Omgaan met introverte medewerkers about:reader?url=http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management...

carrieretijger.nl

Omgaan met introverte medewerkers

Bedachtzaam, niet graag in het middelpunt van de belangstelling willen staan en moeite
hebben met smalltalk. Herken je in deze omschrijving een van je medewerkers, dan heb je
hoogstwaarschijnlijk te maken met een introvert. Dé introverte medewerker bestaat niet,
maar zeker is wel dat zij anders functioneren op het werk dan hun extraverte collega's die
meer ‘outgoing’ zijn. Introverten hebben vaak eigenschappen die niet meteen in het oog
springen, maar wel heel waardevol zijn voor een organisatie. Als manager speel je een
belangrijke rol in het volledig benutten van het potentieel van je introverte medewerkers.
Het begint allereerst met de acceptatie van hun introverte karakter.

Wat is introversie?

De begrippen introvert en extravert zijn in de jaren dertig van de vorige eeuw ontwikkeld
door de Zwitserse psychiater Carl Jung (1875-1961). Kort gezegd beschrijft de dimensie
introvert - extravert de neiging van mensen om zich óf van mensen weg te bewegen
(introvert) of zich naar mensen toe te bewegen (extravert). Extraverte mensen
halen hun energie uit veel contacten met anderen, ze vinden het fijn om veel prikkels te
krijgen en ze zijn liever niet alleen. Bij mensen met een introverte persoonlijkheid ligt dit
anders. Introverten zijn echte denkers; hun focus ligt op hun innerlijke wereld en ze
brengen hierdoor graag tijd alleen door. Ze halen hun energie uit hun ideeën, emoties en
indrukken. Hun energieniveau neemt juist af in grotere groepen of drukke omgevingen.

Verschillen introversie - extraversie

Een introvert persoon:

is gericht op de eigen belevingswereld

communiceert bij voorkeur schriftelijk

denkt het liefst eerst alleen na bij het uitwerken van ideeën en plannen

is op zichzelf en ingetogen

neemt initiatief als iets belangrijk voor hem is

Een extravert persoon:

1 van 5 28-9-2017 14:39

Omgaan met introverte medewerkers about:reader?url=http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management...

is gericht op de buitenwereld

communiceert bij voorkeur mondeling

praat het liefst met anderen bij het uitwerken van ideeën en plannen

is sociaal en expressief

neemt makkelijk initiatieven in werk en relaties

Niemand is puur extravert of introvert, maar mensen hebben van nature vaak een bepaalde
voorkeur. Deze voorkeur heeft een biologische oorzaak. Hersenonderzoekers hebben
namelijk ontdekt dat de doorbloeding van de hersenen van introverten anders
verloopt dan die van extraverten. De bloedroute van een introvert persoon is meer gericht
op de interne verwerkingsprocessen, zoals onthouden, problemen oplossen en plannen
maken. Die van extraverten richt zich juist meer op de externe verwerkingsprocessen, zoals
zicht, gehoor, gevoel en smaak.

Daarnaast is er een verschil in de mate waarin introverten en extraverten gevoelig zijn

voor dopamine. Deze neurotransmitter - een stofje dat signalen doorgeeft aan je lichaam
- bepaalt in hoeverre je gevoelig bent voor genot, blijdschap en welzijn. Extraverten zijn
weinig gevoelig voor dopamine en hebben er veel van nodig. Introverten zijn heel gevoelig
voor dopamine en voelen zich overprikkeld wanneer ze er te veel van krijgen. Dit verklaart
waarom introverte mensen zich vaak terugtrekken nadat ze in een prikkelrijke omgeving
hebben doorgebracht. Ze laden hun accu weer op door tijd door te brengen in hun eentje.
Zo krijgen gedachten en gevoelens alle ruimte en kunnen prikkels verwerkt worden. Mede
door dit gedrag worden introverten vaak bestempeld als verlegen. Je kunt het als
introvert natuurlijk beide zijn, maar het staat zeker niet gelijk aan elkaar. Verlegenheid
komt voort uit onzekerheid of schaamte. Een verlegen persoon heeft weinig zelfvertrouwen
en is tijdens sociale gebeurtenissen bang voor afkeuring of vernedering. Er zijn legio
introverten die op hun gemak zijn bij anderen, graag het woord nemen of met gemak een
presentatie geven. Ze hebben na deze activiteiten alleen tijd nodig om hun energiebalans
weer op niveau te brengen.

Competenties

Typische introverte karaktereigenschappen zijn:

Analyseren

Observeren

2 van 5 28-9-2017 14:39

Omgaan met introverte medewerkers about:reader?url=http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management...

Luisteren

Zich concentreren

Bedachtzaam

Doorzettingsvermogen

Integer

Kritisch denken

Intuïtie

Introverten gedijen goed in banen waarin ze vooral zelfstandig aan de slag kunnen. Ze
voeren hun taken prima uit en dragen graag de verantwoordelijkheid over hun werk.
Accountant, onderzoeker en analist zijn typische beroepen waarin veel introverten
werkzaam zijn. Maar ook in ‘extraverte’ beroepen als accountmanager en verkoper doen ze
prima werk. Door hun luisterend oor en hun vermogen om hun verhaal af te stemmen op
de klant, zijn ze vaak zeer gewaardeerde gesprekspartners.

