Θεωρίες Μάθησης PDF

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Επικαιροποίηση #3.1
Νίκος Παπασταματίου, φυσικός, επιτ. Σχολικός Σύμβουλος κλΠΕ04

npapastam@yahoo.gr http://nikosictedu.blogspot.com
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Γενικά
Γενικάστοιχεία
στοιχείακαι
και‘‘ορισμοί’’
‘‘ορισμοί’’για
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Μάθηση είναι…
Μια διαδικασία που οδηγεί σε διαρκή μεταβολή της
συμπεριφοράς ενός ατόμου, η οποία προκύπτει ως
αποτέλεσμα της εμπειρίας ή της άσκησης.
Μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας οργανωμένης διαδικασίας

(διδασκαλίας/ εκπαίδευσης) ή/και να προέρχεται αποκλειστικά
από την εμπειρία του ατόμου.
Τα αποτελέσματα της μάθησης παρατηρούνται (παρατηρήσιμη

συμπεριφορά)…
Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1
Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
…κάποιοι άλλοι θεωρούν τη μάθηση ως τη μεταβολή
● της κατανόησης,
● των στάσεων,
● των γνώσεων,
● των πληροφοριών,
● των δεξιοτήτων,
● των ικανοτήτων του ατόμου.
Κατ΄ αυτή την άποψη η μάθηση αναφέρεται και σε μεταβολή

μη-παρατηρήσιμων γνωστικών δομών, και όχι μόνο της
συμπεριφοράς.

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
… κατ΄ άλλους
Η μάθηση και η γνώση οικοδομούνται μέσα στα πλαίσια της

αλληλεπίδρασης με το κοινωνικό και φυσικό γίγνεσθαι ως
αποτέλεσμα ενός συνεχούς διαλόγου, διαπραγμάτευσης,
εμπειριών και συν-οικοδόμησης …
… συνεπώς, υπάρχουν πολλαπλοί τρόποι θέασης της
«αλήθειας» και της κατανόησης του φυσικού κόσμου και του
κοινωνικού περιβάλλοντος…
Ως εκ τούτου, η εκπαίδευση πρέπει να σέβεται την οικοδόμηση

διαφορετικών πραγματικοτήτων από τους μαθητές.
Στέλλα Βοσνιάδου (2001), Πώς μαθαίνουν οι μαθητές

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Δεν υπάρχει ένας

γενικά αποδεκτός
‘’ορισμός’’ για τη
μάθηση…

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
…περισσότερο συμβατά:
Μάθηση είναι η απόκτηση και η μεταβολή γνώσεων,

δεξιοτήτων, στρατηγικών, πεποιθήσεων, στάσεων και
διαφόρων μορφών συμπεριφοράς, δηλαδή,
η διαδικασία κατά την οποία αλλάζει το γνωστικό δυναμικό του
ατόμου, ως αποτέλεσμα των ποικίλων εμπειριών τις οποίες το
άτομο επεξεργάζεται.

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
…και όλοι, κατ΄ ελάχιστο, συμφωνούν ότι η μάθηση
● είναι χαρακτηριστικό ανθρώπων και ζώων,

● είναι αντιληπτά τα αποτελέσματά της,
● επηρεάζεται από ορισμένους παράγοντες,
● διευκολύνεται κάτω από ορισμένες συνθήκες.

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Το σύνολο των ενεργειών που εκτελεί ο εκπαιδευτικός στη τάξη,

(πρέπει να) στηρίζονται σε μια ή/και σε περισσότερες θεωρίες
διδασκαλίας και μάθησης.
Μια θεωρία μάθησης αποτελεί ένα συστηματικά οργανωμένο
σύνολο που στηρίζεται σε εμπειρικά και πειραματικά δεδομένα
και αποσκοπεί στην ερμηνεία και επίλυση φαινόμενων,
δεδομένων, προβλημάτων σχετικών με τις προϋποθέσεις, τη
διαδικασία και τους σκοπούς της διδασκαλίας και μάθησης.
Τα ρεύματα και οι θεωρίες μάθησης που επικρατούν σε κάθε
εποχή, επηρεάζουν σημαντικά τις διδακτικές μεθόδους στην
εκπαίδευση.

Γενικά
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Οι μη-πειραματικές ψυχολογικές θεωρίες μάθησης βρίσκονται

στην ιστορία της φιλοσοφίας από την εποχή του Αριστοτέλη.
Στους νεώτερους χρόνους ισχυρότερες ωθήσεις ξεκίνησαν τον
18ο αιώνα.
Η εμπειρική ψυχολογική έρευνα των αρχών της μάθησης
άρχισε στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα.
Οι θεωρίες για τη μάθηση και οι εκδοχές τους είναι

πολυπληθείς – και κάποιες αντιπαραβάλλονται μεταξύ τους!
→ http://www.instructionaldesign.org/theories/index.html
→ http://www.emtech.net/learning_theories.htm
http://www.primedu.uoa.gr/sciedu/yliko/web/constructivism.htm
Υ. Bertrand: Σύγχρονες Εκπαιδευτικές Θεωρίες, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 1994
M. Bigge; Θεωρίες Μάθησης για Εκπαιδευτικούς, εκδ. Πατάκη, 1990

Σύγχρονες
Σύγχρονεςκαι παλαιότερεςθεωρήσεις
καιπαλαιότερες θεωρήσειςγια
γιατη
τημάθηση
μάθηση
(Νέο)συμπερι-
φορισμός (Επ)οικοδομισμός
Διδακτικός Κοινωνοπολι-
Εμπειρισμός Σχεδιασμός τισμικές
Θετικός ρεαλισμός Ερβαρτιανισμός Γνωστικές Κοινωνιογνω-
Ερβαρτιανισμός Συμπεριφορισμός θεωρίες στικές θεωρίες
18ος-19ος αι. 1900 1960 1970
Η μάθηση συνι-
Η πηγή και τα συστα- στάται στην αλλαγή Μάθηση είναι Οι άνθρωποι
τικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς ως η αλλαγή της μαθαίνουν άλλη-
γνώσης προέρχονται αποτέλεσμα της γνώσης που λεπιδρώντας και
Χρονογραμμή
από την ένταξης θεωριών
εμπειρία που ανταπόκρισης του μάθησης στηνπαρατηρώντας
αποθηκεύεται εκπαίδευση
απόκτάται μέσω των ατόμου σε ένα στη μνήμη. τους άλλους.
αισθήσεων. ερέθισμα.
Σύγχρονες
Σύγχρονεςθεωρήσεις
θεωρήσειςγια
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Θεωρίες διδασκαλίας/μάθησης που συνδέονται με τις ΤΠΕ

είναι οι:
● Συμπεριφοριστικές (behaviorism)
● Γνωστικές (cognitive) /οικοδομισμός (constructivism)
● Koινωνιoπολιτισμικές(sociocultural)-Κοινωνιογνωστικές
● Εγκατεστημένη μάθηση (situated learning)
● Πολλαπλής νοημοσύνης (multiple intelligences)
● Τεχνολογικές (technocratic)
● Κονεκτιβισμός (connectivism)

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Θεωρίες διδασκαλίας/μάθησης που συνδέονται με τις ΤΠΕ

είναι οι:
● Συμπεριφοριστικές (behaviorism)
● Γνωστικές (cognitive) /οικοδομισμός (constructivism)
● Koινωνιoπολιτισμικές (sociocultural)-Κοινιογνωστικές
● Εγκατεστημένη μάθηση (situated learning)
● Πολλαπλής νοημοσύνης (multiple intelligences) Γιατί
● Τεχνολογικές (technocratic) άραγε;
● Κονεκτιβισμός (connectivism)

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Εκπαιδευτική Η Πληροφορική Η Πληροφορική

Οι ΤΠΕ ως μέσο
τεχνολογία & ως αυτόνoμo ως μέσο και ως
διδασκαλίας και
διδακτικές γνωστικό αντικείμενο
μάθησης
μηχανές αντικείμενο εκπαίδευσης
1970 1980 1990
Χρονογραμμή ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
https://www.youtube.com/watch?v=GEmuEWjHr5c#t=432

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Εκπαιδευτική Η Πληροφορική Η Πληροφορική

Οι ΤΠΕ ως μέσο
τεχνολογία & ως αυτόνoμo ως μέσο και ως
διδασκαλίας και
διδακτικές γνωστικό αντικείμενο
μάθησης
μηχανές αντικείμενο εκπαίδευσης
1970 1980 1990

