MODYUL 9: ANG MAINGAT NA
PAGHUHUSGA Kung mailalagay sa sitwasyon na
Takot
Babala sa ating utak upang ingatan ang ating
mga sarili
Nagmumula ito sa hindi kawiliwiling
karanasan o sa mga kwento na paalala sa
ibang nakaranas na nito
Natural sa ating mga tao
Example: Takot sa mga ahas
Karuwagan
Ito naman ang pagsuko sa hamon dahil sa
kawalan ng tiwala sa sarili
Upang malaman ang pagkakaiba ng takot at
karuwangan kailangang timbangin:
Ano ano ang karanasan ko o ng iba na nag
sasabi saakin na huwag ang ikinakaharap na
bagay.
Nasubukan ko na ba (o ng iba) ito dati?
Ano ang nangyari?
Ano ang pahamak na maidudulot nito saakin
at sa iba kung gagawin ito?
Ano ang pakinabang na makukuha dito?
Kung may maidadagdaag o maibabawas sa
kahulugan ng buhay (ko)
Unang pag pili: Magpadaig sa karuwangan
o aminin ang takot at kumilos ng angkop
Kahiinahunan bilang Angkop
Ang angkop na gawin ay tungkuling
kailangan tumugon huwang magdrama mataranta o
panghinahaan. Sa kahinahunan matitimbang nang
may linaw at obhetibong pagtingin ang iba ibang
salik ng sitwasyon
a. Tumugon
b. pag suri ng kalidad ng itutugon: hindi labis hindi
kulang ANGKOP!
Ang Angkop bilang Makatanrungan
Ang paggawa na hindi naka ayon sa angkop
ay nag bubunga sa pagkasira (ng... Kaayusan sa
sarili, kapuwa, kapaligiran)
Katarungan
Salitang ugat ay "tarong" o "tarung" sa
bisaya ginagamit ito sa paraan na "mag
tarong gyud ka" na nagangahulugan sa
"umayos ka"/"magtino"/"magpakabuti"
Ito ay ang pagpanig sa kabutihan,
paglalagay sa ayos at pagiging matino sa
pag iisip at sa pakikipag ugnay
Ang Kilos ng Pamimili
kailangang mamili, ang dapat piliin ay ang tatlong
birtud:
Katapangan
Kahinahunan
Katarungan
Ang mga angkop na gawin:
Tamang timbang ng karuwagan at angas
Tapat na pagtingin sa kalagayan
Wastong pagkilos ayon sa kaayusan,
katinuan at kabutihan
Prudentia
Hiniram sa wikang Latin, Prudence sa
Ingles
Tinuturo nito sa atin ang pag-aangkop bilang
sumasapanahon.
Nauunawaan ito bilang isang uri ng
pagtingin sa hinaharap (Foresight)
Hindi lamang upang pangunahan ang mga
posibleng epekto ng pagpili, kundi isang
pag-uunawa na may isang kuwento ang mga
pangyayari sa kahapon at ngayon na siyang
magiging bukas.
Tinatawag na ina ng mga birtud ng
katapangan, kahinahunan, at katarungan ang
prudentia sapagkat nilalagay nito sa
konteksto ng panahon at kasaysayan ang
pamimili.
Hinihingi ng prudentia na maging maingat
sa panghuhusga at matino sa pagpapasiya.
Karunungang Praktikal
Kailangang maging maingat sa paghuhusga
dahil sa mga magiging bunga nito sa iyong
sarili at sa iba.
Ayon kay Aristoteles, ang kinikilala nating
birtud ng prudentia bilang Phonesis o
Katarungang Praktikal (Practical Wisdom).
Aniya, ang phonesis ay isinasagawang
karunungan.
Ibig sabihin, iniaangkop ang natututuhan ng
isip sa mga pang-araw-araw na gawain.
Ang paghusga ay hindi lamang gumagalaw
sa larangan ng mga ideya kundi sa mga
kinakailangan ng mga sitwasyon o pangyayari.
Kailangang isali sa pagtitimbang ang
kahandaan ng panahon, mga pangangailangan
at kakayahan ng mga tao, at kalagayan ng
paligid upang makagawa ng isang maingat na
paghusga (prudentia).
Dagdag pa ni Aristoteles, siyang
pinakamahalagang sangkap ng Phonesis ay ang
epekto ng pagiging mabunga.
