Pangalan: Jhonnie Mar Y.

Lejarso
Baitang : 12
Pangkat: Humanities and Social Science
Petsa na Ipinasa: Nobyembre 29, 2019
Ipinasa kay: Bb. Maricho V. Artatis

REPLEKTIBONG SANAYSAY
Goyo ang Batang Heneral

Naaalala ko pa noong nanood kami ng aking mga kaklase ng Heneral Luna tatlong
taon na ang nakalilipas. Napagpasiyahan naming manood dahil may diskuwento ang mga
mag-aaral. Mababaw man ang dahilan, naiparating naman sa amin ng pelikula ang mga
kaganapan sa ating kasaysayan na may kinalaman sa pagkamatay ni Heneral Luna. Sa
dulo ng Heneral Luna pagkatapos ng credits ay may pasilip sa isang panibagong pelikula:
ang Goyo: Ang Batang Heneral.

Ngayon, hindi na mababaw ang mga dahilan ko para manood ng Goyo. Sa mga
behind the scenes ng produksiyon ng Heneral Luna, nakita ko kung gaano kahirap at
kung gaano sinisikap ng mga film maker na maging tugma sa kasaysayan ang mga
tagpuan gamit ang computer graphics. Nais ko ring suportahan ang mga pelikulang
makabuluhan na nakapagmumulat sa mga manonood.

Binasag ng pelikulang ito ang imahe ko kay Heneral del Pilar. Ang mga teksto
noong elementarya ay sinasabing siya ang pinakabatang heneral na nagpakita ng
kabayanihan sa Pasong Tirad. Naisip ko, kung sa edad niyang iyon ay naging heneral na
siya ay ibig sabihin magaling siya sa pakikidigma. Sinabi ng pelikulang ito na mali ako.
Naging heneral si Goyo dahil sa kaniyang mga koneksiyon, lalo na kay Aguinaldo. Hindi
ko sinasabing naging heneral lang siya dahil doon, ngunit sa tingin ko ay hindi magiging
ganoon kabilis ang pag-akyat niya sa ranggo sa militar kung wala ang kaniyang mga
koneksiyon. Kitang-kita dito ang ugali ng mga Pilipino ng pakikisama. Minsan mabuti ito,
minsan ay hindi. Nasabi kong hindi dahil sa mga nangyari sa Heneral Luna at Goyo; hindi
nakisama si Luna sa kagustuhan ng gabinete at ibang heneral kaya siya ay ipinapatay
kahit na isa siyang magaling na heneral at si Goyo naman ay parang asong sunod nang
sunod kay Aguinaldo, kaya siya ay napaboran kahit na mas may magaling sa kanya.

Isa rin sa nagustuhan ko sa pelikulang ito ang pagpapakita na ang mga bayani ay
mga tao lamang. Sanay tayong mga Pilipino na tinitingala ang mga bayaning lumaban sa
digmaan. Magagaling, makabayan, at perpekto ang tingin natin sa kanila. Subalit, ang
katotohanan ay katulad natin sila; may mga ambisyon, kasakiman, at pagkamakasarili.
Sa pananaw ko, hindi dapat nakatuon lamang ang atensyon sa mga tinaguriang mga
bayani. Ang mga hindi kilalang mga sundalong mga namatay sa laban ang nagpagalaw
sa rebolusyon. Sila ang nagbuwis ng buhay para sundin ang mga pinunong ating
binibigyang pugay sa kasalukuyan, kahit na ang mga taktika ay mahihina at ang
pagsunod sa mga ito ay parang pagpapatiwakal na.

Panghuli, nagustuhan ko kung paano naipakita ng pelikula kung bakit hindi

nagtagumpay ang rebolusyon. Sa kabila ng lahat ng pakikipag-laban at pagbubuwis ng
buhay ay napasakamay rin ng mga Amerikano ang Pilipinas. Ito ay dahil sa mga
nabanggit sa taas: mahina ang militar ng Pilipinas at hati ang mga Pilipino dahil sa
pagsunod sa kanilang mga pinuno dahil sa pakikisama. Hindi nagtagumpay ang
pakikipaglaban sa mga mananakop dahil mismong ang mga Pilipino ang nag-aaway. Ito
ay sumasalamin sa baluktot na karakter na parte ng human nature.
Pangalan: Jhonnie Mar Y. Lejarso
Baitang : 12
Pangkat: Humanities and Social Science
Petsa na Ipinasa: Nobyembre 29, 2019
Ipinasa kay: Bb. Maricho V. Artatis

