You are on page 1of 20

============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln=sf]

ljlgod–@)&@
============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln=;+rfng ug{ jg]sf] ljlgod

k|:tfjgf
;xsf/L l;4fGt cg';f/ lgDg cfo ePsf ;j{;fwf/0f JolQmx?nfO{ zLkd"ns cfo cfh{g sfo{qmd
nufot cGo sfo{qmdx?df ;l/s u/fO{ pgLx?sf] cfly{s, ;fdflhs cj:yfnfO{ ;'b[9 agfpg] p2]Zon]
;'l$s/)f ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln=u7g u/L ;+rfng ug{ jf~5lgo ePsf]n] ;xsf/L P]g, @)$*
sf] bkmf !@ sf] pkbkmf -!_ n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L ============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L
;+:yf ln= sf] ldlt @)&@.=============== df a;]sf] k|f/lDes e]nfn] of] ljlgod th'{df u/L ldlt
@)&@.================== ut]sf] bf]>f] k|f/lDes e]nfn] ;j{;Ddtaf6 kfl/t u/]sf] 5 .
kl/R5]b !
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/DeM
-s_ o; ljlgodsf] gfdM ============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln= sf] ljlgod–
@)&@ /x]sf] 5 .
-v_ of] ljlgod /lhi6f/n] :jLs[t u/]kl5 t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= ;+:yfsf] gfd / 7]ufgfM
-s_ o; ;+:yfsf] gfdM ============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln= /xg]5 . c+u|]hLdf
(……………………………… MULTIPURPOSE CO-OPERATIVE LIMITED)
/xg]5 .
-v_ o; ;+:yfsf] 7]ufgf sf7df8f}+ lhNnfsf] ======================================== df x'g]5 . 7]ufgf
kl/jt{g ePdf btf{ ePsf] sfof{nodf ;ft lbg leq ;"rgf lbOg]5 .

#= sfo{If]qM ;+:yfsf] sfo{If]q ========================================== e/L /xg]5 .


$= kl/efiffM
ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df, o; ljlgoddf pNn]v eP jdf]lhd x'g]5 .
-s_ æ;b:o Æ eGgfn] o; ljlgod jdf]lhd k|j]z z'Ns lt/L z]o/ vl/b u/L ;b:otf k|fKt
u/]sf] JolQmnfO{ ;Demg' kb{5 .
-v_ æz]o/ Æ eGgfn] ;+:yfsf] z]o/ k"+hLsf] ljeflht c+znfO{ hgfp+5 .
-u_ æz]o/ k|df0fkqÆ eGgfn] z]o/ vl/b ug]{ JolQmnfO{ ;f] jfkt ;+:yfjf6 lbOPsf] lg:;fnfO{
;Demg' k5{ .
-3_ æ;+rfnsÆ eGgfn] o; ljlgod jdf]lhd lgjf{lrt ;+:yfsf ;+rfnsnfO{ ;Demg'k5{ ,;f]
zJbn] cWoIf, pkfWoIf, sf]iffWoIf / ;lrjnfO{ ;d]t hgfpg]5 .
-ª_ æ;ldltÆ eGgfn] ;+:yfsf] ;+rfns ;ldltnfO{ ;Demg'k5{ .
-r_ æpk ;ldltÆ eGgfn] ;+:yf4f/f o; ljlgod jdf]lhd s'g} lglZrt sfo{ tyf cjlw tf]sL
u7g ul/Psf] pk;ldlt ;d]tnfO{ ;Demg' k5{ .
-5_ æ/lhi6«f/Æ eGgfn] ;xsf/L ljefusf /lhi6«f/ jf lghjf6 clwsf/ k|fKt clwsf/LnfO{
hgfpg] 5 .
-h_ æP]gÆ eGgfn] ;xsf/L P]g, @)$* ;Demg'k5{ .
-em_ ælgodfjnLÆ eGgfn] ;xsf/L lgodfjnL @)$( ;Demg' k5{ .
-`_ æljlgodÆ eGgfn] ============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln= sf] ljlgod–
@)&@ nfO{ ;Demg' k5{ .
-6_ æ;+:yfÆ eGgfn] ============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln= nfO{ ;Demg' k5{ .
%= ;+:yf ;+ul7t ;+:yf x'g] M
-s_ ;+:yf cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf Ps :jzfl;t ;+:yf x'g]5 .
-v_ o;sf] ;j} sfdsfh k|dfl0ft ug{sf nflu cg';"lr ! df pNn]v ul/P cg';f/ cfkm\gf] 5'6[}
lrGx c+lst 5fk /xg]5 .
-u_ of] 5fk ;+rfns ;ldltjf6 clwsf/ k|fKt JolStsf] lhDdfdf /xg]5 .
-3_ ;+:yfn] JolSt ;/x rn crn ;DklQ k|fKt ug{, pkef]u ug{ / s'g} k|sf/n] aGbf]j:t ug{
;Sg]5 .
-ª_ ;+:yfn] JolSt ;/x cfkm\gf] gfdjf6 gfln; ph"/ ug{ / ;f] pk/ klg ;f]xL gfdaf6
gfln; ph"/ nfUg ;Sg]5 .
^= p2]ZoM
;+:yfsf] lgDg p2]Zox? x'g]5M
-s_ ;+:yfdf ;+nUg ;b:ox? / hg;d"bfoaLr :jfjnDag, kf/:kl/s ;xof]u Pj+
ldtJolotfsf] clea[l4 ug]{ afgL kj4{g ug]{ .
-v_ cfTdlge{/tf tyf cfTdljZjf; ;DaGwL wf/0ff af/] ;b:ox?nfO{ pTk|]l/t ug]{ .
-u_ ;b:ox?nfO{ cfo cfh{g Ifdtfdf a[l4 ug{sf nflu cfjZos d2t / hfgsf/L pknAw
u/fpg] .
-3_ ;fwf/0f hgtfsf cfly{s cj:yfsf] ljsf; / k|j4{gdf ;dlk{t /fli6«o tyf cGt/fli6«o
;+u7gx?sf] bfFhf]df k'UGf] p2]Zo lnO{ ul7t s]lGb|o ;+:yfsf] ;b:otf u|x0f ug]{ .
-8_ bft[ ;+:yfx?af6 s'g} zt{ g/fvL k|fKt x'g] cg'bfg :jLsf/ ug]{ .
-r_ cfˆgf] p2]Zo k"/f ug{sf nflu ;dfg p2]Zo ePsf :yfgLo, If]qLo, /fli6«o / cGt/fli6«o
;+u7gx?;Fu ;xof]ufTds efjgf /fVg] .
-5_ ;b:ox?sf] ;d"x / ljsf;sf] clwstd lxtnfO{ Wofgdf /fvL ;xsf/L P]g, lgox? / o;
ljlgoddf Joj:yf eP adf]lhd b}lgs sfo{ ;+rfngsf nflu rn, crn ;DklQ cfh{g
ug]{, qmo ljqmo ug]{, ljlgdo ug]{, x:tfGt/0f ug]{, w/f}6L /fVg], aGws /fVg] cflb sfo{ ug]{
-h_ ;+:yfsf] ljsf;sf nflu cfo cfh{g kl/of]hgf ;+rfng ug]{ .
-em_ ;dfhsf sdhf]/ ju{ / lgDg cfo ePsf JolQm jf ;d"xsf] cfly{s ;fdflhs pTyfgdf
;xof]u k'¥ofpg] .
-`_ k|rlnt sfg"g adf]lhd ;+:yfn] pkef]u ug{ kfpg] 5'6 tyf ;x'lnot ;'ljwfx?sf] pkef]u
ug]{ .
&= sfo{M
;+:yfsf] ljlgod ^ adf]lhdsf] p2]Zox? k|fKt ug{ b]xfo adf]lhdsf sfo{x? ug]{5 .
-s_ dlxnf lzIff tyf tflndx?sf] Joj:yf ug]{ .
-v_ ;xsf/L :s"n tyf sn]h ;+rfng ug]{ .
-u_ ;xsf/L c:ktfn tyf gl;{Ë xf]d ;+rfng ug]{ .
-3_ pkef]Uo a:t'sf] laqmL ljt/0f yf]s tyf v'b|f Jofkf/ ug]{ .
-8_ s[lif ;DaGwL sfo{ ug]{ tyf s[lif cf}hf/x?sf] a]rljvg ug]{ .
-r_ :jf:Yo ;DaGwL sfo{x? ug]{ .
-5_ k|zf]wgsf sfo{x? ug]{ / ljqmLsf nflu plrt ahf/ Joj:yfkg ug]{
-h_ l8kf6{d]G6n :6f]/ ;+rfng u/L ;]jf k'¥ofpg] .
-em_ ;+:yfsf] p2]Zo k|fKtLsf nflu cGo cfjZos sfo{ ug]{ .

dfly pNn]lvt p2]Zo cg';f/sf sfo{x? ;+rfng ug{ k|rlnt sfg"g jdf]lhd ;DjlGwt lgsfosf]
clu|d :jLs[tL lng'kg]{ ePdf :jLs[lt lnP/ jf ;Demf}tf ug{' kg]{ ePdf ;Demf}tf u/]/ dfq
sfo{ ;+rfng ul/g]5 .
kl/R5]b @
;b:otf
*= ;b:otfM
b]xfosf JolStx? ;+:yfsf ;b:o x'g]5g\ .
-s_ ;+:yf btf{sf] nflu /lhi6f/ ;dIf lgj]bg lbg] JolQmx?,
-v_ ;+:yf btf{ e} ;s]kl5 ;b:otf k|fKt ug]{ JolQmx? .

