Professional Documents
Culture Documents
Pamahayagang-Pangkampus-Pagsulat-ng-Balita - Copy (2) .PPSX
Pamahayagang-Pangkampus-Pagsulat-ng-Balita - Copy (2) .PPSX
telebisyon at sine.
Mga Katangian ng Balita
Kawastuhan -ang mga datos ay inilahad
nang walang labis, walang kulang
lamang.
Kaiklian- ang mga datos ay inilahad nang
diretsahan , hindi maligoy.
Mga sangkap ng Balita
Kakatwahan o Kaibahan
Mga pangyayaring di karaniwan
tulad halimbawa ng isang tao
na nangagat ng aso o
ng isang hayop na
dalawa ang ulo.
♦ Tunggalian
Ito ay tumutukoy hindi lamang sa laban
ng tao laban sa kapwa tao, maaari
rin itong pakikibaka ng tao
laban sa kalikasan o ng
tao laban sa
kaniyang
sarili.
Makataong
Kawilihan
Ito ay tumutukoy sa
mga pangyayaring
nakapupukaw sa
iba’t-ibang uri ng
emosyon ng tao:
pag-ibig, poot ,
simpatiya, inggit at
iba pa.
Romansa at Pakikipagsapalaran
Kalamidad
Kapag nagkaroon ng malakas
na bagyo, lindol, pag- putok ng
bulkan at iba pa, karaniwang
pinapaksa ng balita ang mga
pinsalang dulot nito.
Mga Uri ng Balita
A. Ayon sa istilo ng pagkalahad ng datos
1. Tuwirang Balita
Diretsahan ang pagkahanay ng mga
datos at ginagamitan ng
kombenkombensyonal o kabuurang
pamatnubay.
2. Pabalitang Lathalain
Hindi diretsahan ang paglalahad ng datos
at ginagamitan ng makabagong
pamatnubay.
B. Ayon sa lugar na pinangyarihan
1.Lokal na Balita
Kung ang kinasasaklawan ng
pangyayari ay sa pamayanang
kinabibilangan o tinitirhan ng taga-
pakinig o mambabasa.
a. pambarangay d. panlalawigan
b. pambayan e. panrehiyon
c. panlunsod f. pambansa
1. Batay sa aksyon
Ang manunulat / mambabalita
4. Batay sa pakikipanayam
Kung ang mga datos
ay nalikom sa pamamagitan
ng pakikipanayam sa mga
taong sangkot o may alam
sa pangyayari.
E. Ayon sa pagkakaayos o pagkakaanyo
sa pahina
1.Balitang may iisang tala
Tumatalakay sa iisang
pangyayari lamang
4. Dagliang Balita
Pahabol na balita na dahil sa kawalan ng
ispasyo ay nilagyan na lamang ng
salitang flash at kasunod nito ang
isang linya o talatang nilalaman.
5. Balitang pangkatnig
Maikling balita na isinulat ng hiwalay
ngunit kaagaapay sa kaugnay na
pangunahing balita.
6. Bulitin
Habol at karagdagan sa
mahalagang balita at
inilagay sa pangmukhang
pahina na nakakahon
at nasa tipong mariin.
F. Ayon sa pagkakalahad ng
nilalaman
1. Balitang pamukaw-kawilihan
Karaniwang maiikling balita tungkol
sa tao, bagay, hayop na umaantig
sa damdamin ng
mambabasa.
2. Balitang
nagpapakahulugan
Nagpapaunawa sa
mambabasa
tungkol sa dahilan,
saligan, katauhan
ng mga pangunahing
sangkot at
kahalagahan ng isang
pangyayari.
Ang Pamatnubay
Pamatnubay ang tawag sa una at
pangalawang talata ng balita.
Nagsisilbi itong pang-akit sa mga
mambabasa dahil ito ang pinaka-
buod ng balita. Sa akdang
lathalain o pabalitang lathalain, ito
ay maaaring isang salita, parirala,
pangungusap o isang talata.
Mga Uri ng Pamatnubay
1. Kombensyonal o Kabuuurang
Pamatnubay
Sinasagot nito ang mga tanong na
Ano?, Sino?, Saan?, Kailan?, Bakit?
at Paano?
Ang balita ay inilalahad sa baligtad na
piramide kung saan ang mga
Mahahalagang datos
ay nasa una at
pangalawang
talata. Karaniwang
ginagamit
sa tuwirang balita.
2. Makabagong Pamatnubay
Ginagamitan ng pangganyak na
panimula ang akda upang akitin
ang mambabasang basahin
ang kabuuuan nito.
Karaniwang
ginagamit ito
sa pagsulat
ng Pabalitang Lathalain.
Mga
Uri ng Kombensyonal na
Pamatnubay
1. Pamatnubay na Ano
Kung ang pinakatampok
sa balita ay ang
pangyayari.
Halimbawa:
Isang lindol ang yumanig sa lalawigan ng
Sorsogon at Masbate na ikinamatay ng
tatlong tao at ikinasira ng mga bahay at
gusali kahapon ng madaling araw.
2. Pamatnubay na Sino
Kung higit na pinakatampok
ang tao o organisasyong
kasangkot sa pangyayari.
Halimbawa:
Binawi ni Nueva Vizcaya Rep. Rodolfo
Agbayani, kasapi ng LDP ang kaniyang
pirma sa impeachment complaint na
inihain ng oposisyon, kahapon, matapos
itong katayin sa komite.
3. Pamatnubay na Saan
Kung higit na mahalaga
ang lugar na pinangyarihan
kaysa sa gawain o tao
na kasangkot dito.
Halimbawa:
Sa Naga City ginanap ang 2009 National
Schools Press Conference na dinaluhan
ng mga batang manunulat sa buong
bansa.
4. Pamatnubay na Kailan
Hindi gaanong gamiting pamatnubay
dahil ginagamit lamang ito
kung higit na mahalaga ang
Halimbawa:
Hanggang sa Abril 18 na lamang ang
palugit na ibinigay ng BIR para sa
pagababayad ng buwis sa taunang kita.
5. Pamatnubay na Bakit
Kung ang dahilan o
sanhi ng pangyayari
ang pinakamahalaga.
Halimbawa:
Upang mapalawak at madaling
maipaabot sa mga mamamayan ang
mga serbisyo ng pamahalaan,
inilunsad ng Sangguniang Panlunsod ng
Quezon sa pamumuno ni Mayor Sonny
Belmonte ang “City Hall sa Barangay”
6. Pamatnubay na Paano
Kung ang kaparaanan ng
pangyayari ang pinakamabisang
anggulo na dapat itampok.
Halimbawa:
Nagkunwaring naghahanap ng
mapapasukan, isang babae ang
tumangay ng malaking halaga ng salapi at
mga alahas ng isang ginang sa Lunsod ng
Baguio, pagkatapos itong tanggapin bilang
katulong.
Sa
pagpapasya kung aling uri ng
kombensyonal na pamatnubay
ang itatampok,dapat munang alamin
kalakasan
10. Mapagbasa
Maraming Salamat sa Pakikinig
*Teacher Med