1.

Καρδιακή ανεπάρκεια

5.Eπιδημιολογια

Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας απευθύνεται σε

πληθυσμό υψηλού κινδύνου κατα κυριο λογο ενηλικο
γηριατρικο πληθυσμο

6.Διαγνωση

Διαγνωστικά εργαλεία καρδιακής ανεπάρκειας

Α)Ιστορικο

Β)Κλινικη Εικονα(Συμπτώματα+Σημεία)

α)Με δύσπνοια

β)Με παρουσία/απουσία οιδήματος σφυρών

γ)Ηλεκτροκαρδιογράφημα

δ)Ακτινογραφια Θωρακος

ε)ΝΤ-pro-BNP

|>Παραπομπη για Υπερηχοκαρδιογραφημα

α)Ιστορικο εμφραγματος του μυοκαρδιου

β)Ασθενης αντρας με οιδημα σφυρων

γ)Πνευμονικοι Ρογχοι
Θεραπευτικές επιλογές(παρέμβασεις)στην
Πρωτοβάθμια φροντίδα

Μη φαρμακολογικές θεραπευτικές επιλογές

1)Διαδικασία κοινής λήψης απόφασης(ιατρός ασθενης)

Ασκηση

2)Αερόβια άσκηση 3-5 φορές την εβδομάδα για 30 έως 60

λεπτά

Διατροφη

3)Παχύσαρκοι ασθενείς πρέπει να ελαττώσουν το βάρος τους

4)Πρόσληψη νατρίου να περιορίζεται εξατομικευοντας ανα

περίπτωση

5)Ωμέγα-3 λιπαρα οξεα(κατανάλωση τροφων πλουσιων σε

ω-3 λιπαρα οξεα)

6)Η πρόσληψη υγρών περιορίζεται σε ενάμιση λίτρο με ήπια

ως μέτρια συμπτώματα ΝYHA II και ΙΙΙ και σε 1 λίτρο την
ημέρα σε σοβαρές περιπτώσεις NYHA IV.

7)Διακοπή καπνίσματος

8)Πρόσληψη αλκοόλ να αποφεύγεται

9)Ταξίδια

Θα πρέπει να αποφεύγονται προορισμοί με υψηλό υψόμετρο

10)Σεξουαλική δραστηριότητα

Oι ασθενείς με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια πρέπει να

συμβουλεύονται τον ιατρό τους

Φαρμακευτικές θεραπευτικές επιλογές

1)Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης

2)Ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης

3)Ανταγωνιστές της αλδοστερόνης επλερενόνη

4)Β-αναστολείς

5)Χορήγηση διουρητικών δακτυλίτιδας

Σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια NYHA III-IV

Xορήγηση ανταγωνιστές της αλδοστερόνης σπιρονολακτόνη

Παραπομπή σε καρδιολόγο και σε νοσηλευτικό Ίδρυμα

1)Μη ανταπόκριση στη θεραπεία

2)Σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια NYHA III-I

3)Νόσο των βαλβίδων,σε διαστολική δυσλειτουργία ή

οποιαδήποτε άλλη αιτία

4)Στηθάγχη

5)Kολπική μαρμαρυγή η αλλη αρρυθμία

6)Συνοδά νοσήματα
7)Εγκυμοσύνη

2.Στεφανιαια Νοσος

Διακρινουμε 2 περιπτωσεις

α)Με προκάρδιο άλγος

β)Χωρίς προκάρδιο άλγος

Α)Με προκάρδιο άλγος

A1)Ηλεκτροκαρδιογράφημα χωρίς ανάσπαση του

τμηματος S-T

Σε άτομα που παρουσιάζουν μη ειδικές αλλοιώσεις όπως

α)Αναστροφή των διαστημάτων Τ

β)Κατασπασεις του τμηματος S-T(πτώση του διαστηματος

S-T μεγαλύτερη η ιση>0,5mm σε περισσότερες από
δύο διαδοχικές απαγωγές

>Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο πιθανό

Επαλήθευση

1.Απόκριση στην αντίστηθαγχικη θεραπεία

2.Επανάληψη η συνεχής παρακολούθηση του S-T

3)Κλινικές βιοχημικές εξετάσεις όπως

α)Τροπονίνες κατά την εμφάνιση και μετά από 6 έως 12 ώρες

β)Ενδεχομένως ειδικούς δείκτες π.χ. D-Dimers,BNP,NT-

PROBNP

4)Εκτιμηση βαθμολογίας κινδύνου

5)Εκτίμηση κινδύνου αιμορραγίας

Φαρμακευτική αγωγή

1.Μασώμενα δισκία ασπιρίνης αρχική δόση φόρτισης

325mg σε συνδυασμό με κλοπιδογρελη 300 mg

2.Ανεξάρτητα από την στρατηγική επαναιμάτωσης που θα

επακολουθήσει μασώμενα δισκία ασπιρίνης σε δόσεις
325 mg σε συνδυασμό με κλοπιδογρέλη δόσης

α)300mg σε άτομα<75 ετών με ισχυρή υποψία

οξέοςστεφανιαίου συνδρόμου με ανασπάση του S-T

διαστήματος

β)75mg σε άτομα>75 ετών με ισχυρή υποψια οξέος

στεφανιαίου συνδρόμου με ανασπαση του S-T
συστήματος

3.Μασώμενα δισκία ασπιρίνης σε δοση 325mg σε

συνδυασμό με 600mg κλοπιδογρέλης σε άτομα με
ισχυρή υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με ανασπάση
του S-T διαστήματος που πρόκειται να υποβληθούν σε
διαδερμική στεφάνια παρέμβαση
4.4,8mg μορφίνη ενδοφλέβια εφάπαξ σε άτομα με
ισχυρή υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με ανάσπαση
του ST διαστήματος

Aν υπάρχουν ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Υπόταση

β)Βραδυκαρδία

γ)Εμφρακτο δεξιάς κοιλίας τότε συστήνεται η χορήγηση

αγχολυτικών φαρμάκων

5.Οξυγόνο σε δοσολογία 2-4 λίτρα ανά λεπτό σε άτομο

με ισχυρή υποψια οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με
ανάσπαση του S-T διαστήματος

6.Νιτρώδη σε άτομα με ισχυρή άποψη οξέος στεφανιαίου

συνδρόμου χωρίς ανάσπαση του διαστήματος S-T όταν
δεν υπάρχουν ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Υπόταση