Leidinggeven aan introverten

De beste teams bestaan uit verschillende soorten persoonlijkheden. Op die manier kunnen
teamleden elkaar aanvullen en van elkaar leren. Als manager kun je je voordeel doen door
inzicht te hebben in de verschillen tussen extraverte en introverte medewerkers. Je kunt
specifiek gedrag beter plaatsen en bent in staat om hier bewust op in te spelen,
waardoor je onderlinge ergernissen en misverstanden kunt voorkomen.
Introverten komen bijvoorbeeld op een andere manier in actie dan extraverten. Introverten
moeten eerst een plan hebben. Hierdoor kun je als leidinggevende snel de - verkeerde -
conclusie trekken dat er niets gebeurt; je ziet aan de buitenkant immers niets. Ook hebben
ze vaak even tijd nodig voor ze reageren op een vraag. Ze formuleren hun mening en ideeën
zorgvuldig. Vandaar dat gesprekken over koetjes en kalfjes niet zo aan hen is besteed. Ook
hier kun je als leidinggevende in de valkuil trappen om iemand te bestempelen als
verlegen, dom of sloom.

Hoewel een op de drie medewerkers zich herkent in de introverte karaktereigenschappen,

is extraversie in alle facetten van onze samenleving de norm. Ook op de werkvloer.
Zelfverzekerdheid, sociaal, energiek en snel kunnen schakelen worden zeer gewaardeerd.
Veel bedrijven omarmen het nieuwe werken en zijn open kantoortuinen, flexibele
werkplekken en werken in teams de standaard. Voor een extraverte medewerker is dit geen
probleem. Zij hebben geen last van het hoge prikkelingsniveau en krijgen energie van het

3 van 5 28-9-2017 14:39

Omgaan met introverte medewerkers about:reader?url=http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management...

werken in groepen; het vormt hun denken en zo ontwikkelen ze ideeën. Bij introverten
geldt juist het tegenovergestelde. Zij werken doorgaans het liefst zelfstandig en op hun
eigen rustige werkplek. Daar vindt het echte denken plaats en ontwikkelen zij ideeën.

Door het ‘extravertenideaal’ stimuleren veel leidinggevenden hun stille werknemers om

gedrag over te nemen van hun extraverte collega’s. Daarmee zeggen ze eigenlijk: je bent
niet goed zoals je bent. Pas jezelf aan. Er wordt hierdoor voorbij gegaan aan de kwaliteiten
van introverten. Waar er bij extraverte mensen meer aan de buitenkant gebeurt, gebeurt er
bij introverte mensen minstens zo veel aan de binnenkant. Een introverte werknemer kan
wel leren om zich tijdelijk, als dat nodig is, meer extravert te gedragen. Maar dit kost veel
energie en de vraag is hoe lang een dergelijk masker standhoudt.

Introverten zijn wel degelijk in staat om hun zichtbaarheid en hun bijdrage aan de
organisatie te vergroten, maar wel op een manier die bij hen past. Hoe bewerkstellig je nu
dit als leidinggevende? Dit kun je doen door de sterke punten van je introverte werknemers
te ontdekken, te waarderen en te zorgen dat zij deze sterke punten optimaal kunnen
inzetten, bijvoorbeeld door hun taken hierop af te stemmen. Zo stimuleer je hen om zich te
focussen op hun talenten in plaats van op hun zwakke punten. Hierdoor vergroten ze hun
zelfvertrouwen en zullen ze zichzelf aansporen om in actie te komen.

Wil je meer inzicht in de persoonlijke voorkeuren van je medewerkers, dan zijn er

verschillende persoonlijkheidsmodellen die je hier meer duidelijkheid over kunnen geven.
Bekende instrumenten zijn de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) en The Big Five.

Ben je een introverte of extraverte leidinggevende?

Ook als leidinggevende is het handig om te weten of je meer introvert of extravert bent,
zodat je een werkomgeving kunt vinden die het beste bij je past. Zo zijn introverte leiders
prima bazen in werkomgevingen met veel proactieve werknemers. Introverte leiders
zijn goede luisteraars en geven hun medewerkers de ruimte om hun ideeën naar boven te
laten drijven en uit te werken. Ze overstemmen hen niet met hun eigen ideeën – een
neiging die extraverte leiders wel hebben. Zijn de werknemers eerder afwachtend en
hebben ze de nodige aansporing en sturing nodig, dan is een extraverte leider beter. Die
geeft namelijk opdrachten en poneert zijn visie. Een goede leidinggevende hoeft dus niet
per definitie extravert te zijn, zoals vaak wordt gedacht.

Aanbevolen film

In haar TED-talk De kracht van de introverte mens betoogt Susan Cain met passie dat
introverte mensen buitengewone talenten en vaardigheden in hun mars hebben, dat
ze aangemoedigd moeten worden en dat we dankbaar voor hen moeten zijn.

Aanbevolen website

4 van 5 28-9-2017 14:39

Omgaan met introverte medewerkers about:reader?url=http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management...

Ben je introvert? Deze (Engelstalige) test van Susan Cain geeft je een indicatie.

Aanbevolen boek

Stil. De kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen. Susan
Cain. Uitgeverij De Arbeiderspers.

Auteur: Marieke van Oosterhout

http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management/leidinggeven/omgaan-
met-introverte-medewerkers Sitemap — © Copyright Applinet B.V. 2004-2017 — Colofon
— Adverteren

5 van 5 28-9-2017 14:39