JAVNA USTANOVA MJEOVITA SREDNJA KOLA KALESIJA

ZAVRNI RAD
TEMA: Vodeno grijanje

Profesor: Uenik:

Ibro Rami Avdo

Husi

Kalesija 2016
 1. Sadraj:

1. Sadraj:................................................................................................................................2

2. Uvod....................................................................................................................................3

3. Sistemi toplovodnog grijanja...............................................................................................4

4. Prednosti i nedostaci centralnog grijanja.............................................................................7

5. Jednocijevni sustav..............................................................................................................8

6. Dvocjevni sistem centralnog grijanja..................................................................................9

7. Opis dijelova vodenog grijanja sa kotlom na cvrsta goriva...............................................11

8. Lista materijala sa cijenama..............................................................................................19

9. Zakljuak...........................................................................................................................20

10. Literatura........................................................................................................................21

2
 2. Uvod

Topao dom, u pravom smislu te rijei, osnovna je odlika ivota savremenog ovjeka, a prije
svega i potreba. Centralno grijanje sistem je pomodu kojeg se u cijelom stanu ili kudi,
odnosno odreenom prostoru, odrava stalna temperatura. Prostor se zagrijava pomodu tople
vode ili zraka koji struje kroz cijevi i radijatore iz centralnog kotla ili slinog sistema za
grijanje. Ureaji centralnog grijanja su ustvari energetska postrojenja, poto objedinjavaju
vie elemenata razliitih osnovnih funkcija, meusobno spojenih u cjelinu. Ovi elementi
proizvode, transportuju i odaju toplotu na mjestima gdje je to potrebno a kombinuju se sa
pomodnim ureajima koji samo dopunjuju postrojenja utiudi na njegov pravilniji,
ekonominiji i bezbjedniji rad. U ove pomodne ureaje spadaju regulacioni, kontrolni i
sigurnosni ureaji.
Centralna grijanja dijelimo prema:
pritisku u sistemu (gravitacijsko, posredstvom pumpe)
izvedbi cijevne mree (jednocjevni ili dvocijevni)
razvodu cijevne mree (donji ili gornji razvod)
prema vrsti goriva (kruto, tekude, plinovito )

Tema ovoga rada je Vodeno grijanja pa e u nastavku rada biti izloen opti dio o
dvocijevnom sistemu grijanja, njegovim sastavnim dijelovima, nainu montae te na osnovu
dobijenih prorauna za jednocijevni i dvocijevni razvod centralnog grijanja sa kotlom na
vrsta goriva dati listu materijala sa cijenama te ekonomsku kalkulaciju.

3
 3. Sistemi toplovodnog grijanja

Sistemi toplovodnog grejanja rade sa toplom vodom kao nosiocem toplote do

maksimalne temperature 110C. Voda se zagreva u kotlovima i kroz cevnu mreu se dovodi
do grejnih tela u prostorijama, gdje se hladi, a zatim se ponovno vraa u kotao na zagrevanje.
Podele se mogu napraviti na bazi razliitih kriterijuma:
- Prema sili koja osigurava cirkulaciju vode: gravitaciona i pumpna;
- Prema nainu voenja cevovoda: jednocevna i dvocevna;
- Prema poloaju razvodne horizontalne cevne mree: s gornjim i donjim razvodom
- Prema vezi s atmosferom: otvorena i zatvorena toplovodna grejanja.

U sistemu gravitacionog grejanja strujanje vode kroz cevnu mreu ostvaruje se usled
uzgonske sile, prirodnim putem, odnosno bez utroka mehanike energije. Sva grejna tela na
istom nivou (istom spratu) nalaze se na istoj visinskoj razlici u odnosu na kotao, pa prema
tome imaju i isti raspoloivi napor Hrasp. Meutim, duina cevne mree kojom je grejno telo
povezano sa kotlom (strujni krug) razlikuje se za skoro svako grejno telo. Izborom
odgovarujeeg prenika cjevi dionica u strujnom krugu tei se ka tome da ukupan pad pritiska
(usljd trenja i usljed lokalnih otpora) bude jednak raspoloivom naporu to vai sa sve strujne
krugove. Strujni krug ine sve dionice cevne mree od kotla do grejnog tela i od grejnog tela
nazad do kotla ime je formiran
jedan zatvoreni krug u kome struji grejni fluid. Na slici 1.0prikazana je ema sistema
gravitacionog grejanja sa donjim razvodom.

