Agamemnon

Wódz greckich wojsk. Zarozumiały i zacięty w swoich działaniach. Popełnia wiele błędów.
Zabranie córki kapłana Apolla jako branki ściąga na jego żołnierzy gniew boga, mimo to
Agamemnon jest nieprzejednany. Podobnie nierozważnie postępuje wobec Achillesa, zabierając
mu brankę i ściągając na siebie jego gniew.

Potrafi jednak być bardzo waleczny i odważny. Daje w walce dobry przykład swoim żołnierzom.
Zrozumiawszy swój błąd, wysyła do Achillesa poselstwo z przeprosinami i obietnicami
naprawienia szkody.

Elektra – w mitologii greckiej nimfa, jedna z siedmiu Plejad.

Uchodziła za córkę tytana Atlasa i Okeanidy Plejone (lub Okeanidy Ajtry). Była siostrą Alkione,
Kelajno, Mai, Merope, Sterope, Tajgete, a także Hiad i Hyasa. Urodziła trzech synów: Dardaynosa
(ze związku z bogiem Zeusem), założyciela królewskiej dynastii w Troi, Jazjonal i Emationa.

Arachne – w mitologii greckiej mistrzyni tkania i haftu. Była grecką księżniczką. Uchodziła za
córkę farbiarza Idmona w Kolonfelie w Lidii.Jej przechwałki o własnych zdolnościach rozgniewały
Atenę, która wyzwała ją na tkacki pojedynek.Jej tkanina była co najmniej równie piękna, jak haft
Ateny. Rozgniewana bogini rozdarła dzieło Arachne i ją samą zaczęła bić czółnem tkackim.
Dziewczyna powiesiła się z rozpaczy. Atena poczuła smutek w związku z zaistniałą sytuacją, więc
postanowiła przywrócić życie samobójczyni. Jednak już nie pod postacią człowieka, ale pająka,
który zawsze tkałby misterne nici. Arachne była również uczennicą Ateny.

Imię Arachne pochodzi od greckiego słowa Αράχνη, oznaczającego pająka. Od tego słowa wzięła
nazwę nauka o pająkach – arachnologii oraz odmiana fobii o nazwie arachnofobia.

Homer – legendarny, pierwszy znany z imienia, poeta grecki czasów starożytnych. Żył
prawdopodobnie w VIII w. p.n.e. na skolonizowanych przez Grecję obszarach Azji Mniejszej.
Uchodzi za twórcę całej literatury Zachodu, za sprawą dwóch swych wielkich eposów Iliady i
Odysei. Imię Homer, według greckiego źródłosłowu znaczy tyle, co zakładnik. Bardziej przyjęła się
jednak inna możliwa jego wykładnia. Homer może bowiem oznaczać „nie widzący”, co
sugerowałoby, że ów wielki aojda (śpiewak) starożytności był ślepy. Już w antyku postać Homera
budziła żywe zainteresowanie. Siedem miast przypisuje sobie to, że właśnie w nich miał się
narodzić autor Iliady i Odysei. Dokładniejszych wiadomości o pochodzeniu poety, jego rodzinie i
życiu niestety brak. Brak wiarygodnych informacji odnośnie biografii Homera doprowadził nawet
do tego, że francuscy uczeni poddali w wątpienie fakt, że w ogóle poeta taki w ogóle istniał (tzw.
kwestia homerycka). Iliada i Odyseja mogły być bowiem dojrzałym już dziełem tradycji ustnej,
przekazywanej z pokolenia na pokolenie, a więc ich autor byłby zbiorowy. Dziś jednak przyjmuje
się, że ów niewidomy śpiewak, który zapoczątkował dzieje literatury europejskiej faktycznie kiedyś
żył i tworzył.

Leonidas żył w latach 530-480 p.n.e. Był przywódcą Sparty w ostatniej dekadzie swojego życia.
Był synem króla Anaxandridesa. Został władcą, gdy jego przyrodni brat Cleomenes zmarł w
niewyjaśnionych okolicznościach nie pozostawiając męskiego potomka. W 490 roku p.n.e. to
Leonidas zasiadł na tronie. Jako król był zarówno przywódcą wojskowym, jak też politycznym. Tak
jak wszyscy zdrowi mężczyźni w Sparcie, był wojownikiem wytrenowanym psychicznie i fizycznie.
Od dziecka przygotowywał się, by zostać hoplitą. Uzbrojony w okrągłą tarczę, włócznię i krótki
żelazny miecz siał postrach w szeregach wroga. Hoplici tworzyli falangę (szyk bojowy), którą
rozbijali obce wojska. Formacja była wrażliwa na ataki od boku i od tyłu.