 MODYUL 10: PAGMAMAHAL SA BAYAN
PATRIYOTISMO
Pagmamahal sa bayang sinilangan o native
land
Mula sa salitang pater = ama, inuugnay sa
salitang pinagmulan o pinanggalinan
NASYONALISMO
Ideolohiyang pagkamakabayan at
damdaming bumibigkis sa isang tao at sa iba
pang may pagkakaparehong wika, kultura, at
mga kaugalian o tradisyon
Ang Kahalagahan ng Pagmamahal sa Bayan
Ang pagmamahal sa bayan ay mahalaga.
Walang sinuman ang ligtas sa pagsasabuhay ng
responsibilidad na ito, dahil ang tao ay umiiral na
nagmamahal at sumasakatawang-diwa. Ito ay
nangangahulugan na tayo bilang tao ay umiiral sa
mundo kasama ang ating kapuwa.
Ang pamilya ang unang paaralan ng
pagmamahal; pinapalawak ito sa paaralan at
pinauunlad ng pakikisalamuha sa kapuwa sa
lipunang kinagagalawan. Kung ang pagmamahal ay
nadarama sa bawat miyembro ng pamilya, walang
pamilyang magkakawatak-watak. Magiging masaya
at makakaya nila ang bawat hamon ng buhay. Para
sa isang koponan na nagpamalas ng pagmamahal sa
grupo at miyembro nito, hindi lang pagkapanalo sa
mga laro kundi magkakaroon ng sense of pride at
mataas na tingin sa sarili. Ang pagmamahal na ito
ang siyang magiging daan upang makamit ang mga
layunin na gustong maisakatuparan. pamilya
Ang pagmamahal sa bayan ay nagiging
daan upang makamit ang layunin.
Socio-economic problem
Kung isasabuhay natin ang pagmamahal sa
bayan; may mangyayari bang patayan? May
manloloob at magmamalabis ba sa kapuwa? May
mga negosyante bang magtatago ng kanilang
paninda upang lumakas ang demand at tumaas ang
presyo ng bilihin? Uusbong ba ang walang
katapusang isyu ng korapsiyon? May mangyayari
bang kalamidad na likha ng tao dahil sa walang
pakundangang pagsira ng likas na yaman?
Ang mga socio-economic problem na ito ay
maiiwasan kung hindi man mapigilan kung may
pagmamahal sa bayan. Ang pagmamahal na ito ang
magbubuklod sa mga tao sa lipunan.
Pinagbubuklod ng pagmamahal sa bayan
ang mga tao sa lipunan.
Pagsasabuhay ng pagkamamamayan
Ang pagpapamalas ng pagmamahal sa bayan
ay pagsasabuhay ng pagkamamamayan; isang
indibidwal na ibinabahagi ang talino sa iba,
pinangangalagaan ang integridad ng pagkatao,
pinahahalagahan ang karangalan ng pamilya, na ang
pagmamahal ay likas bilang taong may malasakit
para sa adhikaing mapabuti ang lahat. Ang
pagmamahal na ito ay nakaugat sa kaniyang
pagkakakilanlanbilang taong may pagmamahal sa
bayan na iniingatan ang karapatan at dignidad.
Naiingatan at napahahalagahan ng
pagmamahal sa bayan ang karapatan at
dignidad ng tao.
Pagmamahal sa bayan
Sabi nga, kapag mahal mo ang isang tao,
alam mo kung ano ang magpapasaya at ang
mahalaga sa kaniya. Wala itong ipinagkaiba sa
pagmamahal sa bayan, ang isang mamamayan na
may pagmamahal sa bayan ay may pagpapahalaga
sa kultura, tradisyon, at pagkakakilanlan ng
kaniyang bayan.
Napahahalagahan ng pagmamahal sa
bayan ang kultura, paniniwala at
pagkakakilanlan.
Lipunan
Binubuo ng mga indibidwal na may iisang
tunguhin o mithiin. Ito ay posible kung ang mga
elementong bumubuo rito ay naisasakatuparan:
1. paggalang sa pagkatao ng tao,
2. tawag ng katarungan,
3. kapayapaan.
Magiging maunlad at maayos ang lipunan kung
isasabuhay ang mga birtud na itinataguyod nito
(Character Building ni David Isaacs).
