JAVNA USTANOVA SREDNJA MEDICINSKA ŠKOLA TUZLA

Predmet: Hirurgija

NAJČEŠĆI HIRURŠKI ZAHVATI NA ŽELUCU I

CRIJEVIMA
MATURSKI RAD

Učenik: Mentor :

Adelisa Zahirović Dr Mirna Ajruli

Tuzla,januar,2015
1 Sadržaj:

1 Sadržaj: ............................................................................................................................................ 2
2 Cilj rada ............................................................................................................................................ 3
3 Uvod ................................................................................................................................................ 4
3.1 Ulcus ventriculi et duodenum ................................................................................................. 4
3.2 Tumori želudca ........................................................................................................................ 6
3.3 Najčešće bolesti koje zahrjevaju hirursko lijecenje na crijevima su ........................................ 7
3.4 Carcinomi................................................................................................................................. 8
3.5 Appendicitis ............................................................................................................................. 9
3.6 Tumori tankog i debelog crijeva .............................................................................................. 9
3.7 Ulcerozni kolitis i Chronova bolest ........................................................................................ 11
3.8 Ileus ....................................................................................................................................... 12
3.9 Hernia (Kila ) .......................................................................................................................... 13
4 Najčešci hirurški zahvati na želudcu i crijevima ............................................................................ 14
4.1 Hirurško liječenje čira na želucu i crijevima (lat ulcus ventriculi et duodeni) ....................... 15
4.2 Hirurško liječenje tumora i carcinoma želuca ...................................................................... 17
4.3 Hirurško liječenje appendicitis-a ( upale slijepog crijeva) ..................................................... 19
4.4 Hirurško liječenje tumora , carcinoma crijeva (colona)......................................................... 19
4.5 Hirurško liječenje ulceroznog kolitisa i chronove bolesti ...................................................... 23
4.6 Hirurško liječenje Ileusa ........................................................................................................ 26
4.7 Hirurško liječenje Hernie ....................................................................................................... 26
5 Zaključak: ....................................................................................................................................... 29
6 Literatura : ..................................................................................................................................... 30

2
2 Cilj rada

Danas hirurgija kao grana medicine ima veliku ulogu u našem životu, uzimajući u obzir da je
jedini način da se odredjene bolesti izliječe.Cilj mog rada je da vas upoznam sa najčešćim
hirurškim zahvatima na želucu i crijevima,ali naravno prije nego sto se objasni tako bitan
postupak ,trebamo se i upoznati sa nekim bolestima koje dovode do ovakvog načina
liječenja.Edukacija je veoma bitan vid prevencije ,i korak ka smanjenju oboljelih ,i smatram
da ce vas ovaj rad nauciti o mnogim stvarima koje su vam do sada bile nepoznate ili manje
poznate.

3
3 Uvod

Tema mog maturskog rada jeste “Najčešći hirurški zahvati na želucu i crijevima „ , tako da
ću se u uvodu maturskog rada potruditi da vam pretstavim neke od najčešćih oboljenja
želuca i crijeva koje zahtjevaju hirurško liječenje bolesti ,počevši sa osnovnom definicijom
hirurgije kao medicinske grane. Drugo poglavlje se bazira na temi i postupcima izvodjena
razlicitih hirurških tretmana.Zatim poslije svega razmatranog moći ćemo izvesti i zaključak.

Hirurgija je medicinska grana koja se bavi proučavanjem,dijagnosticiranjem i liječenjem

urodjenih i stečenih anomalija.

Najčešće bolesti želudca koje zahtjevaju hirursko liječenje su

1. Ulcuus ventriculi ( čir na želucu)
2. Tumori želuca i carcinomi

3.1 Ulcus ventriculi et duodenum

ČIR (ULCUS) – predstavlja okrugli ili linearni defekt sluznice koji prodricajuci prema
serozi(vanjski vezivni sloj stjenke želuca ) probija i muscularis mucosu(mišićni sloj sluznice).
Oboljenje najčešće uzrokuje bakterija Helicobacter pylori (H. pylori). Međutim ako ste
zaraženi bakterijom H. pylori, ne znači da ćete sigurno imati i ulkus. Najvjerojatnije infekcija
ovisi o osobinama oboljelog, vrsti H. pylori i ostalim još nepoznatim čimbenicima. Još uvijek
se ne zna točan put prijenosa infekcije (hranom, vodom, direktnim kontaktom usta na usta kao
npr. ljubljenjem, prljavim rukama itd.). H. pylori slabi zaštitnu moć sluznice želuca i
dvanaesnika što omogućava prodor kiseline kroz sloj ispod nje. Kiselina i bakterija nadražuju
ovaj sloj stvarajući vrijed ili ulkus. H. pylori može opstati u želučanoj kiselini jer izlučuje
enzime koji je neutraliziraju. Ovim mehanizmom bakterija probija svoj put do sigurnog
područja, tj. do zaštitne sluznice koju dalje probija zahvaljujući svome spiralnom
obliku.ustanovljeno da je ova bakterija uzročnik skoro svih peptičkih ulkusa.Osim toga može
da nastane zbog smanjenih odbrambenih snaga sluznice od kisaline koja je prisutna u
želucu.Ravnoteža odbrambenih snaga se može poremetiti i zbog vanjskih faktora kao što je
stres.Etiopatogeneza ulkusne bolesti nije dokazana,ovisnost hipersekrecije želučane slucnice

4
HCL-om i ulkusna bolest ventricula posebice duodenuma .Ventricularni ulcusi mogu preci u
karcinom ,a duodenalni vrlo rijetko.

Simptomi bolesti:

Najčešći simptom je bol koja je obično ravnomjerna i tupa. Pojavljuje se i nestaje u

razmacima od nekoliko dana do nekoliko tjedana. Kod ulkusa dvanaesnika pojavljuje se 2-3
sata nakon jela. Može se javiti usred noći (na prazan želudac), a smiruje se uzimanjem hrane.
Ako je ulkus prisutan na želučanoj stijenci bol se obično pogoršava nakon uzimanja hrane.
Ostali simptomi su: gubitak tjelesne težine, slabljenje apetita, nadutost, podrigivanje, mučnina
i povraćanje. Simptomi mogu biti vrlo blagi ili se uopće ne pojavljivati. Ukoliko osjetite oštru,
iznenadnu i perzistentnu bol u želucu, odmah se obratite liječniku. Krvava ili crno obojena
stolica, povraćanje krvavog sadržaja ili sadržaja koji ima izgled zrna kave mogu biti znaci
ozbiljnog problema, kao npr. perforacije želučane ili stijenke dvanaesnika. Krvarenje nastupa
ako su kiselina ili ulkus oštetili krvnu žilu.

Provokatori koji izazivaju kliničku sliku:

1. Masna ,kisala,paprena jela

2. Alkohol ,crna kahva,pušenje
3. Psihička uzbudjenja

Komplikacije ulkus ventriculi :

1)Perforacija ulcusa -ulkusni proces prodire u dubinu stijenke želuca,probija sve slojeve(i
mišićni sloj i serozu)osim slobodne perforacije čira, može nastati pokrivena
perforacija(perforatio tecta) –organizam je uspio ograničiti upalu na području oko samog
mjesta perforacije pa nije nastupio difuzni peritonitis ,koji predstavlja komplikaciju
perforacije.

2)Ulcus sanguinas(krvarenje iz ulkusa)-oštećenje sluznice kada zahvati krvnu žilu.

