Volume 11, Issue 23 June 22, 2020

Our Words
Weekly Issue
“ N E W L I F E ” J E T A E R E

Ne s’jemi si ata… Nga Elona Caslli

SPECIAL
POINTS OF Ne s’jemi si ata… Nëna ai shpirt i përvëluar në vetmi, buzë vitet. Tanimë i gjendur përballë gjendjes
INTEREST: Nga Elona Caslli shtratit lëngonte dhe më thoshte me zërin tragjike, ku gjendet vendi im, ndërmend më
e saj pothuajse të mekur: “Nuk vdes pa kthehen fjalët e nënës: “Ne nuk jemi si
 We’re not like “Ne s’jemi si ata…”-, më thoshte nëna përcjellë atë”. Ndonëse fjalët e mjekëve ata…”.
gjithmonë. Në shtëpinë tonë, bota ishte nuk jepnin shpresë, nëna kish vendosur ta
them!!! ndarë në dy pjesë; ne dhe ata. Ata ishin sfidonte vdekjen. Vdekja duhet të merrte Post Scriptum: Nuk qemë kurrë si ata. Nuk u
komunistët, ne ishim njerëzit që nuk pajto- më parë Qoftëlargun. bëmë kurrë si ata. Nuk do të jemi kurrë si ata.
 No Sided articles heshin me ta. Ata do të jenë gjithmonë ajo çka ne nuk mund
Dhe ashtu ndodhi. Nëna vdiq në qeshor të të bëhemi kurrë.
and no restriction “Ne s’jemi si ata…”-, ishte përgjigjja e vitit 1985. Ditën e vdekjes së qoftëlargut,
for our members, vetme që më jepte nëna çdo herë, ku flitej sytë e saj pothuajse të shuar, më shihnin
për padrejtësitë e tyre, për mizorinë e tyre, dhe dukej sikur më thonin: “Tani mund të
our guest and our për ligësinë e tyre. shkoj e qetë”.
friends.
Nëna që lutej fshehurazi. Nëna që besimin
 Latest needs for our në Zot nuk e humbi kurrë. Nëna që shpresoi
gjithmonë. Nëna që na rriti ndryshe nga ata.
community and the
latest resolutions Që në gji na ushqeu me besimin tek e mira,
mua dhe tim vëlla. Na ushqeu me dinjitet
dhe kurajo njerëzore, ndonëse ambienti ku
 Our Free Voice jetonim mund të të jepte gjithçka, veçse
through our words. shpresë jo.

Na ushqeu me shpresën, se do të vinte dita

që drejtësia do të vihej në vend. Se Zoti
kishte me marrë hak një ditë.
I N S I D E T H I S
I S S U E : Nëna, ajo grua fisnike e mbledhur një
grusht, nga sëmundja në vitin 1985.
Faqe
Elona 1 Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels
Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe
Faqe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels
Shembja 1 veprat e artit, dhe objektet brenda tij shndërro-
Një teatër historik i denjë për tu ruajtur është
shkatërruar. Protestat masive dhe dhuna
Faqe policore vijuan. Një proces jotransparent
Janulla rrapi 2-3, vendimmarrje dhe akuza korrupsioni. Projek-
4-5 ti i Bjarke Ingels për një teatër të ri kombëtar
në Shqipëri është kundërshtuar që kur doli
nga tryeza e planifikimit, por arkitekti i
famshëm danez dhe partnerët e tij kanë qenë
Faqe – dhe mbeten – të heshtur mbi këtë çështje.
Renato Rrapi 5-7
Në zemrën e kryeqytetit Shqiptar, Tiranës,
9, 12
pranë sheshit Skënderbej gjendet Teatri
Kombëtar i vendit. Një teatër i stilit modern-
ist Art Deco, i ndërtuar nga Italianët në 1939,
Faqe kur kryeqyteti ishte i pushtuar nga fashistët,
Declasified, Agim 6-7 dhe i konsideruar nga shumë shqiptarë dhe
një sërë organizatash ruajtjeje si një monu-
Hamiti, Janulla 7,-9,
ment historiko-kulturor jo vetëm i
rrapi 10-14 Shqipërisë, por i Europës në tërësi.
17-19 Apo më saktë, ishte.
Faktet
Adresa Faqe Në orën 4 të mëngjesit të 17 Majit, ndërsa
Anetaresimi 32 Shqipëria ishte nën karantinë si pasojë e
koronavirusit, punëtorë bashkie ndezën
ekskavatorët dhe filluan prishjen e godinës
historike, ndërsa policia largonte me dhunë
protestuesit që kishin zënë teatrin në shenjë
proteste.
Elona Casili
Nëna shkoi. Bashkë me të shkuan dhe
Ndërsa Teatri Kombëtar bashkë me kostumet,
heshin në rrënoja, protestuesit bërtisnin “Turp”
dhe “Diktaturë” ndaj punëtorëve.
Pas shkatërrimit të kryer nga ekskavatorët, hapësi-
ra boshe u bë qendër përplasjesh të dhunshme mes
policisë, protestuesve, dhe politikanëve të
opozitës. Të paktën 37 persona u arrestuan, duke
përfshirë dhe gruan e presidentit shqiptar Ilir
Meta.
Lexo më tej:
Analiza/ Gjithë shtypi botëror kundër shembjes së
Teatrit Kombëtar
Në mes të gjithë kësaj qëndron Danezi Bjarke
Ingels dhe firma e tij arkitekturore BIG. BIG ka
projektuar teatrin e ri në formë fluture.
Çmimi: 30 milionë euro. Disa kritikë besojnë se
prishja e teatrit është pasojë e dëshirës së qeverisë
për një ndërtim prestigjoz nga arkitekti i famshëm
danez, dhe që edhe Bjarke Ingels mban përgjegjësi
për të.
Kjo nuk është hera e parë që Bjarke Ingels ka
bashkëpunuar me krerë shteti që shihen si prob-
lematikë. Ai është pas masterplanit të një resorti
në Arabinë Saudite. Gjithashtu, në Shkurt, Ingels
tërhoqi kritika të shumta nga mediat ndërk-
 P a g e 2 O u r W o r d s

Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels

ombëtare pas takimit të tij me presidentin
kontrovers Brazilian Jair Bolosonaro.
Takimi ndodhi gjatë një udhëtimi kërki-
mor të Ingels në veriun e Brazilit ku ai i
prezantoi presidentit idetë e tij mbi turiz-
min i qëndrueshëm dhe u fotografua me
të.
Mijëra kundërshtarë të prishjes së teatrit
kanë protestuar në Tiranë ndaj asaj që
qeveria dhe Bashkia e qytetit quajnë
“rilindje urbane,” por që për qytetarët
mban erë korrupsion, hile, dhe përpjekje
për të shkatërruar të kaluarën dhe trashëgi-
min kulturore të vendit.
“Kjo nuk ka të bëjë më me prishjen e
teatrit, por me shkatërrimin e demokracisë sot dhe qoftë të të paktëve që sot nuk
dhe lirisë në Shqipëri. Ne po jetojmë në
një diktaturë,” tha një protestues anonim
për agjencinë e lajmeve Reuters. Presiden-
ti i Shqipërisë, Ilir Meta, është gjithashtu Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion
në anën e protestuesve në këtë çështje.
“Në errësirën e natës, mafia urdhëroi
shkatërrimin e një prej monumenteve “Teatri i ri i fillimin e një lëvizjeje aktiviste kundër korrupsionit që pretendohet të
historike kulturore më të rrezikuara të projektuar ndodhë në mes të pushtetarëve shqipëtarë.
Evropës, por edhe edhe të çdo iluzioni për nga BIG do të
ekzistencën e shtetit të së drejtës në kthehet në Bjarke Ingels dhe BIG nuk kanë dashur të intervistohen. Pas një numri
Shqipëri”, shkruajti Presidenti Ilir Meta të xhevahirin e pyetjesh të dërguara nga Politiken brenda një jave, menaxheri tregtar i
nesërmen në një video postim në Face- këtyre trans- kompanisë, Dan Bjerg Jensen, i dërgoi një koment me email në emër të
book duke treguar ekskavatorët që formimeve në BIG:
shkatërrojnë fasadën e ndërtesës së vjetër. zemër të
kryeqytetit. “Gjithmonë ka ndjenja dhe qëndrime të forta që lidhen me një ndërtese,
Një ditë pas prishjes, kryeministri Edi “Flutura” do por, si arkitektë ne nuk ndërhyjmë në axhendat politike lokale, as nuk
Rama ndau imazhe nga teatri kombëtar i të bashkojë mund të komentojmë mbi procese për të cilat ne nuk jemi përgjegjës ose
Bjarke Ingels dhe i quajti protestuesit artistët, kemi ndikuar”, shkruan Dan Bjerg Jensen.
“ngatërrestarë profesionistë”. ëndërrimtarët,
talentet.” Andi Bushati: Roli i fundit i një artisti barbar
“Dua gjithashtu t’ju siguroj se Teatri i ri
Kombëtar do të ketë nesër pëlqimin e të Por, deri më Një humbje e madhe e historisë kulturore
gjithëve, qoftë të të shumtëve që kërkojnë tani, projekti i
BIG nuk i ka Planet për të zëvendësuar teatrin e vjetër kombëtar me të riun e Bjarke
shohin më larg se dje”, ka shkruar Edi bashkuar Ingels, kanë nxitur organizata ruajtje si Europa Nostra dhe Docomomo të
Rama. shqiptarët. ngrenë zërin.
Përkundrazi,
ai ka ngjallur Europa Nostra e kategorizoi Teatrin si një nga shtatë ndërtesat historike
Veliaj, lëvdoi teatrin e BIG në vitin 2018 përçarje të më të rrezikuara në Evropë dhe ofroi të ndihmojë në mbledhjen e fondeve
gjatë prezantimit të planeve të ndërtimit: mëtejshme për të restauruar ndërtesën në vend të shembjes. Europa Nostra e
politike, dhe përshkruan ndërtesën si një “shembull unik i arkitekturës moderne ital-

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...

So far nothing done just a few leaders around the No one can blame them due
globe dead, Federal prosecutors not fighting to law not being abided…
crime just playing politics on tv, locals are suffer- billions spent not one per-
ing while the law is not being abided son held accountable….
This is how you beat Russia...set by...remember the times when feds filled busses
up hydro refuel all of Europe with corrupt judicial
With employees
the right supportand judges, pros-
everything is
with international monetariza- ecutors? Economy
possible inneeds the boost either
America….True $$$ or
common
tion for Europe...Albania needs morale...fighters...
American
cleaning up now...or lose EU

Still unknown from the Dutch who killed Festim

Time to modernize their road sys- Lato, Is Netherlands safe anymore ?
tem to supply all of EU with energy
and food from Albania and keep Does this means no one is safe anywhere? Why did he die?
Greece from going bankrupt by
employing all of Europe with Alba- No one is mentioning his
nians as locals... death!!!

Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels

iane”.
“Tani jemi duke vlerësuar
humbjen historike, ar-
kitektonike dhe kulturore”
– tha Ana Tostões,
zëdhënëse e Docomomo
International
Teatri i vjetër kombëtar
ishte ndërtuar pjesërisht
me materialin populit. Një
përzierje unike e çimen-
tos, fibrave të drurit dhe
algave me të cilën eksperi-
mentuan italianët në vitet
1930. Gjatë okupimit,
Populit mund të prodhohej
si panele në Itali dhe të
dërgohej në Tiranë për të
ulur çmimin dhe për të
lehtësuar ndërtimin e ajo ku janë zhvilluar proceset dëgjuar popullin, dhe që Shumë kritikojnë pasiv në sektorin privat, bash-
shumë ndërtesave të gjyqësore të para në periudhën qëllimisht u ekzekutua në mungesën e transpar- këpunimi në ndërtime pa leje, dhe
italianëve në Tiranë. komuniste pas Luftës së Dytë mes të natës, në ditën e encës së projektit, ushtrim ndikimi të paligjshëm mbi
Botërore, ku kundërshtarët politikë fundit të karantinës së dhe veçanërisht zyrtarë shteti.
“Ishte me shumë trishtim u dënuan me vdekje ose u dërguan koronavirusit në Shqipëri. gadishmërinë e
që dëgjuam që teatri në kampe pune. qeverisë për t’i do- “Qartazi, Bjarke Ingels ka qenë në
kombëtar në Tiranë ishte “17 Maji shënoi një ditë të rëzuar një pronë të dijeni se kjo ishte një ofertë e
rrënuar. Aktualisht jemi Në vitin 1990, hapësira përreth trishtueshme për madhe publike një parregullt dhe ka pranuar me
duke vlerësuar humbjen teatrit ishte gjithashtu një vend trashëgiminë kulturore, ndërtuesi të pasur. dashje ta zbatojë,” tha Sekretari i
historike, arkitektonike grumbullimi për revoltat studentore demokracinë dhe respek- Gjithashtu, mbetet Përgjithshëm i PD, Gazment
dhe kulturore, “shkruan të Tiranës, të cilat ishin nga shkaqet tin për të drejtat e njeriut ende e paqartë nëse Bardhi.
dokomomo International fillestare të rënies së komunizmit në në Shqipëri dhe Evropë”, projekti i Bjarke
Ana Tostões në një email Shqipëri, një vit më pas. Dhe teatri shkruan Europa Nostra në Ingels ka kaluar një Megjithatë, një muaj më vonë
për Politiken. ishte, deri në fund, një pikë tubimi faqen e saj online. proces tenderi. prokuroria shqiptare hodhi poshtë
për kundërshtarët e qeverisë dhe akuzat me arsyetimin se nuk
Shikuar përmes grupet aktiviste. Procesi jotransparent Partia Demokratike kishte prova të mjaftueshme për të
spektakleve historike dhe (PD), partia më e ngritur një padi kundër Bjarke
politike, teatri i vjetër Europa Nostra ka dënuar me forcë Populli i Shqipërisë nuk madhe e opozitës në Ingels.
kombëtar ka patur një prishjen e ndërtesës, një vendim të është i zemëruar vetëm Shqipëri, akuzoi BIG
rëndësi të veçantë edhe cilin organizata akuzon bashkinë se për humbjen e një pjese të për tre shkelje tetorin Sipas raportit të fundit të organi-
për shqiptarët. Kjo është ka bërë pas dyerve të mbyllura pa trashëgimisë kulturore. e kaluar. Korrupsion zatës Transparency International
 V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

Now is the time to jail Rama for misuse of funds in EU jails for good...Will Thaci follow him in there?