Donji razvod podrazumeva da se horizontalna cevna mrea vodi ispod

tavanice podrumskih prostorija, odnosno na nivou ispod grejnih tela. Sve
horizontalne deonice cevne mree se izvode pod nagibom od 5, to je
neophodno zbog pranjenja cevne mree i odzraivanja instalacije
(odvoenja vazduha iz sistema pri samom punjenju instalcije vodom, ali i
kasnije u toku rada, ukoliko se u sistemu jave mehurii vazduha).

4
 Slika 1.ema sistema otvorenog gravitacionog grejanja sa
donjim razvodom

Horizontalne cijevi u mrei postavljene tako da omoguavaju kretanje vazduha u smeru

navie (s obzirom da je vazduh laki od vode). Cevna mrea se u svojim najviim takama (na
vrhovima svih usponskih vodova) povezuje sa vazdunom mreom (na crteima u projektu se
obino prikazuje linijom crta taka crta). Vazduna mrea je povezana sa otvorenim
ekspanzionim sudom preko razvodne sigurnosne cevi, tako da se izbacivanje vazduha van
sistema vri preko odzrane cevi na otvorenom ekspanzionom sudu. Na samoj vazdunoj
mrei su izvedene cevne petlje, koje omoguavaju prolaz vazduha navie i stvaranje
vazdunih epova radi spreavanja eventualnog strujanja vode kroz vazdunu mreu.

Cirkulaciona pumpa je na emama postavljena u glavni razvodni vod, iza kotla, to

obezbeuje nadpritisak u veem delu instalacije. Pumpa se moe postaviti i u glavni povratni
vod, pa se tada vei deo instalacije nalazi u "potpritisku". Izgled polja pritiska u mrei zavisi
od mesta povezivanja ekspanzionog suda sa instalcijom.

Radijatorski ventili su postavljeni na razvodnim prikljucima grejnih tela i imaju ulogu

smanjenja protoka kroz grejno telo ili potpuno zatvaranje iskljuivanje grejnog tela iz
sistema.

5
Radijatorski navijci se postavljaju na povratnim prikljucima grejnih tela. Slino kao i
regulacioni ventili na vertikalama, i radijatorski navijci mogu imati dvostruku ulogu:
zatvaranje odvajanje grejnog tela od mree ukoliko se eli izvriti bilo kakva intervencija na
grejnom telu ili njegova zamena (u paru se zatvaraju sa radijatorskim ventilima) i regulisanje
kada se vri balansiranje mree, pa je potrebno izvriti priguenje na grejnom telu (poveati
otpor strujanju u strujnom krugu posmatranog grejnog tela). Kod velikih sistema ovo je
veoma vana funkcija.

Trokraki meni ventil je regulacioni ventil koji ima ulogu centralne regulacije rada sistema.
Meanjem povratne i razvodne vode u pogodnom odnosu sniava se temperatura razvodne
vode i time se ostvaruje kvalitativna centralna regulacija rada sistema.

Vazduna mrea se vodi na isti nain kao i kod gravitacionog grejanja kada je u
pitanju otvoren sistem, ali nema cevnih petlji, ve se na vertikale postavljaju ventili, koji su
sasvim malo otvoreni.

6
 4. Prednosti i nedostaci centralnog grijanja

U odnosu na zagrijavanje lokalnim ureajima - pedima centralno grijanje ima itav niz
prednosti. Samim tim to se toplota prizvodi u jednom jedinom loitu postie se mnogo bolje
tehniko izvoenje.
Posluivanje je svedeno na najmanju mjeru izbog jednog loita i zbog blizine smjetanja
goriva, koje je neposredno pored loita. Takoe i regulisanje je mnogo jednostavnije a
iskoritavanje toplote povoljnije, naroito ako postoji mogudnost primjene automatske
reguiacije (npr. loenje sa gasovitim ili tenim gorivom). Kod manjih i srednjih pogona
loenje je takoe iskljuivo bilo kvalitetnim ugljem koje je moglo obezbediti sagorevanje sa
malo dima i ai.

