PANGWAKAS

PANGKAT
NA GAWAIN

APAT
ARALIN 4.3
APLIKASYON
Pagsulat ng buod ng bawat

kabanata ng El Filibuterismo

na may kaugnayan kay Basilio.

KABANATA
ANIM
Nang tumutunog ang mga batingaw Kinuha siyang katulong o utusan.   Pinag-aral sa

ng  noche  buena si Basilio ay palihim na Letran.   Unang taon: wala siyang nabibigkas

nagtungo sa gubat.   Paliit ang buwan.   Kaya’t kundi ang pangalan niya at ang

paaninaw na tinungo ni Basilio ang libing ng salitang adsum o narito po.  Minaliit siya dahil sa

kanyang ina.   Ipinagdasal ang kaluluwa ng ina luma at gulanit na suot.   Gayunman, ay lagi

at gunita ng nakaraang may 13 taon…Namatay siyang nagsasaulo ng leksiyon.   At nang matuos

ang kanyang ina.   May dumating na lalaking niyang sa tatlo o apat na paraan sa kanyang

sugatan.   Pinahakot siya ng kahoy na klase ay may 40 lamang ang nagtatanong di na

ipinasusunog sa bangkay ng ina at ng sugatang sumama ang loob niya.   Nang magsulit, natugon

lalaki.   May dumating  pang  isang lalaki. niya ang tanong sa kanya at ang marka niya

Tumulong ito sa pagtatalsakan ng kahoy at para sa unang taon ay aprovado.   Ang siyam

paglilibing sa kanyang ina.Umalis siya sa gubat. niyang kasamahan sa pagsusulit ay nangag-ulit

  Lumuwas ng Maynila.   Maysakit at gulanit ang na lahat.Ikatlong taon. Naisipan ng professor na

damit.   Ninais nang pasagasa sa mga karuwahe Dominiko ang pagtanong kay Basilio na akala

dahil sa hirap at gutom.   Natagpuan niya sina niya’y tanga upang magpatawa sa klase.

Kapitan Tiyago na katatapos dalhin sa beateryo  Natugon ni Basilio ang tanong.  

si Maria Clara.  
Parang  loro  siya sa pagsagot.   Noo’y di Muhi si Kapitan Tiyago sa mga prayle

na tinanong si Basilio.  Bakit pa mula nang magmongha si Maria Clara.

tatanugin ito’y di naman nakapag-  Pinalipat si Basilio sa Ateneo Municipal.

papatawa sa klase?  Nawalan ng sigla Malaki ang natutuhan ni Basilio. Nagsulit

sa pag-aaral si  Basilio. Nguni’t isang siya sa pagkabatsilyer.   Ipinagmalaki

professor niya ang nasiyahang siya ng kanyang mga profesor. Nakasulit

tumanggap ng hamon ng mga kadete siya at kumuha ng medisina.

sa isang pasyalan at nagyakag ng mga Pagkatapos, naging matiyaga at

estudyante niya na inilaban niya sa mga masigasig sa pag-aaral si Basilio.   Kaya

kadete  sable  laban sa baston. di pa man nakakatapos ay

  Namayani si Basilio sa labanan. nakapanggamot na siya.   At huling taon

 Nakilala ng professor.  Nang magtapos: na ng pag-aaral ni Basilio.   Pagkatapos

 sobresaliente at may mga medalya pa. niya’y pakaksal na sila ni Huli.

