MGA KILALANG EKONOMISTA
Si Ricardo ay isang negosyanteng Ingles
Adam Smith
Masasabi na nagsimula ang sistematiko at
siyentipikong pag-aaral ng ekonomiks noong huling
bahagi ng ika-18 siglo. Isa sa pinakakilalang aklat
na nakilala noong 1776 ang aklat na ‘An Inquiry to
the Causes and Nature of Wealth of Nation’ ni
Adam Smith.
Si Adam Smith (1723-1790) ay isang
pilosopo at propesor ng Ekonomiks mula sa
Scotland. Itinuturing si Smith na "Ama ng Klasikong
Ekonomiks" dahil sa kaniyang pangunguna na
ipaliwanag ang mga prinsipyo ng ekonomiya at ang
daan tungkol sa pag-unlad ng isang bansa.
Layunin ni Adam Smith na malaman ang
sanhi ng pagyaman at paghihirap ng mga bansa.
Ayon sa kanya maaaring yumaman ang isang
bansa kung; (1) makapaglalaan ito ng sapat na
puhunan; (2) tumataas ang produktibidad ng
paggawa.
Naunawaan niya na ang pagtaas ng
produksiyon sa pamamagitan ng espesyalisasyon o
paghahati ng gawain ay magdudulot ng pagtaas ng
produksiyon ng isang ekonomiya.
Iminungkahi ni Smith na di-dapat makialam
ang pamahalaan sa pakikipagkalakalan at hayaan
ang mga tao na magpasiya kung ano ang tunay na
makakabuti sa kanila at sa buong bansa. Ito ang
konsepto ng free enterprise.
Ipinaliwanag pa ni Smith na ang
pagkakaroon ng kompetisyon sa pamilihan sa
pagitan ng mga negosyante at mamimili ay
makakabuti sa pangkabuong kalagayan ng
pamumuhay ng mga tao.
Ayon kay Smith, maaaring makialam ang
pamahalaan upang ayusin lamang ang mga
sistema ng pakikipagkalakalan at alisin ang
anumang hadlang sa malayang kompetisyon sa
pagitan ng mga mga tao sa pamilihan.
Nagpahayag ng doktrinang Laissez Faire o Let Alone
Policy
David Ricardo
Isa sa nagbigay-buhay sa pag-aaral ng ekonomiks
ukol sa paggamit ng modelo na binubuo ng
magkakaugnay na mga konsepto at argumento na
nagnanais na maipaliwanag ang ilang obserbasyon
ukol sa ekonomiks ay si David Ricardo (1772-
1823).
David Ricardo
na yumaman sa stock market. Ayon kay David
Ricardo, naniniwala siyang darating ang panahon
na hihina ang pag-unlad ng mga kapitalista. Hihina
ang produksiyon ng paggawa dahil kakaunti ang
lupa at likas na yaman. Lumalaki ang populasyon
kasabay ng paglaki rin ng mga pangunahing
pangangailangan ng tao lalo na sa pagkain. Ang
mga lupang dating hindi nagagamit ay
pakikinabangan na ng tao upang matugunan ang
kaniyang mga pangangailangan. Kung patuloy na
gagamitin ang lupa, lalong bababa ang pakinabang
na nakukuha dito hanggang sa tuluyang humina
ang produksyon nito.
Ayon kay Ricardo, ito ang "Batas ng
Lumiliit na Dagdag na Pakinabang (Law of
Diminishing Return." Magkakaroon ng pagtaas ng
upa sa lupa, pagbaba ng tubo ng kapital, at pagtigil
ng pamumuhunan na magdudulot ng suliraning
pang-ekonomiya.
Si Ricardo rin ang nagpaliwanag ukol sa
batayan sa pakikipagkalakalan ng mga bansa, ang
kaisipan tungkol sacomparative advantage kung
saan ang isang bansa ay gagawa lamang ng mga
produkto na higit na mababa ang gastos at ang
ibang produkto na mataas ang gastos sa paggawa
ay angkatin na lamang.( tumutukoy
sa kakayahan ng isang tao o ng isang
bansa upang makabuo ng
isang partikular na produkto oserbisyo sa imas
mababang halaga kaysa sa ibang bansa.)
Halimbawa: if, using machinery, a worker in
one country can produce both shoes and shirts at 6
per hour, and a worker in a country with less
machinery can produce either 2 shoes or 4 shirts in
an hour, each country can gain from trade because
their internal trade-offs between shoes and shirts
are different. The less-efficient country has a
comparative advantage in shirts, so it finds it more
efficient to produce shirts and trade them to the
more-efficient country for shoes. Without trade, its
opportunity cost per shoe was 2 shirts; by trading,
its cost per shoe can reduce to as low as 1 shirt
depending on how much trade occurs (since the
more-efficient country has a 1:1 trade-off). The
more-efficient country has a comparative
advantage in shoes, so it can gain in efficiency by
moving some workers from shirt-production to
shoe-production and trading some shoes for shirts.
Without trade, its cost to make a shirt was 1 shoe;
by trading, its cost per shirt can go as low as 1/2
shoe depending on how much trade occurs.
Thomas Robert Malthus
Si Thomas Malthus (1766-1834) isang Ingles na
unang tumawag-pansin sa mas mabilis na paglaki
ng populasyon kaysa sa paglago ng mga
pinagkukunang-yaman at ng produksiyon.
Thomas Malthus
Ayon kay Malthus, kung patuloy ang
pagdami ng tao samantalang ang lupa na kaniyang
pinagkukunan ng pagkain ay hindi naman
nadaragdagan darating ang panahon na hindi na
ito makakasapat sa kanilang mga pangangailangan.
Ayon sa kaniya kailangan ng agarang
pagpaplano ng pamilya at pagpapaliban ng tao na
mag-asawa. Katulad ni Ricardo, malaki ang