“Shpella e Plakës” në Librazhd, legjenda e emrit, misteret dhe historia që mahnitin turistët dhe vizitorët
Xhyrës me iniciativën e Së fundi pas hapjes mund të përplasësh kokën në tavanin e
“Shpella e Plakës” në Librazhd, legjenda e emrit, tyre për të shkuar atje së këtij shtegu kanë shpellës në disa vende ku lartësia e saj
misteret dhe historia që mahnitin turistët dhe vi- Është e çuditshme që kjo shpellë është e shkurtër dhe i vërshuar vizitorët ulet dhe nga momenti në moment mund
zitorët deri tani është vizituar vetëm nga ngjan një “shtegu dhish” drejt “Shpellës së të rrezikosh.
Fatmir Popja aventurierët dhe barinjtë e zonës që kalon përmes një Plakës”.
dhe jo nga speleologët. masivi të dendur Nga hyrja deri në daljen e saj udhëtimi i
Në hapësirën gjeografike ku shtrihet bashkia e Libra- shkurresh dhe tashmë për Pjesa dërrmuese e aventurës zgjat vetëm disa minuta dhe
zhdit ndodhen disa shpella, por ndër më të famshmen Vizitorët e shumë viteve më parë pak kohë mund të mbër- tyre janë banorë të pas ankthit në hyrje vjen relaksimi në
ndër to librazhdasit përmendin “Shpellën e Plakës”, e kanë treguar se brenda “tunelit” që rish aty. Tani ajo është zonës, por nuk daljen e saj nga ku mahnitesh me pam-
cila ndodhet shumë pranë rrugës së famshme të çon te “Shpella e Plakës” janë zgjeruar aq sa është e mungojnë as të tjerë jen përrallore që të ofrohet në të gjitha
“Egnatia”, aty ku përroi i “Gurrës së Zezë” ndan mes gjetur veglave pune primitive dhe kalueshme edhe në vendet që udhëtojnë drejt drejtimet. Nga dritarja e kësaj shpelle
tyre fshatin Xhyrë nga fshati Dardhë. mbetje të enëve prej qeramike gjë e e vështira të cilat janë Xhyrës edhe nga mund të shohësh mjaft qartë edhe shu-
cila ka shtuar interesin për këtë sheshuar duke e bërë më Elbasani, Tirana, micën e fshatrave të Librazhdit si edhe
shpellë nga ana e banorëve. pak të rrezikshme dhe më Durrësi e gjetkë. një pjesë të Parkut Kombëtar Shebenik
Kjo shpellë ndodhet disa qindra metra mbi nivelin e të lehtë udhëtimin dhe të Hyrja në “Shpellën e Jabllanicë. Duke vlerësuar bukuritë e
detit dhe rruga për të shkuar aty nga “Egnatia” deri pak Por për arsye që nuk dihen akoma, shijuarit e pamjes së Plakës” fillimisht nuk shumta natyrore të Xhyrës, banorët e
javë më parë ka qenë jashtëzakonisht e vështirë dhe për mjaft gjurmë të historisë së vërtetë papërsëritshme të luginës është shumë impre- këtij fshati krahas promovimit që po u
këtë arsye ajo ka qenë pothuajse e pa eksploruar. të kësaj shpelle që natyra i kishte së përroit të “Gurrës së sionuese dhe pasi ke bëjnë kohë pas kohe atyre synojnë që
krijuar prej mijëra vjetësh janë Zezë” që të bën për vete kaluar pragun e saj duke e bërë të vizitueshme “Shpellën e
Kjo shpellë sipas banorëve të Xhyrës mban të ruajtura mbuluar nga koha. aq shumë sa të merr edhe duhet të ndezësh Plakës”, të nxisin edhe më shumë zhvil-
të fshehtat dhe misteret e saj prej mijëra vitesh dhe mendjen. elektrikët e dorës dhe limin e turizmit në fshatin e tyre.
ende sot e kësaj dite qarkullojnë legjenda nga më të Rruga e hapur gjatë fundit të Pran- duhet të ecësh me
ndryshme rreth saj. verës së këtij viti prej banorëve të kujdes në të pasi Në Shqipëri ka potenciale të pasura për
 P a g e 4 O u r
Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels
mbi korrupsionin këtë vit, Shqipëria
është vendi i tretë më i korruptuar në
Europë. Sipas organizatës, shkalla e
korrupsionit është rritur në pesë vitet e
fundit.
Një nga zërat më kritikë është Vincent
van Gerven Oei, gazetar i medias së
pavarur shqiptare në gjuhën angleze Exit
News. Ai dhe pesë kolegët e tij kanë
mbuluar për disa vite Teatrin Kombëtar.
Vincent van Gerven Oei është përpjekur
më kot të marrë BIG të flasë për pro-
cesin e vendimmarrjes që qëndron pas
projektit. U komunikua nga BIG dhe nga
qeveria që BIG kishte fituar një konkurs
arkitektonik.
Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet
Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria
ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”,
platformë unike për një shtet
kombëtar shqiptar
“Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do
të bëhetë?”, platformë unike për një
shtet kombëtar shqiptar
kulturë e tradita të pasura, që ka të
drejtë të jetojë i lirë në mes të popujve
të tjerë dhe kombeve të qytetëruara. Si
shumë rilindës të tjerë, Samiu mbron
origjinën pellazgjike të popullit shqip-
tar. Pjesa e dytë jep me nota tronditëse
një pasqyrë realiste të Shqipërisë pas
Tanzimatit (1839). Në pjesën e tretë,
nga analiza që u bëri rrethanave poli-
tike në fund të shekullit XIX, Samiu
arriti në përfundimin se rruga e vetme
për të shpëtuar nga zgjedha osmane
dhe nga rreziku i copëtimit prej
shteteve fqinje ishte që Shqipëria të
ndahej nga Perandoria Osmane men-
jëherë, para se ajo të shembej dhe
shqiptarët të formonin shtetin e tyre të
pavarur.
Ç`ka qenë Shqipëria?
“Shqipëri i thonë gjithë ati vendi, tek
rrinë shqiptarëtë. Ata... janë m`i vjetër`
i kombeve t`Evropësë”. Me këto fjalë,
Samiu e fillon veprën e tij, me të cilat e
sheh popullin shqiptar nga më të parët
që kanë banuar kontinentin evropian.
Origjinën e lashtë të shqiptarëve,
Samiu e mbështet me argumente
gjuhësore, historike, territoriale etj., tek
pellazgët, të ardhur nga Azia, ndër
popujt më të vjetër nga të gjithë të
tjerët.
Prejardhjen pellazge të shqiptarëve,
ai nuk e nxjerri nga një frymë idealizmi
apo subjektivizmi, por përderisa studi-
met mbi kohërat e lashta kishin filluar
të bëheshin shkencërisht në shek. XIX,
atëherë universi intelektual e shkencor
i Samiut, ngërthente fakte gjithnjë duke
Por ka qenë e pamundur që Exit News ose
media të tjera shqiptare të marrin infor-
macion për konkursin, kush tjetër ishte
pjesëmarrës dhe kush u ul në juri.
Kur Vincent van Gerven Oei i dërgoi
pyetje BIG, zyra iu referua Këshillit
Bashkiak të Tiranës me një shënim se BIG
kishte nënshkruar një deklaratë konfiden-
cialiteti për bashkinë.
Kjo ishte e çuditshme sepse këshilli bash-
kiak nuk kishte kompetencë pasi toka ishte
në pronësi të qeverisë. Dhe në faqen e saj
të internetit, BIG shkruajti se klienti për
projektin e teatrit të ri ishte kompania
private e ndërtimit Fusha shpk.
Biggest Heist on private land continues to
happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??
u mbështetur në dëshmitë, të arriturat
shkencore të kohës dhe në realitetin objek-
tiv të mbetjeve materiale. Si ilirët, etruskët,
maqedonasit etj., ai i nxjerr për fara të
pellazgëve. Shqipëria siç ka qenë, në kon-
ceptin e Samiut, nga origjina e saj është e
lidhur me dy kulturat e mëdha të lashtësisë:
kulturën helene dhe kulturën romake.
Lidhjet e përbashkëta gjenetike që veçonte
Samiu, sidomos me fqinjët jugorë ballkani-
kë për burimin e përbashkët pellazg, ishin
fillesë e një atmosfere të shëndetshme të
raporteve me njëri tjetrin.
Duke u mbështetur mbi të kaluarën, në
këtë kontekst, kur serbët, grekët e
malazezët dolën me programet e tyre
shoviniste e pushtuese në dëm të tokave
shqiptare, qëllime këto të frymëzuara në të
kaluarën historike dhe jo në të tashmën
etniko-gjeografike, Samiu paraqet shqetësi-
min e tij për synimet ekspansioniste në
kurriz të tokave shqiptare që kishin shtetet
fqinje. Nga këndvështrimi historik, këta
popuj po qëndronin, po jetonin dhe po
zhvillonin identitetin e tyre kombëtar në të
lashtat toka të pellazgo-iliro-arbëroro-
shqiptarëve. Prandaj, karakteri etnik për
Samiun ishte parim themelor i barazisë e së
drejtës për formimin e shtetit kombëtar,
ndërsa ai historik, si një synim i hapur
ekspansionist dhe ksenofob, ngase mohonte
ekzistencën e tjetrit dhe përjashtonte atë.
Samiu e shkroi këtë vepër disa dekada pasi
ishin shenjtëruar e shpallur publikisht
dogmat kombëtare të dy popujve fqinjë të
drejtpërdrejtë, jugorë e veriorë: “Megali
Ideja” (“Ideja e Madhe”) dhe
“Naçertania“ (“Projekti”) të vitit 1844.
Sikurse dihet, të dyja këto dogma lindën si
ideologji ekspansioniste dhe përjashtuese
ndaj kombeve të tjera. Sa për “Megali
Idenë“, dihet mirë se Samiu e njihte
plotësisht. Në traktatin e vet ideologjik
kombëtar ai thotë: “Pas kësaj idhes së
madhe grekëritë kanë dashur të pushtojnë ...
gjithë sinisinë e Ballkanitë“. Ndonëse
“Naçertania“ nuk gjendet të jetë përmendur
drejtpërdrejt, ndihet qartë në gjithë përmba-
“Për mua, dukej sikur nuk kishte ndarje të
qarta midis një kompanie private që
propozonte një ndërtesë dhe një buxhetit
të shtetit”, thotë Vincent van Gervein Oei.
Në raportin vjetor të fundit të BIG për
Kompleksin Global të Kombeve të Bash-
kuara, i cili përfshin një numër
udhëzimesh etike dhe shoqërore të
përgjegjshme që bizneset mund të
nënshkruajnë, BIG shprehet se kompania
“vlerëson transparencën” dhe mban një
politikë “tolerancë zero kundër korrup-
sionit në të gjitha format e saj”.
“Kur zgjedhim projekte, ne sigurojmë që
partnerët dhe klientët tanë të mos jenë të
jtjen e veprës se Samiu e njihte programin e inë). Që tani e tutje Shqipëria quhet Albani,
politikës së jashtme dhe të politikës
kombëtare të Serbisë prej vitit 1844.
Duke iu rikthyer paraqitjes mbi
origjinën e shqiptarëve me argumente të
mbështetura në studime të së kaluarës,
autori thekson se Iliria e vjetër nuk është
Shqipëria e sotme, por ajo shkonte deri në
lumin Savë në veri. Ndër mbretërit ilir, që
janë më të njohur për Samiun dhe që i
veçon për heroizmat e tyre, ishin Pirro i
Epirit, që i kishte mundur romakët e grekët,
mbretëresha Teutë e mbreti Gent, që i kanë
rezistuar burrërisht depërtimit të romakëve Shqipëri dhe se ishin krijuar principata shqip-
në Iliri.
Si argument, ndër të tjerash, për
prejardhjen e shqiptarëve nga ilirët poten-
cohet edhe gjuha. Sipas Samiut “... istorija
na thotë... ilyrianëtë, si dhe epirotë... flisnin patat shqiptare kishin ndërmjet njëra tjetrës,
gjuhën, që flasimë na sot”. Gjuha shqipe
është vazhduese e ilirishtes, mirëpo
natyrshëm ajo gjatë mijëvjeçarëve ka
pësuar ndryshime, është evoluar e është
pasuruar.
Pas pushtimit të ilirëve nga romakët, ata
prapë vazhduan të ruajnë vetitë e zotërimet
e tyre. Megjithëse romakët kishin sjellur
kolonë në Iliri e kishin sunduar në rrugën
mbretërore Egnatia (Ignatus- nga fjala
shqip e gjatë, S. Frashëri., por në shek. II p.
e. s. atë e kishte ndërtuar prokonsulli romak
i Maqedonisë, Egnatius, F. R.) “... shqip-
tarëtë qeverisëshin prapë prej parësis` e prej
pleqësisë së tyre si gjithë jetënë”. Me
ndarjen e Perandorisë Romake në dy pjesë:
Lindore (Bizantine) dhe Perëndimore
(Romake), ilirët (shqiptarët) mbetën nën
administrimin e asaj të Lindjes. Në shekujt
e parë të erës sonë, shqiptarët përqafuan
krishterimin, por siç thekson Samiu “... pa
ndruarë vetiat` e zakonet` e vjetra të tyre”.
Në shek. VII sllavët depërtuan në Iliri
dhe zunë vendet veriore të saj (Bosnjën,
Hercegovinën, Dalmatinë, Malin e Zi,
Serbinë, ndërsa bullgarët zunë Maqedon-
W o r d s
përfshirë në aktivitete antikorrupsion,” raporti,
i cili gjithashtu përshkruan udhëzimet e BIG-së
për Qëndrueshmërinë, Mjedisi i Punës, Të
Drejtat e Njeriut dhe Mjedisi.
Këto janë fraza të ngjashme që Bjarke Ingels
ka mbrojtur në media në çështjet që lidhen me
bashkëpunimin e BIG me drejtuesit e shtetit në
vende të tilla si Brazili, Dubai dhe Arabia
Saudite. Por në rastin e Teatrit Kombëtar, në
Shqipëri BIG nuk ka shkuar asnjë fjalë, vetëm
heshtje.
Siç u përmend, për një javë, përfaqësues tę
politikës u përpoqën pa sukses për të marrë nga
Bjarke Ingels dhe partnerët e përfshirë në
projekt në deklaratë dhe në vend të kësaj mori
një koment me shkrim nga menaxheri tregtar i
prej emrit të një fisi ilir, Alban. Në shtjellimin e
shkakut se përse kufijtë e Shqipërsië që nga ajo
kohë nuk kishin ndryshuar, përveç se me
vendimet e Kongresit të Berlinit, që një pjesë e
tokave të banuara me shqiptarë iu dhanë Ser-
bisë e Malit të Zi, Samiu proteston me indinjatë
të thellë e të zëshme për qytetin e Ulqinit, që iu
dorëzua ushtrisë malazeze nga ana e ushtrisë
osmane (26 nëntor 1880), por Sami Frashëri
besonte se një ditë ky qytet do të “... bashkohet
me Shqipërinë”.
Meqë sundimi bizantin ishte dobësuar në
tare, të ndara e të rivalizuara mes vete, duke
luftuar kundër njëra tjetrës dhe kur në këtë
kohë osmanët u hodhën në Evropë, thekson
Samiu, “Shqipëria qe ndar` e përçarë në këtë
mëndyrë”. Është vënë re rivaliteti që princi-
prandaj Samiu e paraqet si të përshtatshëm
truallin e depërtimit të osmanëve në viset
shqiptare, ngase gjendja e paqëndrueshme dhe
jo unike përbrenda faktorit arbëror (shqiptar), e
mundësoi dhe lehtësoi këtë depërtim - pushtim.
Heroizmi i pashoq që tregoi Skënderbeu,
shkathtësitë e arti luftarak, aftësia për të bash-
kuar shqiptarët në luftën njëzet e pesë vjeçare
kundër osmanëve, për autorin vlerësohet si
njeriu “... q`i ka dhënë edhe do t`i apë gjith
jetënë nder Shqipërisë”. Qëndresa e fortë dhe
heroike, që Gjergj Kastrioti – Skënderbeu i bëri
ushtrisë osmane, ndikoi në ngadalësimin e
pushtimit të viseve veriore shqiptare. Për këto
dhe arsye të tjera, Skënderbeu për Samiun
cilësohet si një ndër figurat më emblematike të
historisë shqiptare. Prandaj, nuk është e
çuditshme që në Programin e shtetit shqiptar,
që parashihte Samiu në të ardhmen, kryeqytet i
tij të ishte një qytet në mesin e Shqipërisë me
emrin Skënderbegas.
Shqipëria nën sundimin e Turqisë
Sami Frashëri nuk i sheh si në aspektin historik
e fatal armiqësore as marrëdhëniet midis shqip-
tarëve dhe Perandorisë Osmane, por në këtë
 V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 5

Poezi Vasil Tabaku

Duart dhe puthjet Si një mallkim janë bërthama e Kreshnikëve
ERRËSIRË
digjen dalëngadalë ... më ndjek nga pas... Agime polare të dashurive të pashpallura
Zemra ime Energji kozmike
Rekuiem për diktaturën
shpohet nga qelqet e thyera, KTHIM TEK E VËRTETA Të ndrydhura
gjithçka quhet thyerje... Brenda hapit elegant te vajzave si trille bukurie
Jetoj i mbytur nga drita
Gjithë puna është Fytyrat e tyre
në një vend të privilegjuar nga dielli
REALE Të jetosh vdekjen tënde. Janë zemra e yjeve
dhe jam kaq i etur për dritë...
Të shikosh Me regëtima provokuese
Ju garantoj miqtë e mi
Të preka Si do të shpërbehesh në largësi shekullore
i kam sytë
gjithçka pak e nga pak. Vetëm në Epos,
dy zgavra të bukura mashkullore
ishte e vërtetë si buka, Ku ngjyrat arratisen brenda Eposit
mbushur me klithma drite reale si Toka... Mbetet vetëm blu dhe e verdha, Dhe njerëzit e trojeve epike të Shqipërisë
por ah
Nuk fola, Të marrësh vdekjen tënde për dore Mund ti prekin
paskam qenë i verbër...
fjalët janë të gjitha Të dalësh në kopsht Ti puthin
reale, Të flasësh Ti marrin ndër duar
P.s.
të dridhshme si ajri Për gjërat që janë të pamundura fytyrat e yjeve
kumbuese dhe fëshfëritëse Për heshtjen dhe vdekjen Kujdes
Në këtë vend
edhe pse memecët nuk i shqiptojnë dot. Të shikosh Zjarri i tyre
edhe vështrimi
Megjithatë Lojën e jetës është ende në veprim të plotë
ishte i komanduar nga ligji
ne i përtypëm fjalët Pastaj
Rebelëve
brenda banketit të puthjeve tona... Të marrësh gurët e lotëve Bota
ua shkulnin sytë
Dhe të qëllosh mbi të gjithë ata Vazhdon krijimin e mrekullive
për t’ua pranguar vështrimin...
FUNDI Lotët e të cilëve janë një fyerje... Gjithçka
Duart e tyre
Është ende në fillimet e veta,
kishin marrë trajtën e prangave...
Po jeta Gjithë puna është edhe eposet...
nuk paska fillim dhe fund, Të ndërtosh marrëdhënie
...dhe ishte
ne jemi Me vdekjen tënde STUHI
vendi më i privilegjuar nga dielli...
fundfillimi Ta bësh
sepse të të shërbej gjer përtej jetës... Ndiej
QELQ I THYER puthja më e bukur Si derdhet mbi mua
është ajo që ende nuk e kemi arritur, Vështrimi yt prej së largu.
Nëse Bota është e qelqtë,
sepse EPOSI SHQIPTAR I tëri
do të thotë se ne mund të vështrojmë
lulet më të bukura Rrëmbehem në krah stuhish
përmes barkut të saj të mbyllur...
ende nuk kanë mbirë, Një Yllësi Brenda një çasti të vetëm
Kujdes se thyhet,
rruga më e dashur Në formim e sipër. Shndërrohem
thyhet fytyra e shkëlqyer e femrës,
është rruga Nebuloza e fjalëve në ajër transparent.
poshtë mjekrës së parruar të shteg-
që ende nuk e kemi përshkuar. Vërtitet midis telave te lahutës Ndiej se jam çmendur krejt...
tarit,
Ne sapo jemi nisur e dashur, Në goditje madhështore
thyhen sytë e qelqtë,
jeta, Me emrat e Mujit e Halilit, JAM I VONUAR
thyhen hapat tanë,
sapo ka trokitur Me vajin madhështor të Ajkunës
vallëzimi ynë
tek ne të dy Një qarje Ajo ka këputur Hënën
nëpër rrugët e ngrira...
dhe ti që rrëqeth planetët dhe njerëzit Në shportën e saj prej shelgu lotues
Xhamat e qyteteve
më flet për fundin... Me qumështin mitik të Zanave Hëna
vështrojnë nga qielli, Fundfillimi Dhe pluhurin qiellor E madhe si mollë e kafshuar
aty ka mbetur i ngurtësuar
është sekreti ynë më i madh... Të kuajve të kreshnikëve... Tundet nën ritmin e hapave vajzëror...
zëri im
Bota Jam i vonuar
si shpend i balsamosur.
NË VËSHTRIMIN TËND ka shtangur Dikush para meje
Kam kërkuar më tepër dritë Dëgjon këngët hyjnore Paska kafshuar Hënën...
më shumë kaltërsi
Jam grafullimi i barit Nga gurrat e zërave të aedëve popullor.
por vetullat e qiejve
Ai shpërthim që çanë gurin Gjithçka Ajo rend
kanë qenë të ngrysura
Dhe është në vazhdim e sipër. Duke u fshehur poshtë degëve
si vetulla pleqsh të zymtë...
mbi sipërfaqen e murrme Turravrapi i Kreshnikëve të Jutbinës Me Hënën e kafshuar.
Një erë e qelqtë
Si mbi lëkurën gri të egërsirës Shkund Tokën. Dikush
trazon flokët e bukur të vajzave,
Pohon jetën e brishtë të blerimit. Krijimi i Botës Prapa trungut të pemës
mbulon
Në vështrimin tënd nuk ka mbaruar ende, Pret ta mbaroj gjithë Hënën...
përmendoret drithëruese të puthjeve.
Jam po aq i brishtë, Ashtu dhe Eposi
Era e qelqtë,
po aq i dridhshëm Punëtorët e këngës DHURATË
trazon pluhurin e rrugëve,
Si bari E latojnë,
trazon pemët nëpër udhëkryqe
Nën gishtat e fortë të erës. e gdhendin, Janë për ty
dhe njerëzit që mendohen për rrugën
Ti merrmë e përsosin çdo ditë... Kjo buqetë ëndrrash
një pjesë e tyre
Vendosëm midis buzëve Lidhur me kordelen e buzëqeshjes sime.
kanë aty një jetë njeriu që mendohen
Dhe Nga sqetullat e Bjeshkëve Sytë e mi
kur të vendosin
do të ndjesh njomështinë Si prej Brinjës së Adamit Mbështjellë me petale lulesh
udhëkryqi
Shijen e gjelbërimit Dalin Kreshnikët e fundit... (kujdes mos të bien dhe thyhen si qelq)
do të jetë fshirë nga harta e Botës.
Dhe jetën... A mund të jenë të fundit? Një copë qiell
Buzët e tua Trualli i Eposit Ku fle zëri im
Janë thyer të gjithë xhamat e dritare-
Dy anë të ndezura të gurit Çdo shekull, Me këngët e pashpallura
ve
Çarë nga shpërthimi im... lind Kreshnikët e vet. Po të dërgoj thesarin e kujtimeve...
qelqet
Një truall zjarresh
kanë mbushur oborrin.
ARRATISJE dhe pasionesh të mëdha Desha vetëm të të kujtoj se jemi...
Këmbëzbathur
Me shpërthime ndërplanetare
endem nëpër oborr
Rrugët Në Yllsinë tonë Kur të jesh e sigurt se i more
mbi qelqet e thyera
qenkan mbaruar Mbi krahët e zogjve Më dërgo përgjigje
si mbi petale lulesh transparente...
Të gjithë nxitojnë Shtegtojnë drejt legjendave Me një vetëtimë...
Sa keq
Me nga një rrugë mbi supe Emrat e djemve shqiptarë
nuk ribëhen më lulet nga petalet e
Dhe shumë fytyra, që mbajnë mbi supe TË MËSOHESH ME HUMBJEN
rëna
sa shumë fytyra Historinë dhe të vërtetat e mëdha...
Sa shumë, Ta duash veten
Sytë e mi
unë paskam vetëm një Tokë e Dardanisë Edhe atëherë
kanë rënë në tokë Pikërisht për këtë Stuhitë Kur të tjerët mendojnë
qelqe të thyera,
Të gjithë më përzënë... të puthin fytyrën prej drite dhe bore se ke humbur
copërat e të cilit
Nuk paskam dreqin një fytyrë tjetër Re të mëdha Mëshira
mundohem ti mbledh
Ta ndërroj Shpalosin Si mace e hirtë lozonjare
një e nga një...
sa për të më dhënë një rrugë. ëndrra si flamuj këngësh Të puth sytë, duart dhe shpirtin...
Nuk u zhbëkërkan sytë Mbi blunë drithëruese të qiellit... Të ndiesh
Kështu me sytë të thyer
Nuk u transformuaka vështrimi Kori i Zanave Se si gjithçka
ngatërroj gjithçka
Nuk u shpërvjelkan buzët në përjargie Pagëzon përjetësinë e djemve Të rrëshqet nga dora
fytyrën e së dashurës
Fytyra ime e vërtetë Ata Të ikën, të fshihet, të vidhet
e ngatërroj me një qiri të ndezur...
 P a g e 6 O u r W o r d s

