ ἱερὰ σύνοδος, μετὰ τοῦ ἁγιωτάτου πάπα καὶ πατριάρ-
χου Ἀλεξανδρείας καὶ μετὰ τῶν δύο ἀρχιερέων, ἵνα παραδηλώσω
τῇ κραταιᾷ καὶ ἁγίᾳ βασιλείᾳ σου ὅπως ἔχω γνώμης περὶ τοῦ
300
συμβάντος εἰς ἐμὲ λόγου, ἔτι δὲ καὶ περὶ τῆς παραιτήσεώς μου.
καὶ ἔδει μὴ τὸ παράπαν ἀποκρίνασθαί με, τῆς ἐμῆς
κτι, ὅθεν καί τι θαρρεῖν εἶχε τῶν ἀγαθῶν ἐκ τῆς περὶ αὐτόν οἱ
μεγίστης πληροφορίας. τὰ δ' ἦσαν ἐν μόναις βουλαῖς· οὔπω
γὰρ ἐφίσταντο οἷς ἦν ἐπιτεταγμένον ταῦτα πράττειν, καὶ τὸ
Περσικὸν πολλαχόθεν ἐπεισβαλόντες τοὺς μὲν ἔργον καθιστᾶσι
μαχαίρας, ὅσοι δέ γε καὶ ἴσχυσαν ἐκφυγεῖν, τῷ τῆς Κυζίκου
ἐπιτειχισμῷ ἄρτι τότε συστάντι παρὰ τοῦ ἐν αὐτῇ προέδρου Νί-
φωνος, ἀνδρὸς δραστηρίου καὶ γνώσεως ἐπηβόλου καὶ οὐ μᾶλλον
πνευματικοῖς ἢ κοσμικοῖς τρίβωνος πράγμασι, φέροντες ἑαυτοὺς
καὶ γυναῖκας καὶ τέκνα καὶ ζῶα καὶ ὕπαρξιν ἐγκατέκλεισαν.
10. Διὰ ταῦτα καὶ βασιλεὺς Μιχαὴλ οὐχ οἷός τ' ὢν ἐν
Περγάμῳ διάγειν, ἀπάρας ἐκεῖθεν συνάμα καὶ ταῖς περὶ αὐτὸν
δυνάμεσι Κυζίκῳ ἐπιφοιτᾷ. ἀλλ' οὐδ' ἐκεῖ βραδύνει δέει προς-
δοκωμένης τῶν Περσῶν δι' αὐτὸν προσβολῆς. ὅθεν κἀκεῖθεν
ἀπαναστὰς ἐν Πηγαῖς παραθαλασσιδίῳ γίνεται πόλει, ὅπῃ δὴ
καὶ ἐς ὕστερον λύπῃ καὶ ἀθυμίᾳ συσχεθεὶς διὰ τὰ συμβάντα νόσῳ
περιπίπτει βαρείᾳ. καὶ ἐγγὺς ἦλθε τοῦ κινδυνεῦσαι, κἂν ἐκιν-
δύνευε (τοῖς γὰρ ἰατροῖς ἀπέγνωστο), εἰ μή γε προπεφθάκει τῆς
παρθένου καὶ θεοτόκου προφανὲς ἔλεος. οὐ χεῖρον δὲ καὶ τοῦτο
καθ' εἱρμὸν συνάψαι. ἔκειτο μὲν οὖν βασιλεὺς τὰ λοίσθια πνέων,
εἶπέ τις· ἐπείληπτο γὰρ καὶ ἀναισθήτως εἶχε πρὸς ὅ τι καὶ ἰατροὶ
ἔγνων ἐκεῖνον. μηνύματα δὲ πρὸς τὸν πατέρα καὶ βασιλέα ἡ μὲν
Λυκαονίας
ὄντες τὰ ἐπείκεινα ἦρχον, ἤτοι Λυκαονίαν, Καππαδοκίαν, Γαλατίαν,
Παμφυλίαν,
Ἀρμενίαν, Ἑλενόποντον, Πισιδίαν, Λυκίαν, Κοίλην, Συρίαν καὶ ἕτερα.
Ἐβασίλευσε δὲ Μιχαὴλ ἔτη κδʹ· μετὰ δὲ τὸν Μιχαὴλ ὁ υἱὸς αὐτοῦ
Ἀνδρόνικος ὁ Παλαιολόγος ἔτη μγʹ· ἐν τῷ χρόνῳ τῆς βασιλείας αὐτοῦ
ἑάλω μη-
τρόπολις τῆς Ἀσίας Ἔφεσος καὶ ἡ ἐπαρχία Καρίας παρὰ τοῦ Μανταχία·
καὶ
ἡ Λυδία παρὰ τοῦ Ἀτὴν ἄχρι Σμύρνης· καὶ ἡ Μαγνησία μέχρι Περγάμου
με-
τὰ πάσης τῆς Μαγεδὼν ἐπαρχίας παρὰ τοῦ Σαρχάν· Φρυγία πᾶσα παρὰ
τοῦ
Καρμιάν· ἑτέρα Φρυγία ἡ Μεγάλη ἀρχομένη ἀπὸ Ἀσσοῦ πόλεως ἄχρι καὶ
Ἑλ-
λησπόντου παρὰ τοῦ Καρασή. Βιθυνία πᾶσα καὶ μέρος τῶν Παφλαγόνων
παρὰ τοῦ Ὀθμάν· οἳ ἦταν ἀρχηγοὶ Τούρκων.
Σὺν αὐτῷ δὲ τῷ Ἀνδρονίκῳ ἐβασίλευσε Μιχαὴλ ὁ υἱὸς αὐτοῦ. Μετὰ
δὲ τὸν Μιχαὴλ ἐβασίλευσεν Ἀνδρόνικος ὁ ἐπονομαζόμενος νεώτερος ἔτη
ιγʹ· με-
τὰ δὲ τὸν Ἀνδρόνικον Ἰωάννης ὁ Παλαιολόγος, ὁ υἱὸς αὐτοῦ, νέος ὢν καὶ
παι-
δαγωγούμενος παρὰ κυρίου Ἰωάννου τοῦ Καντακουζηνοῦ.
Ἐν τῷ αὐτοῦ χρόνῳ ἤρξαντο οἱ Τοῦρκοι περᾶν τὸν Ἑλλήσποντον ἐκ
μὲν τῆς Ἀσίας Ὁμοῦρ, ἔκγονος Ἀτήν, ἀρχηγὸς Τούρκων, δεσπόζων
Σμύρναν,
ἀκενώτους
θησαυρούς, εἰς Φρυγίαν τὴν κάτω ἀφίκετο. Καὶ πορθήσας ἅπαντα
πολίχνιά τε
καὶ πόλεις ἦλθεν εἰς Ἀσίαν. Καὶ διαβὰς Ἀδραμύντιον καὶ Ἀσσὸν ἦλθεν
εἰς
Πέργαμον κἀκεῖ ποιήσας ἡμέρας καὶ ἀθροίσας τῶν πέριξ πόλεων τοὺς
θησαυροὺς
καὶ αἰχμαλωτίσας νέους καὶ παιδίσκας καὶ κολάσας καὶ τιμωρήσας
πάντας Τούρκους
τε καὶ Ῥωμαίους, πυρικαύστους καὶ ἐγκλείστους ὑπὸ ἀσιτίας
λιμοκτονήσας ἕνεκα
χρυσοῦ καὶ ἀργύρου, πάντα πλοῦτον σωρεύσας ἦλθεν εἰς Μαγνησίαν τὴν
ἐν Σι-πύλῳ κειμένην. Κἀκεῖ συναθροίσας πάντα τὰ τῆς Λυδίας χρύσεά τε
καὶ ἀργυρᾶ κειμήλια καὶ πάντα τὸν ἐν ταῖς Σάρδεσι καὶ Φιλαδελφείᾳ καὶ
Ἀττάλῳ σωρεύσας πλοῦτον, ἦλθεν εἰς Σμύρναν. Κἀκεῖ τεντώσας ἐν τῷ
πολιχνίῳ τῶν φρερίων, ὃ ἀνήγειραν ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ προῤῥηθέντος
Ὁμοῦρ, ἐζήτει τοῦτο παρ' αὐτῶν.
μίαν, ἣν ὑπέστητε παρὰ τοῦ Παγιαζήτ· καὶ τοὺς ὑμετέρους γονεῖς οὓς μὲν
ἔσφα-
ξαν, οὓς δὲ ἀγχόνῃ ἀπέπνιξαν· καὶ αὐτὸς μονάρχης ἐγένετο καὶ ὑμᾶς
ἐξορίστους
ἐποίησεν. Νῦν δὲ ἐπεὶ δικαίᾳ Θεοῦ κρίσει ὁ ἀλάστωρ ἠφάνισται, μὴ
καταπιέτω
ἡμᾶς τὸ τῆς ἀσπίδος ἔκγονον, ἀλλὰ προθύμως ἔτι ἀκμάζον ὂν
συντρίψωμεν αὐ-
τοῦ τὴν κάραν καὶ τὸ λεῖπον ἐν ἀμεριμνίᾳ διάξωμεν.” – Τότε οἱ ἡγεμόνες
ἐνω-
τισθέντες τοὺς λόγους αὐτοῦ καὶ εἰς συμφέρον αὐτῶν λογισάμενοι
ἐχώρουν ἐν
ἄρμασι καὶ ὁ μὲν Καραμὰν ἐν τρισὶ χιλιάσιν, ὁ δὲ Καρμιὰν ἐν δέκα καὶ ὁ
Τζι-
νεὴτ ἐν πέντε χιλιάσιν ἐν Ἐφέσῳ ἐστρατοπέδευσαν.
Ὁ δὲ Μουσουλμὰν καὶ αὐτὸς ἀπὸ τῆς Προύσης ἐν Λοπαδίῳ ἐλθὼν
καὶ τὸν πάντα στρατὸν αὐτοῦ ἐν εἴκοσι πέντε χιλιάσιν ἀριθμήσας καὶ ἀπὸ
Λο-
παδίου ἐγερθεὶς ἦλθεν εἰς Πέργαμον, ἀπὸ δὲ Περγάμου , ἐν τῷ Κάμπῳ
τοῦ Μαι-
νομένου, ἀπὸ δὲ τοῦ Κάμπου ἐν Σμύρνῃ. Μαθὼν δὲ τὴν συνέλευσιν τοῦ
Καραμὰν
303
καὶ τοῦ Καρμιὰν ἠπορεῖτο καὶ ἤσχαλλεν. Ἀπὸ δὲ Σμύρνης πρὸς Ἔφεσον
ἀπάρας
ἦλθε πήξας τὰς σκηνὰς εἰς τόπον λεγόμενον Μεσαύλιον· κἀκεῖ φοβηθεὶς
τοὺς
ὑπεναντίους καὶ πυκνώσας τὰς τέντας, τάφρον ἔσκαψε καὶ χώματα
ἀνήγειρε
καὶ αὐτὸς ἐν μέσῳ μετὰ τοῦ στρατοῦ ἐκάθητο, οἱ δὲ ὑπεναντίοι ἐν
Ἐφέσῳ, ἀπέ-
χοντες ἡμερῶν οὐδὲ τὸ ἥμισυ, ἤγουν ἓξ ὡρῶν διάστημα ἀπ' ἀλλήλων,
οὔτε αὐτὸς
χωρῶν πρὸς ἐκείνους διὰ τὴν δειλίαν οὐτ' ἐκεῖνοι πρὸς αὐτὸν διὰ τὴν
ἀνισότητα.
Τοῦ πράγματος οὖν ἐν ἀμελείᾳ κειμένου, πρόσεισι τῷ Τζινεὴτ εἷς τῶν
αὐτοῦ μυστικῶν φίλων καὶ λέγει αὐτῷ· “Ὁ Καραμὰν καὶ ὁ Καρμιὰν
ὁμονοή-
σαντες βούλονται τῇ νυκτὶ ταύτῃ παραδοῦναί σε εἰς χεῖρας τοῦ
Μουσουλμάν·
χουμὲτ ἐλθὼν εἰς Κύμην καὶ ζητήσας τὸ φρούριον, ἦν γὰρ ὁ κρατῶν διὰ
τὸν
Τζινεήτ, πολεμήσας κατέσχε καὶ τοὺς μὲν ὁπλίτας αὐτοῦ ξίφει ἀνεῖλε,
τοὺς δὲ
ἐγχωρίους ἐλευθέρωσεν. Ἀπάρας δ' ἐκεῖθεν ἦλθεν εἰς τὸν τοῦ
Μαινομένου Κάμ-
πον. Ἦν δ' ἐκεῖ φρούριον ὀχυρὸν τὸ τοῦ Ἀρχαγγέλου λεγόμενον, οἱ
Τοῦρκοι
δὲ Καγιατζὴκ μετωνόμασαν. Κἀκεῖνο σὺν πλείστῃ δυνάμει καὶ
ἀκροβολισμοῖς πα-
ραλαβὼν ἦλθεν εἰς Νύμφαιον· καὶ τὸ Νύμφαιον σὺν πολέμῳ λαβὼν
ἦλθεν εἰς
Σμύρναν. Τὴν δὲ Σμύρναν, ὡς ἔπρεπε, τειχήσας καὶ πλείστους τῶν
στρατιωτῶν
ἐμβαλὼν καὶ μεγάλην σύνταξιν ἑτοιμάσας διά τε ὅπλων καὶ ἀνδρῶν καὶ
ἑτέρων
Δούκας ιστορικός. Historia Turcobyzantina Ch. 29, se. 2, li. 4
φαλὰς τῶν ἐγκλείστων, τοῦ Κούρτη λέγω καὶ Χαμζᾶ, τοῦ θείου αὐτοῦ·
καὶ οὕ-
τως ἐτελειώθη παγγενεὶ ὁ Τζινεήτ.
Ὁ βασιλεὺς οὖν Ἰωάννης ποιήσας κατάστασιν καὶ τελείαν εἰρή-
νην μετὰ τοῦ Μωρὰτ δοὺς αὐτῷ τὰς πόλεις καὶ κώμας, ἃς εἶχεν ἡ
Ποντικὴ θά-
λασσα πλὴν τῶν κάστρων, ὧν οὐκ ἠδυνήθη λαβεῖν ἐν τῇ μάχῃ, οἷον
Μεσεμβρίαν,
Δέρκους καὶ ἄλλα, καὶ τὸ Ζητούνιον σὺν ταῖς λοιπαῖς χώραις τοῦ
Στρυμόνος καὶ
κατ' ἔτος τέλος ἀσπρῶν ͵τ εἰρηνεύων κατὰ τὸ δυνατὸν ἐκάθητο.
