Republic of the Philippines

Department of Education
SCHOOLS DIVISION OF ORIENTAL MINDORO

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Unang Markahang Paksa

 Aralin 1: Mga Konseptong Pangwika

 Aralin 2: Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, at Multilingguwalismo
 Aralin 3: Mga Barayti ng Wika
 Aralin 4: Gamit na Wika sa Lipunan
 Aralin 5: Kasaysayan ng Wikanf Pambansa (Unang Bahagi)
 Aralin 6: Kasaysayan ng Wikang Pambansa ( Ikalawang Bahagi)

MODYUL 1:

ARALIN 1: MGA KONSEPTONG PANGWIKA

 Sa araling ito mabibigyang-kahulugan ang wika gayundin ang kahalagahan nito maging ang
maikling kasaysayan ng wikang pambansa.
 Makikita rin dito kung paano maiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang
sitwasyong pangkomunikasyon gaya ng talumpati.

Kasanayang Pampagkatuto

1.Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong pangkomunikasyon sa radyo,
talumpati, at mga panayam.
2. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika.
Code:1.F11PN-Ia-86
2. F11PT-Ia-85
Layunin:
1. Nabibigyang-kahulugan ang wika at ang iba’t ibang konseptong pangwika.
2. Nakapagtatala ng mga salita sa narinig na balita ayon sa gamit nito.

Buod ng Susing Kaisipan

Ang wika ang nagsisilbing tulay upang higit na magkaunawaan ang bawat tao. Ito ay daan upang
maunawaan ang sarili, malaman ang mga karanasan, makilala ang kapwa tao, matukoy ang mga pangyayari sa
paligid at sa mundo, matutunan ang iba’t ibang reyalidad-panlipunan,politika,ekonomiks at kultura.
Ang wika ay isang napakahalagang instrumento ng komunikasyon. Ito rin ay behikulong ginagamit sa
pakikipag-usap at pagpaparating ng mensahe sa isa’t isa. Nagkakaintindihan tayo, nakapagbibigayan tayo ng
pananaw o ideya, opinyon, kautusan, tuntunin, impormasyon, gayundin ng mga mensaheng tumatagos sa puso
at isipan ng ibang tao, pasalita man o pasulat gamit ang wika.

Mga Konseptong Pangwika

 Wika
 Wikang Pambansa
 Wikang Panturo
 Wikang Opisyal
Gawain 1: SEMANTIK MAP
Panuto: Kumpletuhin ang kasunod na semantic map. Isulat sa mga bakanteng bilog ang mga maiisip mong
salitang kaugnay ng salitang nasa loob ng panggitnang bilog. Pagkatapos ay ipaliwanag ang iyong nabuong
semantic map sa loob ng pangungusap na hindi bababa sa lima ngunit hindi tataas sa sampu.

WIKA

PALIWANAG:
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

GAWAIN 2: PUNAN MO!

Naisip mo na ba ang maaaring mangyari kung walang wika at hindi natin maipahahayag ang sarili
nang pasalita o pasulat man? Ano ang gagawin mo para maiparating ang sumusunod? Punan mo ng sago
tang linya pagkatapos ng sitwasyon.

 Nais mong maipaalam sa isang tao ( maaaring magulang, kaibigan, o taong malapit sa puso mo) na
mahal mo siya.______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
 Nais mong malaman ng isang taong galit ka o hindi mo sinasang-ayunan ang mga bagay na ginagawa
niya._______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
 Nais mong humingi ng tulong sa iba para sa isang mahirap na kalagayan o problemang mayroon ka.
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Batay sa iyong mga sagot, mahirap nga bang mawala ang wika? Ano-ano ang posibleng
mangyari kung walang wikang nauunawaan ng lahat at ang bawat isa’y may wikang tanging siya lang
ang nakauunawa? Maglahad ng tatlong hinuha.