Poezi Vasil Tabaku

të tjerët Të bëjnë fytyrën Në bregun tjetër. Sy djemsh, trishtimit tonë... Heshtjes sonë vjetër... kush ju dha aq forcë disa
largohen duke të mbuluar tënde femërore Një tufë smer- magjik si yjet prej qefini njerëzve
ngadalë Unë ndiej nëpër aldesh Rrëmbyes Kalojmë mbi det Kujdes ju kalim- Është e trish- sa të luajnë me jetën time
me meduzën blu të gishta Janë shndërruar zemrash... Djem Kalojmë poshtë tar tueshme të tallen me fatet e të tjerëve,
vështrimit... Prushin e buzëve të në sy vështrues, Të cilët nuk detit Me gomone, Të ndjesh të të qeshin, të gogësijnë në
Ti ndien tua Janë sy fëmijësh, arritën kurrë Kalojmë nëpër varka mbyturit brenda tejngopje
Si toka bëhet e Ndiej xhamat e syve Të cilët asnjëherë Të tregonin në det Ju detarë me anie vetes. duke na vështruar prej së larti
rrëshqitshme të plasaritur nuk e kuptuan tokën përballë Nëpër emra Nga njëri breg në Të gjithë nga pak sikur të ishim milingona.
Hepohet, Fjalët e tua prej uji Ikjen e tyre pa Aftësinë për punë rrëqethës tjetrin Jemi vrasësit e Kush jeni ju përbindësha
çahet, hapen humnera... Zërin prej gjethesh kthim, Dhe zjarrin për Emra klithësh Kemi ngritur një tyre veshur
Asnjë dorë Por gjithsesi Braktisjen e dashuri të OTRANTO, urë me trupa Të gjithë nga pak me kostume firmato dhe
Nuk zgjatet më drejt teje... Është ende herët lodrave dhe ëmbël... SAZAN, njerëzish, Jemi djepi dhe kravata
Gjithsesi Duhet të presësh... vjershave Mbi shkumën e BARI... Kur të kaloni arkivoli i atyre nëpër vetura luksoze
Kjo është njëra rrugë Të lëna përgjysmë dallgëve Emra që shqyejnë Kujdes zemrat jetëve të largët, të paprekshëm
Ti ke tani edhe njëqind KY DET BRENDA mbi librat e hapur Janë flokët gjoksin tonë Mos i shkelni, Të gjithë nga pak, sikur të ishit perëndi të lashta.
rrugë të tjera... NESH (kush do ti mbylli Të bukur, Godasin, ulërijnë mos i fyeni, të gjithë... Ju që fjalët
tani librat e har- mahnitës dhe të Një kujë nënash Mos i përbaltni... hua i keni marrë nga fjalorët
TË PRESËSH Fut dorën në kra- ruar) shndritshëm nën shiun e lotëve Janë zemrat më të SKICË ca terma pompozë
haror Sy grash të buku- Krehur nga erërat Ngrihet mbi ujëra bukura në botë mësuar përmendësh,
Erërat Dhe shkul prej aty ra si Najada e detit... si përmendore Më të çiltërta Sa herë ju njerëz rastësor
Kanë lëmuar fytyrën e detin Gra që nuk arritën Në kujtesën tonë xhami. Ua besuan jetën – Kam dashur të të ardhur aty mbi fron
malit Me të mbyturit e të dilnin përtej të kaltër Kujdes ju kalim- ua morët skicoj me urdhra partish
Ka mijëra vjet ky mal që shumtë bregut Janë emrat tarë të ujit Ua besuan Portretin e apo titullarësh të verbër.
pret O Zot sa shumë! Sa Në tokën e Sa shumë emra... Mos e prekni, shpresën – ua vjeshtës Ju mjeranët e përkohshëm,
Dorën ledhatuese të shumë të vdekur premtuar Pulëbardhat i Mos e thyeni vratë Pena cinikë, të varfër në mëndje
erërave Kuvendimi me të Të shëtisnin me thërrasin një nga Është përmendor- Ua besuan Më ka rënë nga dhe shpirt,
Daltën prej uji vdekurit bukurinë e tyre një ja që dhimbja dashurinë – ua dora këndoni tani “Marshin e
Të përrenjve I ngjan një orkestre për dore Dhe i shkruajnë jonë përdhunuat. Si gjethe... Barabait”
Dhe flokët e egër të reve... dhimbjeje... Dhe të mbanin me krahët e I ngriti vdekjes në Ua besuan shkëlqeni, vringëllini dhëmbët
Ndaj Udhëtime që nuk mbi supe nderur ujë ëndrrën – ua kafshoni majtas dhe djathtas
Të presësh mbaruan kurrë Peshën e vështri- Si pendë Varfërisë dhe grisët ATA marshoni triumfalisht
Është ende shpejt Nisje, që nuk mbër- meve të djemve të Të ngjyera në shpresës së Si të grisnit një mbi shkëlqimin tuaj
Duart e mia ritën kurrë huaj... mellanin e plagosur, këmishë të Nuk e di rrëshqitës...

Poezi Vasil Tabaku

Njerëzit, ju tregojnë me
gisht Dhe më the të Dritën kërkojmë fëmijëri... ruar mbi pragun e qiellin apo thjeshtë për bukë...
kuptohet, shkonim diku nëpër natë Hapa të lehtë derës. me gjethe të
nuk mund t’ua mbajnë Të ndiznim një qiri Unë kisha në dorë Me sandale Ca gjethe pemësh Puthjet mbushja shpirtin Një e qarë fëmije
mend emrat Natën një yll gjethesh Më mbulojnë Kanë ngrirë mbi tim vrapon nëpër rrugë
ndaj thjesht ju quajnë Të hidhnim mbi Ti kishe zjarrin... Më ndjekin nga supet. xhama dhe rrugën duke u penguar nëpër gurë...
“ATA” supe si pelerinë... pas në fshehtësi Mbi mua ca hapa Shiko aty, jam ta shtroja me
Mua yllin ma Ndaloj në skaj të të lehtë vrapojnë diku cicërima zogjsh TË GJITHË JEMI NGA PAK
Ata PLEQTË vodhi qielli dhimbjes sime Ndër duar Me vete këtu në bulevard MËKATARË
kush janë Po ty Bërrylat e lodhur Më shkërmoqet si dhe të huaj shndritës për
ata që na komandojnë me Me duart Kush ta fiku Mbështes mbi kokrra shege Kam marrë vetëm dashurinë... Vijmë dhe ikim
zë të lartë Të nderura nga zjarrin ndër trung të pemës. E qeshura e trupin tim. Por asnjëherë nuk ramë në
na tërheqin për dore rruga duar?... Nuk paskan qenë largët, pa moshë Shiko, Unë mbillja pemë gjunjë
dhe me këpucët gjithë Drurë gjethet dhe stinë. Diku si një flutur Të qeshurat e tyre Përpara të vërtetave.
baltë Të çarë DITË DIMRI PA Je ti fëmijëri Unë rend mbi e ndrojtur Si rropamë Megjithatë
shkelin mbi zemrën Me zgavra heshtjeje ZJARR Brilanti im i prushin e ndezur Vërtitet rreth gurësh Të gjithë jemi nga pak
njerëzore... Ku zogjtë vetëm i jetës... të yjeve dritës shpirti im Mi shkulnin mëkatarë.
Ata, pra ata pseudo- Strehojnë cicërimat. Fryma e luleve Nxitoj Mos e lërë të drurët Me të vërtetën
perëndit Pleqtë Vizaton në qiell Kam hedhur mbi Të kap për dore digjet. Duke plagosur Të gjithë kemi flirtuar nga
pseudonjerëzit, Fëmijët mbajnë për Ca fjalë të ngrohta shpinë fëmijërinë gjelbërimin... pak,
pseudoudhëheqësit... dore prej petalesh një lum trazavcaç Ndër duar Kohë në thellësi Unë përsëri Ndërsa me mashtrimin
Ata... ata... të njohurit e Me ecjen Megjithatë ca të qeshura të Më mbeten veç ca Ata po qeshnin mbillja pemë Kemi fjetur fshehtas
panjohur Prej muzgjesh të Këtu është aq pafajshme gjethe Kur unë mbillja Përsëri, përsëri, Si me të dashurën e padekla-
gjoja të mirët... rëndë ftohtë fëmijërinë time Dhe copëra qielli pemën. përsëri miqtë e ruar...
Të vegjlit Kjo ditë dimri pa krejt lakuriq Qëndisur me Degët e pemës mi...
Po bota Prijnë drejt ditës zjarr ca pëllëmbë buzëqeshje dhe U mblodhën si Përse heshtni
është kaq e madhe tjetër... Dhe unë i heshtur bythëve dhënë zërin tim duar fëmije DRITHËRIMË Përpara këtij altari prej ajri.
jeta është kaq e gjatë zërin të ngrirë prej dallgëve. TË JESH LARG Lastar i njomë, Flisni
dhe ATA PYETJE Mbi fjalët e Një puthje e hepuar nga era Ndër duar Mos e mundoni fjalën
janë kaq të vegjël, bukura dhënë haj- Është deti Më prekte supin e një e qarë fëmije, Në burgjet e harresës
kaq jetëshkurtër Kur drejtësia Ka rënë pak dutërisht, Pastaj malet dhe mërdhirë një tufë dënesash Mungesa e pendesës së artë
sa shpejt do ti harrojmë Lidhet me pranga brymë e bardhë një lot i vogël si rruga, Nuk di pse kisha ngrihen nëpër Ka për t’ju munduar gjer në
një ditë... Liria Vështrimi im rruazë vajze Një copëz botë aq shumë ftohtë hapësirë vdekje...
Vajton me zë të thyhet si kallkan ca trille moshe Na ndanë në Nga ato të si një tufë zogjsh Vetëm një gjest, një fjalë
NGROHTËSI brishtë. Në këtë ditë dimri zabelit rendin dysh. qeshura që mbi ku dikush ka Dhe ju rilindni,
A është e vërtetë e pa zjarr... çmendurisht... Ditë e net të tëra shpinë qëlluar më armë... Ngriheni mbi vetveten
Ishte kaq e zbrazët ajo vërteta? udhëtim Më derdheshin si Duke u shndërruar në djep të
natë Liria Këtë ditë dimri Mbi trung të Shkëmbinjtë e gurë Mbi duart e mia gëzimit tuaj...
Një erë që frynte nëpër A ka duar për Dua pak zjarr... pemës mallit Unë mbillja copëra
pemë pranga Merrmë Mbështetur si një Copëtojnë pemë. belbëzimesh dhe Kot lodheni
Ca re të rënda si kuaj Apo prangat Mbështillmë me dru i prerë shpirtin tim Në rrugë drithërima Asgjë nuk mund ti fshihni
Shkundnin krifat mbi Janë bërë vetëm për vështrimin tënd Vështroj vetveten Jemi larg, larg një Pas i rendte nuk di nga binin... qiellit
kodra lirinë?... Në fund të fundit në thellësi jetë njeriu. dhimbja ime Diku Sytë e së vërtetës
Patkonjtë e tyre Humbi për mua Sa shumë vite Po ti shiko, diku Kalëruar mbi një një fëmijë qante Janë tashmë brenda jush…
Lëshonin shkëndija zjarri edhe ca fjalë... paskam udhëtuar kam lënë sytë klithmë. mbase për lodrën
Ishim vetëm ne të dy GJËRA TË pa u ndjerë Në cep të rrugës e tij, AJKUNA VAJTON OMERIN
Ti më hodhe dorën mbi TRISHTA ZËRA TË Për të të riparë Udhëton zëri im Unë mbillja pemë ndoshta për një
supe LARGËT edhe njëherë ty Duart kam har- doja të lulëzoja trill Mbi qerpikët e gjatë
 V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 7

“Shpella e Plakës” në Librazhd, legjenda e emrit, misteret dhe historia që mahnitin turistët dhe vizitorët
zhvillimin e kësaj industrie fitim- rritur popullaritetin e tij. min e shpellave në një burim lokale.
prurëse, por ende mjaft destinacione të turizmit natyror i kapërcen
janë të fjetura, të përgjumura ose të foto galeri foto galeri foto kufijtë e thjeshtë ekonomikë. Ai e vlerëson me superla-
pashfrytëzuara. Murat Laçka, mjek galeri foto galeri foto tiva përpjekjen e
veteriner i fshatit Xhyrë, tregon se galeri foto galeri foto Zhvillimi i turizmit të komunitetit të Xhyrës për
ku fshat ka potenciale të shumta galeri foto galeri foto shpellave në vendin tonë do promovimin e monumente-
për zhvillimin e turizmit. Ai ka galeri foto galeri foto të promovojë dhe do të ve të natyrës, monumente-
kontribuar së bashku me dhjetëra galeri foto galeri foto forcojë mirëqenien ve arkeologjike ,të florës,
bashkëfshatarë të tij në hapjen e galeri ekonomike të komunitetit faunës, të kulinarisë, të
shtegut që të çon te “Shpella e 12345678910111213 pritës, si dhe do të krijojë një burimeve ujore, të historisë,
Plakës” dhe shpjegon se emrin kjo Previous mjet shtesë për ruajtjen e traditave, kulturës, zakone-
shpellë e ka marrë nga Legjenda. Next mjedisit. Në Shqipëri ka një ve dhe gjithçka tjetër që
Ndërsa të apasionuarit pas turizmit Shpellat sipas turistëve numër të madh shpellash me nxit dhe zhvillon turizmin e
shprehen se mrekulli të tilla ia vlen janë të rëndësishme për potenciale të pasura për kësaj zone mjaft të bukur në
të promovohen e vizitohen nga të industrinë e turizmit, zhvillimin e turizmit, por çdo aspekt.
gjithë. sepse është një formë që pjesa më e madhe e tyre kanë
po zhvillohet me shpejtësi mbetur në sfond pa i konsid-
Xhevdet Muzhaqi një i apasionuar në vendet në zhvillim, ku eruar si mundësi të përdorim-
pas turizmit të aventurës shprehet se çdo vit vizitohen qindra it për turizëm aventure. Sipas
i vjen keq që neglizhohen pasuri të shpella të cilat janë bërë Artur Gunit, Drejtues i
tilla natyrore. Vizitat në shpella tashmë një burim natyror “Albanian Sport & Tourism
sipas tij janë një pjesë e turizmit kompleks në tregun e AST”, rritja e atraktivitetit të
natyror ose “ekoturizmit”, që me turizmit të shumë turizmit të shpellave në
zhvillimin e tij të vazhdueshëm ka vendeve. Shqipëri mund të ndikojë
potencial të tërheqë turistët dhe e edhe në uljen e shkallës së
diversifikon modelin turistik, duke Ndërgjegjësimi për kthi- varfërisë në komunitetet

Blood on the streets of Kavaje Albania….

What Now!!!
Second term for Elvis Rroshi, what’s he doing for
the family!! Nothing done...Burg per vrasesit

Nga Prof. Aurel Plasari BEFASITË SHQIPTARE:/ Pilo Zyba

Nga Prof. Aurel Plasari
BEFASITË SHQIPTARE:
Kë ka takuar konsulli Pouqueville në Për-
met në fillim të shek. XIX?
"Më në fund, gjysmë lege prej lumit që
zbret nga Leusa, hymë në Përmet ku
udhërrëfyesit e mi kishin dhënë porosi të
gatitej një banesë te koxhabashi.
Po gëzohesha që gjendesha mes njerëzve,
kur u shfaq një plak i nderuar që më
përshëndeti në frëngjishte dhe me maniera
aq të përkujdesura sa për një grimë mbeta
pa i kthyer dot përgjigje. Meqë ishte shurdh
nxori e vuri në vesh një kornet akustik me
anë të të cilit munda të hyja në kuvendim
me të. Me tregoi për udhëtimet e tij në
Francë dhe për qëndrimin e tij në Paris.
Kishte frekuentuar kafenenë “Prokop”, ku
kishte njohur Diderot-in, Dalembert-in,
Freret-in dhe burrat e letrave të shekullit të
kaluar. Citonte vargjet e Racine-t, të Cor-
neille-it, të Voltaire-it dhe, pa u shtirë aspak
sikur qe njeri i shkencës, më dëshmoi se e
njihte fort mirë letërsinë tonë.
Kur më foli për Versajën dhe për mbretin
e Francës nuk e mbajti dot mallëngjimin.
Dhe kur shpreha habinë që ai, si kishte
njohur Francën, kishte dashur të ngulitej
në një vend barbar, m’u gjegj:
“Përmeti është vendlindja ime dhe njeriu i
urtë e i kujdesshëm mund të jetë i lumtur
kudo, ja ku jam vetë një shembull i
pakundërshtueshëm. Kam parë qytetëri-
min më të shkëlqyer, kam jetuar te populli
më i mirësjellshëm në botë, dhe
megjithëkëtë desha e ktheva në atdheun
tim”."
François-Charles-Hugues-Laurent
Pouqueville
(Nga: Voyage de la Grèce par F.-C.-H.-L.
Pouqueville, Deuxième édition revue,
corrigée et augmentée, Tom. 1, Librairie
Firmin Didot Père et Fils, Paris, 1826.)
PILO ZYBA
HIRUSHE
Hirushe me flokë të artë
Kur mbrëmja bie mbi pyje,
Shtigjet me hapa i mat,
Fluturon si dhjetra yje.
Flokët derdhur si ujvarë
Lyer me dritën e hënës,
Gjurmat i lë nëpër arë,
Si notë e bukur e këngës…
Hyn mes pyjesh, hyn mes lulesh,
Si një ëndërr nëpër mjergull,
Me zogjtë larg shkon dhe ulesh,
Përmbi bar, dhe nën një pjergull.
Gjurma jote gotë me verë
Nëpër pyll si një orkestër,
Lëshon tinguj, dhe pranverë,
Të rrënqeth deri në eshtër…
Shkon e rend duke kërkuar
Këngën e zogjve të pyllit,
Me dëshirë duke kënduar
Flladin, ndriçimin e yllit…
Vrapon pas gëzimit tënd,
Moj hirushe, mollë e ftua…
Unë pas hapit që lë, rend,
Të bëj këngë shputat e tua…
Ti rend, një ëndërr kërkon,
Por shiko, ëndrra është prapa,
Pas teje ajo vrapon
Puth lexon të tuat hapa…
PILO ZYBA
ËNDËRR E HUMBUR
- Pjesë nga novela –
Edhe vetë nuk e kuptoja se çfar ndodhte me mua. Isha
kapur në një çark mendimesh, që nuk më lejonin të
gjeja një rrugë zgjidhje të drejtë.Vetëm një rrugë
ndiqte arsyeja e një djali 25 vjeçar.Rruga e vetme
ishte ajo e ndjenjave, ajo rrugë, që tërhiqte për nga
shtëpia e saj, për nga bukuria e saj, për nga zëri dhe
bëlbëzimet e saj.Pranë saj ndihesha i sigurtë, ndi-
hesha i qetë, dhe me lindte dëshira e madhe e ëndërri-
meve, gëzohesha, dhe më dukej se humbisja edhe
peshën, behesha me i lehtë për të fluturuar.
Ora trokiste, dhe vëndi më dukej sikur ishte i
mbushur me gjëmba.Rrija dhe pyesja veten: “Pse
 P a g e 8 O u r W o r d s

Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels

kompanisë, Dan Bjerg Jensen. pritshmëritë e popullit kalon tokën publike në gels. Ai është përpjekur të fillimisht në vitin 2000 si Menjëherë kur u bë
shqiptar dhe artistëve për pronësi të kompanive justifikojë faktin që po u kryetar i Bashkisë së Tiranës kryetar bashkie, ai
Dan Bjerg Hansen thekson në skenën e tyre kombëtare”, private, pa kryer tender, me shpërndan tokë falas dhe në 2013 si kryeministër i urdhëroi prishjen e qindra
një mesazh të dërguar me postë shkruan Dan Bjerg Jensen. justifikimin se shteti nuk e investitorëve privatë afër vendit – ai është përpjekur të ndërtesave të paligjshme
elektronike në gazetën Poli- kryente dot vetë ndërtimin. tij, të cilët bëjnë një bëjë shenjën e tij në në qytet dhe leu shumë
tiken që BIG në asnjë rast nuk Bjarke Ingels, nuk i ka Sipas Vincent van Gerven shumë para, prej të cilave kryeqytet. nga fasadat dhe sheshet e
do të marrë pjesë në korrup- kthyer përgjigje gazetës së Oei, ekziston një model që ata mezi paguajnë taksat’, betonit të qytetit me
sion, dhe se BIG vlerëson arkitekturës Dezeen, e cila ai e quan “furçat artistike”. thotë Vincent van Gerven Ai ishte një piktor dhe kishte ngjyra të forta.
projektet individuale dhe ka raportuar vazhdimisht Oei. dhënë mësim në Akademinë
situatën në secilin vend, dhe se projektet e BIG me drejtues “Edi Rama po përpiqet të e Arteve në Tiranë para se t’i Por Shqipëria është një
kompania ka ende dëshirë të autokrat, sikur ka bërë me justifikojë para njerëzve se Në krye të të gjithë pro- futej politikës dhe të bënte nga vendet më të varfëra
zbatojë projektin. Exit News. po u jep tokë publike oli- jektit është Kryeministri mision të vetin shndërrimin e të Evropës dhe ka pak
garkëve, duke përfshirë Edi Rama pamjes së qytetit komunist në para për rinovimin urban
“Shpresojmë që me teatrin të Me fjalë të tjera, sipas ligjit arkitektë të njohur ndërk- një mekë të gjallë arti. dhe infrastrukturën e re.
mund të përmbushim të ri të të posaçëm, shteti e ombëtarisht si Bjarke In- Që nga ardhja në pushtet – Prandaj, Edi Rama dhe

