Professional Documents
Culture Documents
PAHAYAGAN/MAGASIN
PAHAYAGAN:
1. Nakasaad dito ang mga pangunahing balita na nakalap sa loob at labas ng bansa Mukha ng Pahayagan
2. Mababasa rito ang mga personal na opinyon, palagay at kuru-kuro ng mga manunulat hinggil sa iba’t ibang paksa. Pahinang
Opinyon
3. Dito makikita ang mga espesyal na artikulo o lathalain tungkol sa ilang paksang kawili-wili sa mga mambabasa. Tanging Lathalain
Pahinang Panglathalain
4. Dito mababasa ang mga patalastas tungkol sa mga bagay na ipinagbibili o pinapaupahan at mga trabahong
bakante. Anunsyo Klasipikado
5. Dito mababasa ang mga balita at iskedyul tungkol sa laro at kung sino ang maglalaro. Palakasan-
6. Dito mababasa ang mga impormasyon tungkol sa kalakalan sa loob at labas ng bansa. Seksyong Pangangalakal-
7. Matatgpuan ito sa gilid na itaas na bahagi ng pangalan ng pahayagan sa kanan o kaliwang bahagi o parehong sa kanan at kaliwa.
Tainga ng Balita
8. Dito nababasa ang mga opinion, kuro-kuro at pananaw ng patnugot hinggil sa isang napapanahong isyu. Pahinang pang editorial-
9. Matatagpuan ito sa itaas ng Bahagi na may petsa ng pagkakalimbagAt pangalan ng pahayagan. Folio-
10. Pangunahing pamagat ng oinakamainit at pinakamahalagan balita na naganap. Nasusulat ito sa tipong malalaki Ulo ng Balita
11. Bilang tulong sa mga mag-aaral, ang mga sumusunod ay mga layunin ng pahayagang pampaaralan MALIBAN sa
A. Lumilinang ng kakayahan ng mag-aaral sa pagmamasid at sa wastong pagpapahalaga sa mga babasahin.
B. Nasasanay sila hindi lamang sa pag-akda at panunulat kundi gayundin sa pamamahala, pagtuturo at
paghahanapbuhay, pati na rin sa magandang pakikitungo sa kapwa, pagsusuri sa kasiningan at kaaghaman ng mga
bagay.
C. Natuturuan sila ng wastong pagbasa ng mga pahayagn at ng mga aklat.
D. Naglilinang sa kanila ang mababang (ans. mataas) na pamantayan ng pagtutulungan, katapatang-loob, pagpapaumanhin,
pagkamaginoo, pananagutan, pagkukusa, pamumuno at pagpapasunod.
12. Tungkulin ng pahayagan (Functions of a newspaper)
1.Maging mata at tainga ng mambabasa (information function)
2. Maging tagapagturo (education function)
3. Pumuna ng balita sa pamamagitan ng mga tadling at pitak (interpretation function)
4. Tagapaglahad ng mga kurokuro (opinion molder)
5. Maging tagapaglibang o taga aliw (entertainment function)
6. Gumanap bilang tagapag alaga ng karapatan ng mambabasa. (watchdog function)
7. Bilang talaan sa mga mahahalagang pangyayaring naganap (documentation function)
13. Maituturing na dyaryong pang-masa pagkat ito ay nakalathala na tagalog na lenggwahe. patok na patok ang tabloid sa masa dahil
binibigyan diin ang mga kwento, istorya, artikulo, at karahasan kayat tinuturing ito ng sensationalized journalism. Tabloid
14. Isang gawaing pangangalap ng imformasyon, pagsusulat, pag-eedit at paglilimbag o pangangalap ng mga balita, maaring sa
pamamagitan ng mga pahayagan at magasin, o kaya’y sa pamamagitan ng radyo at television. PAMAHAYAGAN
15. Nagsimula ang kasaysayan ng pamamahayag sa Pilipinas. Bagama’t sinasabing hindi ito maituturing na isang ganap na pahayagan
sapagkat isa lamang pahayagang paliham, hindi maitatatwang ito na ang una—wala nang iba pang pahayagang natala sa kasulatan