 _____________________________________________________________________________
 _____________________________________________________________________________
 _____________________________________________________________________________
 Dagdag Kaalaman

Ang Pilipinas ay isang kapuluan. Binubuo ito nang mahigit pitong libong pulo na nabibilag sa tatlong
malalaking pangkat ng mga pulo sa bansa:ang Luzon, ang Visayas, at ang Mindanao. Dahil sa nasabing
kalagayang heograpikal, hindi maiiwasang magkaroon tayo ng iba’t ibang pangkat ng mga Pilipinong may
kanya-kanyang wika at diyalekto. Ito ang nagbigay-daan sa napkaraming wika at diyalektong ginagamit sa iba’t
ibang bahagi ng bansa.
Ang opisyal na estadisktika tungkol sa mga wika at diyalekto sa taing bansa ay hango sa Census of
Population and Housing (CPH) na isinasagawa tuwing isang dekada ng National Statistics Office (NSO). Ayon sa
datos ng CPH noong 2000, may humigit-kumulang 150 wika at diyalekto sa bansa. Tagalog ang nangungunang
wika na ginagamit ng 5.4 milyong sambahayan; pangalawa ang Cebuano/Bisaya/Binisaya/Boholano sa 3.6
milyong sambahayan;pangatlo ang Ilocano sa 1.4 milyong sambahayan; pang-apat ang Hiligaynon/Ilonggo sa
1.1 milyong sambahayan. Maliban sa mga nabanggit, ang iba pang wika at diyalektong bumubuo sa sampung
pinakagamiting wika sa bansa ay ang sumusunod: 5Bikol/Bicol, 6Waray,7Kapampangan,8Pangasinan o
Panggalatok, 9Maguindanao, at 10Tausug.

(Alma M.Dayag ,Mary Grace G. del Rosario, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino, Quezon
City,Phoenix Publishing House,Inc.2016)

TALAKAYAN

Ano ang WIKA?

Ang wika ay isang napakahalagang instrumento ng komunikasyon. Ito ay nagmula sa pinagsama-samang

makabuluhang tunog, simbolo, at tuntunin kung saan nakabubuo ng mga salitang maaaring magpahayag ng
kahulugan o kaisipan. Ito rin ay behikulong ginagamit sa pakikipag-usap at pagpaparating ng mensahe sa bawat
isa. Ang bawat tao ay nagkakaintindihan , nakapagbibigayan ng mga opinyon, pananaw o ideya, maging ng mga
kautusan, tuntunin, impormasyon, gayundin ng mga mensaheng tumatagos sa puso at isipan ng ibang tao,
maging ito man ay pasalita o pasulat gamit ang wika.
Sa salitang Latin na lingua ay nangangahulugang “dila” at “wika”o” lengguwahe”. At ito naman ang
pinagmulan ng langue mula sa salitang Pranses na ang ibig sabihin din ay dila at wika. Sa katagalan ng panahon
ito ay naging language na ginamit bilang katumbas ng salitang lengguwahe sa Ingles. Ang wika at dila ay
mayroong halos parehas na kahulugan ito marahil ay sa kadahilanang konektado ang dila sa pasalitang
pagbigkas kaya nakabubuo ng iba’t ibang tunog sa pamamagitan ng iba’t ibang posisyon ng dila.
Ang ilang dalubhasa ay nagbigay ng kani-kanilang pagpapakahulugan sa wika .
Ayon kina Paz, Hernandez , at Peneyra(2003:1), ang wika ay tulay na ginagamit para maipahayag at
mangyari ang anumang minimithi pangangailangan natin. Ito ay behikulo ng ating ekspresyon at komunikasyon
na epektibong nagagamit. GInagamit ng tao ang wika sa kanyang pag-iisip, sa kanyang pakikipag-ugnayan, at
pakikipag-usap sa ibang to
Mga Gabay na Tanong:
1. Ano-ano ang kahalagahan ng wika sa buhay ng tao? Ano kaya ang mangyayari kung mawawala ang
wikang binibigkas at nauunawaan ng mga tao sa isang pamayanan o kultura?
2. Bakit nahihirapan tayong umangkop kaagad sa isang lugar na pinupuntahan natin kung hindi tayo
marunong sa kanilang wika?
3. Paano maipaliliwanag ang kahulugan ng iba’t ibang konseptong pangwika sa tulong ng mga
halimbawang sitwasyon s apang-araw-araw na buhay ng mag-aaral?
Aralin 2: Monolingguwalismo, Bilingguwalismo,
Multilingguwalismo at Poliglot
Layunin:

Sa pagtatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

1. Matukoy ang pagkakatulad at pagkakaiba ng monolingguwal, bilingguwal, multilingguwal

at poliglot sa pamamagitan ng isang Venn Diagram.
2. Maipagkumapara ang monolingguwalismo, bilingguwalismo, multilingguwalismo, at
poliglot.
3. Maipaliwanag ang kahalagahan ng lingguwistika at ang konsepto nito.