“Ang dignidad ng persona ng tao ay kasama sa
kaniyang karapatan na maging bahagi sa aktibong
pakikilahok sa lipunan upang makapag-ambag sa
kabutihan panlahat.” - San Juan Pablo XXIII
Pilipinas bilang lipunan
Ang Pilipinas bilang lipunan ay
nanghihikayat sa mga mamamayan na isabuhay ang
mga birtud na makatutulong upang gumawa ng
makataong pagpapasiya at kilos, tungo sa
makabuluhan at mabuting pakikipag-ugnayan sa
Diyos, kapuwa, at sa kapaligiran. Ito ang kahulugan
ng birtud ng kabanalan na inuugnay ni Santo Tomas
de Aquino sa patriyotismo.
Ang sumusunod ay mga pagpapahalagang
dapat linangin ng bawat Pilipino upang maisabuhay
ang pagmamahal sa bayan. Nakapaloob ang mga ito
sa Panimula (Preamble) ng 1987 Konstitusyon ng
Pilipinas.
1. Pagpapahalaga sa buhay. Ang paggalang
sa buhay ay isang moral na obligasyon sa
Diyos ng bawat isa dahil ang buhay ay mula
sa Kaniya kaya’t walang sinuman ang
maaaring bumawi o kumuha nito kundi
Siya.
2. Katotohanan. Hindi kailanman
matatawaran ang integridad at hindi
mapagkunwari, tumatanggi sa anumang
 bagay na di ayon sa katotohanan, kasama 13. Kabayanihan. Sinasagot nito ang tanong
rito ang walang kapaguran at matiyagang na: Ano ang magagawa ko para sa
paghahanap ng lahat ng uri ng kaalaman. bayan at sa kapuwa ko?
3. Pagmamahal at pagmamalasakit sa 14. Kalayaan. Ang pagiging malaya na
kapuwa. Ang pagpapakita ng malasakit sa gumawa ng mabuti, mga katanggap-tanggap
kapuwa ay sa pamamagitan ng pagtulong na na kilos na ayon sa batas na ipinapatupad
walang hinihintay na kapalit. bilang pagsasabuhay ng tungkulin ng
4. Pananampalataya. Ang pagtitiwala at isang taong may dignidad.
pagmamahal sa Diyos, na ang lahat ay 15. Pagsunod sa batas. Ang pagkilala,
makakaya at posible. paghihikayat, at pakikibahagi sa
5. Paggalang. Ang paggalang bilang elemento pagsasabuhay ng mga ipinasang batas na
na bumubuo sa kabutihang panlahat, mangangalaga sa karapatan ng bawat
naipakikita kapag ang karapatan ng isang mamamayan.
mamamayan ay hindi natatapakan at 16. Pagsusulong ng kabutihang panlahat.
naisasabuhay ayon sa tamang gamit nito at Ang sama-samang pagkilos upang
napangangalagaan ang dignidad niya bilang mahikayat ang lahat na lumahok sa mga
tao. pagkakataong kinakailangan para sa
6. Katarungan. Sinisigurado na ang ikabubuti hindi lamang ng sarili, pamilya
paggalang sa karapatan ng bawat isa ay kundi ng lahat.
naisasabuhay, naibibigay sa isang tao kung
ano ang para sa kaniya at para sa iba, hindi Ang talahanayan ng mga pagpapahalagang
nagmamalabis o nandaraya sa kapuwa. batay sa pitong dimensiyon ng tao na nakalahad sa
7. Kapayapaan. Ang resulta ng pagkakaroon Batayang Konseptuwal ng Edukasyon sa
ng katahimikan, kapanatagan, at kawalan ng Pagpapakatao.