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek

ÇAMËRIA – GENOCIDI
F I L A T I
PERIUDHA NGA
OKUPIMI GREK MË
1912 – 1923
Efendi që zotrote shqiptar
e bir shqiptari, që kur
linde nëna të tha “biri im”,
të foli shqip, të këndoi
këngën e djepit po me këtë
gjuhë, që je i
ndërgjegjshëm që nuk je
turk, të kërkosh të ikësh
nga vendi ku ke varrosur
të parët e tu”?
Por nga ana e tij, Myftiu
tha : “Të gjitha ato që the
zotrote Hakiả janë të
vërteta. Këtu kam me
mijëra fije që lidhin jetën
time dhe nga kjo anë unë
jam i gabuar, por halli im
është këtu : - ne të dy
kemi arat ngjitur, djemtë
tanë do të punojnë në to
secili në arën e tij. Greku
do të vëri njerin dhe tjetrin
nga këta që të vriten, të
nesërmen do t’i dalin tre
jallan shahit që të thonë se
këta u vranë me njeri-
tjetrin. Djali i njerit do të
vritet; i tjetrit do të kalbet
në burg. Kësaj si do t’ia
bëjmë ? Zotrote e di mirë
që unë nuk e mohoj
kombësinë, jam dhe do të
vdes shqiptar, si këtu edhe
në Anadoll. Atje do të më
tharrasin “arnaut” dhe kjo
fjalë do të më rëndojë, por
nga të dy të këqijat, njeriu
duhet të zgjedhë atë më të
lehtën”.
Adem Brahua : “Jam
plotësisht dakord me ato
që tha Mehmet Efendiu.
Greku ka në program që
do të na zbojë prej këndej.
Kjo duket sot dhe është dukur
që në ditët e para të robërimit.
Greku është shumë më i fortë
se ne. Ai ka forcën,
zgjuarsinë, dinakërinë dhe të
gjitha mjetet që i duhen.
Këmbënguljes së tij do t’i
vëmë shqiptarizmën. Nuk do
të përkulemi, nuk largohemi”.
Mbledhja zgjati deri afër
mëngjesit. Mit’hat Beu e
mori fjalën nga fundi dhe tha
me pak fjalë : “Ju nuk latë gjë
për të thënë unë. Shqiptari ka
kaluar shpesh herë vështirësi
nga më të ndryshmet, por nuk
është përkulur. Ju vendosni si
t’ju duket më së miri. Edhe
Myftiu u kthye me të tjerët,
pasi shumica është e
mendimit që të mos shpërn-
gulemi. “Unë bashkohem me
të shumtën. Le të bëhet ajo që
dëshiron. Zoti na sjelltë së
mbari”, - u shpreh ai.
Vendimi i Filatit pati efekt
për të gjithë Çamërinë. Kësh-
tu që vaporët e ardhur në
Prevezë për këtë qëllim (të
merrnin çamërit për në
Anadoll) ikën bosh. Të nesër-
men u bë mbledhja në
xhaminë e madhe ku anëtarët
e komisionit e shtruan zyrtar-
isht kërkesën. Atyre iu dha
përgjigja se u vendos që të
mos shpërngulemi se ne nuk
jemi turq, por shqiptarë.
Marrëveshja greko-turke nuk
ka të bëjë me ne. Në mbrëmje
Fuat Beu, kryetari i delega-
cionit turk fjeti tek Shuaip
Metja. Pasi u larguan miqtë
në orët e vona të natës, Shuai-
pi e pyeti : “Sikur ju të ishit
filaqot, si do të vepronit ?”.
Fuat Beu u përgjigj : “Unë
mund t’ju them se çfarë mund
të garantoj në Anadoll. Jam
kryetar i komisionit të stre-
himit për të gjithë muhex-
hirët, kam mundësinë për t’ju
marrë përsipër që t’ju siguroj
që të jeni të gjithë së bashku, të drejtë në problemet e Athinë. Nga ana e kryetarin e gjykatës së
kështu siç jeni këtu. Do t’ju jap thjeshta, por gjithmonë çamërive shkoi një larte dhe, në praninë e
tokë dhe gjë të gjallë, aq sa do të panhelenizimin e kishte në komision i përbërë nga tyre, i dha porosinë dhe
lini. Do t’ju krijoj kushtet që të plan të parë të detyrave të Haki Musai, Musa Hamiti, kërkesën e tyre për t’u
keni të njejtat zakone, të njejtat tij. Sidoqoftë para ligjit, Shuaip Metja etj. Ballafa- dhënë gjysmën e vlerës së
lidhje farefisnore etj, bile mund kishte drejtësi. Agallarëve qimi me ministrin e bu- mallit. Ranë dakord për
t’u jap edhe më shumë nga sa keni të Filatit u ishin marrë tokat jqësisë nuk dha rezultat. këtë gjë. Ishin fjalët e
këtu. Përsa i përket asaj se çfarë që kishin në fshatrat e Këta kërkuan me fundit të kryeministrit.
do të bëja unë po të isha filaqot, e banuara nga të krishterët, këmbëngulje që t’i priste Filloi gjyqi, gjysma u
kam të vështirë të përgjigjem, qofshin këta greqishtfolës kryeministri, që në atë përgjysmua përsëri. Pa
sepse përveç pasurisë njeriu ka apo shqipfolës. Kjo ishte kohë ishte Venizellua. Me pikë turpi, kryetari i
edhe mallin për vendin e tij. Ka një vepër që binte në ndihmën e deputetit të gjykatës tha se kjo ishte
edhe shumë rrethana të tjera që kundërshtim me ligjet bazë Çamërisë, ia arritën qël- porosia e kryeministrit.
nuk mund t’i di e t’i mësoj për dy të Greqisë. Prona private limit. Venizellua, si poli- Vlera zbriti në 7 milion e
ditë që kam këtu. Ju bëni si të mbrohej nga kushtetuta tikan që ishte, i priti me 500 mijë dhrahmi. Pagesa
doni”. greke dhe, si e tillë, nuk respekt dhe u mundua të do të bëhej me Molloje
Në një bisedë që Shuaip Metja mund të merrej pa dëshirën përdorte fjalë të bukura, (letra me vlerë që do të
pati me Sami Malkon dhe që e të zotit. Në asnjë vend të por që në thelb ishin një paguheshin me afate të
banon në fshatin në Zhamë të Greqisë nuk kishte ndodhur mohim i të drejtës. ndryshme dhe që shumica
Lushnjes, pas shumë vitesh, kur një gjë e tillë, përveç në Haki Musai u ngrit në e tyre nuk u pagua më).
çamët ishin vendosur në Shqipëri, Çamëri. këmbë, hoqi pallton dhe iu Vendimi do të jepej
i tha : “Unë kam një gjynah të Në Shkallë të Zorianit, në duk këmisha e grisur. pasdite. Të shtërnguar nga
madh mbi shpinë. Këto fjalë të fshatrat Dolan, Picar etj. të “Shikoni zoti kryeminitër, halli dhe, duke mos pasur
Fuat Beut nuk ua thashë të gjithë zotët e tokës (çamërit unë jam një nga zotëruesit mundësi se ku të kërkonin
filaqotëve se mos u prishej mendja muslimanë) nuk i lejuan ata e tokave që na janë marrë. të drejtën, sepse orvatjet e
dhe ngulnin këmbë për të ikur. që shkuan t’u merrnin tokën Kostumin që kam veshur tyre për ta takuar rishtaz
Biseduam tre-katër vetë për këtë me forcë, sipas “reformës ia kam marrë hua një kryeministrin, nuk dha
punë dhe bashkërisht vendosëm të agrare” që ua kishte caktuar shokut tim, që është grek asnjë rezultat, pranuan.
mos ua themi. Nuk ma merrte qeveria greke. U përdor dhe ndodhet në Filat. Ju Çuditërisht vendimi nuk u
mendja që greku do të arrinte deri forca për t’i mbrojtur tokat mund ta vërtetoni këtë. dha për 7 milion e 500
në këtë pikë”. e tyre. Kur bujqit e rinj të Këmishën, siç e shikoni, mijë dhrahmi, por për 5
krishterë kërkuan ndihmë e ështe e grisur. Fëmijët dhe milion. Protestuan këta,
Edhe disa shënime si ngjarje të qeverisë për t’i ndihmuar në familjen e kam në ditë të por u pyet Musa Hamiti
shkëputura, por pjesë të së tërës vendosjen e tyre në pronat hallit. Fati im e solli që më nga kryetari i gjyqit “për
nga Mehmeti i Qamil Izeti nga që u ishin caktuar, shkoi morën të gjithë tokat që sa u vendos qirje Musa,
Filati vetëm i plotfuqishmi i zonës kisha, s’kam asnjë mjet për 7 milion e 500 mijë
dhe bëri kërcënime. jetese, a është e drejtë apo për 5 milion”. “Për 5
Pas luftës politike që u bë nga Pronarët e zonës ishin kjo ? Ju keni vepruar në milion” ishte përgjigjia.
qeveria greke për të shpërngulur informuar nga miqtë e tyre, kundërshtim me Kjo ishte një bombë, që u
çamërit për në Turqi dhe se, në bazë të ligjit, nuk do kushtetutën tuaj, që është plasi në duar anëtarëve të
këmbënguljes së çamëve muslima- të përdorej forca, prandaj të ligji themelor i çdo shtei. komisionit. Kthimi në
në për të mos pranuar të shpërn- mos tërhiqeshin nga e drejta A duhet që ju si kryemi- Filat u bë veças nga
guleshin nga trojet e tyre, Filati e tyre. Kështu u bë. Atje, ku nistër ta lejoni këtë gjë ?”. Musai, i cili, me zotësinë
gjeti një farë qetësie, kur në krye u rezistua, “reforma agrare” Venizellua, pasi u mendua e tij dhe me disa miq që
të qeverisë greke erdhi Pangallos. nuk u zbatua. pak, tha : “Sa është vlera e kishte, mundi t’ua hedhi
U dukën ndryshime të rëndësish- Kishte kaluar një kohë e të gjithë pasurisë që është fajin atyre, megjithse
me. Drejtësia mbizotëroi në gjatë nga Pollotriosi (marrja marrë ?”. – Mbi 30 milion shumica e fshatit nuk e
përgjithësi përpara ligjit. Bëheshin e tokave më forcë) dhe nuk dhrahmi, - ishte përgjigja. besoi. Musai u largua disa
padrejtësira, por nga individë ose u ishte dhënë asnjë “Pasi shteti grek është me kohë nga Filati dhe, kur u
shovinistë të veçantë, por jo nga shpërblim pronarëve. një ekonomi të theksuar, kthye, kjo punë ishte e
qeveria. Pas shumë përpjekjesh u do të jepet gjysma e harruar. Mehmet Hasani,
Pas Pangallosit, hypi në fuqi arrit që të bëhej një takim vlerës”, - tha Venizellua. që vdiq vjet (19 ) 97
Venizellua. Ky ndoqi një politikë me ministrin e bujqësisë në Menjëherë mori në telefon vjeç, më ka thënë se
 V o l u m e 1 1 , Is s u e
Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet kombëtar
kontekst i pasqyron këto raporte brenda
periudhave të caktuara kohore. Sipas tij, shqip-
tarët ishin një popull që jetoi në marrëdhënie të
mira me osmanët (gjithnjë turqit) brenda Peran-
dorisë dhe se ata u bënë fuqi udhëheqëse e saj
deri në kohën e reformave të Tanzimatit (1839
e 1856). Samiu mbështet deri në fund mendi-
min se armiqësimi i shqiptarëve me Peran-
dorinë nuk erdhi për shkak të shqiptarëve,
sepse u zgjua brenda tyre ndonjë ndjenjë
shovinizmi, apo ndonjë kompleks mospajtimi,
por sepse Porta e Lartë pati qëndrim më të
ashpër ndaj shqiptarëve se sa ndaj popujve tjerë
(grekëve, bullgarëve, serbëve etj.) dhe se
ndërroi sjellje ndaj tyre, duke i trajtuar si
shtetas që nuk meritonin të respektoheshin dhe
duke i ndëshkuar me sistemin e taksave dhe
dënime të tjera për çdo lëvizje që çonte në
shkëputjen e tyre nga Perandoria.
Sipas tij: “Shqiptarëtë gjeninë në tyrqit atë
që donin, gjë, nder, armë, kuaj, rrëmbime sa të
donin edhe dliri sa të duash; edhe tyrqitë gjenin
në shqiptarëtë atë që donin, trimëri, besë, gjak
të derdhurë pa kurcim”. Është provuar se
depërtimi osman në Gadishullin e Ballkanit u
prit në rezitencë nga popujt e tij, duke përfshirë
këtu edhe shqiptarët. Ndonëse osmanët arritën
të pushtojnë viset shqiptare, përgjatë tërë
sundimit të tyre kishte lëvizje kryengritëse të
shqiptarëve për t`u çliruar nga zgjedha osmane,
ani pse ato nuk tregoheshin të suksesshme në
kuptimin e realizimit të qëllimeve të tyre.
Prandaj, edhe pse i idealizon këto raporte të
shqiptarëve me osmanët, autori kujton se të
tilla marrëdhënie zgjatën deri para reformave të
Tanzimatit (1839). Natyrisht, këtu duhet kuptu-
ar kohën dhe rrethanat e vështira në të cilat
jetoi dhe veproi Sami Frashëri, pasi që regjimi i
sulltan Abdyl Hamitit II (1876-1909) ishte i
ashpër dhe mohues ndaj çdo lëvizje apo vepre
që cenonte pushtetin absolut të tij.
Shqiptarët gjithnjë për botën e kurrë për vete
Në këtë pjesë Samiu vë në pah kontributin që
kanë dhënë shqiptarët për popujt e tjerë fqinj e
më të largët, për ata që me diturinë, trimërinë e
punë të tjera u bënë pjesë e çmueshme dhe tejet
e rëndësishme për historinë e përparimin e
popujve të tjerë. Në pikëpamjet e Samiut
vlerësohen si të gabueshme përpjekjet e atyre
shqiptarëve që kanë ndihmuar luftën për liri
dhe pavarësi të popujve tjerë, ose edhe kanë
udhëhequr ata nga pozita të ndryshme.
Ai shpreh pakënaqësinë për këtë gabim që
kanë bërë këta shqiptarë dhe pohon se “... me
këta të tjerë mburenë e jo shqiptarët` e
Shqipëria”.
Duke filluar me Pirron (297-272 p.e.s.) e
Aleksandrin e Madh (356-323 p.e.s.) që kanë
bërë vepra me të cilat mburren grekët, për
trimërinë që shqiptarët kanë treguar pëkrah
romakëve e osmanëve, tek të cilët, sipas Sa-
miut “...më të miratë punëra i bëninë shqip-
tarëtë”, por edhe pas kësaj bota i njihte si turq e
jo si shqiptarë. Kujton vezirin Sinan Pasha që
ka pushtuar Jemenin dhe ka zgjeruar kufijtë e
Perandorisë gjerë në Oqeanin Indian, poashtu
edhe Qyprylinjtë që kanë rrethuar Vjenën, ku
prej të gjitha këtyre trimërive e sukseseve
gjithnjë ka përfituar Turqia (Perandoria Os-
mane), ndërsa Shqipëria aspak.
Samiu njofton edhe për Boçarin,
Xhjavellan, Miaulin etj., që kanë qenë shqip-
tarë e që i kanë ndihmuar Greqisë për pavarësi-
min e saj nga Perandoria Osmane. I indinjuar
thellësisht, autori shprehet: “Shqipëtari e ka
derdhurë gjithënjë gjaknë pa kurcim, po e ka
derdhurë kot; kurrë Shqipëria s`ka fituarë nga
gjaku i shqiptarëvet... gjak... i derdhurë pa
mendim!”. Samiu kujton edhe Mehmet Aliun,
një shqiptar që e ngjalli Egjiptin prej një “vendi
të humbur` e të prishurë”.
2 3
Duke ditur që shqiptarët nuk
kishin të shkruar akoma gjuhën e
tyre, faj të cilin Samiu nuk ia
mveshë askujt, as gjuhës, por
vetë shqiptarëve, potencon se ata
janë detyruar të shkruajnë
greqisht, latinisht, turqisht e
arabisht, ku në këtë mënyrë janë
krenuar po këta popuj.
Ai e përfundon zemërimin e
tij për këtë plagë të madhe për
Shqipërinë, për ata shqiptarë që
“...kanë punuar gjithmonë për
botënë e jo kurrë për vetëhe”.
Kështu, me të drejtë i jep vlerësi-
min kryesor heroit kombëtar
Gjergj Kastriotit-Skënderbeut,
kur thekson se “... vetëm një
Skënderbe ka punuarë për
Shqipërinë e vetëm ay është me
të vërtetë mburje për
Shqipërinë”.
Ky ishte një mesazh i Sami
Frashërit në dobi për shqiptarët e
kohës, për ata të cilët e ndjenin
veten të tillë, të obliguar ndaj
atdheut, i cili kishte nevojë për
bashkim, për vëllazërim, për
përparim, liri, gjuhë, edukim e
arsimim në frymën kombëtare.
Vlenë të përmendet se në
këtë vështrim, Samiu nuk para-
qet rolet e dyfishta që kanë
luajtur shqiptarët në analet të
historisë, por veçon disa nga ata
që asnjëherë nuk kanë bërë
ndonjë vepër që e ka ndihmuar
sado atdheun në të gjitha etapat
historike të tij.
Ç`është Shqipëria?
Kufijtë e Shqipërisë
Sipas Samiut, përderisa dikur
paraardhësit tanë banonin një
territor aq të madh, sot kufijtë e
Shqipërisë (Albanisë) janë
tkurrur si pasojë e pushtimeve të
huaja. Duke iu referuar parimit
etnik, ai jep një përkufizim të
territorit të banuar nga shqiptarët
dhe shkon nga veriu te Mali i Zi,
Novi Pazari (Pazari i Ri), Bosnja
e Serbia, në lindje te Maqedonia,
në juglindje te Greqia (Gjiu i
Artës) dhe nga perëndimi detet
Adriatik e Jon, që e ndanin nga
Evropa. Ky përkufizim që i jep
territorit të banuar me popullsi
shqiptare është në përputhje të
plotë me të dhënat që disponon
historia për periudhën në fjalë, e
cila përfshinë një territor prej 75
mijë kilometra katrorë. Prandaj,
për të formuar shtetin e ardhëm
shqiptar, Samiu e konsideronte
të domosdoshëm përcaktimin e
kufijve të tij, gjithnjë mbi bazë të
shtrirjes entike, apo më saktë të
të katër vilajeteve shqiptare; të
Shkodrës, të Kosovës, të
Manastirit dhe të Janinës.
Megjithëse për Samiun, kjo
pjesë e mbetur, e coptuar, e
shkatërruar nga valët e luftërave
e pushtimeve të gjata,
prapëseprapë është e gjallë,
pjellore dhe e pasur. Ai
shfrytëzon po ato bukuri të
vendit duke i përdorur si dëshmi
për ta dashur atdheun. Përshkri-
mi që i bënë Shqipërisë
ngjall tek autori një emo-
cion të fuqishëm atdhed-
ashurie, duke ngritur lart
moralin e shqiptarëve e
duke nxitur një frymëzim
të thellë e obligimi
kombëtar. Ai, ndër të
tjerash, shkruante: “Fush`
e Kosovës, fush e
Manastirit, vendet` e
Tetovës` e të Ysqypit
(Shkupit, F. R.) janë nga
më të bukuritë vende të
dheut, që bëjnë drithë
shumë e pemë më të
bukurat` e dheut”.
Toleranca e besimeve
fetare, ndër virtytet e larta
të shqiptarëve
Gjatë kësaj kohe
shqiptarët përbënin një
popullsi prej 2.000.000
banorësh e më shumë (nuk
numëron shqiptarët që
jetonin në Greqi, Itali,
Stamboll e gjetkë), nga të
cilët 100.000 ishin vlleh,
grekë përreth Janinës,
serbë në fushë të
Manastirit e të Kosovës.
Megjithëse ishin të ndarë
në gegë e toskë, ata flisnin
një gjuhë dhe ishin një
komb. Poashtu edhe në
besimin fetar shqiptarët u
takonin tre feve më të
përhapura; myslimanëve,
katolikëve e ortodoksëve.
Një nga virtytet e larta
të tyre, të cilën autori e
thekson me krenari, është
toleranca e besimeve që
ekziston ndërmjet shqip-
tarëve, duke mos patur
kështu asnjëherë konflikte
të tilla, siç kishin ngjarë
në vendet e Lindjes, por
edhe në Evropë. Samiu e
çmon lart të qënit me
identitet shqiptar dhe
gjithnjë parimin kombëtar
e vë para atij fetar, që
kështu jep një mesazh se
nevoja e atdheut për
formimin e identitetit
kombëtar është më e
madhe se ajo e mbi-
vlerësimit të besimit, duke
ditur se në këtë aspekt,
shqiptarët tashmë kishin
një pasqyrë të njohur. Ai
thotë: “Shqipëtari është
shqiptar përpara se të jetë
mysliman a i krishtenë”.
Ky pohim do t`u shërbente
paraprakisht shtresave të
turkomanëve, grekoma-
nëve dhe të gjithë atyre që
ndodheshin në agoninë
konservatore të së kalu-
arës, të injorancës e ma-
nipulimit.
Samiu konsideron lart
trimërinë e forcën e shqip-
tarit po aq sa edhe armiqët
e tij dhe atë e krahason me
300.000 ushtarë shqiptarë
sa 1.000.000 ushtarë të
huaj. Ekzagjerimet e tilla,
Sami Frashëri i ka mendu-
ar në parim se ai që lufton
për vendin e vet -për
çlirim- është tri herë e më
shumë më i fuqishëm se sa ai që
lufton për të sunduar popujt e
tjerë. Prandaj autori i shfrytëzon
këto mbivlerësime në pikëpamje
edukative, motivuese e zgjimi për
liri kombëtare. Gjithashtu shtron
edhe nevojën e ndjekjes së rrugës
për njohuri e dije, sepse ai besonte
që shqiptarët kanë zell për punë,
mendjeprehtësi, zotësi e po ato
aftësi aq sa edhe të tjerët, në mos
edhe më shumë. Sipas tij, shqiptari
është i “xgjuarë (i aftë, F. R.) më
tepërë se çdo komp”.
Qysh janë sot shqiptarëtë?
Në këtë pjesë autori jep në shkallë
tronditëse një pamje realiste të
Shqipërisë pas reformave të Tan-
zimatit. "Qysh janë sot shqip-
tarët?” pyet Samiu me shqetësim
dhe tregon se gjendja e vendit
është e mjeruar nga çdo rrafsh i
zhvillimit jetësor. Burimin e këtij
mjerimi ai e sheh në radhë të parë
te zgjedha e huaj, që e ka lënë
vendin në varfëri, padituri dhe
errësirë. "Shqiptarët, - shkruan
Samiu, - janë robër të poshtuar
(poshtëruar, F. R.) e t' unjurë, të
shkelur e të çpërnderë (turpëruar,
F. R.)”.
Përshkrimi është edhe më i
gjallë në kontrast me të kaluarën,
të cilën në përgjithësi Samiu e
idealizon, siç e paraqitëm deri më
tani. Ndaj dhe mënyra e shprehjes
nga kjo pjesë bëhet më zemërake,
vepra e tij vlon nga revolta kundër
shtypjes kombëtare që po i bënte
Porta e Lartë (Qeveria Osmane).
Ata shqiptarë të veshur dikur me
"roba të arta... e të farkëtuar me
armët e argjëndta të trimërisë -
shkruan Samiu - ...janë sot lakuriq,
me një këmishë që që s'ka ku ta
zërë qeni. Vetë edhe zaptija
(xhandarmëria osmane, F. R.) e
taksidari (tagrambledhësi, F. R.), e
ngre shkopnë e i rreh duke thirrur;
Pagoni! E ku të gjejë i ziu që të
paguajë? Atëherë shesin kanë,
dhinë, ç'të kenë, edhe gjer në
qeramidhet e shtëpisë...”.
Edhe pse të lodhur nga
varfëria, shqiptarët ndodhën edhe
në ngatërresa të tilla “...duke vrarë
përditë në mes të tyre (në mes
vete, F. R.)”. Prandaj, për të
shmangur shkatërrimin e vendit,
autori sheh si shpëtim të vetëm
qeverisjen e tij nga shqiptarët, ku
në këtë mënyrë do të shtohej
pasuria e përgjithshme, gjithnjë si
rrjedhojë e një qeverisjeje të
ndershme e të drejtë.
Rreziket` e Shqipërisë
Në këtë çështje, autori duke
rikujtuar që dikur Shqipëria ishte e
sigurtë, përderisa kufizohej me
Perandorinë Osmane, koha tashmë
kishte ndryshuar dhe se ajo ishte e
rrethuar nga armiqtë si; Mali i Zi,
Serbia, Bullgaria, Greqia e Aus-
tria. Mbrojtjen dhe shpëtimin e
atdheut nga këto rreziqe Samiu e
kërkon tek shqiptarët. Sipas tij, ata
“...duhetë të jenë të zottë të ruajnë
vetë me vetëhe vendin` e tyrë e të
mos varenë më Turqinë, e cila
s`ësht` e zonja për vetëhe të saj”.
Gjendja e shqiptarëve përbrenda
P a g e 9
Perandorisë Osmane, e cila
kishte nisur dekadencën e që po
shuhej gradualisht me vetë fajin
e saj, paraqiste një rrezik të
madh për shqiptarët, kur vinte re
se shtetet fqinje ballkanike ishin
të gatshme ta copëtonin atë
konform interesave të tyre.
Përveç këtyre armiqve,
autori konsideron edhe vetë
Perandorinë Osmane si shtet
armik, që nuk i njeh shqiptarët
për komb, por i ndanë ata në
baza fetare. Myslimanët i quan
islam (turqë), të krishterët i quan
rum (grekë, bullgarë, serbë,
latinë) dhe duke shfrytëzuar
emërtime të tilla në antagonizëm
dhe padrejtësisht me identitetin
kombëtar, sipas Samiut, përpiqet
të futë fanatizëm e grindje mes
tyre. Ky diskriminim që ju bëhej
shqiptarëve, e zemëron thellë
autorin, i cili shpërthen emocion-
alisht duke quajtur ata “të verbrit
turq!”.
Rrezik të madh për copëti-
min e asimilimin e pjesës jugore
të Shqipërisë, Samiu e ndjen
edhe nga Greqia, e cila me
“Idenë e Madhe” pretendon me
ngulm që përmes përkatësisë
fetare të ndajë shqiptarët
ortodoksë, të harrojnë gjuhën e
tyre e të bëhen grekë, që kështu
t`i ndajë ata nga “...vëllezërit e
tyre mysliman` e katolikë”. Për
të penguar këtë stuhi presioni
asimilues e shëkputje territoriale,
Samiu thekson nevojën urgjente
për hapjen e shkollave në gjuhën
amtare, por edhe të të shkruarit
të librave në gjuhën shqipe. Në
këtë drejtim, në shënjestër të
kritikës së tij janë edhe grekoma-
nët (tradhëtarët shqiptarë) të cilët
i ndihmojnë planet e Greqisë që
të shtrihen edhe në këto anë të
Shqipërisë, duke propaganduar
për gjuhën greke e fenë
ortodokse, sikur “Krishti të ishte
grek”. Prandaj, porositë që
shqiptarët duhet të kundërshtojnë
e të ruhen dhe të luftojnë me të
drejtë në mbrotje të përgjithshme
kombëtare nga armiqët e tyre.
Këto janë rastet e vetme, në
kontekste të të cilave gjendet
fjala “armik“ përdorur nga Sami
Frashëri në veprën e tij, sipas të
cilave në mënyrë të tërthortë nuk
pretendon të krijojë opozicione
ndëretnike, por që Shqipërinë e
ardhshme të pavarur e sheh si
një faktor pozitiv që do ta shën-
doshë gjendjen e përgjithshme
në Ballkan.
Edhe pse të rrethuar nga
rreziqet e fqinjëve, Samiu nuk i
sheh shqiptarët si të vetëm në
botë. Duke ditur rëndësinë që
kishin Fuqitë e Mëdha, të cilat
diktonin rrjedhat politike në
Evropë, por edhe në Perandorinë
Osmane, ai sinjalizon se si miq
të shqiptarëve mund të jenë
francezët, anglezët, austriakët
(ndonëse këtu autori bie në
kontrast me pohimet e mëparsh-
me me të cilat i përfshinë si
armiq edhe austriakët, tashmë
pasi që edhe Austria është një
nga fuqitë e kohës, e konsideron
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet
si mike për shqiptarët), italianët etj., të cilët kanë filluar të në ndihmë shpëtimi e Shqipëria!” – pohon ja natyrisht se është jo. Në ngjallësh kjo mbretëri e të
njohin shqiptarët si një ndër popujt më të vjetër të Evropës. ngritjeje për Shqipërinë. Samiu. përgjithësi në këtë pjesë ai ronte edhe ca kohë,
shpalosë Programin e tij për Shqipëria prapë do të mos
Një shkarje bënë që autori të gabohet në pohimet e tij Gjuha, simbol i kombit Prandaj, ai vë në pah të ardhmen e Shqipërisë. Nga mundte të ronte, se ngjallj`
në suaza të miqësisë kur fut edhe Rusinë, por kjo u se Shqipëria ndjenë nevojë analiza që u bëri rrethanave e Turqisë është vdekj` e
dëshmua se kishte qenë vetëm një dëshirë e Samiut, ngase Armën më të fuqishme të ndryshohet, të ndërto- politike në fund të shekullit Shqipërisë”.
qëndrimi i Rusisë ndaj shqiptarëve gjithnjë kishte qenë si simbol i kombit, Samiu e het, të zhvillohet e të XIX, Samiu arriti në
armiqësor e mosnjohës të qenies së tyre. Si arsyetim të cilëson gjuhën, të shkruarit përparojë përkrah vendeve përfundimin se rruga e vetme Për t`u siguruar në
mosveprimit të Fuqive të Mëdha për të marrë në duar e saj dhe si nevojë urgjente të qytetëruara. Dhe, si për të shpëtuar nga zgjedha gatishmërinë e shqiptarëve
zgjidhjen e fatit dhe rregullimin e Shqipërisë, Samiu vë si konsideron unifikimin e rrjedhojë e kësaj do- osmane dhe nga rreziku i që të qeverisin vendin e
dëshmi besimet e ndryshme fetare në Shqipëri dhe propa- alfabetitit, sepse në këtë mosdoshmërie për copëtimit prej shteteve fqinje tyre, autori përdor edhe
ganda e konsiderimit të identitetit të shqiptarëve po nga ky mënyrë shqiptarët do të atdheun, Samiu përfundoi ishte që Shqipëria të monologun. “A janë të zottë
aspekt perceptimi. mësoheshin të lëvronin Projektin e tij politik për shkëputej nga Perandoria shqiptarëtë të mbajn` e të
gjuhën e tyre, të hapnin ndërtimin e Shqipërisë së Osmane menjëherë, para se ruajnë vetëhenë?”. Në këtë
Në tablon e miqve të brendshëm, autori konsideron shkolla dhe t`u bënin ballë mëvetësishme. ajo të shembej dhe shqiptarët stil, duke shfrytëzuar meta-
vllehët të cilët, sipas tij, janë të gatshëm të bashkëjetojnë e armiqve të tyre po me atë të formonin shtetin e tyre të forën për të kuptuar pozitën
të mësojnë gjuhën shqipe. Si një intelektual i formuar me forcë të dijes. Ç`do të bëhetë Shqipëria? pavarur. Autori mendonte se e atdheut, ai merr për bazë
kulturë të begatë njerëzore dhe paqedashës, Samiu i është kjo s'arrihej me lutje, siç po dy koncepte themelore; të
mirënjohës Rumanisë që e vlerëson si ndër miket më të Ai ndjehet i zemëruar që Ngjallja e Turqisë është bëhej gjatë asaj kohe, por me drejtën dhe fuqinë, të cilat e
mira të Shqipërisë, duke kujtuar se atje “... është bërë e para varfëria, keqqeverisja, vdekje e Shqipërisë rrugën e luftës së armatosur. ngërthejnë njëra tjetrën.
shoqëri... është hapur e para shtyptore e janë lurë (botuar, padituria, armiqësia me Fuqia pa të drejtë nuk bën
F. R.) të paratë livra shqip. Këtë të mirë Shqipëria nuk do njëri tjetrin e vëllavrasja Pjesa e tretë, fillon me Si guximtar i fjalës së punë, por edhe e drejta pa
t`ia haronjë Rumanisë edhe do t`ia çpërblenjë duke dashurë kanë vërshuar ndër shqip- pyetjen: “A mund të drejtë të thënë me arsye e të fuqi nuk mund të realizohet.
e duke mbajturë mirë vlleht` e Shqipërisë”. Pa dyshim, tarët. “Fqinjët` e tyre... po qëndrojë Shqipëria si gjykuar nga realiteti i kohës, “Peshku i madh e ha
kolonitë shqiptare në Rumani kanë qenë një çerdhe ndritohenë... duke vënë është?”. Nga paraqitja Samiu pohon se “...Turqia gjithënjë të vogëlinë” –
frymëzuese, e cila grumbullonte atdhedashësit, që me këmbë mbi Shqipëri, të sistematike dhe e mjeruar ësht` e vdekurë edhe shprehet autori. Prandaj,
ndërgjegje vëzhgonin gjendjen e përgjithshme në të cilën cilën janë gati ta copëtojnë që Samiu i bëri gjendjes së (Shqipëria) s`munt të ronjë shqiptarët kanë edhe të
po kalonte mëmëdheu, duke përgatitur masat më të duhura fare? Kështu është sot viseve shqiptare, përgjigj- me të; po edhe sikur të drejtë, por njëkohësisht

