You are on page 1of 25

Nepal

Bansa sa Timog Asya


Paglalarawan
Ang dating tinatawag bilang Kaharian ng Nepal, na matatagpuan sa Kahimalayaan, ay nag-iisang
kahariang Hindu sa buong daigdig. Matatagpuan ito sa timog Asya, sa pagitan ng Tsina at India.
Pagkatapos ng 240 taon, isang republika na ang Nepal, at nakilala bilang Demokratikong
Republikang Pederal ng Nepal.Wikipedia

Kabisera: Katmandu
Code sa pag-dial: +977
Pera: Rupee ng Nepal
Punong ministro: KP Sharma Oli
Pangulo: Bidhya Devi Bhandari
Opisyal na wika: Wikang Nepali

Demokratikong Republikang Pederal ng Nepal

Pambansang Kasabihan:

"Mother and Motherland are Greater than Heaven"

Pambansang Awit: "Sayaun Thunga Phool Ka"

Pununglunsod

(at pinakamalaking lungsod) Kathmandu (Nepali

27°42′N 85°19′E

Opisyal na wikaNepali

Kinikilalang pampook na wika Maithili, Nepal Bhasa, Bhojpuri, Tharu, Gurung, Tamang, Magar,
Awadhi, Sherpa, Kiranti at iba pang 100 iba't ibang katutubong wika.

Pangalang-

turing Nepali

Pamahalaan Republic

- Pangulo Bidhya Devi Bhandari

- Pangalawang Pangulo Nanda Kishor Pun


- Punong Ministro Khadga Prasad Oli

Pagkakaisa

- Pagpapahayag ng kaharian Disyembre 21, 1768

- Pagpapahayag ng estado Enero 15, 2007

- Pagpapahayag ng republika Mayo 28, 2008

Lawak

- Kabuuan 147,181 km2 (ika-93)

56,827 sq mi

- Katubigan (%) 2.8

Santauhan

- Pagtataya ng Hulyo 2008 29,519,114 (ika-40)

- Lahatambilang ng 2007 28,875,140

- Kakapalan 184/km2 (ika-56)

477/sq mi

KGK (KLP) Pagtataya ng 2008

- Kabuuan $31.582 bilyon[1]

- Bawat ulo $1,142[1]

KGK (pasapyaw) Pagtataya ng 2008

- Kabuuan $12.698 billion[1]

- Bawat ulo $459[1]

Gini (2003–04) 47.2 (high)

TKT (2007) Increase 0.534 (medium) (ika-142)

Pananalapi Rupee (NPR)

Pook ng oras NPT (TPO+5:45)

- Tag-araw (DST) wala (TPO+5:45)


Nagmamaneho sa kaliwa

Internet TLD .np

Kodigong pantawag 977

Ang dating tinatawag bilang Kaharian ng Nepal, na matatagpuan sa Kahimalayaan, ay nag-iisang


kahariang Hindu sa buong daigdig. Matatagpuan ito sa timog Asya, sa pagitan ng Tsina at India.
Pagkatapos ng 240 taon, isang republika na ang Nepal, at nakilala bilang Demokratikong Republikang
Pederal ng Nepal.

Mga teritoryong pampangasiwaan[baguhin | baguhin ang batayan]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

Nepal ( Nepali : नेपाल [neˈpal] ), opisyal na Pederal na Demokratikong Republika ng


Nepal , [11] ay isang landlocked na bansa sa Timog Asya . Matatagpuan ito higit sa lahat
sa Himalayas , ngunit kasama rin ang mga bahagi ng Indo-Gangetic Plain . Sa tinatayang
populasyon ng 26.4 milyon, ito ay ika-48 pinakamalaking bansa sa pamamagitan ng populasyon
at ika- 93 na pinakamalaking bansa ayon sa lugar. [7] [12]Hinahadlangan nito ang Tsina sa hilaga
at India sa timog, silangan at kanluran habang ang Bangladesh ay matatagpuan sa loob lamang
ng 27 km (17 mi) ng timog silangan at ang Bhutan ay nahihiwalay mula sa estado
ng India ng Sikkim . Ang Nepal ay may magkakaibang heograpiya , kabilang ang mayabong
mga kapatagan , [13] subalpine forested na mga burol, at walong sa sampung pinakamataas na
bundok sa mundo , kabilang ang Mount Everest , ang pinakamataas na punto sa Earth. Ang
Kathmandu ang kabisera at pinakamalaking lungsod. Ang Nepal ay isang bansang multiethnic na
may Nepali bilang opisyal na wika.
Pederal na Demokratikong Republika ng
Nepal

 सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणति नेपाल (Nepali )


 Saṅghīya Lokatāntrik Gaṇatantra Nepāl
Bandila

Emblem

Motto: जननी जन्मभूमिश्च स्वगाा दमप गरीयसी (Sanskrit )


Ang ina at ina ay mas malaki kaysa sa langit (Ingles )

Anthem: सय ौं थुँगा फूलका ( Nepali )


Ginawa ng daan-daang mga bulaklak ( Ingles )
Kabisera Kathmandu
at pinakamalaking 28 ° 10′N 84 ° 15′E
lungsod

Opisyal na wika Nepali

Nakikilala mga Lahat ng mga wika na ginamit sa


pambansang wika Nepal

Mga pangkat Demograpikong etniko


etniko  16.6% Chhetri /Khas
( 2011 )  12.2% Bahun
 7.1% Magar
 6.6% Tharu
 5.8% Tamang
 5% Bago
 4.8% Kami
 4.4% Muslim
 4% Yadav
 2.3% Rai
 2% Gurung
 1.8% Damai /Dholi
 1.6% Thakuri
 1.5% Limbu
 1.4% Sarki
 1.4% Teli
 1.3% Chamar /Harijan
 1.2% Koiri /Kushwaha
 19% Iba pa
Relihiyon 81.3% Hinduismo
9% Budismo
4.4% Islam
3% Kirant
1.4% Kristiyanismo
0.4% Animism
0.5% Irreligion [1] [2]

Demonyo (s) Nepali (opisyal), Nepalese

Pamahalaan Pederal
naparlyamentaryorepublika

• Pangulo Bidhya Devi Bhandari

• Bise Presidente Nanda Kishor Pun

• Punong Ministro Khadga Prasad Sharma Oli

• Punong Hustisya Cholendra Shumsher Jung


Bahadur Rana
• Tagapangulo ng Ganesh Prasad Timilsina
Assembly

• Tagapagsalita ng Krishna Bahadur Mahara [3]


Bahay

Lehislatura Federal Parliament

• Mataas na bahay Pambansang Asamblea

• Mababang bahay Kapulungan ng mga Kinatawan

Pagbubuo

• ipinahayag ang 25 Setyembre 1768 [4]


Kaharian

• Ipinahayag ng Estado 18 Mayo 2006 [5]

• idineklara ng 28 Mayo 2008


Republic

• Konstitusyon ng 2015 20 Setyembre 2015

Lugar

• Kabuuan 147,181 km 2 (56,827 sq mi)


( 93rd )

• Tubig (%) 2.8

Populasyon

• pagtatantya ng 2016 28,982,771 [6] (ika- 48)

• census noong 2011 26,494,504 [7]

• Density 180 / km 2 (466.2 / sq mi) ( 62nd )

GDP ( PPP ) Pagtatantya ng 2018

• Kabuuan $ 84 bilyon [8]

• Per capita $ 2,842 [8]

GDP (nominal) Pagtatantya ng 2018

• Kabuuan $ 27 bilyon [8]

• Per capita $ 919 [8]