3)Penetracija -sporo se razvija proces prodire u gušteracu – i daje simptome akutnog

pankreatitisa , i u colon transverzum – gastrokolična fistula

4)Stenoza – suženje koje je nastalo zato sto se ulcusni proces obnavlja i zacjeljuje ožiljkom,a
niz ožiljaka uzrokuje stenozu,najčešće u području prilorusa.

5
5)Maligna alteracija ulkusa-do nje dolazi uglavnom samo kod ulkusa želudca ,ali nekada rak
želudca izgleda kao ulcus

Dijagnoza :Radi provjere povezanosti simptoma s ulkusom provodi se rendgenska pretraga

jednjaka, želuca i dvanaesnika te endoskopija. Ispijanjem barijeve kaše, a potom snimanjem
dobija se jasna slika ciljanih organa i ulkusa. Endoskopska pretraga vrši se endoskopom koji
se sastoji od tanke, osvijetljene cijevi koja na svome kraju ima malu kameru. Pacijent je blago
sediran, a liječnik pažljivo uvodi endoskop kroz njegova usta i grlo sve do želuca i
dvanaesnika. Na taj način moguće je promatrati sluznicu organa, a mogu se načiniti snimke
ulkusa i biopsija (uzimanje komadića tkiva) za mikroskopsku pretragu.

Terapija: Peptički ulkus uzrokovan bakterijom H. pylori liječi se preparatima koji uništavaju
uzročnika, smanjuju kiselost želuca i oblažu želučanu sluznicu zaštitnim slojem. H. pylori se
uništava antibioticima, ali s obzirom na kiselu sredinu u kojoj bakterija živi treba utjecati i na
smanjenje lučenja kiseline. Na tržištu se nalaze dvije grupe preparata za smanjivane želučane
kiselosti: H2-antagonisti (ranitidin, cimetidin, famotidin) i inhibitori protonske pumpe
(omeprazol, pantoprazol, lansoprazol). Liječenje je kombinirano: antibioticima, blokatorima
lučenja kiseline, i lijekovima koji imaju zaštitno djelovanje na sluznicu (protektivi).Trenutno
je najpouzdanija tzv. trostruka terapija s dva antibiotika protiv H. pylori u kombinaciji s
lijekom koji blokira lučenje kiseline ili s protektivom (npr. azitromicin + amoksicilin +
omeprazol). Njome se ublažuju simptomi ulkusa, ubija njegov uzročnik i u više od 90%
slučajeva sprečava ponovna pojava bolesti (recidiv) U slučaju komplikacija obavezno se
provode endoskopija ili kirurški zahvat.

3.2 Tumori želudca

Tumori mogu biti beningni i maligni .Beningni-rijetki –adenomi (pojačani polipi i

želučana polipoza), lejomiomi(Tm glatkog mišićnog tkiva želučane stijenke)
Maligni –rijetki maligni su –lejomiosarkom i limfosarkom
A vrlo čest je karcinom sluznice želuca od kojeg oboljevaju obično ljudi starije životne
dobi ali ne mora tako biti,muškarci 2x vise oboljevaju.Klinička slika se manifestuje :
1. gubitak apetita,gadljivost prema mesu

6
 2. pritisak ispod žličice i punoća
3. podrigivanje,povraćanje
4. nekada hematemeza i melena
5. nekad okultno krvarenje pa anemija
6. želučani sok hipocidan i anacidan

Dijagnoza : Ispitivanje započinje razgovorom sa lekarom u kojem ćete mu ispričati o vrsti

tegoba koje imate, kao i o vremenu koliko traju, nakog toga sledi fizikalni pregled.
Dijagnostičke metode koje se izvode kod karcinoma želuca. - laboratorijske analize krvi,
testovi okultno krvarenje, kontrastna radiografija želuca (rengdensko snimanje koje se
izvodi nakon što se popije barijum) ,endoskopija (tanko crevo se uvodi kroz usta i nakon
naduvavanja vazduha detaljno se pregleda unutrašnjost želuca), biopsije želuca (uzimanje
uzorka tkiva želuca prilikom endoskopije), CT trbuha, ultrazvuk trbuha.

Terapija:1) Hirurgija je najčešća i najbolja opcija lečenja karcinoma želuca. Hirurški se može
odstraniti samo tumor, deo želuca ili ceo želudac. Vrste hirurškog lečenja su:

1. endoskopska resekcija tumora (u najranijim stadijumima bolesti)

2. subtotalna resekcija želuca (odstranjivanje dela želuca sa tumorom, nakon čega se
ostatak želuca spaja sa tankim crevom)
3. totalna gastrektomiija (odstranjivanje celog želuca i okolnih limfnih žlezda, nakon
čega se jednjak spaja sa tankim crevom)

2)Zracenje,Hemioterapija

3.3 Najčešće bolesti koje zahrjevaju hirursko lijecenje na crijevima su

1)Ulcus duodeni(čir na dvanestopalačnom crijevu)

2)Appendicitis

3)Tumori ,carcinomi

4) Ulcerozni kolitis,Chronova bolest

5)Ileus

6)Hernija (Kila)

7
3.4 Carcinomi

Carcinom prestavlja maligne tvorevine.Pod karcinomom želuca podrazumeva se

adenokarcinom i zauzima 95% od svih malignih tumora želuca.Postoji pet makroskopskih
tipova karcinoma želuca: polipoidni,ulcerozni-ulcero infiltrativni, linitis plastica i
superficijalni tip.Histološka (Laurenova) klasifikacija obuhvata dva tipa:
intestinalni idifuzni.

Simptomi:Najčešće pacijenti osećaju tegobe koje su netipične, nelagodnost u stomaku

(abdominalni diskomfort), punoću u stomaku posle jela, a neretko i bol u stomaku. Anoreksija
(gubitak apetita) i nauzeja (gađenje prema hrani-pogotovo prema mesu) su takođe prisutne.
Kod oko 50% pacijenata dolazi do gubitka u telesnoj težini. Mučnine, povraćanje krvi
(hematemeza), krv u stolici (melena), gubitak apetita i anemija koja se javlja zbog okultnog
krvarenja (neprimetna krvarenja koja se najčešće otkrivaju hemiskim ispitivanjima) je
prisutna kod 2/3 pacijenata. Oko 25% bolesnika ima tegobe slične onima kod bolesnika s
ulkusnom bolesti. Ponekad početni simptomi nastaju u toku metastaze karcinoma, pa se javlja
maligni ascites (stvaranje velike količine slobodne tečnosti u stomaku), žutica zbog bilijarne
opstrukcije (opstukcija žučnih puteva), bol u kostima zbog kostanih metastaza, ginekološke
tegobe, otežano disanje, gutanje, itd. U kasnijoj fazi bolesti bolesnici gube na težini, a neki
mogu napipati tumorsku masu u gornjem delu stomaka, što je loš znak.

Dijagnoza :

Nakon postavljene sumnje na bolest od strane lekara treba uraditi RTG (rendgensko snimanje)
želuca gde se pomoću dvostrukog kontrasta prikazuje sluzokoža želuca i eventualne promene
sluzokože. Najsigurniji postupak u dijagnostici je endoskopska metoda (gastroskopija) koja
omogućava direktno gledanje svih delova želuca i uzimanje komadića tkiva za analizu sa
sumnjivih područja.

Lijecenje : Najznačajniji faktor za prognozu su dubina invazije i prisustvo ili odsustvo

metastaza. Jedinu nadu za izlečenje daje hiruško odstranjenje tumora, a operacija uključuje i
odstranjenje dela ili celog želuca i okolnih limfnih čvorova. Ostale metode lečenja su
radioterapija i hemoterapija. Koriste se nakon hiruškog zahvata i u lečenju uznapredovale
bolesti. Metastaze, ma gde bile imaju loš prognostički znak.

