‫مهندسی مطالعه‬

‫(طراحی و تهیه نقشه کتابها )‬

‫طراح و ایده پرداز‪ :‬مهندس هادی بیگدلی‬

‫زض هٌْسس تَز چَى افساًِ ّا‬ ‫ّا‬ ‫کاضاًِ‬ ‫ٍ‬ ‫ذاًِ‬ ‫اًسض‬ ‫تٌگط‬
‫زض زلص چَى زض ظهیٌی زاًِ ای‬ ‫زض هٌْسس تیي ذیال ذاًِ ای‬
‫زض عول ظاّط تِ آذط هی ضَز‬ ‫تَز‬ ‫اٍل‬ ‫زل‬ ‫فکط‬ ‫زض‬ ‫هیَّا‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫(ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب)‬

‫‪2‬‬
‫مُىذسی مطالعٍ‬
‫(طراحی و تهیه نقشه کتابها)‬

‫طراح ي ایذٌ پرداز ‪ :‬مُىذس َادی بیگذلی‬

‫‪3‬‬
 ‫٘بْ وشبة ‪ٟٙٔ :‬يٕی ٔ‪٦‬بِٮ‪ٝ‬‬
‫‪َ٥‬اف ‪ ٚ‬ایي‪ ٜ‬دَىاُ ‪ٟٙٔ :‬يٓ ‪ٞ‬بىی ثیٍيِی ٔش‪ِٛ‬ي ‪1352‬‬
‫ٔ‪ :٫ٛ١ٛ‬س‪ٟ‬ی‪٘ ٝ‬م‪ ٝٚ‬وشبث‪ٟ‬ب ث‪ٍٛٞ‬ر فّ‪ٛ‬ؿبٍر‬
‫ٔ‪ :٫ٛ١ٛ‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة ُٔی‪ٍٚ ٝٙ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی دی‪َٚ‬فش‪ٞ ٝ‬یٍّبٍى‬
‫ٔ‪ :٫ٛ١ٛ‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة آٌب‪ٞ‬ی آلبی ٔ‪ٞ‬فب‬
‫‪hadi_bigdeli@yahoo.com‬‬ ‫٘ب‪ٛ٘ : َٙ‬یٖ‪ٙ‬ي‪2912-2576877 ٜ‬‬
‫سبٍین ٘‪ : َٚ‬إف‪ٙ‬ي ‪1392‬‬
‫سیَاّ ‪-- :‬‬
‫لیٕز ‪ 9822 :‬س‪ٔٛ‬بٖ‬
‫ؿبح ‪ :‬فبیُ ‪ ( PDF‬ا٘ش‪ٚ‬بٍ اِىشَ‪٘ٚ‬یىی )‬
‫‪َ٥‬ف ٍ‪ٚ‬ی ػّي ‪:‬‬

‫آطبٍ ىیٍَ اُ ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪: ٜ‬‬

‫‪ -1‬وشبة ً‪٘ ٗٞ‬ب آٍاْ ( ف‪ٚ‬بٍ ٍ‪ٚ‬ا٘ی – و‪ٙ‬شََ ‪ ٚ‬ه‪ٛ‬ى ٕبُی)‪.‬‬
‫‪ -2‬وشبة ٍ‪ٚ‬ا٘ىب‪ٚ‬ی دیَ ثّن ( ‪َٙ‬ف ‪ ٚ‬سفٖیَ ٔظ‪ٛٙ‬ی ‪ٍٚ ،‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ىٍ‪ٙ‬ٮَ)‪.‬‬
‫‪ -3‬وشبة ٌٌَٕ‪ٙ‬ز ث‪ ( َٚ‬دیبٔجَاٖ ‪ ٚ‬ىإشب٘‪ٟ‬بی لَآ٘ی)‪.‬‬
‫‪ -4‬وشبة آهَیٗ فَٕشبى‪ ، ٜ‬دیبٔجَ ٘‪ٍ ٚ ٍٛ‬كٕز‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫‪ٝ‬فل‪ٝ‬‬ ‫ف‪َٕٟ‬ز‬

‫‪6‬‬ ‫دی‪ٍٚ‬فشبٍ ‪.........................................................................‬‬

‫‪9‬‬ ‫سفىَ ٔ‪ٟٙ‬يٕی ىٍ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ‪.................‬‬
‫‪12‬‬ ‫كَف وٖی ٍا و‪ ٝ‬ىٍ ُ٘يٌی ٭بىی٘ ٔب٘ي‪ٍ ٜ‬ا لج‪٘ َٛ‬ى‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪ ٕٝٞ‬اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ى‪ٕٚ‬ز ىاٍ٘ي ىٍ ثبالی ٕى‪ ٛ‬ثب‪ٙٙ‬ي ‪َ٦ٔ ٚ‬ف ‪.....‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪َ٥‬ف ‪ ٚ‬ایي‪ ٜ‬سَٕیٓ ٘م‪ ٝٚ‬وشبة‪..........................................‬‬
‫‪26‬‬ ‫ٔف‪٦ٔ ْٟٛ‬بِٮ‪ ٝ‬سَٕیٕی یب ٔ‪ٟٙ‬يٕی ٔ‪٦‬بِٮ‪.......................... ٝ‬‬
‫‪29‬‬ ‫ػ‪ٛ‬اٖ ‪ٍٚ ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٘‪ٛ‬یٗ ‪..................................................‬‬
‫‪35‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة ‪ٞ‬یٍّبٍى‪ٔ :‬ب‪ٞ‬یز ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی‪.........‬‬
‫‪36‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة ‪ٞ‬یٍّبٍى‪ٔ :‬جب٘ی ُیٖز ‪ٙٙ‬بهشی‪....‬‬
‫‪37‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة ‪ٞ‬یٍّبٍى‪ٍٙ :‬ي ٍ‪ٚ‬ا٘ی‪...................‬‬
‫‪38‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة ‪ٞ‬یٍّبٍى‪ :‬ف‪ٚ‬بٍ ٍ‪ٚ‬ا٘ی‪...................‬‬
‫‪39‬‬ ‫ػ‪ٛ‬اٖ ىٍ ػٖشؼ‪ٛ‬ی آٌب‪ٞ‬ی ‪..............................................‬‬
‫‪42‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر وشبة آٌب‪ٞ‬ی إشبى ٔ‪ٞ‬فب ‪....................‬‬
‫‪41‬‬ ‫ػ‪ٛ‬اٖ ‪ ٚ‬لَآٖ ‪...................................................................‬‬
‫‪46‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر ٕ‪٥ ٍٜٛ‬ب‪ٞ‬ب‪...........................................‬‬
‫‪47‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر ٕ‪ٍ ٍٜٛ‬٭ي‪...........................................‬‬
‫‪48‬‬ ‫‪ -‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر ثو‪ٚ‬ی اُ ٕ‪ ٍٜٛ‬ثمَ‪.............................ٜ‬‬
‫‪49‬‬ ‫ای ػ‪ٛ‬اٖ ىٍ ػٖشؼ‪ٛ‬ی ؿ‪ٖٞ ٝ‬شی؟‪....................................‬‬

‫‪5‬‬
 ‫پشگفتار‬
‫‪ ٕٝٞ‬ؿیِ ث‪ٕٞ ٝ‬يیٍَ ٍث‪ ٤‬ىاٍ٘ي‪ٙ .‬بیي ثش‪ٛ‬اٖ ٍ٘ب‪ ٜ‬ػِ ثی‪ٙ‬ی ‪ -‬و‪ ٝ‬ىٍ ػبیٍب‪ٜ‬‬
‫ه‪ٛ‬ى ثٖیبٍ اٍُ‪ٕٙٙ‬ي ‪ٔ ٚ‬فیي إز ‪ٍ -‬ا ثب ىیيی فَاسَ و‪ ٝ‬اُ وُ ث‪ٛ١ٛٔ ٝ‬٭بر‬
‫ٔی ٍَ٘ى ػبیٍِیٗ وَى‪.‬‬
‫ٍ٘ب‪ٕٞ‬بٖ ٍا ث‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪ ٝ‬وشبث‪ٟ‬ب سغییَ ى‪ٞ‬یٓ‪ .‬ثؼبی غَق ‪ٙ‬يٖ ىٍ الثالی وّٕبر‬
‫‪ ٚ‬ػّٕ‪ٞ ٝ‬ب ‪ ٚ‬دبٌٍَاف‪ٟ‬ب ‪ٕ ،‬ٮی و‪ٙ‬یٓ اُ وُ ث‪ ٝ‬ػِء ثَٕیٓ‪ٍ٘ .‬ب‪ ٜ‬اُ وُ ٖٔشِّْ‬
‫یه ٕبُٔب٘ي‪ٞ‬ی ‪ ٚ‬اٍسجب‪ ٣‬ى‪ٞ‬ی ٔ‪٦ٙ‬می ثیٗ اػِإز و‪ٌٍَِٔ ٕٗ١ ٝ‬ىا٘ی‬
‫‪ٝ‬لیق ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬اىٍاوی ‪ ،‬یبىآ‪ٍٚ‬ی آٖ ٍا إٓبٖ ٔی و‪ٙ‬ي‪ .‬ث‪ َٞ ٝ‬ا٘ياُ‪ ٜ‬و‪ ٝ‬ىٍ‪ٖٚ‬‬
‫ىاى‪ٞ ٜ‬بی ‪ٙٙ‬بهشی ً‪ ٗٞ‬ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ثی‪ٚ‬شَ ىٍ ثو٘ ‪ٚٞ‬یبٍ ً‪ٔ ٗٞ‬شؼّی ٌَى٘ي ث‪ٝ‬‬
‫‪ٕٞ‬بٖ ا٘ياُ‪ٞ ٜ‬يایز اٌٍب٘یٖٓ ٍا ٭‪ٟ‬ي‪ ٜ‬ىاٍ ه‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬ي ث‪ٛ‬ى‪.‬‬
‫دیَ‪ٍٚ ٚ‬یىَى ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕبٖ ٌ‪ٚ‬شبِز و‪ ٝ‬إبٕب ث‪ٔ ٝ‬جلض اىٍان س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ٙ‬ي‬
‫‪ ٚ‬ثَ ایٗ ثب‪ ٍٚ‬ث‪ٛ‬ى٘ي و‪ ٝ‬سؼَث‪ٞ ٝ‬بی اىٍاوی ٔجش‪ٙ‬ی ثَ ‪َ٥‬ك‪ٟ‬بیی ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي و‪ٝ‬‬
‫ٔلَو‪ٟ‬ب‪ٕ ٚ ،‬بُٔبٖ سؼَث‪ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ٍا ‪ٙ‬ىُ ٔی ى‪ٞ‬ي ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬آ٘ـ‪ ٝ‬و‪ ٝ‬ىیي‪ٔ ٜ‬ی‬
‫‪ٛٙ‬ى ‪ٚ ٓٞ‬اثٖشة ُٔی‪ ٝٙ‬ای إز و‪ٙ ٝ‬یء ىٍ آٖ آ‪ٙ‬ىبٍ ٔی ‪ٛٙ‬ى ‪ ٓٞ ٚ‬سبث‪٬‬‬
‫ٕبیَ ‪ٚ‬ػ‪َ٥ ٜٛ‬ف وّی سلَیه ‪ -‬ىٍ ایٗ وشبة ٘یِ ٕٮی ثَ آٖ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ث‪ٛ‬ى و‪ٝ‬‬
‫ث‪ٔ ٝ‬ف‪ ْٟٛ‬سبطیَ ٌٌاٍ ىٕشب‪ٍٚ‬ى ثب اٍُٗ ٌ‪ٚ‬شبِشی ‪ٞ‬ب ثَٕیٓ و‪ : ٝ‬كل چیسی‬
‫متفايت از مجمًع اجسای آن است ‪ ،‬زیرا كل تابع ريابط‬
‫اجساست‪.‬‬
‫ىٍ ‪ٚ‬ال‪َ٥ ٬‬ف ‪ ٚ‬ایي‪٦ٔ ٜ‬بِٮ‪ ٝ‬سَٕیٕی ٕٮی ثَ آٖ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز سب ٔف‪ " ْٟٛ‬وُ‬
‫ثی‪ٙ‬ی " ٍا ث‪ ٝ‬اً‪ٞ‬بٖ اِمب و‪ٙ‬ي ‪ ،‬ث‪ ٌٝ٘ٛ ٝ‬ای و‪ ٝ‬اثشيا اُ وُ ث‪ ٝ‬ػِ ثَٕیٓ ‪ٕ ٚ‬ذٔ ثب‬
‫ٍ٘ب‪ٞ‬ی ٔشفب‪ٚ‬ر ثب سَٕیٓ اػِا ىٍ و‪ٙ‬بٍ ‪ ٓٞ‬ثش‪ٛ‬ا٘یٓ آٖ ػِ‪ٞ‬ب ٍا ىٍ وّیز‬

‫‪6‬‬
 ‫ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ىٍن و‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ثب الشجبٓ اُ لَآٖ وَیٓ ث‪ٙ ٝ‬ير ا٭شمبى ث‪ ٝ‬وُ ثی‪ٙ‬ی ىاٍى ‪ٚ‬‬
‫ثی‪ٚ‬شَ آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬بی٘ ث‪ ٌٝ٘ٛ ٝ‬ای سَٕیٓ ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ا٘ي و‪ ٍَٗ٘ ٝ‬اُ وُ ث‪ ٝ‬ػِء ٍا‬
‫ٕبُٔب٘ي‪ٞ‬ی ٔی و‪ٙٙ‬ي‪ٛٔ .‬ال٘ب ثب ٘بْ ٌٌاٍی ٭مُ وّی ثَ ٭ّٕىَى ً‪ٙٞ‬ی و‪ ٝ‬اُ‬
‫وُ ث‪ٛ١ٛٔ ٝ‬٭بر ٍ٘ب‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬ي ‪ ،‬آىٔی ٍا ٍ‪ٔ ٖٕٛٙٞ‬ی و‪ٙ‬ي ث‪ ٝ‬ىیيی فَاسَ‬
‫اُ آٖ ؿیِی و‪ ٝ‬اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ىٍ ُ٘يٌی ٍ‪ٙ َُٜٔٚ‬بٖ ثىبٍ ٔی ثَ٘ي‪ ٚ .‬ىائٕب ‪ٚٞ‬ياٍ‬
‫ٔی ى‪ٞ‬ي و‪َٕ ٝ‬ؿ‪ٕٚ‬ة سٕبْ ا٭ٕبَ ‪ٍ ٚ‬فشبٍ اٖ٘بٖ اُ آٖ ٍَ٘ٗ ٘‪ٚ‬ئبر ٔی‬
‫ٌیَى‪.‬‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی ٭الل‪ٙٔ ٝ‬ي ‪ ٚ‬و‪ٙ‬ؼىب‪ ٚ‬ث‪ٙٙ ٝ‬بهز ه‪ٛ‬ی٘ ‪ ٚ‬ػ‪ٟ‬بٖ دیَأ‪٘ ٖٛ‬یِ ٔی‬
‫س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ‪ٕٞ‬ب٘‪ٙ‬ي ىا٘‪ٕٙٚ‬ياٖ ٔلمك ‪ ،‬ثب فَ‪١‬ی‪ٕ ٝ‬بُی‪ٟ‬بی ٔ‪٦ٙ‬می ٔ‪٦ٙ‬جك ثَ ٘‪َ٪‬یبر ‪ٚ‬‬
‫ىیيٌب‪ ٜ‬ثٌٍِبٖ ‪ ،‬ثب ‪ٝ‬جَ ‪ ٚ‬ك‪َٝ ٚ ّٝٝٛ‬ف ‪ٚ‬لز الُْ ىٍ ٍ‪ٌَُٔٚ‬ی‪ٟ‬بی‪ٚ‬بٖ‬
‫آٖ فَ‪١‬ی‪ٍ ٝ‬ا ٔ‪ٍٛ‬ى آُٔبی٘ لَاٍ ى‪ٙٞ‬ي ‪ ٚ‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ىٍ ‪٥‬ی آُٔبی٘ ث‪ٝ‬‬
‫‪ٕٞ‬جٖشٍی‪ٟ‬بیی ثب ؿیِ‪ٞ‬بی ىیٍَ ٘یِ ثَه‪ٍٛ‬ى وَى٘ي ٔ‪ٛ‬اٍى ٍا ث‪ ٝ‬ىلز طجز‬
‫و‪ٙٙ‬ي ‪ ٚ‬ثب ‪ٍٚٚ‬ى ث‪ ٝ‬ك‪ ُٜٛ‬ػيیيی ‪ ،‬ثَ ٍ‪ٚ‬اث‪ ٤‬كبوٓ ثَ آٖ ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬آٌب‪ٞ‬ی‬
‫یبث‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬لج‪ َٛ‬وَىیٓ و‪ٍ٘ ٝ‬ب‪ ٜ‬اُ وُ ىٍن سبُ‪ ٜ‬ای اُ ٔ‪ٍ ٫ٛ١ٛ‬ا ثَایٕبٖ‬
‫ٍ‪ٔ ٗٙٚ‬ی و‪ٙ‬ي ثب ‪ٕٞ‬شی اٍ٘یِ‪ٕ ٜ‬بُ سَٕیٗ ٍا آغبُ و‪ٙ‬یٓ ‪ ٚ‬اُ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬وشبث‪ٟ‬ب ث‪ٝ‬‬
‫ٍ‪ ٗٚ‬سَٕیٕی ‪ ٕٗ١ ،‬ا٘جب‪ٙ‬ز ىٍ‪ ٖٚ‬ىاى‪ٞ ٜ‬بی ‪ٙٙ‬بهشی ً‪ٕٙٞ‬بٖ اُ ػ‪ ٔٙ‬٭ّٓ‬
‫ٔفیي ‪ ،‬ىٍ ػ‪ٟ‬شی ٌبْ ثَىاٍیٓ و‪ " ٝ‬٭مُ وُ ثیٗ " ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىٔبٖ ث‪ ٝ‬٭َ‪ ٝٝ‬ك‪ٍٛ٢‬‬
‫ٍا‪ ٜ‬یبثي سب ىٍیبثیٓ و‪ ٝ‬آٍاْ ٌَفشٗ ً‪ ٗٞ‬اُ ‪ َٞ‬ا٘يی‪ ٝٚ‬ای ٔفیيسَ إز‪ .‬كشی‬
‫ُٔب٘یى‪ ٝ‬ویفیز ‪ ٚ‬كبِز ً‪ ٗٞ‬ىٍ ‪١ٚ‬ٮیز دَىاُٗ ‪ ٚ‬دَىاهشٗ ث‪ ٝ‬وّی سَیٗ‬

‫‪7‬‬
 ‫وّیبر ‪ٖٞ‬شی إز‪.‬‬
‫ٔی س‪ٛ‬اٖ ؿ‪ٙ‬یٗ ػٕ‪ ٬‬ث‪ٙ‬يی وَى و‪ٝ‬؛ ث‪ٙ‬ب ثَ ا٭شمبى ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ‪ ٚ‬دیَ‪ٚ‬اٖ‬
‫ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٌ‪ٚ‬شبِشی ‪ ،‬اىٍان وُ ؿیِی ٔشفب‪ٚ‬ر اُ اىٍان سه سه اػِاء‬
‫آٖ وُ إز‪ .‬ایٗ ٍ٘ب‪ٍ ٜ‬ا ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ىٍن ٔ‪٦‬بِت وشبث‪ٟ‬ب ٘یِ سٮٕیٓ ىاى‪ .‬كشی‬
‫ىٍن وبُٔ ‪ٝ‬فل‪ ٝ‬ث‪ٝ ٝ‬فل‪ ٝ‬وشبة ٔشفب‪ٚ‬ر إز اُ ىٍن ٔ‪٦‬بِت وشبة ىٍ‬
‫وّیز ه‪ٛ‬ىٗ‪ .‬ث‪ٟ‬شَیٗ اىٍان وشبثی آٖ إز و‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ىٍػ‪ ٝ‬ای اُ‬
‫آٌب‪ٞ‬ی ثَٕي و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ىٍن ٔ‪٦‬بِت اُ ٔ‪ٛ٘ َ٪ٙ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬آٖ وشبة ثَٕي ‪ٔ ٚ‬ٮٕ‪ٛ‬ال‬
‫٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬يٌبٖ اُ وُ ث‪ ٝ‬ػِ ٔی ٍٕ‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫ىٍ ٔمب‪٥‬ٮی اُ ُ٘يٌی ‪َٙ‬ای‪٦‬ی ٔ‪ٟ‬یب ٔی ‪ٛٙ‬ى و‪ ٝ‬ثی‪ٚ‬شَیٗ اَّ٘ی ‪ ٚ‬اٍ٘یِ‪ ٜ‬الُْ‬
‫ػ‪ٟ‬ز ىٍن ‪ ٚ‬ف‪ ٟٓ‬كمبیك ىٍ ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ى اٖ٘بٖ ػبٍی ٔی ٌَىى و‪ ٕٗ١ ٝ‬غ‪ٙ‬یٕز‬
‫‪َٕٙ‬ىٖ آٖ ٔ‪ٛ‬لٮیش‪ٟ‬ب ثبیي ث‪ٟ‬شَیٗ ٍ٘ب‪ٍ ٜ‬ا ىٍ دی٘ ٌَفز سب ثی‪ٚ‬شَیٗ ٕ‪ٛ‬ىٔ‪ٙ‬يی‬
‫كب‪ٛٙ ُٝ‬ى‪ .‬ث‪ َ٪ٙ‬ای‪ٙ‬ؼب٘ت ٘‪ٍ٘ ٫ٛ‬ب‪ ٜ‬ث‪ َٞ ٝ‬وشبثی ٔ‪ٕٟ‬شَ اُ ىٍن ٔ‪٦‬بِت آٖ‬
‫إز ُیَا و‪ٍ٘ َٞ ٝ‬ب‪ٞ‬ی ىٍوی ٔشفب‪ٚ‬ر ىٍ دی ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬
‫(وّی‪ ٝ‬ا‪ٙ‬ٮبٍ ایٗ وشبة اُ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ٔی ثب‪ٙ‬ي)‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫تفکر مُىذسی در مثىًی معىًی حضرت مًالوا‬
‫ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ٔی فَٔبی‪ٙ‬ي‪:‬‬
‫فىَ ‪ ٚ‬هیبَ هب٘‪ ٚ ٝ‬وب‪ٙ‬ب٘‪ٞ ٝ‬ب ىٍ ىَ ٔ‪ٟٙ‬يٕبٖ ‪ٕٞ‬ـ‪ ٖٛ‬ىا٘‪ ٝ‬ای إز د‪ٟٙ‬بٖ ىٍ‬
‫ُیَ ُٔیٗ‪ٚ .‬لشیى‪ ٝ‬آٖ هیبَ اُ ا٘يٍ‪ ٖٚ‬ثیَ‪ ٖٚ‬آیي ‪ ٚ‬ىٍ ‪ٙ‬ىُ ‪َ٥‬ف ‪ ٚ‬اثِاٍ ‪ٛٞ‬یيا‬
‫ٌَىى آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬غبیز آٖ فىَ ا‪ٕٛ٘ ، َٚ‬ى ثیَ‪٘ٚ‬ی ٘یِ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز‪.‬‬
‫سٕبْ ثَع ‪ ٚ‬ثبٍ‪ٞٚ‬بیی و‪ ٝ‬ا‪َ٥‬اف ه‪ٛ‬ىٔبٖ ٔی ثی‪ٙ‬یٓ ‪ ،‬اثشيا ؿیِی ٘ج‪ٛ‬ى ػِ‬
‫‪َ٥‬كی ‪ ٚ‬افٖب٘‪ ٝ‬ای ىٍ ً‪ٚ ٚ ٗٞ‬ػ‪ٛ‬ى ٔ‪ٟٙ‬يٕبٖ‪ .‬آٖ ا٘يی‪َ٥ ٚ ٝٚ‬ف ً‪ٙٞ‬ی ‪ٚ‬‬
‫‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىی ٔ‪ٟٙ‬يٓ ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬٭بّٔی ‪ٙ‬ي ثَای سياٍن اثِاٍ آالر ٔ‪ٍٛ‬ى ٘یبُ ‪ ٚ‬سبٔیٗ‬
‫سیَ ‪ ٚ‬سوش‪ ٚ ، ٝ‬یب ٔ‪ٞ‬بِق ٕبهشٕب٘ی‪.‬‬
‫ثبیي لج‪ َٛ‬و‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬ا‪ٔ ٚ ُٝ‬بی‪ َٞ ٝ‬دی‪ ٝٚ‬ای ؿیِی ٘یٖز ػِ ‪ٕٞ‬یٗ هیبَ ‪ٚ‬‬
‫ا٘يی‪ٞ ٝٚ‬ب و‪ ٝ‬ىٍ ‪ٚ‬ال‪ ٬‬٭َ‪ٖٞ ٟ‬ش‪ٙ‬ي ٘‪ ٝ‬طَٕ‪ ٚ ٜ‬غبیز‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ثي‪ ٖٚ‬دی٘ ىا‪ٍٚ‬ی‬
‫‪ ٚ‬غَ‪ٍُٚ ٟ‬ی ث‪ ٝ‬اػِای ػ‪ٟ‬بٖ دیَأ‪ ٖٛ‬ه‪ٛ‬ى ث‪ٍَٙ‬یٓ ىٍ ٔی یبثیٓ و‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ى‬
‫٘یبٔي‪ ٜ‬ا٘ي ٍَٔ اُ ‪ٕٞ‬بٖ ٭َ‪ٟ١‬ب ‪ ٚ‬ا٘يی‪ٞ ٝٚ‬ب‪.‬‬
‫ا٘يی‪ ٝٚ‬ؿ‪ ٝ‬وٖی؟ ٍَٔ ٔی ‪ٛٙ‬ى ػ‪ٟ‬بٖ ث‪ ٝ‬ایٗ ٭‪ٕ٪‬شی اُ ا٘يی‪ ٝٚ‬ای ‪ٙ‬ىُ ٌَفش‪ٝ‬‬
‫ثب‪ٙ‬ي؟‬
‫‪ٞ‬یؾ ى‪ ٚ‬اٖ٘ب٘ی ٔظُ ‪ ٓٞ‬فىَ ٕ٘ی و‪ٙٙ‬ي ‪ َٞ ٚ‬ؿ‪ ٝ‬ليٍ ‪ ٓٞ‬ىیيٌب‪ٞ ٜ‬ب ‪ٍَٟٙ٘ ،‬ب ‪ٚ‬‬
‫افىبٍ ث‪ٕٞ ٝ‬يیٍَ ِ٘ىیه ثب‪ٙ‬ي ‪ٝ ،‬يٍ‪ٝ‬ي یىی ٘و‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ث‪ٛ‬ى‪ .‬دٔ ليٍ ‪ِِٙٔ ٚ‬ز‬
‫افىبٍٔبٖ ٍا اُ ٔ‪ٙٔ َ٪ٙ‬ل‪ َٞ‬ث‪ ٝ‬فَى ث‪ٛ‬ىٖ ثيا٘یٓ ‪ ٚ‬آٌب‪ ٜ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ٕٞ ٝ‬یٗ افىبٍ‬
‫‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬فٮُ سجيیُ ه‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬ي ‪ٙ‬ي‪ َٞ .‬ؿميٍ اُ وُ ث‪ٛ١ٛٔ ٝ‬٭بر ث‪ٍَٙ‬یٓ ث‪ٝ‬‬
‫‪ٕٞ‬بٖ ا٘ياُ‪ ٜ‬ثَ٘بٔ‪ٍ ٝ‬یِی‪ٟ‬بیٕبٖ ٔ‪ٖٙ‬ؼٓ ‪ِ٘ ٚ‬ىیه ث‪ٚ ٝ‬الٮیز ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ث‪ٛ‬ى‪ .‬یىی اُ‬
‫اثِاٍ‪ٞ‬بی ٍَ٘ٗ اُ وُ "كتاب" إز‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬فَى كمیمز ػ‪٘ ٛ‬ش‪ٛ‬ا٘ي یه‬

‫‪9‬‬
‫وشبة ٍا ىٍ وّیز ه‪ٛ‬ىٗ ىٍن و‪ٙ‬ي ؿٍ‪ٔ ٝ٘ٛ‬ی س‪ٛ‬ا٘ي اىای ىٍن ػ‪ٟ‬بٖ‬
‫دیَأ‪ٍ ٘٘ٛ‬ا ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي‪ .‬آیب ه‪ٛ‬ى ‪ٕٞ‬یٗ ػِیی ٍَ٘ی ىٍ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬وشبث‪ٟ‬ب ىِیّی ثَ‬
‫ه‪ٛ‬ى فَیجی ً‪٘ ٗٞ‬یٖز؟ ثبیي سىّیف ه‪ٛ‬ىٔبٖ ٍا ىٍ اٍسجب‪ ٣‬ثب ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٚ ٝ‬وشبة‬
‫یىَٖ‪ ٜ‬و‪ٙ‬یٓ‪ٙ .‬بیي ثب وٕی ‪ٝ‬جَ ‪ ٚ‬ك‪ ٚ ، ّٝٝٛ‬ى‪ٍٚ‬ی ػٖشٗ اُ ٍ‪ٌ َُٜٔٚ‬ی ‪ٚ‬‬
‫٭بىار ث‪ ٝ‬ایٗ ػٕ‪ ٬‬ث‪ٙ‬يی ثَٕیٓ و‪ ٝ‬ا‪ٝ‬ال ٘یبُی ث‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪٘ ٝ‬ياٍیٓ‪ .‬آ٘ؼبٕز و‪ٝ‬‬
‫سغییَ ‪ ٚ‬سل‪ٙ َٛ‬ىُ ٔی ٌیَى ‪ ٚ‬اٖ٘بٖ ليْ ىٍ ‪ٚ‬اىی ػيیيی ٔی ٌٌاٍى‪.‬‬
‫ا٭ٕبَ ػبٍی ىٍ ػ‪ٟ‬بٖ اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ‪ ،‬اثشيا فىَی ثی٘ ٘ج‪ٛ‬ى‪ ٜ‬ا٘ي‪ٔ .‬ی‪ ٜٛ‬ىٍهز ىٍ‬
‫فىَ ىَ ا‪ َٚ‬إز ‪ ٚ‬ث‪٩ ٝ‬ب‪ َٞ‬ىٍ ٭ُٕ ‪ ،‬آهَ كب‪ٔ ُٝ‬ی ‪ٛٙ‬ى‪ .‬ؿ‪ ٖٛ‬٭ُٕ‬
‫وَىیٓ ‪٘ ٚ‬م‪ ٝٚ‬وشبة ٔ‪ٍٛ‬ى ٭الل‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ىٔبٖ ٍا ‪َ٥‬اكی ‪ ٚ‬سَٕیٓ وَىیٓ ‪ ،‬ىٍ آهَ‬
‫وبٍ ٔم‪ٛٞ‬ى ا‪ٔ َٚ‬بٖ و‪ٕٞ ٝ‬بٖ ىٍن وشبة ىٍ وّیز ه‪ٛ‬ىٗ ث‪ٛ‬ى‪ ٜ‬إز ٍا‬
‫ػبٍی ٕبهش‪ ٝ‬ایٓ‪ .‬ىٍٕز إز و‪ ٝ‬ىٍ كیٗ سَٕیٓ ‪ ،‬ه‪ ٚ ٤‬ه‪ ٚ ٣ٛ٦‬اٍسجب‪٥‬بر‬
‫‪ٛٞ‬یيإز ‪ِٚ‬ی سٕبْ آٖ وبٍ‪ٞ‬ب اُ ثَای ىٍوی ث‪ٟ‬شَ ‪ ٚ‬وبّٔشَ إز‪.‬‬
‫ثبیي آٌب‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى و‪ٍٚٚ ٝ‬ى ث‪ ٝ‬وُ وُ ‪َ٥ ٚ ،‬ف ٍیِی اُ آٖ ٔ‪ َ٪ٙ‬ثبیي ثٖیبٍ‬
‫‪َ٩‬یف ‪ ٚ‬ثب ‪ٕٛٚ‬آ ا٘ؼبْ دٌیَى سب ٔ‪ٙ‬شغ ث‪َٕ ٝ‬ىٌٍٕی ‪ ٚ‬ثالسىّیفی ٘‪ٛٚ‬ى‬
‫ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬اُ ػِیی ٍَ٘ی‪ٟ‬بی ىیٍَاٖ ‪ٕ٘ ٓٞ‬ب٘یٓ‪ .‬ثبیي آٌب‪ ٜ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬ث‪ٔ ٝ‬ل‪٠‬‬
‫ىٍن ٔ‪ٛ١ٛ‬٭ی ث‪٩ ٝ‬ب‪ َٞ‬اُ ػ‪ ٔٙ‬وّی ٍَ٘ی َٕی‪ ٬‬الياْ ٘ى‪ٙ‬یٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی ثَ آٖ‬
‫ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ سب ثش‪ٛ‬ا٘یٓ افىبٍٔبٖ ٍا ىٍ س‪ُٔ ٍٛٙ‬بٖ وبٔال دوش‪ ٝ‬و‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫اُ ٘‪ َ٪‬ث‪ٙ‬ي‪ ٍَٗ٘ ٜ‬اُ وُ ثَای ىا‪ٙ‬شٗ یه كیبر وبُٔ ‪ ،‬اػش‪ٙ‬بة ٘بدٌیَ إز‬
‫‪ِٚ‬ی اُ آٖ ٕ‪ٍٚٚ ٛ‬ى ث‪ ٝ‬وُ ‪ ٓٞ‬ث‪ٕ ٝ‬بىٌی أىبٖ دٌیَ ٘یٖز ‪ ٚ‬ثبیي ٖٔیَ‬
‫‪ٛ٥‬ال٘ی ‪ ٚ‬ىٍ ٭یٗ كبَ دَ اُ فَاُ ‪ٚ٘ ٚ‬یت ٍا ‪٥‬ی وَى‪ .‬ىٍ ٍ٘ب‪ٞ‬ی ػبٔ‪ ٚ ٬‬وبُٔ‬
‫ىٍ ٔی یبثیٓ و‪" ٝ‬وُ سَیٗ" ‪ ،‬وُ ‪ٞ‬بی ٭بِٓ ‪ٖٞ‬شی هيا‪٘ٚ‬ي سجبٍن ‪ ٚ‬سٮبِی‬

‫‪01‬‬
‫إز ‪ ٚ‬ثَای ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘یٓ ث‪ُ٘ ٝ‬يٌی ثَسَ ىٕز یبثیٓ ثبیي ث‪ ٝ‬آٖ كل ثَٕیٓ! ‪...‬‬
‫ای‪ٙ‬ؼبٕز و‪ ٝ‬ه‪ ٤‬لَِٔ‪ٞ‬ب ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ٍا ٘‪ٚ‬بٖ ٔی ى‪ٙٞ‬ي‪ٔ ٍَٔ .‬ی ‪ٛٙ‬ى ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ىی‬
‫ث‪ ٝ‬ایٗ و‪ٛ‬ؿىی ىٍ و‪ٙ‬بٍ ثٌٍِی ‪ٕٞ‬ـ‪ ٖٛ‬ا‪ ٚ‬لَاٍ ٌیَى؟ آیب ‪ٕٞ‬یٗ سفىَ ٕ٘ی‬
‫س‪ٛ‬ا٘ي فَیجی ىیٍَ ثب‪ٙ‬ي؟‬
‫ای‬ ‫تطُ‬ ‫پَستیي‬ ‫زض‬ ‫ًط‬ ‫ضیط‬ ‫ایٌت ذَضضیسی ًْاى زض شضُ ای‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫سّٖیٓ ‪ ،‬سّٖیٓ ‪ ٚ‬سّٖیٓ ‪ ...‬لج‪ َٛ‬وَىْ و‪ٕ٘ ٝ‬ی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬آٖ وُ ٍٕیي‪ِٚ .‬ی آیب‬
‫ٕ٘ی س‪ٛ‬اٖ وشبثی ٍا اُ وُ ٍَ٘یٖز ‪ ٚ‬ث‪ٔ ٝ‬م‪ٛٞ‬ى ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬اٗ دی ثَى‪ٍ .‬إشی‬
‫اٌَ وشبة آٖ وُ ٍا ىٍ وّیز ه‪ٛ‬ىٗ ىٍن و‪ٙ‬یٓ آیب ث‪ٔ ٝ‬م‪ٛٞ‬ى آٖ وُ‬
‫َٕ٘یي‪ ٜ‬ایٓ؟‬
‫زض زلص چَى زض ظهیٌی زاًِ ای‬ ‫زض هٌْسس تیي ذیال ذاًِ ای‬
‫چَى ظهیي کِ ظایس اظ ترن زضٍى‬ ‫آیس تطٍى‬ ‫اًسضٍى‬ ‫آى ذیال اظ‬
‫زض هٌْسس تَز چَى افساًِ ّا‬ ‫ّا‬ ‫کاضاًِ‬ ‫ٍ‬ ‫ذاًِ‬ ‫اًسض‬ ‫تٌگط‬
‫تَز هَظٍى غفِ ٍ سمف ٍ زضش‬ ‫کاى فالى ذاًِ کِ ها زیسین ذَش‬
‫آلت آٍضز ٍ زضذت اظ تیطِ ّا‬ ‫اظ هٌْسس آى عطؼ ٍ اًسیطِ ّا‬
‫جع ذیال ٍ جع عطؼ ٍ اًسیطِ ای‬ ‫چیست اغل ٍ هایِ ّط پیطِ ای؟‬
‫زضًگط‪ ،‬حاغل ًطس جع اظ عطؼ‬ ‫جولِ اجعای جْاى ضا تی غطؼ‬
‫تٌیت عالن چٌاى زاى زض اظل‬ ‫عول‬ ‫زض‬ ‫آهس‬ ‫آذط‬ ‫فکط‬ ‫اٍل‬
‫زض عول ظاّط تِ آذط هی ضَز‬ ‫هیَُ ّا زض فکط زل اٍل تَز‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫ذَاًسی‬ ‫اٍل‬ ‫حطف‬
‫آى ّوِ اظ تْط هیَُ هطسل است‬
‫ٍیي غَضّا اظ چِ ظایس؟ اظ فکط‬
‫عمل چَى ضاُ است ٍ غَضتْا ضسل‬
‫آذط‬ ‫اًسض‬ ‫چَى عول کطزی ضجط تٌطاًسی‬
‫گط چِ ضاخ ٍ تید ٍ تطگص اٍل است‬
‫ایي عطضْا اظ چِ ظایس؟ اظ غَض‬
‫ایي جْاى یک فکطت است اظ عمل کل‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫‪00‬‬
‫حرف كسی را كٍ در زوذگی عادیش ماوذٌ را قبًل وکىیم‬

‫زض هیاى عمل ٍ جْل تَالفضَل‬ ‫یک حکایت تطٌَ ای غاحة لثَل‬
‫ّط کِ ضس هغطٍض عمل اٍ کَض ًیست؟‬ ‫حیلِ ٍ هکط اًسض ایي ضُ سَز ًیست‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫ٍ‪ُٚ‬ی ٍ‪ٌُٚ‬بٍی یه ا٭َاثی ٕ‪ٛ‬اٍ ثَ ا‪ٙ‬شَٗ و‪ ٝ‬ثبٍ آٖ یه ػ‪ٛ‬اَ دَ اُ ٌ‪ٙ‬يْ‬

‫ث‪ٛ‬ى ‪ ٚ‬ػ‪ٛ‬اَ ىیٍَٗ دَ اُ ٕ‪ ًٙ‬دی٘ ٔی ٍفز و‪ ٝ‬ثب یه آىْ ث‪٩ ٝ‬ب‪ َٞ‬ف‪ٕٟ‬یي‪ٜ‬‬
‫ثَه‪ٍٛ‬ى وَى ‪ ٚ‬دٔ اُ اك‪ٛ‬اَ دَٕی ‪ ٚ‬ؿبق ٕالٔشی ٌفز‪ :‬ثبٍر ؿیٖز؟‬
‫‪ٝ‬بكت ‪ٙ‬شَ ٌفز‪ :‬یه ػ‪ٛ‬اَ ٌ‪ٙ‬يْ ‪ ٚ‬ػ‪ٛ‬اَ ىیٍَ ٕ‪ٌ .ًٙ‬فز‪ :‬ؿَا ٕ‪ًٙ‬‬
‫كُٕ ٔی و‪ٙ‬ی؟ دبٕن ىاى ثَای ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬س‪ٛ‬اُ٘ی ىٍ ثبٍ ٌ‪ٙ‬يْ ث‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ى آ‪ .ٍْٚ‬آٖ‬
‫َٔى ٭بِٓ ٕ٘ب ٌفز‪ :‬ؿَا ایٗ وبٍ ٍا ٔی و‪ٙ‬ی ‪ٌٙ ،‬ئز ٍا ٘‪ٞ‬ف وٗ ‪َٞ ٚ‬‬
‫٘‪ٞ‬ف آٖ ٍا ىٍ ‪ َٞ‬وياْ اُ ػ‪ٛ‬اِ‪ٟ‬ب ثَیِ سب ‪ ٕٗ١‬وٓ وَىٖ ‪ ُٖٚ‬ثبٍ ‪ ،‬س‪ٛ‬اُٖ ٍا‬
‫‪ ٓٞ‬ثَلَاٍ وَى‪ ٜ‬ثب‪ٙ‬ی‪.‬‬
‫آٖ َٔى ٕبى‪ ٚ ٜ‬ثی غُ ‪ ٚ‬غ٘ اُ ٍا‪ٕٙٞ‬بیی ا‪ٔ ٚ‬شٮؼت ‪ٙ‬ي ‪ٌ ٚ‬فز‪:‬‬
‫تَ چٌیي عطیاى پیازُ زض لغَب‬ ‫ایي چٌیي فکط زلیك ٍ ضای ذَب‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫دٔ ثَ آٖ ٔفّ‪ ٜ‬ىا٘ب ٍكٕ٘ آٔي ثَ ‪ٙ‬شَ ٕ‪ٛ‬اٍٗ وَى ‪ ٚ‬اُ ا‪ٚ‬دَٕیي‪:‬‬
‫ضوِ ای اظ حال ذَز ّن ضطح کي‬ ‫تاظ گفتص ای حکین ذَش سري‬
‫تَ ٍظیطی یا ضْی‪ ،‬تط گَی ضاست‬ ‫ایي چٌیي عمل ٍ کفایت کِ تَ ضاست‬
‫تٌگط اًسض حال ٍ اًسض جاهِ ام‬ ‫گفت‪ :‬ایي ّط زٍ ًین‪ ،‬اظ عاهِ ام‬
‫گفت ًی ایي ٍ ًِ آى‪ ،‬ها ضا هکاٍ‬ ‫گفت‪ :‬اضتط چٌس زاضی؟ چٌس گاٍ؟‬
‫گفت ها ضا کَ زکاى ٍ کَ هکاى‬ ‫گفت‪:‬ضذتت چیست؟تاضی زض زکاى؟‬
‫ًی هتاع ٍ ًیست هطثد ًیست آش‬ ‫ًیست لَت ٍ ًی ضذَت‪ً ،‬ی لواش‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫‪ٝ‬بكت ‪ٙ‬شَ دَٕیي‪ :‬كبَ و‪ ٝ‬ای‪ٟٙ‬ب ٍا ٘ياٍی اُ ىا‪ٙ‬ش‪ٞ ٝ‬بی ٘ميیز ٔی دَٕٓ‪.‬‬

‫‪02‬‬
 ‫د‪٘ َٛ‬مي ‪ٚ‬یب ٕى‪٥ ٚ ٝ‬ال ؿ‪ ٝ‬ىاٍی؟‬
‫کِ تَیی تٌْا ضٍ ٍ هحثَب پٌس‬ ‫گفت پس اظ ًمس پطسن‪ً ،‬مس چٌس؟‬
‫عمل ٍ زاًص ضا گْط تَ تط تَ است‬ ‫است‬ ‫تَ‬ ‫تا‬ ‫عالن‬ ‫هس‬ ‫کیویای‬
‫ًیست عالل تط ظ تَ کس زض جْاى‬ ‫هکاى‬ ‫ّط‬ ‫تاضی‬ ‫تٌْازُ‬ ‫گٌجْا‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫آٖ َٔى ث‪٩ ٝ‬ب‪ َٞ‬ىا٘ب ٌفز‪ ٚ :‬اهلل ثب اهلل ؿیِی ٘ياٍْ ‪ٔ ٚ‬لشبع ٘بٖ ‪ٙ‬جٓ ‪ٖٞ‬شٓ‪.‬‬
‫ّط کِ ًاًی هیسّس آًجا ضٍم‬ ‫هیسٍم‬ ‫تطٌِّ‬ ‫تي‬ ‫تطٌِّ‬ ‫پا‬
‫ًیست حاغل جع ذیال ٍ زضز سط‬ ‫هط هطا ظیي حکوت ٍ فضل ٍ ٌّط‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫‪ٝ‬بكت ‪ٙ‬شَ ؿ‪ ٖٛ‬ف‪ٕٟ‬یي آٖ َٔى ؿیِی ٘ياٍى ‪ ٚ‬ثيثوز ‪ ٚ‬ثیـبٍ‪ ٜ‬إز ا‪ٍ ٚ‬ا اُ‬
‫‪ٙ‬شَ دبییٗ ا٘ياهز ‪ٌ ٚ‬فز‪ :‬یه ػ‪ٛ‬آِ ٌ‪ٙ‬يْ ‪ ٚ‬ىیٍَی ٕ‪ ًٙ‬ثب‪ٙ‬ي ث‪ٟ‬شَ اُ ایٗ‬
‫ىا٘٘ ثی فبیي‪ ٜ‬س‪ٕٛ‬ز و‪ٔ ٝ‬لشبع ٘بٖ ‪ٙ‬جز ‪ٖٞ‬شی‪ .‬ى‪ ٛٙ ٍٚ‬سب ‪ٔٛٙ‬ی س‪َٔ ٛ‬ا‬
‫ٍ٘یَى‪.‬‬
‫ای ػ‪ٛ‬اٖ ٖٔشٮي ‪ ٚ‬ػ‪ٛ‬یبی ٘بْ؛ آٌب‪ ٜ‬ثبٗ ‪ ٚ‬ث‪ ٗٛٞ ٝ‬و‪ ٝ‬اٌَ ىٍ ُ٘يٌی ٭بىیز‬
‫ٔب٘ ي‪ ٜ‬ثب‪ٙ‬ی ‪ٞ‬یؾ وٖی ثَای ٕو‪ٙ‬بٖ ‪ ٚ‬ایي‪ٞ ٜ‬بی س‪ ٛ‬سَ‪ ٓٞ ٜ‬ه‪ٍٛ‬ى ٕ٘ی و‪ٙ‬ي‪ .‬اٌَ‬
‫اى٭بی ف‪ٙ ٚ ٟٓ‬ٮ‪ٍ ٍٛ‬ا ىاٍیٓ ا‪ َٚ‬ثبیي ثَای ه‪ٛ‬ىٔبٖ ٔفیي ثب‪ٙ‬یٓ‪ .‬د‪ َٛ‬ىٍآ‪ٍٚ‬ىٖ‬
‫وبٍ ٕبى‪ ٜ‬ای ٘یٖز ‪ ،‬ىٍ ٔیبٖ ‪ِٞ‬اٍاٖ ‪ِٞ‬اٍ ٌَي ٔی٘ ٕ٘ب ‪ ،‬لبدیيٖ یه ٕى‪ٝ‬‬
‫د‪ٟٔ َٛ‬بٍر ثبالیی ٔی ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي‪ .‬دٔ ٌبْ ا‪ َٚ‬ىٍ ٖٔیَ دی‪َٚ‬فز ثَآ‪ٍٚ‬ى‪ ٜ‬وَىٖ‬
‫كيالُ ٍ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ثبالی ٘یبُ‪ٞ‬بی ٔبىی إز‪ .‬ایٗ ث‪ ٝ‬آٖ ٔٮ‪ٙ‬ب ٘یٖز و‪ َٞ ٝ‬و‪ٝ‬‬
‫د‪ِٛ‬ياٍسَ إز دٔ لبثُ ا‪ٕ٥‬ی‪ٙ‬بٖ إز ‪ ٝ٘ ،‬ای‪٘ ٍٝ٘ٛٙ‬یٖز ‪ ،‬ثّى‪ ٝ‬ثٖیبٍی اُ‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی د‪ِٛ‬ياٍ ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ثيِیُ ثی س‪ٛ‬ػ‪ٟ‬ی ث‪ ٝ‬ثیٕبٍی ً‪ٚٙٞ‬بٖ ‪ٍ ،‬فش‪ٍ ٝ‬فش‪ٚ ٝ‬‬
‫ا٘ين ا٘ين سجيیُ ٔی ‪٘ٛٙ‬ي ث‪ٞ ٝ‬یِْ و‪ٚ‬بٖ س‪ ٖٛ‬كٕبٔی و‪ٛٔ ٝ‬ال٘ب آٖ ٍا‬
‫سَٕیٓ وَى‪ ٜ‬إز ثي‪ ٖٚ‬ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ‪ ٓٞ‬ثف‪ٕٟٙ‬ي‪ِٚ .‬ی س‪ ، ٛ‬ػ‪ٛ‬اٖ ٘یه‬

‫‪03‬‬
‫ٕیَر ‪ ٚ‬دبن َٕ‪ٙ‬ز اٌَ اُ ٘یبُ‪ٞ‬بی ا‪ِٚ‬ی‪ ٌٌٍ ٝ‬و‪ٙ‬ی ‪ٕٞ‬ب٘ی ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ی ‪ٙ‬ي و‪ٝ‬‬
‫ىٍ ىاهُ كٕبْ ٔی ٘‪ٚ‬ی‪ٙ‬ی ‪ ٚ‬اُ آة ٌَْ آٖ ث‪ٔ َٜٟ‬ی ثَی‪ .‬س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ‬
‫و‪ ٝ‬كيالُ ثبیي س‪ٛ‬ا٘بیی هَیي ثّی‪ٍٚٚ ٤‬ى ث‪ ٝ‬كٕبْ ٍا ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی ثٖیبٍی ا٘ي و‪ٚ ٝ‬لشیى‪ ٝ‬ثبة ٕوٗ ثبُ ٔی ‪ٛٙ‬ى ٌ‪ٛ‬ی ٕجمز ٍا اُ ‪ٕٝٞ‬‬
‫ٔی ٌیَ٘ي ‪ ٚ‬ؿ‪ٙ‬بٖ ٭بِٕب٘‪ ٚ ٝ‬فب‪١‬ال٘‪ٕ ٝ‬وٗ ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ى‪ٞ‬بٖ هّك اهلل ثبُ ٔی‬
‫ٔب٘ي ‪ِٚ‬ی ‪ٚ‬لشیى‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬و‪ُ٘ ٝٙ‬يٌی‪ٚ‬بٖ ‪ٚ‬اٍى ٔی ‪ٛٙ‬یٓ ىٍ ٔی یبثیٓ و‪٥ ٝ‬جُ س‪ٛ‬هبِی‬
‫ای ثی٘ ٘یٖش‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫ىٍ و‪ٙ‬بٍ فَا‪ ٓٞ‬وَىٖ ٔٮی‪ٚ‬شی ىٍ ه‪ ٚ ٍٛ‬ثبیٖش‪ ٝ‬ثبیي س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬اُ‬
‫وب٘‪ ٖٛ‬هب٘‪ٛ‬اى‪ ٚ َٖٕٞ ٚ ٜ‬فَُ٘ياٖ غبفُ ٘‪ٛٚ‬یٓ و‪َٕ ٝ‬ؿ‪ٛٔ ٕٝٚ‬فمیش‪ٟ‬ب ‪٘ ٚ‬بث‪ٛ‬ىی‪ٟ‬ب‬
‫اُ هب٘‪ٛ‬اى‪ٙ ٜ‬ىُ ٔی ٌیَى‪ .‬ث‪ َٞ ٝ‬لیٕشی و‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬إز ثبیي ىٍ كف‪ ٨‬وب٘‪ٖٛ‬‬
‫ٌَْ هب٘‪ٛ‬اى‪ ٜ‬سالٗ وَى ‪ ٚ‬اُ فَ‪ٚ‬دب‪ٙ‬ی آٖ ػّ‪ٌٛ‬یَی وَى‪.‬‬

‫‪04‬‬
 ‫َمٍ اوساوُا ديست داروذ در باالی سکً باشىذ ي مطرح‬

‫دیَ‪َ٪٘ ٚ‬ی‪ٔ ٝ‬ظّض ٍ‪ٙ‬يی ٔبُِ‪ ٛ‬سب ُٔب٘ی و‪ ٝ‬اٍ‪١‬ب ٘یبُ‪ٞ‬بی ا‪ِٚ‬یة ثَای‬
‫اٌٍب٘یٖٓ ٔ‪َ٦‬ف إز ً‪ٕ٘ ٗٞ‬ی س‪ٛ‬ا٘ي ث‪ ٝ‬ؿیِ‪ٞ‬بی ىیٍَ ثذَىاُى‪ ٍَٔ ،‬ای‪ٙ‬ى‪ٝ‬‬
‫إشظ‪ٙ‬بیی ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬فَاغشی ٖ٘جی ثَای ً‪ ٗٞ‬اُ ِلب‪ ٧‬دَىاهشٗ ث‪ ٝ‬ؿ‪ٟ‬بٍ‬
‫٘یبُ؛ ‪ -1‬فیِی‪ِّٛٛ‬یىی‪ -2،‬ایٕ‪ٙ‬ی‪ -3 ،‬٭‪ٚ‬ك ‪ -4 ٚ‬اكٖبٓ سٮّك ‪ ٚ‬اكشَاْ‬
‫كب‪ٛٙ ُٝ‬ى آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬ثب ‪ٞ‬يایز ٔظجز ً‪ٔ ،ٗٞ‬ی ‪ٛٙ‬ى ث‪َٔ ٝ‬است ثبالی‬
‫‪ٙٙ‬بهشی‪ ،‬ثب ثبٌُ‪ٚ‬بیی ٌَ‪ٞ ٜ‬بی ٍ‪ٚ‬ا٘ی‪٘ ،‬بئُ ٌ‪ٚ‬ز ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬دّة ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬ى‪ٛ‬فبیی‬
‫ٔبُِ‪ ٛ‬ىٕز یبفز‪.‬‬
‫ىٍ اثشيای أَ اٖ٘بٖ كَی‪ ٚ ٜ‬ه‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬ي‪٘ ٜ‬بٖ إز ُیَا و‪ ٝ‬اَّ٘ی ‪ ٚ‬ل‪ٛ‬ر ٘بٖ‬
‫إز و‪ٕ ٝ‬ش‪ ٖٛ‬ػبٖ ٔی ‪ٛٙ‬ى‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬ثب سٕبْ ل‪ٛ‬ا ‪ -‬ػبٖ ثَ وف ه‪ٛ‬ی٘‬
‫ٌَفش‪ - ٝ‬دی٘ ٔی ٍ‪ٚ‬ى ثَای غ‪ٞ‬ت ‪ ٚ‬وبٕجی ثب ‪ِٞ‬اٍاٖ كیّ‪ ٚ ٝ‬فَیت ‪٘ ٚ‬یًَ٘‪.‬‬
‫ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ٕٞ ٝ‬یٗ اٖ٘بٖ كَی‪٘ ٜ‬بٖ ثش‪ٛ‬ا٘ي اُ ا٘جب‪ٙ‬ز د‪ٔ ٚ َٛ‬بَ ا٘ي‪ُٚ‬ی ‪ -‬آ٘‪ ٟٓ‬ث‪ٝ‬‬
‫٘بىٍ ‪ -‬فبٍٯ ‪ٛٙ‬ى ‪ ،‬آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬٭ب‪ٙ‬ك ٘بْ ‪ٔ ٚ‬ٮَ‪ٚ‬فیز ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ‪ٙ‬ي ثَ ‪َ٥‬یك‬
‫ٔيف ٔياكبٖ‪.‬‬
‫( ٘ىش‪٘ :ٝ‬بٖ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ی اٖ٘بٖ آ٘ميٍ ل‪ٛ‬ی ‪ٚ ٚ‬الٮی إز و‪ ٝ‬ىٍ ‪ُٔ َٛ٥‬بٖ ‪ ،‬ا٘يی‪ٝٚ‬‬
‫ٔبَ ا٘ي‪ُٚ‬ی ٖٔشَٕ ‪ٔ ٚ‬يا‪ٍ ْٚ‬ا ثَای كف‪ ٨‬ایٕ‪ٙ‬ی ‪ ٚ‬ثمب ؿ‪ٙ‬بٖ ىٍ ً‪ٚ ٚ ٗٞ‬ػ‪ٛ‬ى‬
‫آىٔی اِمب ٔی و‪ٙ‬ي و‪ ًٗٞ ٝ‬دٔ اُ ىٌٍیَی ث‪٘ ٝ‬یبُ‪ٞ‬بی ا‪ِٚ‬ی‪ ٝ‬اٌٍب٘یٖٓ ‪،‬‬
‫فَ‪ٝ‬ز دیيا ٕ٘ی و‪ٙ‬ي سب دَىاُ‪ٟٙ‬بیی اُ ػ‪ ٔٙ‬ثبٍَُ٘ی فٮُ ‪ ٚ‬ا٘فٮبالس٘ ٍا‬
‫ٔ‪ٍٛ‬ى ثٍَٕی لَاٍ ى‪ٞ‬ي سب ‪ٙ‬بیي ىٍیبثي و‪ ًٗٞ ٝ‬ثبیي ىٍ هئز اٌٍب٘یٖٓ ثب‪ٙ‬ي‬
‫٘‪ ٝ‬ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬اٌٍب٘یٖٓ ىٍ ػ‪ٟ‬ز ه‪ٛ‬إش‪ٞ ٝ‬بی ً‪ ٗٞ‬سجيیُ ث‪ٔ ٝ‬ب‪ٙ‬ی‪ٙ‬ی و‪ٛ‬ن ‪ٙ‬ي‪ٜ‬‬