Δισταγμός και
ΠαιδαγωγικόΑντικείμενο
άνοιγμα: ένταξη
εκπαιδευτικής πολιτικής:
επιφυλακτικότητα:
στις διαδικασίες διδασκαλίας/
επιθυμία συντήρησης αντικείμενο διδασκαλίας και μάθησης,
μάθησης, ανάπτυξη
βοήθηματεχνικών-
για το μάθημα, πεδίο
του υπάρχοντος παι-
εργαλειακών
Χρονογραμμή δεξιοτήτων
ένταξης
απόκτησης καιτων ΤΠΕ στην
επαγγελματικών εκπαίδευση
προσόντων,
δαγωγικού πλαισίου.
εξοικείωση με τη διδακτική
εκπαίδευση απόκαι απόσταση: εποικοδο-
τη μεθοδολογία των ΤΠΕ.
μητικός τρόπος διασύνδεσης, οργάνωση
https://www.youtube.com/watch?v=GEmuEWjHr5c#t=432
μαθήματος στηριζόμενη στις ΤΠΕ.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση: :Συμπεριφορισμός
Συμπεριφορισμός
Από τον Εμπειρισμό στο Συμπεριφορισμό
Οι συμπεριφοριστικές θεωρίες μάθησης, έλκουν τη φιλοσοφία τους

από τον Εμπειρισμό, που δεχόταν ότι όλες οι ιδέες του ατόμου πρέπει να
έλθουν μέσω των αισθήσεων και θεωρούσε το νου ως tabula raza
(άγραφο χαρτί), με κυρίους εκπροσώπους τον Άγγλο φιλόσοφο John Locke
(1632-1704) και τον Γερμανό ψυχολόγο και παιδαγωγό Έρβαρτο (Johann
Friedrich Herbart, 1776-1841), τον εισηγητή των «σταδίων μάθησης» στη
διδασκαλία (ερβαρτιανισμός).
M. Bigge; Θεωρίες Μάθησης για Εκπαιδευτικούς, εκδ. Πατάκη, 1990

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
Συμπεριφορισμός (behaviorism)
Οι πρόδρομοι: Ivan Pavlof, Edward Thorndike & John Watson
Ο Ιβάν Παβλόφ (1849-1936) Ρώσος φυσιολόγος, ψυχολόγος και ιατρός,

Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 1904. Είναι ευρύτατα γνωστός για το πείραμά του
στο φαινόμενο των εξαρτημένων ανακλαστικών. Ο Παβλόφ παρόλο που
αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό την νεαρή για την εποχή του επιστήμη της
ψυχολογίας, θεωρούσε πως η θεωρία των εξαρτημένων ανακλαστικών θα
μπορούσε να ερμηνεύσει την ψυχωτική συμπεριφορά.
Από αυτή την άποψη οι ιδέες του, μαζί με αυτές του Αμερικανού ψυχολόγου
E. Thorndike (1874-1949), έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη συμπεριφοριστική
θεωρία της ψυχολογίας, την οποία εισήγαγε, το 1913, ο Αμερικανός
ψυχολόγος John Watson (1878-1958).
http://goo.gl/NhIbGm
http://pake-behav.blogspot.gr/ Μ. Κασσωτάκης-Γ. Φλουρής:; Μάθησης και Διδασκαλία,, τομ. Α΄, 2006.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
Συμπεριφορισμός (behaviorism)
Η μάθηση ορίζεται ως διαδικασία αλλαγής της συμπεριφοράς του μαθητή
και προκύπτει μέσω εμπειριών και ασκήσεων που τίθενται από τον εκπαιδευτικό.
Συντελείται με την ενίσχυση της επιθυμητής συμπεριφοράς είτε μέσω της
αμοιβής της (θετική ενίσχυση) είτε μέσω της ‘’τιμωρίας’’ (αρνητική ενίσχυση).
Βασικοί άξονες:
- Η γνώση μπορεί να μεταδοθεί.
- Ο δάσκαλος ως μεταδότης της γνώσης στους μαθητές και o κύριος παρά-
γοντας στην εκπαιδευτική διαδικασία που ενισχύει την επιθυμητή συμπεριφορά.
- Οι διδακτικοί στόχοι του μαθήματος διατυπώνονται με τη μορφή
συμπεριφορών που οι μαθητές πρέπει να αναπτύξουν.
-Οι μαθητές μετέχουν ενεργά στο μάθημα.
Κυριότεροι εκπρόσωποι: B. Skinner, E. Thorndike, R. Gagné

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
Οι συμπεριφοριστές λαμβάνουν υπόψη μόνο τις μεταβολές της

εξωτερικά παρατηρούμενης συμπεριφοράς και απορρίπτουν τις
υποθέσεις ή τις ερμηνείες που στηρίζονται στις εσωτερικές νοητικές
διεργασίες του ατόμου – θεωρούν το εκπαιδευόμενο άτομο σαν ένα
«μαύρο κουτί» του οποίου αγνοούμε το περιεχόμενο.
Μάθηση σημαίνει σύνδεση ερεθίσματος – αντίδρασης.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
μάθηση:Συμπεριφορισμός
Μηχανές με γραμμική οργάνωση

(μηχανές Skinner, 1954)
Η μάθηση προχωρά γραμμικά χωρίς διακλα-
δόσεις. H αλληλουχία της ύλης είναι με
τέτοιο τρόπο σχεδιασμένη, ώστε να μπορούν να την ακολουθήσουν
όλοι οι μαθητές. Κάθε διδακτικό βήμα αποτελείται από τέσσερα
στοιχεία :
α) μία πληροφορία,
β) μία ερώτηση,
γ) ένα κενό για να δοθεί η απάντηση από το μαθητή και
δ) τη μία σωστή απάντηση.
Burrhus Skinner (1904-1990)
http://campus.dyc.edu/~drwaltz/FoundLearnTheory/FLT_readings/TeachingMachines.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Μηχανές με γραμμική οργάνωση

(μηχανές Skinner, 1954)
Η μάθηση προχωρά γραμμικά χωρίς διακλα-
δόσεις. H αλληλουχία της ύλης είναι με
τέτοιο τρόπο σχεδιασμένη, ώστε να μπορούν να την ακολουθήσουν
όλοι οι μαθητές. Κάθε διδακτικό βήμα αποτελείται από τέσσερα
στοιχεία :
α) μία πληροφορία,
β) μία ερώτηση,
γ) ένα κενό για να δοθεί η απάντηση από το μαθητή και
δ) τη σωστή απάντηση.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Συμπεριφορισμός και ταξινομίες στόχων
Η θεωρία του Skinner βασίζεται στο ότι η σωστή εκμάθηση

εξαρτάται κυρίως από το σωστό περιβάλλον διδασκαλίας. Η θεωρία
του γνώρισε επιτυχία, διότι επιτρέπει εύκολα την αξιολόγηση της
μάθησης.
Οι (νέο)συμπεριφοριστές ανέπτυξαν ταξινομίες στόχων
(Bloom,1956, Krathwohl, 1964, Mager 1962) που χρησιμοποιήθηκαν/
χρησιμοποιούνται στην πλειονότητα των σχεδίων διδασκαλίας.
http://en.wikipedia.org/wiki/Bloom's_Taxonomy
http://www2.gsu.edu/~mstmbs/CrsTools/Magerobj.html
http://www.slideshare.net/npapastam/ss-7070611
http://homepages.pathfinder.gr/ageorgiadou/taxomomy.ppt

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Robert Gagné: Αθροιστικό μοντέλο μάθησης Robert Gagné

(1916-2002)
Σύμφωνα με αυτό, μάθηση είναι η διαδικασία τροποποίησης της

συμπεριφοράς του ατόμου σε σχετικά σύντομο χρονικό
διάστημα και με μόνιμα αποτελέσματα, ώστε η αλλαγή αυτή να
μη χρειαστεί να επαναληφθεί σε όμοιες συνθήκες.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Robert Gagné
(1916-2002)
Το εννοιολογικό πρότυπο του Gagné είναι ένα πρότυπο
επεξεργασίας πληροφοριών (information processing model), στο
οποίο οι διαδικασίες μάθησης του ατόμου προσομοιάζονται με το
λειτουργικό σύστημα ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Στο πλαίσιο αυτών των διαδικασιών, η μάθηση ως συνολική
διαδικασία ξεκινά από τη φάση της αντίληψης, προχωρεί στη φάση της
πρόσκτησης, μετά στην εναποθήκευση και τέλος στην ανάκληση.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Ο εκλεκτικός συμπεριφορισμός του Gagné υποστηρίζει ότι η