na lumabas noong 1637 maliban dito. Sucesos Felices ni Tomas Pinpin
16. Kauna-unahang pahayagan sa Pilipinas na lumabas nang palagian dahilan sa kahigpitan ng mga Kastila hinggil sa mga lathalaing
nakasisira sa kanila. nagsimula Aug. 8, 1811, natapos 1832, TAGAPATNUGOT/NAGTATAG: Governador-Heneral Manuel Fernandez de
Folgueras, Del Superior Gobierno
17. Kinikilalang unang pahayagang pang-araw-araw. nagsimula Dec. 1, 1846, natapos 1849, TAGAPATNUGOT/NAGTATAG: Felipe
Lacorte at Evaresto Calderon. La Ezperanza
MAGASIN
1. Ito ay peryodikong publikasyon na naglalaman ng maraming artikulo, kwento, larawan, anunsyu at kalimitang pinopondohan ng
mga patalastas. Magasin
2. Mga halimbawa ng mga magasin noon. Liwayway, Telembang, Lipag kalabaw
Mga magasin ngayon. Metro, Cosmopolitan, Good Housekeeping, FHM
3.Ito ay isang uri ng magasin na parang Bibliya ng mga kababaihan. Cosmopolitan
5. Ito ay magasin noon na tumatalakay sa isyu ng politika, lipunan at kultura. Lipag kalabaw
6. Ang magasin na ito ay palaging bago, puno ng mga nakaw-atensyon na larawan at malalaman na detalye tungkol sa mga
pinakasikat na artista sa bansa. Yes!
7. Ito ay isa sa mga lokal na magasin na nagkaroon ng oportunidad na mapalabas sa ibang bansa. Metro
8. Ito ay isang uri ng magasin na naging tanyag sa mga dalagang kabataan. Candy
9. Sino ang editor ng magasin? Lope K. Santos
10. Ito ay unang nakilala bilang photo news? Liwayway
11. Ito ay isang magasin na para sa mga abalang ina, ang mga artikulong nakasulat dito ay tumutulong sa kanila upang gawin ang
kanilang mga responsibilidad at maging mabuting maybahay. Good Housekeeping
12. Ito ay isang magasin na para lamang sa mga gadgets. T3
13. Sino ang naglunsad ng liwayway? Ramon Roces
14.Sino ang historyador ng Cartoons? Ramon Roces at Fernanda Amorsolo
15. Ito ay isang uri ng magasin nakatutulong sa mga kalalakihan tungkol sa mga isyu ng kalusugan Men’s Health
16. Ito ay isang magasin na naglalaman ng mga maikling kuwento at sunud-sunod na mga nobela Liwayway
18. Ang lipag kalabaw ay inilunsad noong? 1907
19.Ang liwayway ay inilunsad noong? 1922
20. Ito ay isang uri ng magasin na para sa mga taong may negosyo o nais magtayo ng negosyo. Entrepreneur
RADYO
1. Ito ay isang teknolohiya na pinahihintulutan ang pagpapadala ng mga hudyat (signals) sa pamamagitan ng modulasyon ng
electromagnetic waves na may mga mababa na frequency? Radyo
2. Siya ay isang kilalang imbentor ng dalas modulasyon (frequency modulation)?Edwin Howard Armstrong
3. Siya ang nagdisenyo ng isang aparato na tinatawag na KOHIRER UPS noong 1894.
7. Siya ang nag-imbento ng isang kidlat-record antenna noong 1895. Alexander Popov
9. Isang propesor sa Princeton, na kung saan sabay na nagtrabaho sa isang parehong teorya ng electromagnetic relay. Joseph
Henry
10. Siya ang lumikha at tumuklas ng UHF RADIO WAVES. Heinrich Hertz
TELEVISION
1. Noong 1946 nadiskubre ni James Lindenberg ang “Bolinao Electronic Company or BEC. TAMA
2. Iminungkahi ni John Baird ang unang electro mechanical television system noong 1884. MALI
3. Si James Lindenberg ay tinaguriang “Ama ng Philippine Television”. TAMA
4.