Ὁ δὲ Μωράτ, ὡς ἡ τύχη πρὸς αὐτὸν χαροπὸν ἔβλεψε καὶ πάντας τοὺς
ἐχθροὺς αὐτοῦ εἰς τέλος ἠφάνισεν καὶ οὐκ εἶχε τὸν φοβήσαντα ἢ τὸν
κωλύσαντα,
περᾷ τὴν Θρᾴκην καὶ ἐν Προύσῃ γέγονεν· κἀκεῖθεν ἀπάρας καὶ τὴν
γέφυραν
περάσας τοῦ Λοπαδίου κατῆλθεν εἰς Πέργαμον, ἀπὸ δὲ Περγάμου εἰς
Μαγνη-
σίαν ἀφίκετο, ἀπὸ δὲ Μαγνησίας εἰς Σμύρνην, ἀπὸ δὲ Σμύρνης εἰς
Θύραια καὶ
Ἔφεσον.
Συνέῤῥεον δὲ τῶν πέριξ ἡγεμόνων ἀποκρισιάριοι, ἀλλὰ καὶ τῶν μα-
κράν. Ἔστειλε γὰρ ὁ βασιλεὺς τὸν κὺρ Λουκᾶν Νοταρᾶν τὸν αὐτοῦ
μεσάζοντα
σὺν δώροις πολλοῖς, ὁμοίως καὶ Λάζαρος ὁ δεσπότης Σερβίας, ἀλλὰ καὶ
305
Ντάνος
ὁ Βλαχίας ἡγεμών, ὁ Μιτυλήνης αὐθέντης καὶ Χῖοι καὶ Ῥόδιοι, ἅπαντες
εὐφη-
μήσοντες. Πάντες οὖν ἔλαβον πίστεις παρ' αὐτοῦ καὶ ἔδωκαν τοῦ εἶναι
εἰρηναῖοι καὶ φιλίας μεστοὶ σὺν αὐτῷ καὶ αὐτὸς σὺν αὐτοῖς πλὴν τῶν
Βενετίκων δι' αἰτίαν τὴν ἣν λέξων ἔρχομαι.
Li. 4261
Προοίμιον.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ.
310
ὅτι ἔστι τοιοῦτος, οἷος διεβλήθη, λύσις ἔσται τῆς διαβολῆς, εἴ γε εἴπῃ τὴν
αἰτίαν, δι' ἣν ἡ παράδοξος αὕτη διαβολὴ ἐρρέθη· ἢ κἂν οὐ προεβλήθη,
ἀλλ' οὖν οὐ δοκεῖ τοιοῦτος οἷος ἦν, (ἔστι γάρ τι αἴτιον, δι' ὃ φαίνεται),
ἢ διαβληθείς, εἰ μὲν δοκεῖ τοιοῦτος, οἷος ἦν· [a24] οἷον γυνή τις ἠσπά-
ζετο τὸν υἱὸν αὑτῆς καὶ ἀεὶ συνῆν ἐκείνῳ καὶ συνεκοιμᾶτο καὶ ἐδόκει,
ὅτι μοιχεύεται παρ' αὐτοῦ· εἰπούσης δὲ τὴν αἰτίαν, δι' ἣν αὐτὸν φιλεῖ (ἢ
γὰρ διότι πολλὰ παρ' αὐτοῦ ὠφελήθη ἢ διότι ἐστὶ σώφρων), ἐλύθη ἡ
διαβολή. ἢ ὥσπερ ἐν τοῖς Ῥωμαίοις ἦν ναὸς τῆς Ῥέας· τὸ δὲ εἴδωλον
ταύτης ἦν ἐν Περγάμῳ· εἶτα παρακαθισάντων τῶν πολεμίων τὴν Ῥώμην
χρησμὸς ἐξῆλθε μὴ εἶναι δυνατὸν ἄλλως τῆς πολιορκίας ἀπαλλαγῆναι, εἰ
μὴ ἐκ τοῦ Περγάμου τὸ εἴδωλον τῆς Ῥέας κομίσωσιν. ἐστάλησαν ἐκεῖ
τινες καὶ λαβόντες αὐτὸ τὸ εἴδωλον ἀπεκόμιζον ὡς πρὸς τὴν Ῥώμην διὰ
θαλάσσης· εἶτα ἔστη ἐν τῷ πελάγει ἡ ναῦς καὶ οὐκ ἐκινεῖτο ἐπὶ τὸ
ἔμπροσθεν, ἡ δὲ ἱέρεια ἡ ἐν τῷ ναῷ τῆς Ῥέας ἐγέλα ἀμέτρως καὶ
διεβάλλετο
παρὰ τοῦ τότε ἀρχιερέως τοῦ Θύμβριδος ἐπὶ μοιχείᾳ, εἶτα στᾶσα ἐπὶ τοῦ
αἰγιαλοῦ ηὔξατο πρὸς τὸ εἴδωλον εἰποῦσα ὅτι ‘εἰ παρθένος εἰμί, δεῖξον
τοῦτο σήμερον’· τὸ δὲ εἴδωλον πηδῆσαν ἀπὸ τῆς νηὸς ἦλθε πρὸς τὰς
χεῖρας τῆς ἱερείας. [a27] καὶ ὥσπερ ὁ Ὀδυσσεὺς εἰπὼν τὴν αἰτίαν,
δι' ἣν ἀνδρειότερος αὐτοῦ δοκεῖ ὁ Αἴας καὶ ταῦτα τοῦ Ὀδυσσέως ὄντος
ἀνδρειοτέρου, εἶπεν ὅτι ‘ὁ Αἴας τοιοῦτος δοκεῖ, διότι τολμητίας ἐστὶ καὶ
μωρὸς καὶ ἀνόητος’. [a29] ἄλλος τόπος ἐπιχειρῶν ἀπὸ τοῦ αἰτίου.
Πενθίλου.
Πεντελή, δῆμος Ἀντιοχίδος φυλῆς. ὁ δημότης Πεντε-
λῆθεν. ἔστι δὲ θηλυκὸν τοὔνομα τοῦ δήμου. τὸ κτητικὸν
Πεντελικός, τὸ θηλυκὸν Πεντελική.
Πεπάρηθος, νῆσος τῶν Κυκλάδων, ὁμώνυμον ἔχουσα
πόλιν. ὁ πολίτης Πεπαρήθιος. τούτου τὸ θηλυκὸν παρὰ τὸ
Πεπάρηθος Πεπαρηθίς.
Περαία, πολίχνιον Συρίας. ἔστι καὶ χώρα Κορίνθου
Περαία λεγομένη. τὸ ἐθνικὸν Περαιεύς.
Περαντία, πόλις Αἰτωλίας.
Πέργαμος, πόλις Ἀσίας. ὁ πολίτης Περγαμηνός. Περγάντιον, πόλις
Λιγύων. τὸ ἐθνικὸν Περγάντιος,
ὡς Ἀλλάντιος Βυζάντιος.
Περγασή, ὀξυτόνως, δῆμος τῆς Ἐρεχθηίδος φυλῆς. ὁ
δημότης Περγασεύς. ἔστιν οὖν καὶ Περγασῆθεν καὶ Περγα-
σήνδε, ἐν τόπῳ δὲ Περγασῆσι.
Στησίχορός ἐστιν.
Πεπραδίδαι: πορδαί· ἢ γένος ἰχθύων ὅμοιον μεμβράδι.
Πέπταται: ἥπλωται.
Πεπυκασμένον: ἐσκεπασμένον· περιβεβλημένον· καὶ
ἀπύκαστον, ἀσκέπαστον.
Πέπυστο: ἠκηκόει.
Περαῖ: πλέει.
Περαίνοντας: τελειοῦντας.
Περαιτέρω: πλέον πάνυ.
Περγάμιον: δήμιον.
Πέργαμον: τὴν πόλιν Ἴωνες λέγουσιν· οἱ δὲ πάντες
τὰ ὑψηλά.
Περγασῆθεν: δῆμος ἡ Περγάση τῆς Ἐρεχθηΐδος
φυλῆς· τὸν μέντοι δημότην διχῶς λέγεσθαι φασί·
Περγασέα τε καὶ Περγασῆθεν.
317
ἐνεπίπλα τὰς τοῦ διδασκάλου διατριβὰς καὶ οὐκ εἴα τὸν λόγον ἀνύτειν
συμποδιζόμενον. {ἀλλὰ πρὸς σύνεσιν τοῦ ἀληθοῦς ἐνδεέστερος ἦν ὁ
Ὀδαίναθος.}
οὔκουν οἴεσθαι δεῖν ἐκεῖνος ἠξίου τὸν φιλόσοφον ἐρωτᾶσθαι, οὐδὲ
ἀποκρίνε-
σθαι ἐκ τοῦ παρατυχόντος ὁτιοῦν.
ἀλλὰ πρὸς σύνεσιν τοῦ ἀληθοῦς ἐνδεέστερος ἦν ὁ Ὀδαίναθος. μάλιστα
δὲ χαλεπὸν καὶ ἐγγύς τι ἀδύνατον εἶναι περὶ θεῶν τι λέγειν ἢ φρονεῖν,
ἀνθρώπους ὄντας.
Suda II 507, 31 s. v. Ζήνων
ἦν δὲ καὶ ἕτερος Ζήνων, τοῦ Πρόκλου ἑταῖρος, κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον,
τῷ μὲν γένει Περγαμηνός, τῇ δὲ φύσει καὶ αὐτὸς ἐνδεέστερος τά γε πρὸς
ἐπιστήμην· ἐπιεικὴς δὲ καὶ τὰ ἤθη κατηρτυμένος. ὁπότερος δὲ αὐτοῖν
ἀφορμὴν τῇ διαστάσει παρέσχετο τῷ Σαλουστίῳ πρὸς τὸν Πρόκλον, οὐκ
ἔχω
φράζειν.
Suda I 282, 9 s. v. ἀπῆγεν
ὁ δὲ Σαλούστιος ἀπῆγε τοὺς νέους τῆς φιλοσοφίας, δυοῖν τὰ ἕτερα
πεπον-
θώς, ἢ προσκρούσων τοῖς καθηγουμένοις, ἔχθρᾳ τῇ πρὸς ἐκείνους ἐπι-
βουλεύων ταῖς φιλοσόφοις διατριβαῖς, ἢ τὸ μέγεθος τοῦ ἐπιτηδεύματος
ἐκλογιζόμενος, οἰόμενος πάντας ἀνθρώπους ἀναξίους εἶναι αὐτοῦ.
Suda I 70, 26 s. v. Ἀθηνόδωρος
ἵππων» πρόθεσιν ἔχον τὴν παρα ἀντὶ ἑτέρας προθέσεως, οἷον τῆς ἀπο ἢ
τῆς
ἐξ. δῆλον δ' ὅτι καὶ θηλυκῶς ἐνταῦθα αἱ ἵπποι κεῖνται.] (v. 502) Ὅτι
βάλλεταί τις ἐνταῦθα αἰχμῇ τὴν κόρσην ἤγουν τὸν κρόταφον, «ἣ δ'
ἑτέρου διὰ
κροτάφοιο ἐπέρησε». περὶ δὲ κόρσης καὶ κροτάφου εἴρηται πρὸ ὀλίγου
ἱκανῶς.
(v. 507 s.) Ὅτι Ὅμηρος μὲν μόνην τὴν τῆς Ἰλίου ἀκρόπολιν Πέργαμον
ὀνομάζει θηλυκῶς, οἱ δὲ νεώτεροι πάσας τὰς ἀκροπόλεις οὕτω καλοῦσιν,
οἳ
καὶ οὐδετέρως τὰ πέργαμά φασιν, ὡς καὶ Αἰσχύλος Προμηθεῖ. δῆλον δέ,
ὡς ἡ
Πέργαμος καὶ πόλις λέγεται. διὸ εἰπὼν ὁ ποιητής, ὡς «νεμέσησεν
Ἀπόλλων
Περγάμου ἐκκατιδών» ἐπάγει μετ' ὀλίγα· «ὣς φάτ' ἀπὸ πτόλιος δεινὸς
θεός».
ἡ δ' αὐτὴ καὶ ἀκρόπολις καὶ ἄκρη πόλις κατὰ διάλυσιν. ἔθος δὲ τοῖς
παλαιοῖς
κτίσταις τῶν πόλεων ἀκροπόλεις ἱστᾶν ἐν τοῖς ὑψηλοῖς τῶν τόπων ἄλλης
τε
ἀσφαλείας χάριν καὶ φόβῳ κατακλυσμοῦ. (v. 509 – 11) Ὅτι
ἐπισπευστικὸν
εἰς μάχην τὸ «ὄρνυσθε μηδ' εἴκετε χάρμης». Τὸ δὲ ἐφεξῆς ἐπὶ φερεπόνων
οἰκεῖον ῥηθῆναι, ἤγουν τὸ «ἐπεὶ οὔ τοι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος χαλκὸν
ἀνασχέ-
σθαι ταμεσίχροα βαλλομένοις», ἀντὶ τοῦ «τρωτοί εἰσι καὶ αὐτοί». (v. 511)
ἑτέρου διὰ
κροτάφοιο ἐπέρησε». περὶ δὲ κόρσης καὶ κροτάφου εἴρηται πρὸ ὀλίγου
ἱκανῶς.
(v. 507 s.) Ὅτι Ὅμηρος μὲν μόνην τὴν τῆς Ἰλίου ἀκρόπολιν Πέργαμον
ὀνομάζει θηλυκῶς, οἱ δὲ νεώτεροι πάσας τὰς ἀκροπόλεις οὕτω καλοῦσιν,
οἳ
καὶ οὐδετέρως τὰ πέργαμά φασιν, ὡς καὶ Αἰσχύλος Προμηθεῖ. δῆλον δέ,
ὡς ἡ
Πέργαμος καὶ πόλις λέγεται. διὸ εἰπὼν ὁ ποιητής, ὡς «νεμέσησεν
Ἀπόλλων
Περγάμου ἐκκατιδών» ἐπάγει μετ' ὀλίγα· «ὣς φάτ' ἀπὸ πτόλιος δεινὸς
θεός».