U novije vrijeme ba za manje pogone naroito se koristi gasovito ili teno gorivo.
Kotlovski ureaji se izvode po pravilu sa mnogo vie strunosti nego pojedinana ognjita.
Dalje kod centralnog grijanja u grijnim prostorijama nema prljanja usljed upotrebe (loenja)
goriva i iznoenja pepela a i radijatori zauzimaju manje prostora to je naroite izraeno kod
panelnog grijanja. Sve prostorije, i glavne i sporedne se po elji ravnomerno zagrijavaju
(kupatila, hodnici, stepenita i dr.) i danju i nodu. Ravnomjernija je i temperatura prostorija jer
se radijatori mogu postaviti u povoljnije poloaje (ispod prozora) gde obine pedi ne mogu.
Manja je mogudnost izbijanja poara. Ekonominije je grijanje po jedinici zapremine
prostorija tj. specifina potronja goriva je manja. I pored izvjesnih nedostataka, koje demo
navesti, ipak kada je u pitanju zagrijavanja vedeg broja prostorija odnosno neke malo vede
zgrade, onda dolazi u obzir centralno grijanje. Pored gornjih prednosti centralna greijanja ima
i svojih nedostataka. Nedostaci centralnog grejanja su: vedi investicioni trokovi;
neekonomino je u prelaznim periodima kada nije potrebno stalno loenje; tekode oko
raspodjele trokova na vie stanara; opasnost smrzavanja kod niih temperatura.

Pored drugih razloga i zbog ovog poslednjeg danas se ved poinju upotrebljavati kao
fluidi centralnog grijanja specijalna ulja (antifriz) koja pored niske take smrzavanja imaju i
visoku taku kljuanja (i do 300C).

7
 5. Jednocijevni sustav

Najjednostavniji i najjeftiniji sustav toplovodnog grijanja predstavlja jednocijevno

grijanje sa serijskim spajanjem ogrjevnih tijela. Jedan cjevovod se koristi i za polaznu i za
povratnu cirkulaciju vode. Protok vode kroz ogrjevna tijela je konstantan, pri emu voda
prostruji kroz sve radijatore na pojedinoj dionici. Zbog toga je potrebna pumpa s veom
visinom dobave.

Nedostatak starijih sustava je to se toplinski uinak pojedinih ogrjevnih tijela esto ne

moe lokalno regulirati. Znatno poboljanje jednocijevnog grijanja postie se tako da se
ogrjevna tijela postavljaju u ogranke glavnih razvodnih vodova, te se opremaju i
regulacijskim ventilima. U tom sluaju je mogue reguliranje uinka pojedinih ogrjevnih
tijela.
Svako ogrjevno tijelo nalazi se u hidraulinoj i paralelnoj vezi sa polaznim vodom,
tako da kroz ogrjevno tijelo i ogranak struji voda. Na prikljuku povratnog voda u ogranku
ogrjevnog tijela vri se mijeanje dvije struje zbog ega se sniava temperatura. Slijedee
ogrjevno tijelo u smjeru strujanja radi hidrauliki na isti nain, ali sa neto niom
temperaturom polaznog voda u odnosu na prethodno ogrjevno tijelo. Ostala ogrjevna tijela u
pravcu strujanja rade po istom principu, odnosno svako slijedee ogrjevno tijelo ima niu
temperaturu od prethodnog, to je vano pri dimenzioniranju ogrjevnih tijela kako bi se sa
poveanjem ogrjevne povrine pokrio temperaturni pad. Jedini nain da se to izbjegne je
primjena dvocijevnog sustava.

Cijevni vod moe biti u horizontalnom i vertikalnom pravcu. U vertikalnom cijevnom

vodu mogu je i gornji i donji razvod kao i kombinacija oba razvoda. U horizontalnom
cijevnom vodu cijevi se esto ugranuju u pod.