8
3.5 Appendicitis
Appendicitis– prestavlja upalu slijepog crijeva može biti akutna ili honična upala.

Simptomi :

1. Tupa bol u blizini pupka ili gornjeg abdomena koja postaje oštrija i spušta se u donje
desno područje stomaka
2. Gubitak apetita
3. Temperatura
4. Povraćanje nakon početka trbušne boli
5. Nemogućnost normalnog hoda zbog boli, ili javljanje boli prilikom kašljanja ili
skakanja
6. Oticanje trbuha
7. Opstipacija ili dijareja (Zatvor,Proliv)

Dijagnoza- anamneza,palpatorni nalaz ,ultrazvuk abdomena, razlika kod aksilarne i rektalne

temperature je 0.5 stepeni celzijusa .

Terapija: Hitna hirurska apendektomija (operativno odstranjenje apendixa

viriformisa),endoskopska apendektomija(mali rez na koži).Postoperativna terapija se sastoji u
korišenju antibiotika,mirovanje,parenteralna prehrana i mjerenje temperature.

3.6 Tumori tankog i debelog crijeva

Kao i tumori u ostalim dijelovima tijela, tumori tankog crijeva i debelog mogu biti benigni ili maligni.
Tumori tankog crijeva su vrlo rijetki, i na njih otpada manje od 5% tumora probavnog trakta, iako je
tanko crijevo najdulji dio tog trakta. Ako imate chronovu bolest ili celikalija , mogućnost razvitka
kanceroznih novotvorevina u tankom crijevu je neznatno veća. Što se tiče tumora debelog crijeva oni
su češći nego tumori tankog crijeva.Dobroćudni tumori debelog crijeva su polipi . Polip je izraslina
tkiva crijevne stijenke koji raste u unutrašnjost šupljine (lumena) crijeva i obično je
dobroćudan. Oni mogu na crijevnoj sluznici rasti slično kao bradavice na koži, na peteljci ili
mogu rasti na širokoj bazi na sluznici crijeva. Razlikuju se po veličini, a najčešće su smješteni

9
u donjem dijelu debelog crijeva i rektumu (završnom dijelu ) debelom crijevu. Postoje čvrsti
dokazi kako postoji velika vjerojatnost prelaska dobroćudnih polipa u zloćudni polip, ukoliko
se ne ukloni.

Liječnik može (digitorektalnim pregledom ) pregledom rukavicom završnog debelog crijeva,

osjetiti polipe u rektumu, ali vjerodostojnija pretraga je pregled djelomični, pojedinih dijelova
debelog crijeva rektoskopom ili optičkim savitljivim instrumentom ( rektoskopija,
sigmoideskopija) ili totalna kolonoskopija.Kolonoskopija je pregled cijelog debelog crijeva
od završnog, izlaznog debelog crijeva do prijelaza tankog u debelo crijevo. Polipi se najčešće
odstranjuju rezanjem ili uz pomoć električne petlje pri kolonoskopiji, jer oni se najčešće
izbočuju u unutrašnjost crijeva na tankoj peteljci.Maligne promjene ili canceri su takodjer u
posljednje vrijeme česte bolesti debelog crijeva.Mogu ali i ne moraju biti simptomi
obuhvaćeni.U slučaju da simptomi postoje mogu biti manifestovani kao:

1. Krv u ili na stolici

2. Bolovi u stomaku
3. Promjena u ritmu pražnjenja ili u obliku stolice
4. Gubitak tjelesne težine
5. Anemija
6. Nadimanje ili izostanak vjetrova

Terapija:

Uprkos napretku onkologije i razvoju pre i postoperativne hemio i radioterapije – hirurgija

ostaje glavni način lečenja ove bolesti. Njeni primarni ciljevi su da poveća period
preživljavanja, poboljša kvalitet života i smanji učestalost pojave lokalnog recidiva (ponovno
pojavljivanje tumora u istoj regiji).
Pacijenti sa lokalno uznapredovalim tumorom rektuma leče se ekstenzivnim hirurškim
procedurama (velikim hirurškim zahvatima), koje često uključuju resekciju (odstranjivanje)
okolnih organa .

10
3.7 Ulcerozni kolitis i Chronova bolest

Ulcerozni kolitis je kronična bolest u kojoj je debelo crijevo upaljeno i puno vrijedova, što
dovodi do epizoda krvavih proljeva, grčeva u turbuhu i povišene temperature. Za razliku od
Crohnove bolesti, ulcerozni kolitis obično ne zahvaća punu debljinu crijeva i nikada ne
pogađa tanko crijevo. Bolest obično počinje u rektumu ili sigmoidnom debelom crijevu (donji
kraj debelog crijeva) i konačno se širi djelomično ili potpuno preko debelog crijeva. U nekih
ljudi je već rano zahvaćeno cijelo debelo crijevo.Napadaj može biti iznenadan i težak
izazivajući žestoki proljev, jako povišenu temperaturu, bol u trbuhu i peritonitis (upala
unutarnje površine trbuha). Za vrijeme takvih napadaja, osoba je teško bolesna. Češće napadaj
počinje postepeno i osoba ima potrebu ispražnjavanja stolice, blage grčeve u donjem dijelu
trbuha i vidljivu krv i sluz u stolici. Često osoba ima teške rektalne grčeve koji prate potrebu
za ispražnjavanjem stolice osoba može također imati povišenu temperaturu i slabi apetit i
može gubiti na težini.

Dijagnoza -pri utvrđivanju dijagnoze pomažu bolesnikovi simptomi i pretraga stolice

Lijecenje- pomaže u suzbijanju upale, smanjenju simptoma i nadomještaju izgubljenih

tekućina i prehrambenih sastojaka. Kod relativno blagog proljeva uzimaju se antikolinergički
lijekovi . Daju se još lijekovi za smanjivanje upale.Osobama koje ne reagiraju na ovaj vid
terapije treba hirurško liječenje. Život s trajnom ileostomom (kirurški napravljena veza
između najnižeg dijela tankog crijeva i otvora na trbušnoj stijenci) i ileostomna vrećica
tradicionalna su cijena takvog liječenja. Međutim, postoje i različiti drugi postupci, od kojih je
najčešći postupak nazvan ileoanalna anastomoza. U tom se postupku uklanja debelo crijevo i
većina rektuma, a od tankog crijeva napravi mali rezorvoar i pričvrsti na preostali rektum
upravo iznad anusa

Crohnova bolest (regionalni enteritis, granulomatozni enteritis, ileokolitis) je kronična upala

crijevne stijenke.

Tipično je da bolest zahvaća potpunu debljinu crijevne stijenke. Najčešće se pojavljuje u

najnižem dijelu tankog crijeva (ileumu) i u debelom crijevu, ali se može pojaviti u bilo kojem
dijelu probavnog sustava od ustiju do anusa i čak na koži oko anusa. Najčešći rani simptomi
Crohnove bolesti su kronični proljev, grčevita bol u trbuhu, povišena temperatura, gubitak
apetitia i gubitak težine. Liječnik može osjetiti nakupinu ili punoću u donjem dijelu trbuha,
najčešće na desnoj strani.Česte upalne komplikacije su suženje crijeva, nenormalni kanali koji

11
se spajaju (fistule) i gnojem ispunjeni džepovi infekcije (apscesi). Mogu se razviti fistule koje
spajaju dva različita crijevna područja. Fistule mogu povezivati crijevo i mjehur ili crijevo i
površinu kože, naročito oko anusa. Proboj tankog crijeva je rijetka komplikacija. Kad
Crohnova bolest zahvati debelo crijevo obično se pojavljuje krvarenje iz rektuma. Nakon
mnogo godina povećava se opasnost od nastanka raka debelog crijeva. Oko trećina ljudi koji
su dobili Crohnovu bolest imaju probleme oko anusa, naročito fistule i rascjepe (fisure)
površinskog sloja sluznice anusa. Proboj tankog crijeva je rijetka komplikacija. Kada je
Crohnovom bolešću zahvaćeno debelo crijevo, često se pojavljuje krvarenje iz rektuma.
Nakon mnogo godina, povećana je opasnost od raka debelog crijeva. Oko trećine ljudi koji
obole od Crohnove bolesti imaju probleme oko anusa, naročito fistule i rascjepe (fisure) na
površini sluznice anusa.

