FILIPINO REVIEWER - Eg.

step 1, step 2, step 3

(1ST quarter)
lagay colorz at ur own risk
PANITIKAN
- Nagpapahayag ng kaisipan
Hakbang o pang-uring pamilang
- eg. unang hakang, ikalawang hakbang
WASTONG GAMIT NG MGA SALITA

DALAWANG URI Nang

1. Patula - paano?
- pagsasama – sama ng maanyong mga Eg. umiyak nang malakas ang bata
salita - gaano?
- mayroong sukat at tugma eg. nagigising ito kahit magalaw lamang siya
nang bahagya
 awit (12 pantig) – florante at laura - pag umuulit
 korido (8 pantig) – ibong adarna eg. tawa nang tawa ang bata
 epiko - kabayanihan - na
 bugtong - palaisipan eg. sinasabi nito na maari nang buksan ang mga
 tanaga – 4 taludtod, 4 pantig regalo.
- noong
2. Tuluyan o Prosa eg. nang tumunog ang kampana, tumayo si Aida.
- malayang pagsasama-sama ng mga salita - para at upang
sa mga pangungusap. eg. mabilis siyang naglakad nang maabutan ang
kanyang ama.
 Talambuhay
 Talumpati Ng
 Sanaysay - ano at sino?
 Mitolohiya Eg. nagdala si Cora ng gitara.
 Parabola - kanino?
 Kwentong bayan Eg. binilinan silang ingatan ito dahil gitara ito ng
 Alamat ama ni Lucia.
 Anekdota - kailan?
 Nobela Eg. lunes ng umaga sila inaasahang makauwi
 Pabula - superlative (ubod ng, puno ng)
 Maikling kwento eg. ubod ng sarap ang nilutong ulam ni tita Otie.
 Dula
Daw
MGA PANG-UGNAY NA HUDYAT NG - Gagamitin ang daw kung ang sinusundang
PAGKAKASUNOD-SUNOD NG MGA PANGYAYARI salita ay nagtatapos sa katinig o
- nagkokonekta consonant.
Eg. malapad daw ang tulay na ito.
mga uri:
Raw
pamilang na panunuran o ordinal - kung ang sinusundang salita ay
- kapag ang mga pinagsunod-sunod ay nagtatapos sa patinig
pangngalan. eg. pumunta ka raw sapalengke sabi ni nanay
- Eg. una, pangalawa, tatlo
- malapatinig (w, y)
eg. ayaw raw kumain ni Jose ng gulay.
Tekstong prosidyural
- ginagamit sa isang proseso o Subukin
pagsasagawa ng isang bagay.
 - nagpapahiwatig ng paggawa ng isang
bagay. o Jose – deboto ng patron ang kanyang ina
Eg. subukin mong buksan ang pinto. (San Jose Obrero)
o Protacio – kalendaryong kristyano
Subukan o Rizal - “Ricial” na nangangahulugang
- pagsubaybay ng palihim sa isang tao. “luntiang kabukiran”
eg. subukan natin ang kanilang seksyon o Mercado –nangangahulugang palengke /
ginamit nan g kanyang nuno na si
Pahirin Domingo
- alisin o tanggalin o Alonzo - matandang apelyido ng pamilya
eg. pahirin mo ang mga luha sa iyong mga mata. ng kanyang ina
o Realondo – galling sa kaniyang tiyahin
Pahiran (ninang)
- lagyan
eg. pahiran mo ng palaman ang aking tinapay  Ang “Gat” ay ginagamit bilang “honorific”
 Sumulat ng Noli Me Tangere at El
Sundin Filibusterismo
- pag-sunod  Pen name: Dimasalang (di matitinag),
eg. sundin mo ang mga sinasabi ng iyong mga Laon Laan (laging handa)
magulang.  Nag aral ng medisina sa Europa
(optomolohiya)
Sundan  22 lenggwahe
- pumunta  “pambansang bayani”
eg. sundan mo siya baka siya’y maligaw  kamatayan: 35 years old / December 30,
1896
TULA
- pinakamasining na pagpapahayag ng Pamilya:
kaisipang may kalakip na damdamin
- may sukat at tugma Don Francisco Mercado y Alejandra (ama)
- free verse o malayang taludturan - “Don Kikoy”
- Binan Laguna, Mayo 11, 1818
mga elemento:
Dona Teodora Alonzo Rolonda Y Quintos (ina)
- Donya Dolay
1. sukat – bilang ng pantig sa isang taludtod - Nobyembre 8, 1826
- wawaluhin - Kolehiyo ng Sta. Rosa
- lalabindalawahin - May angking galing sa panitikan
- lalabing- aminin Kaptid
- lalabing- waluhin 1. Saturnina
2. talinhaga – may nakatagong kahulugan 2. Paciano - lalaki
3. tugma – pagkakapareho ng tunog ng 3. Narcisa
dulong bahagi ng taludtod 4. Olympia
- tugmaang ganap – magkapareho ang 5. Lucia
tunog/titik 6. Maria
- tugmaang di ganap – magkapareho 7. Jose Rizal
lamang ng tunog ang huling salita 8. Concepcion
4. sesura – isang uri ng pagbasa ng tula 9. Josefa
10. Trinidad
JOSE RIZAL
11. Soledad
Jose Protacio Rizal Mercado Y Alonzo PINAGPILIANG BAYANI
Realonda
1. Marcelo H. Del Pilar - Adelina unang nakilala
- Agosto 30, 1850 - Nelly – minahal
- Dakilang Propagandista 11. Petite Susane Jacoby – Belgium
- Ilustrado - inalayan ng tulang ‘Filipinas Dentro De
- Pen Name: Plaridel Cien Anos’ (Ang Pilipinas sa loob ng isang
2. Graciano Lopez Jaena siglo)
- December 18, 1856 12. Pastoria Necesdrio – Zamboanga Del
- Mula sa Iloilo Norte
- Nakilala mula sa “La Solidaridad” - “Torak”
(pahayagan) 13. Josephine “Jo” Bracken – Irish
- Akda = Fray Butod (matatabang pari) - Pinakasalan: nagkaron ng anak ngunit
3. Antonio Luna namatay (premature)
- Oktubre 29, 1866
- Pilipinong Heneral  Maestro Justiniano Aquino Cruz
- Nagtatag ng kauna-unahang akademyang - guro ni Rizal sa Laguna
military - mula 9 yrs old
4. Emilio Jacinto  Huling sinabi : “consummatum est” =
- Disyembre 15, 1875 tapos na rin
- Utak ng katipunan
NOLI ME TANGERE
MGA BABAE SA BUHAY NI RIZAL
1. Julia - kaunaunahang nobelang isinulat ni Rizal
- unang babae malamang nauuna nga siya - 24 nong isinulat niya ito
dito diba - Uncle Tom’s Cabin
- naliligo sa ilog ng Laguna - Gigising sa natutulog na damdamin ng
- mahilig sa paru paro mga Pilipino
- “minang” - 1834 – sinimulan ang kalahati sa Madrid
2. Segunda Katigbak - 1885 – tinuloy sa paris ang ¼
- Batangas - Pebrero 21, 1887 – huling ikaapat na
- First Love bahagi sa Alemanya
- Unang kabiguan dahil kinasal sa iba lol - Maximo Vialo- nagpahiram ng 300 pesos
3. Bb. L kay Rizal upang maiprint ito
- mas matanda kay Rizal - 2000 copies
- guro sa bayan - Bestfriend: Dr. Ferdinand Bluementritt
4. Leonor Valenzuela - Kantanod: pumupunta sa handaan kahit
- “concha” hindi imbitado
- niligawan
5. Leonor Rivera KABANATA I
- Tarlac
- “true love” hays nanaman Don Santiago de Los Santos / Kapitan Tiago
6. Consuelo Ortiga Y Perez - isang mangangalak na taga Binondo
- espanya - mahilig manabako
- gumawa ng tula - maimpluwensyang tao
7. Seiko Usui / o sei-san - madaling lapitan
- dalagang hapon - tinuring na Kastila ang sarili at hindi
- pinakamaligayang sandal ng buhay niya Pilipino
8. Gertrude Beckett - kaibigan ang mga prayle
- Inglatera - kantanod- pumupunta sa handaan kahit
- Tinuruan si Rizal na mag-ukit sa clay hindi imbitado
- “Petie” - kalye analogue
9-10. Adelina at Nelly Bausted – magkapatid
 - nasa may pampang ng ilog ng binondo na
kasangka ng ilog Pasig