8
 6. Dvocjevni sistem centralnog grijanja

Na osnovu izvedbe cijevne mree, to zavisi od samog projektanta i uslova za koje se

vri projektovanje) centralno grijanje moe biti izvedeno na dva naina, kao jednoscijevni
sistem centralnog grijanja i kao dvocijevni sistem centralnog grijanja.

Kod jednocjevnih sistema centralnog grijanja grijna tijela se napajaju s razliitim

temperaturama polazne vode ovisno o nainu izvedbe. Ovo ima za posljedicu vede potrebne
povrine ogrjevnih tijela.

Kod dvocijevnih sistema centralnog grijanja sva grijna tijela napajaju se toplom vodom iste
temperature. Dvocijevni sistem centralnog grijanja je najede tzv. klasini sistem
postavljanja cijevi centralnog grijanja. Dvije cijevi se paralelno vode od kotla po unutranjosti
objekta do svakog grijnog tijela. Donedavno se ovaj sistem vrlo esto primjenjivao s
prirodnom cirkulacijom (otvoreni sistem). U tom sluaju posebna panju treba pokloniti
voenju i dimenzioniranju cijevi. Cijevi se vode od kotla do grijnih tijela u stalnom usponu.
Pazi se na broj lukova i armature, a cijevi su vedih dimenzija kako bi otpori u mrei bili to
manji i bolja prirodna cirkulacija uslijed djelovanja gravitacije. Na starijim objektima mogu se
vidjeti vrlo debele cijevi to je siguran znak da je primjenjen prirodan nain cirkulacije vode u
sistemu. Ovakav nain postavljanja cijevi moe se primjeniti u kudama gdje se ispod stanova
nalazi kotlovnica.

Ispod grijanog prostora vodi se cijevna mrea prema svakom grijnom tijelu koje moe biti
samo iznad razvodne vodoravne mree. Naime, gravitacijska cirkulacija bazira se na injenici
da je topla voda laka od hladne. Uslijed toga ona se die uvis (ako moe), a na njezino
mjesto pritjee ohlaena voda iz radijatora.
Osnovna je prednost ovakvog sistema to nije vezan za elektrinu energiju (nema
cirkulacijske pumpe), pa ako nestane struje moe zagrijavati stan. Nedostatak su debele cijevi
(skuplja instalacija) i ogranienost voenja mree zbog potivanja zakona fizike.

9
 Slika 2. Dvocjevni sistem vodenog centralnog grijanja

Upravo zbog toga najede se primjenjuje dvocijevni sistem s prisilnom cirkulacijom. U

sistemu postoji cirkulacijska pumpa koja tjera toplu vodu po cijevima kroz grijna tijela.
Presjeci cijevi su manji, a nema ogranienja u voenju razvodne mree. Grijna tijela mogu
biti ispod vodoravne razvodne mree (gornji razvod tzv. potopljeni radijatori s ispusnim
slavinama zbog pranjenja) ili iznad nje (donji razvod gdje su na gornjim najviim
radijatorima odzrani ventili ili odzrana mrea s odzranim lonidem).

10
 7. Opis dijelova vodenog grijanja sa kotlom na
cvrsta goriva

Prije svega potrebno je dati jednu napomenu da razvod dvocijevnog sistema grijanja
na slici 3 je uraen kao kombinacija pumpnog i gravitacionog grijanja. Razlog tome je to to
pri nestanku elektrine energije za pokretanje pumpe kao mjera sigurnosti na raspolaganju se
nalazi upravo gravitacioni sistem kruenja fluida u mrei i grijnim tijelima. Pored toga
poznata je pojava da se topla voda die u sistemu na visoije take kao laki fluid dok uslovno
reeno hladna voda se kroz povratni vod kao tei fluid sputa do kotla i ide na ponovno
dogrijavanje. Takoe na ovakav nain je rijeeno pitanje osiguranja cirkulacije fluida
toplonoe u dvocijevnoj mrei centralnog grijanja.