μάθηση μιας έννοιας, ενός κανόνα ή η επίλυση ενός προβλήματος
προϋποθέτουν την ύπαρξη κάποιων νοητικών δεξιοτήτων και κάποιων
βασικών γνώσεων.
Αυτό δείχνει πως ο μηχανισμός της μάθησης είναι συσσωρευτικός/
αθροιστικός, δηλαδή, η μάθηση μιας νέας γνώσης βασίζεται στην
προηγούμενη. Η μέθοδος στηρίζεται στην ερώτηση:
«Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε φορά ο μαθητής, για να φθάσει στο στόχο του;»
Αυτή η τεχνική μάθησης, όταν εφαρμόζεται σωστά, είναι αποτελεσματική,
αφού παρεμποδίζει τη δημιουργία κενών στο μαθητή.
Απότοκος του αθροιστικού μοντέλου κατά Gagné είναι ο Διδακτικός
Σχεδιασμός.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
O Διδακτικός Σχεδιασμός (Instructional Design) του Gagné

θεωρήθηκε επί μακρόν ως µια αξιόπιστη διαδικασία, λαμβάνοντας υπόψη
ότι τα άτομα μπορούν να μάθουν μέσα από επίσημες, αλλά και άτυπες
συνθήκες. Έτσι, προέκυψαν πολλοί τύποι διδακτικού σχεδιασμού (…)
Υπάρχουν τουλάχιστον 40 διαφορετικά μοντέλα, όλα, όμως,
περιλαμβάνουν τα εξής πέντε στάδια:
 Ανάλυση (Analyze) του στοχευόµενου κοινού και των αναγκών του
(εκτίμηση και αξιολόγηση των δεξιοτήτων, των ενδιαφερόντων και των ιδιαιτεροτήτων των
μαθητών της συγκεκριμένης τάξης).
 Σχεδίαση του μαθήµατος (Design).
 Ανάπτυξη του διδακτικού υλικού (Develop).
 Εφαρμογή (Ιmplement).
 Αξιολόγηση (Evaluate) και επιστροφή στο πρώτο στάδιο.
http://carbon.cudenver.edu/~mryder/itc_data/idmodels.html#prescriptive
http://www.my-ecoach.com/idtimeline/theory/gagne.html
http://www.ibstpi.org/Products/pdf/chapter_6.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
O Διδακτικός Σχεδιασµός (Instructional Design)

Τα εννιά εκπαιδευτικά βήματα και οι αντίστοιχες γνωστικές διαδικασίες:
→ 1. Επικέντρωση (απόσπαση) της προσοχής (υποκίνηση)

→ 2. Πληροφόρηση για τους στόχους του μαθήματος και παροχή
κινήτρων (προσδοκία)
→ 3. Παρακίνηση για ανάκληση προτέρων γνώσεων (ανάκτηση)
→ 4. Παρουσίαση του ερεθίσματος (επιλεκτική αντίληψη)
→ 5. Καθοδήγηση (κατάλληλες οδηγίες) στη μάθηση (σημασιολογική
κωδικοποίηση)
→ 6. Εκτέλεση του έργου - αποτελέσματα (ανταπόκριση)
→ 7. Ανατροφοδότηση (ενίσχυση)
→ 8. Αξιολόγηση του έργου, αποτελεσμάτων (προτροπή ανάκτησης)
→ 9. Ενίσχυση διατήρησης και μεταφοράς (γενίκευση)
http://www.instructionaldesign.org/theories/conditions-learning.html

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Συμπεριφορισμός (μπιχεβιορισμός) και ΤΠΕ
Σχεδιασμός και ανάπτυξη εκπ. λογισμικών με έμφαση στο περιεχόμενο,

στην πρακτική εξάσκηση (λ.χ. εκτέλεση πράξεων), στην αξιολόγηση του
μαθητή (λ.χ. τεστ), στην εποπτική διδασκαλία (λ.χ. ηλεκτρονικό βιβλίο).
Ο συμπεριφορισμός επέδρασε καθοριστικά στη σχεδίαση και τη χρήση

των εφαρμογών των ΤΠΕ, και, σήμερα, μεγάλο ποσοστό των
εκπαιδευτικών εφαρμογών που βασίζονται στον Η/Υ συνεχίζει να
ακολουθεί τη μπιχεβιοριστική προσέγγιση.
Παράδειγμα πρακτικής εξάσκησης (δείγματα ερωτήσεων γενικού μέρους πιστοποίησης β΄ επιπέδου!)
 http://users.chal.sch.gr/misailidis/
http://salnk.eduportal.gr/p2_tpe/ Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
Τα πορίσματα των πρόσφατων

ερευνών μάς ωθούν σε μια
αναθεώρηση των θεωριών που
βασίζονται στο μπιχεβιορισμό,
ότι δηλαδή, ο μαθητής είναι ένας
παθητικός δέκτης πληροφοριών
– το “άγραφο χαρτί ” που θα
γεμίσει ο δάσκαλος (…)

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
μάθηση:Γνωστικές
Γνωστικέςθεωρίες
θεωρίες
Γνωστικές θεωρίες / (επ)οικοδομιτισμός*

(constructivism)
Οι γνωστικοί ψυχολόγοι εστιάζουν στο εσωτερικό του γνωστικού
συστήματος του ατόμου, στη δομή και τη λειτουργία του: η μάθηση
συνίσταται στην τροποποίηση των γνώσεων.
Έτσι, η μάθηση δε μεταδίδεται, είναι μία υποκειμενική και εσωτερική

διαδικασία οικοδόμησης νοημάτων και θεωρείται το αποτέλεσμα
οργάνωσης και προσαρμογής των νέων πληροφοριών σε ήδη
υπάρχουσες γνώσεις…

* Θεωρία κατασκευής της γνώσης

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστικές θεωρίες / (επ)oικοδομιτισμός

(constructivism)
Αναγνωρίζει δηλαδή ότι τα παιδιά, πριν ακόμα πάνε στο σχολείο,
διαθέτουν γνώσεις και το σχολείο πρέπει να βοηθήσει να
οικοδομηθούν νέες γνώσεις πάνω σε αυτές που ήδη κατέχουν.
Οι ρόλοι:
- Ο μαθητής αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην οικοδόμηση της γνώσης
του.
- Ο δάσκαλος αναλαμβάνει έναν υποστηρικτικό- συμβουλευτικό ρόλο
στη δραστηριότητα των μαθητών.
Κύριοι εκπρόσωποι: J. Piaget, J. Bruner, S. Papert
Μ. Κασσωτάκης-Γ. Φλουρής:; Μάθησης και Διδασκαλία,, τομ. Α΄, 2006.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
J. Piaget : Αναπτυξιακή/ γνωστική θεωρία

Κατά τον Piaget υπάρχουν τέσσερα στάδια γνωστικής ανάπτυξης
του ατόμου:
● Το αισθησιοκινητικό στάδιο από τη γέννηση ως την ηλικία των 2 ετών.
● Το στάδιο της προλογικής σκέψης από 2 έως 7 ετών.
● Το στάδιο των συγκεκριμένων πράξεων από 7 έως 12 ετών.
● Το στάδιο των λογικών τυπικών πράξεων μετά από τα 12 έτη. Σε
αυτό το στάδιο το παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί την αφηρημένη σκέψη.
http://www.piaget.org/

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Jean Piaget 1896-

1980
Τα πρότυπα κατά Piaget για τη διδασκαλία/ μάθηση:
● Η μάθηση είναι μια ενεργός διαδικασία. Η εμπειρία, το να κάνεις
λάθη και η προσπάθεια επίλυσης προβλήματος είναι βασικοί
παράγοντες για την προσαρμογή της πληροφορίας που λαμβάνει ο
μαθητής. Το πώς η πληροφορία παρουσιάζεται είναι σημαντικό.
● Η μάθηση πρέπει να είναι ολική, αυθεντική και πραγματική.
● Η γνώση κατασκευάζεται καθώς ο μαθητής συμμετέχει και
αλληλεπιδρά με λογικούς τρόπους με τον κόσμο γύρω του
(γνωστικός εποικοδομισμός).
http://pakeland.files.wordpress.com/2008/11/theories_mathisis.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
J. Bruner: Ανακαλυπτική μάθηση

Ο μαθητής (σταδιακά) ανακαλύπτει τη γνώση ή/ και αναπτύσσει
δεξιότητες μέσω ανακαλυπτικών διαδικασιών – με το πείραμα, τη
δοκιμή, την επαλήθευση ή τη διάψευση.
Ο μαθητής, προκειμένου να κατανοεί τις πληροφορίες και να
αναπτύσσεται γνωστικά, σταδιακά οικοδομεί:
● Έμπρακτες αναπαραστάσεις, που σχετίζονται με την εκτέλεση
δράσεων (μικρές ηλικίες).
● Εικονικές αναπαραστάσεις, αντιστοιχούν σε δομές χώρου και είναι
ανεξάρτητες της δράσης. Αποτελούν εσωτερικές νοητικές εικόνες.
● Συμβολικές αναπαραστάσεις, είναι η αναπαράσταση σχέσεων με
αφηρημένα σύμβολα, με δυνατότητα διαφόρων συσχετισμών και
διατύπωσης θεωριών.
http://www.infed.org/thinkers/bruner.htm