Introduksyon

Ang wika ay may napakahalagang papel sa iba’t ibang bansa. Ito ang sumasalamin sa kultura,paniniwala,
karunungan at damdamin ng mga mamamayan sa isang bansa. Ang bawat bansa ay may kanya-kanyang
konseptong lingguwistikal. Lingguwistika ang katawagan sa pagaaral ng mga eksperto sa wika. Sa modyul na ito
ay matutunghayan at matatalakay ang monolingguwalismo, bilingguwalismo, multilingguwalismo at poliglot.

Pagtatalakay
Ayon kay Mangahis et al (2005), ang wika ang midyum na ginagamit sa maayos na paghatid at
pagtanggap ng mensahe na susi sa pagkakaunawaan.
Retrieved from:https://www.facebook.com/loslunaticosbr avos/photos /pb.1744425182468521. -2207520000.1470777725. /1776589165918789/?
type=3&theater
Ang wika ay isang mahalagang instrumento sa isang komunikasyon. Ang wika ay kaparis ng hininga ng
kung mawawalan nito ang tao, nangangahulugang ito ay patay. Kaakibat nito ang mga tunog na pinagsama-sama
upang makabuo ng mga salitang nagkakaroon ng kahulugan sa mga dayalektong sinasalita ng mga tao. Ito ang
tulay upang magkaroon ng tuwirang ugnayan ang mga tao na nagiging paraan ng pagkakaintindihan ng isa’t isa.

MONOLINGGUWALISMO
Ayon kay Richards at Schmidt (2002), ang monolingguwal ay isang indibiduwal na may iisang
wika lamang ang nagagamit.
Retrieved from: http://www.readingmatrix.com/ar ticles /shen/article.pdf
Mula sa salitang ‘mono’ ay magkakaroon na ng pagkakakilanlan na ang monolingguwal ay ang
pagkakaroon ng iisang lingguwahe o wika. Sa isang bansa o nasyon, kung ito ay isang monolingguwal bansa
nangangahulugang iisang wika ang umiiral bilang wika ng komersiyo, negosyo at pakikipagtalastasan sa pang-
araw-araw na buhay ng mamamayan nito. Bukod rito, ang gagamiting wikang panturo sa lahat ng asignatura o
larangan ay iisang wika.

BILINGGUWALISMO
Ayon kay Weinrich (1935), ito ang katawagan sa paggamit ng dalawang wika ng magkasalitan at
ang taong gumagamit nito ay tinatawag na bilingguwal.
Retrieved from:https://prezi.com/yv3gewuuk gqb/bilingguwalismo/
Ito ay nangangahulugang ang bilingguwalismo ay isang penomenang pangwika na ginagamit sa
sosyolinggwistiks. Dito pinapakita ang ugnayan ng tao sa lipunan sa pamamagitan ng komunikasyon na
ginagamitan ng dalawang wika.
Ayon kay Bloomfield (1935), ito ay tumutukoy sa pagkontrol ng tao sa dalawang wika na tila ba
ang dalawang ito ay kanyang katutubong wika.
Retrieved from: https://prezi.com/yv3gewuukgqb/bi lingguwalismo /
Ito ay nangangahulugang malayang paggamit ng dalawang wika sa pagtuturo at pakikipagtalastasan sa
paraang ang hiram na wika ay nagiging sarili niyang wika sa pagdaanng panahon. Nangyayari ito, sa kadahilanan
ng katagalan ng panahon na paggamit ng ibang wika na hindi nakakaligtaan ang katutubong wika. Katulad sa
Pilipinas na gumagamit ng wikang Filipino bilang wikang pambansa at wikang Ingles naman bilang wikang global.
Kung minsan nagagamit ng bilingguwal ang dalawang wika na halos hindi na makikilala o matutukoy kung alin sa
dalawang ito ang unang wika at kung alin ang ikalawang wika.