‫‪05‬‬
 ‫ث‪ٛٚ‬ى‪.‬‬
‫ثَای ٍ‪ ٗٙٚ‬سَ ‪ٙ‬يٖ ٔ‪ٔ ٫ٛ١ٛ‬ی س‪ٛ‬اٖ ؿ‪ٙ‬یٗ ثیبٖ وَى و‪ٝ‬؛ ىٍٕز إز و‪ٝ‬‬
‫اٌٍب٘یٖٓ ٘یبُ ث‪٘ ٝ‬بٖ ىاٍى ‪ ًٗٞ ٚ‬ثٮ‪ٛٙ‬اٖ ا‪ّٝ‬ی سَیٗ ٭بُٔ ‪ٝ‬یب٘ز اُ آٖ ‪٩ٚ‬یف‪ٝ‬‬
‫سبٔیٗ ایٗ ٘یبُ ٍا ىاٍى ‪ِٚ‬ی اُ َٔكّ‪ ٝ‬ای ث‪ ٝ‬ثٮي ‪ٙ‬ير ُیبى ٘یبُ ‪ٚ‬الٮی سه سه‬
‫ّٕ‪ِٟٛ‬بی اٌٍب٘یٖٓ ؿ‪ٙ‬بٖ ثَ ً‪ ٗٞ‬اِمب ٔی ‪ٛٙ‬ى و‪٘ ًٗٞ ٝ‬یِ سٕبْ ‪ ٚ ٓٞ‬غٕ٘ ٍا‬
‫ىٍ ٍإشبی سبٔیٗ ایٗ ٘یبُ ‪ٚ‬الٮی ٔٮ‪ٛ٦‬ف ٔی و‪ٙ‬ي‪ .‬ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬غبفُ ٔی ‪ٛٙ‬ى اُ‬
‫ؿیِ‪ٞ‬بی ىیٍَی و‪ٔ ٝ‬ی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ثَای اٌٍب٘یٖٓ ٔ‪َ٦‬ف ثب‪ٙٙ‬ي‪) .‬‬
‫ثٮي اُ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬اٖ٘بٖ س‪ٛ‬اٖ٘ز اُ ه‪ٛ‬إش‪ٞ ٝ‬بی ا‪ِٚ‬ی‪ ، ٝ‬آ٘‪ ٟٓ‬ثب ىٕز یبثی ٖ٘جی ث‪ٝ‬‬
‫آ٘‪ٟ‬ب ‪ٍٞ ،‬بیی یبثي ث‪ ٝ‬فىَ ٔی افشي و‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى ٍا ىٍ ٔٮَ‪ ٟ‬ىیي ٭ٕ‪ ْٛ‬لَاٍ ى‪ٞ‬ي سب‬
‫ثّى‪ ٝ‬اُ ف‪ ٚ ُ٢‬ف‪ٛ‬ی‪١ٛ‬بر ا‪٘ ٚ‬یِ ثَ سَیج‪ٞ ٖٛ‬بی ٔوشّف ٌفش‪ٛٙ ٝ‬ى سب ثيیٗ‬
‫‪َ٥‬یك س‪ٛ‬اٖ٘ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي َٔاست ثبالسَ ٘یبُ‪ٞ‬بی٘ ٍا ٘یِ ثيٕز آ‪ٍٚ‬ى سب ثش‪ٛ‬ا٘ي ٌبْ‬
‫‪ٞ‬بی ثٮيی ٍا ثَىاٍى‪.‬‬
‫( سٌوَ‪ :‬ث‪ َ٪ٙ‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬٭ِیِاٖ ٔ‪َ٦‬ف ىٍ ٕ‪ٛ٦‬ف ٔوشّف ‪ٍُٙٚ‬ی ‪ ٚ‬یب ‪َٙٞ‬ی‬
‫و‪ ٝ‬س‪ٛ‬اٖ٘ش‪ ٝ‬ا٘ي ث‪ٔ ٝ‬ٮَ‪ٚ‬فیز ‪ٍٟٛٚٔ ٚ‬یز ثَٕ‪ٙ‬ي ‪ ،‬ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ث‪ ٝ‬ػبیٍب‪١ٚ ٜ‬ٮیز‬
‫ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ثب ٍ‪ٚ‬یىَی ٍ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ػّ‪ ٛ‬اُ ٔ‪ َ٪ٙ‬وٖت ٔٮَفز ‪ ٚ‬آٌب‪ٞ‬ی ‪ ،‬ىِو‪ٗٛ‬‬
‫٘جب‪ٙٙ‬ي ثب ٕ‪ِٟٛ‬ز ثی‪ٚ‬شَی ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ث‪َٔ ٝ‬سج‪ ٝ‬ای ثبالسَ اُ ٔٮَفز ‪ ٚ‬آٌب‪ٞ‬ی ‪ٚ‬اٍى‬
‫‪٘ٛٙ‬ي ‪ ٚ‬آی‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ای د‪ٛ‬یب ‪ ٍٚ ٚ‬ث‪ٍٙ ٝ‬يی ٍا ىٍ دی٘ ثٍیَ٘ي‪.‬‬
‫چَى ظ پایت ذاض تیطٍى ضس تطٍ‬ ‫اهط هی آهس کِ ًی طاهع هطَ‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫‪ٚ‬الٮب ٔٮَ‪ٚ‬فیز ‪ٍٟٛٚٔ ٚ‬یز هبٍ ثٌٍِی إز ىٍ دبی اٖ٘بٖ‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ث‪ٍٛ٦‬‬
‫ٖ٘جی ایٗ هبٍ ٍا اُ دبیٕبٖ ثیَ‪ ٖٚ‬وَىیٓ ‪ ،‬ىیٍَ ‪٘ ٬ٕ٥‬يا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬دیّ‪ٝ‬‬
‫س‪ٙ‬يیي‪ٙ ٜ‬ي‪ٛٔ ٬١ٚ ٜ‬ػ‪ٛ‬ىٔبٖ ا٭شٕبى ٘ى‪ٙ‬یٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی و‪ٙ‬یٓ ٍا‪ٞ‬ی ٘‪ٍ ٛ‬ا ىٍ دی٘‬

‫‪06‬‬
‫ثٍیَیٓ‪ .‬اٖ٘بٖ ثبیي ث‪ ٌٝ٘ٛ ٝ‬ای ُ٘يٌی و‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ثب ٕذَی ‪ٙ‬يٖ ٍ‪ُٞٚ‬بی‬
‫ُ٘يٌی٘ ‪ ٍَٗ٘ ،‬ث‪ ٝ‬ػ‪ٟ‬بٖ دیَأ‪٘ ٘٘ٛ‬یِ ٭ٕیك سَ ‪ٛٙ‬ى‪ .‬یب ث‪ ٝ‬ثیب٘ی ٕبى‪ ٜ‬سَ‬
‫ىٍػب ِ٘٘ي كشی اٌَ آٖ ػبیٍب‪١ٚ ٚ ٜ‬ٮیش٘ ثبال ٘یِ ثب‪ٙ‬ي‪) .‬‬
‫سب وؼب ثبیي ٍفز؟ وی ث‪ ٝ‬آهَیٗ ٘یبُ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ ٍٕیي سب ثش‪ٛ‬ا٘یٓ إٓ‪ٛ‬ى‪ ٜ‬ىٍ ٕبی‪ٝ‬‬
‫ىٍهشی ىٍ و‪ٙ‬بٍ ثَو‪ ٝ‬ای ُیجب إشَاكشی ثى‪ٙ‬یٓ؟‬
‫‪ َٞ‬ؿ‪ ٝ‬ليٍ ػّ‪ٛ‬سَ ٔی ٍ‪ٚ‬یٓ ثبُ ‪ٔ ٓٞ‬ی ثی‪ٙ‬یٓ و‪٘ ٝ‬یبُی ىیٍَ ه‪ٛ‬ى ٕ٘بیی ٔی‬
‫و‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫آى یکی تاالتط اظ ٍی زض ضسس‬ ‫چَى گصضتی ظاى یکی‪ًَ ،‬تط ضسس‬
‫غسض ضا تگصاض‪ ،‬غسض تَست ضاُ‬ ‫تی ًْایت حضطت است ایي تاضگاُ‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫٭ؼت ىإشب٘ی إز! اُ ‪َ٥ َٞ‬ف و‪ٔ ٝ‬ی ٍ‪ٚ‬یٓ آهَ االَٔ ث‪ ٝ‬ك‪َ٢‬ر كك‬
‫ٔ‪ٙ‬ش‪ٟ‬ی ٔی ‪ٛٙ‬ى‪.‬‬
‫هيا‪٘ٚ‬ي وَیٓ ٔب اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ٍا ‪ٙ‬جی‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ىٗ هّك وَى‪ ٜ‬إز ث‪ٙ‬بثَایٗ ‪ٝ‬فبر ٔب‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب اُ ‪ٝ‬فبر ك‪َ٢‬ر كك إز و‪ٙ ٝ‬ىُ ٔی ٌیَى‪ ٓٞ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ى‪ ٝ‬آٖ هبِك‬
‫ىا٘بی س‪ٛ‬ا٘ب ‪ٙ ،‬ىَ ‪ ٚ‬كٕي ػ‪ٕٛ‬ز اُ ایٗ ٍ‪ٔ ٚ‬ب اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ٘یِ ‪٥‬بِت سٮَیف ‪ٚ‬‬
‫سٕؼیي ‪ٖٞ‬شیٓ‪.‬‬
‫سٮَیف ‪ ٚ‬سٕؼیي‪ٞ‬ب ‪ٔ ٚ‬يف ٔياكبٖ ‪ٕٞ‬ی‪ َٞ ٚ ٝٚ‬ػب ‪ٖٞ‬ز‪ ٟٓٔ .‬ایٗ إز و‪ٝ‬‬
‫ٔوب‪٥‬ت آٖ ٔيف ‪ٞ‬ب ؿ‪ٍ ٝ‬اث‪ ٝ٦‬ای ٍا ثَلَاٍ و‪ٙ‬ي‪َٔ .‬ىاٖ كك ‪ ٚ‬هب‪ٝ‬بٖ‬
‫ك‪َ٢‬س٘ و‪ ٝ‬ىٍ ف‪٘ ٚ ُ٢‬یىی ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي دَ ‪٘ٛٙ‬ي ُ آٖ ثبى ؿ‪ٚٔ ٖٛ‬ه ٘بة‪ .‬ىٍ‬
‫كبِیى‪٘ ٝ‬ب ا‪ٞ‬الٖ ‪ ٚ‬ى‪ٍٚ ٚ‬یبٖ اُ آٖ سٮَیف ‪ ٚ‬سٕؼیي‪ٞ‬بی ىٍ‪ٚ‬ٯ ‪ ٚ‬غیَ ‪ٚ‬الٮی‬
‫‪ٕٞ‬ـ‪ ٖٛ‬هیه ٘يٍیي‪ٞ ٜ‬یؾ ٔ‪ٛ‬ل‪ٕ٘ ٬‬ی ٌیَ٘ي فَ‪ٚ‬ٯ‪ .‬ث‪ ٝ‬ثیب٘ی ٕبى‪ ٜ‬سَ اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی‬
‫ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬اُ ا٭شٕبى ىیٍَاٖ ث‪ٔ َٜٟ‬ی ثَ٘ي ثَای ٍ‪ٙ‬ي ‪ ٚ‬دی‪َٚ‬فز ‪ ،‬ىٍ كبِیى‪ ٝ‬الف‬

‫‪07‬‬
 ‫ُ٘بٖ س‪ٟٙ‬ب ث‪٩ ٝ‬ب‪ َٞ‬ف‪٢‬بی و‪ٛ‬سب‪ٔ ٜ‬ير ٔيف ٔياكبٖ ٕ‪ٛ‬ىػ‪ ٛ‬ىِو‪ٔ ٗٛ‬ی و‪ٙٙ‬ي‪.‬‬
‫ای ٍفیمبٖ ایٗ ٔظُ ٍا و‪" ٝ‬اٖ٘بٖ س‪ٔ ٝٙٚ‬ٮَ‪ٚ‬فیز ‪ٍٟٛٚٔ ،‬یز ‪ ٚ‬ىٍ ‪ٝ‬يٍ ث‪ٛ‬ىٖ‬
‫إز" ٍا ث‪ٌٌ ٝ‬اف ٍ٘فز آٖ دیَ ه‪ٛ‬ة ٍ‪ٚ‬ی‪ََٕٕ .‬ی ٔ‪ٛٙٚ‬یٓ ‪ ٚ‬ایَاى ثب‪ُ٥‬‬
‫ٍ٘یَیٓ ث‪ ٝ‬ػ‪ٛ‬ا٘بٖ َٕآٔي دی٘ ٍ‪ ، ٚ‬و‪ ٝ‬ؿَا ای‪ٙ‬ميٍ سالٗ ٔی و‪ٙٙ‬ي سب ىٍ ثبالی‬
‫ٕى‪ ٛ‬ثب‪ٙٙ‬ي ‪ ٚ‬ىیي‪٘ٛٙ ٜ‬ي‪.‬‬
‫ظاًکِ لَت ًاى ستَى جاى تَز‬ ‫تَز‬ ‫ًاى‬ ‫حطیع‬ ‫اٍل‬ ‫آزهی‬
‫جاى ًْازُ تط کف اظ حطظ ٍ اهل‬ ‫سَی کسة ٍ‪،‬سَی غػة ٍ‪ ،‬غس حیل‬
‫عاضك ًام است ٍ هسح ضاعطاى‬ ‫چَى تِ ًازض گطت هستغٌی ظ ًاى‬
‫ًٌْس‬ ‫هٌثط‬ ‫اٍ‬ ‫فضل‬ ‫تیاى‬ ‫زض‬ ‫تا کِ اغل ٍ ًسل اٍ ضا تط زٌّس‬
‫ّوچَ عٌثط تَ زّس زض گفت ٍ گَ‬ ‫تا کِ کط ٍ فط ٍ ظض ترطی اٍ‬
‫ٍغف ها اظ ٍغف اٍ گیطز سثك‬ ‫ذلك ها تط غَضت ذَز کطز حك‬
‫آزهی ضا‪ ،‬هسح جَئی ًیع ذَست‬ ‫چًَکِ آى ذالق‪ ،‬ضکط ٍ حوس جَست‬
‫پط ضَز ظ آى تاز‪ ،‬چَى هطک زضست‬ ‫ذاغِ هطز حك‪،‬کِ زض فضل است چست‬
‫ذیک ًسضیسُ ست‪ ،‬کی گیطز فطٍغ؟‬ ‫ٍض ًثاضس اّل‪ ،‬ظ آى تاز زضٍغ‬
‫سطسطی هطٌَ‪ ،‬چَ اّلی ٍ هفیك‬ ‫ایي هثل اظ ذَز ًگفتن‪ ،‬ای ضفیك‬
‫کِ چطا فطتِ ضَز احوس تِ هسح؟‬ ‫ایي پیوثط گفت‪ ،‬چَى تطٌیس لسح‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫٘ىش‪ ٝ‬ای و‪ ٝ‬اُ ٕوٗ ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ىٍ ىإشبٖ دبى‪ٙ‬ب‪ ٚ ٜ‬و‪ٙ‬یِن ‪ٚ ،‬‬
‫سؼَثیبر ُ٘يٌی ثَىا‪ٙ‬ز ٔی ‪ٛٙ‬ى ایٗ إز و‪ ٝ‬ثَای ٍ‪ٞ‬بیی اُ ه‪ٛ‬إش‪ٞ ٝ‬بی‬
‫ً‪ٙٞ‬ی ‪ٚ ٚ‬ػ‪ٛ‬ىی ثبیي ث‪ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ثَٕیٓ ‪ ٚ‬دٔ اُ ىٕشیبثی ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬إش‪ٞ ٝ‬ب ثب ٭ج‪ٍٛ‬ی‬
‫٭مال٘ی ‪٦ٙٔ ٚ‬می ليْ ىٍ دّ‪ ٝ‬ای ىیٍَ ثٌٍاٍیٓ‪ .‬ث‪ ٝ‬ثیب٘ی ٕبى‪ ٜ‬سَ ای‪ٙ‬ى‪ٕ٘ ٝ‬ی‬
‫س‪ٛ‬ا٘یٓ فىَی ٍا و‪ ٝ‬ىٍ ً‪ٕٙٞ‬بٖ ‪ٙ‬ىُ ٌَفش‪ ٝ‬إز ٍا َٕو‪ٛ‬ة ‪ ٚ‬یب ‪ٚ‬ادَٖا٘ی‬
‫و‪ٙ‬یٓ ثّى‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب ٍا‪ٍٞ ٜ‬بیی اُ آٖ ه‪ٛ‬إش‪ ٚ ٝ‬فىَ ‪ٙ‬ىُ ٌَفش‪ٙ ٝ‬ي‪ٍٚٚ ٜ‬ى آٌب‪ٞ‬ب٘‪ٝ‬‬

‫‪08‬‬
‫‪ ٚ‬و‪ٙ‬شََ ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬٭َ‪ ٍٟٛ٩ ٝٝ‬آٖ سىب٘‪ ٝ‬ىٍ‪٘ٚ‬ی إز‪ .‬ثبیي ثَ ایٗ ٘ىش‪َ٩ ٝ‬یف‬
‫س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ز و‪ٞ ٝ‬يف اُ ىٕز یبثی ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬إش‪ ٝ‬ىٍ‪٘ٚ‬ی ‪ٌِ ،‬ر ػ‪ٛ‬یی ٘یٖز‬
‫ثّى‪ ٝ‬سال‪ٙ‬ی إز ىٍ ػ‪ٟ‬ز ٍ‪ٞ‬بیی اُ آٖ ه‪ٛ‬إش‪ ٚ ٝ‬یب ‪ ٓٛٞ‬ىٍ‪٘ٚ‬ی‪.‬‬

‫‪09‬‬
 ‫طرح ي ایذٌ ترسیم وقشٍ كتاب‬
‫ؿَا اٖ٘بٖ ٍ‪ٚ‬ی ٔی آ‪ٍٚ‬ى ث‪ٕٕ ٝ‬ز ‪ٕٛ ٚ‬ی سَٕیٓ ٘م‪ ٝٚ‬وشبة ‪ٞ‬ب؟‬
‫‪ٞ‬يف اُ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬ؿیٖز؟ آیب اٖ٘بٖ ثي٘جبَ ٌٌٍاٖ ‪ٚ‬لز إز یب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬اُ ‪َ٥‬یك‬
‫آٌب‪ٞ‬ی ثي٘جبَ ُ٘يٌی ثَسَ ‪ ٚ‬یب ٍ‪ٞ‬بیی اُ ه‪ٞ ٍٜٛ‬بی ً‪ٙٞ‬ی ‪ ٚ‬فىَی اٗ إز؟‬
‫اٌَ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭ی ‪ٙٙ‬بهشی ‪َ٪٘ ٚ‬ی ثَای ً‪ٙ ٟٓٔ ٗٞ‬ي ‪ ٚ‬سٕبْ اَّ٘ی ً‪ٍ ٗٞ‬ا‬
‫ٔٮ‪ٛ٦‬ف ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى وَى ‪ ،‬ؿىبٍ ثبیي وَى؟‬
‫آیب وشبة ‪ٔ ٓٞ‬ی س‪ٛ‬ا٘ي ثز ‪ٛٙ‬ى ث‪ ٌٝ٘ٛ ٝ‬ای و‪ ٝ‬فَى ؿ‪ٙ‬بٖ ثذ‪ٙ‬ياٍى و‪ َٞ ٝ‬آ٘ـ‪ٝ‬‬
‫و‪ ٝ‬ىٍ آٖ وشبة إز كك ‪ ٚ‬كمیمز إز؟‬
‫ٖٔبئُ فىَی ‪ًٙٞ ٚ‬ی اُ ىاٖ٘شٗ إز یب ٘ياٖ٘شٗ؟‬
‫فَ‪ٔ ٟ‬ی ٌیَیٓ ٘‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ا٘ی ث‪ ٍٛ٦‬اسفبلی اُ ‪َ٥‬یك ى‪ٕٚ‬شی ثب وشبثی اُ ٕ‪ٙ‬ن‬
‫ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی آ‪ٙٙ‬ب ٔی ‪ٛٙ‬ى ‪ ٚ‬ث‪ َٞ ٝ‬ىِیّی – ٭ٕیك ‪ٚ ٚ‬الٮی ث‪ٛ‬ىٖ ٔ‪٦‬بِت ‪ ٚ‬یب‬
‫س‪ٛ‬ا٘بیی ثبالی ا٘شمبَ ى‪ٙٞ‬ي‪ ٜ‬آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬ب ‪ ٚ ،‬یب وٕج‪ٛ‬ى‪ٞ‬ب ‪ٚٔ ٚ‬ىالر ٍ‪ٚ‬ا٘ی ه‪ٛ‬ىٗ ‪،‬‬
‫٭الل‪ٙٔ ٝ‬ي ث‪ ٝ‬آٖ وشبة ‪ٛ٘ ٚ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬آٖ ٔی ‪ٛٙ‬ى ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬ثب ٍا‪ٕٙٞ‬بئی‪ٟ‬بی ى‪ٕٚ‬ش٘‬
‫٘‪ ٝ‬یىجبٍ ثّى‪ ٝ‬ؿ‪ٙ‬يیٗ ثبٍ الياْ ث‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪ ٝ‬وشبة ٔ‪ٍٛ‬ى ٭الل‪ ٝ‬اٗ ٔی و‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫آ٘ميٍ ٔی ه‪ٛ‬ا٘ي ‪ ٚ‬سَٕیٗ ِٓ ‪ٞ‬بی ٔ‪ٍٛ‬ى ا‪ٙ‬بٍ‪ ٜ‬ىٍ آٖ وشبة ٍا ثبٍ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ثبٍ‪ٞ‬ب‬
‫سىَاٍ ٔی و‪ٙ‬ي سب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثؼبیی ٔی ٍٕي و‪ ٝ‬ثَای ثٕجبٍاٖ ا‪٥‬ال٭بسی ً‪ ٘ٙٞ‬ثب‬
‫هاللیشی ثيی‪ ٬‬ىٕز ث‪ ٝ‬لّٓ ‪ٙ‬ي‪ٕٞ ٚ ٜ‬بٖ آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬ب ٍا ثبٍ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ثبٍ‪ٞ‬ب ٔ‪ٚ‬ك ٔی و‪ٙ‬ي‬
‫سب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثيیٗ ‪َ٥‬یك ٍا‪ٞ‬ی دیيا و‪ٙ‬ي ثَای ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثو٘ ‪ٙٛٞ‬یبٍ ً‪ ٘ٙٞ‬ؿیِ‪ٞ‬بیی‬
‫ٍا ىٍ ه‪ٛ‬ى ػبٍی ٕبُى و‪ٔ ٝ‬ب٘‪ ٬‬اُ هیبَ ا٘يی‪ٚ‬ی اٗ ٔی ‪٘ٛٙ‬ي‪ٔ .‬فیي ث‪ٛ‬ىٖ‬
‫فٮبِیز ػيیيٗ ٔ‪ٛ‬فمیش‪ٟ‬بیی ٍا ثَای٘ ٍلٓ ٔی ُ٘ي ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬ثب ىٕز یبثی ث‪ٝ‬‬
‫دی‪َٚ‬فش‪ٟ‬بی ‪ٚ‬الٮی ُ٘يٌی ‪ٍ ،‬فش‪ٍ ٝ‬فش‪ ٝ‬هّك ه‪ٚ ٗٛ‬ػ‪ٛ‬ىی ػبیٍِیٗ هّك‬

‫‪21‬‬
‫ٔ‪ٙ‬فی ٔی ‪ٛٙ‬ى ‪ٍ ًٗٞ ٚ‬ا اُ ا٘يی‪ٌَ ٝٚ‬ی ‪ٚ‬الٮی ث‪ٕٛ ٝ‬ی ٌٕب٘‪ُ٘ ٝ‬ی ‪ ٚ‬اوشفب ث‪ٝ‬‬
‫لبِت ‪ٞ‬بیی ثب ىٕشَٕی َٕی‪ ٬‬ثٖ‪ٙ‬ي‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬ي ‪ٔ ٚ‬ب٘‪ ٬‬اُ ػيیز ا‪ِٚ‬ی‪ ٝ‬اٗ ىٍ‬
‫ٍٕیيٖ ث‪ٔ ٝ‬م‪ٛٞ‬ى ا‪ّٝ‬ی وشبة ٔی ‪ٛٙ‬ى‪.‬‬
‫كبَ فَ‪ٔ ٟ‬ی ٌیَیٓ و‪ ٝ‬ىٍ ٔم‪٦‬ٮی ىیٍَ اُ كیبر آٖ ٘‪ٛ‬ػ‪ٛ‬اٖ ‪ٔ ،‬ظال ىٍ ٔیبٖ‬
‫ٕبِی ‪ ،‬ى‪ٚ‬ثبٍ‪ٕٞ ٜ‬بٖ آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬ب ثَای ً‪َ٦ٔ ٘ٙٞ‬ف ‪٘ٛٙ‬ي‪ .‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬سؼَثیبر‬
‫لجّی اٗ ىٍٔی یبثي و‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب ٍا‪ٍٞ ٜ‬بیی اُ آٖ آٌب‪ٞ‬ی ‪ٞ‬ب و‪ ٝ‬ثَای ً‪٘ٙٞ‬‬
‫ث‪ٍٛٞ‬ر ثشی ىٍآٔي‪ ٜ‬ا٘ي ‪ٙ ،‬ىٖشٗ آٖ ثز إز‪.‬‬
‫ثز سب ُٔب٘ی ثز ث‪ٛ‬ى٘٘ ٍا ىٍ ً‪ ٗٞ‬سيا‪ٔ ْٚ‬ی ى‪ٞ‬ي و‪ ٝ‬ثب ؿ‪ٕٚ‬ی ٘یٕ‪ ٝ‬ثبُ ‪٘ ٚ‬یٕ‪ٝ‬‬
‫ثٖش‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آٖ ٍ٘ب‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬یٓ‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘یٓ ؿ‪ٕٚ‬بٕ٘بٖ ٍا ثج‪ٙ‬يیٓ – و‪ ٝ‬ایٗ وبٍ‬
‫ثَای ؿ‪ٕ ٓٚ‬بِٓ ثٖیبٍ ٕوز ‪ ٚ‬یب ث‪ ٝ‬سٮجیَی غیَ ٕٔىٗ ٔی ٕ٘بیي ‪ -‬ىیٍَ‬
‫ؿیِی ٍا ٘و‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ ىیي‪ ٚ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ثب ؿ‪ٕٚ‬بٖ وبٔال ثبُ ث‪ ٝ‬آٖ ٔ‪ٍ٘ ٫ٛ١ٛ‬ب‪ ٜ‬و‪ٙ‬یٓ‬
‫‪ٞ‬یؾ ‪ ٚ‬د‪ٛ‬ؿی اٗ ‪ٛٞ‬یيا ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ‪ٙ‬ي ‪ ٚ‬آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ىثبهشٍی ً‪ٙٞ‬ی اُ ثیٗ‬
‫ٔی ٍ‪ٚ‬ى‪.‬‬
‫س‪ٛ‬ػ‪: ٝ‬‬
‫‪ -1‬اُ ٔ‪ٙٙ َ٪ٙ‬بهشی ‪ َٞ‬ؿیِی و‪ ٝ‬ثَای ً‪َ٦ٔ ٗٞ‬ف ٔی ‪ٛٙ‬ى ثز ٔلٖ‪ٛ‬ة‬
‫ٔی ‪ٛٙ‬ى ‪ ٚ‬ثبیي ىٍ ا٘يی‪ ٝٚ‬ثز ‪ٙ‬ى‪ٙ‬ی ثب‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫‪ َٞ -2‬ؿیِی و‪ ٝ‬ىٍ ٭بِٓ ٔبى‪ٚ ٜ‬ػ‪ٛ‬ى ىاٍى ٔفیي إز ‪ ٚ‬ثبیي اُ ُا‪ٚ‬ی‪ٝ‬‬
‫فبیير ث‪ ٝ‬آٖ ٍَ٘یٖز‪.‬‬
‫اٖ٘بٖ ‪ٚ‬لشیى‪ ٝ‬ثش٘ ٍا ٔی ‪ٙ‬ى‪ٙ‬ي آٖ ٍا ى‪ٕ٘ ٍٚ‬ی ا٘ياُى ثّى‪ ٝ‬ثي‪ ٖٚ‬ه‪ٛ‬ىثبهشٍی‬
‫‪ -‬ثب ؿ‪ٕٚ‬ب٘ی ‪ٖٙ‬ش‪ٙ ٝ‬ي‪ٍ٘ ٚ – ٜ‬ب‪ٞ‬ی ٔشفب‪ٚ‬ر ث‪ ٝ‬آٖ ٔی ٍَ٘ى سب ثش‪ٛ‬ا٘ي فبیيسی‬
‫وٖت و‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍٕز آٖ٘ز و‪ٌ ٝ‬فش‪ٛٙ ٝ‬ى ٔ‪ٙ ٟٓ‬يٖ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭ی ثَای ً‪ٔ ٗٞ‬ب٘‪٬‬‬

‫‪20‬‬
‫اُ ىیي غیَ سٮ‪ٞ‬جی ٖ٘جز ث‪ ٝ‬آٖ ٔ‪ٔ ٫ٛ١ٛ‬ی ‪ٛٙ‬ى‪ .‬ایٗ ‪ٔ َٙٞ‬بٕز و‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘یٓ‬
‫‪ ٕٗ١‬ثز ٘ىَىٖ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭ی ىٍ ً‪ٚ ٚ ٗٞ‬ػ‪ٛ‬ىٔبٖ ‪ ،‬ثب ػيیز ث‪ ٝ‬آٖ ثذَىاُیٓ‪.‬‬
‫آٖ ٘‪ٛ‬ػ‪ٛ‬اٖ و‪ ٝ‬او‪َٔ ٖٛٙ‬ى ػ‪ٛ‬ا٘ی ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬إز ىٍٔی یبثي و‪ ٝ‬ىٍ ػ‪ٟ‬ز اٍسمب ‪ٚ‬‬
‫دی‪َٚ‬فز ٔٮَفشی ٘‪ٞ‬ف ٍا‪ٍ ٜ‬ا و‪ ٝ‬ىٍ ‪ٚ‬ال‪ٕ ٬‬بهشٗ ثز إز ٍا ‪٥‬ی وَى‪ ٜ‬إز‪.‬‬
‫ا‪ ٚ‬ىٍ ٔی یبثي و‪ ٝ‬ثز ٕبهشٗ ؿیِی ٘یٖز و‪ ٝ‬ىٍ ٔير و‪ٛ‬سب‪ٞ‬ی ‪ٙ‬ىُ ٌیَى‬
‫ثّى‪ ٝ‬یه وبٍ ٭َٕی إز‪ .‬ثبُ‪ ٓٞ‬ثب سٮٕك ىٍ سل‪ٛ‬الر ُ٘يٌی إشبىٗ ىٍ ٔی‬
‫یبثي و‪ ٝ‬إشبىٗ ُٔب٘ی ث‪ ٝ‬ثی‪ٔ ٘ٙ‬ی ٍٕي و‪ ٝ‬إشبىٗ ٍا و‪ٙ‬بٍ ٔی ٌٌاٍى‪.‬‬
‫كبَ ٕ‪ٛ‬اِی و‪َ٦ٔ ٝ‬ف ٔی ‪ٛٙ‬ى ایٗ إز و‪ ٝ‬ؿٍ‪ٔ ٝ٘ٛ‬ی س‪ٛ‬اٖ ثز ٍا و‪ٙ‬بٍ‬
‫ٌٌا‪ٙ‬ز؟‬
‫ثبیي س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ٙ ٝ‬ىُ ٌیَی ثز ىٍ ً‪َٕٞ ٗٞ‬ا‪ ٜ‬ثب ایٕبٖ ‪ ٚ‬ىٍ َٔسج‪ٝ‬‬
‫‪ٞ‬بی ثبالسَ س‪ٛ‬اْ ثب یمیٗ إز‪ .‬ىٍ غیَ ای‪ٍٛٞٙ‬ر آٖ ثز ٘یٖز‪ .‬ثز ثبیي ث‪ٌٝ٘ٛ ٝ‬‬
‫ای ثب‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬اٖ٘بٖ كشی كب‪ َ١‬ثب‪ٙ‬ي ػب٘٘ ٍا ٘یِ ىٍ دبی ثش٘ فيا و‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫ىٍ ؿ‪ٙ‬یٗ ‪١ٚ‬ٮیز ‪ ٚ‬ویفیز ‪ ٚ‬كبِز ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىیی ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬شکی ‪ٙ‬ىُ ٌَفز ثبیي‬
‫آٖ ٍا ٔغش‪ ٓٙ‬ىاٖ٘ز ‪ ٚ‬ا٘يی‪ ٝٚ‬ث‪َٟ‬ثَىاٍی كياوظَی ٍا ىٍ ً‪ ٗٞ‬ػبٍی ٕبهز ‪ٚ‬‬
‫ثَ سيا‪ ْٚ‬آٖ إَاٍ ‪ٍُٚ‬یي‪.‬‬
‫آٖ َٔى ػ‪ٛ‬اٖ ىٍٔی یبثي و‪ ٝ‬اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی ىیٍَی ٘یِ ث‪ ٝ‬ىٍیبفش‪ٟ‬بی إشبىٗ ىٕز‬
‫یبفش‪ ٝ‬ا٘ي ‪ِٚ‬ی إشبى ٘‪ٚ‬ي‪ ٜ‬ا٘ي‪ .‬ؿَا؟؟؟؟‬
‫آیب ىاٖ٘شٗ ‪ٕٞ‬یٗ آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬بی ػبٍی ىٍ ‪ٝ‬فلبر وشبة – و‪ ٝ‬ىٍ ػبی ه‪ٛ‬ى‬
‫ثٖیبٍ ٔ‪ٚ‬ىُ ٔی ٕ٘بی‪ٙ‬ي – وفبیز ٔی و‪ٙ‬ي یب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثبیي ٍ٘ب‪ٞ‬ی ىیٍَ ىا‪ٙ‬ز یب‬
‫وبٍ‪ٞ‬بی ىیٍَی ٍا ٘یِ ىٍ ىٕش‪ ٍٛ‬وبٍ ه‪ٛ‬ى ٌٌا‪ٙ‬ز‪.‬‬
‫س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬اٍ٘یِ‪ ٜ‬ا‪ّٝ‬ی وّ‪ٙ‬ؼبٍ ٍفشٗ آٖ َٔى ػ‪ٛ‬اٖ ثب وشبة ٔ‪ٍٛ‬ى‬

‫‪22‬‬
‫٭الل‪ ٝ‬اٗ ثز ث‪ٛ‬ىٖ آٖ إز‪ .‬اُ یه ٕ‪ ٛ‬ثب ایٕب٘ی ِ٘ىیه ث‪ ٝ‬یمیٗ ىٍیبفش‪ٝ‬‬
‫إز و‪ٕ ٝ‬و‪ٙ‬بٖ ثش٘ كك إز ‪ ٚ‬اُ ٕ‪ٛ‬ی ىیٍَ ‪ٚ‬لشیى‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى ٔی ٍَ٘ى ىٍ‬
‫ٔی یبثي و‪ٞ ٝ‬يف ‪ٔ ٚ‬م‪ٛٞ‬ى ٔلمك ٘‪ٚ‬ي‪ ٜ‬إز‪ .‬اُ ایٗ َٔكّ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ثٮي ً‪ ٗٞ‬ىٍ‬
‫ویفیشی لَاٍ ٔی ٌیَى و‪ ٝ‬آٔبىٌی ىٍیبفز ٘م‪١ ٝ٦‬ٮف‪ٟ‬بی ثش٘ ٍا ٘یِ ىا‪ٙ‬ش‪ٝ‬‬
‫ثب‪ٙ‬ي سب ثّى‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘ي اُ ایٗ ثالسىّیفی ثیَ‪ ٖٚ‬آیي ‪ٔ ٚ‬ظُ ىیٍَاٖ ُ٘يٌی ٭بىی٘‬
‫ٍا ٕذَی و‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪ٙ‬بیي ‪ٕٞ‬یٗ سغییَ ویفیز ٭ّٕىَىی ً‪ ٗٞ‬ىٍ آٖ ٔم‪٦‬ٮی و‪ ٝ‬ثَ ٍ‪ٚ‬ی ثش٘ ُ‪ْٚ‬‬
‫وَى‪ ٜ‬إز ‪ ،‬فَیجی ىیٍَ ثب‪ٙ‬ي ثٕ‪ ٍٛ٪ٙ‬ای‪ٙ‬ى‪٘ ٝ‬ش‪ٛ‬ا٘ي ثب ؿ‪ٕٚ‬ب٘ی وبٔال ثبُ ث‪ٝ‬‬
‫ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬ث‪ٍَٙ‬ى‪ ( .‬س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ًٗٞ ٝ‬ى‪ٔ ٕٗٙ‬ب ٘یٖز ثّى‪ ٝ‬ىٍ ‪َٛ٥‬‬
‫ُٔبٖ ىٍ ٍ‪ٚ‬یبٍ‪ٚ‬یی ثب ‪ِٞ‬اٍٍاٖ ‪ِٞ‬اٍ ى‪ ٚ ُٚ‬وّه ‪َٕ ،‬ىٌٍٓ ‪٘ ٚ‬ب‪ٙ ٍٖٕٛٞ‬ي‪ٜ‬‬
‫إز ٔب ثبیي ثب ً‪ٕٙٞ‬بٖ ‪ٕٞ‬يٍىی و‪ٙ‬یٓ ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ا‪ ٚ‬فَ‪ٝ‬ز ى‪ٞ‬یٓ سب ثش‪ٛ‬ا٘ي ٍا‪ ٜ‬ثَ‪ٖٚ‬‬
‫ٍفشی ٍا ىٍ دی٘ ثٍیَى)‬
‫فَ‪ٔ ٟ‬ی ٌیَیٓ آٖ ػ‪ٛ‬اٖ و‪ ٝ‬سب ث‪ ٝ‬آٖ ٔم‪ ٬٦‬إشبىٗ ٍا ٘يیي‪ ٜ‬إز ث‪ٍٛ٦‬‬
‫اسفبلی ا‪ٍ ٚ‬ا ٔاللبر و‪ٙ‬ي ‪ ٚ‬ىٍ ىیبِ‪ٌٟٛ‬بیی و‪ ٝ‬ثی‪ٚٙ‬بٖ ٍى‪ٚ‬ثيَ ٔی ‪ٛٙ‬ى ػَل‪ٝ‬‬
‫ای ىٍ ً‪ٙ ٘ٙٞ‬ىُ ثٍیَى ٔج‪ٙ‬ی ثَ ای‪ٙ‬ى‪٘ " ٝ‬ى‪ٙ‬ي إشبى ٍا‪ٍ ٜ‬ا ا‪ٙ‬شجب‪ٍ ٜ‬فش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي"‪.‬‬
‫‪ٝ‬لیق آٖ إز و‪ٌ ٝ‬فش‪ٛٙ ٝ‬ى" اُ إشبى ىٍٓ ٕ٘ی ٌَفشٓ ثّى‪ ٝ‬ثٕ‪ ٍٛ٪ٙ‬دَ‬
‫وَىٖ ٭مي‪ٞ‬بی ٍ‪ٚ‬ا٘ی اْ ا‪ٍ ٚ‬ا ٔی دَٕشیيْ "‪.‬‬
‫‪ ....‬اُ ای‪ٙ‬ؼبٕز و‪ ٝ‬سلمیك آغبُ ٔی ٌَىى‪ ٚ .‬غبیز سلمیك ىٍ ٌبْ ا‪ َٚ‬ثَای ٍى‬
‫وَىٖ ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬سلمیك إز ‪ ٚ‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪٘ ٝ‬ش‪ٛ‬ا٘یٓ فَ‪١‬ی‪ٙ ٝ‬ىُ ٌَفش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ىٍ ً‪ٗٞ‬‬
‫ٍا ٍى و‪ٙ‬یٓ ىٍ آٖ ‪ٍٛٝ‬ر ه‪ٛ‬ىثو‪ٛ‬ى فَ‪١‬ی‪ ٝ‬سبییي ٔی ‪ٛٙ‬ى‪.‬‬
‫آٖ ػ‪ٛ‬اٖ ٍا‪ٕ ٜ‬وشی ٍا ىٍ دی٘ ىاٍى ‪ ٚ‬ثبیي ثش‪ٛ‬ا٘ي ث‪٦ٙٔ ٍٛ٦‬می ‪ ٚ‬٭مال٘ی ثَای‬

‫‪23‬‬
‫ً‪ ٘ٙٞ‬اطجبر و‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬إشبىٗ ا‪ٙ‬شجب‪ ٜ‬وَى‪ ٜ‬إز سب ‪ٙ‬بیي ً‪ ٗٞ‬اُ ػبٍی وَىٖ‬
‫افىبٍ ىٕز ثَىاٍى‪ .‬ىٍ ‪ٕٞ‬یٗ كیٗ ثَاٍ٘یوشٍی ‪ٞ‬یؼب٘ی – ثيِیُ كٔ فَیت‬
‫ه‪ٍٛ‬ىٌی اٗ ‪ -‬ث‪ ٝ‬وٕه ا‪ٔ ٚ‬ی آیي ‪ ٚ‬اٍ٘یِ‪٢ٔ ٜ‬ب٭فی ٍا ىٍ ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىٗ ‪ٙ‬ىُ‬
‫ٔی ى‪ٞ‬ي سب ثش‪ٛ‬ا٘ي ىٍ ٍإشبی سلمیمبس٘ ٔ‪ ٕٓٞ‬ثب‪ٙ‬ي‪ٕٞ ٚ .‬ـ‪ٙ‬یٗ اُ ٕ‪ٛ‬ی ىیٍَ‬
‫ایٗ آٌب‪ٞ‬ی ٍا ٘یِ ىٍ ً‪ ٘ٙٞ‬ىاٍى و‪ ٝ‬إشبىٗ ٘یِ ُٔب٘ی ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬ى‪ٛ‬فبیی‬
‫ٍٕیي‪ ٜ‬إز و‪ ٝ‬إشبىٗ ٍا و‪ٙ‬بٍ ٌٌا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬إز‪ .‬سٕبْ ایٗ ٔ‪ٛ‬اٍى ىٕز ث‪ ٝ‬ىٕز‬
‫‪ٔ ٓٞ‬ی ى‪ٙٞ‬ي سب یه د‪ٕٛ‬ز ا٘ياُی سٕبْ ‪ ٚ‬وٕبَ كبىص ‪ٛٙ‬ى‪.‬‬
‫اُ ایٗ َٔكّ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ثٮي إز و‪ ٝ‬آٖ ػ‪ٛ‬اٖ سٕبْ ٭‪ٛ‬أُ ٍا ىٍ اهشیبٍ ٔی ٌیَى ثَای‬
‫ٍٕیيٖ ث‪ٞ ٝ‬يف٘‪ .‬ا‪ِٚ‬یٗ ٌبْ آٖ إز و‪ ٝ‬ثو‪ٛ‬ثی ثَ وشبة إشبىٗ ّٖٔ‪٤‬‬
‫ث‪ٛٚ‬ى‪ .‬ؿىبٍ ٔی ‪ٛٙ‬ى وَى؟ آیب ث‪ ٝ‬غیَ اُ ه‪ٛ‬ا٘يٖ ‪ٙٛ٘ ٚ‬شٗ ‪ٔ ٓٞ‬ی س‪ٛ‬اٖ ٍاث‪ٝ٦‬‬
‫ای ثَای وشبة ٔش‪ٙ ٍٛٞ‬ي؟ آیب ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬يٌی ٔی س‪ٛ‬ا٘ي ىٍ ػ‪ٟ‬ز ث‪ٟ‬شَ ف‪ٕٟ‬یيٖ‬
‫وشبة ٔفیي ثب‪ٙ‬ي؟ آیب ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬سٕبْ ٕو‪ٙ‬ب٘٘ ٍا ىٍ وشبث٘ ثیبٖ ٔی و‪ٙ‬ي یب‬
‫ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ب ث‪ ٝ‬ىالیّی ثٮ‪٢‬ی اُ كَف‪ٟ‬بی٘ ٍا ٕ٘ی ُ٘ي ‪ ٚ‬یب َٕثٖش‪ٔ ٝ‬ی ٌ‪ٛ‬یي؟‬
‫ٍَ٘یٖشٗ ث‪ ٝ‬الثالی ٕ‪َٞ٦‬ب ‪٘ ٚ‬ف‪ ًٛ‬ث‪ ٝ‬الی‪ٞ ٝ‬بی ُیَیٗ سفىَ ا‪ّٝ‬ی ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ٟٓٔ ٜ‬‬
‫إز یب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ف‪ٕٟ‬یيٖ ٔ‪٦‬بِت وشبة؟ آیب ٔی ‪ٛٙ‬ى وشبثی ٍا ثي‪ ٖٚ‬ىٍ ٘‪َ٪‬‬
‫ٌَفشٗ ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬اٗ ٔ‪ٍٛ‬ى ثٍَٕی لَاٍ ىاى؟‬
‫(ثَای ف‪ٕٟ‬یيٖ ‪ ٚ‬ىٍن ‪ٚ‬الٮی كبِز ‪ ٚ‬ویفیز ً‪ٙٞ‬ی ‪ٚ ٚ‬ػ‪ٛ‬ىی یه ٔٮشبى‬
‫ؿبٍ‪ ٜ‬ای ٘یٖز ػِ ای‪ٙ‬ى‪ٔ ٝ‬ٮشبى ‪ٛٙ‬یٓ‪ .‬فَ‪ٚ‬یي ‪ ٚ‬ى‪ٕٚ‬ش٘ س‪ٕٞ‬یٓ ٌَفش‪ ٚ ٝ‬ای‪ٙ‬ىبٍ‬
‫ٍا ا٘ؼبْ ٔی ى‪ٙٞ‬ي و‪ ٝ‬فَ‪ٚ‬یي ه‪ٛ‬ى ٍا ٘ؼبر ىاى‪ِٚ ٜ‬ی ى‪ٕٚ‬ش٘ ٔٮشبى ٔی ٔب٘ي‪.‬‬
‫ٔب ػ‪ٛ‬ا٘بٖ أَ‪ُٚ‬یٗ ثی‪ٚ‬شَ ٭الل‪ٙٔ ٝ‬ي ث‪ ٝ‬سؼَث‪ٙ ٝ‬و‪ٞ‬ی ‪ٖٞ‬شیٓ سب إشفبى‪ ٜ‬اُ‬
‫سؼَثیبر ىیٍَاٖ‪ .‬س‪ٝٛ‬ی‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ىْ ‪ ٚ‬كمیمز ػ‪ٛ‬یبٖ آٖ إز و‪ٕ ٝ‬ٮی‬

‫‪24‬‬
‫و‪ٙ‬یٓ ؿیِ‪ٞ‬بی ه‪ٛ‬ة ٍا سؼَث‪ ٝ‬و‪ٙ‬یٓ ‪ٔ -‬ظُ ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ٌ ٜ‬ی ‪ ٝ٘ -‬ؿیِ‪ٞ‬بی ه‪َ٘٦‬بن‬
‫‪ٚ ٚ‬یَاٍَ٘ ٍا‪).‬‬
‫ثبٌَُىیٓ ث‪ ٝ‬آٖ ػ‪ٛ‬اٖ ‪ ٚ‬ا٘يی‪ٞ ٝٚ‬بی ػيیيٗ ؛‬
‫س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬سٕبْ ایٗ افىبٍ ػيیي ‪ٙ‬ىُ ٌَفش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ىٍ ً‪ ، ٗٞ‬ىٍ‬
‫ٍإشبی ٍ‪ٚ‬ىٍٍ‪ٚ‬یی ثب ثز ‪ٍٞ ٚ‬بیی اُ آٖ إز ٘‪ ٝ‬ؿیِ‪ٞ‬بی ىیٍَ‪ٞ .‬يف‬
‫‪ٙ‬ىٖز ثز إز ٘‪ٛ٘ ٝ‬یٖ‪ٙ‬يٌی ‪ ٚ‬یب ایي‪ ٜ‬دَىاُی ىٍ أَ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٚ ٝ‬یب ‪ٞ‬يفی‬
‫ىیٍَ‪.‬‬
‫ای‪ٙ‬ؼبٕز و‪ ٝ‬اٖ٘بٖ اُ ا٘ي‪ٚ‬هش‪ٞ ٝ‬بی ‪ٙٙ‬بهشی ً‪ ٘ٙٞ‬ىٍ ٍٕیيٖ ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬إش‪ ٝ‬اٗ‬
‫ث‪ٔ َٜٟ‬ی ثَى ‪ٍ ٚ‬ا‪ٞ‬ی ٘‪ٍ ٛ‬ا هّك ٔی و‪ٙ‬ي‪ .‬ىٍ ایٗ ‪١ٚ‬ٮیز ٍ‪ٚ‬كی ‪ٍٚ ،‬ا٘ی ‪ٚ‬‬
‫ٔٮَفشی إز و‪ ٝ‬٭ّٓ ‪ ٚ‬ىا٘٘ ث‪ ٝ‬وٕه اٖ٘بٖ ٔی آیي ثَای كُ ٖٔئّ‪ٚ ٝ‬الٮی‬
‫دی٘ ٍ‪ٚ‬ی٘‪ٙ .‬ه ٘ى‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬ىٍ ثلَا٘‪ٟ‬بی ٔٮَفشی ‪ٍٚ ٚ‬ا٘ی ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىیٕبٖ ‪ ،‬ىا٘٘‬
‫‪ٞ‬بی ٌٌ‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ا٘جب‪ٙ‬ش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ىٍ ً‪ٕٙٞ‬بٖ كيالُ یىجبٍ َٔ‪ٔ ٍٚ‬ی ‪٘ٛٙ‬ي‪ُ .‬یَا و‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب‬
‫ىا‪ٙ‬ش‪ٞ ٝ‬بی ٔب ‪ٕٞ‬بٖ ىا٘٘ ‪ٞ‬ب ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫كبَ فَ‪ ٟ‬ثٍیَیٓ آٖ ػ‪ٛ‬اٖ سل‪ٞ‬یالر ٭بِی‪ٍ ٝ‬ا ىٍ ٍ‪ٙ‬ش‪ٟٙٔ ٝ‬يٕی اهٌ وَى‪ٜ‬‬
‫ثب‪ٙ‬ي ‪ٔ ٚ‬يسی ‪ ٓٞ‬ثب آٖ ٭ّ‪ ْٛ‬ث‪ ٍٛ٦‬٭ّٕی وبٍ وَى‪ ٜ‬ثب‪ٙ‬ي‪ .‬ؿ‪ ٝ‬اسفبلی ٔی افشي؟‬
‫٘بٌ‪ٟ‬بٖ ث‪ ً٘ٙٞ ٝ‬ه‪ٔ ٍٛ٦‬ی و‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬وشبة دی٘ ٍ‪ٚ‬ی٘ ٍا اُ ُ‪ٚ‬ایبی ٔوشّفی‬
‫ٍ٘ب‪ ٜ‬و‪ٙ‬ي ‪ ٕٗ١ ٚ‬٭يْ اوشفب ث‪ ٝ‬ىٍن ‪ٝ‬فل‪ ٝ‬ث‪ٝ ٝ‬فل‪ٍ ، ٝ‬اث‪ ٝ٦‬ای ٔ‪٦ٙ‬می ثیٗ‬
‫اػِا ا‪ّٝ‬ی ثیبثي سب ‪ٙ‬بیي ثش‪ٛ‬ا٘ي ث‪ ٝ‬ا‪ّ٦ٔ ُٝ‬ت دی ثجَى‪.‬‬

‫‪25‬‬
 ‫مفًُم مطالعٍ ترسیمی یا مُىذسی مطالعٍ‬

‫تعریف ‪ٟٙٔ :‬يٕی ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬ثب سَٕیٓ ٘م‪٦ٖٔ ٝٚ‬ق ٔ‪٦‬بِت وشبة ‪ -‬ث‪ٍٛٞ‬ر‬
‫فّ‪ٛ‬ؿبٍر ‪ٔ -‬شيی ػيیي ىٍ ٌٍَِٔىا٘ی ا‪٥‬ال٭بر(یبىٌیَی)إز و‪ ٝ‬ىٕشیبثی‬
‫ث‪ ٝ‬ا٘ي‪ٚ‬هش‪ٞ ٝ‬بی كبف‪(ٝ٪‬یبىآ‪ٍٚ‬ی) ٍا ىٍ ُٔبٖ ٘یبُ ‪ ٚ ُٟٕ ،‬إٓبٖ ٔی و‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫دامىٍ كاربرد ‪َ٥ :‬ف ‪ ٚ‬سَٕیٓ ٘م‪ ٝٚ‬وشبة ٍا ٔی س‪ٛ‬اٖ ثَای وّی‪ ٝ‬وشبث‪ٟ‬بی‬
‫ىٍٕی ‪ ،‬٭ّٕی ‪ٔ ٚ‬ٮَفشی ثىبٍ ثَى‪.‬‬

‫شرح مًضًع ‪ٟٙٔ :‬يٕبٖ ثَای ٍٕیيٖ ث‪ ٝ‬یه اكب‪ ٝ٥‬وبُٔ ‪ ٚ‬ػبٔ‪ ٬‬ث‪ٝ‬‬
‫ٔلي‪ٚ‬ى‪٩ٚ ٜ‬بیف‪ٚ‬بٖ ‪ ،‬ثب ُثب٘ی ٔ‪ٚ‬شَن ‪ٕ ،‬ٮی ٔی و‪ٙٙ‬ي ٘م‪ٞ ٝٚ‬بی ٔوشّفی اُ‬
‫ٕیٖشٓ ٔ‪ٍٛ‬ى ٘‪َٙ٪‬بٖ ٍا س‪ِٛ‬یي ٕ٘بی‪ٙ‬ي‪ .‬ایٗ ٘م‪ٞ ٝٚ‬ب ث‪ٙ‬ب ث‪ ٝ‬وبٍثَى‪ٞ‬بی ٔوشّف ٔی‬
‫س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ث‪ٚ‬ىّ‪ٟ‬بی ٘م‪ٔ ٝٚ‬بىٍ(‪٘ ، )general‬م‪ ٝٚ‬ثو‪ٚ‬ی اُ ٕیٖشٓ(‪، )part-part‬‬
‫٘م‪ ٝٚ‬دبی‪ ٝ‬ای (‪ ٚ ) basic‬یب ٘م‪ ٝٚ‬ػِئی (‪ )detail‬ثب‪ٙٙ‬ي‪ .‬ثب ث‪ٙٔ َٜٟ‬يی اُ‬
‫سؼبٍة ٔ‪ٟٙ‬يٕبٖ ىٍ أَ س‪ِٛ‬یي ٘م‪ٕ ، ٝٚ‬ٮی ثَ آٖ ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ث‪ٛ‬ى سب ٘م‪ٞ ٝٚ‬بی‬
‫ٔوشّفی ث‪ٙ‬ب ث‪ ٝ‬وبٍثَى‪ٞ‬بی اُ دی٘ سٮییٗ ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬اُ ٔ‪٦‬بِت وشبث‪ٟ‬ب س‪ٟ‬ی‪ٌَ ٝ‬ىى‪ .‬اُ‬
‫ایٗ ٍ‪ ٚ‬فّ‪ٛ‬ؿبٍس‪ٟ‬بی ٔوشّفی ىٍ ٕ‪ٛ٦‬ف ٔشفب‪ٚ‬ر اُ ٔ‪٦‬بِت وشبث‪ٟ‬ب س‪ٟ‬ی‪ٔ ٝ‬ی‬
‫ٌَىى‪.‬‬
‫‪ Key Flowchart‬ىٍ ‪ٚ‬الٮ‪ ٝ‬إشو‪ٛ‬اٖ ث‪ٙ‬يی ٔ‪٦‬بِت وشبة ٍا ىٍ ثَ ٔی ٌیَى‬
‫و‪ ٝ‬اُ ا‪ٕٞ‬یز ثبالیی ثَه‪ٍٛ‬ىاٍ إز‪ .‬ثَای ىٕشیبثی ث‪ ٝ‬ایٗ ٘م‪ٔ ٝٚ‬بىٍ ‪ ،‬اثشيا ثبیي‬
‫٘م‪ٞ ٝٚ‬بی ُیَ ٔؼٕ‪ٛ‬٭‪ ٝ‬س‪ٟ‬ی‪ٌَ ٝ‬ى٘ي سب ثش‪ٛ‬اٖ ثب َٔػ‪ ٬‬لَاٍ ىاىٖ آٖ ٘م‪ٞ ٝٚ‬بی‬

‫‪26‬‬
‫ُیَ ٔؼٕ‪ٛ‬٭‪ ٝ‬ث‪٘ ٝ‬م‪ٔ ٝٚ‬بىٍ ٍٕیي‪ .‬دٔ اُ س‪ِٛ‬یي ‪ Key Flowchart‬ثَای‬
‫وشبة هب‪ٝ‬ی ‪ ،‬آٖ ٔيٍن ه‪ٛ‬ى ٖٔشمال ٔی س‪ٛ‬ا٘ي َٔػ‪ٕ ٬‬بیَ ٘م‪ٞ ٝٚ‬بی َٔسج‪٤‬‬
‫ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫یکبار برای َمیشٍ ‪٦ٔ :‬بِٮ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬ي‪ ٜ‬ثَای ىٍن وشبثی ‪ٕٞ‬ب٘‪ٙ‬ي ٔ‪ٟٙ‬يٕبٖ یىجبٍ‬
‫اَّ٘ی ٔی ٌٌاٍى ‪ ٚ‬ثبٍ‪ٞ‬ب اُ آٖ ث‪ٔ َٜٟ‬ی ثَى‪ٕٞ .‬ی‪ٙ‬ى‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬فىَ ٔی‬
‫افشي ؿٍ‪٘ ٝ٘ٛ‬م‪ ٝٚ‬وشبث٘ ٍا ‪َ٥‬ف ٍیِی و‪ٙ‬ي ٘به‪ٛ‬إش‪ٚ ٝ‬اٍى ف‪٢‬بی یبىٌیَی‬
‫ٔ‪٦‬بِت وشبة ٔی ‪ٛٙ‬ى ‪ ٚ‬ثبُی و‪ٙ‬بٖ ه‪ٛ‬إش‪٘ ٝ‬به‪ٛ‬إش‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ىٍن ٔ‪ٛ٘ ٍٛ٪ٙ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ٜ‬‬
‫وشبة ٔي ٘‪٘ َ٪‬بیُ ٔی ٌَىى‪ٙ .‬بیي ىٍ اثشيای أَ ایٗ ٍ‪ ٗٚ‬یبىٌیَی ثَای سبُ‪ٜ‬‬
‫وبٍاٖ أَی ٔ‪ٚ‬ىُ ‪ ٚ‬ثی طَٕ ث‪ َ٪ٙ‬آیي ‪ِٚ ،‬ی ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ٛٔ ٝ‬فك ث‪ ٝ‬س‪ِٛ‬یي ا‪ِٚ‬یٗ ٘م‪ٝٚ‬‬
‫وشبثی ث‪ٛٚ‬یٓ ىٍ ٔی یبثیٓ و‪ ٝ‬اىٍاوبسٕبٖ ؿميٍ ٔشفب‪ٚ‬ر إز ٖ٘جز ث‪ٝ‬‬
‫ٍ‪ٟٙٚ‬بی دی‪ٚ‬یٗ‪.‬‬