KABANATA
PITO
Pauwi na sana si Basilio nang may marinig siyang Kayo po’y isang taong mahal sa akin, kayo’y

mga yabag at liwanag na palapit.  Nangubli siya sa ipinalalagay ng lahat, matangi sa akin, na patay na

puno  ng  Baliti.   Sa kabila  ng  puno tumigil ang at ang mga kasawian sa buhay ay madalas kong

dumating.  Nakilala ito ni Basilio - ang mag-aalahas ikinalulungkot.    Lumapit si  Simoun  sa binata.

nang mag-alis ito  ng  salamin.   Nangsimulang   Aniya:  Basilio, ika’y naghahawak  ng  isang lihim na

maghukay si Simoun sa tulong  ng  isang asarol. maaring magpangayaya sa akin, at ngayo’y

  Naalaala si Basilio.   Ito ang taong tumulong sa natuklasan mo pa ang isa na kung mabubunyag ay

paglilibing sa kanyang ina at sa pagsunog sa isa ikasisira  ng  aking mga balak.    At sinabi

pang lalaking doon namatay.   Nag-isip ni  Simoun  na dapat ay patayin na niya si Basilio

si  Basilio.  Sino sa dalawang lalaking ito ang upang iligtas ang kanyang layunin.   Gayunman,

namatay o ang buhay na nagbubuhay Simoun - ang hindi ko marahil pagsisihan na ika’y di ko patayin.

si Ibarra?Nagpakita na kay Simoun si Basilio at

  Gaya ko rin ay may dapat kang ipakipagtuos sa

naghandog  ng  pagtulong bilang ganti sa tulong na

lipunan.   Ikaw at ako ay uhaw sa katarungan.

ipanagkaloob nito may 13 taon na ang nakalilipas.

 Dapat tayong magtulungan.At inamin ni Simoun na

  Tinitutukan ni Simoun  ng  baril si Basilio.   Sino ako

siya nga si Ibarra.   Isinalaysay nito ang

sa palagay mo?  tanong  ng  mag-aalahas.   Tugon

pagkakapaglibot sa buong daigdig upang
ni Basilio:
magpakayaman. 
Nagbalik upang ibagsak ang pamahalaang marumi Ito’y pinabulaan ni  Simoun. Anya:  Ang Kastila kailanman

sukdang ipagdanak  ng  dugo.   Siya raw ay sadyang ay di magiging wikang pangkalahatan sa bayang ito;

nagpapalala sa pag-iimbot at sapagka’t sa mga kulubot  ng  kanyang isip at sa

pintig  ng  kanyang puso ay wala ang mga akmang

pagmamalabis  ng  taong pamahalaan at simbahan

pananalita sa wikang iyan.    Iilan lamang daw ang

upang gisingin ang damdamin  ng  bayan sa
nakapagsasalita  ng  Kastila.   At ang iilang ito ay
paghihimagsik.Nguni’t sinuwatan niya sina Basilio at
mawawalan  ng  sariling kakayahan, magpapailalim sa
mga kasamahan na nagbabalak
ibang utak, paaalipin.   Tinuligsa ni Simoun ang mga
magtayo  ng  paaralan  ng  Wikang Kastila at
pangkat na naghahangad luminang sa wikang Kastila at
humihinging gawing lalawigan  ng  Espanya ang
di sa kaalamang magsalita o sumulat sa sarili nilang
Pilipinas at bigyan  ng  pantay na karapatan ang mga
wika.   Tinuligsa rin niya ang mga nagpapanggap na di
Kastila at  Pilipino.   Ito raw ay magbibigay daan sa
sila maalam magsalita at umunawa  ng  sariling
Pilipinas sa pagiging bayang walang sariling
wika.Mabuti, ani  Simoun, at hangal ang pamahalaang
pagkukuro, walang kalayaan at pati kapintasan ay
Kastila na ayaw magpaturo  ng  wika nito sa mga

hiram dahil sa pagpipilit manghiram ng wika.  Ibig raw

nasasakupang di tulad  ng  Rusya at Alemanya.

nina Basilio na matulad ang Pilipinas sa mga bansang

  Ani  Simoun:  Kayo’y nakalilimot na habang ang isang

magugulo sa Timog  Amerika  (South  Amerika).Ayon kay bayan ay may sariling wika, napananatili rin nito ang

Basilio ang Kastila ay isang wikang magbubuklod- kanyang paglaya.   Ang wika ay isang pag-

buklod sa mga pulo ng Pilipinas. iisip ng bayan.