(= ;b:otfsf] nflu of]UotfM


!= ;b:osf] nflu b]xfodf pNn]v eP jdf]lhdsf] of]Uotf x'g' kg]{5 .
-s_ !* jif{ pd]/ k'u]sf] g]kfnL gful/s,
-v_ ;+:yfsf] sfo{If]q leq j;f]jf; ug'{sf ;fy} ;+:yfsf] ;]jf pkof]u ug]{ JolQm,
-u_ o; ljlgodsf] kfngf ug{ dGh'/ ug]{ JolQm,
-3_ k|rlnt P]g sfg"gn] cof]Uo g7xl/Psf] JolQm,
-ª_ sDtLdf Ps z]o/ v/Lb u/]sf] JolQm
-r_ rfnrng /fd|f] ePsf] .

@= ;+:yfsf] ;b:otf lngsf] nflu ;+rfns ;ldltaf6 lgwf{l/t u/]sf] vl/b ug]{ z]o/sf] /sd
/ k|j]z z'Ns ;+nUg u/L ;+rfns ;ldlt ;dIf tf]lsPsf] 9f+rf cg';f/ lgj]bg lbg' kb{5 .
o:tf] lgj]bg k/]kl5 ;ldltn] ;+:yfsf] ;b:otf lbg] jf glbg] lg0f{o ug]{5, ;b:otf glbg]
lg0f{o u/]df ;fwf/0f ;efdf k'g/fj]bg lbg ;lsg]5, o; ;DjGwdf ;fwf/0f ;efsf] lg0f{o
clGtd x'g]5 .

#= /flhgfdf lbO{ ;+:yfsf] ;b:otf ;dfKt ePsf] ;b:on] k'gM ;b:otf k|fKt ug{ rfx]df
;+:yfsf] ;b:otf ;dfKt ePsf] ldltn] Ps jif{ kl5 dfq ;b:otfsf] nflu lgj]bg lbg
;Sg]5 .
!)= k|j]z z'Ns
ljlgodsf] bkmf ( cg';f/ lgj]bg :jLsf/ ePsf] cj:yfdf lgj]bsn] k|j]z z'Ns ? !)).
-k5L lkmtf{ gx'g]_ j'emfpg' kg]{5 .

!!= ;b:otf sfod g/xg]M


b]xfodf pNn]v ePsf cj:yfdf s'g} JolQm ;+:yfsf] ;b:otf sfod /xg] 5}g .
-s_ d[To' ePdf,
-v_ sfg"gL ?kdf kfun jf c;Gt'lnt dl:tis ePsf] egL k|dfl0ft ePdf,
-u_ kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPdf,
-3_ lghn] cfkm\gf] kbjf6 lbPsf] /fhLgfdf :jLs[t ePdf,
-ª_ o; ljlgoddf Joj:yf eP jdf]lhd ;b:ojf6 lgisflzt ePdf,
-r_ ;+:yf 6f6 kN6]df jf lj36g ePdf,
-5_ ;b:otfsf] nflu ljlgodsf] bkmf ( df pNn]lvt of]Uotf g/x]df t/ dfly h] ;'s} s'/f
n]lvPsf] ePtfklg s'g} klg ;b:on] ;+:yf jf ;+3jf6 k|fKt u/]sf] C0f jf ;+:yf jf
;+3nfO{ ltg'{kg]{ jf+sL jSof}tf e'StfgL ug{ jf+sL /x]5 eg] To:tf] ;b:on] / To:tf]
;b:os]f tkm{jf6 lwtf] jf hdfgt j:g] c? s'g} ;b:on] ;+:yfsf] ;b:otfjf6 /fhLgfdf
ug{ kfpg] 5}g .
!@= ;b:osf] lgisfzgM
!= ;+rfns ;ldltn] lj:t[t 5fgljg kl5 s'g} ;b:on] lgDg sfdsf/jfxL u/]sf] kfOPdf
To:tf] ;b:onfO{ ;ldltsf] s'n ;b:o ;+Vofsf] b'O{ltxfO{ ax'dtn] lgisfzg ug{ ;Sg]5 .
-s_ ;+:yfsf] p2]Zo ljkl/t x'g] u/L hfgLhfgL s'g} sfo{ u/]df,
-v_ ljlgodsf] af/Daf/ pn+3g u/]df,

@= -s_ ;b:onfO{ lgisfzg ug'{ cl3 ;ldltn] ;DjlGwt ;b:onfO{ nfu]sf] cf/f]k
;DjGwdf :kli6s/0f lbg] / cf/f]ksf] v08g ug]{ cfjZos sfuhft cflb k|:t't
ug{ slDtdf #% lbgsf] Dofb lbg]5 . t/ 5fgljgsf] qmddf ;ldltsf] s"n ;b:o
;+Vofsf] b'O{ ltxfO{ ax'dtsf] lg0f{on] ;DjlGwt ;b:onfO{ lgnDjg u/L ;+:yfaf6
s'g} vf; ;]jf jf ;'ljwf pknJw ug{ gkfpg] u/L a9Ldf Ps jif{;Dd jGb]h
nufpg ;Sg]5 .
-v_ pkbkmf ! / @ cg';f/sf] lg0f{o pk/ lrQ gj'em]df ;b:on] ;fwf/0f ;efdf
k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 / o; ;DjGwdf ;fwf/0f ;efsf] ax'dtn] u/]sf] lg0f{o
clGtd x'g]5 .
!#= ;b:ojf6 /fhLgfdfM
;b:on] ;+:yfsf] ;b:otfjf6 /fhLgfdf lbg ;Sg]5 . lghsf] /fhLgfdf ;ldltjf6 :jLs[t eO{
;+:yfsf] ;b:otfjf6 x6]sf] JolQmn] k'gM ;b:otf k|fKt ug{ rfx]df To:tf] JolStnfO{ lghsf]
/fhLgfdf :jLs[t ePsf] ldltn] Ps jif{ kl5 dfq k'gM /Ltk"j{s ;+:yfdf lgj]bg lbPdf ;b:otf
k|bfg ug{ ;Sg]5 .

!$= ;b:otfsf] btf{ lstfjM


cg'\;"rL # jdf]lhdsf s'/fx? pNn]v x'g] u/L ;ldltn] ;b:ox?sf] btf{ lstfj v8f ug'{kg]{5 .

!%= ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/M


;+:yfsf] ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo jdf]lhd x'g]5g\ .
-s_ hlt;'s} z]o/ lnPtf klg Ps JolQm Psdtsf] cfwf/df dfq cfkm\gf] dtflwsf/ k|of]u ug{
kfpg] .
-v_ ;fwf/0f ;efjf6 lgjf{lrt eO{ ;+:yfsf] k|jGwsLo sfo{df efu lng] .
-u_ ;b:o Pj+ ;d"xsf] lxt / ljsf; sfo{df ;+rfnsnfO{ ;xof]u k'¥ofpg] .

!^= bfloTjM
-s_ ;b:osf] bfloTj cfkm"n] lnPsf] z]o/ /sd;Dd dfq l;dLt /xg]5 .
-v_ ;+:yfsf] ljlgodsf] kfngf ug'{ ;Dk"0f{ ;b:ox?sf] bfloTj /xg]5 .

kl/R5]b #
z]o/ k"+hL
!&= z]o/ k"FhL M
-!_ ;+:yfsf] s'n z]o/ k'FhL ===================== -cIf]?kL =========================_ x'g]5 . ;+:yfaf6
kF'hL ;+sngsf nflu k|lt z]o/ ?=!)).– sf] b/n] ================= yfg z]o/ hf/L ul/g]5 .
z]o/ ;b:ox?nfO{ laqmL ul/Psf] z]o/ /sdsf] cg'kft s"n z]o/k'FhL;+u slDtdf !M!) sf]
/xg] Joj:yf ;ldltn] ldnfpg]5 .
-@_ Ps ;b:on] ;+:yfsf] s'n e'QmfgL z]o/ k'FhLsf] @) k|ltztdf ga9fO{ z]o/ v/Lb ug{
;Sg]5g\ .
-#_ ;+:yfn] ;fj{hlgs ?kdf lj1fkg u/L z]o/ laqmL ug]{ 5}g .
-$_ ;+:yfn] csf]{ k|f/lDes ;xsf/L ;+:yfsf] z]o/ vl/b ug]{ 5}g .
t/ ;xsf/Lsf] l;4fGt adf]lhd ;xsf/L ;+:yfx? aLr cfk;L ;Demf}tf adf]lhd ;+o'Qm
?kdf s'g} sfo{qmd ;+rfng ug{ jf ;+:yfsf] lxtsf nflu cfly{s sf/f]jf/ ug{ ;lsg]5 .
-%_ ;+:yfn] jfl0fHo a}+s jf ljQLo ;+:yf jf cGo sDkgLsf] z]o/ vl/b ug]{ 5}g .
t/, ;xsf/L a}+s jf cfkm" ;b:o /x]sf] ;xsf/Lsf ;+3x?sf] z]o/ v/Lb u/L ;xsf/Lsf]
ljsfzdf of]ubfg k'¥ofpg]5 .
-^_ ;+:yfn] ;+slnt k'FhLsf] cfwf/df pk/f]Qmfg';f/sf] s'n z]o/k"FhLdf ;fwf/0f ;efaf6
cg'df]bg u/fpg] u/L l8lehg ;xsf/L sfof{nosf] :jLs[lt lnO{ k'FhL a[l4 ub}{ nfg ;Sg]5

!*= z]o/sf] k|df0fkqM


;+:yfn] ;b:ox?nfO{ z]o/ lnP jfkt cg';"rL $ adf]lhdsf] ;+:yfsf] 5fk nfu]sf] z]o/ k|df0f
kq lbg]5 / ;f] k|df0fkq x/fPdf jf gfl;Pdf ? !)). lt/L csf]{ k|df0fkq lbOg]5 .