Gini (2010) 32.8 [9]


katamtaman
HDI (2017) 0.574 [10]
daluyan · ika-149

Pera Nepalese rupee Rs (Nepali : रू )


( NPR )

Time zone UTC +05: 45 (Pamantayang Oras


ng Nepal )

Hindi sinusunod angDST

Gilid ng kaliwa
pagmamaneho

Pagtawag code +977

ISO 3166 code NP

Internet TLD .np

Ang pangalang "Nepal" ay unang naitala sa mga teksto mula


sa panahon ng Vedic ngsubkontinente ng India , ang panahon sa sinaunang India nang itinatag
ang Hinduismo , ang nangingibabaw na relihiyon sa bansa. Sa gitna ng unang milenyo BCE,
si Gautama Buddha , ang tagapagtatag ng Budismo , ay ipinanganak sa Lumbini sa southern
southern. Ang mga bahagi ng hilagang Nepal ay magkakaugnay sa kultura ng Tibet . Ang sentral
na matatagpuan sa lambak ng Kathmandu ay nakakaugnay sa kultura ng Indo-Aryans , [14] at
naging upuan ng maunlad na Newar confederacy na kilala bilang Nepal Mandala . Ang sangay
ng Himalayan ng sinaunang Silk Road ay pinangungunahan ng mga
mangangalakalng lambak . Ang rehiyon ng kosmopolitan ay binuo ng natatanging tradisyonal
na sining atarkitektura . Sa ika-18 siglo, nakamit ng Gorkha Kingdom ang pag- iisa ng
Nepal . Itinatag ng dinastiya ng Shah ang Kaharian ng Nepal at kalaunan ay nabuo ang isang
alyansa saBritish Empire , sa ilalim ng Rajput Rana dinastiya ng mga premier . Ang bansa ay
hindi kailanman kolonisado ngunit nagsilbi bilang isang estado ng buffer sa pagitan ng Imperial
China at British India . [15] [16] [17] Ang demokrasya ng Parlyamentaryo ay ipinakilala noong 1951,
ngunit dalawang beses na nasuspinde ng mga monarko ng Nepalese, noong 1960 at 2005.
Ang Digmaang Sibil ng Nepal noong 1990s at unang bahagi ng 2000 ay nagresulta sa
pagpapahayag ng isang sekular na republika noong 2008, na nagtatapos sa huling monarkiya ng
mundo sa mundo. [18]
Ang Konstitusyon ng Nepal , na pinagtibay noong 2015, nagpapatunay sa Nepal bilang
isang sekular na pederal na republikang parlyamentaryo na nahahati sa pitong mga
lalawigan . [19] Ang Nepal ay pinasok sa United Nations noong 1955, at ang mga kasunduan sa
pagkakaibigan ay nilagdaan sa India noong 1950 at ang People's Republic of Chinanoong
1960. [20] [21] Nag- host ang Nepal ng permanenteng sekretarya ng South Asian Association for
Regional Cooperation (SAARC), kung saan ito ay isang miyembro ng founding. Ang Nepal ay
isang miyembro din ng Non Aligned Movement at Bay of Bengal Initiative . Ang militar ng
Nepal ang ikalimang pinakamalaking sa Timog Asya; kapansin-pansin para sa kasaysayan
ng Gurkha nito, lalo na sa mga digmaang pandaigdig , at naging isang makabuluhang
kontribusyon sa mga operasyon ng peacekeeping ng United Nations .
Contents

Etimolohiya
Bago ang pag- iisa ng Nepal , ang lambak ng Kathmandu ay kilala bilang Nepal . [a] Ang tiyak na
pinagmulan ng terminong Nepāl ay hindi sigurado. Ang isang bilang ng mga maaaring maging
teorya ay matatagpuan sa relihiyoso pati na rin sa mga tekstong pang-akademiko. Lumilitaw
ang Nepal sa mga sinaunang teksto ng panitikan ng India nanapetsahan hanggang sa ika-apat na
siglo BC. Gayunpaman, ang isang ganap na pagkakasunud-sunod ay hindi maaaring maitatag,
dahil kahit na ang pinakalumang teksto ay maaaring maglaman ng hindi nagpapakilalang mga
kontribusyon na dating huli na ngunang panahon . Sa kabilang banda, ang mga pagtatangka sa
pang-akademiko na magbigay ng isang masasamang teorya ay nagdurusa dahil sa kakulangan ng
isang kumpletong larawan ng kasaysayan, at hindi sapat na pag-unawa sa linggwistika o ng mga
nauugnay na wika ng Indo-European at Tibeto-Burman. [23]
Ayon sa mitolohiya ng Hindu , kinukuha ng Nepal ang pangalan nito mula sa isang sinaunang
Hindu na sambong na tinatawag na Ne , na tinutukoy nang iba bilang Ne Muni oNemi . Ayon
kay Pashupati Purana , bilang isang lugar na protektado ng Ne , ang bansa sa gitna ng
Himalayas ay kilala bilang Nepal . [b] Ayon sa Nepal Mahatmya , [c] Si Nemi aysinisingil ng
proteksyon ng bansa ni Pashupati . [24] Ayon sa mitolohiya ng Buddhist , pinatuyo
ni Manjushri Bodhisattva ang isang primordial lawa ng mga ahas upang lumikha ng lambak ng
Nepal at ipinahayag na aalagaan ng Adi-Buddha Ne ang pamayanan na aabutin ito. Bilang
minamahal ng Ne , ang lambak ay tatawaging Nepal . [25] Ayon kayGopalarajvamshavali ,
ang talaangkanan ng sinaunang Gopala dinastya na naipon na mga circa 1380s, ang Nepal ay
pinangalanang si Nepa ang cowherd, ang nagtatag ng Nepali scion ng Abhiras . Sa ulat na ito,
ang baka na naglabas ng gatas sa lugar, kung saan natuklasan
ni Nepa ang Jyotirlinga ng Pashupatinath sa pagsisiyasat, ay tinawag din na Ne .[23]
Iminungkahi ng Norwegian Indologist na si Christian Lassen na ang Nepala ay isang tambalan
ng Nipa (paanan ng isang bundok) at -ala (maikli ang pag-ukol sa alaya na nangangahulugang
nanatili), at samakatuwid, ang Nepala ay nangangahulugang "umupo sa paanan ng
bundok". Itinuring niya na si Ne Muni ay isang katha. [26] Ang Indologist na siSylvain Levi
ay natagpuan ang teorya ni Lassen na hindi nababago ngunit walang mga teorya ng kanyang
sarili, nagmumungkahi lamang na ang alinman sa Newara ay
isangbulgarism ng sanskritikong Nepala, o ang Nepala ay Sanskritisation ng lokal na
etniko. [27]Ang pananaw ni Levi ay may ilang suporta sa kalaunan ay gumagana. [28] [29] [30] Ang
ideya na ang Nepal ay isang makintab na anyo ng Newar , ang pangalan ng mga katutubong tao
ng lambak ng Kathmandu, ay maaaring makakuha ng suporta, [23] ngunit iniiwan nito ang tanong
ng etymology na walang sagot. Ang isang teorya ay nagmumungkahi na ang Nepaay
isang Tibeto-Burman stem na binubuo ng Ne (baka) at Pa (tagabantay), na tumutukoy sa
katotohanan na ang mga unang naninirahan sa lambak ay Gopalas (cowherds)
atMahispalas (buffalo-herds). [23] Akala ni Suniti Kumar Chatterji na ang 'Nepal' ay nagmula sa
mga ugat ng Tibeto-Burman- Ne, ng hindi tiyak na kahulugan (bilang maraming mga posibilidad
na umiiral), at pala o bal , na ang kahulugan ay nawala nang buo. [31]
Kasaysayan
Pangunahing artikulo: Kasaysayan ng Nepal