kaguluhan. Mga pagpapahalaga na
8. Kaayusan. Ang pagiging organisado ng nagpapakita ng
ideya, salita, kilos na may layuning Dimensiyon ng tao pagmamahal sa bayan
mapabuti ang ugnayan sa kapuwa. Ang mula sa 1987
pagiging disiplinado sa lahat ng Konstitusyon ng
pagkakataon. Pilipinas
9. Pagkalinga sa pamilya at salinlahi. Ang Pangkatawan Pagpapahalaga sa buhay
pangingibabaw ng papel ng pamilya bilang Pangkaisipan Katotohanan
pangunahing institusyon ng lipunan na Pagmamahal at
siyang tutugon sa pag-unlad na inaasam sa Moral pagmamalasakit sa
ikabubuti ng lahat. Binibigyang-halaga rito kapuwa
ang kasal bilang pundasyon ng pamilya at Ispiritwal Pananampalataya
kumikilos upang mapangalagaan ang Paggalang,Katarungan,
pisikal, moral, ispiritwal, at panlipunang Panlipunan Kapayapaan, Kaayusan
pag-unlad ng bawat miyembro nito lalong- at Pagkalinga sa pamilya
lalo na ang mga bata. Kasama na rito ang at salinlahi
pagtuturo sa mga bata ng kultura, Kasipagan,
paniniwalang kinagisnan na kailangang Pang-ekonomiya pangangalaga sa
ipagpatuloy na isabuhay at ang paggalang sa kalikasan at kapaligiran
pagkakakilanlan ng bansa. Pagkakaisa,kabayanihan,
10. Kasipagan. Ang pagiging matiyaga na Pampolitikal kalayaan, at pagsunod sa
tapusin ang anumang uri ng gawain nang batas
buong husay at may pagmamahal. Lahat ng dimensiyon Pagsusulong ng
Ginagamit ang talento at kahusayan sa kabutihang panlahat
pamamaraang nakatutulong sa kapuwa nang
buong kagalakan. Ang mga kaalamang ito ay pinatunayan ng
11. Pangangalaga sa kalikasan at pahayag ni San Juan Pablo XXII (1818-1963),
kapaligiran. Ang pagsasabuhay ng “Ang dignidad ng persona ng tao ay kasama sa
responsibilidad bilang tagapangalaga ng kaniyang karapatan na maging bahagi sa aktibong
kalikasan at ng mga bagay na nilikha ng pakikilahok sa lipunan upang makapag-ambag sa
Diyos laban sa anumang uri ng pang-aabuso kabutihang panlahat.”
o pagkawasak.
12. Pagkakaisa. Ang pakikipagtulungan ng Mga Angkop na Kilos na Nagpapamalas ng
bawat indibidwal na mapag-isa ang naisin at Pagmamahal sa Bayan
saloobin para sa iisang layunin.
May magagawa ang isang mamamayan
upang mabigyan ng solusyon ang mga problemang
kinakaharap ng bayan. Mulat ka na sa katotohanang
kabahagi sa pagbabagong kailangan ang mga
kabataan. Bukod sa mga tungkulin na dapat
isabuhay bilang isang Pilipino at mamamayan ng
ating bansa na nakasaad sa Konstitusyon, may mga
simpleng bagay na maaaring isabuhay upang
makatulong sa bansa ayon kay Alex Lacson:
1. Mag-aral nang mabuti.
2. Huwag magpapahuli.
3. Pumila nang maayos.
4. Awitin ang Pambansang Awit nang may
paggalang at dignidad.
5. Maging totoo at tapat, huwag mangopya
o magpakopya.
6. Magtipid ng tubig, magtanim ng puno, at
huwag magtapon ng basura kahit saan.
7. Iwasan ang anumang gawain na hindi
nakatutulong.
8. Bumili ng produktong sariling atin,
huwag peke o smuggled.
9. Kung puwede nang bumoto, isagawa ito
nang tama.
10. Alagaan at igalang ang nakatatanda.
11. Isama sa panalangin ang bansa at ang
kapuwa mamamayan.
Ang Pagiging Pilipino
Isang biyaya, hindi ito aksidente, nakaplano
ito ayon sa kagustuhan ng Diyos bilang isang
indibidiwal na sumasakatawang diwa.
Maisasakatuparan ito at magiging bahagi ng
kasaysayan kung magkakaisa tayo bilang
mamamayang may pagmamahal sa bayan. Sa mga
kaisipang nabanggit, tiyak akong naintindihan mo
na kung paano ipamamalas ang pagmamahal sa
bayan.
MODYUL 11: PANGANGALAGA NG
KALIKASAN
Nilalang ng diyos ang tao ayon sa kaniyang sariling
larawan bilang lalaki at babae - Genesis 1: 27-31
KALIKASAN
Tumutukoy sa lahat ng nakapaligid sa atin
na maaaring may buhay o wala
Mga puno, halaman, mga hayop, hangin,
lupa, tubig atbp.