Dijagnoza: Liječnik može sumnjati na Crohnovu bolest u svakoga s ponavljajućim grčevitim bolovima
u trbuhu i proljevom, naročito ako osoba ima i upalu zglobova, očiju i kože. Nijedna laboratorijska
pretraga ne otkriva specifično Crohnovu bolest, ali pretrage krvi mogu ukazati na anemiju,
nenormalno visok broj bijelih krvnih stanica, niske razine albumina i na druge znakove
upale.Zatim,kolposkopija,biopsija,CT.

Terapija: Crohnova bolest nema poznatog načina izlječenja, ali mnogi terapijski postupci
pomažu u smanjivanju upale i ublažavanju simptoma. Hirurški zahvat je "zadnja linija
odbrane " jer neće izlečiti bolest, iako kod nekih pacijenata najbrže popravlja
zdravljeHirurgija se koristi za zaustavljanje krvarenja, zatvaranje fistula te zaobilaženje
zažepljenja, a ponekad jednostavno za uklanjanje zahvaćenog dela creva.

3.8 Ileus

Ileus se u široj populaciji označava kao zapetljaj creva. Po definiciji ileus predstavlja
potpuni ili delimični prekid prolaska crevnog sadržaja kroz creva, izazvan raznim
uzrocima. Sindrom ileusa čine 4 glavna simptoma:

1.Bol u trbuhu-najpre u vidu grčeva i u zamasima, uz pojavu pojačanog i čujnog krčanja

creva a zatim bol postaje stalan. Ukoliko su u prepreku odmah uhvaćeni i krvni sudovi
bol se brzo razvija, vrlo je jak, bolesnik se savija, glasno jauče

2.Povraćanje-u početku je refleksno i sadrži nesvarenu hranu, u daljem razvoju

povraćani sadržaj čini žuč, zatim zamućena žuč a dalje je sadržaj crnkaste boje. Na kraju

12
 dolazi do povraćanja fekulentnog sadržaja. Ukoliko je prepreka u nižim delovima
debelog creva, povraćanje se javlja kasnije ili čak izostaje

3.Prekid pražnjenja stolice i prekid vetrova, s tim da u početku može doći do

refleksnog pražnjenja stolice a onda nastaje zastoj

4.Nadutost u trbuhu

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, fizičkog pregleda i rendgenografije

abdomena. Neophodan je pregled krvne slike, urina, elektrolita, acidobazne ravnoteže.
Rendgenografija abdomena pokazuje prisustvo hidroaeričnih nivoa u tankom crevu sa
distenzijom vijuga, koje su polukružno oblikovane.

Terapija ileusa

U slučaju pojave gore opisanih simptoma ne smeju se primenjivati tablete ili čajevi za
čišćenje, niti sredstva protiv bolova ili protiv povraćanja. Potrebno je prekinuti bilo kakav
unos hrane i tečnosti preko usta. Treba se javiti svom lekaru opšte prakse i ukoliko se postavi
sumnja na ileus sledi transport u najbližu hiruršku ustanovu. U transportu treba obezbediti
polusedeći položaj bolesnika da ne bi došlo do udisanja povraćenog sadržaja. Ukoliko su
prisutni znaci dehidracije i šoknog stanja uključuju se infuzije. Postavlja se sonda u želudac
da se rasterete creva od želudačnog sadržaja.Ako bolesnik ne reaguje onda ga treba prirpemiti
za operaciju.

3.9 Hernia (Kila )

KILA (Hernia) označava ispupčenje tkiva, najčešće

crijeva ili masti pod kožu kroz prirodni ili stečeni
otvor u trbušnoj stijenci. Nastaje zbog urođenih
slabosti mekotkivnih struktura ili se razvija tokom
života. Obično je locirana u preponama, oko pupka ili
na mjestu ranijeg operativnog zahvata. Lokacija
određuje naziv kile.Pa imamo :

Preponske,femoralnu,pupčanu,ventralnu,spigelievu,obturatornu,epigastričnu kilu.

13
Simptomi:

1.Izbočenje u preponi u stojećem stavu ili kod naprezanja

2.Bol u preponi pri naporu

3.Izbočina se može spustiti u mošnje kod muškaraca

4.Bol, osjećaj težine u preponi

Dijagnoza: Povijest bolesti i klinički pregled.

Terapija: Kila se u potpunosti može izliječiti samo operativno.Operativne zahvate možemo

podijeliti na: tenzijske, beztenzijske i laparoskopske.

4 Najčešci hirurški zahvati na želudcu i crijevima

Vrste najčešćih operativnih zahvata na želucu

Gastrostomija -stvaranje stome (otvora) na želucu koja komunicira sa vanjskimsvijetom preko

meke trbušne stijenke u svrhu hranjenja kroz gumenu sondu radi se samo kod inoperabilnih
Tm jednjaka sa strikturama. (suženjem izačepljenjem) jednjaka (Tm se ne odstranjuje već se
samo stvori stoma).
Gastroenteroanastomoza-spajanje želuca sa vijugama tankog crijeva – s početnim dijelom
jejunuma .
Resekcije želuca – odstranjenje 2/3 želuca i početnog dijela duodenuma po metodama
Billorth 1,2.
Gastrektomija-Potpuno operativno odstranjenje želuca.
Vagotomija- Operativno presjecanje n.vagusa (parasimpatički,inervira želudac).
Piloroplastika-Operativno proširenje pilorusa .

Vrste najčešćih operativnih zahvata na crijevima

Apendektomija(klasicna)- je hirurška procedura koja uključuje otvaranje trbušne duplje i
uklanjanje crvuljka (lat Appendix vermicularis
Laparoskopska apendektomija- je operacija odstranjivanja crvuljka bez većeg reza.
Desna hemikolektomija-resekcija cekuma i uzlaznog kolona ,spaja se ileum sa colon
transverzum

14
Lijeva hemikolektomija-resekcija silaznog colona i ostali se dijelovi spajaju
Resekcija poprečnog colona –ostali se dijelovi spajaju
Abdomino-perinealna amputacija rektuma s kolonostomijom ili anus preterom- odstrani
se rektum i dio kolon sigmoideuma ,prirodni anus se zatvori, sa ostatkom kolona
sigmoideuma napravi se kolostomija ili definitivni anus preter(jednocijevni)
Kolostomija ili anus preter-Komunikacija crijeva i vanjske sredine i tu se prazni sadržaj
moze biti jednocijevni i dvocijevni
Ileotransverzoanastomoza – spajanje vijuge ileuma sa kolon transverzumom

Zavisno od oboljenja koje je zahvatilo želudac ili crijeva odredjuje se i vrsta hirurškog
postupka . Postoje još vrsta zahvata ali su ovi najčešći .