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek

kishte akoma shumë Molloje të
papaguara. Këto duhet t’i kenë
njerëzit që ai banoi dhe kështu
është një dokumënt i gjallë për
të vërtetuar të dhënat e
mësipërme.
Gjatë kohës së Venizellos, nuk
lejohej hapja e shkollave shqip.
U la e lirë që të zgjidhej një
deputet nga vendasit. Ali Bej
Dinua erdhi në Çamëri i
veshur me gunë dhe qeleshe
dhe i mori të gjitha votat e
çamërve muslimanë, por, në
saje të dallavereve dhe
makinacioneve elektorale, nuk
u zgjodh ai, por një grek që
kishte marrë më pak vota.
Hypja e Metaksait në krye të
qeverisë greke, solli një ndry-
shim për keq në jetën e
çamërve. Filluan shpërfilljet
kombëtare, si nga organet
zyrtare, ashtu edhe nga indi-
vidë shovenë. Më kujtohet një
përleshje që u bë në Pazar të
Filatit, aty nga vjeshta e vitit
1937, midis çamërve muslima-
në dhe grekërve.
Ngjarja - Një lopsiot kishte
vendosur bereqetin për ta
shitur në një vend të tregut.
Vjen një grek dhe ia shtyn
thesin dhe njëkohësisht e
ofendon “palo arvanitas”.
Lopsioti, njeri i urtë, ia
kthen me të mirë dhe me
dinjitet : “Nuk ke asnjë të
drejtë të sillesh kështu”. Ai,
greku, në vend që të përulej
nga mirësjellja, e shau
përsëri. Lopsioti ia dha një
bacë që e rrëzoi përnjëherë
përdhe atë. Ndërhyri një
grek tjetër në ndihmë të
shokut të tij. Çamër të tjerë
u mblodhën dhe grekër nga
krahu tjetër. Duke qenë
çamërit më shumë, i zhda-
pën fajtorët, aq sa një pjesë
të tyre, i çuan në spital. Një
korofillak që u ndodh atje
pranë, mbajti anën e
grekërve, pa pyetur, se kush
e kishte fajin. Vijnë shumë
korofillakë dhe arrestojnë
shumë nga çamërit. Po të
mos ishte ndodhur një
ksehorit (banor i Ksehorit),
që njihej si njeri i ndershëm
dhe që e kishte parë ngjar-
jen me sytë e tij dhe po të
mos kishte shkuar ai tek
Zambeta (komandanti i
korofillaqisë) dhe t’ia kishte
treguar ngjarjen, ashtu siç
ishte, nuk diheshin pasojat e
kësaj ngjarjeje. Zambeta,
pasi u bind se faji ishte i
vetë grekërve dhe, duke
qenë një njeri me karakter
dhe deri diku i ndershëm
dhe i paanshëm në zgjidhjen
e problemeve, nuk mori
asnjë masë. Korofillaku që
ndërhyri padrejtësisht në
ngjarje, u zhduk dhe nuk u
pa më në Filat.
Një ngjarje tjetër që më ka
mbetur në kujtesë :
- Xhamia e Filatit ishte
madhështore. Nën të kishte
shumë dyqane. Shkallët e
saj zotëronin pjesën më të
mirë të pazarit dhe i jepnin
një bukuri të rrallë vetë
xhamisë. Kishin ardhur 13
mirditorë për punë në
Filat. Ata çdo pasdite
mblidheshin tek hajati i
xhamisë dhe bisedonin.
Përballë xhamisë ndodhej
kafeneja e Leveços. Atje,
zakonisht, një tagmahtar
(kolonel) pinte kafe. Ky
po i shikonte me
vëmendje këta fshatarë të
tjerë që bisedonin me
rradhë. Asnjëherë nuk ia
prisnin fjalën njeri-tjetrit,
flisnin me rradhë dhe të
tjerët dëgjonin me
vëmendje të plotë. Pa
pritur, koloneli ngrihet në
këmbë dhe filloi të shajë
politikën greke kundër
Shqipërisë : “Duhej që
ndërmjet dy vendeve të
ishte lidhur një miqësi e
sinqertë, sepse vetë histo-
ria ua kishte diktuar këtë
gjë. Shumë herë është
derdhur gjaku për mbrojtjen e
njeri-tjetrit, por politika jonë,
në vend të vëllazërimit, po
ndjek një politikë të pa-
drejtë”. Një lohago (kapiten) i
revoltuar nga ato që po
dëgjonte, nuk duroi dhe i
drejtohet : “Qirje tagmahtari,
to ehiete lathos” (kolonel e
keni gabim). Ai nuk priti dhe
i dha një shuplakë të mirë
kapitenit dhe shtoi : “Unë nuk
e kam hiç gabim. Gabime ka
politika jonë që nuk respek-
ton këtë popull, që natyra u
ka falur një dhuratë të rrallë.
Shikojini ata njerëz të
thjeshtë atje, janë analfabet
dhe mendoj se nuk kanë
njohuri për shumë nga rreg-
ullat e mirësjelljes që mëso-
hen në shkollë, por flasin me
rradhë. Dëgjojnë me
vëmendje njeri-tjetrin dhe jo
si ju, - dhe iu drejtua një
grumbulli me grekër, - as si
ju, - iu drejtua një grumbulli
me çamër, - që keni marrë
zakonet tona që të flitni të
gjithë njëherësh dhe bëni
gjurulldinë për hiç gjë”. Me
urdhër të kolonelit u lirua
një vend për të fjetur mirdi-
torët dhe iu sigurua punë
menjëherë. Kjo bëri që në
Filat, në anën muslimane, të
ndjehej një respket i veçantë
për kolonelin. Mirditorët
merreshin, pothuaj për natë
në shtëpitë e agallarëve dhe
të të kamurve (që kanë
parâ) filaqotë. Nuk kaloi
shumë dhe koloneli u
transferua nga Filati.
Gjithashtu një ngjarje
tjetër : - Ishte viti 1938.
Bashkë me babanë shkova
në Konispol, tek halla ime
që e kishte marrë Rexhep
Taka, i vëllai i Alush Takës.
Kur kaluam postobllokun
grek, i pashë ushtarët e
postobllokut të veshur më
së miri. Rregulli
mbizotëronte kudo. Këtë gjë
nuk e vura re në fillim, kur
 V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 1 1

Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet kombëtar
gëzojnë edhe fuqinë. Samiu
kërkon shkakun e pengimit të
lirisë për shqiptarët dhe atë e
gjenë tek Porta e Lartë, e cila
nuk lejon as të hapen shkolla
shqipe, diskriminon në të gjitha
elementet e kombësisë së tyre,
aq sa më keq s`ka ku të vej më.
Duke studiuar këto shkaqe, një
pjesë të tyre autori e zbulon edhe
tek shqiptarët, kur pohon se
“Shqiptarëtë i lidhinë vetë duart`
e tyre, se janë të paditur e të
verbërë!”. Natyrisht, autori nuk
nxjerr një përfundim të tillë nga
bindjet e tij, por që duke shtruar
nevojën e arsimimit të shqip-
tarëve, detyrohet që të paraqet
mllefin, hallin dhe t`i mbulojë
ato me dëshirat e tij. Prandaj, kur
rikthehet në pyetjen që pa-
rashtron, ai jep një përgjigje
racionale. “Shqiptarëtë janë... të
zotë të mbajnë` e të ruajnë të
drejtën` e tyre, do-me-thënë
kombësinë, gjuhënë e
mëmëdhen` e tyre kuntrë çdo
armiku – dhe shton – arrin
(mjafton, F. R.) të duanë”. kombëtare. shqiptarëve, të cilat në asnjë me përballë armiqve të ndryshme, siç ndodhte me disa
Kështu, fatin e shpëtimit, mënyrë nuk nxisin kohës. nga shtetet ballkanike, por që
apo edhe të humbjes së Samiu e vlerëson shumë shovinizëm, luftë a ekspan- zgjedhjen më adekuate e kër-
Shqipërisë, e shikon tek virtytin e shqiptarëve, atë të sion, por që përkojnë me Ai thekson edhe kon në traditën e lashtë të
vetë shqiptarët, në vullnet-besës, duke pohuar se ata më arsyen, vullnetin, të drejtën nevojën e përcaktimit të shqiptarëve, të cilën e zbulon
in dhe gatishmërinë e tyre. parë do të vdisnin, sesa ta e lirisë së jetës, kombit, kufijve të Shqipërisë, që në në veprën “Gjeografija” të
Mjafton që ata të bashko- thenin besën e dhënë. Ai shtron gjuhës, arsimit, mbrojtjes së këtë mënyrë ajo të njihej Strabonit, gjeografit grek.
hen e të lidhin besë të si domosdoshmëri ndërprerjen atdheut nga copëtimi, por nga fuqitë evropiane.
fuqishme, duke mos e vëllavrasjeve që ky gjak të edhe ndërtimin e shtetit të Universi intelektual e me
lëvizur dot nga lufta dhe mos derdhej së koti, të pavarur shqiptar. Shqipëria Akoma edhe në këtë vëllim të gjerë të njohurive që
kërkesat e drejta të tyre. formohej një bashkim i tërë e Samiut, nuk ka asgjë kohë, Samiu, si të gjithë rilindësi ynë e posedon për të
dhe shqiptarët të mblidhen tok rrezikuese për fqinjët, asgjë rilindësit e tjerë, vazhdon të kaluarën e popullit shqiptar,
Besa e Lidhja nën flamurin e Shqipërisë. fyese, kërcënuese a qëndrojë në idenë e autono- dëshmohet në vazhdimësi, por
Këtij qëllimi, frymëzim të ksenofobe. Edhe me misë së Shqipërisë nën edhe në rastin konkret. Duke iu
Për të larguar Perandorinë mëtejmë i jep edhe veprimtaria Shqipërinë e pavarur, Samiu pushtetin e sulltanit, pasi që referuar të dhënave mbi të
Osmane nga Shqipëria, që e Lidhjes së Pejës dhe atë e i konsideronte marrëdhëniet në këtë rrjedhë do të siguro- kaluarën, por edhe në realitetin
kështu të shpëtojnë përdorë si shëmbëlltyrë, duke e mira të saj me shtetet hej tërësia territoriale e zakonor të kohës, ai preferon
kombin e tyre, shqiptarët shpresuar në realizimin e fqinje, ndonëse nganjëherë Shqipërisë, do të forcohej që qeveria të udhëhiqej nga
do duhej të bashkonin programit të saj politik. këtë e paraqet në atë formë nga brenda dhe do të reali- pleqësia, sepse edhe në
fuqitë duke lidhur një besë Njëkohësisht, autori jep edhe sa ajo bëhet edhe utopike. zonte disa qëllime elemen- ndërkohë ajo urdhëronte në
të përgjithshme. Këtu idetë e tij për organizimin dhe tare të kombit dhe pas një Shqipëri, duke e cilësuar si
autori i kushton një funksionimin e Lidhjes së Duke ecur e shpalosur kohe do të trasonte edhe formën më të përshtatshme për
vëmendje të posaçme Pejës. qëllimin e tyre, po me një rrugën drejt pavarësisë së drejtimin e saj.
rrugës që duhet të ndjekin qeveri të ndershme e plotë. Në Projektin e tij
shqiptarët drejt shkëputjes Qëllimi i shqiptarëve vigjilente, shqiptarët do të politik kombëtar, ai Skënderbegas do të quhej
nga sundimi osman, apo krijonin elementet e para këmbëngulë që në kreun e kryeqyteti i Shqipërisë
edhe për të realizuar të Si ideolog vizionar i Rilindjes, shtetërore, të cilat do ta qeverisë të mos jetë ndonjë
drejtat themelore Samiu paraqet edhe qëllimet e bënin Shqipërinë të fuqish- princ i huaj e me zakone të Në këtë pjesë autori pa-

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet kombëtar
rashtron parimet këshilli i Pleqësisë, ku kreu i saj mblidhej një apo dy herë në jave dhe do për të cilënë shqiptarëtë duhet të Të ardhurat mujore të të gjithë nëpunësve
themelore dhe piramidën do të lunate rolin sikur të princit të diskutonte për punët dhe detyrat e kujdesenë me të teprë, ajo pa ndry- shtetërorë ai i ndërtoi me një sistem të
organizative të Shqipërisë në Shqipëri. qeverisë. shim është dituria”, shkruante Samiu. përshtatshëm ekuilibri e mesatar, duke i
së ardhme në të gjitha kushtuar rëndësi kursimit të të ardhurave.
aspektet e funksionimit të Projekti parasheh edhe Kjo formë e qeverisjes republikane të Programi i tij përkon me hapjen e Njëkohësisht ai paraqiti edhe krijimin e
qëndrueshëm të saj. formimin e këshillit të Përgjith- cilën e ka projektuar Sami Frashëri, është shkollave në çdo pjesë të Shqipërisë, monedhës së Shqipërisë.
shëm me mbi 100 anëtarë (1 për e veshur me elementet më funksionale që fëmijët të jenë të obliguar të
Sipas Sami Frashërit, 20.000 banorë), që do të mbli- shtetërore e demokratike. ndjekin mësimin nga mosha 7 – 13 Shqipëria e ndarë nga Perandoria Os-
Shqipëria do të ndahej në dhej në kryeqytet njëherë në vit vjeç, djem e vajza, pa detyrime finan- mane
15 gastra (qendra adminis- dhe aty do të qëndronte një muaj Një rëndësi të posaçme, autori i ciare (pa pagesë), ndërsa të varfërve
trative), si: Shkodra, Peja, për të diskutuar problemet e kushton edhe forcës ushtarake e cila do do t`u ndihmohej me fletore e libra. Si Pasi përfundon Programin e tij politik
Prizreni, Prishtina, përgjithshme. Jo kushdo kishte të ishte e aftë për sigurinë e mbrojtjen e në kryeqytet, në Shqipërinë e Sipërme kombëtar Samiu, përmes kësaj vepre,
Shkupi, Manastiri, Dibra, mundësi të jetë pjesë e këtij vendit. Në kohë paqeje, ajo do të e atë të Poshtme, do të hapej nga një dëshiron t’i nxisë dhe t’i bindë shqiptarët
Elbasani, Tirana, Berati, këshilli. Ai vë si kriter shkolli- numëronte 20.000 ushtarë, ndërsa në universitet, do të formohej një këshill për të formuar shtetin e tyre të pavarur,
Korça, Kosturi, Janina, min e mesëm apo edhe të lartë gjendje lufte do të mblidhte rreth akademik për gjuhët e për hartimin e por Shqipëria më vete sipas konceptit të
Gjirokastra e Preveza, të dhe parapërgatitjen për detyra të 500.000 luftëtarë. Sipas tij, nga mosha 20 librave, një shtypshkronjë, shoqëri Samiut nuk do të ngrihet në dëm të asnjë
cilat pastaj do të ndahesh- tilla. – 40 vjeç ishte i obliguar shërbimi ushta- arsimore të cilat do të nxjerrin njëherë bashkësie tjetër kombëtare. Shqipëria më
in në kaza (3-4 kaza - rak, ndërsa nga mosha 40 – 60 vjeç në muaj revista për më të rejat e vete, sipas veprës së Samiut, para së
njësi administrative) dhe Përveç këshillit të Pleqësisë ushtari kalonte në statusin e veteranit, i kohës në të gjitha fushat, të hapej një gjithash është një Shqipëri e ndarë nga
në këtë mënyrë Shqipëria e atij të Përgjithshëm, Programi i cili do të thirrej në mbrojtje të vendit muze në kryeqytet, një bibliotekë dhe Perandoria Osmane, me të cilën, pas
do të qeverisej nga 15 tij përmbanë edhe krijimin e vetëm në kohë lufte. Në krye të ushtrisë shkolla për ata banorë që flasin ndarjes, mund të ndërtojë marrëdhënie
qeveritarë dhe rreth 50 këshillit të Ministrave, i cili do të do të qëndronte gjenerali. ndonjë gjuhë tjetër. paqësore ndërshtetërore, si me çdo shtet
nënqeveritarë. Kryeqytet përbëhej nga ministritë, si: e tjetër.
do të bëhej një qytet në Punëve të Brendshme, e Punëve Nga një universitet në kryeqytet, në Afër mendsh për autorin janë edhe
mes të Shqipërisë, të cilin të Jashtme, e Ushtrisë dhe e Shqipërinë e Sipërme dhe në Shqipërinë zhvillimet ekonomike, infrastutkturo- Duke e vënë në dispozicion angazhi-
autori do ta quante Skën- Detit, e Begatisë, e Gjyqësisë, e e Poshtme re, rrugore, hekurudhore, hapja e min dhe jo vetëm dëshirën e shqiptarëve
derbegas. Nga të 15 Diturisë, e Punëve të Përgjith- limaneve, lumenjve, kënetave, pyjeve që ta realizojnë atë, ai vlerëson se ekzis-
pleqët, të cilët do duhej të shme dhe ajo e Besimit. Njëri Problemi që e ka preokupuar aq etj. Gjithashtu, ai përcaktoi edhe tonin mundësi objektive për lirinë e
ishin mbi moshën 30 nga ministrat do të ishte në krye shumë rilindësin tonë të madh, është ai i fushën e veprimtarisë e të ushtrimit të pavarësinë e Shqipërisë, por që ishte i
vjeçare, do të formohej të këtij këshilli. Ky këshill do të arsimimit të shqiptarëve. “Në ka një gjë, të gjitha besimeve fetare në Shqipëri. nevojshëm lartësimi i faktorit subjektiv
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

Mr. sc. Fitim RIFATI “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhetë?”, platformë unike për një shtet
(shqiptarëve), i cili do të for- gjuha! Shqipëria, shqiptar- Sami Farshëri dha një gjithnjë zhvillimin e min e atdheut. Rëndësia e
monte ndërgjegjen kombëtare, ia... gjith ata që kanë këtë ndihmesë të theksuar në përgjithshëm, e në veçanti kësaj vepre është shumë e
punë të cilën po e bënte edhe qëllim janë vëllezëritë tanë! pasurimin e mëtejshëm të përhapjen e diturisë e madhe, sepse synimi i saj (Autori është hulumtues i
Samiu së bashku me të tjerë Në mest të shqiptarëvet të mendimit politik kombëtar lëvrimin e gjuhës amtare. është aq human, paqësor e i pavarur shkencor në Insti-
rilindës. vërtetë s`ka nonjë ndarje, dhe motivoi pozitivisht Përmbajtja e porosia e drejtë, por dhe përparimtar, tutin e Historisë në Prisht-
nonjë çarje, nonjë ndry- zhvillimin e Lëvizjes kësaj vepre u shndërrua në sa integrues, aq edhe evolutiv inë)
Duke ardhur në kulmin e shim! Janë të tërë vëllezërë, Kombëtare në fund të shek. një potencial pragmatik e shtetformues. Ky thesar i
Programit të tij, Sami Frashëri të gjithë një trup, një XIX e në fillim të shek. XX. duke ngjallur kështu çmueshëm i ndërtuar nga
porositë shqiptarët: “Duhetë që mëndje, një qëllim, një Kjo vepër trasoi rrugën optimizmin kombëtar dhe Sami Frashëri, ndër ideologët
çdo shqiptar të ketë gjithnjë besë!”. Me këtë kushtrim kryesore të çlirimit kultivimin e ndjenjës së më të shquar të Rilindjes
nat` e ditë, ndër mënt e në gjithëshqiptar e atdhed- kombëtar dhe inkurajoi atdhedashurisë. Ajo u bë Kombëtare Shqiptare, ka
zëmrë shpëtimin e Shqipërisë... ashës, Sami Frashëri e shtresa të ndryshme një rekomandim i qenë, është dhe duhet të
Shqiptarët` e vërtetë janë përfundon Programin e tij shoqërore në Shqipëri që të dobishëm në realizimin e mbetet edhe në të ardhmen
vëllezër në mest të tyre... duan politik e kombëtar për ndjekin këtë program poli- një pjese të idealeve tonë si pikë referuese
gjuhën e kombin e tyre... ësht` krijimin e Shqipërisë si tik, ekonomik shoqëror e kombëtare. “Shqiperia kombëtare, pa shovinizëm e
e drejta jonë të përpiqemi me shtet i pavarur për të gjithë kulturor për përparimin e ç`ka qenë, ç`është e ç`do ksenofobi, për secilin
fjalë, me punë... me pendë, me shqiptarët. atdheut. Gjithashtu, kjo të bëhetë?”, u evidentua atdhetar shqiptar kudo që
armë, që të çkëputimë të vepër u bë pjesë e vlefshme për efektet, ndjeshmërinë ndodhet, sepse edhe vetë
drejtënë tënë nga thonjt` e Krejt në fund mund të e iniciativës së rilindësve e inspirimin imediat mesazhi i këtij Programi
atyre që na e kanë rrëmbyerë... konkludojmë se me veprën shqiptarë që të shtojnë mbarëkombëtar. Ajo u është i përgjithshëm,
O vëllezër shqipëtarë! “Shqipëria ç`ka qenë, ndjenjën e zgjimit shndërrua në udhrrëfyes gjithëkombëtar.
Perëndia, e drejta, kombi, ç`është e ç`do të bëhetë?”, kombëtar, duke favorizuar për lulëzimin e qytetëri-

