Professional Documents
Culture Documents
Αλτσχάιμερ
Η Martha Clare Morris, διατροφική επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου
Rush και συν-συγγραφέας της έρευνας, μαζί με τους συνεργάτες της
ανέπτυξαν τη διατροφή Mind βασιμένοι σε αποτελέσματα χρόνιων
ερευνών σχετικά με τροφές και θρεπτικά συστατικά που έχουν καλές
και κακές επιδράσεις στη λειτουργία του εγκεφάλου. Οι ηλικιωμένοι
που ακολούθησαν τη διατροφή Mind εμφάνισαν μειωμένο κίνδυνο
Αλτσχάιμερ και γνωσιακής παρακμής.
Γνωσιακή παρακμή
Όσοι βιώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο έχουν διπλάσια πιθανότητα να
αναπτύξουν άνοια σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Η έρευνα
επικεντρώθηκε στις επιδράσεις που έχει η διατροφή Mind στην
λειτουργία του εγκεφάλου σε ασθενείς που βίωσαν στο παρελθόν
εγκεφαλικό επεισόδιο.
Από το 2004 έως το 2017 ο Δρ. Cherian επικεφαλής συγγραφέας της
έρευνας και οι συνάδελφοι του παρακολούθησαν 106 συμμετέχοντες
οι οποίοι είχαν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου για γνωστική
παρακμή, μειωμένη ικανότητα σκέψης, μνήμης και λογικής. Κάθε
χρόνο αξιολογούσαν τους συμμετέχοντες και παρακολουθούσαν τις
διατροφικές τους συνήθειες.
Λαχανικά
Μούρα
Ξηροί καρποί
Φασόλια
Δημητριακά ολικής αλέσεως
Ψάρι
Πουλερικά
Ελαιόλαδο
Βούτυρο
Κρασί
Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε καστανό ρύζι αντί για λευκό ρύζι ή ψάξτε για
φυτικές ίνες, βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, όπως το κάλιο και το μαγνήσιο.
γεύματος ή σνακ.
Όπως τα λαχανικά, είναι και αυτά πλούσια σε φυτικές ίνες, κάλιο και μαγνήσιο και
Παράδειγμα: μια μερίδα περιλαμβάνει ένα μέσο φρούτο, 1/2 φλιτζάνι φρέσκα,
προσθήκη ζάχαρης.
διαφορετικά μπορεί να γίνουν μια σημαντική πηγή λίπους - και το μεγαλύτερο μέρος
ψευδαργύρου.
Επιλέξτε πάντα άπαχο κρέας και προετοιμάστε το ως εξής: Αφαιρέστε το δέρμα και
Φάτε άφθονα ψάρια, όπως ο σολομός, η ρέγκα και ο τόνος. Αυτοί οι τύποι των
Είναι επίσης πλούσια σε φυτικές ίνες και φυτοχημικά, τα οποία είναι συστατικά
των φυτών που μπορούν να μας προστατεύσουν από ορισμένες μορφές καρκίνου και
καρδιαγγειακών παθήσεων.
Συστήνονται μικρές μερίδες λίγες φορές την εβδομάδα, επειδή τα τρόφιμα αυτά
αρακά.
Οι ξηροί καρποί περιέχουν υγιεινά είδη λιπαρών - μονοακόρεστα λιπαρά και ω-3
καταναλώνονται με μέτρο.
Η σόγια μπορεί να είναι μια καλή εναλλακτική λύση, διότι περιέχει όλα τα αμινοξέα
που χρειάζεται το σώμα σας για να κάνει μια πλήρη πρωτεΐνη, όπως ακριβώς και το
κρέας.