5. Noong 1966, ang ABS-CBN ay pinakamalaking network noong panahon ng Martial Law. TAMA
6. Ang Telebisyon ang maituturing na pinakamakapangyarihang media sa kasalukuyan dahil sa dami ng mga mamamayang naabot
nito. TAMA
7. Noong 1956 ang BEC ay nabili ng Lopez family at ito ay naging CBN (Chronicle Broadcasting Network). TAMA
8. Isa sa mga kahalagahan ng telebisyon ay ang maghatid ng balita tungkol sa loob ng bansa lamang. MALI
1. Ito ay ang palabas na nagturo kung paano kumanta ng ABC sa ibang paraan, kasama ang Ñ at NG. ATBP.
2.Ito ay isang pinoy sesame street kasama ang tandem ng Pong Pagong at Kiko Matsing. BATIBOT
3.Ito ay isang programang telebisyon sa medisina ng Pilipinas na pinangasiwaan ni Bernadette Sembrano, na nagbibigay ng
impormasyon tungkol sa mga sakit at mga medical na alalahanin. SALAMAT DOK
4. Ito ay isang palabas na idinisenyo upang tulungan ang mga bata na matutunan ang kanilang mga titik. WORDWORLD.
5. Ito ay isang award-winning show na ipinalabas sa ABS-CBN sa umaga mula Lunes hanggang Biyernes. SINESKWELA
6. isang palabas sa TV na ginawa ang pag-aaral ng matematika na madali, masaya, at mapag-ugnay. MATH TINIK
7. Ito ay karaniwang nakakatugon sa ilang mga bayaning pilipino kabilang ang ating pambansang bayani na si Jose Rizal. BAYANI
8. Ito ay nakatuon sa pagbibigay ng mga pamantayang edukasyon para sa mga bata sa pamamagitan ng pagbagay ng mga kwento
ng Filipino at mga alamat o mga orihinal na kuwento. HIRAYA MANAWARI.
9.Ito bata ay natututo ng mga kuwento sa Biblia sa isang masaya at nakakaaliw na paraan. SUPERBOOK.
10. Ito ay isang pantasiya na may temang show na naglalayong turuan ang mga bata ng mga halaga ng buhay at moral na aralin.
WANSAPANATAYM.
11. Programang pambata na binuo ni Robert Stewart, isang Amerikanong war correspondent- na naging TV personality na siya rin
naging founding father ng Republic Broadcasting System (now GMA Network). UNCLE BOB’S LUCKY 7 CLUB.
1. Tumutukoy na ang pangunahing tauhan ay may tinatawag na goal o hangarin. Want and needs..
2. Isang pangunahing tauhan na mayroong want at need ang magpu-pursue ng kanyang want. Mainstream na naratibo.
3. Ito ay ang pagkuha ng tamang timpla ng ilaw sa lente ng kamera para maiparamdam sa manonood na tila kabilang sila sa biswal
na pagkukuwento. ang PAG IILAW at ang ikalawa ay ang PAGGALAW NG KAMERA. Sa anong elementong teknikal ito nabibilang
Sinematograpiya.
4. Ito ay ang paraan ng pagkuha ng interes at maramdaman ng mga manonood ang damdamin ng biswal na pagkukuwento.
Pantunog at musika.
5. Pinananatili nito ang isip ng mga manonood sa kaangkupan ng lugar, eksena, pananatili ng pananamit at sitwasyob at kawilihan
ng mata sa masining na paglalahad ng biswal na pagkukuwento. Disenyong pamproduksiyon
6. Ito ay ang pagbibigay-buhay sa Dulang pampelikulang nagawang ipabatid sa pamamagitan ng pagsasanib sanib ng mga element
ng pelikula. Pagdidirehe.