‫تًلیذ وقشٍ كتاب تًسط شخص مطالعٍ كىىذٌ ‪َ٥ :‬ف ٘م‪٘ ٝٚ‬یبُ ث‪ ٝ‬سفىَ‬
‫‪ ٚ‬سٮٕمی ثب ‪َٝ‬ف ‪ٚ‬لز الُْ ‪ ٚ‬وبفی ىٍ كبِز آٍأ٘ ً‪ ٗٞ‬إز ‪ ،‬ىٍ كبِیى‪ٝ‬‬
‫ه‪ٛ‬ا٘يٖ ٔ‪٦‬بِت ث‪ٍٛٞ‬ر ‪٥ٛ٥‬ی ‪ٚ‬اٍ ٔی س‪ٛ‬ا٘ي س‪ٛ‬أب ثب ىٌٍیَی ً‪ ٗٞ‬ث‪ٝ‬‬
‫ٔ‪ٛ١ٛ‬٭بر ىیٍَ ٘یِ ‪ٍٛٝ‬ر ٌیَى‪ .‬ثبیي ثَ ایٗ ٘ىش‪َ٩ ٝ‬یف س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ز و‪ٝ‬‬
‫كشی ثٍَٕی ٘م‪ ٝٚ‬ای و‪ ٝ‬س‪ ٤ٕٛ‬ه‪ٛ‬ى فَى س‪ِٛ‬یي ٘‪ٚ‬ي‪٘ ٜ‬یِ ٔی س‪ٛ‬ا٘ي ََٕٕی‬
‫ثب‪ٙ‬ي‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬س‪ٝٛ‬ی‪ ٝ‬اویي ٔی ‪ٛٙ‬ى و‪ ٝ‬كشٕب ٘م‪ٞ ٝٚ‬ب ٍا ه‪ٛ‬ىسبٖ س‪ٟ‬ی‪ ٝ‬و‪ٙ‬یي‬
‫كشی اٌَ ثَای ثبٍ ا‪٘ َٚ‬بل‪٘ ٚ ٜ‬بٔف‪ ْٟٛ‬ثب‪ٙٙ‬ي‪ .‬س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬یبىٌیَی‬
‫ثٮي اُ س‪ِٛ‬یي ٘م‪٘ ٝٚ‬یٖز ثّى‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬ي‪ِٕٔٞ ٜ‬بٖ ثب س‪ِٛ‬یي ٘م‪ٔ ٝٚ‬فب‪ٞ‬یٓ ٍا یبى‬

‫‪27‬‬
‫ٔی ٌیَى‪ .‬یب ث‪ ٝ‬ثیب٘ی ىلیك سَ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬س‪ِٛ‬یي ٘م‪ٖٔ ٝٚ‬شِّْ یبىٌیَی إز ث‪ٍٛ٦‬یى‪ٝ‬‬
‫اٌَ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ىٍن ٔفب‪ٞ‬یٓ ٘بیُ ٘‪ٛٚ‬ى ا‪ٝ‬ال ٕ٘ی س‪ٛ‬ا٘ي ٘م‪ ٝٚ‬وشبث٘ ٍا‬
‫‪َ٥‬ف ٍیِی و‪ٙ‬ي‪ .‬ایٗ ٍ‪ ٗٚ‬ث‪َُ٥ ٝ‬ی ثب‪٘ ٍٚ‬ىَىی ً‪ٍ ٗٞ‬ا ىٍ ‪١ٚ‬ٮیز سفىَ‬
‫لَاٍ ٔی ى‪ٞ‬ي ٘‪ ٝ‬س‪.ٓٞٛ‬‬

‫وًزادی كٍ می خًاَذ راٌ رفته یاد بگیرد ‪ :‬ىٍ ٍإشبی س‪ِٛ‬یي ٘م‪ٝٚ‬‬
‫‪ٞ‬بی وشبث‪ٟ‬ب ‪ ،‬ه‪ٛ‬ىٔبٖ ٍا ثبیي و‪ٛ‬ىوبٖ ٘‪ٛ‬دبیی ىٍ ٘‪ َ٪‬ثٍیَیٓ و‪ٔ ٝ‬ی ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬یٓ‬
‫ٍا‪ٍ ٜ‬فشٗ ٍا یبى ثٍیَیٓ‪ٕٞ .‬یٗ ٘يإشٗ ‪ ٚ‬ه‪ٛ‬إشٗ ‪ ،‬ه‪ٛ‬ى اٍ٘یِ‪ ٜ‬ای س‪ٛ‬اْ ثب ‪ٚ‬ػي‬
‫‪ٞ ٚ ٍٛٙ ٚ‬یؼبٖ ىٍ ٔب ث‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ى ٔی آ‪ٍٚ‬ى‪.‬‬

‫‪28‬‬
 ‫جًان ي رياوشىاسی وًیه‬
‫ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٞ ٝٞ‬بی ٔب ىٍ ٖٔیَ وٖت ٔٮَفز ‪ ،‬دٔ اُ سّ‪ٍَٙ‬ی و‪ ٝ‬ىٍ ٍ‪ٞ‬بیی اُ‬
‫ف‪ٚ‬بٍ ٕ‪ٍٙ‬یٗ ه‪ٛ‬ىثبهشٍی ثَای٘ فَا‪ٙ ٓٞ‬ي‪ ٜ‬إز ‪ٕٞ‬شی ٔی و‪ٙ‬ي ثَای ای‪ٙ‬ى‪ٝ‬‬
‫ه‪ٛ‬ى ‪ٙ‬و‪ٞ‬ب ثش‪ٛ‬ا٘ي ثب ُثبٖ ‪ ٚ‬ىیيٌب‪ٍٚ ٜ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕبٖ أَ‪ُٚ‬یٗ آ‪ٙٙ‬ب ‪ٛٙ‬ى‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ٚ‬‬
‫٭ِْ ٍا ػِْ وَى‪ ، ٜ‬هیِ ثَٔی ىاٍى ثَای وٖت ٔيٍن ف‪ٛ‬ق ِیٖب٘ٔ ىٍ ٍ‪ٙ‬ش‪ٝ‬‬
‫ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی‪.‬‬
‫لجُ اُ ‪ٍٚٚ‬ى ث‪ ٝ‬سَْ ا‪ ، َٚ‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬٭الل‪ ٚ ٝ‬اٍ٘یِ‪ٙ ٜ‬ىُ ٌَفش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ىٍ‬
‫‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ىٗ ‪ ،‬ثو‪ٚ‬ی اُ وشبث‪ٟ‬بی ‪ٕٞ‬بٖ سَْ ٍا ٔ‪٦‬بِٮ‪ٔ ٝ‬ی و‪ٙ‬ي سب ثب آٔبىٌی ثی‪ٚ‬شَی‬
‫ىٍ والٓ ىٍٓ ك‪ ٍٛ٢‬یبثي‪ ٚ .‬اُ ٕ‪ٛ‬ی ىیٍَ ه‪ٛ‬ى ٍا آٔبى‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬ي سب ثب‬
‫سّٖیٓ ثی ؿ‪ ٚ ٖٛ‬ؿَا ىٍ ثَاثَ سٮّیٕبر ‪ٞ ٚ‬يایش‪ٟ‬بی إشبىٗ ثش‪ٛ‬ا٘ي ثی‪ٚ‬شَیٗ‬
‫ث‪ َٜٟ‬ثَىاٍی ٍا ٕ٘بیي‪.‬‬
‫اثشيا إشبىٗ هبٕ٘ی ثٌٍِ‪ٛ‬اٍ إز و‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ب ث‪ ٝ‬ىالیّی ىٍ ٘یٕ‪ ٝ‬سَْ سل‪ٞ‬یّی ثب‬
‫آلبی ىوشَ ػ‪ٛ‬ا٘ی سٮ‪ٛ‬ی‪ٔ ٠‬ی ‪ٛٙ‬ى‪َٕ .‬وبٍ هب٘ٓ إشبى ثٖیبٍ ٘ىش‪ٕٙ ٝ‬غ ‪ ٚ‬سیِ‬
‫ثیٗ إز ‪ٔ ،‬ظُ ثّجُ ٕوٗ ٔی ٌ‪ٛ‬یي ‪ٞ ٚ‬یؾ كَف ‪ ٚ‬وّٕ‪ ٝ‬ای ٍا اُ وشبث‪ٟ‬ب‬
‫فَأ‪ٕ٘ ٗٛ‬ی و‪ٙ‬ي ‪ٌٛ ،‬یی ٘‪ٛ‬اٍی ‪١‬ج‪ٙ ٤‬ي‪ ٜ‬إز‪.‬‬
‫ػ‪ٛ‬اٖ ىا٘‪ٚ‬ؼ‪ ٛ‬ثب ٭‪ٚ‬ك ‪ ٚ‬٭الل‪ ٝ‬لجُ اُ والٓ وشبث‪ٟ‬ب ٍا ٔی ه‪ٛ‬ا٘ي ‪ ٚ‬ثَ ‪ٞ‬يایش‪ٟ‬ب ‪ٚ‬‬
‫ٍا‪ٞ‬جَی‪ٟ‬بی هب٘ٓ إشبى ا٭شٕبى وَى‪ ، ٜ‬دی٘ ٔی ٍ‪ٚ‬ى‪ .‬اٍ٘یِ‪ ٚ ٜ‬٭الل‪ٙٔ ٝ‬يی آ٘ميٍ‬
‫ُیبى إز و‪ ٕٝ َٞ ٝ‬وشبة – ُٔی‪ٍٚ ٝٙ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی دی‪َٚ‬فش‪ٞ ٝ‬یٍّبٍى ‪ٍٚ ،‬ا٘‪ٙٚ‬بهشی‬
‫اػشٕب٭ی ‪ ٚ‬وشبة اُ س‪ِٛ‬ي سب َٔي ف فّیخ ٍایٔ – ٍا دی٘ دی٘ ٔی ه‪ٛ‬ا٘ي‬
‫‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬دبیبٖ ٔی ٍٕب٘ي‪ .‬اُ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ىا٘‪ٟٚ‬بی ػيیيی ٍا وٖت وَى‪ ٜ‬إز ‪،‬‬
‫َٕٖٔز ‪ ٚ‬ه‪ٙٛ‬لبَ إز ‪ُٚ ٚ‬ق ٔی و‪ٙ‬ي سب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثب سٮ‪ٛ‬ی‪ ٠‬إشبىٗ ىٍٔی‬

‫‪29‬‬
‫یبثي و‪ ٝ٘ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب اُ وُ وشبة ‪ٞ‬یٍّبٍى ؿیِی ٘ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬إز ثّى‪ ٝ‬ف‪ ُٞ‬ا‪ٚ ِ٘ٚ‬‬
‫یب ىلیمشَ ثٍ‪ٛ‬ئیٓ اُ ‪ٕٞ‬بٖ ؿ‪ٙ‬ي دبٍاٌَاف ف‪ ُٞ‬ا‪ ٓٞ َٚ‬ؿیِی ٘ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬إز‪ .‬اُ‬
‫ایٗ ٍ‪٦ٔ ٚ‬بِٮ‪ٍ ٝ‬ا اُ ٘‪ ٛ‬آغبُ ٔی و‪ٙ‬ي ‪ِٚ‬ی ایٗ ثبٍ ثب ٍ٘ب‪ٞ‬ی ٔشفب‪ٚ‬ر‪ .‬سٕبْ ‪ٕٞ‬ش٘‬
‫ثَ آٖ إز سب ثش‪ٛ‬ا٘ي ث‪ ٝ‬ىٍن و‪ّ٦ٔ ٝٙ‬ت ٘بیُ ‪ٛٙ‬ى ٘‪ ٝ‬ای‪ٙ‬ى‪ٔ ٝ‬ظُ ‪٥ٛ٥‬ی‬
‫ٔلف‪٩ٛ‬بس٘ ٍا افِای٘ ى‪ٞ‬ي‪.‬‬
‫إشبى ث‪ٙ ٝ‬ير ىٍ یبىٌیَی ‪ٙ‬بٌَىاٖ سبطیٌٌَاٍ إز‪ .‬ا‪ٕٚ‬ز و‪ ٝ‬وًع وگاٌ ث‪ٝ‬‬
‫ٔ‪ٍ ٫ٛ١ٛ‬ا سَٕٓ ‪ٙ ٚ‬ىُ ٔی ى‪ٞ‬ي‪ .‬دٔ ٍ٘ب‪ٕٞ‬بٖ ٍا ث‪٦ٔ ٝ‬بِٮ‪ ٝ‬وشبث‪ٟ‬ب سغییَ ى‪ٞ‬یٓ‪.‬‬
‫ثؼبی غَق ‪ٙ‬يٖ ىٍ الثالی وّٕبر ‪ ٚ‬ػّٕ‪ٞ ٝ‬ب ‪ ٚ‬دبٌٍَاف‪ٟ‬ب ‪ٕ ،‬ٮی و‪ٙ‬یٓ اُ وُ‬
‫ث‪ ٝ‬ػِء ثَٕیٓ‪ ٚ .‬ثَای ایٗ ٔ‪ ٍٛ٪ٙ‬اثشيا ثبیي اُ ػِء ث‪ ٝ‬وُ ‪ٚ‬اٍى ‪ٛٙ‬یٓ ‪ٕ ٚ‬ذٔ اُ‬
‫وُ ‪ -‬ثب ٍ٘ب‪ٞ‬ی ٔشفب‪ٚ‬ر ٖ٘جز ث‪ ٝ‬لجُ ‪ -‬ػِء ػِء ‪ٞ‬ب ٍا اىٍان و‪ٙ‬یٓ‪ٍ٘ .‬ب‪ ٜ‬اُ‬
‫وُ ٖٔشِّْ یه ٕبُٔب٘ي‪ٞ‬ی ‪ ٚ‬اٍسجب‪ ٣‬ى‪ٞ‬ی ٔ‪٦ٙ‬می ثیٗ اػِإز و‪ٕٗ١ ٝ‬‬
‫ٌٍَِٔىا٘ی ‪ٝ‬لیق ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬اىٍاوی ‪ ،‬یبىآ‪ٍٚ‬ی آٖ ٍا إٓبٖ ٔی و‪ٙ‬ي‪ .‬ث‪َٞ ٝ‬‬
‫ا٘ياُ‪ ٜ‬و‪ ٝ‬ىٍ‪ ٖٚ‬ىاى‪ٞ ٜ‬بی ‪ٙٙ‬بهشی ً‪ ٗٞ‬ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ثی‪ٚ‬شَ ىٍ ثو٘ ‪ٚٞ‬یبٍ ً‪ٗٞ‬‬
‫ٔشؼّی ٌَى٘ي ث‪ٕٞ ٝ‬بٖ ا٘ياُ‪ٞ ٜ‬يایز اٌٍب٘یٖٓ ٍا ٭‪ٟ‬ي‪ ٜ‬ىاٍ ه‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬ي ث‪ٛ‬ى‪.‬‬
‫ثبیي ٍ‪ٙٚ‬ی ٍا ىٍ دی٘ ثٍیَیٓ سب ا‪٥‬ال٭بر ٭ّٕی ٘یِ ‪ٕٞ‬ب٘‪ٙ‬ي ىإشب٘‪ٟ‬ب ث‪ِٟٕٛ ٝ‬ز‬
‫لبثُ ىٕشَٕی ثب‪ٙٙ‬ي‪ .‬ثبیي وشبث‪ٟ‬بی ٭ّٕی ه‪ٚ‬ه ٍا ث‪ ٝ‬ىإشب٘‪ٟ‬بی ‪ٙ‬یَیٗ‬
‫سبٍیوی سل‪ِٛ‬ی سجيیُ و‪ٙ‬یٓ‪ .‬اُ ‪ٝ‬فلبر ُیبى وشبث‪ٟ‬بی ل‪٘ ٍٛ٦‬شَٕیٓ ‪ ٚ‬ثب لَاٍ‬
‫ىاىٖ ه‪ٛ‬ى ثؼبی ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬وشبة – ٕٮی ثَ هّك ى‪ٚ‬ثبٍ‪ ٜ‬آٖ وشبة ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ‪،‬‬
‫ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬آٌب‪ٞ‬ی ‪ٙ‬ىُ ٌیَی ‪ٝ‬فل‪ ٝ‬ث‪ٝ ٝ‬فل‪ ٝ‬وشبة ‪ٕٞ‬ی‪ ٝٚ‬ىٍ ‪٦ٔ َٛ٥‬بِٮ‪ٝ‬‬
‫ىٍ ثو٘ ‪ٚٞ‬یبٍ ً‪ٕٙٞ‬بٖ ػبٍی ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪ٕٞ‬ب٘‪ ٍٛ٦‬و‪ٛ٘ ٝ‬یٖ‪ٙ‬يٌبٖ ثب ٔ‪٦‬بِت وشبث‪ٚ‬بٖ ‪ -‬ىٍ ‪ َٛ٥‬دَ‪ ٕٝٚ‬هّك اطَ ‪ُ٘ -‬يٌی‬

‫‪31‬‬
‫ٔی و‪ٙٙ‬ي ٔب ٘یِ ثبیي ٍا‪ٞ‬ی ٍا ىٍ دی٘ ثٍیَْ سب ثب ىٍ‪ ٖٚ‬ىاى‪ٞ ٜ‬بی ػيیي ‪ٙٙ‬بهشی‬
‫ً‪ٕٙٞ‬بٖ ثبُی ‪ُ٘ ٚ‬يٌی و‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫"ثبیي ا٘مالثی ىٍ ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ى آ‪ٍٚ‬یٓ"‬
‫ث‪ َ٪ٙ‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬یه ً‪ ٗٞ‬د‪ٛ‬یب‪ًٙٞ ،‬ی إز و‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘ي ثیٗ ىٍ‪ ٖٚ‬ىاى‪ٞ ٜ‬بی ه‪ٛ‬ىٗ‬
‫اٍسجب‪٥‬ی ٔ‪٦ٙ‬می ‪ٔ ٚ‬ب٘يٌبٍ ‪ٙ‬ىُ ى‪ٞ‬ي‪ .‬آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬اػِاء آٖ ً‪ ، ٗٞ‬یىذبٍؿ‪ٝ‬‬
‫‪ٙ‬ي‪ ٚ ٜ‬اىٍاوی ٔشفب‪ٚ‬ر ٍا ىٍ دی ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز‪ .‬ىاٖ٘ش‪ ٝ‬ای ٌََٕىاٖ ‪ ٚ‬ثی ٍث‪٤‬‬
‫٘جبیي ىٍ ً‪ٚ ٗٞ‬ػ‪ٛ‬ى ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي‪ ٝ٘ ٍَٔ .‬ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ایٗ ػ‪ٟ‬بٖ یه دیىَ‪ ٜ‬ث‪ٓٞ ٝ‬‬
‫دی‪ٕٛ‬ش‪ ٝ‬إز دٔ ‪ َٞ‬آ٘ـ‪ ٝ‬اُ آٖ ىٍ ً‪ ٗٞ‬ا٘ٮىبٓ دیيا ٔی و‪ٙ‬ي ثبیي اٍسجب‪٥‬ی ثب‬
‫ؿیِ‪ٞ‬بی ىیٍَ ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي‪ٕٞ .‬یٗ ثَلَاٍی اٍسجب‪٥‬بر إز و‪ٍ ًٗٞ ٝ‬ا اُ ػِئی‬
‫ٍَ٘ی ث‪ ٝ‬وّی ٍَ٘ی ٕ‪ٛ‬ق ٔی ى‪ٞ‬ي‪ٍٕ .‬یيٖ ث‪ ٝ‬ایٗ ٔ‪ ، ٍٛ٪ٙ‬ثب سَثیز ً‪ ٗٞ‬لبثُ‬
‫ىٕشَٕی إز‪.‬‬
‫‪ٕٞ‬ب٘‪ ٍٛ٦‬و‪ٟٙٔ ٝ‬يٕبٖ ثب سَٕیٓ ٘م‪ٞ ٝٚ‬بیی ‪ ،‬ثٖش‪ٞ ٝ‬بی ٕیٖشٓ ‪ٞ‬بی ٔوشّف ٍا‬
‫ىٍ یه ‪ٝ‬فل‪ ٝ‬ث‪ٕ٘ ٝ‬بی٘ ٔی ٌٌاٍ٘ي ‪ٍ ٚ‬فش‪ٍ ٝ‬فش‪ ٝ‬آٖ یه ‪ٙ‬یز ٘م‪ّٔ ، ٝٚ‬ى‪ٝ‬‬
‫ً‪ٚٙٞ‬بٖ ٔی ‪ٛٙ‬ى‪ٔ .‬ب ٘یِ ثبیي ػّٕ‪ٞ ٝ‬ب ‪ ٚ‬دبٌٍَاف‪ٟ‬ب ٍا ث‪٘ ٝ‬م‪ ٝٚ‬ای ىٍ یه ‪ٙ‬یز‬
‫سجيیُ و‪ٙ‬یٓ‪ .‬اُ آٖ ٔ‪ َ٪ٙ‬إز و‪ ٝ‬ىٍ ٭یٗ ‪ٚ‬اكي ‪ٔ ٓٞ‬ی س‪ٛ‬ا٘یٓ ىٍ ػِء ثب‪ٙ‬یٓ ‪ٚ‬‬
‫‪ٔ ٓٞ‬ی س‪ٛ‬ا٘یٓ اُ وُ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭بر ٍا ثٍَٕی و‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫"ثبیي ثَیٓ ث‪ٕٕ ٝ‬شی و‪٘ ٝ‬م‪ ٝٚ‬وشبث‪ٟ‬ب ٍا سَٕیٓ و‪ٙ‬یٓ"‬
‫آهَ سب وی ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٚ ٝ‬ىٍ هب‪ٕ٘ َ٥‬ب٘يٖ‪ .‬ىیٍَ هٖش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ایٓ‪ .‬ایٗ ‪ ٕٝٞ‬ه‪ٛ‬ا٘يیٓ‬
‫‪ ٚ‬ثؼبیی َٕ٘یيیٓ‪ .‬اٌَ یىی اُ ایٗ ‪ ٕٝٞ‬وشبث‪ٟ‬بی ٔ‪٦‬بِٮ‪ ٝ‬وَى‪ٍ ٜ‬ا ‪ٕٞ‬ب٘‪ٙ‬ي‬
‫٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬آٖ وشبة ىٍ ً‪ٕٙٞ‬بٖ طجز ٔی وَىیٓ ‪ ،‬ث‪ٟ‬شَ ٘ج‪ٛ‬ى‪.‬‬
‫س‪ٝٛ‬ی‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬٭الل‪ٙٔ ٝ‬ياٖ ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی و‪ ٝ‬ث‪ٍٛٞ‬ر غیَ كَف‪ ٝ‬ای آٖ ٍا ى٘جبَ‬

‫‪30‬‬
‫ٔی و‪ٙٙ‬ي ای‪ٖٙ‬ز و‪ ٝ‬كشٕب یىجبٍ وشبة ُٔی‪ٍٚ ٝٙ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ‪ٞ‬یٍّبٍى ٍا ث‪ ٍٛ٦‬ىلیك‬
‫ٔ‪٦‬بِٮ‪ٕ٘ ٝ‬بی‪ٙ‬ي‪ٚ .‬لشیى‪ٕ ٝ‬وٗ اُ ىا٘‪ٍٚ‬ب‪ ٚ ٜ‬ىا٘‪ٍٚ‬ب‪ٞ‬ی ث‪ٔ ٝ‬یبٖ ٔی آیي ً‪ ٗٞ‬ثی‪ٚ‬شَ‬
‫ٔٮ‪ٛ٦‬ف ث‪ ٝ‬اهٌ ٔيٍن ‪ ٚ‬وٖت ىٍػبر ٭بِی ٭ّٕی ثب یين و‪ٚ‬ی ٌ‪ٛ‬ا‪ٞ‬ی‬
‫٘بٔ‪َٔ ٝ‬ث‪ٔ ٝ٥ٛ‬ی ‪ٛٙ‬ى‪.‬‬
‫ث‪ َ٪ٙ‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬٭ٕ‪َٔ ْٛ‬ىْ ٭الل‪ٙٔ ٝ‬ي ث‪ٍٚ ٝ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ثبیي اُ ىٕز آ‪ٍٚ‬ى‪ٞ ٜ‬بی‬
‫اٍُ‪ٕٙٙ‬ي ىا٘‪ٕٙٚ‬ياٖ ایٗ ٭َ‪ ٝٝ‬ث‪ٙٔ َٜٟ‬ي ‪٘ٛٙ‬ي‪ .‬٭ِیِاٖ اُ ل‪٢‬ب‪ٚ‬س‪ٟ‬بی ٕ‪٦‬لی ‪ٚ‬‬
‫َٕاٍ٘‪ٚ‬شی ىٕز ثَىاٍیٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی و‪ٙ‬یٓ ثب ‪ٚ‬الٮیز دی٘ ٍ‪ٚ‬یٓ‪ .‬ث‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ػَار‬
‫ا٭الْ ٔی ىاٍْ و‪ ٝ‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬ثٌٍِب٘ی ‪ٕٞ‬ـ‪ ٖٛ‬ىوبٍر ‪ ،‬ػبٖ الن ‪ ،‬فَ‪ٚ‬یي ‪،‬‬
‫ىاٍ‪ٚ‬یٗ ‪ٚ ،‬اسٖ‪ٔ ، ٖٛ‬بُِ‪ٍ ٚ ٛ‬اػَُ ‪ٞ‬ب ىٍ و‪ٔ ٍٛٚ‬ب كیبر ٔی ىا‪ٙ‬ش‪ٙ‬ي ‪ٔ ،‬ب ٘یِ ث‪ٝ‬‬
‫‪ٕٞ‬بٖ ٕٕز ‪ٕٛ ٚ‬یی ٔی ٍفشیٓ و‪ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ٍفش‪ ٝ‬ا٘ي‪ .‬سبطیَ ٌٌاٍی یه ٘فَ ثی‪٘ٙ‬‬
‫وٖت وَى‪ ٜ‬ىٍ ٍ‪٘ٚ‬ي ٍ‪ٙ‬ي ػبٔٮ‪ ٝ‬ىٍ ىٍاُ ٔير ثٖیبٍ ثبالٕز‪ .‬هيا ٍا ‪ٙ‬بوَیٓ‬
‫و‪ ٍٟٛ٩ ٝ‬ؿ‪ٞ َٜٟ‬بی ‪ٙ‬به‪ ٚ ٜ‬ثَػٖش‪ٔ ٝ‬ٮَفشی ٔٮب‪ َٝ‬ىٍ و‪ٍٔٛٚ‬بٖ ٔب ٍا‬
‫ثٖ‪ٛ‬ی وٖت آٌب‪ٞ‬ی ‪ ٚ‬ثی‪ ٍٖٕٛٙٞ ٘ٙ‬ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬إز‪ .‬ليٍ ‪ِِٙٔ ٚ‬ز ایٗ ثٌٍِبٖ ٍا‬
‫ثيا٘یٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی ىٍ ىٍن ا٘يی‪ٞ ٝٚ‬بی آ٘‪ٟ‬ب ‪ ٚ‬سَ‪ٚ‬یغ افىبٍ آ٘بٖ ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫سغییَار إبٕی یه ػبٔٮ‪ ٝ‬اثشيا ثب سغییَ افىبٍ سه سه افَاى آٖ ػبٔٮ‪ٙ ٝ‬ىُ‬
‫ٔی ٌیَى‪.‬‬
‫ىٍٕز إز و‪ َٞ ٝ‬وياْ اُ ثٌٍِبٖ ‪ ٚ‬غ‪ٛ‬الٖ ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٘‪ٛ‬یٗ س‪ٟٙ‬ب اُ ٔ‪َ٪ٙ‬ی‬
‫هب‪ ٛ‬ث‪ ٝ‬اٖ٘بٖ ‪ٖٔ ٚ‬بئُ ٍ‪ٚ‬ا٘ی آٖ دَىاهش‪ ٝ‬ا٘ي ‪ِٚ‬ی ثبیي لج‪ َٛ‬و‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬ث‪ٝ‬‬
‫ٔ‪ٛ‬فمیش‪ٟ‬بی ٭‪٪‬یٕی ىٕز یبفش‪ ٝ‬ا٘ي و‪ ٝ‬ثب سّفیك آٖ ىٕز آ‪ٍٚ‬ى‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ث‪ٔٛ‬ی وَىٖ‬
‫آٌب‪ٞ‬ی‪ٟ‬ب ‪ -‬ث‪ٍٛ٦‬یى‪ ٝ‬ثب فَ‪ٍٕٙٞ‬بٖ ٕبٌُبٍ ‪٘ٛٙ‬ي – ٔی س‪ٛ‬ا٘یٓ ٌ‪ٛ‬ی ٕجمز ٍا اُ‬
‫آ٘بٖ ثَثبییٓ‪.‬‬

‫‪32‬‬
‫‪ِٕٔٞ‬بٖ ثب ا‪ٚ‬ع ٌیَی ٍ‪ٚ‬ا٘ىب‪ٚ‬ی فَ‪ٚ‬یي ‪ٍٚ ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٌ‪ٚ‬شبِز ىٍ إِٓبٖ (ى‪ٝٞ‬‬
‫‪ٍ ، )1922‬فشبٌٍَایبٖ ث‪ٍٞ ٝ‬جَی ‪ٚ‬اسٖ‪ ٖٛ‬ىٍ آَٔیىب غ‪ٛ‬غب وَى‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى٘ي‪ .‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ٝ‬‬
‫ثَ ٭يْ سبطیَ ٌٌاٍی سٕبْ ‪ ٚ‬وٕبٖ ‪ َٞ‬وياْ اُ ٔىبست ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ‪ٖٔ ،‬شمال ‪،‬‬
‫آٌب‪ٙ ٜ‬يیٓ ٘جبیي ه‪ ٤‬ث‪٦‬ال٘ی ث‪ ٕٝٞ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ثِ٘یٓ‪ .‬ثّى‪ ٝ‬ثبیي ٕٮی و‪ٙ‬یٓ ث‪ ٝ‬یه‬
‫اػٕب‪ ٫‬ثَٕیٓ‪ .‬ثٌٍِب٘ی ‪ٕٞ‬ـ‪ٛٔ ٖٛ‬ال٘ب ث‪ ٝ‬ىٍػ‪ ٝ‬ای اُ آٌب‪ٞ‬ی ‪ ٚ‬ثی‪ٔ ٘ٙ‬ی‬
‫ٍٕیي٘ي و‪ٔ ٝ‬ی س‪ٛ‬اٖ٘ش‪ٙ‬ي ٖٔبئُ ٍا ىٍ وّیز ه‪ٛ‬ىٗ اىٍان ٕ٘بی‪ٙ‬ي ث‪ٍٛ٦‬یى‪ٝ‬‬
‫و‪ ٝ‬سٕبْ ىٕز آ‪ٍٚ‬ى‪ٞ ٜ‬بی ٘‪ٛ‬یٗ ٭ّٓ ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٍا ىٍ ثَ ٔی ٌَفش‪ ٝ‬إز‪.‬‬
‫‪ٚ‬لشی و‪ ٝ‬ىٍ َُٕٔیٗ سبٍین ‪ٙ‬ىُ ٌیَی ‪ ٚ‬سل‪ٍٚ َٛ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ٘‪ٛ‬یٗ ليْ ٔی ُ٘ٓ‬
‫ىٍ ایٗ ا٘يی‪ ٝٚ‬فَ‪ٔ ٚ‬ی ٍ‪ ْٚ‬و‪ ٝ‬آٖ ثٌٍِبٖ ٘یِ ٘ش‪ٛ‬اٖ٘ش‪ ٝ‬ا٘ي یه ٘‪َ٪‬ی‪ ٝ‬ػبٔ‪ٚ ٬‬‬
‫وبّٔی ٍا اٍای‪ٕ٘ ٝ‬بی‪ٙ‬ي ‪ِٚ‬ی اُ آٖ٘‪ٚ ٛ‬لشی ث‪ٛٔ ٝ‬فمی‪ٟ‬بی ‪ٔ َٞ‬ىشجی ىٍ ٔلي‪ٚ‬ى‪ٜ‬‬
‫و‪ٚ‬فیبر ه‪ٛ‬ىٗ ٔی ٍَْ٘ ‪ ،‬ثَ ایٗ ثب‪ ، ٍٚ‬ایٕبٖ ٔی آ‪ ٍْٚ‬و‪ ٕٝٞ ٝ‬ؿیِ ٍا‬
‫‪ٍٕٞ‬بٖ ىا٘‪ٙ‬ي‪ .‬٭ِیِاٖ ثیبییي ىٕز ث‪ ٝ‬ىٕز ‪ ٓٞ‬ى‪ٞ‬یٓ ‪ُٚ ٚ‬ىسَ اُ ىا٘‪ٕٙٚ‬ياٖ‬
‫٭َ‪ٍٚ ٝٝ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ث‪ ٝ‬یه ػٕ‪ ٬‬ث‪ٙ‬يی ػبٔ‪ ٚ ٬‬وبُٔ ثٍَٕیٓ‪ .‬آٖ ػٕ‪ ٬‬ث‪ٙ‬يی‬
‫سٕبْ ‪ ٚ‬وٕبَ ‪ٕٞ‬بٖ ٕى‪ٛ‬ر ً‪ ٚ ٗٞ‬ىٍن ك‪ ٍٛ٢‬ىائٕی هيا‪٘ٚ‬ي إز(ث‪ٟ‬شَیٗ‬
‫س‪ٝٛ‬یفی و‪ ٝ‬اُ هيا‪٘ٚ‬ي ٔی س‪ٛ‬اٖ ىا‪ٙ‬ز ٕى‪ٛ‬ر إز ‪ٕ ...‬ى‪ٛ‬ر د‪ٚ‬ز‬
‫ٕى‪ٛ‬ر)‪.‬‬
‫ىوبٍر ثَ ف‪َ٦‬ر سبویي ىاٍى ‪ ٚ‬اِلك و‪ٍ ٝ‬إز ٔی ٌ‪ٛ‬یي‬
‫ػبٖ الن ثَ سؼَث‪ ٝ‬سبویي ىاٍى ‪ ٚ‬اِلك و‪ٍ ٝ‬إز ٔی ٌ‪ٛ‬یي‬
‫فَ‪ٚ‬یي ثَ سبطیَ ٭‪٪‬یٓ ٘ب‪ٚٞ‬یبٍ ً‪ ٗٞ‬ثَ ا٭ٕبَ ‪ٍ ٚ‬فشبٍ سبویي ىاٍى و‪ ٝ‬ا‪٘ ٚ‬یِ ٍإز‬
‫ٔی ٌ‪ٛ‬یي‪.‬‬
‫ىاٍ‪ٚ‬یٗ ثَ سىبُٔ ‪٥‬جیٮی ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ىار ا‪ٙ‬بٍ‪ ٜ‬ىاٍى و‪ ٝ‬ا‪٘ ٚ‬یِ ٍإز ٔی ٌ‪ٛ‬یي‪.‬‬

‫‪33‬‬
 ‫‪ٚ‬اسٖ‪ٍ ٖٛ‬فشبٍ ٌَای ٔ‪ّ٦‬ك إز و‪ ٝ‬اِلك ا‪٘ ٚ‬یِ ٍإز ٔی ٌ‪ٛ‬یي‪...ٚٚٚٚ .‬‬
‫دٔ ٔ‪ٚ‬ىُ وؼبٕز؟؟؟؟؟؟‪ ...‬اٌَ ‪ٍ ٕٝٞ‬إز ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ي دٔ ؿَا ٌَ‪ ٜ‬ای ثبُ‬
‫ٕ٘ی ‪ٛٙ‬ى ‪ٕٞ ٚ‬ـ‪ٙ‬بٖ ى‪ ٍٚ‬ه‪ٛ‬ى ٔی ؿَهیٓ‪.‬‬
‫ثبیي ً‪ٙٞ‬ی ٍا دَ‪ ٍٗٚ‬ى‪ٞ‬یٓ و‪ ٕٝٞ ٝ‬ای‪ٟٙ‬ب ٍا یىؼب ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي‬
‫س‪ٝ ٓٞ ٛ‬يایز اُ ػبی ٌَٔی ثّ‪ٙ‬ي ٔی ‪ٛٙ‬ى‪ٔ .‬ب ‪ٚ‬لز آٖ ٍا ٘ياٍیٓ سب دبی‬
‫ٕو‪ٙ‬بٖ یىی اُ ایٗ ٍإز ٌ‪ٞٛ‬ب ث‪ٚٙ‬ی‪ٙ‬یٓ آٖ ‪ٚ‬لز س‪ٔ ٛ‬ی ٌ‪ٛ‬یی ثبیي ‪ٍ ٕٝٞ‬ا‬
‫یىؼب ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬یٓ‪.‬‬
‫‪ٖٕٞ‬فَ ه‪ُ ٗٛ‬ثب٘ٓ ‪ ،‬س‪ٍ ٓٞ ٛ‬إز ٔی ٌ‪ٛ‬یی ك‪ٛ‬إٓ ث‪َٔ ٝ‬است ٍ‪ٙ‬يی ٔبُِ‪ٛ‬‬
‫٘ج‪ٛ‬ى‪ .‬ػبیی و‪ٙ ٝ‬ىٓ ٌَٕ‪ ٝٙ‬إز ‪ٔ ،‬غِ ؿٍ‪ٔ ٝ٘ٛ‬ی س‪ٛ‬ا٘ي ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى ‪ٙ‬ى‪ٛ‬فبیی‬
‫ثذَىاُى‪ .‬دٔ ‪ ٕٝٞ‬ایٗ ل‪ٞ ٝٞ‬ب ٍا و‪ٙ‬بٍ ثٌٍاٍیٓ ‪ ٚ‬ثَیٓ ى٘جبَ یه ِمٕ‪.ٖٛ٘ ٝ‬‬
‫ؿی ‪ٙ‬ي؟‪ ...‬ثب ایٗ ‪ ٕٝٞ‬فّٖف‪ ٝ‬ثبفی آهَٗ ٘یِ ث‪ٍٕ ٖٛ٘ ٝ‬یيیٓ‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫فلوچارت كتاب زمينه روانشناسي هيلگارد‬

‫تهيه كننده ‪:‬هادي بيگدلي ‪ ،‬نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫‪www.amash.ir‬‬
‫بررسي علمي رفتار و فرايندهاي ذهني‬ ‫تعريف روانشناسي‪:‬‬

‫آسيب مغزي و بازشناسي چهره ها ‪ :‬مردي كه زنش را بجاي كاله گرفته بود‬

‫نسبت دادن ويژگيها به افراد ‪ :‬رفتار را به شخص نسبت دادن نه به موقعيت‬

‫ياد زدودگي كودكي ‪ :‬سه سال اول زندگي كه سرشار از تجربه است معموال به ياد نمي آيد‬ ‫گستره روانشناسي ‪:‬‬

‫چاقي ‪ :‬يكي از داليل پر خوري محروميت از غذاست‬

‫تماشاي برنامه هاي خشونت بار ‪ ،‬علي رغم اعتقاد عده ايي ‪،‬اثر پااليشي در كودكان ندارد‬ ‫اثر برنامه هاي پر خشونت رسانه هابر پرخاشگري كودكان‬

‫بقراط ‪ ،‬معروف به پدر پزشكي بيشتر به فيزيولوژي مي پرداخته است‬ ‫روانشناسي از همان دوران فالسفه بزرگ سقراط‪،‬افللطون و ارسطو مطرح بوده است‬

‫آدميان با گنجينه اي از دانش و توان فهم واقعيت زاده مي شوند‬

‫ديدگاه فطري نگري‬
‫دانش و فهم آدمي از طريق استدالل و درون نگري دقيق دست يافتني است‬

‫برخي از انديشه ها از قبيل خدا‪،‬خويشتن‪،‬اصول بديهي هندسه‪،‬كمال و بي نهايت را فطري مي داند‬ ‫فطري نگري در برابر تجربه گرايي‬
‫سر آغاز رويكردهاي پردازش اطالعات درباره ذهن آدم‬ ‫دكارت قرن ‪17‬‬
‫بدن آدمي مانند هر ماشين ديگري قابل بررسي است‬
‫آيا توانائيهاي آدميان فطري است يا تجربي؟‬ ‫روانشناسي‬
‫كوششي‬
‫علم ي و‬
‫دانش از طريق تجربه ها و تعاملهاي آدمي با جهان كسب مي شود‬ ‫انساني‬
‫مناقشه طبيعت‪ -‬تربيت‬
‫ذهن آدمي در بدو تولد همچون لوح نانوشته اي است كه تجربه هاي جريان رشد او‪ ،‬دانش و فهم را روي آن ثبت مي كنند‬ ‫جان الك قرن ‪17‬‬ ‫ديدگاه تجربه گرايي‬ ‫بخش ‪1‬‬
‫زم ي نه‬
‫تداعي گرايان وجود انديشه ها و تواناييهاي فطري را قبول نداشتند بلكه در‬
‫عوض‪ ،‬برآن بودند كه ذهن از انديشه هايي انباشته مي شود كه از طريق حواس‬
‫روانشناسي‬
‫سر آغاز پيدايش روانشناسي تداعي گرا‬
‫به آن راه مي يابند و طبق اصولي از قبيل مشابهت و تضاد به هم پيوند مي يابند‬ ‫فص ل ‪1‬‬
‫وونت خويشتن نگري را كافي ندانست بلكه آزمايش را براي تكميل آن الزم شمرد‬
‫آغاز روانشناسي‬ ‫خاستگاههاي تاريخي‬
‫نخستين آزمايشگاه روانشناسي‬ ‫ماهيت روانشناسي‬
‫بررسي تغييرات تجربه هشياري به روش درونگري‪ ،‬پس از اعمال محرك فيزيكي‬ ‫علم ي‬ ‫روانشناسي‬

‫در عصر حاضر درونگري در رويكردهاي شناختي محوريت ندارد‬ ‫درونگري هاي بسيار متفاوت از تجارب حسي ساده حتي توسط آموزش ديده گان مطرح مي شد‬ ‫توسط ويلهلم وونت در سال‬
‫‪ 1879‬در دانشگاه اليپزيك آلمان‬
‫مشاهده و ثبت ماهيت ادراكها‪،‬انديشه ها‪،‬واحساسهاي شخص توسط خودش‬ ‫درونگري‬
‫تاسيس شد‬

‫در پي تجزيه مولكول ها ‪،‬روانشناسان به فكر افتادند تا ادراك را به احساسها تجزيه كنند‬
‫ساخت گرايي‬
‫تحليل ساختارهاي ذهني‬

‫تحليل عناصر هوشياري به روش درونگري‬ ‫اي بي تيجنر قرن ‪19‬‬

‫تحليل رابطه بين عناصر هوشياري‬

‫بررسي ماهيت سيال و شخصي هوشياري‬

‫نخستين مكاتب‬
‫كاركرد گرايي‬
‫ذهن چگونه كار مي كند كه جاندار موفق به انطباق با محيط مي شود‬ ‫روانشناسي‬

‫نشات گرفته شده از نظريه تكاملي داروين‬ ‫انطباق با محيط‬ ‫ويليام جيمز قرن‪19‬‬

‫تحليل رابطه كاركرد عناصر هوشياري‬

‫قلمرو روانشناسي تنها محدود به تجربه هشياري نمي شود‬

‫روانشناسي حيوانها و كودكان علوم مستقلي به شمار مي آيند و مي توانند الگويي براي روانشناسي بزرگساالن باشند‬

‫رفتار امري همگاني است در حاليكه هشياري امري خصوصي است‬

‫رفتار گرايي‬
‫همه رفتارها حاصل شرطي شدن است‬

‫محيط از راه تقويت عادتهاي خاص‪،‬رفتار را شكل مي دهد‬ ‫واتسون در آمريكا‬

‫الگوهاي پيچيده رفتار‪،‬چيزي جز شبكه بهم پيوسته اي از پاسخهاي شرطي نيستند‬

‫تحليل پديده هاي روانشناختي در چهار چوب محرك ‪-‬پاسخ‪S-R‬‬

‫توجه به مبحث ادراك دارد‬

‫سه م ك ت ب ج د ي د‬
‫گشتالت‬ ‫در دهه ‪1920‬‬
‫تجربه هاي ادراكي مبتني بر طرحهايي هستند كه محركها‪،‬و سازمان تجربه آنها را شكل مي دهند‬

‫كل چيزي متفاوت از مجموع اجزاي آن است‬ ‫ورتايمر‪،‬كافكا‪،‬كهلر‬

‫در آلمان‬
‫شالوده پژوهش در روانشناسي شناختي معاصر‬ ‫گرايش به تفسيرهاي ادراك‪-‬مدار در مباحث يادگيري‪،‬حافظه و حل مسئله‬

‫نظريه اي در باب شخصيت‪،‬روشي براي رواندرماني‬

‫هسته اصلي آن مفهوم ناهشيار است‬

‫افكار‪،‬نگرشها‪،‬تكانه ها‪،‬اميال‪،‬انگيزه ها و هيجانهايي كه خودمان از وجود آنها آگاهي نداريم‬ ‫ناهشيار‪:‬‬

‫ولي همچنان بر افكار‪،‬هيجانها و اعمال اثر مي گذارند‬ ‫اميال منع شده از حيطه آگاهي هشيار رانده شده و جزو ناهشياري مي شوند‬
‫روي ا‬ ‫ر وا نك ا و ي‬
‫لغزشهاي لفظي‬ ‫صورتهاي گوناگون تجلي افكار ناهشيار‬
‫زيگموند فرويد‬
‫اطوار بدني‬
‫در آلمان‬
‫بيمار هدايت مي شود تا هر آنچه كه به ذهنش مي رسد بر زبان بياورد‬ ‫تداعي آزاد‪:‬‬ ‫روش درمان‬

‫انگيزه هاي اميال ناهشيار تقريبا هميشه به نحوي با ميل جنسي يا پرخاشگري پيوند دارد‬ ‫نظريه سنتي فرويد‬

‫روانشناسان امروزي پذيراي عدم آگاهي بر برخي وجوه پر اهميت رفتار توسط آدمها هستند‬

‫مغز انسان با بيش از ‪10‬ميليارد ياخته عصبي پيچيده ترين ساختار در عالم هستي است‬

‫بررسي پيوند رفتار آشكار با رويدادهاي برقي و شيميايي دروني‬ ‫رويكرد زيست شناختي‬
‫كشف و شناخت فرايندهاي زيستي‪-‬عصبي زيربناي رفتار و فرايندهاي ذهني‬

‫يادزودودگي كودكي ممكن است تاحدودي ناشي از رشد نايافتگي هيپوكامپ باشد‬

‫با محركها و پاسخهاي قابل مشاهد سروكار دارد‬

‫رويكرد رفتاري‬
‫رفتارگرايان كاري به ميانجي بين محرك و پاسخ ندارند‬

‫افراد فقط در جوار محركهاي خاصي پرخوري مي كنند‬

‫كودكان كودك ديگري را زماني بيشتر كتك مي زنند كه منجر به پاداش شود يعني زمانيكه كودك كتك خوردهكوتاه بيايد‬

‫شناخت با فرايندهاي ذهني مانند ادراك‪،‬يادآوري‪،‬استدالل‪،‬تصميم گيري و حل مسئله سروكار دارد‬

‫رويكردهاي معاصر‬
‫رويكرد شناختي‬
‫تنها از طريق بررسي فرايندهاي ذهني مي توان بطور كامل دريافت كه جاندار چه مي كند‬ ‫در روانشناسي‬
‫شناخت گرايي نوين مبتني بر درون نگري نيست‬
‫براي بررسي فرايندهاي ذهني مي توان از راه تمركز بر رفتارهاي معين‪،‬راه و روش عيني در پيش گرفت‬
‫رويكرد‬
‫شباهت ذهن و كامپيوتر‬ ‫نوعي شيوه‬
‫رفتارها بر حسب فرايندهاي ذهني زير بنايي تفسير مي شوند‬ ‫نگرش به‬
‫پردازش اطالعات به شيوه هاي گوناگون صورت مي گيرد‬ ‫موضوع‬
‫است‬
‫شايد يادزدودگي تغيير عمده در نحوه سازماندهي تجربه ها در دوران نخست زندگي بر حافظه باشد‬

‫روانكاوي آميزه اي از شناخت شناسي و فيزيولوژي‬

‫رويكرد روانكاوي‬
‫مفاهيم شناختي رايج زمانه خود را در زمينه هشياري ‪،‬ادراك و حافظه با مفاهيم غريزه ها كه بنيان زيست شناختي داشتند درهم آميخت‬ ‫كار خاص فرويد‬

‫بخش عمده رفتار آدمي از فرايندهاي ناهشيار سرچشمه مي گيرد‬

‫باورها‪،‬ترسها و خواسته ها‬ ‫ناهشيار‪:‬‬

‫تكانه ها داراي قدرت اثرگذاري فراگير هستند‬

‫اختالالت هيجاني و نشانه هاي بيماري رواني‬ ‫بسياري از تكانه هاي منع شده دوران كودكي برخاسته از غريزه هاي فطري هستند‬
‫منع و ممنوعيت تكانه ها عاملي مي شود تا آنها‬
‫به بخش ناهشيار ذهن رانده شوند‬
‫رفتارهاي جامعه پذير مانند فعاليت هنري و ادبي‬

‫آدمي را نيز همانند حيوانها‪ ،‬غرايز اساسي‪-‬جنسي و پرخاشگري‪ -‬هدايت مي كنند و آدمي با جامعه اي كه در صدد مهار اين تكانه هاست در ستيز است‬

‫فرويد معتقد بود كه پرخاشگري ريشه در يك غريزه فطري دارد‬

‫توجه به نحوه درك‪،‬فهم‪،‬و تفسير انسان از مسائل اجتماعي دارد‬

‫رويكرد پديدار شناختي‬
‫بر خصوصيات منحصر به فرد انسان تاكيد دارد‬ ‫يا انسان گرا‬
‫نيروي انگيزش اصلي هر فرد گرايش به سوي خودشكوفايي است‬

‫بيشتر با ادبيات و معارف انساني دمسازاست تا با علم‬

‫روانشناسان پديدار شناختي به مسائل همچون يادزدودگي كاري ندارند و بيشتر به بررسي شخصيت پرداخته اند‬

‫تحليل زيست شناختي نشان مي دهد كه مفاهيم روانشناختي چگونه در مغز بازنمايي مي شوند‬

‫رويكردهاي روانشناختي متكي بر اصول محض مانند ادراك‪ ،‬هشياري و خودشكوفايي هستند‬
‫پيوند رويكردهاي روانشناختي‬
‫رويكرد زيست شناختي عالوه بر اصول روانشناختي مفاهيم و اصول فيزيولوژي را نيز در بر دارد‬ ‫با رويكرد زيست شناختي‬
‫كوششي در جهت اينكه مفاهيم و اصول روانشناختي را بر حسب معادلهاي زيست شناختي آن تبيين كرد‬ ‫كاهشگري‪:‬‬

‫يافته ها‪ ،‬مفاهيم و اصول روانشناختي مي توانند پژوهش هاي علمي روانشناسان را هدايت كنند‬ ‫لزوم تبيين هاي روانشناختي‬

‫عوامل زيست شناختي همواره در هماهنگي با شرايط گذشته و محيط فعلي ما عمل مي كنند‬

‫دو حافظه كوتاه مدت و دراز مدت به شكل متفاوتي در مغز رمزگذاري مي شوند‬

‫رشته اي از زيست شناسي با تمركز بر مغز و دستگاه عصبي مركزي‬

‫فعاليتهاي ذهني چگونه در مغز صورت مي گيرد‬ ‫علم عصب نگر شناختي‬
‫بررسي مغز افراد سالم و بهنجار با فن آوريهاي نوين‬

‫سازوكارهاي روانشناختي نيز همانند سازوكارهاي زيست شناختي طي ميليونها سال بر اساس فرايند انتخاب طبيعي ‪،‬تكوين پيدا كرده اند‬ ‫روانشناسي تكاملي‬
‫رويكردهاي ميان‬
‫رشته اي‬
‫نحوه بازنمايي هاي اطالعات در ذهن‬
‫بررسي تجزيه و تحليل ذهني و سطوح تحليل‬
‫چه نوع تجزيه و تحليل هايي بر روي اين بازنمايي ها بايد انجام شود تا ادراك‪،‬به خاطر سپردن‪ ،‬استدالل و‪ ...‬صورت گيرد‬ ‫علم شناخت نگر‬
‫پژوهشگران رشته هاي‬
‫شبيه سازي دستگاه شناختي انسان به يك كامپيوتر عظيم در حال تجزيه و تحليهاي پيچيده‬ ‫ديگر بطور فزاينده اي‬
‫در كنار روانشناسان‬
‫قرار مي گيرند‬
‫بررسي تاثير فرهنگ بومي هر شخص‪-‬سنتها‪،‬زبان و جهان بيني – بر بازنمايي هاي ذهني و فرايندهاي رواني‬ ‫روانشناسي فرهنگي‬

‫گزاره يا عبارتي كه بتوان آن را آزمايش كرد‬

‫فرضيه سازي باعث آشنايي بيشتر با نوشته هاي علمي مربوطه از قبيل كتابها و مقاالت در زمينه مورد نظر مي شود‬ ‫پيشنهاد فرضيه‬
‫علمل ي‬
‫مجموعه به هم پيوسته اي از گزاره ها درباره هر پديده معين‬ ‫نظريه علمي‪:‬‬ ‫مهمترين منبع فرضيه علمي‬

‫گردآوري داده ها فاقد سوگيري باشند‬

‫علمي بودن‬ ‫دو مرحله اساسي پژوهش‬ ‫شيوه هاي پژوهش‬
‫اگر افراد واجد صالحيتي همان مشاهدات را تكرار كنند به نتايج همانند مي رسند‬ ‫پايايي داشته باشند‬ ‫در روانشناسي‬

‫كنترل دقيق شرايط در آزمايشگاه‬

‫نيرومندترين روش علمي آزمايش است‬
‫كشف روابط بين متغيرها از طريق اندازه گيري‬

‫چيزي كه بتواند در اندازه هاي گوناگون روي دهد‬ ‫متغير‪:‬‬

‫چيزي كه بتواند در اندازه هاي گوناگون روي دهد‬ ‫متغيرمستقل‪:‬‬

‫متغيري كه مستقل از كارهايي است كه آزمودني انجام مي دهد‬ ‫متغيروابسته‪:‬‬

‫تعاريف‬ ‫آزمايش آن فرضيه‬
‫شرايط بررسي در آن وجود دارد‬ ‫گروه آزمايش‪:‬‬
‫قراردادن تصادفي آزمودني ها در گروه آزمايش و گواه‬
‫شرايط بررسي در آن وجود ندارد‬ ‫گروه گواه‪:‬‬

‫نظاماتي براي اختصاص عدد به هر متغير‬ ‫اندازه گيري‪:‬‬

‫رايجترين شاخص آماري‬ ‫ميانگين‪:‬‬

‫هرگاه تفاوت دوميانگين زياد باشد مي توان آنرا به خودي خود مهم تلقي كرد‬ ‫تلخيص و تفسير داده هاي هر آزمايش كه سلسله‬
‫اعدادي هستند توسط علم آمار صورت مي گيرد‬
‫آزمون آماري بر تاثير متغير مستقل نه عوامل تصادفي صحه مي گذارد‬

‫مجموعه به هم پيوسته اي از گزاره ها درباره هر پديده معين‬ ‫نظريه علمي‪:‬‬ ‫مهمترين منبع فرضيه علمي‬

‫گردآوري داده ها فاقد سوگيري باشند‬

‫علمي بودن‬
‫اگر افراد واجد صالحيتي همان مشاهدات را تكرار كنند به نتايج همانند مي رسند‬ ‫پايايي داشته باشند‬

‫تعيين ارتباط متغيري كه بر آن كنترل نداريم با متغيري ديگري كه مورد توجه ماست‬

‫روابط علت و معلولي را نمي توان بر مبناي بررسيهاي همبستگي استنتاج كرد‬
‫روش همبستگي‬
‫دو متغيري كه هيج يك‪،‬علت ديگري نيست مي توانند با همديگر ارتباط داشته باشند يا همبسته شوند‬

‫‪ 0.6‬ضريب بسيار نيرومندي محسوب مي شود‬

‫‪ 0.20‬تا‪0.60‬از لحاظ علمي و نظري ارزشمند است و مي توان از آنها در كار پيش بيني استفاده كرد‬ ‫‪ 1+‬و ‪ 0‬و‪1-‬‬ ‫ضريب همبستگي‪:‬‬

‫صفر تا ‪ 0.20‬بايد محتاط بود‬

‫مشاهده دقيق رفتار حيوانها و آدميان گام آغازين در بسياري از پژوهشهاي روانشناختي بوده است‬
‫مشاهده مستقيم‬
‫كسب آموزشهاي الزم پژوهشگران ‪ ،‬جهت مشاهده بدون انعكاس سوگيريهاي خود‬

‫استفاده از پرسشنامه و مصاحبه‬

‫ر و ش ز م ي نه ي ا ب ي‬ ‫مشاهده‬
‫مردم مي كوشند تصويري بهتر از آنچه كه هستند ارايه نمايند‬ ‫توام با سوگيري است‬

‫مشاهده غير مستقيم‬ ‫قبل از بررسيهاي آزمايشگاهي يا‬

‫زندگينامه هايي كه به منظور كاربرد علمي طرح ريزي شده اند‬ ‫تهيه زندگينامه افراد‪:‬‬ ‫همبستگي مي توان از طريق مشاهده‬
‫وضعيت طبيعي پديده مورد نظر به‬
‫بر حافظه افراد و بازسازي رويدادهاي سالهاي گذشته‪-‬كه غالبا تحريف شده يا ناقص هستند‪-‬تكيه دارد‬ ‫محدوديت ها‪:‬‬ ‫نتايج اوليه دست يافت‬
‫شرح حال نگاري‬
‫در آزمون نظريه يا اثبات فرضيه چندان فايده اي ندارد‬

‫از اين روش مي توان براي پيشنهاد فرضيه بهره جست‬

‫احتمال خطر در پژوهش نبايد بيش از ميزان آن در شرايط زندگاني عادي باشد‬ ‫اصل كمترين احتمال خطر‪:‬‬
‫مالحظات اخالقي در‬
‫شركت دواطلبانه آزمودني ها در پژوهش بدون هيچ گونه تحميل يا جريمه اي‬ ‫ا ص ل ر ض ا ي ت آ گ ا ه ا نه ‪:‬‬
‫پژوهشهاي روانشناختي‬
‫محرمانه نگه داشتن اطالعات بدست آمده از افراد در پژوهش‬ ‫اصل رعايت حريم خصوصي‪:‬‬
 ‫فلوچارت كتاب زمينه روانشناسي هيلگارد‬

‫تهيه كننده ‪:‬هادي بيگدلي ‪ ،‬نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫‪www.amash.ir‬‬

‫ياخته تخصص يافته اي كه تكانه ها يا پيامهاي عصبي را به ساير نورنها‪،‬غدد و ماهيچه ها مي رساند‬ ‫تعريف‬

‫عالئم صادره از اندامهاي حسي را به مغز و نخاع شوكي مي برند‬ ‫نورن حسي‬

‫عالئم صادره از مغز و نخاع شوكيرا به ماهيچه ها و غددهاي درون ريز مي رسانند‬ ‫نورن حركتي‬