Si Lumbini , na nakalista bilang lugar ng kapanganakan ng Gautama Buddha ng UNESCO World Heritage
Convention

Sinaunang Nepal
Ang mga kagamitang neolitikang matatagpuan sa lambak ng Kathmandu aynagpapahiwatig na
ang mga tao ay naninirahan sa rehiyon ng Himalayan ng labing isang labing isang libong
taon. [32]
Nabanggit ang Nepal sa huli na Vedic Atharvaveda Pariśiṣṭa at sa post-
VedicAtharvashirsha Upanishad . [33] Nabanggit din ang Nepal sa mga tekstong Hindu tulad
ngNarayana Puja at ang panrehiyong teksto na "Nepal Mahatmya" na sinasabing isang bahagi
ng Skanda Purana . [33] Ang Gopal Bansa ay malamang na isa sa pinakaunang mga naninirahan
sa lambak ng Kathmandu. [34] Ang pinakaunang pinuno ng Nepal ay angKiratas ( Kaharian ng
Kirata ), madalas na binanggit ng mga tao sa mga teksto ng Hindu, na namuno sa Nepal ng
maraming siglo. Ang iba't ibang mga mapagkukunan na binanggit hanggang sa 32 Kirati hari na
naghahari sa 16 na siglo. [35]
Sa paligid ng 500 BCE, ang mga maliliit na kaharian at kumpederasyon ng mga angkan ay
lumitaw sa timog na mga rehiyon ng Nepal. Mula sa isa sa mga ito, ang
pagigingsopistikado ng Shakya , ay bumangon ng isang prinsipe na kalaunan ay tumanggi sa
kanyang katayuan upang mamuhay ng isang ascetic life, itinatag ang Buddhism , at nakilala
bilang Gautama Buddha (ayon sa kaugalian na may petsang 563–483 BCE). [36] Pagsapit ng 250
BCE, ang timog na rehiyon ay nasa ilalim ng impluwensya ng Maurya Empire ng North India at
kalaunan ay naging isang vassal state sa ilalim ng Gupta Empire noong ika-4 na siglo
CE. [37] Sa Samudragupta 's Allahabad Pillar ito ay binanggit bilang isang bansang hangganan.
Ang mga hari ng dinastiyang Lichhavi ay natagpuan na pinasiyahan ang Nepal matapos ang
Kirat monarkikong dinastiya. Ang konteksto na "Suryavansi Kshetriyas ay nagtatag ng isang
bagong rehimen sa pamamagitan ng talunin ang Kirats" ay matatagpuan sa ilang mga
talaangkanan at Puranas . Hindi pa malinaw kung ang dinastiyang Lichhavi ay itinatag sa
Nepal. Ayon sa opinyon ng Baburam Acharya, ang kilalang mananalaysay ng Nepal, itinatag ni
Lichhavies ang kanilang independiyenteng pamamahala sa pamamagitan ng pag-aalis ng estado
ng Kirati na umiral sa Nepal sa paligid ng 250 CE.
Ang dinastiya ng Licchavi ay bumagsak sa huling bahagi ng ika-8 siglo, at sinundan ng isang
panahon ng Newar o Thakuri . Ang mga hari ng Thakuri ay namuno sa bansa hanggang sa
kalagitnaan ng ika-12 siglo CE; Sinasabing itinatag ni Haring Raghav Dev ang naghaharing
dinasto noong Oktubre 869 CE. [38] Sinimulan din ni Haring Raghav Dev angNepal Sambat . [39]
Medieval Nepal
Pangunahing artikulo: kaharian ng Malla (Nepal) at Khasa

Noong unang bahagi ng ika-12 siglo, lumitaw ang mga pinuno sa malayong kanluran ng Nepal
na ang mga pangalan ay natapos sa Sanskrit suffix malla ("wrestler"). Pinagsama ng mga haring
ito ang kanilang kapangyarihan at pinasiyahan sa susunod na 200 taon, hanggang sa kaharian ang
kaharian sa dalawang dosenang estado. Ang isa pang dinastiya ng Malla na nagsisimula
sa Jayasthiti ay lumitaw sa lambak ng Kathmandu sa huling bahagi ng ika-14 na siglo, at ang
karamihan sa gitnang Nepal ay muling sumailalim sa isang pinag-isang pamamahala. Noong
1482, ang kaharian ay nahahati sa tatlong kaharian: Kathmandu, Patan , at Bhaktapur . [40]
Pag-iisa ng Nepal
Pangunahing artikulo: Kaharian ng Nepal

Nagbigay si Haring Tribhuvan ngisang madla sa pangkalahatang British na Claude Auchinleck sa palasyo ng hari sa
Kathmandu, 1945

Punong Ministro ng Israel na si David Ben-Gurion atPunong Ministro ng Nepal BP Koirala

