Professional Documents
Culture Documents
First Grading AP Reviewer Grade 7
First Grading AP Reviewer Grade 7
Mga Kontinente:
- Asya
- Aprika
- Hilagang Amerika
- TImog Amerika
- Antartiko
- Europa
- Australia
- Oceania
Asya – ito ay galling sa salitang griyego na “ASU” na ang ibig sabihin ay lugar na sinisikatan ng araw, bukang liwayway, o silangan.
- Pinakamalaking kontinente sa mundo na may sukat na 44,391,162 sq. km.
- Bumubuo ito sa halos sangkatlo ng kabuuang kalupaan nito.
- Natatangi dahil sa lawak ng sakop nito
Heograpiya – hango sa mga salitang Griyego na “geo” – daigdig at “graphien” – pagsulat o paglalarawan
Ang Asya ay nahahati sa 5 rehiyon: Silangang Asya, Timog-Silangang Asya, Timog Asya, Kanlurang Asya, at Hilagang/Gitnang Asya.
Ang pagkakabahagi ng Asya ay ayon sa pisikal, political, kultural, at histrikal na pagkakaiba sa isa’t – isa
Hilagang/Gitnang Asya
Khazakstan – lupaing may mayamang industriya ng langis
Kyrgystan – bulubunduking bansang hilagang Asya
Turkmenistan – Lupain ng mga magsasakang Turko
Uzbekistan – Sentro ng ancient Silk Roads
Kanlurang Asya
Qatar – may pinakamalaking reserba ng gas sa mundo
Bahrain – pulo sa Golpo ng Persia
Saudi Arabia – may pinakamalaking deposito ng langis sa saigdig at pinakamalaking prodyuser ng petrolyo.
- Matatagpuan ang Rubal Khali o empty quarter, ang kilalang isa sa pinakamainit at pinakatuyong disyerto sa daigdig
Cyprus – Pulo sa dagat Mediterranean
Syria – Lupang Saladin
Iran – Lupain ng Imperyong Persyano
Turkey – Republikang nasa dalawang kontinente
Iraq – kinikilalang nag-aangkin ng pinakamatandang sibilisasyon ng daigdig
United Arab Emirates – pinakamalaking Sheikdom
Israel – Pinagsilangan ng Judanismo at Kristiyanismo
Yemen – Lupain ni Sheba
Jordan – Kahariang Arabo sa disyerto
Georgia – pinakamayamang Republika ng dating USSR
Kuwait – Lupain ng pinakamayamang tao
Lebanon – nahahati ng digmaang sibil
Armenia – makasaysayang lugar ng Turkish assault
Oman – Maliit na kaharian ng makapangyarihang monarko
Azerbaijan – lupaing pangarap ng matatapang na mandirigma
Afghanistan – daanan ng mga sinaunang mananakop
Silangang Asya
Mongolia – lupain ni Gengis Khan
China – pulang dragon ng Asya
- Matatagpuan ang Great Wall
Japan – lupain ng Sumisikat na Araw
- Matatagpuan ang Mt. Fuji
North Korea – tinatawag na lupain ng Umagang Banayad
- Komunistang bansa
South Korea - tinatawag na lupain ng Umagang Banayad o Choson
- demokratikong bansa
Timog Asya
India – pinagsilangan ng Buddhismo at Hinduismo
Pakistan – Lupain ng isinilang mula sa India
Bangladesh – bansang Bengali
Bhutan – Lupain ng Thunder dragons
Nepal – Lupain ng kahanga-hangang Himalayan range
Maldives – pinakamaliit na bansa
Sri Lanka – munting isla ng dalamhati
- Land of jewels
2. Dsitansiya sa karagatan at hanay ng nagtataasang mga bundok – nagsisilbing balakid sa pagpasok ng mahalumigmig na hanging nagmula sa karagatan
3. Pagkaantad sa halumigmig at ekwador
4. Direksyon ng umiiral na hangin
Monsoon – natatanging hanging nararanasan sa Asya
Hanging habagat – Mayo at Setyembre
Hanging Amihan – Enero hanggang Agosto
5. Altitud o taas ng lupain
Altitud – tawag sa taas ng isang pook o lupain mula sa sea lvel o kapantay ng dagat
6. Ang Klima ng mga Rehiyon ng Asya – tropical, semi arid, temperate, continental, at polar
Dahil sa pagkakaiba-iba ng klima sa mga bahagi ng kontinente, iba-iba rin ang uri ng mga pananim ang naipupunla sa kalakhan ng lupain
Likas na Yaman – tumutukoy sa mahahalagang kayamanan ng mga anyong lupa at anyong tubig.