β)Βραδυκαρδία

γ)Εμφρακτο δεξιάς κοιλίας

7.Β-αποκλειστές σε ατομα με ισχυρη υπόψια οξέος

στεφανιαίου συνδρόμου χωρίς ανάσπαση του S-T
διαστήματoς τα οποία παρουσιάζουν αύξηση της
αρτηριακής πίεσης η ταχυκαρδία όταν δεν υπάρχουν
ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Καρδιακή ανεπάρκεια

β)Χρόνια αναπνευστικη πνευμονοπαθεια

γ)Βρογχικό άσθμα

δ)Αποφρακτική περιφερική αρτηριοπάθεια

ε)Γλαύκωμα μέχρι της παραπομπής τους

8.Αναστολείς διαύλων ασβεστίου της τάξης των

διυδροπυριδινων από το στόμα σε άτομα με ισχυρή
υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου χωρίς ανάσπαση S-T
διαστήματoς τα οποία είτε ήδη λαμβάνουν συστηματικά
νιτρώδη η β-αποκλειστές ή έχουν αντενδειξη στην
χορηγηση β-αποκλειστων

A2)Ηλεκτροκαρδιογράφημα με μη ειδικές αλλοιώσεις με

μη ειδικές αλλοιώσεις οι οποίες αφορούν

α)Νεοεμφανιζόμενο αποκλεισμό αριστερού σκέλους η

β)Ανασπασεις του S-T διαστηματος>2mm στους ανδρες

και>1,5 mm στις γυναικες στις απαγωγές V2 V3 η
μεγαλύτερες>1mm ανεξαρτήτως φύλου για τις
υπόλοιπες απαγωγές οι οποίες παραμένουν για
τουλάχιστον 20 λεπτά σε περισσότερο από δύο
διαδοχικές απαγωγές
|

Πιθανό οξύ στεφανιαίο σύνδρομο

Επαλήθευση

1.Απόκριση στην αντίστηθαγχικη θεραπεία

2.Επανάληψη η συνεχής παρακολούθηση του S-T

3)Κλινικές βιοχημικές εξετάσεις όπως

α)Τροπονίνες κατά την εμφάνιση και μετά από 6 έως 12 ώρες

β)Ενδεχομένως ειδικούς δείκτες π.χ. D-Dimers,BNP,NT-

PROBNP

4)Εκτιμηση βαθμολογίας κινδύνου

5)Εκτίμηση κινδύνου αιμορραγίας

Φαρμακευτική αγωγή

1.Μασώμενα δισκία ασπιρίνης αρχική δόση φόρτισης

325mg σε συνδυασμό με κλοπιδογρελη 300 mg

2.Ανεξάρτητα από την στρατηγική επαναιμάτωσης που θα

επακολουθήσει μασώμενα δισκία ασπιρίνης σε δόσεις
325 mg σε συνδυασμό με κλοπιδογρέλη δόσης

α)300mg σε άτομα<75 ετών με ισχυρή υποψία

οξέοςστεφανιαίου συνδρόμου με ανασπάση του S-T

διαστήματος
β)75mg σε άτομα>75 ετών με ισχυρή υποψια οξέος
στεφανιαίου συνδρόμου με ανασπαση του S-T
συστήματος

3.Μασώμενα δισκία ασπιρίνης σε δοση 325mg σε

συνδυασμό με 600mg κλοπιδογρέλης σε άτομα με
ισχυρή υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με ανασπάση
του S-T διαστήματος που πρόκειται να υποβληθούν σε
διαδερμική στεφάνια παρέμβαση

4.4,8mg μορφίνη ενδοφλέβια εφάπαξ σε άτομα με

ισχυρή υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με ανάσπαση
του ST διαστήματος

Aν υπάρχουν ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Υπόταση

β)Βραδυκαρδία

γ)Εμφρακτο δεξιάς κοιλίας τότε συστήνεται η χορήγηση

αγχολυτικών φαρμάκων

5.Οξυγόνο σε δοσολογία 2-4 λίτρα ανά λεπτό σε άτομο

με ισχυρή υποψια οξέος στεφανιαίου συνδρόμου με
ανάσπαση του S-T διαστήματος

6.Νιτρώδη σε άτομα με ισχυρή άποψη οξέος στεφανιαίου

συνδρόμου χωρίς ανάσπαση του διαστήματος S-T όταν
δεν υπάρχουν ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Υπόταση

β)Βραδυκαρδία

γ)Εμφρακτο δεξιάς κοιλίας

7.Β-αποκλειστές σε ατομα με ισχυρη υπόψια οξέος

στεφανιαίου συνδρόμου χωρίς ανάσπαση του S-T
διαστήματoς τα οποία παρουσιάζουν αύξηση της
αρτηριακής πίεσης η ταχυκαρδία όταν δεν υπάρχουν
ισχυρές αντενδείξεις όπως

α)Καρδιακή ανεπάρκεια

β)Χρόνια αναπνευστικη πνευμονοπαθεια

γ)Βρογχικό άσθμα

δ)Αποφρακτική περιφερική αρτηριοπάθεια

ε)Γλαύκωμα μέχρι της παραπομπής τους

8.Αναστολείς διαύλων ασβεστίου της τάξης των

διυδροπυριδινων από το στόμα σε άτομα με ισχυρή
υποψία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου χωρίς ανάσπαση S-T
διαστήματoς τα οποία είτε ήδη λαμβάνουν συστηματικά
νιτρώδη η β-αποκλειστές ή έχουν αντενδειξη στην
χορηγηση β-αποκλειστων

A3)Ηλεκτροκαρδιογράφημα σε άτομα με σακχαρώδη

διαβήτη που προσέρχονται με συμπτώματα όπως

α)Ναυτία

β)Εμετοί

γ)Επιγαστραλγία και

δ)Ζάλη

Β)Χωρίς προκάρδιο άλγος

Β1)Διαγνωστικός έλεγχος

1)Γενική εξέταση αίματος

2)Σάκχαρο νηστείας

3)Λιπίδια αίματος

4)Κρεατινίνη όρου

5)BNP/NT-proBNP

Μη φαρμακευτική αγωγή

-Συμμετοχή σε εξατομικευμένα προγράμματα σωματικής

άσκησης μετά την παρέλευση εξαμήνου

-Υιοθέτηση υγιεινής διατροφής

-Διακοπή καπνίσματος

-Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα να στοχεύουν στην

εβδομαδιαία απώλεια βάρους μισό με ένα κιλό

-Ακολούθηση εξατομικευμένων προγραμμάτων σωματικής

άσκησης

Φαρμακευτική αγωγή

-Διαχείριση της υπεργλυκαιμίας αφού έχουν γίνει οι

απαιτούμενες προηγούμενες ενέργειες

-Ασπιρίνη 75-100mg ημερησίως ή αν υπάρχει σοβαρή

αντένδειξη κλοπιδογρέλη 75mg ημερησίως

-Στατίνες

-Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης

η αποκλειστές υποδοχέων αγγειοτασίνης αν συνυπάρχει
καρδιακή ανεπάρκεια υπέρταση η σακχαρώδης διαβήτης