Noong kalagitnaan ng ika-18 siglo, si Prithvi Narayan Shah , isang hari sa Gorkha , ay
nagtakdang magkasama kung ano ang magiging Nepali-araw na ito. Nagsimula siya sa kanyang
misyon sa pamamagitan ng pag-secure ng neutralidad ng mga hangganan ng mga kaharian sa
bundok. Matapos ang maraming madugong labanan at sieges, lalo na angLabanan ng
Kirtipur , pinamunuan niyang talunin ang lambak ng Kathmandu noong 1769. Isang detalyadong
ulat ng tagumpay ni Prithvi Narayan Shah ay isinulat ni Padre Giuseppe, isang nakasaksi sa
giyera. [41]
Ang kontrol ng Gorkha ay umabot sa taas nito nang ang North Indian na mga teritoryo
ngKumaon at Garhwal na mga Kaharian sa kanluran sa Sikkim sa silangan ay napasa ilalim ng
kontrol ng Nepalese. Ang isang pagtatalo sa Tibet sa kontrol ng mga pass ng bundok at panloob
na mga lambak ng Tingri ng Tibet ay pinilit ang Qing Emperor ng Tsina na simulan ang Sino-
Nepali War na pumilit sa Nepali na umatras at magbayad ng mabibigat na reparasyon sa Peking.
Ang pakikipagkumpitensya sa pagitan ng Kaharian ng Nepal at ng East India Company sa
pamamahala ng mga estado na hangganan ng Nepal sa kalaunan ay humantong sa Anglo-Nepali
War (1815–16). Sa una, pinamaliit ng British ang Nepali at mahusay na natalo hanggang sa
paggawa ng mas maraming mapagkukunan ng militar kaysa sa inaasahan nilang
pangangailangan. Sa gayon nagsimula ang reputasyon ng Gurkhas bilang mabangis at walang
awa na mga sundalo. Natapos ang digmaan sa Sugauli Treaty , na sa ilalim kung saan nakakuha
ng Nepal kamakailan ang mga lupain pati na rin ang karapatang mangalap ng mga sundalo.Ang
Madhesis , na suportado ang East India Company sa panahon ng giyera, ay nagbigay ng kanilang
mga lupain na ipinagkaloob sa Nepal. [42]
Rana autokratikong rehimen
Ang pagiging aktibo sa loob ng pamilya ng hari ay humantong sa isang panahon ng kawalang-
tatag. Noong 1846, isang balangkas ang natuklasan na nagbubunyag na ang naghaharing reyna
ay nagplano na ibagsak si Jung Bahadur Kunwar, isang mabilis na pinuno ng militar. Ito ang
humantong sa pagkamatay ng Kot ;armadong pag-aaway sa pagitan ng mga tauhan ng militar at
administrador na tapat sa reyna na humantong sa pagpatay sa ilang daang prinsipe at mga pinuno
sa buong bansa. Jung Bahadur Kunwar lumitaw tagumpay at itinatag ang dinastiya Rana , na
kalaunan ay kilala bilang Jung Bahadur Rana . Ang hari ay ginawang titular figure, at ang post
ng Punong Ministro ay ginawang makapangyarihan at namamana.Ang Ranas ay matapang na
pro-British at tinulungan sila sa panahon ng Indian Rebellion ng 1857 (at kalaunan sa parehong
World Wars). Ang ilang mga bahagi ng rehiyon ng Terai na may populasyon ng mga
mamamayang hindi Nepali ay iginawad sa British ng British bilang isang palakaibigan na kilos
dahil sa kanyang tulong militar upang mapanatili ang kontrol ng British sa India sa panahon ng
paghihimagsik.Noong 1923, pormal na nilagdaan ng United Kingdom at Nepal ang isang
kasunduan ng pagkakaibigan na pumalit sa Sugauli Treaty ng 1816. [42]
Ang ligal na pagkaalipin ay tinanggal sa Nepal noong 1924. [43] Ang pamamahala sa Rana ay
minarkahan ng paniniil, debauchery , pagsasamantala sa ekonomiya at pag-uusig sa
relihiyon. [44] [45]
Demokratikong Nepal
Sa huling bahagi ng 1940s, ang mga bagong umuusbong na mga kilusang pro-demokrasya at
partidong pampulitika sa Nepal ay kritikal sa Rana autocracy. Samantala, sa paglusob
ng Tibet ng China noong mga 1950s, hinahangad ng India na ibigay ang pagkalkula sa napansin
na pagbabanta ng militar mula sa hilagang kapitbahay nito sa pamamagitan ng paggawa ng mga
paunang hakbang na igiit ang higit na impluwensya sa Nepal.Sinusuportahan ng India ang
parehong King Tribhuvan (pinasiyahan noong 1911-55) bilang bagong pinuno ng Nepal noong
1951 at isang bagong pamahalaan, na kadalasang binubuo ang Nepali Kongreso , sa gayon
tinatapos ang Rana hegemony sa kaharian. [42]
Pagkalipas ng mga taon ng kapangyarihan na naganap sa pagitan ng hari at ng gobyerno, si King
Mahendra(pinasiyahan noong 1955-72) ay na-scrap ang demokratikong eksperimento noong
1959, at isang "walang partido" na Panchayat system ang ginawa upang pamahalaan ang Nepal
hanggang 1989, nang ang "Jan Andolan" (People's Pagkilos) pinilit niHaring
Birendra (pinasiyahan noong 1972-2001) na tumanggap ng mga repormang konstitusyon at
magtatag ng isang paralong parlyamentaryo na umupo noong Mayo 1991. [46] Noong 1991–92,
pinatalsik ng Bhutan ang 100,000 100,000 mamamayan ng Bhutanese ng mga Nepali, na
karamihan sa kanila ay nakatira sa pitong kampo ng mga refugee sa silangang Nepal mula pa
noon. [47]
Noong 1996, sinimulan ng Partido Komunista ng Nepal ang isang marahas na pag-bid upang
palitan ang sistemang parlyamentaryo ng hari sa isang republika ng isang tao. Ito ay humantong
sa mahabang Nepali Civil War at higit sa 12,000 pagkamatay. Noong 1 Hunyo 2001, nagkaroon
ng masaker sa palasyo ng hari . Sina Haring Birendra , Queen Aishwarya at pitong iba pang
miyembro ng maharlikang pamilya ay napatay. Ang sinasabing perpetrator na si Crown Prince
Dipendra , na umano’y nagpakamatay di-nagtagal, ay pansamantala na idineklara na hari nang
tatlong araw habang siya ay nasa coma. Kasunod ng pagkamatay, ang kapatid ni Haring Birendra
na si Gyanendra ay minana ang trono. Noong ika-1 ng Pebrero 2005, pinalayas ni Haring
Gyanendra ang nahalal na pamahalaan at lehislatura, na inaakalang buong kapangyarihan ng
ehekutibo upang puksain ang marahas na kilusang Maoista. [46] Ngunit hindi naging
matagumpay ang inisyatibo na ito dahil ang isang pagkatigil ay nabuo kung saan ang mga
Maoista ay matatag na nakubkob sa malalaking expanses ng kanayunan ngunit hindi pa maalis
ang militar mula sa maraming bayan at pinakamalaking lungsod. Noong Setyembre 2005,
idineklara ng mga Maoista ang isang tatlong buwang unilateral ceasefire upang makipag-ayos.
Bilang tugon sa kilusang demokrasya noong 2006 , pumayag si Haring Gyanendra na ibigay ang
kapangyarihan sa mamamayan. Noong Abril 24, 2006, ang natunaw na Kamara sa mga
Kinatawan ay naibalik. Gamit ang bagong nakuha na pinakamataas na awtoridad na awtoridad,
noong 18 Mayo 2006 ang Kamara sa mga Kinatawan ay nagkakaisa na bumoto upang hadlangan
ang kapangyarihan ng hari at idineklara ang Nepal bilang isang sekular na estado , na tinatapos
ang pinarangalan na opisyal na katayuan bilang isang Hindu Kingdom. Noong ika-28 ng
Disyembre 2007, ang isang panukalang batas ay naipasa sa parliyamento upang baguhin ang
Artikulo 159 ng konstitusyon - pinapalitan ang "Mga probisyon patungkol sa Hari" sa
pamamagitan ng "Mga Provisyon ng Ulo ng Estado" - na idineklara ang Nepal na isang pederal
na republika , at sa gayon ay inaalis ang monarkiya. [48] Ang panukalang batas ay naipatupad
noong 28 Mayo 2008. [49]

Ram Baran Yadav , ang unang Pangulo ng Nepal

Kasunod ng pagpapahayag ng pederal na republika, isang halalan ang ginanap para


sa Constituent Assembly na magbubuo ng isang bagong konstitusyon. [50] Sumunod ang isang
panahon ng kawalang-tatag; sa pagbabago ng mga gobyerno, at iba't ibang nasyonalista na
kilusan at tanyag na protesta na hinihingi para sa awtonomiko etniko;ang pangungunang
pampulitika ay nangangahulugang ang bumubuo ng asamblea ay nabigo na magpatibay ng isang
konstitusyon sa loob ng itinakdang oras. Ang Constituent Assembly ay natunaw noong Mayo
2012. [51] Angpangalawang halalan para sa isang bagong Constituent Assembly ay ginanap noong
2013 sa ilalim ng isang di-partisanong mga pamamahala na pinamunuan ni dating Chief
Justice Khil Raj Regmi . [52] [53] Noong 25 Abril 2015,isang lindol 7.8 na lindol ang tumama sa
Nepal [54] kasunod ng isang 7.3 na lakas ng afterhock makalipas ang dalawang linggo, na
nagdulot ng isang pinagsamang pagkamatay ng 8,500, tungkol sa 21,000 pinsala at pagkawala ng
materyal na nagkakahalaga sa isang pangatlo ng taunang Gross Domestic Product ng
bansa . [55] Ang Konstitusyon ng Nepal , na naipasa sa may 90% na mayorya ay inihayag noong
20 Setyembre 2015 na ginagawang Nepal bilang isang pederal na demokratikong republika na
nahahati sa pitong hindi pinangalanan . Gayunman, ito ay tinanggihan ng mga pambansang
partido ng Madhesi, na tumindi sa kanilang mga protesta, na humantong sa isang hindi opisyal
na pagbara sa pang-ekonomiya ng Pamahalaang India . Pagsapit ng Pebrero 2016, isang susog ay
napagkasunduan sa pagitan ng India at Nepal, at ang Madhesis ay dahan-dahang nai-back
matapos itong maipasa ng parliyamento. [56] [57] Ang halalan para sa
lokal , panlalawigan at pederal na antas ng pamahalaan ay ginanap noong 2017 at ang Komunista
Party ng Nepal ay lumitaw bilang naghaharing partido na may isang malaking mayorya sa antas
ng pederal, pati na rin ang anim sa pitong mga lalawigan. [58]
Heograpiya
Pangunahing artikulo: Heograpiya ng Nepal at Geology ng Nepal

Isang topographic na mapa ng Nepal.