- Binubuo ng mga hilaw na materyales na nagmumula sa likas na kapaligiran ng isang bansa
Rehiyon Likas na Yaman Agrikultura Eknomiya Panahanan at Kultura
Silangang Asya- binubuo China China China China
ng nagtataasang bundok, - lahat ng uri ng - Ilog ng Huang at - mayaman sa langis - Gawa sa luwad at adobe
mabatong talampas, yamang lupang Yangtze – nagsilbing - Pinakamalaking tagapagtustos ng tungsten, tin, antimony, zinc, - Sichuan - Ladrilyo na karaniwang
mahahaba at mayayamang katangian ng buhay ng China mula pa molybdenum, lead, mercury, at iba pangmetal nakatayo sa gilid ng bundok at kung
ilog, malalawak at parang Silangang Asya noong sinaunang - Yamang Hydropower hindi namaý naglalakihang
na disyerto, masaganang Taiwan (Republic of kabihasnan. Ang mga - Pagawaan ng magagaan na industriya pampublikong gusali
delta at lambak-ilog, milya- China) lambak ng ilog na ito Taiwan - Condominium – nasa lungsod
milyang bay-bay dagat, at - bulubundukin at ang nagsilbing pusod ng - Deposito ing karbon, petrolyo at natural gas Japan
magkakaibang pulo matalampas na pulo agrikultura - mayaman din sa wind and solar energy na nakakatulong sa mga - nagtataasang gusali ang mga
Hongkong - Pinakamalaking indsutriyang panteknolohiya naninirahan sa lungsod
- matatarik na pinanggagalingan ng Japan
bulubundukin biags, bulak, tsaa, trigo - pag-angkat ng hilaw na materyales
Macau at mais - Oil-fire fuel at nuclear power
- pook na urban na - milyong-milyong - Sasakyan, camera, hydroelectric power
walang araruhin, hayupan ng kambing, naging kauna-unahang economic miracle sa rehiyon matapos ang
pastulan ng hayop at baboy at tupa Ikalawang Digmaang Pandaigdig
kagubatang Taiwan - World’s Leading Industrial Power
mapagkukunan ng - Aquaculture na ang Tokaimura – kauna-unahang planta ng nuclear power ng bansa
hilaw na materyales pangunahing produkto South Korea
Japan ay ang palos - mabilis na industriyalisasyon
- mabundok Japan - mayaman sa tungsten, naging maunlad ang mga industruyang
South Korea - naging produktibo ang tela, plastic, abono at kagamitang elektroniko
- maburol kanilang lupain gamit ang North Korea
- Han River – makabagong Sistema ng - nangunguna sa produksiyon ng graphite, tungsten, at magnesite
nagsisilbing buhay ng pagsasaka, tera-terasang - mayaman sa karbon, ore at zinc
kabihasnang Korea pananim, at pag-aabono. Mongolia
North Korea – ang South Korea - mayaman sa mineral na ginto at wolfram, tanso, phosphate, at
kapatagan ay - Land Reclamation langis
natutubigan ng schemes, sistemang
Chongchon River at irigasyon, at
Taedong River – makabagong abono at
pawang umaagos sa nakapag-aani ng
kanlurang bahagi ng Barley, soybean at
lupaing mabundok patatas
Mongolia – Mongolia
landlocked - pastulan ng hayop at
- mabundok at disyerto.