Dejanira — w mitologii greckiej córka Ojneusa, króla Kalidonu i Altai, jej ojcostwo jest też
przypisywane Dionizosowi. Została ona żoną Heraklesa, który pokonał innych zalotników
ubiegających się o jej rękę. Kiedy centaur Nessos próbował porwać Dejanirę, został śmiertelnie
raniony przez Heraklesa z łuku strzałą zatrutą krwią Hydry lernejskiej. W zemście, Nessos polecił
Dejanirze sporządzić miksturę ze swojej krwi i spermy, mówiąc, że jeśli umoczy w niej koszulę
Heraklesa, zapewni sobie jego wierność (według innej wersji, ofiarował wełnę zanurzoną w swojej
krwi w tym samym celu). Zazdrosna o podboje miłosne Heraklesa, Dejanira skorzystała w końcu z
rady Nessosa i sporządziła koszulę, w której Herakles miał składać ofiarę Zeusowi ("koszula
Dejaniry"). Po założeniu koszuli, zatruta krew Nessosa zaczęła palić i zżerać ciało Heraklesa.
Próbował on zerwać koszulę, lecz odrywał ją z kawałkami ciała. W celu ukrócenia cierpień,
Herakles spalił się na stosie, dostając się następnie na Olimp jako nieśmiertelny bóg. Dejanira
natomiast popełniła samobójstwo.

Eumenidy ("Łaskawe") to trzy Erynie, a swój przydomek uzyskały właśnie dzięki tej historii,
prowadzącej do wytworzenia się prawdziwego systemu sądownictwa w społeczeństwie ateńskim.
Ścigają i dręczą Orestesa, gdyż są narzędziami sprawiedliwości. Bogowie Apollo i Hermes stają
po stronie Orestesa i chroni się on w Atenach. Duch Klitajmestry pobudza Erynie do działania.
Gdy dopadają go w Atenach, Orestes błaga o pomoc boginię Atenę. Ta urządza jego proces na
Areopagu jako pierwszy proces sądowy. Dwunastu obywateli ateńskich jest ławą przysięgłych, a
Atena nadzoruje całość. Obecne są Erynie i Apollo. Ilość głosów za i przeciw egzekucji jest równa,
Atena decyduje, że Orestes nie zostanie zabity. Erynie nie są zadowolone, ale Atena przekonuje
je, aby zaaprobowały tę decyzję i odtąd zamiast brać odwet na przestępcach stały się
strażniczkami w Atenach. Zmienia ich nazwę na Eumenidy. Atena zarządza, by odtąd takie sprawy
rozstrzygano w sądzie drogą procesu.

Postać Prometeusza pochodzi z mitologii greckiej. Był on tytanem, któremu przypisywana jest
kreacja człowieka. Prometeusz złączył glinę ze łzami i z tego skleił istotę ludzką. Jednak to
stworzenie było słabe, wątłe i zagubione. Tytan, chcąc jeszcze pomóc człowiekowi, skradł więc
ogień z Olimpu. Pomógł też ludziom w rozwoju, pokazując im jak mają tego ognia używać oraz
nauczył ich wyrabiać broń, korzystać z darów przyrody, przewidywać pogodę i wielu innych
rzeczy potrzebnych człowiekowi do przetrwania. Stał się więc Prometeusz nauczycielem ludzi.
Jednak Bogom nie podobało się jego postępowanie: za karę został on przywiązany do skał
Kaukazu, a codziennie przylatujący tam orzeł (lub sęp według innej legendy) wyjadał mu wątrobę,
która przez noc odrastała.

Obraz włoskiego malarza Pompeo Batoni „Centaur Chiron nauczający Achillesa” znany jest
również pod nazwą „Edukacja Achillesa”. Rozmiar obrazu to 147 x 108 cm, olej na płótnie.
Centaury, w mitologii greckiej, demony leśne lub górskie, pół-mężczyźni, pół-konie, satelity
związane z winem Dionizosa.

Chiron, w starożytnej mitologii Tesalii, centaur, pierwotnie obdarzony nieśmiertelnością. Rodzicami

Chirona byli Kronos i Filira, żona Hariklo i córka Gippy. W przeciwieństwie do większości innych
centaurów, słynących z szaleństwa, upodobania do pijaństwa i wrogości wobec ludzi, Chiron
słynął ze swojego stypendium, był mądrym i życzliwym centauriem.

