Polimer Malzemeler

Polimer Malzemeler
(Polimer Kimyası)
1
Polimerizasyon Yöntemlerine Göre Polimerlerin Sınıflandırılması
Polimerizasyon Yöntemlerine
Katılma Basamaklı
Polimerizasyonu Polimerizasyon Koordinasyon
(Zincir (Kondenzasyon Polimerizasyonu
Polimerizasyonu) Polimerizasyonu)
Radikalik Katılma Polimerizasyonu İyonik Katılma Polimerizasyonu
Katyonik Katılma Polimerizasyonu Anyonik Katılma Polimerizasyonu
4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 3

Polimerizasyon(Polimerleşme)
Yüzlerce monomerin birleşmesinden oluşan çok daha büyük makro moleküllere polimer denir. Çok
sayıda monomerin birleşerek büyük moleküller oluşturması olayına ise polimerleşme denir. Ya da
“Bir kimyasal tepkimede polimer oluşumuna polimerleşme denir.” şeklinde de bir tanım yapabiliriz.
Vagonların her birini monomer olarak düşünecek olursak tren bir polimerdir.
Polimerleşme; kondenzasyon polimerleşmesi (iki büyük molekülün birleşerek aradan küçük bir
molekülün ayrılması ile oluşan polimer) ve katılma polimerleşmesi (çok sayıda monomerin yan
yana gelmesiyle oluşan polimer) olmak üzere ikiye ayrılır.
Polimerleşmeye yatkın kimyasallar bu iki mekanizmadan birini izleyerek polimer zincirlerine katılır.
Basamaklı polimerizasyon üzerinden elde edilen polimerlere basamaklı polimer, katılma
polimerizasyonu ile elde edilen polimerlere ise katılma (zincir) polimeri denir.

Polimerizasyon(Polimerleşme)

KONDENZASYON POLİMERİZASYONU
Kondenzasyon diğer bir deyişle basamaklı polimerizasyon fonksiyonel gruplar taşıyan moleküller
arasında adım adım ilerler. Önce iki monomer tepkimeye girerek bir dimer oluşturur. Dimer, diğer bir monomerle
birleşerek trimere veya kendisi gibi birdimerle birleşerek tetramere dönüşür ve benzer tepkimelerle bu zincirler
büyümeyi sürdür. Polimerizasyon ortamında bulunan her büyüklükteki molekül birbirleriyle tepkimeye girebilir ve
polimerin mol kütlesi yavaş yavaş, uzun bir zaman aralığında artar.
Kondenzasyon tepkimeleri -OH, -NH2, -COOH türü fonksiyonel guruplar taşıyan moleküller arasında
gözlenir. Tepkimeye katılan moleküller, aralarından küçük bir molekül ayrılarak birleşirler, ayrılan küçük molekül
çoğu zaman sudur. Kondenzasyon tepkimeleriyle polimer elde edilebilmesi için en az iki noktadan
kondenzasyona girebilecek kimyasal maddeler gereklidir. Kondenzasyon tepkimelerinin bu noktalardan art arda
ilerlemesiyle (polikondenzasyon) polimer zincirleri oluşur.

Glikol ve Adipik Asit monomerlerinin kondenzasyonu ile poliester oluşumu
Poliester oluşumunu gösteren tepkime denkleminde, poliester formülünde köşeli parantez içerisinde gösterilen
birime “ yinelenen birim’’ denir. Yinelenen birimin bileşeni reaksiyona giren diğer iki monomerinkinden farklıdır.
Bu reaksiyon bir denge reaksiyonudur ve ortamdaki bütün fonksiyonel guruplar tükeninceye kadar devam eder.
Basamaklı polimerizasyon, polimerlerin molekül ağırlığının yavaş yavaş artması ile ilerler. Basamaklı
polimerizasyonda reaksiyon derecesi, reaksiyon süresinin bir fonksiyonu olduğundan istenilen molekül ağırlığı,
reaksiyonun uygun bir süre sonunda durdurulmasıyla elde edilir.

Reaksiyon, reaksiyona giren maddelerden birinin tamamen tükenmesi ve bütün zincirlerin her iki yönde aynı
fonksiyonlu gruplarla sonlanmasıyla durdurulur.
Poliesterlere benzer şekilde poliamitler, diamin ve dikarboksilik asitler arasındaki kondenzasyon tepkimelerinden
sentezlenebilirler.

