BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TPHCM

THUYẾT MINH ĐỀ TÀI

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN NĂM 2019

1. TÊN ĐỀ TÀI: 2. MÃ SỐ
NGHIÊN CỨU CẢI THIỆN ĐỘ BỀN MÀU CỦA CÁC LOẠI
MÀU TỰ NHIÊN TRÊN VẢI COTTON

3. LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU 4. LOẠI HÌNH NGHIÊN

CỨU
Tự Xã hội Giáo Kỹ Nông Y Môi Cơ bản Ứng Triển khai
nhiên nhân văn dục thuật Lâm-Ngư dược trường dụng

5. THỜI GIAN THỰC HIỆN: 1 Năm

6. CƠ QUAN CHỦ TRÌ
Khoa/Bộ môn trực thuộc: NGÀNH CÔNG NGHỆ MAY - KHOA ĐÀO TẠO CHẤT LƯỢNG CAO

7. SINH VIÊN THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

Họ và tên : ĐỖ THỊ TUYẾT NGA Mã số SV : 17109039
Điện thoại : 0965079149
E-mail: 17109039@student.hcmute.edu.vn

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

Họ và tên: TS. NGUYỄN TUẤN ANH

8. NHỮNG NGƯỜI THAM GIA THỰC HIỆN ĐỀ TÀI (NẾU CÓ)

Họ và tên MSSV Điện thoại, email Ký tên
LÊ THỊ KIM ANH 17109001 0856762630
LƯƠNG THỊ TRÚC QUYÊN 17109062 0347256080
LÊ THỊ LỆ THU 17109081 0375595498
PHAN THỊ THÚY UYÊN 17109109 0395426961
 9. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC
9.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài:
- Ngoài nước:
Thuốc nhuộm tự nhiên đã được sử dụng từ thời xa xưa để nhuộm màu các vật liệu dệt khác
nhau. Vào thế kỷ XIX, thuốc nhuộm tổng hợp theo quan điểm về chi phí thấp, nhiều sắc thái lớn
và khả năng nhuộm cao đã vượt qua việc sử dụng thuốc nhuộm tự nhiên. Thuốc nhuộm tổng hợp
được phát hiện gần đây đã gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Điều này đã
thúc đẩy các nhà nghiên cứu dệt may giới thiệu lại các chất màu tự nhiên từ các nguồn tài nguyên
tái tạo một lần nữa vào ngành công nghiệp nhuộm. Thuốc nhuộm tự nhiên được sản xuất từ thực
vật, động vật, côn trùng và khoáng chất hầu hết không độc hại, không gây ung thư và thân thiện
với môi trường trong tự nhiên. Để đáp ứng nhu cầu của con người, rất nhiều nghiên cứu đã được
thực hiện trong lĩnh vực thuốc nhuộm tự nhiên. Các nghiên trên đã thu được các sắc thái sặc sỡ
trên vải và đánh giá khả năng bám màu của chúng đối với các hiệu ứng ánh sáng, giặt và
chà. Chất hóa học có thể được sử dụng để tăng cường các đặc tính màu sắc và độ bền màu của
thuốc nhuộm tự nhiên trên nguyên vật liệu. Nó cũng cho thấy rằng thuốc nhuộm tự nhiên không
chỉ có thể được sử dụng để có được sắc thái tự nhiên mà chúng còn có thể cung cấp các chức
năng cho các loại vải như hoạt động kháng khuẩn, hoạt động chống nấm và bảo vệ tia cực tím.