!(= z]o/sf] x:tfGt/0f jf lkmtf{ M


!= s'g} ;b:on] cfkm\gf] cf+lzs jf k'/} z]o/ x:tfGt/0f ug{ rfx]df ;+:yfsf] ;b:o aGg
of]Uotf k'u]sf] s'g} JolStnfO{ x:tfGt/0f ug{ ;Sg]5 t/ x:tfGt/0f ug{ ;ldltsf] lnlvt
k'j{:jLs[tL cfjZos kg]{5 .
@= s'g} ;b:osf] /flhgfdf :jLs[t ePdf jf o;} ljlgoddf Joj:yf eP cg';f/ lgisflzt
ePdf lghn] nufgL u/]sf] z]o/ n]vfk/LIf0f kl5 dfq art jfkt kfpg' kg]{ /sd ;d]t
lx;fj u/L lkmtf{ lbOg]5 .
#= ;+:yfdf s'g} lgsfon] nufgL u/]sf] z]o/ /sd ;+:yf ;Ifd x'+b} uPkl5 qmlds ?kdf
lkmtf{ ub}{ hfg]5 .
@)= z]o/ /sdsf] xsM
-s_ ;+:yfdf hDdf u/]sf] s'g} klg k|sf/sf] /sd ;b:o hLljt /x'Gh]n;Dd c? s;}sf]
xsbfjL nfUg]5}g .
-v_ ;b:osf] dGh'/L k|fKt ug]{ JolQmsf] xs ;b:o :jo+sf] ;/x x'g]5 .
-u_ ;b:osf] d[To' ePdf lghn] OR5fPsf] JolQmsf] dfq xsbfjL nfUg]5 .
-3_ ;b:on] OR5fPsf] JolQmsf] gfd lgj]bgdf pNn]v gu/]df k|rlnt sfg"g jdf]lhd xsbf/
sfod ul/g]5 .
-ª_ ;b:on] OR5fPsf] JolSt klg d[To' e};s]sf]df jf ePdf k|rlnt sfg"g jdf]lhd xsbf/
sfod ul/g]5 .
kl/R5]b $
;fwf/0f ;ef
;fwf/0f ;ef eGgfn] k|f/lDes ;fwf/0f ;ef,jflif{s ;fwf/0f ;ef / ljz]if ;fwf/0f ;ef
;d]tnfO{ hgfp+5 .
@!= k|f/lDes ;fwf/0f ;efM
-s_ ;+:yf btf{ ePsf] ldltn] tLg dlxgf leq k|f/lDes ;fwf/0f ;ef jf]nfOg] 5
-v_ pkbkmf -!_ jdf]lhd k|f/lDes ;ef gjf]nfOPsf] cj:yfdf ;DjlGwt btf{ lgsfodf
lgj]bg lbg ;Sg]5 / ;xsf/L P]g, lgod cg';f/ k|f/lDes ;ef jf]nfpg ;Sg]5 .
-u_ ;+:yfsf] s'n ;b:o ;+Vofsf] %) k|ltzt ;b:ox?sf] pkl:yltdf k|f/lDes ;fwf/0f
;ef ;+rfng ug{ u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .
-3_ k|f/lDes ;fwf/0f ;efn] b]xfosf sfo{x? ug]{5 M
-!_ ;efsf] ;efkltsf] lgjf{rg ug]{ .
-@_ cl3Nnf] lbg ;Ddsf] ;+:yfsf] sfd sf/jfxL x/ lx;fj sf] hfgsf/L lng] .
-#_ ;efdf k]z ePsf] k|f/lDes k|ltj]bg dfly 5nkmn ug]{ / lgb]{zg lbg] .
-$_ ljlgoddf tf]lsP jdf]lhdsf] ;ldlt / pk;ldltsf] lgjf{rg ug{] .
-%_ rfn' cf=j=sf] n]vf kl/Ifssf] lgo'lQm / kfl/>lds tf]Sg] .
-%_ ljlgoddf eP cg';f/sf tf]lsPsf sfo{x? ug]{ .

@@= ;fwf/0f ;efM


;+:yfn] z]o/ v/Lb ug]{ ;Dk"0f{ ;b:ox?sf] Ps ;fwf/0f ;ef x'g]5 .
-s_ cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ^ dlxgf leq ;fwf/0f ;ef jf]nfOg] 5 .
-v_ pkbkmf -s_ cg';f/ jflif{s ;fwf/0f ;ef jf]nfOPsf] 5}g egL s'g} ;b:on] /lhi6«f/ ;dIf
b/vf:t lbPdf /lhi6«f/n] tf]lslbPsf] JolStn] ;fwf/0f ;ef jf]nfpg ;Sg]5 . o:tf]
b/vf:t gk/] klg pkbkmf -s_df n]lvPsf]Dofb u'h|]sf] ldltn] #% lbg leq /lhi6||f/n]
cx|fPsf] JolStn] ;fwf/0f ;ef jf]nfpg;Sg]5 .
-u_ pkbkmf s / v jdf]lhd jflif{s ;fwf/0f ;ef jf]nfp+bf ;ef x'g] :yfg, ;do / ldlt
v'n]sf] !% lbgsf] Dofb lbO{ lnlvt ;"rgf lbg' kg]{5 .
-3_ jflif{s ;fwf/0f ;efsf] u0fk"/s ;+Vof ;Dk"0f{ ;b:o ;+Vofsf] Ps rf}yfO{ -klRr; k|ltzt_
jf !# hgfdf h'g j9L x'G5 ;f]xL dflgg]5 .
-ª_ klxnf] k6s jflif{s ;fwf/0f ;ef jf]nfp+bf u0fk'/s ;+Vof gk'uL j}7s :ylut eP5 eg]
bf]>f] k6ssf] nflu & lbgsf] Dofb lbO{ j}7s jf]nfpg' kg]{5 . of] j}7sdf ;Dk"0f{ ;b:osf]
!% k|ltzt jf !! hgfdf h'g j9L x'G5 ;f] nfO{ u0fk"/s ;+Vof dflgg]5 .
-r_ jflif{s ;fwf/0f ;efsf] cWoIftf ;ldltsf] cWoIfn], lghsf] cg'kl:yltdf pkl:yt
;b:ox? dWo]af6 5flgPsf] JolStn] ug]{5 .
-5_ jflif{s ;fwf/0f ;efdf k]z ePsf k|:tfjx? ;efdf pkl:yt ;b:ox?n] Ps JolSt Ps
dtsf] cfwf/df lbPsf] dtsf] jx'dtjf6 kfl/t x'g]5 . dt j/fj/ x'g cfPdf cWoIftf
ug]{ JolQmn] lg0f{o lbg ;Sg]5 .