Αλλά το πολύ λίπος αυξάνει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων, του
Η δίαιτα DASH αγωνίζεται για μια υγιή ισορροπία, με τον περιορισμό του
Το κορεσμένο λίπος και τα trans λιπαρά είναι οι κύριοι διαιτητικοί ένοχοι για την
Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων και επιλέξτε εκείνα που είναι χαμηλότερα σε
Καλύτερα να διατηρήσεις ένα βάρος λίγο λιγότερο επιθυμητό, παρά να υπερβάλλεις και
στη συνέχεια να κάνεις το φαινόμενο yoyo.
Προτεινόμενο μενού
Δευτέρα
• Πρωινό: 1 ποτήρι γάλα + 3 κουτ. της σούπας βρώμη + κανέλα + 1 κ.γλ. χαρουπόμελο
• Δεκατιανό: 2 φρούτα, 5 καρύδια
• Μεσημεριανό: 120 γρ. κοτόπουλο ψητό στο φούρνο με 1 μικρή πατάτα, 1 μεγάλη
πράσινη σαλάτα
• Απογευματινό: 1 γιαούρτι + 2 φρούτα
• Βραδινό: 1 φέτα ψωμί, 1 αυγό ποσέ, 1 μεγάλη σαλάτα αγγούρι-ντομάτα
Τρίτη
• Πρωινό: 1 χυμός πορτοκάλι, 1 κουλούρι Θεσσαλονίκης (ολικής άλεσης)
• Δεκατιανό: smoothie (1 ποτήρι γάλα + 2 φρούτα)
• Μεσημεριανό: 2 μικρά μπιφτέκια, μια μεγάλη σαλάτα βραστών λαχανικών
• Απογευματινό: 2 φρούτα
• Βραδινό: 1 γιαούρτι + 5 καρύδια + 1 κουτ. μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη + 2 παξιμαδάκια
μπουκίτσες (ολικής άλεσης)
Τετάρτη
• Πρωινό: 1 γιαούρτι + 3 κουτ. της σούπας μούσλι + 1 φρούτο
• Δεκατιανό: 2 φρούτα, 5 καρύδια
• Μεσημεριανό: 1 ½ φλυτζάνι μπάμιες, 2 κουτ. της σούπας τυρί cottage, 1 φέτα ψωμί
ολικής άλεσης
• Απογευματινό: 1 ποτήρι γάλα, 1 φρούτο, 2 κρακεράκια ολικής άλεσης
• Βραδινό: 1 μικρό μπιφτέκι, 1 μεγάλη πράσινη σαλάτα
Πέμπτη
Παρασκευή
Σάββατο
• Πρωινό: 1 γιαούρτι + 2 φρυγανιές με χαρουπόμελο
• Δεκατιανό: 2 φρούτα
• Μεσημεριανό: 1 ½ φλυτζάνι μακαρόνια με κόκκινη σάλτσα με λαχανικά και άφθονα
μυρωδικά (σαν ρατατούιγ λαχανικών), μια μεγάλη σαλάτα ρόκα με 5 καρύδια
• Απογευματινό: 2 φρούτα
• Βραδινό: 1 ποτήρι γάλα + 3 κουτ. της σούπας βρώμη + κανέλα + 1 κ.γλ. χαρουπόμελο
Κυριακή
• Πρωινό: smoothie (1 ποτήρι γάλα + 2 φρούτα)
• Δεκατιανό: 2 φρούτα, 5 καρύδια
• Μεσημεριανό: 120 γρ. φιλέτο γαλοπούλας στο wok με λαχανικά, 1 φλυτζάνι ρύζι
καστανό (προαιρετικά 1 κουτ. της σούπας σόγια σος με μειωμένο νάτριο)
• Απογευματινό: 1 γιαούρτι
• Βραδινό: 2 παξιμαδάκια ολικής άλεσης, 1 κουτ. της σούπας κατίκι, 1 πιάτο ψητά
λαχανικά
Πίνακας Σχεδιασμού Διατροφής DASH
Αφού βρείτε πόσες θερμίδες χρειάζεστε καθημερινά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον παρακάτω
πίνακα για να σχεδιάσετε την διατροφή σας.