nagawang kontribusyon ni Malthus upang
maunawaan ang mga kadahilanan ng pagbabago
ng presyo ng produkto sa pamilihan, sahod ng mga
manggagawa, at ang upa sa lupa.
Ayon sa Malthusian Theory of
Population, angpopulasyon ay
nagdaragdag sa isang geometric ratio,
habangang pagtaas sa suplay ng pagkain sa isang
arithmetic ration.
Ang kawalan ng
pagkakaisa ay humantong sa laganap nakahirapan
at gutom, na kung saan ay maitatama lamang sa
pamamagitan
ng mga natural na pamamaraan tulad
ng sakit,mataas na dami ng sanggol na
namamatay, gutom, digmaan.Ang kanyang pangun
ahing kontribusyon ay sa sektor ngagrikultura.
Ayon sa teorya na ito, may dalawang
hakbang upang
makontrol ang populasyon: preventative at positive
check. Angpreventative na paraan ay
kontrol sa panganganak, atgumagamit ng iba't-
ibang mga paraan upang kontrolin
angkapanganakan; at positive check tulad
ng natural calamities,digmaan, atbp.
Karl Marx
Nakilala si Karl Marx (1818-83) sa
kaniyang aklat na Das Kapital.
Si Marx ay isang manunulat at
rebolusyonaryong Aleman.
Karl Marx
Ayon kay Marx, ang teknolohiya ang
magiging lahilan ng pagsulong ng isang bansa sa
ilalim ng kapitalismo at ang kakayahan
nitongkumikha ng yaman ngunit iilan lamang ang
maaaring makinabang dahil patuloy na maghihirap
ang tao lalo na ing mga manggagawa.
Ayon kay Marx, hindi babagsak asng
kapitalismo ng dahil sa pagbaba ng produksiyon at
sakulangan ng mga teknolohiya na siyang
paliwariag ng mga naunang ekonomista kundi ang
lubhang kailangan ay ang pagbabago sa
kaugnayan ng mga tao sa isa't-isa.
Naniniwala na dapat bigyang-pansin ang
suliranin kung paano ipamamahagi ang nagawang
produkto sa pag-unlad ng ekonomiya.
Sa ilalim ng kapitalismo ay ang
pagkakakani-kaniya ng bawat tao ang pangunahing
sanhing kahinaan nito. Ayon sa kaniya, maaari
lamang itong mabago sa pamamagitan ng
pagpapalit ng sistema patungong sosyalismo at sa
huli komunismo kung saan lahat ng mga tao ay
pantay-pantay at magkakaroon ng lipunang walang
uri o classless society.
Dagdag pa niya na nararapat lamang na
kumpiskahin ang mga pribadong pag-aari ng gamit
sa produksyon at gawin itong pag-aari ng buong
lipunan at alisin ang sistemang pasahod. Ang
konseptong nabuo ni Marx ukol sa tao at
produksyon ay hindi nagtagumpay sa mga maunlad
na bansa. Ilan sa mga sosyalistang bansa na
sumunod sa kaisipan ni Karl Marx ay ang mga
bansang China, Russia at ibang maliliit na bansa sa
Gitna at Silangang Europa.
Noong dekada 90, nagsipagbagsak ang
ekonomiya ng mga bansang sosyalista at nahirapan
makabangon pa ang mga ito. Nagkaroon ng
suliranin kung paano matutugunan ang
pangangailangan ng mga tao at pagtugon sa
suliraning kung paano mapapaangat ng
pamahalaan ang estado ng ekonomiya ng mga
nabanggit na sosyalistang bansa.
Malaki din naman ang naitulong ng mga
doktrina ni Marx sa pagbuo ng mga samahang
pang-manggagawa.
Alfred Marshall at Leon Walras
Sina Alfred Marshall (Principles of
Economics, 1890) at Leon Walras (Elements of
Political Economy, 1894) ay maituturing na mga
ekonomistang neoklasiko sapagka't sumunod sila
sa mga teoryang sinimulan ng mga klasikong
ekonomista tulad nina Ricardo at Smith.
Naniniwala ang mga neoklasiko sa malayang
pamilihan at ganap na kompetisyon upang bigyang
kasagutan ang pangangailangan ng lipunan. Kung
magkakaroon lamang ng kondisyong nabanggit,
makakamit ng lipunan ang pinakamaayos
nakalagayan pang-ekonomiya.
Ipinaliwanag din ng mga neoklasikong
ekonomista na kailangan ang aktibong pakikilahok
ng pamahalaa upang bigyang solusyon ang mga
suliraning pang-ekonomiya ng bansa.
Noong 1874 at 1877 inilabas ni Leon
Walras ang aklat na “Elements of Pure Economics”,
akda na nagging dahilan upang kilalaning “father of
the general equilibrium theory”.
 Leon Walras
Ang general equilibrium theory
inihaharap upangipaliwanag ang pag-
uugali ng supply, demand, at mga
presyo saisang buong ekonomiya sa ilan o maramin
g merkado.
Si Alfred Marshall ay pinakamahusay na akda
ng,Principles of Economics (1890), ipinakilala sa
akdang ito ang mga kaisipan ng, kabilang elasticity
of demand, surplus ng mga mamimili,, at
representative firm o ang mga kinatawan
ngkompanya. Ang kanyang akda “on the theory
of value”iminungkahi niya na
ang oras bilang isang kadahilanan sapagtatasa sa
cost-production principle.
Alfred Marshall
namundo kung saan namin umiiral.
Irving Fisher
Estados Unidos, 1867-1947
Sa kanyang mga akda, malinaw na gumamit siya
ng “statistical data” upang ipaliwanag ang kanyang
mga pag-aaral sa ekonomiya.
Irving Fisher
.
Francios Quensnay 1694 – 1774
Tinaguriang Confucius ng Europa. Kabilang
siya sa mga pangkat ng Physiocrats – naniniwala sa
kahalagahan ng kalikasan o mga klase ng yaman
ng bansa (Rule of Nature) sa pag-unlad ng bansa.