@#= ;fwf/0f ;efsf sfd, st{Jo / clwsf/M


-!_ jflif{s ;fwf/0f ;efsf sfo{x? b]xfo jdf]lhd x'g]5g\ .
-s_ ;+rfnsx? lgjf{lrt ug]{, lgisflzt ug]{ .
-v_ n]vf ;ldltsf] ;+of]hs nufot ;b:ox?sf] lgjf{rg ug]{ / ;f] ;ldltsf] k|ltj]bg
pk/ 5nkmn u/L lgb]{zg lbg] .
-u_ ;+rfns ;ldltn] k]z u/]sf] jflif{s sfo{qmd pk/ 5nkmn u/L :jLs[tL ug]{ /
k|ult k|ltj]bg, jflif{s n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, l:Yflt ljj/0f kq / cfly{s
ljj/0fx?df ;ldIff ug]{ / kfl/t ug]{ .
-3_ ljlgod jdf]lhd jrt ljt/0f ug]{ :jLs[tL lbg] .
-ª_ ;+:yfn] lnglbg ;Sg] clwstd C0f jf w/f}6Lsf] ;Ldf tf]Sg] .
-r_ P]g tyf lgodx?sf] clwgdf /xL ljlgodnfO{ ;+zf]wg ug]{ .
-5_ jflif{s lx;fj hf+r u/fpg n]vfk/LIfs lgo'QmL u/L :jLs[ltsf] nflu /lhi6«f/
;dIf k]z ug]{, n]vf k/LIfssf] kfl/>lds tyf ;'ljwf lgwf{/0f ug]{ .
-h_ ;fwf/0f ;efsf] cWoIfn] k]z ug]{ cGo s'g} k|:tfj pk/ ljrf/ ug]{ .
-em_ cfly{s k|zf;g lgod / sd{rf/L k|zf;g lgod :jLs[tL ug]{ tyf ;+zf]wg ug]{ .
-`_ /lhi6«f/ jf lghjf6 clwsf/ k|fKt clwsf/Ln] ;+:yfdf u/]sf] lg/LIf0f / ;f]wk'5
k|ltj]bg pk/ 5nkmn ug]{ .
-6_ cWoIfn] /fhLgfdf k]z u/]df :jLs[t ug]{ .
-7_ lhNnf ;xsf/L ;+3sf] ;b:otf k|fKt ug]{ jf gug]{ lg0f{o ug]{ .
-8_ lhNnf ;xsf/L ;+3df k7fOg] k|ltlglwsf] lgjf{rg ug]{ .
-9_ ;+rfns ;ldltnfO{ dfu{bz{g lbg] .
-@_ ;fwf/0f ;efsf] lg0f{ox?sf] clen]v cWoIf4f/f k|dfl0ft u/fO{ ;'/lIft /fVg'k5{ .
-#_ ;+:yf lj36g, Plss/0f jf ljefhg ug'{kg]{ ePdf ;xsf/Lsf] lgod jdf]lhd ul/g]5 .

@$= ljz]if ;fwf/0f ;efM


-!_ ;+:yfsf] ljz]if ;fwf/0f ;ef b]xfosf] cj:yfdf !% lbgsf] ;"rgf lbO{ jf]nfpg ;Sg]5 .
-s_ ;+:yfsf] lx;fjhf+rsf] l;nl;nfdf n]vfk/LIfsn] kof{Kt sf/0fx? b]vfO{ ;+rfns
;ldlt ;dIf lnlvt ;'emfj k]z u/]df, jf
-v_ n]vf ;ldlt jf ljz]if p2]Zon] u7g ul/Psf pk ;ldltn] oy]i7 sf/0f ;d]t
vf]nL ;ldltnfO{ lnlvt ;'emfj k]z u/]df, jf
-u_ s'g} ;+rfnsn] plrt sf/0f vf]nL ;ldltdf ljz]if ;fwf/0f ;ef jf]nfpg] dfu
u/]sf] k|:tfj ;+rfns ;ldlt4f/f kfl/t ePdf, jf
-3_ ;+:yfsf] s"n ;b:osf] !) k|ltzt jf !) hgf dWo] h'g j9L x'G5, ;f] ;+Vofn]
kof{Kt sf/0f b]vfO{ ;+rfns ;ldlt 5]p lgj]bg lbPdf,
-@_ ljz]if ;fwf/0f ;efsf nflu u0fk"/s ;+Vof s"n ;b:on] !% k|ltzt jf !! hgfdf h'g
j9L x'G5 ;f] x'g]5 . o;/L ;+rfng x'g] ;efn] ljlgod cGt/ut ;fwf/0f ;efn] ug]{ sfo{
ug{ ;Sg]5 .
-#_ ljz]if ;fwf/0f ;efsf] cWoIftf ;+rfns ;ldltsf] cWoIfn], cWoIfsf] cg'kl:yltdf
pkl:yt ;b:ox? dWo]af6 5flgPsf ;b:on] ug]{5 . t/ lghnfO{ o:tf] ;efsf] lg0ff{os
dt dfq lbg] clwsf/ x'g]5 .

kl/R5]b %
;+rfns ;ldlt
@%= ;+rfns ;ldltsf] u7gM
-!_ ;fwf/0f ;efn] ( hgf ;b:o ePsf ;+rfns ;ldlt u7g ug]{5 .
-@_ ;+rfns ;ldltdf ;efn] ! hgf cWoIf, ! hgf pkfWoIf, ! hgf ;lrj, ! hgf sf]iffWoIf
/ afsL ;b:ox? 5flgg]5 .
-#_ ;+rfns ;ldltsf kbflwsf/Lx?sf] kbfjlw # jif{sf] x'g]5 / ;+rfnsx? k'gM lgjf{lrt x'g
;Sg]5g\ .
-$_ s'g} sf/0fn] ;+rfns kb l/Qm x'g cfPdf jf+sL cjlwsf] nflu pk lgjf{rg4f/f
k|hftflGqs tl/sfn] k"lt{ ul/g]5 .
-%_ gof+ ;+rfns ;ldlt u7g gx'Gh]n;Dd k'/fg} ;+rfns ;ldltn] sfo{ ug]{5 .

@^= ;+rfns kbdf lgo'Qm x'g g;Sg] cj:yfM


b]xfosf cj:yfdf s'g} klg ;b:o ;+rfns kbdf lgjf{lrt x'g ;Sg]5}g M
-!_ @! jif{ pd]/ gk'u]sf],
-@_ duh 7Ls gePsf],
-#_ rfn rng /fd|f] gePsf],
-$_ ltg{ af+sL C0f ;dodf glt/L efvf g3fPsf],
-%_ ;+:yfsf] jf+sL jSof}tf /fv]sf],
-^_ ;+:yfsf] 7]Ssf k6[f jf sf/f]jf/df s'g} k|sf/sf] lghL :jfy{ ePsf],
-&_ ;+:yfsf] ;DklQ lxgfldgf u/]sf],
-*_ tf]lsPsf] k'/} z]o/ r'Qmf gu/]sf] /
-(_ ;+:yfsf] sf/f]jf/ h:t} lghL sf/f]jf/ ePsf] .

@&= ;+rfnssf] kbdf jxfn /xg g;Sg] cj:yfM


b]xfosf cj:yfdf s'g} klg JolQm ;+rfnssf] kbdf /xg ;Sg]5}g .
-!_ ljlgod @^ df n]lvP jdf]lhd ;+rfnssf] kbdf lgjf{lrt jf lgo'lQm x'g g;Sg] cj:yf
ePdf,
-@_ plrt sf/0f vf]nL ;+rfns ;ldltnfO{ lnlvt ?kdf hgfp glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd
;ldltsf] j}7sdf cg'kl:yt /x]df,
-#_ ;fwf/0f ;efsf] jx'dtn] dgfl;j sf/0f b]vfO{ x6fpg] lg0f{o u/]df,
-$_ kbjf6 lbPsf] /fhLgfdf :jLs[t ePdf,
-%_ hfgfhfgL ;+:yfsf] lxt tyf Vofltdf k|lts"n k|efj kg]{ s'g} sfd u/]sf] k|dfl0ft x'g
cfPdf
-^_ hfgfhfgL ;+:yfnfO{ xfgL k'Ug] u/L cfkm\gf] JolQmut kmfObf x'g] sfo{ u/]sf] k|dfl0ft
ePdf .
@*= ;+rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M
b]xfo jdf]lhd ;+rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ x'g]5g\ M
-!_ P]g, lgodx? / ljlgodx? n]lvPsf s'/fx? / ;fwf/0f ;ef4f/f ;do ;dodf ul/Psf
lg0f{ox?sf clwgdf /xL ;+:yfsf] ;Dk"0f{ sfd, sf/f]jf/, k|jGw, clwsf/x?sf] k|of]u /
st{Josf] kfng ug]{ .
-@_ ;+:yfsf] b}lgs sfo{ ;+rfng ug{ Joj:yfkssf] lgo'lQm ug]{ .
-#_ ;+:yfsf sd{rf/Lx?sf] lgo'lQm, ;]jf zt{ ;?jf, kbf]Gglt, lgnDjg, jvf{:t tyf ;]jf
;'ljwf / ;+hfo ;DjGwL sd{rf/L k|zf;g lgod / cfly{s sf/f]jf/ ;+rfngsf] nflu
clfy{s k|zf;g lgod jgfO{ ;fwf/0f ;efdf :jLs[tsf nflu k]z ug]{ .
-$_ ljlgoddf ePsf] Joj:yf jdf]lhd cWoIf afx]s s'g} ;+rfns jf ;fwf/0f ;efsf] ;b:on]
/fhLgfdf lbPdf ;f] :jLs[t ug]{ .
-%_ ;+:yfsf] jflif{s sfo{qmd tyf cfDbfgLsf] vr{sf] ljj/0f tof/ u/L :jLs[tLsf nflu
;fwf/0f ;efdf k]z ug]{ .
-^_ :jLs[t sfo{qmd tyf jh]6 sfof{Gjog ug]{ .
-&_ jflif{s n]vf kl/If0 u/fO{ ;f] sf] k|ltj]bg ;fwf/0f ;efdf k]z ug]{ .
-*_ pkbkmf -#_ sf] :jLs[t sd{rf/L k|zf;g lgodsf] clwgdf /xL sd{rf/Lx?sf] lgo'lQm,
;?jf, j9'jf, vf];'jf, lgnDjg, b08;hfo / k'/:sf/sf] Joj:yf ug]{ .
-(_ ;+:yfsf] sf]ifsf] ;'/Iff tyf cfly{s sf/f]jf/ dfly lgoGq0f ug]{ tyf ;f] sf] Joj:yf
ldnfpg] .
-!)_ ljlgoddf Joj:yf eP jdf]lhdsf] k|lqmof ckgfO{ ;fwf/0f ;ef af]nfpg] .
-!!_ ;fwf/0f ;efjf6 ePsf lg0f{ox?sf] sfof{Gjog ug]{ .
-!@_ ;+:yfsf] rn, crn ;DklQ v/Lb, ljqmL ug]{ jf k|fKt ug]{ / x:tfGt/0f ug]{ .
-!#_ ;+:yfsf] sfo{x? ;'rf? ?kn] ;+rfng ug{ cfjZostf cg';f/ pk;ldlt jf ;Nnfxsf/
;ldlt u7g ug]{ .
-!$_ ;+:yfsf] b}lgs sfo{ ;+rfng ug]{ / cGo ljz]if sfd ug{ lgo'Qm Joj:yfks tyf pkbkmf -
!#_ jdf]lhd u7g x'g] pk;ldlt jf ;ldlt sf] s'g} kbflwsf/LnfO{ clwsf/ k|Tofof]hg
ug]{ .
-!%_ o; ljlgoddf pNn]v ePsf p2]Zo k|flKtsf nflu cfjZos cGo ;j} sfo{ ug]{