LAKBAY SANAYSAY
Baguio “Summer Capital of the Philippines”

Bilang isang kabataan, nais kong pumunta sa iba’t ibang lugar na may iba’t ibang
tanawin. Lalong lalo na ang mga lugar na talaga namang tinatangkilik ng mga turista,
mapadayuhan man na galing ibang bansa o yung mga taong doon na mismo sa lugar na
yon lumaki at nagkaisip. Hindi ko ginagawa ito upang magbakasyon lamang at magmuni
– muni kundi para malaman ko kung saan at paano nga ba ganoon ang tawag sa lugar
na iyon.

At bakit nga ba ito tinatangkilik at dinadayo ng mga turista. Masayamg gawin ito
pag kasama mo ang mga mahal mo sa buhay lalong lalo na ang PAMILYA. Dahil ang
pamilya ay isang pinakamahalaga at magandang regalo sa atin ng Panginoong
Hesukristo, ang pamilya ang siyang masasandalan mo sa oras na ikaw ay may problema.

Isa sa napuntahan ko kasama ang aking pamilya ay ang lugar na Baguio. Ang
Baguio ay isa sa mga sikat na lugar dito sa Pilipinas lalong lalo na sa North Luzon, kilala
ito bilang Summer Capital of the Philippines hindi dahil mainit dito ngunit dahil
napakalamig dito lalong lalo na kapag bumagsak ang temperatura dito kapag sumasapit
na ang kapaskuhan. Talaga namang dinadayo ito ng maramimg tao dahil para sa kanila
dito masarap ipagdiwang ang KAPASKUHAN kasama ang iyong mga mahal sa buhay.

Ngunit hindi namin ito pinuntahan noong panahon ng kapaskuhan bagkus noong
unang araw ng Enero taong 2015. Dahil pagkatapos naming ipagdiwang ang BAGONG
TAON ay nagsimula na kaming gumayak mula Pampanga hanggang sa makarating kami
sa Baguio. Pumunta kami doon dahil doon nais ng aking pinsan na ipagdiwang ang
kanyang ikapitong kaarawan. At dahil FIRST TIME naming magpipinsan na pumunta
doon kung kaya’t mas lalo kaming naexcite na makarating na doon.

Isa sa mga pinuntahan namin sa Baguio ay ang Burnham Park na kung saan dito
kamI gumala ng ilang oras, dito sa lugar na ito ay matatagpuan ang isang Dancing
Fountain at isang parang ilog na kung saan pwede kang mamangka at maglibot – libot.
Isa rin sa mga napuntahan namin ay ang Botanical Garden, dito sa lugar na ito ay may
mga matatandang Igorot na kung saan pwede ka sa kanilang magpakuha ng litrato na
kasama sila. Dito mo makikita na hindi nila kinakahiya kung saan sila nagmula kahit na
ganoon ang kanilang pananamit. At nagpunta rin kami sa Mines View , ngunit kahit
malayo at maraming tao doon at WORTH IT naman dahil maganda at talaga namang
nakakarelax at mapapahanga ka sa ganda ng view na iyong nakikita.

At ang huli naming pinuntahan sa Baguio, at ang huling araw na rin namin doon
ay ang Strawberry Farm. Dito mo matitikman ang masasarap na strawberry na tinatawag
din na Preyas. Sa loob ng tatlong araw namin sa Baguio ay marami akong nalaman sa
lugar na iyonat dito ko rin nalaman kung bakit nga ito tinatangkilik ng mga turista.