Kondenzasyon tepkimelerine bir başka örnek, diaminler ile dikarboksilik asitklorürler arasında HCI ayrılması
şeklinde ilerleyen poliamit sentezidir.


Yüksek molar kütleli polimer
İki ayrı çıkış maddesinin kullanıldığı ( diol, diamin gibi) kondenzasyon sentezlerinde yüksek molar
kütleli polimerler, eş molar girdilerden çıkılarak hazırlanabilir (fonksiyonel grup sayıları eşitlenir). Ancak,
uygulamada girdilerin yeterince saflaştırılması, dolayısıyla fonksiyonel grupların başlangıç derişimlerinin
eşitliğinin tam kontrolü pek olası değildir. Bu sebeple iki çıkış maddesi kullanılarak yapılan basamaklı
polimerizasyonda, genelde, düşük mol kütleli polimerler elde edilir.
Girdilerin içerisinde bulunabilecek az miktardaki safsızlık, fonksiyonel grupların stokiyometrisini

bozarak zincir sonlarının fazla olan fonksiyonel gruplarla kapanmasına yol açar ve zincir büyümesini engeller.
Örneğin, diol ve yeterince saf olmayan dikarboksilik asit arasındaki poliesterleşmede, zincir sonları tepkime
koşullarında birbirleriyle tepkimeye giremeyecek olan –OH gruplarıyla kapanır. Aşağıda yapısı verilen bu tür
zincirler kondenzasyon tepkimelerini sürdüremezler.

Yüksek molar kütleli polimer
Yüksek mol kütleli kondenzasyon polimerlerinin sentezi değişik yaklaşımlarla yapılır. Bunlar
arasında fonksiyonel grup sayısını olabildiğince eşit tutabilme yanında;
i) ester-değişim tepkimelerinden yararlanma
ii) eriyik polimerizasyonu
iii) her iki fonksiyonel grubu üzerinde bulunduran tek çıkış maddelerinin (H2N-R-COOH, HO-R-COOH
gibi) kullanılması
iv) ara yüzey polimerizasyonu yöntemleri sayılabilir.

Düşük molar kütleli polimer
Bazı durumlarda kullanılacağı yere bağlı olarak özellikle orta ya da düşük molar kütleli
kondenzasyon polimerleri hazırlanabilir.
Düşük molar kütleli kondenzasyon polimerleri hazırlama yöntemlerinden birisi, çıkış maddelerinin
stokiyometrisini değiştirmektir. Girdilerden biri fazla alınarak, polimer zincirlerinin sonlarının fazla alınan
fonksiyonel grupla kapanması sağlanır ve zincir büyümesi belli bir molar kütlesinde engellenir. İstenilen molar
kütlesine ulaşıldıktan sonra, ani soğutma gibi bir işlemle polimerizasyonun durdurulması, bir başka molar
kütlesi kontrol tekniğidir.

Düşük molar kütleli polimer
Girdilere az miktarda monofonksiyonel bileşikler katılarak da mol kütlesi düşürülebilir. Dikarboksilik

asit ve diolden poliester sentezinde, ortama uygun miktarda monofonksiyonel bir asit (R-COOH) ya da alkol
(R-OH) katıldığında polimer zincirlerinin sonları R gruplarıyla kapanır ve ileri tepkimeler veremezler. Eşmolar
dikarboksilik asit ve diolün kullanıldığı poliester polimerizasyon sistemine, mol olarak %1 asetik asit katılması
polimerizasyon derecesinin 200 veya daha düşük değerde kalmasına neden olur. Poliamitlerin mol kütlesi
monoamit kullanılarak düşürülebilir.
Yeterince saf girdilerden yola çıkılarak yüksek mol kütleli kondenzasyon polimerleri hazırlamanın bazı
sakıncaları vardır. Bu yöntemle elde edilen polimer içerisinde bulunan fonksiyonel gruplar, birbirleriyle
tepkimeye girme potansiyeline sahiptirler ve polimerin kullanımı sırasında etkileşebilirler. Bu olasılık göz
önüne alınarak ani soğutma türü polimerizasyonu durdurma yöntemleri uygulandığında polimer zincirlerinin
uçları birbirleriyle etkileşemeyecek fonksiyonel gruplara çevirir.