Pinagkaloob ito ng Diyos sa atin upang tayo
ay mabuhay
Ayon sa Compendium on the Social
Doctrine of the Church, sa bahaging may
kaugnayan sa kalikasan, ang ugnayan natin o kaya'y
tungkulin sa kalikasan ay makikita sa kung ano ang
ugnayan natin sa ating kapuwa at sa Diyos.
Mga Trahedya ng Kalikasan
Pagputok ng Bulkang Pinatubo (1991)
Pagguho ng Lupa sa St. Bernard, Leyte
(2006)
Bagyong Ondoy (2009)
Bagyong Yolanda (2013)
Mga Maling Pagtrato sa Kalikasan
1. Maling Pagtatapon ng Basura
Nagdudulot ng pagbabara sa mga daanan ng
tubig, kung kaya't hindi maiiwasan ang mga
pagbaha kapag bumuhos ang malalakas na
ulan
Maaari ding pagkuhanan ng mga sakit
2. Iligal na pagputol ng mga puno
Maaaring magdulot ng malalaking pagbaha
dahil wala nang sisipsip ng tubig
Nagdudulot ng pagbibitak ng mga lupa na
nagiging sanhi upang matuyo ang mga
pananim
3. Polusyon sa hangin, tubig at lupa
Nagdudulot ng sakit tulad ng mga
respiratory diseases, sakit sa digestive tract,
sakit sa balat, at marami pang iba na
maaaring magresulta ng kamatayan.
4. Pagkaubos ng mga natatanging species ng
hayop at halaman sa kagubatan
Pinapatay ang mga hayop at inuubos ang
mga halaman para sa pansariling kapakanan
dahil dito, ang balanse ng kalikasan (balance
of nature) ay unti-unti na ring nawawala
5. Malabis at mapanirang pangingisda
Nakapaloob dito ang cyanide fishing,
dynamite fishing at muro-ami
6. Ang pagko-convert ng mga lupang
sakahan, iligal na pagmimina, at
quarrying
Ginagawang subdivision ang mga taniman
kung kaya't nagkukulang sa suplay
7. Global Warming at climate change
Kaugnay nito ang konsepto ng greenhouse
efefct, el niño at la niña
8. Komersiyalismo at Urbanisasyon
Ang komersiyalismo ay tumutukoy sa pag-
uugali ng tao at ang mga kilos na
nagpapakita nang labis na pagpapahalaga na
kumita ng pera o kaya pagmamahal sa mga
materyal na bagay sa halip na ibang mga
pagpapahalaga.
Ang urbanisasyon ay ang patuloy na pag-
unlad ng mga bayan na maisasalarawan ng
pagpapatayo ng mga gusali.
Dahil sa nais ng tao na umunlad at kumita
ng pera, nawawala na ang pagpapahalaga
nila sa kalikasan.
Ang Tao bilang Tagapangalaga ng Kalikasan
Ayon sa Compendium on the Social
Doctrine of the Church, sa lalong paglaki ng
kapangyarihan ng tao, lumalaki rin ang kaniyang
pananagutan sa kaniyang pamayanan.
Ang tunay na pangangalaga sa kalikasan ay
pagpapakita ng paggalang sa kabutihang panlahat
na siya namang layunin kung bakit nilikha ng Diyos
ang kalikasan.
Ang tungkulin natin na pangalagaan ang
ating kalikasan ay nakaugat sa katotohanang lahat
tayo ay mamamayan ng iisang mundo, dahil
nabubuhay tayo sa iisang kalikasan.
Ang Sampung Utos para sa Kalikasan
Ni Obispo Giampaolo Crepaldi, Kalihim ng
Pontifical Council for Justice and Peace, hango sa
Compedium:
1. Ang tao ay nilikha ng Diyos na kaniyang
kawangis ang siyang nasa itaas ng lahat ng
Kaniyang mga nilikha ay marapat na may
pananagutang gamitin at pangalagaan ang
kalikasan bilang pakikiisa sa banal na
gawain ng pagliligtas. Republic Act 3571,
10593, at Executive Order No. 23, s. 2011
ay ilan lamang sa mga batas na
napapalooban ng pagbabawal sa hindi
tamang pagputol ng mga puno sa kagubatan
man o sa ibang lugar. Palitan ang punong
pinutol.