ἡ δ' αὐτὴ καὶ ἀκρόπολις καὶ ἄκρη πόλις κατὰ διάλυσιν. ἔθος δὲ τοῖς
παλαιοῖς
κτίσταις τῶν πόλεων ἀκροπόλεις ἱστᾶν ἐν τοῖς ὑψηλοῖς τῶν τόπων ἄλλης
τε
ἀσφαλείας χάριν καὶ φόβῳ κατακλυσμοῦ. (v. 509 – 11) Ὅτι
ἐπισπευστικὸν
εἰς μάχην τὸ «ὄρνυσθε μηδ' εἴκετε χάρμης». Τὸ δὲ ἐφεξῆς ἐπὶ φερεπόνων
οἰκεῖον ῥηθῆναι, ἤγουν τὸ «ἐπεὶ οὔ τοι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος χαλκὸν
ἀνασχέ-
σθαι ταμεσίχροα βαλλομένοις», ἀντὶ τοῦ «τρωτοί εἰσι καὶ αὐτοί». (v. 511)
δηλοῦται,
ὥσπερ καὶ τὸ ὁμοῖος ἔν τε ἄλλοις καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ, ὃ πάντως
ἀναλογώτερον
τοῦ ὅμοιος. [Ὅρα δὲ καὶ ἐνταῦθα ἐν τῷ «ἶσα φρονέειν», καὶ ἐν τῷ «φῦλον
ὁμοῖον» τὸ ἶσον ἀντὶ τοῦ ὅμοιον ληφθέν, καθὰ καὶ πρὸ βραχέων. Δῆλον
δὲ ὡς
Ὅμηρος μὲν ἐκτείνει τὴν ἄρχουσαν τοῦ ἶσος, οἱ δὲ τραγικοὶ
συστέλλουσιν.]
(v. 446) Ὅτι καὶ ἐνταῦθα θηλυκῶς ἡ Πέργαμος παρ' Ὁμήρῳ ἐπὶ τῆς
Τρωϊκῆς
ἀκροπόλεως, ἐν ᾗ καὶ ναὸς Ἀπόλλωνος. Φησὶ γοῦν «Περγάμῳ ἐν ἱερῇ,
ὅθι οἱ
νηός γε τέτυκτο», καὶ μετ' ὀλίγα «Περγάμῳ ἄκρῃ». Μέγας δὲ ἔοικεν
εἶναι ὁ
ῥηθεὶς ναός. (v. 447 s.) Διό φησιν· ἐν μεγάλῳ ἀδύτῳ κύδαινον, τὸν
Ἀπόλλωνα
δηλαδή, Λητὼ ἡ μήτηρ καὶ Ἄρτεμις ἡ ἀδελφή. Τοῦτο δὲ ῥηθείη ἂν καὶ
ὅταν
ἐν ἀδύτοις ἱεροῖς που γεραίρηταί τις ἀνὴρ ἀρχικός. (v. 449) Ὅτι τὸ τοῦ
Αἰνείου εἴδωλον, ὅπερ ὁ Ἀπόλλων, ἤτοι ὁ ἥλιος, ἔτευξεν, ἐφ' ᾧ μάχονται
Τρῶες καὶ Ἕλληνες, ἡ φαντασία ἐστίν, ἥτις ἐκ τῆς ὑφ' ἡλίῳ ὄψεως καὶ
θέας
Αἰνείου ἐναπέμεινε τοῖς στρατεύμασι, καὶ ἡ τοῦ ἥρωος, ὡς εἰπεῖν,
ἀνειδωλο-
ποίησις, ἣν ἔτι ἐν ἑαυτοῖς φέροντες ὁ στρατὸς ἐκ τοῦ εἰσάπαξ ἐρεθισμοῦ
καὶ
ἀναπολοῦντες εἰς νοῦν ὡς ἐν εἰδωλοποιΐᾳ τὸν κείμενον, συνεκρότουν
βαρὺν ὡς
(v. 440 – 2) Ὅτι ὁ τῆς πρὸς μεγάλους ἔριδος ἀπείργων τινὰ ἀστείως ἂν
εἴποι
τὸ «φράζεο καὶ χάζεο, μηδὲ θεοῖς ἶσ' ἔθελε φρονέειν, ἐπεὶ οὔ ποτε ὁμοῖον
φῦλον
ἀθανάτων τε θεῶν χαμαί τε ἐρχομένων ἀνθρώπων». Πάρισα δὲ ἐκφανῆ τὸ
ἀναλογώτερον
τοῦ ὅμοιος. [Ὅρα δὲ καὶ ἐνταῦθα ἐν τῷ «ἶσα φρονέειν», καὶ ἐν τῷ «φῦλον
ὁμοῖον» τὸ ἶσον ἀντὶ τοῦ ὅμοιον ληφθέν, καθὰ καὶ πρὸ βραχέων. Δῆλον
δὲ ὡς
Ὅμηρος μὲν ἐκτείνει τὴν ἄρχουσαν τοῦ ἶσος, οἱ δὲ τραγικοὶ
συστέλλουσιν.]
(v. 446) Ὅτι καὶ ἐνταῦθα θηλυκῶς ἡ Πέργαμος παρ' Ὁμήρῳ ἐπὶ τῆς
Τρωϊκῆς
ἀκροπόλεως, ἐν ᾗ καὶ ναὸς Ἀπόλλωνος. Φησὶ γοῦν «Περγάμῳ ἐν ἱερῇ,
ὅθι οἱ
νηός γε τέτυκτο», καὶ μετ' ὀλίγα «Περγάμῳ ἄκρῃ». Μέγας δὲ ἔοικεν
εἶναι ὁ
ῥηθεὶς ναός. (v. 447 s.) Διό φησιν· ἐν μεγάλῳ ἀδύτῳ κύδαινον, τὸν
Ἀπόλλωνα
δηλαδή, Λητὼ ἡ μήτηρ καὶ Ἄρτεμις ἡ ἀδελφή. Τοῦτο δὲ ῥηθείη ἂν καὶ
ὅταν
ἐν ἀδύτοις ἱεροῖς που γεραίρηταί τις ἀνὴρ ἀρχικός. (v. 449) Ὅτι τὸ τοῦ
Αἰνείου εἴδωλον, ὅπερ ὁ Ἀπόλλων, ἤτοι ὁ ἥλιος, ἔτευξεν, ἐφ' ᾧ μάχονται
Τρῶες καὶ Ἕλληνες, ἡ φαντασία ἐστίν, ἥτις ἐκ τῆς ὑφ' ἡλίῳ ὄψεως καὶ
θέας Αἰνείου ἐναπέμεινε τοῖς στρατεύμασι, καὶ ἡ τοῦ ἥρωος, ὡς εἰπεῖν,
τὸ «φράζεο καὶ χάζεο, μηδὲ θεοῖς ἶσ' ἔθελε φρονέειν, ἐπεὶ οὔ ποτε ὁμοῖον
φῦλον
ἀθανάτων τε θεῶν χαμαί τε ἐρχομένων ἀνθρώπων». Πάρισα δὲ ἐκφανῆ τὸ
ὁμοῖον» τὸ ἶσον ἀντὶ τοῦ ὅμοιον ληφθέν, καθὰ καὶ πρὸ βραχέων. Δῆλον
δὲ ὡς
Ὅμηρος μὲν ἐκτείνει τὴν ἄρχουσαν τοῦ ἶσος, οἱ δὲ τραγικοὶ
συστέλλουσιν.]
(v. 446) Ὅτι καὶ ἐνταῦθα θηλυκῶς ἡ Πέργαμος παρ' Ὁμήρῳ ἐπὶ τῆς
Τρωϊκῆς
325
ὀλίγου,
ὡς ἐρρέθη, ἐπεμελεῖτο αὐτῶν, καὶ ὁπλίτην δὲ νῦν ἀντὶ τοξότου αὐτὸν
παριστᾷ.
ἔοικε γὰρ καὶ αὐτὸς τοῦ τοξεύειν καταγνῶναι. διὸ ῥίψας τὰ τόξα
παμφαίνει
τεύχεσιν. Ἠλέκτωρ δὲ ἀντὶ τοῦ ἥλιος, ὡς δὲ Ἀπίων φησίν, ὁ λάμπων ὡς
ἤλεκτρον, ὅπερ οὐκ ἄν τις ῥᾷον ἀποδέξαιτο, τά τε ἄλλα, καὶ ὅτι οὐκ ἔδει
τὸ
μὲν τοῦ Ἕκτορος βρεφύλλιον ἀστέρι εἰκάσαι, ἠλέκτρῳ δὲ τὸν θεοειδῆ
Ἀλέξανδρον.
αὐτῆς δεινὰ βοᾶν πρὸς τῇ χέρσῳ τὸ κῦμα. (v. 394) Τὸ δὲ «βοάᾳ» διὰ
πλείονα
καὶ νῦν ἤχου ἔμφασιν ἐν δυσὶν ἄλφα κεῖται. (v. 395) Τὸν δὲ Βορέαν κατὰ
τὸ παρατυχὸν παρέλαβε, καὶ ἄλλοις γὰρ ἀνέμοις κυμαινομένη θάλασσα
πάνυ
βοᾷ. Τὸ δὲ «Βορέω» Ἰωνικόν ἐστι, συγκοπὲν ἐκ τοῦ Βορέεω, καθὰ καὶ τὸ
τις
λέγων ὗς θαλαττίους εἶναι τοὺς θύννους, αὐξομένους ἀπὸ τῶν ῥηθέντων
βαλάνων.
Ὁ δὲ ῥηθεὶς Ἀθήναιος θυννολογῶν ἀπὸ τοῦ θύειν τε, τὸ ὁρμᾶν,
ἐτυμολογεῖ
τὸν Αἰολικῶς τὸ νυ διπλάζοντα θύννον, ἐπεὶ κατὰ τὴν ἐπιτολὴν τοῦ κυνὸς
γυναῖκα, μεγάλα καὶ αὐτὰ τοῖς τότε. (v. 168 – 9) Ὅτι ἐπὶ φίλῳ ἡττωμένῳ
ἢ
ἄλλως βλαπτομένῳ ῥηθήσεται τὸ «ὢ πόποι· ἦ φίλον ἄνδρα διωκόμενον
ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι· ἐμὸν δ' ὀλοφύρεται ἦτορ». ὁ τοῦ μύθου δὲ Ζεὺς
τοῦτο
λέγει ἐπὶ Ἕκτορι διωκομένῳ περὶ τεῖχος ὑπ' Ἀχιλλέως. Ὀλοφύρεσθαι δὲ
Ὅμηρος τὸν Δία λέγει ἐπὶ Ἕκτορι δι' εὐσέβειαν. (v. 170 – 2) Ἐπάγει γὰρ
«ὅς
μοι πολλὰ βοῶν ἐπὶ μηρί' ἔκηε» καὶ ἑξῆς. δοκεῖ γὰρ τῷ Διΐ, καθὸ αἰθέρι
καὶ ἀέρι
καὶ Ὀλυμπίῳ, θύειν ὁ Ἕκτωρ, κατὰ ἔθος δηλαδὴ ἐγχώριον, ποτὲ μὲν
Ἴδης
ἐν κορυφῇσι πολυπτύχου, ἄλλοτε δ' αὖτε ἐν πόλει ἀκροτάτῃ. βοῶν δὲ
μάλιστα
μηρί' ἔκαιεν, ὧν ἡ ἑκατόμβη παρώνυμος. καὶ διὰ ταῦτα φρονεῖ τι δῆθεν ὁ
Ζεὺς
ὑπὲρ αὐτοῦ. (v. 172) Ὅρα δὲ ὅτι οὐ πόλιν ἁπλῶς ἄκραν τὴν Τρωϊκὴν
ἀκρόπολιν διαλύσας ἔφη, ὡς ἐν ἄλλοις, ἣν καὶ Πέργαμον εἶπεν, ἀλλὰ
πόλιν
ἀκροτάτην, ἤτοι κορυφαίαν, ἐφ' ἧς ὥσπερ καὶ ἐν κορυφαῖς Ἴδης ὁ
Ἕκτωρ ἔθυεν. (v. 174) Ὅτι τὸ «ἀλλ' ἄγετε φράζεσθε θεοί» καὶ τὸ
»μητιάασθε» ἐκ παραλλήλου τὸ αὐτὸ σημαίνει, ὥσπερ καὶ κατωτέρω τῆς
αὐτῆς ἐννοίας ἀλλήλοις εἰσὶ τὸ «πύματόν τε καὶ ὕστατον». ἐπίτασιν δὲ
νοήματος
τὸ τοιοῦτον σχῆμα ἐνταῦθα ἐμφαίνει, τὸ μὲν πρῶτον προκαλούμενον τῷ
δι-
πλασιασμῷ εἰς τὸ πάνυ προσεχόντως βουλεύσασθαι, τὸ δὲ δεύτερον
δηλοῦν τὸ
ἄκρως ἔσχατον. (v. 175 s.) Ἐν τούτοις δὲ ἐκφαίνεται καὶ ὡς τὸ δαμάσαι
ποτὲ
μὲν αὐτοπαθῶς λέγεται, οἷον «δαμάσαι θυμόν», ἔστι δ' ὅτε καὶ
ἀλλοπαθῶς, ὡς
δηλοῖ τὸ «ἢ Ἕκτορα ἤδη τῷ Ἀχιλλεῖ δαμάσομεν», καὶ μετ' ὀλίγα «ἄφαρ
330
δέ σε
Ἀθήνη ἔγχει ἐμῷ δαμάᾳ».