Halka oluşumu
Kondenzasyon polimerizasyonunda her zaman doğrusal polimerler elde edilmezler. Polimerizasyonun her
aşamasında doğrusal polimer yanında halkalaşma tepkimeleri sonucu dimer, trimer veya daha yüksek halkalı
oligomerler de oluşabilir. Halka oluşum tepkimeleriyle amino asitler, halkalı amitlere (laktam); hidroksi asitler,
halkalı esterlere (lakton) dönüşürler.
Halka oluşumu H2N-R-NH2 ve HOOC-R-
COOH gibi iki fonksiyonel grubu birlikte
taşıyan moleküllerin kondenzasyonunda da
beklenir. Halkalaşmaya eğilim bağ açıları, yan
grupların türü, bağlar etrafında dönme
yeteneği gibi özelliklere bağlıdır. Bu özellikler,
halkanın gerginliğini etkileyerek kolay oluşup
oluşmayacağını belirler.

Monomer + monomer ——→ dimer + H2O
Basamaklı Polimerizasyon Kinetiği
Poliesterleşme Kinetiği Monomer + dimer ——→ trimer + H2O
Dioller ve dikarboksilik asitler arasındaki
Monomer + trimer ——→ tetramer + H2O
poliesterleşme tepkimesi aşağıdaki
| |
mekanizma üzerinden ilerler. Mekanizmadaki | |
tepkimelerin tamamı denge tepkimesidir ve Dimer + monomer ——→ trimer + H2O
Dimer + dimer ——→ tetramer + H2O
yüksek mol kütleli polimer, yan ürün olan
Dimer + timer ——→ pentamer + H2O
suyun sistemden sürekli uzaklaştırılmasıyla | |
elde edilebilir. | |
Trimer + monomer ——→ tetramer + H2O
Trimer + dimer ——→ pentamer + H2O
Trimer + trimer ——→ hekzamer + H2O
| |
| |

Poliesterleşme Kinetiği
Poliesterleşme tepkimesinin ilerlediği ortamda bulunan her boy zincir birbirleriyle kondenzasyon tepkimesine
girebilir ve bu tepkimeler,
˄˄˄—— COOH + OH —˄˄˄ ——→ ˄˄˄— C — O —˄˄˄ + H2O
şeklinde genelleştirilir.
Zincir uçlarındaki – OH ve – COOH gruplarının tepkimeye girme hızının, bağlı bulundukları zincirlerin
büyüklüğünden etkileneceği düşünüldüğünde, polikondenzasyon mekanizmasında yer alan her bir tepkimenin
hız sabiti, dolayısıyla hızı da farklı olur.
Poliesterleşme tepkimesinin mekanizmasını basitleştirebilmek amacıyla fonksiyonel grupların tepkimeye

girme yeteneklerinin, zincir büyüklüğünden etkilenmediği varsayımı yapılır. Böylece, mekanizmada yer alan
tepkimelerin hız sabitlerinin sayısal değeri birbirine eşitlenir.
Poliesterleşme Kinetiği
Küçük moleküller arasındaki esterleşme tepkimelerini asitler katalitik etki yaparak hızlandırırlar. Benzer
şekilde asitler, poliesterleşme tepkimelerinde de katalizör etkisi yaparlar. Poliesterleşme tepkimelerinin genel
hız bağıntısı, -COOH ve –OH gruplarının tepkimeye girme hızlarının zincir boyundan etkilenmediği varsayımı
ve asitlerin katalitik etkisi göz önüne alınarak en genel haliyle
- d[COOH] ̸ dt = k [COOH] [OH] [H+] şeklindedir.
Kinetik incelemeler, poliesterleşmede ortamına katalizör amacıyla dışarıdan bir asitin katılıp katılmadığına
bağlı olarak, katalizlenmemiş poliesterleşme tepkimesi kinetiği veya katalizlenmiş poliesterleşme
tepkimesi kinetiği adları altında yapılır.