‫تنه ياخته‬
‫فرايندهاي‬
‫دندريت‬
‫زيستي و‬
‫رشدي‬
‫هسته‬

‫آكسون‬ ‫بخشهاي يك نورن(ياخته)‬ ‫بخش ‪2‬‬

‫زم ي نه‬
‫غالف مياين‬ ‫روانشناسي‬
‫گره هاي رانويه‬ ‫فص ل ‪2‬‬
‫پايانه سيناپسي‬
‫نورنها‪،‬آجرهاي بناي‬ ‫مباني زيست شناختي‬
‫ناشي از ناقطبي شدن‬ ‫اطالعات در طول نورون به شكل تكانه عصبي به نام پتانسيل عمل حركت مي كند‬ ‫دستگاه عصبي‬ ‫روانشناسي‬

‫محرك بصورت تكانه اي شيميايي – برقي است‬ ‫پتانسيل عمل‬

‫از مناطق دندريتي به سوي انتهاي آكسون مي رود‬

‫انتقال تكانه عصبي از نوروني به نورون ديگر در پايانه سيناپسي از طريق پيوند سيناپسي در فاصله سيناپسي صورت مي گيرد‬ ‫انتقال سيناپسي‬

‫بيش از هفتاد نوع پيك عصبي شناسايي شده است‬

‫پيك تحريكي است‬ ‫استيل كولين‬

‫بر تنظيم خلق و خو تاثير دارد‬

‫نوراپي نفرين‬
‫مواد مخدر عمل اين پيك را طوالني مي كنند‬
‫پيكهاي پر تاثير بر رفتار‬ ‫پ يك ع ص ب ي‬
‫موجب احساس لذت مي شود‬ ‫دوپامين‬

‫بر تنظيم خلق و خو تاثير دارد‬ ‫سروتونين‬

‫پيك بازدارنده است‬ ‫گ اب ا‬

‫پيك تحريكي است‬ ‫گل و ت ام ا ت‬

‫ناظر بر تنفس و بازتابهاي وضعي بدن‬ ‫بصل النخاع‬

‫كنترل هماهنگي حركتي‬ ‫مخچه‬

‫ايستگاه تقويت اطالعات حسي‬ ‫تاالموس‬ ‫هسته مركزي‬

‫هيجانها وتعادل زيستي‬ ‫هيپوتاالموس‬

‫كنترل حالتهاي بيداري و هشياري‬ ‫دستگاه شبكه اي‬

‫تغذيه‪-‬حمله‪-‬گريز‪-‬جفت گيري‬ ‫كنترل كارهاي غريزي‬

‫دستگاه كناري‬
‫نقش حساس در هيجان و حافظه دارد‬

‫تصميم گيري‪،‬يادگيري و تفكر‬ ‫فرآيندهاي عالي ذهن‬

‫مركز درون داده هاي حسي معين‬

‫مركز كنترل حركات معين‬

‫كنترل حركتهاي اختياري بدن‬ ‫منطقه اصلي حركتي‬

‫گرما‪،‬سرما‪،‬لمس‪،‬درد و حس حركت بدن‬ ‫منطقه اصلي حسي ‪ -‬تني‬ ‫دستگاه عصبي مركزي‬
‫مناطق حسي ‪ -‬حركتي‬ ‫قشر مغز(مخ)‬ ‫(مغز و نخاع شوكي)‬
‫پشت قطعه پس سري قرار دارد‬ ‫منطقه اصلي بينايي‬

‫در سطح قطعه گيجگاهي و كناره هر نيمكره قرار دارد‬ ‫منطقه اصلي شنوايي‬

‫بيشترين بخش قشر مخ را تشكيل مي دهند‬

‫حافظه‬

‫تفكر‬ ‫مناطق ارتباطي‬

‫زبان‬

‫بطور مستقيم درگير فرايندهاي حسي و حركتي نيست‬

‫مناطق تداعي‬
‫نقش پراهميتي در فرايندهاي فكري الزم براي حل مساله دارد‬

‫اندازه گيري پرتو باريك اشعه ايكس كه از مغز گذرانده شده است‬
‫‪ CT‬يا ‪CAT‬‬
‫اندازه گيري از محورهاي متعدد و فراهم آمدن تصويري مبتني بر برش چند مقطعي از مغز‬

‫مغز نگاري با تشديد مغناطيسي‬ ‫‪MRI‬‬ ‫تصويرهاي مغز زنده‬

‫مغز نگاري گسيل پوزيترون‬

‫‪PET‬‬
‫برآورد سطح فعاليت عصبي نقاط مختلف مغز‬

‫نيمكره چپ تقريبا همواره بزرگتر از نيمكره راست است‬

‫در نيمكره راست رشته هاي عصبي دراز فروان وجود دارد كه مناطق بسيار دور مغز را به هم ارتباط مي دهد‬ ‫ناقرينگي هاي مغز‬
‫در نيمكره چپ رشته هاي عصبي كوتاه‪ ،‬فروان وجود دارد كه ارتباطهاي بسيار زيادي را در يك منطقه محدود ميسر مي كند‬
‫دستگاه عصبي‬
‫بررسي تاثير جداسازي دو نيمكره بر كاركردهاي ذهني‬

‫به چشم چپ كلمه "مهره" ارايه مي شود‪.‬‬

‫در انتهاي نيمكره راست ادراك مي شود‪-‬‬
‫دست چپ مهره را تشخيص مي دهد ولي‬
‫زبان نمي تواند بگويد‪.‬‬

‫كلمه "نوار كاله" بصورت مجزا به چشم‬

‫راست و چپ ارايه مي شود‪-‬نيمكره‬
‫راست "كاله" و نيمكره چپ "نوار" را‬ ‫آزمايش‬ ‫مغز دوپاره‬
‫ادراك مي كنند‪ -‬شخص فقط نوار را به‬
‫زبان مي آورد‬

‫ابتدا كلمات "كتاب" و "فنجان" به هر دو‬

‫نيمكره ارايه مي گردد‪-‬فقط "كتاب" به‬
‫نيمكره راست ارايه مي شود‪-‬در قبال‬
‫بنويس كتاب‪،‬دست چپ آن را مي نويسد‪-‬‬
‫شخص از روي حدس مي گويد فنجان‬
‫نوشتم‬

‫آسيب در ناحيه بروكا مي باشد‬

‫زبان پريشي بياني‬
‫كلمات را درست ادا نمي كندد و بسيار آهسته و پر زحمت حرف مي زنند‬
‫زبان و مغز‬
‫آسيب در منطقه ورنيكه‬

‫معاني كلمات را در نمي يابند‬ ‫زبان پريشي دريافتي‬

‫گفتارشان معموال بي معناست‬

‫ارايه الگويي براي توليد و فهم گفتار توسط ورنيكه‬ ‫بررسي اختاللهاي فوق‬

‫تكميل الگوي فوق توسط گشويند‬

‫پيام رسان بين اندامهاي حسي‪،‬ماهيچه ها و سطح بدن‬ ‫دستگاه تني‬

‫غده رهبر كه در مغز مي باشد وساير غدد را كنترل مي كند‬ ‫غده هيپوفيز‬ ‫دستگاه عصبي‬
‫اندام هاي احشايي و غدد درون ريز‬ ‫پيراموني‬
‫حساس در خلق‪،‬ميزان انرژي و توان مقابله با فشار رواني‬ ‫غدد آردنال‪-‬فوق كليوي‬

‫دستگاه خودمختار‬
‫فعال در جريان برانگيختي (هيجان)‬ ‫سم پ ا ت ي ك‬
‫فعال در آرميدگي هيجاني‬ ‫پاراسمپاتيك‬

‫ساختارهايي در هسته هر ياخته بدن كه وراثت را انتقال مي دهند‬

‫كروموزوم‬
‫بدن ‪ 46‬كروموزوم يا ‪ 23‬جفت كروموزوم دارد‬
‫ساز و برگ ارثي كه كروموزمها و‬
‫ژنها بخشي از مولكولهاي دي ان اي هستند‬ ‫ژنها انتقال مي دهند بر ويژگيهاي‬
‫روانشناختي و جسماني تاثير مي گذارد‬
‫حامل اصلي اطالعات توارث مي باشند‬

‫در هر كروموزوم واحدهاي توارثي منفردي به نام ژن وجود دارد‬ ‫كروموزمها و ژنها‬

‫در هر جفت ژن هر يك از ژنها مي تواند بارز يا نهفته باشد‬

‫اگر هر دو بارز باشند ويژگيهاي آنها در شخص نمايان مي شود‬

‫اگر يكي بارز و ديگر نهفته باشد ژن بارز ويژگي را تعيين مي كند‬ ‫ژن هاي بارزونهفته‬ ‫ژن ها‬
‫اگر هر دو نهفته باشند در آنصورت ويژگي نهفته نمايان مي شود‬

‫خصوصيات آدمي را نه يك جفت ژن بلكه عمل مشترك چندين ژن رقم مي زند‬

‫مسموميت عصبي كه عقب ماندگي ذهني را در پي داردآنهم‬

‫بدليل عدم توانايي هضم فنيل آالتين(اسيد آمين) توسط نوزاد‬ ‫‪ PKU‬فنيل كتونوريا‬ ‫كشف ژن عامل‬
‫اختالالت توسط‬
‫تباهي منطقه هايي از مغز كه سرانجامش مرگ است‬ ‫روانشناسان‬
‫‪HD‬‬
‫در فاصله سي تا چهل سالگي نمايان مي شود‬ ‫هانتينگتون‬ ‫تاثيرات وراثت بر‬
‫رفتار‬
‫جفت ‪ 23‬جنسيت را تعيين مي كند‬

‫جفت كروموزوم ‪XY‬‬ ‫مردان‬ ‫ژن وابسته به جنسيت‬

‫جفت كروموزوم ‪XX‬‬ ‫زنان‬

‫بسياري از ويژگيهاي اختالالت وراثتي در جفت ‪ 23‬هستند‬

‫مثال‪:‬جفت گيري موشهايي كه در يادگيري ماز ضعيف هستند و بالعكس‬ ‫جفت كردن حيوانهايي كه صفتي در آنها قوي است با همديگر‬
‫تخمك كشي انتخابي‬
‫اگر تخم كشي نتواند صفتي را تغيير دهد ‪،‬چنين صفتي را اساسا تابع عوامل محيطي مي دانيم‬

‫موازين اخالقي مانع از تخم كشي انتخابي با آدميان است‬

‫بررسي دوقلوها(همزادان)‬
‫آيا گرايشهاي وراثتي نقش اصلي را بر عهد دارن يا شرايط محيطي؟‬ ‫افردا هر خانواده از لحاظ محيط نيز وضع مشابهي دارند‬

‫بررسي دوقلوهاي يك تخمكي كه هريك در محيط مجزا بزرگ شدهاند‬

‫دوقلوهايي كه از يك تخمك بارور مي شوند و ساز و برگ وراثتي همانندي دارند‬

‫شباهت دو تخمكيها بيشتر از خواهر و بردادرهاي معمولي نيست‬

‫بررسي نقش‬
‫تاثيرات وراثت با افزايش سن بيشتر نمود پيدا مي كند‬ ‫دوقلوهاي يك تخمكي‬
‫وراثت در رفتار‬
‫از لحاظ هوش همانند‬
‫از لحاظ بعضي ويژگيهاي شخصيتي و آسيب پذيري در برابر بيماري اسكيزوفرني به هم شباهت دارند‬

‫شناسايي ژن ها و يا بخشهاي كروموزمي وابسته به ويژگي روانشناختي معيني در افراد خانواده‬

‫گرايش به تكانشوري‪،‬كاوشگري و زود خشمي‬ ‫ژن كنترل كننده گيرنده دوپامين ‪D4‬‬ ‫وراثت شناسي ملكولي رفتار‬
‫در موارد فراواني‪،‬تبيين رفتار بر مبناي دخالت ژن ها را بررسيهاي بعدي از اعتبار انداخته است‬

‫فقط در نيمي از موارد قلوي ديگر هم گرفتار مي آيد‬ ‫بررسي دوقلوهاي يك تخمكي‬
‫دي اب ت‬
‫افراد حامل ژن ديابت در صورت چاق بودن بيشتر احتمال گرفتار آمدنشان است‬ ‫چاقي يكي از عوامل اصلي بيماري‬
‫تاثير عوامل محيطي‬
‫بر عمل ژنها‬
‫شواهد كافي حاكي بر تاثيرات وراثتي است‬
‫اسكيزوفرني‬
‫ظاهر شدن تمام عيار اين بيماري در قلوي ديگر به عوامل متعدد محيطي بستگي دارد‬ ‫بررسي دوقلوهاي يك تخمكي‬

‫هر چند ژنها مي توانند زمينه مساعد را فراهم آورند اما اين محيط است كه حاصل نهايي را شكل مي دهد‬
 ‫فلوچارت كتاب زمينه روانشناسي هيلگارد‬

‫تهيه كننده ‪:‬هادي بيگدلي ‪ ،‬نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫‪www.amash.ir‬‬

‫چگونگي نحوه تعامل سرشت با محيط در روند رشد انسان‬

‫هدف رسيدن به پاسخ دو سوال اساسي است‬
‫رشد فرايندي تدريجي و پيوسته است يا فرايندي متشكل از سلسله مراحل ناپيوسته متمايز از نظر كيفي است؟‬

‫همه دانش ما از طريق حواس بدست مي آيد‬

‫دانش ما حاصل تجربه هاي ماست نه چيزي دروني و ذاتي‬ ‫جان الك‬

‫روي آوردن به وراثت‬ ‫نظريه او بر بنياد زيستي رشد انسان تاكيد داشت‬ ‫چارلز داروين قرن‪19‬‬

‫جان بي واتسون‬
‫چند كودك به من بدهيد بدون توجه‬ ‫سرشت انسان كامال قابل انعطاف است‬ ‫تسلط مجدد محيط گرايان قرن‪20‬‬
‫به استعدادهايشان هر متخصصي‬ ‫بي اف اسكينر‬ ‫سرشت و تربيت‬
‫كه خود بخواهم پرورش مي دهم‬ ‫نظريه افراطي واتسون‬
‫سرشت وتربيت هر دو در جهت هدايت رشد دايما با هم در تعاملند‬
‫روانشناسان امروزي‬
‫رشد بسياري از صفات شخصيتي (اجتماعي بودن‪،‬ثبات عاطفي) تقريبا به يك اندازه از وراثت و محيط اثر مي پذيرند‬ ‫فصل ‪12‬‬

‫هم عوامل ژنيتكي و هم عوامل محيطي مي توانند نقش تعيين كننده در بيماريهاي رواني داشته باشد‬ ‫فصل ‪15‬‬

‫فرايندي كه اثر تعيين كننده هاي ارثي را آشكار مي كند‬ ‫رسش‬

‫رفتار حول موضوعي بارز يا مجموعه خصوصيات بهم پيوسته اي سازمان يافته اند‬

‫رفتارهاي هر مرحله با رفتارهاي مراحل قبل و بعد تفاوت كيفي دارند‬ ‫مفهوم مرحله از نظر روانشناسان‬

‫اين مراحل و ترتيب توالي آنها در مورد همه كودكان يكسان است‬

‫كودك نمي تواند بدون گذر از مرحله قبلي به مرحله بعدي وارد شود‬ ‫عوامل محيطي ممكن است رشد را كند يا تند كنند‪ ،‬ولي توالي مراحل ثابت است‬ ‫مراحل رشد‬
‫فرايندهاي‬
‫‪6‬تا ‪ 7‬هفتگي جنين ‪،‬رشد اندام هاي جنسي‬ ‫زيستي و‬
‫رشدي‬
‫رشد بينايي كودك طي هفت سال اول زندگي‬
‫دوره هاي احساس رشد‬
‫دلبستگيهاي صميمانه بين فردي طي سال اول زندگي‬
‫بخش ‪2‬‬
‫زم ي نه‬
‫رشد فكري و اكتساب زبان طي سال هاي پيش دبستاني‬ ‫روانشناسي‬
‫فصل‪3‬‬
‫نوزاد دنيا را به صورت صحنه اي آشفته اي از صوت و تصوير تجربه مي كند‬ ‫ويليام جيمز‬
‫نوزاد جهان را چگونه ميبيند؟‬
‫از همان بدو تولد تمام دستگاههاي حسي نوزاد فعالند و او كامال آماده يادگيري درباره محيط جديد خود است‬ ‫روانشناسان امروزي‬
‫رشد رواني‬
‫بررسي توانيهاي نوزادان با ايجاد تغييراتي به شيوه خاص در محيط و مشاهده پاسخهاي كودك ممكن است‬

‫نوزادان نزديك بين و از دقت بينايي كمي برخوردارند‬

‫ديد كودكان در دو سالگي به خوبي ديد بزرگساالن مي شود‬

‫بين اي ي‬
‫بجاي وارسي كل شي به شيوه برزگساالن به لبه ها بيشتر توجه دارند‬

‫طرحهاي پيچيده و انحنادار را به طرحهاي ساده و با خطوط مستقيم ترجيح مي دهند‬

‫نوزادان در برابر صداهاي بلند يكه مي خورند و سرشان را به سوي منبع صدا مي چرخانند‬

‫چرخاندن سردر ‪ 6‬هفتگي متوقف و تا شروع مرحله جسنجوي چشمي ‪3‬يا ‪ 4‬ماهگي ناپديد مي ماند‬
‫ش ن وا ي ي‬
‫‪ 4‬ماهگي دست خود را در تاريكي به سوي منبع صدا حركت مي دهند‬

‫صداي انسان را از صداهاي ديگر تمييز مي دهند‬

‫بنظر مي رسد نوزاد آدمي با برخي سازوكارهاي ادراكي همخوان با ويژگيهاي گفتاري انسان به دنيا مي آيد‬ ‫كودك ‪ 6‬ماهه مي تواند اصواتي را كه در زبانش رايج نيستند بكار نبرد‬ ‫ت وا ن ا ي ي ه ا ي‬
‫نوزاد‬

‫نوزادان اندكي پس از تولد تفاوت مزه ها را تميز داده و مايعات شيرين را ترجيح مي هند‬

‫نوزادان بوهاي مختلف را تمييز داده و سرشان را در جهت بوي خوش برمي گردانند‬
‫چشايي و‬
‫چنانچه شير خوار شيشه شير خورنده حق انتخاب داشته باشد پستان مادر را انتخاب مي كند‬ ‫فقط شيرخوارگاني كه از سينه مادر تغذيه مي شوند بوي مادرشان را تشخيص مي دهند‬ ‫بوي اي ي‬

‫بنظر مي رسد نوعي رجحان فطري براي رايحه شير مادر وجود دارد‬ ‫توانايي تمييز بوها از لحاظ سازگاري اهميت دارد و به حفظ بقا كمك مي كند‬

‫نوزادان ياد مي گيرند در قبال شنيدن صداي زنگ يا آهنگ سرشان را در جهت نوشيدني شيرين بچرخانند‬

‫آنها مي توانند به ياد بياورند كه كدام دست و پايشان شي بسته شده به دست و پايشان را به حركت در آورده است‬ ‫نوزادان در سه ماهگي حافظه هاي خوبي دارند‬
‫يادگيري‬
‫و حافظه‬
‫صداي مادر را به صداي ديگر زنان ترجيح مي دهند ولي صداي پدر را به صداي ديگر مردها ترجيح نمي دهند‬

‫شنيدن شدن صداي مادر در زهدان‪،‬ترجيح نوزاد به صداي مادر را تبيين مي كند‬ ‫نوباوگان از تجربه هاي قبل از تولد خود در زهدان‬
‫مادر‪،‬چيزهايي را آموخته و به ياد مي آورند‬
‫نوزاد در برابر شنيدن صداي مادر محكم و محكم تر مك مي زند‬

‫جنين حتي در زهدان ياد مي گيرد بعضي از ويژگيهاي صوتي كلمات را تمييز دهد‬

‫در مجموع پژوهشهايي كه توصيف شد مخالف اين ديدگاه است كه جهان در نظر نوزاد انبوهي از سروصدا يا شكلهاي بي معناست‬

‫نكته تهيه كننده‪ :‬توجه شود كه در رابطه با نوزادان توانائيها مطرح است ولي در رابطه با كودكان شناخت مطرح است‬

‫يكي از با نفوذترين متفكران قرن حاضر در توصيف تغييرات مذكور است‬

‫ژان پياژه‬
‫بر تعامل رشد طبيعي استعدادهاي كودك با پيوندهاي وي با محيط تاكيد دارد‬ ‫والدين از تغيرات هوشي فرزندانشان در روند رشد جسماني‬
‫واقفند ولي نمي توانند ماهيت اين تغييرات را توصيف كنند‬
‫كم وبيش بطور مطلق بر عنصر سرشت تاكيد مي شد‬ ‫ديدگاه زيستي‪-‬رسشي‬
‫رويكرد نظري پيشين‬
‫همه چيز به عنصر تربيت نسبت داده مي شد‬ ‫رويكرد محيطي‪-‬يادگيري‬

‫تالش براي ساختن طرحواره‬ ‫پياژه كودكان را به عنوان دانشمندان محققي مي ديد كه با اشيا ورويدادهاي محيطشان دست به تجربه مي زدند تا ببينند چه اتفاقي مي افتد‬

‫طرحواره نظريه اي است درباره نحوه‬ ‫كودك در مواجهه با رويدادهاي جديد سعي مي كند آنرا دروني سازي ‪-‬درك در چهرچوب طرحواره هايش‪-‬‬
‫عمل دنياي فيزيكي و اجتماعي‬ ‫انطباق‬
‫كند كه در صورت عدم امكان در طرحواره ها دستكاري مي كند‬

‫پياژه در روند آزمون و مشاهده كودكانش متقاعد شد كه توانايي هاي تفكر و استدالل كودكان تابع سلسله مراحلي است كه از نظر كيفي از يكديگر متمايزند‬

‫‪ 2‬س ا ل ا و ل ز ن دگ ي‬
‫كودك خود را از اشيا تمييز مي دهد‬
‫مرحله‬
‫خود را به عنوان عامل اعمال خويش باز مي شناسد و شروع به فعاليت هدفمند مي كند‬ ‫كودكان سرگرم كشف رابطه بين اعمال خود و پيامدهاي آن اعمال هستند‬ ‫حسي‪-‬حركتي‬

‫آگاهي از اينكه حتي وقتي اشيا در معرض حواس نيستند‪،‬باز هم وجود دارند‬ ‫تالش براي دستيابي به پايداري شي‬

‫‪2‬تا‪7‬ساالگي‬
‫استفاده از زبان و بازنمايي اشيا بصورت تصوير ذهني و واژه را ياد مي گيرد‬
‫نگريستن از ديد ديگران برايش مشكل است‬
‫نظريه‬
‫مرحله‬ ‫رشد شناختي‬
‫كودكان معتقدند كه ديگران نيز محيط را به شيوه خودشان ادراك مي كنند‬ ‫تفكرش هنوز خود محور است‬ ‫مرحله اي‬
‫پ ي ش عمل ي ا ت ي‬ ‫كودكان‬
‫پياژه‬
‫خردساالن نمي توانند نقطه نظرهايي بجز نقطه نظر خود را درك كنند‬ ‫اشيا را بر حسب يك ويژگي طبقه بندي مي كند‬

‫در نتيجه نمي توانند طرحواره ها را به گونه اي تغيير دهند كه تغييرات محيط را در نظر بگيرند‬ ‫تالش براي دستيابي به پايداري شي‬
‫‪7‬تا‪11‬سالگي‬
‫مي تواند درباره اشيا و رويدادها بطور منطقي فكر كند‬

‫به نگهداري عدد‪ ،‬جرم و وزن دست مي يابد‬ ‫مرحله‬

‫عمل ي ا ت ع ي ن ي‬
‫اشيا را بر حسب چند ويژگي طبقه بندي مي كند و مي تواند آنها را بر حسب بعد معيني ‪،‬نظير اندازه‪ ،‬رديف كند‬

‫هر چند كودكان در اين مرحله واژه هاي انتزاعي بكار مي برند‪ ،‬اما محدوده كاربرد اين واژه ها اشيايي است كه مستقيما حس مي شوند‬ ‫‪11‬سالگي به بعد‬

‫مي تواند درباره اشيا و رويدادها بطور منطقي فكر كند‬

‫مرحله‬
‫به نگهداري عدد‪ ،‬جرم و وزن دست مي يابد‬ ‫عمليات صوري‬

‫ممكن است كودك برخوردار از توانايي مورد سنجش باشد ولي‬

‫پياژه استعدادهاي كودكان را كمتر از آنچه هست برآورد كرده است‬
‫بعلت نداشتن مهارت ضروري ديگري‪،‬در انجام تكاليف ناتوان بماند‬

‫پژوهشگران معتقدند كه تكاليف مرسوم پياژه نمي توانند مهارتهاي پردازش اطالعات را از مهارت بنيادي كه تكليف معيني براي اندازه گيري آن طراحي شده‪ ،‬تفكيك كند‬
‫رويكردهاي‬
‫رشد هر مهارت نه در قالب مرحله هاي مجزا بلكه به آرامي و بصورت پيوسته انجام مي گيرد‬ ‫پردازش اطالعات‬

‫معتقدند كه مراحل واقعا اصيلي وجود دارد ليكن فقط در حوزه هاي خاصي از دانش‬ ‫نو پياژه اي ها‬

‫تفاوت بين آنها عمدتا مربوط به خزانه گسترده تر دانش در بزرگساالن است‬ ‫پس از نوباوگي‪،‬كودكان و بزرگساالن اساسا استعدادها و فرايندهاي شناختي مشابهي دارند‬
‫رويكردهاي‬ ‫ساير‬
‫مقصود از دانش‪،‬صرفا مجموعه گسترده تري از دانسته ها نيست‪ ،‬بلكه درك عميق تر از نحوه سازمان بندي دانسته ها در حيطه هاي خاص مي باشد‪.‬‬
‫دانش اندوزي‬ ‫د ي دگ ا هه ا‬
‫‪ 65‬درصد كودكان اظهار مي داشتند كه اسب واقعا به گورخر تبديل شده است‬ ‫تبديل حيواني به شكل حيوان ديگر‪ :‬اسب به گورخر‬
‫نگهداري ذهني‬
‫‪ 25‬درصد كودكان اظهار مي داشتند كه جوجه تيغي واقعا به كاكتوس تبديل شده است‬ ‫تبديل حيواني به گياه‪ :‬جوجه تيغي به كاكتوس‬

‫مقصود پياژه از محيط ‪ ،‬همان محيط فيزيكي دور و بر كودك بود نه چارچوب اجتماعي و فرهنگي‬

‫در اين نظريه كودك را تازه واردي به فرهنگ خاص در نظر مي گيرند كه ياد مي گيرد از نگاه همان فرهنگ به واقعيت هاي اجتماعي اش بنگرد‬

‫با ياري افراد باالتر دنياي خود را بيشتر درمي يابيم‬ ‫معتقد بود كه درك و مهارت اساسا از طريق مفهوم شاگردي گسترش مي يابد‬

‫سطح رشد واقعي كه در توانايي حل مسئله نمايان مي شود‬

‫سطح رشد بالقوه كه در نوع و شيوه مئله گشايي كودك تحت راهنمايي ديگران تعيين مي شود‬ ‫رويكردهاي‬
‫سطوح رشد شناختي‬ ‫ويگوتسكي‬
‫اجتماعي ‪ -‬فرهنگي‬
‫براي آموزش دادن كودك بايد هر دو سطح واقعي و بالقوه كودك را بدانيم‬

‫نقش مهم زبان در رشد مهارتها و دانش جديد آدمي‬

‫اكتساب زبان‬
‫گفتار خود محور پياژه‬ ‫كودكان در تمرين مهارت جديد ‪ ،‬از توانايي زباني خود براي هدايت اعمال خود استفاده مي كنند‬
‫مهمترين جنبه رشد‬
‫اين نوعخود آموزي ‪ ،‬گفتار خصوصي ناميده مي شود‬ ‫كودكان بمنظور هدايت و جهت دادن به خودشان با خود حرف مي زنند‬

‫پياژه فكر مي كرد كه درك كودكان از قواعد اخالقي و عرف اجتماعي با سطح كلي رشد شناختي آنان همگام است‬

‫در ابتداي دوره پيش عملياتي ظاهر مي شود‬

‫مرحله اول‬
‫هر كودك از مجموعه قواعد خاص خودش پيروي مي كند‬ ‫درك قواعد بازي‬
‫پرداختن به بازيهاي موازي‬
‫اين قواعد در راستاي هيچ نوع هدف جمعي از قبيل همكاري يا رقابت نيست‬

‫بررسي روي كودكان‬

‫از حدود پنج سالگي‪ ،‬احساس وظيفه براي مراعات قواعد از سوي مرجع قدرتي همچون خدا و والدين براي كودك مطرح مي شود‬ ‫مرحله دوم‬
‫مراعات قواعد‬ ‫پياژه‬
‫قضاوت كودك درباره هر عمل ‪ ،‬بيشتر بر اساس پيامدهاي آن است و نه بر مبناي قصد و نيت فاعل آن‬

‫كودك رفته رفته در مي يابد كه برخي قواعد ‪ ،‬قراردادهاي اجتماعي هستند – همان توافقهاي گروهي كه بطور قرار دادي وضع مي شوند يا تغيير مي يابند‬
‫مرحله سوم درك‬
‫در قضاوتهاي اخالقي خود وزن و اعتبار بيشتري براي مالحظات غير عيني از قبيل قصد و نيت شخص قايل مي شوند‬ ‫قراردادهاي اجتماعي‬
‫واقع گرايي اخالقي كاهش مي يابد‬
‫تنبيه را برخاسته از انتخاب آدميان مي بينند و نه كيفر اجتناب ناپذير نيروهاي ماورا طبيعي‬

‫همزمان است با آغاز مرحله عمليات صوري‬

‫مرحله چهارم‬
‫نوجوانان عالقه دارند حتي در مورد موقعيتهايي كه هيچگاه با آنها روبرو نشده اند ‪ ،‬قواعدي ارايه دهند‬ ‫درك نهايي اخالق‬

‫استدالل اخالقي مبتني بر نوعي جهان بيني است كه بجاي موقعيتهاي شخصي و بين فردي ‪ ،‬مسائل اجتماعي گسترده تري مورد توجه است‬ ‫رشد‬
‫قضاوت اخالقي‬

‫گلبرگ با اراايه تنگناهاي اخالقي در قالب داستان ‪ ،‬تالش كرد مراحل جهانشمول در رشد قضاوت اخالقي را مشخص نمايد‬

‫اطاعت از قوانين بمنظور اجتناب از تنبيه‬ ‫جهت گزيني بر اساس تنبيه‬ ‫مرحله ‪1‬‬
‫سطح اول‬
‫جهت گزيني بر اساس‬ ‫اخالق پيش عرفي‬
‫همنوايي براي دريافت پاداش و مزايا‬ ‫مرحله ‪2‬‬
‫پ ا دا ش‬
‫از ‪ 10‬سالگي به بعد‬

‫در امان بودن از مراجع قدرت‬ ‫همنوايي نشان مي دهد تا از عدم تاييد ديگران در امان بماند‬ ‫جهت گزيني بر اساس دختر خوب‪/‬پسر خوب‬ ‫مرحله ‪3‬‬ ‫سطح دوم‬
‫اخالق عرفي‬ ‫الرنس گلبرگ‬
‫عدم احساس گناه از انجام ندادن وظايف‬ ‫رعايت قوانين و قواعد اجتماعي‬ ‫جهت گزيني بر اساس وابستگي به مراجع قوانين‬ ‫مرحله ‪4‬‬

‫دربر گيرنده دوره‬

‫اعمال خود را طبق اصولي كه همگان براي بهزيستي جامعه الزامي مي دانند هدايت مي كند‬ ‫سطح سوم‬ ‫نوجواني و بزرگسالي‬
‫جهت گزيني مبتني بر قرارداد اجتماعي‬ ‫مرحله‪5‬‬
‫اخالق پس عرفي‬
‫از اين طريق احترام به نفس خود را نيز حفظ مي كند‬ ‫از اصول پيروي مي كند تا از احترام همگنان برخوردار باشد‬

‫اصولي كه در آنها عدالت ‪ ،‬سرافرازي‬ ‫استدالل مبتني بر‬

‫اعمال خود را طبق اصولي كه شخصا انتخاب كرده هدايت مي كند‬
‫و برابري ارزشمند شناخته مي شود‬ ‫جهت گزيني مبتني بر اصول اخالقي‬ ‫مرحله ‪6‬‬ ‫اصول مرحله باال‬
‫از اصول پيروي مي كند تا از سرزنش خويشتن در امان باشد‬

‫گلبرگ مرحله ‪ 6‬نظريه خود را در آخر زندگاني اش حذف كرد‬

‫بين نوزادان از همان نخستين هفته هاي زندگي ‪ ،‬تفاوتهايي در سطح فعاليت ‪ ،‬واكنش به تغييرات محيط و تحريك پذيري ديده مي شود‬

‫پژوهش ها با نوزادان ‪ ،‬نشان داده است كه بسياري از تفاوتهاي خلق و خو فطري هستند‬

‫در نتيجه ‪ ،‬رفتار كودك پاسخهاي والدين را شكل مي دهد‬ ‫بين والدين و كودك ارتباط متقابلي برقرار است‬

‫كودكان سر زنده و شاداب‬

‫گروه كودكان‬
‫داشتن برنامه هاي منظمي براي خوابيدن و غذا خوردن‬ ‫ماليم‬

‫به راحتي با موقعيت هاي تازه سازگار مي شوند‬

‫كودكاني هستند تحريك پذير‬

‫گروه كودكان‬
‫برنامه هاي منظمي براي خوابيدن و غذا خوردن ندارند‬ ‫دشوار‬ ‫خلق و خو‬
‫واكنش تند و شديد منفي در برابر موقعيت هاي تازه نشان مي دهند‬

‫كودكاني كه سطح فعاليتشان پايين است‬

‫گروه كودكان‬
‫از موقعيتهاي جديد تا حدودي پرهيز مي كنند‬ ‫كن د‬

‫در مقايسه با كودكان ماليم به زمان بيشتري براي سازگاري با موقعيت هاي جديد نياز دارند‬

‫شاخصهاي خلق و خو و سازگاري در دوره بزرگسالي نيز همبستگي معناداري با شاخصهاي خلق و خوي دوران كودكي – سنين ‪ 4،3‬و ‪5‬سالگي‪ -‬دارد‬

‫هماهنگي مناسب بين خلق و خوي كودك و محيط خانواده است‬ ‫كليد رشد سالم‬ ‫پيوستگي و ناپيوستگي خلق و خو تابع تعامل بين ژنوتيپ‪-‬خصوصيات ارثي‪ -‬كودك و محيط است‬

‫رسش نقش مهمي در تعيين آغاز لبخند زدن ايفا مي كند‬ ‫اكثر نوزادان در سن و سال مشابهي‪-‬حودو ‪2‬ماهگي‪-‬شروع به لبخند زدن مي كنند‬
‫به تدريج از پريشاني كاسته مي شود بطوريكه كودكان‬ ‫پريشاني بخاطر جدايي از والدين بين‬ ‫در حدود ‪ 7‬يا ‪ 8‬ماهگي‪ ،‬بسياري از نوباوگان وقتي غريبه اي‬
‫‪3‬ساله در نبود والدين احساس امنيت مي كنند‬ ‫‪ 14‬تا ‪ 18‬ماهگي به اوج خود مي رسد‬ ‫به آنها نزديك شود ناراحتي و پريشاني آشكاري نشان مي دهند‬

‫بنظر مي رسد فقط اندكي از شدت و ضعف ترس از غريبه ها متاثر از شرايط پرورشي كودكان باشد‬

‫در نيمه دوم سال اول زندگي نوباوگان در به يادآوري گذشته و مقايسه آن با حال تواناتر مي شوند‬ ‫رفتار‬ ‫شخصيت و‬
‫در نتيجه نوباوگان مي ترسند‬ ‫رشد ظرفيت حافظه‬ ‫اجتماعي اوليه‬ ‫رشد اجتماعي‬
‫نوباوگان مي توانند رويدادهاي غير معمول و غير پيش بيني را كشف كنند‬
‫داليل الگوي منظم‬
‫كودكان ‪ 2‬يا ‪ 3‬ساله خود مي توانند به سراغ ضرف غذا يا قفسه اسباب بازي بروند‬ ‫ترس در كودكان‬

‫از ترس كودكان كاسته مي شود‬ ‫كودكان مي توانند خواسته ها و احساسات خود را از طريق گفتار ‪ ،‬بيان كنند‬ ‫رشد خود پيروي‬

‫اتكاي كودكان به مراقبان كاهش مي يابد‬

‫واژه دلبستگي براي توصيف تمايل كودك به نزديك افراد خاص ماندن و احساس امنيت بيشتر در حضور اين افراد بكار مي رود‬

‫طي آزمايشاتي با ميمونها مشخص شده كه در دلبستگي مادر – فرزندي چيزي فراتر از نياز به غذا مطرح است‬

‫قانع شد كه ناتواني كودك در برقراري پيوند دلبستگي ايمن با يك يا چند نفر در سال هاي‬
‫جان بالبي‬
‫اوليه زندگي ‪ ،‬با ناتواني او در برقراري روابط فردي نزديك در دوره بزرگسالي ارتباط دارد‬

‫شير خوارگان هنگام بازگشت مادر به اتاق با او تعامل مي كنند‬

‫پاسخدهي احساس مراقب‪-‬مادر‪ -‬به نيازهاي‬ ‫ضمن اينكه متوجه بازگشت مادر مي شوند همچنان به بازي ادامه مي دهند‬
‫دلبسته ايمن‬
‫شير خوار عامل ايجاد آن مي شود‬
‫برخي ديگر خواهان تماس بدني با مادر مي شوند‬

‫عده يي ديگر به محض خارج شدن مادرشان از اتاق ‪ ،‬پريشاني شديدي نشان مي دهند‬

‫هنگام برگشت مادر از تعامل با او پرهيز مي كنند‬

‫برخي مادر را تقريبا ناديده مي گيرند‬ ‫اجتنابي‬

‫برخي در هر دو جهت تعامل و اجتناب با مادر واكنش نشان مي دهند‬

‫دلبسته نا ايمن‬ ‫دلبستگي‬
‫هنگام خروج مادر پريشاني كمي نشان مي دهند كه مراقب نيز مي تواند آنها را آرام كند‬

‫در بازگشت مادر دست به مقاومت مي زنند‬

‫ابتدا گريه مي كنند سپس در بغل مادر پيچ و تاب مي خورند‬ ‫در آن واحد ‪ ،‬هم در جستجوي برقراري ارتباط با مادر هستند و هم از او پرهيز مي كنند‬ ‫دوسوگرا‬

‫برخي كودكان رفتار منفعالنه دارند‬

‫مادران اين دسته طبق نيازها يا حاالت خلقي خود – و نه بر مبناي عاليم دريافتي از كود ‪ ،‬پاسخ مي دهند‬

‫شير خوارگان اين گروه غالبا رفتارهاي متناقض دارند‬

‫پس از آرام شدن ناگهان گريه مي كنند‬

‫آشفته‬
‫برخي از آنها گمگشته ‪ ،‬فاقد احساس ‪ ،‬يا افسرده بنظر مي رسند‬

‫عده يي ديگر به محض خارج شدن مادرشان از اتاق ‪ ،‬پريشاني شديدي نشان مي دهند‬

‫خلق و خوي كودك‬

‫الگوي دلبستگي ممكن است منعكس كننده تعامل بين‬
‫پاسخ دهي والدين باشد‬

‫بنظر مي رسد ‪ ،‬الگوي دلبستگي اوليه ‪ ،‬با نحوه كنار آمدن كودك با تجربه هاي چند سال بعد نيز ارتباط دارد‬
‫دلبستگي و رشد بعدي‬
‫نمي توان به قطع يقين گفت كه توانايي كودكان در حل مسايل مستقيما ناشي از كيفيت دلبستگي آنان در مراحل اوليه زندگي است‬

‫به كسب آن دسته از رفتارها و ويژگيهايي كه فرهنگ جامعه معيني براي زنان و مردان خود مناسب مي داند‪ ،‬اطالق مي شود‬ ‫واژه نقش آموزي جنسيتي‬
‫قبول كردن زن يا مرد بودن‬ ‫هويت جنسيتي‬

‫كودكان در حدود سه سالگي بر اندام تناسلي خود متمركز مي شوند‬

‫ايجاد احساسات جنسي نسبت به والد غير همجنس‬

‫با افزايش سن ‪ ،‬با همانند سازي‬ ‫در پسرها‬ ‫عقده اوديپ‬ ‫نظريه‬
‫خود با والد همجنس و الگو گيري‬ ‫ايجاد حسادت و تنفر نسبت به والد همجنس‬ ‫آغاز مرحله تناسلي‬
‫روانكاوي(فرويد)‬
‫از آن تضادها كنار مي رود‬ ‫دردخترها‬ ‫عقده الگرا‬

‫به اين ترتيب نقش آموزي جنسيتي صورت مي گيرد‬

‫هم تاكيد بر پاداش و تنبيه كودكان براي رفتار مناسب و نامناسب جنسي دارد‬

‫هم تاكيد بر شيوه هاي يادگيري رفتارهاي مربوط به نقس جنسيتي از راه مشاهد بزرگساالن دارد‬

‫نقش آموزي جنسيتي نيز همانند آموختن هر رفتار آموختني ديگر است‬ ‫نظريه يادگيري‬
‫اجتماعي‬
‫بايد بپذيريم كه رفتاري است غير قابل اجتناب و تغييرناپذير‬ ‫اگر نقش آموزي را چيزي خاص و جدا از ساير رفتارها بدانيم‬

‫همساالن كودكان در رعايت اين نقشهاي قالبي ‪ ،‬از والدين سختگيرترند‬

‫كودك ساخته و پرداخته جامعه ‪ ،‬والدين ‪ ،‬همساالن و رسانه هاست‬ ‫هويت جنيسيتي و‬
‫اين نظريه از تبيين برخي مشاهدات نيز ناتوتن است‬
‫در تصوير كودك از مقررات جنسيتي ‪ ،‬الگوي رشد جالبي ديده مي شود‬ ‫نقش اموزي جنسيتي‬

‫اين نظريه را گلبرگ ارائه كرده كه مستقيما ريشه در نظريه رشد شناختي پياژه دارد‬

‫طبق اين نظريه هويت جنسيتي سهم مهمي در نقش آموزي جنسيتي دارد‬

‫آگاهي از اينكه جنسيت فرد ‪ ،‬به رغم تغيير سن و ظاهر او ‪ ،‬ثابت مي ماند‬ ‫ثبات جنسيتي‬ ‫نظريه‬
‫شناختي‪ -‬رشدي‬
‫كودكان در سنيني به مراتب پايين تر از آنچه قبال تصور مي شد از هويت جنسي خود آگاه هستند‬

‫نظريه يادگيري نمي تواند تبيين كند چرا خود پنداره كودكان از ابتدا حول مرد يا زن بودن سازمان مي يابد‬
‫آشكاركردن ضعف نظريه يادگيري‬
‫چرا در تعريف خويشتن ‪ ،‬جنسيت بر ساير معقوالت بالقوه اولويت دارد‬

‫طراحي نظريه طرحواره اي‬

‫تمايز بين مرد و زن آنقدر در خور اهميت است كه بايد آن تمايز را به مثابه مجموعه عدسيهايي براي نگاه كردن به هر چيزي تلقي كرد‬

‫كودك همه جا تشويق مي شود با عدسيهاي جنسيت به دنيا نگاه كند‬ ‫طرحواره هاي جنسيت‬ ‫بم‬

‫والدين و معلمان طرحواره هاي جنسيتي را مستقيما به كودكان نمي آموزند ‪ ،‬بلكه اين آموزش در تجربه هاي روزمره فرهنگي جاي گرفته است‬ ‫نظريه‬
‫طرحواره جنسيتي‬
‫كودكان ياد مي گيرند در مورد خود طرحواره هاي جنسيتي بكار گيرند‬
‫در نتيجه نظريه هويت جنسيتي نيز هست‬
‫خود پنداره هاي خود را حول مفهوم مردانگي يا زنانگي سازمان مي دهند‬

‫نقش آموزي جنسيتي نه غير قابل اجتناب است و نه تغيير ناپذير‬ ‫كودك در حال رشد را عنصرفعالي در اجتماعي شدن خودش ميداند‬

‫دليل نقش پذيري جنسيتي كودكان آنست كه جنسيت ‪ ،‬يكي از محورهايي است كه فرهنگ براي سازمان بخشيدن به ديدگاه خود درباره واقعيت انتخاب كرده است‬
‫در نتيجه‬
‫اگر فرهنگي در جهان بيني خود كمتر بر نقشهاي قالبي جنسيتي تاكيد ورزد ‪ ،‬رفتار و خود پنداره كودكان نيز كمتر از نقشهاي قالبي جنسيتي مايه خواهد گرفت‬

‫تقريبا از ‪ 12‬سالگي آغاز و تا رسيدن به رشد جسماني كم وبيش كامل ادامه مي يابد‬ ‫نوجواني به دوره گذر از كودكي به بزرگسالي اطالق مي شود‬

‫دوره تكامل‪ 3‬تا ‪ 4‬ساله جنسي است كه طي آن كودك از نظر زيستي به بزرگسالي برخوردار از توانايي توليد مثل تبديل مي شود‬

‫پسرها بطور متوسط دو سال ديرتر از دختران به جهش رشد مي رسند‬ ‫بلوغ‬

‫در پسران ‪ ،‬انزال مني حاوي اسپرم زنده بين سنين ‪ 12‬تا ‪ 16‬سالگي ‪ ،‬و بطور متوسط در ‪ 14/5‬سالگي آغاز مي شود‬

‫نخستين قاعدگي در اواخر دوره بلوغ تقريبا ‪ 18‬ماه پس از اوج گيري جهش رشد دختران رخ مي دهد‬

‫نخستين قاعدگيها معموال نامنظم هستند‬

‫قاعدگي‬ ‫رشد جنسي‬
‫تخمك گذاري معموال تا يكسال بعد از نخستين قاعدگي شروع نمي شود‬

‫برخي دختران در ‪ 11‬سالگي و برخي ديگر در ‪ 17‬سالگي قاعده مي شوند‬

‫از ويژگيهاي آن دمدمي بودن ‪ ،‬آشفتگي دروني و طغيان است‬ ‫در عرف عام نوجواني را دوره طوفان و احساس فشار مي دانند‬
‫آثار‬
‫روانشناختي‬
‫ممكن است بعضي از اين تاثيرات مستقيما ناشي از تغييرات هورموني باشند‬ ‫بلوغ اثرات مهمي بر تصوير فرد از بدن خويش‬ ‫بلوغ‬
‫‪ ،‬عزت نفس ‪ ،‬خلق و رابطه او با والدين و‬
‫اغلب آنها به آثار فردي و اجتماعي تغييرات جسماني ‪ ،‬و‬ ‫اعضاي غير همجنس برجاي مي گذارد‬
‫مهم تر از همه به زمانبندي اين تغييرات مربوط مي شود‬

‫رسيدن به بلوغ يك سال زودتر يا ديرتر از سن متوسط بلوغ‬

‫در بلوغ زود رس نسبت به همكالسان همجنس خلق مثبت تري دارند‬

‫از ثبات عاطفي و خودگرداني كمتري برخوردارند‬

‫پسرها‬
‫بيشتر احتمال دارد سيگار بكشند ‪ ،‬مشروب بخورند و از مواد مخدر استفاده كنند‬

‫احتمال درگيري با قانون را دارند‬

‫بر عزت نفس دختران اثر منفي دارد‬ ‫بلوغ زود رس‬
‫رشد نوجوان‬
‫اضطراب و افسردگي بيشتري را تجربه مي كنند‬

‫معموال از وزن و ظاهر خود كمتر رضايت دارند‬

‫دخترها‬
‫از اينكه بدنشان شبيه بدن زنان است خجالت مي كشند‬

‫بدليل رشد جنسي در اوايل محبوبيت كسب مي كنند‬

‫احتمال تعارض با والدين ‪ ،‬ترك تحصيل و مشكالت عاطفي و رفتاري براي آنها وجود دارد‬

‫بدترين احساس را نسبت به خود دارند‬

‫پسرها‬ ‫بلوغ دير رس‬
‫معموال در سال آخر دبيرستان ‪ ،‬سالمترين گروه شناخته مي شوند‬

‫من كيستم‬
‫يكي از تكاليف عمده نوجوانان‬
‫مقصدم كجاست‬ ‫تكوين هويت شخصي است‬ ‫اريك‬
‫اريكسون(روان‬
‫اصطالحي براي توصيف فرايند فعال توصيف خويشتن‬ ‫كاو)‬
‫بحران هويت‬
‫اين بحران بخش جدايي ناپذيري از رشد رواني – اجتماعي سالم است‬

‫اگر ارزشهاي مورد تاييد والدين ‪ ،‬معلمان و همساالن ‪ ،‬همخوان با تصوير نوجوان از يكپارچگي از خود باشد هويت يابي آسانتر مي شود‬
‫اكثر روانشناسان معتقدند كه نوجواني‬
‫بايد دوره «تجربه نقشها» باشد‬
‫نوجوان به مفهوم يكپارچگي از هويت جنسيتي ‪ ،‬جهت گزيني شغلي و جهان بيني نايل ميشود‬

‫پشت سر گذاري مرحله فعال پرسشگري درباره خود و تعريف خويشتن‬

‫دستيابي به مواضع فكري خاصي و پايبندي به آنها‬ ‫دستيابي به‬

‫هوي ت‬
‫رسيدن به تصميم قطعي در رابطه با شغل خود‬

‫كنار گذاري باورهاي مذهبي و سياسي خانواده كه با هويتشان همخوان نيستند‬

‫نسبت به شغل و جهان بيني خود احساس تعهد مي كنند‬

‫پذيرفتن بي چون و چراي مذهب خانواده خود‬

‫هوي ت ي اب ي‬
‫برخي پايبند به باورهايشان بنظر مي رسند‬
‫ناقص‬
‫برخي ديگر انعطاف ناپذير ‪ ،‬جزمي و دنباله رو هستند‬

‫احساس سردرگمي در به چالش كشيدن ارزشهاي آزمون نشده آنها در رويدادهاي مهم‬
‫رشد هويت‬

‫درگير به تجربه بحران هويت هستند‬ ‫مارسيا پيوستار هويت يابي‬

‫اريكسون را به چهار‬
‫گرفتار تعارض بين عاليق خود و برنامه هاي ديكته شده والدين‬ ‫وضعيت تقسيم كرد‬
‫تعليق‬
‫سپس كنار گذاري آن باورها پس از تاامل بيشتر‬ ‫مطرح كردن باورهاي مذهبي و سياسي با شور و شوق براي مدتي‬
‫هوي ت ي اب ي‬
‫در بهترين شرايط آدمهاي حساس ‪ ،‬اخالقي و روشنفكر هستند‬

‫در بدترين شرايط ‪ ،‬افرادي اضطراب زده ‪ ،‬مردد و جزم انديش مي باشند‬

‫اين اصطالح را مارسيا براي مفهوم سردرگمي هويت يابي اريكسون بكار برده است‬

‫به مفهوم يكپارچگي از خود دست نيافته اند‬ ‫ممكن است در گذشته دچار بحران هويت بوده يا نبوده باشند‬

‫ابراز عالقه به شغلهايي مي كنند ولي عمال كاري انجام نمي دهند‬
‫پراكندگي‬
‫عالقه اي به مذهب و سياست ندارند‬
‫هوي ت‬
‫برخي از آنان بدبين بنظر مي رسند‬

‫برخي نيز سطحي و گيج و سردرگم هستند‬

‫بعضي از آنها هنوز به سن و سال تكوين هويت نوجواني پا ننهاده اند‬

‫اكثر نوجواناني كه به هويت دست مي يابند از دوره پيش از دبيرستان تا سالهاي آخر دانشگاه رفته رفته افزايش مي يابد‬

‫بحران يا تعليق در دوسال اول دانشگاه به اوج خود مي رسد‬

‫در دو جنبه هويت يابي جهان بيني سياسي و شغلي افراد بيشتري به هويت شغلي دست مي يابند‬

‫برقراري روابط صميمانه‬

‫انتخاب شغل‬ ‫چالشهاي عمده اين مرحله‬

‫دستيابي به موقعيت حرفه اي‬ ‫مطالعه‬

‫رشد انسان‬
‫تصميم ازدواج كردن يا نكردن ‪ ،‬انتخاب همسر و بچه دار شدن يا نشدن‬ ‫بزرگسالي‬
‫ا و ل يه‬
‫روبرو شدن با دورنماي طالق و ازدواج مجدد‬
‫رشد از تولد تا‬
‫بسياري از تصميماتي كه در اين دوره گرفته مي شود وضعيت فرد را در دوره هاي بعدي زندگي تعيين مي كند‬ ‫‪20‬و‪30‬عمر‬
‫بخش ‪1‬‬ ‫مرگ‬
‫(فليپ رايس)‬
‫با شنيدن زنگ ساعت اجتماعي و زيستي‬ ‫احساس فشار زمان‬

‫بازبيني جنبه هاي مختلف زندگي خويش‬ ‫بروز بحران ميانسالي‬

‫بزرگسالي‬
‫پيگيري عالئق خود‬ ‫براي آندسته از والديني كه فرزندانشان را به سرانجام رسانيده اند ‪ ،‬زماني براي آزادي بيشتر است‬ ‫م ي ا نه‬
‫بزرگسالي‬ ‫دورهاي رشد‬ ‫فصل‪1‬‬
‫به حداكثر مسئوليت شخصي و اجتماعي و موفقيت شغلي دست يافته اند‬

‫سازش يافتن با جسم و نيز موفعيت هيجاني ‪ ،‬اجتماعي و شغلي در حال تغيير‬ ‫‪40‬و‪ 50‬عمر‬

‫با ظرفيتهاي فيزكي‬

‫موقعيتهاي فردي و اجتماعي‬ ‫سازش يافتن‬

‫روابط در حال تغيير‬

‫افزايش توجه به مراقبت بهداشتي براي حفظ قدرت فيزيكي و سالمتي‬

‫اين امكان را فراهم مي كند كه توسعه دانش و مهارتهاي شناختي خود را ادامه دهند‬ ‫حفظ توانشهاي كالمي‬ ‫بزرگسالي‬
‫پ اي ان ي‬
‫روابط با فرزندان ‪ ،‬نوه ها و ديگر منسوبان معناي تازه اي پيدا مي كند‬

‫حفظ و تحكيم دوستيهاي معني دار با همساالن در حفظ سالمتي موثر است‬
‫‪ 60‬به باال‬
‫گزارش شادماني و رضايت از زندگي ‪ ،‬و اندك بودن ترس از مرگ‬

‫ممكن است بحران هويت در نوجواني و هينطور در ميانسالي مجددا رخ دهد‬

‫سپري كردن دوره اي از تضاد ارزشي در نوجواني و سپس مجددا در بزرگسالي‬ ‫تكرار دوره هاي‬
‫مشابه در يك فرد‬
‫اين ارزشيابي زندگي در ورود به دهه ‪ 40‬نيز تكرار مي شود‬ ‫با ورود به دهه ‪ 30‬فرد به ارزشيابي زندگي خود مي پردازند‬

‫تكرار سازشهاي شغلي در زمان بازنشسته شدن همانند زمان ورد به دايره اشتغال‬ ‫رشد گاه چرخه اي و‬ ‫فلسفه رشد در‬
‫تكراري است‬ ‫گستره عمر‬
‫تجربه مراحل مشابه افراد مختلف با تفاوتهاي فردي و فرهنگي‬
‫تكرار دوره هاي مشابه درچرخه زندگي‬
‫مي توانيم از تجارب ديگران بهره ببريم‬ ‫با درك مشابهت مراحل رشد زندگيمان‬
‫افراد مختلف در زمانهاي متفاوت‬
‫اين واقعيت رويكرد گستره اي عمر را معنادار مي كند‬
 ‫فلوچارت كتاب زمينه روانشناسي هيلگارد‬
‫فصل‪14 :‬فشار رواني ‪ ،‬سالمت و مقابله با فشار‬
‫تهيه كننده ‪:‬هادي بيگدلي ‪ ،‬نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫‪www.amash.ir‬‬

‫درك مفهوم "فشار رواني" يا "استرس"‬

‫فشار رواني چه تاثيراتي را بر ذهن و جسم مي گذارد؟‬ ‫هدف اين فصل‬

‫بعضي ها گرفتار اختاللهاي وخيم رواني يا جسماني مي شوند‬
‫چرا مردم ارزيابيهاي مختلفي را از يك رويداد تنش زاي واحد ادارند؟‬
‫گروه ديگر چنين رويدادي را فرصتي خواستني براي چالش و كوشش بشمار مي آورند‬

‫فشار رواني در مواجه شخص با رويدادي كه خودش آن را براي سالمت جسم يا روانش مخاطره آميز بداند مطرح مي شود‬

‫رويدادهايي هست كه اكثريت مردم آنها را تنش زا به حساب مي آورند‬ ‫رويدادهاي فوق الذكر معموال رويدادهاي تنش زا يا استرس زا ناميده مي شوند‬ ‫تعريف ‪:‬‬

‫دور شدن از فشار رواني يا به آن حمله بردن‬ ‫واكنش سازگارانه‬

‫ي ع ن ي و ا ك ن ش به ر و ي د ا د ت ن ش ز ا‬ ‫پاسخ تنش زا‬
‫زماني شكل مي گيرد كه استرس مستمر و غيرقابل كنترل باشد‬ ‫واكنش نا سازگارانه‬

‫فاجعه هاي طبيعي ‪ :‬زمين لرزه ‪ ،‬سيل‬

‫فجايعي كه مسبب آنها انسلنها هستند ‪ :‬جنگ ‪ ،‬سوانح هسته اي ‪ ،‬سوانح جاده ها ‪ ،‬سوانح هوايي‬ ‫موقعيتي بسيار مخاطره آميز و فراتر‬
‫رويدادهاي آسيبي‬
‫از دايره تجربه هاي معمولي‬
‫تعرضهاي جسماني ‪ :‬تجاوز جنسي ‪ ،‬قتل‬

‫هر اندازه رويدادي مهارناپذير به نظر برسد بيشتر احتمال دارد كه به صورت رويداد تنش زا احساس شود‬ ‫رويداد مهار نشدني‬

‫حتي وقتي كنترل و اختياري بر فشار رواني نداريم اگر بتوانيم آن را پيش بيني كنيم از شدتش كاسته مي شود‬ ‫رويداد پيش بيني نشدني‬

‫بعضي موقعيتها حتي در توانمندي بر پيش بيني و مهار تنش زا هستند چون ‪:‬‬
‫درآويختن با محدوديتهاي شخصي‬
‫انسان را به فراخواني نهايت توانمنديهايش مي كشاند و نگرش به خويشتن را متزلزل مي كند‬