(v. 228) Ὅτι τὸ ἀνοῖξαι κιβώτια οὕτω φράζει· «φωριαμῶν ἐπιθήματα κάλ'
καλὰ μὲν
καὶ τὰ ἄλλα, τοῦτο δὲ καὶ περικαλλὲς καὶ μέγα κτέρας, ὡς καὶ ἀπερείσια
σὺν
κήρυκι τῇ Κασάνδρᾳ προεχέθησαν τῆς πόλεως. (v. 707 – 12) Φησὶ γὰρ
«ὣς ἔφατο, οὐδέ τις αὐτόθ' ἐνὶ πτόλεϊ λείπετο ἀνὴρ οὐδὲ γυνή, πάντας
γὰρ ἀάσχετον ἵκετο πένθος, ἀγχοῦ δὲ ξύμβληντο πυλάων», τουτέστιν
ξυνέβαλον, συνήντησαν,
Κασάνδρᾳ προεχέθησαν τῆς πόλεως. (v. 707 – 12) Φησὶ γὰρ «ὣς ἔφατο,
οὐδέ
τις αὐτόθ' ἐνὶ πτόλεϊ λείπετο ἀνὴρ οὐδὲ γυνή, πάντας γὰρ ἀάσχετον ἵκετο
πένθος, ἀγχοῦ δὲ ξύμβληντο πυλάων», τουτέστιν ξυνέβαλον,
συνήντησαν, τῷ
βασιλεῖ δηλαδή, «νεκρὸν ἄγοντι. πρῶται τόν γ' ἄλοχός τε φίλη καὶ πότνια
σια ἔργα μέμηλεν. οὐ πρὸς σαφήνειαν ῥηθὲν τοῦ εἰνάλιαι, ἀλλὰ πρὸς
ἔνδειξιν πλείω τοῦ, κορώνας τὰς
αἰθυίας εἰπεῖν. Ἡμερὶς δὲ κατὰ μὲν πολλοὺς, ἡ ἥμερος ἄμπελος πρὸς
διαστολὴν τῆς ἀγριάδος. ἣν καὶ
τεθηλέναι φησὶ σταφυλαῖς, ὡς οἷα τοῦ καιροῦ ἐκείνου μετοπωρινοῦ
ὄντος. διὸ καὶ Νότος ἐτηρήθη τῷ
Ὀδυσσεῖ τηνικαῦτα ὡς φιλοσόφῳ πολυήμερος καθὰ ἐν τοῖς ἑξῆς
δηλωθήσεται. ὃς δὴ Νότος, πολὺς
τηνικάδε πνέει καιροῦ ὡς καὶ Ἡσιόδῳ δοκεῖ. (Vers. 68.) Τετάνυστο δὲ ἡ
τοιαύτη ἡμερὶς, διὰ τὸ μὴ
δὲ κλαδᾶσθαι ὡς εἰκός. διὸ καὶ σπαργῶσα ἦν καὶ διατοῦτο πλατυνομένη.
ὅθεν καὶ Ἀνάχαρσις ἐν Σκύ-
θαις τὰ ἑλλαδικὰ διηγούμενος, φησὶ φυτὸν καθ' Ἑλλάδα εἶναι, ὃ
παραταθῆναι ἂν, ἕως καὶ εἰς Σκύ-
θας εἰ μὴ κατ' ἔτος ἐτέμνετο. τὴν ἄμπελον ἐκεῖνος αἰνιττόμενος οὕτω. καὶ
ὧδε μὲν περὶ τῆς ἡμερίδος
οἱ πλείους. ἐν δὲ ὑπομνήμασι παλαιοῖς τοῖς εἰς τὸ ξ τῆς Ἰλιάδος, εἶδος
λεπτοφλοίου δρυὸς ἡ ἡμερὶς
λέγεται. καὶ ὁ καρπὸς αὐτῆς, σταφυλή. φασὶ γὰρ ὡς αἱ μὲν ἄκαρποι καὶ
πλαττύφυλλοι δρύες, ἐρί-
φλοιοι καλοῦνται παρὰ Περγαμηνοῖς. αἱ δὲ λεπτόφυλλοι καὶ
καρποφόροι, ἡμερίδες. καὶ τοὺς ἐπ' αὐτῶν
εὐθηνοῦντας βότρυς, σταφυλὰς καλοῦσιν. ἐξ ὧν καὶ ὁ ἰξὸς γίνεται. ἡ γὰρ
ἄκαρπος, κηκιδοφόρος ἐστὶ
διὸ καὶ τὸ, δρυσὶν ὑψικόμοισιν ἐν τῇ Ἰλιάδι, ἰξοφόροις γράφει
Ἀγαθοκλῆς. καὶ ταῦτα μὲν οἱ παλαιοί.
λέγονται δὲ μέχρι καὶ εἰς ἡμᾶς ὡς καὶ ἀλλαχοῦ ἐδηλώθη, δρύες τινές,
ἡμερίδες περί που τὴν Θρᾴκην.
Ἰστέον δὲ καὶ ὅτι καθ' ὁμοιότητα τῆς κατὰ τὴν ἄμπελον σταφυλῆς,
σταφυλὴ λέγεται καὶ ὁ ἐν τῷ στό-
ματι κίων. ὅτι δὲ τὸ βαρύτονον ἡ σταφύλη τεκτονικὸν ἐργαλεῖον ἐστὶν, ἡ
Ἰλιὰς δηλοῖ. Ἰστέον δὲ καὶ
ὅτι εἴπερ ἄμπελός ἐστιν ἡ ῥηθεῖσα ἡμερὶς, εἰκὸς αὐτὴν καὶ αὐτόματον
εἶναι κατὰ τὰ ἐν τῇ γῇ τῶν Κυκλώ-
πων. ἔτι δὲ καὶ ἀναδενδράδα. οὐ γὰρ χαμαὶ εἷρπε ταῖς ὄσχαις ὅ ἐστι τοῖς
βοτρυηφόροις κλήμασιν, ἀλλὰ
τετάνυστο περὶ σπείους. καὶ εἴη ἂν καὶ αὐτὴ, ἁμάμαξυς. κατὰ τὸν
334
κοινῷ τῶν Ἀχαιῶν ὄχλῳ, οὔτε ἐν τοῖς κατὰ ἴλας μαχομένοις. ἴσως δὲ καὶ
ταυτὸν ἐκ παραλλήλου τὸ
ἐν πληθύϊ καὶ τὸ ἐν ὁμίλῳ. (Vers. 514.) Τὸ δὲ ἑὸν μένος, ἢ τοῖς ὄπισθεν
συντακτέον, ἵνα λέγῃ ὅτι
πολὺ προθέεσκε κατὰ τὸ ἑὸν μένος, ἢ τοῖς ἐφεξῆς ἵνα ᾖ, οὐδενὶ εἴκων τὸ
ἑαυτοῦ μένος. δῆλον δὲ ὅτι
ὁ πολὺ προθέων τῶν ἄλλων οὔτε ἐν πληθύϊ μένει οὔτε ἐν ὁμίλῳ. (Vers.
515.) Τὸ δὲ πολλοὺς
ἔπεφνεν ἀναγκαίως ἐπῆκται. πολλοὶ γὰρ προθέουσι μὲν, πέφνουσι δὲ
οὐδένα. εἰ δὲ καὶ ἀλογίστως προ-
θέουσιν, οἱ τοιοῦτοι ὡς ταπολλὰ καὶ προπίπτουσι. Τὸ δὲ πολλοὺς ἔπεφνεν
ἐφερμηνεύων ἔφη τὸ, πάν-
τας οὐκ ἂν ἐγὼ μυθήσομαι ὅσσον λαὸν ἔπεφνεν. (Vers. 518.) Ὅτι δὲ
περιώνυμος ἐν ταῖς ἱστορίαις
ὁ Τήλεφος, ὃς καὶ παροιμίαν παρήγαγε τὴν, ὁ τρώσας ἰάσεται, καὶ ὅτι
ἀνδρεῖος καὶ ὁ Τηλεφίδης Εὐ-
ρύπυλος, πολλαχοῦ δηλοῦται. ὁ δὲ γεωγράφος ἱστορεῖ καὶ ὡς ἐν τοῖς περὶ
Κάϊκον τόποις φαίνεται
βασιλεύειν καθ' Ὅμηρον ὁ Εὐρύπυλος. ὃς δὴ Κάϊκος διέχει φασὶν Ἐλαίας
Αἰολικῆς πόλεως σταδίους
δώδεκα. ἡ δὲ Ἐλαία διέχουσα τοῦ Περγάμου σταδίους ἑκατὸν εἴκοσιν
ἐπίνειον εἶναι λέγεται Περγαμη-
νῶν. (Vers. 519.) Ἐν δὲ τῷ, ἥρω Εὐρύπυλον, οἱ μὲν ἥρωα νοοῦσι κατ'
ἔκθλιψιν, οἱ δὲ ἥρω φασὶ
δισυλλάβως ἢ κατὰ κλίσιν ἰσοσύλλαβον, ἢ μᾶλλον κατὰ ἀποκοπὴν,
ὁμοίως τῷ γέλω ἔκθανον. Ὅρα δὲ
καὶ ὅτι Εὐρύπυλος μὲν τὸ κύριον, τὸ δὲ ἐπιθετικὸν εὐρυπυλὲς, ὡς δηλοῖ
τὸ, εὐρυπυλὲς Ἄϊδος δῶ. ἔχει
δέ τινα ὁμοίαν διφόρησιν καταλήξεως καὶ τὸ ἄτερπος καὶ ἀτερπὴς, ὧν
τοῦ μὲν χρῆσις ἐν τῷ, ἀτέρπου
ὀϊζύος, τοῦ δὲ ἐν τῷ, ἀτερπέα δ' αὖλιν ἔκυρσαν. (Vers. 520.) Κήτειοι δὲ
κατὰ μὲν Ἀρίσταρχον οἱ
μεγάλοι παρὰ τὸ κῆτος, κατὰ ἀναλογίαν τοῦ, κῆδος κήδειος καὶ τῶν
ὁμοίων. ἐν οἷς καὶ ἀπὸ τοῦ
γῆρος ἀκάνθης ἐξάνθημα παρὰ τῷ Ἀράτῳ τὸ γήρειον, ὡς ἐν τοῖς εἰς τὴν
335
ὀϊζύος, τοῦ δὲ ἐν τῷ, ἀτερπέα δ' αὖλιν ἔκυρσαν. (Vers. 520.) Κήτειοι δὲ
κατὰ μὲν Ἀρίσταρχον οἱ
μεγάλοι παρὰ τὸ κῆτος, κατὰ ἀναλογίαν τοῦ, κῆδος κήδειος καὶ τῶν
ὁμοίων. ἐν οἷς καὶ ἀπὸ τοῦ
γῆρος ἀκάνθης ἐξάνθημα παρὰ τῷ Ἀράτῳ τὸ γήρειον, ὡς ἐν τοῖς εἰς τὴν
Ἰλιάδα διεσαφήθη. ἐν δὲ τοῖς
τοιούτοις εἰ ζητεῖται διὰ τί τὸ σκότιος, οἷον, σκότιον δὲ ἐγείνατο μήτηρ,
ἔτι δὲ καὶ τὸ, σκοτίους
ἀπιόντας διὰ τῆς πολεμίας, οὐκ ἐγράφησαν διὰ τῆς ει διφθόγγου ὡς ἀπὸ
τοῦ σκότος, ὁμοίως τῷ,
κῆτος κήτειος καὶ τοῖς κατ' αὐτὸ, ῥητέον ὅτι γίνεται μὲν σκότιος ἐκ τοῦ
σκότος, πλὴν οὐκ ἐκ τοῦ οὐδετέ-
ρου ἀλλὰ τοῦ Ἀττικωτέρου ἀρσενικοῦ, κατὰ τὸ, δόλος δόλιος, νόμος
νόμιος. Ἔτι ἰστέον καὶ ὅτι κητείους
τοὺς μισθωτοὺς εἶπον διὰ τὸ ἀκόρεστον ἐκ μεταφορᾶς κήτους. ἕτεροι δὲ
ἔθνος Μυσίας φασὶ τοὺς ὕστε-
ρον Ἐλεάτας ἀπὸ Κητείου ποταμοῦ χειμαῤῥώδους ἐν τῇ Ἐλεάτιδι, ὃν καὶ
κητώεντα φασίν. ἄλλοι δὲ
κητείους τοὺς Περγαμηνοὺς ἐνόησαν. ἔνιοι δὲ γράφουσι κήδειοι,
τουτέστι κηδεσταὶ, συγγενεῖς, ἢ καὶ
ἄλλως εἰπεῖν, κήδιστοι. εἰσὶ δὲ οἳ γράφουσι καὶ χήτειοι γυναίων εἵνεκα
δώρων, τουτέστιν ἐστερημένοι
γυναικῶν ἕνεκα δώρων ἤγουν μισθοῦ. ἐπεὶ δώροις ὁ Ἕκτωρ καὶ ἐδωδῇ
κατέτρυχε τοὺς λαοὺς, διὰ τοὺς
συμμάχους, ὧν εἷς καὶ ὁ Εὐρύπυλος. τινὲς δὲ τὸ γυναίων καὶ τὸ δώρων
ὁμοῦ ἀναγινώσκουσι, νοοῦντες
κτητικῶς γύναια δῶρα, τουτέστι γυναικεῖα, ἢ τὸν Ἑρμιόνης γάμον, ὃν ἐν
Τροίᾳ τῷ Νεοπτολέμῳ
ὑπέσχετο καὶ κατένευσεν ὁ Μενέλαος, ἢ χρυσῆν τινά φασιν ἄμπελον, ἣν
Ζεὺς μὲν ἐχαρίσατο ἀντὶ Γανυ-
μήδους τῷ πατρὶ Τρωΐ, Πρίαμος δὲ ἐκ διαδοχῆς ἐλθοῦσαν εἰς αὐτὸν
ὑπέσχετο Ἀστυόχῃ τῇ ἑαυτοῦ μὲν
336
λιπαροῦ φυτοῦ εὐχὴν ἔχειν, θαλέθειν κατὰ τὸν βίον καὶ εἰς γῆρας ἐλθεῖν
λιπαρόν· ἄλλως γὰρ εἶχεν
ὁ ποιητὴς ἑτέραν τινὰ κατασκευὴν κλίνης πλάσασθαι, εἰ μὴ τοιαῦτα τινὰ
ᾐνίττετο. ἔοικε δὲ καὶ ἵμερος
εἶναι ἡ τοιαύτη ἐλαία ἐντὸς οὖσα οἴκου· καὶ ἦν καὶ αὐτὸ σύμβολον τῆς
κατὰ τὸν βίον εὐνοίας, ἔνθα
σημειωτέον καὶ ὅτι ἡ μὲν τοιαύτη θηλυκῶς ἐλαία ἐλέγετο, ἡ μέντοι ἀγρία
ἔλαιος κατὰ Αἴλιον Διονύσιον
καὶ οὐκ ἀγριέλαιος. λέγει δὲ ὁ αὐτὸς καὶ ὅτι ἐλαίας καὶ ἐλάας Ἀττικοὶ τὸν
καρπὸν ἔλεγον καὶ ἐλᾶς
δισυλλάβως καὶ ἐλαολογεῖν τὸ συλλέγειν ἐλαίας. ἦν δέ, φησι, καὶ Ἐλαία
πόλις ἐν Ἰταλίᾳ· ἐν μέντοι ἑτέρῳ
ῥητορικῷ λεξικῷ γράφει, ὅτι Ἐλαία Αἰολὶς πόλις, Ἐλέα δὲ ἐν Ἰταλίᾳ· καὶ
ζητητέον ποία γραφὴ
ἀκριβεστέρα ἐστίν. ὅτι μέντοι Ἐλαία διὰ διφθόγγου ἐστὶν ἡ Αἰολὶς,
ἐμφαίνεται παρὰ Στράβωνι
εἰπόντι οὕτως· Κάνη ἀκρωτήριον ἀνταῖρον τῷ λεκτῷ καὶ ποιοῦν τὸν
Ἀδραμυτινὸν κόλπον, οὗ μέρος
ὁ Ἐλαϊτικὸς καλούμενος ἀπὸ Ἐλαίας πόλεως Αἰολικῆς, ἥ τις
Περγαμηνῶν μέν ἐστιν ἐπίνειον ἑκατὸν
σταδίους διέχουσα τοῦ Περγάμου , δώδεκα δὲ τοῦ Καΐκου ποταμοῦ· οὗ
ἐν τοῖς τόποις φαίνεται βασι-
λεύειν ὁ Ὁμηρικὸς Εὐρύπυλος. καὶ οὕτω μὲν ὁ Στράβων. ἐν δὲ ῥητορικῷ
λεξικῷ φέρεται καὶ ὅτι ἔλαιον
τὴν ἄῤῥενα καὶ ἀγρίαν ἐλαίαν φασὶν Ἴωνες. (Vers. 185.) Ἐν δὲ τῷ, ὅτε μὴ
339
νου πολλά. Ὅθεν δὴ οὐδὲ τῆς μετὰ τὴν τελευτὴν ἠξιώθη τιμῆς·
οὐδέ γε Ἀνάξαρχος ἐκεῖνος, ὃς ὑπέροις πτισσόμενος σιδηροῖς
ἔλεγεν, ὥς φασι, «πτίσσε, πτίσσε τὸν Ἀναξάρχου θύλακον·
Ἀνάξαρχον γὰρ οὐ πτίσσεις», οὐδὲ Ζήνων ὁ Ἐλεάτης, ὃς
ἀναγκαζόμενος κατειπεῖν τι τῶν ἀπορρήτων, ἀντέσχε πρὸς τὰς
βασάνους οὐδὲν ἐξομολογούμενος· ὡς δέ φησιν Ἐρατοσθένης ἐν
τοῖς Περὶ ἀγαθῶν καὶ κακῶν, δείσας οὗτος, μὴ τῇ τῶν παθῶν
ὑπερβολῇ βιασθεὶς ἐξείπῃ τι τῶν ξυγκειμένων καὶ τοὺς στασιώτας
μηνύσῃ, τὴν γλῶτταν τοῖς ὀδοῦσι τεμὼν προσέπτυσε τῷ τυράννῳ.