-Νιτρώδη βραχείας δράσης

-Β-αποκλειστές και/η αναστολείς διαύλων ασβεστίου

Χωρίς προκάρδιο άλγος

Β2)Παρακολούθηση

Έλεγχος

1)Των λιπιδίων

2)Της γλυκόζης νηστείας και

3)Της κρεατινίνης

4)Ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας

5)Υπερηχοκαρδιογράφημα
6)Υπερηχογράφημα καρωτίδων

7)24ωρη παρακολούθηση ηλεκτροκαρδιογραφήματος

8)Ακτινογραφία θώρακος

Φαρμακευτική αγωγή

-Διαχείριση της υπεργλυκαιμίας αφού έχουν γίνει οι

απαιτούμενες προηγούμενες ενέργειες

-Ασπιρίνη 75-100mg ημερησίως ή αν υπάρχει σοβαρή

αντένδειξη κλοπιδογρέλη 75mg ημερησίως

-Στατίνες

-Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης η

αποκλειστές υποδοχέων αγγειοτασίνης αν συνυπάρχει
καρδιακή ανεπάρκεια υπέρταση η σακχαρώδης διαβήτης

-Νιτρώδη βραχείας δράσης

-Β-αποκλειστές και/η αναστολείς διαύλων ασβεστίου

4.Δυσλιπιδαιμια

Επιλογή ασθενών screening

1)Ενήλικες με ηλικια μεγαλυτερη των 40 ετων

2)Ενήλικες ανεξαρτήτου ηλικίας με

α)Οικογενειακό ιστορικό

β)Αλλους μείζονες παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή

νόσο

γ)Καρδιαγγειακή νόσο(Στεφανιαία νόσο,Αγγειακό εγκεφαλικό

επεισόδιο,περιφερική αρτηριοπάθεια ανεύρυσμα κοιλιακής
αορτής,στένωση καρωτίδων)

δ)Χρόνια νεφρική νόσο

ε)Παχυσαρκία

ζ)Αυτοάνοση νόσο

η)Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες

Μείζων Στόχος

Η χοληστερόλη LDL

Δευτερεύων στόχος

Νon HDL(Ολική χοληστερόλη-HDL)=LDL+30 mg

(προτιμάται όταν τα τριγλυκερίδια>250mg/dlt

Διαφορική διαγνωστική

1)Ατομικό και οικογενειακό ιστορικό

2)Φυσική εξέταση

3)Συμπληρωματικός εργαστηριακός έλεγχος

Εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου

Δεκαετής πιθανότητα για θανατηφόρο καρδιαγγειακό

επεισόδιο

Χρησή ελληνικού σκορ δυσλιπιδαιμίας

Α.Χαμηλός Κινδυνος

Score<1%

Screening κάθε 5 χρόνια ανάλογα με την ηλικία

LDL-C στόχος<160mg/dlt

Β.Μέτριος Κινδυνος

Score μεταξύ >ισο1 και <5%

Screening άπαξ ετησίως

LDL-C στόχος<130mg/dlt

Γ.Υψηλός Κινδυνος

Score >ισο5% και <10%

Π.χ Με σακχαρώδη διαβήτη χωρίς άλλους παράγοντες

κινδύνου

Με δυο η πάνω από δύο η με δύο παράγοντες κινδύνου με

έναν πολύ αυξημένο παράγοντα κινδύνου
Screening άπαξ ετησίως

LDL-C στόχος<100mg/dlt

Δ.Πολύ υψηλός

Score>ισο 10% η

α)Καρδιαγγειακη νόσος,

β)Σακχαρώδης διαβήτης με ένα παράγοντα κινδύνου

γ)Μέτρια χρόνια νεφρική νόσος

δ)Μικρολευκωματινουρία

ε)Βλάβη οργάνου στόχου

Screening δις ετησίως

LDL-C στόχος χοληστερόλης<70mg/dlt η 50% μείωση

Α.Στην περίπτωση του χαμηλού καρδιαγγειακού

κινδύνου

A)Αλλαγή τρόπου ζωής

1.Mεσογειακή διατροφή και

Β)Φαρμακολογικη θεραπεια
Στατίνες αν η LDL-C επιμένει να είναι μεγαλύτερη από >190
mg/dlt

Β.Στην περιπτωση υψηλου καρδιαγγειακου κινδυνου

Α.Αλλαγή τρόπου ζωής

1.Με συμβουλευτική και εκπαίδευση

2.Δίαιτα για τρεις μήνες σε ασθενείς μέτριου κινδύνου

3.30 λεπτά αερόβια άσκηση κάθε μέρα

4.Μείωση σωματικού βάρους

5.Διακοπή καπνίσματος

6.Μέτρια χρήση αλκοόλ

Β.Φαρμακολογικη θεραπεια

1.Στατίνες μόνοθεραπεία ανάλογα με

α)Την ηπατική λειτουργία

β)Την νεφρική λειτουργία και

γ)Την συγχορήγηση άλλων φαρμάκων

Στην περίπτωση δυσανεξίας στατίνη

Εζετιμίμπη ως μονοθεραπεία

Σε περίπτωση μη επίτευξης στόχων

Στατίνη και εζετιμιμπη(πιο αποτελεσματική από τον
διπλασιασμό δόσης της στατίνης)

Η στατίνη και colesevelam η τριπλός συνδυασμός

2.Εάν τριγλυκερίδια>500mg/dlt

Φενοφιμπρατη(+2-4gr-Ωμέγα-3/ημέρα αν εκτός στόχων)

3.Τρίτον συνδυαστική θεραπεία(Combination therapy)

Στατίνη και φενοφιμπρατη +/- ω-3 λιπαρα οξεα σε ασθενείς

με πάνω του μετρίου καρδιαγγειακο κινδύνο και αθηρογόνο
δυσλιπιδαιμία(Τριγλυκερίδια>200mg/dlt και HDL<35mg/dlt

Eλεγχος θεραπειας

1)Έλεγχος σε 8-12 εβδομάδες και διακοπή θεραπείας αν τα

ηπατικά ένζυμα είναι πάνω από τρεις φορές ή και η CK πάνω
από 5 φορές από τα φυσιολογικά επίπεδα