Ang Mount Everest , ang pinakamataas na rurok sa lupa, ay nasa hangganan ng Nepal-China.

Ang Nepal ay halos may hugis na trapezoidal, mga 800 kilometro (500 mi) ang haba at 200
kilometro (120 mi) ang lapad, na may isang lugar na 147,181 km 2 (56,827 sq mi). Nakahiga ito
sa pagitan ng mga latitude26 ° at 31 ° N , at mga longitude 80 ° at 89 ° E. Ang pagtukoy ng mga
proseso ng geological ng Nepal ay nagsimula 75 milyong taon na ang nakalilipas nang ang plate
ng India, pagkatapos ay bahagi ng southern supercontinent Gondwana , nagsimula ng isang
hilaga-silangan na pag- agos na dulot ng pagkalat ng dagatsa timog-kanluran, at kalaunan, timog
at timog-silangan. [59] Kasabay nito, ang malawak na crust ng Tethyn na karagatan , sa hilagang-
silangan nito, ay nagsimulang ibagsak sa ilalim ng plato ng Eurasian . [59] Ang mga dobleng
proseso na ito, na hinimok ng pagpupulong sa manta ng Daigdig, ay parehong nilikha angDagat
ng India at naging sanhi ng kalinisan ng India sa kalaunan ay na-under-thrust ang Eurasia at itaas
angHimalayas . [59] Kaagad na timog ng umuusbong na Himalayas, ang paggalaw ng plato ay
lumikha ng isang malawak na labangan na mabilis na napuno ng sedimentong dala ng ilog [60] at
ngayon ay bumubuo ng Indo-Gangetic Plain . [61] Ang Nepal ay halos namamalagi sa loob ng
ganitong banggaan, nasakop ang gitnang sektor ng arkang Himalayan, halos isang katlo ng 2,400
km (1,500 mi) -long Himalayas, [62] [63] [64] [65] [66 ] [67] na may isang maliit na guhit ng southern
southern southern na lumalawak sa Indo-Gangetic plain at dalawang distrito sa hilagang-
kanluran na umaabot hanggang sa Tibetan plateau.

Ang Nepal ay nahahati sa tatlong pangunahing mga pangangatawan na sinturon na kilala


bilang Himal - Pahad -Terai . [d] Ang Himal ay ang rehiyon ng bundok na naglalaman ng niyebe
at matatagpuan sa Great Himalayan Range;binubuo nito ang hilagang bahagi ng
Nepal. Naglalaman ito ng pinakamataas na kataas-taasan sa mundo kabilang ang 8,848 metro
(29,029 piye) taas ng Mount Everest ( Sagarmāthā sa Nepali) sa hangganan kasama ng
China. Pitong iba pang mga " walong-libong " sa mundo ay nasa Nepal o nasa hangganan nito
kasama ang Tsina: Lhotse , Makalu , Cho
Oyu , Kangchenjunga , Dhaulagiri , Annapurnaat Manaslu . Ang Pahad ay isang rehiyon ng
bundok na hindi karaniwang naglalaman ng snow. Ang mga bundok ay nag-iiba mula sa 800
hanggang 4,000 metro (2,600 hanggang 13,100 piye) sa taas na may pag-unlad mula sa mga
subtropikal na klima sa ibaba 1,200 metro (3,900 piye) hanggang sa mga alpine climates sa itaas
ng 3,600 metro (11,800 piye). Ang Hilagang Himalayan Range , na umaabot sa 1,500 hanggang
3,000 metro (4,900 hanggang 9,800 piye), ang timog na hangganan ng rehiyon na ito, na may
mga subtropical lambak ng ilog at "burol" na kahalili sa hilaga ng saklaw na ito. Mataas ang
populasyon sa mga lambak ngunit kapansin-pansin na mas mababa sa 2,000 metro (6,600 piye)
at napakababa sa itaas ng 2,500 metro (8,200 piye), kung saan paminsan-minsan ay bumabagsak
ang snow sa taglamig. Ang timog na kapatagan ng timog o Terai na hangganan ng India ay
bahagi ng hilagang rim ng Indo-Gangetic Plain . Ang Terai ay isang mababang lugar na
naglalaman ng ilang mga saklaw ng burol. Ang mga kapatagan ay nabuo at pinakain ng tatlong
pangunahing ilog ng Himalayan: ang Koshi ,Narayani , at Karnali pati na rin ang mas maliit na
mga ilog na tumataas sa ilalim ng permanenteng snowline. Ang rehiyon na ito ay may
subtropikal na klima sa tropiko. Ang pinakamalawak na hanay ng mga foothills na tinatawag
na Sivalik Hills o Churia Range, na cresting sa 700 hanggang 1,000 metro (2,300 hanggang
3,280 piye), ay minarkahan ang limitasyon ng Gangetic Plain; gayunpaman malawak, ang mga
mababang libis na tinawag na Inner Tarai Valleys (Bhitri Tarai Uptyaka) ay namamalagi sa
hilaga ng mga footh na ito sa ilang mga lugar.
Ang plato ng India ay patuloy na lumipat sa hilaga na kamag-anak sa Asya sa halos 50 mm (2.0
in) bawat taon. [68] Ginagawa nitong Nepal ang isang lindol na zone ng lindol, at mga pana-
panahong lindol na may nagwawasak na mga kahihinatnan ay nagtataglay ng isang malaking
sagabal sa pag-unlad ng Nepal. Ang pagguho ng Himalaya ay isang napakahalagang
mapagkukunan ng sediment, na dumadaloy sa Karagatang India. [69] Saptakoshi, sa partikular, ay
nagdadala ng malaking halaga ng uod sa labas ng Nepal ngunit nakikita ang matinding
pagbagsak sa Gradient sa Bihar , na nagdulot ng matinding pagbaha at mga pagbabago sa kurso,
at samakatuwid, kilala bilang kalungkutan ng Bihar. Ang matinding pagbaha at pagguho ng lupa
ay nagdudulot ng pagkamatay at sakit, sinisira ang mga bukiran at dinurog ang imprastraktura ng
transportasyon ng bansa, sa panahon ng monsoon bawat taon.
Ang Nepal ay may limang mga klimatiko na zone, malawak na naaayon sa mga taas. Ang mga
tropikal at subtropikal na mga zone ay nasa ilalim ng 1,200 metro (3,900 piye),
ang mapagtimpi zone 1,200 hanggang 2,400 metro (3,900 hanggang 7,900 piye), ang malamig na
zone 2,400 hanggang 3,600 metro (7,900 hanggang 11,800 piye), ang subarctic zone 3,600
hanggang 4,400 metro ( 11,800 hanggang 14,400 ft), at ang Arctic zone sa itaas ng 4,400 metro
(14,400 piye). Naranasan ng Nepal ang limang panahon: tag-araw, tag-ulan , taglagas, taglamig
at tagsibol. Hinaharang ng Himalaya ang malamig na hangin mula sa Gitnang Asya sa taglamig
at nabubuo ang hilagang limitasyon ng mga pattern ng hangin ng monsoon. Sa isang lupain na
dati nang makapal na kagubatan, ang deforestation ay isang pangunahing problema sa lahat ng
mga rehiyon, na may nagresultang pagguho at pagkasira ng mga ekosistema.
Biodiversity
Pangunahing artikulo: Wildlife of Nepal

Tingnan din: Mga protektadong lugar ng Nepal at kagubatan ng Komunidad sa Nepal

Ang land cover map na ito ng Nepal gamit ang Landsat 30 m (2010) na data ay nagpapakita ng cover ng kagubatan
ay ang nangingibabaw na uri ng takip ng lupa sa Nepal [70]
Ang mas higit na isang sungay na mga rhinoceros ay sumasaklaw sa mga sub-tropical na kapatagan ng mga
kapatagan ng Terai.