Ταὐτὸ δὲ τοῦτο καὶ Θεόδοτόν φασι ποιῆσαι τὸν Πυθαγόρειον καὶ
Παῦλον τὸν Λακύδου γνώριμον, ὡς ὁ Περγαμηνὸς Τιμόθεος ἐν
τῷ Περὶ τῆς τῶν φιλοσόφων ἀνδρείας ξυνέγραψε· ξυμμαρτυρεῖ
δὲ τούτῳ καὶ Ἀχαϊκὸς ἐν τοῖς Ἠθικοῖς.
Ἀλλ' ὅμως τούτων οὐδεὶς τῆς τῶν μαρτύρων ἠξιώθη τιμῆς·
οὐδὲ μὴν ἐκεῖνοι οἱ τὰ λαμπρὰ καὶ πολυθρύλητα στήσαντες τρό-
παια, οὐ Μιλτιάδης, οὐ Κίμων, οὐ Περικλῆς, οὐ Θεμιστοκλῆς,
οὐκ Ἀριστείδης ὁ Λυσιμάχου· καίτοι οὗτος οὐκ ἀνδρεῖος μόνον,
ἀλλὰ καὶ δίκαιος ἐνενόμιστο· ἀλλ' ὅμως οὔτε οὗτος οὔτε Βρασί-
δας ὁ Σπαρτιάτης, οὐκ Ἀγησίλαος, οὐ Λύσανδρος ὁ τὴν δυνας-
τείαν καταλύσας τῶν Ἀθηναίων, οὐ Πελοπίδας ὁ Βοιωτάρχης,
οὐκ Ἐπαμεινώνδας ὁ τὴν Λακωνικὴν ληϊσάμενος καὶ τῇ Σπάρτῃ
περγάμιον: δήμιον.
Πέργαμον: τὴν πόλιν Ἴωνες λέγουσιν· οἱ δὲ πάντες
τὰ ὑψηλά.
περήτρια: ἡ περιαγγέλλουσα τὴν ὥραν.
πέρι: περισσῶς.
περιάγνυται: περικατακλᾶται. οἱονεὶ περιΐσχεται.
περιαθρεῖν: περισκοπεῖν.
περίαλος: τὸ ἰσχίον.
πίστει παρὰ τῶν ἁγίων πατέρων ἡμῶν τῶν συνελθόντων ἐν τῆι Νικαέων
κατὰ καιρούς,
κἀγὼ οὕτως φρονῶ καὶ πιστεύω καὶ εὔχομαι καὶ αὐτὸς καὶ ζῆσαι καὶ
τελέσαι ἐν κυρίωι.
Θεόδωρος ἐπίσκοπος Ἀνινησίας εἶπεν· Συναινῶ καὶ αὐτὸς τῆι καταθέσει
τῶν ἁγίων
346
πατέρων περὶ τῆς ἐκτεθείσης πίστεως ἐν Νικαίαι καὶ τῆι γραφείσηι παρὰ
τοῦ ὁσιωτάτου
καὶ θεοφιλεστάτου ἐπισκόπου Κυρίλλου ἐπιστολῆι πρὸς τὸν
εὐλαβέστατον ἐπίσκοπον Νεστόριον.
Εὐδόξιος ἐπίσκοπος Λυκίας πόλεως Χώματος εἶπεν· Ἐθαύμασα τὰ
γραφέντα παρὰ
τοῦ ὁσιωτάτου καὶ ἁγιωτάτου πατρὸς ἡμῶν καὶ ἐπισκόπου Κυρίλλου τῶι
εὐλαβεστάτωι
ἐπισκόπωι Νεστορίωι, σύμφωνα ὄντα τῆι ἐκτεθείσηι πίστει παρὰ τῶν
ἁγίων πατέρων τῶν
ἐν Νικαίαι, καὶ συντίθεμαι καὶ ὁμολογῶ οὕτως φρονεῖν, καθὼς καὶ οἱ
ἁγιώτατοι ἡμῶν
ἐξέθεντο πατέρες.
Φίλιππος ἐπίσκοπος Περγάμου εἶπεν· Συντίθεμαι τῆι ἐκτεθείσηι ὑπὸ
τῶν ἁγίων πατέ-
ρων πίστει τῶν τιη τῶν συναχθέντων κατὰ τὴν Νικαέων πόλιν κατὰ τοὺς
κανόνας ἐκείνους
οὕσπερ αὐτοὶ ἐξέθεντο, καὶ τῆι ἐπιστολῆι τοῦ ὁσιωτάτου ἀρχιεπισκόπου
Κυρίλλου, συμφώνωι
οὔσηι τοῖς αὐτοῖς κανόσι, καὶ οὕτως φρονῶ καὶ πιστεύω.
Εὐσέβιος ἐπίσκοπος Μαγνησίας τῆς Ἀσίας εἶπεν· Τῆι ἐκτεθείσηι πίστει
παρὰ τῶν ἁγίων πατέρων τῶν ἐν Νικαίαι συνελθόντων τιη συντίθεμαι καὶ
τῆι ἐπιστολῆι τοῦ
τὸν Ὀφίωνα καὶ τὴν Εὐρυνόμην, καὶ τὸν Κρόνον, ὃν ἔρριψεν ὁ Ζεύς),
τρίτον δὲ τὸν νῦν τυραννοῦντα Δία θεάσομαι ἐκπεσόντα καὶ κακῶς καὶ
ἐφυβρίστως καὶ συντόμως. μὴ δοκῶ σοι φοβεῖσθαι τοὺς νέους θεούς;
ἐγὼ δὲ πολλοῦ ἐλλείπω τοῦ φοβεῖσθαι αὐτούς. σὺ δὲ τὴν ὁδὸν ἣν
ἐβάδισας
ἐρχόμενος ἐνταῦθα πάλιν βάδιζε· οὐδὲν γὰρ εἴπω σοι ὧν ἐμὲ ἐρωτᾷς.
A (contuli et DW).
349
θους ἀεὶ κατοικεῖν τὰς τοῦ Ὀλύμπου ἀκρωρείας καὶ μέρη· ἐκ τούτων
δὲ τῶν τοῦ Ὀλύμπου μερῶν καὶ ἀκρωρειῶν κατενόησα καὶ εἶδον δύο
τυράννους ἐκπεσόντας καὶ ἐκβληθέντας τῆς βασιλείας (λέγει δὲ τὸν
Ὀφίωνα καὶ τὴν Εὐρυνόμην καὶ τὸν Κρόνον, ὃν ἔρριψεν ὁ Ζεὺς) τρί-
τον δὲ καὶ τὸν νῦν τυρραννοῦντα Δία θεάσομαι ἐκπεσόντα καὶ κακῶς
καὶ ἐφυβρίστως καὶ συντόμως. μὴ δοκῶ σοι φοβεῖσθαι τοὺς νέους
θεούς; ἐγὼ πολλοῦ ἐλλείπω τοῦ φοβεῖσθαι αὐτούς. σὺ δὲ τὴν ὁδὸν
ἣν ἐβάδισας ἐρχόμενος ἐνταῦθα πάλιν βάδιζε. οὐδὲν γὰρ εἴπω σοι
ὧν ἐμὲ ἐρωτᾷς. A.
νέον] νεωστί· οὐ γὰρ ἀρχαία ὑμῶν ἡ βασιλεία. B.
ναίειν ἀπενθῆ Πέργαμα] ἐπειδὴ ναίειν εἶπε, ὁ δὲ ναίων ἐντὸς
τοίχους ναίει, διὰ τοῦτο Πέργαμα εἶπε· λέγει δὲ τὸν οὐρανόν. B.
Πέργαμα] τὰ ὑψηλά. C. ἀπενθῆ] ποταπά. B.
351
ᾑσθόμην] ἔγνων. B.
τρίτον] ἐβασίλευσε πρῶτον μὲν ὁ Ὀφίων καὶ Εὐρυνόμη,
ἔπειτα Κρόνος καὶ Ῥέα, μετὰ ταῦτα δὲ Ζεὺς καὶ Ἥρα. A.
τὸν νῦν τυραννοῦντ'] τὸν Δία. ἐπόψομαι] ἐκπεσεῖν. B.
πολλοῦ γε καὶ] σημείωσαι, πολλοῦ ἐλλείπω, ἀντὶ τοῦ, πολ-
λοῦ γε καὶ δεῖ, ἢ, πολλοῦ γε καὶ δέω. A.
ἐγκόνει πάλιν] σπεύδων ἀπέρχου. B.
ἂν ἱστορῇς] ζητῇς.
δὲ τῶν τοῦ Ὀλύμπου μερῶν καὶ ἀκρωρειῶν κατενόησα καὶ εἶδον δύο
τυράννους ἐκπεσόντας καὶ ἐκβληθέντας τῆς βασιλείας (λέγει δὲ τὸν
Ὀφίωνα καὶ τὴν Εὐρυνόμην καὶ τὸν Κρόνον, ὃν ἔρριψεν ὁ Ζεὺς) τρί-
τον δὲ καὶ τὸν νῦν τυρραννοῦντα Δία θεάσομαι ἐκπεσόντα καὶ κακῶς
καὶ ἐφυβρίστως καὶ συντόμως. μὴ δοκῶ σοι φοβεῖσθαι τοὺς νέους
θεούς; ἐγὼ πολλοῦ ἐλλείπω τοῦ φοβεῖσθαι αὐτούς. σὺ δὲ τὴν ὁδὸν
ἣν ἐβάδισας ἐρχόμενος ἐνταῦθα πάλιν βάδιζε. οὐδὲν γὰρ εἴπω σοι
ὧν ἐμὲ ἐρωτᾷς. A.
νέον] νεωστί· οὐ γὰρ ἀρχαία ὑμῶν ἡ βασιλεία. B.
ναίειν ἀπενθῆ Πέργαμα] ἐπειδὴ ναίειν εἶπε, ὁ δὲ ναίων ἐντὸς
τοίχους ναίει, διὰ τοῦτο Πέργαμα εἶπε· λέγει δὲ τὸν οὐρανόν. B.
Πέργαμα] τὰ ὑψηλά. C. ἀπενθῆ] ποταπά. B.
ᾑσθόμην] ἔγνων. B.
τρίτον] ἐβασίλευσε πρῶτον μὲν ὁ Ὀφίων καὶ Εὐρυνόμη,
ἔπειτα Κρόνος καὶ Ῥέα, μετὰ ταῦτα δὲ Ζεὺς καὶ Ἥρα. A.
τὸν νῦν τυραννοῦντ'] τὸν Δία. ἐπόψομαι] ἐκπεσεῖν. B.
πολλοῦ γε καὶ] σημείωσαι, πολλοῦ ἐλλείπω, ἀντὶ τοῦ, πολ-
λοῦ γε καὶ δεῖ, ἢ, πολλοῦ γε καὶ δέω. A.
ἐγκόνει πάλιν] σπεύδων ἀπέρχου. B.
ἂν ἱστορῇς] ζητῇς. B.
τοιοῖσδε] ἐν ταύταις ταῖς κενοδοξίαις καὶ ὑπερηφανίαις καὶ
Ὀφίωνα καὶ τὴν Εὐρυνόμην καὶ τὸν Κρόνον, ὃν ἔρριψεν ὁ Ζεὺς) τρί-
τον δὲ καὶ τὸν νῦν τυρραννοῦντα Δία θεάσομαι ἐκπεσόντα καὶ κακῶς
καὶ ἐφυβρίστως καὶ συντόμως. μὴ δοκῶ σοι φοβεῖσθαι τοὺς νέους
θεούς; ἐγὼ πολλοῦ ἐλλείπω τοῦ φοβεῖσθαι αὐτούς. σὺ δὲ τὴν ὁδὸν
ἣν ἐβάδισας ἐρχόμενος ἐνταῦθα πάλιν βάδιζε. οὐδὲν γὰρ εἴπω σοι
ὧν ἐμὲ ἐρωτᾷς. A.
νέον] νεωστί· οὐ γὰρ ἀρχαία ὑμῶν ἡ βασιλεία. B.