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Jerome Bruner 1915-
Σύμφωνα με τον Bruner, ο μαθητής πρέπει να

έρχεται αντιμέτωπος με προβληματικές καταστάσεις, το
αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών να οργανώνεται σε
σπειροειδή μορφή και ο δάσκαλος πρέπει να έχει ρόλο
εμψυχωτή και συντονιστή στη διαδικασία της διδασκαλίας και
της μάθησης.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
J. Bruner: Καθοδηγούμενη ανακάλυψη
Σύμφωνα με τον Bruner, η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης

της γνώσης μπορεί να αποτελέσει ένα ιδιαίτερα σημαντικό
κίνητρο για τον μαθητή, που ο εκπαιδευτικός μπορεί να
βοηθήσει ή/και να καθοδηγήσει στην προσπάθειά του αυτή
(καθοδη-γούμενη ανακάλυψη) την οποία ο μαθητής
πραγματοποιεί με το δικό του ρυθμό και με βάση τις δικές του
επιλογές.
Τελευταία ο Bruner έδωσε έμφαση στο πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο
των γνωστικών διεργασιών, πλησιάζοντας έτσι τη σχολή των
κοινωνιοπολιτισμικών θεωριών για τη μάθηση.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Seymour Papert 1928-
Δομητισμός (κονστραξιονισμός) του S. Papert

(δημιουργός της γλώσσας Logo και μαζί με τον Ν. Νεγκροπόντε ο
συνδημιουργός του OLPC)
- Η θεωρία του (constructiovism*) στηρίζεται στο ότι κατά τη διάρκεια της
διαδικασίας κατασκευής από τον μαθητή κάποιου αντικειμένου που θα επιδείξει
στους άλλους, το λάθος του έχει ενδιαφέρον.
- Η ανάπτυξη στρατηγικών μάθησης είναι εκπαιδευτικά πιο χρήσιμη από την
επιβολή της ορθής θεωρίας.
-Η μάθηση είναι αποτελεσματική, όταν ο μαθητής πειραματίζεται κατασκευάζο-
ντας ένα προϊόν που έχει νόημα για τον ίδιο.
- Κύρια προϋπόθεση η συνεργατική μάθηση και η εργασία σε μικρές ομάδες.
http://www.papert.org/
*κατασκευαστική προσέγγιση http://en.wikipedia.org/wiki/Constructionist_learning

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Σύμφωνα με τον Papert :

«Μαθαίνουμε καλύτερα κάνοντας πράγματα …αλλά μαθαίνουμε ακόμα
καλύτερα αν συγκρίνουμε ό,τι κάναμε μιλώντας και αναλογιζόμενοι τι
έχουμε κάνει» (…)
«Ο καλύτερος τρόπος να γίνεις καλός μαραγκός είναι να συμμετέχεις με
έναν καλό μαραγκό στην πράξη της μαραγκοσύνης. Κατ’ αναλογία ο
καλύτερος τρόπος να γίνεις καλός μαθητής είναι να συμμετέχεις με έναν
καλό μαθητή στην πράξη της μάθησης »(…)
S. Papert: What is Logo? Who Needs It? http://www.microworlds.com/company/philosophy.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Με άλλα λόγια…
Κατά τον Papert, ο δάσκαλος πρέπει να πάρει τη θέση
του “μάστορα” στο σχολείο.
Να δείξει, δηλαδή, στο μαθητή πώς να χρησιμοποιεί, λ.χ.,
τα μαθηματικά για να λύσει άγνωστα προβλήματα,
λύνοντας ο ίδιος άγνωστα προβλήματα με τη χρήση των
μαθηματικών.
S. Papert: What is Logo? Who Needs It? http://www.microworlds.com/company/philosophy.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
D. Ausubel: Νοηματική - προσληπτική μάθηση
Συμφώνα με τον Ausubel, οι νέες γνώσεις συνδέονται, D. Ausubel

συσχετίζονται και κατατάσσονται σε μια ιεραρχική διάταξη 1918-2008
με τις ήδη υπάρχουσες οργανωμένες γνώσεις. Αν αυτό δεν
επιτευχθεί, η μάθηση δεν είναι νοηματική, αλλά είναι
μηχανιστική (αποστήθιση) που ξεχνιέται εύκολα.
Είναι εισηγητής των προκαταβολικών οργανωτών (advance

organizer), δηλαδή, σύνολα ιδεών που παρουσιάζονται στο μαθητή
πριν από το κύριο μέρος της διδακτέας ύλης.
http://paroutsas.jmc.gr/psycho.htm, http://www.instructionaldesign.org/theories/subsumption-theory.html
Β. Κουλαϊδης (επιμ.): Σύγχρονες Διδ. Προσεγγίσεις για την Ανάπτυξη Κριτικής- Δημιουργικής Σκέψης, ΟΕΠΕΚ, 2007
http://digilib.lib.unipi.gr/dspace/bitstream/unipi/3098/1/Anastasiadis.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστικές θεωρίες / (επ)oικοδομιτισμός

Συμπερασματικά, σαν βασική αρχή του (επ)οικοδομισμού
θεωρείται η άποψη ότι το άτομο/ο μαθητής διαμορφώνει /δομεί
και αναδομεί αυτό που μαθαίνει και κατανοεί, ως αποτέλεσμα
δικής του πρωτοβουλίας και προσπάθειας…
http://archives.ictscenarios.gr/Theories_Mathisis/gnostikes_theories_mathisis.htm

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστική προσέγγιση της επεξεργασίας πληροφοριών

Βασική υπόθεση αυτής της θεωρίας είναι ότι ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις
πληροφορίες/ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον με τρόπο όμοιο με
αυτόν του Η/Υ. Υποθετικά το hardware του Η/Υ αντιστοιχεί στο νευρικό σύστημα
του ανθρώπου, μέσα από το οποίο ρέει η πληροφορία και το software στις
νοητικές λειτουργιές (αντίληψη, μνήμη, συλλογισμός, κτλ.). Έτσι:
 Οι πληροφορίες (inputs) εισέρχονται κωδικοποιημένες και αποθηκεύονται σε
συμβολική μορφή,  υφίστανται επεξεργασία και μετασχηματίζονται σε μια πιο
αποτελεσματική αναπαράσταση,  αποκωδικοποιούνται και τους αποδίδεται ένα
νόημα μετά από σύγκριση και συνδυασμό με τις προϋπάρχουσες γνώσεις και
εμπειρίες,  τα εξερχόμενα αποτελέσματα (outputs) είναι υπό τη μορφή
απάντησης ή παραγωγής έργου.
Εισηγητές: R. Gagne, A. Newell & H. Simon
http://www.innovativelearning.com/educational_psychology/cognitivism/index.htm

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστική προσέγγιση της επεξεργασίας πληροφοριών

Δομικά μέρη και γνωστικές διαδικασίες έλεγχου
Οργάνωση Οργάνωση
Συγκράτηση
Προσοχή ΒΡΑΧΥ-
ΑΙΣΘΗ- Αντίληψη ΧΡΟΝΗ Κωδικοποίηση ΜΑΧΡΟ-
ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ
ΤΗΡΙΑΚΗ ΜΝΗΜΗ ΧΡΟΝΗ
Input
ΜΝΗΜΗ Αναγνώριση ΜΝΗΜΗ
ΕΝΕΡΓΟΣ Ανάκληση
προτύπων ΜΝΗΜΗ
Μεταγνώση
Φθορά Παρεμβολές-
ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Output
φθορά
Απώλειες-
φθορά
Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστικές θεωρίες και ΤΠΕ
● Τα εκπαιδευτικά λογισμικά πρέπει να παρέχουν, στο

μέτρο του δυνατού, πολλαπλές αναπαραστάσεις των
εννοιών, των σχέσεων και των οντοτήτων.
● Τα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα να σχεδιάζονται, να είναι
ανοιχτά (ανοικτοί μικρόκοσμοι).
● Ο (επ)οικοδομισμός πρέπει να αποτελεί το κυρίαρχο
παράδειγμα στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών περιβαλλόντων.
http://www.csd.uoc.gr/~hy402/lectures_transp/leitoyrgikos_sxediasmos/sld001.htm
http://users.sch.gr/nikbalki/epim_kse/EduSoft_Categories.htm

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Γνωστικές θεωρίες και ΤΠΕ
● Η οικογένεια των ανοικτών μικρόκοσμων – των