4.1 Hirurško liječenje čira na želucu i crijevima (lat ulcus ventriculi et

duodeni)

Postupak liječenja ulkusa izvodi se resekcijama želuca .Resekcija želuca je operativni zahvat
pri čemu se odstranjuje dio želuca.Pa razlikujemo
1. Distalne
2. Proksimalne
3. Segmentalne resekcije želuca
Najčešče korištena je distalna resekcija želuca kojom se odstranjuje 2/3 ili više želuca
aboralnog uključujući pilorus i početni dio duodenuma. Naknadno upostavljenje
gastrointestinalnog kontinuiteta postiže se direktnom anastomozom.Po metodama:
1.Billroth 1 – radi se gastroduodenalna anastomoza , radi se antrektomija a
bataljak se spaja sa ostatkom želuca
2.Billroth 2 –radi se gastrojejunoanastomoza .Radi se 2/3 resekcija želuca a
bataljak duodenuma se zatvori šavovima ,a ostatak želuca se spaja sa vijugom
jejunuma.

15
Zatim sledeci postupak za liječenje bolesti je :
1.Vagotomija i tkz drenažna operacija (piroloplastika ili gastrojejunostomija),jer poslije
vagotomije (presjecanje n.vagusa) nastaje spazam pilorusa , i otežano pražnjenje želuca .
Vagotomija može biti trunkalna i selektivna.Kod selektivne ostaju očuvani ogranci za antrum
i pilorus.Kod ove vagotomije nije potrebna drenažna operacija ,ali to je tehnički složeniji
zahvat ,i često nastane nepotpuna denervacija pa su mogući recidivi ulkusa. Terapiski efekt
vagotomije temelji se na vagalnoj denervaciji acidosekretornog dijela želuca (korpusa i
Fundusa) Međutim ne blokiraju se samo gastrinski receptori nego i histaminski i drugi koji
imaju stimulirajući utjecaj na acidopeptičnu sekreciju. Prekidom njegove kolinergične
inervacije gubi se stimulirajuči sinergizam gastrina i acetilkolina nužan za aktivaciju
protonske pumpe (gstrinski reseptori). Zbog toga dolazi do drastičnog pada u produkciji HCL
i pepsinogena profermenta pepsina.Bazalna sekrecija želuca smanjujesmanjuje se na70%
stimulira na 60.
Proksimalna selektivna vagotomija - (denervira samo acidosekretorni dio želuca (korpus i
fundus) dok inervacija antruma i pilorusa ostaje očuvana zbog toga želudac svoju perilstatiku
ritmiku pražnjenja himusa kroz pilorus.
Trunkalna vagotomija- denervira cijelu utrobu ( postvagotonični proljev, učestala
pojava kolelitijaze, denervacija pankreasa dovodi do egzokrine
hiposekrecije uz sniženje fermenata i bikarbonata u pankreasnom soku.
Selektivna vagotomija – denervira cijeli želudac ali ostaje očuvan hepatični i celijačni

16
ramus prednjeg odnosno stražnjeg vagalnog živca
Inervacija ostalih organa ostaje potpuno očuvana.
Kombinirana metoda – to je kombinacija vagotomije i resekcije.

2.Piloroplastika – operativno proširenje pilorusa zbog toga sto nakon vagotomije stijenka
želuca postaje atonična i nije sposobna da svoj sadržaj potisne kroz pilorus u duodenum.
Recidivi su ispod 10% a javljaju se unutar 12-18 mjeseci .

4.2 Hirurško liječenje tumora i carcinoma želuca

Hirurško lijecenje tumora i carcinoma predstavlja najbolji izbor za izljecečnje ovih bolesti.
Liječenje se prilagođava potrebama svakog pacijenta. Ono ovisi o veličini, smještaju i
proširenosti tumora, odnosno o stadiju bolesti, o općem zdravstvenom stanju i dr. Karcinom
želudca teško je liječiti, osim ako je otkriven u ranom stadiju (prije nego se počeo širiti).
Metastaze ili široko zahvaćanje limfnih čvorova onemogućuju provođenje kurativnog
kirurškog zahvata. U većini slučajeva treba provesti palijativne zahvate. Dakako, prava
proširenost tumora često zapravo nije poznata prije kirurškog zahvata. Palijativni kirurški
zahvat uključuje gastroenterostomiju radi zaobilaženja pilorične opstrukcije te je treba učiniti
samo ako se na taj način može poboljšati kvaliteta bolesnikova života. Kurativno kirurško
liječenje uključuje uklanjanje većeg dijela ili cijelog želuca s drenažnim limfnim čvorovima a
predstavlja razumno rješenje kad je bolest ograničena na želudac i regionalne limfne čvorove
(<50% bolesnika). Korisnost adjuvantne kemoterapije ili polikemoterapije i zračenja nakon
operacije je upitna.Kod liječenja se koriste resekcije ,vagotomija i gastroenteroanastomoza.

17
PROKSIMALNA GRANICA RESEKCIJE
-Totalna gastrektomija (tg) iz principa-teorija multicentricnog karcinoma-tg neophodnosti
zbog lokalizacije,velicine i histoloskog tipa tumora-kod antralne lokalizacije-subtotalna
gastrektomija
-ako se tumor nalazi na velikoj krivini zeluca iznad Demelovetačke-tg zbog
limfne drenaze duz lijenalne arterije-linitis plastica-tg zbog limfne drenaže duz lijenalne
arterije-za Ca infiltrativnog tipa 5 cm-za Bormann IV i skirozni tip Ca –tg-za rane Ca zeluca i
ekspanzivni tip Ca dovoljna granica resekcije je 2 cm-za difuzni tip karcinoma 8 cm-za
intestinalni tip 4 cm

SISTEMATCKA LIMFADENEKTOMIJA-Limfadenektomija je operacija kod koje suklanjaju limfni

čvorovi za koje se sumnja ili zna da su zahvaćeni malignom bolešću.
Japanska klasifikacija limfonoda zeluca u 16 oblasti podeljenih u 4 grupe-N1 –perigastricni
limfonodi-N2 –duž a.gastricae sin. icelijacnogspletN3
limfonodi u hepatoduodenalnom ligamentu-N4-limfonodi paraaortalno i duz srednje kolicne
veneD1 limfadenektomija uklanja N1D2 limfadenektomija uklanja N1 i N2 to je standardD3-
N1 ,N2 i N3D4- uklanja N1,N2,N3 i N4

18
4.3 Hirurško liječenje appendicitis-a ( upale slijepog crijeva)

Postoje dvije metode liječenja upale crvuljka. To su laparoskopska te klasična apendektomija.

Poznato je da je apendektomija jedan od najčešćih operativnih zahvata u abdominalnoj
kirurgiji .

Klasična apendektomija

Za klasičnu apendektomiju koristi se standardni laparotomijski set za appendix bez potrebe za

drugim dodatnim instrumentarijem. Pristup je ili naizmjeničnim McBurneyovim ili desnim
pararektalnim rezom sa skrbi bataljak crvuljka obodnim šavom (šav duhan kese) ili Z šavom.
Trbuh u principu se ne drenira a operativna rana se zatvara po uzusima klasične abdominalne
kirurgije.