@(= ;+rfns ;ldltsf] j}7sM


;+rfns ;ldltsf] j}7ssf] k|lqmof b]xfo jdf]lhdsf] x'g]5 .
-!_ ;+rfns ;ldltsf] j}7s Ps jif{sf] slDtdf ^ k6s j:g]5 . t/ b'O{ j}7s jLrsf] cjlw
tLg dlxgf eGbf j9L x'g] 5}g .
-@_ ;+rfns ;ldlts]f j}7sdf ;+rfnsx?sf] hDdf ;+Vofsf] slDtdf %! k|ltzt ;+rfnsx?
pkl:yt ePdf j}7s ;+rfngsf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .
-#_ ;+rfns ;ldltsf] j}7sdf jx'dtsf] lg0f{o dfGo x'g]5 / dt j/fj/ ePdf cWoIftf ug]{
JolQmn] lg0ff{os dt lbg kfpg]5 .
-$_ ;+rfns ;ldltsf] j}7sdf pkl:yt ;+rfnsx?, 5nkmn ePsf] ljifo / tT;DjGwdf
ePsf] lg0f{osf] ljj/0f 5'6[} lstfj -dfOGo"6 j's_df n]vL cWoIf4f/f k|dfl0ft u/fO{
;'/Iffk"j{s /flvg]5 .
-%_ ;+rfns ;ldltsf] j}7ssf] cWoIftf cWoIfn], cWoIfsf] cg'kl:yltdf ;+rfnsx? dWo]jf6
5flgPsf ;+rfnsn] ug]{5 .

#)= ;+rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M

-!_ cWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo jdf]lhdsf] x'g]5 M–


-s_ ;ldltsf] a}7s tyf ;fwf/0f;efsf] a}7ssf] cWoIftf ug]{ .
-v_ ;fwf/0f;efåf/f :jLs[t jflif{s sfo{qmd tyf lg0f{o / ;+rfns ;ldltsf
lg0f{ox?sf] sfof{Gjog ug]{ u/fpg] .
-u_ ;+:yfsf] rn, crn ;DklQsf] /]vb]v, ;+/If0f Pj+ plrt k|of]usf] Joj:yf ldnfpg]
-3_ ;+rfnsx?nfO{ cf–cfkm\gf] lhDd]jf/L jxg ug{ u/fpg ;xof]u / ;dGjo ug]{ ;fy}
cfjZos lgb]{zg lbg] .
-ª_ ;+rfnssf s'g} ;b:on] lbPsf] /fhLgfdf plrt cfwf/df :jLs[t ug{ jf gug{ /fo
;fy ;ldltdf lg0f{osf nflu k]z ug]{ .
-r _ ;+:yfsf] sfd sf/jfxLsf] ;DjGwdf cfjZostf cg';f/ cGo ;+3, ;+:yf jf
lgsfodf ;+:yfsf] tkm{jf6 k|ltlglwTj ug]{ u/fpg] .
-5_ ;ldltsf] a}7s ga;]sf] cj:yfdf ckem{6 s'g} sfo{ ug{ cfjZos ePsf] /
tTsfndf pQm sfo{ geP ;+:yfnfO{ xflg gf]S;fgL x'g] ePdf ;f] sfo{ u/L jf u/fO{
cfufdL a}7sdf cg'df]bgsf] nflu k]z ug]{ .
-h_ ;fwf/0f;ef tyf ;ldltsf] j}7sdf s'g} ljifodf dtbfg e} dt a/fa/ ePdf
lg0ff{os dt lbg] .
-dm_ ;+:yfsf] s'g} sfd sf/jfxLsf] ;DjGwdf cfjZostfg';f/ hf+rj'em jf lg/LIf0f ug]{,
u/fpg] .
-`_ ;+:yfnfO{ g]t[Tj k|bfg ug]{ / o;sf nflu ;b}j ;lqmo /xg] .
-6_ ;+:yfsf] lxt tyf p2]Zo k|flKtsf nflu cfjZos kxn ug]{ .
-7_ ljlgodsf Joj:yfx?sf] k"0f{ kfngf ug{ u/fpg tbf?stf b]vfpg] .
-8_ ;xsf/Lsf l;4fGtx? / ;xsf/L P]g lgod tyf ;xsf/L ljefusf
lgb]{zgx?sf] kfngf ug]{ u/fpg] .
-9_ ;DalGwt ;xsf/L sfof{nosf] lgb]{zg tyf ;'emfjx?sf] kfngf ug]{ u/fpg] ;fy}
o; ljlgod adf]lhd lbg' kg]{ ;"rgf jf k|ltj]bgx? ;dodfg} k]z ug]{ .
-0f_ ;xsf/L ljefu jf ;xsf/L sfof{no jf ;xsf/Lsf ;DalGwt ;+3af6 ul/g]
cg'udg lg/LIf0f sfo{df ;xof]u ug]{ Pj+ k|fKt lgb]{zg / ;'emfjx?sf] kfngf ug]{
u/fpg] .
-@_ pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhdsf] x'g]5 M–
-s_ cWoIfsf] sfddf ;xof]u k'¥ofpg] .
-v_ cWoIfn] lnlvt ?kdf k|Tofof]lht u/]sf jf tf]s]sf sfo{x? ug{] .
-u_ cWoIfsf] cg'kl:yltdf cWoIfn] ug{] ;Dk"0f{ sfo{x? ug{] .
-3_ ;ldltsf] a}7sdf cGo ;b:o ;/x efu lng] / lg0f{odf dt lbg] .
-ª_ ;fwf/0f ;ef jf ;ldltsf] lg0f{o cg';f/ tf]lsPsf] lhDd]jf/L jxg ug]{ .
-#_ ;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhdsf] x'g]5 M–
-s_ cWoIfsf] lgb]{zfg';f/ ;fwf/0f ;efsf] clwj]zg tyf ;ldltsf] j}7s
af]nfpg],
-v_ ;fwf/0f;ef tyf ;ldltåf/f kfl/t lg0f{ox? sfof{Gjog ug]{, u/fpg]
-u_ ;fwf/0f;efsf] clwj]zg / ;ldltsf] a}7ssf] sfo{;"rL tof/ ug]{, ;"rgf lgsfNg],
j}7ssf] lg0f{o k'l:tsf /fVg] / lg0f{ox? ;b:ox?nfO{ k7fpg] .
-3_ ;fwf/0f;efaf6 lg0f{o ug'{kg]{ s'g} lg0f{ox? eP k'gM 5nkmn Pj+ lg0f{ofy{ k]z ug]{
,
-ª_ ;fwf/0f;ef / ;+rfns ;ldltaf6 ePsf] lg0f{ox? sfof{Gjog ug]{ u/fpg],
-r_ sd{rf/L k|zf;g ;DjlGw ;Dk"0f{ sfo{ ug]{, u/fpg] .
-5_ ;+:yfsf] b}lgs k|zf;lgs sfo{df :jod ;+nUg /xL k|jGw, lg/LIf0f lgb]{zg lbg]
-h_ cWoIfn] tf]s]sf] cGo sfd ug]{ u/fpg] .
-$_ sf]iffWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhdsf] x'g]5 M–
-s_ ;+:yfsf] cfly{s sf/f]jf/ ;DaGwL lhDdf lng],
-v_ ;+:yfsf] p2]Zo k|flKtsf nflu pko'Qm n]vf k'l:tsf lgodfg';f/ b'?:t /fVg] /fVg
nufpg],
-u_ ;fwf/0f;ef tyf ;ldltn] dfu]sf jvt ;+:yfsf] b}lgs sf/f]jf/ ;+u ;DjlGwt
ljj/0f pknJw u/fpg] .
-%_ ;+rfns ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhdsf] x'g]5 M–
-s_ ;+rfns ;ldltsf] a}7sdf lgoldt ?kdf ;xefuL x'g] .
-v_ ;+:yfsf] lxt / ljsf; sfo{df cfjZos ;xof]u k'¥ofpg] .
-u_ lg0f{o cg';f/ ljleGg pk ;ldltx?df /xL tf]lsPsf] lhDd]jf/L jxg ug]{ .
-3_ a}7saf6 ul/g] lg0f{ox? ;+:yfsf] lxtsf nflu x'g' kg]{ ljifodf ;hu /xg] .
-8=_ ;xsf/Lsf ;j{dfGo l;4fGtx?, ;xsf/L P]g lgod, ;+:yfsf] :jLs[t ljlgodfjnL /
cGo gLltx?sf] jlv{nfk x'g] u/L ;+:yf ;+rfng x'g glbg] .
-r_ ;+:yf;+u cfj4 ;Dk"0f{ ;b:ox?sf] k|ltlgwLsf] ?kdf ;b:ox?sf] lxt k|a4{g x'g]
sfd ug]{ u/fpg] .
kl/R5]b ^
pk;ldlt
#!= -s_ lzIff pk;ldltM
;ldltn] Ps hgf ;+of]hs, b'O{ hgf ;b:ox? /xg] u/L # hgfsf] Pp6f pk;ldlt u7g ug{
;Sg]5 . t/ o;/L u7g ePsf] ;+of]hs jfx]s cGo ;b:ox? ;fwf/0f ;b:ox?jf6 lng ;lsg]5 .
!= pk;ldltsf] j}7sM
pk;ldltsf] j}7s j:g ;Sg]5, j}7s cfjZostf cg';f/ jf]nfpg] clwsf/ ;+of]hsnfO{
x'g]5 .
@= pk;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M
-s_ ;+:yfsf] l;4fGt / bz{gsf ;DjGwdf ;b:ox?nfO{ 1fg lbnfpg] .
-v_ ;+:yfsf] ;b:o ePdf s] s:tf] kmfObf x'G5 eGg] ;DjGwdf ;b:ox?nfO{ hfgsf/L
lbg] .
-u_ ;+:yfdf ;s];Dd gof+ ;b:ox? ;fd]n u/fpg k|oTgzLn /xg],
-3_ cfufdL j}7sdf pk;ldltsf] sfd sf/jfxL ;DjGwL k|ltj]bg ;ldlt ;dIf k]z ug]{
.
#@= n]vf ;ldltsf] u7gM
n]vf ;ldltdf Ps hgf ;+of]hs nufot # hgf ;b:ox? /xg]5g\ / o;sf] kbfjlw
;+rfnsx?sf] kbfjlw ;/x x'g]5 . ;+of]hs nufot ;b:ox? ;fwf/0f ;efn] rog ug{]5 .