John Maynard Keynes

Si John Maynard Keynes ay itinuturing na
"Makabagong Ama ng Makroekonomiks." Nakilala
siya sa aklat na General Theory of Employment,
Interest, and Money na inilathala noong 1936.
John Maynard Keynes
Quesnay
Siya ay may-akda ng Tableau
Economique(Economic Table) noong 1758, na
tumatalakay sa pagdaloy ng mga mahahalagang
salik ng produksyon ng mga produkto at serbisyo
sa iba’ ibang sector ng ekonomiya; ayon dito,
upangf magkaroon ng balance o ekwilibriyo sa
ekonomiya, kailangang gamitin ng wasto ang likas
na ayaman ng isang bansa upang umunlad.

Sinaliksik ni Keynes ang dahilan ng krisis ng Physiocrats VS Merkantilista, tinuligsa

paghina ng ekonomiya ng bansa noong panahon
ng "great depression" noong 1930.
Ayon kay Keynes, hindi laging mabisa ang
pamilihan sa pagsagot sa lahat ng suliranin ng
ekonomiya ng isang bansa. Ayon sa kaniya,
maaring hindi maging sapat ang pamumuhunan sa
isang ekonomiya upang patuloy na paunlarin ito.
Maaaring mabigyan ng solusyon ang
suliranin kung ang pamahalaan ay makikialam sa
ptimamagitan ng tamang alituntunin sa pananalapi
at pinansiyal.
ng mga merkantilista na naniniwala sa
kapangyarihan ng mahahalagang metal tulad ng
ginto at pilak upang mapaunlad at maisulong ang
ekonomiya ng bansa; naniniwala din ang mga
merkantilista na ang pagakakaroon ng maraming
ginto at pilak ang magiging daan sa pagyaman ng
bansa
Lahat ng mga ekonomista ay nakapagbigay ng
konbtribusyon sa pag-aaral ng ekonomiya.

Binigyang-pansin din Keynes na ang

paggastos ng pamahalaan o pagbabawas ng buwis
ay magbubunga ng tiis at trabaho na siyang
magpapalago sa kabuuang ekonomiya ng isang
bansa.

Thorstein Veblen
Estados Unidos, 1857-1929

Isa sa nangungunangInstitutionalists, siya aypinaka

mahusay para sa kanyang teorya ng "hayag na
pagkonsumo". Ayon ka Veblen, laging
may kontrahansa pagitan ng mganegosyante at mg
amamamayan sa pamamagitanng nagsasabi na an
g lipunanay palaging may
salungatansa pagitan ng umiiral nakaugalian
(existing
norms) atbagong mga kaugalian naginawa na
likas na sa ugali ngtao na
manipulahin at alaminang tungkol sa pisikal