2)Ανάπτυξη στρατηγικών για την επίτευξη της συμμόρφωσης

στη θεραπεία

Παραπομπή σε λιπιδαιμικο κεντρο

1)Σε περιπτωση δυσανεξίας η

2)Μη επίτευξη στόχων

3)Για εξειδικευμένες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής

5.Σακχαρωδης Διαβητης

Γενικός πληθυσμός

Εντοπισμός ομάδων υψηλού κινδύνου

Α.Γλυκόζη νηστείας

1)<100mg/dlt----->Φυσιολογικός

2)Από 100-125mg/dlt----->Διαταραχή γλυκόζης

νηστείας(IFG)

3)>125mg/dlt------>Σακχαροδιαβητικος

B.Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης(ΟGTT)

Eχουμε τα εξής αποτελέσματα απο την δοκιμασια ανοχης

γλυκοζης

1.Φυσιολογικός

2.ΙFG(Διαταραχη γλυκοζης νηστειας)

3.IGT(Διαταραχή ανοχη γλυκόζης)

4.Σακχαροδιαβητικος οργανισμος
Για (2) και (3)

>Δίαιτα και άσκηση

Αρχικη θεραπεια Σακχαρωδη Διαβητη

1.Δίαιτα

2.Ασκηση

3.Ρύθμιση σωματικού βάρους

+Μετφορμινη

>Σαν αρχική θεραπεία

Επί αποτυχίας προσθήκη ενός φαρμάκου επιλεγόμενου

από οποιαδήποτε των κατώτερων ομάδων

1.Σουλφονυλουρίες(SU)

2.Θειαζολιδινεδιονες(ΤΖD)

3.DPP-4(Iνγκρετινες ενζυλο διπεπτυδυλ πεπτιδαση-4)

4.GLP-1(Glucagone like peptide)

5.Bασική ινσουλινη

SU)ΤΖD DPP-4 GLP-1

Επί αποτυχίας του διπλού συνδυασμού προσθήκη

τρίτου φαρμάκου άλλης ομάδας εκ των εχόντων
εγκριση για τριπλό συνδυασμό
1)SU+

ηΤΖD

ηDPP-4

ηGLP-1

ηBασική ινσουλινη

2)ΤΖD+

ηSU

ηDPP-4

ηGLP-1

ηBασική ινσουλινη

3)DPP-4+

ηSU

ηΤΖD

ηBασική ινσουλινη(θυμησου οχι glp-1)

4)GLP-1+

ηSU

ηΤΖD

ηBασική ινσουλινη(ΟΧΙ DDP-4)

5)Βασικη ινσουλινη+

ηΤΖD

ηDPP-4

η GLP-1(OXI SU)

6.X.A.Π

6.Διαγνωση

Σκεφτείτε διάγνωση της ΧΑΠ

Σε

α)Ασθενείς άνω των 40 ετών με παράγοντες κινδύνου

κάπνισμα η

β)Ασθενείς μικρότερης ηλικίας με ιστορικό καπνίσματος

περισσότερων από 10 pack/years που έχουν

(α) και (β)

Ενα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα

1.Δύσπνοια στην κόπωση

2.Χρόνιο βήχα

3.Παραγωγή πτυέλων

4.Συριγμός

5.Συχνές λοιμώξεις αναπνευστικού

Διαγνωστικες εξετασεις για την Χ.Α.Π

Α.Σπιρομέτρηση

Διάγνωση της ΧΑΠ όταν μετά από βρογχοδιαστολή ο

λόγος FEV1/FVC<0,70

Σταδιοποίηση του ασθενή

Με βάση

α)Την σπιρομετρηση,

β)Τους παροξυσμούς και

γ)Τα ερωτηματολόγια συμπτωμάτων mmRC,CCQ,CAT

Οταν εκτιμάτε τον κίνδυνο επιλέξτε την υψηλότερη

διαβάθμιση κινδύνου ανάλογα με την σπιρομέτρικη
ταξινόμηση κατα GOLD η τον κίνδυνο παροξύνσεων

Εναλλακτικά από κάτι στο mlc που να χρησιμοποιηθεί

το ccq όπου ΚΑΤ 10:00 ισοδύναμο με ccq 1 έως 1,5

Στάδιο Α

Χαμηλού κινδύνου

Λίγα συμπτώματα
Σπιρομετρηση

FEV1/FVC<0,70

FEV1>80% είτε

FEV1/FVC<0,70

50%<isoFEV1<iso80% η/και

Αριθμος παροξυσμων σε ετησια βαση

0-1 παροξυσμους το χρόνο(χωρίς νοσοκομειακή νοσηλεία)

ή/και

Ερωτηματολογια Συμπτωματων

mMRC 0-1 η

CAT<10

Στάδιο Β

Xαμηλού κινδύνου

Πολλά συμπτώματα

Σπιρομετρηση

FEV1/FVC<0,7

50%<isoFEV1<80% η/και

Αριθμος παροξυσμων σε ετησια βαση

0-1 παροξυσμόυς το χρόνο(χωρίς νοσοκομειακή νοσηλεία)

Ερωτηματολογιο Συμπτωματων

ή/και mMRCscore>iso2 η
CAT>iso10

Στάδιο Γ

Υψηλού κινδύνου

Λίγα συμπτώματα

Σπιρομετρηση

FEV1/FVC<0,7

30%<ISOFEV1<50% ειτε

FEV1/FVC<0,7 και

FEV1<30% η/και

Αριθμος παροξυσμων σε ετησια βαση

Δυο η περισσοτεροι παροξυσμοι το χρόνο η/και

Ενας ή περισσοτεροι παροξυσμοι το χρονο που απαιτούσε

νοσοκομειακή νοσηλεία

Ερωτηματολογιο Συμπτωματων

ΜmRC σκορ 0-1 η

CAT<10

Στάδιο Δ

Yψηλού κινδύνου

Πολλά συμπτώματα
Σπιρομετρηση

FEV1/FVC<0,7 και

30%<ισοFEV1<ισο50% ειτε

FEV1/FVC<0,7 και

FEV1<30% η/και

Αριθμος παροξυσμων σε ετησια βαση

>ισο 2 παροξυσμούς το χρόνο ή>ισο του 1 παροξυσμό που

απαιτούσε νοσοκομειακή νοσηλεία ή/και

Ερωτηματολογια συμπτωματων

mΜRC>iso2 η

CAT>ισο του10

Φαρμακευτική θεραπεία

Ανάλογα με το στάδιο του ασθενή θεραπεία πρώτης

επιλογής

Στάδιο Α

-Βραχείας δράσης αντιχολινεργικά κατ επικληση

-Βραχείας διάρκειας Β2 αγωνιστές κατ επίκληση(SABA)