ναίειν ἀπενθῆ Πέργαμα] ἐπειδὴ ναίειν εἶπε, ὁ δὲ ναίων ἐντὸς
τοίχους ναίει, διὰ τοῦτο Πέργαμα εἶπε· λέγει δὲ τὸν οὐρανόν. B.
Πέργαμα] τὰ ὑψηλά. C. ἀπενθῆ] ποταπά. B.
ᾑσθόμην] ἔγνων. B.
τρίτον] ἐβασίλευσε πρῶτον μὲν ὁ Ὀφίων καὶ Εὐρυνόμη,
ἔπειτα Κρόνος καὶ Ῥέα, μετὰ ταῦτα δὲ Ζεὺς καὶ Ἥρα. A.
τὸν νῦν τυραννοῦντ'] τὸν Δία. ἐπόψομαι] ἐκπεσεῖν. B.
πολλοῦ γε καὶ] σημείωσαι, πολλοῦ ἐλλείπω, ἀντὶ τοῦ, πολ-
λοῦ γε καὶ δεῖ, ἢ, πολλοῦ γε καὶ δέω. A.
ἐγκόνει πάλιν] σπεύδων ἀπέρχου. B.
ἂν ἱστορῇς] ζητῇς. B.
τοιοῖσδε] ἐν ταύταις ταῖς κενοδοξίαις καὶ ὑπερηφανίαις καὶ
ἀναισχυντίαις καὶ πρὶν σαυτὸν εἰσήγαγες καὶ ἐνέδησας εἰς τὰς
σασθαι τὸν Δία ἀνῆλθεν εἰς κλίμακα ἔχων δύο λαμπάδας· τὴν μίαν
κεραυνὸν ἔλεγεν εἶναι καὶ τὴν μίαν ἀστραπήν. ἐπὶ τούτοις ὀργισθεὶς
ὁ Ζεὺς ἐκεραύνωσεν αὐτόν: – MA
τῆς ὑψηλῆς κλίμακος πρὸς τὰς ἀναβάσεις: – MgB
τοσοῦτον ἐκαυχήσατο: – MgAgBi
τίμιον: – MgBi
τουτέστιν ὁ κεραυνός: – MgAgBi
τὸ φοβερὸν πῦρ τοῦ Διός: – MgAg
οἷον μὴ ἀποκωλύειν αὐτόν: – Mg
τοῦ μὴ πορθεῖν τὴν πόλιν ἀπὸ ἄκρων τειχέων: – MgAgBi
τὸ μὴ οὐ κατ' ἄκρων Περγάμων: ἡ κατά πρὸς τὸ ἑλεῖν·
356
..?. ἐπὶ τῷ
ἅρματι γενόμενον
ἐφ' οὗ εἵλκετο ὁ ἕκτωρ
ὑπὸ τοῦ ἀχιλλέως: Taurinensis B IV 13 1H
οἱ δὲ τὸ σύντονον· συν-
τόνῳ γὰρ φωνῇ χρῆται: (M) 1H
supra Περγάμων gloss. τῶν τειχῶν 4H
τὸν vel -ὴν Πέργαμον καὶ
τὴν ἀκρόπολιν τοῦ
ἰλίου: (BM) 1H
supra αἴλινον gloss. εἶδος μέλους 1H
ξίφη αἵδου τὰ μόρον ἐρ-
γαζόμενα B int. M int. 1H
..?. οὗτος ἐπὶ κακουργίᾳ ἥσυχος ὢν
προνοούμενος τῆς ἡσυχίας ἐπὶ κακοῖς:
ἄλλοι δὲ διαφθαρείη ὑπὸ
τῆς ἡσύχου προνοίας: ἥσυχον δὲ αὐτὴν
φησὶ τὴν ἀπροςδοκήτως πάντας ἀμυνομένην·
Σχόλια στην Ιλιάδα. Book of Iliad 21, verse 444c, li. of scholion 7
Σχόλια στην Ιλιάδα. Book of Iliad 24, verse 228a, li. of scholion 8
Φῦλον. Ἔθνος.
Χαμαὶ ἐρχομένων. Ἀντὶ τοῦ, ἀποθνη-
σκόντων. ἢ, ἐπὶ γῆς βαδιζόντων. ἢ, χα-
μαιῤῥιφῶν. ἢ, φθαρτῶν.
Ἀνε-
χάζετο. Ἀνεχώρει. Τυτθόν. Μικρόν.
ὀλίγον.
Ἀλευάμενος. Ἐκκλίνας.
370
Ἀπάτερθεν. Ἄπωθεν.
Περγάμῳ. Τῇ ἀκροπόλει τῶν Τρώων τῆς
Ἰλίου οὕτω καλουμένῃ.
Ἰοχέαι-
ρα. Ἡ ἰοῖς, ὅ ἐστι, βέλεσι, χαίρουσα.
τοῦτ' ἔστι, τοξική.
Ἠλέκ-
τωρ. Ὁ ἥλιος. ἐπιθετικῶς. ὅτι ἀλέκτρους
ἡμᾶς ποιεῖ ἀνισταμένους ἐκ τῆς κοίτης.
Ἢ ὅτι λαμπρός. παρὰ τὸ ἤλεκτρον.
Καγχαλόων. Χαίρων.
Λοκρίδων φονέας. T
στερρὰν κύβηλιν ἰσχυρὸν πέλεκυν. ss3 ὁ Ἱπ-
πώναξ Κύβηλιν τὴν Ῥέαν λέγει, παρὰ τὸ ἐν Κυβέλλᾳ
πόλει Φρυγίας τιμᾶσθαι (fr. 121 B) οὗτος δὲ τὸν πέλεκυν
Φαλακραῖον δὲ κλάδον τὸ
ἀπὸ Φαλάκρας δόρυ. Φαλά-
κρα δὲ ὄρος Τροίας, ἀφ' οὗ
τὰ δόρατα εἶχον οἱ Τρῶες. ss3s4
ξύλον ἐκ τῆς Φαλάκρας· δʹ
γὰρ ἀκρωτήρια τῆς Ἴδης Πέρ-
γαμον, Λεκτόν, Γάργαρον, Φα-
λάκρα (2413b), ἀφ' ἧς
τὰ δόρατα εἶχον οἱ Τρῶες. ss3s4
μαιμῶν· κυρίως αἵματος ἐπιθυμῶν αἱμῶν καὶ
προσθήκῃ τοῦ μ μαιμῶν (1904). κορέσσαι· βʹ βραχέα
εἰς δευτέραν χώραν ποίας ἀδείας ἐστίν, οὐκ οἶδα. ἐγὼ δὲ
ἀπορήσας διὰ τὸ μὴ εὑρίσκειν αὐτόθι τινὰ ποιητικὸν τρό-
πον τὸν ἐκτείνοντα αὐτὸ βʹ σσ ἔγραψα ὡς ἐπὶ τῶν ἡρωϊ-
κῶν, ἵν' εἴη αἰολικόν.
373
πνεῦσαι αὐτήν, ἤγουν τὴν πόλιν, λάβρον καπνόν, ἀντὶ τοῦ ἀνα-
πνοὴν ἀναπέμψαι σφοδροῦ καπνοῦ, τουτέστι πυρποληθῆναι.
γλαυκοὶ δὲ (48) δράκοντες τρεῖς, ἤγουν στιλπνοὶ τοὺς ὀφθαλ-
μοὺς καὶ τῇ ἐνοράσει ἐκφοβοῦντες, ἐπεὶ ἐκτίσθη νέον, ἤτοι πα-
ραχρῆμα, τὸν πύργον, ἤγουν τὸ τεῖχος ἐσαλλόμενοι, ἀντὶ τοῦ
εἰσπηδῆσαι πειρώμενοι, οἱ δύο (50) μὲν κατέπεσον, αὐτόθι δὲ
ἀτυζόμενοι, ἤγουν ταραττόμενοι, ἐν ἄτῃ γενόμενοι, τὰς πνοὰς
ἀπέβαλον, ἤτοι ἀπέπνευσαν, ὁ εἷς δὲ εἰσῆλθε βοήσας, ἀντὶ τοῦ
συρίξας. ἔννεπε δέ (53), ἀντὶ τοῦ εἶπεν εὐθὺς ὁ Ἀπόλλων ὁρμαί-
νων, ἤγουν διαλογιζόμενος, σκοπῶν τέρας ἐναντίον, τουτέστιν
ἐχθρόν, οὐ δεξιόν· ἡ Πέργαμος, ἤγουν ἡ ἐξοχὴ τοῦ τείχους, ὦ
ἥρως Αἰακέ (56), ἐπὶ ταῖς σαῖς ἐργασίαις, ἤτοι κατασκευαῖς
τῆς χειρός, ἀντὶ τοῦ ἐπὶ ταῖς ἐργασίαις τῆς σῆς χειρός, ἁλίσκε-
378
ται, ἀντὶ τοῦ ἁλώσιμος ἔσται. οὕτως ἐμοὶ λέγει, ἀντὶ τοῦ νοεῖν
δίδωσι, τὸ πεμφθὲν φάσμα, ἤγουν ἡ πεμφθεῖσα ὄψις τοῦ Διὸς
τοῦ υἱοῦ τοῦ Κρόνου τοῦ τῶν βαρυήχων βροντῶν αἰτίου· οὐκ
ἄτερ (59), ἤγουν οὐκ ἔξω τῶν ἀπογόνων σου ἁλώσιμος ἔσται,
ἀλλ' ἅμα τοῖς πρώτοις σοῖς ἀπογόνοις, ἤγουν τῷ Τελαμῶνι,
ἄρξεται, τουτέστιν ἀρχὴν λήψεται τοῦ ἁλίσκεσθαι, καὶ τοῖς ἀπὸ
σοῦ δηλονότι τετάρτοις, ἤτοι τῷ Νεοπτολέμῳ, ἁλώσεται δη-
λονότι.
Τεθμὸς] Κρίσις.
Ἐξ Αἰακοῦ] Ἤγουν μετὰ τὴν τοῦ Αἰακοῦ ἀρχήν·
ἡ γὰρ ἐξ ὑστεροχρονίαν ἐνταῦθα μηνύει.
Πέργαμος] Ἤγουν κατ' ἐκεῖνο τὸ μέρος τοῦ τεί-
χους, ὃ σὺ ἔκτισας, χειρωθήσεται ἡ Τροία.
Λέγει] Ἤγουν σημαίνει, μηνύει.
Ἀλλ' ἅμα πρώτοισιν] Καὶ Ὅμηρος (Ἰλ. Α,
250 – 253):
Τῷ δ' ἤδη δύο μὲν γενεαὶ μερόπων ἀνθρώπων
Ἐφθίαθ', οἵ οἱ πρόσθεν ἅμα τράφεν ἠδ' ἐγένοντο
Ἐν Πύλῳ ἠγαθέῃ, μετὰ δὲ τριτάτοισιν ἄνασσεν.
Ἄρξεται οὖν ἀπὸ τῆς τοῦ τείχους κατασκευῆς μέχρι τε-
τάρτης γενεᾶς· ἀπὸ γὰρ Λαομέδοντος καὶ Αἰακοῦ ἕως Νεοπτο-
λέμου καὶ Ἀστυάνακτος, τοῦ Ἕκτορος, τέσσαρές εἰσι γενεαί,
τὸν Ξενοφῶντα ἆρα θύεις καὶ νῦν τῷ μειλιχίῳ θεῷ, ὥσπερ ἐν τῇ πα-
τρίδι ἢ οὔ. D. ἀπέδοτο] ἐπώλησεν. D.
Θήβης πεδίον] εἰς Θήβην τὴν Ὑποπλακίαν χωρίον οὕτω
καλούμενον καταντικρὺ τῆς Χίου. D.
Πέργαμον] Πέργαμον Γαληνοῦ. A. Ἐρετριέως] πῶς
δὲ οὗτος Ἐρετριεὺς ὢν ᾤκει τὴν Λυδίαν φησὶν ἐν τῷ γʹ τῶν Ἑλληνι-
κῶν. D.
ἴσως τινὰς συγγενεῖς ἐκείνου τοῦ Γογγύλου περὶ οὗ μέμνη-
ται ὁ Θουκυδίδης (1, 128). D.
ὁ ἀπὸ Δαμαράτου τοῦ Λακεδαιμονίου βασιλέως, ὡς καὶ ἐν
τῇ τρίτῃ τῶν Ἑλληνικῶν καὶ ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Ἀναβάσεων. D.
ἐνταῦθα τὸν θεὸν ᾐτιάσατο Ξενοφῶν τὸν ἐν (sic) λέγει
τὸν Δία τὸν μειλίχιον. λέγει δὲ ὅτι τοῦτον αἴτιον ἡγεῖτο καὶ τοῦ αὐ-
τὸν τότε μὴ κερδαίνειν, ὅτι οὐκ ἔθυεν αὐτῷ, καὶ νῦν τοῦ κερδαίνειν,
ὅτι ἔθυε. πάντες γὰρ ἔφερον αὐτῷ πάντα, ὥστε ἐξαίρετα λαμβάνειν
ΦΙΛΙΠΠΟΥ
nova, vol. 3”, Ed. Cougny, E.Paris: Didot, 1890.Epigram 96, li. 1
Ἐπὶ Λαομέδοντος.
ΑΡΚΕΣΙΛΑΟΥ.
Εἰς Ἄτταλον.
Πέργαμος οὐχ ὅπλοις κλεινὴ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἵπποις,
πολλάκις αὐδᾶται Πῖσαν ἀνὰ ζαθέην.
Εἰ δὲ τὸν ἐκ Διόθεν θεμιτὸν θνατῷ νόον εἰπεῖν,
ἔσσεται εἰσαῦτις πολλὸν ἀοιδοτέρη.
ΑΛΛΟ.
ΑΔΗΛΟΝ.
ΑΛΛΟ.
ΑΛΛΟΣ.
καὶ ἐπανιέναι πάλιν. γέγονε δὲ κατὰ Κροῖσον καὶ Κῦρον, Ὀλυμπιάδι νʹ.
ἔγραψε δὲ οὗτος καὶ καταλογάδην Θεογονίαν, εἰς ἔπη ᾴ.
Ἀριστερά: τὰ μωρά· δεξιὰ δὲ τὰ συνετά. Σοφοκλῆς περὶ
Αἴαντός φησιν· οὔ ποτε γὰρ φρενόθεν γ' ἐπ' ἀριστερὰ, παῖ Τελα-
μῶνος, ἔβης.
