Rehiyon XII – SOCCSKARGEN

 Hilagang Cotabato
 Sultan Kudarat
 Timog Cotabato
 Sarangani
 GenSan City
Ang lalawigan ng Cotabato na kabilang sa rehiyong ito ay tinaguriang “Rice Bowl of
Mindanao", o “Kamalig ng Palay sa Mindanao" dahil ang lalawigang ito ay nagsusuplay ng bigas
sa buong Mindanao.
May katamtamang klima ang rehiyong ito at maayos na pag-ulan sa buong taon kaya naman
sagana sa mga pananim. Napagkukunan ang rehiyon ng bungang halaman tulad ng pinya, kape,
niyog at palay. May mga lugar din na nagtatanim ng goma, bulak, sorghum at prutas.

LITERATURA
Dahil sa malakas na impluwensiya ng mga Arabia at ng kultura ng Timog-Silangan Asya, ang
mga Muslim, partikular na ang mga Maranao ay may malaking pag-ibig sa sining. Panitikang
Sanskristo ang naging saligan ng panitikang Maranao na siyang bumubuo ng pinakamalaking
bahagi ng panulaang Muslim-Pilipino. Dalawa ang uri ng panulaan sa panitikan ng mga Muslim-
pasalaysay at liriko.
Ang mga tulang pasalaysay ng mga Muslim ay kilala sa tawag na Darangan na hindi malaman
kung sino ang tiyak na sumulat ngunit pinaniniwalaang napakatanda na. Ang Darangan ay may
dalawampu't limang salaysay na epiko na nauukol sa isang dakilang bayani na si Bantugan.
Si Dr. Frank C. Laubach, isang iskolar na nagsalin ng isa Sa nang salaysayin sa Darangan ay
naniniwala na ang Darangan ay libu-libong taon nang katanda. Ito ay nauukol sa mala-diyos na
bayaning si Bantugan - ang kanyang pakikipagsapalaran sa pag-ibig, ang mga di-kapani-
paniwalang katangian at kagitingan, ang kanyang matatalinong aral at ang kamatayan sa
kandungan Prinsesa Datimbang.
Sa pananaliksik pa rin ni Dr. Laubach ay natuklasan niya na a 25 salaysayin sa Darangan,tatlo
lamang ang nasalin sa Ingles. Ang pinakapopular ay ang Bantugan. Ang Bantugan hanggang
ngayon ay paulit-ulit pa ring binibigkas ng mga Muslim sa palibot ng Lawa ng Lanao.

Sang-ayon sa isang Datu na nagngangalang Gumbay Piang, ang Bantugan ay mayroong kapatid,
ito ay ang Daramok A. Babay. Ang Daramok A. Babay ay nagsasaad ng tungkol sa
pakikipagsapalaran ng mga bayani ng Mindanao noong unang panahon sa mga Amerikano. Ang
Darangan na binubuo ng dalawamput limang salaysayin ay may paunang salita at ito ay nauukol
sa pinagmulan ni Bantugan at ang isa pa ay tungkol naman sa pagdating ng Islam.

Sang-ayon sa isang Datu na nagngangalang Gumbay Piang, ang Bantugan ay mayroong kapatid,
ito ay ang Daramok A. Babay. Ang Daramok A. Babay ay nagsasaad ng tungkol sa
pakikipagsapalaran ng mga bayani ng Mindanao noong unang panahon sa mga Amerikano. Ang
Darangan na binubuo ng dalawamput limang salaysayin ay may paunang salita at ito ay nauukol
sa pinagmulan ni Bantugan at ang isa pa ay tungkol naman sa pagdating ng Islam.
HISTORICAL NARRATIVE
Unang Salaysay ng Darangan
Ikalawang Salaysay ng Darangan
Ikatatlong Salaysay ng Darangan
Ikadalawampu't limang Salaysay

Bidasari
 Unang Awit
 Ikalawang Awit
 Ikatlong Awit
 Ikaapat na Awit

Pnanaraon o Mga Salawikain

Mga Antoke o Bugtong
Limpangan o Palaisipan
 Paniniwala tungkol sa Araw at Buwan
 Paniniwala tungkol sa Mundo
 Paniniwala tungkol sa Impyerno at Langit