Mieszkał na górze Pelion, został wychowany przez Apollo i Artemis.Z kolei uczył tak wielu
bohaterów – Jason, dla którego podróży uczynił pierwszy globus niebieski; Achilles, którego
Chiron karmił lwem; jak również bracia Dioscuri, Orfeusz i inni. Uczył sztuki medycznej Asklepiosa
i Patroklosa oraz biznesu łowieckiego – Acteona. Chiron był osobistym przyjacielem Herkulesa,
który od dawna mieszkał w jaskini centaurów.

Według legendy, Chiron został śmiertelnie ranny przez zatrutą strzałę, przypadkowo wystrzeloną
przez Herkulesa. Czując straszną agonię, Chiron porzucił nieśmiertelność, przenosząc ją do
Prometeusza. Po śmierci Chirona bogowie umieścili na niebie w gwiazdozbiorze Centaura lub
Strzelca. Do najsłynniejszych dzieł Batoniego należą tematy mitologiczne: „Chiron, centaur
nauczający Achillesa”, „Diana i Kupidyn”, „Herkules na rozdrożu cnoty i wice”, „Umiarkowanie
afrykańskiego Scypiona”, „Lot Eneasza z Troi”, „Maria Magdalena” .

Prometeusz

Za każdym razem, gdy widzę cierpienie Prometeusza na obrazie Rubensa sam w pewnym sensie
odczuwam jego ból. Mężczyzna za dobre chęci został brutalnie ukarany. Obraz nawiązuje do
mitologicznego wydarzenia, jakim była kradzież ognia Bogom i oddanie go ludzkości na jej własny
pożytek. Karą za ten uczynek było przykucie do gór Kaukaz na wieczną, niczym nieprzerwaną
mękę – co dzień zjawiał się sęp, który wyjadał Prometeuszowi wciąż odrastająca wątrobę.

Przestawionego na obrazie mężczyznę nie można nazwać potocznie „chuderlakiem”, zgodnie z

ideałami sztuki barokowej był to dobrze zbudowany, silny, wręcz potężny człowiek. Każdy
mięsień, kość danej części ciała była w perfekcyjny i idealistyczny sposób zaakcentowana.
Również sęp został ciekawie i dramatycznie ukazany adekwatnie do roli jaką pełnił. Po różnicach
kolorystycznych – „jasność” ciała Prometeusza i „ciemność” piór

i ogólnego wyglądu sępa wskazuje na zabawę farbą olejną jakiej podjął się Rubens. Duży kontrast
jest zauważalny po lewej stronie malowidła - błękit, szarość i morska zieleń stapiają się
równocześnie tworząc silny kontrast pomiędzy sobą, a znajdującymi się górami i ogromnym
drzewem. Frans Synders – również znakomity barokowy malarz został zaproszony przez Rubensa
do współpracy. Fin był specjalistą od scen dramatycznych, dlatego wyrok Prometeusza, a
konkretnie pożerający wątrobę ptak namalował Synders.

Mówiąc o kolorystyce należy przede wszystkim wspomnieć, że nie jest zbyt zróżnicowana;
przeważają barwy spokojne, raczej ciemne, ponure co jest dość intrygujące, biorąc pod uwagę
tragizm mitu powinny być one bardziej żywe i zdecydowane .W oczy rzuca się znajdujące się na
pierwszym planie ciało „złodzieja ognia”. Dopiero po dłuższym przyjrzeniu można podziwiać
idealny światłocień tworzący spójną całość z oddalą. Peter Paul Rubens słynął z stosowania wielu
perspektyw naraz. Na „Promoeteuszu skowanym” widać perspektywę lineralną (rozbudowane
ciało „skazańca”),malarska (błękit będący na drugim planie ) i pewnym stopniu powietrzną
(zielenienie nieba).

Cóż mogę napisać o symbolice tego dzieła. Sądzę, że najprawdopodobniej jest to zilustrowanie
niesprawiedliwości. Odwaga i chęć pomocy zostały potraktowane jako złe postępowanie. Ptak
symbolizujący wolność ukazuje mękę nieśmiertelności.

Barok, inaczej nazywany sztuką idealistyczną jest jedną z moich ulubionych epok w historii sztuki.
„Prometeusz skowany” sprawił, że dostrzegłam tak ważne wartości jak poświęcenie i
szlachetność. Obraz wywarł na mnie ogromne wrażenie, po interpretacji obdarzam autora jeszcze
większym szacunkiem.