περιβαλλόντων Logo, δημιούργημα του S. Papert –
αποτελούν την πλέον διαδομένη κατηγορία εκπαιδευτικών
λογισμικών που είναι κατασκευασμένα με βάση τις
γνωστικές θεωρίες.
http://www.csd.uoc.gr/~hy402/lectures_transp/leitoyrgikos_sxediasmos/sld001.htm
http://users.sch.gr/nikbalki/epim_kse/EduSoft_Categories.htm Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
μάθηση:Koινωνιoπολιτισμικές
Koινωνιoπολιτισμικέςθεωρίες
θεωρίες
Koινωνιoπολιτισμικές - Κοινωνιογνωστικές θεωρίες

…η ανάπτυξη της νόησης είναι διαδικασία κοινωνικής αλληλεπί-
δρασης. Η μάθηση συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα πολιτισμικά
πλαίσια (γλώσσα, στερεότυπα, αντιλήψεις) και ουσιαστικά
δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα,
σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές καταστάσεις και μέσω της
υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων (συνεργατική μάθηση).
Το άτομο στην διαδικασία αυτή δεν είναι παθητικός δέκτης, αλλά
δρόν υποκείμενο, που διαμορφώνει με τις πράξεις του τη γνωστική
του πραγματικότητα.
Εισηγητής και κύριος εκπρόσωπος είναι ο Lev Vygotsky.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
L. Vygotsky: Κοινωνικός εποικοδομισμός
Σύμφωνα με τον Vygotsky η σκέψη

εμφανίζεται πρώτα ως κοινωνική-επικοινωνική
πράξη και αργότερα εσωτερικοποιείται και
γίνεται ατομικό κτήμα.
Lev Vygotsky
(1898-1934)
Σημαντικότατο πολιτισμικό, διαμεσολαβητικό
εργαλείο είναι η γλώσσα.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Κοινωνικός εποικοδομισμός
Βασική θέση της θεωρίας του Vygotsky είναι η Ζώνη
Επικειμένης Ανάπτυξης (Ζone of Proximal Development, ZPD),
που ορίζεται ως η δυνατότητα υπέρβασης της γνωστικής
ανάπτυξης σε μια καθορισμένη γνωστική στιγμή. Δηλαδή, η
απόσταση ανάμεσα στο τι μπορεί ο μαθητής να δημιουργήσει
μόνος του (συντελεσθείσα ανάπτυξη) και στο τι μπορεί να
δημιουργήσει με τη καθοδήγηση ενηλίκων ή με τη συνεργασία
συνομήλικων (δυνητική ανάπτυξη- υποβοηθουμένη ανακάλυψη).

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Κοινωνικός εποικοδομισμός
● H Ζώνη Επικειμένης Ανάπτυξης (ZPD) ενός παιδιού ορίζει εκείνες τις
λειτουργιές που δεν έχουν ωριμάσει ακόμα, αλλά είναι στη διαδικασία
ωρίμανσης και εξέλιξης, και μας επιτρέπει να προβλέψουμε την εξέλιξη
ενός παιδιού στο άμεσο μέλλον.
● Ένα παιδί με μεγαλύτερη ZPD θα αποδώσει καλυτέρα στο σχολείο.
● Η κοινωνία επηρεάζει αποφασιστικά τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει
ένα άτομο και το κέντρο βάρους βρίσκεται στην αλληλεπίδραση ανάμεσα
στο άτομο και το περιβάλλον του.
http://pakeland.files.wordpress.com/2008/11/theories_mathisis.pdf

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Η κοινωνιογνωστική θεωρία του A. Bandura,

βασίζεται στο μοντέλο της τριαδικής αμοιβαίας αιτιοκρατίας
(Triadic Reciprocal Causation Model), με σκοπό να εξηγήσει
πώς η μάθηση προκύπτει από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ
τριών παραγόντων: Albert Bandura, 1925-
● των προσωπικών χαρακτηριστικών,

● της συμπεριφοράς, και
● του κοινωνικού περιβάλλοντος.
Έχει τις ρίζες της στο συμπεριφορισμό.
http://webspace.ship.edu/cgboer/bandura.html

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Εγκατεστημένη (εγκαθιδρυμένη) μάθηση

(Situated Teaching & Learning)
Jean Lave
Βοηθάει να συσχετίζουμε το περιεχόμενο της διδασκαλίας με
καταστάσεις του πραγματικού κόσμου και παρακινεί τον μαθητή
να τη συνδέσει με τις εφαρμογές της.
Είναι συνήθως ακούσια, παρά σκόπιμη, ως κατεξοχήν
διαδικασία κοινωνικής συμμετοχής και όχι ως απόκτηση γνώσης
πάνω σε ατομική βάση.
Etienne Wenger,
Κύριοι εισηγητές είναι η Jean Lave & o E. Wenger 1952-
http://en.wikipedia.org/wiki/Situated_cognition

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
H Εγκατεστημένη (εγκαθιδρυμένη) μάθηση…

αντιπαραβάλλεται με τις περισσότερες δραστηριότητες μάθησης στις
σχολικές αίθουσες, οι οποίες δίνουν αποσπασματική, αφηρημένη γνώση
και έξω από τα πλαίσια αυθεντικής παραγωγής της.
Η κοινωνική αλληλεπίδραση είναι ένα κρίσιμο συστατικό της:
ο μαθητής δραστηριοποιείται σε «κοινότητες πρακτικής», όπου ενσω-
ματώνει ορισμένες πεποιθήσεις και συμπεριφορές τις οποίες πρέπει να
αποκτήσει, έτσι γίνεται ολοένα πιο ενεργός και προικίζεται με τα
πολιτιστικά αγαθά της κοινότητας ώστε μετά από την πάροδο ορισμένου
χρόνου να αναλαμβάνει το ρόλο του έμπειρου.
http://www.phy.cuhk.edu.hk/contextual/approach/tem/brief_e.html
http://www.amsciepub.com/doi/abs/10.2466/pms.1997.84.1.347

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Εγκατεστημένη μάθηση & Κοινότητες Πρακτικής

(community of practice)
Οι Κοινότητες Πρακτικής* είναι παραδείγματα ομάδων που έχουν το
αίσθημα της κοινότητας χάρη σε έναν κοινό σκοπό ή/και έχουν ένα
κοινό παρελθόν ή εμπειρίες – έχουν δεσμούς μεταξύ τους – και
μοιράζονται την ίδια γλώσσα (κι όχι κατ΄ ανάγκη και τον ίδιο τόπο). Η
γνώση και η μάθηση είναι απότοκα της κοινής δραστηριότητας (…)
Η απόκτηση της γνώσης στις Κοινότητες Πρακτικής γίνεται με τη
μαθητεία.
*Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης

http://www.trainmor-knowmore.eu/A1149FA7.el.aspx

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Εγκαθιδρυμένη μάθηση & Κοινότητες Πρακτικής

(community of practice)
Η λέξη «κοινότητα» σηματοδοτεί την προσωπική βάση πάνω στην οποία
διαμορφώνονται οι σχέσεις μεταξύ των ατόμων.
Ο όρος «πρακτική» υπονοεί τη γνώση μέσα από τη δράση και αναφέ-
ρεται στη δυναμική διαδικασία μέσω της οποίας τα άτομα μαθαίνουν πώς
να κάνουν τη δουλειά τους διεκπεραιώνοντας εργασίες και αλληλεπι-
δρώντας με άλλους, που διεκπεραιώνουν παρόμοιες εργασίες, κι αυτό σε
αντίθεση με πιο επίσημες πολιτικές και διαδικασίες που αντικατοπτρίζουν
το πώς πρέπει να γίνεται η δουλειά
http://www.etpe.eu/new/custom/pdf/etpe796.pdf
www.etpe.gr/extras/download.php?type=proceed&id=816

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
H θεωρία της δραστηριότητας (activity

theory)
Η θεωρία της δραστηριότητας (Leont’ev, Engeström,
Alexei Leont'ev
Nardi) έχει σημαντικές εφαρμογές στις έρευνες που (1904-1979)
αφορούν την επικοινωνία ανθρώπου-μηχανής και
ειδικότερα στο σχεδιασμό μαθησιακών περιβαλλόντων
με υπολογιστή (συνεργατική μάθηση).
Η συνεργατική μάθηση (collaborative learning) με Yrjö Engeström
υπολογιστή βασίζεται στην αλληλεπίδραση ανάμεσα
στο υποκείμενο (μαθητή), το αντικείμενο (στόχο
μάθησης) και τα διαθέσιμα εργαλεία.
http://communication.ucsd.edu/MCA/Paper/Engestrom/expanding/toc.htm
http://www.netschoolbook.gr/epimorfosi/theories.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Activity_theory Bonnie Nardi