‫آدمي هر تغييري را كه مستلزم سازگاريهاي متعدد باشد ‪ ،‬بصورت تنش زا مي بيند‬ ‫ويژگيهاي‬ ‫فشار‬
‫تغيير و سازگاري مجدد‬ ‫ر و ي دا د ه ا ي ت ن ش زا‬ ‫رواني‪،‬آسيب‬
‫رويدادهاي مثبت نيز غالبا سازگاريهايي را مي طلبند و در نتيجه گاهي تنش زا هستند‬ ‫شناسي رواني و‬
‫مقياس رويدادهاي هولمز و راهه‬ ‫رويدادي كه توان و‬
‫درمان‬
‫خودپنداره شخص و‬
‫رويدادهاي منفي بسيار بيش از رويدادهاي مثبت بر سالمت جسم و روان آدمي تاثير مي گذارند‬
‫يا تعارضهاي دروني‬
‫را فراخواند‬
‫بخش ‪7‬‬
‫زم ي نه‬
‫فرايندهاي دروني نظير تعارضهاي حل نشده ناهشيار يا هشيار نيز مي تواند تنش زا باشد و فشار رواني ايجاد كند‬
‫روانشناسي‬
‫وقتي دو نياز يا دو انگيزة دروني با هم در ستيز باشند هم ممكن است گرفتار تعارض شويم‪.‬‬ ‫فصل‪14‬‬
‫دعوت كردن به استقالل ‪ ،‬كسي را كه مي خواهد وابسته باشد‬ ‫استقالل در برابر وابستگي‬

‫ترس از ترد شدن در سفره دل گشودن پيش ديگران‬ ‫دگرگرايي در برابر گوشه گيري‬ ‫فشار رواني ‪،‬‬
‫تعارضهاي دروني‬
‫باالخره بايد چكار كنيم رقابت يا همكاري؟‬ ‫همكاري در برابر رقابت‬ ‫سالمت و‬
‫ابراز تكانه در برابر‬ ‫مقابله با فشار‬
‫بيشتر يادگيريهاي كودكان قيد و بندهاي فرهنگي است كه بر تكانه ها مهار مي زنند‬
‫رعايت ضوابط اخالقي‬

‫منظور از تكانه تمايالت جنسي و پرخاشگري است‬

‫معمول ترين پاسخ به محرك تنش زاست‬

‫هيجاني است ناخوشايند همچون دلشوره ‪ ،‬نگراني ‪ ،‬تنش و ترس‬

‫اضطراب‬
‫احساس بيهودگي همراه با بي عالقگي به فعاليتهاي قبلي و احساس بيگانگي با ديگران‬
‫اختالل تنش پس آسيبي‬ ‫مجموعه نشانه هاي حاد‬
‫بازسازي مكرر فاجعه در خاطرات و روياها‬
‫‪PTSD‬‬ ‫ناشي از اضطراب‬
‫اختالل خواب ‪ ،‬اختالل در تمركز يافتن و زياده گوش به زنگ بودن‬
‫اين اختالل بالفاصله پس از رويداد آسيبي ايجاد مي شود يا هفته ها و ماهها يا حتي سالها‬
‫بعد ‪ ،‬در پي تنش خفيف تري بروز مي كند و ممكن است زمان درازي بر جا بماند‬

‫خشم واكنش رايج ديگري است به موقعيت تنش زا كه مي تواند به پرخاشگري هم بيانجامد‬

‫جانوران در برابر تنش زاهاي گوناگون همچون ازدحام‪،‬ضربه برقي و عدم دريافت غذايي كه انتظارش را كشيده اند پرخاشگري نشان مي دهند‬
‫وقتي راه براي دستيابي به هدف بسته باشد سايق پرخاشگري‬
‫خشم و پرخاشگري‬ ‫واكنشهاي‬
‫حاصله‪،‬انگيزه اي مي شود براي آسيب رساني به شي يا شخص ناكام‬
‫فرضيه ناكامي‪-‬پرخاشگري‬ ‫روانشناختي‬
‫كنن د ه‬
‫در برابر ناكامي ‪،‬كودكان غالبا خشمگين مي شوند و دست به پرخاشگري مي زنند‬

‫هنگامي كه راه بر حمله مستقيم به خاستگاه ناكامي بسته باشد ‪،‬‬

‫جابجايي هدف پرخاشگري‬
‫ممكن است پرخاشگري متوجه شخص يا شي بي تقصيري گردد‬

‫رفتار وارونه پرخاشگري فعال ‪ ،‬كناره گيري و خمودگي مي باشد‬

‫خمودگي و افسردگي‬
‫ممكن است رويدادهاي آزاردهنده مهار نشدني منجر به افسردگي شود‬ ‫نظريه درماندگي آموخته شده سليگمن‬

‫واكنش به‬
‫انسان به سختي مي تواند تمركز فكر كند و به افكار خويش نظم منطقي دهد‬ ‫فشار رواني‬
‫برانگيختگي هيجاني شديد در كار پردازش اطالعات اخالل مي كند‬
‫اختالل شناخت‬
‫افكار پراكنده اي كه در مواجهه با محركهاي تنش زا از ذهن مي گذرد خود نيز مي تواند اختالل شناخت ايجاد كند‬

‫اختالل شناخت در دوره تنش ‪ ،‬مردم را به طرزي انعطاف ناپذير به سوي الگوهاي رفتاري آشنا مي كشاند‬

‫آدمهاي محتاط ممكن است محتاطتر و محتاطتر شده و سرانجام گوشه گيري كنند؛‬
‫وآدمهاي پرخاشگر ‪ ،‬بيشتر و بيشتر اختيار از كف بدهند و بي پروا به هر سو يورش برند‬
‫منجر به‬

‫افزايش ضربان قلب ‪ ،‬فشار خون‬ ‫بر ماهيچه هاي صاف و‬

‫اندامهاي داخلي تاثير مي گذارد‬
‫گشاد شدن مردمكها‬ ‫دستگاه عصبي‬ ‫هيپوتاالموس مركز‬
‫سم پ ا ت ي ك‬ ‫فشار رواني در مغز‬
‫اپي نفرين‬
‫در خون‬ ‫ريخته شدن هورمونهاي‬ ‫دستگاه فوق كليه مياني‬
‫نوراپي نفرين‬ ‫موقعيت تنش زا ‪ ،‬هيپوتاالموس‬
‫را فعال مي سازد‬
‫رها شدن قند بيشتر از جگر‬ ‫تاثير بر غده هيپوفيز‬ ‫پاسخ جنگ‬
‫يا گريز‬
‫هورمونهاي فشار رواني از راه جريان خون به اندامها و ماهيچه هاي مربوط مي رسند‬ ‫قشر فوق كليوي‬ ‫غده هيپوفيز‬

‫غالبا ميزان كورتيزول خون يا ادرار به عنوان مقياس و اندازه فشار رواني به شمار مي آيد‬

‫مجموعه پاسخهايي كه هر جانوري در برابر تنش از خود نشان مي دهد‬

‫بدن برانگيخته مي شود كه با راه اندازي دستگاه عصبي سمپاتيك وضعيت مواجهه با تهديد به خود بگيرد‬ ‫مرحله هشدار‬ ‫مرحله اول‬
‫نشانگان كلي انطباق‬
‫جاندار با يكي از دو روش جنگ يا گريز با موقعيت تهديد مقابله مي كند‬ ‫مرحله پايداري‬ ‫مرحله دوم‬
‫ه ا ن س س ي له‬
‫هنگامي روي مي دهد كه جاندار با موقعيت انطباق پيدا نمي كند و منابع فيزيولوژيايي خود را تحليل مي برد‬ ‫فرسايش‬ ‫مرحله سوم‬

‫بيماري انطباق سيله‬

‫تنش ناپياپي يعني وجود گاه به گاه تنش همراه با مهلت حل و فصل‬

‫پر طاقت سازي فيزيولوژي را در بر دارد‬ ‫واكنشهاي‬

‫مزاياي تنش ناپياپي‬ ‫پرطاقتي‬
‫فيزيولوژيايي‬
‫به ايجاد تحمل بيشتر در برابر فشار رواني منجر مي شود‬

‫فشار رواني مستمر مي تواند اختالالت جسماني همچون زخمهاي معدي ‪ ،‬فشار خون و بيماري قلبي به وجود آورد‬
‫تنش زاهاي هيجاني در بيش از نيمي از همه اختالالت پزشكي نقش پراهميتي دارند‬

‫اختالالت جسماني است كه گمان مي رود هيجانها در آنها نقش محوري داشته باشند‬

‫بيماران گرفتار فشار خون‪ ،‬زندگي را پر از تهديد مي دانند و به همين سبب احساس مي كنند كه همواره بايد گوش به زنگ باشند‬ ‫اختالالت روان‪-‬فيزيولوژيايي‬

‫بيماران گرفتار ورم روده نمي توانند خشم خود را بيان كنند‬

‫هرگاه پاسخ فيزيولوژيايي بدن در برابر محرك تنش زا بصورت مزمن درآيد آنگاه ممكن است اثر منفي مستقيمي بر سالمت جسمي وارد آيد‬

‫برانگيختگي زياده و دراز مدت دستگاه سمپاتيك يا دستگاه قشر كليه ممكن است به سرخرگها و دستگاههاي اندامها آسيب وارد آورد‬ ‫اثرات مستقيم‬

‫تاثير مستقيم بر داستگاه ايمني‬

‫رگهاي تامين كننده خوا ماهيچه هاي قلب از راه ايجاد تدريجي ماده چرب سختي به نام‬
‫پالك ‪ ،‬تنگ يا بسته شده و راه بر جريان اكسيژن و مواد غذايي به قلب بسته مي شود‬ ‫تاثير بر‬
‫بيماري عروق قلب‬
‫سالمت‬
‫بسته شدن راه رسيدن اكسيژن به قلب منجر به نوعي حمله قلبي به نام انفاركتوس ميوكارد مي گردد‬

‫اين دستگاه مكانيسمي است كه به كمك ياخته هاي تخصص يافته اي به نام لمفوسيت بدن را در برابر ريزجانداران بيماريزا محافظت مي كند‬

‫فشار رواني بر كارآرايي دستگاه ايمني در كار دفاع از بدن اثر مي گذارد‬

‫نگرش و برداشت آدمي از "درمهار داشتن" رويدادها نيز ميزان تاثير فشار رواني را بر دستگاه ايمني او رقم مي زند‬ ‫دستگاه ايمني‬

‫هنوز نكات كشف نشده فراوان درباره خود دستگاه ايمني و‬

‫پيچيدگيهاي حيرت انگيز‬
‫رازهاي ناگشوده اي درباره روابطش با دستگاه عصبي وجود دارد‬

‫بعضي رفتارها مي تواند آدمي را در برابر بيماري به شدت آسيب پذير كند‬

‫بيماري قلبي و مرگ زودرس‬ ‫انجام ندادن ورزشهاي سبك‬

‫افزايش ميزان مرگ بر اثر بيمار و سوانح‬ ‫محروميت مزمن از خواب‬

‫رفتار سالمت مدار‬
‫بيماري كبد و بيماري عروق قلب‬ ‫مصرف زياد الكل‬

‫خطر ابتال به ايدز‬ ‫بكار نبردن غالف در روابط جنسي‬

‫آدمي هنگام احساس فشاررواني غالبا از خود مراقبت كافي نمي كند‬

‫موجب تشديد احساس فشار در خود شخص مي شود‬ ‫رفتار بي اعتنا به سالمت‬

‫اختالل در حافظه‪،‬يادگيري‪،‬استدالل منطقي‪،‬مهارتهاي رياضي‪،‬فرايند سازي كالمي پيچيده و تصميم گيري‬ ‫نداشتن خواب بسنده‬

‫رفتار سالمت مدار مي تواند تنش زايي زندگي را و خطر ابتال به بعضي بيماريهاي وخيم را كاهش دهد‬

‫روانشناسان بين اضطراب عيني و اضطراب روانرنجور تمايز قائل مي شوند‬

‫پاسخي است معقول به موقعيت آسيبي‬ ‫اضطراب عيني‬

‫اضطرابي است بي تناسب با خطر موجود‬ ‫نظريه‬

‫ر وا نك ا و ي‬
‫از نظر فرويد ريشه در تعارضهاي ناهشار شخص دارد‬ ‫اظطراب روانرنجور‬

‫تعارض بين تكانه هاي ناپذيرفتني و محدوديتهاي تحميلي واقعيت‬

‫تعارض تكانه ها با فراخود يا وجدان‬ ‫اضطراب اخالقي‬

‫همين مردم‪،‬رويدادهاي بيشتري را تنش زا مي بينند‬ ‫تعارضهاي بعضي مردم بيشتر و شديدتر است‬ ‫از نظر روانكاوي آدميان همگي گرفتار تعارضهاي ناهشيارند‬
‫درباره علت آمادگي‬
‫بعضي از مردم براي‬
‫توجه رفتارگرايان معطوف شيوه هاي يادگيري پيوند يافتن پاسخهاي تنشي به موقعيت هاست‬ ‫ارزيابي تنش زا بودن‬
‫رويدادها سه نظريه‬
‫بنيادي وجود دارد‬
‫واكنش ترس و اضطراب پيدا مي كند‬ ‫آدمي در مواجهه با موقعيت هاي معيني كه قبال آسيبي يا تنش زا بوده اند‬
‫نظريه‬
‫بعضي هراسها از طريق شرطي شدنهاي كالسيك ايجاد مي شود‬
‫رفتارگرايي‬
‫اگر نخستين واكنش آدمي به موقعيت اضطراب زا‪ ،‬اجتناب يا فرار از آن باشد‬
‫بعضي ترسها به سختي خاموش مي شوند‬
‫در آن صورت ديگر نمي تواند دريابد چه وقت آن موقعيت خالي از خطر است‬

‫تغيير در نظريه درماندگي آموخته توسط خانم آبرامسون ‪ ،‬سليگمن و تيزديل‬

‫نسبت دادن به علل و اسبابي در خود‬ ‫نگرش تقصير خودم است‬

‫داليل احتمال درماندگي و‬ ‫بعضي از مردم بيش از ديگران‬
‫نگرش منفي‬ ‫پايدار و ثابت بودن رويداد‬ ‫هميشه هم همينطور خواهد بود‬
‫كندي پاسخ به رويدادهاي منفي‬ ‫دست به ارزيابي منفي ازيك‬
‫رويداد تنش زا دست مي زنند‬
‫فراگير بودن‬ ‫در هر كاري وضع به همين قرار است‬

‫نظريه‬
‫همين شيوه ها ميزان تنش زا بودن رويدادها را رقم مي زند‬
‫شناختي‬
‫شيوه هاي اسناد‬ ‫آدمي شيوه هاي همساني براي اسناد دادن به رويدادهاي زندگيش دارد‬
‫همين شيوه ها واكنشهاي درماندگي و كندي پاسخ در برابر‬
‫رويدادهاي دشوار را رقم مي زند‬ ‫ميانجي هاي‬
‫شيوه نگرش بدبينانه ‪ ،‬با بيماري جسمي هم پيوند دارد‬ ‫پاسخ به تنش‬

‫بين شيوه اسنادي بدبينانه با كاهش عملكرد دستگاه ايمني رابطه اي وجود دارد‬

‫تفاوت اصلي اين انسانها در ويژگيهاي شخصيتي آنهاست‬ ‫انسانهايي كه در مواجهه با حتي رويدادهاي تنش زاي عمده نيز سالمت روان و جسمشان بر هم نمي خورد‬

‫نگرش انسان به زندگي متضمن تالش و كوشش است‬ ‫تعه د‬

‫ويژگيهاي‬
‫احساس شايستگي كردن‬ ‫مهار وكنترل‬
‫شخصيتي‬
‫تغيير در زندگي امري طبيعي است و بايد آنرا بيشتر ‪ ،‬فرصتي براي رشد بشمار آورد تا تهديدي براي امنيت‬ ‫مبارزه و تالش‬

‫بنظر مي رسد كه احساس تسلط شخصي و دستيابي به هدفهاي شخصي از مهمترين عوامل باشند‬

‫قربانيان حمله هاي قلبي مردماني هستند اهل خصومت ورزي ‪،‬‬
‫رفتارهاي اين گروه مشخصه بيماران عروق قلب مي باشد‬
‫پرخاشگر و ناشكيبا كه بيش از اندازه خود را كرفتار كارشان مي كنند‬

‫بسيار رقابت جو هستند‬

‫اهل كسب و اكتساب هستند‬

‫به فوريتهاي زماني احساس اند‬

‫به دشواري آرام و قرار پيدا مي كنند‬ ‫الگوي سنخ‬ ‫مقاوم ترين مردمان‬
‫الف‬ ‫در برابر تنش ها‬
‫در به تاخير افتادن كارها ناشكيبا و خشمگين مي شوند‬

‫هنگام روبرو شدن با كساني كه آنان را بي كفايت مي دانند ناشكيبا و خشمگين مي شوند‬

‫پيوسته دستخوش ترديد درباره خويشند‬ ‫داشتن اعتماد بنفس ظاهري‬

‫خودشان را وامي دارند كارهاي بيش و بيشتري را در فرصتهاي كوتاه به انجام برسانند‬

‫به كمك برنامه هاي درماني بسيار منظم مي توانند اين وضع را تغيير دهند‬
‫نكته اميد بخش براي گرافتاران اين الگو‬
‫كساني كه بتوانند از رفتار سنخ الف خود بكاهند كمتر در معرض بيماري عروق قلب خواهند بود‬

‫مردمان سنخ ب كساني اند كه ويژگيهاي رفتاري سنخ الف را ندارند‬

‫بدون احساس گناه آرامش دارند‬

‫بدون برانگيختگي و تشويش كار مي كنند‬ ‫الگوي سنخ‬

‫ب‬
‫گرفتار فوريتهاي زماني و ناشكيبايي حاصل از آن نيستند‬

‫آسان به خشم نمي آيند‬

‫توجه به موقعيت بوجود آمده و در صدد تغيير آن بر آمدن‬

‫تعريف مسئله‬
‫تغييرات‬
‫يافتن راه حلهاي گوناگون‬
‫بيروني‬
‫بكار بستن راه حل انتخابي‬ ‫سبك سنگين كردن راه حلها به لحاظ سود و زيان آنها‬

‫مقابله‬
‫بجاي تغيير محيط ‪ ،‬شخص در خودش تغييري ايجاد كند‬ ‫مسئله مدار‬

‫سطح آرزومنديش را تغيير دهد‬

‫هدف و محمل خشنودي ديگري در پيش گيرد‬ ‫تغييرات‬

‫دروني‬
‫مهارتهاي تازه اي بياموزد‬

‫آسان به خشم نمي آيند‬

‫موفقيت اين تدابير به دامنه تجربيات و خويشتنداري شخص بستگي دارد‬

‫اين افراد هم در جريان موقعيت تنش زا و هم پس از سپري شدن آن ‪ ،‬افسردگي كمتري دارند‬ ‫مقابله يعني‬
‫حتي اگر در ابتداي مواجهه با تنش افسرده‬
‫فرايند كوشش‬
‫شوند نيز دوره كوتاه تري خواهد داشت‬
‫اي نوع مقابله براي كساني كه افسردگيشان كمتر است كار آسانتري است‬ ‫شخص براي‬
‫ح ل و فص ل‬
‫شرايط تنش زا‬

‫هيجانهاي منفي منجر به درگير نشدن با جريانهاي عملي مساله است‬

‫مهارتهاي مقابله با‬
‫آدمي براي جلوگيري از فرسودگي ناشي از هيجانهاي منفي به مقابله هيجان مدار رو مي آورد‬ ‫فشار رواني‬
‫در مواجهه با مساله هاي الينحل نيز مردم به اين شيوة مقابله دست مي زنند‬

‫ورزش‬

‫مصرف الكل‬
‫ميزان حمايت اجتماعي كه آدمي پس از‬ ‫تدابير‬ ‫مقابله‬
‫رويداد آسيبي از مردم مي بيند نقش حمايت‬ ‫مصرف ساير داروها‬ ‫دست زدن به تدابير فيزيكي‬
‫رفتاري‬ ‫هيجان مدار‬
‫اجتماعي بر سالمتش را چند چندان مي سازد‬
‫خالي كردن خشم خود بر سر ديگران‬
‫بعضي دوستان يا وابستگان به جاي تخفيف‬
‫درخواست حمايت عاطفي دوستان براي دور نگهداشتن ذهن خود از مساله‬
‫موقعيت تنش زا آنرا تشديد مي كنند‬

‫بنظر خودم ارزش ‪ ،‬نگران شدن ندارد‬ ‫نينديشيدن موقتي به مساله‬ ‫تدابير‬
‫شناختي‬
‫بنظر خودم خيلي هم مشتاق رفاقت با او نبودم‬ ‫كم كردن از تهديد موجود ‪ ،‬از راه تغيير معناي واقعيت‬

‫انتظار مي رود بعضي تدابير رفتاري و شناختي ‪ ،‬انطباقي باشند و بعضي ديگر از قبيل زياده مشروب خواري ‪ ،‬فقط شخص را گرفتار تنش و فشار بيشتر سازد‬

‫انكار هر نوع هيجان منفي در خود و راندن آن از حيطه آگاهي هشيار‬

‫واپس راني جنبه هاي حساس هويت خويش نيز به سالمت شخص آسيب مي زند‬ ‫وا پ س را ن ي‬

‫گفتگوهاي شخص درباره هيجانهاي منفي و مسايل پراهميت زندگيش تاثيرات مطلوبي بر سالمت او دارد‬

‫روشهاي‬
‫غير انطباقي تر‬
‫عبارت است از فكر و انديشه افراطي درباب احوال بد خويش و نگراني دايمي درباره پيامدهايرويداد‬
‫تنش زا يا احوال هيجاني خويش و خرابي اوضاع ‪ ،‬بي هيچ كوششي براي تغيير آنها‬

‫كساني كه شيوه نشخواري پيشه مي كنند كمتر در پي تدابير فعال حل مسئله مي روند‬
‫سدي بر راه حل مساله‬ ‫نشخوارگري‬
‫مردمان اهل نشخوار فكري وقتي هم دست بكار حل مساله مي شوند بصورتي ضعيف تر هم عمل مي كنند‬

‫اصطالح مكانيسمهاي دفاعي را به آن دسته از تدابير ناهشيار اطالق مي كند كه آدمي براي حل و فصل هيجانهاي منفي بكار مي برد‬
‫فرويد‬
‫بلكه فقط شيوه دريافت يا انديشيدن شخص را به آن عوض مي كنند‬ ‫اين تدابير هيجان مدار موقعيت تنش زا را تغيير نمي دهند‬

‫از نظر فرويد واپسرانی مهمترين و بنيادی ترين مکانيسم دفاعی بشمار می آيد‬

‫در واپسرانی‪ ،‬تکانه ها يا خاطره هايی که تهديدی سخت يا رنج فراوان در بر دارند از ميدان هشياری بيرون رانده می شود‬
‫مكانيسم دفاعي و‬
‫واپس راني‬
‫عبارت است از خويشتنداری سنجيده در جهت اداره و کنترل تکانه ها و خواستها ‪ ،‬يا کنار گذاردن موقت خاطره های رنج آور به منظور تمرکز يافتن بر امری معين‬ ‫مقابله با فشار‬
‫فرو نشانی با واگسرانی تفاوت دارد‬ ‫فرونشانی‬

‫آدمی نسبت به افکار فرونشانده خويش هشيار است‬ ‫در همه مكانيسم هاي‬
‫دفاعي عنصر خودفريبي‬
‫افکار نا مطلوب فرونشانده ‪ ،‬هنگام تضعيف شدن حالت دفاعی شخص ‪ ،‬بانيروی مضاعف بازگشت می کنند‬ ‫دركار است‬

‫آدمی نسبت به تکانه ها يا خاطره های واپسرانده به شدت ناهشيار است‬

‫تهديد تکانه های واپسرانده برای ورود به جرگه هشياری همراره مطرح است‬ ‫از نظر فرويد واپسراندن به ندرت با توفيق کامل همراه است‬

‫مردمانی که می کوشند افکار خود را واپس برانند در عمل ‪ ،‬بيش از مردمانی که اين قبيل افکار را برای ديگران بيان می کنند گرفتار نشخوار افکار و هيجانهای ناخواسته می مانند‬
 ‫جًان در جستجًی آگاَی‬
‫ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٔ ٝٞ‬ب ىٍ ػٖشؼ‪ٛ‬ی آٌب‪ٞ‬ی ث‪ ٝ‬إشبى دیَی ٔی ٍٕي و‪ ٝ‬دٔ اُ ٍ‪ٞ‬بیی اُ‬
‫ه‪ٛ‬ىثبهشٍی اٗ ىٍ ٍاث‪ ٝ٦‬ثب إشبىٗ ‪ٕ ،‬و‪ٙ‬ب٘ی ٍا ٔی ٌ‪ٛ‬یي و‪ ٝ‬ثٖیبٍ ىِ‪ٚٙ‬یٗ ‪ٚ‬‬
‫أَ‪ُٚ‬یٗ إز‪ .‬فَ‪ٝ‬ز ٍا غ‪ٙ‬یٕز ‪َٕٙ‬ى‪ ٚ ٜ‬٭ِْ ٍا ػِْ ٔی و‪ٙ‬ي سب ؿ‪ٙ‬ي‬
‫‪ٝ‬جبكی ‪ ٓٞ‬ىٍ ٔ‪ َٟ٪‬ا‪ٙ ٚ‬بٌَىی و‪ٙ‬ي سب ثّى‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آٌب‪ٞ‬ی ىٕز یبثي‪.‬‬
‫اُ ا‪ ٚ‬دَٕیيْ‪ :‬آیب ٔی س‪ٛ‬ا٘ی ث‪ ٍٛ٦‬اػٕبِی اُ ٖٔبئُ ٔ‪ ٚ ٟٓ‬وّیيی اٖ٘بٖ‬
‫ثَایٕبٖ ٕوٗ ثٍ‪ٛ‬یی؟‬
‫ػ‪ٛ‬اٖ ٌفز‪:‬‬
‫ا‪ٝ‬ال ٭ؼّ‪٘ ٝ‬يا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثبٗ ‪ ٚ‬ثي٘جبَ ایٗ ٘جبٗ و‪َٕ ٝ‬ی‪ ٬‬ثٍَٕی ٍا ث‪ ٝ‬دبیبٖ ٍٕب٘ی‪.‬‬
‫ثّى‪ٕ ٝ‬ٮی وٗ ثب ٭الل‪ ٝ‬فّ‪ٛ‬ؿبٍر ٌ‪ٛٚ‬ى‪ٙ ٜ‬ي‪ ٜ‬دی٘ ٍ‪ٚ‬یز ٍا ثف‪ٕٟ‬ی ‪ٕ ٚ‬ذٔ‬
‫ه‪ٛ‬ىر یىی ٔظُ ‪ٕٞ‬بٖ ٍا سَٕیٓ و‪ٙ‬ی‪ .‬كشی اٌَ اُ ‪ٕٞ‬یٗ فّ‪ٛ‬ؿبٍر ث‪ َٜٟ‬ثجَی‬
‫ٔ‪ٕ٦‬ئ‪ٙ‬ب هَ‪ٚ‬ػی ً‪ ٗٞ‬س‪ ٛ‬ثب ٘م‪ٛٔ ٝٚ‬ػ‪ٛ‬ى ٔشفب‪ٚ‬ر ه‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ث‪ٛ‬ى‪ .‬اٌَ وشبثی ثَای‬
‫ً‪ٙٞ‬ز ٔ‪ٙ ٟٓ‬ي‪ ٜ‬إز ‪ ،‬أشلبٖ وٗ ‪٘ ٚ‬م‪ ٝٚ‬وشبة ٔ‪ٍٛ‬ى ٭الل‪ ٝ‬ار ٍا سَٕیٓ‬
‫وٗ‪ .‬ث‪ َ٪ٙ‬ث‪ٙ‬ي‪ُ ٜ‬یبى ه‪ٛ‬ا٘يٖ ٔ‪٘ ٟٓ‬یٖز ‪ ٟٓٔ ،‬ف‪ٕٟ‬یيٖ كشی یه وشبة ٔفیي‬
‫إز‪.‬‬