MULTILINGGUWALISMO
Ayon kay Leman (2014), Ang mga tao ay maaaring matawag na multilingguwal kung maalam sila sa
pagsasalita ng dalawa o higit pang wika, anuman ang antas ng kakayahan. Base rito, maaaring tawaging
mulitilingguwal ang isang tao kung siya ay may kakayahang makapagsalita ng dalawa o higit pang wika ng hindi
sinusukat ang kanyang kasanayan at kagalingan sa mga wikang ito na kanyang sinasalita. Ito ay tumutukoy hindi
lamang sa kakayahan ng isang indibiduwal na magsalita ng isang wika kung hindi sa kakayahan rin nitong
makaunawa.
Ayon kay Stavenhagen (1990), iisang bansa lamang sa buong mundo ang monolingguwal at laganap na
ang bilingguwal at multilingguwal.
Retrieved from: https://prezi.com/i8xksyb0sdru/multilingguwalismo /
Ang lahat ng bansa maliban sa isa ay kung hindi bilingguwal ay multilingguwal. Ito ay sa kadahilanan ng
kolonyalismo o hindi kaya naman sa impluwensiya ng dayuhan pagdating sa mga kalakalan. Ito ay tumutukoy sa
paggamit ng isang wika sa tiyak na lugar at panahon sa ibat-ibang wika. Isang halimbawa na lamang nito ay ang
iba’t ibang rehiyon at lalawigan sa Pilipinas, ang iba sa mga Pilipino ay hindi nalilimitahan sa Ingles at Filipino
lamang ang kanilang wika.

POLIGLOT
Ang poliglot ay kasingkahulugan ng multilingguwalismo sa ilang mga salik. Dahil sa pagkakapareho ng
dalawa ay nakakalikha ito ng kalituhan sa pagtingin ng isang indibiduwal. Ang pagkakaiba nito sa
multilingguwalismo ay ang dahilan ng isang indibiduwal sa pag-aaral ng mga wika. Sinasangguni ito bilang isang
katawagan sa taong natuto ng maraming wika bilang isang ‘avocation’.
Ayon kay Clyne (2014), kung ang isang indibiduwal ay bihasa sa paggamit ng iba’t ibang wika maaari
siyang ituring na isang poliglot.

GAWAIN
A. Pagkumparahin ang multilingguwalismo at poliglot. Punan ang ‘table’ sa ibaba upang tukuyin ang
pagkakaiba ng dalawa.

MULTILINGGUWALISMO POLIGLOT

B. Gumawa ng isang sanaysay na nagpapakita ng kahinaan at kalakasan ng monolingguwalismo,

bilingguwalismo multilingguwalismo at poliglot.

_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
C. Magsaliksik at lumikha ng isang tsart na nagpapakita ng porsyento ng tao sa mundo na
monolingguwal, bilingguwal, multilingguwal at poliglot.

GAWIN DITO

PAGLALAHAT
Sanggunian:
Grenfell, M. (1999) Modern Languages and Learning Strategies: In Theory and Practice. London: Routledge
Falmer.
Slimani, A. (2001) ‘Evaluation of Classroom Interaction’, in Christopher N. Candlin and Neil Mercer (eds.) English
Language Teaching in its Social Context: A Reader. London: Routledge.
Prowse, P. (2005). Success with extensive listening. Retrieved May 15, 2005, from www. Cambridge .org /elt/
readers/prowse2.htm
Shen, Ming-yueh (2008 September) EFL LEARNERS’ RESPONSES TO EXTENSIVE READING:
SURVEY AND PEDAGOGICAL APPLICATIONS Retrieved from:
http://www.readingmatrix.com/articles/shen/article.pdf
Amparado, Rainier (2016 July 10,) Monolinguwalismo, Bilingguwalismo at Multilingguwalismo
Retrieved from: https://www.slideshare.net/RainierAmparado/monolinguwalismobilingguwalismo-
at-multilingguwalismo
Richard P. Moral Jr. at Leah Farfaran (2015) Ulat sa monolinggwalismo at bilinggwalismo
http://documents.tips/documents/ulat-sa-monolinggwalismo-multilinggwalismo-atbilinggwalismo.
html
Tarvina, Erold (2013 October 05,) Bilingguwalismo at Multilingguwalismo Retrieved from:
https://www.scribd.com/document/330178625/Bilingguwalismo-at-Multilingguwalismo
Good Language Learning through Cycles of Reflection and Strategy Usage (2006) Retrieved from:
http://www.birmingham.ac.uk/Documents/collegeartslaw/
cels/essays/secondlanguage/KunitakeSLAPG.pdf
Wikang Pambansa, Multilingguwalismo at Inang Wika (2014 September 09,) Retrieved from:
https://prezi.com/3whqdcogbuac/wikang-pambansa-multilinggwalismo-at-inang-wikamother-
ton/
Ellis, Elizabeth (2013 August 21,) Defining and Investigating Multilingualism Retrieved from:
http://www.academia.edu/10752950/Defining_and_investigating_monolingualism
Afundar, Trishia (2016 June 18,) Bilingguwalismo Retrieved from:
https://prezi.com/yv3gewuukgqb/bilingguwalismo/