Laparoskopska apendektomija

Operativni tim sačinjavaju dva kirurga koji stoje na lijevoj strani pacijenta. Pacijent je u
položaju Trendelenburga 20 posto te blago naget na lijevu stranu. Operativni zahvat se izvodi
korištenjem tri troakara, dva od 10 mm i jedan od 5 mm, sa intraabdominalnim tlakom od 10
mmHg. Jedan 10mm troakar postavi se umbilikalne, jedan 5 mm u desnu ilijačne jamu a drugi
10 mm paramedijalno lijevo iznad mons pubisa. Koristi se tehnika otvorene laparoskopije sa
Hassonovim troakarom ili tehnika sa Verresovom iglom, 10 milimetarska kosa optika i
bazični set za laparoskopske operacije. Reseciranje mezoapendixa radi se sa monopolarnom
kukicom i / ili bipolarom, a može i sa sa harmoničnim skalpelom. Baza crvuljka se zbrine sa
Roederovom omčom. Pri zatvaranju otvora troakara ušiva se fascija na 10mm otvorima te se
kod većine pacijenata plasira intradermalni šav.

U zadnje vrijeme postoji trend da se laparoskopska apendektomija radi kroz samo jedan otvor
na pupku uz pomoć zakrivljenih instrumenata koji omogućavaju postizanje treće dimenzije.

4.4 Hirurško liječenje tumora , carcinoma crijeva (colona)

Osnovni princip hirurškog lečenja kolorektalnog karcinoma je resekcija tumora, njegovih limfatika,
venskih i arterijskih sudova kao i zahvaćenih susednih organa. Ako je tumor resektabilan i ako nije
opstruisao lumen potrebno je uraditi odgovarajuću resekcionu proceduru i u bloku odstraniti tumor i
regionalne limfne noduse. Kod tumora koji je napravio opstrukciju lumena i doveo do ileusa najbolje je

19
napraviti bipolarnu kolostomu, a zatim u drugom aktu napraviti radikalnu resekcionu proceduru (u
zavisnosti od mesta turmora). Vrsta resekcione procedure zavisi od mesta tumora.

Desna hemoikolektomija-Ova operacija uključuje uklanjanje 5-8 cm terminalnog ileuma,

desnog kolona, hepatične fleksure i transverzalnog kolona proksimalno od srednje količne
arterije. Ova procedura je indikovana kod lezija cekuma, ascendentnog kolona i hepatične
fleksure

Proširena desna hemikolektomija- Ova procedura uključuje i resekcija transverzalnog

kolona uz podvezivanje srednje količne arterije na svom ishodištu uz resekciju organa koja se
primenjuje pri desnoj kolektomiji. Indikacije su karcinom hepaične fleksure i transverzalnog
kolona

Transverzokolektomija-Ova procedura podrazumeva segmentalnu resekciju transverzalnog

kolona i indikovana je kod lezija srednje trećina transverazlnog kolona. U novije vreme ova
procedura se izbegava zbog teškoće postizanja anastomoze bez tenzije uz adekvatnu arterijsku

20
vaskularizaciju (Dramondova marginalna arterija je žrtvovana). Preporučuje se izvođenje
proširene desne kolektomije sa ileo-kolo anastomozom.

Lijeva hemikolektomija-Ova resekciona procedura uključuje resekciju transverzalnog

kolona distalno od desne grane leve količne arterije i descendnetnog i sigmoidnog kolona bez
rektuma uz ligiranje i presecanje a. mesentericae inf. na svom ishodištu. Indikacije su
karcinom lijenalne fleksure i levog kolona.

Prednja niska resekcija(LAR)-Uključuje resekciju distalnog dela descendenetnog kolona,

sigme i gornje 2/3 rektuma uz ligiranje i presecanje a. mesentericae inf. na svom ishodištu kao
i kompletne ekscizije mezorektuma (TME) ili transsekcije mezorektuma, što zavisi od
udaljenosti karcinoma od analnog otvora. Procedura je indikovana kod karcinoma sigme i
lezije rektuma.

21
Subtotalna kolektomija -Uključuje resekciju celog kolona do rektuma sa ileo-rekto
anastomozom. Ove procedura se primenjuje kod multiplih sinhronih tumora kolona, pacijenta
sa ponovnim primarnim karcinomom i karcinoma distalnog transverzalnog kolona kod
pacijenata sa tromboziranom a. mesenterica inf. i opstruktivnih karcinoma lijenalne fleksure.

Hirurški tretman familijarne polipoze zavisi od starosti pacijenta kao i gustine polipa u
rektumu. Hirurške opcije uključuju proktokolektomiju sa Brook-ovom ileostomom,
proktokolektomiju sa kontinentnom ileostomom, totalna kolektomija sa ileo-rekto
anastomozom ili proktokolektomiju sa mukezektomijom i ileal – pouch analni kanal
anastomozom. Prve dve operacija se danas retko primenjuju u populaciji pacijenata sa FAP
sindromom. Totalna abdominalna kolektomija sa ileo – rekto anastomozom ima mali procenat
komplikacija, donosi dobre funkcionalne rezultate za mlađe pacijente koji imaju nekoliko
polipa u rektumu. Ovi pacijenti se moraju pratiti rektoskopski svakih 6 meseci radi skidanja
polipa i detekcije karcinoma. Kod bolesnika sa brojnim polipima rektuma mora se uraditi
proktokolektomija sa ileal pouch-analnom anastomozom zato što se skida kompeletna
mukoza kolona i rektuma i samim tim sprečava nastanak karcinoma uz prezervaciju sfinktera.

Opstruktivni kolorektalni karcinomi –obično se tretiraju u dva akta i to najčešće se izvodi

bipolarna kolostoma a zatim radikalna hirurška procedura.Hartmann-ovu proceduru treba
izbegavati, naročito kod niskih karcinoma rektuma zbog veoma teške rekonstrukcije u
drugom aktu. Alternativno se primenjuje operacija u jednom aktu bilo da je subtotalna
kolektomija i primarna anastomoza ili segmentalna resekcija i intraoperativno kolonična
lavaža kod pažljivo izabranih pacijanata. (Kontraindikacije uključuju multiple primarne
karcinome teški peritonitis, hemodinamska nestabilnost, generalno loše opšte stanje, terapija
kortikosteroidima ili imunosupresivima). Fulguracija laserom kao i endoskopsko stentiranje
se koriste kao priprema za operaciju u jednom aktu ili definitivno palijativno lečenje kod
pacijenata koji su lošeg opšteg stanja ili koji imaju uznapredovalu malignu bolest.
Obstruktivni karcinomi desnog kolona se mogu tretirati resekcijom i anastomozom u jednom
aktu.

Hartmann-ova procedura –ova procedura podrazumeva izvođenje resekcije kolona i

rektuma uz slepo zatvaranje patrljka rektuma i izvođenje terminalne kolostomea. Izvodi se
kada kada nije bezbedno napraviti primarnu anastomozu zbog nepripremljenosti kolona, lošeg

22
opšteg stanja bolesnika ili komorbiditeta. Donji kraj rektuma se zatvara šavovima ili
staplerom dok se gornji deo creva izvodi kao terminalna kolostoma. Kada se ova procedura
izvodi zbog karcinoma kolona posle nekog vremena se može načiniti rekonstrukcija ako se
dijagnotički utvrdi da nema znakova postojanja recidiva bolesti.