matalampas - Trigo ang pangunahing
ani na sinasaka sa
Yamang lupa Selenga River
Yamang tubig -
latian, lawa, sand
dunes, alpine
Yamang agrikultura
Yamang hydropower
Yamang mineral
Timog Asya – 8 na bansa India - agricultural ang mga India Sri Lanka
- tatsulok na bansa sa Timog Asya - Teak wood at sandal wood na gamit sa konstruksiyon - Ang loob ay makapagbibigay ng mas
tangway - Ganges River – - Nagtataglay ng pinakamaraming reserbang karbon malamig na pakiramdam
- ilog ng Gangs, nagpapsagana - Mayaman din ito sa Iron ore, manganese, banxite, titanium ore, - Gawa sa sementong kinulayan ng puti
Indus, at - “Pusong Lupain ng natural gas Maldives
Brahmaputra India”- pinagmulan ng Pakistan at Nepal - Gawa sa dahoon ng palmera
Pakistan, Bhutan, sinaunang kabihasnan - Kahoy pangkonstruksiyon - Gawa sa dinurog na korales ang
Nepal – mabundok, Pakistan – magsasaka - Semitropical na bamboo jungle ng bansa maykaya na nabubungang ng ladrilyo
matalampas Bangladesh – Pakistan Bhutan
Sri Lanka at Maldives agricultural ang - natural gas, petrolyo, iron coe, tanso, at limestone - Pagsusunog ng kahoy
- kapatagan at burol pinakamahalagang Nepal - Bigas ang pangunahing pagkain
Yamang tubig sector - calcium carbonate, hydropower at gypsum Bangladesh
Yamang mineral - pangunahing Bangladesh - Parihaba na gawa sa luwad
Yamang lupa prodyuser ng hilaw na - mayaman sa natural gas at karbon
materyales ng jute. Ang Sri Lanka
jute – ay hibla ng gulay - batong sapphire, at ruby at yamang tubig
na napahahaba ng - Hydroelectric power
hanggang 4 na metro at
ginagamit sa paggawa
ng lubid, tela, at bag.
Jute – golden fiber
Bhutan at Nepal
- Pagsasaka at
paghahayupan
- Prodyuser ng trigo,
mais, barley, mga
prutas na citrus, tubo,
jute, at dairy
Timog Silangang Asya – 11 Timog Siangang - agrikutural - Sistemang kalakalang pandaigdig - Prefabricated materials
na bansa Asya- binubuo ng - Delta – - Rising tiger economy o pinakapapaunlad na ekonomiya sa - Stilt
mahahabang ilog pinakamahalagang mundo - Nipa hut
Indochina peninsula katangian Cambodia - Ladrilyo o semento
– binubuo ng - Toneladang ani ng - Paggawa ng kahoy - Condominium
nagtataasang bigas. Ang kita mula sa Malaysia - Subdivision
bundok sakahang ito ay - timber, kahoy na pangkonstruksiyon
Kagubatang nakatulong sa Laos
rainforest paglinang ng - Handicraft tulad ng pagpapalayok, paghahabi at silver smiting
(Myanmar, ekonomiya ng bansa Indonesia
Cambodia, Laos, Malaysia, Thailand at - mabilis na transpormasyon at kinikilala sa ngayon bilang
Vietnam at Cambodia – rubber pinakamalaking ekonomiya sa Timog Silangang Asya
Singapore) plantation Vietnam
Insular (Indonesia, Java – masaganang - Malinang ang sector na Indsutriyal
Philippines, Brunei, sakahan - Paggawa ng tela, electronics, at sasakyan
at Timor Leste) -Transmigration policy – Singapore at Brunei
Borneo at Sumatra – sinikap ng pamahalaang - mayayamang ekonomiya
orangutan at bearcat maganyak ang Singapore
Malaysia – tapir malawakang - nalinang ang Extended entrepot, ang pagbili ng hilaw na
Indonesia – Komodo pagpapalipat ng materyales mula s aibang bansa at paglinang nito bilang
dragon, malalaking bilang ng produktong iniluluwas muli sa ibang bansa. Hal. Wafer fabrication
pinakamalaking uri populasyon sa iba pang industry and oil refining
ng butiki bahagi ng kapuluan - ang pagluluwas ng mga elektroniks, kemikal at serbisyo ang
- babirusa (baboy na - Pagsasaka gamit nag pangunahing sinsandigan ng bansa
may tusk) makabagong - pinakaindustriyalisadong bansa sa Timog-Silangang Asya