7.1. Kotao na vrsta goriva

Kotlovi za vrsta goriva su slini i ostalim pedima tj. imaju loita, reetke, dimne
kanale, sakuplja pepela i ostala. Mogu biti prema vrsti loita sa gornjim ili donjim
sagorijevanjem. Jedina razlika od obinih pedi je to se kod pedi tei to vedem odavanju
toplote okolnoj sredini dok se kod kotlova ima za cilj da se toplota preda toplonoi, tj, fluidu
koji vri prenos toplote od kotla na odreene prostorije preko vodova do radijatora.

Slika 3. Izgled kotla na vrsta goriva VIADRUS U 53

11
 Usljed toga se grejne povrine nalaze u unutranjosti kotla a u vedini sluajeva se ba
tei da se izolacijom spolja sprijei odavanje toplote okolini, to bi za sluaj da je kotao
smjeten u podrumu ili drugoj prostoriji ije zagrijavanje nije potrebno, predstavljalo samo
gubitak.
Pored ovoga kotla za vrsta goriva kod dvocijevnog razvoda centralnog grijanja mogude je
koristiti i koltove na tena, gasovita goriva.
Za razvod dvocijevnog sistema grijanja prikazanog na slici proraunom je dobijeno da
kotao treba da ima minimalno 50 kW pa se iz toga razloga usvaja kotao sa karakteristikama
prikazanim ispod.

Slika 4. Specifikacija osobina kotla VIADRUS U 50

12
 7.2 Cirkulacona pumpa
Cirkulacione pumpe HST specijalno su dizajnirane za sisteme grijanja. Ove pumpe su takoe
pogodne za cirkulaciju potrone tople vode u domadinstvima. Za sisteme centralnog grijanja
koristi se pumpa tipa HST koja moe raditi sa tri brzine. Pumpe se prvenstveno koriste za
jednocijevne i dvocijevne sisteme grijanja. Program HST cirkulacionih pumpi prepoznatljiv
je irom svijeta. Dokazao je svoju pouzdanost mnogo puta u nebrojeno mnogo domadinstava.
Dizajn HST pumpi je konstruisan da eliminie sve faktore rizika. Iz tog razloga moemo
pouzdano redi da HST pumpe skoro i ne zahtijevaju odravanje. Takoe, vrst dizajn i
paljivo izabrani materijali u skladu sa obladu primene znae da HST cirkulacione pumpe
traju izuzetno dugo.

Konstrukcija i karakteristike HST pumpe su sa mokrim rotorom, tj. pumpa i motor

formiraju integrisanu jedinicu bez zaptivanja na vratilu sa samo dva zaptivna prstena.
Leajevi se podmazuju pumpanom tenodu. Odravanje nije potrebno. Pumpe su sa
neophodnim fitingom i holenderima Ono to karakterie pumpe je:
karbonsko uporno leite,
keramika osovina i radijalni leajevi,
kudite rotora i ploa leaja od nehrajudeg elika,
radno kolo od materijala otpornih na koroziju,
kudite pumpe od livenog gvoa, bronze ili nehrajudeg elika,
tri stepena izbora brzine,
temperatura tenosti od +2 0C do +110 0C,
monofazna struja 1 x 230 V / 50 Hz
holenderi i zaptivai su ukljueni u cijenu,
max pritisak u sistemu 10 bara,
klasa izolacije F / H,
visoka sigurnost,
3 opcije podeavanja : 32W / 48W / 62W,
duina : 180 mm,
CE - testirano,
teina : 2,9 kg,
maksimalni pritisak 10 bar,

Ono to je bitno naglasiti da se postavljanje pumpe vri na nain da se postavi na sporedni vod
sa ventilim ispred i iza pupe a taj vode se nalazi na glavnom vodu. Ovo se vri iz razloga
nesmetanog skidanja pumpe zbog zamjene, remonta i odravanja.