Naglalaman ang Nepal ng isang hindi kapani-paniwalang malaking pagkakaiba-iba ng mga


halaman at hayop, na may kaugnayan sa laki nito. [71] [72] Ang Nepal, sa kabuuan nito, ay
bumubuo sa kanlurang bahagi ng silangang Himalayan na biodiversity hotspot, na may
pambihirang pagkakaiba-iba ng biocultural . [73]Ang mga dramatikong pagkakaiba-iba sa taas na
natagpuan sa Nepal (60 m mula sa antas ng dagat sa mga kapatagan ng Terai, hanggang 8,848
m Mount Everest ) [74] na nagreresulta sa iba't ibang mga biome .[71] Ang kalahating kalahati ng
Nepal ay mas mayaman sa biodiversity dahil natatanggap nito ang higit na pag-ulan, kung
ihahambing sa mga bahagi sa kanluran, kung saan ang mga artikong arctic -type ay mas
karaniwan sa mas mataas na mga pag-angat. [72] Ang Nepal ay isang tirahan para sa 4.0% ng lahat
ng mgaspecies ng mammal , 8.9% ng mga species ng ibon , 1.0% ng mga species ng reptile ,
2.5% ng mga speciesng amphibian , 1.9% ng mga species ng isda , 3.7% ng
mga species ng butterfly , 0.5% ng species ng moth at 0.4% ng species ng spider . [72] Sa 35 na
uri ng kagubatan at 118 ekosistema, [71] [e] Ang Nepal ay nag-aabang ng 2% ng
mga species ng namumulaklak , 3% ng pteridophytes at 6% ng mga bryophyte . [72]
Ang sakop ng kagubatan ng Nepal ay 59,624 km 2 (23,021 sq mi), 40.36% ng kabuuang lupain
ng bansa, na may karagdagang 4.38% ng scrubland , para sa isang kabuuang kagubatan na
44.74%, isang pagtaas ng 5% mula sa dalawang dekada na ang nakakaraan. [75] Sa timog
kapatagan, ang Terai-Duar savanna at damuhanecoregion ay naglalaman ng ilan sa mga
pinakamataas na damo ng daigdig, kagubatan ng Sal , tropikal na evergreen na kagubatan s at
tropical tropicaline deciduous gubat. [76] Sa mga mas mababang burol (700 m - 2,000 m),
ang subtropikal at mapagpigil na magkakahalo na halo-halong mga kagubatan na naglalaman ng
halos S al (sa mas mababang mga lugar), Chilaune at Katus , pati na rin ang subtropical pine
forest na pinangungunahan ng Chir pine ay karaniwan. Ang mga gitnang burol (2,000 m - 3,000
m) ay pinangungunahan nina Oak at Rhododendron . Sakop ng mga subalpine na koniperong
kagubatan ang 3,000 m hanggang 3,500 m na saklaw, na pinangungunahan ni Oak (lalo na sa
kanluran), Eastern Himalayan fir ,Himalyan pine at Himalayan hemlock ; Ang Rhododendron ay
pangkaraniwan din. Sa itaas ng 3,500 m sa kanluran at 4,000 m sa silangan, ang mga koniperus
na puno ay nagbibigay daan sa Rhododendron na pinamamahalaan ng mga alpine shrubs at
Meadows . [72]
Kabilang sa mga kilalang punong kahoy na katutubo sa kontinente ng India, ay ang astringent
na Azadirachta indica , o neem , na malawakang ginagamit sa tradisyunal na herbal na
gamot , [77] at ang maluho na Ficus religiosa , o peepal , [78] na ipinapakita sa mga sinaunang
mga selyo ng Mohenjo-daro , [79] at sa ilalim kung saan ang Gautam Buddha ay naitala sa kanal
ng Pali upang hingan ng paliwanag. [80] Ang Rhododendron ay ang pambansang bulaklak ng
Nepal. [81]
Karamihan sa subtropiko evergreen malawak na lebadura na kagubatan ng ibabang rehiyon ng
himalayan ay nagmula sa tethyan tertiary flora.[82] Habang ang plato ng India ay bumangga
sa Eurasia na bumubuo at nagtataas ng Himalaya, ang mabangis at semi-arid meditererian flora
ayitinulak at inangkop sa mas maraming klima ng alpine sa susunod na 40-50 milyong
taon. [82] [83] Ang hotspot ng biodiversity ng Himalayan ayang site ng pagpapalitan ng masa
at pagkakaugnay ng mga species ng India at Eurasian sa neogene . [84] Isang species ng mammal
( mouse ng larangan ng Himalayan ), dalawa sa bawat isa sa mga species ng ibon at reptile,
siyam na amphibian, walong isda at 29 na mga butterfly species ay endemic sa Nepal. [72] [f]

Himalayan monal ( Danphe ), ang pambansang ibon ng Nepal, [86] ang mga nests na mataas sa himalayas

Naglalaman ang Nepal ng 107 IUCN- itinakda ang binantayang species , 88 sa kanila ang mga
species ng hayop, 18 species ng halaman at isang species ng pangkat na "fungi o
protist". [87] Kabilang dito ang namamatay na tigre ng Bengal , ang Panda na Panda ,
ang elepante ng Asiatic , ang Himalayan musk deer , ang Wild water buffalo at angdolphin
ilog ng Timog Asya , [88] at ang critically endangered Gharial , ang Bengal florican , [71] [89] at
ang White-rumped Vulture , na kung saan ay naging ganap na nawala sa pamamagitan ng
pagkakaroon ingested ang kalakal ng diclofenac -treated baka. [90] Ang malaganap at ekolohikal
na nagwawasak ng tao sa pagsapit ng mga nagdaang mga dekada ay kritikal na namamatay
sa Nepali wildlife . Bilang tugon, ang sistema ng mga pambansang parke at mga protektadong
lugar , na unang itinatag noong 1973 kasama ang pagsasabatas ng National Parks and Wildlife
Conservation Act 1973 , [91] ay malaking pinalawak. Ang mga restawran ng Vulture [72] kasabay
ng pagbabawal sa paggamit ng beterinaryo ng diclofenac ay nakakita ng pagtaas ng bilang ng
mga puting-putok na mga bultong puti. [92] [90] Ang programa ng kagubatan ng komunidad na
nakakita ng isang pangatlo sa populasyon ng bansa na direktang lumahok sa pamamahala ng
isang quarter ng kabuuang kagubatan sa Nepal, ay nakatulong sa lokal na ekonomiya habang
binabawasan ang kaguluhan ng tao-wildlife . [93] [94] Ang mga programa ng pag-
aanak [95] kasama ang mga patrolyang tinulungan ng komunidad, [96] at isang pagputok sa
poaching at smuggling, ay nakita ang paglulunsad ng mga critically endangered tigers at elepante
pati na rin ang masugatan na mga rhino, bukod sa iba pa, pumunta hanggang sa mabisang zero,
at ang kanilang mga numero ay patuloy na nadagdagan. [97] Ang Nepal ay may
sampungpambansang parke , tatlong wildlife reserba , isang pangangalaga ng pangangaso ,
tatlong lugar ng pag-iingat at labing-isang buffer zone , na sumasakop sa isang kabuuang lugar
na 28,959.67 km 2 (11,181.39 sq mi), o 19.67% ng kabuuang lugar ng lupa, [98 ] habang
sampung wetlandsang nakarehistro sa ilalim ng Ramsar Convention . [99]
Pulitika at pamahalaan
Pulitika
Pangunahing artikulo: Politiko ng Nepal