Στάδιο Β

-Μακράς δράσης αντιχολινεργικά ή

-Mακράς διάρκειας Β2 αγωνιστές

Στάδιο Γ

-Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σε συνδυασμό με

-Μακρας διαρκειας Β2 αγωνιστες η Μακράς δράσης

αντιχολινεργικά

Στάδιο Δ

-Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σε συνδυασμό με

μακράς διάρκειας Β2 αγωνιστές και/η μακράς δράσης
αντιχολινεργικά

Παροξυσμός ΧΑΠ

-30 με 40 mg πρεδνιζολόνης ημερησίως για 7-14

ημέρες

-Προσθήκη βραχείας δράσης βρογχοδιασταλτικών στη

μέγιστη δυνατή δόση στα μακράς δρασης
βρογχοδιασταλτικα

-Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός στην οξεία

υπερκαπνίκη αναπνευστικη ανεπάρκεια

Γενικές συστάσεις
1)Επανεξέταση τουλάχιστον μία φορά το χρόνο ή πιο συχνά
ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου

2)Παραπομπή σε εξειδικευμένο ιατρό ανεξάρτητα στάδια της

νόσου όταν υπάρχει κλινική ένδειξη

3)Γραπτό σχέδιο δράσης με συμβουλές αυτοφροντίδας ώστε

να ανταποκριθούν αμεσα σε περίπτωση παροξυνσης

4)Φυσική δραστηριότητα συστήνεται σε όλους τους ασθενείς

με ΧΑΠ

5)Πρόγραμμα πνευμονικής αποκατάστασης συστηνεται για

τους ασθενείς με περιορισμό λειτουργικής δραστηριότητας
mΜRC>iso 2

Διακοπή καπνίσματος

α)Συμβουλευτική και η φαρμακευτική υποστήριξη

β)Εναλλακτικά παραπομπή σε ιατρείο διακοπής καπνίσματος

7.Άσθμα

6.Διαγνωση ασθματος

Κλινικη Εικονα

Κλινική επίπτωση διαλειποντων η σταθερων συμπτωμάτων

όπως

α)Βήχας

β)Δύσπνοια
γ)Συριγμός

δ)Σφίξιμο στο στήθος

-ιδιαίτερα οταν επιδεινώνονται τη νύχτα ή νωρίς το

πρωί,

-εκλύονται με την άσκηση η με την έκθεση σε

αλλεργιογόνα

-Με την εκθεση σε κρύο αέρα

-Με τη χρήση ασπιρίνης/ΜΣΑΦ ή β-αναστολέων

Διαγνωστικά εργαλεία

1.Σπιρομέτρηση προ και μετά βρογχοδιαστολής

Σημαντική αναστρεψιμότητα μεταβολές 12% και 200 ml
σε σχέση με την αρχική μέτρηση

Η φυσιολογική σπιρομέτρηση δεν αποκλείει την διάγνωση

2.Ροομέτρηση

Όταν η σπιρομέτρηση δεν είναι διαθέσιμη η όταν είναι εντος

φυσιολογικών ορίων

Οι διαδοχικές μετρήσεις της ροομετρησης μπορουν να

συμβάλλουν στη διάγνωση του άσθματος

Έλεγχος του άσθματος

Εκτίμηση του ελέγχου

α)Με τη χρήση σταθμισμένων

ερωτηματολόγιων(ΑCT,ACQ,RCP3Q)η

β)Με την ταξινόμηση της GINA

Aξιολόγηση συμπτωμάτων για 2-4 εβδομάδες

Φαρμακευτική αγωγή

Ανάλογα με το επίπεδο ελέγχου του άσθματος και την

τρέχουσα θεραπεία

Όταν το άσθμα είναι μη ελεγχόμενο συστηνεται η αυξηση της

θεραπείας προκειμένου να ελεγχθεί η νόσος

Στη συνέχεια οταν το άσθμα αξιολογηθεί ως ελεγχόμενο για

τουλάχιστον τρεις μήνες η θεραπεία μπορεί να ελαττωθεί με
σκοπό τη διατήρηση του ελέγχου της νόσου με την με την
πιο χαμηλή θεραπευτική δόση

Θεραπευτικά βήματα

Ελεγχος της συμμόρφωσης στην θεραπεία και της σωστής

τεχνικής χρήσης των εισπνεομενων φαρμάκων θα πρέπει να
γίνεται πάντα πριν συνταγογραφούν περισσότερα φάρμακα

Βήμα 1

Συστήνεται να χορηγείται στους ασθενείς με άσθμα ένας Β2

αγωνιστης της βραχείας δράσης για την ανακούφιση των
συμπτωμάτων

Σε κάθε ασθενή που χρησιμοποιεί πάνω από δύο φορές την

εβδομάδα ανακουφιστικό φάρμακο θα πρέπει να συστήνεται
τακτική θεραπεία συντήρησης
Βημα 2

Συστήνεται η χορήγηση χαμηλής δόσης εισπνεόμενων

κορτικοστεροειδών και κατ επίκληση χρήση ανακουφιστικόυ
βραχείας δράσης βρογχοδιασταλτικου φαρμάκου

Αυτή είναι η αρχική θεραπευτική αγωγή για την

πλειοψηφία των νέοδιαγνωσθεντων ασθενών με άσθμα

Αναστολείς των λευκοτριενίων μπορούν να

χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτική θεραπεία

Βήμα 3

Συστήνεται η χορήγηση χαμηλής δόσης εισπνεόμενων

κορτικοστεροειδών με ένα εισπνεόμενο
βρογχοδιασταλτικό μακράς δράσης ως προτιμώμενη
θεραπευτική επιλογή

Ως εναλλακτική επιλογή συστήνεται η η αύξηση της

δόσης σε μέτρια των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών
ή η προσθήκη αναστολέων των λευκοτριενίων ή η
χαμηλή δόση βραδείας αποδέσμευσης θεοφυλλίνης σε
συνδυασμό με χαμηλή δόση εισπνεόμενων
κορτικοστεροειδών