Shembja e teatrit/ Gazeta më e madhe daneze kundër arkitetktit Bjarke Ingels

rishitjen e tokës publike dhe ligjet e proku- kërkuar qeverisë shqiptare të inistrin dhe Kryetbash-
qeveria e tij kanë bashkëpunuar vazhdim- rimit publik. Perspektiva të paqarta financojë ndërtimin e teatrit kiakun për korrupsion.
isht me kompanitë kryesore të ndërtimit të ri kombëtar, një ikonë për Ndërsa kundërshtuesit po i
shqiptar në partneritete publike-private Prandaj, ajo kërkoi një shpjegim nga qeveria Në Tiranë, teatri është qytetin dhe vendin tonë, me kërkojnë vazhdimisht
për rinovimin urban. shqiptare se si mund të zbatohej ligji pa zhdukur. Dhe nuk ka më fonde publike. Këshilli i Bjarke Ingels të tërhiqet nga
shkelur ligjin shqiptar dhe evropian. Shqipëria asnjë plan konkret se kush qytetit të Tiranës merr projekti.
Ekzistojnë disa shembuj të kontraktuesve nuk është anëtare e BE-së, por në fillim të do të ndërtojë teatrin e përsipër të ndërtojë teatrin në
që, nën sundimin e Edi Ramës, përfituan këtij viti u hapën negociatat paraprake për Bjarke Ingels apo kush do më pak kohë dhe në respekt Si Kryeministri Edi Rama
tokë publike, nëse premtuan të ndërtojnë integrimin e ardhshëm të vendit në BE. të paguajë për të. të të gjitha kërkesave teknike ashtu edhe kryetari i Bash-
një muze, një park apo të modernizojnë të kërkuara nga komuniteti i kisë së Tiranës, Erion
qytetin për të mirën e njerëzve. Edi Rama u përpoq të justifikojë para njerëzve Një ditë pas shembjes, artistëve në Tiranë, ”shkruan Veliaj, pohojnë në
se po u jep tokë publike oligarkëve, duke Këshilli Bashkiak i Tira- këshilli i bashkiak në faqen e deklaratat e tyre publike se
Kjo praktikë është kritikuar gjerësisht nga përfshirë arkitektë të njohur ndërkombëtarisht nës në një deklaratë për tij zyrtare teatri i Bjarke Ingels do të
Banka Evropiane për Rindërtim dhe si Bjarke Ingels. shtyp tha se marrëveshja bëhet realitet. Gazeta Poli-
Zhvillim, Komisioni Evropian dhe FMN. me kompaninë Fusha shpk Më tej, këshilli pohon se tike nuk ka arritur dot të
Exit News i ka kërkuar Komisionin Evropian nuk ekzistonte më. Fusha ndërtimi do të fillojë brenda marrë një deklaratë, ose
Diçka e ngjashme ka ndodhur në rastin korrespondencën midis tij dhe qeverisë së Edi nuk do të jetë në gjendje këtij viti kalendarik, i cili intervistë me përfaqësues të
aktual. Kompanisë Fusha shpk i ishte Ramës. Në përgjigje, qeveria ka pranuar se që ta ndërtojë teatrin me shënon 100 vjetorin e Tiranës Këshillit Politik.
ofruar trualli i Teatrit Kombëtar në qendër nuk ka para për të financuar vetë ndërtimin e buxhetin e kërkuar dhe në si kryeqyteti i Shqipërisë.
të Tiranës plotësisht falas. Për t’i dhënë një teatri të ri. kohën e kërkuar, sipas ët BIG nuk pranon të
Fushës tokën, në vitin 2018, shumica gjitha kërkesave teknike të Protestat e mëdha në Tiranë komentojë të ardhmen e
socialiste e Edi Ramës, e cila ka shumicën “Theksojmë se shteti nuk ka fonde për të përfaqësuesve të Teatrit kanë vdekur. Por kritikat projektit me Politiken, por
absolute në parlament, miratoi me financuar ndërtimin e teatrit të ri”, shkruan Kombëtar. Prandaj, bash- akoma ndjekin vendimin e sugjeron që projekti ende
urgjencë në parlament, një ligj special. qeveria sipas dokumentit të dorëzuar në këpunimi publik-privat pushtetarëve shqiptarë për qendron.
Komisionin Evropian. Në atë kohë, qeveria tani ka rënë. shkatërrimin e teatrit. Gjykata
Komisioni Evropian paralajmëroi se ligji ende nuk e kishte pranuar në publik se nuk Speciale kundër Korrupsionit “Ne do të punojmë me
shkelte parimet e konkurrencës për kishte para. “Bashkia e Tiranës i ka aktualisht po heton Kryem- përkushtim për krijimin e
 V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 1 3

Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek

shkova, por, kur u ktheva, e pashë me vëmendje, sepse : - fillaqisë, i erdhi për të e të cilave ata betohen para ligjit harrohen, kjo është më e
kufitarët shqiptarë ishin veshur keq, me opinga, në një plasur, por pak nga pak i dhe Zotit, si besimtarë të mirë që tmerrshme, se grekët dinë t’i Masakrat në Çamëri
ndërtesë të keqe. Më pikoi në shpirt kjo gjendje. Kur dëgjova doli inati dhe u ul të pinin janë. përsërisin në çdo kohë, se e tillë janë një shkelje
babanë që po bisedonte këtë gjë në Kosnispol me një bashkërisht. Pas kësaj Por më parë është Paramithia, është ngjizja e filozofisë së tyre flagrante e parimeve
nëpunës të prefekturës, atje më kapi një ndjenjë keqardhjeje, ndërmjet tyre mbeti një vendi ku nisi masakra e fundit mbi të ekzistencës në rajonin e njerëzore dhe një
më pikëlloi në shpirt, por si i vogël që isha, nuk mora pjesë miqësi që zgjati shumë Çamërinë. Rasim Bebo, historian Ballkanit. Këtë e provojnë faktet mospërfillje e
në bisedën e tyre. Kur u ktheva, e pashë me vëmendje kohë. Në fillim mendoi se nga Konispoli, jep me detaje atë e njerëzve okularë, dëshmitarë turpshme e parimeve
gjendjen dhe pikëllimi ishte aq i thellë, sa edhe sot e kësaj i shërbente çështjes helene çka ka ndodhur në atë 27 qershor të një prej tragjedive më të dhe e karakterit të
dite nuk e kam harruar. dhe, duke vrarë Qamil 1944, që sot është e ligjëruar si një padëgjuara dhe të padënuara për luftës antifashiste.
Në Konsipol mësova edhe ngjarjen që po tregoj më poshtë : Izetin, kujtonte se do të ditë e regjistruar në kujtesën rreth 65 vjet. Nëse çështja çame Masakrat në Çamëri
- Babai im ishte një njeri kontradiktor, pinte shumë dhe të vritej një armik i rrezik- historike mbarëkombëtare edhe dhe genocidi shkoi në Stasburg, u kryen në saje të
gjithë pasurinë, e trashëguar nga prindërit, e shiti dhe e hodhi shëm i kombit grek. Kur e nga Parlamenti Sjqiptar më 1994, në fund të vitit 2006, përmes bashkëpunimit dhe
në gotën e rakisë. Kishte veti të mira, por këto ishin për të njohu nga afër babanë dhe si “Dita e genocidit ndaj shqip- përfaqësuesve të vetë Çamërisë, marrëveshjeve me
tjerët. Ishte i miri i botës dhe i ligu i portës. Më kujtohet në e pa me sytë e tij, se ishte tarëve të Çamërisë nga shovinizmi kjo është njera anë e medaljes. gjermanët dhe me
një rast. Shkova në kafenenë e Leveços dhe i kërkova babait vetëm një pijanec i grek”. Por shoë i të kundërtës që anglezët.
një tallër (5 dhrahmi). Nuk më dha. Në çast e dëgjova që foli lezetshëm, uroi fatin që kërkojnë të bëjnë grekët me N. Zhango për këtë
me zë të plotë : jepu të gjithëve nga një gotë, sa janë këtu ndodhi ajo ngjarje në atë *** pashaportë greke dhe ata me shkruan : “Dhespot i
brenda. Komentet e mëtejshme janë të panevojshme. Në mënyrë. pashaportë shqiptare për të Paramithisë, Doro-
bisedat që bënte me Rexhepin, të shoqin e hallës, midis të Paramithia, atje ku nisi masakra vonuar, ndryshuar apo mohuar theus, është përfa-
tjerave doli se shkaku i ndarjes ndërmjet vëllëzërve Rexhep Elbasan, më 24. 07. 2004 greke në Çamëri një çështje që ka në themel një qësuesi i qeverisë
dhe Alush Taka, ishte çështja e doktorit. Miço Kaliviopulli, i Nënshkruar nga Mehmet 27 qershor 1944 – Apel për genocid, janë një “genocid” greke nën mbrojtjen
cili, ishte vendosur në shtëpinë e Alush Takës. Babai kishte Qamil Izeti mosharrim politikanëve dhe tjetër që kërkon të përsëritet në e autoriteteve
shkuar më përpara dhe e kishte njoftuar Alushin se Miçua historianëve shqiptarë dhe të kohëra dhe në forma moderne. gjermane, në bash-
ishte një agjent i asfalisë greke, prandaj duhej ta hiqte sa më *** europianë. Rrëfimet e protagonistëve që këpunim me kishën,
parë nga shtëpia. Miço Tasi, një ortodoks, po shqiptar i mirë provuan dhe panë me sytë e tyre gjenerali grek Ralis,
në Kastri, kishte thërritur babanë që e njihte prej kohësh dhe * Komente Hyrje masakrat e bëmave greke, komandant i forcave
i kishte thënë : “Para disa ditësh këtu kishin ardhur Boçari, janë të tepërta, pse dhe si Debatet e njohura tashmë në lidhje gjykimet dhe prononcimet e pronaziste dhe ko-
stërnip i Marko Boçarit dhe, pasi kishte pirë, i kish thënë : u përgatit shpërngulja e me problemin çam dhe që lidhet personaliteteve të kohës dhe lonel Tavullavis,
“Unë kam kryer një akt të shëmtuar dhe shumë të keq kundër çamëve nga vendi i tyre, si me genocidin grek ndaj një atyre të sotëm mbi genocidin e ministër i brendshëm
atdheut tim, që është Shqipëria. Jemi gjak shqiptar, por një politikë greke e popullate të pambrojtur, të pafa- Çamërisë, janë një apel që u dhe kolonel Zerva,
propaganda helenike na ka mashtruar, na ka përdorur si ka shkruar shumë e shumë jshme dhe autoktone në Çamëri, bëhet politikanëve dhe historia- nënshkruan : “Policia
dashur ajo. I gënjyer unë vrava gjeneral Telinin. Duhej të kohë më parë, si një janë një pjesë e vogël e të vër- nëve shqiptarë dhe europianë e xhandarmëria greke
vrisja përfaqësuesin e Anglisë dhe jo atë të Italisë, që kufiri genocid i paralajmëruar tetave që dihen dhe që thuhen për mos harrim dhe për të dhënë vihen nën urdhërin e
të caktohej në Tre Gurët e Zesë dhe Çamëria të ishte përf- dhe i paragjykuar me shpesh në tubime apo emisione, zgjidhjet e duhura një problemi nazistëve gjermanë”.
shirë në përbërjen e shtetit shqiptar. Duhet të lajmërohet sa testamentin bazë të Megal gazeta apo në mediume ndërk- që brenda tij ka genocid, ultar- Ndërsa analisti i
më parë Alush Taka, se doktori që mban në shtëpi, Miço -Idesë në mesin e shekullit ombëtare. Ajo që ka ndodhur në shovinizëm tipik grek, shkelje problemeve bal-
Kaliviopulli, është agjent i asfalisë greke dhe njeri shumë i 19. Çamëri ka një datë të caktuar, ka flagrante të të drejtave të njeriut lakanike, Xhejms
rrezikshëm”. Me të marrë vesh këtë, babai vajti në Konispol Dhe ngjarjet që rrodhën vendin e caktuar, ka përsonazhë të dhe një sens antidemokratik të Petifer thotë : “…
dhe ia tha Alushit. Mirëpo ky u sëmur në këtë kohë nga më pas ishin pikë për pikë njohur që bënë genocidin e një shteti që përdor dafina për të qeveria britanike ka
kanceri në grykë dhe kjo punë nuk u zgjidh në ato ditë. ato që thuheshin se ishin masakrave ndër burra e gra, pleq e mbuluar një terrorizëm ortodoks një lidhje direkte me
Alushi vdiq dhe çështja e Miços mbeti për më vonë. Dina- shkruar në Megal-Idenë e fëmijë nga më mizoret dhe më grek ndaj shqiptarëve të këtë çështje, sepse
këria e Miços fitoi mbi këmbënguljen e Rexhepit, për të Greqisë që spastrimin gjakataret mbi viktimat e një Çamërisë. trupat e Zervës, të
hequr atë nga shtëpia. Kështu erdhi ndarja. etnik e kishte një strategji pabesie greke. Shqiptari i mirë Rasim Bebo me cilat kryen disa nga
Duhet vënë në dukje se, kur u kthye babai për në Filat, sapo të sajën që sot tingëllon 27 qershori është dita, kur nisi banim në SHBA është një nga krimet më të rënda
kaloi kufirin shqiptar, rrethohet nga forcat e andartëve grekë. antinjerëzore dhe klas- masakra masive dhe përfundimta- ata dëshmitarë që rrëfen dhe ndaj çamëve, krime
Shoqërues me të ishte Emin Paçua, që, siç u mor vesh më ifikohet në genocid të re greke për shpërnguljen e thotë me saktësi atë që ka luftë dhe mizori,
vonë, ishte vënë në shërbim të asfalisë greke, me qëllim që të pastër etnik. Për të formu- çamëve nga trojet e tyre. Para- ndodhur në tokën e çamëve dhe çfarë është dhe e
vritej babai. Mirëpo, siç thotë populli, kush i bën varrin ar një mendim më të plotë mithia u bë vendi i parë që priti pasardhësve të Pirros së Epirit. pranuar tashmë nga
tjetrit, bie vetë brenda. Sapo ranë në rrethim babai, e pa të ngjarjeve në Filat dhe me dhembje të madhe e të Në vazhdim janë pohimet dhe shumë njerëz në
Eminin që i bëri me shenjë njerit prej andartëve për babanë. në rrethinat e tij, po jap parrëfyer ato mynxyra që dinë të faktmbledhjet të këtij shqiptari Greqi, pra, Zerva
Një plumb e qëlloi Eminin në ballë dhe u gjet i shtrirë men- kujtimet e të moshuarve të bëjnë vetëm grekët, që janë idea- që ai t’i japë me shumë dhembje ishte nën krontrollin
jëherë përpara këmbëve të babait. - Kush është ky, - e pyetën asaj ane, që banojnë këtu torët dhe aktorët kryesorë të një dhe trishtim, edhe pse është një e C.M. Ëoodhouse,
babanë. - O Qamil Izetis, - iu përgjigj babai. - Parto to skato në rrethin e Elbasanit së filozofie genocidiste që vetëm historian, që shpalos tablonë komandant i misionit
(merre mutin), - i thotë komandanti i tyre dhe babai e mori bashku me familjet e tyre. pasardhësit e Megaloidhesë dinë rrënqethëse të sinoptikës së një britanik në re-
Eminin në krah deri në Sajadhë. Atje ai njohu një mik të tij Ata janë nga fshatrat t’i zbatojnë pa as më të voglin genocidi shtetëror grek të zistencën greke…
të gotës që ishte në horofillaqi. U ulën të dy të pinë për Galbaq e Vërselë, që ka dallim nga genocidi nazifashist i ndihmuar edhe nga bash- Çfarë ndodhi në të
ngjarjen e ndodhur dhe rrugën që kishte marrë. Kur u afrua me shumicë në Elbasan. Luftës II Botërore. këpunëtorët e tyre në atë kohë. vërtetë në Çamëri.
komandanti i ekspeditës për vrasjen e Qamil Izetit dhe mori Ato janë ngjarje të jetuara Shumë janë folur dhe janë shkruar Nëse shikon ushta-
vesh se ky i fundit pinte raki me një punonjës të horo- nga vetë ata, për saktësinë për këto masakra, por kur ato Të vërtetat e pamohueshme rakët e tjerë britanikë
të atashuar në re-

Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek

zistencën e asaj kohe
greke, si Nigel Clive, i
cili është një mik i imi, ai
ka thënë : “…se ne kemi
kryer gabime të tmerrsh-
me, duke mbështetur
Zervën në atë
mënyrë…”.
Mes pushtuesve të
ndryshëm, i shihte me
indiferentizëm
marrëdhëniet midis
pushtuesve të rinjë (italo-
gjermanë) dhe push-
tuesve të vjetër (grekë).
Ky qëndrim i shqiptarëve
të Çamërisë, u konsid-
erua më i pranueshëm
nga kjo popullsi, sepse
nuk krijoi asnjë bindje
për mbështetje as tek
njera dhe as tek tjetra
palë, për të fituar të
drejtën e lirisë kombëtare.
Pas shpartallimit dhe asgjesimit
të ushtrisë greke, më prill 1941
dhe vënies së shtetit grek nën
vartësi të dy fuqive, të
“Boshtit” : Gjermanisë dhe
Italisë, çamërit dhe tërë shqip-
tarët prisnin me padurim të
shpëtonin nga skëterra greke.
Duke u nisur nga zotimet para
luftës të bëra me aq bujë nga
qeveria italiane, për Shqipërinë
Etnike, për Kosovë dhe Çamëri.
Me marrëveshjen gjermano-
greke të 8 prillit 1941, kufiri
shtetëror mbetej ai i caktuari më
1913. Kështu Çamëria mbeti
brenda kufirit grek.
Meqë vuajtjet e ndryshme të
bëra nga grekët po dendësohesh-
in dita-ditës, për palën shqiptare
nuk mbeti shteg tjetër shpëtimi,
veç organizimit të vetëmbrojtjes
së përbashkët në shkallë
krahine. Në korrik 1942 u
arrit të ngrihej Këshilli i
Përgjithshëm i Mbrojtjes,
organizëm politik, admin-
istrative e ushtarak me
qendër në Gumenicë dhe
me degë në shkallë rrethi
në Filat, Margëlliç, Para-
mithi e Pargë. Në krye të
Këshillit u zgjodh Mazar
Dino dhe nënkryetar për
mbrojtjen Nuri Dino.
Këshilli i Përgjithshëm i
Çamërisë përbëhej nga 42
vetë :
Anëtarë për drejtësinë,
Av. Spiro Xhakulla ,
Paramithi.
Prokuror, Mulla Murat
Cane, Gurrëz.
Anëtarë për arsim e kul-
turë, Haxhi Sejko, Filat.
Anëtarë për financën Refik Pron-
jo, Paramithi.
Sekretar, Gani Mulla Bako, Para-
mithi.
Kështu, identik si Këshilli i Përt-
gjithshëm, u zgjodhën edhe këshil-
lat nëpër rrethe, Filat, Gumenicë,
Margëlliç, Paramithi, Pargë,
Arpicë, Groboçar, Grikohor,
Kurtez, Lopës, Luarat, Mazrrek,
Varfanj e Volë.
Këshilli, si organ i tërëfuqishëm
fuqizoi tërë unazat e pushtetit të
deriathershëm grek…përfshi këtu
korofillaqinë (policinë), gjykatën,
prokurori etj. Rrëzoi flamurin grek
dhe ngriti flamurin kombëtar
shqiptar, hapi shkolla shqiptare
etj.
Vendosja e kësaj administrate në
Çamëri irritoi më shumë se çdo
gjë tjetër qeveritarët e Athinës. Më
13 shkurt 1944 komanda gjermane
lëshoi një dokument “ripushtimi
i prefektuirës së Thesprotisë”.
Më 22 maj 1944 iu njoh Zervës
të shtrihej në Epir, që nga Pre-
veza e lart. Kështu që fati i
shqiptarëve të Çamërisë kalon
në duar e kriminelit Zerva.
Këshilli dhe komanda ushtarake
mundën të rrisnin disi fuqinë
mbrojtëse, në mars 1944.
Numëri i luftëtarëve arriti në
600 vetë. Po këta ishin luftëtarë
çamë që mbronin me vetmohim
vatanin.
Me këmbënguljen e qeverisë
greke dhe me përkrahjen e
komandës gjermane, e përzunë
atë njësi nga Çamëria përtej
kufuirit. Në këto kushte rrezziku
i vërshimit të zervistëve në
Çamërinë e përtejme bëhej
gjithnjë e më e mundshme dhe
më e afërt. Agjenturat greke i
shtuan përpjekjet për
të mashtruar mus-
limanët me fjalët më
të mira si : mos kini
frikë, se s’ju nget
kush as në një lule!
Askujt s’ka për t’i
hyrë gjemb në
këmbë. Pastaj ju jeni
me mall e gjë, si do
t’ju ktheni krahët e t’i
lini shkretë t’i hajë
derri e dosa! Kishte
shumë që i besonin
dhelpëritë e tye, por,
siç thotë Pukëvilli :
“Kush mposhtet nga
dëshira që të ndodhë,
ashtu siç i pëlqen atij,
e lejon veten të
gënjehet”.
Këshilli ishte njoftuar
nga shumë persona
P a g e 1 4 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 1 5

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 1 7

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 1 8 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 1 9

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 2 1

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 2 3

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen e Fa-
Berisha!!! tos Nanon ne Shqiperi ishte ne kulm te
larte te Europes...