Poliesterleşme Kinetiği-Katalizlenmemiş poliesterleşme tepkimesi kinetiği
Dışarıdan katalizör olarak herhangi bir asitin katılmadığı poliesterleşme ortamında, dikarboksilik asit
üzerindeki karboksil grupları katalizör görevi yapar. Bu durumda hız, karboksil gruplarının derişimine ikinci
dereceden bağlı verilir.
-d [COOH] ̸ dt = k [COOH]2 [OH]
Bağıntıda k, üçüncü dereceden yürüyen tepkimenin deneyle belirlenebilecek hız sabitidir. Polimerizasyon
eşmolar diol ve karboksilik asit ile başlatıldığında ([COOH]0= [OH]0) her iki fonksiyonel grup aynı hızla
harcanacağından tepkime süresince,
[COOH] = [OH]
eşitliği korunur ve polimerizasyon hızı için aşağıdaki bağıntıya geçilir.
- d [COOH] ̸ dt = k[COOH]3

Bağıntının, t=0’da [COOH] = [COOH]0 ve t=t ‘de [COOH] = [COOH] sınırları verilerek alınacak integralinden,
1/[COOH]2 = 1/[COOH]o2+ 2kt
Şeklinde polimerizasyon ortamındaki fonksiyonel grup derişimini ([COOH]) zamana bağlayan ilişki elde edilir.
Tepkimeye girmemiş –COOH gruplarının derişimi, polimerizasyonun farklı zamanlarından alınacak örneklerin
uygun bir bazla titrasyonuyla bulunabilir. Tepkimenin hız sabiti (k) ise, t ‘ye karşı 1/ [COOH]2 grafiğinin
doğrusal kısmının eğiminden hesaplanır.
Eşmolar diol ve dikarboksilik asit alınarak yapılan deneylerde poliesterleşme hızının –COOH grubu
derişimine 2’nci (%50-86 dönüşüm aralığında doğrusal) veya 5/2’nci dereceden (%69 dönüşüme kadar
doğrusal) bağlı olduğuna yönelik hız bağıntıları önerilmekle birlikte, en iyi sonuç üçüncü derece kinetikte elde
edilmektedir.
Monokarboksilik asit ve alkollerin kullanıldığı küçük moleküller arasındaki esterleşme tepkimelerinde
de benzer sapmalar gözlenmektedir. Bu davranışın temel nedeni, polimerizasyon ortamının polaritesinin
polimerizasyonun ilerleyen aşamalarda değişmesidir. Polimerizasyonun başlangıcında, ortamda tepkime
girdileri olan dikarboksilik asit ve diol molekülleri vardır. Polimerizasyon sırasında polar karakterli asit ve alkol
grupları birleşerek yok olurken, sistem daha az apolar olan ester türü ürünler açısından zenginleşmektedir.

Poliesterleşme Kinetiği-Katalizlenmiş poliesterleşme tepkimesi kinetiği
Poliesterleşme tepkimesinde istenilen polimerizasyon derecesine ulaşmak için geçen süre, dışarıdan
ortama katılacak asitlerle (katalizör) yarı yarıya kısaltılabilmektedir. Bu nedenle, ticari üretimde asitlerin
katalizliği ekonomik açıdan önemlidir ve uygun bir polimerizasyon süresi sonunda yüksek mol kütleli polimer
elde edilebilmektedir.
Poliester sentezine benzer şekilde üre, fenol ve melaminin formaldehitle polimerizasyonu asit veya
bazlarla katalizlenir. Poliamitleşme türü tepkimeler yeterli hızda ilerlediği için ayrıca bir katalizör kullanmaya
gerek yoktur.

Sülfürik asit gibi bir asitin katalizör olarak kullanıldığı poliesterleşme tepkimesinin hızı, asitin ve
karboksil grubunun katalitik etkisi birlikte göz önüne alınarak,
-d [COOH]/dt = k’ [OH] [COOH]2 + kkat [H+] [OH] [COOH]
genel bağıntısıyla verilir. Bağıntıda k’, katalizlenmemiş; kkat, katalizlenmiş tepkimenin hız sabitini
göstermektedir.
Sisteme dışarıdan katılan asitin yanında karboksil gruplarının katalizliği anlamını yitireceği için,
kkat [H+] ˃˃ k’ [COOH]
ilişkisi geçerli olur ve polimerizasyon hızı yalnızca dışarıdan katılan asitin etkisi göz önüne alınarak yazılır.
-d[COOH] / dt = k kat [H+] [OH] [COOH]

Polimerizasyona eşmolar –COOH ve –OH ile başlanması durumunda hız için aşağıdaki eşitliğe
geçilir.
-d [COOH] / dt = kkat [H+] [COOH]2
Bağıntısındaki sabit terimler
k= kkat [H+]
Şeklinde k sabiti altında toplanarak ikinci derece kinetiği izleyen katalizlenmiş poliesterleşme hızı aşağıdaki
gibi elde edilir.
-d [COOH] / dt =k [COOH]2

