ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ

Θερμοδυναμικά Μεγέθη και Σχέσεις

Τ=θερμοκρασία, Ρ=Πίεση, V=Όγκος, S=Εντροπία, Ν=Αριθμός σωματιδίων (μάζα),
Ε=Εσωτερική ενέργεια, F= Ελεύθερη Ενέργεια Helmholtz, G=Ελεύθερη Ενέργεια Gibbs,
H= Ενθαλπία, Ωδ=Γενικευμένο δυναμικό, μ=χημικό δυναμικό, kB=σταθερά Boltzmann B

E =TS − PV + μN , dE =TdS − PdV + μdN , dF = −SdT − PdV + μdN ,

dH =TdS +VdP + μdN , dG = −SdT +VdP + μdN , d Ωδ = −SdT − PdV − Nd μ

Μικροκανονική Κατανομή (Θερμοδυναμική ισορροπία μονωμένου συστήματος: Ε, V, N ορισμένα) :

1 ⎛ ∂Si ⎞ P ⎛ ∂S ⎞ μ ⎛ ∂S ⎞
Ω = Στατιστικ ό Βά ρος , S (E ,V , N ) = k ln Ω, =⎜ ⎟ , i =⎜ i ⎟ , i = −⎜ i ⎟
Ti ⎝ ∂Εi ⎠Vi ,Ni Ti ⎝ ∂Vi ⎠Ei ,Ni Ti ⎝ ∂N ⎠Ei ,Ni

Κανονική Κατανομή, (Θερμοδυναμική ισορροπία. με δεξαμενή θερμότητας: Τ, V, N ορισμένα) :

1 1
Κατανομή πιθανότητας Boltzmann: Pr = e − β Er , β = , Z= Συνάρτηση επιμερισμού,
Z kBT
Z ( Τ ,V ,N ) = ∑ e − βEr , Εr=ενέργεια μικροκατάστασης r, του συστήματος,
r

∂ ln Z
, F (T ,V , N ) = −kB T ln Z , S (T ,V , N ) = −k
Μέση ενέργεια συστήματος E = −
∂β ∑ p ln p .
i
i i

Μεγαλοκανονική Κατανομή, (Θερμοδυναμική ισορροπία με δεξαμενή θερμότητας και

σωματιδίων: Τ, V, μ ορισμένα): β ( μN-EN,r )
e
Κατανομή πιθανότητας Cibbs: pN,r = Ξ=Γενικευμένη συνάρτηση επιμερισμού,
Ξ
Ξ(T ,V , μ ) = ∑ ∑ e ΕN,r=ενέργεια μικροκατάστασης r, συστήματος Ν σωματιδίων
β ( μ N-E )
, N,r

N r

∂Ωδ
Ωδ (T ,V , μ ) = − kT ln Ξ, Μέσος αριθμός σωματιδίων συστήματος: N = −
∂μ

Κατανομές Fermi-Dirac και Bose-Einstein: (ε

εi =ενέργεια μονοσωματιδιακής κατάστασης i)
∞ ±1 1
Ξ = ∏ Ξι , Ξι = ⎡⎣1 ± e β ( μ −ει ) ⎤⎦ , Μέσος αριθμός κατάληψης στάθμης i: n i = β ( ει − μ )
, (+FD, -ΒΕ)
ι =1 e ±1

Πυκνότητες Καταστάσεων σε χώρο 3-διαστάσεων:

Vk 2
Αριθμός τρόπων κυμάτων με κυματάνυσμα μέτρου μεταξύ k και k+dk: f (k )dk = dk
2π 2
V 4π p 2 dp
Αριθμός λύσεων στο χώρο των φάσεων με ορμές μέτρου μεταξύ p και p+dp : f ( p ) dp =
h3
Μαθηματικές Σχέσεις:
N an α
Τύπος του Stirling: ln N ! = N ln N − N = N ln ⎜⎛ ⎞
⎟, ∑n n ! = e α , ∑n a n = για α < 1,
⎝e ⎠ 1 −α
∞
x 3dx π4 ∞
x 4e x dx 4π 4
∫0 (e x − 1) = 15 , ∫ = ,
(e x − 1 ) 15
2
0

1/2
1 π 1
∞
Αν In (a ) = ∫ x e n − ax 2
dx (a > 0),τ ότε : I 0 (a ) = ⎛⎜ ⎞⎟ , I1 (a ) = ,
0 2⎝α ⎠ 2α
1/2 1/2
1 ⎛π ⎞ 1 1 ⎛π ⎞ 1
I2 (a ) = ⎜ ⎟ , I3 (a ) = , I 4 (a ) = ⎜ ⎟ , I 5 (a ) =
4α ⎝ α ⎠ 2α 2
8α 2 ⎝ α ⎠ α3