ΟΜΑΔΕΣ
ΔΕΙΓΜΑ ΜΕΡΙΔΑΣ
ΤΡΟΦΙΜΩΝ
1600 2000 2600
θερμίδες θερμίδες θερμίδες
Σιτηρά 6 6-8 10-11 1 φέτα ψωμί, 28 γρ ξηρά δημητριακά, 1,5 φλιτζάνι μαγειρεμένο ρύζι ή ζυμαρικά
Γαλακτοκομικά
χωρίς λιπαρά ή 2-3 2-3 4 1 φλιτζάνι γάλα ή γιαούρτι, 15 γρ. τυρί
με λίγα λιπαρά
Άπαχο κρέας,
πουλερικά και 3-6 6 ή λιγότερα 6 28 γρ. μαγειρεμένα κρέατα, πουλερικά ή ψάρια, 1 αυγό
ψάρια
Ξηροί καρποί,
3 την 4-5 την 1/3 κούπας ή 42 γρ. ξηρούς καρπούς, 2 κουταλιές της σούπας ή 15 γρ.
σπόροι και 1
εβδομάδα εβδομάδα σπόρους, ½ κούπα μαγειρεμένα όσπρια
όσπρια
Άπαχο κρέας,
Επιλέξτε μόνο άπαχο κρέας ψητό η βραστό,
πουλερικά και τα
πουλερικά χωρίς πέτσα.
ψάρια
Με βάση τους παραπάνω πίνακες μπορείτε να δημιουργήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής.
Η δίαιτα DASH δίνει έμφαση στην πρόσληψη καλίου από τις τροφές, ειδικά φρούτα και λαχανικά.
Μια διατροφή πλούσια σε κάλιο μπορεί να μειώσει μια ανεβασμένη η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Πρέπει η πρόσληψη να γίνει από τροφές και όχι από συμπληρώματα διατροφής.
Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι: το γάλα, το γιαούρτι, τα ψάρια, οι πατάτες, το σπανάκι, οι
φρέσκιες ντόματες, τα αγγούρια, τα μανιτάρια, τα κολοκύθια, οι μπανάνες, τα πορτοκάλια, τα μήλα,
τα βερίκοκα.
Η δίαιτα DASH προτείνει να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων και να προσέχετε
την κατανάλωση νατρίου.
Έρευνες που έχουν γίνει στην Αμερική έχουν δείξει ότι η δίαιτα DASH μπορεί να βοηθήσει
πραγματικά στο να μειώσετε την αρτηριακή πίεση και την υπέρταση εάν την ακολουθήσετε.
Μακροπρόθεσμα η δίαιτα DASH μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος εάν οι ποσότητες των
θερμίδων που καταναλώνετε κάθε μέρα είναι λιγότερες από αυτές που χρειάζεστε.
Δεν υπάρχουν
Συμπέρασμα
Η δίαιτα DASH είναι μια δίαιτα που προσφέρει πολλά οφέλη σε όσους υποφέρουν από ανεβασμένη
αρτηριακή πίεση ή υπέρταση, από υψηλή χοληστερίνη και διαβήτη τύπου 2. Εάν θέλετε να
βελτιώσετε την υγεία σας ή να αδυνατίσετε, η δίαιτα DASH προτείνει έναν υγιεινό τρόπο
διατροφής.
Πρόγραμμα διατροφής της δίαιτας DASH
Στη δίαιτα DASH φτιάχνετε εσείς την διατροφή σας. Η δίαιτα DASH προτείνει ομάδες
τροφίμων που πρέπει να καταναλώσετε και με βάση τις ανάγκες σε θερμίδες ορίζει τον
αριθμό των μεριδίων που επιτρέπεται να καταναλώσετε.
Το πόσες θερμίδες χρειάζεστε εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία και από το επίπεδο της
σωματικής δραστηριότητάς σας. Η δίαιτα DASH χωρίζει την σωματική δραστηριότητα σε
τρεις κατηγορίες.