##= n]vf ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M


n]vf ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo jdf]lhd x'g]5 .
-s_ ;+:yfsf] n]vf ;DjGwL lx;fj lstfjsf] hf+r ;f]xL ;+:yfsf] cfGtl/s n]vf k/LIf0f
zfvfjf6 u/fpg] . t/ cfGtl/s n]vf k/LIf0f zfvf gePdf sd{rf/L jf ;b:ojf6 ug]{,
u/fpg] .
-v_ cfGtl/s n]vf k/LIf0fjf6 cf}+NofOPsf q'6L tyf ;d:ofx? / ;'emfjx? jf/] cWoog u/L
;f] sf] ;'wf/ ug{ ;ldlt dfkm{t sfo{jfxL rnfpg] .
-u_ ;fwf/0f ;efdf n]vf ;DjGwL jflif{s k|ltj]bg k]z ug]{ / ;f] k|ltj]bgdf vftfkftf n]vf
;DjlGw clen]v cfly{s cg'zf;g, lxgfldgf, k]ZsL cflb jf/] pNn]v ug]{ .
-3_ ljz]if ;fwf/0f ;ef jf]nfpg'kg]{ 7f]; sf/0f ;d]t vf]nL ;+rfns ;ldlt ;dIf ;'emfj k]z
ug]{ .

#$= kbfjlwM bkmf #! / #@ df pNn]lvt n]vf ;ldlt tyf pk;ldltx?sf] kbfjlw ;ldltsf]
kbfjlw ;/x g} /xg]5 gof+ pk;ldltsf] u7g gx'Gh]n;Ddsf nflu k'/fg} pk;ldltn] sfdsfh
rnfpg]5 / k'gM lgjf{lrt x'g ;Sg]5 .
kl/R5]b &
ljlQo Joj:yf
#%= ;+:yfn] /fVg'kg]{ jlxvftf Pj+ btf{ lstfjM
-s_ bkmf !$ jdf]lhdsf] ;b:o btf{ lstfj,
-v_ k|f/lDes ;fwf/0f ;ef, ljz]if ;fwf/0f ;ef, jflif{s ;fwf/0f ;ef, ;ldlt / pk;ldltx?
sf] 5'6[f5'6[} lg0f{o k'l:tsfx?,
-u_ gub jxLvftf,
-3_ ;+:yfn] c? s'g} JolQm jf ;+3 ;+:yf;+u s'g} sf/f]jf/ u/]sf eP ;f] sf/f]jf/ b]vfpg]
lstfj,
-ª_ z]o/ btf{ lstfj,
-r_ j]?h" ;+k/LIf0f lstfj
-5_ JolQmut vftf,
-h_ ;b:ox?sf] JolQmut vftf,
-em_ lhG;L btf{ lstfj
-`_ cfDbfgL, vr{, ;DklQ / bfloTj b]lvg] vftfx?
-6_ ;do ;dodf ;ldltn] tf]lslbPsf] cGo clen]v Pj+ vftfx? .

#^= cfly{s jif{M


-s_ ;+:yfsf] cfly{s jif{ >fj0f ! ut]b]lv z'? eO{ cfufdL jif{sf] cfiff9 d;fGtdf ;dfKt
x'g]5 .
-v_ ;ldltn] ;+:yfsf] cfly{s ljj/0f k|dfl0ft u/L cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ldltn] ^
dlxgfleq ;fwf/0f ;efdf k]z ug'{kg]{5 .
#&= sf]ifsf] Joj:yfM
-!_ ;+:yfsf] Pp6f 5'6[} sf]ifsf] Joj:yf ul/g]5 / ;f] sf]ifdf b]xfosf /sdx? /xg]5g\ M
-s_ z]o/ nufot ;+:yfn] cfh{g u/]sf ;j} lsl;dsf cfDbfgL
-v_ g]kfn ;/sf/jf6 jf u}/;/sf/L ;+3 ;+:yfaf6 k|fKt cfDbfgL /sd,
-u_ ljb]zL ;/sf/ jf cGt//fli6|\o bft[ ;+3 ;+:yfjf6 k|fKt /sd
-3_ ;+:yfn] z]o/ ljqmL u/] jfkt k|fKt /sd, lgoldt cfDbfgL / ;b:otf jfkt k|fKt
z'Nsx? .
-ª_ cGo >f]tjf6 k|fKt /sd .
-@_ pkbkmf -!_ jdf]lhdsf] sf]ifsf] /sd ljlgoddf Joj:yf eP jdf]lhdsf] sfo{df vr{
ul/g]5 .
-#_ ;+:yfn] ljb]zL ;/sf/ tyf cGt//fli6||o u}/;/sf/L ;+3 ;+:yfjf6 C0f jf cg'bfg /sd
k|fKt ug'{ cl3 g]kfn ;/sf/sf] k"j{ :jLs[tL lng'kg]{5 .
-$_ pkbkmf -!_ jdf]lhd ;+:yfnfO{ k|fKt x'g] ;j} /sd ;ldltn] lg0f{o u/]sf] s'g} klg
j}+sx?df ;+:yfsf] gfddf cfjZos vftf -rNtL, jrt, d'2tL_ vf]nL hDdf ul/g]5
-%_ pkbkmf -!_ jdf]lhdsf] sf]ifsf] vftfsf] ;+rfnsx? / Joj:yfks ePsf] ;+:yfsf] xsdf
Joj:yfkssf] ;+o'Qm b:tvtjf6 x'g]5 .

#*= hu]8f sf]if M hu]8f sf]if b]xfosf ;j}nfO{ ldnfP/ jGg]5 .


-s_ k|To]s cfly{s jif{ >fj0f b]lv cfiff9 d;fGt;Dd sf]ifn] u/]sf] sf/f]jf/sf] lx;fj hf+r
ePkl5 v'b jvt -d'gfkmf_ sf] sDtLdf @% k|ltzt 5'6\ofOPsf] /sd,
-v_ ;b:otf k|j]z z'Ns,
-u_ jf+sL jrt dWo]jf6 jf cGo s'g} k|sf/sf] o; sf]ifdf hfg] /sd .