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
μάθηση:Θεωρία
Θεωρίατης
τηςδραστηριότητας
δραστηριότητας
εργαλεία
εργαλεία
παραγωγή
υποκείμενα αντικείμενο αποτέλεσμα
υποκείμενα αντικείμενο
κατανάλωση
αποτέλεσμα
ανταλλαγή κατανομή
κανόνες κοινότητα καταμερισμός

χρήσης εργασίας
Η δομή της ανθρώπινης δραστηριότητας

κανόνες χρήσης κοινότητα
Yrjö Engeström., Learning by Expanding, 1987

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρίατης
τηςδραστηριότητας
δραστηριότητας
εργαλεία
εργαλεία
παραγωγή
υποκείμενα αντικείμενο αποτέλεσμα
υποκείμενα αντικείμενο
κατανάλωση
αποτέλεσμα
ανταλλαγή κατανομή
κανόνες κοινότητα καταμερισμός

χρήσης εργασίας
Η δομή της ανθρώπινης δραστηριότητας

κανόνες χρήσης κοινότητα
Yrjö Engeström., Learning by Expanding, 1987

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Koινωνιoπολιτισμικές θεωρίες και ΤΠΕ
Οι κoινωνιoπολιτισμικές θεωρίες επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό

τον τρόπο που τα σύγχρονα εκπαιδευτικά λογισμικά και περιβάλλοντα
εντάσσονται στη διδασκαλία και τη μάθηση, καθώς ευνόησαν το
μοντέλο των μαθητών που συνεργάζονται μέσω των ΤΠΕ.

Koινωνιoπολιτισμικές
θεωρίες&&ΤΠΕ
ΤΠΕ
Κοινωνικός Θεωρία του Θεωρία της Εγκαταστημένη Κατανεμημένη

εποικοδομισμός Vygotsky δραστηριότητας μάθηση μάθηση
Doise & Vygotsky, Engestrom Lave,

Mugny Luria, & Nardi Brown, Hutchins
Leont’ev Wenger
Εφαρμογές Μηχανές Ψηφιακές Εκπαιδευτικές Συστήματα

διαδικτύου αναζήτησης βιβλιοθήκες δικτυακές πύλες συνεργατικής
(chat, forums, μάθησης με
video conference) υπολογιστές
http://66.102.9.104/search?q=cache:5mSEU7VJz0kJ:www.aegean.gr/culturaltec/skammas/

Θεωρίες
Θεωρίεςμάθησης
μάθησης&&εκπαιδευτικά
εκπαιδευτικάλογισμικά
λογισμικά
Συμπεριφοριστικές Γνωστικές θεωρίες Κοινωνιοπολιτισμικές

θεωρίες θεωρίες
Η μάθηση ως διαδικασία Η μάθηση ως διαδικασία Η μάθηση ως αποτέλεσμα συμ-
πρόσκτησης της γνώσης δημιουργίας της γνώσης μετοχής σε κοινωνικές ομάδες
Γραμμική οργάνωση Γνωστικός (επ)οικοδο- Κοινωνικός οικοδομι-
πληροφορίας (Skinner) μισμός (Piaget) σμός (Vygotsky, Bruner)
Μέθοδος πολλαπλών Εποικοδομισμός του Θεωρία δραστηριότη-
επιλογών (Crowder) Papert τας (Engestrom & Nardi)
Διδακτικός σχεδιασμός Ανακαλυπτική μάθηση Κατανεμημένη μάθηση
(Gagne) (Bruner) (Hutchins)
Διδακτικές μηχανές Επεξεργασία πληροφο- Εγκαταστημένη μάθη-
προγράμματα εξάσκησης & πρακτικής- ρίας (Gagne, Newell) ση (Lave & Wenger)
ηλεκτρονικό βιβλίο-συστήματα καθοδήγησης
Συνδεσιασμός (νευρωνικά δίκτυα) & Κοινότητες μάθησης
Λογισμικά κλειστού Λογισμικά ανοικτού τύπου
τύπου
εφαρμογές πολυμέσων

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρίαπολλαπλής
πολλαπλήςνοημοσύνης
νοημοσύνης
Θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης (Multiply Intelligences)
Συνεισφέρει θεωρητικά στον οικοδομισμό (μετα- κονστρουκτιβικτιστική θεωρία)

ώστε να γίνει περισσότερο δημιουργικός και πιο αποτελεσματικός στη
διαδικασία μεταβίβασης της γνώσης προς τον μαθητή.
Εισηγητής ο Howard Gardner.
Howard Gardner 1943-
http://www.thirteen.org/edonline/concept2class/mi/index.html
http://athena.pi.ac.cy/intelligence.doc
http://www.netschoolbook.gr/epimorfosi/multiple-intell.html
http://users.att.sch.gr/dimitro/dimitro,%2017-12-04.doc
http://www.tecweb.org/styles/gardner.html

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρία πολλαπλής νοημοσύνης

Σύμφωνα με αυτή η νοημοσύνη έχει εφτά (+2) βασικά επίπεδα:
● Γλωσσική νοημοσύνη : Ικανότητα χρησιμοποίησης των λέξεων
Νοημοσύνη (ευφυΐα) είναι ένα
αποτελεσματικά, είτε γραπτά είτε προφορικά. Χαρακτηρίζει αυτούς που είναι
σύνολο πνευματικών λειτουρ-
πολύ καλοί στο χειρισμό της γλώσσας, της γραμματικής, της ποίησης, στο
γιών που χρησιμοποιούμε για
διάβασμα και στο γράψιμο λ.χ. δικηγόροι, φιλόσοφοι, συγγραφείς, διερμηνείς
να αντιμετωπίσουμε νέες
κ.ά.
καταστάσεις και να λύσουμε
προβλήματα,
● Λογικο-μαθηματική νοημοσύνη: Ικανότητα αξιοποιώντας
χρησιμοποίησης των
αριθμών αποτελεσματικά και στο λόγο.προηγούμενες
Χαρακτηρίζεταιεμπειρίες.
από λογικό,
ορθολογιστικό, μαθηματικό ή επιστημονικό πνεύμα, λ.χ. γιατροί, μηχανικοί,
προγραμματιστές, επιστήμονες κ.ά.
Κάθε άτομο διαθέτει όλα τα είδη νοημοσύνης σε επαρκές επίπεδο.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρία πολλαπλής νοημοσύνης (ΙΙ)

● Χωροταξική νοημοσύνη: Η αντιληπτική ικανότητα να
αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο με ακρίβεια οπτικά-χωρικά να
δημιουργούμε ένα νοητικό μοντέλο του χώρου (φωτογραφίες/ εικόνες)
και μετά να το χειριζόμαστε και να λειτουργούμε χρησιμοποιώντας
αυτό το μοντέλο. Ναυτικοί, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, διακοσμητές,
γλύπτες και ζωγράφοι πιθανόν όλοι έχουν ανεπτυγμένη χωροταξική
νοημοσύνη.
● Μουσική νοημοσύνη: Ικανότητα αντίληψης και έκφρασης μουσικής
(γνώση μουσικού οργάνου, σύνθεση).Χαρακτηρίζει μουσικούς,
συνθέτες κ.ά.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρία πολλαπλής νοημοσύνης (ιιι)

● Σωματοκινητική νοημοσύνη: Η ικανότητα στη χρησιμοποίησης του
σώματος για να εκφράσει το άτομο ιδέες και συναισθήματα και η
ευχέρεια στη χρησιμοποίηση των χεριών για να παράγει ή να
μετασχηματίσει πράγματα. Το είδος της νοημοσύνης που δημιουργεί
ένα μεγάλο αθλητή, χορευτή, τεχνίτη, ξυλουργό, γλύπτη κ.ά.
● Διαπροσωπική νοημοσύνη: Η ικανότητα να κατανοούμε (να
διακρίνουμε τις διαθέσεις, τις προθέσεις, τα κίνητρα, τα συναισθήματα
των άλλων) και να εργαζόμαστε με άλλους ανθρώπους. Πιθανότερα
αυτή παρουσιάζεται σε καλούς πωλητές, πολιτικούς, μεσίτες,
δασκάλους κ.ά.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Θεωρία πολλαπλής νοημοσύνης (IV)

