PAGSASALING - WIKA

“Ang pagsasaling-wika ay isang proseso kung saan ang isang pahayag,

pasalita man o pasulat, ay nagaganap sa isang wika at ipinapalagay na may
katulad ding kahulugan sa isang dati nang umiiral na pahayag sa ibang wika.” 

Ayon kay C. Rabin , 1958:

“Ang pagsasaling-wika ay muling paglalahad sa pinagsalinang wika ng

pinakamalapit na natural na katumbas ng orihinal ang mensaheng isinasaad ng
wika, una;y batay sa kahulugan, at ikalawa’y batay sa istilo.”

Ayon kay E. Nida, 1959/1966

Sa simpleng salita, 

“Ang pagsasaling-wika ay ang pagsasalin o paglilipat sa pinakamalapit na

katumbas na mensahe ng tekstong isinalin sa wika o
diyalektong pinagsasalinan.”
Ang Kasaysayan ng Pagsasaling-wika

 Sa Europa, ang kinikilalang unang tagasaling-wika ay si Andronicus, isang

Griyego. Isinalin niya nang patula sa Latin ang Odyssey ni Homer.
 Dakong ikalabindalawang siglo sinasabing nagsimula ang pagsasalin ng Bibliya.
 Sa panahon ng unang Elizabeth nagsimula ang pagsasaling-wika sa Inglatera
samantalang ang pinakatuktok naman ng larangang ito ay sa panahon ng
ikalawang Elizabeth. 
 Ang pambansang diwang nangingibabaw ng panahong iyon ay pakikipagsapalaran
at pananampalataya.
Mga Salin ng Bibliya:
• Aramaic – wika ng kauna-unahang teksto ng Matandang Tipan
• Griyeyo – salin ni Origen noong ikatlong siglo na nakilala sa Septuagint
• Latin – salin ni Jerome noong ikaapat na siglo
 •

Mga Tao Sa Likod Ng Pagsasaling-wika

•Dakilang salin
Jerome sa Latin
Luther sa Aleman
Haring James sa Ingles: Authorized Version
John Wycliffe – kauna-unahang nagsalin ng Bibliya sa wikang
Ingles noong ikalabing – apat na siglo
•Dalawang edisyon:
1382: Nicholas
1390: inedit ni John Purvey
• 
 Jacques Amyot – “Prinsipe ng Pagsasaling-Wika”
•    -Lives of Famous Greek and Romans ni Plutarch

 Thomas Shelton – isinalin ang Don Quixote

 William Tyndale – pagsasalin sa Ingles ng Biblia buhat sa
wikang Griyego na salin naman ni Erasmus
 John Rogers – ipinagpatuloy ang hindi natapos na salin ni
Tyndale
 Richard Taverner – nirebisa ang salin ni John Rogers
 Kahalagahan Ng Pagsasaling-wika

Malaki ang papel na ginampanan ng pagsasaling-wika sa paglaganap ng

Kristiyanismo sa ating bansa.

1. Pinag-aralan ng mga Kastila ang mga wika sa Pilipinas upang maisalin nila
sa  wikang nauunawaan ng mga katutubo ang mga doktrina ng
Kristiyanismo, nang sa gayon ay mapalaganap ang kanilang
pananampalataya.  

2. Pagtatamo ng kalayaan ng ating bansa

Ang mga propagandista na palibhasa’y aral sa wikang Kastila ay nagsisulat sa

wikang Kastila kaya’t ang kanilang mga akda ay kinakailangang isalin sa mga
katutubong-wika sa Pilipinas upang lumagaganap ang kanilang mga prinsipyo
at kaisipan.  
3. Sinalin ang mga bantog na dula sa daigdig upang makapang-
aliw sa mga Pilipino noong panahon ng digmaan.
Nagamit nang panahon ng digman ang pagsasalin upang bakahin
ang pangamba na naghahari sa mamamayan.  
4. Ang pakikibaka sa larangan ng agham at teknolohiya
Kung nais nating sumulong ang ating ekonomiya ay kinakailangan
ding sumulong ang ating wika, agham at teknolohiya.
Kinakailangang maging mabilis ang pagtuturo ng mga kaalaman na
nauukol dito. Matutugunan natin ito kung maisasalin sa wikang
madaling nauunawaang ng mga Filipino ang mga aklat, pamplet,
papel pananaliksik, artikulo, at iba pang babasahin na nauukol sa
agham at teknolohiya.
 Pamantayan sa Pagsasalin-wika
1. Alamin ang paksa ng isasalin 
 Magbasa o magsaliksik
 Pag-aralan ito upang magkaroon nang mas malawak na kaalaman sa
paksa ng tekstong isasalin