- Raja Ampat – teknolohiya - pangunahing destinasyon ng mga turista
pinakamayamang Brunei
coral reef ecosystem - mayaman sa langis at natural gas
Pilipinas – Philippine - Wawasan Brunei 2035
eagle- pinakmalaking Timog Silangang Asya
agila - Mayaman sa depositing mineral tulad ng semento, aluminum,
Silangang Asya – kemikal
pinakamataas na - Turismo
antas ng biodiversity
Yamang tubig
Yamang lupa
Kanlurang Asya – Gitnang - Mayaman sa langis - Masaganang ani ng - dahil mayaman sa langis, nakasandig sa pagluluwas ng langis at - itim na tolda ng mga taong nomad
Silangan o Middle East at - Kasapi sa OPEC – wheat, rye, barley, natural gas - gawa sa bato at luwad
Near east batay sa Organization of gulay at prutas Saudi Arabia’ - gawa sa semento
lokasyon nito sa Europe Petroleum Exporting Yemen, Iran, Cyprus, - ikalimang bahagi ng reserbang langis sa buong mundo - town house
Countries Jordan, at Syria – - pinakamayamang bansa sa daigdig - seremonyang Muslim at ang bawat
- Binubuo ng mga bansang agrikultural - malinang ang pagsasaka at paghahayupan at produktong dairy mamamayan dito ay inaasahang
bansang mayaman - Bulak ang magbigay respeto sa mga seremonyang
sa langis at siyang pinakamahalagang Yemen, Qatar, Oman, Kuwait, at United Arab Emirates – ito lalo na kung nasa publikong lugar
nagluluwas ng produkto ng Yemen mayayaman din sa langis na katulong sa transpormasyong Ramadan
pinakamalaking bukod sa millet, modernong estado
bahagi nito sa buong sorghum, at sesame Yemen, Kuwait at UAE
mundo Iran - industriyang turismo
- mabundok, arid, at - pinanggalingan ng Qatar
semi-arid cereal, tubo, wheat at - knowledge economy – pagkilala at paggamit ng teknolohiya sa
barley paglilinang, pagbabahagi, at paggamit ng kaalaman
Yamang tubig Armenia, Azebaijan, at Dubai at United Arab Emirates
Georgia – agricultural - turismo, financing, manufacturing at sektor ng serbisyo
- Binubuo ng Armenia, Azerbaijan at Georgia
masasaganang lupain - paglinang ng hydroelectric power, mga yamang mineral at
Armenia – pawing industiyang nagmumula sa kagubatan at kabundukan
sakahan – wheat, Figs,
pomegranate, apricot,
olive, at barley
Azerbaijan - magsasaka
- silkworm
- paghahayupan at
pagsasaka
Turkey at Cyprus –
agricultural
- mais, barley at bigas
- paghahayupan ay
karaniwan
Hilagang Asya – Hilagang Matataas na bundok - agricultural - nasusustentuhan ng yamang mineral
Asya or Central Asya ng Pamir - aning barley, bulak, - mayaman sa mineral na krudo, iron ore, petrolyo at natural gas - pabahay sa modernong arkitektura
Yamang lupa at sugar beets, - matatagpuan ang Murantau Gold Mine sa disyerto ng Qyzylqum, - yurts – tahanang animo tolda
mineral sunflowers, flax pinakamalaking prodyuser ng ginto
Silk Road – ang - baka, kabayo, at yak,
rehiyon na naging kambing
sangandaan ng mga Fergana Triangle at ang
mangangalakal lambak ng Chui River –
itinuturing na sentrong
agricultural ng Hilagang
Asya (Uzbekistan,
Kyrgyzstan at Tajikistan)
Kazakhstan
- ikaanim sa
pinakamalaking
pinanggagalingan ng
wheat sa mundo
- pinakamalaking paglobo
ng populasyon
Turkmenistan
- mekanikal na pagsasaka
Ecosystem – tumutukoy sa nagaganap na ugnayan sa pagitan ng mha may buhay at walang buhay na mga organismo
Carrying Capacity – hangganan ng likas na yaman na maaaring gamitin ng sangkatauhan sa ecosystem
Living Planet Index – sumusuri sa kalagayan ng yamang likas at kalusugan ng ecosystem
Ecological Footprint – tumutukoy sa lawak o laki ng nagamit na napapalitang likas na yaman ng isang bansa, rehiyon o buong daigdig.