7. Ang dulang pantelebisyon at pampelikula ay magiging buhay na buhay at kapani-paniwala sa mga manonood sa tulong ng
masining at malikhaing pagsasanib-sanib ng mga aspekto at talinong pantelebisyon at pampelikula. Ano ang tawag sa paraan
na ito? Pag-eedit
8. Epektibo ang pagganap ng isang pelikula king matagumpay na nagawa ng artista na mapaniwala ang mga manonood sa tauhang
kanyang inilalarawan, ano ang tawag sa paraang ito? Pag-arte
9. Ito ay ang mga elementong pampelikula na nakakatulong upang maging tila buhay na buhay ang biswal na pagkukuwento sa
dulang pantelebisyon at pampelikula. Ano ito? Elementong teknikal
10. Sa kanya nakasalalay ang pagbibigay buhay sa isang pelikula sa pamamagitan ng malikhaing pagsasanib ng iba't ibang
elemento ng pelikula. Director
11. Ito ay maituturing na transpormatibong sining na anyo ng pelikula. Indie film
12. Ang isang independent flms, bukod sa pagkakaroon nito ng sariling pangkat, grupo o komunidad ng manonod o tinatawag na?
Specialty audience
13. Ang iskrip sa broadcast media (telebisyon at pelikula) ay ginagamit na gabay ng mga taong kabilang sa pagtatanghal tulad ng
mga artista, direktor, cinematographer, tagalapat ng tunog, taga-ayos ng musika, taga disenyo ng produksiyon, film editor,
director, technician at iba pa. Iskrip
14. Ito ay ang structural, na kung saan inilalahad ang problema ng pangunahing tauhan. Simula
15. Ito ay ang structural, na kung saan nagkaroon ng konklusyon o losure ang problema. katapusan
16. Dito nakabatay ang pagsusulat para sa mainstream audience. Sinasabi ng pilosopiyang ito na ang mundo ay isang lugar na
laying puwedeng mas mabuti pa, at ang Tao ay laging puwedeng umunlad pa. Healing and redemption ang laging nasa puso
nito. Pilosopiyang Restorative
17. Sa isang pelikula may nangingibaw na pangunahing tauhan o tinatwag na? Single Protagonist
18. Ito ay ang structural, na kung saan ipinapakita kung paanong sa mga pagkilos ng pangunahing tauhan o ang aksyon. Gitna
19. Sa pinakakaliwa ng spectrum na ito ay naroon ang pinaka mainstream ng mga pelikula at TV shows; at sa pinakakanan naman
ay ang mga hindu sumusunod sa klasiko at restorative na naratibo. Nasa manunulat ang pagpili kung saan sa spectrum, niya
gustong lumugar sa kanyang isusulat na materyal. ANG SPECTRUM
Mga tanong:
Panunuring Pampelikula
1. Ang panunuring pampelikula/ Suring Pelikula ay isang paraan ng pag bibigay-puna sa mga bahaging bumubuo sa isang pelikula at
sa ilang teknikal na aspekto ng pelikula.
2. Ang mga sumusunod ay mga layuin na inaasahang matatamo ng mga mag-aaral pagkatapos
mapanood ang pelikula. MALIBAN sa…
a) Nasusuri ang pelikula ayon sa pananaw ng direktor at artistang gumanap.
b) Nailalapat ang mga natutunang pamamaraan sa pagsusuri ng isang pelikula.
c) Nabibigyang-reaksyon ang pagkakabuo at nilalaman ng pelikula batay sa mga ideyang ipinababatid.
d) Naiuugnay at nabibigyan-halaga ang mga kaisipang ipinahihiwatig ng akda sa sarili, sa pamilya, at sa lipunang
kinabibilangan.
NILALAMAN
3. ISKRIP- ito ang teksto o paglalahad ng pelikula kasama na ang detalye ng aksyon at mga patnubay na teknikal na kailangan na
produksyon
-Estilo o pamamaraang Ginamit sa pagsulat.