Βήμα 4

Η συνιστώμενη θεραπεία είναι ο συνδυασμός

κορτικοστεροειδών μέτριας η υψηλής δόσης με ένα
μακράς δρασης εισπνεόμενο Β2 αγωνιστη.
Τροποποιητές των λευκοτριενίων και/η χαμηλή δόσης
βραδείας αποδέσμευσης θεοφυλλίνη μπορούν να
προστεθούν στη θεραπεία σε ασθενείς που δεν έχει
επιτευχθεί επαρκής έλεγχος

>Σε αυτό το επίπεδο συστήνεται η παραπομπή σε ειδικό

Βήμα 5

Συστήνεται οι ασθενείς στους οποίους ο έλεγχος του

άσθματος δεν επιτυγχάνεται στο Βήμα 4 να
παραπέμπονται για εκτίμηση σε ειδικό

Επιπρόσθετες θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς

αυτούς περιλαμβάνουν

α)Θεραπεία συντήρησης με κορτικοστεροειδή από το στόμα

μετά την εκτίμηση της σχέσης κινδύνου οφέλους και/η

β)Anti-IgE θεραπεία σε ασθενεις με σοβαρο αλλεργικό άσθμα

εφόσον πληρούνται τα κριτήρια χορήγησης του φαρμάκου

Παραπομπή σε ειδικούς και εξειδικευμένες υπηρεσίες

Οταν:

1)Η διάγνωση είναι ασαφής

2)Oταν υπάρχει μακροχρόνια λήψη κορτιζόνης από το ατόμα

ή όταν χρησιμοποιείται συχνά θεραπεία με κορτικοστεροειδή
από το στόμα ή όταν το άσθμα δεν ελέγχεται με το
συνδυασμό β2-αγωνιστών μακράς δράσης και εισπνεόμενων
κορτικοστεροειδών
3)Οταν υπάρχουν σημαντικές παρενέργειες από τη θεραπεία

4)Οταν συνταγογραφούνται υψηλές δόσεις εισπνεόμενων

κορτικοστεροειδών

5)Για την παρακολούθηση μερικών εβδομάδων μετά από

νοσηλεία λόγω παροξυσμού

6)Για λόγους διερεύνησης των αιτιών του δύσκολα

ελεγχόμενο άσθματος αλλεργικού η σχετιζόμενου με λήψη
ασπιρίνης

7)Για λόγους επαγγελματικού άσθματος

8)Για ασθενείς με συμπτώματα χρόνιας λοίμωξης τα οποία

μπορεί να υποδηλώνουν καρδιάκη η άλλη μη πνευμονική
αιτία

9)Για ασθενείς οι οποίοι έχουν χαρακτηριστικά συνυπάρχω το

σταθμό τους και χαλκός και υπάρχει αμφιβολία για τις
προτεραιότητες της θεραπείας

8.Οστεοπόρωση

Διαγνωση

1)Μέτρηση οστικής πυκνότητας

α)Εκτιμηση ασθενή

β)Προσδιορισμός κινδύνου κατάγματος

(β)
1η περιπτωση

-Σπονδυλικό κάταγμα η/και κάταγμα ισχίου

-Περισσότερα από ένα ετερα κατάγματα χαμηλής βίας

π.χ(κάταγμα κερκιδας)

-Μέτρηση οστικής πυκνότητας ισχίου(ή αυχένας μηριαίου)

ή/και οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης με Τscore<iso-
2,5

-Μέτρηση οστικής πυκνότητας με Tscore μεταξυ -1,0 και

-2,5(οστεοπενία)αλλά με δεκαετή καταγματικο κίνδυνο
FRAX>ίσο του 20% για μείζων οστεοπορωτικό κάταγμα
ή/και>ισο3% για κάταγμα ισχίου----------------------------
Παρουσία 1 και πανω απο 1 παραγόντων

>Εναρξη αγωγής

2η περιπτωση

Οστεοπενία και δεκαετής καταγματικος κινδυνος για μείζων

οστεοπορωτικό κάταγμα 10 έως 20%

-Παρουσίαση σπονδυλικών καταγμάτων

Διενέργεια ακτινογραφιών θωρακικής μοίρας σπονδυλικής

στήλης και οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης

-Κάταγμα καρπού σε ηλικία μεγαλύτερη ιση των 65 ετών

-Οστική πυκνότητα οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης

σημαντικά ελαττωμένη σε σύγκριση με οστική πυκνότητα
ισχίου

-Σημαντική ελάττωση της οστικής πυκνότητας σε διαδοχικές

μετρήσεις με μέσο διάστημα μεγαλύτερο του ενός
έτους(ταχεία απώλεια οστού)

-Γυναίκες με καρκίνο μαστού υπό αγωγή με αναστολείς

αρωματάσης

Ανδρες με καρκίνο προστάτη υπο ανδρογονική αγωγή

-Μακροχρόνια ή/και επαναλαμβανόμενη συστηματικη αγωγή

με γλυκοκορτικοειδή(per os η παρεντερικά)σε δόσεις
μικρότερες από αυτές της παρατεταμένης συστηματικής
αγωγής με γλυκοκορτικοειδή

-Επαναλαμβανόμενα πάνω από δύο επεισόδια πτώσης το

τελευταίο έτος λόγω διαταραχών βάδισης ισορροπίας
διαταραχών ορασης------------------------->Παρουσία ενος η
περισσοτερων απο ενος παραγόντων >Εναρξη αγωγής

Απουσία παραγόντων
------------------------------------>Επαναξιολόγησης σε 1-
2έτη

3η περιπτωση
Οστεοπενία και δεκαετης κάταγματίκος κίνδυνος για
μείζον οστεοπορωτικό κάταγμα<10%

>Επαναξιολόγηση σε 3 έτη

9.Οσφυαλγία

Διαγνωση της οσφυαλγιας

Ασθενής με οσφυαλγία

1)Αναζήτηση συμπτωμάτων και πληροφοριών από το

ιστορικό

Οι πληροφοριες αυτες υποδεικνύουν

α)Φλεγμονώδη αιτιολογία

β)Λοιμώδη

γ)Νεοπλασματική, ή

δ)Ιππουριδική συνδρομή,

ε)Κάταγμα σπονδυλικής στήλης και να συνεκτιμούν τυχόν

ψυχολογικές συνιστώσες

2)Κλινικη εξεταση

Αναζητηση στην κλινική εξέταση

α)Ευαισθησίας στην ψηλάφηση των ακανθωδών αποφύσεων

των οσφυϊκών σπονδύλων και των ιερολαγονίων
αρθρώσεων,
β)Τυχόν υπάρχουσα νευρολογική σημειολογία και

