KATUTURAN

PAGSASALING-WIKA
Ø Ito ang paglipat sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na katumbas na diwa at estilong nasa
wikang Isinasalin

(Santiago)
Ø Isang paraan ng paglalapat ng
katumbas na kahulugan ng
isang wika (isinalin) ng
tinutumbasang kahulugan sa
ibang wika (pinagsasalinan)

Ø Ang pagsasalingwika ay muling

paglalahad sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na natural na katumbas ng
orihinal – ang mensaheng isinasaad ng
wika, una’y batay sa kahulugan, at
ikalawa’y batay sa istilo (Eugene Nida at
Charles Taber:1969)
 Ø Ang pagsasalin ay isang gawaing
binubuo ng pagtatangkang
palitan ang isang nakasulat na
mensahe sa isang wika ng gayon
ding mensahe sa ibang wika.
(Peter Newmark, 1988)

Ø Ang pagsasalin ay isang prosesong

komunikatibo na naganap sa loob ng isang
kontekstong panlipunan (Hatim at I.
Mason)
St.Jerome
♥ Ang totoong pangalan niya ay
Eusebius Hieronymus
Sophronius.
♥ Siya ay pinanganak sa Stridone-
Zrenj (347).
♥ Siya ay isang doctor of the
church, theologian, writer and
historian.
♥ Nag-aral siya sa Roma, kung
saan ang kanyang guro ay si
Aelius Donatus.
♥ Doon dumaan siya sa standard
course of studies classical
literature and rhetoric.
♥ Siya ay bininyagan ni Pope
Liberius, sa taong 366.
 • Nagsimulang magkaroon ng
sistematiko at maayos na mga
simulain at panuntunan ng
pagsasaling wika sa panahon niya nang
ihanda niya ang “Bagong Tipan ng
Bibliya” sa atas ni Papa Damaso. Sinunod
niyang simulain at panuntunan ng
pagsasaling wika ang “diwa sa diwa” at
hindi “salita sa salita”.
vNang pumalit ang Amerika sa España bilang
mananakop ng Pilipinas, nagbago na rin ang
papel na ginagampanan ng pagsasaling
wika.
vKung ang pangunahing paraang ginamit noong
panahon ng Kastila ay krus o relihiyon para
masakop ang Pilipinas; edukasyon naman ang
kinasangkapan ng mga Amerikano. Ang mga
Pilipino ay napilitang pag-aaralan ang
pagsasalita at pagsulat sa Ingles.
1. Nagkakaroon ng mga kaalaman at mga
karunungang nababasa at napag-aaralan na
naisulat sa iba’t ibang wika.

2. Napapahalagahan ang ang aspekto ng kasaysayan

at kultura ng iba’t ibang lipunan at lahi ng iba’t
ibang bansa sa mga partikular na panahon

3. Mas kapaki-pakinabang sa pagtuturo ng mga paksa

at asignaturang malapit na kaugnay ng mga
karanasan, kapaligiran, ugali at kaasalan ng mga
mag-aaral.
 1. kailangang maunawaan ang bawat himaymay ng
kahulugan ng salita, gamitin ang anyo ng mga
pananalitang ng nakararami.

2. Pag-isipan at suriin ang angkop na

salitang gagamitin sa salin

3. Kung may alinlangan sa kahulugan

gumamit ng diksyunaryo kung
kinakailangan
a) malaking tulong para masapol ang
konseptong napapaloob

b) Nagkakaroon ng iba’t ibang paraan ng

pagsasalin ng parirala, pangungusap,
talataan, idyoma at tula
a) Ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman ay
makatutulong para masapol ang tunay na nais
paratingin ng teksto.
b) Magsaliksik para makatipon ng iba pang
impormasyon para mas lumawak ang kaalaman
na malaking tulong sa magiging bisa at
kahusayan ng salin
c) Kailangang ganap na ng
tagapagsalin ang nilalaman at intensyon ng awtor
ng akdang isinasalin.
 Sapat na kaalaman sa kultura ng
dalawang bansang kaugnay sa
pagsasalin

a) Tandaan na ang wika ng isang bansa ay laging nakabuhol sa

kanyang kultura.
b) Kung ano ang mga kahulugang sangkot sa kahulugan ng mga
salita
Hal: Ingles Filipino
rice rice
1. He plants rice : (palay) 1. Nagtatanim siya ng palay.
2. He cooks rice: (bigas) 2. Bumili siya ng bigas.
3. He eats some rice: (kanin) 3. Nagluto siya ng kanin.
4. Kumain siya ng bahaw.
5. Nagluto si nanay ng
malagkit.
 5. Sapat na kalaman sa gramatika
ng dalawang wikang kaugnay sa
pagsasalin