Gần đây nhất tháng 2 năm 2019 SPRINGER LINK đã đăng bài của các nhà nghiên cứu
Palanivel Velmurugan, Kaliyappan Amballandi Vedhanayakisri, Yool-Jin Park, Jong-Sik Jin,
Byung-Taek Oh đã nghiên cứu đề tài “ Use of Aronia melanocarpa Fruit Dye Combined with
Silver Nanoparticles to Dye Fabrics and Leather and Assessment of Its Antibacterial Potential
Against Skin Bacteria” Mục đích cốt lõi của nghiên cứu này là chiết xuất thuốc nhuộm tự nhiên
từ Aronia melanocarpa(chokeberry) bột (BCP) thông qua chiết xuất soxhlet hoặc tắm nước siêu
âm sử dụng ethanol đã axit hóa (A. EtOH) làm dung môi chiết. Sau khi tối ưu hóa các điều kiện
chiết thuốc nhuộm, cường độ màu cao đạt được ở pH 4, nhiệt độ 80 ° C, 40 và 90 ml A. EtOH, 2 g
BCP, thời gian 80 và 90 phút, công suất siêu âm 75 W hoặc 6 chu kỳ chiết để tắm nước siêu âm và
chiết soxhlet, tương ứng. Thuốc nhuộm tự nhiên màu đỏ (BCP) được sử dụng một mình hoặc
cùng với các hạt nano bạc thương mại (C-AgNPs) để nhuộm bông, lụa và da theo phương pháp
thân thiện với môi trường mà không sử dụng bất kỳ hóa chất bên ngoài nào có hoạt tính kháng
khuẩn tăng cường. Nhuộm chân không mang lại khả năng nhuộm tuyệt vời và các điều kiện tối ưu
cho độ bền màu cao (K / S) các giá trị là pH 4, 120 phút ở 80 ° C đối với cotton và lụa và 90 phút
ở 60 ° C đối với da. Hình thái của bông nhuộm, tơ tằm, da và sự gắn kết của C-AgNP với thành
phần nguyên tố đã được nghiên cứu bằng cách quét kính hiển vi điện tử-quang phổ phân tán năng
lượng (SEM-EDS). Các giá trị độ bền chà xát khô và ướt đối với thuốc nhuộm một mình và thuốc
nhuộm với các hạt nano lần lượt là lớp 45 và 4.
Tháng 6 năm 2016 đã đăng bài “Dyeing and fastness properties of Quercus robur with natural
mordants on natural fibre” của nhóm nghiên cứu Syed Maqbool Geelani, Shoukat Ara,
Naseer A Mir, S. J. A. Bhat, P. K. Mishra. Khả năng nhuộm của thuốc nhuộm tự nhiên được chiết
xuất từ Quercus robur L. (trái cây) với sự kết hợp của Salix alba L. và Populus deltoides Bartram
ex marsh (tro gỗ) được nghiên cứu trên vải len, bông, lụa và pashmina. Thí nghiệm được thực
hiện trong các kết hợp khác nhau bao gồm và loại trừ các chất gắn màu bằng cách áp dụng các
phương pháp phối màu khác nhau. Hiệu suất nhuộm được đánh giá về độ hấp thụ thuốc nhuộm
(%), giá trị màu (CIELAB), độ bền màu (K / S), và tính chất độ bền.
 Thuốc nhuộm kết hợp với chất gắn màu cho thấy tầm quan trọng đáng kể và dẫn đến các sắc
thái khác nhau trên vải len, lụa và pashmina.
Tuy nhiên, vải cotton không thể hiện nhiều độ bám cao đối với thuốc nhuộm và chất gắn màu
cho thấy ít bám màu hơn đối với thuốc nhuộm và chất gắn màu với các giá trị thấp hơn về chất
lượng màu và các mức lưu giữ.
Tháng 7 năm 2016 các nhà nghiên cứu Mohd Yusuf Faqeer, Mohammad, Mohd Shabbir,
Mohd Ali Khan đã cho ra mắt đề tài “Eco-dyeing of wool with Rubia cordifolia root extract:
Assessment of the effect of Acacia catechu as biomordant on color and fastness properties” Trong
nghiên cứu này, chất tạo màu anthraquinone được chiết xuất từ rễ cây Rubia cordifolia dạng
bột và áp dụng trên sợi len. Keo catechu được sử dụng như một chất sinh học, thay thế cho chất
gắn kim loại, để nhuộm len, và ảnh hưởng đến đặc tính màu sắc và đặc tính độ bền được đánh
giá. Các sắc thái trên len có tông màu đỏ với các đặc tính độ bền màu tốt đến tuyệt vời đã thu
được. Việc phối màu trước với A. catechu đã cải thiện các thông số màu sắc và độ bền tổng thể,
do sự hấp thụ thuốc nhuộm tối đa. Các nhóm đơn sắc chịu trách nhiệm tương tác giữa thuốc
nhuộm và len đã được nghiên cứu bằng phân tích hồng ngoại biến đổi Fourier (FTIR) của R.
cordifoliatrích xuất. Hình thái bề mặt của sợi len nhuộm được nghiên cứu bằng kính hiển vi điện
tử quét (SEM) cho bất kỳ thay đổi nào trên sợi sau khi nhuộm.