‫‪39‬‬
 ‫ﻓﺮد و دﯾﮕﺮان ھﻤﺪﯾﮕﺮ را وا ﻣﻲ دارﻧﺪ ﺗﺎ ﯾﻚ ﺑﺎر‬ ‫ﺑﺪﯾﮭﻲ اﺳﺖ ﻛﮫ ھﺪف ﻓﺮﯾﺐ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﻲ و‬
‫ﺣﺘﻲ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ذھﻦ ﻓﺮد در ﺻﺪد ﻓﺮﯾﺐ ﯾﺎ آزار‬
‫دﯾﮕﺮ ﻋﻼﯾﻢ را ﺗﻜﺮار و ﻧﺸﺨﻮار ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﻜﻲ ﻓﺮد ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮال اﯾﻨﻜﮫ واﻗﻌﯿﺖ ھﻮﯾﺖ دﯾﮕﺮان ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮد از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﯿﺨﻮاھﺪ ﻓﺮﯾﺐ ﺑﮫ ﺷﺨﺼﯿﺖ و‬
‫ﭘﺲ واﻗﻌﯿﺖ ﭘﺪﯾﺪھﺎي ﻛﮫ ﻓﺮد ﻣﻲ‬ ‫ﻛﮫ ﻓﺮد ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ آﻧﺮا آزار ﯾﺎ ﻓﺮﯾﺐ دھﺪ؟‬ ‫ﻓﺮد ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺐ دﯾﮕﺮان را آزار دھﺪ‬ ‫ﻣﯿﻞ ﺷﺪﯾﺪ ﻓﺮﯾﺐ‬
‫ﻓﺮد ﺑﺎ دﯾﮕﺮان واﻗﻌﺎ ﻣﺒﺎرزھﺎي ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺲ ﺗﺼﻮر ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ ﺑﮫ ﻣﻌﻨﺎي‬ ‫آﻧﭽﮫ ذھﻦ ﻓﺮﯾﺐ ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﻌﺒﯿﺮ ھﺎﯾﻲ اﺳﺖ‬ ‫درك ﯾﮕﺎﻧﮕﻲ‬ ‫ھﻮﯾﺖ دﯾﮕﺮي ﺿﺮﺑﮫ و آزار وارد ﻛﻨﺪ‬
‫ذھﻦ ھﺮ ﻓﺮد ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺧﻮاھﺪ ﻓﺮﯾﺐ دھﺪ اﻧﺪﯾﺸﮫ اﺳﺖ‬
‫واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ در ﺑﺎﻃﻦ ھﺮ‬ ‫ﯾﻜﺪﯾﮕﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫واﻗﻌﻲ در ﻛﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻛﮫ ﻣﻌﯿﺎر آن اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ذھﻦ ﺧﻮد ﻓﺮد اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮدش را ﻣﻲ ﻛﻮﺑﺪ و‬ ‫ﻣﮕﺮ ھﻮﯾﺖ دﯾﮕﺮان ﭼﯿﺰي ﺟﺰ ﺗﻜﺮار‬
‫ﯾﻚ را ﺑﮫ ﺟﺎن ﺧﻮد اﻧﺪاﺧﺘﮫ‬ ‫ﻣﺎﺷﯿﻦ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻋﻼﯾﻢ دﻓﺎﻋﻲ ﺧﻮد‪،‬ذھﻦ‬
‫ﻣﻲ ﺟﻮد‬ ‫آﻧﭽﮫ را ﻓﺮد ﻓﺮﯾﺐ دﯾﮕﺮي ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ‪،‬ﻣﻮﻗﺘﻲ وﮔﺬراﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮد ﻣﯿﺨﻮاھﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﺗﺮ ﺟﻠﻮه دادن ھﻮﯾﺖ ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﻓﺮد و دﯾﮕﺮان را ﻇﺎھﺮا ﺑﮫ ﺟﺎن ھﻢ ﻣﻲ اﻧﺪازد‬ ‫ذھﻦ ﺑﮫ ﻋﻤﺪ رﻓﺘﺎر اﻧﺴﺎن را ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻣﻌﯿﺎرھﺎي ﺧﻮدش ﻓﺮﯾﺐ اﺳﺖ‬ ‫ھﻮﯾﺖ دﯾﮕﺮي را ﺗﺤﻘﯿﺮ ﻛﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ ﻣﻼﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﺪﺳﺖ آورده ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ھﺮ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﮫ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي اﺳﺖ ﻧﻘﺸﻲ اﺳﺖ‬
‫اﺻﻮﻻ ﻣﺒﺎرزه ﻓﺮد ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﻣﺒﺎرزھﻮﯾﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺸﻒ و ﺷﻨﻠﺨﺖ ﻣﺎھﯿﺖ و ﻧﺤﻮه‬
‫ھﻮﯾﺖ اﺳﺖ‬ ‫ذھﻦ ﺑﮫ ﻋﻤﺪ ﺣﻘﺎرت را ﺑﮫ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯿﺪھﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻛﮫ آن ﻋﺎﻣﻞ در اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ذھﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﮭﺪه دارد‬
‫اﯾﻦ واﺑﺴﺘﮕﻲ ﻋﻤﺪي و ﺧﻮد ﺧﻮاﺳﺘﮫ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﻮاع دو ﮔﺎﻧﮕﯿﮭﺎ‬
‫ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ ﻣﻼﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﺪﺳﺖ آورده ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ذھﻦ ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ ﺧﺸﻢ ورزﯾﺪن را در اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫اﺻﻮﻻ ھﻮﯾﺘﻲ در ﻛﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ ﺧﺸﻢ در اﺳﺘﻤﺮار ﻋﻼﯾﻢ ھﻮﯾﺘﻲ ﻧﻘﺸﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺧﺸﻢ ﺟﺎري ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‬ ‫در ﻣﻼﻣﺖ ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ﺻﻔﺘﻲ را در ﺧﻮد ﻧﻜﻮھﺶ و ﻃﺮد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﺧﻮاھﺪ داﺷﺖ‬ ‫ﻓﺮد در راﺑﻄﮫ ﺑﺎ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان واﻛﻨﺸﻲ ﻏﯿﺮاز‬
‫ﻓﻘﻂ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ﺧﻮد ذھﻦ ﺑﺎ ﺗﺼﻮر ھﻮﯾﺖ در ﻛﺎر ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺧﺸﻢ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺴﺖ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دھﺪ‬
‫ذھﻦ از روي ﻋﻤﺪ وﺿﻌﯿﺘﻲ را ﺑﺎ دﯾﮕﺮان‬ ‫در ﺧﺸﻢ ورزﯾﺪن ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ھﺪف و ﻣﻮﺿﻮع ﯾﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮوﻧﻲ اﺳﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﻲ آورد ﻛﮫ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ اﻧﮕﯿﺰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ذھﻦ اﺧﺘﯿﺎر ﻗﻀﺎوت درﺑﺎره اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ﺧﻮدش را ﺑﮫ دﯾﮕﺮان ﺳﭙﺮده‬ ‫واﺑﺴﺘﮫ ﻛﺮدن ھﻮﯾﺖ ﺧﻮد ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان ﯾﻚ‬
‫واﺑﺴﺘﮕﻲ واﻗﻌﻲ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻱ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﺎﺫﺏ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ‬
‫ﺣﺎﻻ ذھﻦ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺮس را ﺑﮫ ﺷﺠﺎع ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮس ﺑﻌﺪ از اﯾﺠﺎد در ذھﻦ‪ ،‬ﺧﻮدش ﻧﻘﺸﻲ را ﺑﺮ ﻋﮭﺪه ﻣﮕﯿﺮد‬ ‫ﺗﺮس ﯾﻚ واﻛﻨﺶ ﻃﺒﯿﻌﻲ در ﺑﺮاﺑﺮآن واﺑﺴﺘﮕﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪ :‬واﺑﺴﺘﮫ ﻛﺮدن ھﻮﯾﺖ ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان‬ ‫ھﺮ ﻛﯿﻔﺘﻲ ﻛﮫ ﻣﻨﺸﺎ ﻓﻜﺮي داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ و واﻛﻨﺶ ﻓﻜﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﻄﻌﺎ‬
‫ﻧﻘﺸﻲ از ﻧﻈﺮ ﺣﻔﻆ و اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ﻋﻼﯾﻢ ﺑﺮ ﻋﮭﺪه دارد‬
‫آﯾﺎ ﭼﻨﯿﻦ زﻣﺎﻧﻲ واﻗﻌﺎ وﺟﻮد دارد؟‬ ‫ﺯﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺧﺴﺘﻪ ﺩﻝ ﻭ ﻏﻢ ﭘﻴﺸﻪ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻠﻘﺎﻥ ﺳﺨﺮﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻧﺪ‬
‫ذھﻦ ﻓﺮد اﻧﺪﯾﺸﮫ دﯾﺮوز وﻓﺮدا را ﺑﮫ ﺣﺴﺎب زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﮫ و آﯾﻨﺪه ﻣﻲ ﮔﺬارد‬ ‫ﺧﯿﺮ‬
‫آﯾﺎ ﺣﺮﻛﺖ ذھﻦ ﻛﯿﻔﯿﺘﻲ دارد ﻣﺜﻞ ﻓﺮﺿﺎ‬ ‫ﻓﺼﻞ‬
‫ﭘﺎﻧﺪول ﺳﺎﻋﺖ ﻛﮫ ﺑﮫ ﺟﻠﻮ ﻋﻘﺐ ﺑﺮود‬ ‫ﭘﺪﯾﺪه ﺗﺼﻮري ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﯾﺪ ﺑﮫ ﻧﺎم‬
‫ﭼﮭﺎرم‬
‫ذھﻦ ھﻢ اﻛﻨﻮن ﻣﻲ اﻧﺪﯾﺸﺪ‬
‫زﻣﺎن)زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﮫ و آﯾﻨﺪه(‬
‫در ﺗﻼش ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺣﻘﺎرت ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ‬
‫اﺑﺪاع و اﻟﻘﺎ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ھﺎي‬
‫ﺷﯿﻮه ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻣﺼﻔﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺎﺩﻱ ﺑﻴﮕﺪﻟﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‬
‫آﯾﺎ ذھﻦ واﻗﻌﺎ ﺑﮫ دﯾﺮوز ﯾﺎ ﻓﺮدا رﻓﺘﮫ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻛﺎذب وﺻﻮري‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻟﻔﻆ ﻓﺮدا ﯾﺎ دﯾﺮوز‬
‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﻢ اﻛﻨﻮن از ذھﻦ ﻓﺮد ﻣﻲ ﺟﻮﺷﺪ‬ ‫ذھﻦ ﻣﺪام ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ ﺗﺎ از ﻣﻮﺿﻊ ﺣﻘﺎرت ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ ﭼﻨﮓ ﺑﯿﻨﺪازد‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻱ ﺫﻫﻦ ﻧﺎﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻜﺎﻭﻱ ﭘﻴﺮ ﺑﻠﺦ‬
‫آﯾﺎ ﺗﻜﺮار ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﻛﮫ ﺑﺘﻮان آن را داراي ﻛﯿﻔﯿﺖ ﺗﻼش‪-‬ﺷﺪن ﯾﺎ رﺳﯿﺪن داﻧﺴﺖ؟‬ ‫آﯾﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﺗﻼش اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻛﮫ ذھﻦ در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﮫ ﺣﻘﺎرت را و‬
‫ﻟﺤﻈﮫ اي ﺑﻌﺪ ﺗﺸﺨﺺ را اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه؟‬
‫روح‬
‫ذھﻦ ﺑﮫ ﺗﻼش ﻣﻲ اﻓﺘﺎده ﺗﺎ آن را ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻛﻨﺪ‬ ‫آﯾﺎ ﻓﻌﻞ و اﻧﻐﻌﺎل ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﮫ در ذھﻦ ﭼﯿﺰي ﻏﯿﺮ از ﺗﻜﺮار دو‬
‫اﺣﺴﺎس ﯾﺎس و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﻣﻀﺎﻋﻒ‬ ‫ﻣﻲ دﯾﺪه ﻛﮫ ھﺮ ﭼﮫ ﺗﻼش ﻣﯿﻜﻨﺪ ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ و آراﻣﺶ دﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﺳﺖ؟‬
‫ﭼﻮن ﺻﻔﺘﻲ در ﻛﺎر ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺗﻼﺷﻲ ھﻢ در ﻛﺎر ﻧﺒﻮده‬ ‫ﺗﻼﺷﻤﻨﺪ ﺑﻮدن ذھﻦ‬ ‫ﺑﮫ ﻃﺒﻊ ﭼﻨﺪ دوﮔﺎﻧﮕﻲ اﺳﺎﺳﻲ زﻧﺠﯿﺮ وﺳﯿﻌﻲ از اﻧﻮاع‬ ‫ﻓﻄﺮت‬
‫دوﮔﺎﻧﮕﯿﮭﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﻧﯿﺰ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺣﺮﻛﺎت ذھﻦ ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﮭﺎﯾﻲ ﻓﻄﺮي از ﺑﺪو ﺗﻮﻟﺪ در اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‬ ‫اراﯾﮫ ﯾﻚ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ واﻗﻌﻲ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﻌﻨﻮي‬
‫ذھﻦ داﻧﺴﺘﮫ ﻛﮫ ﻧﮫ ﺗﻨﮭﺎ ﺗﻼش در ﻛﺎر ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﻜﮫ ﺗﻼﺷﻲ ھﻢ ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ذھﻦ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺗﻼش ﻋﻤﻼ در ﺧﻮد در ﺟﺎ ﻣﻲ زده‬ ‫اﻧﺴﺎن در ﺑﺪو ﺗﻮﻟﺪ ھﻤﮫ ﭼﯿﺰ دارد ﻏﯿﺮ از داﻧﺶ‬ ‫ﺧﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ‬
‫ﻗﺒﻼ ذھﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﺮده ﺻﻔﺘﻲ ﺑﮫ ﻧﺎم ﺣﻘﯿﺮ در ﺧﻮد دارد‬ ‫ذھﻦ در ﻛﯿﻔﯿﺖ ﺗﻔﻜﺮ ﯾﺎ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﮔﺮي ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد‬ ‫ﻗﻠﺐ‪،‬ﺷﺶ‪،‬ﭼﺜﻢ ‪،‬ﮔﻮش‪،‬‬
‫ذھﻦ ﺣﺎﻻ دﺳﺖ ﺗﻤﮭﯿﺪات ﺟﺎﻣﻌﮫ را رو ﻛﺮده‬ ‫آﮔﺎھﻲ‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي اﻧﺴﺎن را از ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮﺟﻮدات ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯿﻜﻨﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﮫ اﺑﺰارھﺎي‬ ‫)واﻗﻌﻲ(‬
‫ﻓﻘﻂ ﯾﻚ اﻧﺪﯾﺸﮫ را ﺑﺎ دو ﻟﻔﻆ در ﺧﻮدش ﺗﻜﺮار و ﻧﺸﺨﻮار ﻣﻲ ﻛﺮده‬
‫داﻧﺴﺘﮕﯿﮭﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﻮاس ﺑﮫ ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﯾﺮ در ذھﻦ ﺛﺒﺖ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‬ ‫واﻗﻌﻲ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‬
‫دﺳﺖ‪،‬ﭘﺎ‪،‬ﭘﻮﺳﺖ‪،‬اﺳﺘﺨﻮان‬
‫وﻛﻠﯿﮫ اﻋﻀﺎ و اﺟﺰا‬
‫اﻧﺴﺎن‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻧﻮﻋﻲ وﻟﻊ و ﺗﺸﻨﮕﻲ ﻛﺎذب در ﺧﻮدش ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آورده‬ ‫ﺧﻮدش را وادار ﺑﮫ ﻣﻼﻣﺖ آن ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫ذھﻦ داﻧﺴﺘﮫ ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﯾﻚ ﺣﻘﺎرت ﻛﺎذب‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي در ﺣﯿﻄﮫ ذھﻦ واﺷﻌﺎر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‬ ‫اﺻﻞ ﺻﯿﺎﻧﺖ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬
‫ﺧﻮدش از اﯾﻦ ﺑﺎزي ﻓﺮﯾﺐ آﻣﯿﺰ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮده‬ ‫ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬
‫واﺑﺴﺘﮫ ﺑﮫ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﺻﻲ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻓﻄﺮت‬ ‫ذھﻦ ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ‬
‫اﻧﺴﺎن ﺑﺮاي ﺻﯿﺎﻧﺖ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺧﺸﻢ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﻮدش را از دﺳﺖ داده و دﯾﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎﻻ آﮔﺎھﻲ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﻛﺸﻒ ﻛﺮده ﻛﮫ ﻣﻮﺿﻮع و ھﺪف ﺧﺸﻢ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﺮوﻧﻲ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﻮاس ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﮫ ﻛﮫ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﺎدي)ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ(‬
‫ذھﻦ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ از ﺧﺸﻢ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫وﺟﻮد ﺣﺎﻟﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي ﻗﺎﺋﻢ ﺑﮫ ﺧﻮدﺷﺎن اﺳﺖ‬ ‫اﺻﻞ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ‬
‫اﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن)ﯾﺎ ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق(ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻼﯾﻢ ﺧﻮد‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﮫ ﺗﺠﻠﻲ ﺑﺮوﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‬ ‫اراﯾﮫ ﯾﻚ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ واﻗﻌﻲ‬ ‫ورودﯾﮭﺎي ذھﻦ ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻛﻨﺪ ﻛﮫ راﺑﻄﮫ دوﮔﺎﻧﮫ اي داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫را ﺑﮫ ﮔﺮده ذھﻦ ﺑﺎر ﻛﻨﻨﺪ و ذھﻦ را ﺣﻤﺎل آن ﻋﻼﯾﻢ ﻛﻨﻨﺪ‬
‫دو ﮔﺎﻧﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ذھﻦ ﻧﻤﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺣﺘﻲ ﺗﺼﻮري از ﺧﺸﻢ داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻲ آﻧﻜﮫ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ‪،‬ﻛﺴﻲ ﯾﺎﭼﯿﺰي ھﺪف آن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫در ادراك ﺣﺴﻲ و ﺑﺎﻃﻨﻲ‬ ‫ﻣﻐﺰ ﻛﮫ ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪﺷﮫ‬
‫ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﭼﮫ ﻛﺴﻲ ﯾﺎ ﭼﮫ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺧﺸﻢ ﺑﻮرزد‬ ‫ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﮫ ذھﻦ از ﻣﻮﺿﻊ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﯿﻜﻨﺪ اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ﯾﻚ اﻣﺮ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﻌﺪ از اﻟﻘﺎ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﺑﺮ ذھﻦ ﺧﯿﻠﺶ از ﺑﺎﺑﺖ اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ﻋﻼﯾﻢ آﺳﻮده ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﺗﻨﮭﺎ در ﺻﻮرت دو ﮔﺎﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﯾﺎ دو ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻨﮭﺎ ﭼﯿﺰي ﻛﮫ در ذھﻦ ﺟﺮﯾﺎن دارد‪،‬ﺗﻜﺮار ﯾﻚ ﻣﻘﺪار ﻓﻜﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬
‫ﯾﮕﺎﻧﮕﻲ اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻤﺮار ﻋﻼﯾﻢ‬ ‫ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ذھﻦ ﭘﺲ‬
‫ﻛﮫ ﺣﻤﻞ و اﺳﺘﻤﺮار ﻋﻼﯾﻢ ﺗﻮﺳﻂ ذھﻦ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‬
‫ﻏﯿﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ﭼﮕﻮﻧﮫ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ھﺴﺘﻲ رواﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺎﻟﯿﻜﮫ ﯾﻚ ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﻨﮭﺎن ﻧﮕﮫ داﺷﺘﻦ ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬ ‫از ﻏﻠﺒﮫ ﺑﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ‬
‫ھﺮ ﭼﮫ ذھﻦ ﺑﮫ درك ﺣﺴﻲ ﯾﮕﺎﻧﮕﻲ ﻧﺰدﯾﻚ ﺗﺮ ﻣﯿﺸﻮد ﻛﺎرﺑﺮد دوﮔﺎﻧﮕﯿﮭﺎي ﻛﺎذب‬
‫ادراﻛﺎت و آﮔﺎھﯿﮭﺎي ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﻟﺤﻈﮫ اي و ﻣﻮﻗﺘﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ و ﺗﻌﺒﯿﺮھﺎ را وﺳﯿﻠﮫ ﻣﺒﺎرزه ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ ﻗﺮار دادن‬
‫ﺿﻌﯿﻒ ﺗﺮ ﻣﯿﺸﻮد و ﺧﻮد ﺑﮫ اﺿﻤﺤﻼل ﻧﺰدﯾﻚ ﺗﺮ ﻣﯿﺸﻮد‬
‫ذھﻦ را ﺑﺎﯾﺪ در ﺟﮭﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺸﺎر ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﻤﺒﺎران اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺮد‬ ‫ﻓﺸﺎر ﺷﺪﯾﺪ ﺟﺎﻣﻌﮫ دوام ﺑﯿﺎورﻧﺪ‬
‫ذھﻦ ﺻﻔﺖ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻋﻮاﻣﻞ در ﺧﺪﻣﺖ اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ھﻮﯾﺖ ﺧﯿﻠﻲ ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺼ ﻞ‬ ‫ﺧﻄﺮي ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﮫ ﻛﮫ‬
‫آﮔﺎھﯿﮭﺎ‬ ‫رﻓﺘﮫ رﻓﺘﮫ ﺧﯿﺎل ﻣﻨﺪي ﺑﺮ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﮔﺮي ﻏﺎﻟﺐ ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﺑﮫ ﺟﺮﯾﺎن اﻓﺘﺎدن ﺑﻌﺪ ﺗﺨﯿﻠﻲ وﭘﻨﺪاري ذھﻦ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ زﻧﺪﮔﻲ ذھﻦ اﺳﯿﺮ ﺻﻔﺖ ﺑﺪھﻲ ھﻤﯿﺸﮫ در ﺗﺮس‪،‬دﻟﮭﺮه ﻣﻮھﻮم‪،‬‬ ‫ذھﻦ در ﻏﻔﻠﺖ ﻓﺮو ﻣﻲ رود‬ ‫ﺳ ﻮم‬ ‫ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫ذھﻦ ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﮫ ﻗﺒﻼ ﻧﮫ ﺻﻔﺘﻲ را‬ ‫ﻣﮕﺮ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﭼﯿﺰي ﺟﺪا از ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮد ذھﻦ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ ﺣﻀﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮو ھﻮﺷﯿﺎراﻧﮫ ذھﻦ در ﺧﻮدش‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺎ ﻓﺮض ﯾﺎ ﺗﺼﻮر وﺟﻮد ﭼﯿﺰي ﯾﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺟﺪا از ﺧﻮد ذھﻦ ﻣﻌﻨﺎ دارد‬ ‫اﺣﺴﺎس ﯾﺎس‪،‬ﻧﺎ اﺳﺘﻮاري‪،‬ﻧﺎﺷﺎدي و اﺣﺴﺎس دروغ و ﺑﻠﻮف ﻣﻲ ﮔﺬرد‬ ‫ذھﻦ اﺑﺰار ﺻﻔﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ذھﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﮫ ﯾﻚ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮدﻛﺎر ﺷﺪه‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮده ﻧﮫ ﺣﺘﻲ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﺧﻮدش را‬ ‫ذھﻦ ھﺮاس آﻟﻮد و ﻧﺎ آرام ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ ﺷﺪن اﻧﺪﯾﺸﮫ ﮔﺮي و آن ھﻢ در ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻋﻤﯿﻘﺎ ﺧﻮد را ﻣﻮﺟﻮدي‬
‫ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻧﻔﻮذ‬ ‫ذھﻦ ھﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ‬
‫ﻓﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ در ﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮد را ﯾﻚ ﺑﺪھﻜﺎر ﺑﺪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ داﻧﺪ‬ ‫ذھﻦ ﻣﺨﺰن اﻧﺪﯾﺸﮫ اﺳﺖ ﻧﮫ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺻﻔﺎت‬ ‫ﻧﺎﺗﻮان در ﻣﻲ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻄﺮ اﻧﺴﺎن‬
‫ﻓﺸﺎر ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﺪه ﺗﺎ ذھﻦ از ﺣﻘﺎرت ﻓﺮار ﻛﻨﺪ و ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﺪ‬ ‫آﮔﺎھﻲ ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺒﻼ ذھﻦ ﺣﻘﺎرت را ﭼﯿﺰي ﺟﺪا از ﺧﻮد ﻣﺪاﻧﺴﺘﮫ‬ ‫ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯿﻜﮫ ذھﻦ ﺧﻮد را ﺑﺪھﻜﺎر ﺻﻔﺖ ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻧﺎ‬ ‫اراﯾﮫ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻛﯿﻔﯿﺖ ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫ذھﻦ در ﻣﻲ ﯾﺎﺑﺪ ﻛﮫ در ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮدش ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫ﺧﻮد را ﻧﺎﺗﻮان ﻣﻲ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫)ﻏﯿﺮواﻗﻌﻲ و ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﮫ(‬
‫ﻛﺎر اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ھﻮﯾﺖ ﺗﻖ و ﻟﻖ و ﺗﻌﻄﯿﻞ ﮔﺸﺘﮫ‬ ‫ذھﻦ‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﺗﻮﺳﻂ ذھﻦ واﻗﻌﺎ ﭼﮫ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰ ﺗﻤﺎم ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺸﺎر از ﺟﻤﻠﮫ ﻣﻼﻣﺖ در ﻛﺎر ھﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ روي ﺧﻮد و ھﻮﯾﺖ‬
‫آﻟﻮدﮔﻲ ﺧﻮدﺑﺨﻮد از ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫اﻟﻮد ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ذھﻦ ﻣﺨﺰن ﺛﺒﺖ داﻧﺴﺘﮕﯿﮭﺎﺳﺖ‬
‫اﻛﻨﻮن آﮔﺎھﻲ ﺟﺪا ﻧﺒﻮدن اﻧﺪﺷﮫ را از ﺣﺮﻛﺖ ذھﻦ‬ ‫ﻣﻔﮭﻮم و ﻣﺼﺪاﻗﻲ دارد؟‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﮫ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎ را‬ ‫ذھﻦ ﻓﻘﻂ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ﺧﻮدش را ﺑﮫ‬ ‫ﭘﺲ ﺗﺎ ﺑﮫ ﺣﺎل ذھﻦ ﭼﮫ‬ ‫ﺳﺎزي ﻛﻮك ﺷﺪه؟‬
‫ذھﻦ ﺣﺬف و ﭘﺎك ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ھﺮاس و ﺗﺮس ﺷﺪﯾﺪ از‬
‫ﺑﮫ ﻣﺤﺾ ﻋﺪم ﺗﻼش‪،‬‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻣﻼﻣﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﮕﺮ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﭼﯿﺰي ﺟﺪا از‬
‫ذھﻦ در ﻣﻲ ﯾﺎﺑﺪ ﻛﮫ ﻛﯿﻔﯿﺖ ﺣﺮﻛﺘﺶ اﻣﯿﺨﺘﮫ ﺑﮫ‬
‫روﺷﻦ ﻛﺮده‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﺻﻔﺖ ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫ﺻﻔﺘﻲ را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮده؟‬
‫ذھﻦ ﺑﮫ اﺷﺘﺒﺎه ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﮫ ﺻﻔﺘﻲ‬ ‫ﻣﺎھﯿﺖ ﺻﻔﺖ ﺑﺪھﻲ ذھﻦ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻃﻠﺐ ﺻﻔﺖ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﮭﺎي دﯾﮕﺮ ﻋﻠﻲ رﻏﻢ‬ ‫اﺳﺘﺘﺎر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬ ‫آﮔﺎھﻲ اﻧﺴﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف‬
‫ذھﻦ آرام ﻣﻲ ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺗﻼﺷﻲ ھﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮد ذھﻦ اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﻨﺎم ﺣﻘﺎرت را در ﺧﻮد دارد‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ در ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮد ﺑﮫ‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫از ذھﻦ دارد‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺸﺎت و اﺳﺘﺘﺎر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﮫ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ اﻧﺴﺎن‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻧﻤﻲ ﭘﺮدازد؟‬
‫ارﺗﺒﺎط ذھﻦ ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎﯾﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻮج اﺳﺖ ﺑﮫ آب‬
‫آﻧﭽﮫ را ﻓﺮد دﻓﺎع از ﺷﺨﺼﯿﺖ و ھﻮﯾﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﻮﺳﯿﻠﮫ ﺳﻤﺒﻠﮭﺎ‪-‬ﻋﻼﯾﻢ و ﻧﺸﺎﻧﮫ ھﺎي ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‬
‫و دﻟﯿﻞ ﻣﻮاج ﺷﺪن آب ﯾﺎ ﻧﺴﯿﻢ اﺳﺖ ﯾﺎ ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫آﮔﺎھﻲ ﻋﻤﯿﻖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻓﺮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ‬
‫ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪،‬دﻓﺎع از ﻋﻼﯾﻢ‪،‬ﻣﻌﯿﺎرھﺎ و‬ ‫آﻧﮭﺎ در ﺑﻨﺪ ﺣﻔﻆ و رواج ﻋﻼﯾﻢ دﻓﺎﻋﻲ ﺧﻮد ھﺴﺘﻨﺪ‬ ‫داﻧﺴﺘﻦ ﻛﮫ ﺣﺎﺻﻞ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن اﺳﺖ ﯾﻚ ﺟﺮﯾﺎن ﺗﺼﻮﯾﺮي اﺳﺖ‬ ‫داراي ﭼﮫ ﻣﺎھﯿﺘﻲ اﺳﺖ؟‬
‫دﻓﺎع از ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﭘﻲ رﯾﺰي رواﺑﻂ اﻧﺴﺎﻧﮭﺎ‬
‫اﻟﮕﻮھﺎﯾﻲ اﺳﺖ ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺮ ذھﻦ ﻓﺮد ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻛﺮده‬ ‫ﺷﯿﻮه ﭼﮭﺎرم‬
‫آﯾﺎ اﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﻃﻨﺎ از ﻓﺮد ﻃﻠﺐ ﺻﻔﺖ دارﻧﺪ؟‬ ‫ذھﻦ ﺣﺘﻲ در راﺑﻄﮫ ﺑﺎ داﻧﺸﮭﺎي واﻗﻌﻲ ﻛﮫ ﻧﻘﺶ ذاﺗﻲ آن‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم ﻛﺘﺎب اﮔﺎھﻲ‬
‫درﺧﻮاﺳﺖ ﺻﻔﺖ از ﻓﺮد ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﭘﺸﺘﻮاﻧﮫ ﯾﺎ ﺿﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﯿﻞ آزار ‪،‬ﺧﺸﻢ و ﻧﻔﺮت‬ ‫ﻣﯿﻞ ﺧﺼﻮﻣﺖ ورزﯾﺪن اﻧﺴﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ دﯾﮕﺮي‬
‫اﻧﺴﺎن ﺗﻌﺒﯿﺮ رﻓﺘﺎررا ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫رﻓﺘﺎرھﺎ ﯾﻚ واﻗﻌﯿﺖ اﻧﺪ‬ ‫اﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﺗﺼﻮﯾﺮي از واﻗﻌﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت در ﺧﻮد ﺛﺒﺖ‬ ‫آﯾﺎ ﭘﺪﯾﺪه اي ﻛﮫ ﺟﺎﯾﮕﺎه و ﺣﺎﻣﻞ آن ذھﻦ اﺳﺖ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ‬
‫واﻗﻌﯿﺖ آن ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﻔﻘﻮد ﺷﺪن ﻣﮭﺮ و دوﺳﺘﻲ‬
‫ﺷﻼق ﺟﮭﻨﻤﻲ ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫در ﺻﻮرت ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻛﺮدن رﻓﺘﺎر ﺑﺪھﻲ ﺑﺠﺎي ﺻﻔﺖ‬ ‫اﺟﺮاﯾﻲ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪي ﺑﺮاي رﻓﺘﺎر ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫وﺣﻤﻞ ﻣﯿﻜﻨﺪ‬ ‫واﻗﻌﯿﺖ و ﻣﺤﺘﻮاﯾﻲ داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﺣﺬف ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‬ ‫رﻓﺘﺎرھﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﻣﺖ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪھﻲ اﯾﻦ ﺳﻮال ﻣﻄﺮح اﺳﺖ ﻛﮫ ﺑﺎز ھﻢ ﻓﺮد ﺧﻮد را ﺑﮫ‬ ‫رواج و اھﻤﯿﺖ ﺳﻤﺒﻠﮭﺎ و ﻋﻼﯾﻢ‬ ‫ﭼﯿﺰي ﻛﮫ در ﺧﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻣﻔﻘﻮد اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﯾﺎ ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق ﺑﮫ ﻣﻼﻣﺖ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي‬ ‫آﮔﺎھﻲ ﻋﻤﯿﻖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ واﻗﻌﯿﺖ راﺑﻄﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺎ ﺧﻮد‪،‬رﻓﺘﺎر‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ‪،‬ﻣﺪرﺳﮫ ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ ﻧﮫ ﺻﻔﺖ اﺻﯿﻞ ﻧﯿﻜﻮ ﻛﺎري‬ ‫ذھﻦ ﻣﺤﻞ داﻧﺴﺘﮫ ھﺎﺳﺖ ﻧﮫ اﯾﻨﻜﮫ ﭼﯿﺰي را داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ذھﻦ اﺑﺰار داﻧﺶ و داﻧﺴﺘﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺪھﻜﺎر ﻣﻲ داﻧﺪ‬ ‫ارﺿﺎ ﻣﯿﻞ ﺧﺸﻢ و ﻧﻔﺮت‬ ‫ﻣﯿﻞ اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﯾﻲ از اﻧﺴﺎﻧﮭﺎ‬
‫رﻓﺘﺎرھﺎ ﺗﻮﺟﮫ داﺷﺘﮫ‬ ‫ﺑﺪھﻲ را ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﺑﺪھﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫آﯾﺎ ﻧﺸﺎن و ﻣﺎﯾﮫ اي از ﺣﺎﻟﺘﮭﺎ‬
‫ﻣﺎدر ﻧﮕﮭﺪاري ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ ﻧﮫ ﺻﻔﺖ ﺑﺎ ﻏﯿﺮت‬ ‫را دارد‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ از ﻓﺮد اﻧﺘﻈﺎر و ﻃﻠﺐ رﻓﺘﺎر‬ ‫ذھﻦ ﺟﻮھﺮ و ﻣﺤﺘﻮاي ﺻﻔﺘﻲ را ﻛﮫ از ﺑﯿﺮون ﺑﮫ آن اﻟﻘﺎ‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي در ﺣﯿﻄﮫ ذھﻦ واﺷﻌﺎر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و ﻛﯿﻔﯿﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي در اﻧﺴﺖ؟‬ ‫ﭘﺪﯾﺪه ذھﻨﻲ‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻋﻼﯾﻢ و ﺳﻤﺒﻠﮭﺎ ﺗﻮﺳﻂ ذھﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺎﻟﻚ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‬
‫ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق‪:‬‬
‫ﺷﺪه را ﻧﺪارد‬ ‫ﺷﻜﻞ ﮔﯿﺮي ﻣﺮﻛﺰي‬
‫ﻧﺘﯿﺠﮫ‬
‫آﮔﺎھﻲ اﻧﺴﺎن ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﯾﻨﻜﮫ ﺧﻮد اﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﯿﺰ در ﺑﻨﺪ‬
‫آﮔﺎھﻲ‬ ‫ﻣﻦ از ﺗﻮ ﻃﻠﺐ ﻛﻤﻚ دارم ﻧﮫ ﺻﻔﺖ دوﺳﺘﻲ‬ ‫وﺟﻮد ﺣﺎﻟﺘﮭﺎي ﻓﻄﺮي ﻗﺎﺋﻢ ﺑﮫ ﺧﻮدﺷﺎن اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻨﺎم" ﻣﻦ"در ذھﻦ‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻟﻔﻆ ﺻﻔﺎت در ذھﻦ و ﺗﺼﻮر دارا ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺻﻔﺎت‬ ‫*ﻋﺮﺿﮫ ﯾﻚ ھﺴﺘﻲ ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ و ﻣﺘﻈﺎھﺮاﻧﮫ‬
‫اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ذھﻦ ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﺻﻔﺎت ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‬
‫دوﺳﺘﻲ‪،‬ﻋﺸﻖ‪،‬دﻟﺮﺣﻤﻲ‪،‬ﺳﺨﺎوت وﻏﯿﺮه وﺳﺎﯾﻞ‪،‬ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﮭﺎ‬
‫ﻋﻼﯾﻢ ھﻮﯾﺘﻲ ‪ ،‬وﺳﺎﯾﻞ و اﺑﺰار دﻓﺎﻋﻲ و ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ اﻧﺴﺎن‬
‫ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ذھﻦ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي‬ ‫*اﺳﺘﺘﺎر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬
‫ذھﻦ از ﻏﯿﺒﺖ در ﺧﻮدش ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‬ ‫ﻗﺎﭘﯿﺪن ھﺮ ﭼﮫ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻟﻔﺎظ از دﺳﺖ دﯾﮕﺮان‬
‫آﮔﺎھﻲ اﻧﺴﺎن ﺑﺮ اﯾﻨﻜﮫ ﺧﻮدش ﻧﯿﺰ ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺟﺰ ﯾﻚ ﻣﻘﺪار‬ ‫و ﺗﻤﮭﯿﺪات دﻓﺎﻋﻲ ﺟﺎﻣﻌﮫ ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ذھﻦ دﺳﺖ از ﺣﺮﻛﺎت ﻣﻜﺎﻧﯿﻜﻲ و ﻏﯿﺮھﻮﺷﯿﺎرﺧﻮدش ﺑﺮﻣﻲ دارد‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺸﺎت رﻓﺘﺎري را ﺑﮫ ﻃﻠﺐ ﻛﺎران ﭘﺲ ﻧﻤﻲ دھﺪ‬ ‫ﺳﻮال ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻛﺮدن آن ﻋﻼﯾﻢ‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ ھﻤﯿﺸﮫ ﺑﺎﯾﺪ رواج داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ازﺳﻜﮫ و اﻋﺘﺒﺎر‬
‫ﺗﻘﺪﯾﺲ ﺻﻔﺎت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺸﺘﻮاﻧﮫ اﺟﺮاﯾﻲ رﻓﺘﺎرھﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ داﻧﺴﺘﮫ ھﺎي ﺧﻮد را ﺑﮫ ﺣﺴﺎب داﺷﺘﻦ ﯾﺎ ﺑﻮدن‬
‫ﯾﻚ ﺻﻔﺖ و ھﺴﺘﻲ رواﻧﻲ ﻣﻲ ﮔﺬارد؟‬
‫ذھﻦ دﺳﺖ از ﺑﺮون رﯾﺸﮫ ﮔﻲ و واﺑﺴﺘﮫ ﻛﺮدن ﺧﻮد ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﺮوﻧﻲ ﺑﺮ ﻣﻲ دارد‬ ‫اﮔﺮ ﺟﺎﻣﻌﮫ در ﺑﻨﺪ ﺻﻔﺎت ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺴﺎن را از ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫اراﯾﮫ ﺻﻔﺎت اﺧﻼﻗﻲ ﺧﻮد ﻓﺮد‬
‫‪-‬آﻏﺎز ھﻤﮫ ﺑﺪﺑﺨﺘﯿﮭﺎ ‪ ،‬رﻧﺠﮭﺎ وﺗﺒﺎھﻲ اﻧﺴﺎن‬
‫ده ھﺎ ﻛﯿﻔﯿﺖ ﺗﺒﻌﻲ ﻋﺎرض ﺷﺪه ﺑﺮ ذھﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫دﻟﯿﻞ ﻧﻔﮭﻤﻲ ذھﻦ اﻧﻮاع ﺷﯿﻮه‬
‫اﺻﯿﻞ ﻓﻄﺮﯾﺶ دور ﻧﻤﯿﻜﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ داوﻃﻠﺒﺎﻧﮫ آﻧﮭﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ذھﻦ ﺗﻨﮭﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ آن ﻋﻼﯾﻢ اﺳﺖ‬
‫ھﺎ و اﻟﻘﺎﺋﺎت ﺟﺎﻣﻌﮫ اﺳﺖ ﻛﮫ‬
‫ﭼﺮا ذھﻦ ﻣﺘﻮﺟﮫ اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد؟‬ ‫ﭼﺮاھﺎ؟‬ ‫‪-‬ﺗﻼش ﺷﺒﺎﻧﮫ روزي دﻟﮭﺮه آور ﺑﺮاي ﻓﺮﯾﺐ‬
‫ﻓﺸﺎرھﺎي ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ذھﻦ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﺗﺪاوم دارﻧﺪ ﻛﮫ ذھﻦ‬ ‫از اﻟﻘﺎ و ﺗﺤﻤﯿﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﺻﻔﺖ ﺑﺪھﻲ ذھﻦ‬ ‫ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ارﺿﺎ ﺧﺸﻢ و ﻧﻔﺮت‬
‫اﺳﺘﻤﺮار ﺑﺎزي ھﻮﯾﺖ ﺗﻨﮭﺎ در ﺻﻮرت ﻏﯿﺒﺖ‬ ‫ﺗﺼﻮر ﺻﻔﺖ ﺑﺪھﻲ دارد‬
‫ذھﻦ‬ ‫ﺑﺮ ذھﻦ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻛﮫ ﺻﻔﺖ ﺑﺮدار و ﺻﻔﺖ ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﮭﺎي دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﮫ ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ وﺻﺮﯾﺢ‬ ‫واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺷﺪﯾﺪ اﻧﺴﺎن ﺑﮫ اﻧﺴﺎﻧﮭﺎي دﯾﮕﺮ‬
‫اﮔﺎھﻲ و ھﻮﺷﯿﺎري ذھﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ھﻮﯾﺖ اﻧﮕﺎر ذوب ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ذھﻦ ﯾﻜﭙﺎرﭼﮫ ﺣﻀﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺮدن ﻋﻼﯾﻢ دﻓﺎﻋﻲ وﻧﻤﺎﯾﺸﻲ‬ ‫زﯾﺮ ﭘﻮﺷﺶ اﺧﻼق‬ ‫ﺷﯿﻮه اول‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ؟‬ ‫‪-‬ﺗﻼﺷﻲ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﺮاي ﭘﺮ ﺟﻠﻮ دادن" ﺧﻮد"‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﯾﻚ ﺟﺮﯾﺎن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎ ﭘﺬﯾﺮ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‬ ‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻮ ھﺴﺘﻲ" ھﺴﺘﻢ "‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ ﻧﻤﻲ ﻓﮭﻤﺪ ﻛﮫ ﻓﻘﻂ اﺑﺰار و ﺟﺎﯾﮕﺎه داﻧﺶ اﺳﺖ ﻧﮫ‬ ‫ﭘﻮك وﺑﻲ ﻣﺤﺘﻮا‬
‫ﺑﺮاي ذھﻦ ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺻﻔﺖ؟‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺮﻛﺰي در ذھﻦ اﯾﺠﺎد ﻧﺸﺪه‬
‫ﺑﺮون رﯾﺸﮫ ﮔﻲ ﯾﻚ ﺟﺮﯾﺎن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎ ﭘﺬﯾﺮ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‬
‫اﺻﻮﻻ ﺗﻤﺎم ﻛﯿﻔﯿﺖ ھﺎ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ذھﻦ در ﻧﺎ ھﻮﺷﯿﺎري‪،‬ﮔﯿﺠﯿﻮﮔﻮﻟﯿﻔﺮو ﺧﻮاھﺪ رﻓﺖ‬ ‫ذھﻦ ﻓﻘﻂ ﻓﻜﺮھﺎﯾﻲ را ﺑﮫ ﺻﻮرت‬ ‫ﺗﺼﻮر ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ آن‬ ‫ﺗﻨﮭﺎ ﻣﻤﺮ اﺧﺬ ﻋﻼﯾﻢ ﻓﺮﯾﺐ و‬
‫واﺑﺴﺘﮫ ﻛﺮدن ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان ﯾﻚ ﺟﺮﯾﺎن‬
‫ﺑﺮ ذھﻦ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎرﺑﺮد و ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ در ﺧﻮدش ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺶ)ﺑﺼﻮرت اﻟﻔﺎظ( ﺑﺮاي‬
‫اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎ ﭘﺬﯾﺮ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﺷﯿﻮه دوم‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﮫ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻔﺖ اﺳﺖ‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﮫ دﻗﯿﻘﺎ در ھﻤﺎن ﻣﻮﺿﻊ و ﺑﺎ‬ ‫واﮔﺬاﺷﺘﻦ ذھﻦ ﺧﻮد را ﺑﮫ ﯾﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎﺷﯿﻨﻲ و ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫اﻟﻘﺎ" ھﺴﺘﻲ"ﯾﺎ" ﺗﻮ ھﺴﺘﻲ "ﺑﺮ ذھﻦ‬ ‫ذھﻦ اﻧﺴﺎﻧﮭﺎ ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ھﻤﺎن ﻧﻘﺸﻲ ﻛﮫ ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺮ‬ ‫ذھﻦ ﭼﯿﺰھﺎ را ﻓﻘﻂ ﻣﻲ داﻧﺪ ‪،‬ﻧﮫ اﯾﻨﻜﮫ‬ ‫ﺑﺪﯾﮭﻲ اﺳﺖ ﻛﮫ ﺻﺮف ﯾﻚ اﻟﻘﺎي‬
‫ﻋﮭﺪه ﺷﺎن ﮔﺬاﺷﺘﮫ ﻗﺮار دارﻧﺪ‬ ‫ﻏﯿﺒﺖ ﻋﻤﺪي ذھﻦ در ﺣﻀﻮر ﺑﺮ ﺣﺮﻛﺎت ﺧﻮدش‬ ‫آﻧﮭﺎ را ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮوﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ واﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ذھﻦ را از داﻧﺴﺘﻦ ﺑﮫ‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻮﻋﻲ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ ﯾﺎ ﻧﯿﺎز را ﺑﺮ ذھﻦ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﻞ ﻓﻮق اﻟﻌﺎده ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ‪:‬‬
‫ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻦ ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮫ ام ھﻤﺎﻧﻘﺪر اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫داﺷﺘﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﺪ‬
‫اﺳﺖ ﻛﮫ ﻛﻔﺘﮫ ﺷﻮد دو ﺑﻌﻼوه دو‬ ‫*اﺣﺴﺎس ﻟﺬت ﻧﺎﺷﻲ از ارﺿﺎ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﯿﻞ ﺧﺸﻢ و ﻧﻔﺮت‬
‫اﯾﻦ ﻧﯿﺎز ﻛﺎذب ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺤﺮك ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﺷﺪﯾﺪي ﺑﺮذھﻦ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ و ھﻤﯿﻦ ھﺴﺘﻲ را وﺳﯿﻠﮫ ﻓﺮﯾﺐ ﻗﺮار دادن‬ ‫ﻣﯿﻞ‬
‫ﻣﺴﺎوي اﺳﺖ ﺑﺎ ھﺴﺘﻲ ﻣﻦ‬
‫ذھﻦ را ﺑﮫ ﻧﻮﻋﻲ ﺷﺒﮫ ﺣﺮﻛﺖ و ﺷﺒﮫ ﺗﻼش وا ﻣﻲ دارد‬ ‫ذھﻦ ﻓﺮد ﻣﺘﻮﺟﮫ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﻣﻦ و‬ ‫ﻏﺮور ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﺣﺮﻛﺎت زﯾﺮك‪،‬زرﻧﮓ‪،‬ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ‬
‫ﺻﻔﺎت ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﮫ آن ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‬ ‫و ﻓﺮﯾﺐ آﻣﯿﺰ‬
‫اﻧﺮژي ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي را ﺑﮫ ذھﻦ ﻣﻲ دﻣﺪ‬
‫ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻧﺸﺪن ﺣﻘﯿﻘﺖ داﻧﺴﺘﮕﻲ ھﺎ‬ ‫ذھﻦ‬ ‫ﻋﺮﺿﮫ ﯾﻚ ﺧﻮد ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺐ دﯾﮕﺮان‬
‫ﻧﻔﺲ ھﻤﯿﻦ ﻓﺸﺎر ‪،‬ﻛﯿﻔﯿﺖ ھﺮاس آﻟﻮد‪ ،‬ﮔﯿﺞ وﮔﻮل ﺑﻲ ﻗﺮار ﺑﮫ ذھﻦ‬ ‫ﻧﮫ داﺷﺘﻦ ھﺎ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﻮﺳﺎن ذھﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﺗﺎﻣﻞ را از ذھﻦ ﻣﻲ ﮔﯿﺮد و ذھﻦ در ﻧﻤﻲ ﯾﺎﺑﺪ ﻛﮫ ﯾﻚ ﻣﻘﺪار‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻜﺮار و ﺑﺎزي اﻧﺪﯾﺸﮫ‬ ‫ﺑﯿﻦ ﺣﻘﯿﺮ و ﺗﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﯿﻮه ﺳﻮم‬
‫اﻟﻔﺎظ را در ﺧﻮد ﻣﻲ اﻧﺪﯾﺸﺪ و آﻧﮭﺎ را ﺑﮫ ﺟﺎن ﯾﻜﺪﯾﮕﺮ ﻣﻲ اﻧﺪازد‬ ‫ﻣﻲ دھﺪ‬
‫اﻟﻘﺎ ﻛﯿﻔﯿﺖ ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺮ ذھﻦ ﺑﺮاي‬
‫ﻋﺮﺿﮫ ﺿﺪﯾﻦ ﺗﻤﺎم‬
‫ﺑﻼاﻧﻘﻄﺎع ﺑﺮ ذھﻦ ﻓﺸﺎر‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻣﻼﻣﺖ ﭘﻨﮭﺎن) ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اراده (‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ ﯾﺎ ﺷﺒﮫ ﺻﻔﺎت‬
‫ازﯾﻚ ﺳﻮ‬ ‫ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﻲ و ﻣﻼﻣﺖ داراي ﯾﻚ رﯾﺸﮫ و ﻣﺎھﯿﺖ اﻧﺪ ‪،‬اﻧﺴﺎن وﻗﺘﻲ‬ ‫ﺟﺒﺮان ﻓﻘﺪان ﻣﺤﺮك‬
‫در ﯾﻚ ذھﻦ آرام ﺟﺎﯾﻲ‬ ‫ﻣﻲ آورﻧﺪ و ﺑﺎ ﺷﺘﺎب‬ ‫ھﺪف ﺟﺎﻣﻌﮫ اﯾﻨﺴﺖ ﻛﮫ ﺑﺎز ھﻢ ﻋﻼﯾﻢ را ﺑﮫ ﮔﺮده‬
‫از وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮدش رﺿﺎﯾﺖ ﻧﺪاﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ آﻧﺮا ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺿﺪ ﺑﻲ ارزش را ﺑﮫ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دھﺪ‬ ‫در ﺟﮭﺖ ﺗﻼﺷﮭﺎي اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ‬
‫ﺑﺮاي ھﻮﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﻟﻮدﮔﻲ آﻧﺮا ﺑﮫ ﺗﻼش و‬ ‫ذھﻦ را داوﻃﻠﺒﺎﻧﮫ و‬ ‫ذھﻦ ﻓﺮدﺑﺎر وﺣﻤﻞ ﻛﻨﺪ‬ ‫ذھﻦ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ و ﻧﻤﻲ ﺧﻮاھﺪ)ﺑﺎ ﯾﻚ ﻋﻤﺪ ﻧﯿﻤﮫ آﮔﺎه(‬
‫دوﯾﺪن واﻣﻲ دارﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﻮھﺎي ﻓﺮﯾﺒﻨﺪه ‪،‬ﻣﺠﻠﻞ و ﻣﺤﺴﻮر‬ ‫ﺳﺨﺎوﺗﻤﻨﺪاﻧﮫ ﺗﺮ وا ﻣﻲ‬ ‫ﺗﺠﻠﯿﻞ و ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻧﯿﺮوي اراده‬ ‫رﻧﺠﮭﺎ را ﺑﮫ ﺣﺴﺎب آن ھﺴﺘﻲ ﺗﺼﻮري ﺑﮕﺬارد‬ ‫در ﺟﺴﺘﺠﻮي وﺳﺎﯾﻞ اﯾﻤﻨﻲ‬
‫ﺿﺪ ﺑﺎ ارزش را ‪،‬اﯾﺪه آﻟﻲ‪،‬وﻗﺎﺑﻞ ﺗﺠﻠﯿﻞ را ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺣﺮﻛﺘﮭﺎي زﯾﺮﻛﺎﻧﮫ از ارج‪،‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‬ ‫ذھﻦ ﭘﺮ ارج ﺗﺮﯾﻦ و ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎر آدﻣﻲ‬ ‫ﻓﺼﻞ اول ﻛﺘﺎب اﮔﺎھﻲ‬
‫ﻧﮕﺬارد ذھﻦ در ﺧﻮدش ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﯾﻚ ذھﻦ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺟﺎﻣﻌﮫ از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ‬ ‫دارد ﺗﺎ ﺧﻮد را ﺑﻜﻮﺑﺪ‬ ‫"ﻣﻲ ﮔﺬارد‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻧﺎم ﻣﻼﻣﺖ را" اراده ﺧﻮد ﻓﺮد‬ ‫ﻃﻠﺐ آﺗﻲ ﻓﺮد ﻛﮫ ﺑﻌﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫و اھﻤﯿﺖ ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﺪه‬
‫ﻓﻘﺪان ﻣﺤﺮك‬ ‫ﻧﻔﺲ ھﻤﯿﻦ ﺗﻜﺮار ﺣﻘﯿﺮ‬ ‫ﻣﺘﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ‬ ‫در ﺟﮭﺖ ﺻﯿﺎﻧﺖ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬ ‫ﻣﻮاﻧﻊ ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ذھﻦ ﺳﺨﺖ از ان ھﺴﺘﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻼش ﻇﺎھﺮي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺣﻘﺎرت ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ‬ ‫وﺗﺸﺨﺺ ﻋﯿﻦ ﺣﻔﻆ و رواج‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮي ﻧﺎراﺿﻲ و ﻧﺎﺷﺎد اﺳﺖ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻧﻘﺾ ﻏﺮض اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎز دروﻧﻲ‬ ‫و ا ﻗﻌ ﻲ‬
‫ھﻤﺎن ﻋﻼﯾﻢ دﻓﺎﻋﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ در ﺑﻨﺪ ﺣﻘﯿﺮ و ﯾﺎ ﺗﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ذھﻦ را ﻧﺎ آرام ‪،‬ھﺮاس آﻟﻮد ‪،‬ﺗﯿﺮه ‪،‬ﮔﯿﺞ و‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺮاﻧﺴﺎن‬
‫"ﺧﻮد"و‬ ‫ﭼﺮا ذھﻦ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از آن ھﺴﺘﻲ‬
‫ذھﻦ را درﮔﯿﺮ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﺣﻘﺎرت و ﺗﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﻮل و ﺷﺘﺎب روﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﭘﻲ ﮔﯿﺮي ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮﻟﻲ ﻗﻀﺎﯾﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﮫ ﺗﺮدﯾﺪ در‬ ‫رھﺎﯾﻲ از آن‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮي رھﺎ ﺷﻮد؟‬ ‫ذھﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ آن ھﺴﺘﻲ را از‬ ‫ﺗﻀﺎدھﺎي ﻧﮭﻔﺘﮫ در ان و ﻣﺴﺘﺎﺻﻞ ﺷﺪن اﻧﺴﺎن‬
‫ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ ھﺪف اﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻋﻼﯾﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺠﻠﯿﻞ و ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻣﻮ ﻓﻘﯿﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﯿﺮوﻧﻲ‬
‫ﺗﻔﻜﺮ ﯾﺎ اﻧﺪﯾﺸﮫ اﺑﺰار و وﺳﯿﻠﮫ رﻓﻊ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮدي وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻓﻘﻂ‬
‫زﯾﺮﻛﻲ و ﻛﺎرآﯾﻲ ﺧﻮدش ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺪھﺪ‬
‫اﻟﻘﺎ و ﺗﺤﻤﯿﻞ دﯾﺪ‬ ‫ﺣﺮﻛﺎت زﯾﺮﻛﺎﻧﮫ‪،‬ﻧﻤﺎﯾﺸﻲ‪،‬‬ ‫اﺣﺴﺎس ﭘﻮﭼﻲ‪،‬ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ و ﺑﻼﺗﻜﻠﯿﻔﻲ اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻣﺘﺼﻮر ﺷﺪن ﯾﻚ‬
‫ﺑﻌﺪ از ھﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺘﻲ‪،‬ﻣﻘﺎﯾﺴﮫ ﻟﺰوم‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻣﻼﻣﺖ ﺑﺎﯾﺪ ھﻤﯿﺸﮫ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﻚ ﻣﺤﺮك در ﻛﺎر ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ھﺮﮔﺰ ﻧﺒﺎﯾﺪ وﺿﻌﯿﺘﻲ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻛﮫ در‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان" ﺷﺪن "ذھﻦ را واﻣﻲ دارد ﺗﺎ ﺑﻲ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ از ﺿﺪﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﺗﻌﺒﯿﺮي و ﻓﺮﯾﺐ آﻣﯿﺰ اﺳﺖ‬
‫دوﯾﺪن و ﺗﻼش را از ﻧﻮآﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺑﮫ ذھﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﮫ‬ ‫آن اﻧﺴﺎن اﺣﺴﺎس ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدن ﺑﻜﻨﺪ‬ ‫‪-‬ﺿﺮورت ﺗﻜﺎﻣﻞ‬ ‫در ﻛﻮدﻛﻲ ﻧﯿﺎز ﺗﺮس ﺑﻮده وﻟﻲ ﺗﺮس واﻗﻌﻲ ﻣﻔﻘﻮد اﺳﺖ‬ ‫وﻗﻔﮫ ﺣﻘﯿﺮ وﻣﺘﺸﺨﺺ را ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﺪ و آﻧﮭﺎ را ﺗﻜﺮار ﻛﻨﺪ‬ ‫ذھﻦ ﺧﻮدش را ﺣﺴﺎس ﺗﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ و‬ ‫ذھﻦ ﺗﺤﻤﻞ رﻧﺠﮭﺎي ﻧﮭﻔﺘﮫ در‬ ‫ﺑﻲ ﻣﺤﺘﻮا ﺑﻮدن ﺗﺼﺎوﯾﺮ و اﻟﻔﺎظ‬ ‫ھﺴﺘﻲ رواﻧﻲ از‬
‫ﻓﺮ د‬ ‫‪-‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ و ﺗﺮﻗﻲ‬ ‫ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻲ داﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮدي ﻛﮫ رﻧﺠﮭﺎ و دﻟﮭﺮه ھﺎ و ﻣﻼﻟﺖ ھﺎ را ﺧﻠﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ھﺴﺘﻲ ﺗﺼﻮﯾﺮي را ﻧﺪارد‬ ‫ﺑﮫ ﺳﺘﻮه‬
‫ذھﻦ ﺑﺎﯾﺪ از آن دو ﺿﺪ‪،‬ﺿﺪي را ﺑﮫ ھﺴﺘﻲ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺣﺼﺎر در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮس اﺳﺖ‬ ‫ذھﻦ اﮔﺮ ﺧﻮد را ﻣﻘﺼﺮ ﺑﺪاﻧﺪ ﭘﺲ‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﮫ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﺳﺴﺘﻲ و آﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ھﺴﺘﻲ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﻟﻔﺎظ‪،‬ﺗﺼﺎوﯾﺮ و‬
‫ﺑﺪھﺪ ﻛﮫ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﻣﺖ اﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪن ذھﻦ‬
‫ﺗﻜﻠﯿﻒ ﺻﯿﺎﻧﺖ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﭼﮫ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺘﺼﻮر ﺷﺪن دو ﺧﻮد ﺗﻮﺳﻂ ذھﻦ‬ ‫ﻋﺪم اﻋﺘﻤﺎد و اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ھﺴﺘﻲ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻌﺒﯿﺮھﺎي ذھﻨﻲ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮس و ﺟﺒﺮان ﺗﺮس ﯾﻚ ﭼﯿﺰ اﺳﺖ‬ ‫در ﻣﻮرد ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﻣﺤﺮك و ﻧﯿﺎز ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺧﻮدي ﻛﮫ ﻋﮭﺪه دار ﻧﻤﺎﯾﺸﮭﺎي ﻓﺮﯾﺐ آﻣﯿﺰ اﺳﺖ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻧﻮﻋﻲ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ‪،‬ﻟﺬت‬ ‫اﻧﺴﺎن در ﺗﻼﺷﮭﺎي ﺧﻮد ﺑﮫ ﺑﺴﯿﺎري از‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺸﻜﻮك و ﻣﺮددي ﻣﺴﺘﻤﺮ در راﺑﻄﮫ ﺑﺎ ھﺴﺘﻲ‬
‫ﺧﻄﺮ ﻧﺎﺑﻮدي ﺑﺎزي ھﻮﯾﺖ‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺜﻞ ﺛﺮوت‪،‬ﺷﮭﺮت‪،‬ﻣﻨﺼﺐ‬ ‫ﻧﯿﺎز و ﻣﺤﺮك ﺑﺎ وﺳﯿﻠﮫ اي ﻛﮫ ﺑﺎﯾﺪ آن را ﺟﺒﺮان ﻛﻨﺪ ﯾﻚ ﭼﯿﺰ اﺳﺖ‬
‫ورﺿﺎﯾﺖ ﺗﻮام ﺑﺎ ﺗﺮس و دﻟﮭﺮه‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‪:‬‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮي‬
‫در ﻟﺬت ورﺿﺎﯾﺘﻤﻨﺪي‬ ‫‪،‬ﻣﻘﺎم‪،‬داﻧﺶ‪،‬ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ وﻏﯿﺮه ﻣﻲ رﺳﺪ‬ ‫ھﺮ ﻓﺮد ﺧﻮد را ﺗﻨﮭﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻔﺮد و ﻧﺎﺗﻮان ﻣﻲ ﺑﯿﻨﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﯿﻞ ﻋﻈﯿﻢ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺮان ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‬
‫از ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻋﻼﯾﻢ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬ ‫اراده ﻗﻮي‪،‬ﺷﺠﺎﻋﺖ‪،‬ﺟﺴﺎرت‪،‬زﯾﺮﻛﻲ‪،‬‬
‫ﻧﯿﺎز و وﺳﯿﻠﮫ در ھﻢ ادﻏﺎم ﺷﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﺛﺮوت ﺑﻌﻨﻮان ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ اﯾﻤﻨﻲ ﺧﻮد را در رواج و ﺗﺠﻠﯿﻞ ﺻﻔﺖ ﯾﺎ اﺧﻼﻗﻲ ﺑﻨﺎم دوﺳﺘﻲ‪،‬ھﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‪،‬ھﻢ‬ ‫ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق ﯾﺎ ﺻﯿﺎﻧﺖ‬ ‫زرﻧﮕﻲ‪،‬داﻧﺎﯾﻲ‪،‬ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺧﻮد و‬
‫ﻧﮋادي‪،‬ھﻢ ﻗﺒﯿﻠﮫ اي‪،‬ھﻢ وﻃﻨﻲ و ﻧﻈﯿﺮ اﯾﻨﮭﺎ در ﻣﻲ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‪،‬ﻓﺮﯾﺐ دﯾﮕﺮان و‪....‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﮭﺎرم ﻛﺘﺎب اﮔﺎھﻲ‬
‫ﺑﯿﻦ ﻣﻮﻓﻖ و ﻣﺤﺮوم ﻣﺮز ﻣﺸﺨﺼﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻗﺼﺪ و ﻣﻨﻈﻮر‪،‬ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﭼﺮ ﻋﻼﯾﻢ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ ﺑﮫ ﺻﻔﺎت‬ ‫"ﻣﻦ "در وﺿﻊ ﻛﻨﻮﻧﻲ اش‬
‫ﺑﻌﺪ از آﮔﺎھﻲ ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ واﻗﻌﯿﺘﮭﺎي ﻧﮭﻔﺘﮫ‬ ‫ذھﻦ ﺗﺎ ﺑﺤﺎل در راﺑﻄﮫ ﺑﺎ دﯾﮕﺮان اﺳﯿﺮ دﻟﮭﺮه و ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎ ﺳﺨﺎوت‪،‬ﺗﻮاﺿﻊ و ﺷﻔﻘﺖ‬ ‫و آزار اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﺳﺮاﯾﺖ ﻛﺮده؟‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺗﺮس ﺷﺪﯾﺪ از ھﻤﺪﯾﮕﺮ ﻋﻠﻲ رﻏﻢ ﻧﻤﺎﯾﺸﺎت‬
‫در ﭘﺸﺖ ﻇﻮاھﺮ‪،‬ھﻤﮫ ﭼﯿﺰ در ادراﻛﺶ ﻋﻮض‬ ‫ذھﻦ ﻣﺜﻞ ﮔﺪاﯾﻲ ذﻟﯿﻞ و واﺑﺴﺘﮫ ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان ﺑﻮد‬ ‫آﮔﺎھﻲ‬
‫ھﺮ ﭼﮫ ﻛﮫ رواج ﺗﺠﻠﯿﻞ آﻣﯿﺰ ﯾﺎﻓﺖ ھﺮ ﻓﺮدي از ھﺮ ﻃﺒﻘﮫ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ‪،‬ﺑﺪﻟﯿﻞ آﮔﺎھﻲ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫رواج ﺻﻔﺎت وﺳﻤﺒﻞ ھﺎي دﯾﮕﺮ ﻛﮫ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ‬
‫اي ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد را ﻃﺮﻓﺪارﺟﻠﻮه دھﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺻﻔﺎﺗﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ ھﺎ و ﺷﺮاﯾﻂ اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪه ھﺎ)ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﮫ ﺑﮫ ﺛﺮوت ﻧﺮﺳﯿﺪﻧﺪ(‬ ‫دور از ﻋﻼﺋﻢ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻲ ھﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺷﺪه و ﻣﻲ ﺑﯿﻨﺪ ﻛﮫ ھﯿﭻ ﻣﻮﺟﺒﻲ ﺑﺮاي ﻣﻼﻣﺖ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ دﯾﮕﺮان ﺧﺸﻢ داﺷﺘﮫ‬ ‫ذھﻦ از ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان ﻣﻲ ﺗﺮ ﺳﯿﺪ‬
‫ﻣﺮز ﺑﯿﻦ ﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﻣﺜﻞ‪:‬ﺗﻮاﺿﻊ‪،‬اﻧﺼﺎف‪،‬دﻟﺮﺣﻤﻲ‪،‬ﮔﺬﺷﺖ‪،‬ﻣﺮوت‪،‬ﻧﻮﻋﺪوﺳﺘﻲ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻜﺎﻧﯿﺴﻢ و ﺷﺮاﯾﻂ رواج‬ ‫ﺗﻮاﺿﻊ‪،‬اﻧﺼﺎف‪،‬ﻣﺮوت‪،‬ﺳﺨﺎوت‪،‬‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد و ﻧﻘﺶ ﻣﺤﺪود و ﻓﺮدي دارد‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺧﺸﻢ‬
‫ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان‬ ‫و ﺧﺸﻢ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه‬ ‫و ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﺗﺠﻠﯿﻞ آﻣﯿﺰ ﻇﺎھﺮا ﺻﻔﺎت‬ ‫ﺷﻔﻘﺖ‪،‬دﻟﺮﺣﻤﻲ‪،‬ﮔﺬﺷﺖ‪،‬ﻣﻼﯾﻤﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ‬
‫واﺑﺴﺘﮫ ﻛﺮدن ھﻮﯾﺖ ﺧﻮد ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان و ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ‬
‫ﺻﻔﺎت ﯾﺎ اﺧﻼق ﻣﻮﻓﻖ ھﺎ اﯾﺪه آل ﻣﺤﺮوﻣﯿﻦ ﻧﯿﺰ ھﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺻﻔﺎﺗﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن رواﻧﻲ ﻣﻮﻓﻖ ھﺎ‬ ‫ﻧﻮﻋﺪوﺳﺘﻲ‪،‬ﻓﻀﯿﻠﺖ و‪....‬‬
‫ذھﻦ ھﻮﯾﺖ را ﺑﺎ اﺑﺰاري ﻛﮫ ﻗﺒﻼ دﯾﮕﺮان در ذھﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪه‬ ‫ﻣﮕﺮ ﺟﺰ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺻﻔﺖ ﻣﺜﻼ ﺑﻲ وﻓﺎ راﺑﮫ ذھﻦ داده‬
‫اﻧﺪ ﻗﻀﺎوت ﻣﯿﻜﻨﺪ‬ ‫‪P‬‬ ‫ﻣﺜﻞ ‪:‬ﻛﺒﺮ‪،‬ﺧﻮدﺧﻮاھﻲ‪،‬ﺧﻮدﻧﻤﺎﯾﻲ‪،‬ﺳﻠﻄﮫ ﻃﻠﺒﻲ‪،‬زرﻧﮕﻲ‪،‬اﺳﺘﺜﻤﺎر‪،‬ﺧﺪﻋﮫ‪،‬زﯾﺮﻛﻲ‬ ‫ﻋﻼﯾﻢ ھﻮﯾﺘﻲ را ﺑﻌﻨﻮان ﯾﻚ ﻛﺎﻻي ﻣﺒﺎدﻟﮫ ھﻤﮕﺎﻧﻲ‪،‬ارزﺷﻤﻨﺪ‬
‫ارزﺷﮭﺎ و ﺻﻔﺎت ﺗﺠﻠﯿﻞ آﻣﯿﺰ‬
‫‪،‬ﻗﺎﺑﻞ رﻋﺎﯾﺖ‪،‬و اﺣﺴﺎس ﻣﯿﻜﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﮫ ذھﻦ واﺑﺴﺘﮫ ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت دﯾﮕﺮان اﺳﺖ ﺑﺮاي‬ ‫ﻗﺼﺎوت ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻗﺒﻼ ﻟﻔﻆ ﺻﻔﺎت را ﺑﮫ ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺮ ذھﻦ اﻟﻘﺎ ﻛﺮده‬
‫ھﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﭼﮫ ﺧﻮب ﭼﮫ ﺑﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮد را ﻣﻼﻣﺖ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﯾﻦ ﻓﺮد ﺑﭽﮫ ﺗﺮس ﺷﺪه‬ ‫اﮔﺮ ﻓﺮد ھﻮﯾﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ دﯾﮕﺮي ﻣﻘﺎﯾﺴﮫ ﻛﻨﺪ دﭼﺎر ﺧﺸﻢ و ﺣﺴﺎدت ﻧﮕﺮدد ھﯿﭻ ﻣﺤﺮﻛﻲ ﻧﺪارد ﺗﺎ ﺑﻜﻮﺷﺪ ھﻮﯾﺖ ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ دﯾﮕﺮي ﺑﺮﺗﺮي ﺑﺪھﺪ‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﮫ‬ ‫ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي اﺳﺘﻤﺮار ﺧﻮد را ﻣﺪﯾﻮن‬
‫ھﺮ دو ﺟﺮﯾﺎﻧﻲ ھﺴﺘﻨﺪ اﻧﺮژي زا‬ ‫اﻧﻮاع ﻓﺸﺎرھﺎي ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ذھﻦ اﺳﺖ‬
‫اﻛﻨﻮن ھﻤﺎن ﻗﻀﺎوت ذھﻦ را وا ﻣﻲ دارد ﺗﺎ آن ﻟﻔﻆ ﺻﻔﺎت را ﻣﻼﻣﺖ ﻛﻨﺪ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﺿﺮﺑﮫ و اﺳﯿﺐ ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫در ﻣﻼﻣﺖ ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ﺻﻔﺘﻲ را در ﺧﻮد ﻧﻜﻮھﺶ و ﻃﺮد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫آﮔﺎھﻲ ﻣﯿﭙﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺟﺮات ﺧﺎرج ﺷﺪن‬ ‫ھﺰاران ﭼﺸﻢ ﻗﻀﺎوت ﮔﺮرا ﻣﺜﻞ ﯾﻚ دﯾﻮار‬
‫ذھﻦ در ﺧﻮد‬ ‫از ﺑﺎزي ﺗﺒﺎه ﻛﻨﻨﺪه را ﻧﺪارد‬ ‫ﺳﺘﺒﺮ ﻧﺎﻣﺮﺋﻲ در اﻃﺮاف ﺧﻮد ﻟﻤﺲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ھﺮ دو ﻓﺸﺎر ﻋﻈﯿﻤﻲ ﺑﺮ ذھﻦ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻔﺎوت ﻇﺎھﺮي‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻘﺶ و ﻣﺎھﯿﺘﻲ ﻣﺸﺎﺑﮫ دارﻧﺪ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺸﻢ ﭘﯿﺪا ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫در ﺧﺸﻢ ورزﯾﺪن ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ھﺪف و ﻣﻮﺿﻮع ﯾﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮوﻧﻲ اﺳﺖ‬
‫ﭼﮫ ﺻﻔﺘﻲ را‬ ‫از ﻛﻮدﻛﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﻗﻀﺎوت ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﺧﺘﮕﻲ ﭘﯿﺪا ﻛﺮده‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯿﻜﻨﺪ‬ ‫ھﻤﮫ ﻗﻀﺎوت ﮔﺮھﺎ از ﻓﺮد ھﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاھﻨﺪ‬
‫ﺧﻮد را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫ﻓﺸﺎري ﻛﮫ ﻋﻼﯾﻢ را ھﻢ ﺑﺼﻮرت ﻓﺮدي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﮕﮫ‬
‫ﻣﺮز ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺑﯿﻦ ﺧﺸﻢ و ﻣﻼﻣﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫اﯾﺠﺎد ﺧﺸﻢ ﻣﻀﺎﻋﻒ در ذھﻦ‬ ‫ﻣﻲ دارد و ھﻢ ﺟﻨﺒﮫ ھﻤﮕﺎﻧﻲ ﺑﮫ آن ﻣﻲ دھﺪ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬
‫ﺧﺸﻢ ورزﯾﺪن و آزار دادن ﯾﻚ ﺻﻔﺖ ﻣﺬﻣﻮم ﺟﺎﻣﻌﮫ اﺳﺖ‬ ‫ارﺿﺎي ﺧﺸﻢ و ﻣﯿﻞ ﻓﺮﯾﺐ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ ھﻮﯾﺖ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﺧﺸﻢ‪،‬ﺗﻨﺶ و ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ‬ ‫ﺗﻀﺎد ﺣﺎﻻت ﻓﻄﺮي ﻛﻮدك ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﻣﻼﻣﺖ ﺧﻮد ارﺗﺒﺎط ﻧﺰدﯾﻜﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻟﮫ دوﮔﺎﻧﮕﻲ دارﻧﺪ‬
‫آﻧﭽﮫ ﺑﻜﺎر ﻓﺮﯾﺐ و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻲ آﯾﺪ ﻋﺮﺿﮫ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﮫ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ارزﺷﮭﺎي ﻟﻔﻈﻲ ﺟﺎﻣﻌﮫ‬
‫ﺳﻮق دادن ﻓﺮد ﺑﮫ ﯾﻚ ﺳﺮي دو روﯾﮫ ﻛﺎرﯾﮭﺎ و ﻓﺮﯾﺐ ھﺎ‬ ‫روﺣﻲ اﻧﺴﺎن‬
‫ھﻤﺎن ھﻮﯾﺖ ﺑﺪﻟﻲ‪،‬دروغ و ﺗﮭﻲ از ﻣﺤﺘﻮاﺳﺖ‬ ‫اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮﯾﻦ ﺷﻜﻞ ﻓﺮﯾﺐ‬
‫ﺑﭽﮫ ﺑﮫ ﻇﺎھﺮ ﺑﺎ ذوق اﻟﮕﻮھﺎ را ﻣﻲ ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺧﺸﻢ ھﺎي ارﺿﺎ ﻧﺸﺪه ﺑﺰرﮔﺘﺮ ھﺎ ﺑﮫ راﺣﺘﻲ در‬
‫ﻛﻮدك در ﻣﺴﯿﺮ زﻧﺪﮔﻲ وﻗﺘﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫راﺑﻄﮫ ﺑﺎ ﺑﭽﮫ ﻣﻌﺼﻮم و ﺑﻲ دﻓﺎع ارﺿﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ واﻗﻌﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎري از ﻗﻀﺎﯾﺎ ﻧﺎ آﮔﺎه اﺳﺖ‬ ‫ﭼﺮا ﺧﺸﻢ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮاي رھﺎﯾﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﮫ ھﺮ ﭼﮫ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ‬ ‫ﺑﺪون آﻧﻜﮫ ﻣﺘﻮﺟﮫ ﺑﺎﺷﺪ روﺣﺶ آزرده و ﭘﺮ از ﺧﺸﻢ و ﺗﻨﺶ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫‪،‬آراﻣﺶ‪،‬رﺿﺎﯾﺖ‪،‬ﻛﻔﺎﯾﺖ و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﺪ‬ ‫ارﺿﺎ ﺧﺸﻢ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﺒﯿﮭﺎت و ازارھﺎي ﺟﺴﻤﻲ‬ ‫ارﺿﺎ ﺧﺸﻢ ﺑﮫ‬ ‫ﺑﺮ رﺳﻲ رﯾﺸﮫ ھﺎي‬
‫اﻟﻘﺎ) ﺷﺪن(‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﺟﺰ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﯾﻚ اﻧﺪﯾﺸﮫ ﺑﺮ ذھﻦ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻛﻮدﻛﺎن‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﻋﻠﻞ ﺗﺸﻜﯿﻞ آن‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ھﻮﯾﺖ ﺗﺤﻘﯿﺮ ﺷﺪه و آزار دﯾﺪه ﺣﻔﻆ ﺷﻮد ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﮫ ﺷﮭﺮت و ﻣﻨﺼﺐ رﺳﯿﺪ ﺑﺮ ﺳﺮ دﯾﮕﺮان ﺑﻜﻮﺑﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﻜﮫ ذھﻦ ﺣﻘﺎرت را ﺑﮫ ھﺴﺘﻲ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ داد‪،‬‬ ‫ﺗﻼش ﻣﻔﮭﻮم واﻗﻌﻲ ﻧﺪارد‬ ‫ﻣﮭﻤﺘﺮ از آن ﺗﺤﻤﯿﻞ اﻟﮕﻮھﺎي ھﻮﯾﺘﻲ ﺧﻮد ﺗﺤﺖ‬
‫در ﮔﺬﺷﺘﮫ ﺗﻤﺎم ﺿﺮﺑﮫ ھﺎ و اھﺎﻧﺖ ھﺎ و آزارھﺎي‬ ‫ﭼﯿﺰي ﻛﮫ ھﻤﯿﺸﮫ ھﻤﺮاه ﻛﻮدك اﺳﺖ اﺣﺴﺎس ﻧﻘﺺ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﮫ ﻓﺮار از آن ﺑﮕﻮﻧﮫ اي اﺳﺖ ﻛﮫ اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ‬ ‫ﺣﻘﺎرت و ﺗﺸﺨﺺ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎي ﻛﮫ‬ ‫ﻋﻨﻮان"ﺗﺮﺑﯿﺖ"اﺳﺖ‬
‫ﻗﺒﻼ ﺧﺸﻢ ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﺑﻮده‬ ‫دﯾﮕﺮان ﻣﺘﻮﺟﮫ ھﻮﯾﺖ ﻓﺮد ﺑﻮده ﻧﮫ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺷﺨﺼﯿﺖ‪،‬ﺣﻘﺎرت‪،‬دﻟﮭﺮه‪،‬ﻣﻼﻟﺖ و ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﻲ‬
‫ﺑﮫ ﻣﺤﺾ ﺷﻨﯿﺪن ﻛﻠﻤﮫ ﻧﺎ رﻓﯿﻖ ﯾﺎ اﺣﻤﻖ ﺳﺨﺖ آزرده ﻣﻲ ﺷﺪه‬ ‫از ﺳﺎﯾﮫ ﺧﻮد ﻓﺮار ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﮫ ذھﻦ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﻛﮫ ﺑﻄﺮﯾﻘﻲ در ﺑﺎزي ذھﻦ اﺧﻼل ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫اﮔﺮ ھﻮﯾﺖ ﺗﺤﻘﯿﺮ ﺷﺪه را از دﺳﺖ ﺑﺪھﺪ دﯾﮕﺮ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺎ آﻧﺮا ﺑﺮ ﺳﺮ دﯾﮕﺮان ﺑﻜﻮﺑﺪ‬ ‫ﻣﯿﻞ اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از رﻗﺒﺎ‬
‫ﻣﯿﻞ اﻧﺘﻘﺎم و ﺟﺒﺮان آزارھﺎ ﻧﯿﺰ در ھﻤﯿﻦ ﭘﺪﯾﺪه ھﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮاﻧﻊ‬
‫ذھﻦ در ﻇﺎھﺮ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﺎرت را ﺑﮫ ﺗﺸﺨﺺ‬ ‫ذھﻦ ﺧﺎم ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮ ﻛﻮدك ﺑﻲ ﺧﺒﺮ از ھﻤﮫ ﺟﺎ‬
‫رھﺎﯾﻲ از‬ ‫ﭼﯿﺰھﺎﯾﻲ ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ در وﯾﺘﺮﯾﻨﮭﺎ ﻗﺮار داده ﺧﻮد واﻗﻌﯿﺘﮭﺎ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﮫ ﺗﻌﺒﯿﺮ و ارزش اﻋﺘﺒﺎري آﻧﮭﺎﺳﺖ‬
‫ﻗﺒﻼ ﺧﺸﻢ ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﺑﻮده‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺣﺬف ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﭼﯿﺰي ﻛﮫ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﺣﺎﻻت اﺻﯿﻞ ﻓﻄﺮي اﺳﺖ ﻛﮫ ھﯿﭻ ﮔﻮﻧﮫ ﺧﺸﻤﻲ در ﻓﻄﺮت ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻛﻨﺪ‬
‫ھﻮﯾﺖ‬
‫ﺣﺎﻻ ﮔﺴﺘﺮش آﮔﺎھﻲ ﻛﻞ‬ ‫ﻛﮫ در ﺑﺎزي ذھﻦ ﻧﻘﺺ و اﯾﺮاد ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﮫ‬ ‫ﻓﻜﺮي‬
‫ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺧﺸﻢ ﭘﯿﺪا ﻣﻲ ﻛﺮده‬
‫ﺑﺎزي را زﯾﺮ ﺳﻮال ﺑﺮده‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻂ)ﯾﺎ ﺿﺮورت اﻧﻄﺒﺎق (از اﯾﻦ‬ ‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ آﮔﺎھﻲ روﺷﻦ ﻛﺮده ﻛﮫ ﻣﻮﺿﻮع و ھﺪف ﺗﻼﺷﮭﺎ و دوﯾﺪﻧﮭﺎ و ﻟﮫ ﻟﮫ زدﻧﮭﺎ و دﻟﮭﺮه ھﺎ ي‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﺺ و ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﺪاوم‬
‫ذھﻦ را ﺑﺼﻮرت ﻋﻤﻠﮫ ﺣﻤﻞ ﻋﻼﯾﻢ دﻓﺎﻋﻲ ﺧﻮد در ﻣﻲ آورﻧﺪ‬ ‫ﻧﮭﻔﺘﮫ در آن ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺗﻌﺒﯿﺮ و ﭘﻮﺳﺘﮫ ﭼﯿﺰھﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻗﺎﭘﯿﺪن ارزﺷﮭﺎ‬
‫ذھﻦ آﮔﺎه ﮔﺸﺘﮫ ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ او را دﻋﻮت ﺑﮫ ﯾﻚ ﺑﺎزي دروغ و‬ ‫ﺗﯿﺮﮔﻲ و ﻧﺎآﮔﺎھﻲ ذھﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬
‫ذھﻦ آﮔﺎه ﮔﺸﺘﮫ ﻛﮫ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﺧﻼﯾﻲ در ﻛﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ آﻣﯿﺰ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﮫ اﺷﺘﺒﺎھﺎت ذھﻦ ﻓﺮد را در ﺗﯿﺮﮔﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﻟﯿﻞ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﮫ ﺳﺨﺘﻲ دﺳﺖ ﻓﺮد ﺑﮫ ارزﺷﮭﺎ ﻣﻲ رﺳﺪ‬
‫ﻗﺒﻼ ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ ﺑﻮده ﻛﮫ ھﺴﺘﻲ و ھﻮﯾﺘﻲ در اوﺳﺖ ﻛﮫ ﯾﻜﻲ‬ ‫ﻧﺎآﮔﺎھﻲ و ﮔﯿﺞ و ﮔﻮﻟﻲ ﺷﺪﯾﺪ ﻓﺮو ﻣﻲ ﺑﺮد‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻓﺮد را از زﯾﺒﺎﯾﻲ و ﻧﻌﻤﺖ زﯾﺴﺘﻦ در ﻓﻄﺮت ﻣﺤﺮوم ﻛﺮده‬ ‫ارزﺷﮭﺎ در ﻃﺎﻗﭽﮫ ھﺎي اﺟﺘﻤﺎع ﭼﯿﺪه ﺷﺪه اﻧﺪ‬
‫ﻣﯿﻞ آزار‪،‬اﻧﺘﻘﺎم‪،‬ﺧﺸﻢ وﻧﻔﺮت‬ ‫ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎر اﻧﺴﺎن ﻛﺸﻒ و ﺷﻨﺎﺧﺖ آن اﺷﺘﺒﺎھﺎت اﺳﺖ‬
‫ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺸﻢ ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷﺖ‬ ‫ذھﻦ اﺻﻼ ﮔﺮﺳﻨﮫ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫از ﺻﻔﺎت ﺗﺸﻜﯿﻞ دھﻨﺪه آن دوﺳﺖ وﻓﺎدار‪ ،‬ﺗﺸﺨﺺ ﯾﺎ ﺣﻘﯿﺮ ﺑﻮده‬ ‫ﺣﺎل ﻓﺮد از ﺣﻤﻞ آن ﺑﮫ ﺳﺘﻮه آﻣﺪه و ﻣﻲ ﺧﻮاھﺪ آﻧﺮا زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﻜﮫ ﺑﮫ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﮫ ارزﺷﮭﺎ رﺳﯿﺪ اﻧﮕﺎر ﺑﮫ‬
‫ذھﻦ آﮔﺎه ﮔﺸﺘﮫ ﻛﮫ آن ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ ﻛﺎذب را ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﮫ ﺟﮭﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺮوﻧﻲ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﯾﻚ ﻣﺸﺖ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺧﺸﻚ و ﺑﻲ روح را ﺑﻌﻨﻮان ھﺴﺘﻲ ﺑﺮ‬ ‫اﻟﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺪام ﻣﺎ را ھﻞ ﻣﻲ دھﻨﺪ و ﭘﺲ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‬
‫ذھﻦ ھﻤﯿﺸﮫ اﺣﺴﺎس ﻧﻮﻋﻲ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ رواﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه از ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﺤﺘﻮا ﻣﺘﺮادف اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺎ آﮔﺎھﻲ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ﯾﺎ ﭘﻮﺳﺘﮫ رﺳﯿﺪه‬ ‫ﻓﺮد ﻣﺪام ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮫ ارزﺷﮭﺎ ﭼﻨﮓ ﺑﯿﻨﺪازد‬
‫دوﻧﺪﮔﻲ و در ﺗﻼش ﺑﻮدن ذھﻦ ﺑﮫ ﻋﻤﺪ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮد ﺣﺎﻛﻢ ﻛﺮده‬
‫ﻗﺒﻼ ﺗﺼﻮر ذھﻦ اﯾﻦ ﺑﻮده ﻛﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﮫ ﺷﺨﺼﯿﺖ او ﺿﺮﺑﮫ و‬ ‫ﻓﺮد در ﺑﺎﻃﻦ ﻛﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻼﻗﮫ و رﻏﺒﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ آن ھﺴﺘﻲ ﭘﻮك‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ ﻓﺮد از‬ ‫اﻟﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﮫ ﭘﺮ و ﭘﺎﯾﻤﺎن ﻣﻲ ﭘﯿﭽﻨﺪ‬
‫ذھﻦ ھﻤﯿﺸﮫ اﺣﺴﺎس ﺧﻼ ﻣﻲ ﻛﺮده‬ ‫آﻧﭽﮫ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﯾﺎ ﻧﺎ آﮔﺎھﻲ را زاﯾﻞ ﻛﻨﺪ آﮔﺎھﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺒﻜﮫ ﮔﺴﺘﺮده اي از اﺷﺘﺒﺎھﺎت دﯾﮕﺮ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ذھﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻂ اﺑﺘﺪا ﭼﻨﺪ اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺎﺳﻲ را ﺑﮫ‬ ‫ﺧﻮد اﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﯿﺰ در ﻣﺴﺎﺑﻘﮫ دوﯾﺪن و ﭼﻨﮓ‬
‫آزار وارد ﻣﯿﻜﺮده‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ھﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﯾﻖ ﻗﻀﺎوت ﻣﺪام ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﻓﺮد دوﺧﺘﮫ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ذھﻦ ﺧﺎم و ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮ ﻛﻮدك اﻟﻘﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻣﺘﺰﻟﺰل ﻧﺪارد‬ ‫اﻟﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻨﮓ ﺟﻠﻮ ﭘﺎي ﻓﺮد ﻣﻲ اﻧﺪازﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﮫ از ﻋﮭﺪه ﯾﻚ ﺑﺎزي و ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻟﮭﺮه آور ﺑﺮ ﻣﻲ آﯾﺪ‬ ‫ﺑﮫ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺧﺸﻢ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺷﺮﻛﺖ دارﻧﺪ‬
‫ﺧﺸﻢ ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﻛﻞ ﻣﺎﺟﺮاي ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﺧﻼﺻﮫ ﻣﻲ ﺷﻮد در ﺣﺎﻛﻤﯿﺖ ﯾﻚ‬
‫ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﮫ ﻧﻤﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ذھﻦ‬ ‫ﻗﺒﻼ ذھﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺎ اﮔﺎه ﺑﻮده ﻛﮫ ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻣﻘﺪار اﺷﺘﺒﺎھﺎت اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﺮ ذھﻦ‬ ‫دارد‬ ‫اﻟﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ھﺰار ﻣﺎﻧﻊ اﯾﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮدﺷﺎن‬
‫ذھﻦ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮد را در اﯾﻦ ﻣﻲ دﯾﺪه ﻛﮫ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﺪ‬ ‫ذھﻦ ﺣﺎﻻ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﮫ ﺧﯿﻠﻲ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻛﻤﺮ روح ﻓﺮد را زﯾﺮ ﺑﺎر ﺳﻨﮕﯿﻦ آن ﺑﺎر ﻧﺎھﻤﻮار ﺧﻢ ﻛﺮده‬
‫ﺑﮫ ﻏﺬاي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ھﻮﯾﺖ دﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻛﻒ و ﺣﺒﺎب اﺳﺖ و از ﻟﻔﻆ و ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﮫ‬ ‫زودﺗﺮ ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﺑﻘﺎﭘﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﺒﺐ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ‪،‬دﻟﮭﺮه‪،‬ﻧﺎﺷﺎدي‪،‬ﻣﻼﻟﺖ و ھﻤﮫ رﻧﺠﮭﺎي‬ ‫از اﺷﺘﺒﺎھﺎت آﮔﺎه ﺷﺪه‬
‫آن ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺮوﻧﻲ ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫در ھﯿﭻ زﻣﯿﻨﮫ اي ھﻮﯾﺖ ﻓﻜﺮي ﻣﯿﻞ ﻧﺪارد ﺑﮫ ﻋﻠﺖ و رﯾﺸﮫ واﻗﻌﻲ‬
‫ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻧﺰدﯾﻚ ﺷﻮد‬
 ‫جًان ي قرآن‬
‫‪ٙ‬ه ٘ى‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬اٌَ ث‪ ٝ‬٭ٕك ٕو‪ٙ‬بٖ ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ىٍ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی اٗ دی‬
‫ثجَیٓ ٔش‪ٛ‬ػ‪ٔ ٝ‬ی ‪ٛٙ‬یٓ و‪ ٝ‬هٕیَ ٔبی‪ ٝ‬ا‪ّٝ‬ی سفىَ ػبٍی ىٍ آٖ وشبة ٭بِٓ ٌیَ‬
‫‪ ،‬سؼَثیبر ٭َفب٘ی ‪ٔ ٚ‬ٮَفشی آٖ ثٌٍِ‪ٛ‬اٍ ثَ ‪َ٥‬یك ف‪ ٚ ٟٓ‬ىٍن سغییَ ‪ٚ‬‬
‫سل‪ٛ‬الر ٍ‪ٚ‬كی ‪ٍٚ ٚ‬ا٘ی اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی هب‪ٝ‬ی إز و‪ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ٍا دیبٔجَ ٔی ٘بٔ‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫ثبُ ٔی ٌَىیٓ ٕ‪ٛ‬ی ػ‪ٛ‬اٖ ‪ ٚ‬ل‪ٞ ٝٞ‬بی٘‪.‬‬
‫ها اظ ایي لػِ تطٍى ذَز کی ضسین‬ ‫آهسین‬ ‫لػِ‬ ‫تِ‬ ‫ها‬ ‫زیگط‬ ‫تاض‬
‫ٍض تِ علن آیین‪ ،‬آى ایَاى اٍست‬ ‫گط تِ جْل آیین‪ ،‬آى ظًساى اٍست‬
‫ٍض تِ تیساضی‪ ،‬تِ زستاى ٍی این‬ ‫ٍض تِ ذَاب آیین‪ ،‬هستاى ٍی این‬
‫ٍض ترٌسین آى ظهاى تطق ٍی این‬ ‫ٍض تگیطین اتط پط ظضق ٍی این‬
‫ٍض تِ غلح ٍ عصض‪ ،‬عکس هْط اٍست‬ ‫ٍض تِ ذطن ٍ جٌگ‪ ،‬عکس لْط اٍست‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٔ ٝٞ‬ب ٍفز ‪ٍ ٚ‬فز سب ٍٕیي ث‪ ٝ‬وشبثی ث‪٘ ٝ‬بْ لَآٖ ‪ ،‬آ٘ؼب ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى‬
‫ٍا ىٍ د‪ٙ‬ؼ‪ٞ ٝ‬بی ‪ٙ‬یَی ىیي و‪ ٝ‬ثبیي اُ ىٕش٘ ٘ؼبر دیيا و‪ٙ‬ي سب ثّى‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘ي‬
‫دٔ اُ ٍ‪ٞ‬بیی اُ ثز ً‪ٙٞ‬ی اٗ إٓ‪ٛ‬ى‪ ٜ‬ىٍ و‪ٙ‬بٍ ٘‪َٟ‬ی ُیَ ٕبی‪ٕ ٝ‬بٍ‪ٞ‬بی ثیي‬
‫ٔؼ‪ ٖٛٙ‬ؿ‪ ٓٚ‬ثَ ٍ‪ٚ‬ی ‪ ٓٞ‬ثٌٍاٍى ‪ ٚ‬كٔ ىِ‪ٚٙ‬یٗ آٍاْ ٌَفشٗ ٍا ىٍیبثي‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬ا‪ٌ ٚ‬فشٓ‪ :‬ؿ‪ٙ ٍٛ٦‬ي و‪ ٝ‬اُ لَآٖ َٕ ىٍآ‪ٍٚ‬ىی؟ ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ‪ ٚ ًٗٞ ٚ‬فىَ‬
‫ٍا ؿ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬لَآٖ؟‬
‫ٌفز‪ٚ :‬لشیى‪ ٝ‬لیبْ ثَ ٭ّی‪ ٝ‬ثز ً‪ٙٞ‬ی ‪ٙ‬ىُ ٌَفز ه‪ٛ‬ى ٍا ث‪ ٝ‬ثلَ ٭‪٪‬یٓ‬
‫ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب ُىْ سب ه‪ٛ‬ى ٖٔشمیٕب ث‪ ٝ‬اىٍاوبسی ىٕز یبثٓ سب‬
‫‪ٙ‬بیي ىٍ ٍإشبی ىٕز یبثی ث‪ٕ ٝ‬ى‪ٛ‬ی اٍُ‪ٙ‬ی ٘‪ٛ‬یٖ‪ٙ‬ي‪ٙ ٜ‬يٖ ‪ ،‬ثش‪ٛ‬ا٘ٓ اُ إشبى‬
‫دی‪ٚ‬ی ٌیَْ ‪ ٚ‬ػبیٍب‪ٞ‬ی ‪ٚ‬یْ‪ ٜ‬ثَای ه‪ٛ‬ى ىٕز ‪ ٚ‬دب و‪ ٓٙ‬سب ثش‪ٛ‬ا٘ٓ ثو‪ٚ‬ی اُ‬