Ecological Footprint ng Populasyon (EFP) – tumutukoy sa karampatang lawak ng lupain at bahagi ng tubig na kailangan o maaaring gamitin ng populasyon
Urbanisasyon ng populasyon – isang natural na dahilan ng paglaganap ng kasalukuyang populasyon sa mga lungsod na karaniwang sentro ng edukasyon, pamahalaan, at
ekonomiya.
Slum – karaniwang tirahan ng mahihirap na lungsod
Megacity – mga pook na urban
Cross border na Polusyon – tumutukoy sa kontaminasyong nagmumula sa isang bansa na nagdudulot ng pinsala sa kapaligiran ng ibang bansa.
Polusyon – tumutukoy sa pagdumi o kontaminasyon ng hangin, tubig, at lupain
Sustainable development – matinding pananagutan sa maingat na paggamit ng kapaligiran upang matugunan ang kasaluluyang pangangailangan nang hindi isinusuko ang
kakayahang matugunan ang pangangailangan ng mga susunod pang henerasyon.
Ang komposisyon ng kasarian ng populasyon – tumutukoy sa bilang ng kalakihang ipinapanganak nang buhay kada bilang ng kababaihang ipinapanganak ng buhay sa
loob ng isang bansa
Ang patakarang “one child” at “late, long, few child bearing”ng China ay nagdulot ng higit na mababang bahagdan ng fertility rate.
Inaasahang Haba ng Buhay – ang pagbabagong ito ay sanhi ng malawak na pagbabagong naganap sa medisina at teknolohiya
Ang mababang fertility rate ay maaringmagdulot ng higit na mababang bilang ng lakas manggagawa sa pagdating ng panahon kasabay ng paglaki ng dependent ratio na
nakasasakop sa mga pangkat ng taong nasa edad 65 pataas.
Bilang ng May Hanapbuhay – bigyan pansin ang walang hanap-buhay. Ang kakulangan ng hanapbuhay ay malaking suliranin sa isang bansa
Migration rate – tawag sa bilang ng mga taong nandarayuhan palabas ng isang bansa matapos maibawasa ditto ang bilang ng mga taong nandarayuhan paloob ng nabanggit
ding bansa.
Brain Drain – pag-alis ng mga marunong/magagaling
Literacy rate – bilang ng populasyong marunong bumasa
Kultura – tumutukoy sa Sistema ng paniniwala, gawi, pagpapahalaga, o uri ng pamumuhay ng isang pangkat ng tao.
- Isa sa pinakamahalaga at pinakamatibay na pagkakakilanlan ng kultura ng isang pangkat ng tao o bansa sa bisa ng komunikasyon at pakikipag-ugnayan ng mga tao sa
isa’t-isa.
Heograpiya - may kinalaman kung saan naninirahan ang tao
Ethnicity – may kinalaman sa pagkakakilanlan