4.5 Hirurško liječenje ulceroznog kolitisa i chronove bolesti

Upalne bolesti crijeva liječe se hirurški onda kad terapija lijekovima postane neefikasna ili
štetna ili u slučaju razvoja komplikacija (krvarenje, perforacija, karcinom crijeva,suženje
crijeva koje onemogućava normalan prolaz, apscesi - nakupljanje gnoja u trbuhu,fistule –
kanalići koji se stvaraju kroz stijenku crijeva zbog teške upale i pri tom dovode do
nenormalne komunikacije između crijevnih vijuga i/ili drugih organa u trbuhu i
malojzdjelici).Postoje značajne razlike u pristupu kirurškom liječenju kod ulceroznog kolitisa
i Crohnove bolesti.U slučaju hirurškog liječenja ulceroznog kolitisa ne odstranjuje se dio
bolesnog crijeva nego se pristupa proktokolektomiji što znači odstranjivanju kompletnog
debelog crijeva.U Crohnovoj bolesti tijekom operacije nastoji se odstraniti što je moguće
manji dio crijeva jer je poznato da se u Crohnovoj bolesti upalne promjene vraćaju na mjestu
gdje je crijevo spojeno nakon operacije. Što se tiče mogućnosti kirurškog liječenja ulceroznog
kolitisa izvode se sljedeći zahvati:
1. proktokolektomija s ilealnim spremnikom („J“pouch) i analnom anastomozom (ileal
pouch analanastomosis – IPAA)

2.proktokolektomija s ilealnim spremnikom i anastomozom sa završnim dijelom rektuma

23
3.proktokolektomija i terminalna ileostomija (Brooke)

4. proktokolektomija i kontinentna ileostomija (Kock pouch)

5. - kolektomija s ileorektalnom anastomozom

6- kolektomija i terminalna ileostomija sa zatvaranjem rektuma

„Zlatni standard“ u rješavanju ulceroznog pankolitisa

je proktokolektomija s formiranjem ilealnog
spremnika („J“ pouch) i ileoanalnom
anastomozom.Zahvat definitivno rješava bolesnika
teške bolesti, a također i mogućnosti razvoja
karcinoma na ostatku sluznice završnog dijela
rektuma. Ostatna sluznica rektuma neposredno iznad lineje dentate se ekscidira
(mucosectomia), a ostavlja se mišični omotač anorektuma. U mišičnom omotaču nalaze se
receptori koji omogućavaju refleks defekacije. Nakon što se ilealni spremnik provuče kroz
mišični sloj anorektuma formira se anastomoza na razini lineje dentate. Nakraju operacije
većina autora savjetuje kreiranje rasterećujuće ileostomije.

Proktokolektomija s ilealnim spremnikom i anastomozom sa završnim dijelom rektuma je

operacija kojom se formira anastomoza 1-3 cm iznad lineje dentate. Zahvat je tehnički
jednostavniji nego IPAA, a pruža bolje rezultate u funkciji sfinktera i kontinenciji posebno
noću. Na osnovi prospektivnih randomiziranih studija nema bitne razlike između ove
operacije i IPAA. Loša strana metode je da se na ostatku sluznice može razviti displazija
sluznice i nastati karcinom.

24
Proktokolektomija i terminalna ileostomija po Brookeu je dugogodišnja standardna
operacija, jednostavna i s rijetkim komplikacijama. Operacija je indicirana u bolesnika koji
nisu pogodni za IPAA zbog nekompetentnog
analnog sfinktera i u slučaju maligne alteracije.
Loša strana ovoga zahvata je što bolesnik ima
trajnu inkontinentnu stomu. Osim toga
pacijenti su skloni kroničnoj dehidraciji,
urolitijazi, kalcilitijazi te gubitku klorida,
kalija, natrija i bikarbonata.

Proktokolektomija i kontinentna ileostomija (Kockpouch) je operacija alternative za

Brookeovu ileostomiju. Ona znači, donekle, poboljšanje kvalitete života, posebno za one
pacijente kojima se zbog disfunkcije analnog sfinktera ne može uraditi IPAA. Kao
komplikacija moguć je „pouchitis“ i proljev. Nerijetko dolazi do inkontinencije
(slabljenjevalvularnog mehanizma) ili otežane intubacije.

Kolektomija s ileorektalnom anastomozom se rjeđe koristi jer ostavlja rektum koji je

zahvaćen bolešću. Kandidati za ovaj postupak su bolesnici kojima je sluznica rektuma
minimalno zahvaćena patološkim promjenama. Zahvat treba izbjegavati kod teškog oblika
bolesti, displazije sluznice i kod hitne operacije zbog visokog rizika od dehiscijencije
anastomoze.

Hirurško liječenje Chronove bolesti

Resekcija podrazumijeva odstranjivanje određenog suženog dijela bolesnog crijeva nakon

kojeg kirurg spaja krajeve crijeva šavovima, odnosno formira anastomozu (latinska riječ
„anastomosis“ znači spoj). Kirurg uvijek kod resekcije nastoji odstraniti najmanju moguću
dužinu crijeva kako bi se izgubila što je moguće manja površina za apsorpciju hranjivih tvari i
vode. U slučaju kad operacija završava uspostavljanjem anastomoze crijeva, kod bolesnika
stolica normalno prolazi probavnom cijevi i fiziološki izlazi kroz anus. Međutim, postoje
određene situacije kad kirurg ne smije spojiti crijevo nakon što je odstranio bolesni dio, nego
mora oblikovati „stomu“. Na ovu varijantu operacije kirurg se odlučuje uglavnom u dvjema
situacijama. Prva jeona u kojoj je došlo do stvaranja manje ili veće nakupine gnoja u trbuhu
(apsces) i upale potrbušnice i/ili sepse pa se stoga u stanju upale u trbuhu ne smije spojiti
crijevo.Druga najčešća situacija u kojoj kirurg ne smije odmah spojiti resecirano crijevo je

25
izrazito proširenje crijeva koje je bilo posljedica dugotrajnih smetnji peristaltike (kretanja)
crijeva i stoga nije moguće kvalitetno spojiti resecirane krajeve crijeva. Tim pristupom
omogućava se crijevu da mjesto koje je nakon resekcije spojeno šavovima postupno i
kvalitetno zacjeljuje, bez komplikacija poput popuštanja anastomoze i stvaranja
postoperativne fistule koja se otvara u trbušnu šupljinu ili na kožu. Suženje crijeva ponekad,
kad nije prisutna upala, kirurg rješava strikturoplastikom – postupkom kojim proširuje
crijevo na tom mjestu na način koji ne dovodi do skraćenja crijeva. Ponekad je moguće i
endoskopskom dilatacijom balonom barem na neko vrijeme riješiti problem slabe prohodnosti
kratkog suženog segmenta u crijevu.

4.6 Hirurško liječenje Ileusa

Ovo oboljenje čini oko 20% svih hirurških bolesti a u najvećem procentu čini sastavni deo
sindroma poznatog kao akutni abdomen. Ako na konzervativnu terapiju ne dođe do
poboljšanja tj. do pojave vetrova i stolice te smirenja bolova u stomaku , tada bolesnika treba
operisati . Operativni zahvat se u mehaničkom ileusu radi u roku od 12 do 24 sata. Tokom
operacije hirurg uklanja uzrok nastanka ileusa,a izvode se sljedeći zahvati:

1.laparotomija

2. ileotomija ileotomija - ileoktomija (resekcija creva) ileoktomija (resekcija creva)

3. - resekcija i anstamoze delova digestivnog trakta resekcija i anstamoze delova digestivnog

trakta (ileorektalna, kolonorektalna anastamoza, pratus anni ...)

4.7 Hirurško liječenje Hernie

Kao što sam vec pomenula,hernie (kile) se liječe samo operativno,a ovo je ujedno i jedan od
najčesćih hirurških zahvat. Vrste zahvata:

Tenzijski zahvati se rade sa navlačenjem okolnog tkiva na kilni otvor nakon čega se stvara
ožiljak koji sprječava povratak kile. Najpoznatije su hernioplastika po Bassiniju i Shouldiceu.
Danas se rade samo kod mlađih pacijenata. Ovakav način rada ima veliki broj recidiva čak do
15%.