Bağıntının, t=0’da [COOH] = [COOH]0 ve t = t’de [COOH] = [COOH] sınırları arasında integralinin
alınmasıyla polimerizasyon süresince ortamda bulunabilecek fonksiyonel grup derişimini zamana bağlayan
ilişki türetilir.
1 / [COOH] = 1 / [COOH]0 + kt
Bağıntısından yararlanılarak çizilecek t ‘ye karşı 1/ [COOH] grafiği, katalizlenmemiş poliesterleşme
tepkimesine benzer şekilde her bölgede doğrusal değildir. Deneysel hız sabiti olan k bu grafiğin doğrusal
kısmının eğiminden hesaplanır.

Polimerizasyon Derecesinin Polimer Büyüklüğüne Bağımlılığı
Eşmolar diol ve dikarboksilik asit ile başlatılan Poliesterleşme
Poliesterleşmede eşmolar diol ve dikarboksilik asit kullanıldığında başlangıçtaki (t=0) –COOH grubu sayısı aynı
zamanda başlangıçta alınan toplam dikarboksilik asit ve diol moleküllerinin sayısına eşit olacaktır. Dikarboksilik asit
üzerinde bulunan –COOH gruplarından birisi kendi molekülüne, diğeri bir diol molekülüne karşılık gelir.
Polimerizasyonun herhangi bir aşamasında ortamda bulunan zincirler,
HOOC —˄˄˄˄— COOH
HO —˄˄˄˄— COOH
HO —˄˄˄˄— OH
şeklinde üç ayrı olasılıkta son gruplar taşıyabilirler. Üç polimer zincirinde toplam üç tane – OH veya üç tane –COOH
grubu bulunmaktadır ve bu grupların birisinin sayısı ortamdaki polimer moleküllerinin sayısına eşittir. Bu nedenle
polimerizasyon ortamındaki toplam –COOH veya –OH gruplarını saymak, toplam polimer zincirini saymak anlamına
gelir.
Polimerizasyon Derecesinin Polimer Büyüklüğüne Bağımlılığı
Eşmolar diol ve dikarboksilik asit ile başlatılan Poliesterleşme
Tepkimeye giren moleküller (başlangıçta alınan –COOH grubu sayısına eşit) polimer zincirlerine ( t anındaki –
COOH grubu sayısına eşit) dağılacakları için polimerizasyon derecesi (Dp),
Dp = başlangıçtan alınan COOH grubu sayısı / t anında ortamda bulunan COOH grubu sayısı
Dp = [COOH]0 / [COOH]
şeklinde başlangıçtaki –COOH grubu derişiminin, t anındaki –COOH grubu derişimine oranlanmasıyla elde edilir.

Çapraz Bağlı Kondenzasyon Polimerleri
Jel noktası
Bifonksiyonel çıkış maddelerinin kullanıldığı kondenzasyon polimerizasyonunda doğrusal polimer zincirleri elde
edilir. Çıkış maddelerinin birisinin 3 veya daha fazla fonksiyonel grup taşıması, çapraz polimer oluşumuna yol açar.
Farklı zincirlerin yan dallarında bulunan –COOH ve –OH gruplarının tepkimesiyle polimer zincirleri çapraz bağlanır.
Çapraz bağ yoğunluğuna bağlı olarak polimerizasyon ortamı bir noktada jel görüntüsü alır ve jel noktası denilen bu
aşamada polimerizasyon karışımı akıcılığını yitirir. Jel, polimer kimyası açısından sıvı molekülleri absorplamış
çapraz bağlı polimere verilen addır. Triolle birlikte uygun oranda diol kullanılarak dallanma, dolayısıyla çapraz
bağlanma derecesi kontrol edilebilir.

KONDENZASYON POLİMERİZASYONU REÇETELERİ
Poliamid Reçineleri:
Poliamid reçineleri amin ve karboksil gruplu monomerlerin polikondenzasyonundan meydana gelir. Bu fonksiyonel
gruplar hem aynı bir monomerin, hem de muhtelif monomerlerin içinde olabilir. Onun için fonksiyonelli monomerlerin
yapısına göre polikondenzasyon reaksiyonları muhtelif metodlarla yapılabilir.