Καθιστική Ζωή – Κάνετε μόνο μερικές σωματικές δραστηριότητες που είναι μέρος της
καθημερινότητάς σας.
Μέτρια Ενεργός – Κάνετε σωματικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε περπάτημα
περίπου 2,5 έως 5 χιλιόμετρα με ταχύτητα 5 χιλιόμετρα την ώρα και μερικές ελαφριές
σωματικές ασκήσεις.
Πολύ Ενεργός – Κάνετε σωματικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε πάνω από 5
χιλιόμετρα με ταχύτητα 5 χιλιόμετρα την ώρα και μερικές ελαφριές σωματικές ασκήσεις.
Μπορείτε να βρείτε πόσες θερμίδες χρειάζεστε ημερησίως χρησιμοποιώντας τον
παρακάτω πίνακα.
Μέτρια Πολύ
ΦΥΛΟ ΗΛΙΚΙΑ Καθιστική
Ενεργός Ενεργός
2000-
ΓΥΝΑΙΚΕΣ 19-30 2000 2400
2200
2000-
51+ 1600 1800
2200
2600-
ΑΝΤΡΕΣ 19-30 2400 3000
2800
2400- 2800-
31-50 2200
2600 3000
2200- 2400-
51+ 2000
2400 2800
Πώς να την κάνεις
Η Marla Heller συστήνει να δώσεις έμφαση στην κατανάλωση άπαχων πρωτεϊνών και
των υγιεινών λιπαρών για να ελέγχεις την όρεξή σου.
Η δίαιτα χωρίζεται σε δύο φάσεις: H πρώτη φάση είναι ένα πρόγραμμα
μετάβασης χαμηλό σε υδατάνθρακες, σχεδιασμένο για να «επαναφέρει» το μεταβολισμό
σου.Στη διάρκειά της δεν μπορείς να τρως φρούτα και τροφές ολικής αλέσεως, αλλά
είναι paleo friendly και τρως άφθονο κρέας.
Η δεύτερη φάση βάζει ξανά τις τροφές ολικής αλέσεως, τα φρούτα και
τα αμυλούχα λαχανικά στη διατροφή και είναι σχεδιασμένη ως μια
μακροπρόθεσμη λύση διαχείρισης του βάρους σου. Κατά μέσο όρο, αυτοί που
ακολουθούν τη δίαιτα DASH χάνουν γύρω στα 2 κιλά τις πρώτες 2 εβδομάδες και
μεταξύ 4,5 και 15 κιλά σε περίοδο 2 μηνών.
Ημέρα 2η
• Πρωινό: Ομελέτα με 1 αβγό, 1 ασπράδι, πιπεριές και μυρωδικά της αρεσκείας σου,
100-150 γρ. τοματοχυμός.
• Δεκατιανό: Μία φέτα τυρί με λίγα λιπαρά και 6 τοματίνια. • Μεσημεριανό: Wraps (2-
3) μόνο με φέτες γαλοπούλας και τυρί (μπορείς να προσθέσεις μουστάρδα ή μαρούλι),
πράσινα φασολάκια στον ατμό (όσα θες), ζελέ χωρίς ζάχαρη.
• Σνακ: Μία φέτα τυρί με λίγα λιπαρά και 1 καρότο. • Σνακ πριν το γεύμα
(προαιρετικό): 20 φιστίκια.
• Δείπνο: Γαλοπούλα ψητή (150 γρ.) με σοταρισμένα καρότα και κρεμμύδια, πράσινη
σαλάτα με λαδόξιδο, ζελέ χωρίς ζάχαρη.
Ημέρα 3η
• Πρωινό: Ομελέτα με 1 αβγό και 1 ασπράδι, μία φέτα ζαμπόν,100-150 γρ. χυμός
cranberry χωρίς ζάχαρη.