#(= v'b d'gfkmfsf] jf+8kmf+8M


-!_ v'b d'gfkmfsf] @% k|ltzt hu]8f sf]ifdf 5'6\ofO{ jf+sL /sd cfPsf] /sdnfO{ !))
k|ltzt dfgL ;f] dWo]jf6 b]xfosf sf]ifx? v8f ul/g]5
-s_ z]o/ nfef+z sf]if @) k|ltzt
-v_ ;+/lIft k"+hL lkmtf{ sf]if @% ,,
-u_ sd{rf/L jf]g; sf]if !% ,,
-3_ ;b:o lzIff sf]if !) ,,
-ª_ 8'jGt C0f sf]if !) ,,
-r_ ;+:yf ljsf; sf]if !) ,,
-5_ 3f6f k"lt{ sf]if !) ,,
-@_ -s_ z]o/ nfef+z sf]ifjf6 ljt/0f ubf{ z]o/ k"+hLsf] !% k|ltzt eGbf j9L gx'g] u/L
ljt/0f ug'{kg]{5 .
-v_ sd{rf/L jf]g; sf]ifsf] clwstd xb @ dlxgfsf] tnj j/fj/eGbf j9L ljt/0f
ul/g] 5}g .
-u_ z]o/ nfef+z sf]if, ;+/lIft k"+hL sf]if / jf]g; sf]ifjf6 ljt/0f eO{ jf+sL x'g
cfpg] /sd hu]8f sf]ifdf hDdf ul/g]5 .
$)= sf]ifsf] ;'/IffM
Joj:yfkgsf] lhDdfdf ;ldltn] tf]s]sf] /sdsf] sf]if /xg]5 . To; eGbf j9L /sd hDdf x'g
cfPdf ;+:yfsf] gfddf ;ldltn] tf]s]sf] j}+sdf vftf vf]nL hDdf ug'{kg]{5 . sf]ifsf] vftf
;ldltn] tf]s]sf] ;+rfns / Joj:yfkssf] ;+o'Qm b:tvtaf6 ;+rfng x'g]5 . sf]ifsf] ;'/Iff Pj+
;b:ox?df cfTdljZjf; ljsf; ug{sf nflu ;+:yfn] Vofltk|fKt jLdf sDkgLdf cfjZostf
cg';f/ ;b:ox?sf] z]o/, jrt / C0f nufgL h:tf kIfsf] ;'/If0f jLdfsf] Joj:yf ug{ ;Sg]5 .

$!= sf]ifsf] pkof]uM


hu]8f sf]ifdf s'g} k|sf/jf6 cflh{t cfDbfgL ;f]xL sf]ifdf hDdf x'g] / cGo sf]ifx?df Pj+
;+:yfsf] b}lgs sf/f]jf/jf6 cflh{t Jofh jf cfDbfgL ;+:yfsf] cfDbfgL dflgg]5 . h;jf6 cfly{s
jif{sf] cGTodf n]vfk/LIf0f eO{ b]lvPsf] v'b d'gfkmf ljlgoddf Joj:yf ePsf] sf]ifx?df ;fl/g]5
. hu]8f sf]ifsf] vftf ;+rfnssf] xsdf ;+:yfsf kbflwsf/Lx?sf] ;+o'Qm b:tvtdf ;+rfng x'g]5
eg] cGo sf]ifsf] xs ;+rfns / Joj:yfkssf] ;+o'Qm b:tvtdf ;+rfng x'g]5 .

$@= vftf x]g{ kfpg] M


;+:yfsf] vftfx? ;b:on] x]g{ rfx]df h'g;'s} jvt klg pknJw x'g ;Sg]5 . t/ JolStut vftf
;DjlGwt JolStn] dfq x]g{ ;Sg]5 .
kl/R5]b *
Joj:yfkg
$#= Joj:yfkgM
;+:yf ;Ifd eO{ ;+:yfsf] Joj:yfkgnfO{ :j:y Pj+ k|efjsf/L ?kdf cl3 j9fpgsf nflu
Joj:yfks Pj+ cGo sd{rf/Lx?sf] of]Uotf, 5gf}6, lgo'lQm, tnj lgwf{/0f / cGo ;'ljwfx? /
;?jf, j9'jf ;DjGwL Joj:yf ;+:yfsf] k|zf;lgs lgodfjnL ;fwf/0f ;efjf6 cg'df]bg u/fO{
nfu" ug]{5 . s'g} sf/0fjz Joj:yfks lgo'lQm x'g g;s]df ;ldltsf] lgb]{zgsf] cfwf/df
k|jGwsLo sd{rf/Lsf] ?kdf ;+:yfsf] ;lrj jf sf]iffWoIfn] sfd ug]{5 .
$$= Joj:yfkssf] sfd, st{Jo / clwsf/ M
-s_ ;+:yfsf] cfly{s tyf k|zf;lgs sfo{sf] k"0f{ lhDd]jf/L jxg u/L sf]iffWoIfnfO{ ;xof]u ug]{,
-v_ ;+:yfsf] ;b:otf cfj]bg kmf/fdx? ;+sng Pj+ ljt/0f tof/L u/L ;ldltdf k|:t't ug]{ /
cfjZos ;"rgfx? pknJw u/fpg],
-u_ ;fwf/0f ;ef, ;ldltsf ;j} j}7sx?df efu lng] / lg0f{o lng] sfdsf] nflu ;b:ox?nfO{
cfjZos ;"rgf pknJw u/fpg] ,
-3_ jflif{s of]hgf tyf jh]6 tof/ u/L ;ldlt ;dIf k]z ug]{,
-ª_ ;ldlt / ;fwf/0f ;efsf j}7sx?sf] ljifo;"rL tof/ ug]{ .
-r_ ;+:yfsf ;b:ox?nfO{ z}lIfs Pj+ tflnd sfo{qmdx?sf] of]hgf jgfO{ lzIff pk;ldlt
;+rfng ug{ ;xof]u k'¥ofpg],
-5_ ;+:yfsf ;j} sd{rf/Lx?sf sfd sf/jfxLx? ;'rf? ?kdf ;+rfng u/fpg] / sd{rf/L jLr
;dGjo ug]{ ,
-h_ ;ldltn] tf]s]sf sfdx? ug]{, u/fpg],
-em_ ;ldlt k|lt pQ/bfoL x'g],
-`_ hg;Dks{sf cGo sfo{x? ug]{, u/fpg] .
kl/R5]b (
ljljw
$%= n]vfk/LIf0fM
;+:yfn] k|To]s jif{sf] lx;fj lstfjsf] n]vfk/LIf0f cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] tLg dlxgfleq
/lhi6|\f/ jf lghn] clwsf/ k|Tofof]hg u/L clwsf/ lbPsf] sfof{nosf] :jLs[tL lnO{ ;fwf/0f
;efn] lgo'Qm u/]sf] /lhi68{ n]vfk/LIfsjf6 u/fpg]5 . n]vf/LIf0f ;DjGwL k|ltj]bg n]vfk/LIfsn]
jflif{s ;fwf/0f ;efdf k|:t't ug]{5 . n]vfk/LIfssf] kfl/>lds ;fwf/0f ;efn] tf] Sg]5 / Pp6}
n]vfk/LIfsnfO{ nuftf/ tLg k6s eGbf j9L lgo'lQm ug{ ;lsg] 5}Gf .

$^ xsjfnfsf] dgf]gogM
-!_ ;+:yfsf] ;b:otf cfj]bg kmf/fddf xsjfnf dgf]gog ug'{kg]{5 . xsjfnf dgf]gog ubf{
sDtLdf b'O{ hgf ;+:yfsf] ;b:ox?sf] /f]xj/df lnlvt ul/ ul/g]5 / To:tf] lnlvt
dgf]lgt ug]+{ ;b:osf] ;xL5fk / ;fIfLx? nufot xsjfnfsf] ;d]t ;xL5fk u/]sf] x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ jdf]lhd xsjfnf dgf]lgt ug]{ ;b:on] Ps eGbf j9L z]o/ glnPsf]
cj:yfdf Pp6f JolStnfO{ dfq xsjfnf dgf]gLt ug'{kg]{5 .

$&= xs bfjL jf gfd;f/LM


-!_ s'g} ;b:osf] d[To' ePdf lghsf] gfddf /x]sf z]o/ / ;+:yfjf6 lghnfO{ k|fKt x'g] s'g}
k|sf/sf] jrt /sd lghn] ljlgodsf] bkmf $^ jdf]lhd dgf]lgt u/]sf] s'g} xsjfnf eP
;f] xsjfnf / To:tf] xsjfnf geP k|rlnt sfg"g jdf]lhdsf] xsjfnfsf] gfddf
;b:otfsf] nflu of]Uo ePdf jf OR5f u/]df gfd;f/L ug{ ;lsg]5 .
t/ To:tf] xsjfnfdf ;b:otf k|fKt ug{sf nflu ljlgoddf tf]lsPsf] of]Uotf gePdf
;b:osf] d[To' ePsf] ldltn] ^ dlxgfleq ;b:otfsf] nflu of]Uo c? s'g} xsjfnfsf]
gfddf gfd;f/L u/L kfp+ egL b/vf:t lbg ;Sg]5 / To:tf]df ;f] xsjfnfsf] gfddf
gfd;f/L u/L lbg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ jdf]lhd d[t ;b:osf] xs xsjfnfn] gfd;f/L u/fO{ lng grfx]df lghn]
kfpg] z]o/ / jrt /sd lgh xsjfnfnfO{ lkmtf{ ul/lbg]5 .
-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg d[t ;b:osf] xsjfnf gfjfns
/x]df jf lghsf] dfgl;s ;Gt'ng 7Ls g/x]df d[t ;b:on] kfpg] ;Dk'0f{ /sd sDtLdf
b'O{ hgf ;fIfLsf] /f]xj/df To:tf] xsjfnfsf] ;+/IfsnfO{ lkmtf{ ul/g]5 .