Tultol sa Pakapoon o Alamat

 Ang Alamat ng Nusa
Tultol na Pinakakuyakuyad o Masayang Kuwento
 Nang Pumunta Sa Palengke Si Pilandok
 Si Pilandok at Ang Batingwa
Tultol sa Pangangayamon o Pabula
 Ang Aso at Leon
Tultol A Suda Apo Papanok o Kuwento Ng Mga Isda at Ibon
Ang Maya at ang Hipon
Tultol A Suda Apo Papanok o Kuwento Ng Mga Isda at Ibon
Ang Maya at ang Hipon

HILAGANG COTABATO “The Fruit Basket of Mindanao”

Ito ay lugar na lambak o mababang lupain sa pagitan ng mga bundok. Ang mga lambak na ito ay
dinadaluyan ng tubig mula sa ilog ng Mindanao (Mindanao River). Ang lalawigan ng Cotabato
ay oinakamalaking lalawigan ng Pilipinas.

Ang pangalang Cotabato ay nakuha saitang Maguindanao na “kutawato”na ang ibig sabihin ay
“kutang bato” o “stone fort”.

May malawak at mayamang lupain ang hilagang Cotabato na umaabot sa humigit kumulang sa
6,565.9 kilometrong parisukat at binubuo ng vlabingwalong (18) munisipalidad. Ang Cotabato
ay paninirahan ng mga taong nagmula sa iba't ibang lugar kaya tinawag na “melting pot”. Ang
pinakamainit na panahon sa lugar na ito ay mula sa buwan ng Marso hanggang hunyo
samantalang ang pinakamalamig ay ang buwan ng Disyembre at Enero. Regular ang pag-ulan sa
buong taon

PRODUKTO
Cotabato ay tinatawag na Mindanao's food basket. Ito ay ang medjor tagawa ng bigas, prutas,
gulay, tubo, niyog, kape,isda at iba pa. Ito rin ay isa sa mga tagawa ng raw at semi-processed
rubber sa Asya at Europe.

TRADISYON
Ang kanilang pananamit ay nagpapakita ng kanilang ranggo o katungkulan at kalagayahan sa
buhay.Ang mga madornong disensyo ay para sa mga Datu at may kaya sa buhay. Ang mga
naninirahan sa Kidapawan na siyang kabisera ng Cotabato ay kultong Manobo, tinatawag ding
Kulaman, Para sa kultong ito, ang Mt. Apo ay itinuring bilang banal.
Kilala ang mga Manobo sa kanilang tradisyunal na pananamit-pantalon na ang pang-itaas ay
dyaket na walang butones para sa mga lalaki at pulang blusa na may manggas na itim at palda o
pang- ibabang abaka.

POPULASYON
Ang 71% ay sinasabing mula sa Luzon at Bisaya, ang 18% ay nabibilang sa kultong pamayanag
Manobo, T'Boli at Maguindanao

RELIHIYON
Ang mga naninirahan sa mga mamamayan ay katoliko at ang iba ay Islam.
Ang Mosque at Taluksangay ng mga Muslim ay tirahan ng mga alagad ng Mohammed, and
dakilang diyos ng mga Muslim. Ito rin ang simbahan ng mga muslim na kung saan sila
nagdadasal at nag-aalay ng pera sa kanilang diyos. Maraming Mosque ang matatagpuan sa
hilagang Cotabato dahil sa karamihan ng mga tao rito ay halos Muslim

LINGGUWAHE
Ang pangunahing dayalektong sinasalita ay Hiligaynon o Ilonggo (43%),Cebuano (31%),
Maguindanao (16%), at Ilocano (10%)

SULTAN KUDARAT
Ang lalawigan ay binubuo ng lupaing bulubundukin subalit mayaman at masagan na siyang
dahilan ng kung bakit ito ang pinakamalaking kapitalista ng mga medjor na aning pangkalakalan.
Ang Sultan Kudarat ay sumasaklaw sa gawing hilaga ang kanlurang bahagi ng orihinal na
lalawigan ng Cotabato.
Ang tatlong munisipalidad sa kanlurang bahagi- Kalamansig, Lebak at Palimbang ay nakahanay
sa “Mountain Ranges” na siyang naghihiwalay sa gitnang bahagi ng lalawigan sa dagat.
Ito ay malawak ng lupain na humigit kumulang sa 4,714.8 kilometrong parisukat na katumbas ng
1.5 % ng kabuuang lawak ng lupain ng Pilipinas. Binubuo ito ng labing-isang munisipilidad.
PRODUKTO
Maraming puno ng niyog ang lalawigang ito kung kaya kilala rin ito sa paggawa ng tuba, isang
inuming galing sa katas ng “coconut palm” na kapag tumagal ay sumasarap at ginagawang
inumin ng matatanda.