Mga may hawak ng opisina

Si Bidhya Devi Bhandari ,Pangulo ng Nepal mula noong 29 Oktubre 2015


Khadga Prasad Oli ,Punong Ministrosimula noong 15 Pebrero 2018

Ang Nepal ay isang republika ng parlyamentaryo na may isang sistema ng multi-party. [100] Ito
ay may apat na partidong pampulitika na kinikilala sa pederal na parlyamento: ang Nepal
Komunist Party (NCP) , Nepali Congress (NC), [100] Samajbadi Party Nepal (SPN) at Rastriya
Janata Party Nepal (RJPN). [100] Habang ang lahat ng mga pangunahing partido na opisyal na
nag-asawa ng demokratikong sosyalismo, ang NCP ay itinuturing na kaliwa habang ang Nepali
Kongreso ay itinuturing na sentrist, na pinaka-isinasaalang-alang ito sa gitna-kaliwa at ilang
gitna-kanan. [101]Ang menor de edad na partido SPN ay kaliwa at ang RJPN ay nasa gitna-kanan
patungo sa kanan.[102] Sa karamihan ng mga maikling panahon ng demokratikong ehersisyo sa
pagitan ng 1950 at 1960 pati na rin sa pagitan ng 1990 at 2001, ang Nepali Congress ay
gaganapin ang isang nakararami sa parlyamento. [103] Kasunod ng pagpasok ng mga Maoista sa
prosesong pampulitika, ang Maoista ay ang pinakamalaking partido sa unang nasasakupan ng
nasasakupan at ang Nepali Congress ay ang pinakamalaking sa pangalawa, na walang partido na
nanalo ng nakararami. [104] Matapos ang halalan ng 2017, ang una ayon sa bagong konstitusyon,
ang NCP ay naging naghaharing partido sa pederal na antas pati na rin ang anim sa pitong mga
lalawigan. [105]Habang ang Nepali Kongreso ay may makabuluhang nabawasan na
representasyon, ito lamang ang pangunahing pagsalungat sa naghaharing partido ng komunista sa
lahat ng antas ng gobyerno. [106]
Ang maagang pulitika sa Kaharian ng Nepal ay nailalarawan sa pamamagitan ng factionalism,
pagsasabwatan at pagpatay, kasama ang dalawang pangunahing patayan. [g] Matapos ang halos
isang siglo ng kapangyarihan-wrangling sa mga kilalang Basnyat , Pande at Thapa pamilya ,
isang mabilis na tumataas na pinuno ng militar na si Janga Bahadur Kunwar ay lumitaw sa
tuktok kasunod ng Kot massacre at itinatag ang rehimen ng Rana autokratikong rehimen na
pinagsama ang mga kapangyarihan ng ang Hari pati na rin ang punong ministro at naghari para
sa isa pang siglo, na may patakaran ng pang-aapi at paghihiwalay. [107] [108] Noong mga 1930,
sinimulan ng mga expatriates ng Nepali sa India ang mga iskrip sa pilosopiyang pampulitika, na
nagbigay ng isang buhay na buhay na kilusang pampulitika sa ilalim ng lupa sa kabisera,
Birthing Nepal Praja Parishad noong 1939, na natunaw ng dalawang taon lamang. kasunod ng
pagpapatupad ng apat na mahusay na martir .Sa buong parehong oras, si Nepalis na kasangkot
sa Kilusang Kalayaan ng India ay nagsimulang mag-organisa sa mga partidong pampulitika, na
humahantong sa kapanganakan ng Nepali Kongreso at Partido Komunista ng Nepal . Kasunod ng
Indian Independence, ang Nepali Congress ay matagumpay na ibagsak ang rehimen ng Rana na
may suporta mula sa pamahalaang India at pakikipagtulungan mula sa hari . [109] Habang ang
komunismo ay sinusubukan pa ring hanapin ang footing nito, ang Nepali Kongreso ay
nasisiyahan sa labis na suporta ng mga botante.Kasunod ng isang maikling sampung taon na
paggamit sa demokrasya, ang isa pang partido na autokrasya ay sinimulan, sa oras na ito
ng Hari , na nagpatalsik sa halagang demokratikong inihalal na pamahalaan ng Nepali Kongreso,
nagpataw o nagtapon ng mga kilalang pinuno at naglabas ng pagbabawal sa pulitika ng
partido. [109] [110] [111] [103]
Maraming mga partidong pampulitika at ang kanilang mga pinuno ang nanatiling nasa ilalim ng
lupa o ipinatapon sa susunod na 30 taon ng walang partido na politika sa Nepal. [112] Ang BP
Koirala ay pinalaya mula sa bilangguan noong 1968 at pinatapon sa Benaras. Bagaman ang isang
armadong pag-aalsa na inilunsad ng pangunahing paksyon ng komunista na tinawag na kilusang
Jhapa ay nabigo nang kumpleto nang lubusan noong 1971, nabuo nito ang pundasyon ng
nangingibabaw na kapangyarihan ng komunista na CPN ML na opisyal na inilunsad noong
1978. [113] Matapos ang pag-akyat ni Haring Birendra sa pangkalahatan ay itinuturing na higit pa
nakikiramay sa mga kagustuhan ng publiko, noong 1972, ang mga kilusang pro-demokrasya ay
nag-alis ng singaw. Bumalik mula sa pagkatapon si BP Koirala noong 1976, at agad na isinampa
sa bahay. [109] Isang pangkalahatang reperendum ang ginanap noong 1980, na nakita ang
kampanya ng CPN ML para sa pagpipilian ng demokrasyang multi-party, kasama ang Nepali
Congress, ngunit ang Panchayat System ay idineklara na nagwagi sa makabuluhang
kontrobersya. [111] Ang panchayat ng Panchayat ay nakita ng mga pamahalaan na
pinamumunuan ng isang pangkat ng mga monarkiya na loyalista na magkakasama, kasama sina
Surya Bahadur Thapa, Tulsi Giri at Kirti Nidhi Bista na naging punong ministro nang tatlong
beses bawat isa, bukod sa iba pa. Ang sistemang Panchayat ay nagpakilala ng maraming mga
reporma, itinayo ang mga imprastraktura at binago ang bansa, habang makabuluhang pinipigilan
ang kalayaan sa politika, na ipinataw ang wikang Nepali at karaniwang kultura sa pang-aapi sa
lahat ng iba at pagpapalaganap ng propaganda ng Indophobic ang mga epekto ng kung saan
naranasan hanggang sa kasalukuyan . [109] [103]

Si Prachanda na nagsasalita sa isang rally sa Pokhara.