- Trong nước:

Từ xa xưa, nhân dân ta đã biết sử dụng tài nguyên thực vật vào nhiều mục đích khác nhau để
phục vụ cuộc sống như: làm lương thực, thực phẩm, xây dựng, chăm sóc sức khoẻ, thẩm mỹ, làm
cảnh. Đặc biệt phải kể đến mục đích nhuộm màu vải như của các đồng bào dân tộc thiểu số,…
Với sự phát triển của ngành công nghiệp nhuộm thì các chất nhuộm ngày càng được cải tiến, tuy
nhiên đa số chúng đều là chất màu nhân tạo, sử dụng nhiều chất hoá học, gây ảnh hưởng lớn đến
môi trường và chúng có thể gây nên các tác dụng phụ (chúng có thể là tác nhân gây ung thư, rối
loạn thần kinh, tiêu hoá hoặc ngộ độc gây tử vong...). Vì vậy trong những năm gần đây con người
càng thấy được tính ưu việt của các sản phẩm tự nhiên và đã quan tâm nghiên cứu các chất
nhuộm màu có nguồn gốc thực vật để sử dụng chúng nhất là trong ngành công nghiệp dệt may.
Chất nhuộm màu có nguồn gốc thực vật thuộc nhiều nhóm cấu trúc hoá học khác nhau, một số
có thể nhìn thấy bằng trực giác, một số khác chỉ biểu hiện màu qua quá trình xử lý (thuỷ phân,…)
Do vậy, nghiên cứu các loài cây cho màu nhuộm trong hệ thực vật Việt Nam là vấn đề cần được
nghiên cứu có hệ thống cả hiện tại và lâu dài.
Ở nước ta trong những năm trước đây, do khó khăn về điều kiện và phương tiện nên vấn đề
này chưa được nghiên cứu nhiều. Một số công trình còn sơ sài với quy mô hẹp, hầu hết các số
liệu, thông tin về cây nhuộm màu thực phẩm đều trích dẫn từ tài liệu nước ngoài, nên ít có khả
năng ứng dụng
Một số công trình nghiên cứu lớn như công trình “Nghiên cứu bản chất nhuộm màu của chất
màu tự nhiên từ hạt lương nho” của Th.S Vũ Mạnh Hải – Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội (2007),
tác giả đã nghiên cứu về hạt lương nho và đánh giá khả năng nhuộm màu của nó trên các loại vật
liệu khác nhau thông qua công nghệ nhuộm vải PES/Co; công trình “Nghiên cứu khả năng sử
dụng chất màu tự nhiên để nhuộm vải bông và tơ tằm, thiết lập quy trình công nghệ và triển khai
ứng dụng một số cơ sở làng nghệ dệt nhuộm” của PGS.TS Hoàng Thị Lĩnh (2012) ; công trình “
Nghiên cứu một số tính chất vải nhuộm bằng chất màu tự nhiên dùng cho sản phẩm ga gối” của
ThS.Nguyễn Hồng Nga (2010); công trình “Nghiên cứu quy trình công nghệ nhuộm vải coton
bằng dung dịch chất màu tách chiết từ lá xà cừ và đánh giá hiệu quả của
công nghệ này” của ThS.Võ Thị Lan Hương (2010), công trình “ Nghiên cứu xử lý nâng cao độ
bền màu bằng chất màu tự nhiên từ củ nghệ” của ThS.Đặng Thị Đan - ĐH Bách Khoa Hà Nội
(2016); công trình “Nghiên cứu các tình chất của vải nhuộm bằng chất màu tự nhiên để sử dụng
cho thiết kế sản phẩm trên áo sơ mi nam” của ThS.Nguuyễn Trọng Tuấn – Trường Đại học Bách
Khoa Hà Nội (2011),…
Các công trình nghiên cứu đã thu được kết quả khá khả quan, chứng minh một cách khoa học
về khả năng thực tế có thể sản xuất chất nhuộm vải từ tự nhiên, đóng góp quan trọng cho ngành
công nghiệp nhuộm ở nước ta.