POPULASYON
Ito ay may populasyong 3, 784 at 157, 106 nito ay mga kababaihan at 146,678 ay kalalakihan.
Tinatanyang 79.07% ng kabubuang populasyon nito ay naniniraham sa mga rural na pook
samantalang 20.97% ang nasa urbang ppok.

REHILIYON
Ang apat na medjor relihiyon sa Sultan Kudarat at Katoliko (55.99%), Islam (29.48%),
Evangelical (7.20%) at Iglesia ni Kristo (2.26%)

LINGGUWAHE
Karamihan sa mga naninirahan dito ay mga Bisaya na nagsasalita ng wikang Ilonggo at Cebuano
bagama't mayroon na ring mga dayong Ilokano

TIMOG COTABATO
Ito ay may labing isang (11) bayan at isang (1) lungsod.
Itoý kinabibilangan ng Banga, Koranadal, LAke Sebu,Ñ Norala, Polomolok, Santo Nińo,
Surallen,T'boli, Tambakan, Tantangan, Tupi at ang nag-iisang lungsod nito, ang Gen. Santos
(Dadiangas). Koronadak ang pinakakapital nito.

PRODUKTO
Sagana ang lalawigang ito sa mga prutas tulad ng pinya, mangga, mansanas at buko.
Pangunahing produkto rin ang tabako at abaka.
Mayaman sila sa produktong metal tulad ng ginto, pilak, tanso, yero,at iba pa.Pinagkukunan din
ng kabuhayan ang pagbubuhangin, graba, bato, guano, asin at apog.

POPULASYON
Ito ay may populasyong 915,289.

REHILIYON
Ang apat na medjor relihiyon ay Katoliko (65%), Islam (6%), Evangelical /Protestant (22%) at
Iglesia ni Kristo (3-4%)

LINGGUWAHE
Hiligaynon, Cebuano, Ingles, Tboli, Blaan, Maguindanao, Kapampangan

SARANGANI
Sakop ng lalawigang ito ang mga bayan ng Alabel (kapital ng lalawigan), Glan, Kiamba, Maasin,
Maitum, Malapatan at Mlungon.
Ito ay sumasaklaw sa gawing silangan ng Davao del Sur, Malapantay sa gawing Hilaga.
Karagatang Tsina sa kanluran at gawing timog ay ang Lawa ng Sarangani
Maganda ang klima sa lalawigang ito sa buong taon. Di sila naapektuhan ng bagyo, walang
bagyo wika nga. Maulan sa lalawigan sa mga buwan ng Hunyo hanggang Agosto. Tag-init mula
Marso hanggang Mayo at taglamig mula Nombyembre hanggang Enero

PRODUKTO
Copra, Bigas, Mais, Prutas, Gulay at Tubo Hito, Tilapia, Bangrus, Hipon
KULTURA
Nagdiriwang ng mga kapistahan tulad ng lubi-lubi Festival
Sa panahon ng banal na araw, mayroon din silang pabasa, prusisyon sa Sto. Entierro,sugat sa
pagkabanhaw at tinatawag ang Lentem Trek to Sumbang Point and Cave
Sa buwan naman ng Mayo, nagdaraos din sila ng Flores de Mayo sa Santakrusan

PRODUKTO
Ito ay may populasyong 544,261.

REHILIYON
Ang apat na medjor relihiyon ay Katoliko (48%), Islam (9%), Evangelical (31%) at Iglesia ni
Kristo (2%)

LINGGUWAHE
Ang wika nila ay Cebuano, Ingles, Tagalog, Ilonggo, Ilokano at Maguindanao