2.Basahin ng ilang beses ang tekstong isasalin 

• Tiyaking naunawaan ang nilalaman ng teksto upang makayanan ng
ipaliwanag o isalaysay kahit wala ang orihinal sa iyong harapan
 Tandaang dapat paring manatili ang mensaheng ipinapahiwatig kaya’t
hindi mo dapat palitan o bawasan ang ideyang isasalin.
3. Tandaang ang isasalin ay ang kahulugan o mensahe at hindi lang mga salita
 Ang malawak na kaalaman ay nakatutulong ng isang tagapagsalin sa wikang isasalin at
wikang pagsasalinan.
 Hindi sapat na basta-bastang tumbasan ang mga salita sa teksto.
 Huwag maging palaging literal, isaalang-alang na ang magiging kalabasan ng isinalin ay
maipapalabas pa rin ang tunay na diwa.
4.Piliin ang mga salita at pariralang madaling maunawaan ng mambabasa 
 Gumamit ng mga salitang lubos na nauunawaan mo gayundin ay nauunawaan ng mga
mambabasa upang higit na maging malapit ang orihinal sa salin.
5. Ipabasa sa isang eksperto sa wikang pinagsalinan o sa isang katutubong
nagsasalita ng wika ang iyong isinalin
 Ipabasa ang isinalin sa isang eksperto upang mabigyang-puna ang paraan ng
pagkasalin at masabi kung naaangkop na sa konstekto ng isang taong likas na
gumagamit ng wika.
7. Isaalang-alang ang iyong kaalaman sa genre ng akdang isasalin 
 Alamin ang genre na kinabibilangan ng isasalin.
 Halimbawa, hindi makapagsasalin ng isang tula ang isang taong walang
gaanong alam sa matalinghagang salita at mga tayutay na karaniwang
ginagamit sa isang tula at ang kaalaman ukol sa magkakatugmang salita lalo
na kung may sukat at tugma
 Kung tula ang sinasalin, tula parin ang kalalabasan at hindi prosa
 Pagsikapang mapanatili ang sukat at tugma ng orihinal.
8. . Isaalang-alang ang kultura at konstekto ng wikang isasalin at ng
pagsasalinan 
 Dapat bigyang pansin ng magsasalin ang paraan ng pagsasaayos dahil
maaring naiiba ang nakasanayan sa orihinal na wika at sa pagsasalinang
wika.
KAHULUGAN NG PAGSASALING-WIKA

 Paglilipat ng isang teksto sa pinakamalapit na diwa mula sa panimulaang wika papunta

sa tunguhang wika.

 simulain at panuntunan ng pagsasaling wika ang “diwa sa diwa” at hindi “salita sa

salita”.

Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang Tagapagsalin

1. Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot sa Pagsasalin

A.) Sapat na kaalaman sa gramatika ng dalawang wikang kasangkot sa pagsasalin

a. kailangang maunawaan ang bawat himaymay ng kahulugan ng salita, gamitin ang

anyo ng mga pananalitang karaniwang ginagamit ng nakararami.

b. Pag-isipan at suriin ang angkop na salitang gagamitin sa salin

c. Kung may alinlangan sa kahulugan gumamit ng diksyunaryo kung kinakailangan

2. Sapat na kakayahan sa pampanitikang paraan ng pagpapahayag.
• a) malaking tulong para masapol ang konseptong napapaloob
• b) Nagkakaroon ng iba’t ibang paraan ng pagsasalin ng parirala,
pangungusap, talataan, idyoma at tula
3. Sapat na kaalaman sa paksang isasalin
a) Ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman ay makatutulong para
masapol ang tunay na nais paratingin ng teksto.
b) Magsaliksik para makatipon ng iba pang impormasyon para mas
lumawak ang kaalaman na malaking tulong sa magiging bisa at
kahusayan ng salin
c) Kailangang ganap na maunawaan ng tagapagsalin ang nilalaman at
intensyon ng awtor ng akdang isinasalin.
4. Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansang kaugnay sa pagsasalin
a) Tandaan na ang wika ng isang bansa ay laging nakabuhol sa kanyang
kultura.
b)Kung ano ang mga kahulugang sangkot sa kahulugan ng mga salita
•Hal:Ingles Filipino
rice rice
1. He plants rice : (palay) 1. Nagtatanim siya ng palay.
2. He cooks rice: (bigas) 2. Nagluto siya ng kanin
3. He eats some rice: (kanin) 3. Kumain siya ng bahaw
4. My mother cooked glutinous rice : 4. Nagluto si Nanay ng malagkit (malagkit)
5. Sapat na kalaman sa gramatika ng dalawang wikang kaugnay sa
pagsasalin
a) Alamin ang istuktura o ayos ng pangungusap ng isasalin (Ingles) para
maiakma sa wikang pagsasalinan (Filipino)
Hal: Ingles Filipino
1. Ayos ng pangungusap
Subject + Predicate Panaguri + Paksa
Paksa + panaguri
2. Pagpaparami ng pangngalan
Mouse mice daga mga daga
kiss kisses halik mga halik
3. Impleksiyon ng pandiwa – natapos na ba ang kilos,
ipinagpapatuloy pa o binabalak pa lang gawin ang aksyon.
Mga Nagsasalungatang Paraan sa Pagsasaling –wika
1.
“ Salita” laban sa “Diwa”
2. Himig- orihinal” laban sa “Himig – salin”
3. Estilo ng Awtor” laban sa ” Estilo ng Tagapagsalin”
4. “Panahon ng Awtor” laban sa “Panahon ngTagapagsalin
5. “Maaaring Baguhin” laban sa “Hindi Maaaring Baguhin”
6. “Tula-sa-Tula” laban sa “Tula-sa-Prosa”
•