‫‪40‬‬
‫فَیت ه‪ٍٛ‬ىٌی ‪ٞ‬بیٓ ٍا ػجَاٖ و‪ .ٓٙ‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬وشبة ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ٔ‪ٛ‬ال٘ب ٍا‬
‫ثَىا‪ٙ‬شٓ ‪ ٫َٚٙ ٚ‬وَىْ ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ا٘يٖ ‪ ،‬هیّی ٔ‪ٚ‬ىُ ث‪ٛ‬ى ف‪ٕٟ‬یيٖ ٔظ‪ٛٙ‬ی‪ .‬ثب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ى‬
‫ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬سه سه ِغبر ٔ‪ٚ‬ىُ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٍا ٘یِ ٔٮ‪ٙ‬ی وَى‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ىْ ‪ِٚ‬ی لبىٍ ث‪ ٝ‬ف‪ ٟٓ‬آٖ‬
‫ٕ٘ی ‪ٙ‬يْ‪ .‬آ٘ميٍ اٍ٘یِ‪ ٜ‬سف‪ٛ‬ق ثَ إشبى ‪ٍٞ ٚ‬بیی اُ یه ٔ‪ٚ‬ز ىاٖ٘شٍی‪ٟ‬بی ‪ٞ‬یؾ‬
‫‪ ٚ‬د‪ٛ‬ؽ ‪ِٚ‬ی اًیز و‪ٙٙ‬ي‪ُ ٜ‬یبى ث‪ٛ‬ى و‪ٍ َْٕ ٝ‬ا دبییٗ ا٘ياهشٓ ‪ٔ ٚ‬ظُ هَ ٭‪ٞ‬بٍی‬
‫ه‪ٛ‬ا٘يْ ‪ ٚ‬ه‪ٛ‬ا٘يْ سب ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ىفشَ ا‪ٛٔ َٚ‬ال٘ب ث‪ ٝ‬دبیبٖ ٍٕیي ‪ٞ ٚ‬یؾ ؿیِ ٘ف‪ٕٟ‬یيْ‪.‬‬
‫ثب سبُٔ ىٍ ٕو‪ٙ‬بٖ ٔ‪ٛ‬ال٘ب ‪ ٚ‬ف‪َٕٟ‬ز ا‪ َٚ‬وشبث٘ ىٍیبفشٓ و‪ٌٛ ٝ‬یب ثی‪ٚ‬شَ‬
‫ٕو‪ٙ‬ب٘٘ اُ ىإشب٘‪ٟ‬بی لَآ٘ی إز‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬ثب ىٍن ایٗ ٔ‪ ٫ٛ١ٛ‬و‪ ٝ‬ف‪٘ ٟٓ‬ظَ‬
‫اُ ٘‪ٕ ٓ٪‬بى‪ ٜ‬سَ إز ث‪َٕ ٝ‬اٯ لَآٖ ٍفشٓ سب ‪ٙ‬بیي ثش‪ٛ‬ا٘ٓ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٍا ثف‪.ٕٟٓ‬‬
‫هیّی ٭ؼیت ث‪ٛ‬ى! ىٍ ‪ٕٞ‬بٖ كبَ ‪ٛٞ ٚ‬ای ٍ‪ٚ‬كی ‪ٍٚ ٚ‬ا٘ی ‪ ،‬لَآٖ َٔا ثٖ‪ٛ‬ی‬
‫ه‪ٛ‬ى و‪ٚ‬یي ‪ ٕٝٙ ٚ‬ای اُ كمبیم٘ ٍا ثَ ٔٗ ٘‪ٚ‬بٖ ىاى ‪ ٗٔ ٚ‬ث‪ ٝ‬٭ی‪ ٝٙ‬ىٍیبفشٓ و‪ٝ‬‬
‫ؿیِ‪ٞ‬بیی ٍا ىٍن ٔیى‪ ٓٙ‬و‪ ٝ‬ثبالسَ اُ ىا٘‪ٟٚ‬بی لجّی ٔٗ إز‪.‬‬
‫ثبُ ‪ ٓٞ‬ىٍ ‪ٕٞ‬بٖ ‪١ٚ‬ٮیز ٍ‪ٚ‬كی ‪ٍٚ ٚ‬ا٘ی ‪ٚ‬لشیى‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬یىی اُ ٕو‪َٙ‬ا٘ی ‪ٞ‬بی‬
‫ثٌٍِی ٌ‪ٔ ٗٛ‬ی وَىْ ىٍیبفشٓ و‪ ٝ‬آٖ ثٌٍِ‪ٛ‬اٍ ؿ‪ٙ‬بٖ ثب ‪ٝ‬الثز ٌفز‪:‬‬
‫"ثجی‪ٙ‬یي ٔ‪ٛ‬ال٘ب ىٍ ایٗ ‪ٙ‬ٮَٗ ؿ‪ٔ ٝ‬ی ٌ‪ٛ‬یي‪ ".‬و‪ ٝ‬ثَای ٔٗ ثٖیبٍ سبطیَ ٌٌاٍ ‪ٚ‬‬
‫‪ٍٙ‬فز آ‪ ٍٚ‬ث‪ٛ‬ى‪ .‬اُ ٍ‪ٚ‬ی سمّیي ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى ٌفشٓ‪ :‬ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬وبٍی ٘ياٍى ٔٗ ‪ ٓٞ‬ثب‬
‫‪ٝ‬الثز ٔی ٌ‪ٛ‬یٓ ‪ َٞ‬ؿ‪ ٝ‬و‪ٛٔ ٝ‬ال٘ب ٔی ٌ‪ٛ‬یي ىٍٕز إز‪ .‬ثب ایٗ ىیي و‪ ٝ‬سٕبْ‬
‫ٕو‪ٙ‬بٖ ٔ‪ٛ‬ال٘ب كؼز ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي ى‪ٚ‬ثبٍ‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬ظ‪ٛٙ‬ی ٍػ‪ ٫ٛ‬وَىْ ‪ ٚ‬ثب ایٕبٖ ِ٘ىیه ث‪ٝ‬‬
‫یمیٗ ٔؼيىا ‪ ٫َٚٙ‬ث‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ا٘يٖ وَىْ‪ .‬هیّی ٭ؼیت ث‪ٛ‬ى! ایٕبٖ ‪ ،‬ا٘مالثی ىٍ ػبٖ‬
‫‪ ٚ‬ىِٓ ثَ دب وَى‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى‪ٔ .‬ف‪ ْٟٛ‬اثیبر ٍا ىٍن ٔی وَىْ ‪ ٚ‬كٔ ه‪ٛ‬ثی ىا‪ٙ‬شٓ‪ .‬ىٍ‬
‫‪ٕٞ‬بٖ ‪١ٚ‬ٮیز ٍ٘ب‪ ٜ‬ایٕب٘ی ث‪ ، ٫ٛ١ٛٔ ٝ‬ى‪ٚ‬ثبٍ‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬لَآٖ ثبٌُ‪ٚ‬شٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی وَىْ‬

‫‪42‬‬
‫ثبٌُ‪ٚ‬شٓ ‪ٕ ٚ‬ٮی وَىْ آٖ كبِز ىٍ‪٘ٚ‬ی اْ ٍا ىٍ ٍاث‪ ٝ٦‬ثب لَآٖ ‪ ٓٞ‬أشلبٖ و‪ٓٙ‬‬
‫و‪ ٝ‬آ٘ؼب ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬ىٍیـ‪ٞ ٝ‬بی ػيیيی دی٘ ؿ‪ٕٚ‬ب٘ٓ ٌ‪ٛٚ‬ى‪ٙ ٜ‬ي٘ي ‪ ٚ‬ثز‬
‫ىیٍَی ىٍ ً‪ٚ ٚ ٗٞ‬ػ‪ٛ‬ىْ ‪ٙ‬ىُ ٌَفز‪.‬‬
‫سبُ‪ ٜ‬ىا‪ٙ‬شٓ اُ ىٕز ثز ؿ‪ٙ‬يیٗ ٕبِ‪ ٝ‬اْ ٍ‪ٞ‬بیی ٔی یبفشٓ و‪ ٝ‬ػ‪ٛ‬ا٘‪ٞ ٝ‬بی ‪ٙ‬ىُ‬
‫ٌیَی ثز ليٍسٕ‪ٙ‬ي ىیٍَی ىٍ ى‪ٙ‬ز ً‪ٕ٘ ٓٙٞ‬بیبٖ ٔی ‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ا‪ٝ‬ال ه‪ ٗٛ‬آی‪ٙ‬ي‬
‫٘ج‪ٛ‬ى‪ .‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آٔ‪ٛ‬هش‪ٞ ٝ‬بیٓ اُ ٔ‪ٛ‬ال ٭ّی (‪ )٫‬ىٍ ٕفبٍ‪ٙ‬بس٘ ٖ٘جز ث‪ ٝ‬فَُ٘ي‬
‫ثٌٍِ‪ٛ‬اٍٗ أبْ كٖٗ (‪َٙ ٚ ، )٫‬ف ا‪ٝٚ‬بف دبٍٕبیبٖ ‪ ٚ‬ىٍیبفش‪ٟ‬بی ػيیيْ ‪،‬‬
‫ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ىْ و‪ ٝ‬ا‪ ُٝ‬ىإشبٖ ىٍ ىَ ایٗ وشبة و‪ ٝ‬لَآٖ ٔی ٘بٔ‪ٙ‬ي إز ‪ِٚ‬ی‬
‫ٕ٘ی ف‪ٕٟ‬یيْ ؿٍ‪ ٝ٘ٛ‬ایٗ وشبة ثيٍى اٖ٘بٖ ٔی ه‪ٍٛ‬ى‪.‬‬
‫ٔٗ س‪ٛ‬اٖ٘ش‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ىْ ثز ً‪ٙٞ‬ی اْ ٍا و‪ ٝ‬٭ِیِسَیٗ ؿیِ ُ٘يٌیٓ ث‪ٛ‬ى ٍا و‪ٙ‬بٍ‬
‫ثٌٍاٍْ ‪ ،‬و‪ٙ‬بٍ ٌٌا‪ٙ‬شٗ لَآٖ ثَایٓ ثٖیبٍ ٕبى‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى‪٦ٙٔ .‬ك ‪ٝ‬فَ ‪ ٚ‬یه ىٍ ً‪ٓٙٞ‬‬
‫‪ٙ‬ىُ ٌَفز ‪ ٚ‬ثب ه‪ٛ‬ى ٌفشٓ‪ :‬كبَ و‪ ٝ‬ىٍ ا٘ش‪ٟ‬بی ٍا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ایؼب ٍٕیي‪ ٜ‬اْ ‪ ،‬ثب سٕبْ‬
‫ل‪ٛ‬ا ىٍ لَآٖ ‪ٚ‬اٍى ٔی ‪ ، ْٛٙ‬یب ایٗ وشبة ‪ٕ 1422‬بَ دی٘ ث‪ ٝ‬ىٍى ٔٗ ٔی ه‪ٍٛ‬ى‬
‫‪ٚٔ ٚ‬ىُ اُ ىٍى‪ٞ‬بیٓ ٔی ٌ‪ٚ‬بیي ‪ ،‬یب ٕ‪ٛ‬س٘ ٔی و‪ ٓٙ‬ث‪ ٝ‬و‪ٙ‬بٍی ‪ٞ ٚ‬یؾ اثبیی ‪ٓٞ‬‬
‫اُ ‪ٞ‬یؾ وٖی ٘ياٍْ‪ ٗٔ .‬هٖش‪ٙ ٝ‬ي‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ىْ اُ ایٗ ‪ ٕٝٞ‬ثٍیَ ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ث‪ٙ‬ي‪ٞ‬بی ً‪ٙٞ‬ی ‪ٚ‬‬
‫ثبُی‪ٟ‬بی فىَی ‪ٔ ،‬ی ه‪ٛ‬إشٓ آُاى ‪ٍٞ ٚ‬ب ثب‪ ٚ ٓٙ‬ىیٍَ فَیت ٘و‪.ٍْٛ‬‬
‫ث‪ ٝ‬ىَ لَآٖ ُىْ سب ثب ٭ّٓ ‪ ٚ‬ىا٘٘ ‪٦ٙٔ ٚ‬ك لبثُ لج‪ ًٓٙٞ َٛ‬ثش‪ٛ‬ا٘ٓ آٖ ٍا ٍى‬
‫و‪ ٓٙ‬سب اُ ىٕش٘ ٍ‪ٞ‬بیی یبثٓ‪٘ .‬به‪ٛ‬إش‪ ٝ‬ليْ ىٍ ٍا‪ ٜ‬سلمیك ٌٌا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ث‪.ْٛ‬‬
‫( ىا٘‪ٕٙٚ‬ياٖ ثَای ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي سلمیك و‪ٙٙ‬ي ٕٮی ٔی و‪ٙٙ‬ي و‪ ٝ‬فَ‪١‬ی‪ٍٛٔ ٝ‬ى‬
‫سلمیك ٍا ٍى و‪ٙٙ‬ي ‪ ٚ‬ؿ‪ٙ‬ب٘ـ‪ ٝ‬آٖ فَ‪١‬ی‪ٍ ٝ‬ى ٘‪ٚ‬ي ‪ ٚ‬یب ث‪ُ ٝ‬ثبٖ ٭ّٕی ‪ ،‬فَ‪١‬ی‪ٝ ٝ‬فَ‬
‫آٖ (‪ٍ )Ho‬ى ‪ٙ‬ي ىٍ ‪ٚ‬ال‪ ٬‬آٖ فَ‪١‬ی‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬لب٘‪ ٖٛ‬٭ّٕی ٔجيَ ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬إز‪ ٚ .‬ىِیُ‬

‫‪43‬‬
‫آٖ ‪ ٓٞ‬ایٗ إز و‪ٖ٘ ٝ‬جز ٘ياٖ٘ش‪ٞ ٝ‬بی ٔب اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ٖ٘جز ث‪ ٝ‬ىاٖ٘ش‪ٞ ٝ‬بیٕبٖ ثی‬
‫٘‪ٟ‬بیز إز‪).‬‬
‫هال‪ ٝٝ‬ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٔ ٝٞ‬ب إٓشیٗ ثبال ُى سب اطجبر و‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬لَآ٘ی و‪ٕٝٞ ٝ‬‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬ب ایٗ ‪ ٕٝٞ‬اُ آٖ سٮَیف ‪ ٚ‬سٕؼیي ٔی و‪ٙٙ‬ي ثيٍى ُٖ٘ أَ‪ٕ٘ ُٚ‬ی ه‪ٍٛ‬ى‪.‬‬
‫ثب ه‪ٛ‬ى ٔی ٌفز‪ :‬اِىی ىٍ لَآٖ ٌیغ ٕ٘ی ُ٘ٓ ‪َٕ ٚ‬اٯ آٖ ثو‪ٟٚ‬بیی اُ لَآٖ‬
‫ٔی ٍ‪ ْٚ‬و‪ٔ ٝ‬یف‪ .ٕٟٓ‬اُ ٕ‪ٛ‬ی ىیٍَ ثب سَػٕ‪ٞ ٝ‬بی ا‪١‬بفی ٔشَػٓ ‪ ٓٞ‬كبَ ٘ىَى‬
‫‪ٕ ٚ‬ٮی ثَ كٌف آ٘‪ٟ‬ب وَى‪ .‬ایٗ ؿ‪ٙ‬یٗ ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٔ ٝٞ‬ب ٌیَ افشبى ‪ ٝ٘ ٚ‬س‪ٟٙ‬ب‬
‫٘ش‪ٛ‬اٖ٘ز آٖ ٍا ٍى و‪ٙ‬ي ثّى‪ ٝ‬وبٔال ث‪ ٝ‬آٖ ایٕبٖ آ‪ٍٚ‬ى‪.‬‬
‫آٖ ػ‪ٛ‬اٖ و‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ى ىٕشی س‪ٛ‬ی ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بٕی ‪ ٓٞ‬ىا‪ٙ‬ز ٌفز‪ٟ٘ :‬بیز ٔم‪ٛٞ‬ى‬
‫ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٙٚ‬بهشی اػشٕب٭ی ٘‪ٛ‬یٗ ىٍ ػّٕ‪ً ٝ‬یُ ث‪ ٝ‬ث‪ٟ‬شَیٗ ‪ٙ‬ىُ ٕٔىٗ ث‪ ٝ‬آٖ دیبٔجَ‬
‫ىٍٓ ٘و‪ٛ‬ا٘ي‪ ، ٜ‬اِمب ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬إز‪.‬‬
‫"‪ ٚ‬اٌَ اُ ثی‪ٚ‬شَ وٖب٘ی و‪ ٝ‬ىٍ ُٔیٗ ٔی ثب‪ٙٙ‬ي دیَ‪ٚ‬ی و‪ٙ‬ی س‪ٍ ٛ‬ا اُ ٍا‪ ٜ‬هيا‬
‫ٌَٕا‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙٙ‬ي‪ ،‬آ٘بٖ ػِ اُ ٌٕبٖ دیَ‪ٚ‬ی ٕ٘ی و‪ٙٙ‬ي ‪ ٚ‬ػِ ث‪ ٝ‬كيٓ ‪ ٚ‬سوٕیٗ‬
‫ٕ٘ی دَىاُ٘ي" (ٕ‪ ٍٜٛ‬ا٘ٮبْ ‪ ،‬آی‪)116 ٝ‬‬
‫ٍ‪ٚ‬ا٘‪ٚ‬بهشی اػشٕب٭ی ثب ل‪ٛ‬ر سٕبْ اً٭بٖ ٔی ىاٍى و‪ ٝ‬ه‪٦‬ب‪ٞ‬بی إ‪ٙ‬بى ث‪ٙ‬یبىی ‪،‬‬
‫ا٘‪ٛ‬ا‪ٌٕٛ ٫‬یَی‪ٟ‬ب كشی ثَای آٌب‪ٞ‬بٖ ثَ ایٗ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭بر ٍم ٔی ى‪ٞ‬ي ؿ‪ ٝ‬ثَٕي ث‪ٝ‬‬
‫٭ٕ‪َٔ ْٛ‬ىْ‪ .‬ث‪ ٝ‬ثیبٖ ٭بٔیب٘‪ٝ‬؛ هيا‪٘ٚ‬ي ث‪ ٝ‬دیبٔجَٗ ف‪ٕٟ‬ب٘ي و‪َٔ ٕٝٞ ٝ‬ىْ سٮ‪٦‬یُ‬
‫‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي ‪ٚ ،‬اِٖالْ ٘بٔ‪ٙ ٝ‬ي سٕبْ‪.‬‬
‫( الُْ ث‪ ٝ‬یبىآ‪ٍٚ‬ی إز و‪ ٝ‬آٖ ػ‪ٛ‬اٖ او‪ ٖٛٙ‬كشی ثب ه‪ٛ‬ا٘يٖ ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی‬
‫ٔ‪ٛ‬ال٘ب ٘یِ اَّ٘ی ٕ٘ی ٌیَى‪" .‬فم‪ ٤‬لَآٖ"‪ .‬آٖ ػ‪ٛ‬اٖ ىٍ سٮؼت إز و‪ٓٞ ٝ‬‬
‫ل‪٦‬بٍا٘٘ ٕو‪ٙ‬بٖ ا‪ٍ ٚ‬ا لج‪ َٛ‬ىاٍ٘ي ‪ ٚ‬اُ آٖ ث‪ٔ َٜٟ‬ی ثَ٘ي ‪ِٚ‬ی اُ ؿ‪ٙ‬یٗ ٌ‪َٞٛ‬‬

‫‪44‬‬
‫اٍُ‪ٕٙٙ‬يی ٌَیِا٘‪ٙ‬ي‪ .‬هيایب ثَ لّت سه سه ػ‪ٛ‬ا٘بٖ ف‪ٟ‬یٓ ایَاٖ ُٔیٗ اِ‪ٟ‬بْ وٗ‬
‫‪ٙ‬یَی‪ٙ‬ی ‪ٕٛ ٚ‬ىٔ‪ٙ‬يی لَآ٘ز ٍا‪).‬‬
‫آٖ ػ‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ؿیِ هیّی ثٌٍِی ىٕز یبفش‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ى ‪ِٚ‬ی ٕ٘ی س‪ٛ‬اٖ٘ز آٖ ثٌٍِی‬
‫‪ ٚ‬٭‪ٕ٪‬ز ٍا ٔ‪َ٦‬ف و‪ٙ‬ي‪ٚ .‬لشیى‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ا‪َ٥‬اف٘ ٍ٘ب‪ٔ ٜ‬ی وَى ٔی ىیي ى‪ٍٚ‬‬
‫‪ٍٚ‬ی‪ٟ‬بی٘ ثب ؿ‪ٙ‬يسب وّٕ‪ ، ًٗٞ ٝ‬فىَ ‪ ٚ‬ا٘يی‪ ٝٚ‬ثی‪ٚ‬شَ كبَ ٔی و‪ٙٙ‬ي سب ٌفش‪ٞ ٝ‬بی‬
‫لَآٖ‪ .‬آٖ ػ‪ٛ‬اٖ ‪ٕٞ‬بٖ ػب ا‪ ُٝ‬ىإشبٖ ٍا ٌَفش‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ى ‪ ٚ‬ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬ا‪ُٝ‬‬
‫لَآٖ إز ‪ ٚ‬ىیٍَی‪ٟ‬ب فَ٭ی ثی٘ ٘یٖش‪ٙ‬ي ‪ ،‬كشی ایٗ ٍا ‪ ٓٞ‬ف‪ٕٟ‬یي‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬ایٗ‬
‫‪ٛٔ ٕٝٞ‬ال٘ب ٔ‪ٛ‬ال٘ب ٔی و‪ٙٙ‬ي ‪ ،‬ا‪٘ ٚ‬یِ ‪ٚ‬اْ ىاٍ لَآٖ إز ‪ِٚ ،‬ی ٕ٘ی س‪ٛ‬اٖ٘ز ایٗ‬
‫ىٍن ٍا ث‪ ٝ‬ىیٍَاٖ ا٘شمبَ ى‪ٞ‬ي‪ .‬ا‪ ٚ‬ىٍیبفش‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ى و‪ ٝ‬سٕبْ دیبٔجَاٖ ث‪ُ ٝ‬ثبٖ‬
‫ٍ‪ٌُٚ‬بٍاٖ ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ٕوٗ ٌفش‪ ٝ‬ا٘ي‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬٭‪ٙ‬بیش‪ٟ‬بی هيا‪٘ٚ‬ي‬
‫ٔج‪ٙ‬ی ثَ ىٍن ث‪ٙ‬یبىیٗ ٖٔبئُ فىَی ‪ًٙٞ ٚ‬ی ‪ ،‬اُ ‪ٕٞ‬بٖ ٔ‪َ٪ٙ‬ی ‪ٚ‬اٍى ‪ٙ‬ي و‪ٝ‬‬
‫ٍَ٘ٗ كبوٓ ثَ ػبٔٮ‪ ٝ‬اٗ ث‪ٛ‬ى‪.‬‬

‫‪45‬‬
 ‫نصب سيستم عامل پيامبران در ذهن‬
‫برگرفته شده از ترجمه استاد فوالدوند‬
‫گردآورنده و تهيه كننده ‪ :‬هادي بيگدلي‬
‫نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫سوره‬
‫طه‬
‫‪2‬‬
‫پندي باشد‬ ‫مي ترسد‬ ‫جز اينكه براي هر كه‬ ‫قرآن را بر تو نازل نكرديم تا به رنج افتي‬
‫آنچه در آسمانها و آنچه در زمين و آنچه ميان‬ ‫از جانب كسي كه زمين و آسمانهاي بلند را آفريده است‬
‫نازل شده‬
‫آن دو و آنچه زير خاك است از آن اوست‬ ‫خداي رحمان كه بر عرش استيال يافته است‬
‫‪7‬‬
‫جز او معبودي نيست‬ ‫خدايي كه‬ ‫م ي دا ن د‬ ‫او نهان و نهان تر را‬ ‫اگر سخن به آواز گويي‬
‫نامهاي نيكو به او اختصاص دارد‬

‫اميد كه پاره اي از آن براي شما بياورم‬

‫كه هالك خواهي شد‬
‫زيرا من آتشي ديدم‬ ‫درنگ كنيد‬ ‫به خانواده خود گفت‪:‬‬ ‫هنگامي كه آتشي ديد‬ ‫‪10‬‬
‫يا در پرتو آتش راه يابم‬
‫آيا خبر‬
‫اين منم پروردگار تو‬ ‫موسي به‬
‫پاي پوش خويش بيرون آور كه تو در وادي مقدس طوي هستي‬ ‫تو رسيد‬
‫اي موسي‬ ‫ن دا دا د ه ش د‬ ‫پس چون بدان رسيد‬
‫پس بدانچه وحي مي شود گوش فرا ده‬ ‫من تو را برگزيدم‬
‫شروع‬
‫پس مرا پرستش كن‬ ‫داستان‬
‫جز من خدايي نيست‬ ‫منم من خدايي كه‬
‫به ياد من نماز بر پا دار‬
‫كسي كه به آن ايمان ندارد‬ ‫پس هرگز نبايد‬ ‫تا هر كسي به آنچه مي كوشد جزا يابد‬ ‫مي خواهم آنرا پوشيده دارم‬ ‫در حقيقت قيامت فرارسنده است‬
‫تورا از آن باز دارد‬
‫واز هوس خويش پيروي كرده است‬
‫برآن تكيه مي دهم‬
‫باآن براي گوسفندانم برگ مي تكانم‬ ‫اين عصاي من است‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫در دست راست توچيست؟‬
‫كارهاي ديگري هم براي من از آن برمي آيد‬
‫ناگاه ماري شد كه به سرعت مي خزيد‬ ‫پس آن را انداخت‬ ‫آن را بينداز‬
‫به زودي آنرا به حال نخستين باز خواهيم گردانيد‬ ‫آن را بگير و مترس‬ ‫اي موسي‬

‫تا به تو معجزات بزرگ خود را بنمايانيم‬ ‫معجزه اي ديگر است‬ ‫سپيد بي گزند بر مي آيد‬ ‫دست خود را به پهلويت ببر‬

‫پروردگارا سينه ام را گشاده گردان‬

‫كارم را براي من آسان ساز‬
‫گفت‪:‬‬ ‫او به سركشي برخاسته است‬ ‫به سوي فرعون برو‬
‫سخنم را بفهمند‬ ‫از زبانم گره بگشاي‬
‫فراوان تسبيح گوئيم‬ ‫پشتم را به او استوار كن‬
‫زيرا تو همواره به ما بينايي‬ ‫ت ا ت و را‬ ‫هارون برادرم را‬ ‫براي من دستياري از كسانم قرار ده‬
‫و بسيار به ياد تو باشيم‬ ‫او را شريك كارم گردان‬ ‫‪38‬‬
‫فرمود اي موسي‬

‫تا زير نظر من پرورش يابي‬
‫دشمن من و دشمن وي او را برگيرد‬ ‫او را در صندوقچه اي بگذار سپس در دريايش افكن تا دريا او را به كرانه اندازد‬ ‫وحي كرديم‬ ‫هنگامي كه به مادرت آنچه را كه وحي مي شد‬
‫مهري از خودم بر تو افكندم‬ ‫‪40‬‬
‫آيا شما را بر كسي كه عهده دار او گردد داللت كنم‬ ‫آنگاه كه خواهر تو مي رفت و مي گفت‪:‬‬
‫به راستي بار ديگر بر تو منت نهاديم‬ ‫خواسته ات به تو داده شد‬
‫تا ديده اش روشن شود و غم نخورد‬ ‫پس تو را به سوي مادرت بازگردانيديم‬
‫و تو را از اندوه رهانيديم‬ ‫شخصي را كشتي‬
‫‪41‬‬
‫سپس در زمان مقدر آمدي‬ ‫و سالي چند در ميان اهل مدين ماندي‬ ‫تو را بارها آزموديم‬

‫‪43‬‬
‫در ياد كردن من سستي مكنيد‬ ‫تو و برادرت معجزه هاي مرا ببريد‬ ‫و تو را براي خود پروردم‬

‫شايد كه پند پذيرد‬

‫ما دو فرستاده پروردگار توايم‬ ‫با او سخني نرم گوييد‬ ‫به سوي فرعون برويد كه او به سركشي برخاسته‬
‫يا بترسد‬
‫پس فرزندان اسرائيل را با ما بفرست و عذابشان نكن‬ ‫من همراه شمايم‬
‫ما مي ترسيم كه آسيبي به ما برساند‬
‫بسوي او برويد و بگوييد‬ ‫پس‬ ‫مي شنوم‬ ‫مترسيد‬ ‫فرمود‬ ‫پروردگارا‬ ‫آن دو گفتند‪:‬‬ ‫موسي‬
‫به راستي ما براي تو از جانب پروردگارت معجزه اي آورده ايم‬ ‫يا آنكه سركشي كند‬ ‫فرعون‬ ‫‪49‬‬
‫بر هر كس كه از هدايت پيروي كند درود باد‬ ‫و مي بينم‬

‫عذاب بر كسي است كه تكذيب كند‬ ‫سپس آن را هدايت فرموده است‬ ‫پروردگار ما كسي است كه هر چيزي را خلقتي كه در خور اوست داده‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫اي موسي پروردگار شما دو تن كيست‬ ‫گفت‪:‬‬
‫در حقيقت به سوي ما وحي آمده كه‬ ‫نه خطا مي كند‬
‫و روي برگرداند‬ ‫پروردگارم‬ ‫علم آن در كتابي نزد پروردگار من است‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫حال نسلهاي گذشته چون است‬
‫‪56‬‬ ‫نه فراموش مي نمايد‬

‫ونپذيرفت‬ ‫ولي دروغ پنداشت‬ ‫در حقيقت همه آيات خود را نشان داديم‬ ‫براي شما در آن راهها ترسيم كرد‬ ‫زمين را برايتان گهواره اي ساخت‬ ‫همان كسي كه‬
‫جفت جفت بيرون آورديم‬ ‫پس بوسيله آن رستنيهاي گوناگون‬ ‫از آسمان آبي فرود آورد‬

‫پس فرعون رفت و نيرنگ خود را گرد آورد و باز آمد‬ ‫موعد شما روز جشن باشد كه مردم پيش از ظهر گرد مي آيند‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫در جايي هموار‬ ‫پس ميان ما و خودت موعدي بگذار كه نه ما آن را خالف كنيم و نه تو‬ ‫ما قطعا براي تو سحري مثل آن خواهيم آورد‬ ‫اي موسي آمده اي تا با سحر خود ما را از سرزمينمان بيرون كني‬ ‫‪61‬‬

‫اين دو تن ساحرند‬
‫كه شما را به عذابي هالك مي كند‬ ‫موسي‬
‫‪67‬‬ ‫در حقيقت امروز هر كه فايق آيد خوشبخت مي شود‬ ‫پس نيرنگ خود را گرد آوريد و به صف پيش آييد‬ ‫مي خواهند شما را با سحر خود از سرزمينتان بيرون كنند‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫ميان خود درباره كارشان به نزاع برخاستند و به نجوا پرداختند‬ ‫واي بر شما به خدا دروغ مبنديد‬
‫هر كه دروغ بندد نوميد مي گردد‬ ‫گفت‪:‬‬
‫مترس كه تو خود برتري‬ ‫وآيين واالي شما را براندازند‬
‫آيا پيش از آنكه به شما اجازه دهم به او ايمان آورديد‬ ‫‪71‬‬
‫به پروردگار موسي و هارون ايمان آورديم‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫پس ساحران به سجده درافتادند‬ ‫تا هر چه را ساخته اند ببلعد‬ ‫آنچه در دست داري بينداز‬ ‫گفتيم‪:‬‬ ‫و موسي در خود بيمي احساس كرد‬ ‫پس ناگهان ريسمانها و چوبدستيهايشان بر اثر سحرشان در خيال او مي نمود كه آنها به شتاب مي خزند‬ ‫بلكه شما بيندازيد‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫اي موسي يا تو مي افكني يا نخستين كس باشيم كه مي اندازيم‬
‫قطعا او بزرگ شماست كه به شما سحر آموخته است‬ ‫فرعون‬
‫و افسونگر هر جا برود رستگار نمي شود‬ ‫در حقيقت آنچه سرهم بندي كرده اند افسون افسونگر است‬ ‫ما هرگز تو را بر معجزاتي كه به سوي ما آمده‬ ‫گفت‪:‬‬
‫پس بي شك دستهاي شما و پاهايتان را يكي از راست و يكي از چپ قطع مي كنم‬
‫از زير آن جويبارها روان است‬ ‫در آن نه مي ميرد و نه زندگي مي يابد‬ ‫‪74‬‬ ‫وآن كس كه ما را پديد آورده است ترجيح نخواهيم داد‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫تا خوب بدانيد عذاب كدام يك از ما سخت تر و پايدارتر است‬
‫اين است پاداش كسي كه به پاكي گرايد‬ ‫بهشتهاي عدن‬ ‫شما را بر تنه هاي درخت خرما به دار مي آويزم‬
‫جاودانه در آن مي مانند‬ ‫تنها در اين زندگي دنياست كه حكم مي راني‬ ‫پس هر حكمي كه مي خواهي بكن‬
‫جهنم بر اوست‬ ‫هر كه به نزد پروردگارش گنهكار رود‬ ‫‪78‬‬ ‫‪77‬‬
‫در حقيقت‬ ‫وخدا بهتر و پايدار است‬ ‫ما به پروردگارمان ايمان آورديم تا گناهان ما و آن سحري كه ما را بدان واداشتي بر ما ببخشايد‬
‫براي آنان درجات واال خواهد بود‬ ‫در حالي كه كارهاي شايسته انجام داده باشد‬ ‫هر كه مومن به نزد او رود‬ ‫و در حقيقت‬
‫كه نه از فرا رسيدن بترسي‬ ‫كه بندگانم را شبانه ببر‬
‫و ه دا ي ت ن ن م و د‬ ‫و فرعون قوم خود را گمراه كرد‬ ‫و از دريا آنچه آنان را فرو پوشانيد فرو پوشانيد‬ ‫پس فرعون با لشكريانش آنها را دنبال كرد‬ ‫و راهي خشك در دريا براي آنان بازكن‬ ‫به موسي‬
‫مگر نمي بينيد كه پاسخ‬ ‫و نه بيمناك باشي‬ ‫وحي كرديم‬
‫سخن آنان را نمي دهد‬ ‫‪80‬‬
‫و به حالشان سود ندارد‬ ‫شما را از دشمنتان رهانيديم‬
‫توبه كند‬ ‫هر كس خشم من بر او فرود آيد قطعا در هالكت افتاده است‬ ‫اي فرزندان‬
‫و در جانب راست طور با شما وعده نهاديم‬ ‫در حقيقت‬
‫ايمان بياورد‬ ‫اسرائيل‬
‫و فراموش كرد‬ ‫آمرزنده كسي هستم كه‬ ‫و به يقين من‬ ‫كه خشم من بر شما فرود آيد‬ ‫و در آن زياده روي مكنيد‬ ‫از خوراكيهاي پاكيزه اي كه روزي شما كرديم بخوريد‬ ‫و بر شما ترنجبين و بلدرچين فرو فرستاديم‬
‫آنها را افكنديم‬ ‫ولي از زينت آالت قوم بارهايي سنگين بر دوش داشتيم‬ ‫ما به اختيار خود با تو خالف وعده نكرديم‬ ‫آيا پروردگارتان به شما وعده نيكو نداد‬ ‫كار شايسته نمايد‬ ‫‪83‬‬
‫‪86‬‬ ‫‪85‬‬
‫اين خداي شما و خداي موسي است‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫پس براي آنان پيكر گوساله اي كه صدايي داشت بيرون آورد‬ ‫و سامري همين گونه بينداخت‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫كه با وعده من مخالفت كرديد‬ ‫آيا اين مدت بر شما طوالني مي نمود‬ ‫و به راه راست راهسپر شود‬
‫اينان در پي منند‬
‫يا خواستيد خشمي از پروردگارتان بر شما فرود آيد‬ ‫گفت اي قوم من‬ ‫پس موسي خشمگين و اندوهناك به سوي قوم خود برگشت‬ ‫و سامري آنها را گمراه ساخت‬ ‫در حقيقت ما قوم تو را پس از تو آزموديم‬ ‫فرمود‪:‬‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫چه چيز تو را از قوم خودت به شتاب واداشته است‬ ‫اي موسي‬
‫تا خشنود شوي‬ ‫و من اي پروردگارم به سويت شتافتم‬
‫‪92‬‬ ‫‪90‬‬
‫نه ريش مرا بگير و نه سرم را‬ ‫كه از من پيروي كني‬ ‫پس مرا پيروي كنيد‬ ‫شما به وسيله اين مورد آزمايش قرار گرفته ايد‬
‫من ترسيدم بگويي ميان بني اسرائيل تفرقه انداختي و سخنم را مراعات‬ ‫گفت اي پسر مادرم‬ ‫چه چيز مانع تو شد‬ ‫اي هارون وقتي ديدي آنها گمراه شدند‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫تا موسي به سوي ما بازگردد‬ ‫ما هرگز از پرستش آن دست برنخواهيم داشت‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫هارون قبال به آنان گفته بود اي قوم من‬ ‫در حقيقت‬
‫آيا از فرمانم سر باز زدي‬ ‫و فرمان مرا پذيرا باشيد‬ ‫پروردگار شما رحمان است‬
‫نكردي‬
‫پايان‬ ‫برو كه بهره تو در زندگي اين باشد كه بگويي دست مزنيد‬
‫داستان‬ ‫‪98‬‬ ‫به چيزي كه به آن پي نبردند پي بردم‬
‫مي سوزانيم‬ ‫تو را موعدي خواهد بود كه هرگز از آن تخلف نخواهي كرد‬ ‫‪95‬‬
‫جز او معبودي نيست‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫گفت اي سامري‬
‫اينگونه از اخبار پيشين بر تو حكايت مي رانيم‬ ‫و به قدر مشتي از رد پاي فرستاده برداشتم و آن را در پيكر انداختم‬ ‫گفت‪:‬‬
‫داعي را كه هيچ انحرافي در او نيست پيروي مي كنند‬ ‫معبود شما تنها آن خدايي است كه‬ ‫خاكسترش مي كنيم‬ ‫به آن خدايي كه پيوسته مالزمش بودي بنگر آنرا قطعا‬ ‫منظور تو چه بود؟‬
‫دانش او همه چيز را در برگرفته‬ ‫و نفس من برايم چنين فريبكاري كرد‬
‫جز صدايي آهسته نمي شنوي‬ ‫صداها در مقابل رحمان خاشع مي گردد‬ ‫در دريا فرو مي پاشيم‬ ‫؟‬
‫وسخنش او را پسند آيد‬ ‫مگر كسي را كه رحمان اجازه دهد‬ ‫شفاعت سود نبخشد‬ ‫پروردگارم آنها را ريز ريز خواهد كرد‬ ‫‪99‬‬
‫جز يك روز نمانده ايد‬ ‫آنگاه كه نيك آيين ترين آنان مي گويد‬ ‫ما دانا تريم به آنچه مي گويند‬
‫و حال آنكه ايشان بدان دانشي ندارند‬ ‫آنچه را كه آنان در پيش دارند و آنچه را كه پشت سر گذاشته اند مي داند‬ ‫در آن روز‬ ‫پس آنها را پهن و هموار خواهد كرد‬ ‫و از تو درباره كوهها مي پرسند‪،‬بگو‬ ‫در صور دميده شود‬ ‫و مسلما به تو از جانب‬
‫روزي كه‬ ‫بار گناهي بر دوش مي گيرد‬ ‫روز قيامت‬ ‫هر كس از آن روي برتابد‬
‫آن كسي كه ظلمي بر دوش دارد نوميد مي ماند‬ ‫چهره ها براي آن زنده پاينده خضوع مي كنند‬ ‫جز ده نمانده ايد‬ ‫ميان خود به طور پنهاني با يكديگر مي گويند‬ ‫در آن روز مجرمان را كبود چشم بر مي انگيزيم‬ ‫خود قرآني داديم‬
‫نه در آن كژي مي بيني و نه ناهمواري‬
‫نه از ستمي مي هراسد‬ ‫پيوسته در آن مي ماند و چه بد باري روز قيامت خواهد بود‬
‫در حالي كه مومن باشد‬ ‫هر كس كارهاي شايسته كند‬ ‫‪113‬‬
‫ونه از كاسته شدن‬ ‫بگو پروردگارا بر دانشم بيفزاي‬ ‫و در قرآن پيش از آنكه وحي آن بر تو پايان يابد شتاب مكن‬ ‫و در آن از انواع هشدارها سخن آورديم‬ ‫و اين گونه آنرا قرآني‬
‫‪123‬‬ ‫و شروع كردند به چسبانيدن برگهاي بهشت بر خود‬ ‫برهنگي آنان برايشان نمايان شد‬ ‫پس بلند مرتبه است خدا فرمانرواي بر حق‬ ‫شايد آنان راه تقوا در پيش گيرند‬ ‫عربي نازل كرديم‬
‫نه گمراه مي شود‬ ‫در حاليكه بعضي از شما دشمن بعضي ديگر است‬ ‫‪120‬‬
‫برگزيد‬ ‫نه گرسنه مي شوي‬ ‫يا پندي تازه براي آنان بياورد‬ ‫‪115‬‬
‫هر كس از هدايتم پيروي كند‬ ‫وآدم به پروردگار خود عصيان ورزيد‬ ‫اين براي تو و همسرت دشمني است‬
‫و نه تيره بخت‬ ‫بر او ببخشود‬ ‫پس شيطان او را‬ ‫نه برهنه مي ماني‬
‫پس اگر براي شما از جانب من رهنمودي رسد‬ ‫همگي از آن فرود آييد‬ ‫فرمود‬ ‫سپس پروردگارش او را‬ ‫و بيراهه رفت‬ ‫آنگاه از آن خوردند‬ ‫آيا تو را به درخت جاودانگي و ملكي كه زايل نمي شود راه نمايم‬ ‫در حقيقت براي تو در آنجا اين است كه‬ ‫زنهار تا شما را از بهشت به در نكند‬
‫و هدايت كرد‬ ‫وسوسه كرد ‪.‬گفت‪:‬‬ ‫نه تشنه مي گردي‬ ‫و فراموش كرد‬ ‫به يقين پيش از اين‬
‫در حقيقت زندگي تنگ خواهد داشت‬ ‫پس گفتيم اي آدم در حقيقت‬ ‫پس جز ابليس كه سرباز زد سجده كردند‬ ‫براي آدم سجده كنيد‬ ‫و هنگامي را كه به فرشتگان گفتيم‬
‫هر كس از ياد من دل بگرداند‬ ‫با آدم پيمان بستيم‬
‫و روز رستاخيز او را نابينا محشور مي كنيم‬ ‫پايان‬ ‫نه آفتاب زده‬ ‫تا تيره بخت گردي‬ ‫و براي او عزمي نيافتيم‬
‫داستان‬
‫شروع‬
‫‪130‬‬ ‫‪128‬‬ ‫و قطعا شكنجه آخرت سخت تر و پايدارتر است‬ ‫و آن را به فراموشي سپردي‬ ‫داستان‬ ‫‪125‬‬
‫با آنكه بينا بودم‬
‫شك ي ب ا ب ا ش‬ ‫هر كه را به افراط گراييده‬
‫آيا براي هدايتشان‬ ‫م ي گوي د‬
‫باشد كه خشنود گردي‬ ‫و پيش از بر آمدن آفتاب و قبل از فرو شدن آن با ستايش پروردگارت تسبيح گوي‬ ‫پس بر آنچه مي گويند‬ ‫قطعا الزم مي آمد‬ ‫و اگر سخني از پروردگارت پيشي نگرفته و موعدي معين مقرر نشده بود‬ ‫كه چه نسلها را پيش از آنان نابود كرديم‬ ‫سزا مي دهيم‬ ‫اين گونه‬ ‫امروز همان گونه فراموش مي شوي‬ ‫همانطور كه نشانه هاي ما بر تو آمد‬ ‫مي فرمايد‬ ‫چرا مرا نابينا محشور كردي؟‬
‫كافي نبود‬ ‫و به نشانه هاي پروردگارش نگرويده است‬ ‫پروردگارا‬
‫و برخي از ساعات شب و حوالي روز را به نيايش پرداز‬
‫در سراهاي ايشان‬ ‫تا ايشان را در آن بيازماييم‬ ‫زيور زندگي دنياست‬ ‫‪131‬‬
‫براي خردمندان در اين نشانه هايي است‬
‫را ه م ي ر و ن د‬
‫كسان خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكيبا باش‬ ‫روزي پروردگار تو بهتر و پايدارتر است‬ ‫ديدگان خود مدوز‬ ‫به سوي آنچه اصنافي از ايشان را از آن برخوردار كرديم‬ ‫و زنهار‬
‫ما به تو روزي مي دهيم‬
‫و فرجام براي پرهيزگاري است‬ ‫‪133‬‬

‫ياران راه راست كيانند‬ ‫تا پيش از آنكه خوار و رسوا شويم‬
‫زودا كه بدانيد‬ ‫همه در انتظارند پس در انتظار باشيد‬ ‫بگو‬ ‫چرا پيامبري به سوي ما نفرستادي‬ ‫قطعا مي گفتند‪ :‬پروردگارا‬ ‫و اگر ما آنان را از قبل به عذابي هالك مي كرديم‬ ‫آيا دليل روشن آنچه در صحيفه هاي پيشين است براي آنان نيامده است‬ ‫چرا از جانب پروردگارش معجزه اي براي ما نمي آورد‬ ‫گفتند‪:‬‬
‫و چه كسي راه يافته است‬ ‫از آيات تو پيروي كنيم‬
 ‫نصب سيستم عامل پيامبران در ذهن‬
‫برگرفته شده از ترجمه استاد فوالدوند‬
‫گردآورنده و تهيه كننده ‪ :‬هادي بيگدلي‬
‫نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫سوره‬
‫رعد‬
‫هر كدام براي مدتي معين‬ ‫‪1‬‬
‫به سير خود ادامه مي دهند‬ ‫ولي بيشتر مردم نمي گروند‬ ‫حق است‬ ‫اين است آيات كتاب وآنچه از جانب پروردگارت به سوي تو نازل شده‬

‫و خورشيد و ماه را رام گردانيد‬ ‫آنگاه بر عرش استيال يافت‬ ‫آسمانها را بدون ستونهايي كه آنها را ببينيد بر افراشت‬
‫به لقاي پروردگارتان يقين حاصل كنيد‬ ‫اميد كه شما‬
‫در كار تدبير مي كند‬
‫و آيات را به روشني بيان مي نمايد‬
‫در آن كوهها و رودها نهاد‬
‫كسي است كه‬
‫خدا‬
‫زمين را گسترانيد‬
‫نشانه هايي وجود دارد‬ ‫براي مردمي كه تفكر مي كنند‬ ‫قطعا در اين‬ ‫از هر گونه ميوه اي در آن جفت جفت قرار داد‬

‫روز را به شب مي پوشاند‬

‫و در زمين قطعاتي است كنار هم‬ ‫‪5‬‬

‫و باغهايي از انگور‬
‫و اگر عجب‬
‫داليل است‬ ‫براي مردمي كه تعقل مي كنند‬ ‫بي گمان در اين‬ ‫و برخي از آنها را در ميوه بر برخي ديگر برتري مي دهيم‬ ‫كه با يك آب سيراب مي گردند‬ ‫چه از يك ريشه و چه غير از يك ريشه‬ ‫و كشتزارها‬ ‫آيا وقتي خاك شديم به راستي در آفرينش جديدي خواهيم بود‬ ‫عجب از سخن آنان است كه‬
‫داري‬
‫و درختان خرما‬ ‫به پروردگارشان كفر ورزيده اند‬
‫در گردنهايشان زنجيرهاست‬ ‫اينان همان كسانند كه‬
‫پروردگار تو نسبت به مردم با وجود ستمشان بخشايشگر است‬ ‫و به راستي‬ ‫در آن ماندگار خواهند بود‬ ‫همدم آتشند‬
‫و حال آنكه پيش از آنان عقوبتها رفته است‬ ‫پيش از رحمت شتاب زده از تو عذاب مي طلبند‬
‫پروردگار تو سخت كيفر است‬ ‫و به يقين‬
‫براي هر قومي رهبري است‬
‫تو فقط هشدار دهنده اي‬ ‫چرا نشانه اي آشكار از طرف پروردگارش بر او نازل نشده است‬ ‫م ي گوين د ‪:‬‬

