Professional Documents
Culture Documents
PAGTALAKAY
Resulta ng Pagsalin mula sa Pagpili sa Tagalog sa 5 Yugto
1. Ang paggamit ng Bernakular ay hindi katumbas ng eriliya, sa pagsasalin
ang ekspresyon ng Divine Will mula sa latin lamang ito naitatawid kundi sa
halaga ng mensaheng inihahatid nito.
2. Ang paggamit ng bernakular. Archaic-Arkayk
3. Reimbensyon ng bernakular ay pagpapatunay na may kakayahan nito sa
“translatability.”
4. Translatability ang magbibigay ng daan sa pagiging lenggwahe ng
impyerno.
5. Ang proyekto ng mga misyonero sa dominasyon sa mga wika ng mga
katutubo.
Pagsasalin at Kolonisasyon
Ang pagtuturo ng Banal na salita sa bernakular ay realisasyon ng vision
ng mga misyunero.
Sa bernakular na wika natatawid ang “Sacred Sign”
Naisasakatuparan ang subordinasyon.
Ang kaganapan ng paglilipat-loob sa pamamagitan ng pagsasalin ay
kinakatawan ng mga ritwal.
Rerepetisyon ng halaga ng kamatayan ni Kristo at muling pagkabuhay.
(submission)
Magkatimbang na halaga ng ritwal at pagsasalin.
Usapin sa Pagsasalin
Sa pagsasalin sa wikang Ingles kailangan ang Mastery.
3 Uri ng Pagsaasalin
1. Hindi Mabuting Salin (Bad Translation) - Nagpapamahayag ng
kakulangan sap ag-unawa sa orihinal.
2. Mabuting Salin (Good Translation) - Ganap na pagkaunawa sa ideya ng
pagsasaling alam ang wika ng pagsasalin
3. Pinakamahusay na Pagsasalin (Excellent Translation) - Wari isinulat
sa kinasangkapang wika ang isinalin.
Mahalagang dapat isaalang-alang kaugnay ng pagsasalin.
“Balahura sa Wika”
Pidgin - ito ay ang wika kung saan pinaghalo ang dalawa o higit pang wika. Ito
ay isang wika na walang pormal na estraktura. Ginagamit din ito ng dalawang
indibidwal na may magkaibang wika. Umaasa sila sa mga make shift na salita o
pansamantalang wika.
Mga Halimbawa:
1. Ikaw aral mabuti para ikaw kuha taas grado (mag-aral ka ng mabuti para
makakuha ka ng mataas na grado)
2. Ako kita ganda babae (Nakakita ako ng magandang babae)
3. I no no ( I don't know)
Ang wikang Chavacano ng Zamboanga ay nagsimula bilang isang pidgin-ito
ay pinaghalong wikang Kastila at mga wikang Filipino (Binisaya at Tagalog). Sa
ngayon ang wikang Chavacano ay itinuturing na bilang isang Creole.
Jejemon - ito ay nag-ugat sa mga salitang kalye na nang naglaon ay sumikat sa
mga text messages at social media. Inilalarawan ito bilang talahulugang urban
na inilalarawan bilang mga tao na kayang ibahin ang salita sa hindi na
maintindihan na punto. Ang Jejenese ay sosyalekto ng mga Jejemon, ito ay mga
salitang Taglish. Jejebet naman ang tawag sa kanilang alpabeto.
Mga Halimbawa:
1. J3j3mon
2. Fre@k
3. Bhoszz
4. PhOw
5. MusZtaH
2. Aktuwal na Pagsasalin
Tandaan ang mga ito:Ang mga hakbang na ito ay maaring magamit ayon sa
prioridad o diskarte ng magsasalin.
2.1 Pagtutumbas
May dalawang Yugto ito:
a. Ang paghahanap ng pantumbas na salita mula sa kasalukuyang
paggamit ng wikang Filipino
b. Ang pagtuklas ng pagtumbas mula sa ibang katutubong wika ng
Pilipinas.
2.2 Panghihiram
Wikang Espanyol ang unang hiram na sunod ang wikang Ingles
Tandaan: May tatlong pagkakataong hiniram nang walang pagbabago ang mga
salita mula sa Ingles. (Atograpiyang Pambansa ng KWF)
a. Mga pangngalang pantangi na hiram sa wikang banyaga
b. Mga katawagang siyentipiko at teknikal
c. Mga salita na mahirap dagliang ireispel o nakakapagdulot ng
kalituhan kapag binaybay.
Mga Halimbawa:
Banyuhay - metamorphosis
Takdang-aralin - assignment
Askal - asong kalye
Tapsilog - Tapa, sinangag at itlog
Baskil - Basang kili-kili
3. Ebalwasyon
II. Mga Uri ng Pagsasalin
1. Pagsasaling Pampanitikan
- tinatawag ng pagsasaling pampanitikan ang paghuhulog ng mga
malikhaing panulat o akdang pampanitikan gaya ng pagsusulat ng
tula,maikling kwento,nobela,dula, at sanaysay, at sa kabuuan,
nagsasangkot sa pagsasalin ng paksa, estilo at epekto ng gamit ng
salita.