γ)Διενέργεια της δοκιμασίας ανύψωσης του κάτω

άκρου(σύστοιχη και διασταυρούμενη)και παραλλαγές αυτής

3)Παραπομπη για απεικονιστικο ελεγχο συστήνεται

όταν

α)Υπάρχουν ενδείξεις φλεγμονώδους,λοιμώδους ή

νεοπλασματικής αιτιολογίας της οσφυαλγίας ή

β)Υπόνοια σπονδυλικού κατάγματος

4)Το ίδιο ισχύει και για τις αιματολογικές εξετάσεις

8.Θεραπεια

ΜΗ ΕΙΔΙΚΗ ΟΞΕΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Παραπομπή σε ειδικό για οξεία μη ειδική οσφυαλγία που

δεν βελτιώνεται μετά από 3 μήνες ή άμεσα όταν
υπάρχουν ενδείξεις για

α)Οσφυαλγία νεοπλασματικής, λοιμώδους ή φλεγμονώδους

αιτιολογίας, ιππουριδική συνδρομή ή

β)Κατάγματος σπονδυλικής στήλης

-ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
-ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

-ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

-ΜΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

-ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

10.Καταθλιψη

Διαχείριση της κατάθλιψης στην Πρωτοβάθμια

φροντίδα υγείας

Διαγνωση

1.Αναγνώριση ανίχνευση

Σε άτομα υψηλού κινδύνου με

α)Ατομικό οικογενειακό ιστορικό ψυχιατρικών νοσημάτων

β)Χρόνιο πρόβλημα υγείας

γ)Πρόσφατη απώλεια

δ)Κατάχρηση ουσιών

ε)Μειονότητες

ζ)Οικονομικά αδύναμοι

2.Ερωτηματολογια Καταθλιψης
Γινεται χρήση δύο σύντομων ερωτήσεων διαλογής

Σε άτομα με υποψία κατάθλιψης χρήση εργαλείων

διαλογής πχ PHQ-9 σε συνδυασμο με έμπερειστατο
μένη κλινική εκτίμηση

3.Ταξινόμηση της κατάθλιψης

α)Εμπεριστατωμένη κλινική εκτίμηση(συμπτώματα βαθμός

έκπτωσης λειτουργικότητας,διάρκεια επεισοδίου

β)Χρήση του DSM-V η ICD-10

8.Θεραπεια

Ήπια κατάθλιψη

Πρωτίστως ψυχολογικές θεραπείες και αν η γενικοί ιατροί δεν

είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εφόσον δεν υπάρχει
πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης

Τότε μπορεί να χορηγηθούν νεότερα αντικαταθλιπτικά όπως

οι SSRIS

Μέτρια σοβαρή κατάθλιψη

Αντικαταθλιπτικά σε συνδυασμό με ψυχολογικές θεραπείες

εφόσον είναι διαθέσιμες
Αρχικη παρακολούθηση θεραπείας

Ενήλικοι ασθενείς χωρίς αυξημένο κίνδυνο

αυτοκτονίας

Αρχική εκτίμηση σε 1-2 εβδομάδες

Επανεκτίμηση κάθε 2-4 εβδομάδες μέχρι να υπάρξει

εμφανής βελτίωση

Ενήλικοι ασθενείς αυξημένου αυτοκτονικού κινδύνου

Παραπομπή σε διεπιστημονικές ομάδες της πρωτοβάθμιας

φροντίδας υγείας ή σε ψυχιάτρους η σε ΔΥΨΥ

8.Θεραπεια

Ανταπόκριση στη θεραπεία/διάρκεια θεραπείας

Ανταπόκριση

Συνέχιση της θεραπείας τουλάχιστον για 6-12 μήνες μετά την

πλήρη ύφεση του πρώτου επεισοδίου

Μερική ανταπόκριση

Αύξηση της δόσης μετά από τρεις-τέσσερις εβδομάδες

Μη ανταπόκριση

Μετά από 4-6 εβδομάδες τότε επανεκτίμηση

Γενικά μέτρα

α)Παροχής εκπαίδευσης στους ασθενείς και στις οικογένειές

τους

β)Τήρηση αρχείου ασθενών

γ)Συμμετοχή σε προγράμματα και δράσεις φορέων και

συλλόγων

Κατάθλιψη και συννοσηρότητα

Με άλλες ψυχικές και σωματικές ασθένειες

Ταυτόχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση

Ψυχολογικές θεραπείες

1)Συμπεριφορική ενεργοποίηση

2)Γενικευμένη συμπεριφορική θεραπεία

3)Διαπροσωπική θεραπεία

4)Θεραπεία επίλυσης προβλημάτων

Προαγωγή υγείας

Α.Ασκηση κυρίως σε ήπια κατάθλιψη

Β.Αλλαγή του τρόπου ζωής

1)Διακοπή καπνίσματος
2)Μείωση κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης

Δύο σύντομες ανιχνευτικές ερωτήσεις

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες αισθάνεστε συχνά

1.Τη διάθεσή σας πεσμένη η απελπισμένος/η

2.Μειωμένο ενδιαφέρον η ευχαρίστηση κατά τη διάρκεια των

δραστηριοτήτων σας(ανηδονία)

Διαχείριση της κατάθλιψης σε ηλικιωμένους

Λαμβάνονται υπόψη επιπρόσθετα

α)Φυσιολογικές μεταβολές του οργανισμού λόγω ηλικίας

β)Συνοδά νοσήματα και

γ)Χορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή

Παραπομπή σε δευτεροβάθμιες υπηρεσίες υγείας

1)Αδυναμία διαχείρισης

α)Επανεμφανιζόμενη κατάθλιψη μη ανταποκριθείσα σε

προηγούμενη θεραπεία

β)Συνοδο νοσήμα που επιδρά στην αντικαταθλιπτική αγωγή

γ)Ατυπη κατάθλιψη ανθεκτική στην αρχική θεραπεία

δ)Διαγνωστική αβεβαιότητα

2)Άμεση παραπομπή
α)Σοβαρός αυτοκτονικός ιδεασμός

β)Ψυχωτικά συμπτώματα

γ)Σοβαρός κίνδυνος αυτό/έτερο καταστροφικότητας

δ)Σοβαρή επιμονή παραμέληση εαυτού

ε)Κατάθλιψη ανθεκτική στη θεραπεία

11.Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή(Γ.Α.Δ)

