Ano ang tayutay?
pamamagitan ng paggamit ng mga
Ang tayutay ay isang matalinghagang pahayag
na nagbibigay ng mabisang kahulugan upang
lalong maging mabisa at makulay ang isang
paglalarawan.
Ano ang mga uri ng tayutay?
1. Pagtutulad (simile) – ginagamit sa
paghahambing ng dalawang magkaibang bagay,
tao, pangyayari at iba pa. Gumagamit ng mga
salitang tulad ng, gaya ng, para ng, kawangis,
atbp.
2. Pagwawangis (metaphor) – katulad ng
pagtutulad ngunit hindi ito gumagamit ng mga
salita gaya ng sa pagtutulad.
3. Pagmamalabis (hyperbole) – lubhang
nagpapalabis sa kalagayan ng tao, hayop, bagay
at halaman
4. Pagbibigay-katauhan (personification) –
pagsasalin ng katangian ng tao sa mga bagay,
may buhay man o wala
5. Pagpapalit-tawag (metonymy) – mahabang
pangungusap na isang salita lamang ang
katumbas
6. Pagpapalit-saklaw (synecdoche) – maaari
dito banggitin ang bahagi bilang pagtukoy sa
kabuuan at maaaring isang tao ang
kumakatawan sa isang grupo
Ano ang mga uri at
halimbawa ng tayutay?
A. Pag-uugnay o paghahambing
1. Simili o Pagtutulad (Simile) – ito
ay nagpapakita ng pagtutulad ng
dalawang magkaibang bagay sa
katagang tila, kagaya, kasing-, sing-,
ga-, katulad, anaki’y, animo, para,
parang, para ng, kawangis ng, gaya
ng, at iba pang mga kauring kataga.
Halimbawa ng simili: Siya ay
katulad ng kanyang amang
mapagpatawad.
2. Metapora o Pagwawangis
(Metaphor) – ito ay tiyak na
paghahambing ngunit hindi na
ginagamitan ng pangatnig
ginagamitan ng mga katagang
kagaya, katulad at mga kauri.
Halimbawa ng metapora o
pagwawangis: Ang mga mata ni
Oscar ay bituing nagniningning sa
kalangitan.
3. Pagpapalit-saklaw
(Synecdoche)– ito ay nagbabaggit sa
isang bahagi o konsepto ng kaisipan
upang tukuyin ang kabuuan. Maaari
rin na ang kabuuan ay katapat ng
isang bahagi.
Halimbawa ng pagpapalit-saklaw:
Libu-libong tao ang umaasa sayo.
B. Paglalarawan
1. Pagmamalabis o Eksaherasyon
(Hyperbole) – ito ay lubhang
pinapalabis o pinapakulang ang
kalagayan o katayuan ng isang tao,
bagay, pangyayari, kaisipan,
damdamin at iba pang katangian. Ito
rin ay gumagamit ng eksaherasyon.
Halimbawa ng pagmamalabis:
Nagliliyab sa galit si Jose dahil sa
napaslang nitong kalabaw.
2. Apostrope o Pagtawag
(Apostrophe) – ito ay ang
pakikipag-usap sa isang karaniwang
bagay na para bang ito ay isang
buhay na tao na malayo o naroon at
kaharap gayong wala naman.
Halimbawa ng apostrope: Ulan,
kami ay lubayan ngayong araw.
3. Eksklamasyon o Pagdaramdam
(Exclamation) – ito ay isang
papahayag o paglalabas ng
matinding damdamin.
Halimbawa ng pagdaramdam: Isa
kang salot sa ating lipunan!
4. Paradoks o Paradoha
(Paradox) – ito ay ang paglalahad
ng pagsalungat sa karaniwan na
kalagayan o pangyayari ngunit kung
masusing iisipin ay nagpapahayag
ito ng katotohanan.
Halimbawa ng paradoha: Kung sino
pa ang matanda ay siya pang parang
bata.
5. Oksimoron o Pagtatambis
(Oxymoron) – ito ay nagtataglay ng
mga salitang nagsasalungatan upang
lalong mapatingkad o mapansin ang
bisa ng pagpapahayag.
Halimbawa ng pagtatambis: Ang
batang malungkot ay sumaya nang
makita ang kanyang magulang.
C. Pagsasalin ng katangian
1. Personipikasyon o Pagsasatao
(Personification) – ito ay ginagamit
upang bigyang-buhay ang mga
bagay sa pamamagitan ng mga
salitang nagsasaad ng kilos.
Halimbawa ng pagsasatao:
Lumuluha nanaman ang mga ulap.
D. Pagsasatunog
1. Panghihimig o Onomatopeya
(Onomatopoeia) – ito ang
pagpapahiwatig ng mga kahulugan
gamit ang tunog o himig ng mga
salita.
Halimbawa ng paghihimig:
Dumagundong sa buong gusali ang
lakas ng kulog kagabi.
2. Aliterasyon o Pag-uulit
(Alliteration) – ito ay ang pag-uulit
ng mga salita o parirala upang
bigyang-diin ang isang pahayag.
Halimbawa ng pag-uulit: Malaya na
ang Pilipinas! Malaya laban sa mga
umaalipusta. Malaya sa mga
kadenang gumagapos.
Ang tayutay ay isang uri ng panitikan kung saan
ginagamit ang