2. Pagsasaling Teknikal
- Tuwiran itong may kinalaman sa mga siyensya, pangkalikasan man
o panlipunan at sa mga disiplinang akademiko na nangangailangan
ng angkop na espesyalisadong wika gaya ng
matematika/siyensang
pangkalikasan,teknolohiya,medisina,administrasyong
publiko,batas,komersiyo isports,pagtataya ng panahon,sining at
relihiyon.
2.) PAGSASALIN
“Instrumento ang pagsasalin sa pagpapakilala ng kultura. Tagapaghatid
ito ng katotohanan at kasangkapan sa pag-unlad” (Silapan, 1998)
“Interpretasyon lamang ng orihinal na teksto. Isa itong katotohanan
sapagkat kung ano ang pagkakaunawa sa orihinal na wika ay siyang isasatitik”
(Biguenet)
4. Teorya
Paalaala sa pagsasaling wika, “Ang mahusay na teorya ay bunga ng
mgag kaalamang danas sa pagsasagawa o prakrika, gayon din naman ang
mabungang praktika ay mula sa masinop na pinagbabatayang teorya”.
“Nagpapakita ng mga posibleng paraan ng iba’t ibang argumento para sa
laban sa paggamit ng isang paran sa isang particular na konteksto” (Nolasco,
1998)
“Humay ng mga konsepto na naglalayoong magsilbing gabay at magpabuti
sa praktika. Gabay ng mabuting batayan sa pagpapasyang paiiralin na proseso
ng isang particular na teksto” (Batnag, 2009)
Morpemang A at O - Ang morpema ay ang pinakamaliit na yunit ng salita
na nagtataglay ng kahulugan. Ang morpemang ponema na /a/ at /o/ ay
nakakapagpabago ng kahulugan (kasarian).
Mga Halimbawa:
-Gobernador -Gobernadora
-Konsehal -Konsehala
-Kapitan -Kapitana
-Abogado -Abogada
-Doktor -Doktora
4. Ang uri ng wikang ito ay nag ugat sa mga salitang pidgin at ang pinaghalong
wikang Kastila at Tagalog
A. Eupimismo
B. Pidgin
C. Chavacano
D. Jejemon
5. Tintawag din itong badyang pampalubag loo sapagkat ang layunin nito ay
pagaanin ang bigat ng isang salita o termino.
A. Eupimismo
B. Pidgin
C. Chavacano
D. Jejemon
7. Ito ang uri nang pagsasalin ginagamit kung ang salita ay pangngalang
pantangi ng banyaga, katawagang siyentipiko o teknikal at mahirap daigliang
i-reespel.
A. Pagtutumbas
B. Panghihiram
C. Paghahanda
D. Pagpapaigsi
9. Tinatawag ding "neolohismo" . Proseso kung saan ang isang salita o termino
ay maaaring nasa proseso nang pagpasok sa pangkaraniwang gamit.
A. Bagong hulog
B. Hiram salin
C. Bagong pagbuo
D. Bagong pagbigkas
10. Mga salitang hiniram mula sa ibang lengguwahe na literal na isinasalin ang
bawat salita
A. Bagong hulog
B. Hiram salin
C. Bagong pagbuo
D. Bagong pagbigkas
11. Isang uri ng pagsasalin kung saan ito ay may kinalaman sa siyensya,
pangkalikasan man o panlipunan at sa mga disiplinang akademiko na
nangangailangan ng angkop na espesyalisadong wika.
A. Pagsasaling teknikal
B. Pagsasaling siyentipiko
C. Pagsasaling pang agham
D. Pagsasaling kultural
TAMA o MALI
13. Sa pagsasalin, nangangailangan na mayroong tiyak na layunin ang
magsasalin.
14. Hindi na kailangang malaman kung anong uri ng teksto ang isasalin
sapagkat may magkakaiba naman itong interpretasyon
15. Ayon kay Nolasco (1998), "Ang nagkokondisyon ng isipan ang mga ito ay
maaaring ihiwalay sa indibidwal na kultura ng komunidad na nagsasalita ng
nasabing wika”
Mga Sagot sa Paunang Pagsusulit
1. A
2. D Mga Sagot sa Ikalawang
3. B Pagsusulit
4. C 1. C
5. D 2. D
6. B 3. B
7. A 4. C
8. C 5. A
9. A 6. A
10. D 7. B
11. C 8. D
12. B 9. C
13. A 10. B
14. B 11. A
15. B 12. A
13. Tama
14. Mali
15. Mali