ANG NATUTUNAN KO SA

PAG-AARAL NG…
Tanka at Haiku – Ang Tanka at Haiku ay ilang anyo ng tula na pinahahalagahan ng panitikang Hapon. Ginawa
ang Tanka noong ikawalo siglo at ang Haiku noong ika-15 siglo. Sa mga tulang ito layong pagsama-samahin ang
mga ideya at imahe sa pamamagitan ng kakaunting salita lamang. P arehong anyo ng tula ang Tanka at Haiku
ng mga Hapon. Maiikling awitin ang Tanka na binubuo ng tatlumpu’t isang pantig na may limang taludtod. 18
Karaniwang hati ng pantig sa mga taludtod ay: 7-7-7-5-5, 5-7-5-7-7 o maaaring magkapalit-palit din na ang ka
buuan ng pantig ay tatlumpu’t isang pantig pa rin. Samantala, ang Haiku ay mas pinaikli pa sa Tanka. May
labimpitong bilang ang pantig na may tatlong taludtod. Maaaring ang hati ng pantig sa mga taludtod ay: 5-7-5
o maaaring magkapalit-palit din na ang kabuuan ng pantig ay labimpito pa rin. Karaniwang paksa ng Tanka ay
pagbabago, pag-ibig, at pag-iisa. Ang paksang ginagamit naman sa Haiku ay tungkol sa kalikasan at pag-ibig.
Parehong nagpapahayag ng masidhing damdamin ang Tanka at Haiku.

Pabula - Kuwento kung saan mga hayop ang gumaganap at ang mga hayop na ito ay kumikilos at nagsasalita
na tulad ng tao. Madalas na inilalarawan ng pabula ang dalawang hayop na may magkaibang ugali at
nagwawakas ang kuwento na nagwawagi ang may mabuting ugali. Nag-iiwan ito ng aral sa mambabasa. Ito din
ay tumutukoy sa pang-araw-araw na buhay sa daigdig (maliban sa pagsasalita ng mga hayop). Sa pabula, ang
mga suliranin ay nilulutas hindi ng mga kababalaghan, na tulad ng mga kuwentong engkantada, kundi sa
pamamagitan ng mapanusong paraan, paghahanda, o sa pamamagitan ng matalinong gawa na katulad ng tao
sa kanilang paglutas ng suliranin.

Sanaysay - . Ito ay panitikang tuluyan na naglalahad ng kuru-kuro, damdamin, kaisipan, saloobin, reaksyon at
iba pa ng manunulat hinggil saisang makabuluhan, mahalaga at napapanahong paksa o isyu. Mahalaga ang
pagsusulat at pagbabasa ng sanaysay sapagkat natututo angmambabasa mula sa inilahad na kaalaman at
kaisipang taglay ng isang manunulat. nakikilala rin ng mambabasa ang manunulat dahil sa paraan ngpagkasulat
nito, sa paggamit ng salita at sa lawak ng kaalaman sa paksa. Ito ay may dalawang uri, ang pormal at di-
pormal.

Maikling Kwento - Ang maikling kwento ay isang anyo ng panitikan na may layuning magsalaysay ng mga
pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan. Nag-iiwan ito ng isang kakintalan sa isip ng mga mambabasa.
Ang maikling kwento ay karaniwang mayroong limang bahagi: Panimula, Saglit na kasiglahan, Suliraning
inihahanap ng lunas, Kasukdulan at Kakalasan. Ang panimula ay ang bahagi na siyang guguhitan ng mga
pangyayari sa kwento. Mahalagang maging kapansin-pansin ito upang mabihag ang kawilihan ng bumabasa.
Ang saglit na kasiglahan ay ang bahaging naglalarawan ng simula patungo sa paglalahad ng unang suliraning
inihahanap ng lunas. Dapat maging kaakit-akit ang bahaging ito sa bumabasa at madama niya ang magaganap
na pangyayaring gigising sa kanya ng isang tiyak na damdamin. Ang suliraning inihahanap ng lunas ay
karaniwang tatlo. Kung minsan ay humihigit sa tatlo, depende sa sumusulat ng kwento. Sa bahaging ito ng
kwento, ang mababasa ay napapagitna sa mga pangyayaring gigising sa kanyang damdamin. Ang mga
pangyayaring ito ang siyang bumubuo sa mga suliraning inihahanap ng lunas at lumilikha ng isang kawilihang
pasidhi nang pasidhi. Ang kasukdulan ay ang bahagi ng kwento na nagsasaad ng pinakamasidhing kawilihan.
Ito ay dapat ilarawan nang mabilisan, tiyak, o malinaw at maayos. Upang maging mabisa ang kasukdulan, ito
ay di-dapat magkaroon ng anumang paliwanag. Ang kailingan lamang ay ang maayos na pagkakaugnay-ugnay
ng mga suliraning inihahanap ng lunas. Ang kakalasan ay ang panghuling bahagi ng kwento na kaagad
sumusunod sa kasukdulan. Ito ay hindi rin dapat pahabain at bigyan ng paliwanag. Ipaubaya sa mambabasa
ang pag-iisip at hayaang siya ang magbigay ng wakas sa kwento.

Dula - Ang dula ay isang uri ng panitikan. Nahahati ito sa ilang yugto na maraming tagpo. Pinakalayunin nitong
itanghal ang mga tagpo sa isang tanghalan o entablado. Ang dula ay isang uri ng panitikang ang pinakalayunin
ay itanghal sa tanghalan. Ang dula ay may mga element at sangkap na sadyang kinakailangan upang mabuo
ang maayos at magandang dula.