KABANATA II

Crisostomo Ibarra / Juan Crisostomo Ibarra y

Magsalin
- mataas kaya karaniwan malusog,
mukhang edukado, magiliw ang mukha
- may lahing kastila, kayumanggi, mamula
mula ang pisngi wow pogi

KABANATA III

Sa Hapunan
- Si Padre Sybilia at Padre Damaso ay nag-
aagawan sa Kabisera (gitna ng lamesa,
pang mataas ang antas sa lipunan)
- ang handaan ay pasasalamat sa mahal na
birhen dahil sa pagdating nila
- paboritong bansa sa Europa: Espanya,
Pangalawang inang bayan

KABANATA IV

Erehe at Surbesibo
- Erehe – taong hindi sumusunod sa utos ng
simbahan
- Surbesibo – taong di sumusunod s autos
ng pamahalaan
- Namatay sa bilangguan ang kanyang ama
(Don Roque)
Don Rafael Ibarra
- pinakamayaman sa lalawigan
- ginagalang ng marami
- pinagbintangan ni Padre Damaso na hindi
nangungumpisal
- artilyer: tax collecter sasakyan
- nakaaway ni Don Rafael ang atilyer dahil
may sinaktan itong bata
- inatake niya ang atilyer at tumama ang
ulo sa bato at namatay
- inakalang erehe at pilibustero
- Fonda de lala – sikat na hotel sa binondo

KABANATA V