Ἀριστείδης, Ἀδριανεὺς, σοφιστής (Ἀδριανοὶ δὲ πόλις Μυσίας,
τῆς νῦν Βιθυνίας), Πολέμωνος τοῦ Σμυρναίου ῥήτορος μαθητὴς, υἱὸς
Εὐδαίμονος, φιλοσόφου τε καὶ ἱερέως γενομένου τοῦ ἐν τῇ πατρίδι
αὐτοῦ ἱεροῦ τοῦ Διός. οἱ δὲ Εὐδαίμονα τὸν πατέρα αὐτοῦ γράφουσιν.
ἠκροάσατο δὲ Ἡρώδου κατὰ τὰς Ἀθήνας καὶ ἐν Περγάμῳ Ἀριστο-
κλέους, γεγονὼς ἐπί τε Ἀντωνίνου τοῦ Καίσαρος καὶ διατείνας μέχρι
Κομόδου. τῶν δὲ λόγων αὐτοῦ παρ' οὐδενὶ πέρας εὕροι τις ἂν,
ἄλλως δὲ ἄλλοις ἐπιτευχθέντας.
Ἀριστείδης, ὁ Λυσιμάχου, πένης ὢν διὰ τὸν τρόπον ἄνευ
ὅρκων ἐπιστεύετο. καὶ Καλλίου ποτὲ κρινομένου παρελθὼν εἶπεν, ἐμοὶ
τὸν ἄνδρα χαρίσασθε· καὶ ἔτυχε. τοῦ δὲ χρυσίον ἀντιπέμψαντος,
παρῃτήσατο εἰπών· ὁ μὲν Καλλίου βίος τῆς Ἀριστείδου χρῄζει πενίας,
ἡ δὲ Ἀριστείδου πενία καταφρονεῖ τοῦ Καλλίου πλούτου. οὗτος Θε-
μιστοκλεῖ ποτε ἀντεπολιτεύσατο. συμπρεσβεύων δὲ αὐτῷ τὴν ἔχθραν,
εἶπεν, ἔσω τῶν ὁρίων ἀφῶμεν, ὁμονοῶμεν δὲ ὑπὲρ τῆς πόλεως.
βιβλία δʹ.
Ἀριστοκλῆς, Περγαμηνὸς, σοφιστὴς, γεγονὼς ἐπί τε Τραϊανοῦ
καὶ Ἀδριανοῦ Τέχνην ῥητορικὴν, Ἐπιστολὰς, Περὶ ῥητορικῆς βιβλία εʹ,
Μελέτας, Πρὸς τὸν βασιλέα ἐπὶ τῇ διανεμήσει τοῦ χρυσίου.
ἈριστοΚράτης, Ῥοδίων στρατηγός· ὃς ἦν κατὰ τὴν ἐπιφά-
νειαν ἀξιωματικὸς καὶ καταπληκτικός. διόπερ ἐκ πάντων τούτων ὑπέ-
λαβον οἱ Ῥόδιοι τελέως ἀξιόχρεων ἡγεμόνα καὶ προστάτην ἔχειν τοῦ
πολέμου. διεψεύσθησαν δὲ τῶν ἐλπίδων· ἐλθὼν γὰρ ἐς τὰς πράξεις
ὥσπερ ἐς πῦρ, καθάπερ τὰ κίβδηλα τῶν νομισμάτων, ἀλλοῖος ἐφάνη.
Ἀριστοκρατία: ἡ Κράτηςις τῶν ἀρίστων.
Ἀριστομάχη: ὄνομα κύριον.
ἀθλητὰς λέγουσιν.
Ἀσκητικόν, μέγα. Ἀριστοφάνης· καὶ μὴν ὁρῶ τοὺς Ἀθη-
ναίους, ὥσπερ παλαιστὰς ἄνδρας ἀπὸ τῶν γαστέρων τὰ ἱμάτια ἀπο-
στέλλοντας, ὥστε φαίνεται ἀσκητικόν τι χρῆμα τοῦ νοσήματος. καὶ
Ἀσκητικός, φιλομαθὴς, φιλόσοφος.
Ἀσκητός: μετ' ἐπιμελείας κεκοσμημένος. θηλυχίτων ἀσκητὸς
ἐϋσπείροισι κορύμβοις.
Ἀσκληπιάδης, Διοτίμου, Μυρλεανός (πόλις δέ ἐστι Βιθυνίας,
ἡ νῦν Ἀπάμεια καλουμένη), τὸ δὲ ἄνωθεν γένος ἦν Νικαεύς· γραμμα-
τικὸς, μαθητὴς Ἀπολλωνίου. γέγονε δὲ ἐπὶ τοῦ Ἀττάλου καὶ Εὐ-
μενοῦς τῶν ἐν Περγάμῳ βασιλέων. ἔγραψε φιλοσόφων βιβλίων διορ-
θωτικά· ἐπαίδευσε δὲ καὶ εἰς Ῥώμην ἐπὶ Πομπηΐου τοῦ μεγάλου καὶ
ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἐπὶ τοῦ τετάρτου Πτολεμαίου νέος διέτριψεν. ἔγραψε
πολλά. καὶ Ἀσκληπίειον φάρμακον καὶ Ἀσκλήπειον φάρ-
μακον, Ἀσκληπήϊον δὲ ἱερόν. καὶ Ἀσκληπιάδαι, οἱ ἰατροὶ,
ἀπὸ Ἀσκληπιοῦ. οὗτος δὲ παρὰ τὸ ἀσκελῆ καὶ ἤπια φυλάττειν τὰ
σώματα. ὅτι Ἀσκληπιὸς, ἔφορος τῆς ἰατρικῆς, Παύσωνα καὶ Ἶρον
κἂν ἄλλον τινὰ τῶν ἀπόρων ἰάσαιτο. ζήτει ἐν τῷ Παύσων καὶ Ἶρος.
καὶ Αἰλιανός· ὁ δὲ ἀθλίως νόσῳ (περιπνευμονίαν καλοῦσιν Ἀσκληπια-
δῶν παῖδες αὐτὴν) πιεζόμενος τὰ μὲν πρῶτα ἐδεῖτο τῆς ἀνθρώπων
ἔστι δὲ τὸ ὄνομα ἰσόψηφον δίκη γαλῆ, ἄλγη· ἀπὸ γὰρ τῶν αὐτῶν
σύγκειται γραμμάτων. καὶ Γαλῆ Ταρτησσία· ἡ Ταρτησσὸς πόλις
ἔξω τῶν Ἡρακλείων στηλῶν πρὸς τῷ ὠκεανῷ, ἔνθα μέγισται γίνον-
ται γαλαῖ.
Γαληνῶ ἢ γαληνιῶ.
Γαληνιᾶν: γάννυσθαι, χαίρειν, διαχεῖσθαι.
Γαληνός, ὁ διασημότατος ἰατρὸς, Περγαμηνὸς, γεγονὼς ἐπὶ
Μάρκου καὶ Κομόδου καὶ Περτίνακος τῶν Καισάρων ἐν Ῥώμῃ, υἱὸς
Νίκωνος γεωμέτρου καὶ ἀρχιτέκτονος, πολλὰ συντεταχὼς ἰατρικά τε
καὶ φιλόσοφα, ἔτι τε γραμματικὰ καὶ ῥητορικά· ἅτινα διὰ τὸ πᾶσιν
εἶναι γνώριμα καταλέγειν ἄκαιρον ἡγησάμην ἐν τῷ παρόντι. ἐβίω
ἔτη οʹ. σημαίνει δὲ καὶ τὸν ἥσυχον.
Γαλήσιον: ὄνομα τόπου.
Γαλῇ χιτών: αὕτη ἐπὶ τῶν ἀδίκων τάσσεται καὶ μηδὲν ἀνιέντων.
ὁμοία ἐστὶ τῇ, οὐ πρέπει γαλῇ κροκωτός.
Γαλῇ τὸν κροκωτόν· ζήτει ἐν τῷ κροκωτός.
βασιλεὺς οὔτε Ἑβραίων οὔτε ἄλλων ἐθνῶν. ὅτι ὁ Δαβὶδ εἰς βασιλέα
τρίτον ἐχρίσθη.
Δαυίδειος σορός· καὶ Δαυίδειον μέλος, τὸ τοῦ Δαβίδ.
Δαυίδης: ὄνομα κύριον.
Δαυλόν: τὸ δασύ. καὶ Δαυλία κορώνη, ἡ ἀηδών. τουτέστιν
ἡ δασεῖα.
Δαφίδας, Τελμισσεύς, γραμματικός, γεγραφὼς περὶ Ὁμήρου καὶ
τῆς αὐτοῦ ποιήσεως ὅτι ἐψεύσατο· Ἀθηναῖοι γὰρ οὐκ ἐστράτευσαν
ἐπὶ Ἴλιον. ἦν δὲ οὗτος λοιδορούμενος παντὶ καὶ μέχρις αὐτῶν μὴ
φειδόμενος τῶν θεῶν. καὶ Ἄτταλον μὲν τὸν βασιλέα Περγάμου διὰ
τοῦτο ἔχειν αὐτῷ ἐπιβουλεύοντα. εἰς δὲ τὴν Πυθίαν ἐλθόντα ποτὲ
σκώπτειν εἰς τὸ μαντεῖον καὶ ἐπιγελῶντα ἐρέσθαι, εἰ τὸν ἵππον
εὑρήσει. χρησθῆναι δὲ αὐτῷ, εὑρήσειν ταχέως. εἶτα ἐκεῖνον διαθρυ-
λῆσαι τοῦτο, ὅτι μηδὲ ἦν αὐτῷ ἵππος, μηδὲ ἀπώλετο. ἀναχωρήσαντα
δὲ συλλαβόμενος Ἄτταλος ἐπέταξε κατακρημνισθῆναι. ἐν ᾧ δὲ τόπῳ
τοῦτο ἐγένετο, ἐκαλεῖτο Ἵππος ὁ τόπος. καὶ ἔγνω πρὸς τῷ θανάτῳ,
μὴ ἐψεῦσθαι τὸ λόγιον. οὕτως οὖν ἐνυβρίσας κακῶς ἀπώλετο.
Δαφνίνην φορῶ βακτηρίαν: τοῦτο λέγειν εἰώθασιν οἱ ὑπό
τινων ἐπιβουλευόμενοι, παρόσον ἀλεξιφάρμακον ἡ δάφνη.
Δαφοινόν: τὸ πάνυ φοινίσσον.
Κατετάχησε: κατέσπευσεν.
Κατέτεινε: πλεῖστον ἠνία. καὶ οὐδὲν ἦν εἴς τινα ἔμβραχυ
ἀγαθόν, ὃ μὴ ἐκείνου κατέτεινε ψυχήν.
Κατέτεινε: σφοδρῶς ἔτυπτε, διήγειρε πρὸς πόνον. καὶ τοὺς
μὲν ἐπῄνει σφόδρα, τοὺς δὲ κατέτεινε ταῖς κολάσεσιν.
Κατέτρεχεν: ἐπόρθει, ἐληΐζετο, ἐδῄου. ὁ δὲ κατέτρεχε τὴν
τῶν Ἰλλυριῶν καὶ Θρᾳκῶν χώραν.
Κάτευγμα: κατάρα.
Κατευδοκήσας· ὁ δὲ κατευδοκήσας τῷ νεανίσκῳ κατὰ τὴν
ἀπάντησιν τοῦτον ἀπέλυσε παραχρῆμα ἐς τὸ Πέργαμον.
Κατευθικτήσας: ἐπιτυχών.
Κατεύθυνεν: ἐπέτυχεν. Δαβίδ· λαλῶν ἄδικα οὐ κατεύθυνεν
ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν μου. καὶ Κατευθύνθη.
Κατευμαρίζων: κατευχειρίζων.
Κατευμεγεθεῖν· γενικῇ. καταδυναστεύειν.
Κατευνάζεται: κατακοιμίζεται.
Κατευωχοῦμαι· αἰτιατικῇ.
θάρσυνε, καὶ τοσοῦτόν γε εἰπὼν ὅτι τὰ τῆς προνοίας μεθ' ἡμῶν ἐστι
τεταγμένα, παρέσχεν ὑποψίαν τοῖς τότε ὑπακούσασιν ὡς ἔκ τινος
ἀδήλου ταῦτα θειάζοι προγνώσεως. καὶ ἐκβάντος, ὥσπερ δὴ καὶ ἐξέβη,
τοῦ τέλους, πρὸς τὴν τύχην τὸν λόγον ἐκείνου συμβάλλοντες,
Περιόδους βʹ, Περὶ Πάρου αʹ, Περὶ Περγάμου αʹ, Περὶ παιάνων.
ἐν τούτῳ δὲ μνημονεύει μουσικῶν τινῶν ἰδεῶν τούτων· Αὐτοκαβάλων,
Ἰθυφάλλων, Φαλλοφόρων. καὶ οἱ μέν, φησί, κιττοῦ στέφανον ἐφόρουν·
ὠνομάσθησαν δὲ ὕστερον Ἴαμβοι· οἱ δὲ Ἰθύφαλλοι προσωπεῖα μεθυόν-
των εἶχον καὶ χειρίδας ἀνθινὰς καὶ χιτῶνα μέχρι τῶν σφυρῶν. οἱ
δὲ Φαλλοφόροι οὐ χωρὶς ἐξ ἑρπύλλου καὶ παιδέρωτος ἔσκεπον τὰς
ὄψεις, κιττῷ καὶ ἴοις στεφανούμενοι.
Τριέσπερος.
Τριετηρίδες: ἡμέραι παρὰ Βιθυνοῖς, ἐν αἷς ἀφ' ἡμέρας πότοι
συνεχεῖς ἐγίνοντο, καὶ παρὰ τὰς συνουσίας πᾶν γένος ἀκροαμάτων
εἰσήγετο, καὶ καθόλου πολλήν τιν' εἶχε ῥᾳθυμίαν τὸ Πέργαμον.
Τριηκάδας: παρὰ Ἡροδότῳ δεῖπνα, ἢ δήμους, ἢ ἀριθμὸν τριά-
κοντα ἡμερῶν.
Τριηκόντορος ναῦς.
Τριηραρχεῖν: καὶ τριηραρχία, λειτουργία παρὰ Ἀθηναίοις
δαπανηρά. ἔδει γὰρ τὴν τριήρη πάντα ἔχειν πρὸς πόλεμον εὐτρεπῆ,
ἅπερ παρεσκεύαζεν ὁ εἰς τὴν λειτουργίαν ταύτην προβληθείς. Ἀριστο-
φάνης· ἐγώ σε ποιήσω τριηραρχεῖν.