a) Alamin ang istuktura o ayos ng pangungusap ng isasalin

(Ingles) para maiakma sa wikang pagsasalinan (Filipino)
Hal: Ingles Filipino
1. Ayos ng pangungusap
v Subject + Predicate Panaguri + Paksa
Paksa + panaguri
2. Pagpaparami ng pangngalan
v Mouse mice daga mga daga
kiss kisses halik mga halik
3. Impleksiyon ng pandiwa – natapos na ba ang kilos,
ipinagpapatuloy pa o binabalak pa lang gawin ang aksyon.
1. Suriin kung ang pangungusap nito ay Malaya o
pormula.
– Pormula – hindi nagbabago ang anyo
Halimbawa: How do you do?
Salin: Kumusta Ka?
• Malaya – paiba-iba ng anyo
Halimbawa: Rizal started writing poems at an
early age.
Salin:
1.1. Bata pa lamang ay nagsimula na si Rizal sa
pagsusulat ng mga tula.
1.2 Si Rizal ay bata pa nang simulan ang
pasusulat ng mga tula.
1.3 Sinimulan ni Rizal ang pagsusulat ng mga
tula nang siya’y bata pa.

20
2. Huwag ipagwalang-bahala ang maraming
kahulugan ng salita, mag-ingay kung may
madadagdag na salita o parirala dahil
maaaring makapekto sa kahulugan ng salita.
Halimbawa:
He is learned.
learned – marunong, natuto
** Siya ay marunong.
** Siya ay natuto.

He knows how to swim.

** Siya ay marunong lumangoy.
** Alam niya kung paano ang
lumangoy.
3. Suriin kung ang pangungusap ay
idiyomatiko o kawikaan - katulad din ng
pormula na diwa ang isinasalin at hindi
salita.

Hal: give thanks - magpasalamat

To give birth to – manganak
To give up to the enemy – sumuko sa
kaaway
To give away – magpaubaya
To give ear – pakinggan

22
 Run across – nakasalubong
Run after – habulin, tugisin
Run short – kapusin, kulangin
Run over – sagasaan

4. Ang salin ay dapat pinakamalapit sa

diwa, isipan o damdaming taglay ng
orihinal.

5. Kunin ang pinakamalapit na kahulugan

ng salita, parirala kung ang diwa ay
maisasalin nang literal.
6. Isama ang pandiwa, pang-uri, pang-abay at
pangngalan sa pagsasalin bagaman maaaring
mapalipat ng posisyon o kinalagyan sa
pangungusap.
Hal: jumped –tumalon jumping-tumatalon
mountains – mga bundok
mountain- bundok

7. Sundin ang kinaugaliang paraan ng

pagpapahayag sa wikang pinagsasalinan.
Halimbawa:
Ingles: Subject + verb
Filipino : Panaguri + Paksa
Paksa + Panaguri
24
8.Sikaping maging maugnayin
(consistent) o isang salin lamang ang
gamitin sa bawat salitang tinatapatan
(Pamfilo Catacataca)

9. Tiyaking ang salin ay may natural na

“tunog” o “daloy” o istilo ng wikang
pinagsasalinan.

This sentence will be translated from

English to Filipino. – Ang pangugusap na
ito ay isasalin mula Ingles sa Filipino.
Ipaliwanag Kung paano
isasakatuparan ang pahayag sa
ibaba.

Ayon kay Dr. Jose VillaPanganiban

(Dating Direktor ng Surian ng
Wikang Pambansa):
Ang tuntuning panlahat sa
pagsasalingwika ay ang
MALAYANG PAGSASALIN
Sa malayang pagsasalin kailangang:

1. Maunawaan muna ng nagsasalin

ang kahulugan ng orihinal na teksto.
2. Mabuting pag-unawa sa mga
kahulugang Tagalog (o wikang
pinagsasalinan) at mga katangian
sa pagpapahayag sa wikang ito
3. Kahusayan sa balarila at
retorika upang ang mga
pangungusap ay maging
maluwag at magaang basahin o
bigkasin
4. Dumaan ang nagsasalita sa
literal na salin bago gawing diwa
sa diwa upang makita muna ang
di-wastong ayos.
– Sa ganitong paraan, nakikita muna
kung ano ang mga nararapat ituwid
Halimbawa:
Orihinal:
Honor, affluence, and pleasure
seduce the heart.
Saling literal:
Karangalan, kariwasaan at
kasayahan naghahaling ng puso.
Saling malaya:
Panghaling sa puso ang karangalan,
kariwasaan at kasayahan.