talinghaga para sa pagbibigay diin ng

mga saloobin.

Ilan sa mga uri nito ay ang mga sumusunod:

1. Pagtutulad

2. Pagwawangis

3. Pagtatao

4. Pagtawag

5. Paguulit

6. Pagmamalabis

7. Panghihimig

8. Pag-uyam

9. Pagpapalit-saklaw

10. Paglilipat-wika

11. Balintuma

12. Pasukdol

13. Pagtanggi

Sawikain o Idyoma
Ano ang Sawikain o Idyoma? 3. alog na ng baba - tanda na

Ang isang sawikain o idyoma ay isang Halimbawa:

pagpapahayag na ang kahulugan ay hindi
Alog na ng baba na kayo para magbuhat ng
komposisyunal — sa ibang salita, hindi binubuo
mabigat.
ng tumpak na kahulugan ang mga kanya-
kanyang salita na nabuo. Ito ay di-tuwirang
pagbibigay kahulugan at pagpapakita ng
kaisipan at kaugalian ng isang lugar. Ito'y ay 4. alimuom – mabaho
nagbibigay ng di tuwirang kahulugan. Halimbawa:

Alimuom niyo naman po.

Ang sawikain ay maaaring tumukoy sa

5. bahag ang buntot – duwag

1. idyoma, isang pagpapahayag na ang Halimbawa:
kahulugan ay hindi komposisyunal.
Bakit ba bahag ang buntot ka?
2. moto, parirala na nagpapahiwatig ng
sentimiento ng isang grupo ng mga tao.

3. salawikain, mga kasabihan o kawikaan 6.ikurus sa noo – tandaan

Halimbawa:

Ikurus sa noo mo na akong bahala sa iyo.

7. bukas ang palad – matulungin

Iba't ibang Sawikain Halimbawa:

Napakabukas ang palad mo.

1. butas ang bulsa - walang pera

Halimbawa: 8. kapilas ng buhay – asawa

Palagi nalang butas ang bulsa mo dahil palagi ka Halimbawa:

nagsusugal. Ang aking ina ay may kapilas ng buhay.