Διαγνωση

Εκτιμήστε την πιθανότητα για γενικευμένη αγχώδη

διαταραχή σε άτομα που

α)Επισκέπτονται συχνά τα ιατρεία πρωτοβάθμιας φροντίδας

υγείας

β)Εμφανίζουν άγχος και

γ)Ανησυχούν επανειλημμένα για διάφορα θέματα ενώ

παράλληλα

δ)Ζητούν διαβεβαιώσεις για χρόνια σωματικά συμπτώματα

Διαγνωστικά εργαλεία

1)GΑD-2 και

2)GAD-7

3)Xρήση ερωτήσεων
Διάγνωση γενικευμένης αγχώδους διαταραχής

Θεραπευτικές επιλογές

Πρώτη θεραπευτική επιλογή

Ψυχολογικές θεραπείες

1)CΒΤ

12-15 συνεδρείες(Μία ωριαία συνεδρία την εβδομάδα)

2)AR

Eφαρμοσμενη χαλάρωση

3)Αλλες

α)Καθοδηγούμενη αυτοβοήθεια

β)Μη διευκολυνόμενη αυτοβοήθεια

γ)Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης

Θεραπευτική ανταπόκριση

Αν υπάρχει ανταπόκριση συνέχιση της θεραπειας/ να

παρακολούθησης την Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Μη ανταπόκριση
Πάμε στη δεύτερη θεραπευτική επιλογή

Δεύτερη θεραπευτική επιλογή

Φαρμακευτικές θεραπείες

Βραχύχρονη 0 έως 6 μήνες

Α)Πρώτης γραμμής

1)SSRIS/SNRIS

8-12Eβδομαδες

2)Βενζοδιαζεπίνες

Όχι περισσότερο από τέσσερις εβδομάδες σε αναμονή

ανταπόκριση των αντικαταθλιπτικών

Δεύτερης γραμμής

1)Πρεγκαμπαλίνη

2)Βενλαφαξινη

3)Αζαπιρονες

4)Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά(ιμιπραμίνη)

Μακρόχρονη

6-24 μηνες
1)SSRIS/SNRIS

Θεραπευτική ανταπόκριση

Αν υπάρχει ανταπόκριση συνέχιση της θεραπειας/

παρακολουθησης στην Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Μη ανταπόκριση στην θεραπεια

Στην περιπτωση αυτη προχωραμε σε παραπομπή

Επισης σαν δευτερη θεραπευτικη επιλογη

Αναφερουμε και τον συνδυασμός ψυχολογικής και

φαρμακευτικής θεραπείας

12.Δυσπεψία

1η περιπτωση

Νεοεμφανιζόμενη δυσπεψία

α)Και ανησυχητικά συμπτώματα η

β)Ηλικία πάνω από 45 ετών

>Διερεύνηση με γαστροσκόπηση

Αν η γαστροσκοπηση ειναι αρνητικη

α)Λειτουργική δυσπεψία/

β)Αντιμετώπιση ψυχολογικών παραγόντων

γ)Συμβουλευτική για αλλαγές τρόπου ζωής/διατροφής

2η περιπτωση

Νεομφανιζόμενη δυσπεψία

α)Χωρίς ανησυχητικά συμπτώματα

β)Ηλικία κάτω από 45 ετών

Χρόνια χρήση ΜΣΑΦ η αλλων φαρμάκων?

Αν θετικη η διερευνηση τοτε προχωραμε σε διακοπή

του ΜΣΑΦ/ η του αλλου φαρμάκου

Και στην συνεχεια προσθετουμε ενα PPI για 1 μηνα η οσο το

παιρνει το φαρμακο ο ασθενης κανουμε αλλαγες στον τροπο
ζωης και διατροφης του

Αν τα συμπτωματα επιμενουν τοτε προχωραμε στην

διερευνηση με γαστροσκοπηση

Αν δεν ειναι δυνατη η διακοπη του ΜΣΑΦ φαρμακου

τοτε διενεργουμε τεστ αναπνοης η τεστ κοπρανων για
το ελικοβακτηριδιο του πυλωρο και

Αν βγει θετικο θεραπεια εκριζωσης του

ελικοβακτηριδιου του πυλωρου

Αν παραμονη συμπτωματων τοτε διερευνηση με

γαστροσκοπηση
Αν βγει αρνητικο το τεστ τοτε προσθετω ενα PPI για 1
μηνα η οσο παιρνει το φαρμακο/αλλαγες τροπου
ζωης/διατροφης

Αν τα συμπτωματα παραμενουν τοτε διερευνηση με

γαστροσκοπηση

Αν ειναι αρνητικη τοτε λειτουργικη δυσπεψια και

αντιμετωπιση ψυχολογικων παραγοντων
συμβουλευτικη για αλλαγες τροπου ζωης και
διατροφης

Αν η διερευνηση για χρονια χρηση ΜΣΑΦ η αλλων

φαρμακων ειναι αρνητικη τοτε διενεργω

α)Τεστ αναπνοής η

β)Τεστ κοπράνων για το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Αν είναι θετικό

Ξεκιναω θεραπεία εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου

πυλωρού

Αν εχω παραμονή συμπτωμάτων διενεργω διερεύνηση

με γαστροσκόπηση

Αν ειναι αρνητικό πρόσθετω PPI για ένα μήνα ή όσο

παίρνει το φάρμακο αλλαγής τρόπου ζωής και
διατροφής
Aν τα συμπτωματα παραμενουν διενεργω διερευνηση
με γαστροσκοπηση

13.Οινόπνευμα

Εκτίμηση του τρόπου χρήσης οινοπνεύματος στην

Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Χρήση ερωτηματολογίου Audit

1)Audit score<8

Xαμηλού κινδύνου χρήση οινοπνεύματος

Πρόληψη και προαγωγή της υγείας συμβουλευτική

2)Αudit Score 8-15

Eπισφαλης χρήση οινοπνεύματος

Εκτίμηση συννοσηρότητας

Βραχείες παρεμβάσεις

Φαρμακευτική αγωγή κάτω από ειδικές περιστάσεις

Συνεχιζόμενη παρακολούθηση με follow up

3)Audit score>15

Eπιβλαβής χρήση οινοπνεύματος harmful use

Εκτίμηση συννοσηρότητας

Bραχείες παρεμβάσεις

Φαρμακευτική αγωγή(κάτω από ειδικές περιστασεις)

Εκτίμηση προόδου

Παραπομπή σε ειδικό και

Συνεχιζόμενη παρακολούθηση Follow up

Επιπροσθετα

Πιθανή η εξάρτηση από το οινόπνευμα Audit>20

Παραπομπη σε ειδικό-Εξειδικευμένη θεραπεία και συνεχή

παρακολούθηση Follow up