Kryengritje nga njerez me

arme per parate e vjedhura ne Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne Shqiperi ,
kohen piramidale & ate qe vijoi kur krimi dhe rrembimi ishte 1 mij perqind lart
me pas me fatosin ne
krye...gjykoni vete njerez….
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
 V o l u m e 1 1 , Is s u e
për grackën e përgatitur nga zervistët. Brenda
datës 10 qershor 1944, Riza Nexhipi dhe Din
Metmeri, erdhën nga Janina në Paramithi dhe
bënë të ditur betimine Zervës : “Çamëve duhet
t’u afrohemi dhe t’i marrim me të mirë që të
mos na ikin nga duart deri sa t’u zëmë kufirin.
Pasi t’i kemi mbyllur në vathë, jo vetëm nga
njerëzit që nuk do të lëmë në këmbë shtruar,
por do të shkojmë në thikë edhe macet e tyre”.
Por fatkeqësisht nuk i vlerësuan krerët, si
Myftiu Hasan Abdullai, Sali Hafyzi, Hafyz
Abdulla Himi, Abedin Bako e të tjerë fjalëve të
tij : “Grekërit u afruan tek dera dhe kanë ven-
dosur të na shuajnë me kuç e me mac, të ikim
sa janë akoma udhët të hapura” ! Iu përgjigjën :
qeveria greke nuk mund të lejojë të bëhen këtu
gjëra të tilla se turpëron veten e saj dhe njollos
për jetë historinë e kombit të vet”, – përfundoi
Myftiu Hasan Abdulahu. “Ato që thua ti, janë
profka e pallavra të atyre që duan të na trembin
që të ikim e t’u lëmë pasuritë tona”, - tha Sali
Hafyzi.
Historiani Ibrahim Hoxha citon : “Më kot e
lodhi frymën Riza Nexhipi me arsyetime të
gjithfarëshme për t’u mbushur mendjen.
“Qeveritë greke që nga 1912 e këtij as kanë
përtuar e as janë turpëruar për të liga ndaj nesh.
S’u ka ardhur hiç rëndë as për nderin e tyre e as
të kombit. Përkundrazi, çdo herë e kanë ngrënë
turpin me bukë. Që të mos vemi më tej, kur dhe
2 3
Kosovo Border giving land to Montenegro, why?
Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek
si e harruat kaq shpejt internimin
aq të egër dhe aq poshtërues që
na bënë më 1940-1941 ? Me
Italinë luftonin, ne na u vërsulën.
Përse ? Se donin të na shfarson-
in. Përse se patën për gjë turpin ?
Pse s’u bënë merak për njollat ?
Dijeni si bukën që keni ngrënë
se, me t’u rivendosur pushteti i
mëparshëm, grekërit do të vënë
dorë jo vetëm mbi pasuritë tona,
por edhe mbi kokat tona. Kush
ua zuri dorën, kur zbuan për në
Turqi më shumë se gjysmën
tonë ? Kush u tha dot “JO” kur
na grabitënm edhe kopshtet ?”.
Si e pa që s’u mbushej koka,
mori familjen e vet dhe u nis për
në Shqipëri. Atë bënë edhe tërë
familjet që shpëtuan pa u
dëmtuar. Gjendja erdhi duke u
ashpërsuar përditë e më shumë.
Njerëzia në mbrëmje nuk ishin të
suigurtë nëse do të gëdhiheshin
të gjallë. Kjo gjendje bëri që
populli të mbidhej në xhaminë e
madhe të Paramithisë. U nde-
shën dy kundërshtarët kryesorë :
Myftiu nga njera anë, që ngul-
monte për të mos u shpërngulur
P a g e 2 5
dhe Mazar Dinua që këshillonte zhvendosjen për më të paktën në dhe 27 qershorit 1944 zervistët
fshatrat më në thellësi e më të mrbrojtur si Mazrek, Kurtes etj. po i afroheshin Paramithisë nga
Meqë askush nuk lëshoi pe, Mazari i tha : “Ti bën haptazi punën të tria anët : jug, lindje dhe veri.
e grekut, po një punë edhe më të rrezikshme që se bëjnë dot as Në mëngjes herët, mbrojtësit e
vetë grekërit”. vendosur në Gallata, goditën
Çdo ditë që kalonte mendimi për të ikur shtohej dhe për të ndalu- kolonën që po zbriste në qytet
ar shpërnghuljen u përdor dinakëria greke. U ftuan në takim nga ana e Shkallës. Shpërthyen
Myftiu i Paramithisë, Hasan Abdullai, Sali Hafyzi dhe Qazim breshëri të dendura pushkësh e
Rexhepi. Takimi u bë në fshatin Popovë. Pala greke (EDESI) mitralozi. Ishin të vendosur të
kryesohej nga Av. Lefter Strugari, në të bënin pjesë dhe dy luftonin deri në fishekun e
oficerë anglezë që bashkëvepronin me Zervën. Se ç’u tha në të, fundit, pasi qenë të bindur se
s’u bë e njohur asgjë. Vetëm përflitej …njerëzia të mos ikte, ju shpëtim tjetër nuk kishin.
japim fjalën e nderit që nuk do të ngitet kush etj. Mirëpo Dhespot Dorotheu,
Mjedisi aq kërcënues e tejet i vrerët për çamët muslimanë nxiti nënprefekt Kanellopulli etj.,
tek tuk si Trifon Bellua - fqinjë të vet Ibrahim Kadiut i tha : vrapuan tek Myftiu Sali Hafyzi
“Është urdhër. Janë betuar, kanë shkelur kryqin që të mos lënë dhe u mbushën mendjen për
gjallë asnjë nga ju, ikni sa më parë”. Edhe Kristo Bika i pati ndërprerjen e qëndresës, pasi
thënë Haki Bilalit “Ngrehuni e ikni një sahat e më parë, se zer- zervistët do të hynin në mënyrë
vitët janë betuar se çdo musliman që të zënë, të vogël a të madh, paqësore dhe nuk do të ngac-
burrë a grua, do ta shkojnë në thikë, kushdo që u thotë qëndroni, monin kërkënd. Myftiu Hasan
mos u besoni”. Me këto njoftime ikën një pjesë e çamëve. Abdullahu dhe Sali Hafyzi e
Për t’u mbushur mendjen kryetarit të këshillit të Çamërisë, për hëngën atë kokër ulli dhe së toku
t’u shpërngulur, ditët e fundit i erdhi letër prej Janine nga Nuri me Dhespotin e të tjerë u ngjitën
Dinua, 24 orë para masakrës për shpërngulje Myftiut të Para- në Gallata. U bënë thirrje
mithisë nga komandanti mbrojtës i Margëlliçit Abdulla Kasimi, luftëtarëve që të ndalonin zjarrin,
po kështu i erdhi njoftimi nga Gumenica dhe Vola, Kadiri duke u zotuar se zervistët nuk do
Sadush Zëri, për t’i mbushur mendjen, por më kot. të bënin as dëmin më të vogël
dhe ia arritrën qëllimit. Zervistët
27 qershori 1944 i Paramithisë pikon gjak u pritën në hyrje të Gallatës nga
Rojet mbrojtëse të pakët të qytetit dalluan se gjatë natës së 26 Dhespoti, Myftiu Sali Hafyzi
P a g e 2 6 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 2 7

Declassified pg2
P a g e 2 8 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 2 9

Declassified 4
 P a g e 3 0 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?

Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 1 , Is s u e 2 3 P a g e 3 1

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)

Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3 Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

Hyqmet Zame Libri gjenocidi Grek

dhe shumë parësi muslimanë dhe të
krishterë.
Jani G. Sharra, (Istorian tis…f.660)
citon : “Zervistët e Regjimentit të 16-
të komanduar nga major Kranji, pas
takimit në Mitropoli me Dhespotin,
njoftuan : “Urdhërohen tërë ata që
kanë armë që t’i dorëzojnë menjëherë
se qetësinë do ta mbajë ushtria.
Askush të mos ketë frikë. Këdo e
quajmë vëlla. Duam të bahkëpunojmë
dhe të ndihmojmë njeri-tjetrin.
(Fletore “Bashkimi” Nr. 681, datë.
03. 07. 1947).
Rreth mesdite, kur ende nuk kishte
mbaruar mirë dorëzimi i atyre pak
armëve dhe kur tregtarët sapo kishin
hapur dyqanet, zervistët grupe-grupe
të përbërë nga comenjtë, dokenjtë,
pantezenjtë, paskot e shumë të tjerë
gjakatarë, të prirë nga oficerë u
derdhën egërsisht mbi popullin
(Kujtime nga Elmaz Asllani nga
Paramithia, datë 1946). Ndër vrasësit
ishin edhe : Prifti Andon, rrobaqepsja
Athina Paco, samarbërësi Cil Coni,
Nikollë Rafti etj. Ata qëllonin këdo
që shihnin dhe vrisnin këdo që gjenin
përpara. Me të dëgjuar krismat e
pushkëve dhe të mirtalozëve, njerëzia
ia dhanë në pikë të vrapit nga të
mundnin për të shpëtuar secili kokën
e vet : të shumtët u derdhën në anën
perëndimore nga mendohej se nuk
ishte mbyllur ende rrethimi. Pati raste
që e njejta familje u shkëput në dysh
si familja e Çafa Miles, ndërsa Çafai
me njerin nga të bijtë, Sadikun dhe dy
fëmijët e djalit tjetër, Hakiut, arritën
të kalonin, ndërsa Hakiu me të ëmën,
Salihenë ua prenë udhën. (u mbyll
rrethimi) Hakinë e mbërthyen disa
zervistë dhe në sytë e së ëmës e vunë
poshtë dhe i prenë kokën si të dashit.
Pastaj ngritën nga muri një pllakë të
madhe guri dhe ia vërvitën mbi kohën
e prerë dhe ia bënë petë. Salihanë e
mbyllën në burg. Rrugët dhe sheshet
u mbushën me të vrarë : 5 - 6 këtu, 7
- 8 atje, 10 - 12 më tej. U krijua një
tmerr i pashembullt. Duke kërkuar
shpëtim, njerëzit futeshin në shtëpitë
e të krishterëve si në atë të Jot
Barbës. Po për habinë e tyre ata vetë
ua hanin kokën.
Dëshmitarja Fetije Saliu po nga
Paramithia tregon se, kur zervistët u
turrën të thernin Maksutin 6 muajsh
dhe e ëma e mbuloi djepin e të birit
me trupin e vet, zervisti i nguli
thikën në kurriz e ajo u përplas pa
frymë në dysheme. Djalin e madh të
Fetijes dhe disa të tjerë i therën te
sheshi para shtëpisë, kurse të shoqin
ia therën në fund të shkallës. Motrën
e Hasan Behlulit, tre djemtë e Hasan
Dinos, ndër ta një 5 muajsh, dy çupat
dhe të shoqen e Rexhep Malit, Ihin
dhe Lihin i mbërthyen me perona në
mur. Pasi vranë Mulla Cenin, argëto-
heshin me të bijën. Në tërë Para-
mithinë dëgjoheshin kujet dhe vajet
rrënqethëse, që shuanin jetë nën
presat e thikave e të plumbave.
Shnderonin kë u pëlqente; shumë të
reja që të mos u binin në duar, i
jepnin fund jetës: hidheshin nëpër
puse dhe vetëmbyteshin apo binin
nga dritare dhe mure e larta e vetë
vriteshin. Një grua që s’u bind e
dogjën të gjallë me benzinë. Djalin e
dytë të Fetijes dhe disa të tjerë i çuan
në Gallata, pasi i zhveshën, i vranë :
njërin e kallën në gropë të gjallë.
Shefqet Sulejmani (i datëlindjes
1926) nga Paramithia tregon: “….7 -
8 oficera zervist, pasi hëngrën e pinë
për 2-3 orë në shtëpinë e Myftiut
Hasan Abdullahut, e therën atë, të
shoqen, të birin dhe të bijën. Të prirë
nga Taq Strungari, e bënë copa copa
plakun 80 vjeçar Shaban Gazirin. Dy
vëllezër të fshehur në tavan, Ilmazi
dhe Tahsimi, u spiunuan nga “miku”
Thoma Faco, e i therën.
Dëshmi të mëtejshme e bëjnë edhe
më kuptimplotë përcaktimin e Niko
Zhangos: “Barbarizmën në Para-
mithi. Ditët që vijuan historia fsheh
fytyrën e vet nga turpi” (libri,
“Imperializmi anglez dhe qëndresa
kombëtare” 1940-1945).
Siç është vënë në dukje, vrasjet
shoqëroheshin edhe me përdhunime
masive. Xhevdet Manopulli tregon
se “shumë vajza i shnderonin përpara
syve të nënave të veta”. Zervisti
Popovit Cili dhe ca si ai, hynë në
shtëpi të Sulo Tarit ku qenë
mbledhur 40 gra dhe vajza dhe gjatë
britmave dhe ulërimave të tyre,
përdhunuan tërë ato që u pëlqyen,
ndër to edhe Fyzrete Sulon dhe
Sherife Fejzon. Fatime Pronjo, për të
shpëtuar të bijën, Shyqyranen, nga
përdhunumet prej Dhimo e Sotir
Pasko, u dha atyre ç’kishte: 30 mijë
dhrahmi, vathë dhe varse floriri.
Disa paramithiotë, si Abedin Hasani,
Eshref Himi, Hajredin Mergjyshi,
Refik Pronjo etj., njoftuan
Komisionin Hetimor të U.N.O.S për
pabesinë greke, që masakruan në
masë, duke vrarë, therur, shnderuar,
gjymtuar, grabitur, djegur etj.
Niko Zhango rrëfen: “Fati i të bur-
gosurve në Paramithi u bë i njohur
me gjakderdhjen në vazhdim. Erë
kundërmonjëse në shtëpinë e Sali
Hafezit, ku mbaheshin mbyllur gra e
fëmijë, vdekje fëmijësh, pamje
rrenqethëse të grave muslimane që
hiqeshin zvarrë dhe që përdhuno-
heshin gjysmë të vdekura”. Lidhur
me këtë gjendje, Jani G. Sharra
thotë: “Urrejtja dhe ahet që zienin në
vetëdijen e tyre, shpërthyen me
egërsi mbi gratë, fëmijët, pleqtë etj…
të 49 krerët e humbur padrejtësisht në
Paramithi dhe viktima të tjera të
Çamërisë kërkonin hakmarrje…”.
Egërsia greke në Çamëri kaloi çdo lloj
egërsie. Një grua nga fshati Kacian me
foshnje ende në gji, u gjet e copëtuar në
katër pjesë dhe e varur në një pemë. Së
toku me gjakun i rridhte edhe qumështi
i gjijve.
Niko Zhangua në veprën “Imperializmi
anglez…” për masakrën në Karbunarë
shkruan : “Tërë çamët që u gjetën në
Karbunarë u vranë dhe u hodhën nëpër
hendeqe. Një nënë me shtatë fëmijë, si
dhe të vegjël të tjerë : tre vajzat e
Muharrem Agushit, nusja e Hodos dhe
Ajshe Agushi” ( Jani G. Sharra, istoria-
tis…F/ 699) dhe më tej. Ndërsa “Lefter
Shtrungari me shokë, Mehmet Qamilit
i vranë në shtëpinë e vet të ëmën dhe
tre bijat, të shoqes shtatzënë i çanë
barkun dhe i nxorrën fëmijën”. Sipas
dëshmive të shumta të karbunaritëve,
në fshatin e tyre zervistët therën 41 gra
e fëmijë (Fletorja “Bashkimi” Nr. 690,
Tiranë 18. 03. 1947, F. 3).
Më 20. 06. 1944, forcat çame prej
2.000 vullnetarësh u pozicionuan në
vijë luftimi që zgjatej nga Minina në
Arrillë, ndalën valën zerviste të
divizionit X-të. Në ndihmë të
luftëtarëve të vijës së parë vrapuan
edhe tre njësi të tjera, nën drejtimin e
Ahmet Çapunit nga Lopsi, të Xhaferr
Ferikut (babai i Bilal Xhaferrit) nga
Ninati dhe të Bido Tahos nga Varfanji.
Këto forca, nën komandën e Nuri
Dinos, thyen keqas zervistët dhe i
përzunë nga Karbunari, Margëlliçi,
Luarati etj. Po ato ditë, një forcë vull-
netarësh rreth 3.500 luftëtarë (çamë
muslimanë) pushtuan Pargën dhe
shpartalluan mbi 100 zervistë. Për
arsye të ndryshme, pas tre-katër ditëve,
forcat çame u tërhoqën në pozicionet e
mëparshme.
“Pargaritët, - vëren Niko
Zhango -, të tmerruar
kërkonin shpëtim te an-
glezët, por këta ua dorëzon-
in zervistëve, të cilët i
vrisnin në masë”. Më 28.
07. 1944, arrestuan 25 djem
të porsaardhur në Pargë, i
lidhën më një litar, i ngjitën
në kala dhe i masakruan.
Kriminelët : Kamara,
Agora, Kranjai e Stafanidhi
me shokë këdo që gjetën në
Karbunarë, Arpicë, Arillë,
Vilë e Skropion, përdhunu-
an, vranë dhe grabitën. J.G.
Sharra, shënon: “Kush
donte të jetonte…duhej të
linte truallin e shenjtë…e të
merrte rrugën e mërgimit”.
Ndërsa, krerët çamë ven-
dosën që familjet në jug të
Kalamait të kalonin në veri
të rrjedhjës së atij lumi. Ky
vendim shpëtoi nga vdekja
dhjetra mijë çamë muslima-
në. A. Lamber, përfaqsuesi
i CRI për Epirin më 17. 08.
1944, “…shfarrosje e
tërësishme e çamëve islam-
ikë do të kishte qenë e
pashmangshme, paraparë
nga Zerva”, por edhe nga
Lamberti.
Jani G. Sharra, shkruan:
“Tablloja që paraqitnin qe
rrënqethëse dhe e vajtuesh-
me…mijëra vetë : burra,
gra, fëmijë, pleq, plaka në
një vargan kilometrash të
ngjashëm me një gjarpër në
lëvizje, me dhimbje e
keqardhje në fytyrat e tyre,
të ngarkuar me çka kishin
mundur të merrnin me vete,
ecnin nëpër udhën që