2. ilaw ng tahanan – ina 9. nagbibilang ng poste - walang trabaho

Halimbawa: Halimbawa:
Magaling ang aming ilaw ng tahanan pagdating Bakit siya ay nagbibilang ng poste?
sa pagluluto.
10. basag ang pula - luko-luko
Halimbawa:
Napaka basag ang pula mo .
11. ibaon sa hukay – kalimutan
Halimbawa:
Huwag mo ako ibaon sa hukay.
12. Ahas - taksil; traidor
Halimbawa:
Sa kabila ng mga kabutihan niya sa kanyang
pamangkin, si Gavina ay isa pa lang ahas.
13. anak-dalita - mahirap
Halimbawa:
Magsikap kang mag-aral kahit ikaw ay anak
dalita.
14. alilang-kanin - utusang walang batad, pakain
lang, pabahay at pakain ngunit walang suweldo.
Halimbawa:
"Mga anak, huwag kayong masyadong maging
masungit sa katulong natin. Alam naman ninyo
na siya ay alilang-kanin lang."
15. balitang-kutsero - balitang hindi totoo o
hindi mapanghahawakan.
Halimbawa:
Huwag kayong magalala, hindi basta naniniwala
ang Boss namin sa mga balitang-kutsero.
16. balik-harap - mabuti ang pakikitungo sa
harap ngunit taksil sa likuran.
Halimbawa:
Mag-ingat sa mga taong balik-harap. Sila'y hindi
magiging mabuting kaibigan.
17. Bantay-salakay - taong nagbabait-baitan
Halimbawa:
Sa alinmang uri ng samahan, may mga taong
bantay-salakay.
18. basa ang papel - bistado na
Halimbawa:
Huwag ka nang magsinungaling pa.Basa na ang
papel mo sa ating prinsipal na si Ginang
Matutina.
19. buwaya sa katihan - ususera, nagpapautang
na malaki ang tubo
Halimbawa:
Maging masinop ka sa buhay, mahirap na ang
magipit. Alam mo bang maraming buwaya sa
katihan na lalong magpapahirap kaysa
makatulong sa iyo?
20. bukal sa loob - taos puso tapat
Halimbawa:
Bukal sa loob ang anumang tulong na
inihahandog ko sa mga nangangailangan.
21. busilak ang puso - malinis ang kalooban
Halimbawa: 27. itim na tupa - masamang anak

Dahil busilak ang puso ng batang si Arnel, siya Halimbawa:

ay pinarangalan at binigyan ng medalya ng
Sa isang tahanan may pagkakataong isa o
pamunuan ng Cebu.
dalawang anak ang nagiging itim na tupa.

22. di madapuang langaw - maganda ang bihis

28. kalapating mababa ang lipad - babaing
Halimbawa: nagbibili ng aliw, babaing puta

Wow!Parang di madapuang langaw si Terso sa Halimbawa:

suot nitong toxedo.
Maraming kalapating mababa ang lipad ang
nakatayo sa gilid ng sinehan ng Odeon sa Sta.
Cruz, Manila.
23. di makabasag-pinggan - mahinhin

Halimbawa:
29. kakaning-itik - walang gaanong halaga, hindi
Sa tingin palang, tila di makabasag-pinggan ang
maipagpaparangalan
kapatid ni Nestor na si Nena.
Halimbawa:

Talagang mahirap ang walang pinag-aralan.

24. Hampaslupa - lagalag, busabos
Tumanda na sa pagtratrabahoang anak ni Mang
Halimbawa: Julio ngunit kakaning-itik pa rin ang kinikita.

Lagi kang lamam ng lansangan, para kang

hampaslupa.
30. pagputi ng uwak - walang maaasahan,
walang kahihinatnan

25. isang kahig, isangtuka - kakarampot na kita Halimbawa:

na hindi makasapat sa ibang pangangailangan
Singil ka ng singil kay Aling Greta. Babayaran ka
Halimbawa: niyan pagputi ng uwak.

Karamihan sa ating kababayan ay isang kahig,

isang tuka ang kalagayan ng buhay.
31.pagiisang dibdib - kasal

Halimbawa:
26. itaga sa bato - tandaan
Ang pag-iisang dibdib nina Adila at Conrado ay
Halimbawa: gaganapin sa Oktubre 18 sa darating na taon.