• Δεκατιανό: Γιαούρτι (100 γρ.) χωρίς λιπαρά με γεύση φρούτου χωρίς ζάχαρη, 23
αμύγδαλα. • Μεσημεριανό: Στήθος κοτόπουλου (150 γρ.) με σαλάτα λάχανο-καρότο,
ζελέ χωρίς ζάχαρη.
• Σνακ: 2 φέτες τυρί με λίγα λιπαρά και 6 τοματίνια.
• Σνακ πριν το γεύμα (προαιρετικό): Λωρίδες από χρωματιστές πιπεριές και 50
γρ. γκουακαμόλε.
• Δείπνο: Mπιφτέκια από άπαχο χοιρινό κιμά με μπρόκολο και πράσινη σαλάτα με
λαδόξιδο.
Ημέρα 2η
• Πρωινό: Ζεστή σοκολάτα με 200 γρ. άπαχο γάλα και 1 κ.σ. άγλυκο κακάο, 1-2 βραστά
αβγά, 170 γρ. χυμός cranberry χωρίς ζάχαρη, 150 γρ. φράουλες.
• Δεκατιανό (προαιρετικό): Άπαχο γιαούρτι (170 γρ.) με γεύση φρούτου χωρίς
ζάχαρη, 200 γρ. αμύγδαλα.
• Μεσημεριανό: Σάντουιτς με γαλοπούλα και άπαχο τυρί σε ψωμί ολικής αλέσεως –
πρόσθεσε μαρούλι, ντομάτα και οποιοδήποτε άλλο λαχανικό και σος θέλεις–, λωρίδες
πιπεριάς και λάχανο ή πράσινη σαλάτα, ζελέ χωρίς ζάχαρη.
• Σνακ: 1 πορτοκάλι, μία φέτα τυρί με λίγα λιπαρά.
• Σνακ πριν το γεύμα (προαιρετικά): Λωρίδες πιπεριάς και 1/2 φλ. χούμους.
• Δείπνο: «Μακαρόνια» κολοκύθας με κιμά, πράσινη σαλάτα με σος βινεγκρέτ, 2
κομμάτια μαύρη σοκολάτα.
Ημέρα 3η
• Πρωινό: 1/2 φλ. βρόμη porridge με λίγη κανέλα και 1 κ.σ. αμύγδαλα, μία μπανάνα, 150
γρ. τοματοχυμός, καφές latte με 200 γρ. άπαχο γάλα και 60 γρ. εσπρέσο.
• Δεκατιανό (προαιρετικό): Μία φέτα τυρί με λίγα λιπαρά και 1 καρότο. •
Μεσημεριανό: Σαλάτα με τόνο, τοματίνια, μαρούλι, κόκκινο λάχανο και καρότο με
λαδόξιδο σε πίτα ολικής αλέσεως, λωρίδες από κόκκινες πιπεριές, ζελέ χωρίς ζάχαρη.
• Σνακ: 150 γρ. φράουλες, 10 κάσιους.
• Σνακ πριν το γεύμα (προαιρετικά): 20 φιστίκια.
• Δείπνο: Κοτόπουλο πικάτα με λεμόνι και κρασί με πράσινα φασολάκια
και τοματίνια, πράσινη σαλάτα με λαδόξιδο, 150 γρ. μούρα σε 1
φλ. παγωμένο άπαχο γιαούρτι.
Ημέρα 4η
• Πρωινό: Ομελέτα με 2 αβγά, μία φέτα ψωμί ολικής αλέσεως, 1 κ.σ. μαρμελάδα, 150
γρ. χυμός πορτοκαλιού, καφές latte ή 200 γρ. άπαχο γάλα.
• Δεκατιανό (προαιρετικό): 150 γρ. μούρα, 10 αμύγδαλα.
• Μεσημεριανό: Burgers με μπιφτέκι από άπαχο κιμά και τυρί με λίγα λιπαρά σε wrap
μαρουλιού, σαλάτα με λάχανο-καρότο, λωρίδες πιπεριάς και λαδόξιδο, 1 μικρό μήλο.