2. TAUHAN AT TAGPUAN
3. PLOT/ BANGHAY- (Simula, Tunggalian, Kasukdulan, Kakalasan, saglit na Kasiglahan at Wakas)
4. TEMA
5. BISA SA ISIP, DAMDAMIN AT KAASALAN. Sa aspektong Pangnilalaman, kinakailangan masuri ang presentasyong lohikal ng
pelikula. Nabibigyang-puna ang Istilo ng Simula at Wakas ng Pelikula, Nasusuri ang Pagkapanitikan ng Pelikula sa pamamagitan ng
mga Simbolo, Pahiwatig, at Paglalarawang –Tauhan (nakilala ang pagkamatotohanan o hindi ng tauhan batay sa kilos, gawi,
pananlita, diyalogo, kinahinatnan; at nagbibigay-reaksyon ang ugnayan ng mga tauhan sa BAWAT ISA at sa LIPUNAN. Dito
pinalulutang ang mga lapit, pagdulog, pananaw at mga teoryang pampanitikang maaaring gamitin sa panunuri: klasismo,
romantisismo, realism, feminismo, eksistensiyalismo, humanism, at naturalismo (pagdulog pormalistiko, moralistiko, sosyolohikal,
sikolohikal, feminismo at istaylistiko)
PAMAMARAAN NG PAGSUSURI
4. DIREKSYON (epektibo kung matagumpay ang director sa pagbibigay-buhay at katarungan sa iskrip, at nagawa niyang ipabatid
ang kanyang pagkaunawa sa material sa pamamagitan ng malikhaing pagsasanib ng iba’t ibang elemento ng
pelikula)
5. PAGGANAP NG MGA ARTISTA (epektibo Kung matagumpay na nagawa ng mga artista na mapaniwala ang mga manonood
sa tauhang kanyang isinabuhay o ginanapan)
6. DISENYONG PAMPRODUKSYON (epektibo Kung nagawa nitong isakatuparan sa malikhaing pamamaraan ang pook, tagpuan,
make-up, kasuotan, at kagamitan na nagpapalutang sa tiyak na panahon, kapaligiran, at katauhhang hinihingi ng
realidad ng pelikula)
7. SINEMATOGRAPIYA (LARAWANG-ANYO NG PELIKULA) Ito ang matapat na paglalarawan ng buhay o pamumuhay ng mga
tao sa isang pelikula. (epektibo ito kung matagumpay nitong naisalarawan ang nilalaman sa pamamagitan ng pag-
iilaw, komposisyon, galaw at iba pang kaugnay na teknik ng kamera)
8. EDITING (Epektibo kung malikhain nitong pinakikitid o pinalalawak ang oras, kalawakan at galaw upang pangibabawin ang nais
ipahayag ng filmmaker)
ASPEKTONG PANGTEKNIKAL
9. MUSIKA O SOUND TRACK (ibinabagay ang Musika sa Tema at Eksena ng Peilkula) epektibo kung pinalilitaw nito ang
kahulugan, pinatitingkad ang atmospera at damdamin, nakatutulong sa pagtiyak sa katauhan at inaayunan ang ritmo at daloy ng
peilkula.
10 PAGLALAPAT NG TUNOG ( epektibo kung naisalin nitpo nang buhay na buhay ang diyalogo, tunog, at katahimikan at ang
mga ito’y naisasaayos sa malikhaing paraan)
Dito sa aspektong ito higit na binigyang-pansina ang mga panteknikal na pangangailangan ng isang pelikulang upang
maitanghal sa higit na masinig na pamamaraan.
B. Sinematograpiya
(Maganda ba ang kabuuang kulay ng pelikula? Mapusyaw ba o matingkad ang pagkakatimpla ng kulay na kuha ng
mga camera? Maganda ba ang visual effects na ginamit?)
E. Tagpuan
(May maganda bang tagpuan ang pelikula? Nakatutulong ba ang tagpuan sa kabuuang palabas? Angkop ba ang
mga tagpuang ginamit sa tema at kwento ng pelikula?)