Noong 1990, ang magkasanib na pagtutol ng sibil na inilunsad ng United kaliwang harapan
(isang alyansa ng dalawang pangunahing partido ng komunista) at ang Nepali Congress na may
mga panggigipit na nilikha mula sa blockade ng ekonomiya na ipinataw ng India ay matagumpay
sa pagbagsak sa Panchayat at ang bansa ay naging isang monarkiya ng
konstitusyon. [109] [114] Ang United Left Front ay naging CPN UML.[103] Ang mga loyalistang
Panchayat ay nabuo ang National Democratic Party na lumitaw bilang pangatlong pangunahing
partido. Habang pinamamahalaan ng Nepali Kongreso ang pamahalaan sa halos sampung
sampung taon ng demokrasya na sumunod, ang demokrasya ay kadalasang isang pagkabigo dahil
sa hindi pa natapos na demokratikong kultura at pampulitikang pang-politika sa kapital, pati na
rin ang digmaang sibil na sumunod sa pag-aalsa ng gerilya na inilunsad ng Party ng
Maoist. Kasunod ng isang apat na taong autokratikong pamamahala ni Gyanendra na nabigo
upang talunin ang mga Maoista, isang protesta sa masa ng sibil ang inilunsad ng isang koalisyon
ng mga maoista at mga partidong pampulitika noong 2006, na pinilit ang hari na bumaba, dinala
ang mga maoista sa proseso ng kapayapaan , at nagtatag ng isang demokratikong republika
noong 2008. [115] [116]
Kasunod ng pinagkasunduang pampulitika upang magbuo ng bagong konstitusyon ng republika
sa pamamagitan ng isang nasasakupang asembleya, ang politika ng Nepali ay nakakita ng isang
pagtaas ng puwersa / ideya ng nasyonalismo. Habang ang kawalang pampulitika ay nagdulot ng
tuluy-tuloy na kawalang-tatag, na pinapanatili ang average na average na siyam na buwan bawat
gobyerno, ang panahong ito ay nakakita ng dalawang halalan ng pagpupulong ng konstitusyon at
ang pagtaas ng mga pambansang partido ng Madhesi, lalo na sa rehiyon ng Eastern
Terai. [104] [117] [118] [119] Pagsapit ng 2015, ang bagong konstitusyon ay naiproklama at ang
Nepal ay naging "isang pederal na demokratikong republika na nagsusumikap patungo sa
demokratikong sosyalismo". [120] Noong 2017, isang serye ng mga halalan ang ginanap
alinsunod sa bagong konstitusyon, na itinatag ang Partido Komunista ng Nepal (pormal na
nagkakaisa pagkatapos ng halalan) bilang naghaharing partido sa pederal na antas pati na rin ang
anim sa pitong lalawigan, ang Nepali Congress bilang ang tanging makabuluhang partido ng
oposisyon sa antas ng pederal at panlalawigan at ang koalisyon ng Madhesi ay nabuo ang
pamahalaang panlalawigan sa Lalawigan No. 2, ngunit ipinagmamalaki ang kapabayaan na
pagkakaroon ng iba pang bahagi ng bansa. [121] [122] [123]
Pamahalaan
Pangunahing artikulo: Pamahalaan ng Nepal at Konstitusyon ng Nepal

Pagpasok sa Singha Durbar , ang upuan ng pamahalaang Nepali sa Kathmandu

Pinamamahalaan ang Nepal ayon sa Saligang Batas ng Nepal , na naganap noong ika-20 ng
Setyembre 2015. Tinukoy nito ang Nepal bilang pagkakaroon ng multi-etniko, multi-lingual,
multi-relihiyon, iba't ibang kultura na may karaniwang mga hangarin ng mga taong naninirahan
sa magkakaibang mga heograpiyang rehiyon , at ipinagkatiwala at pinagsama ng isang bono ng
katapatan sa pambansang kalayaan, integridad ng teritoryo, pambansang interes, at kasaganaan
ng Nepal. Ang lahat ng mga taong Nepali ay sama-sama na bumubuo sa estado.
Ang Pamahalaan ng Nepal ay binubuo ng tatlong sanga: [19]
 Ehekutibo : Ang anyo ng pamamahala ng Nepal ay isang multi-party, mapagkumpitensya,
pederal na demokratikong republikano na parlyamentaryo na batay sa plurality. Ang
kapangyarihan ng ehekutibo ng Nepal ay nakasalalay sa Konseho ng mga Ministro alinsunod sa
Saligang Batas at batas ng Nepali. Itinalaga ng Pangulo ang lider ng partidong parlyamentaryo
ng partidong pampulitika na may nakararami sa Kapulungan ng mga Kinatawan bilang isang
Punong Ministro, at ang isang Konseho ng mga Ministro ay nabuo sa kanyang tagapangulo.Ang
kapangyarihan ng ehekutibo ng mga lalawigan, alinsunod sa Konstitusyon at mga batas, ay na-
vested sa Konseho ng mga Ministro ng lalawigan. Ang kapangyarihang ehekutibo ng lalawigan
ay dapat isagawa ng Ulo ng lalawigan kung sakaling wala ang Tagapangasiwa ng lalawigan sa
isang State of Emergency o pagpapatupad ng panuntunan ng Pederal. Ang bawat lalawigan ay
may seremonya ng Ulo bilang kinatawan ng pamahalaang Pederal. Ang Pangulo ay nagtalaga ng
isang Gobernador para sa bawat lalawigan. Ginagawa ng Gobernador ang mga karapatan at
tungkulin tulad ng tinukoy sa konstitusyon o batas. Itinalaga ng Gobernador ang pinuno ng
partidong parlyamentaryo sa mayorya sa Provincial Assembly bilang Punong Ministro at ang
Konseho ng mga Ministro ay nabuo sa ilalim ng pagkapangulo ng Punong Ministro.
 Lehislatura : Ang Lehislatura ng Nepal, na tinawag na Federal Parliament, ay binubuo ng
dalawang Bahay, na ang Kapulungan ng mga Kinatawan at ang Pambansang Asembleya. Ang
term ng House of Representative ay limang taon. Ang Kapulungan ng mga Kinatawan ay
binubuo ng 275 mga miyembro: 165 mga miyembro na inihalal sa pamamagitan ng unang-
nakaraan-ang-post na sistema ng elektoral na binubuo ng isang miyembro mula sa bawat isa sa
isang daan at animnapu't limang mga nasasakupan ng elektoral; 110 ang nahalal mula sa
proporsyonal na representante ng elektoral na sistema kung saan bumoboto ang mga botante para
sa mga partido, habang tinatrato ang buong bansa bilang isang solong nasasakupan ng
elektoral. Ang Pambansang Assembly ay isang permanenteng bahay. Ang panunungkulan ng
mga miyembro ng National Assembly ay anim na taon. Ang Pambansang Asamblea ay binubuo
ng 59 mga kasapi: 56 mga miyembro na napili mula sa isang Electoral College, na binubuo ng
mga miyembro ng Provincial Assembly at mga tagapangulo at vice-chairpersons ng mga
konseho ng Village at mga Mayors at Deputy Mayors ng mga munisipal na konseho, na may
iba't ibang mga timbang ng mga boto para sa bawat isa, na may walong miyembro mula sa bawat
lalawigan, kabilang ang hindi bababa sa tatlong kababaihan, isang Dalit , at isang tao na may
kapansanan o isang miyembro ng isang minorya. Tatlong miyembro, kabilang ang hindi bababa
sa isang babae, ay hinirang ng Pangulo sa rekomendasyon ng Pamahalaan ng Nepal. Ang isang
Assembly Assembly ay ang unicameral legislative Assembly para sa isang federated
province. [124] Ang termino para sa Provincial Assembly ay limang taon.

You might also like