‫سخن را نهان كند‬ ‫بزرگ و بلند مرتبه است‬ ‫‪9‬‬ ‫‪7‬‬

‫آنچه را كه هر ماده اي بار مي گيرد‬
‫تا آنان حال خود را تغيير دهند‬ ‫در حقيقت خدا حال قومي را تغيير نمي دهد‬ ‫آن را فاش گرداند‬
‫براي او فرشتگاني است كه پي در پي او را به فرمان‬ ‫يكسان است كسي از شما‬ ‫داناي نهان و آشكار‬ ‫و هر چيزي نزد او اندازه اي دارد‬ ‫و آنچه را كه رحمها مي كاهند‬ ‫م ي دا ن د‬
‫خدا از پيش رو و از پشت سر پاسداري مي كنند‬ ‫خويشتن را به شب پنهان دارد‬
‫هيچ برگشتي براي آن نيست‬ ‫و آنچه را مي افزايند‬
‫و چون خدا براي قومي آسيبي بخواهد‬ ‫و در روز آشكارا حركت كند‬
‫و غير از او حمايتگري براي آنان نخواهد بود‬
‫‪12‬‬
‫رعد به حمد او‬ ‫‪14‬‬
‫و ابرهاي گرانبار را پديدار مي كند‬ ‫برق را براي بيم و اميد به شما مي نماياند‬
‫و با آنها هر كه را بخواهد مورد اصابت قرار مي دهد‬ ‫و صاعقه ها را فرو مي فرستند‬ ‫تسبيح مي گويند‬ ‫و فرشتگان از بيمش‬
‫دعوت حق‬
‫و اوسخت كيفر است‬ ‫در حاليكه آنان درباره خدا مجادله مي كنند‬ ‫تا به دهانش برسد‬ ‫مگر مانند كسي كه دو دستش را به سوي آب بگشايد‬ ‫هيچ جوابي به آنان نمي دهند‬ ‫كساني كه جز او مي خوانند‬
‫‪15‬‬ ‫براي اوست‬
‫بامدادان و شامگاهان‬ ‫‪16‬‬
‫خواه ناخواه‬ ‫و هر كه در آسمانها و زمين است‬ ‫دعاي كافران جز بر هدر نباشد‬ ‫در حاليكه به او نخواهد رسيد‬
‫براي خدا سجده مي كنند‬ ‫بگو پروردگار‬
‫كه اختيار سود و زيان خود را ندارند‬ ‫آيا جز او سرپرستاني گرفته ايد؟‬ ‫بگو پس‬ ‫بگو خدا‬ ‫آسمانها و‬
‫‪17‬‬ ‫آيا نابينا و بينا يكسانند؟‬ ‫زمين كيست؟‬
‫پس رودخانه هايي به اندازه گنجايش خودشان روان شدند‬ ‫بگو‬
‫از آسمان آبي فرو فرستاد‬ ‫يا تاريكيها و روشنايي برابرند‬
‫خداوند حق و باطل را چنين مثل مي زند‬ ‫و سيل كفي بلند روي خود برداشت‬
‫و در نتيجه آفرينش بر آنان مشتبه شده است‬ ‫كه مانند آفرينش او آفريده اند‬ ‫يا براي خدا شريكاني پنداشته ايد‬
‫اما كف بيرون افتاده از ميان مي رود‬ ‫و از آنچه براي به دست‬ ‫آفريننده هر چيزي است‬
‫خداوند مثلها را چنين مي زند‬ ‫بگو خدا‬ ‫‪18‬‬ ‫‪18‬‬
‫ولي آنچه به مردم سود مي رساند در زمين مي ماند‬ ‫نظير آن كفي بر مي آيد‬ ‫آوردن زينتي يا كااليي در‬ ‫اوست يگانه قهار‬
‫همانان كه به پيمان خدا وفادارند‬ ‫آتش مي گدازند هم‬ ‫براي كساني كه‬
‫كه درستكارند‬ ‫و ع ه د را ن م ي ش ك ن ن د‬ ‫وكساني كه وي را‬
‫قطعا آن را براي بازخريد خود خواهند داد‬ ‫اگر سراسر آنچه در زمين است و مانند آن را با آن داشته باشند‬ ‫پاداش بس نيكوست‬ ‫پروردگارشان را‬
‫اجابت نكرده اند‬
‫و آنان كه آنچه را خدا به پيوستنش فرمان داده مي پيوندند‬ ‫تنها خردمندانند كه عبرت مي گيرند‬ ‫آنچه از جانب پروردگارت به تو نازل شده حقيقت دارد‬ ‫اجابت كرده اند‬
‫پس آيا كسي كه مي داند‬ ‫آنان به سختي بازخواست شوند‬
‫در آن داخل مي شوند‬ ‫آنان با پدرانشان و همسرانشان و فرزندانشان‬ ‫مانند كسي است كه كوردل است‬
‫بهشتهاي عدن كه‬ ‫ايشان راست فرجام خوش سراي باقي‬ ‫و از پروردگارشان مي ترسند‬ ‫و چه بد جايگاهي است‬ ‫و جايشان در دوزخ است‬
‫راستي چه نيكوست فرجام آن سراي‬ ‫و فرشتگان از هر دري بر آنان درمي آيند‬ ‫‪25‬‬
‫و از سختي حساب بيم دارند‬
‫‪26‬‬ ‫و كساني كه پيمان خدا را پس از بستن آن مي شكنند‬
‫به آنچه صبر كرديد‬ ‫درود بر شما‬ ‫شكيبايي كردند‬ ‫و كساني كه براي طلب خشنودي پروردگارشان‬ ‫گشاده‬
‫‪25‬‬
‫به زندگي دنيا شاد شده اند‬ ‫مي گرداند‬ ‫براي هر كه بخواهد‬ ‫خدا روزي را‬ ‫و بد فرجامي آن سراي ايشان راست‬ ‫بر ايشان لعنت است‬ ‫و آنچه را خدا به پيوستن آن فرمان داده مي گسلند‬
‫و نماز بر پا داشتند‬ ‫يا تنگ‬ ‫‪25‬‬
‫و در زمين فساد مي كنند‬
‫و از آنچه روزيشان داديم نهان و آشكارا انفاق كردند‬ ‫زندگي دنيا در آخرت جز بهره اي نيست‬

‫و ب د ي را ب ا ن ي ك ي م ي ز دا ي ن د‬
‫پس چگونه بود كيفر من‬
‫آنگاه آنان را گرفتم‬
‫با ياد خدا دلها آرامش مي يابد‬ ‫آگاه باش كه‬ ‫و دلهايشان به ياد خدا آرام مي گيرد‬ ‫‪27‬‬
‫هر كس را بخواهد بي راه مي گذارد‬ ‫و كساني كه‬
‫در حقيقت خداست كه‬ ‫بگو ‪:‬‬ ‫چرا از جانب پروردگارش معجزه اي بر او نازل نشده است‬ ‫م ي گوين د‬
‫خوشا به حالشان‬ ‫و كارهاي شايسته كرده اند‬ ‫همان كساني كه ايمان آورده اند‬ ‫و هر كس را كه بازگردد به سوي خود راه مي نمايد‬ ‫كافر شده اند‬
‫خوش سرانجامي دارند‬ ‫‪30‬‬
‫بدين گونه تو را در ميان امتي كه پيش‬
‫اوست پروردگار من‬ ‫بگو ‪:‬‬ ‫در حاليكه آنان به رحمان كفر مي ورزند‬ ‫بر آنان بخواني‬ ‫تا آنچه را به تو وحي كرديم‬ ‫فرستاديم‬
‫از آن امتهايي روزگار به سر بردند‬
‫معبودي بجز او نيست‬
‫بر او توكل كرده ام‬ ‫‪31‬‬
‫كوهها بدان روان مي شد‬
‫پيوسته به آنچه كرده اند‬ ‫و بازگشت من به سوي اوست‬
‫‪32‬‬ ‫مصيبت كوبنده اي به آنان مي رسد‬ ‫‪31‬‬ ‫‪31‬‬ ‫بلكه همه امور بستگي به خدا دارد‬ ‫نه چنين است‬ ‫يا زمين بدان قطعه قطعه مي گرديد‬ ‫و اگر قرآني بود كه‬
‫و بي گمان‬
‫مهلت دادم‬ ‫پس به كساني كه كافر شده بودند‬ ‫مسخره شدند‬ ‫فرستادگان‬ ‫تا وعده خدا فرا رسد‬ ‫يا نزديك خانه هايشان فرود مي آيد‬ ‫وكساني كه كافر شده اند‬ ‫اگر خدا مي خواست قطعا تمام مردم را به راه مي آورد‬ ‫آيا كساني كه ايمان آورده اند ندانسته اند كه‬ ‫يا مردگان بدان به سخن درمي آمدند‬
‫پيش از تو‬ ‫‪33‬‬
‫آري خدا وعده خالف نمي كند‬ ‫آيا او را به آنچه در زمين است و نمي داند خبر مي دهيد‬
‫نيرنگشان آراسته شده‬ ‫بلكه براي كساني كه كافر شده اند‬ ‫بگو نامشان را ببريد‬ ‫و براي خدا شريكاني قرار دادند‬ ‫آيا كسي كه بر هر شخصي بدانچه كرده مراقب است‬
‫و براي ايشان در برابر خدا هيچ نگهدارنده اي نيست‬ ‫براي آنان در زندگي دنيا عذابي است‬ ‫رهبري نخواهد داشت‬ ‫و هر كه را خدا بي راه گذارد‬ ‫يا سخني سطحي مي گوييد‬
‫و از راه بازداشته شده اند‬
‫‪35‬‬
‫و قطعا عذاب آخرت دشوارتر است‬ ‫وصف بهشتي كه‬
‫از زير آن نهرها روان است‬
‫و فرجام كافران آتش است‬ ‫اين است فرجام كساني كه پايداري كرده اند‬ ‫به پرهيزكاران‬
‫ميوه و سايه اش پايدار است‬ ‫وعده داده شده‬

‫‪36‬‬
‫از آنچه به سوي تو نازل شده شاد مي شوند‬ ‫و كساني كه به آنان كتاب داده ايم‬
‫خدا را بپرستم‬
‫جز اين نيست كه مامورم‬ ‫بگو‬ ‫بخشي از آن را انكار مي كنند‬ ‫و برخي از دسته ها كساني هستند كه‬
‫به او شرك نورزم‬
‫‪40‬‬ ‫و براي آنان زنان و فرزنداني قرار داديم‬ ‫‪38‬‬ ‫و بازگشتم به سوي اوست‬ ‫به سوي او مي خوانم‬ ‫‪37‬‬
‫بر تو رساندن است‬ ‫به تو بنمايانيم‬
‫جز اين نيست كه‬ ‫و اگر پاره اي از آنچه را به آنان وعده مي دهيم‬ ‫اصل كتاب نزد اوست‬ ‫خدا آنچه را بخواهد محو يا اثبات مي كند‬ ‫براي هر زماني كتابي است‬ ‫كه جز به اذن خدا معجزه اي بياورد‬ ‫و هيچ پيامبري را نرسد‬ ‫و قطعاپيش از تو رسوالني فرستاديم‬ ‫هيچ دوست و حمايتگري نخواهي داشت‬ ‫از هوسهاي آنان پيروي كني‬ ‫و اگر پس از دانشي كه به تو رسيده‬ ‫وبدين سان آن را فرماني روشن نازل كرديم‬
‫بر ما حساب‬ ‫يا تو را بميرانيم‬
‫‪41‬‬
‫‪42‬‬
‫‪43‬‬
‫و خداست كه حكم مي كند‬ ‫و از اطراف زمين مي كاهيم‬ ‫آيا نديده اند كه ما مي آييم‬
‫ميان من و شما گواه باشد‬ ‫كافي است خدا و آن كس كه نزد او علم كتاب است‬ ‫بگو‪:‬‬ ‫ولي همه تدبيرها نزد خداست‬ ‫نيرنگ كردند‬ ‫و به يقين كساني كه پيش از آنان بودند‬
‫تو فرستاده نيستي‬ ‫و كساني كه كافر شدند مي گويند‪:‬‬ ‫فرجام آن سراي از كيست‬ ‫و به زودي كافران بدانند كه‬
‫و اوبه سرعت حسابرسي مي كند‬ ‫براي حكم او بازدارنده اي نيست‬
‫م ي دا ن د‬ ‫آنچه را هر كسي بدست مي آورد‬
 ‫به غيب ايمان دارند‬ ‫نصب سيستم عامل پيامبران در ذهن‬
‫برگرفته شده از ترجمه استاد فوالدوند‬
‫نماز بر پا مي دارند‬ ‫گردآورنده و تهيه كننده ‪ :‬هادي بيگدلي‬
‫از روزي هايشان انفاق مي كنند‬ ‫نويسنده كتابهاي ذهن ناآرام و روانكاوي پير بلخ‬
‫سوره‬
‫به آنچه به پيامبر نازل شده ايمان دارند‬ ‫بقره‬
‫‪1‬‬
‫به آنچه پيش از پيامبر نازل شده ايمان دارند‬
‫مايه هدايت تقوا پيشگان است‬ ‫كتابي است كه در آن هيچ ترديدي نيست‬
‫به آخرت يقين دارند‬ ‫همان رستگاران‬ ‫‪6‬‬
‫بيم دادنشان‬
‫خدا بر دلها و بر شنوايي آنها مهرنهاده و بر ديدگانشان پرده اي است‬ ‫يكسان است‬ ‫كساني كه كفر ورزيدند‬
‫بيم ندادنشان‬

‫در دلهايشان مرضي است و خدا بر مرضشان افزود‬ ‫مي گويند به خدا و روز باز پسين ايمان آورده ايم ولي گروندگان نيستند‬
‫به آنچه به دروغ مي گفتند عذابي دردناك خواهند داشت‬ ‫نم ي فهم ن د‬ ‫جز بر خويشتن نيرنگ نمي زنند‬ ‫با خدا و مومنان نيرنگ مي بازند‬
‫گفته ها و‬
‫ما خود اصالح گريم‬ ‫چون به آنها گفته شود در زمين فساد مكنيد مي گويند ‪:‬‬
‫اعمالشان‬
‫همانگونه كه كم خردان ايمان آورده اند ايمان بياوريم‬ ‫به هوش باشيد كه آنان فساد گرانند‬
‫ليكن نمي فهمند‬
‫هشدار كه آنان كم خردانند ولي نمي دانند‬ ‫و چون به آنها گفته شود همانگونه كه مردم ايمان آوردند شما هم ايمان بياوريد مي گويند ‪:‬‬
‫ايمان آورديم‬ ‫چون با كساني كه ايمان آورده اند برخورد كنند مي گويند ‪:‬‬
‫خدا ريشخندشان مي كند‬ ‫در حقيقت ما با شما ييم‬
‫چون با شيطانهاي خود خلوت كنند مي گويند ‪:‬‬
‫تا سرگردان بمانند‬ ‫آنان را در طغيانشان فرو مي گذارد‬ ‫ما فقط ريشخند مي كنيم‬
‫داد و ستدشان سود نياورد‬
‫در نتيجه‬ ‫همين كسانند كه گمراهي را به هدايت خريدند‬
‫هدايت يافته نبودند‬
‫مثل آنان همچون مثل كساني است كه آتشي افروختند و چون پيرامون آنان را روشنايي داد خدا نورشان را برد و در ميان تاريكيهايي كه نمي بينند رهايشان كرد‬
‫به راه نمي آيند‬ ‫كرند ‪ ،‬اللند ‪ ،‬كورند‬
‫خدا بر كافران احاطه دارد‬ ‫از آذرخش بيم مرگ سر انگشتان خود را در گوشهايشان نهند‬ ‫يا چون رگباري از آسمان كه در آن تاريكيها و رعد و برقي است‬
‫اگر خدا مي خواست شنوايي و بينايي شان را مي گرفت‬ ‫هرگاه كه بر آنان روشني بخشد در آن گام زنند‬
‫خدا بر همه چيز تواناست‬ ‫چون راهشان را تاريك كند بايستند‬ ‫نزديك است كه برق چشمانشان را بربايد‬

‫‪21‬‬
‫باشد كه به تقوا گراييد‬ ‫را كه شما و كسان پيش از شما را آفريده است پرستش كنيد‬ ‫پروردگارتان‬ ‫اي مردم‬
‫براي خدا همتاياني قرار ندهيد‬ ‫پس‬ ‫همان كه زمين را براي شما فرشي و آسمان را بنايي قرار داد‬

‫در حاليكه خود مي دانيد‬ ‫از آسمان آبي فرود آورد و بدان از ميوه ها رزقي براي شما بيرون آورد‬

‫پس اگر نكرديد‬ ‫اگر راست مي گوييد سوره اي مانند آن بياوريد‬

‫ازآتشي كه سوختش مردمان و سنگها هستند بپرهيزيد‬ ‫اگر در آنچه بر بنده خود نازل كرديم شك داريد‬
‫هرگز نمي توانيد كرد‬ ‫گواهان خود را غير خدا فراخوانيد‬

‫كساني كه كارهاي شايسته انجام داده اند‬ ‫‪25‬‬

‫مانند آن به ايشان داده شود‬ ‫ايشان را باغهايي خواهد بود كه از زير آنها جويها روان است‬ ‫مژده به‬
‫ايمان‬
‫مي گويند اين همان است كه پيش از اين روزي ما بوده‬ ‫هرگاه ميوه اي از آن روزي ايشان شود‬ ‫آورندگان‬
‫در آنجا همسراني پاكيزه خواهند داشت‬
‫در آنجا جاودانه بمانند‬

‫خداي را از اينكه به پشه اي يا فروتر از آن مثل زند شرم نيايد‬ ‫‪26‬‬

‫مي دانند آن از جانب پروردگارشان بجاست‬ ‫كساني كه ايمان آورده اند‬ ‫مثل زدن‬
‫هماناني كه پيمان خدا را پس از بستن آن مي شكنند‬ ‫خ دا و ن د‬
‫مي گويند‪ :‬خدا از اين مثل چه قصد داشته است‬ ‫كساني كه به كفر گراييده اند‬
‫آنان زيانكارانند‬ ‫آنچه را خداوند به پيوستنش امر فرموده مي گسلند‬ ‫جز نافرمانان را با آن گمراه نمي كند‬ ‫بسياري را با آن گمراه مي كند‬
‫در زمين به فساد مي پردازند‬ ‫بسياري را با آن راهنمايي مي كند‬

‫با آنكه مردگاني بوديد و شما را زنده كرد‬ ‫‪28‬‬

‫باز شما را مي ميراند‬ ‫چگونه‬

‫اوست آن كسي كه آنچه در زمين است همه را براي شما آفريد‬
‫خ دا را‬
‫هفت آسمان را استوار كرد‬ ‫سپس به آفرينش آسمان پرداخت‬ ‫آنگاه به سوي او باز گردانده مي شويد‬ ‫باز زنده مي كند‬ ‫منكريد‬
‫او به هر چيزي داناست‬

‫پروردگار تو به فرشتگان گفت من در زمين جانشيني خواهم گماشت‬ ‫‪30‬‬

‫داستان‬
‫آيا در آن كسي را مي گماري كه در آن فساد انگيزد و خونها بريزد‬ ‫خلقت آدم‬
‫من چيزي مي دانم كه شما نمي دانيد‬ ‫خدا فرمود ‪:‬‬ ‫فرشتگان گفتند ‪:‬‬
‫ما با ستايش تو‪ ،‬تو را تنزيه مي كنيم و به تقديست مي پردازيم‬

‫خدا همه نامها را به آدم آموخت‬

‫آنها را بر فرشتگان عرضه نمود و فرمود اگر راست مي گوييد از اسامي اينها به من خبر دهيد‬

‫منزهي تو ما را جز آنچه به ما آموخته اي هيچ دانشي نيست‬

‫فرشتگان گفتند ‪:‬‬
‫تويي داناي حكيم‬

‫اي آدم ايشان را از اسامي آنان خبر ده‬

‫آيا در آن كسي را مي گماري كه در آن فساد انگيزد و خونها بريزد‬ ‫خدا فرمود ‪:‬‬
‫فرشتگان گفتند ‪:‬‬ ‫وچون ايشان را از اسمائشان خبر داد‬
‫ما با ستايش تو‪ ،‬تو را تنزيه مي كنيم و به تقديست مي پردازيم‬

‫سر باز زد‬

‫از كافران شد‬ ‫چون فرشتگان را فرموديم براي آدم سجده كنيد به سجده در افتادند ‪ ،‬بجز ابليس‬
‫كبر ورزيد‬

‫از ستمكاران خواهيد بود‬ ‫به اين درخت نزديك نشويد‬

‫گفتيم اي آدم خود و همسرت در اين باغ سكونت گير و از هر كجاي آن خواهيد فراوان بخوريد‬
‫از آنچه در آن بودند ايشان را به درآورد‬ ‫پس شيطان هر دو را از آن بلغزاند‬

‫بر او ببخشود‬ ‫فرود آيد شما دشمن همديگريد‬

‫پس آدم از پروردگارش كلماتي را دريافت نمود‬ ‫فرموديم‬
‫براي شما در زمين قرارگاه و تا چندي برخورداري خواهد بود‬
‫آري او توبه پذير مهربان است‬
‫برايشان بيمي نيست‬
‫غمگين نخواهند شد‬
‫آنان كه هدايتم را پيروي كنند‬ ‫جملگي از آن فرود آييد‬
‫آناند كه اهل آتشند‬ ‫فرموديم‬
‫كساني كه كفر ورزيدند و نشانه هاي ما را دروغ انگاشتند‬ ‫اگر از جانب من شما را هدايتي رسد‬
‫در آن ماندگار خواهند بود‬

‫َعًتٓا‪ٚ‬ى را كّ تز ضًا ارساَٗ داضتى تّ ‪ٚ‬اد آر‪ٚ‬ذ‬ ‫اي‬ ‫‪40‬‬

‫تّ پ‪ًٛ‬اَى ٔفا كُ‪ٛ‬ذ تا تّ پ‪ًٛ‬اَتاٌ ٔفا كُى‬ ‫فرزندان‬
‫تنها از من بترسيد‬ ‫اسرائيل‬
‫تذاَچّ َاسل كزدِاو كّ يؤ‪ٚ‬ذ ًْاٌ چ‪ٛ‬شٖ است كّ تا ضًاست ا‪ًٚ‬اٌ آر‪ٚ‬ذ ٔ َخست‪ ٍٛ‬يُكز آٌ َثاض‪ٛ‬ذ‬
‫تنها از من پروا كنيد‬ ‫آيات مرا به بهايي ناچيز نفروشيد‬
‫حق را تّ تاطم درَ‪ٛ‬اي‪ٛ‬ش‪ٚ‬ذ‬
‫حق‪ٛ‬قت را تا آَكّ خٕد يٗداَ‪ٛ‬ذ كتًاٌ َكُ‪ٛ‬ذ‬
‫با ركوع كنندگان ركوع كنيد‬ ‫نماز را بر پا داريد‬
‫با اينكه شما كتاب را مي خوانيد‬ ‫ز ك ا ت را ب د ه ي د‬
‫آيا نمي انديشيد؟‬ ‫آيا مردم را به نيكي فرمان مي دهيد و خود را فراموش مي كنيد‬
‫همان كساني كه مي دانند با پروردگار خود ديدار خواهند كرد‬ ‫مگر بر فروتنان‬ ‫اين گران است‬ ‫از شكيبايي و نماز ياري جوييد‬
‫مي دانند كه به سوي او باز خواهند گشت‬
‫َعًتٓا‪ٚ‬ى را كّ تز ضًا ارساَٗ داضتى‬ ‫اي‬ ‫‪47‬‬
‫نه از او شفاعتي پذيرفته مي شود‬ ‫ي ا د كني د‬
‫نه بجاي وي بدلي گرفته مي شود‬ ‫ٔا‪ُٚ‬كّ يٍ ضًا را تز جٓاَ‪ٛ‬اٌ تزتز٘ دادو‬ ‫فرزندان‬
‫اسرائيل‬
‫نه ياري خواهند شد‬ ‫تتزس‪ٛ‬ذ اس رٔس٘ كّ ْ‪ٛ‬چ كس چ‪ٛ‬ش٘ را اس كس‪ ٙ‬دفع ًَ‪ ٙ‬كُذ‬
‫شما را سخت شكنجه مي كردند‬ ‫آنگاه كه شما را از فرعونيان رهانيديم‬
‫در آن آزمايش بزرگي از جانب پروردگارتان بود‬ ‫پسران شما را سر مي بريدند‬
‫زنهايتان را زنده مي گذاشتند‬
‫شما را نجات بخشيديم‬ ‫ُْگاي‪ ٙ‬كّ در‪ٚ‬ا تزا٘ ضًا ضكافت‪ٛ‬ى‬
‫فرعونيان را در حالي كه شما نظاره مي كرديد غرق كرديم‬
‫در حالي كه ستمكار بوديد‬ ‫آنگاه در غياب وي شما گوساله را گرفتيد‬ ‫آَگاِ تا يٕس‪ ٙ‬چٓم ضة قزار گذاضت‪ٛ‬ى‬

‫باشد كه شكرگزاري كنيد‬ ‫پس از آن بر شما بخشوديم‬

‫ش ا ي د ه دا ي ت ي ا ب ي د‬ ‫آنگاه كه موسي را كتاب و فرقان داديم‬
‫‪54‬‬
‫پس به درگاه آفريننده خود توبه كنيد‬ ‫موسي به‬
‫پس توبه شما را پذيرفت كه‬ ‫ا٘ قٕو يٍ ضًا تا گزفتٍ‬
‫اين نزد آفريدگارتان براي شما بهتر است‬ ‫قوم خود‬
‫او توبه پذير مهربان است‬ ‫خودتان را به قتل برسانيد‬ ‫گٕسانّ تز خٕد ستى كزد‪ٚ‬ذ‬
‫گفت‪:‬‬

‫‪55‬‬
‫اي موسي تا خدا را آشكار نبينيم هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد‬ ‫و چون گفتيد ‪:‬‬
‫سپس شما را پس از مرگتان برانگيختيم‬
‫باشد كه شكرگزاري كنيد‬ ‫در حاليكه مي نگريستيد صاعقه شما را فرو گرفت‬
‫‪57‬‬
‫ابر را سايه گستر كرديم‬
‫و بر ما ستم نكردند بلكه بر خويشتن ستم روا مي داشتند‬ ‫از خوراكيهاي پاكيزه اي كه به شما روزي داده ايم بخوريد‬ ‫بر شما‬
‫گز انگبين و بلدرچين فرو فرستاديم‬
‫‪58‬‬
‫بدين شهر در آييد‬ ‫وهنگامي را‬
‫و نيكو كاران را خواهيم افزود‬ ‫و از نعمتهاي آن هر گونه خواستيد فراوان بخوريد‬ ‫كه گفتيم ‪:‬‬
‫و بگوييد گناهان ما را بريز‬
‫تا خطاهاي شما را ببخشاييم‬ ‫سجده كنان از در درآييد‬
‫‪59‬‬
‫به سخن ديگري غير از آنچه به ايشان گفته شده بود تبديل كردند‬ ‫اما كساني كه‬
‫عذابي از آسمان فرو فرستاديم‬ ‫و به سزاي اينكه نافرماني پيشه كرده بودند‬ ‫ستم كرده بودند‬

‫هر قبيله اي آبشخور خود را مي دانست‬ ‫پس دوازده چشمه از آن جوشيدن گرفت‬ ‫‪60‬‬
‫و هنگامي كه موسي‬
‫بخوريد‬ ‫با عصايت بر آن تخته سنگ بزن‬ ‫براي قوم خود در پي‬
‫و در زمين سر به فساد برمداريد‬ ‫از روزي خدا‬
‫بياشاميد‬ ‫آب بر آمد ‪،‬گفتيم ‪:‬‬

‫هرگز بر يك خوراك تاب نياوريم‬ ‫‪61‬‬

‫و چون گفتيد ‪:‬‬
‫براي ما بروياند‬ ‫از خداي خود براي ما بخواه تا از آنچه زمين مي روياند‬

‫از سبزي و خيار و عدس و پياز‬

‫پس به شهر فرود آييد كه آنچه راخواسته ايدبراي شماست‬ ‫آيا به جاي چيز بهتر خواهان چيز پست تريد؟‬ ‫موسي گفت ‪:‬‬

‫و خواري و ناداري بر آنان زده شد‬

‫سركشي نموده‬ ‫چرا كه آنان به نشانه هاي خدا كفر ورزيده بودند‬
‫اين از آن روي بود كه ‪:‬‬ ‫وبه خشم خدا گرفتار آمدند‬
‫و از حد درگذرانيده بودند‬ ‫وپيامبران را بنا حق مي كشتند‬

‫كساني كه ايمان آورده‬ ‫‪62‬‬

‫اجرشان را پيش پروردگارشان خواهند داشت‬
‫پس‬ ‫وكارشايسته كرد‬ ‫هر كس به خدا و روز بازپسين ايمان داشت‬ ‫كساني كه يهودي شده اند‬ ‫در حقيقت‬
‫نه بيمي بر آنان است‬
‫ترسايان‬
‫نه اندوه ناك خواهند شد‬
‫صابئان‬
‫وكوه را بر فراز شما افراشتيم‬ ‫چون از شما‬ ‫‪63‬‬
‫به جد و جهد بگيريد‬ ‫آنچه را به شما داده ايم‬ ‫پيمان محكم‬
‫باشد كه به تقوا گراييد‬ ‫گرفتيم‬
‫و آنچه را در آن است به خاطر داشته باشيد‬

‫مسلما از زيانكاران بوديد‬ ‫اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود‬ ‫سپس شما بعد از آن رويگردان شديد‬

‫‪65‬‬
‫وما آن را براي حاضران وپس از آن عبرتي‬ ‫نيك شناختيد‬ ‫كه در روز شنبه تجاوز كردند‬
‫كساني از شما‬
‫و براي پرهيزگاران پندي قرار داديم‬ ‫پس ايشان را گفتيم بوزينگاني طرد شده باشيد‬
‫وهنگامي كه‬ ‫‪67‬‬
‫آيا ما را به ريشخند مي گيري؟‬ ‫گفتند ‪:‬‬ ‫خدا به شما فرمان مي دهد كه ماده گاوي را سر ببريد‬
‫موسي به قوم‬
‫پناه مي برم به خدا كه از جاهالن باشم‬ ‫گفت ‪:‬‬ ‫خود گفت ‪:‬‬
‫آن ماده گاوي است نه پير و نه خردسال‪ ،‬ميانسالي است بين اين دو‬ ‫‪68‬‬
‫گفت ‪،‬وي مي فرمايد‪:‬‬ ‫پروردگارت را براي ما بخوان تا بر ما روشن سازد كه آن چگونه است؟‬ ‫گفتند ‪:‬‬
‫پس آنچه را ماموريد به جاي آريد‬

‫آن ماده گاوي است زرد يكدست‬

‫گفت ‪،‬وي مي فرمايد‪:‬‬ ‫از پروردگارت بخواه تا بر ما روشن كند كه رنگش چگونه است؟‬
‫و خالص كه رنگش بينندگان را شاد مي كند‬

‫زيرا اين ماده گاو بر ما مشتبه شده‬

‫از پروردگارت بخواه تا بر ما روشن كند كه آن چگونه باشد؟‬
‫و ما ان شاء هللا حتما هدايت خواهيم شد‬
‫نه رام است تا زمين را شخم زند‬ ‫‪71‬‬
‫در حقيقت آن ماده گاوي است كه‬ ‫گفت‪،‬وي‬
‫و چيزي نمانده بود كه نكنند‬ ‫ونه كشتزار را آبياري كند‬ ‫مي فرمايد ‪:‬‬
‫بي نقص است‬
‫آن را سر بريدند‬ ‫اينك سخن درست آوردي‬ ‫گفتند ‪:‬‬ ‫هيچ لكه اي در آن نيست‬

‫و درباره او با يكديگر به ستيزه برخاستيد‬

‫‪72‬‬
‫آشكار گردانيد‬ ‫وحال انكه خدا آنچه را كتمان مي كرديد‬ ‫وچون‬
‫شخصي‬
‫اين گونه خدا مردگان را زنده مي كند‬ ‫را كشتيد‬
‫باشد كه بينديشيد‬
‫وآيات خود را به شما مي نماياند‬ ‫پاره اي از آن ‪،‬به آن بزنيد‬ ‫پس فرموديم‪:‬‬

‫چرا كه از برخي سنگها جويهايي بيرون مي زند‬ ‫همانند سنگ‬

‫و خدا از آنچه مي كنيد غافل نيست‬ ‫س پ س دل ه ا ي ش م ا ب ع د‬
‫وپاره اي از آنها مي شكافد و آب از آن خارج مي شود‬ ‫يا سخت تر از آن‬ ‫از اين سخت گرديد‬
‫وبرخي از آنها از بيم خدا فرو مي ريزد‬

‫به شما ايمان بياورند‬ ‫‪75‬‬

‫و خودشان هم مي دانستند‬ ‫سپس آن را بعد از فهميدنش تحريف مي كردند‬ ‫با آنكه گروهي از آنان سخنان خدا را مي شنيدند‬ ‫آيا طمع داريد كه‬

‫ما ايمان آورده ايم‬ ‫و چون با كساني كه ايمان آورده اند برخورد كنند مي گويند ‪:‬‬
‫چرا از آنچه خداوند بر شما گشوده است براي آنان حكايت مي كنيد‬ ‫و وقتي با همديگر خلوت مي كنند مي گويند ‪:‬‬
‫آيا فكر نمي كنيد‬
‫تا آنان به آن پيش پروردگارتان بر ضد شما استدالل كنند‬
‫آنچه را پوشيده مي دارند‬
‫م ي دا ن د‬ ‫آيا نمي دانند كه خداوند‬
‫و آنچه را آشكار مي كنند‬

‫و فقط گمان مي برند‬ ‫و از آنان بي سواداني هستند كه كتاب را جز خياالت خامي نمي دانند‬

‫كتاب با دستهاي خود مي نويسند‬ ‫پس واي بر‬

‫از آنچه دستهايشان نوشته‬ ‫كساني كه‬
‫پس واي بر ايشان‬ ‫تا بدان بهاي ناچيزي به دست آرند‬ ‫سپس مي گويند اين از جانب خداست‬
‫از آنچه بدست مي آورند‬
‫جز روزهايي چند هرگز آتش به ما نخواهد رسيد‬ ‫و گفتند ‪:‬‬
‫خدا پيمان خود را هرگز خالف نخواهد كرد‬

‫مگر پيماني از خدا گرفته ايد‬

‫بگو ‪:‬‬
‫يا آنچه را نمي دانيد به دروغ به خدا نسبت مي دهيد‬
‫كسي كه بدي به دست آورد‬
‫اهل آتشند‬ ‫پس چنين كساني‬ ‫آري‬
‫و در آن ماندگار خواهند بود‬ ‫و گناهش او را در ميان گيرد‬

‫آنان اهل بهشتند‬ ‫‪82‬‬

‫كساني كه‬
‫و در آن جاودان خواهند ماند‬ ‫ٔكارْا٘ ضا‪ٚ‬ستّ كزدِ اَذ‬
‫ايمان آورده‬

‫و چون از‬ ‫‪83‬‬

‫جز اندكي از شما‬ ‫جش خذا را َپزست‪ٛ‬ذ‬
‫فرزندان‬
‫آنگاه‬ ‫تّ پذر ٔ يادر ٔ خٕ‪ٚ‬طاٌ ٔ ‪ٚ‬ت‪ًٛ‬اٌ ٔ يستًُذاٌ احساٌ كُ‪ٛ‬ذ‬ ‫اسرائيل پيمان‬
‫به حالت اعراض روي برتافتند‬
‫تا يزدو خٕش سخٍ تگٕ‪ٛٚ‬ذ‬ ‫محكم گرفتيم‬
‫كه ‪:‬‬
‫نماز را به پا داريد‬
‫س ك ا ت را ت ذ ْ ‪ ٛ‬ذ‬

‫و خ و د گ وا ه ي د‬ ‫سپس اقرار كرديد‬ ‫خٌٕ ًْذ‪ٚ‬گز را يز‪ٚ‬ش‪ٚ‬ذ‬

‫‪ٚ‬كذ‪ٚ‬گز را اس سزسي‪ ٍٛ‬خٕد ت‪ٛ‬زٌٔ َكُ‪ٛ‬ذ‬

‫يكديگر را مي كشيد‬ ‫باز همين شما‬

‫گزْٔ‪ ٙ‬اس خٕدتاٌ را اس د‪ٚ‬ارضاٌ ت‪ٛ‬زٌٔ ي‪ ٙ‬راَ‪ٛ‬ذ‬ ‫هستيد كه ‪:‬‬

‫با آنكه بيرون كردن آنان بر شما حرام شده است‬ ‫تّ گُاِ ٔ تجأس تز ضذ آَاٌ تّ ‪ٚ‬كذ‪ٚ‬گز كًك ي‪ ٙ‬كُ‪ٛ‬ذ‬
‫جز خواري در زندگي دنيا چيزي نخواهد بود‬ ‫به پاره اي از كتاب ايمان مي آوريد‬
‫پس جزاي هر كس از شما كه چنين كند‬ ‫آ ي ا شم ا‬
‫و روز رستاخيز ايشان را به سخت ترين عذابها باز برند‬ ‫ٔ تّ پارِ ا٘ كفز ي‪ٔ ٙ‬رس‪ٚ‬ذ‬

‫نه عذاب آنان سبك گردد‬ ‫‪86‬‬

‫خداوند از آنچه مي كنيد غافل نيست‬
‫همين‬
‫و نه ايشان ياري شوند‬ ‫پس‬ ‫سَذگ‪ ٙ‬دَ‪ٛ‬ا را تّ جٓاٌ د‪ٚ‬گز خز‪ٚ‬ذَذ‬
‫كسانند كه‬

‫گروهي را‬ ‫كتاب را داد‪ٚ‬ى‬ ‫‪87‬‬

‫دروغگو خوانديد‬ ‫ْزگاِ پ‪ٛ‬ايثز٘ چ‪ٛ‬ش٘ را‬ ‫پس چزا‬ ‫و همانا به‬
‫كّ خٕضا‪ُٚ‬ذ َثٕد تزا‪ٚ‬تاٌ‬ ‫معجزه هاي آشكار بخشيديم‬ ‫ٔ پس اس أ پ‪ٛ‬ايثزاَ‪ ٙ‬را پطت سز ْى فزستاد‪ٚ‬ى‬
‫موسي‬
‫و گروهي را كشتيد‬ ‫آٔرد كثز ٔرس‪ٚ‬ذ‪ٚ‬ذ‬
‫و او را با روح القدس تاييد كرديم‬ ‫ٔ ع‪ٛ‬س‪ ٙ‬پسز يز‪ٚ‬ى را‬

‫‪88‬‬
‫پس آنان كه ايمان مي آورند چه اندك شمارند‬ ‫تهكّ خذا تّ سشا٘ كفزضاٌ نعُتطاٌ كزدِ است‬ ‫دنٓا٘ يا در غالف است‬ ‫و گفتند ‪:‬‬

‫‪89‬‬
‫وهنگامي كه‬
‫انكارش كردند‬ ‫ولي همينكه آنچه را‬ ‫كه مويد آنچه نزد آنان است‬ ‫از جانب‬
‫مي شناختند برايشان‬ ‫خ دا و ن د ك ت ا ب ي‬
‫پس لعنت خدا بر كافران باد‬ ‫و از دير باز بر كساني كه كافر شده بودند پيروزي مي جستند‬
‫آم د‬ ‫برايشان آمد‬

‫پس تّ خطً‪ ٙ‬تز خطى د‪ٚ‬گز گزفتار آيذَذ‬

‫كّ چزا خذأَذ اس فضم خٕ‪ٚ‬ص تز ْز كس‬ ‫به آنچه خدا نازل كرده بود‬ ‫وه كه به چه بد بهايي‬
‫و براي كافران عذابي خفت آور است‬ ‫اس تُذگاَص كّ تخٕاْذ فزٔ ي‪ ٙ‬فزستذ‬ ‫از سر رشك انكار آوردند‬ ‫خود را فروختند‬
‫‪91‬‬
‫و چون به آنان‬
‫ما به آنچه بر خودمان نازل شده ايمان مي آوريم‬ ‫گفته شود به آنچه‬
‫م ي گوين د ‪:‬‬
‫خدا نازل كرده‬
‫و غير آنرا با آنكه حق و مويد همان چيزي است كه با آنان است انكار مي كنند‬
‫ايمان آوريد‬

‫اگر مومن بوديد پس چرا پيش از اين پيامبران خدا را مي كشتيد‬ ‫بگو‪:‬‬

‫سپس آن گوساله را در غياب وي گرفتيد و ستمكار شديد‬ ‫و قطعا موسي براي شما معجزات آشكاري آورد‬

‫و بر اثر كفرشان گوساله در دلشان سرشته شد‬ ‫و طور را بر فراز شما برافراشتيم‬ ‫و آنگاه كه از شما‬
‫شنيديم و‬ ‫پيمان محكم گرفتيم‬
‫نافرماني‬ ‫گفتند‪:‬‬ ‫آنچه را به شما داده ايم به جد و جهد بگيريد‬
‫اگر مومنيد ايمانتان شما را به بد چيزي وا مي دارد‬ ‫بگو‪:‬‬ ‫كرديم‬
‫و گوش فرا دهيد‬

‫آرزوي مرگ كنيد‬ ‫پس اگر راست مي گوييد‬

‫خدا به ستمگران داناست‬ ‫اگر در نزد خدا سراي بازپسين يكسر‬
‫به شما اختصاص دارد نه ديگر مردم‬
‫ولي به سبب كارهايي‬
‫هرگز آن را آرزو نخواهند كرد‬
‫كه از پيش كرده اند‬

‫آزمندترين مردم به زندگي‬ ‫‪96‬‬

‫خدا بر آنچه مي كنند بيناست‬ ‫و آنان را‬
‫و از كساني كه شرك مي ورزند خواهي يافت‬ ‫مسلما‬
‫وي را از عذاب دور نتواند داشت‬ ‫با آنكه اگر چنين عمري هم به او داده شود‬ ‫هر يك از ايشان آرزو دارد كه كاش هزار سال عمر كند‬

‫را بر قلبت نازل كرده است‬ ‫قرآن‬ ‫به فرمان خدا‬ ‫جبرئيل‪:‬‬
‫‪97‬‬
‫مويد پيش از آن‬
‫و هدايت و بشارتي براي مومنان است‬ ‫كسي كه دشمن جبرئيل است‬ ‫بگو‬
‫خدا يقينا دشمن كافران است‬
‫هر كه دشمن خدا و فرشتگان و فرستادگان او و جبرئيل و ميكائيل است‬
‫‪99‬‬
‫آياتي روشن فرو فرستاديم‬ ‫وهمانا بر تو‬
‫جز فاسقان ‪،‬آنها را انكار نمي كند‬
‫بيشترشان ايمان نمي آورند‬ ‫‪100‬‬
‫ومگر نه‬
‫گروهي از ايشان آن را دور افكندند‬ ‫هرگاه پيماني بستند‬
‫اين بود كه‬
‫‪101‬‬
‫چنانچه گويي نمي دانند‬ ‫گروهي از اهل كتاب كتاب خدا را پشت سر افكندند‬ ‫آنچه را با آنان بود تصديق مي داشت‬ ‫وآنگاه كه فرستاده‬
‫اي از جانب خداوند‬
‫به مردم سحر مي آموختند‬ ‫برايشان آمد‬
‫وآنچه را كه شيطانها در سلطنت سليمان خوانده بودند پيروي كردند‬

‫وآنچه بر آن دو فرشته هاروت و ماروت در بابل فرستاده شده بود‬ ‫سليمان كفر نورزيد‬
‫ليكن آن شيطانها به كفر گراييدند‬

‫آن دو فرشته هيچ كس را تعليم نمي كردند‬ ‫بوسيله آن به احدي زيان برسانند‬ ‫هرچند بدون فرمان خدا نمي توانستند‬

‫پس زنهار كافر نشوي‬ ‫مگر آنكه ميگفتند ما وسيله آزمايش هستيم‬ ‫كه بوسيله آن ميان مرد و همسرش جدايي بيفكنند‬ ‫وآنها از آن دو چيزهايي مي آموختند‬
‫چيزي مي آموختند كه برايشان زيان داشت‬
‫سودي بديشان نمي رسانيد‬
‫در آخرت بهره اي ندارد‬ ‫هركس خريدار اين متاع باشد‬ ‫دريافته بودند كه‬ ‫قطعا‬

‫اگر مي دانستند‬ ‫وه كه چه بد بود آنچه به جان خريدند‬

‫قطعا پاداشي از جانب خدا بهتر بود‬ ‫اگر آنها گرويده و پرهيزگاري كرده بودند‬

‫نگوييد راعنا‬ ‫‪104‬‬

‫اي كساني كه‬
‫بگوييد انظرنا‬ ‫ايمان آورده ايد‬
‫خدا هر كه را خواهد به رحمت خود اختصاص دهد‬ ‫كافران را عذابي دردناك است‬ ‫بشنويد‬
‫خدا داراي فزون بخشي عظيم است‬
‫كساني كه از اهل كتاب كافر شدند‬ ‫‪105‬‬
‫خيري از جانب پروردگارتان بر شما فرود آيد‬ ‫دوست نمي دارند‬ ‫بخل در خير‬
‫و مشركان‬
‫هر حكمي را نسخ كنيم‬ ‫‪106‬‬
‫مگر ندانستي كه خدا بر هر كاري تواناست‬ ‫بهتر از آن يا مانندش را مي آوريم‬ ‫نسخ حكم‬
‫يا آن را به فراموشي بسپاريم‬

‫كه فرمانروايي آسمانها و زمين از آن خداست‬ ‫‪107‬‬

‫مگر ندانستي‬
‫شما جز خدا سرور و ياوري نداريد‬
‫‪108‬‬
‫از راه درست گمراه شده است‬ ‫مسلما‬ ‫هر كس كفر را با ايمان عوض كند‬ ‫از پيامبر خود همان را بخواهيد كه قبال از موسي خواسته شد‬ ‫آ ي ا م ي خ وا ه ي د‬
‫‪109‬‬
‫بسياري از‬
‫شما را بعد از ايمانتان كافر گردانند‬ ‫آرزو مي كردند‬ ‫از روي حسدي كه در وجودشان بود‬ ‫پس از اينكه حق برايشان آشكار شد‬
‫اه ل كت ا ب‬

‫عفو كنيد‬
‫خدا بر هر كاري تواناست‬ ‫تا خدا فرمان خويش را بياورد‬ ‫پس‬
‫و درگذريد‬

‫آري خدا به آنچه مي كنيد بيناست‬
‫اگر راست مي گوييد دليل خود را بياوريد‬
‫مزد وي پيش پروردگار اوست‬
‫بيمي بر آنان نيست‬
‫غمگين نخواهند شد‬
‫نماز را به پا داريد‬
‫ز ك ا ت را ب د ه ي د‬
‫آنرا نزد خدا باز خواهيد يافت‬ ‫وهر گونه نيكي كه براي خويش از پيش فرستيد‬
‫‪111‬‬
‫بگو‬ ‫اين آرزوهاي ايشان است‬ ‫مگر آنكه يهودي يا ترسا باشد‬ ‫هرگز كسي به بهشت درنيايد‬ ‫گفتند‬
‫‪112‬‬
‫پس‬ ‫و نيكو كار باشد‬ ‫آري هركس كه خود را با تمام وجود به خدا تسليم كند‬ ‫تسليم‬
 ‫ای جًان در جستجًی چٍ َستی؟‬
‫ٔوّ‪ ٜ‬والْ؛ اُ ػ‪ٛ‬اٖ ل‪ٞ ٝٞ‬بیٕبٖ دَٕیيْ ثي٘جبَ ؿ‪ٖٞ ٝ‬شی؟‬
‫ثب لب‪٥‬ٮیز دبٕن ىاى‪ :‬ث‪ٟ‬شَیٗ ‪ ٚ‬ثَسَیٗ ؿیِ ایٗ ى٘یب؟‬
‫دَٕیيْ آٖ ثَسَیٗ ؿیٖز؟‬
‫ٌفز‪ :‬كيٓ ثِٖ؟‬
‫ٌفشٓ‪ٝ :‬بكت وبٍهب٘‪ٙ ٝ‬يٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ٝ :‬بكت ‪َٙ‬وز سؼبٍی ثٍِي ‪ٙ‬يٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪َٙٞ :‬دی‪ ٚ ٝٚ‬یب ‪َٙٔٙٞ‬ي ٔٮَ‪ٚ‬ف ‪ٙ‬يٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ُٚ :‬یَ ‪ ٚ‬یب ‪ٚ‬ویُ َٔىْ ىٍ ٔؼّٔ ث‪ٛ‬ىٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪٥ :‬ال فَ‪ ، ٗٚ‬ىا‪ٙ‬شٗ ٕ٘بی‪ٍٚ‬ب‪ٔ ٜ‬ب‪ٙ‬ی‪ٟٙ‬بی ِ‪ٛ‬ؤ ‪ ٚ‬یب ٔالن‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ٍ :‬ػبَ كى‪ٔٛ‬شی ‪ ٚ‬ى‪ِٚ‬شی ‪ٙ‬يٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ ٝ٘ :‬ثبالسَ‪.‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬ثبُاٍی‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬ه‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬ي ٔٮَ‪ٚ‬ف ‪ ٍٟٛٚٔ ٚ‬ث‪ٛ‬ىٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ ٚ ٝ٘ :‬آ‪ ٜ‬ی و‪ٚ‬یي ‪ٌ ٚ‬فز‪ :‬٭ؼت ُ٘يٌی ‪َٕٙٛ٘ ٚ‬شی ىا‪ٙ‬ز ٔبیىُ‬

‫‪49‬‬
‫ػىٖ‪ .ٖٛ‬س‪ٕ٘ ٍٛٞ‬ی و‪ ٓٙ‬وٖی ىٍ ٔلج‪ٛ‬ثیز ‪ٔ ٚ‬ٮَ‪ٚ‬فیز ث‪ ٝ‬ا‪ ٚ‬ثَٕي‪ ٝ٘ .‬ایٗ ‪ٓٞ‬‬
‫ثَسَیٗ ٘یٖز‪.‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬ػ‪ٟ‬بٍَ٘ى ‪ٙ‬يٖ ؿی‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬إشبى ىا٘‪ٍٚ‬ب‪ ٚ ٜ‬ىا٘‪ٕٙٚ‬ي‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ٔ :‬وشَ‪ٔ ، ٫‬لمك ‪ ٚ‬وب‪ٍَٙٚ‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬سیٕٖبٍ ‪٪٘ ٚ‬بٔی ٍى‪ ٜ‬ثبال ث‪ٛ‬ىٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬فش‪ٛ‬ثبِیٖز یب ‪ٍُٙٚ‬ىبٍ ٔٮَ‪ٚ‬ف ث‪ٛ‬ىٖ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬ثٖبُ ثفَ‪ ٗٚ‬ليٍ‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ٌفشٓ‪ٛ٘ :‬یٖ‪ٙ‬ي‪ ، ٜ‬فَ‪ٞ‬یوش‪ ٚ ٝ‬ا٘يی‪ٕٙٚ‬ي‪.‬‬
‫ٌفز‪ٝ٘ :‬‬
‫ث‪ٖٔ ٝ‬وَ‪ٌ ٜ‬فشٓ‪ٔ :‬ٮّٓ‬
‫ٌفز‪ِ٘ :‬ىیه ‪ٙ‬يی‪.‬‬
‫ه‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ای وَىْ ‪ٌ ٚ‬فشٓ‪ :‬آٖ وياْ ث‪ٟ‬شَیٗ ‪ ٚ‬ثَسَیٗ إز و‪ ٝ‬ث‪ٙ ٝ‬غُ ‪َٙ‬یف‬
‫ٔٮّٕی ِ٘ىیه إز‪.‬‬
‫ٌفز‪ٍ :‬فشٗ ىٍ ٍا‪ٞ‬ی و‪ ٝ‬دیبٔجَاٖ ٍفش‪ٙ‬ي‪.‬‬

‫‪51‬‬
‫( آ‪ٖٞ‬ش‪ ٝ‬ثب ه‪ٛ‬ى ایٗ ؿ‪ٙ‬یٗ ُِٔٔ‪ٔ ٝ‬ی وَى‪ :‬ى‪ٕٚ‬ز ىاٍْ ٍ‪ُٚ‬ی یه ثـ‪ ٝ‬ى‪ٞ‬بسی‬
‫آٖ ى‪ ٍٚ‬ى‪ٍٞٚ‬ب ثب ٍ٘ب‪ٞ‬ی ٔشفب‪ٚ‬ر ث‪ ٝ‬دیَأ‪ ٖٛ‬ه‪ٛ‬ی٘ ‪ ،‬ثب سٕبْ ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ى ىٍیبثي و‪ٝ‬‬
‫اٖ٘ب٘‪ٟ‬بی ‪٩‬ب‪ٕ٘ َٞ‬بی ه‪ٚ٘ ٗٛ‬یٗ ٘‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب ه‪ٙٛ‬جوز ٘یٖش‪ٙ‬ي ثّى‪ ٝ‬ثيثوز ‪ٓٞ‬‬
‫‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي‪ .‬آ٘ؼبٕز و‪ ٝ‬ثب ا٭شٕبى ث‪ٌٌٙ ٝ‬ش‪ ٝ‬ه‪ٛ‬ی٘ ‪ ٚ‬إشٮياى ‪ ٚ‬ىا‪ٙ‬ش‪ٞ ٝ‬بی٘‬
‫ٔٮّٕی ٔی ‪ٛٙ‬ى ثَای ‪ٕٞ‬بٖ وٖب٘ی و‪ ٝ‬آٍ‪ُٚ‬ی ىا‪ٙ‬شٗ ُ٘يٌی آ٘بٖ ٍا ىا‪ٙ‬ز‪).‬‬
‫دَٕیيْ إشيالِز ثَ ایٗ اى٭بیز ؿیٖز؟‬
‫ٌفز‪ :‬س‪ ٛ‬فىَ ٔی و‪ٙ‬ی ؿَا ‪ٙ‬و‪ٞ‬یش‪ٟ‬بی ثٍِي سبٍیوی ثی‪ٚ‬شَ ٭َٕ ‪ٚ‬‬
‫ُ٘يٌی‪ٚ‬بٖ ٍا ‪ٚ‬لف آٌب‪ ٜ‬وَىٖ َٔىْ ‪ ٚ‬اِو‪ ٛٛٞ‬ػ‪ٛ‬ا٘بٖ ٔی و‪ٙٙ‬ي؟‬
‫ٌفشٓ‪ٙ :‬بیي الش‪٢‬بی ٔ‪ٛ‬لٮیز ُ٘يٌی‪ٚ‬بٖ ىٍ ٭‪ َٞ‬كیبر ه‪ٛ‬ى‪ٙ‬بٖ ؿ‪ٙ‬یٗ ؿیِی‬
‫ٍا دی٘ ٍ‪ٚ‬ی‪ٚ‬بٖ لَاٍ ٔی ىاى‪ ٜ‬إز ‪ٞ ٚ‬يف هب‪ٝ‬ی ٍا ى٘جبَ ٕ٘ی وَى٘ي‪.‬‬
‫ٌفز‪ :‬اٖ٘بٖ ىٍ ٖٔیَ ه‪ٛ‬ى‪ٙٙ‬بٕی ‪ ،‬اُ ٘‪ ٫ٛ‬٭ٕیم٘ ‪ ،‬ىٍٔی یبثي و‪ٕ٘ ٝ‬ی س‪ٛ‬ا٘ي‬
‫ثَ وُ ٔلی‪ ٤‬ثب‪ٙ‬ي‪ ٚ .‬سب ُٔب٘ی و‪٘ ٝ‬ش‪ٛ‬ا٘یٓ ٔ‪ٛ١ٛ‬٭ی ٍا اُ وُ ث‪ٍَٙ‬یٓ ٕ٘ی‬
‫س‪ٛ‬ا٘یٓ اى٭ب و‪ٙ‬یٓ و‪ ٝ‬ثَ آٖ ٭بِٓ ‪ٙ‬ي‪ ٜ‬ایٓ‪ٔ .‬ب ٔی س‪ٛ‬ا٘یٓ ىٍ ػِ ث‪ ٝ‬دی‪َٚ‬فش‪ٟ‬بی‬
‫هیَ‪ ٜ‬و‪ٙٙ‬ي‪ ٜ‬ای ىٕز یبثیٓ ‪ِٚ‬ی آٖ دی‪َٚ‬فش‪ٟ‬ب ‪ٛٔ ٚ‬فمیش‪ٟ‬ب ىٍ وُ طَٕ‪ ٜ‬ای‬
‫٘و‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬ي ىا‪ٙ‬ز‪ .‬اٖ٘بٖ ثب ىلز ىٍ سبٍین ىٍ ٔی یبثي و‪ ٝ‬اٍ٘‪ٚ‬ز ا‪ٙ‬بٍ‪ ٜ‬ثٌٍِبٖ‬
‫ٔٮَفز اٖ٘ب٘‪ٟ‬بیی ‪ٖٞ‬ش‪ٙ‬ي و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬آ٘بٖ دیبٔجَ ٔی ٌ‪ٛ‬ی‪ٙ‬ي‪ ٚ .‬ثب سٮٕك ‪ ٚ‬سبُٔ ىٍ‬
‫ا٘يی‪ٞ ٝٚ‬ب ‪ٕ ٚ‬و‪ٙ‬بٖ دیبٔجَاٖ ث‪ ٝ‬٭ی‪ ٝٙ‬ىٍ ٔی یبثي و‪ ٝ‬وبُٔ سَیٗ ‪ ٚ‬ػبٔ‪ ٬‬سَیٗ‬
‫ٍ٘ب‪ٍ ٜ‬ا آٖ ثٌٍِ‪ٛ‬اٍاٖ ىاٍ٘ي‪ .‬اُ ایٗ ٍ‪ ٚ‬اُ ٍ‪ٚ‬ی سمّیي سلمیمی ليْ ىٍ ٖٔیَ‬
‫ُ٘يٌی آٖ ثٌٍِبٖ ٔی ٌٌاٍى سب ثَسَیٗ ُ٘يٌی ٍا ىا‪ٙ‬ش‪ ٝ‬ثب‪ٙ‬ي‪.‬‬
‫اٖ٘بٖ ثَسَ ػ‪ٚ ٛ‬لشیى‪ٚ ٝ‬اٍى ف‪٢‬بی ُ٘يٌی دیبٔجَاٖ ٔی ‪ٛٙ‬ى ىٍٔی یبثي و‪ٝ‬‬
‫ث‪ٟ‬شَیٗ ُ٘يٌی ‪ٕٞ‬بٖ إز و‪ ٝ‬هيا‪٘ٚ‬ي ٘یِ اُ آٖ یبى ٔی و‪ٙ‬ي یٮ‪ٙ‬ی ىإشبٖ‬

‫‪50‬‬
‫ی‪ٕٛ‬ف ‪ ٚ‬ثَاىٍاٖ كٖ‪ٛ‬ىٗ‪ .‬دٔ ىٍٔی یبثي و‪ ٝ‬ث‪ٟ‬شَیٗ ُ٘يٌی آٖ إز و‪ٝ‬‬
‫ُیَ ٕبی‪ٞ ٝ‬يایش‪ٟ‬بی ك‪َ٢‬ر كك ‪ ،‬ثب ٔؼ‪ ُٛ‬ایٕبٖ ث‪ٕ ٝ‬و‪ٙ‬ب٘٘ ‪ ،‬فَاُ ‪ٚ٘ ٚ‬یج‪ٟ‬بی‬
‫ٔش‪ٛ‬اِی ٍا ٕذَی و‪ٙ‬ي سب ٭بلجز ثویَی ثَ ا‪٘ ٚ‬یِ ٍغٓ ثو‪ٍٛ‬ى‪ .‬ى٭بیی و‪ ٝ‬ليیٕی‪ٟ‬ب‬
‫ُیبى ٔی وَى٘ي‪.‬‬
‫" ا٘‪ٚ‬باهلل ٭بلجز ثویَ ‪ٛٙ‬ی‪".‬‬
‫ٌفشٓ‪ :‬س‪ ٛ‬ىٍ ٍإشبی آٖ ثَسَیٗ ُ٘يٌی ؿىبٍ وَى‪ ٜ‬ای؟‬
‫ٌفز‪:‬‬
‫پیص حضطت کاى تَز اًجام ها‬ ‫حاغل آى آهس حمیمت ًام ها‬
‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬

‫(ٔظ‪ٛٙ‬ی ٔٮ‪ٛٙ‬ی ك‪َ٢‬ر ٔ‪ٛ‬ال٘ب)‬

‫‪52‬‬
 ‫تريیج فرَىگ کمک بٍ َمدیگر بدين َیچ گًوٍ چشم داشتی‪.‬‬

‫‪5222 2912 2428 6243‬‬ ‫ثب٘ه دبٕبٌٍبى‬

‫‪6274 8811 1252 2425‬‬ ‫ثب٘ه وبٍآفَیٗ‬

‫‪6124 3372 5859 1544‬‬ ‫ثب٘ه ّٔز‬

‫کٍ ایسد در بیاباوت دَد باز‬ ‫تً ویکی میکه ي در دجلٍ اوداز‬

‫‪53‬‬
‫ٔب ثمی ه‪ٛ‬ى إشو‪ٛ‬اٖ ‪ٍ ٚ‬ی‪ ٝٚ‬ای‬ ‫ای ثَاىٍ س‪ ٕٝٞ ٛ‬ا٘يی‪ ٝٚ‬ای‬

‫مُم ایه ویست كٍ االن چٍ َستی ي چٍ كاری می كىی‪.‬‬

‫می كىی‪.‬‬ ‫است كٍ االن بٍ چٍ چیسی فکر‬ ‫ایه‬ ‫مُم‬

‫‪54‬‬