13
 Slika 4. Cirkulaciona pumpa HST

7.3 Ekspanziona boca

Za grijanje toplom vodom zatvorenog sistema ekspanzioni sud ima istu ulogu kao i
ekspanzioni sud otvorenog sistema samo jo mnogo ire mogudnosti u pogledu povedanja
radnog pritiska u sistetmu. Kod ovih sistema pritisak dostie do 0,5 bara, to odgovara
temperaturi od 110. Ovi sudovi su cilindrinog iIi jajastog oblika, uspravno postavljeni. U
unutranjosti su hermetino razdvojeni elastinom membranom na gornji (A) i donji dio (B).
Dio A je spojen preko prikljuka C sa vodenom instalacijom. U dijelu B je vazduh ili neki
inertan gas. Iz dela A se prilikom punjenja vodom vazduh ispusti kroz specijalni ventil. Veza
C je na dovodnoj strani kotla. Da pritisak kotla (p) ne pree najvdi dozvoljeni (Pmax) izmeu
suda i kotla stavlja se sigurnosni ventil ili U cijev ("hidraulini ventil"). Pritisak u najvioj
taki sistema treba da zadovolji dva zahtjeva:

radi efikasnog izbacivanja vazduha treba da je pod nadpritiskom od 15 kPa u hladnom

stanju tj.

14
 u toplom stanju pri radnim temperaturama vode do 1100C radni pritisak (P) treba da je
uvjek vedi od pritiska zasidenja (p), tj. p > p.

Slika 5. Shematski prikaz

ekspanzione boce

Ovaj uslov koji treba ispuniti pri svakoj temperaturi sistema nede dozvoliti kljuanje i
isparavanje vode. Ovi sudovi imaju sledede prednosti u odnosu na otvorene sudove:
nemaju direktnog kontakta sa vazduhom pa je sistem izolovan od atmosfere mnogo
manje izloen koroziji a time je i trajniji,
na ravnim krovovima nije potrebna kudica sa izolacijom za smjetaj suda,
smanjenje cijevovoda izmeu kotla i suda, time je instalacija jeftinija,
nadzor je pristupaniji jer je kontrola koncentrisana u kotlarnici i preglednija,
sistem moe raditi sa temperaturom vedom od 100.

Slika 6. Ekspanziona boca

15
 7.4 Elementi regulacije ventili na ulazu i izlazu grijnih tijela i na
potrebnim mjestima u cijevnoj mrei

Kao organi za zatvaranje vodova u mrei uglavnom su u upotrebi peurkasti i klizni

("iber") ventili. Rijee se upotrebljavaju klapne i slavine zbog vedeg otpora i nedovoljnog
zaptivanja. Klizni ventili imaju najmanje otpore i omogudavaju otvor praktino blizu 100%.

Propusni ventili se mogu izraivati i tako da im je vreteno pod manjim uglom od 90 u

odnosu na pravac prikljunih cijevi. Ovaj nain izvoenja umanjuje njihov otpor. Za
radijatore centralnog grijanja upotrebljavaju se ventili sa dvostrukom regulacijom radi
regulisanja ujednaenog zagrijavanja (kod vodenog grijanja) ili priguivanja pritiska (kod
parnog grijanja), koje vri strunjak prilikom probnog loenja, radi zagrijavanja po elji
samog korisnika. Radi spreavanja odlaska pare u odvodni prikljuak za kondenzat,
upotrebljava se membranski separator. Kada prolazi kondenzat, koji je hladniji, membrana se
skuplja proputa ga podizanjem koninog zatvaraa. im naie para, usljed vede temperature
membrana se iri i zatvara prolaz.

16
 7.5 Cijevna mrea
Za transport toplonoe (fluida) centralnog grijanja od proizvoaa toplote - kotla ili
solarnog radijatora slui razvodna mrea. Glavni elementi mree su cijevi odgovarajudih
dimenzija. Pored cevi dolaze jo i drugi razliiti spojni elementi, koljena, reducireri, T
komadi, prelazi itd. Ilustrativni prikaz navedenih elemenata je prikazan ispod