$*= lgjf{rgM
;+:yfsf] ljlgodsf] cwLgdf /xL ;ldlt, n]vf -;'kl/j]If0f_ ;ldlt Pj+ cGo pk;ldltx?sf]
lgjf{rg ug{ Pp6f lgjf{rg ;ldlt u7g ug]{5 . h;df ;ldltn] tf]s]sf] JolQmsf] ;+of]hsTjdf
;fwf/0f ;b:ox?dWo] Pshgf ;b:o / ;DjlGwt l8lehg ;xsf/L sfof{nosf] k|ltlglw jf k|d'v
lhNnf clwsf/Lsf] sfof{nosf] k|ltlglw Ps /xg] u/L hDdf tLg hgfsf] lgjf{rg d08n u7g
x'g]5 . h;n] ;+:yfsf] lgodfg';f/ lgjf{rg k|lqmof ckgfO{ lgjf{rg sfo{ ;Dkfbg ug]{5 .

$(= Zfky u|x0fM


;ldlt, n]vf ;ldlt / cGo pk;ldltx?df lgjf{lrt ;b:ox?n] cg';"rL @ df pNn]v jdf]lhdsf]
zky u|x0f ;fwf/0f ;ef ;dIf ug'{kg]{5 .
%)= ;ldltsf ;b:o cj}tlgsM
k'/} ;ldltsf kbflwsf/Lx? nufot ;b:ox? cj}tlgs x'g]5g\ .
t/ ;+rfns ;b:o dWo] s;}n] k|jGw ;+rfnssf ?kdf sfo{ u/L lnPsf] kfl/>ldsnfO{ of]
lgodn] jfwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .

%!= JofVof ug]{ clwsf/M


o; ljlgodsf] JofVof ug]{ clwsf/ ;fwf/0f ;efnfO{ x'g]5 . ;fwf/0f ;efjf6 klg ;'lNemg
g;s]df ;xsf/L P]g, lgod jdf]lhd x'g]5 .

%@= dWo:ytf ;DjGwL Joj:yfM


;+:yfsf] ljsf;, p2]Zo k|flKt Pj+ s'g} k|sf/sf] ljjfb ;dfwfg ug]{ sfo{df ;+:yf btf{ ug]{ lgsfo
Pj+ /fli6«o ;xsf/L ljsf; jf]8{ / lhNnf ;xsf/L ;+3n] cfjZostf cg';f/ dWo:ytf ;DjGwL
;+o'Qm ;xof]usf] Joj:yfsf nflu cg'/f]w ug{ ;Sg]5 .

%#= cljZjf;sf] k|:tfj /fVg ;lsg]M


-!_ ;fwf/0f ;efdf pkl:yt ;b:o ;+Vofsf] sDtLdf Ps rf}yfO{ ;b:ox?n] lnlvt ?kdf
:ki6Ls/0f ;lxt lgj]bg lbPdf cljZjf;sf] k|:tfj NofOPsf] dflgg]5 .
-@_ h'g ;b:ok|lt cljZjf;sf] k|:tfj NofOPsf] xf] ;f] JolQmn] ;fwf/0f ;efdf cfkm\gf]
:ki6Ls/0f / ;kmfO{ k]z ug{ kfpg]5 .
t/ pSt ljifodf x'g] lgjf{rgdf eg] dtbfg ug]{ clwsf/ x'g]5}g .
-#_ pkl:yt ;b:o ;+Vofsf] b'O{ ltxfO{ jx'dtjf6 cljZjf;sf] k|:tfj kfl/t ePdf To:tf
kbflwsf/L tyf ;b:o cfkm\gf] kbjf6 :jtM x6]sf] dflgg]5 .

%$= ljlgod ;+zf]wg tyf cg';"rLdf x]/km]/M


s'n ;b:odWo] sDtLdf %! k|ltzt pkl:yt ePsf] ;fwf/0f ;efdf b'O{ ltxfO{ ;b:ox?jf6 kfl/t
eO{ ;+:yfn] cfkm\gf] ljlgod ;+zf]wg ug{ ;Sg]5 . o;/L ;+zf]wg ePsf] ljlgod ;xsf/L P]g
jdf]lhd /lhi6«f/n] :jLs[tL lbPkl5 nfu" x'g]5 / cg';"rLdf cfjZostf cg';f/ yk36 jf x]/km]/
ug{ ;lsg]5 .

%%= Plss/0f, ljefhg / lj36gM


s'n ;b:ox?dWo] b'O{ ltxfO{ ;b:on] k|:tfj kfl/t u/L ;+:yf PsLs/0f jf ljefhg jf lj36g
ug]{ lg0f{o u/]df PsLs/0f jf ljefhg jf lj36g ug{ ;lsg]5 . o;/L ;+:yf PsLs/0f, ljefhg
/ lj36g ubf{ ;xsf/L P]gsf] bkmf #! / $! jdf]lhdsf] k|lqmofsf] kfngf ul/g]5 .

%^= cdfGo x'g]M


o; ljlgoddf pNn]lvt s'g} Joj:yfx? ;xsf/L P]g, lgod / l;4fGt;+u jflemg uPdf jflemPsf]
xb;Dd :jtM cdfGo x'g]5 Pj+ o; ljlgoddf pNn]v gePsf s'/fx?sf] jf/]df ;xsf/L P]g,
lgod / l;4fGt jdf]lhdsf] Joj:yf cg';f/ ;+:yfsf] sfd sf/jfxL ;+rfng ul/g]5 .
tby{ ;+rfns ;ldlt
cWoIf >L
pkfWoIf >L
;lrj >L
sf]iffWoIf >L
;b:o >L
;b:o >L
;b:o >L
cg';"rL !
-bkmf % ;+u ;DjlGwt_
;+:yfsf] lrGx\ / 5fk
;+:yfsf] lrGx jf 5fk nf]uf] o; k|sf/sf] x'g]5 .

cg';"rL @
-bkmf $( ;+u ;DjlGwt_
zky u|x0f
d=====================================================-zkystf{sf] gfd_ ;fwf/0f ;ef ;dIf of] k|lt1f ub{5'
M d]/f] ;fdYo{n] EofP;Dd ;ldltsf] ;b:osf gftfn] ;j} sfd tyf j}7sx?df lgoldt ?kn] efu
lng]5' tyf ;+:yfsf] ljsf; / ;b:osf] lxtsf nflu OdfGbf/L tyf kljq x[bon] kIfkft/lxt
t/Lsfjf6 lg0f{o lng]5' .

kb u|x0f ug]{ kbflwsf/Lsf] zky u/fpg] clwsf/Lsf]


-s_ gfdM -s_ gfdM

-v_ b:tvtM -v_ b:tvtM

-u_ ldltM -u_ ldltM

-3_ kbM -3_ kbM


cg';"rL–#
-;xsf/L lgodfjnLsf] lgod @! pklgod -!_ sf] v08 -s_ tyf ljlgodsf] bkmf !$ ;Fu
;DjlGwt_
============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln=
sf7df8f}+
;b:o btf{ lstfa

l;= afj'÷;;'/f klt÷kTgLsf] ;b:osf] pd]/ 7]ufgf k]zf v/Lb ;b:o dgf]lgt pd]/ 7]ufgf b:tv s}lkmot
g+= sf] gfd gfd gfd u/]sf] ePsf] xsjfnfsf] t jf
z]o/ ldlt gfd ;xL
;+Vof
cg';"rL $
-ljlgod !* ;+u ;DjlGwt_

;b:otf g+=============

============================ ax'p2]ZoLo ;xsf/L ;+:yf ln=


ldltM===================

z]o/ k|df0f–kq

;xsf/L P]g @)$* sf] bkmf !@ cGt/ut o; ;+:yfsf] ljlgod !* jdf]lhd


>L===========================================sf] 5f]/f . 5f]/L . >LdtL ==============================j:g]
>L . ;'>L . >LdtL ====================================n] lgDg cg';f/sf] z]o/ v/Lb ug'{
ePsf]n] of] k|df0f-kq k|bfg ul/Psf] 5 .

ljj/0f
qm=;+ k|lt z]o/ d"No z]o/ ;+Vof z]o/ v/Lb a'emfPsf] ldlt
ldlt

===================== ======================== ================


k|df0f–kq kfpg]sf] ;xL Joj:yfks cWoIf

You might also like