2. Ang kalikasan ay hindi nararapat na gamitin
bilang isang kasangkapan na maaaring
manipulahin at ilagay sa mas mataas na
lugar na higit pa sa dignidad ng tao.
3. Ang responsibilidad na pang-ekolohikal ay
gawang para sa lahat bilang paggalang sa
kalikasan na para rin sa lahat, kabilang na
ang mga henerasyon ngayon at sa hinaharap.
4. Sa pagharap sa mga suliraning
pangkalikasan, nararapat na isaalang-alang
muna ang etika at dignidad ng tao bago ang
makabagong teknolohiya.
Ayon kay Papa Benedicto: "Ang
mga tanda o halimbawa ng pag-asenso o
progreso ay hindi lahat para sa kabutihan."
5. Ang kalikasan ay hindi isang banal ba
reyalidad na taliwas sa paggamit ng tao. Ang
paggamit dito ng tao ay hindi kailanman
mali, maliban na lamang kung ginagamit ito
na taliwas sa kung ano ang kaniyang lugar at
layunin sa kapaligiran o ecosystem.
6. Ang politika ng kaunlaran ay nararapat na
naaayon sa politika ng ekolohiya. Ang
halaga at tunguhin ng bawat pagpapaunlad
sa kapaligiran ay nararapat na bigyang-
pinsan at timbangin nang maayos.
7. Ang pagtatapos o wakas ng pangmundong
kahirapan ay may kaugnayan sa
pangkalikasang tanong na dapat nating
tandaan, na ang lahat ng likas na yaman sa
mundo ay kailangang ibahagi sa bawat tao
na may pagkakapantay-pantay.
8. Ang karapatan sa isang malinis at maayos na
kapaligiran ay kailangang protektahan sa
pamamagitan ng pang-internasyonal na
pagkakaisa at layunin.
9. Ang pangangalaga sa kapaligiran ay
nangangailangan ng pagbabago sa uri ng
oamumuhay (lifestyles) na nagpapakita ny
moderasyon o katamtaman at pagkontrol sa
sarili at ng iba. Ito ay nangangahulugang
pagtalikod sa kaisipang konsyumerismo.
10. Ang mga isyung pangkalikasan ay
nangangailangan ng espiritwal na pagtugon
bunga ng paniniwala na ang lahat na nilikha
ng Diyos ay Kaniyang kaloob kung saan
mayroon tayong responsibilidad.
Kapag kinalimutan ng tao ang Diyos,
ang kalikasan ay mawawalan ng kahukugan
at mauuwi sa kahirapan.
Add info sa pagtulong sa kalikasan:
1. Itapon ang basura sa tamang lugar.
2. Pagsasabuhay ng 4Rs.
3. Pagtatanim ng mga puno
4. Sundin ang batas at makipagtulungan sa mga
tagapagtupad nito.
5. Mabuhay nang simple.
Ayon kay Santo Papa Benedicto, Ang
planetang hindi mo isinalba ay ang mundong hindi
mo na matitirahan.
MODYUL 12: ESPERITWALIDAD AT
PANANAMPALATAYA
PAGMAMAHAL
Nagbabahagi ang tao ng kanyang sarili sa
iba
KAHULUGAN NG BUHAY
1. Paglalakbay kasama ang Kapwa
2. Paglalakbay kasama ang Diyos
Paghahanap sa diyos = Makabuluhan na buhay
ESPIRITU
Nagpapabukod tangi sa tao
Nagpapakawangis sa kanya sa Diyos
Kinaroroonan ng persona
Ang tunay na diwa ng Esperitwalidad ay
ang pagkakaroon ng mabuting ugnayan sa kapwa at
ang pagtugon sa tawag ng Diyos
 Nagkakaroon ng diwa ang Esperitwalidad
kung ang espiritu ng tao ay sumsasalamin sa
kanyang;
1. Kilos
2. Damdamin
3. Kaisipan
PANANAMPALATAYA
Personal na ugnayan ng tao sa Diyos
Itinalaga ng tao ang kanyang pagtitiwala sa
Diyos
Inaamin ang limitasyon at kahinaan
Dapat na ipakita sa Gawa
HEBREO 11:1
Ang pananampalataya ay ang katiyakan na
matatanggap natin ang mga bagay na inaasahan
natin. At ito ay ang pagiging sigurado sa mga bagay
na hindi natin nakikita.