REALISASYON :

Ang naging realisasyon ko sa aking paglalakbay na ito ay huwag mong

kakalimutan ang mga lugar na talaga namang dapat mong ipagmalaki na sa inyo lang
matatagpuan. Dahil ang mga lugar na ito ang nagpapatunay na masagana ang bansa
niyo sa likas na yaman. At huwag na huwag mong kakalimutan ang iyong Pamilya dahil
sila ang magiging kasangga mo sa lahat ng problemang iyong kahaharapin na kahit na
magkaroon kayo ng hindi pagkakaunawaan at magkasakitan man kayo ng damdamin ay
hinding hindi ka pa rin nila pababayaan at kakalimutan bagkus ay mamahalin ka pa nila
ng lubusan. At higit sa lahat ay magpasalamat tayo sa Panginoon sa mga Biyayang ating
natanggap galing sa kanya.
Pangalan: Jhonnie Mar Y. Lejarso
Baitang : 12
Pangkat: Humanities and Social Science
Petsa na Ipinasa: Nobyembre 29, 2019
Ipinasa kay: Bb. Maricho V. Artatis

Talumpati / Sanaysay sa Buwan ng Wika

Kahalagahan ng Wikang Filipino

ni: J

Malinaw na ang wika ay isang mahalagang kasangkapan na ginagamit upang

maiparating ang mga nasasaloob na ideya at damdamin ng isang tao. Hindi lamang ito
isang paraan ng pakikipag-usap niya sa kapwa kundi ginagamit din niya upang
makipagkaibigan, makipagtalakayan at maibahagi ang kanyang iba’t ibang opinyon at
kaisipan. Sa buong kasaysayan, maraming mga bagay, sitwasyon at pangyayari na
tumutukoy sa kahalagahan ng wika sa mga tao, sa kanyang kapaligiran at higit lalo na
sa kanyang bansa.

Ang wika ay hindi lamang kumakatawan sa isang tao. Ito ay hindi lamang isang
sasakyan para sa pagpapahayag ng mga sariling saloobin, opinyon, mga personal na
obserbasyon at halaga ng kanyang mga katangian bagkus ay isang sisidlan na siyang
nagpapahayag ng mga aspeto ng isang komunidad o bansa. Ang wika ay kumakatawan
din sa pangunahing pagpaparating sa iba ng panlipunang pagkakakilanlan. Sa maikling
salita, ang wika ay tumutulong na mapanatili ang mga damdamin ng kultura, sining at
pagkabansa ng isang bayan.

Ang wikang Filipino, na siyang pambansang wika sa Pilipinas ay ang wikang ginagamit
sa lahat ng sulok ng bansa. Ito ang nagsisilbing sinturon upang maitali ang mga
mamamayan upang maging isa sila sa kanilang mga diwa, pangarap at kalsadang
tinutugpa. Mahirap na isipin kung walang sariling wika na magiging daan upang
magkabuklod-buklod ang mga hiwa-hiwalay na isla ng Pilipinas. Maaaring magdulot ito
ng mga kaguluhan at hindi pagkakaunawaan.

Kahit na sa anumang anyo, sa pamamagitan man ng pagsusulat o pagsasalita, ang

wika ang pinakamabisang paraan upang maihatid ang mga kaisipan at mapanatili sa
madaling hakbang ang kasaysayan at mga tala ng mga sinaunang Pilipino. Sa ganitong
pagkakataon, malalaman ng mga kasalukuyang mamamayan ang mga hakbangin na
ginawa noong una upang maituloy ito sa mabuting paraan at maiwasan ang mga hindi
 magagandang pangyayari noon. Ito ang ilaw na magiging tanglaw ng mga Filipino
upang mapabuti pa ang mga gawain. Ito rin ang magsisilbing lakas upang
maisakatuparan ang mga naudlot na pangarap noong simula pa.

Sa paglipas ng panahon, mapatutunayan na ang wika ang siyang pinakamahalagang

sandata upang maiparating ng isang bansa sa kanyang mga mamamayan ang mga
pangyayari, kasaysayan at bahagi ng ekonomiya nito. Gayundin naman na ang wika
ang siyang sentro ng mga mamamayan upang maihugos sa kanilang pamahalaan ang
kanilang mga hinaing.

Naipadarama ng isang tao sa pamamagitan ng kanyang sariling wika ang kasidhian ng

kanyang damdamin, ang lalim ng kanyang pagkatao, ang katangian ng kanyang
ginagalawang kapaligiran, ang lawak ng kanyang kultura at sining, ang kabihasaan niya
sa anumang larangan at ang katotohanan ng kanyang pag-iral. Sa kabuuan, ang wika
ang nagsisilbing kaparaanan upang maging isang ganap na tao ang isang tao at
maging isang ganap na bansa ang isang bansa.