Ang masasamang bagay na ginawa mo sa itong

kapwa,gaano man kaliit, ay muling babalik sa
32. pusong-bakal - hindi marunong
iyo sa ibang paraan, itaga mo sa bato.
magpatawad

Halimbawa:
Ganyan ba ang sinasabi ninyong relihiyosa at
maawain gayong may pusong-bakal naman at
mapagtanim ng galit sa kapwa?
33. tinik sa lalamunan - hadlang sa layunin
38. mahina ang loob - duwag
Halimbawa:
Ang taong mahina ang loob ay kailangan
umiwas sa mga kaguluhan upang hindi
manganib ang buhay.

Halimbawa:

Tinik sa lalamunan ang kanyang tiyuhinna lagi 39. malakas ang loob - matapang
nang nakaayon sa kalabang pulitiko.
Halimbawa:

Malakas ang loob nung pulis na lumaban at

34. tulak ng bibig - salita lamang, di tunay sa nakapatay ng apat na holdaper sa loob ng
loob pampasaherong dyip.

Halimbawa:

Huwag mong asahan ang pangakong binitawan
ng kongresman... iyun ay tulak ng bibig lamang,
alam mo naman ang mga pulitiko.
35. maamong kordero - mabait na tao
40. makapal ang bulsa - mapera
Halimbawa:
Kilalang matagumpay na negosyante ang ama ni
Renan kaya hindi nakapagtataka kung si Renan
ay laging makapal ang bulsa.

Halimbawa:

Ang anak ni Aling Agnes ay tila maamong 41. makapal ang palad - masipag
kordero kaya laging pinupuri ng kanyang guro.
Halimbawa:

Makapal ang palad ni Eduardo kaya umunlad

36. Mahangin ang ulo - mayabang ang kanyang buhay. Isa na siyang milyonaryo.

Halimbawa:

Mula nang manalo sa Lotto ang dating 42. magdilang-anghel - magkatotoo sana
hardinero ay naging mahangin ang ulo ng mga
Halimbawa:
anak nitong lalaki.
Hinahangad mong sana'y magwagi ako ng
unang gantimpala, magdilang-anghel ka sana.
37. matalas ang ulo - matalino

Halimbawa:
43. kapit-tuko - mahigpit ang hawak
Matalas ang ulo ni Cristina kaya nagtapos siya
Halimbawa:
nang may karangalan Valedictorian at
Magnacum Laude.
Kapit-tuko ang secretarya sa kanyang posisyon 49. malikot ang kamay - kumukuha ng hindi
kahit na nalulugi ang kompanya at malapit ng kanya kawatan
magsara.
Halimbawa:

Mag-ingat kayo sa lalaking iyan na kilalang

44. kidlat sa bilis - napakabilis malikot ang kamay. Mahirap na ang magsisi sa
bandang huli.
Halimbawa:

Ang action star na si Cesar Montano ay kidlat sa

bilis kung ang pinag-uusapan ay ang nga 50. malawak ang isip - madaling umunawa,
ginagawa niyang action movies. maraming nalalaman

Halimbawa:

45. kilos-pagong - makupad,mabagal

Halimbawa: Malaking karangalan ang makausap ang taong

malawak ang isip. Marami kang matututunan,
Mahuhuli na tayo sa General Meeting kilos
marami kang malalaman.
pagong ka kasi.

46. mababaw ang luha - iyakin

Halimbawa:

Masyadong mababaw ang luha ng aking

kaibigan, kahit drama sa radyo o pelikula ay
iniiyakan.

47. mabigat ang dugo - di-makagiliwan

Halimbawa:

Aywan ko kung bakit mabigat ang dugo ng Lady

Boss namin sa baguhang si Norma na isang
probinsiyana.

48. maitim ang budhi - tuso, masama ang ugali

Halimbawa:

Maitim ang budhi ng lalaking iyan kung kaya't

labas-masok sa bilibid sa loob ng sampung taon.