● Ενδοπροσωπική νοημοσύνη: Η ικανότητα να κατανοεί κανείς τον
εαυτό του, να χρησιμοποιεί κάποιος τις ικανότητές του πιο
επιτυχημένα. Τέτοιοι άνθρωποι μπορούν να πετύχουν σχεδόν σε κάθε
τομέα που έχει σχέση με το εαυτό τους.
● Φυσιοκρατική: Η ικανότητα διάκρισης μεταξύ των φαινομένων του
φυσικού κόσμου και αξιολόγησής τους.
● Υπαρξιακή νοημοσύνη: Ευαισθησία και ικανότητα να αντι-
μετωπίσουμε ερωτήσεις για την ανθρώπινη ύπαρξη, όπως τι είναι ζωή,
γιατί πεθαίνουμε, και ‘’πώς φτάσαμε εδώ’’.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα η σχολική

ύλη και η αξιολόγηση του μαθητή βασίζονται, συνήθως,
στη γλωσσική & λογικο-μαθηματική νοημοσύνη και ως
εκ τούτου εξασφαλίζουν συμμετοχή, σχολική επιτυχία
και αυτοπεποίθηση στους μαθητές που έχουν
αναπτυγμένα αυτά τα δύο είδη.
Αντιθέτως, οι μαθητές οι οποίοι δεν διαθέτουν αυτούς
τους τύπους νοημοσύνης, αυτο-απομονώνονται (…)

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Σύμφωνα με τον Gardner:

● Προσαρμόστε (εξατομικεύστε) τη
διδασκαλία σας όσο το δυνατόν περισσότερο.
Μάθετε όσα πιο πολλά μπορείτε για κάθε
μαθητή και διδάξτε τον κατά τέτοιο τρόπο
ώστε, να αισθά-νεται άνετα και να του αρέσει
μαθαίνει…
http://goo.gl/QETG5X http://eprints.ioe.ac.uk/1263/

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Σύμφωνα με τον Gardner:

● Εμπλουτίστε τη διδασκαλία, διδάσκοντας τα
σημαντικά με διάφορους τρόπους κι όχι με ένα
μόνο (λ.χ. μέσα από ιστορίες, έργα τέχνης,
διαγράμματα, παιγνίδι ρόλων, πειράματα), ώστε
να προσεγγίσετε τους μαθητές που μαθαίνουν
με διαφορετικούς τρόπους…
http://goo.gl/QETG5X http://eprints.ioe.ac.uk/1263/

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
Όταν η εκπαίδευση κατευθύνεται προς

όλες τις μορφές νοημοσύνης, οι μαθητές
κερδίζουν πολλά. Η διδασκαλία/μάθηση
πολλαπλής νοημοσύνης υιοθετεί ενεργή
συμμετοχή, που ενεργοποιεί την
ευχαρίστηση και τα κίνητρα μάθησης.

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
μάθηση:Τεχνολογικές
Τεχνολογικέςθεωρίες
θεωρίες
Τεχνολογικές θεωρίες
 Στηρίζονται στο αξίωμα ότι πρέπει να βελτιώσουμε συγκεκριμένα την
τεχνολογία των διαδικασιών της παιδαγωγικής επικοινωνίας, αν θέλουμε
να πετύχουμε μια καλύτερη μάθηση. Πρέπει να αποκτήσουμε μια
τεχνολογική προσέγγιση της εκπαίδευσης και να οικοδομήσουμε
συστήματα διδασκαλίας και μάθησης.
 Υποστηρίζουν ότι η τεχνολογία είναι ο μοναδικός τρόπος επίλυσης
πρακτικών προβλημάτων και ο καλύτερος για τη βελτίωση της
εκπαίδευσης.
 Το ενδιαφέρον αυτής της προσέγγισης δεν είναι η φύση των σκοπών ,
αλλά η οργάνωση των μέσων που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να
προσεγγίσουμε αυτούς τους σκοπούς.
Υ. Bertrand: Σύγχρονες Εκπαιδευτικές Θεωρίες, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 1994

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Τεχνολογικές θεωρίες: Οι δύο τάσεις
 Η συστημική εκπαίδευση που πηγάζει από τις έρευνες που

αφορούν τη γενική θεωρία συστημάτων, που επιτρέπουν να
βελτιώσουμε την οργάνωση της διδασκαλίας και οδηγούν στον
εκπαιδευτικό σχεδιασμό (σκοποί, διαδικασίες, αξιολόγηση,
επανατροφοδότηση).

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Τεχνολογικές θεωρίες: Οι δύο τάσεις
 Τα υπερμέσα (hypermedia), τάση που προέρχεται από τις

έρευνες στην κυβερνητική, την τεχνητή νοημοσύνη, την πληροφορική,
τις γνωστικές επιστήμες, τις θεωρίες επικοινωνίας.
Συνδυάζουν γνωστικές θεωρίες και θεωρίες πληροφορικής, αλλά
χαρακτηρίζονται από πραγματισμό:
ένα σύστημα που να λειτουργεί, μια αποτελεσματική τεχνολογία κι όχι
μια ωραία θεωρία(…)
Τα υπερμέσα μεταβιβάζουν
τον έλεγχο της εκπαιδευτικής
πράξης από τον εκπαιδευτικό,
στο μαθητή (…)

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Ο κονεκτιβισμός (connectivism) των G. Siemens & S. Downes

(2005) είναι μια θεωρία μάθησης για τη ψηφιακή εποχή που στον
πυρήνα της έχει τη θέση ότι η γνώση είναι κατανεμημένη σε ένα
δίκτυο συνδέσμων και η μάθηση βασίζεται στη δυνατότητα
κατασκευής και διάσχισης των συγκεκριμένων δικτύων.
http://goo.gl/zHY7ZE
http://halfanhour.blogspot.co.uk/2007/02/what-connectivism-is.html
http://learn20.wikispaces.com/connectivism
http://www.youtube.com/watch?v=a5-Wk2cwb68

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Στον κονεκτιβισμό…
• Ο μαθητής μαθαίνει πλοηγούμενος σε μια πληθώρα δικτυακών
τόπων επιλέγοντας μόνος το περιεχόμενο, τον τρόπο, το χρόνο και
τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει, δομώντας έτσι ένα δίκτυο
προσωπικής μάθησης (Personal Learning Network, PLN).
• H γνώση δεν αποτελεί πρόταση από τον εκπαιδευτικό (που
παίζει πλέον επικουρικό ρόλο, αν όχι να απουσιάζει εντελώς)…

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Ο κονεκτιβισμός κατευθύνεται από την κατανόηση ότι:

 Οι αποφάσεις βασίζονται σε ραγδαία μεταλλασσόμενες βάσεις.
 Νέα πληροφορία αποκτάται συνεχόμενα.
 Η ικανότητα να σχηματίζουμε διακρίσεις ανάμεσα σε
σημαντικές και ασήμαντες πληροφορίες είναι βασική.
 Η ικανότητα να αναγνωρίζουμε πότε η νέα πληροφορία αλλάζει
το τοπίο, το οποίο βασίζεται στις αποφάσεις που πήραμε την
προηγούμενη μέρα, επίσης είναι βασική.
http://goo.gl/P30rrO

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση:
θεωρίες
Οι αρχές του κονεκτιβισμού:

 Η μάθηση και η γνώση βασίζονται στην ποικιλία απόψεων.
 Η μάθηση είναι η διεργασία σύνδεσης πηγών πληροφορίας.
 Η μάθηση μπορεί να διαμένει σε μη ανθρώπινα στοιχεία.
 Η ικανότητα να ξέρεις, είναι πιο σημαντική από αυτά που ήδη ξέρεις.
 Η δημιουργία και η συντήρηση συνδέσεων απαιτείται για την
υποστήριξη της συνεχούς μάθησης.
 Η ικανότητα να δεις συνδέσεις – να αναγνωρίσεις πρότυπα – μεταξύ
ιδεών και εννοιών είναι κρίσιμη για τη μάθηση.
 Η επικαιροποίηση της γνώσης είναι η πρόσθεση κατάλληλα
δημιουργημένων μαθησιακών δικτύων.
 Η λήψη αποφάσεων είναι από μόνη της μια διεργασία μάθησης. Μια
σωστή απάντηση σήμερα μπορεί να είναι λάθος αύριο.
http://goo.gl/P30rrO

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Εντέλει…
 Οι σύγχρονες προσεγγίσεις για τη μάθηση τονίζουν την
ενεργητική και εποικοδομητική φύση της διαδικασίας μέσω
της οποίας αποκτούμε νέες γνώσεις.
Έτσι, οι μαθητές πρέπει να εμπλέκονται ενεργητικά στη
διαδικασία της μάθησης, οικοδομώντας σταδιακά γνώσεις,
βασιζόμενοι σε αυτά που ήδη γνωρίζουν, μέσα σε ένα φιλικό
κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο…
Σ. Βοσνιάδου: Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές, Gutenberg, 2006, σ. 31-32