3. Kahalagahang Pantao
A. Paglalapat ng Teoryang Realismo
(Makatutuhanan ba ang mga pangyayaring pinapakita sa pelikula? Anu-ano ang mga isyo na tinalakay sa
pelikula na mahahalintulad sa mga isyung nagaganap sa lipunan?)
C. Mga Aral
D. Kabuuang Pananaw
(Paano naiiba ang pelikulang ito sa mga pelikulang na panood mo? Na aangkop ba ang pelikula sa atin? Karapat-dapat
bang panoorin ang pelikula? Bakit?)
PELIKULA: ANNIE
PELIKULA: ABBNKKBSNAPLAKO
3. Nakakaugnay ka ba sa tema ng pelikula? Isalaysay ang eksena. Paano ito nahahawig sa iyong karanasan?
Ipaliwanag.
Bahagi ng Pahayagan
Ang pahayagan ay naglalaman ng balita, impormasyon, at patalastas. Kadalasan itong inilalathala ng
araw-araw o lingguhan.
Pangmukhang Pahina – makikita rito ang pangalan ng pahayagan at ang mga pangunahin o
mahahalagang balita.
Balitang Pandaigdig – mababasa sa pahinang ito ang mga balitang nagaganap sa iba’t ibang bahagi ng
mundo.
Balitang Panlalawigan – mababasa rito ang mga balita mula sa mga lalawigan sa ating bansa.
Pangulong Tudling/ Editoryal – sa pahinang ito mababasa ang kuru-kuro o puna na isinulat ng
patnugot hinggil sa isang napapanahong paksa o isyu.
Balitang Komersyo – dito mababasa ang mga balita tungkol sa kalakalan, industriya, at komersyo.
Anunsyo Klasipikado – makikita rito ang mga anunsyo para sa iba’t ibang uri ng hanapbuhay, bahay,
lupa, sasakyan, at iba pang kagamitang ipinagbibili.
Obitwaryo – ang pahinang ito ay anunsyo para sa mga taong namatay na. Nakasaad dito kung saan
nakaburol at kung kailan ililibing ang namatay.
Libangan – ito ang pahina sa mga balita tungkol sa artista, pelikula, telebisyon, at iba pang sining.
Naririto rin ang mga krosword, komiks, athoroscope.
Lifestyle – mababasa sa pahinang ito ang mga artikulong may kinalaman sa pamumuhay, tahanan,
pagkain, paghahalaman, at iba pang aspeto ng buhay sa lipunan.
Tanging Lathalain - itinatampok dito ang katangi-tanging artikulo na maaaring tao, pook,
pangyayari, bagay, lunan at kakaibang paniniwala o panuntunan sa buhay.
Klasipikadong Anunsyo (Classified Ads) - Sa pahinang ito makikita ang mga trabaho,
Pahinang Panlibangan (Entertainment page) - Dito makikita ang mga Komiks, puzzle
atbp.
Lifestyle - Dito makikita ang mga pamamaraan ng pamumuhay ng mga sikat na tao.
Business page - Dito makikita ang mga bagay na may kaugnay sa negosyo.
Pangulong Tudling o Editoryal- mababasa dito ang kuro- kuro ng editor o patnugot ng
pahayagan ukol sa mga napapanahonng isyu.
Lathalain- mababasa rito ang ibat-ibang artikulo ng ibat ibang panunulat. Kabilang dito
ang mga paksa tungkol sa kalusugan,agham,kaalamang pantahanan,pagliwaliw at
marami pang ibang humihikayat sa interes ngmambabasa.
Kalakalan- mababasa rito ang mga balitang ukol sa negosyo,pananalapi at iba kaugnay
ng bansa.
Balitang pampalakasan- nakapaloob dito ang mga balita ukol sa mga paligsahan at sa
ibat-ibang larangan ng isports,resulta ng mga laro at iba pa.
Obitwaryo-malulunghayan dito ang mga pangalan ng mga yumao o namatay at iba pang
impormasyon tungkol sa kanila.