Kristiyanismo
Itinituro ang paniniwalang ipinakita ni
Hesukristo
Ang Diyos ay nasa ating lahat sa bawat
pagkakataon n gating buhay
Tanggapin ang kalooban ng Diyos na may
kagaanan at likas na pagsunod
Magmahalan at maging mapagtawad sa
bawat isa. Maging mapagkumbaba at ialay
ang sarili sa pagtulong sa kapwa
Pananampalatayang Islam
Itinatag ni Mohammed
Pananampalataya ay aktibo sa lahat ng araw
Koran, religious text of Islam
5 Haligi ng Islam
1. Shahadatain (Pagpapahayag ng Tunay na
Pagsamba – Walang ibang Diyos na dapat
sambahin bukod kay Allah at kay
Mohammed na kaniyang sugo
2. Salah (Pagdarasal) – Sumunod sa limang
takdang pagdarasal araw-araw upang
malayo sa tukso at kasalanan
3. Sawn (Pag-aayuno) – Obligasyon ng bawat
Muslim na nasa tamang gulang at kalusugan
tuwing Ramadan; paraan ng pagdidisiplina
sa sarili upang malayo sa tukso
4. Zakah (Itinakdang Taunang
Kawanggawa) – Obligasyong itinakda ni
Allah sa pagbibigay sa kapwa
5. Hajj (Pagdalaw sa Meca) – Ang bawat
Muslim na nasa tamang kondisyon, lalaki o
babae, na nasa tamang Edad ay nararapat na
maglakbay papuntang Meca
Pananampalatayang Budhismo
Paghihirap ng tao ay nagmumula sa kanyang
pagnanasa
Budha (The Enlightened One)
4 na Katotohanan na Naliwanagan kay Buddha
1. Ang buhay ay dukha
2. Ang kahirapan ay bunga ng pagnanasa
3. Ang pagnanasa ay malulunasan
4. Ang lunas ay nasa walong landas
Walong Landas o Eight Fold Path
1. Tamang Pananaw
2. Tamang Intensyon
3. Tamang Pananalita
4. Tamang Kilos
5. Tamang Kabuhayan
6. Tamang Pagsisikap
7. Tamang Kaisipan
8. Tamang Atensyon
Nirvana
Pinakamataas na Kaligayahan
Golden Rule
Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong
gawin nila sa iyo
Pangangalaga sa Ugnayan ng Diyos
Pananalangin – Ang tao ay nakakpagbigay
ng papuri, papasalamat, paghingi ng tawad,
at paghiling sa Diyos
Pagninilay – Mula rito, mauunawaan ng tao
ang tunay na mensahe ng Diyos sa kanyang
buhay. Malalaman ng tao kung saan siya
patungo.
Pagsisimba/Pagsamba – Upang lumawak
ang pagunawa sa Salita ng DIyos at
maisabuhay ito
Pag-aaral ng Salita ng Diyos – Upang
lubos na makilala ang Diyos, dapat na
malaman ang kanyang mga turo o aral
Pagmamahal sa Kapwa – Mahalagang
maipakita ng tao ang kanyang ugnayan sa
kapwa
Pagbabasa ng mga Aklat tungkol sa
Esperitwalidad – Nakatutulong sa
pagpapalago at pagpapalalim ng
pananampalataya ng isang tao
Ang Pagmamahal sa Diyos at Kapwa ang
Tunay na Pananampalataya; “Masasabi lamang
ng tao na siya ay nagmamahal sa Diyos kung
nagmamahal siya sa kanyang kapwa”
Mother Teresa ng Calcutta – Paglilingkod sa mga
tao na hindi katanggap-tanggap sa lipunan
4 na uri ng Pagmamahal ayon kay C.S. Lewis
1. Affection – Pagmamahal bilang Pamilya,
Kapatid o sa mga taong nagkakilala at
naging malapit sa isa’t isa
2. Philia – Pagmamahal bilang magkaibigan
3. Eros – Pagmamahal batay sa pagnanais
lamang ng isang tao; kung ano ang
makapagdudulot ng kasiyahan
4. Agape – Walang hinihinging kapalit;
pinakamataas na uri ng pagmamahal