Σικυώνα μετά τον θάνατον του πάππου τον· τούτου πας υπήρξεν ο
Πλημναίος. Πανσ. β, 5. Περγαία, ή "Επιθτ. τής "Αρτέμιδος κληθείσης
ούτως από της πόλεως Πέργης εν Παμφυλία όπου υπήρχεν εις περίφημος
ναός αυτής, Πομ. Μελ. Περγαίος, αια, αιον δε Πέργη. Περγαμηνός, ή,
όν. Της Περγάμου ή έκτής πόλεως Περγάμον έντή μικρά Ασία ών εξαρτ,
η Περγαμηνή, προσυπακμ. χάρτη, ο χάρτης τής Περγάμου, επινοηθείς
πρώτον ως λέγεται υπο του Γραμματικού Κράτητος εκ Μαλλου εν τη
πόλει Περγάμο επί της βασιλείας του Ευμένους και Ουσιαστε.
Περγαμηνός, ο κάτοικος της Περγάμου. Στραβ. Περγαμίδης, ου, δ. Ο
κάτοικος της Περγάμου ακροπόλεως της Τροίας. "Ανθολ. Περγάμιος, ια,
ιον (-υν υ). Τής Περγάμου ή εις την Πέργαμον ανήκων – δεν, Περγαμία,
ή, = Πέργαμος, ακρόπολις τής Τροίας. Πίνδ. Πέργαμον, το "Ακρόπολις
του Ιλίου εν τή Τρωϊκή χώρα, ένθα υπήρχεν ο μεγαλοπρεπής ναός του
Απόλλωνος παρ' Όμ, Ίλ. Δ, 5ο8. Ε, 446. ή Πέργαμος - παρά δε τους
ύστερον ποιητας και πεζογράφος το Πέργαμον. Σοφ. Ευρ. "Ηροδτ. 7, 43.
και πληθ. τα Πέργαμα, Ευρ. "Ιφ. Αυλ. 552. Πλάφ. – όθεν, Περγάμος,
όπερ όρα. - 2) Πόλις επίσημοι της μεγάλης Μυσίας εν Ασία κειμένη επί
του Κούστρου ποταμού, χρηματίσατα ύστερον καθέδρα τού αυτόθι
Περγαμηνού βασιλείου απο τού 283 έως 133 έτος προ Χρι και περίφημος
προ πάντων διά την έν αυτή πλουσίαν βιβλιοθήκην συνισταμένην εκ
2οοοοο τόμων την οποίαν έσύστησεν πρώτον ο βασιλεύς Ευμένης, και
διά την ανακάλυψιν του Περγαμηνού χάρτον του όποίον έγινε το μέγα
εμπόριον με τις άλλες πόλεις της Ασίας και Ελλάδος. Η επικράτεια της
Περγάμου ηυξήθη ακολούθως δια βοηθείας των παρ’ αυτή ένα λιμένα,
πλησίον ταύτης έκειτο έφ' ενός λόφου ο αρχαίος ναός της Αρτέμιδος εις
399
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΝ
Αθηναίος Δειπνοσοφιστές, 39, 40, 41, 43, Ἀπολλόδωρος, 87, 110, 189
44, 45, 46, 47 Ἀπόλλων, 4, 5, 10, 50, 51, 52, 59, 87, 104,
Αίλιος Αριστείδης, 110, 111, 112, 113, 115, 148, 150, 155, 167, 319, 320, 321,
114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 322, 323, 324, 332, 338, 353, 354, 360,
122, 123, 124, 125, 126 361, 362, 363, 365, 374, 375, 377
Αισχύλος, 92 Ἀπολλώνιος, 45, 168, 169, 200, 386
ἀκροπόλεως τῆς Ἰλίου, 341, 367, 369, 370 Ἀπολλωνίων Ἐρινύν, 25
400
Αριστοτέλης, 9, 93, 94 Καρύστιος, 40, 41, 43, 44, 206, 207, 208,
Ἀρσένιον, 299 209, 210, 211, 378
Ἀσκληπιὸν, 72, 122, 225, 231 Κάσανδρον, 81
Ἄτταλον, 16, 81, 82, 84, 106, 107, 149, Κλαύδιος Αιλιανός, 11, 12, 164, 165, 166
156, 157, 158, 160, 163, 164, 176, 203, Κλαύδιος Πτολεμαίος, 10, 11
213, 228, 255, 268, 269, 271, 273, 274, Κράτης, 11, 12, 166
275, 276, 279, 372, 382, 386, 390, 392, Κροῖσος, 9, 93
394 Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογέννητος,
Ἄτταλος, 35, 37, 46, 82, 85, 86, 106, 136, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274,
146, 157, 164, 184, 220, 230, 251, 276, 275, 276, 277, 278, 279, 282, 283, 284
282, 285, 292, 385, 386, 390 Λιβάνιος, 85, 86, 87
Ἀττάλου, 12, 17, 32, 33, 73, 106, 147, 149, μέμβρανα Περγαμηνὰ καλοῦσιν, 254, 255
157, 158, 160, 170, 176, 184, 228, 254, Μένανδρος, 186, 216, 217, 221, 226, 253,
270, 272, 275, 276, 283, 388 397
Αὔγης, 104, 148, 154 Μένιππος, 218, 310
Ἀφροδίτῃ, 53, 145, 330 Μένιππός, 310
βιβλιοθήκην, 17, 18, 102 Μιθριδάτης, 30, 36, 37, 107, 108, 131,
βιβλίων, 17, 18, 40, 75, 77, 79, 310, 388, 151, 152, 177, 178, 179, 180, 181, 215,
397 271, 286, 315
βυβλιοθήκας, 34 Μυσίαν, 64, 73, 74, 101, 153, 178, 183,
Γαληνός, 4, 39, 60, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 288
68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 77, 78, 96, Μυσοὶ, 11, 165
389 Νικομήδης, 177, 178, 195, 282
Γαληνός ιατρός, 60, 61, 63, 64, 65, 66, Ξενοφών, 8, 56, 57, 58
67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 77, 78 Ξέρξης, 8, 54
Γαληνός τε ὁ Περγαμηνός, 39 Ὅμηρος, 79, 101, 150, 319, 320, 321, 322,
Διογένης Λαέρτιος, 16, 17, 18 323, 324, 325, 328, 330, 352, 359, 363,
Διογενιανὸς ὁ Περγαμηνός, 38 368, 374, 375, 376, 377, 388, 396
Διογενιανοῦ τοῦ Περγαμηνοῦ, 38 Όμηρος Ιλιάδα, 4, 5, 50, 51, 52, 53
Διόδωρος Σικελός, 80, 81, 82, 83, 84 Ὀριβάσιος, 201, 238, 280
Διονύσιος Αλικαρνασσέας, 90, 91 Πε⌈ ργ⌉ αμηνοῖς πίναξι, 55
Δρακόντιον, 13, 235, 236, 241 Πέργαμα, 9, 20, 23, 25, 49, 79, 127, 339,
Εὔδημον, 33, 169 348, 349, 350, 351, 354, 357, 362, 363,
Εὔδημος, 32, 33 364, 378
Εὐμένης, 35, 37, 42, 82, 83, 106, 107, 160, Πέργαμα Δαρδανίας, 23
162, 171, 172, 175, 245, 246, 270, 272, Πέργαμα Τροίας, 9, 20, 79, 127
274, 278, 292 Περγαμηνὴ, 100, 101
Εὐμένους, 37, 46, 82, 83, 106, 158, 172, Περγαμηνὴν, 100, 101
174, 175, 269, 274, 276, 278, 292 Περγαμηνοί, 135
Ευρυπίδης, 5, 6, 7, 18, 19, 20, 21, 22, 23, Περγαμηνοὶ, 108, 179, 222, 223, 224, 225
24, 26 Περγαμηνοῖς, 35, 92, 138, 139, 145, 147,
Ηρόδοτος, 7, 8, 54 148, 149, 222, 223, 224, 225, 328, 332,
Ἡρώδης, 193, 194, 286 338
Ηρωδιανός, 53, 95, 96, 97, 98 Περγαμηνοῖς πίναξι, 92
Θεσσαλονίκην, 306 Περγαμηνὸν, 33, 36, 169, 203, 213, 217,
Ἰσιδώρῳ τῷ Περγαμηνῷ, 17, 18 228, 255, 306, 307, 380, 386, 396
Κάικος, 100, 101, 102, 103, 107, 108 Περγαμηνός, 10, 17, 92, 96, 97, 98, 210,
Καινή Διαθήκη, 55 211, 218, 287, 312, 314, 318, 359, 378,
Καῖσαρ, 31, 131, 132, 133, 183, 184, 264, 391, 392, 395, 397
286 Περγαμηνὸς, 12, 18, 32, 33, 40, 41, 44,
45, 47, 87, 131, 152, 166, 186, 187, 200,
401
201, 207, 210, 211, 216, 221, 226, 240, 230, 235, 236, 238, 242, 245, 246, 251,
245, 246, 253, 266, 280, 282, 286, 289, 252, 263, 264, 268, 269, 272, 283, 285,
306, 310, 339, 342, 388, 389 288, 293, 295, 296, 297, 298, 299, 300,
Περγαμηνὸς ἐν ἱστορικοῖς ὑπομνήμασιν, 302, 304, 305, 311, 314, 319, 320, 321,
42 325, 326, 327, 334, 337, 338, 341, 345,
Περγαμηνὸς ἱστορεῖ, 40, 210 360, 362, 363, 366, 367, 368, 372, 380,
Περγαμηνοῦ, 12, 71, 94, 99, 114, 228, 383, 386, 390, 395, 396
254, 283, 336, 371 Περγάμῳ, 9, 10, 17, 18, 28, 29, 31, 41, 47,
Περγαμηνοὺς, 39, 172, 173, 232, 335, 51, 56, 60, 62, 63, 65, 66, 67, 69, 70, 72,
392 75, 76, 77, 79, 80, 81, 87, 90, 102, 109,
Περγαμηνῷ, 131, 132, 151, 183, 279, 309 110, 111, 112, 115, 116, 117, 118, 120,
Περγαμηνῶν, 9, 28, 29, 81, 82, 85, 86, 96, 121, 122, 126, 130, 132, 133, 137, 143,
102, 103, 152, 173, 174, 180, 273, 274, 144, 145, 148, 149, 150, 151, 160, 168,
313, 337, 338 172, 179, 184, 185, 186, 197, 198, 199,
Περγαμηνῶν ἐπίνειον, 96, 102, 103, 313, 201, 212, 214, 217, 227, 229, 232, 233,
352 237, 252, 258, 259, 260, 261, 262, 263,
Περγαμίαν, 59, 376 265, 266, 267, 270, 271, 287, 288, 290,
Περγάμιοι, 85, 202, 281 299, 303, 311, 313, 317, 322, 323, 324,
Πέργαμο, 4 353, 354, 361, 362, 363, 364, 366, 369,
Περγάμοις, 14 374, 375, 376, 382, 387, 388, 390, 396
Πέργαμον, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, Περγάμωι, 4, 5, 154, 214
15, 21, 26, 28, 29, 30, 31, 32, 34, 35, 36, Περγάμων, 5, 6, 7, 12, 21, 23, 24, 25, 26,
37, 53, 54, 56, 57, 58, 81, 82, 83, 84, 85, 88, 196, 219, 344, 346, 353, 354, 355,
86, 93, 97, 98, 104, 105, 106, 107, 108, 356, 357, 358, 359
111, 113, 114, 118, 119, 123, 124, 129, Πλούταρχος, 9, 10, 27, 28, 29, 30, 31, 32,
134, 136, 137, 138, 139, 141, 142, 153, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 342
157, 158, 159, 160, 161, 163, 164, 165, πόλιν Ἴωνες λέγουσιν, 14, 315, 316, 342,
167, 169, 171, 176, 177, 178, 180, 181, 343, 393, 394
182, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, Ῥουφίνου, 60
195, 202, 205, 215, 226, 230, 233, 234, Σάτυρος, 120
236, 237, 238, 240, 241, 244, 250, 259, Σιληνοῦ, 138, 139, 145
268, 269, 270, 272, 273, 274, 275, 276, Σκύλαξ περιηγητής, 89
277, 278, 279, 280, 281, 285, 290, 292, Σμύρναν, 12, 56, 78, 115, 134, 184, 192,
293, 296, 297, 298, 301, 302, 304, 312, 230, 250, 259, 277, 301, 303
315, 316, 319, 320, 321, 326, 327, 329, Σοφοκλής, 48, 49
331, 332, 342, 343, 344, 353, 354, 355, Στράβων, 99, 100, 101, 102, 103, 104,
356, 357, 358, 361, 368, 370, 373, 376, 105, 106, 107, 108, 109, 214, 310, 312,
379, 383, 385, 391, 393, 394, 396 313, 337, 338
Πέργαμος, 3, 4, 8, 10, 11, 15, 16, 55, 59, Στρατόνικος, 62, 198
95, 97, 98, 129, 130, 140, 155, 187, 205, Σωκράτης Σχολαστικός, 12, 13
216, 245, 251, 257, 260, 294, 295, 307, Τελεσφόρου, 114
308, 312, 314, 319, 320, 321, 322, 323, Τηλέφου, 11, 94, 100, 101, 138, 139, 143,
324, 326, 327, 330, 341, 343, 363, 364, 165, 218, 336
365, 369, 370, 374, 375, 377, 382 Τιμόθεος, 44, 187, 263, 339
Περγάμου, 3, 4, 5, 11, 15, 34, 40, 42, 45, Τροίας, 7, 19, 25, 26, 49, 186, 216, 253,
46, 50, 52, 61, 64, 67, 68, 71, 73, 74, 75, 254, 353, 354, 370, 372, 373, 383
78, 80, 81, 90, 91, 102, 103, 106, 107, Τρῶες,, 4, 7, 26
109, 110, 113, 117, 125, 135, 136, 143, Φιλάδελφος, 40, 85, 86
146, 147, 153, 155, 161, 163, 164, 165, Φιλέταιρον, 45, 46, 105, 106, 209, 220
166, 170, 171, 174, 175, 180, 181, 190, Φιλεταίρου, 42
193, 195, 197, 206, 219, 220, 221, 229,
402
Φλάβιος Φιλόστρατος, 12, 190, 191, 192, Χλιαρὰ, 15, 256, 257, 296, 307, 308
193, 194, 195, 196 χώρας Περγαμίας, 89
Φρυγίας, 101, 154, 178, 182, 228, 281,
346, 372
Φρυγῶν πόλιν, 7