9.2. Danh mục các công trình liên quan

- T.S Nguyễn Tuấn Anh, Quá trình hoàn tất vải – NXB Đại học quốc gia TPHCM, 2012
- Nguyễn Công Toàn, Công nghệ nhuộm và hoàn tất – NXB Đại học quốc gia TPHCM,
2005
- Ngoài nước
 Palanivel Velmurugan, Kaliyappan Amballandi Vedhanayakisri, Yool-Jin Park,
Jong-Sik Jin, Byung-Taek Oh, Use of Aronia melanocarpa Fruit Dye Combined
with Silver Nanoparticles to Dye Fabrics and Leather and Assessment of Its
Antibacterial Potential Against Skin Bacteria - SPRINGER LINK, 2019
 Syed Maqbool Geelani, Shoukat Ara, Naseer A Mir, S. J. A. Bhat,
P. K. Mishra, Dyeing and fastness properties of Quercus robur with natural
mordants on natural fibre - SPRINGER LINK, 2019
 Mohd Yusuf Faqeer, Mohammad, Mohd Shabbir, Mohd Ali Khan, Eco-dyeing
of wool with Rubia cordifolia root extract: Assessment of the effect of Acacia
catechu as biomordant on color and fastness properties - SPRINGER LINK, 2019
- Trong nước
 Th. S Vũ Mạnh Hải, Nghiên cứu bản chất nhuộm màu của chất màu tự nhiên từ hạt
lương nho – Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội, 2007
 PGS.TS Hoàng Thị Lĩnh, Nghiên cứu khả năng sử dụng chất màu tự nhiên để
nhuộm vải bông và tơ tằm, thiết lập quy trình công nghệ và triển khai ứng dụng một
số cơ sở làng nghệ dệt nhuộm, 2012
 Th. S Nguyễn Hồng Nga, Nghiên cứu một số tính chất vải nhuộm bằng chất màu tự
nhiên dùng cho sản phẩm ga gối, 2010
 ThS.Võ Thị Lan Hương, Nghiên cứu quy trình công nghệ nhuộm vải coton bằng
dung dịch chất màu tách chiết từ lá xà cừ và đánh giá hiệu quả của công nghệ này
10. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ, nhu cầu mặc đẹp của con
người ngày càng được nâng cao. Màu nhuộm là chất được sử dụng rất nhiều trong công nghệ dệt
may. Là một trong những chỉ tiêu đánh giá chất lượng cảm quan của vải và góp phần làm tăng
cảm giác thẩm mỹ, kích thích cái nhìn của người đối diện, mặc dù đa số màu nhuộm ở đây đều sử
dụng màu hóa học.Tuy nhiên nếu quá lạm dụng màu nhuộm, hoặc chạy theo lợi nhuận, sử dụng
các màu nhuộm ngoài danh mục cho phép sử dụng để nhuộm vải (đặc biệt là các màu màu tổng
hợp do con người tự chế biến mà chưa thông qua giám định) sẽ rất có hại đến môi trường,sức
khoẻ của người dùng. Khác với chất màu tổng hợp, chất màu tự nhiên là những chất màu sẵn có
trong thực vật tự nhiên và không gây độc. Chất màu tự nhiên dễ kiếm, giá thành rẻ, cách sử dụng
không phức tạp và không gây ra những mùi khó ngửi và đặc biệt rất tốt cho sức khỏe. Các công
trình nghiên cứu về nhuộm vải từ thiên thiên còn hạn chế. Vì vậy nghiên cứu cải thiện độ bền màu
của các loại màu tự nhiên trên vải cotton là vấn đề cấp thiết cần được quan tâm nghiên cứu.

11. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI

- Khảo sát độ bền màu của các loại màu chiết xuất từ tự nhiên trên vải cotton
- Tìm giải pháp cải thiện độ bền màu cho các loại màu sắc từ tự nhiên
- Ứng dụng nhuộm màu trên vải cotton trong thực tế đời sống

12. CÁCH TIẾP CẬN, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, PHẠM VI NGHIÊN CỨU
 Phương pháp nguyên cứu:
 Phương pháp khảo sát
 Phương pháp tham khảo tài liệu
 Phương pháp thực nghiệm khoa học
 Phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm
 Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu độ bám màu tự nhiên trên vải cotton
13. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU VÀ TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN
Các nội dung, công việc Sản phẩm Thời gian
STT (bắt đầu – kết Người thực hiện
thực hiện chủ yếu phải đạt thúc)
1 Viết đề cương Đề cương 04/2019 Đỗ Thị Tuyết Nga
2 Phan Thị Thúy
Đối tượng Uyên
Xây dựng cơ sở lí luận phục vụ
nghiên cứu tự 06/2019
cho công tác nghiên cứu Lương Thị Trúc
nhiên
Quyên
3 Phiếu ghi kết Lê Thị Kim Anh
Xác định và thiết lập phương quả và phương
07 – 08/2019 Nguyễn Thị Lệ
pháp thí nghiệm pháp thí
nghiệm Thu
4 Tất cả thành viên
Chất màu 09/2019- trong nhóm
Thu thập và xử lí nguyên liệu
nguyên chất 02/2020

5 Tất cả thành viên

Nhuộm vải với chất màu nguyên Kết quả độ 09/2019- trong nhóm
chất bám màu 02/2020

6 Kết quả độ Tất cả thành viên

Nhuộm vải với chất màu đã qua 09/2019- trong nhóm
bám màu được
xử lí hóa chất 02/2020
cải thiện
7 Màu tự nhiên Tất cả thành viên
bám trên vải trong nhóm
So sánh, tổng hợp và kết luận 03/2020
cotton tốt hơn

8 Tất cả thành viên

Báo cáo tổng trong nhóm
Viết báo cáo 04 – 06/2020
hợp

14. SẢN PHẨM VÀ ĐỊA CHỈ ỨNG DỤNG

 Loại sản phẩm:

Mẫu Vật liệu Thiết bị máy móc , Dây chuyền công
, , nghệ
Giống cây trồng Giống gia súc Qui trình công Phương pháp
, , nghệ ,
Tiêu chuẩn Qui phạm Sơ đồ Báo cáo phân tích
, , ,
Tài liệu dự báo Đề án Luận chứng kinh tế Chương trình máy
, , , tính
 TT NỘI DUNG CÔNG VIỆC Thành tiền Ghi chú
1 Chi công thực hiện đề tài của chủ nhiệm và thành viên: Bảng ký nhận
Bản kiến nghị Sản phẩm khác:
Bảng nhận tiền của các thành viên
,
ST Khoản chi Số tiền Người nhận
T 3.000.000
1 Máy khuấy 1.000.000
 Tên sản phẩm, số lượng và yêu cầu khoa học đối với sản phẩm
2 Dụng cụ thí 500.000
nghiệm Số
STT Tên sản phẩm Yêu cầu khoa học
3 Nguyên phụ liệu 700.000 lượng
1 4 cáoChi
Báo khoaphíhọc
khácvề cải thiện
800.000
độ bền 1 Phương pháp thực nghiệm khoa
2 màu
Chi của
muacác loại vật
nguyên chấtliệu:
màu tự nhiên trên học Hóa đơn bán
vải cotton Phân tích kết quả dựa vào phần (trên
hàng
-Vải 800.000
-Bột giăt thí nghiệm mềm Photoshop 200.000 phải lấy
200.000
Quy hóa tất
trình nhuộm hoàn đơnvải
đỏ)
- Hóa chất 200.000
3 Chi in ấn, photo Hóa đơn in ấn
 -Báo
Địa chỉ có thểcáo
ứng dụng (tên địa phương, đơn vị ứng dụng): 200.000 (trên 200.000
-Poster 400.000 phải lấy hóa đơn
đỏ)
-Tài liệu tham khảo 200.000
15. KINH PHÍ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
Tổng cộng
5.000.000 VNĐ 5.000.000
Tổng kinh phí:
Dự trù kinh phí theo các mục chi:

TPHCM, ngày __ tháng __ năm _____ TPHCM, ngày __ tháng __ năm _____
Trưởng Khoa GV hướng dẫn Sinh viên thực hiện đề tài
(kí tên, đóng dấu) (Họ và tên, kí) (Họ và tên, kí)

TPHCM, ngày __ tháng __ năm _____

PHÒNG KH&CN