26
Beztenzijskie tehnike -izvode se uz pomoć sintetičkog kirurškog materijala načinjenog u
obliku mrežice. Mrežica je kirurški materijal koji može biti načinjen od: neresorptivnih
materijala (polipropilena, goretexa), resorptivnih i kombiniranih materijala . Ove sterilne
mrežice su meke, gipke, fleksibilne i prilagodljive tjelesnim pokretima. Mrežice su tako čvrste
da odmah po ugradnji omogućuju povratak normalnim aktivnostima uključujući i sport.
Mnoge varijante u obliku i veličini mrežica su moguće. Mrežice mogu biti u formi zakrpe
koja ide preko ili ispod kilnog otvora ili u formi čepa koji idu u otvor kile. Mrežice koristimo
u obje vrste ne tenzionih operacija kao i pri laparoskopskom operiranju kila.

Kila se razlikuje od pacijenta do pacijenta, tako da jedan sistem mrežica nije dobar za sve
kile. Na osnovu anatomskog nalaza određujemo operativni zahvat i vrstu mrežice za svakog
pacijenta pojedinačno.

LICHTENSTEINOVA METODA

Jedna od standardnih kirurških procedura koja se radi u lokalnoj

anesteziji. Sam operativni tok ima dvije faze. U prvoj fazi prikaže se
kilna vreća i zbrine njen sadržaj. U drugoj fazi preko kilnog otvora
postavi se mrežica. Prednost ove metode je što se radi u lokalnoj
anesteziji i potpunosti prikaže mjesto rada. Rez je dug oko 5 cm. Povrat
kile nakon operativnog zahvata je od 4-7%.

TENSION FREE (PHS & UHS) - MESH TEHNIKA

Ova tehnika je uspješna i jako efektivna metoda sa malim

postoperativnim tegobama. PHS & UHS sistem je načinjem od dva
sloja mrežica i izuzetno snažan.OPERACIJU radimo u lokalnoj
anesteziji sa malim rezom od 3 cm. Kad se kila nježnom disekcijom
oslobodi, vrati se kroz otvor u nadležnu poziciju. Slabe točke pokriju se sa posebno
dizajniranom mrežicom nježno položenom kroz defekt. Otvor se pokriva iznutra što je
najbolje mjesto za pozicioniranje mrežice. Poslije ovog dodatna mrežica se uključuje preko
defekta kao dodatno osiguranje. Budući da nema napetosti minimalna je postoperativna bol.
Mogućnost povratka kile je zanemarivo mala (1 - 2% u odnosu na druge tehnike uključujući
standardnu (tenzionumetodu) .

27
Laparaskopska operacija kile

Kod ovog kirurškog zahvata kilni defekt se pokriva

mrežicom kroz trbuh. Ova operacija se radi u općoj
anesteziji. Instrumenti i laparoskop se uvode kroz
trbušni zid. Umjesto jednog reza, rade se četiri ili pet
malih rezova u području oko kile. Optički instrument
koji se uvodi kroz jedan od rezova naziva se
laparoskop. On je dalje povezan sa video kamerom
preko koje se prati operativni zahvat. Tako kirurg može
vidjeti kilu , okolnih tkiva i organe na video zaslonu. Ovim instrumentima se pozicionira
mrežica preko otvora i pričvrsti staplerom. Postoperativna neugodnost je relativno mala,
mogućnost povrata kile je od 10-11% i znatno veća nego u dva ranije opisana operativna
postupka. Većina ljudi kod kojih se radi laparoskopska operacija mogu ići na kućnu njegu isti
dan. Oporavak traje od 1 do 2 tjedna. Uglavnom se radi kod pacijenata koji imaju kilu na obje
strane. Ova metoda može biti alternativa otvorenom načinu. Nedostatak ovog operativnog
zahvata što se mora raditi u općoj anesteziji, a i mogućnosti ozljeda unutarnjih trbušnih
organa su veće.

28
5 Zaključak:
Hirurgija je medicinska grana koja se bavi proučavanjem,dijagnosticiranjem i liječenjem
urodjenih i stečenih anomalija. Najčešće bolesti želudca koje zahtjevaju hirursko liječenje su
,ulcus ventriculi(čir na želucu) ,tumori želuca i karcinomi,dok najčešće bolesti na crijevima
koje zahtjevaju hirurško liječenje su :Ulcus duodeni(čir na dvanestopalačnom crijevu)
,Appendicitis , )Tumori ,carcinomi, Ulcerozni kolitis,Chronova bolest ,Ileus ,Hernija (Kila).U
cilju liječenja ovih bolesti koristi se hirurška terapija koja je najbolja u cilju izlečenja
odredjene bolesti .Neki od najčešćih hirurških zahvata na želucu su Gastrostomija -stvaranje
stome (otvora) na želucu .Gastroenteroanastomoza-spajanje želuca sa vijugama tankog
crijeva – s početnim dijelom jejunuma .
Resekcije želuca – odstranjenje 2/3 želuca i početnog dijela duodenuma po metodama
Billorth 1,2.
Gastrektomija-Potpuno operativno odstranjenje želuca.
Vagotomija- Operativno presjecanje n.vagusa (parasimpatički,inervira želudac).
Piloroplastika-Operativno proširenje pilorusa . Vrste najčešćih operativnih zahvata na
crijevima
Apendektomija(klasicna)- uklanjanje slijepog crijeva
Laparoskopska apendektomija- je operacija odstranjivanja crvuljka bez većeg reza.
Desna hemikolektomija-resekcija cekuma i uzlaznog kolona ,spaja se ileum sa colon
transverzum
Lijeva hemikolektomija-resekcija silaznog colona i ostali se dijelovi spajaju
Resekcija poprečnog colona –ostali se dijelovi spajaju
Abdomino-perinealna amputacija rektuma s kolonostomijom ili anus preterom- odstrani
se rektum i dio kolon sigmoideuma ,prirodni anus se zatvori, sa ostatkom kolona
sigmoideuma napravi se kolostomija ili definitivni anus preter(jednocijevni)
Kolostomija ili anus preter-Komunikacija crijeva i vanjske sredine i tu se prazni sadržaj
moze biti jednocijevni i dvocijevni
Ileotransverzoanastomoza – spajanje vijuge ileuma sa kolon transverzumom
Cilj svakog hirurškog tretmana jeste da se vrati funkcija organa koliko je najviše moguće.Te
možemo reći da uz pravilnu primjenu hirurškog tretmana,oporavak bolesnika je uspješniji i
imamo manje recidiva(ponovno vraćanje oboljenja) i ugodniji život.

29
6 Literatura :
1) Hirurgija dr Muhamed Begić
2) https://www.scribd.com/doc/135827077/71/BOLESTI-%C5%BDELUCA-I-
DUODENUMA (10.01.2015)
3) http://www.hucuk.hr/images/brusura/lijecenje.pdf(10.01.2015)
4) http://www.poliklinika-medicus2000.com/hernia.html(10.1.2015)
5) http://www.scribd.com/doc/63738589/Kirurgija-Skripta-1-96-str (10.01.2015)
6) http://neuron.mefst.hr/docs/katedre/kirurgija/KIRUR%C5%A0KO%20LIJE%C4%8C
ENJE%20ULCEROZNOG%20KOLITISA.pdf(10.01.2015)
7) http://hr.wikipedia.org/wiki/Upala_crvuljka(10.01.2015)
8)
http://www.zdravljenadlanu.rs/sr/za-pacijente/37-digestivna-hirurgija/139-hirurko-
leenje-karcinoma-kolona (10.01.2015)

30