Professional Documents
Culture Documents
OLEH :
SEKAR RARE
1. Pengertian
Sekar Rare inggih punaka gegendingan sane kaanggen nyirepang anak alit utawi
ngapul-ngapulang anak alit yening ipun sedek ngambek muah kaanggen ri sedek
maplalian. Sekar Rare kapalih dados tetiga: Gending Rare, Gending Janger, miwah
Gending Sang Hyang.
Gending Rare inggih punika gending sane kaanggen nyihnayang rasa seneng anak
alit ritatkala maplalian, upami : juru pencar, jenggot uban, made cenik, mati delod
pasih, miwah sane lianan.
Gending Jejangeran inggih punika gegendingan sane kaanggen unen-unen sane
mawasta janger kecak, upami : don dapdape, galang bulan, beli bagus, miwah
sane lianan.
Gending Sang Hyang ingih punika gending sane kagendingang ritatkala
nedunang Sang Hyang Imen-men sane banget katengetang karma Baline, upami :
puspa panganjali, kukus arum, suaran kembang, miwah sane lianan.
2. Ciri-Ciri
Nganggen basa bali sane lumrah
Nenten madue uger-uger sane pasti
Kaanggen maliang-liang
3. Contoh
Jenggot uban:
Kaki – kaki de ngude mebok,
di beten cunguhe teken di jagute,
neked ke pipine bek misi ebok,
buin putih buka kapase.
Siap Sangkur
Siap sangkur di natahe noltol jangung gung gung,
siap srawah kakak – kekek nagih menang nang, nang,
awak lacur nagih ngelah motor sangkur,
awak pawah nagih milu makpak kacang cang, cang
PALAWAKYA
1. Pengertian
Palawakya inggih punika karya sastra gancaran sane kawacen manut hreswa (bawak)
lan dhirga (panjang) labuh suarane, sane maiketan ring tata titi ngwacen Basa Jawa
kuna, minakadi kasusastraan parwa sane lumrah manut saking kasusastraan epic
Mahabharata miwah Ramayana.
2. Ciri-Ciri
Nganggen basa jawa kuno utawi tengahan.
Nganggen bentuk prosa
Ritatkala ngwacen lan ngendingang manut ring tata titi pengejaan lan
pamenggalan kata.
3. Contoh
Kitab Adi Parwa, (Halaman 200)
Ikang kabrahmacaryan ginawe yaken
Ring apan teaku dumadyakna nganak
Anmangkana ling sang dewa brata
Karenga dewata sabda de sang dewa brata
Ling ning dewata
Bisma ngarannya katakut nikang ksatrya ikang pratijnya
Apan tan hana ksatrya atinggala kadatwan
Artos :
Inggih indik kabrahmacaryane punika jagi kalaksanayang titian
Mejanten titiang nenten pacang madue pianak
Wawu asapunika pangandikan sang dewa brata
Kapireng sabdan ida bhatara , olih sang dewa brata
Munggwing pangandikan dewatane
Bisma adannyane , sane mapiteges janjine sane kajejehin olih para ksatriane
Dening nenten wenten ksatria ninggalin kaagungan