• Σνακ: 150 γρ. άπαχο γιαούρτι με γεύση φρούτου χωρίς ζάχαρη.
• Σνακ πριν το γεύμα (προαιρετικά): 1 καρότο και 2 κ.σ. φιστικοβούτυρο.
• Δείπνο: Λαζάνια με κολοκυθάκια και σαλάτα με μαρούλι, τοματίνια, κόκκινο λάχανο,
τυρί κότατζ και σος βινεγκρέτ, 4 κομμάτια μαύρη σοκολάτα (70% κακάο).
5 + 1 Μυστικά επιτυχίας από τη δημιουργό της δίαιτας D.A.S.H.
1. Απαραίτητα θα πρέπει να κάνεις 3 γεύματα τη μέρα, επιπλέον ένα πρωινό κι
απογευματινό, ενώ το σνακ πριν το δείπνο είναι προαιρετικό.
2. Κοιμήσου λίγο παραπάνω. Ο σωστός ύπνος είναι απαραίτητος για να ρυθμιστεί το
βιολογικό μας ρολόι για να ανταπεξέρθει ο οργανισμός στην προσπάθεια μας να χάσουμε
βάρος.
3. Πίνε άφθονο νερό και απόφευγε τις μεγάλες ποσότητες καφεΐνης.
4. Μην κόψεις εντελώς το αλάτι. Όσο παράδοξο κι αν σου φαίνεται, αν το στερήσεις
εντελώς από τον οργανισμό σου, εκτός ότι είναι βλαβερό, στη συνέχεια όταν σταματήσεις
τη δίαιτα, όλη αυτή η στέρηση θα γυρίσει μπούμερανγκ. Όλα με μέτρο χρειάζονται.
5. Μην αγχώνεσαι. Χαλάρωσε και εστίασε στην απώλεια βάρους. Τα αυξημένα επίπεδα
κορτιζόλης λόγω άγχους κάνουν τον οργανισμός να χτίζει στην άμμο παλάτια.
5+1 Όχι, άλλη άσκηση. Καλά διάβασες. Σκοπός είναι να μπορείς να ακολουθείς αυτό το
πρόγραμμα χωρίς να «γογγύζεις», ενώ στο τέλος του να έχεις μάθει να τρως σωστά. Αν
δεν είσαι φαν της άσκησης, μην πιεστείς.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΜΕΝΟΥ
Η δίαιτα D.A.S.H. είναι εύκολη υγιεινή και ευεργετική για την υγεία μας, μιας
και είναι ειδικά σχεδιασμένη να προστατεύσει όσους πάσχουν από υπέρταση ή
διαβήτη. Το μενού είναι απλό και επικεντρώνεται σε πραγματικό, ποιοτικό
φαγητό, πλούσιο σε φρούτα και λαχανικά, σε ισορροπία πρωτεϊνών και
υδατανθράκων. Πρόκειται δηλαδή για ένα χορταστικό πρόγραμμα διατροφής
που στηρίζεται στη Μεσογειακή διατροφή. Και το κυριότερο; Το συγκεκριμένο
πρόγραμμα μπορεί να ακολουθηθεί από όλη την οικογένεια, σε μεγαλύτερες
φυσικά μερίδες!
Σημείωση
Το διαιτολόγιο πρέπει να είναι χαμηλό σε νάτριο, πλούσιο σε κάλιο, με
περιορισμένες θερμίδες και λίπος και με συνδυασμό φυτικών ινών, ημί-άπαχων
γαλακτοκομικών και άπαχων πρωτεϊνικών τροφών.
Πηγές καλίου
Οι καλύτερες πηγές καλίου είναι τα φρέσκα τρόφιμα που δεν έχουν υποστεί
επεξεργασία, καθώς δεν έχει επηρεαστεί η περιεκτικότητα καλίου στο τρόφιμο λόγω
κατεργασίας αλλά ούτε έχει προστεθεί νάτριο σε αυτά.