Sanayide polikondensasyon reaksiyonu ile tekstil endüstrisinin temel ürünü olan ve büyük bir ticari öneme sahip
olan poliamidler sentezlenir.
Naylon adı verilen poliamidler ilk defa 1928’de H. Carothers ve arkadaşları tarafından keşfedildi. İlk poliamid, adipik
asit ve heksametilen daiminden Naylon 6,6 olarak üretildi.

Naylonlar (poliamidler) aşınmaya ve çekmeye karşı yüksek direnç gösterirler. Çok az nem çekicidirler. Kimyasal
çözücülere, asit ve bazlara karşı dayanıklıdırlar. Poliamidler, elbiselik kumaş yapımında kullanılan iplerin (kord bezi)
üretiminde ve metal parçaların yerini alabilen malzemelerin yapımında, elektirik tellerin izalasyonunda, sıvılar ve
yağlarla peynir ve et ürünlerinin vakumlu ambalajında kullanılırlar. Sentetik iplik olarak ameliyat ipliği, kord bezi gibi
çok çeşitli kullanım alanları vardır. Tekstil elyafı olarak paraşüt elbise yapımında kullanılır.
Ayrıca epoksi reçineleri ile yapılarında bulunan amin gruplarının reaksiyonundan çapraz bağlı malzemeler elde
edilebilir. Bu da araba kaplama, endüstriyel malzemeler yapımında kullanılır.
Mavi Köpük

Polikarbonat Reçineleri:
İlk polikarbonat çalışmaları 1898’de A.Einhorn tarafından, hidrokinon ve fosgen arasındaki reaksiyonla
gerçekleştirildi. 1956’da polikarbonatlar ticari olarak üretilmeye başlandı. Bisfenol-A’nın keşfiyle polikarbonat üretimi
de gelişerek arttı. Bisfenol-A, fenol ve asetonun reaksiyonundan elde edilir. Difenil karbonat ile Bisfenol-A’dan elde
edilen polikarbonat en bilinen polikarbonattır.


Polikarbonatlar sert, dielektirik özelliklere sahip plastiklerdir. Sulu çözeltilere yeteri kadar dayanıklıdır. Darbeye ve
yüksek sıcaklığa dayanıklıdırlar. Elektirik malzemesi, otomobil malzemesi, inşaat malzemesi olarak geniş çapta
kullanılırlar. TV tüpleri, batarya kutu ve kapakları, hesap makinaları, buzdolapları, mutfak eşyaları gibi çok çeşitli
alanlarda kullanılırlar. Ayrıca polikarbonat borularda kullanılırlar.

Poliüretan Reçineleri: Diizosiyanatlarla dialkollerin verdiği polimerlerdir.
Poliüretanlar, mobilya sanayinde, koltuk minderlerinde ve yatak yapımında kullanılır. İki levha arasında iyi
yapışma özelliğine sahiptir. Pratik olarak polikondensleşme metodu ile elde edilen polimerin molekül ağırlığı
polimerleşme metodu ile elde edilen polimerlerin molekül ağırlığından az olur. Bunun sebepleri şunlardır.
Polikondenzasyon reaksiyonu için kullanılan fonksiyonel gruplu monomerlerin içinde safsızlıklar olur ki,
bunlar büyümekte olan polimer zincirinin durmasına sebep olur.
Polikondenzasyon prosesinde yan reaksiyonlar meydana gelir, bu reaksiyonlar esnasında fonksiyonel
grupların miktarı azalır ve polimer zincirinin büyümesi engellenir.
Reaksiyonda oluşan küçük moleküllü bileşikleri reaksiyon ortamından ayırmak zor olur ve bunlar
reaksiyonun ilerleyişini engeller.
Meydana gelen makromoleküller ortamdaki monomerlerle tekrar reaksiyona girebilir ve neticede polimer
zincirinin büyümesi zorlaşır.