17
 7.6 Radijatori

Radijator je naprava za prijenos topline. esto s toplom vodom ili zrakom. Pojam se
najee koristi za radijatore centralnog grijanja i ureajima za hlaenje. Radijatori se sastoje
od celika kojima se postizu razne velicne grejen povrsine. Izgradjuju se nacesce od livenoga
gvozdja ili celika, a u novijo vreme od aluminijskih lagura. Liveni radijatori su tezi od
celicnih radijatora, dugotrajnij su I otporniji sun a koroziju, pa se pretezno I koriste za
grijanje. Zagrejana voda, uhvaena u radijatore daje pravo znaenje oseaju topline doma. Ne
samo pravom temperaturom prostorija, ve i mogunostima novih kolorita i novih oblika!
Ako smo nekada grejna tela sakrivali, danas ih sa radou smetamo u centar panje.
Kvalitetu i pouzdanosti se pridruila lepota - da bi vam se dopadala I onda kada ih ne iani
radijatori su, zboj svoje izuzetne laganosti i raznolikih dimenzija, podesni za zagrevanje svih
boravinih I poslovnih prostorija, dok su cevni radijatori Gorenje primereni naroito za
kupatila, sanitarne i druge prostorije. Osmiljeni su tako da zauzimaju manje prostora, a
svojim estetskim oblikom se uklapaju u izgled ambijenta.

iani radijatori za kupatila sa zaobljenim lukovima za priruno suenje ubrusa I rublja,

kao i dekorativni cevni radijatori obezbeuju vam nezavisnost od grejne sezone. Moete se,
naime, odluiti za izvedbu sa ugraenim elektrinim grejaem koji koristite samostalno ili u
kombinaciji sa centralnim grejanjem. U vreme kada ne grejete ceo stan, takvim radijatorom
moete obezbediti eljenu temperaturu u odreenoj prostoriji.

Slika 17. Ploasti radijator

18
 8. Lista materijala sa cijenama

Specifikacija materijala alata i pomodnog pribora sa cijenama sa ukljuenim PDV

19
 9. Zakljuak

Korienje pojedinanih pei sa briketima od mrkog uglja, ugljem ili koksom kao
grijnim sredstvom, u svakoj prostoriji koju treba grijati, bez sumnje je najjednostavniji i
najjeftiniji oblik grejanja. Nedostatak takvog lokalnog grijanja je veliko angaovanje na
rukovanju peima, naroito u transportu goriva i odstranjivanju pepela. Pored toga ono trai i
mnogo mjesta i prilino zagauje vazduh. Kod toplovodnog centralnog grijanja u podrumu ili
prizemlju (etano grijanje) je postavljen toplovodni kotao, koji zagrijava grijna tjela u
pojedinim prostorijama pomou grijne vode koju pokree pumpa. Kotao se esto loi uljem ili
gasom i esto je kombinovan sa pripremom potrone vode. Izvoenje je u vidu otvorenog ili
zatvorenog sistema. Grijna tjela (radijatori ili konvektori) se obino postavljaju ispod prozora.
To je skoro idealno grijanje, naroito onda kada se kao gorivo koriste gas ili ulje sa
regulisanjem temperature pojedinanih prostorija. Da bi izrada ovog centralnog grijanja bila
jeftinija, grijna tjela mogu da se postave i na unutranje zidove, ako je toplotna izolacija
veoma dobra i ako su prozori zastakljeni toplotno izolovanim staklima. Ukoliko investitor ne
eli vidljiva grijna tjela, moe se ugraditi povrinsko grijanje, npr. u obliku podnog grijanja,
koje je ipak dosta skuplje. U posljednje vrijeme primjenu nalazi posebno podno grijanje sa
bakarnim i sintetikim cjevima.

20
 10. Literatura

[1] Kraut, B.: Strojarski prirunik, Axiom d.o.o., Zagreb, 1997.

[2] Recknagel, H.: Grijanje i klimatizacija, Interklima d.o.o., V. Banja, 2004.
[3] VIESSMANN, katalog proizvonaa, 2010.
[4] KLIMAOPREMA, katalog proizvonaa 2011.
[5] HELIOS, katalog proizvonaa, 2010.
[6] GRUNDFOS, katalog proizvonaa, 2011.
[7] MAGRA, katalog proizvonaa 2011.
[8] VAREM, katalog proizvonaa 2011.

21