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Εντέλει…
 Η μάθηση στο σχολείο απαιτεί την προσοχή, την παρατήρηση,
την κατανόηση, τη θέση μαθησιακών στόχων και την ενεργό
συμμετοχή στην τάξη. Αυτό θα γίνει, αν το μάθημα εμπλουτιστεί
με πρακτικές δραστηριότητες (πειράματα, εργασίες),
εκπαιδευτικές επισκέψεις σε μουσεία, συμμετοχή σε συζητήσεις κι
άλλες συνεργατικές δραστηριότητες.
 Ακόμη, αν αφήσουμε τους μαθητές να αναπτύξουν κάποιες
πρωτοβουλίες σχετικά με το τι πρέπει να μάθουν και το πώς,
βοηθώντας τους να αποκτήσουν γνώσεις που είναι συναφείς με
τις ικανότητές και τα ενδιαφέροντά τους.
Σ. Βοσνιάδου: Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές, Gutenberg, 2006, σ. 31-32

Στέλλα Βοσνιάδου (2001), Πώς μαθαίνουν οι μαθητές

Σύγχρονες
Σύγχρονεςκαι παλαιότερεςθεωρήσεις
καιπαλαιότερες θεωρήσειςγια
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Vygotsky,
1930s/1970s
Dewey,
(Νεο)συμπεριφορισμός 1930s/1990s
Διδακτικός
Εμπειρισμός (Επ)οικοδομισμός
σχεδιασμός
Θετικός ρεαλισμός Ερβαρτιανισμός Κοινωνιογνωστικές
Γνωστικές θεωρίες
Ερβαρτιανισμός Συμπεριφορισμός
θεωρίες
18ος-19ος αι. 1900 1960 1970
Piaget, Lave &

Herbart, Watson, Gagne, 1971 Wenger,
1776-1841 1913 Skinner, 1965 Papert, 1991
1954 Bruner
Bruner,
1980
Χρονογραμμή ένταξης θεωριών Bloom, 1966 εκπαίδευση
μάθησης στην
1956 Gardner,
1983
Nardi,
1996
Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Χαρακτηριστικά της
Χαρακτηριστικά της παραδοσιακής
σύγχρονης θεώρησης για τη
θεώρησης για τη μάθηση
μάθηση
Η γνώση προκύπτει από την παθητική Η γνώση ΄΄ανακαλύπτεται΄΄ και

αποδοχή κατακτάται από τον μαθητή
Η μάθηση είναι κοινωνική

Η μάθηση είναι μια μοναχική πορεία
διαδικασία
Η μάθηση είναι σφαιρική (ολιστική)
Η μάθηση είναι μονοδιάστατη και
και οδηγούμαστε σε αυτή από
ακολουθεί ένα μόνο δρόμο
διάφορα μονοπάτια

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Χαρακτηριστικά της παραδοσιακής Χαρακτηριστικά της σύγχρονης

θεώρησης για τη μάθηση θεώρησης για τη μάθηση
Η μάθηση εστιάζεται στις γνωστικές Η μάθηση εστιάζεται στα ενδιαφέ-

ανεπάρκειες των μαθητών ροντα και τις ικανότητες των μαθητών
Πηγή πληροφόρησης είναι μόνο ο Η πληροφόρηση προέρχεται από

δάσκαλος και το βιβλίο ποικίλες, διαφορετικές πηγές (δίκτυο)
Η γνώση παράγεται (δομείται) από

Η γνώση αναπαράγεται
τους μαθητές
Ο δάσκαλος διευκολύνει τη σύνδεση
Ο δάσκαλος μεταφέρει γνώση
της γνώσης με την πραγματικότητα

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Για μια προσωπική θεωρία μάθησης

Μέσα από τη μελέτη των (αλληλοσυγκρουόμενων)
θεωριών διδασκαλίας και μάθησης, της ιστορικής τους
ανάπτυξης, και εξετάζοντας με κριτικό μάτι τις
επικρατέστερες θεωρίες, ο εκπαιδευτικός πρέπει να
διαμορφώσει - σε συνδυασμό με τις εμπειρίες του -τη
προσωπική του θεωρία διδασκαλίας και μάθησης,
επιλέγοντας εκείνα τα «εργαλεία», που νομίζει ότι του
χρειάζονται κάθε φορά, ώστε να δώσει το δικό του
δημιουργικό στίγμα…

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
Δόμηση δικτύου προσωπικής μάθησης…
Μηχανές Σελιδο-
δείκτες
Wikipedia αναζήτησης
Κοινωνικά
Εργαλεία δίκτυα
RSS αναφοράς
Κοινότητες
Βιβλιοθήκη, το PLN μου…
μάθησης
επιστημονικά
& εκπ,περιοδικά
Επαγγελματικές
επιστημονικές
ενώσεις, συνέδρια,
on line διαλέξεις,… Κοινωνικός Συγγραφή,
περίγυρος blogs,…
Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
Θεωρείτε ότι η γνώση βασικών θεωριών

μάθησης μπορεί ουσιαστικά να
υποστηρίξει το διδακτικό έργο σας ή ότι
αποτελεί μια γνώση χωρίς, σε τελευταία
ανάλυση, πρακτικά αποτελέσματα;

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
Μια σύνοψη των θεωριών διδασκαλίας/μάθησης…
http://prezi.com/1fzdkmn0fful/presentation/
και, “σε ποια θεωρία προσεγγίζει η διδασκαλία μου;”…

Σύγχρονες
γιατη
τημάθηση
μάθηση
http://www.youtube.com/watch?
v=5qH5EXEJtp8
http://www.youtube.com/watch?v=5qH5EXEJtp8

Θεωρίες Μάθησης PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Θεωρίες Μάθησης PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Νίκος Παπασταματίου, φυσικός, επιτ. Σχολικός Σύμβουλος κλΠΕ04

Μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας οργανωμένης διαδικασίας

Τα αποτελέσματα της μάθησης παρατηρούνται (παρατηρήσιμη

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

…κάποιοι άλλοι θεωρούν τη μάθηση ως τη μεταβολή

Κατ΄ αυτή την άποψη η μάθηση αναφέρεται και σε μεταβολή

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Η μάθηση και η γνώση οικοδομούνται μέσα στα πλαίσια της

Ως εκ τούτου, η εκπαίδευση πρέπει να σέβεται την οικοδόμηση

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Δεν υπάρχει ένας

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Μάθηση είναι η απόκτηση και η μεταβολή γνώσεων,

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

…και όλοι, κατ΄ ελάχιστο, συμφωνούν ότι η μάθηση

● είναι χαρακτηριστικό ανθρώπων και ζώων,

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Το σύνολο των ενεργειών που εκτελεί ο εκπαιδευτικός στη τάξη,

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Οι μη-πειραματικές ψυχολογικές θεωρίες μάθησης βρίσκονται

Οι θεωρίες για τη μάθηση και οι εκδοχές τους είναι

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Θεωρίες διδασκαλίας/μάθησης που συνδέονται με τις ΤΠΕ

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Θεωρίες διδασκαλίας/μάθησης που συνδέονται με τις ΤΠΕ

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Εκπαιδευτική Η Πληροφορική Η Πληροφορική

1970 1980 1990

Χρονογραμμή ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Εκπαιδευτική Η Πληροφορική Η Πληροφορική

1970 1980 1990

μαθήματος στηριζόμενη στις ΤΠΕ.

Από τον Εμπειρισμό στο Συμπεριφορισμό

Οι συμπεριφοριστικές θεωρίες μάθησης, έλκουν τη φιλοσοφία τους

M. Bigge; Θεωρίες Μάθησης για Εκπαιδευτικούς, εκδ. Πατάκη, 1990

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Ο Ιβάν Παβλόφ (1849-1936) Ρώσος φυσιολόγος, ψυχολόγος και ιατρός,

http://pake-behav.blogspot.gr/ Μ. Κασσωτάκης-Γ. Φλουρής:; Μάθησης και Διδασκαλία,, τομ. Α΄, 2006.

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Κυριότεροι εκπρόσωποι: B. Skinner, E. Thorndike, R. Gagné

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Οι συμπεριφοριστές λαμβάνουν υπόψη μόνο τις μεταβολές της

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Μηχανές με γραμμική οργάνωση

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Μηχανές με γραμμική οργάνωση

Υλικό ΚΣΕ_Γενικό Μέρος/ Ενότητα 2.1

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Συμπεριφορισμός και ταξινομίες στόχων

Η θεωρία του Skinner βασίζεται στο ότι η σωστή εκμάθηση

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Robert Gagné: Αθροιστικό μοντέλο μάθησης Robert Gagné

Σύμφωνα με αυτό, μάθηση είναι η διαδικασία τροποποίησης της

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014

Νίκος Παπασταματίου ● ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ● Μάιος 2014