Basamaklı polimerizasyon Katılma polimerizasyonu
Ortamda bulunan herhangi iki molekül tepkimeye Yalnız aktif polimer zincirleri monomer katarsa zincir
girerek zinciri büyütür. büyür
Önce iki molekül tepkimeye girer ve dimer oluşturur,

dimer monomerle tepkimeye girerek trimer ya da bir Monomerler hızla aktif merkezlere ard arda katılırlar
başka dimerle tepkimeye girerek tetramer verir ve
zincirler bu şekilde büyümeyi sürdürür.
Polimerizasyon belli bir süre ilerledikten sonraa

ortamda çıkış maddesi (veya monomer) kalmaz, Dp Monomer her zaman ortamda bulunur ve derişimi
= 10 olduğunda başlangıçta alınan çıkış maddesinin tepkime süresince azalır.
%99’u harcanır

Polimerizasyon süresince polimerin mol kütlesi Yüksek mol kütleli polimer polimerizasyonunun ilk
sürekli artar anlarında oluşur ve tepkime boyunca da polimerlerin
mol kütlesi fazla değişmez
Yüksek mol kütleli polimerlerin eldesi için uzun Yüksek dönüşümler için uzun polimerizasyon süresi
polimerizasyon süresi gerekir gerekir, ancak bu sürenin polimerin mol kütlesi
üzerine etkisi önemsizdir.
Polimerizasyon ortamındaki her molekül türü Yalnız radikalik türler birbirleriyle veya diğer
birbirleriyle tepkimeye girebilir. moleküllerle tepkimeye girebilir
Polimerizasyon süresince polimerizasyon ortamında Polimerizasyon süresince, ortamda monomer,

her büyüklükte polimer zinciri vardır yüksek mol kütleli polimer ve büyüyen aktif zincirler
bulunur

Polimerler Terminolojisi
o Zincir büyümesi o Solvatasyon
o Mol kütlesi o Sterospesifik
o Başlatıcı o Ataktik polimer
o Serbest radikal o Sindiotaktik polimer
o AIBN o İzotaktik polimer
o BPO o Poliester
o Radikal o Poliamit
o -elektronu o Diamin
o Olefin o Diol
o Azo bileşiği o Dikarboksilik asit
o Dimer o Stokiyometri
o Trimer o Polimerizasyon derecesi
o Tetramer o Reaksiyon kinetiği
o Aktif merkez o Halkalı oligomer
o Karbonyum iyonu KAYNAKLAR:
o Safsızlık 1- Mehmet SAÇAK, Polimer Kimyasına Giriş, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Döner Sermaye
İşletmesi Yayınları, No:50, Ankara, 1998.
o Katalizör 2- Ahmet Gürses, «Polimerlerin Sentezi Ders Sunumu», Atatürk Üniversitesi,
o Kokatalizör http://slideplayer.biz.tr/slide/2738451/
3- KİMYASAL REAKSİYONLARLA POLİMER SENTEZİ, MEPEG, Kimya Teknolojileri, Ankara, 2012.
o Dilektrik sabiti 4- RADİKALİK VE İYONİK POLİMERLEŞMELER, MEPEG, Kimya Teknolojileri, Ankara, 2012.
3. Hafta: Polimer Türleri ve Sınıflandırılması 70

Polimer Malzemeler - Hafta - 5Y

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Polimer Malzemeler - Hafta - 5Y

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Radikalik Katılma Polimerizasyonu İyonik Katılma Polimerizasyonu

Katyonik Katılma Polimerizasyonu Anyonik Katılma Polimerizasyonu

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 3

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 4

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 5

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 34

Glikol ve Adipik Asit monomerlerinin kondenzasyonu ile poliester oluşumu

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 35

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 36

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 37

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 38

Girdilerin içerisinde bulunabilecek az miktardaki safsızlık, fonksiyonel grupların stokiyometrisini

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 39

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 40

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 41

Girdilere az miktarda monofonksiyonel bileşikler katılarak da mol kütlesi düşürülebilir. Dikarboksilik

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 42

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 43

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 44

Poliesterleşme tepkimesinin mekanizmasını basitleştirebilmek amacıyla fonksiyonel grupların tepkimeye

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 46

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 47

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 49

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 50

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 51

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 52

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 53

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 55

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 56

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 57

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 58

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 59

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 60

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 61

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 62

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 63

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 64

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 66

Önce iki molekül tepkimeye girer ve dimer oluşturur,

Polimerizasyon belli bir süre ilerledikten sonraa

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 67

Polimerizasyon süresince polimerizasyon ortamında Polimerizasyon süresince, ortamda monomer,

4. Hafta: Polimer Reaksiyonları-I 68

3. Hafta: Polimer Türleri ve Sınıflandırılması 70

You might also like